בריוון פונעם ראש ישיבה שליט"א

#47 - פארברענגען נאר מיט די ערליכע פון דיין משפחה
כיבוד אב ואם, חברים, משפחה, יראת שמים, ניבול פה

בעזרת ה' יתברך - יום ב' פרשת בלק, ט' תמוז, שנת תשפ"ד לפרט קטן


 


לכבוד מיין טייערער ליבער ... נרו יאיר, קרית ברסלב


ביסט ביי מיר אזוי טייער, איך האב דיך זייער ליב, דערפאר בעט איך דיר זאלסט אכטונג געבן צו האבן גוטע חברים און אויך פארברענגען נאר מיט די ערליכע פון דיין משפחה. ווייל די חברים - און די מיט וועם מען פארברענגט - האבן א שטארקע איינפלוס, און אפילו דער איידעלער אינגערמאן, אויב זיצט ער מיט שוואגערס וואס רעדן ניבול פה, און מיט חוצפה צו די עלטערן - וועט נישט נעמען לאנג ביז די גאנצע יראת שמים וועט ווערן אפגעקילט.


איך ווייס אז דו ביסט איידל, ערליך וכו', איך געדענק דיך פון ישיבה, דיין יראת שמים, אויך קומסטו פון אן ערליכע שטוב, דיינע עלטערן און דיינע געשוויסטער זענען ערליכע און איידל, וויל איך נישט דו זאלסט ווערן אפגעקילט פון דיין ווייב'ס געשוויסטער.


טייערער ... עס גייט מיר אין לעבן דיין יראת שמים.

#46 - נישט אוועקגעגעבן דעם באשעפער פאר די דזשאב
תפילה והתבודדות, פרנסה, ניבול פה

בעזרת ה' יתברך - יום ב' פרשת חקת, ב' תמוז, שנת תשפ"ד לפרט קטן


 


לכבוד מיין טייערער ... נרו יאיר, קרית ברסלב


איך האב געהערט די שיינע מעשה אויף דיר, ווי דו האסט גערופן דעם בעל הבית וואו דו ארבעסט און אים געזאגט שיין און קלאר, אדער זאל ער אכטונג געבן נישט צו רעדן ניבול פה נעבן דיר, אדער גייסטו ארויס פון די ארבעט, און דער בעל הבית וואו דו ארבעסט זאגט, ער האט נאך קיינמאל נישט געהערט פון א אינגערמאן זאל אים זאגן אזוי שיין מוסר.


איך בין אזוי פרייליך צו הערן די מעשה, דאס ווייזט אז דו ביסט א ירא שמים, דו ביסט נישט גרייט אוועק צו געבן דיין תורה און דעם באשעפער – פאר א דזשאב.


איך וויל דיר בעטן זאלסט זיך קובע זיין יעדן טאג אפאר מינוט פאר התבודדות, זיך אויסרעדן דיין הארץ צום אייבערשטן, וועסטו ווערן זייער נאנט צום באשעפער, ווייל דער רבי זאגט (לקוטי מוהר"ן חלק ב', סימן פד): "עִקָּר הִתְחַבְּרוּת וּדְבֵקוּת לְהַשֵּׁם יִתְבָּרַךְ הוּא עַל יְדֵי הַתְּפִילָּה".

#45 - ווי מער מען דאנקט, שפארט מען איין עגמת נפש
תודה והודאה, הכרת הטוב, פרנסה, חשבון הנפש, סיפורי מעשיות, ניבול פה

בעזרת ה' יתברך - יום א' פרשת חקת, ב' דראש חודש תמוז, שנת תשפ"ד לפרט קטן


 


לכבוד ... נרו יאיר


שבת אין שטעטל איז געווען הערליך, עס איז דא אזויפיל צו דערציילן און צו שרייבן פון איין שבת מיט אנשי שלומינו; א שאד אז קיינער שרייבט נישט אפ די שיינע שבתים. איך וועל דיר שרייבן בקיצור אביסל פון די שיינע דיבורים וואס מיר האבן גערעדט.


שבת אינדערפרי ביי סיפורי מעשיות האבן מיר געלערנט די מעשה פון די זביב ועכביש (סיפורי מעשיות, מעשה ז) דער רבי זאגט: "דער קעניג האט פארשטאנען אז מען וויל אים ווייזן מיט די זאך פון די פליג מיט די שפין", מיר האבן זיך מחזק געווען אז יעדע זאך וואס פאסירט - דארף מען זיך אפשטעלן און זיך פרעגן 'וואס וויל מען מיר לערנען? וואס וויל מען מיר ווייזן?' און אז מען קען נישט אויסטראכטן וואס מען דארף פאררעכטן זאל מען דאס דורכשמועסן מיטן אייבערשטן, און זאגן: "רבונו של עולם איך ווייס איך דארף עפעס פאררעכטן, איך ווייס אבער נישט וואס, ווייז מיר וואס איך דארף פאררעכטן".


מיר האבן זיך זייער מחזק געווען מיט דאנקען דעם אייבערשטן, אז ווען עפעס גייט אריבער - זאל מען זיך מאכן א חשבון אויב מען האט שוין היינט געדאנקט און געלויבט דעם אייבערשטן, ווייל ווי מער מען דאנקט און מען לויבט - שפארט מען איין עגמת נפש.


ביי שלש סעודות האבן מיר געלערנט ליקוטי מוהר"ן חלק א סימן י, אות ט, ווי דער רבי טייטשט אויס די ווערטער פון רבה בר בר חנה (בבא בתרא עד.), ער דערציילט ער האט געטראפן א טייעא וואס האט אים געוויזן די לעכער וואו עס קומט ארויס א רויך, וואו קרח איז איינגעזינקען געווארן, ווי דער רבי טייטשט אויס די ווערטער, אז ווען א מענטש פאלט אריין אין די לעכער פון קרח, פון מינות וכפירה - איז דא איין וועג ווי אזוי מען קען זיך צוריק קערן, דורך דעם צדיק וואס איז ווי א רומח 'רוח' 'מ"ם', דער צדיק ער האט א כח "כי אפיק הוה איחרך איחרוכי", ער געבט א נייעם לעבן, אריכות ימים פארן מענטש, מען הויבט אן לעבן מיטן אייבערשטן.


היינט איז געווען ביי מיר א סעודת ראש חודש מיט די אינגעלייט וואס העלפן מיר דעקן די כולל. יעצט דארף איך לויפן צו א חתונה פון איינער וואס האט מיך געראטעוועט בעת צרה יארן צוריק ווען מען האט מיר געוואלט שלעכטס טון, און ער האט זיך ארויסגעשטעלט מיר צו העלפן, ער מאכט חתונה, איך וועל דיר נאך שרייבן.


איך בעט דיר זייער גיי נישט וואו מען רעדט ניבול פה, גיי נישט. חכמינו זכרונם לברכה זאגן (שבת לג:) און דער רבי ברענגט דאס (ספר המדות אות ניבול פה, סימן ג): "בַּעֲווֹן נִבּוּל פֶּה צָרוֹת וּגְזֵרוֹת מִתְחַדְּשׁוֹת", צוליב די עבירה פון ניבול פה קומען אסאך צרות און נייע גזירות אויף די וועלט, "וּבַחוּרֵי יִשְׂרָאֵל מֵתִים, חַס וְשָׁלוֹם", יונגע מענטשן שטארבן, "וִיתוֹמִים וְאַלְמָנוֹת צוֹעֲקִים וְאֵינָם נַעֲנִין", יתומים און אלמנות שרייען פאר הילף און זיי ווערן נישט געענטפערט, אלעס דורך די עבירה פון ניבול פה.


וואס ווייסטו וויפיל פרנסה איז דיר אנגעשריבן און דורך רעדן ניבול פה פארלירסטו אלעס... אזוי ווי חכמינו זכרונם לברכה זאגן (שבת לג.) און דער רבי זאגט דאס (ספר המדות אות ניבול פה, סימן ד): "הַמְנַבֵּל פִּיו, אֲפִילּוּ חוֹתְמִין עָלָיו גְּזַר דִּין שֶׁל שִׁבְעִים שָׁנָה לְטוֹבָה", ווער עס רעדט ניבול פה, אפילו מען האט אים אפגעשריבן א גוטע זאך פאר זיבעציג יאר, "הוֹפְכִין עָלָיו לְרָעָה", דרייט מען עס איבער צו שלעכט, "גַּם מַעֲמִיקִין לוֹ גֵּיהִנּוֹם", דורך ניבול פה מאכט מען זיך טיפער די גיהנום, "גַּם לַשּׁוֹמֵעַ וְשׁוֹתֵק", און נישט נאר דער וואס רעדט ניבול פה, נאר אפילו דער וואס הערט אויס ניבול פה.


דער אייבערשטער זאל העלפן זאלסט האבן הצלחה אין אלע ענינים.



 

#44 - פון די ווערטלעך ארום די זאך, זעט מען דעם אמת
חברים, התחזקות, שטעטל, עבודת השם, אומאן, מדות טובות, היכל הקודש, קשיות, דרך הלימוד, ליצנות, ניבול פה

בעזרת ה' יתברך - יום א' פרשת בהעלותך, י' סיון, שנת תשפ"ד לפרט קטן


 


לכבוד ... נרו יאיר


שבת אין שטעטל איז געווען הערליך שיין, א שבת מיט אנשי שלומינו האט אלע טעמים. מיר האבן זיך זייער מחזק געווען מיט די אוצרות וואס מיר האבן פון רבי'ן.


שבת אינדערפרי האבן מיר געלערנט סידור עת רצון, די שטיקל פון פרשת התמיד. מוהרא"ש רעדט דארט, אנהויב ווען מען הויבט אן דינען דעם אייבערשטן - שפירט מען א געשמאק, א ברען, אבער נאך א שטיק צייט - הויבט זיך אן זייער שווערע עבודות, מען שפירט ווי מען וועט שוין קיינמאל נישט זוכה זיין צו קומען צו די קדושה. אזוי ווי ווען מען ווערט מקורב צום רבי'ן, אין אנהויב איז מוחין דגדלות, מען שפירט א ברען, א פייער, און ערגעץ ווי ווערט פארלאשן די פלאקער און ברען, מען דארף שווער ארבעטן, ווייל מען שפירט נישט און מען זעט נישט, מען זעט נאר פארקערט. מוהרא"ש איז דארט זייער מחזק מען זאל זיך אנהאלטן מיט אלע כוחות, מען זאל גלייבן אז דאס איז פארן תיקון פונעם מענטש, וואס מען דארף אלעס פאררעכטן.


שבת אינדערפרי ווען איך בין אין שטעטל גלייך איך צו לערנען אונטן אין וואלד צווישן די ביימער, מען הערט דארט די געזאנג פון די פייגלעך, עס איז זייער אנגענעם דארט צו לערנען, און דארט לערנען מיר די שיעורים פון פאַרן דאווענען.


אינדערפרי נאכן דאווענען האבן מיר געלערנט די מעשה פון דעם מלך ועניו (סיפורי מעשיות, מעשה ו). דער רבי זאגט דארט, ווען מען וויל וויסן א זאך דארף מען הערן די קאטאוועס (ווערטלעך) פון די זאך, מיר האבן גערעדט די כלל אין לעבן, ווי אזוי ווייסט מען מיט וועם זיך צו דרייען? ווער איז א גוטער חבר? ווער איז א פארלעסליכער צו מאכן מיט יענעם געשעפטן? גוטע שכנים - וכדומה? דורך הערן יענעמ'ס ווערטלעך קען מען וויסן יענעמ'ס פנימיות; אז איינער מאכט ווערטלעך פון טשעפען און פארשעמען, ער פליקט און שטעכט און זאגט ער מאכט נאר א ווערטל - זאלסטו וויסן אז יענער איז א שלעכטער, שטיי ווייט פון אים, און אז מען הערט איינעם מאכן שמוציגע ווערטלעך השם ישמרינו - ווייסט מען אז יענער איז איין שטיק שמוץ. אזוי ווי דער רבי זאגט (ספר המידות אות ניבול פה, סימן א): "מִי שֶׁמְּדַבֵּר נִבּוּל פֶּה, בְּיָדוּעַ שֶׁלִּבּוֹ חוֹשֵׁב מַחֲשָׁבוֹת אָוֶן", ווער עס רעדט ניבול פה איז א סימן אז זיין גאנצע קאפ איז אים פארדארבן רחמנא לצלן, און אז מען הערט ווערטלעך אויף זאכן וואס צדיקים זאגן - איז א סימן אז דער גלייבט נישט אין צדיקים, ער וויל באמת רעדן אויף די צדיקים נאר ער האט מורא - רעדט ער אויף זאכן וואס דער צדיק טוט; דארף מען זיך זייער אכטונג געבן.


מיר האבן גערעדט פון דעם אז מען דארף זיך זייער אכטונג געבן מיט וועם מען פארברענגט און מיט וועם מען דרייט זיך, ווייל דורך נישט גוטע חברים קען מען אלעס פארלירן, און אז מען פארברענגט אינאיינעם מיט לצים, מען גייט אין שוויץ מיט לצים - קען מען אלעס פארלירן. אפילו איינער דארף גיין אין שוויץ פאר זיין געזונט, פאר זיינע ביינער וכו' - זאל ער נישט גיין מיט אינגעלייט און בחורים וואס זייערע ווערטלעך זענען אויף ערליכע זאכן, ווייל עס נעמט נישט לאנג צו פארלירן די תמימות, עס נעמט נישט לאנג צו ווערן אפגעקילט.


ווייל וויסן זאלסטו, דער סמ"ך מ"ם טוט אלעס צו ברענגען קשיות און ספיקות אויפן אייבערשטן און אויף צדיקים וואס זענען מגלה ומפרסם די הייליגע אמונה, ער טוט אלעס אוועק צו נעמען דעם מענטש פון היכל הקודש, ער האט פיינט דעם רבי'ן און נאכמער היכל הקודש, ווייל אין היכל הקודש - דארט איז דער רבי.


אונזער שול אין בארא פארק האט זיך יעצט אריבערגעצויגן צו א פרישע פלאץ, מען האט זיך אויסגענומען קלאר אז זיי וועלן לאזן לייגן א טאוול "בית המדרש היכל הקודש". יעצט זענען געקומען שכנים און דאס אראפגעפליקט, זיי זאגן מען קען לייגן א טאוול "בית המדרש חסידי ברסלב", אבער די ווארט מוהרא"ש און די ווארט ראש ישיבה – "דאס וועלן מיר נישט צולאזן עס זאל שטיין"; זעסטו שוין קלאר די פיינטשאפט פון די טומאה צו היכל הקודש.


ביי שלש סעודות האבן מיר גערעדט פון די פרשה, דער פסוק זאגט (במדבר ה, יב): "אִישׁ אִישׁ כִּי תִשְׂטֶה אִשְׁתּוֹ", וואס איז די לשון 'תשטה'? זאגט רש"י עס איז ווערטער פון די הייליגע חכמים (סוטה ג.; תנחומא נשא, ה): "אין אדם עובר עבירה", א מענטש טוט נישט קיין עבירות, "אלא אם כן נכנס בו רוח שטות", נאר אז עס גייט אריין אין אים א משוגעת, זאגט די תורה, דער מאן זאל איר נעמען צום כהן און דער כהן נעמט ארויס די משוגעת; דער צדיק געבט אונז עצות ווי אזוי ארויסצוטרייבן די שגעונות וואס איז דא אין אונז. מיר האבן געלערנט נאכאמאל די שיחה פון רבי'ן (שיחות הר"ן, סימן יט) ווי דער רבי זאגט: "שֶׁאֲפִילּוּ אוֹתָן הָאֲנָשִׁים הָרְחוֹקִים מִן הַקְּדֻשָּׁה מְאֹד, שֶׁנִּלְכְּדוּ בִּמְצוּדָה רָעָה, עַד שֶׁרְגִילִין בַּעֲבֵרוֹת חַס וְשָׁלוֹם רַחֲמָנָא לִצְלָן", אפילו א מענטש וואס איז זייער ווייט פון די קדושה - ער טוט עבירות רחמנא לצלן און ער איז שוין אראפגעפאלן אין שאול תחתית, "אַף עַל פִּי כֵן, הַכֹּחַ שֶׁל הַתּוֹרָה גָּדוֹל כָּל כָּךְ, עַד שֶׁיְּכוֹלָה לְהוֹצִיא אוֹתָם מִן הָעֲבֵרוֹת שֶׁרְגִילִין בָּהֶם חַס וְשָׁלוֹם", אפילו אזא מענטש קען די תורה אויך העלפן, די תורה האט אזא כח אז עס קען אים ארויסנעמען פון די עבירות, "וְאִם יַעֲשׂוּ לָהֶם חֹק קָבוּעַ וְחִיּוּב חָזָק לִלְמֹד בְּכָל יוֹם וָיוֹם כָּךְ וְכָךְ, יִהְיֶה אֵיךְ שֶׁיִּהְיֶה; בְּוַדַּאי יִזְכּוּ לָצֵאת מִמְּצוּדָתָם הָרָעָה עַל יְדֵי הַתּוֹרָה", אויב וועט ער זיך מאכן א קביעות צו לערנען יעדן טאג 'כך וכך', וועט ער סוף כל סוף ארויסגיין פון זיין בלאטע, "כִּי כֹּחַ הַתּוֹרָה גָּדוֹל מְאֹד", ווייל די כח פון תורה איז אזוי גרויס אז עס נעמט ארויס דעם מענטש פון זיין שלעכטס.


אך בין צוריק געפארן קיין וויליאמסבורג צו די ישיבה, מיטן אייבערשטנ'ס הילף וועלן מיר ענדיגן דעם זמן קומענדיגע וואך מיטוואך, מיר פארן שוין ארויס קומענדיגע וואך דאנערשטאג פרשת שלח, מיר וועלן זיין זומער אין קרית ברסלב פאר די חדשים תמוז און אב, זיך גרייטן אויף די הייליגע טעג. קומענדיגע וואך בענטשט מען שוין ראש חודש תמוז, דאס דערמאנט אונז שוין פון די הייליגע טעג. תמו"ז איז די ראשי תיבות: ז'מני ת'שובה מ'משמשין ו'באין, עס קומט שוין ראש השנה, מען דארף זיך שוין גרייטן מיט אונזער נסיעה צום רבי'ן. מאך דיר דיינע פלענער ווען צו פארן און ווי אזוי צו פארן, עס איז דא כמה דרכים צו פארן, אדער דורך די טשארטער וואס אלי קנאלל מאכט, אדער דורך פוילן אדער טערקיי; ווארט נישט אויף די לעצטע מינוט.


דער אייבערשטער זאל העלפן זאלסט האבן הצלחה אין אלע ענינים.

#43 - די ערליכע זאלן זיין די ארויפגעקוקטע
מוסדות, ישיבה, הדרכות, מוזיק, זינגער, ניבול פה

בעזרת ה' יתברך - ערב שבת קודש פרשת קדושים, ב' אייר, י"ז לעומר, שנת תשפ"ד לפרט קטן


 


לכבוד ... נרו יאיר, מנהל ישיבת היכל הקודש קרית ברסלב ליבערטי


איך האב ערהאלטן פון איינע פון די עלטערן פון די בחורים אין ישיבה אז ער האט געזען אויף זיין בחור'ס טעלעפאן צווישן די ניגונים עקלדיגע ניגונים פון ניבול פה, זינגערס וואס זינגען אויף העברעאיש ניבול פה. ער האט געפרעגט זיין בחור היתכן, זאגט אים דער בחור אז אלע פעסטע בחורים אין ישיבה האבן דאס. ער האט געגעבן צו פארשטיין זיין זון אז דאס איז ניבול פה, זיין זון האט ניטאמאל געוויסט. ברוך ה' אז די בחורים זענען ערליך, זיי פארשטייען נישט קיין העברעאיש.


וואס באדערט מיר יא, ער דערציילט מיר אז זיין זון זאגט אים: "איך וויל נישט זיין פון די נעבעכס אין ישיבה, איך וויל זיין פון די פעסטע בחורים אין ישיבה"; דאס באדערט מיר, און דו אלס מנהל וויל איך דיר בעטן זאלסט מאכן די מצב רוח אין ישיבה זאל זיין אז ערליך איז וואויל, ערליך איז חשוב, נישט יראי חטא ימאסו, די ערליכע זענען די נעבעכדיגע, נאר פארקערט די ערליכע זענען צו וואס מיר שטרעבן צוצוקומען, און אויך ווער עס איז נאכנישט אזוי - איז אויך גוט.


איך נעם אריין אין ישיבה, אין בית פיגא און אין די קהילה - ווער עס וויל קומען, אבער דער ראש ישיבה זעט אז די ארויפגעקוקטע זענען די ערליכע. אזוי אויך אין בית פיגא - זאג איך אלץ פאר די מנהלת – "מיר קענען ארייננעמען קינדער וואס דארפן חיזוק, אבער די לופט דארף זיין אז איידל איז שיין, באשיידן איז חשוב וכו'"; איך האף דו וועסט מיר העלפן מיט דעם.


דער אייבערשטער זאל העלפן זאלסט האבן הצלחה אין אלע ענינים.

#42 - אז מען היט די אויגן, האט מען א געפיל צו די ווייב און קינדער
חברים, שלום בית, שמירת עינים, ניבול פה

בעזרת ה' יתברך - יום ה' פרשת טהרה, י' ניסן, שנת תשפ"ד לפרט קטן


 


לכבוד מיין טייערער ... נרו יאיר


דיין ווייב האט מיר געבעטן איך זאל דיר שרייבן אביסל חיזוק, ווארעמע ווערטער פון הייליגן רבי'ן.


טייערער ברודער, דאנק און לויב דעם אייבערשטן אז דו האסט א ווייב, זי איז וואויל, זי איז געטריי, און געב אכטונג נישט צו קוקן אויף פרעמדע פרויען, ווייל נאר אז מען היט די אויגן - האט מען א געפיל אין שטוב צו די ווייב און קינדער.


טייערער ברודער געב זיך אכטונג פון נישט גוטע חברים, אויך פון א נישט גוטע סביבה ביי די ארבעט. עס לוינט נישט די פרנסה אויב מען ווערט אראפגעשלעפט פון יראת שמים, עס לוינט נישט דאס לעבן אן יראת שמים, ווייל אין אנהויב גלאנצט עס, אין אנהויב זעט אויס ווי די נישט ערליכע האבן די לעבן, אבער עס גייט אריבער א שטיק צייט און מען פארלירט די וועלט און יענע וועלט.


טייערער ברודער, דיין ווייב האט דיך אזוי ליב, ענק האבן געהאט אזא שיינע לעבן; א שאד פארלירן די שיינע אידישע לעבן, ענדערש זאלסטו אפלאזן די ארבעט, ווייל דו ווערסט אריינגעשלעפט אין א נישט גוטע וועג; דו ביסט אן איידעלע נשמה, דו ביסט טייער, דיר פאסט נישט צו רעדן ניבול פה, דיר פאסט נישט זיין מיט עבירות.


איך בעט דיר זייער, רעד ווייטער שיין צו דיין ווייב אזוי ווי ביז אהער, זי איז דיר עכט געטריי, זי זאגט זי בענקט צו די טעג וואס דו פלעגסט רעדן איידל און שיין, זי בענקט צו די טעג וואס דו האסט זיך געפירט איידל.


זי האט מיר געבעטן איך זאל דיר שרייבן, איך ווארט צו הערן פון דיר, איך וויל דו זאלסט האבן א גוט לעבן אויף די וועלט, און נאר דער וואס לעבט מיט די תורה - האט די לעבן אויף די וועלט. דער הייליגער רבי אבהם בן רבי נחמן האט געזאגט: "דער סמ"ך מ"ם ימח שמו פארגינט נישט דעם מענטש א לעבן בזה העולם", ער ווארפט אריין אין עבירות, אים צוצונעמען די וועלט און אויך יענע וועלט.


שרייב מיר צוריק.


דער אייבערשטער זאל העלפן מיר זאלן שוין זוכה זיין צו (פסחים קטז:): "וְנֹאכַל שָׁם מִן הַזְּבָחִים וּמִן הַפְּסָחִים"; און צו (מיכה ז, טו): "כִּימֵי צֵאתְךָ מֵאֶרֶץ מִצְרָיִם אַרְאֶנּוּ נִפְלָאוֹת", אמן.

#41 - אז איר וועט פאלגן אייער מאמע, וועט אייך גארנישט שאטן
כיבוד אב ואם, חיזוק פאר מיידלעך, שידוכים, ניבול פה

בעזרת ה' יתברך - יום ד' פרשת אחרי-ב', כ"ג ניסן, אסרו חג, ח' לעומר, שנת תשפ"ד לפרט קטן


... תחי', תלמידה בית פיגא


איך האב ערהאלטן אייער בריוו.


איך האב אסאך אריינגעטראכט אין די פראגע, און געבעטן דעם אייבערשטן צו וויסן וואס צו ענטפערן, ביז איך בין ביי די מיינונג אז איר זאלט פאלגן אייער מאמע און טון די זאכן וואס זי וויל אייך מאכן וכו' וכו'. אייער מאמע איז אן אשה חכמה און אן אשה כשרה, זי וויל נישט קיין שלעכטס פון אייך, זי וויל אייך העלפן, און אז איר וועט איר פאלגן - וועט אייך נאר זיין גוט, עס וועט אייך גארנישט שאטן.


איר וועט האבן א גוטע שידוך, נאר איין זאך בעט איך אייך, רעדט נישט מיט אייערע חבר'טעס פון בחורים, רעדט נישט פון קיין שידוכים, מאכט נישט אליין שידוכים, ווארטס ביז דער אייבערשטער וועט אייך געבן אייער שידוך.


איר האט טייערע עלטערן, אייער טאטע איז א גרויסער תלמיד חכם אן ערליכער איד, און אייער מאמע איז א צדיקת; זאלט איר זיי מכבד זיין און רעספעקטירן, ובזכות דעם וועט דער אייבערשטער אייך געבן אלעס גוטס.


איך האף איר וועט אננעמען די ווערטער גוט און נישט ווערן צעבראכן.


דער אייבערשטער זאל העלפן איר זאלט האבן הצלחה אין אלע ענינים.

#40 - משניות נעמט ארויס איינגעגעסענע פלעקן
משניות, ניבול פה

בעזרת ה' יתברך - יום ד' פרשת תזריע, ב' ניסן, שנת תשפ"ד לפרט קטן


 


לכבוד ... נרו יאיר


כאפ אריין א פרק משניות, זאג די ווערטער. משניות וואשט אויס די נשמה, משניות נעמט ארויס איינגעגעסענע פלעקן וואס בלייבט איינגעזאפט און עס קומט בדרך כלל נישט ארויס, אבער דורך משניות קומט אלעס ארויס.


רעד נישט קיין ניבול פה, ווייל אסאך אסאך צרות קומען וועגן רעדן ניבול פה. דער הייליגער רבי זאגט (ספר המדות אות ניבול פה, סימן ה): "חָמוּר הָאוֹמֵר בְּפִיו מִן הָעוֹשֶׂה מַעֲשִֶׂה", רעדן שמוציג איז ערגער ווי טון, רחמנא לצלן.


דער אייבערשטער זאל העלפן זאלסט האבן הצלחה אין אלע ענינים.

#39 - אויסלערנען די קינדער צו רעדן איידל
ניבול פה, חיזוק פאר מחנכים

בעזרת ה' יתברך - יום ב' פרשת שמיני, כ"ב אדר ב', שנת תשפ"ד לפרט קטן


 


לכבוד מיין טייערער ... נרו יאיר


איך האב ערהאלטן דיין בריוו.


וואויל איז דיר און וואויל איז דיין חלק אז דו לערנסט מיט קינדער די הייליגע תורה, און דו לייגסט אריין אין זיי יראת שמים, אמונה און קדושה. חכמינו זכרונם לברכה זאגן (בבא בתרא ח:) אויפן פסוק (דניאל יב, ג): "'וּמַצְדִּיקֵי הָרַבִּים כַּכּוֹכָבִים לְעוֹלָם וָעֶד' אֵלוּ מְלַמְּדֵי תִּינוֹקוֹת", א מלמד וואס לערנט תורה מיט אידישע קינדער - איז צוגעגליכן צו די שטערנס פון די וועלט; מוהרא"ש געבט אונז צו פארשטיין, וואס איז די זאך פון די שטערנס? נאר אזוי ווי עס איז נישט מעגליך אפצוציילן די שטערנס פון די וועלט - אזוי קען מען נישט אפציילן די גרויסע זכותים וואס א מלמד האט.


אויף דיין פראגע וכו'; זייער גוט האסטו געטון, און אזוי זאלסטו ווייטער טון, ווען דו הערסט קינדער רעדן נישט איידל - זאלסטו רעדן צו זיי, זאג זיי אז מען טאר נישט רעדן ניבול פה, מען דארף רעדן צו קינדער פון זיין ערליך און הייליג, און אז מען זאגט איין מאל, צוויי מאל, דריי מאל און מען הערט ווייטער רעדן - דארף מען שוין געבן א קנס אויסצולערנען צו זיין איידל און ערליך.


דער אייבערשטער זאל העלפן זאלסט האבן הצלחה אין אלע ענינים.

#38 - אוועקגעגאנגען פון מצה בעקעריי וואו מען רעדט ניבול פה רחמנא ליצלן
פרנסה, מצה, ניבול פה

בעזרת ה' יתברך - יום ג' פרשת כי תשא, י"ח אדר א', שנת תשפ"ד לפרט קטן


 


לכבוד מיין טייערער ... נרו יאיר, קרית יואל


זייער גוט האסטו געטון אז דו ביסט אוועק געגאנגען פון די ארבעט צוליב דעם וואס מען רעדט ניבול פה רחמנא לצלן, געוואלד און געשריגן, מען באקט די הייליגע מצה און מען רעדט ניבול פה ביים וועלגערן, רעדלען די הייליגע מצה. א וואונדער אז קיינער זאגט נישט גארנישט, מען פארקויפט די מצות אלס "מצה שמורה". דער הייליגער רבי זאגט: "מצה שמורה איז שמירת הברית, שמירת המח", דער רבי זאגט (לקוטי מוהר"ן חלק א, סימן ה) חמץ איז: "קּוֹל פָּגוּם, חָכְמָה פְּגוּמָה", רעדן און טראכטן שמוציג, און מצה איז: "קוֹל טוֹב, חָכְמָה טוֹבָה".


האב נישט קיין דאגות, זארג נישט, וועסט טרעפן א גרינגע פרנסה און א ריינע פרנסה.


יעצט אז דו פארציילסט מיר וואס גייט פאר ביי די מצה בעקעריי, ווי מען רעדט ביי די הייליגע מצות ניבול פה, וויל איך אזוי שטארק האבן די ברסלב'ע מצה בעקעריי, וואו מען רעדט נאר פון אמונה, און מעשיות פון תפילה, און מען איז זיך מתבודד.

#37 - רעדן מיט אן איידעלע שפראך
התחזקות, ניבול פה, התבודדות

בעזרת ה' יתברך - יום ב' פרשת כי תשא, י"ז אדר א', שנת תשפ"ד לפרט קטן


 


לכבוד מיין טייערער ... נרו יאיר


גיי אן מיט דיינע שיעורים כסדרן, פארפעל נישט צו לערנען יעדן טאג מקרא, משנה, גמרא והלכה, און ספרי רבינו; די לימודים זענען מזכך ומטהר די נפש ונשמה.


זע צו האבן אן איידעלע שפראך. איך ווייס דו רעדסט נישט ניבול פה חס ושלום, אבער אויסער ניבול פה דארף מען בעטן דעם אייבערשטן צו האבן א שפראך ווי עס פאסט פאר א בן מלך, נישט א שפראך וואס דער בן השפחה רעדט.


גיי שרייען צום אייבערשטן יעדן טאג זאלסט באקומען אן איידלקייט, ווארף אוועק די גראבע פראסטע ווערטער, ווי למשל 'שטארב', 'פגר', 'כאפ אריין א מיתה משונה', וכו'; עס פארעקלט, עס מאכט ברעכן. שריי: "הייליגער באשעפער, געב מיר אן איידעלע שפראך, הייליגער באשעפער, געב מיר איידלקייט".


דורך התבודדות ווערט מען ניי געבוירן, מען באקומט א נייעם נפש.

#36 - לאז זיך אפ פון די וואס רעדן נישט איידל
חיזוק פאר פרויען, ניבול פה

בעזרת ה' יתברך - יום ג' פרשת תצוה, שובבי"ם, י"א אדר א', שנת תשפ"ד לפרט קטן


 


מרת ... תחי'


איך האב ערהאלטן אייער בריוו.


איר קענט רעדן מיט איר, איר קענט רעדן מיט יעדן איינעם, אבער אז זי רעדט ניבול פה - זאלט איר זי אפלאזן; אז פרויען רעדן אן אומאיידעלע שפראך – זאלט איר אפלאזן די פרויען, ווייל ניבול פה ברענגט מחלות השם ישמרינו. דער רבי זאגט (ספר המדות אות ניבול פה, סימן ד): "הַמְנַבֵּל פִּיו", ווער עס רעדט ניבול פה, "מַעֲמִיקִין לוֹ גֵּיהִנּוֹם", מאכט מען אים טיף זיין גיהנום, מען ברענגט מחלות און ביטערע יסורים, און נישט נאר אז מען רעדט ניבול פה קומען יסורים, נאר "גַּם לַשּׁוֹמֵעַ וְשׁוֹתֵק", אויך פאר דעם וואס הערט ניבול פה און ער זאגט גארנישט.


מילא אז מען רעדט שיינע זאכן, מען איז זיך מחזק איינער דעם צווייטן, און אפילו מען שמועסט סתם זאכן, מען לופטערט זיך אויס - דאס איז כדאי, אבער צו רעדן נישט איידעלע זאכן וכו' וכו' - זאלסטו נישט בלייבן ביי די שמועסן.


דער אייבערשטער זאל העלפן איר זאלט האבן הצלחה אין אלע ענינים.

#35 - גיי אראפ פון די גרופעס וואס מען שיקט דארט ניבול פה
צרות, ניבול פה

בעזרת ה' יתברך - יום ב' פרשת בא, שובבי"ם, ה' שבט, שנת תשפ"ד לפרט קטן


 


לכבוד ... נרו יאיר


רעד נישט קיין ניבול פה און בלייב נישט זיצן ביי א שמועס וואס מען רעדט ניבול פה, ווייל ניבול פה ברענגט ביטערע צרות; ווער ווייסט פון וואס די צרות וואס דו גייסט אריבער קומען? גיי אראפ פון די גרופ וואס מען שיקט דארט ניבול פה, מען ליידט שרעקליכע צרות אין לעבן. חכמינו זכרונם לברכה זאגן (כתובות ח:): "אפילו נחתם לו גזר דינו של שבעים שנה לטובה, נהפך עליו לרעה", ווער עס רעדט ניבול פה, אפילו עס איז אים אנגעשריבן א גוטע לעבן פאר די קומענדיגע זיבעציג יאר - דרייט זיך עס איבער אויף שלעכט.


האב נישט מורא פון די וואס רעדן ניבול פה, וועסט נישט ווערן א נעבעך אז דו וועסט אראפגיין פון די עקלדיגע גרופס. וויפיל תפילות זענען די צדיקים מתפלל פאר אונז און מיט די ניבול פה קענען זיי נישט קומען צו אונז.


דער אייבערשטער זאל העלפן זאלסט האבן הצלחה אין אלע ענינים.

#34 - רעדט נאר איידל, וועט איר זוכה זיין בקרוב צו א גוטע שידוך
חיזוק פאר מיידלעך, שידוכים, ניבול פה

בעזרת ה' יתברך - יום ד' פרשת חיי שרה, כ"ד מר-חשון, שנת תשפ"ד לפרט קטן


 


... תחי', תלמידה בית פיגא קרית ברסלב


איך האב ערהאלטן אייער בריוו.


עס טוט מיר וויי צו הערן אז איר רעדט מיט ווייבלעך פון די זאכן; איך האב אייך שוין געשריבן פארגאנגענעם זומער אז די איין זאך בעט איך פון אייך, איר זאלט נישט רעדן מיט קיינעם פון בחורים, און יעצט שרייבט איר מיר אז א ווייבל רעדט צו אייך; עס טוט מיר זייער וויי.


פארוואס זאלט איר נישט זיין שטארק ביי זיך נישט צו רעדן פון נישט איידעלע זאכן? וואס האט איר מורא און פון וועם האט איר מורא? קומענדיגע מאל א ווייבל אדער מיידל הויבט אן רעדן מיט אייך פון נישט איידעלע זאכן, זאגט קלאר און שטארק: "רעד נישט קיין ניבול פה"; ווייל דער וואס הערט און שווייגט - איז די זעלבע עבירה. אזוי ווי דער הייליגער רבי זאגט (ספר המידות אות ניבול פה, סימן ד): "הַמְנַבֵּל פִּיו, אֲפִילּוּ חוֹתְמִין עָלָיו גְּזַר דִּין שֶׁל שִׁבְעִים שָׁנָה לְטוֹבָה", ווער עס רעדט ניבול פה, אפילו מען האט אים אפגעשריבן א גוטע זאך פאר זיבעציג יאר, "הוֹפְכִין עָלָיו לְרָעָה", דרייט מען עס איבער צו שלעכטס, "גַּם מַעֲמִיקִין לוֹ גֵּיהִנּוֹם", דורך ניבול פה מאכט מען זיך טיפער די גיהנום, "גַּם לַשּׁוֹמֵעַ וְשׁוֹתֵק", און נישט נאר דער וואס רעדט ניבול פה, נאר אפילו דער וואס הערט אויס ניבול פה.


איר שרייבט איר ווילט איך זאל זיין אייער שדכן, איך וויל און איך בעט דעם אייבערשטן צו קענען מאכן שידוכים; אבער אז מען רעדט פון נישט גוטע זאכן - דאס קען איך נישט פארטראגן.


אז איר וועט זיך פארנעמען נישט צו רעדן מיט מיידלעך אדער ווייבלעך פון נישט איידעלע זאכן - וועט איר בקרוב טרעפן א גוטע שידוך, און איר וועט האבן א גוט לעבן.


רעדט מיט מרת ... תחי', זי וועט אייך געבן גוטע חיזוק אויף זיך קענען דערהאלטן ביז איר טרעפט א שידוך, און אויף האבן גוטע חבר'טעס.


דער אייבערשטער זאל העלפן איר זאלט האבן הצלחה אין אלע ענינים.


 


 


איך שיק אייך נאכאמאל די בריוו וואס איך האב אייך געשיקט זומער:


בעזרת ה' יתברך - יום א' פרשת כי תצא, ג' אלול, שנת תשפ"ג לפרט קטן


... תחי', תלמידה בית פיגא


איך האב ערהאלטן אייער בריוו.


רעדט נישט מיט קיינעם פון זאכן וואס איז נאכנישט נוגע פאר אייך, רעדט נישט פון זאכן פון נאך די חתונה; וואס זוכט איר קאפ וויי? זוכט גוטע חברט'עס, רעדט נאר איידעלע זאכן.


אז איר וועט זיך פירן איידל, איר וועט נאר רעדן איידל, איר וועט זיך פירן מיט דרך ארץ; וועט איר מיטן אייבערשטנ'ס הילף באקומען אן ערליכער בחור, א ירא שמים, איידל מיט גוטע מידות.


דער אייבערשטער זאל העלפן איר זאלט האבן הצלחה אין אלע ענינים.


א כתיבה וחתימה טובה, א גוט געבענטשט יאר.


 

#33 - הער אויף רעדן ניבול פה, קענסטו צוריק קומען אין היכל הקודש
תשובה, משניות, עבירות, טעלעפאן, היכל הקודש, ניבול פה

בעזרת ה' יתברך - יום ב' פרשת בראשית, אסרו חג סוכות, כ"ד תשרי, שנת תשפ"ד לפרט קטן


 


לכבוד ... נרו יאיר


איך האב ערהאלטן דיין בריוו.


אז דו נעמסט זיך פאר נישט צו רעדן מער קיין ניבול פה - קענסטו צוריק קומען ביי אונז אין היכל הקודש, אויך נאר בתנאי אז דו וועסט נישט ארויסנעמען קיין טעלעפאן וכדומה - קוקן שמוציגע זאכן.


וויסן זאלסטו, יעדער איינער קען תשובה טון, אבער נאר אז מען לאזט אפ דעם טויטן שרץ; כל זמן מען האלט אין האנט די טויטע שרץ, אפילו מען טובל'ט זיך אין מקוה אריז"ל, אפילו מען גייט אין אלע קוועלער - בלייבט מען טמא. אזוי זאגן די הייליגע חכמים (תענית טז.): "אָדָם שֶׁתּוֹפֵס שֶׁרֶץ בְּיָדוֹ, אֲפִלּוּ טוֹבֵל בְּכָל מֵימוֹת שֶׁבָּעוֹלָם לֹא עָלְתָה לוֹ טְבִילָה, זְרָקוֹ מִיָּדוֹ כֵּיוָן שֶׁטָּבַל בְּאַרְבָּעִים סָאָה מִיַד עָלְתָה לוֹ טְבִילָה", ווען איינער איז טמא און טובל'ט זיך - ווערט ער ריין נאר אויב ער לאזט אפ דעם טויטן שרץ, ווייל ווי לאנג מען האלט אן דעם טויטן שרץ, אפילו מען טובל'ט זיך אין אלע וואסערן, אין אלע מקוואות - בלייבט מען טמא, נאר אז מען ווארפט אוועק די טויטע שרצים - ווערט מען טהור.


אז דו ווילסט תשובה טון - ווארף אוועק דיין טעלפאן און אנדערע מאשינדלעך וואס מען קען זען עבירות, און אזוי וועסטו קענען תשובה טון.


זאג אסאך משניות אפילו בלי הבנה כלל, וועט אריינגיין אין דיר א ריינקייט.


איך בין נישט ברוגז אויף דיר, איך האב דיך אוועקגעשיקט נאר ווייל ביי אונז אין היכל הקודש דארף איך אכטונג געבן מען זאל רעדן נאר איידל.


דער אייבערשטער זאל העלפן זאלסט האבן הצלחה אין אלע ענינים.

#32 - רעדן נאר איידל
חברים, משניות, ניבול פה

בעזרת ה' יתברך - יום ד' פרשת האזינו ב', ה' תשרי, שנת תשפ"ד לפרט קטן


 


לכבוד ... נרו יאיר, יבנאל


איך האב ערהאלטן דיין בריוו.


איך פריי זיך זייער צו הערן אז דו לערנסט משניות און יעצט האסטו זוכה געווען צו מסיים זיין גאנץ ששה סדרי משנה די ערשטע מאל אין דיין לעבן; דאס איז א גרויסע שמחה.


דער אייבערשטער זאל העלפן זאלסט אויסוואקסן א גרויסער צדיק און דיינע עלטערן זאלן זען פון דיר אסאך נחת.


חבר זיך מיט די קינדער וואס רעדן איידל און טשעפען נישט אנדערע.


דער אייבערשטער זאל העלפן זאלסט האבן הצלחה אין אלע ענינים.


א גמר חתימה טובה.

#31 - רעדן נאר איידל, און זיך פירן איידל
צניעות, ניבול פה

 בעזרת ה' יתברך - יום א' פרשת כי תצא, ג' אלול, שנת תשפ"ג לפרט קטן


 


... תחי', תלמידה בית פיגא


איך האב ערהאלטן אייער בריוו.


רעדט נישט מיט קיינעם פון זאכן וואס איז נאכנישט נוגע פאר אייך, רעדט נישט פון זאכן פון נאך די חתונה; וואס זוכט איר קאפ וויי? זוכט גוטע חברט'עס, רעדט נאר איידעלע זאכן.


אז איר וועט זיך פירן איידל, דו וועט נאר רעדן איידל, איר וועט זיך פירן מיט דרך ארץ; מיטן אייבערשטנ'ס הילף וועט איר באקומען אן ערליכער בחור, א ירא שמים, איידל מיט גוטע מידות.


דער אייבערשטער זאל העלפן איר זאלט האבן הצלחה אין אלע ענינים.


א כתיבה וחתימה טובה, א גוט געבענטשט יאר.

#30 - עס זאלן זיך נישט דרייען בחורים וואס רעדן ניבול פה ביי אונז בית המדרש
גבאי, ניבול פה

בעזרת ה' יתברך - יום ה' פרשת ראה, כ"ג מנחם-אב, שנת תשפ"ג לפרט קטן


 


לכבוד ... נרו יאיר, גבאי בית המדרש היכל הקודש בני ברק


געב אכטונג אז עס זאלן זיך נישט דרייען אין בית המדרש ביי אונז - בחורים וואס רעדן ניבול פה, געב אכטונג אונזערע קינדער און אונזערע בחורים זאלן זיין ריין; אונזער ד' אמות זאל זיין הייליג.


דער אייבערשטער זאל העלפן זאלסט האבן הצלחה אין אלע ענינים.


א כתיבה וחתימה טובה, א גוט געבענטשט יאר.


 

#29 - קיינער איז נישט פארזיכערט, איבעראל דארף מען זיך היטן פון ניבול פה
דרך ארץ, ניבול פה, התבודדות

בעזרת ה' יתברך - יום ג' פרשת דברים, כ"ט תמוז, שנת תשפ"ג לפרט קטן


 


... תחי', מחנה בית פיגא ברסלב


איך האב ערהאלטן אייער בריוו.


איך פריי זיך זייער צו הערן אז איר זענט פון די מיידלעך וואס פירן זיך מיט דרך ארץ צו די לערערינס, די לערערינס זענען זייער צופרידן פון אייך. דרך ארץ ווייזט אויף חכמה; חכמינו זכרונם לברכה רעכענען אויס די סימנים פון א חכם (אבות ה, ז), די ערשטע סימן איז: "אֵינוֹ מְדַבֵּר בִּפְנֵי מִי שֶׁהוּא גָדוֹל מִמֶּנּוּ בְחָכְמָה וּבְמִנְיָן", דער קלוגער רעדט נישט ווען ער שטייט פאר איינער וואס איז קליגער אדער עלטער; די צווייטע סימן פון א חכם איז: "וְאֵינוֹ נִכְנָס לְתוֹךְ דִּבְרֵי חֲבֵרוֹ", ער האקט נישט איבער די רייד פון זיין חבר; אין א קלאס פון עלטערע קינדער קען מען גלייך זען ווער זענען די חכמניות און ווער זענען די טיפשיות.


געבט זיך אכטונג נישט צו רעדן ניבול פה; אפילו אין בית פיגא דארף מען אויך רחמי שמים, קיינער איז נישט פארזיכערט און אין קיין שום פלאץ איז מען נישט פארזיכערט, איבעראל דארף מען זיך זייער היטן פון ניבול פה און מען דארף בעטן דעם אייבערשטן: "הייליגער באשעפער היט מיך פון ניבול פה".


איך ציטער זייער אויב מען רעדט אין קעמפ צווישן די קינדער פון ניבול פה; אלע צרות קומען פון רעדן ניבול פה.


בעטס דעם אייבערשטן אלעס וואס איר דארפט, רעדט צו אים אין אייער שפראך; אז אייך איז גרינגער צו רעדן אין ענגליש - זאלט איר רעדן צום אייבערשטן אין אייער שפראך, אין ענגליש; דער אייבערשטער פארשטייט אלע שפראכן, "כי אתה שומע תפילת כל פה", ער הערט אויס יעדע מויל וואס בעט פון אים.


דער אייבערשטער זאל העלפן איר זאלט האבן הצלחה אין אלע ענינים.

#28 - זיי שטארק ביי די ארבעט נישט צו רעדן מיט די גויים ניבול פה
סיום, פרנסה, לימוד התורה, ניבול פה

בעזרת ה' יתברך - יום א' פרשת בהעלותך, ט"ו סיון, שנת תשפ"ג לפרט קטן


 


לכבוד מיין טייערער ... נרו יאיר, קרית ברסלב


שרייב מיר דיינע סיומים, וועסטו מיך מחי' זיין. יעדע מאל איך הער אז דו לערנסט און דו מאכסט נאך א סיום - ביסטו מיך ממש מחי', דו געבסט מיר א שטיק געזונט.


טייערער ברודער, זאג יעדן טאג גמרא און משניות; נאר תורה מאכט פרייליך און צופרידן, נאר דער וואס לערנט - שפירט זיך גוט, שפירט א צופרידנקייט.


זיי שטארק ביי די ארבעט נישט צו רעדן מיט די גויים ניבול פה, ווייל אויב מען רעדט ניבול פה - ברענגט מען שרעקליכע צרות אויף זיך און די משפחה.


פון דיין ראש ישיבה וואס האט דיך זייער ליב.


 


 


 

#27 - געב אכטונג אויף דיין ווייב, שטיי ווייט פון מנוולים
שלום בית, משפחה, ניבול פה

בעזרת ה' יתברך


יום ב' פרשת צו, ה' ניסן, שנת תשפ"ג לפרט קטן


 


לכבוד מיין ליבער טייערער ... נרו יאיר


געב אכטונג אויף דיין ווייב, זי זאגט אז איינע פון דיינע ברידער פירן זיך נישט אויף איידל, זי שפירט נישט רואיג ביי דיין טאטע אין שטוב. בעט איך דיר, געב אכטונג אויף איר. שטיי ווייט פון מניוולים, האב שייכות מיט די ערליכע איידעלע געשוויסטער.


איך האב דיר געגעבן א טייערע ווייב, א טייער קינד, זאלסטו איר האלטן טייער און חשוב.


אויך בעט איך דיר, דארט וואו מען רעדט ניבול פה - פון דארט זאלסטו אנטלויפן, ווייל עס איז זייער ביטער ביים סוף. ניבול פה הרג'עט סיי דער וואס רעדט און אויך די וואס הערן; אלע וואס געפונען זיך וואו מען רעדט ניבול פה - ליידן.


שרייב מיר יעדע וואך כאטשיג איין בריוו.


 

#26 - נעם נישט קיין געסט וואס דיין ווייב וויל נישט
כיבוד אב ואם, שלום בית, הכנסת אורחים, אידישע שטוב, ניבול פה

בעזרת ה' יתברך


יום ב' פרשת צו, ה' ניסן, שנת תשפ"ג לפרט קטן


 


לכבוד מיין טייערער ליבער ... נרו יאיר


דאנק דעם אייבערשטן אז דו האסט זוכה געווען צו אן אשת חיל, האסט אן איידעלע ווייב. זאלסט איר אויסהערן ווי צו מאכן און פירן וכו', כל אשר תאמר שמע בקולה. חכמינו זכרונם לברכה זאגן (ברכות י:): "הָאִשָּׁה מַכֶּרֶת בְּאוֹרְחִין", א פרוי דערקענט געסט; און אז זי זאגט דיר נישט נעמען וכו' - זאלסטו נישט נעמען, ווייל אז מען רעדט ניבול פה - איז דאס א סכנה פאר די גאנצע שטוב.


שפיר זיך נישט שולדיג אז דו נעמסט נישט די ... פאר געסט. חכמינו זכרונם לברכה זאגן (מדרש שמואל יח, ד): "כָּל שֶׁהוּא רַחֲמָן עַל אַכְזָרִים", ווער עס האט רחמנות אויף ווער עס האט נישט קיין דעת, "לַסּוֹף נַעֲשֶׂה אַכְזָר עַל רַחְמָנִים", וועט ער ביים סוף זיין אן אכזר אויף וועם מען דארף רחמנות האבן; דעריבער זאלסטו אכטונג געבן אויף דיין שטוב, עס זאל זיין נאר ערליכע געסט.


ווען דיינע עלטערן קומען צו דיר אין שטוב - זאלסטו זיצן פון דער זייט, זעץ דיין טאטע אויבן אן און ער זאל פירן און פראווען.


 

#25 - אויב דו זוכסט א גוטער חבר, איך בין גרייט צו זיין דיין חבר
חברים, צדיקים, רעדן, התחדשות, ראש ישיבה, לצנות, ניבול פה

בעזרת ה' יתברך


יום ב' פרשת צו, ה' ניסן, שנת תשפ"ג לפרט קטן


 


לכבוד מיין טייערער ... נרו יאיר


מן הסתם ווייסטו נישט ווי שטארק איך בענק זיך נאך דיר, וואלסטו געוויסט ווי איך בענק נאך דיר - וואלסטו זיכער געקומען פון צייט צו צייט, גערופן אדער געשריבן.


טייערער ..., וואס מאכסטו? ווי אזוי גייט דיין עבודת השם? ווי אזוי גייט דיר דיינע שיעורים כסדרן?


אויך וויל איך הערן פון דיין טייערע ווייב תחי'. איך האף צום אייבערשטן אז דו ביסט איר מכבד, ווייל זי איז א טייערע מתנה פון אייבערשטן פאר דיר.


שטארק זיך, נעם זיך נאר גוטע חברים וואס האבן א ריינע שפראך, אנטלויף פון די וואס רעדן ליצנות אויף צדיקים און ניבול פה. אויב דו זוכסט א גוטער חבר, איך בין גרייט צו זיין דיין חבר.


שרייב מיר כאטשיג איין מאל א וואך - וועסטו מיר מחי' זיין.


 

#24 - לאז אפ די ארבעט וואו מען רעדט ניבול פה
חברים, הפצה, פרנסה, ניבול פה

בעזרת ה' יתברך


יום ג' פרשת שמיני א', י"ג ניסן, שנת תשפ"ג לפרט קטן


 


לכבוד ... נרו יאיר


איך האב ערהאלטן דיין בריוו.


לאז אפ די ארבעט, עס לוינט נישט די פאר דאלער אז דו זאלסט אויך אנהויבן רעדן ניבול פה. ווייל מיט וועם מען דריידט זיך - אזוי ווערט מען, אז מען דריידט זיך אין אן ארבעט וואו מען לאכט פון ניבול פה, מען רעדט פון נישט איידעלע זאכן, ביז א קורצע צייט הויבט מען אליינס אן רעדן ניבול פה, און אז מען דריידט זיך מיט ערליכע אידן, יראי שמים - ווערט מען אויך נאכגעשלעפט נאך זיי, מען ווערט א ירא השם.


גיי הפצה, נישטא קיין בעסערע פרנסה ווי פארשפרייטן די הייליגע עצות פון רבי'ן. דער וואס גייט הפצה, ער איז מזכה נשמות ישראל צוריק צו קומען צום אייבערשטן - דער איז זייער באליבט ביים אייבערשטן. דער הייליגער זוהר זאגט (תרומה קכח:) "תָּא חֲזֵי, כָּל מַאן דְּאָחִיד בְּיָדָא דְּחַיָּיבָא וְאִשְׁתָּדַּל בֵּיהּ, לְמִשְׁבַק אָרְחָא בִּישָׁא", קום און זע, זאגט דער הייליגער זוהר: א מענטש וואס ברענגט צוריק זינדיגע מענטשן צום אייבערשטן, "אִיהוּ אִסְתַּלָּק בִּתְלַת סִלּוּקִין, מַה דְּלָא אִסְתַּלָּק הָכִי בַּר נָשׁ אַחֲרָא. גָּרִים לְאַכְפְּיָיא סִטְרָא אַחֲרָא, וְגָרִים דְּאִסְתָּלַּק קוּדְשָׁא בְּרִיךְ הוּא בִּיקָרֵיהּ. וְגָרִים לְקַיְּימָא כָּל עָלְמָא בְּקִיּוּמֵיהּ לְעֵילָּא וְתַתָּא", איז זוכה ארויף צו גיין אויף א פלאץ וואס קיין שום מענטש איז נישט זוכה; דער מענטש נעמט אוועק טומאה פון די וועלט, ער מאכט אז דעם אייבערשטנ'ס נאמען זאל ווערן געהייליגט אויף די וועלט און ער איז גורם אז אלע וועלטן שטייען אויף זיין זכות. "וְזָכֵי לְמֵחַמֵי בְּנִין לִבְנוֹי", ער איז זוכה צו זען קינדער און אייניקלעך, "וְזָכֵי בְּהַאי עָלְמָא, וְזָכֵי לְעָלְמָא דְּאָתֵי", און ער איז זוכה צו אלע גוטע זאכן אויף די וועלט און אויף יענע וועלט, "כָּל מָארֵי דִּינִין, לָא יַכְלִין לְמֵידָן לֵיהּ, בְּהַאי עָלְמָא וּבְעָלְמָא דְּאָתֵי", קיינער קען אים נישט שלעכטס טון - נישט אויף די וועלט און נישט אויף יענע וועלט, "עָאל בִּתְרֵיסַר תַּרְעֵי, וְלֵית מַאן דְּיִמְחֵי בִּידֵיהּ", ער גייט אריין אין דרייצן טויערן פון שערי רחמים און קיינער קען אים נישט צוריק האלטן, עיין שם.


געב א קוק דיין ברודער, ער איז אויך געווען נישט לאנג צוריק אן איידעלער אינגערמאן, און קוק וואס פאסירט ווען מען גייט ארבעטן אין א פלאץ וואו מען רעדט ניבול פה, מען ווערט אליינס אפגעקילט.


דער אייבערשטער זאל העלפן מיר זאלן שוין זוכה זיין צו (פסחים קטז:): "וְנֹאכַל שָׁם מִן הַזְּבָחִים וּמִן הַפְּסָחִים"; און צו (מיכה ז, טו): "כִּימֵי צֵאתְךָ מֵאֶרֶץ מִצְרָיִם אַרְאֶנּוּ נִפְלָאוֹת", אמן.


 

#23 - אנטלויפן פון א ישיבה וואו מען רעדט ניבול פה
חברים, קדושה, חינוך הילדים, בחור, פרנסה, ישיבה, ניבול פה

בעזרת ה' יתברך


יום ג' פרשת ויקהל-פקודי, כ"א אדר, שנת תשפ"ג לפרט קטן


 


לכבוד ... נרו יאיר


איך האב ערהאלטן דיין בריוו.


וואס איז די פראגע, אודאי זאל ער אוועקגיין פון די ישיבה; אז די בחורים רעדן טאג און נאכט ניבול פה - זאל ער פון דארט אנטלויפן!


ליידער ווערט מקוים וואס חכמינו זכרונם לברכה זאגן, וואס וועט זיין איידער משיח צדקינו וועט קומען. חכמינו זכרונם לברכה זאגן (סוטה מב:): "בעקבות משיחא ... בית וועד יהיה לזנות", די ישיבות וועלן זיין א פלאץ פאר עבירות; ליידער ווערט דאס מקוים, מען רעדט צווישן די בחורים עבירות, ניבול פה, רחמנא לצלן.


ענדערש זאלסטו נעמען דיין זון מיט דיר צו די ארבעט ווי איידער ער זאל זיך דרייען צווישן בחורים וואס רעדן ניבול פה.


בעט דעם אייבערשטן דיינע קינדער זאלן זיין אפגעהיטן, בעט דעם אייבערשטן יעדן טאג פאר זיי; דיינע קינדער זאלן האבן גוטע חברים, ערליכע אידן.


דער אייבערשטער זאל העלפן זאלסט האבן הצלחה אין אלע ענינים.