בריוון פונעם ראש ישיבה שליט"א

#79 - דעם שבת זאלסטו בעטן דעם אייבערשטן צו זיין מקורב צום צדיק
חנוכה, שלום בית, צדיקים

בעזרת ה' יתברך - ערב שבת פרשת מקץ, כ"ו כסליו, ב' דחנוכה, שנת תשפ"ה לפרט קטן


 


לכבוד ... נרו יאיר


די וואך שבת, שבת חנוכה - איז א צייט וואס מען קומט זיך צוזאמען ביים הייליגן רבי'ן. דער רבי האט געזאגט, ווער עס וועט קומען די דריי זמנים צו אים; ראש השנה, שבת חנוכה און יום טוב שבועות - וועט ניצול ווערן פון עולם התוהו. דער רבי ראטעוועט אונז נאך דא אויף די וועלט פון עולם התוהו, מען זעט מענטשן דרייען זיך ארום, מען טראכט פון געלט, פון תאוות, פון כבוד וכו' וכו'; מען פארגעסט אז עס איז דא א באשעפער וואס מאכט אלעס און טוט אלעס, מען פארגעסט אז עס איז דא א בית החיים וואס קיינער וועט זיך פון דעם נישט קענען ארויסדרייען, און דער רבי דערמאנט אונז מיר זאלן לעבן מיט תכלית, לעבן מיט תודה והודאה. שבת חנוכה באקומען מיר פון רבי'ן די זאך פון דאנקען און לויבן דעם אייבערשטן, אויפזוכן דאס גוטס אין לעבן, און אויף דעם דאנקען און לויבן.


קריג זיך נישט אין שטוב, זיי א ותרן אין שטוב, און אז מען שרייט אויף דיר - זאלסטו חס ושלום נישט ענטפערן, נאר דן זיין לכף זכות. דער רבי האט אונז זייער געווארנט מיר זאלן רעדן שיין אין שטוב און האלטן טייער די ווייב; דער רבי זאגט (שיחות הר"ן, סימן רסד): "הֲלֹא הַנָּשִׁים הֵם סוֹבְלִים צַעַר וְיִסּוּרִים גְּדוֹלִים מְאֹד מְאֹד מִיַּלְדֵיהֶם", די פרויען ליידן גאר אסאך צער און ווייטאג פון די קינדער, "צַעַר הָעִבּוּר", זיי ליידן בשעתן טראגן, "וְהַלֵּדָה", נאכדעם די צער פון געבוירן, "וְהַגִּדּוּל", און צער פון אויפציען די קינדער, "כַּאֲשֶׁר יָדוּעַ לַכֹּל עֹצֶם מַכְאוֹבָם וְצַעֲרָם וְיִסּוּרֵיהֶם", אזוי ווי עס איז פאר יעדן באקאנט ווי שווער עס איז אריבער צו גיין די זאכן. דער הייליגער רבי נתן זאגט (שם, סימן רסג), ער האט געהאט א שמועס מיטן רבי'ן איבער דעם וואס מען זעט ביי אינגעלייט אז זיי צעטיילן זיך פאר א שטיק צייט און אסאך מאל ענדיגט זיך דאס מיט א גט חס ושלום, האט דער רבי געזאגט: "שֶׁזֶּה מַעֲשֶׂה בַּעַל דָּבָר, שֶׁמַּנִּיחַ אֶת עַצְמוֹ עַל זֶה מְאֹד, לְקַלְקֵל הַשָּׁלוֹם שֶׁל בְּנֵי הַנְּעוּרִים, כְּדֵי שֶׁיִּתָּפְסוּ בִּמְצוּדָתוֹ חַס וְשָׁלוֹם עַל יְדֵי זֶה", דאס איז מעשה שטן, דער יצר הרע מאכט מען זאל זיך צעטיילן, ווייל אז מען איז אן א ווייב ווארפט ער אראפ דעם מענטש אין ביטערע עבירות, דער יצר הרע לאקערט אויף יונגע פארפעלקער זיי צו צעטיילן און אזוי כאפט ער זיי אריין אין זיין נעץ השם ישמרינו.


דעם שבת זאלסטו זיך מתבודד זיין און בעטן דעם אייבערשטן דו זאלסט זוכה זיין מקורב ווערן צום צדיק, און זיך נישט לאזן אפנארן בזה העולם. דער הייליגער רבי האט געזאגט (שיחות הר"ן, סימן נא): "אֶת זֶה תְּקַבְּלוּ מִמֶּנִּי שֶׁלֹּא יַטְעֶה אֶתְכֶם הָעוֹלָם, כִּי הָעוֹלָם מַטְעֶה מְּאֹד", דאס זאלט איר מקבל זיין פון מיר: די וועלט נארט אייך, לאזט אייך נישט נארן, די טעג און די יארן גייען אריבער און אז מען נעמט אן דעם רבינ'ס ווערטער בתמימות ופשיטות איז מען זוכה צו קומען צו די העכסטע מדריגות.


וואו איז דער רבי? וואו איז דער צדיק? דארט וואו מען רעדט פון צדיק, אזוי ווי די מעשה וואס מוהרא"ש דערציילט, עס איז געקומען צו רבי נתן א איד ר' משה, און ווען רבי נתן האט אזויפיל גערעדט פון צדיק, אז מען דארף האבן א צדיק, מען דארף לעבן מיט א צדיק, אלע השפעות קומען דורכן צדיק - האט ער זיך זייער צופלאמט, און ער איז צוריק געפארן צו זיין רבי, (ער איז נישט געווען קיין ברסלב'ער חסיד).


שפעטער איז ער צוריק געקומען צו רבי נתן, ער האט געפרעגט רבי נתן: "איך האב געהערט פון אייך אזויפיל רעדן פון צדיק, איך זאג אייך דעם אמת, מיין רבי איז טאקע א צדיק, אבער ביי אים באקום איך נישט וואס איך באקום פון אייך", זאגט אים רבי נתן: "מיר זעען אין די תורה (פרשת השבוע) פרעה זאגט פאר יוסף (בראשית מא, לט) 'אַחֲרֵי הוֹדִיעַ אֱלֹקִים אוֹתְךָ אֶת כָּל זֹאת אֵין נָבוֹן וְחָכָם כָּמוֹךָ', נאכדעם וואס דו האסט מיר אנטפלעקט וואס דער אייבערשטער האט דיר געוויזן, זאג איך אז עס איז נישטא קיין גרעסערער חכם ווי דיר", זאגט אים רבי נתן: "פרעה איז שוין קלוגער פון דיר, ווייל ווען דו האסט געהערט דא ביי מיר דאס גרויסקייט וואס מען באקומט ביים צדיק - וואלסטו געדארפט פארשטיין אז דא וואו דו הערסט אזעלכע גילויים, איז א סימן אז דער צדיק איז דא"...


מוהרא"ש פלעגט אונז דערציילן די מעשה, מוהרא"ש האט אונז אפילו דאס אויסגעלערנט, מיר זאלן זיך מאכן דעם חשבון 'ווער איז מיר מגלה דעם אייבערשטן? ווער איז מיר מגלה אז איך – וואס איך ווייס דאך יא אביסל ווער איך בין – זאל אויך קענען לעבן מיטן אייבערשטן און לערנען די הייליגע תורה און זיך אויסקומען מיט א ווייב מיט קינדער וכו' וכו'?' דארט איז דער צדיק.


שבת זאלסטו זיין נאר פרייליך.


א גוט שבת און א פרייליכן חנוכה.

#78 - וואס וועסטו האבן פון א באקס מיט געלט?
תודה והודאה, חינוך הילדים, חנוכה, געלט, הלל

בעזרת ה' יתברך - יום ה' פרשת מקץ, כ"ה כסליו, א' דחנוכה, שנת תשפ"ה לפרט קטן


 


לכבוד ... נרו יאיר


חנוכה ביי הלל זאלסטו דאנקען דעם אייבערשטן אז מיר זענען מקורב צום צדיק. דער הייליגער רבי זאגט (ספר המדות אות אהבה, סימן ח): "עַל יְדֵי אֲמִירַת הַלֵּל", דורך זינגען הלל, "בְּקוֹל גָּדוֹל", מיט א הויכע קול - "זוֹכִים לְאַהֲבַת הַשֵּׁם יִתְבָּרַךְ", איז מען זוכה, מען הויבט אן ליב האבן דעם אייבערשטן. נאך זאגט דער רבי (שם אות מריבה, סימן ג): "עַל יְדֵי קְרִיאַת הַלֵּל", דורך זינגען הלל, "יוֹשִׁיעַ לְךָ הַקָּדוֹשׁ בָּרוּךְ הוּא", וועט דער אייבערשטער דיר העלפן - "מֵאוֹיְבֶיךָ", פון דיינע פיינט; זינג: "מקימי מעפר דל", האסט מיך אויפגעהויבן פון מיין בלאטע, "מאשפות ירים אביון", פון די מיסט האסטו מיך אויפגעהויבן; איך ווייס דאך יא ווער איך בין געווען, וואו בין איך געלעגן; פון די מיסט, פון די טומאה - האט מיך דער צדיק מקרב געווען צום אייבערשטן.


חנוכה ווערט אנטפלעקט די אור הגנוז, די אמונה, די הייליגע חשמונאים האבן מנצח געווען, מען האט געזען אז עס נישטא קיין טבע, נישט קיין מקרה, קיין מזל, עס איז נאר דא אייבערשטער.


אנשטאט טראכטן פון געלט - טראכט פונעם אייבערשטן; וואס וועסטו האבן אז דו וועסט האבן א באקס מיט געלט? א שטוב מיט געלט? וועסט נאכאלץ דארפן צוקומען צום אייבערשטן; אטעמען קענסטו נישט אליין, מען קען נישט אוועק לייגן א באקס מיט לופט, און געזונט קענסטו אויך נישט אליין, מען קען נישט אוועק לייגן א באקס מיט געזונט, מען דארף אנקומען צום אייבערשטן; איז וואס עפעס ביי געלט פיבערט דיין מח ווי מען קען אוועק לייגן געלט? אנשטאט אוועקגעבן די לעבן צו טראכטן פון געלט - זאלסטו טראכטן נאך איין מינוט 'עס איז דא א באשעפער וואס איז מחי' די וועלט, מהוה די וועלט, ער טוט אלעס, ער מאכט אלעס און נאר צו אים דארף מען זיך ווענדן ווען מען איז געדרוקט'.


לכבוד חנוכה זאלסטו געבן פאר דיינע קינדער'ס מלמדים און לערערינס א טיפ (געלט-מתנה), חנוכה איז א צייט פון חינוך הבנים והבנות, מען דארף אלעס טון פאר די חינוך הבנים והבנות.


דער אייבערשטער זאל העלפן זאלסט האבן הצלחה אין אלע ענינים.


א פרייליכן חנוכה.

#77 - זיין צייטליך אין שטוב צו צינדן חנוכה ליכט
חינוך הילדים, חנוכה, הדפסה, אשר בנחל

בעזרת ה' יתברך - יום ד' פרשת מקץ, כ"ד כסליו, שנת תשפ"ה לפרט קטן


 


לכבוד ... נרו יאיר


היינט נאכט גייען מיר צינדן די הייליגע מנורה. מוהרא"ש האט זייער אסאך גערעדט מיט אונז אז חנוכה איז א יום טוב פון חינוך הבנים והבנות, וויל איך דיר בעטן זאלסט זיין צייטליך אין שטוב. מאך אלע הכנות פאראויס, מקוה וכדומה, אלעס זאלסטו טון פריער אין טאג - אז ביים זמן זאלסטו שוין צינדן.


מיר פירן זיך אנצוטון שטריימל און בעקיטשע ביים צינדן, מען זינגט זמירות און מען איז זייער פרייליך, און מען בעט דעם אייבערשטן מען זאל זוכה זיין צום אור הגנוז, אנהויבן לערנען די הייליגע תורה, שיעורים כסדרן בכל התורה כולה, מקרא משנה גמרא הלכה ואגדה, און מען בעט פאר די קינדער און פאר די קינד'ס קינדער, אלע זאלן זוכה זיין צו לערנען די הייליגע תורה, און גיין אין די וועג פון די תורה.


היינט ערב חנוכה האט מוהרא"ש אנגעהויבן שרייבן אשר בנחל פאר איין אין זעכציג יאר צוריק, פון שנת תשכ"ד ביז תשע"ה האט מוהרא"ש געשריבן בריוו פאר אידישע קינדער; מוהרא"ש האט געשריבן א חשבון פון זיבעציג טויזנט בריוו. בריוו וואס זענען מחזק יעדן איינעם אין יעדן מצב וואו ער געפינט זיך, ווי וואלטן מיר געווען ווי וואלטן מיר אויסגעזען ווען נישט די ספרים און די בריוו וואס איז אונז אזוי מחי' ומחזק.


ווער עס דארף א ישועה זאל מנדב זיין געלט פארן בית הדפוס פאר דרוקן אשר בנחל, און אזוי אויך די אנדערע ספרים און קונטרסים. מוהרא"ש האט מבטיח געווען מען וועט זען ישועות, און אזוי פיר איך זיך ווען איך דארף א ישועה, איך בין מנדב געלט צו דרוקן די ספרים און קונטרסים.


דער אייבערשטער זאל העלפן זאלסט האבן הצלחה אין אלע ענינים.


א פרייליכן חנוכה.

#76 - די שמחה פון צינדן חנוכה לעכט, זאל איבעררינען אויף די משפחה
שמחה, תודה והודאה, חנוכה, חומרות

בעזרת ה' יתברך - יום ג' פרשת מקץ, כ"ג כסליו, שנת תשפ"ה לפרט קטן


 


לכבוד ... נרו יאיר


מארגן נאכט צינדן מיר שוין די הייליגע מנורה, דער עיקר זאלסטו זען עס זאל זיין פרייליך אין שטוב, מאך די מצוות מיט גרויס שמחה, בעט אסאך דעם אייבערשטן אויף שמחה, און ווען דו טוסט די מצוות - זאלסטו אריינלייגן דיינע פרומקייטן אין איין זאך, נאר אין זיין פרייליך און צו טון די מצוה מיט א חיות, נישט מיט קיין עצבות ומרה שחורה.


דער סמ"ך מ"ם קומט צו די ערליכע אידן מיט א פארשטעלאכטס פון חומרות, ער נעמט די שעדליכע זאך פון עצבות ומרה שחורה, די שעדליכע זאך פון איבערטראכטן און די מחשבות 'יא יוצא געווען? נישט יוצא געווען?' און ער טוט דאס אן מיט א פרומע קלייד, מיט די נאמען 'חומרות' און מיט די נאמען 'זיין א מהדר', אבער זיין כונה איז - אראפ צו ווארפן דעם מענטש אין עצבות ומרה שחורה, אין נוקבא דתהומא רבא רחמנא לצלן.


בעט דעם אייבערשטן נאר אויף שמחה; ווען דו גייסט צינדן די הייליגע לעכט, די נירות חנוכה - זאלסטו נאר זיין פרייליך, עס זאל איבער רינען פון דיין שמחה אויף דיין משפחה.


חנוכה איז א צייט פון דאנקען און לויבן דעם אייבערשטן אויף די חסדים וואס דער אייבערשטער טוט מיט אונז.


דער אייבערשטער זאל העלפן זאלסט האבן הצלחה אין אלע ענינים.

#75 - אפילו דו ביסט אזוי ווי דו ביסט, זאלסטו גיין אין מקוה
מקוה, חנוכה, שלום בית

בעזרת ה' יתברך - יום ב' פרשת מקץ, כ"ב כסליו, שנת תשפ"ה לפרט קטן


 


לכבוד ... נרו יאיר


הויב אן דיין טאג מיט מקוה, ענדערש גיי אין מקוה פארן לערנען און זאגן תהילים, ווי איידער צו בלייבן אין שטוב לערנען און זאגן תהילים - אן מקוה. וואלסטו געוואוסט דאס גרויסקייט פון מקוה, צו וואס מען קען זוכה זיין יעדע מאל מען גייט אין מקוה - וואלסטו די ערשטע זאך געלאפן אין מקוה.


מוהרא"ש זכותו יגן עלינו ברענגט פון הייליגן מאור ושמש זכותו יגן עלינו (מאור ושמש, פרשת אמור), אז די כת ש"ץ ימח שמם זענען געווארן אפיקורסים ווייל זיי זענען נישט געווען נזהר אין טבילת עזרא; זיי האבן עוסק געווען אין קבלה אן טהרה. און פארקערט אויך, דער הייליגער בעל שם טוב זכותו יגן עלינו האט געזאגט פאר זיינע תלמידים אז ער איז צוגעקומען צו זיינע מדריגות ווייל ער האט זיך אסאך גע'טובל'ט.


זיי מקפיד אויף מקוה, אפילו דו ביסט אזוי ווי דו ביסט - זאלסטו גיין אין מקוה. דער הייליגער רבי נתן זכרונו לברכה האט געזאגט: "'מקוה' איז מלשון 'תקוה', אז מען גייט אין מקוה - האט מען א תקוה אז מען וועט אלעס פאררעכטן". אזוי אויך האט דער הייליגער רבי אהרן קארלינער זכותו יגן עלינו געזאגט: "מקוה איז טאקע נישט קיין מצוה, אבער צו וואס מקוה קען צוברענגען קען נישט קיין שום אנדערע מצוה צוברענגען".


קוק נישט אן שלום בית ווי א מאדערנע זאך, כאילו דאס רעדט מען ביי די מאדערנעזירטע פלעצער, און ווי מער פרום מען וויל זיין - דארף מען מער זיך קריגן אין שטוב, חס ושלום אזוי צו טראכטן; דער רבי האט זייער שטארק געווארנט מיר זאלן זיך פירן אין שטוב מיט שלום און ליבשאפט, מען האט נישט געקענט קומען צום רבי'ן אויב מען האט זיך געקריגט, און אז דו ווילסט זיין ביים רבי'ן אויף שבת חנוכה (בלייבן אין שטוב און זיין ביים רבי'ן) - זאלסטו זיך איבערבעטן, און פון היינט נאר רעדן מיט דרך ארץ און מיט ליבשאפט.


דער אייבערשטער זאל העלפן זאלסט האבן הצלחה אין אלע ענינים.

#74 - חנוכה איז מען אין שטוב
תודה והודאה, חינוך הילדים, חנוכה

בעזרת ה' יתברך - יום ב' פרשת וישב, ט"ו כסליו, שנת תשפ"ה לפרט קטן


 


לכבוד ... נרו יאיר


קומענדיגע וואך איז שוין חנוכה, דו ווייסט אז מוהרא"ש האט נישט געהאלטן פון די וואס פארן קיין אומאן אום חנוכה, מען לאזט איבער די משפחה. מוהרא"ש זאגט, חנוכה איז מען אין שטוב, די קינדער דארפן זען דעם טאטן צינדן די מנורה. אמת, ווען דער רבי האט געלעבט האט דער רבי געזאגט מען זאל קומען צו אים שבת חנוכה, דאס איז געווען בחיים חיותו פון הייליגן רבי'ן, היינט - זאגט מוהרא"ש - גייט מען נישט אין ערגעץ, חנוכה בלייבט מען אין שטוב צינדן די מנורה מיט די קינדער.


בכלל איז גוט צו וויסן, די געזונטסטע און דאס בעסטע פאר קינדער איז - זיין אין שטוב, קינדער דארפן נישט מער ווי א ווארעמע שטוב, וואו טאטע מאמע קריגן זיך נישט, וואו טאטע מאמע רעדן שיין איינער צום צווייטן און זענען פרייליך; דאס דארפן קינדער, סיי חנוכה, און סיי א גאנץ יאר; נישט מתנות מאכט פרייליך, נישט אוועק פארן מאכט פרייליך, און זיכער נישט שבת און יום טוב, וואס די קינדער קוקן ארויס צו זיצן מיט די עלטערן ביים טיש און זיך אויפבויען גייסטיש.


חנוכה איז א צייט וואס מען קען זוכה זיין צו שפירן דעם אור הגנוז לצדיקים, דורך תודה והודאה, דאנקען און לויבן דעם אייבערשטן פאר אלע חסדים וואס ער טוט מיטן מענטש; ווי מער מען געוואוינט זיך צו, מען דאנקט אים - אלץ מער שפירט מען דעם אור הגנוז, עס ווערט ליכטיג.


דער אייבערשטער זאל העלפן זאלסט האבן הצלחה אין אלע ענינים.

#73 - לערנען מיט תלמידות פון זיך שערן די האר נאך די חתונה
חנוכה, ניגונים, שערן די האר, בית פיגא

בעזרת ה' יתברך - מוצאי שבת קודש פרשת ויצא, ז' כסליו, שנת תשפ"ה לפרט קטן


 


מרת ... תחי', מנהלת בית פיגא, קרית ברסלב ליבערטי


לייגט אריין אין די קעריקולעם פון בית פיגא מען זאל לערנען מיט די תלמידות פון דאס גרויסקייט פון זיך שערן די האר נאך די חתונה, מען קען נישט קומען מיט א שער מאשין א טאג נאך די חתונה און אפשערן די האר ווען די כלה האט נישט געהערט וואס איז דאס זיך אפשערן; עס איז נישט גענוג צו געבן א שיעור איין מאל א יאר פון דעם, ווייל נישט אלע תלמידות קומען פון שטיבער וואו מען לויבט אויס צניעות, און ווי מען לויבט אויס דאס גיין אין די וועג פון צדיקים, עס זענען דא שטיבער וואו מען קרעכצט ווי שווער עס איז צו זיין א איד, און אונזער ארבעט איז ליכטיג מאכן די הערצער פון די תלמידות, זיי געבן צו שפירן די זיסע טעם פון זיין איידל און גיין אין די וועג פון צדיקים.


יעצט אז מען זינגט מיט די מיידלעך ניגונים פון חנוכה, זאל מען טוישן די ווערטער פון די ליד: "איך בין א מכבי, איך בין א מכבי", צו די ווערטער: "איך בין א איד, איך בין א איד"; ווייל די ערב רב האבן גענומען די ווארט מכבי, זיי זענען דאס מגשם וכו', דארפן מיר זינגען: "איך בין א איד", "איך בין א איד".


דער אייבערשטער זאל העלפן זאלסט האבן הצלחה אין אלע ענינים.

#72 - מחנך זיין קינדער צו גיין נאך צדקה, ווי ערליכע אידן
חינוך הילדים, חנוכה, צדקה, שטעטל

בעזרת ה' יתברך - יום ה' פרשת ויגש, ט' טבת, שנת תשפ"ד לפרט קטן


 


לכבוד ... נרו יאיר, מנהל תלמוד תורה היכל הקודש קרית ברסלב ליבערטי


בנוגע די פושקעס אין שטעטל, ווי די קינדער האקן אין שול און מענטשן ווערן נערוועז; לעת עתה איז נישטא פאר די קינדער נאך א פלאץ וואו זיי זאלן צוזאמנעמען צדקה, נאר אין שול; זאלסטו מחזק זיין אלע קינדער זאלן גיין מיט די פושקעס אין שול, און אז מענטשן ווערן נערוועז און האבן טענות - זאלסטו זיך נישט וויסנדיג מאכן.


איך וויל אונזערע קינדער זאלן אויסוואקסן ערליכע אידן, און איינע פון די זאכן וואס אן ערליכער איד טוט - איז צוזאמנעמען געלט פאר צדקה.


דער אייבערשטער זאל העלפן זאלסט האבן הצלחה אין אלע ענינים.

#71 - א שאד דיינע שיינע טעג און יארן גייען אריבער מיט גארנישט
חנוכה, התחדשות, סדר דרך הלימוד, תכלית, חכמות

בעזרת ה' יתברך - יום ד' פרשת מקץ, ראש חודש טבת, ו' דחנוכה שנת תשפ"ד לפרט קטן


 


לכבוד ... נרו יאיר


חנוכה איז א צייט וואס מען קען זיך באנייען, אנהויבן פונדאסניי דינען דעם אייבערשטן, וויל איך דיך מחזק זיין זאלסט זיך באנייען מיט דיין עבודות השם, בעיקר מיטן לערנען די ספרים פון הייליגן רבי'ן און פון זיינע תלמידים, מאך זיך א שיעור אין ליקוטי מוהר"ן. דער רבי זאגט (חיי מוהר"ן, סימן שמט): "שֶׁיְּכוֹלִין לִהְיוֹת נַעֲשֶׂה בַּעַל תְּשׁוּבָה גָּמוּר עַל יְדֵי לִמּוּד הַסֵּפֶר שֶׁלּוֹ", מען קען ווערן אן אמת'ער בעל תשובה אז מען לערנט זיינע ספרים. "וְאָמַר, שֶׁמִּי שֶׁיֵּשֵׁב וְיַעֲסֹק בִּסְפָרָיו רַק בְּלִי קִנְטוּר וְנִצָּחוֹן, וְיִסְתַּכֵּל בּוֹ בֶּאֱמֶת, אָז בְּוַדַּאי יִהְיוּ נִבְקָעִין אֶצְלוֹ כָּל גִּידֵי קַשְׁיוּת לְבָבוֹ", נאך האט דער רבי געזאגט: "ווער עס וועט לערנען זיין ספר מיט אן אמת, וועט זיך אים עפענען אלע זיינע פארשטאפטע אדערן".


איך בעט דיך זייער, לאז אפ דיינע חכמות, פאלג דעם רבי'ן בתמימות. נעם אן דעם סדר דרך הלימוד (המבואר בשיחות הר"ן, סימן עו), לערן יעדן טאג שיעורים כסדרן בכל התורה כולה; מקרא, משנה, גמרא - בבלי ירושלמי, תוספתא, ועוד; לאז זיך נישט נארן, וואס בלייבט פון אלע נארישקייטן? נאר תורה בלייבט.


דער הייליגער רבי זאגט (שיחות הר"ן, סימן ו): "הַיֵּצֶר הָרָע דּוֹמֶה כְּמוֹ מִי שֶׁהוֹלֵךְ וְרָץ בֵּין בְּנֵי אָדָם, וְיָדוֹ סְגוּרָה וְאֵין אָדָם יוֹדֵעַ מַה בְּתוֹכָהּ", דער יצר הרע איז צוגעגליכן צו א מענטש וואס לויפט צווישן מענטשן מיט א פארמאכטע האנט, ער פאפט אויס אלעמען און פרעגט זיי: "וואס האב איך אין מיין האנט?" פאר יעדן איינעם דאכט זיך אז ער האט אין זיין האנט דאס וואס ער וויל, דעריבער לויפן אים אלע נאך, ווייל מען מיינט אז מען וועט באקומען די זאך וואס מען וויל, "וְאַחַר כָּךְ הוּא פּוֹתֵחַ אֶת יָדוֹ וְאֵין בָּהּ כְּלוּם", אבער ביים ענדע עפנט ער זיין האנט און מען זעט אז עס איז גארנישט דא דארט, "כְּמוֹ כֵן מַמָּשׁ הַיֵּצֶר הָרָע", אזוי אויך – זאגט דער רבי – איז מיטן יצר הרע, "שֶׁהוּא מְרַמֶּה כָּל הָעוֹלָם, וְהַכֹּל רָצִים אַחֲרָיו וּמְרַמֶּה לְכָל אֶחָד וְאֶחָד", ער רעדט איין א מענטש אז ער זאל אים נאכלויפן, ווייל אזוי וועט ער באקומען אלע זיינע תאוות, אבער ביים סוף ווען דער מענטש גייט אוועק פון די וועלט, עפנט ער זיין האנט און מען דערזעט זיך אינגאנצן אפגעפאטשט, נאכדעם וואס מען איז אים נאכגעלאפן א גאנץ לעבן אומזיסט.


וואו האלסטו אין משניות? וואו האלסטו אין ש"ס? א שאד דיינע שיינע טעג און יארן גייען אריבער מיט גארנישט; דער רבי האט געזאגט (שיחות הר"ן, סימן נא): "אֶת זֶה תְּקַבְּלוּ מִמֶּנִּי שֶׁלֹּא יַטְעֶה אֶתְכֶם הָעוֹלָם, כִּי הָעוֹלָם מַטְעֶה מְּאֹד", דאס זאלט איר מקבל זיין פון מיר, 'די וועלט נארט אייך, לאזט אייך נישט נארן'; א מענטש דארף זייער אכטונג געבן ער זאל זיך נישט אפנארן.


דער אייבערשטער זאל העלפן זאלסט האבן הצלחה אין אלע ענינים.


א פרייליכן חנוכה.

#70 - צוויי וויכטיגע זאכן צו געדענקען אום חנוכה
חנוכה, אמונה, שטעטל

בעזרת ה' יתברך - יום ב' פרשת מקץ, כ"ח כסליו, ד' דחנוכה שנת תשפ"ד לפרט קטן


 


לכבוד ... נרו יאיר


איך בין נעכטן צוריק געקומען פון שטעטל, עס איז געווען א הערליכע שבת חנוכה מיט אנשי שלומינו. די שטעטל איז א בחינה פון וואס דער רבי דערציילט, ווי דער בעל תפילה האט געהאט א פלאץ חוץ לישוב וואו ער האט ארויסגעטראגן זיינע מענטשן; קוק נאך אין סיפורי מעשיות, מעשה מבעל תפילה.


איך וויל דיר דערמאנען צוויי וויכטיגע זאכן וואס איז וויכטיג יעצט חנוכה.


ערשטנס, געב זיך איבער צום אייבערשטן. דער רבי זאגט (שיחות הר"ן, סימן ב): "וְדַרְכִּי", איך פיר זיך, "כְּשֶׁבָּא הַיּוֹם", ווען עס קומט א נייעם טאג, "אֲנִי מוֹסֵר כָּל הַתְּנוּעוֹת שֶׁלִּי", געב איך איבער דעם גאנצן טאג פארן אייבערשטן, "וְשֶׁל בָּנַי, וְהַתְּלוּיִים בִּי, עַל הַשֵּׁם יִתְבָּרַךְ", איך געב איבער פארן אייבערשטן אלע מיינע קינדער און אלע וואס זענען אנגעהאנגען אין מיר, "שֶׁיִּהְיֶה הַכֹּל כִּרְצוֹנוֹ יִתְבָּרַךְ", אז אלעס זאל זיין אזוי ווי דער אייבערשטער וויל, "וְזֶה טוֹב מְאֹד", און דאס איז זייער א גוטע זאך, ווייל אזוי קען מען זיין רואיג אז אלעס וואס פירט זיך, אלעס וואס פאסירט - איז אזוי ווי דער אייבערשטער וויל.


"וְכֵן כְּשֶׁמַּגִּיעַ שַׁבָּת אוֹ יוֹם טוֹב", אזוי אויך ווען עס קומט שבת אדער יום טוב, "אֲזַי אֲנִי מוֹסֵר כָּל הַהִתְנַהֲגוּת וְכָל הָעִנְיָנִים וְהַתְּנוּעוֹת שֶׁל אוֹתוֹ הַשַּׁבָּת אוֹ הַיּוֹם טוֹב לְהַשֵּׁם יִתְבָּרַךְ, שֶׁיִּהְיֶה הַכֹּל כִּרְצוֹנוֹ יִתְבָּרַךְ", געב איך זיך אינגאנצן איבער פארן אייבערשטן, "וַאֲזַי, אֵיךְ שֶׁמִּתְנַהֵג בְּאוֹתוֹ הַשַּׁבָּת וְיוֹם טוֹב, שׁוּב אֵינוֹ חוֹשֵׁב וְחוֹשֵׁשׁ כְּלָל שֶׁמָּא לֹא יָצָא יְדֵי חוֹבָה בְּהַנְהָגַת קְדֻשַּׁת אוֹתוֹ הַיּוֹם, מֵאַחַר שֶׁכְּבָר מָסַר הַכֹּל לְהַשֵּׁם יִתְבָּרַךְ, וְסָמַךְ עָלָיו יִתְבָּרַךְ לְבַד". אזוי בין איך רואיג און פרייליך פונעם שבת און פונעם יום טוב, איך דארף נישט איבערטראכטן און איבערקלערן צי איך האב גוט געטון אדער נישט.


צווייטנס, יעצט חנוכה מאך נישט פון טפל עיקר און פון עיקר טפל. דער רבי שרייבט פאר זיין איידעם (מכתבי רבינו ז"ל, בריש ספר עלים לתרופה): "בַּקָּשָׁתִי מֵאֲהוּבִי חֲתָנִי, שֶׁתִּלְמוֹד בְּכָל יוֹם שִׁיעוּר גְמָרָא וּפוֹסֵק, שֶׁלֹא תַּעֲשֶׂה חַס וְשָׁלוֹם מִטָּפֵל עִיקָר, רַק אֶת הָאֱלֹקִים יְרֵא וְכוּ', כִּי זֶה כָּל הָאָדָם", מיין ליבער איידעם, איך בעט דיר זייער זאלסט לערנען יעדן טאג גמרא און שלחן ערוך, זאלסט חס ושלום נישט מאכן פונעם טפל אן עיקר און פון עיקר א טפל; חנוכה איז דער עיקר די שמחה און דאס לויבן, אלעס אנדערש איז טפל.


דער אייבערשטער זאל העלפן זאלסט האבן הצלחה אין אלע ענינים.


א פרייליכן חנוכה.

#69 - דער אייבערשטער הייבט אויף יעדן, און נעמט צוריק יעדן איינעם
תפילה והתבודדות, חנוכה, התחזקות

בעזרת ה' יתברך - ערב שבת קודש פרשת מקץ, ג' טבת, זאת חנוכה, שנת תשפ"ד לפרט קטן


 


לכבוד מיין טייערער ... נרו יאיר


היינט זאת חנוכה איז א צייט וואס אלע פארפאלענע, אלע פארגעסענע, די בני מנשה, א לשון פון (בראשית מא, נא): "כִּי נַשַּׁנִי אֱלֹקִים" – קענען זיך דערנענטערן צום אייבערשטן; אז מען בעט און מען שרייט: "הייליגער באשעפער איך וויל אויך זיין נאנט צו דיר, גמ - לי - א-ל, אויך איך וויל שפירן אייבערשטער".


דאס איז די קריאה וואס מען ליינט היינט זאת חנוכה (במדבר ז, נד): "בַּיּוֹם הַשְּׁמִינִי" זאת חנוכה, "נָשִׂיא" ווערן אויפגעהויבן, "לִבְנֵי מְנַשֶּׁה", די פארפאלענע פארגעסענע וואס בעטן און שרייען "גַּמְלִיאֵ-ל", איך וויל אויך זיין גוט; "בֶּן פְּדָה-צוּר", זיי בעטן: "אייבערשטער לייז מיך אויס, נעם מיך ארויס פון מיין בלאטע".


דאס איז נישט מיין ווארט, דאס האב איך געהערט פון מוהרא"ש. אלע יארן וואס איך האב זוכה געווען צו זיין ביי מוהרא"ש האט ער נאר גערעדט פון נשיא לבני מנשה, דער אייבערשטער הייבט אויף יעדן, און נעמט צוריק יעדן איינעם.


אשרינו מה טוב חלקינו.

#68 - הויב אן נאכאמאל, לאז נישט נאך דיין ווילן
תפילה והתבודדות, שמחה, חנוכה, מאוויס, עבירות, תפלות אויף אידיש

בעזרת ה' יתברך - ערב שבת קודש פרשת מקץ, ג' טבת, זאת חנוכה, שנת תשפ"ד לפרט קטן


 


לכבוד ... נרו יאיר


היינט זאת חנוכה איז א גרויסער טאג, מען קען היינט אנהויבן דינען דעם אייבערשטן מיט שמחה.


בעט איך דיך זייער, הויב אן נאכאמאל, לאז נישט נאך דיין ווילן, געב נישט אויף; דער רבי האט געשריגן מיט א הויך קול (לקוטי מוהר"ן חלק ב', סימן עח): "גיוואלד! קיין יאוש איז גארנישט פארהאנען!"


טייערער ברודער מיינע, געענדיגט מיט די טומאה, היינט זאת חנוכה קענסטו זוכה זיין צו ווערן ריין פארן אייבערשטן, ווארף אוועק די טומאה, קוק נישט קיין מאוויס מער, קוק נישט קיין זוהמה; אז מען קוקט עבירות ווערט מען בעצבות, מען פארלירט אלעס.


פאלג מיך טייערער הארציגער חבר, אנשטאט זיך באהאלטן מיט א טעבלעט, אייפאד, סמארטפאון און קוקן שמוץ, קוקן ניאוף רחמנא לצלן - זאלסטו זיך באהאלטן מיטן אייבערשטן; זוך א ווינקל וואו קיינער איז נישט דארט און שמועס זיך אויס דאס הארץ, רעד זיך אויס דיין הארץ צום אייבערשטן, וויין צו אים, זאג אים: "רבונו של עולם, ווען וועל איך שוין תשובה טון? איך ליג אין בלאטע, איך ליג אין עבירות, מיין גאנצע מח מחשבה איז נאר ניאוף; העלף מיר טאטע, ראטעווע מיך באשעפער".


דער אייבערשטער זאל העלפן זאלסט האבן הצלחה אין אלע ענינים.


א פרייליכן חנוכה און א גוט שבת.

#67 - דייקא דורך הלל והודאה קומט מען צו די העכסטע תיקון
תודה והודאה, חנוכה

בעזרת ה' יתברך - יום ה' פרשת מקץ, ב' טבת, ז' דחנוכה שנת תשפ"ד לפרט קטן


לכבוד ... נרו יאיר


גיי ארויס פון דיין קטנות הדעת, דער אייבערשטער איז אזוי גרויס, ער וועט דיר העלפן, עס וועט דיר בעסער ווערן; דו דארפסט נאר גיין צו אים און זיך פארלאזן אויף אים.


דער רבי האט אמאל געפרעגט איינעם: "האסט שוין היינט געקוקט אויפן הימל?" דער רבי האט פארשטאנען אז יענער איז אזוי אריינגעטון אין געלט אז עס ווערט אים שלעכט פון טראכטן אזוי סאך פון געלט; האט אים דער רבי געגעבן אן עצה, געב א קוק צום הימל - וועסטו קומען צו גדלות המוחין.


היינט נאכט צינדן מיר די לעצטע ליכטל, היינט נאכט זאת חנוכה איז די גמר פון אלע תיקונים פון גאנץ חודש תשרי. עס שטייט פון צדיקים אז גאנץ תשרי זענען מיר פארנומען מיט בעטן דעם אייבערשטן, מען פאסט, מען זאגט סליחות, מען וויינט, מען שרייט, דארף מען ווארטן ביז חנוכה גייט אריבער, חנוכה איז א צייט פון דאנקען, און דיקא דורך הלל והודאה קומט מען צו די העכסטע תיקון.


איך דארף מקצר זיין.


דער אייבערשטער זאל העלפן זאלסט האבן הצלחה אין אלע ענינים.


א פרייליכן חנוכה.

#66 - א ברסלב'ע געים צו שפילן יעדן טאג אינדערהיים
תודה והודאה, חנוכה

בעזרת ה' יתברך - יום ב' פרשת מקץ, כ"ח כסליו, ד' דחנוכה שנת תשפ"ד לפרט קטן


 


לכבוד מיינע טייערע ... נרו יאיר און ... תחי'


יעצט חנוכה איז א צייט פון לויבן דעם אייבערשטן אויף די גרויסע ניסים וואס ער טוט מיט ענק, יעדע קינד איז דאך א באזונדערע נס, ענקערע קינדער שיינען, זיי זענען ליכטיג און טייער.


עס וואלט געווען א גוטע זאך ווען ענק ביידע וועלן שפילן יעדן טאג די ברסלב'ע געים. מאן און ווייב זאגן איינער נאכן צווייטן שכוח אייבערשטער פאר דאס, שכוח אייבערשטער פאר יענץ, ביז זעכציג סעקונדעס. למשל, דער מאן הויבט אן: "שכוח אייבערשטער פאר מיין ווייב", זאגט די ווייב: "שכוח אייבערשטער פאר מיין מאן", זאגט דער מאן: "שכוח אייבערשטער מיר האבן זיך ליב", זאגט די ווייב: "שכוח אייבערשטער מיר זענען געזונט", און אזוי ווייטער, ביז איין מינוט, און אויב איינער בלייבט שטיל ווערט מען אאוט, און די געים הויבט זיך נאכאמאל אן.


הלוואי זאלט איר שפילן די שפיל יעדן טאג, וועט איר שפירן טעם עולם הבא.


 

#65 - גיי נאך געלט און ברענג עס אין אפיס פון די מוסד צו צאלן מלמדים
חנוכה, אמונה, צדקה, מוסדות, קעמפ, התבודדות

בעזרת ה' יתברך - יום ה' פרשת וישב, כ"ד כסליו, שנת תשפ"ד לפרט קטן


 


לכבוד ... נרו יאיר


גיי נאך געלט און ברענג עס אין אפיס פון די מוסד, עס איז מיר זייער שווער אז שוין אפאר וואכן צאלן מיר נישט די איינגעשטעלטע, די אפיס זאגט אז איך בין שולדיג פארן געבן כמעט בחינם קעמפ פאר די קינדער. דאס ווייס איך אז איך בין שולדיג, איך דארף תשובה טון, איך דארף צוריק גיין צום אייבערשטן און זיך נישט פארלאזן אויף קיינעם. אויב דו קענסט גיין נאך געלט און דאס ברענגען אין אפיס אז מען זאל קענען באצאלן די מלמדים - וועסטו האבן א גרויסע זכות.


מענטשן מיינען אז צדקה וואס מען געבט פריוואט איז א גרעסערע צדקה ווי געבן פאר די מוסד; איך מאך נישט אוועק קיין שום צדקה, אבער ווען מען געבט צדקה פריוואט איז דאס סך הכל פאר די מענטש, פאר זיין משפחה, אבער ווער עס האט די זכי' צו העלפן א חדר, א ישיבה, א סקול - העלפט א רבים, העלפט דעם אייבערשטן; עס איז נישט קיין קליינע מצוה געבן פאר א מוסד, עס איז פון די גרעסטע צדקה וואס איז נאר שייך.


איך וועל ווייטער טון וואס מוהרא"ש האט מיר געלערנט, די עצה פון רבי'ן, איך וועל גיין צום אייבערשטן און זיך גוט אויסוויינען ער זאל רחמנות האבן אויף מיר און אויף אלע אידן, אלע זאלן האבן שפע, מיר זאלן קענען ווייטער אנגיין מיט די חדר און בית פיגא.


גיי צינד די מנורה מיט שמחה; אלעס אנדערש איז זייער שיין, זייער חשוב, אבער דער עיקר איז שמחה.


דער אייבערשטער זאל העלפן זאלסט האבן הצלחה אין אלע ענינים.


א פרייליכן חנוכה.

#64 - מאך נישט קיין אנגעצויגענע מצב אין שטוב
חינוך הילדים, חנוכה, שלום בית, שבת קודש, פרנסה, חובות, כעס, יום טוב, נערווען

בעזרת ה' יתברך - יום ה' פרשת וישב, כ"ד כסליו, שנת תשפ"ד לפרט קטן


 


לכבוד ... נרו יאיר


דיין ווייב ליידט פון דיר, און נאך מער ליידט זי ווען עס קומט די הייליגע צייטן ווי שבת און יום טוב; דו מאכסט די גאנצע שטוב פאר איין שטיק נערווען, דו פארלאנגסט די שטוב זאל זיין ריין צוזאמגענומען, דו פארלאנגסט פון איר זי זאל זיין גרייט ווען דו ווערסט גרייט, און אז זי קען נישט זיין אזוי שנעל און גרייט ווען דו ווערסט גרייט - הייבסטו אן שרייען השם ישמרינו, די קינדער כאפן א שרעק, דו מאכסט משוגע די גאנצע הויז.


איך בעט דיך זייער, מאך נישט קיין אנגעצויגענע מצב אין שטוב, חנוכה איז א פרייליכע צייט, שבת און יום טוב איז א צייט וואס די שכינה הקדושה קומט אין אידישע שטיבער, און מיט כעס פארטרייבט מען איר.


אז דו קומסט אהיים און זאכן פליען, עס איז נישטא קיין זכר פון חנוכה - זאלסטו ארויפבייגן דיינע ערמל און העלפן; העלף איר מיט די קינדער, העלף רוימען די שטוב מיט שמחה.


אפשר ווייל דו שרייסט אויף דיין ווייב איז נישטא קיין ברכה אין דיין געלט?


גיי שריי צום אייבערשטן: "אייבערשטער איך האב מיט די נערווען און איך גיס עס אויס אין שטוב, הצלינו, ראטעווע מיך".


איך זאג דיר צו, אז דו וועסט רעדן פון היינט אן שיין אין שטוב מיט דיין ווייב - וועסטו ביז א קורצע צייט ארויסגיין פון אלע חובות און האבן גרויס שפע.


דער אייבערשטער זאל העלפן זאלסט האבן הצלחה אין אלע ענינים.


א פרייליכן חנוכה.

#63 - בעט דעם אייבערשטן זאלסט קענען צינדן די מנורה מיט שמחה
שמחה, חנוכה, כעס, נערווען

בעזרת ה' יתברך - יום ה' פרשת וישב, כ"ד כסליו, שנת תשפ"ד לפרט קטן


 


לכבוד ... נרו יאיר


היינט נאכט איז חנוכה, מען גייט אנצינדן די הייליגע חנוכה ליכט. עס שטייט פון צדיקים אז ווען מען צינדט אן די חנוכה ליכט איז א צייט וואס מען פועל'ן ישועות, עס איז זייער א הייליגע צייט, און זה לעומת זה עשה אלוקים, די סטרא אחרא זוכט דיקא אין די הייליגע צייט אוועק צו נעמען דעם מח, די מנוחה, די ישוב הדעת, די געפילן; זיי שטעלן אונטער שפיצלעך מען זאל זיך אויפרעגן און פארלירן אלע הייליגקייטן.


בכן בעט איך דיר זייער מיין ליבער ברודער, זאלסט חס ושלום נישט קומען צו כעס, זיי זיך מבטל צום אייבערשטן. דער הייליגער בעל שם טוב זכותו יגן עלינו האט אונז געלערנט א וועג ווי אזוי אלעס זאל גיין ווי אזוי מען וויל, דורך גארנישט וועלן. דער הייליגער בעל שם טוב זאגט: "וויל ווי עס גייט - וועט גיין ווי דו ווילסט", אזוי ווי חכמינו זכרונם לברכה זאגן (אבות ב, ד): "בטל רצונך מפני רצונו, כדי שיבטל רצון אחרים מפני רצונך", דאס איז ממש די ווערטער 'וויל ווי דער אייבערשטער מאכט - וועט אלעס זיין ווי דו ווילסט'; געב זיך איבער צום אייבערשטן.


קום אהיים אן נערווען, לאז איבער די פעקל נערווען אין קאר, אין אפיס, ברענג עס נישט אהיים. אז דו קומסט אהיים און זאכן זענען נישט גרייט, זאכן זענען ווייט פון טראכטן פון אנגרייטן בכלל די מנורה - זאלסטו נישט ווערן בכעס, ווייל אויב מען איז בכעס - פארלירט מען אלעס.


בעט דעם אייבערשטן זאלסט קענען צינדן מיט שמחה, זאלסט שפירן די ליכטיגקייט פון די מצוה.


מיטן אייבערשטנ'ס הילף וועל איך געבן היינט נאכט די וועכנטליכע ליל שישי שיעור אין שטעטל, אויך שבת חנוכה וועל איך זיין מיט אנשי שלומינו אין שטעטל.


דער אייבערשטער זאל העלפן זאלסט האבן הצלחה אין אלע ענינים.

#62 - באשעפער, דו געבסט מיר נאר גוטס, און איך בין נאר פול מיט טענות?
תפילות אויף אידיש, תפילה והתבודדות, חינוך הילדים, חנוכה, נערווען

בעזרת ה' יתברך - יום ד' פרשת וישב, כ"ג כסליו, שנת תשפ"ד לפרט קטן


 


לכבוד ... נרו יאיר


מארגן נאכט צינדט מען שוין די הייליגע מנורה, איך וויל דו זאלסט יעצט גיין פאר אפאר מינוט התבודדות, שריי צום אייבערשטן: "הייליגער באשעפער וואס איז מיט מיר? וואס בין איך אזוי אנגעצויגן? וואס בין איך אזוי בקטנות הדעת? אין אזא צמצום? וואו איז מיין אמונה? וואו איז מיין בטחון? הייליגער באשעפער דו געבסט מיר דאך נאר גוטס, דו ביסט אזוי גוט צו מיר און איך בין נאר פול מיט טענות? האב רחמנות אויף מיר, זיי מיך מקרב צו דיר; ווען וועל איך שוין אנהויבן זיין א מכיר טובה? ווען וועל איך שוין אנהויבן דיך לויבן? איך בין דאך א כפוי טובה, איך רעד מיך אפ, און איך זארג און זארג, איך ווייס נישט וואס איז מיט מיר".


עפעס א טויש דארף געשען; דו קענסט נישט אהיימקומען צינדן די מנורה מיט אזא נערוועזקייט, די קינדער ציטערן פון דיר, דו דארפסט עמערדזשענסי גיין רעדן צום אייבערשטן, ארויסנעמען די כעס און עצבות.


דער אייבערשטער זאל העלפן זאלסט האבן הצלחה אין אלע ענינים.

#61 - דערמאנען דעם אייבערשטנ'ס נאמען ביים אנהויבן שרייבן
חנוכה, אמונה, הלכה, שרייבן, בית פיגא

בעזרת ה' יתברך - יום ד' פרשת ויצא, ט' כסליו, שנת תשפ"ד לפרט קטן


 


מרת ... תחי' מנהלת בית פיגא, קרית ברסלב ליבערטי


איך האב געהערט די הודעה.


מען דארף אויסלערנען די תלמידות, יעדע מאל מען הויבט אן שרייבן זאל מען אנהייבן מיטן דערמאנען דעם אייבערשטנ'ס נאמען, ווי צום ביישפיל בס"ד אדער ב"ה. מוהרא"ש זכותו יגן עלינו זאגט, די מקור קומט פון די הייליגע חשמונאים, אזוי ווי חכמינו זכרונם לברכה זאגן (ראש השנה, יח:) די יוונים האבן גוזר געווען מען זאל נישט מזכיר זיין שם שמים, "וכשגברה מלכות חשמונאי ונצחום", און ווען די הייליגע חשמונאים האבן געווינען די מלחמה, "התקינו שיהו מזכירין שם שמים אפילו בשטרות", האבן זיי מתקן געווען מען זאל דערמאנען דעם אייבערשטנ'ס נאמען נישט נאר ביים רעדן נאר אויך ביים שרייבן; מען לערנט אויס די קינדער, יעדע מאל מען הויבט אן שרייבן, שרייבט מען: בס"ד - די ראשי תיבות פון בסייעתא דשמיא, ב"ה - די ראשי תיבות פון ברוך השם, לה"ו - די ראשי תיבות פון לה' הארץ ומלואה, אדער: בעהי"ת בעזרת השם יתברך.


איך פריי זיך זייער אז מען לערנט הלכה, דער הייליגער רבי זכותו יגן עלינו פון סאטמער זאגט (ספר ויואל משה מאמר לשון קודש, אות לב; מט) מען זאל לערנען מיט פרויען און מיידלעך הלכות שבת, הלכות ברכות, וכדומה.


דער עיקר דארף מען אריינלייגן כוחות אין הלכה למעשה, ווייל אז מען וועט לערנען נאר די כללים, צום ביישפיל ביי הלכות בישול - אז מען וועט לערנען די הלכות פון כלי ראשון כלי שני, עירוי, לח, יבש - אן עס ארויסברענגען אויף אקטועל - וועלן די מיידלעך גארנישט וויסן; די ריכטיגע צוגאנג איז, נאכן ענדיגן הלכות בישול - אויסלערנען אויף למעשה; ווי אזוי מאכט מען שבת א קאווע? מעג מען שבת מאכן טיי? ווען לייגט מען די לאקשן שבת, אין די זופ? אדער אין טעלער איידער מען לייגט די זופ? מעג מען לייגן זאלץ אינעם טאפ נאכן איר אראפנעמען פון פייער? און וואס טוט זיך אין טעלער? דאס איז די ריכטיגע וועג צו לערנען.


אזוי אויך ווען מען לערנט הלכות יחוד שטעלט מען אין אנהויב אוועק די כללים, אבער מען מוז עס ענדיגן מיט אלע פרטים און פרטי פרטים, זיי זאלן וויסן ווי אזוי צו זיין אפגעהיטן.


דער אייבערשטער זאל העלפן איר זאלט האבן הצלחה אין אלע ענינים.

#60 - פושקעס און ראפעלס פאר די קינדער צו גיין נאך געלט חנוכה
חנוכה, צדקה, מנהגים

בעזרת ה' יתברך - יום ד' פרשת וישלח, ט"ז כסליו, שנת תשפ"ד לפרט קטן


 


לכבוד ... נרו יאיר, מנהל תלמוד תורה היכל הקודש קרית ברסלב ליבערטי


יעצט ווען עס קומט די הייליגע חנוכה טעג זאלסטו אויסטיילן פושקעס און ראפעלס פאר די קינדער זיי זאלן גיין נאך געלט פאר די חדר, חנוכה איז א מנהג אז קינדער גייען צוזאמנעמען צדקה (עיין מגן אברהם ריש סימן תרע); מען דארף מאכן א פראגראם אז אלע קינדער וואס ברענגען אריין כך וכך - וועלן באקומען א באלוינונג.


לערן אויס די קינדער זיי זאלן גיין נאך צדקה, און לערן זיי ווי אזוי מען בעט צדקה, ווי מען באדאנקט זיך און אזוי ווייטער.


דער אייבערשטער זאל העלפן זאלסט האבן הצלחה אין אלע ענינים.





 


 





 

#59 - חנוכה איז א צייט פון דאנקען און לויבן
שמחה, תודה והודאה, חינוך הילדים, חנוכה

בעזרת ה' יתברך - יום ב' פרשת וישלח, י"ד כסליו, שנת תשפ"ד לפרט קטן


 


לכבוד מיין טייערער ... נרו יאיר


יעצט ווען עס קומט די הייליגע חנוכה טעג – דארפן מיר זיך אויפוועקן און אנהויבן דאנקען דעם אייבערשטן אויף אלע חסדים און אלע ניסים וואס ער טוט מיט אונז. דער הייליגער רבי זאגט (לקוטי מוהר"ן חלק ב', סימן ב): "ימי חנוכה הם ימי הודאה", חנוכה איז א צייט פון דאנקען און לויבן, און ווען מען דאנקט דעם אייבערשטן ווערט מען זייער נאנט צום אייבערשטן, און מען הויבט אן שפירן די זיסע טעם פון עולם הבא.


זע צו ענדיגן ארבעטן פרי אז דו זאלסט קענען דאווענען מעריב ביים זמן און גלייך נאך מעריב אנצינדן די הייליגע חנוכה ליכט, (אז דו קענסט כאפן א מקוה – מה טוב ומה נעים). נאכן צינדן זאלסטו טאנצן מיט דיין משפחה, ברענג אריין א שמחה; אזוי וועט אויף דיר שיינען די אור הגנוז וואס ווערט נתגלה אין די חנוכה טעג.

#58 - א פרייליכע אטמאספער ביים צינדען חנוכה ליכט מיט די קינדער
שמחה, חנוכה, התבודדות

בעזרת ה' יתברך - יום ב' פרשת וישלח, י"ד כסליו, שנת תשפ"ד לפרט קטן


 


לכבוד מיין טייערער ליבער הארציגער ... נרו יאיר


עס קומט שוין דער הייליגער יום טוב חנוכה, מיר גייען אנצינדן די הייליגע ליכט. ביי אונז איז דער מנהג אז מיר טוען אן שטריימל און בעקיטשע, מען וואשט די הענט (אז מען איז זוכה צו כאפן א טבילה – איז גאר גוט), מען זאגט די לשם יחוד, און נאכן צינדן זיצט מען כאטשיג א האלבע שעה, מען זינגט זמירות און מען איז זיך מתבודד; מען בעט פאר זיך, מען בעט פאר די קינדער און פאר אלע אידן.


עס איז וויכטיג צו געדענקען אז בשעת די קינדער זיצן ביי די ליכט זאל זיין א פרייליכע אטמאספער, זינגען און טאנצן, פאטשן און קלאטשן, עס מוז צוגיין מיט גרויס שמחה. און שפעטער, ווען די קינדער לייגן זיך שלאפן – קען מען זיך אוועקזעצן מיט א לקוטי תפילות און בעטן און וויינען.


אז דו וועסט צינדן מיט שמחה – וועט שיינען אויף דיר די אור הגנוז וואס ווערט נתגלה ביים צינדן די הייליגע ליכט.

#57 - דאנק דעם אייבערשטן ביי די הייליגע חנוכה ליכט
תודה והודאה, חנוכה

בעזרת ה' יתברך - יום ב' פרשת וישלח, י"ד כסליו, שנת תשפ"ד לפרט קטן


 


לכבוד מיין טייערער ... נרו יאיר


מיר גייען שוין כמעט צינדן די הייליגע חנוכה ליכט, וויל איך דיר זייער בעטן זאלסט אהיים קומען צייטליך, דאווענען מעריב ביים זמן און גלייך אהיים גיין אנצינדן די הייליגע ליכט.


ווען דו צינדסט אן די הייליגע ליכט זאלסטו זיצן פאר כאטשיג א האלבע שעה. קוק אויף די ליכט און דאנק דעם אייבערשטן פאר די ניסים וואס ער האט מיט דיר געמאכט, בעיקר פאר די גרויסע נס אז דו ווייסט פון רבי'ן און פון זיינע עצות, זאג: "איך דאנק דיך אייבערשטער אז איך ווייס פון רבי'ן, איך דאנק דיך פאר אלע חסדים און ניסים".


אויך זאלסטו זינגען אביסל זמירות, וועט אויף דיר שיינען די אור הגנוז וואס ווערט נתגלה בימי חנוכה.

#56 - אריינבאקן אין די קינדער אמונה, פארקערט פון די יוונים
שמחה, חינוך הילדים, חנוכה, אמונה

בעזרת ה' יתברך - ב' פרשת וישלח, ט"ו כסליו, שנת תשפ"ד לפרט קטן


 


לכבוד מיין טייערער ... נרו יאיר


מען גייט שוין אנצינדן די הייליגע חנוכה ליכט, זע צו קויפן פאר אלע דיינע זין חנוכה מנורה'ס. ענדיג ארבעטן פרי אז דו זאלסט קענען דאווענען מעריב ביים זמן און גלייך אהיים גיין אנצינדן די הייליגע ליכט.


די יוונים האבן געארבעט מיט די קינדער, זיי האבן גענומען די קינדער אויסצורייסן די אמונה; דארפן מיר טון דאס פארקערטע, מיר דארפן נעמען די קינדער און אין זיי אריינבאקן די אמונה. מוהרא"ש האט זייער אסאך גערעדט מען זאל חנוכה בלייבן אין שטוב מיט די קינדער, אפילו מוהרא"ש פלעגט אזוי סאך רעדן פון פארן קיין אומאן, אבער חנוכה פלעגט מוהרא"ש זיין זייער שטרענג מיר זאלן בלייבן אין שטוב, מאכן א שיינע צינדן, זינגען און טאנצן, פאטשן און קלאטשן.


אשרינו שזכינו להתקרב לרבינו.

#55 - א ברכה אויף ליכטיגע דורות, בזכות וואס איר העלפט דעם רבי'ן
קינדער, תפילה והתבודדות, חנוכה, מוסדות, משמש דעם רבי'ן

בעזרת ה' יתברך


ערב שבת קודש פרשת מקץ, כ"ט כסליו, ה' דחנוכה, שנת תשפ"ג לפרט קטן


 


לכבוד מיין טייערער ... נרו יאיר, וזוגתו ... תחי'


יעצט אין די הייליגע טעג פון חנוכה זאלט איר אויסנוצן די צייט צו בעטן פאר קינדער.


חכמינו זכרונם לברכה זאגן (שבת כג:): "הָרָגִיל בְּנֵר, הַוְיָן לוֹ בָּנִים תַּלְמִידֵי חֲכָמִים"; בשעת די ליכט ברענט זאלט איר בעטן צום אייבערשטן ער זאל ענק געבן קינדער צדיקים, קינדער וואס וועלן נאר דינען דעם אייבערשטן, קינדער וואס וועלן לערנען און דאווענען; עס איז זייער א גרויסע צייט צו פועל'ן ישועות.


איך וואונטש ענק א ברכה אויף ליכטיגע דורות, בזכות וואס איר העלפט דעם רבי'ן אזוי געטריי; דו מיט די שטאטישע פראגראמען, מיט'ן צושטעלן די עסן פאר די קינדער, און איר מיט די סקול.


פארלירט אייך נישט, איר וועט זען ליכטיגע דורות.


איך בעט פאר ענק.