בריוון פונעם ראש ישיבה שליט"א

#29 - ענדערש פארדין ווייניגער, און האב א געזונטע ערליכע שטוב
קאמפיוטער, פרנסה, אידישע שטוב

בעזרת ה' יתברך - יום ב' פרשת ויצא, ז' כסליו, שנת תשפ"ד לפרט קטן


 


לכבוד ... נרו יאיר


איך האב ערהאלטן דיין בריוו.


נעם נישט אריין א קאמפיוטער אין שטוב; עס לוינט נישט די גאנצע ביזנעס, עס לוינט נישט מאכן געלט; ווייל זייער אסאך שטיבער זענען צעפאלן ווען מען האט אריינגעברענגט דעם קאמפיוטער אין שטוב.


ענדערש פארדין ווייניגער און האב א געזונטע ערליכע שטוב - ווי צו האבן געלט און די שטוב זאל זיין אין א סכנה.


דער אייבערשטער זאל העלפן זאלסט האבן הצלחה אין אלע ענינים.

#28 - נישטא קיין טעלעפאן, טעבלעט, קאמפיוטער, אין א אידישע שטוב
חינוך הילדים, קאמפיוטער, פרנסה, טעלעפאן, אידישע שטוב, ראש ישיבה, אינטערנעט

בעזרת ה' יתברך


                 יום ד' פרשת נשא א', ד' סיון, מ"ח לעומר, שנת תשפ"ג לפרט קטן


 


לכבוד ... נרו יאיר


איך זאג דיר נאכאמאל, נעם נישט אריין אין דיין שטוב קיין טעלעפאן, לאז דיין שטוב זיין ריין און הייליג, עס זאל זיך ציען ערליכע דורות.


דארפסט א טעלעפאן פאר פרנסה? דארפסט אינטערנעט פאר פרנסה? מען קען האבן א טעלעפאן פאר פרנסה, מען קען האבן אינטערנעט פאר פרנסה - אבער אין א אידישע שטוב טאר נישט אריינקומען קיין טעלעפאן, טעבלעט, קאמפיוטער.


איך וועל ווייטער זאגן און שרייבן דעם אמת, אפילו איך וועל בלייבן אליין.


דער אייבערשטער זאל העלפן זאלסט האבן הצלחה אין אלע ענינים.


 

#27 - עס מוז זיין א גוטע פילטער אויף אלע קאמפיוטערס
שטעטל, קאמפיוטער, אידישע שטוב, פילטער, קיאסק

בעזרת ה' יתברך


יום ב' פרשת צו, ה' ניסן, שנת תשפ"ג לפרט קטן


 


לכבוד ... נרו יאיר ברסלב, ליבערטי


עס טוט מיר וויי צו הערן אז די קאמפיוטערס ביי די קיאסק איז נישט געפילטערט. איך וויל דיר נאכאמאל בעטן דו זאלסט שטיין אויף די וואך עס זאל זיין א גוטע פילטער אויף אלע קאמפיוטערס, טעלעפאונס און טעבלעטס ביי אונז אין די מוסד, עס זאל נישט ארויסקומען קיין מכשול מתחת ידינו.


אויב עס האט נישט קיין פילטער - זאלסטו פארשפארן די קיאסק.


אז מען רעדט שוין, וויל איך דיר בעטן זאלסט מאכן די קיאסק דאס מערסטע באקוועם וואס איז שייך און דאס צושטעלן צו די געברויך פון אנשי שלומינו, אזוי וועט זיין גרינגער פאר די אינגעלייט ביי אונז אין די קהילה צו זיין אפגעהיטן פון האבן א טעלעפאן, טעבלעט, לעפטאפ וכדומה - אין שטוב און אין קאר.


איך וויל אזוי שטארק אונזערע קינדער זאלן באקומען א גוטע חינוך, זיי זאלן האבן אן אפגעהיטענע שטוב.


דער אייבערשטער זאל העלפן מיר זאלן שוין זוכה זיין צו (פסחים קטז:): "וְנֹאכַל שָׁם מִן הַזְּבָחִים וּמִן הַפְּסָחִים"; און צו (מיכה ז, טו): "כִּימֵי צֵאתְךָ מֵאֶרֶץ מִצְרָיִם אַרְאֶנּוּ נִפְלָאוֹת", אמן.


 

#26 - פרוביר אויס א וואך צייט אן דעם טעלעפאן אין שטוב, און זע דער חילוק
קינדער, תפילות אויף אידיש, תפילה והתבודדות, חינוך הילדים, שלום בית, עבודת השם, קאמפיוטער, טעלעפאן, לימוד התורה, יראת שמים, פורים, שושן פורים

בעזרת ה' יתברך


יום ד' פרשת תצוה, ח' אדר, שנת תשפ"ג לפרט קטן


 


לכבוד ... נרו יאיר


פרוביר דו אליינס אויס א וואך צייט נישט אריין צו ברענגען דיין טעלעפאן אין שטוב און זאג מיר ווי אזוי דיין שלום בית וועט זיין? זאג מיר דו נאך א וואך צייט נישט האבן אין שטוב דעם סמארטפאון, טעבלעט וכדומה - ווי אזוי דיין קשר מיט די קינדער וועט ווערן? דיין יראת שמים?


איך בין שוין הייזעריג פון דיר זאגן נאכאמאל און נאכאמאל; איך האב אזוי רחמנות אויף דיר, אויף דיין ווייב און קינדער. זיי ווארטן אויף דיר, זיי ווילן הערן עפעס פון דיר, דו ביסט אבער נישט ביי זיך, דו ביסט איינגעטינקען אינעם טעלעפאן, מיט סטעטוס, מיט געימס וכו'.


מיין ליבער ברודער, שוין צייט זיך אויפצואוועקן, הויב אן לעבן, הויב אן לעבן עכט. מאך זיך שיעורים אין חומש, משניות, גמרא ועוד און גיי דאווענען אלע דריי תפילות מיט מנין, ובעיקר זאג אפאר ווערטער צום אייבערשטן.


רעד צום אייבערשטן אין אידיש, בעט אים: "רבונו של עולם, ווען וועל איך שוין אנהויבן לערנען און דאווענען? ווען וועל איך שוין זיין צוגעקלעבט צו דיר און נישט צום טעלעפאן? רבונו של עולם, עס קומען יעצט אזעלכע שיינע הייליגע טעג און איך ליג אין אזעלכע נארישקייטן, איך ליג אין דמיון, איך היט נישט מיינע אויגן, איך היט נישט מיין מח, העלף מיר שוין".


פורים נאכמיטאג זעקס אזייגער וועט זיין א סעודה אין ישיבה. מען וועט טאנצן, דאנקען דעם אייבערשטן אז מיר זענען מקורב צום הייליגן רבי'ן וואס לערנט אונז א גאנץ יאר די הייליגע אמונה, מיר זאלן נאר גיין צום אייבערשטן און נאר צו אים זיך צו ווענדן.


אויך שושן פורים וועט זיין א סעודה אין ישיבה אום זעקס אזייגער נאכמיטאג. דער רבי האט אמאל געזאגט פאר רבי נתן: "שושן פורים איז אויך פורים".


הלואי זאלסטו ליינען דעם בריוו, דאס ארייננעמען אין דיר און מקיים זיין וואס דא שטייט.


דער אייבערשטער זאל העלפן זאלסט האבן הצלחה אין אלע ענינים.

#25 - אלע קאמפיוטערס אינעם בית הדפוס זאלן זיין געפילטערט
הדפסה, קאמפיוטער, פילטער

בעזרת ה' יתברך


יום ב' פרשת בא, ט"ז שובבי"ם, ראש חודש שבט, שנת תשפ"ג לפ"ק


 


לכבוד ... נרו יאיר


איך האב ערהאלטן דיין פראגע.


אודאי דארפסטו זיכער מאכן אז ער האט א פילטער; ווער עס קומט אריין אינעם בנין פון הדפסה ארבעטן מיט א קאמפיוטער - איז אונטער דיין אחריות.


איך בעט דיר זייער, געב אכטונג אז אלע וואס ארבעטן אינעם בית הדפוס מיט קאמפיוטערס זאל דאס זיין געפילטערט.


דער אייבערשטער זאל העלפן זאלסט האבן הצלחה אין אלע ענינים.

#24 - איך פריי זיך אז דו האסט ארויסגענומען דעם קאמפיוטער פון שטוב
קינדער, חינוך הילדים, מוסדות, קאמפיוטער, מאוויס, מוהרא"ש, סיפורי צדיקים, אידישע שטוב

בעזרת ה' יתברך


יום ב' פרשת מקץ, כ"ה כסליו, א' דחנוכה, שנת תשפ"ג לפרט קטן


 


לכבוד ... נרו יאיר, יבנאל


איך האב ערהאלטן דיין בריוו.


איך פריי זיך זייער אז דו האסט ארויסגענומען דעם קאמפיוטער פון דיין שטוב, עס איז נישט גוט צו ווייזן פאר קינדער קיין שום קליפס, אפילו אידישע זאכן.


ווען מיר האבן געעפנט די חדר אין אמעריקע - האבן מיר נישט געהאט קיין פלאץ וואו צו זיין, מיר האבן געוואנדערט פון איין פלאץ צום צווייטן פלאץ. על הטוב יזכר הרב רבי יצחק לעזער שליט"א וואס האט אונז דעמאלט אוועק געגעבן א דירה, זיין בעיסמענט - מיר זאלן דאס נוצן פאר די חדר.


דארט איז געווען נאר פלאץ צו לערנען, די קינדער האבן נישט געהאט קיין פלאץ צו שפילן, ביי הפסקה האבן מיר ארויסגענומען די קינדער אין פארק צו שפילן, און ווען עס האט גערעגנט איז נישט געווען וואס צו טון, עס איז געווען זייער צעקוועטשט. איין טאג איז געווען זייער שווער מיט די קינדער, האט איינער פון די איינגעשטעלטע געטראכט אז ער וועט ווייזן פאר די קינדער אויפן קאמפיוטער עפעס אידישע קליפס וכו', און מוהרא"ש האט מיך גערופן און געזאגט זייער שארף, אויב מען וועט נאכאמאל ווייזן פאר די קינדער קליפס - זאל מען אראפנעמען זיין נאמען פון די מוסד.


מוהרא"ש האט אונז געגעבן צו פארשטיין די חומר הדברים פון ווייזן פאר קינדער קליפס און ווידיאוס, אפילו אידישע זאכן; פון חתונות, זינגערס וכדומה.


וואויל איז דעם וואס גייט בתמימות, ער איז נישט קיין אויבער חכם, ער פאלגט, ער ברענגט נישט אריין אין שטוב די זאכן.


א פרייליכן ליכטיגן חנוכה.

#23 - א אידישע שטוב איז נישט קיין אפיס
חינוך הילדים, שלום בית, קאמפיוטער, טעלעפאן, אידישע שטוב, אפיס

בעזרת ה' יתברך


יום ב' פרשת וישב, י"ח כסליו, שנת תשפ"ג לפרט קטן


 


מרת ... תחי' ברסלב, ליבערטי


זייער גוט אז איר ברענגט נישט מער אהיים די טעלעפאן אין שטוב; האלט אייך שטארק מיט דעם - וועט אייער מאן אויך זיין שטארק מיט דעם.


דער יצר הרע וועט קומען צו אייך מיט טויזנט פשעטלעך אז עס לוינט יא עס אריינברענגען אין שטוב; ערשטנס, וועט איר קענען שיקן פראגעס פאר'ן ראש ישיבה. צווייטנס, וועט איר קענען נוצן די טעלעפאן פאר דאס און פאר יענץ; דאך זאלט איר בלייבן שטארק מיט די קבלה נישט צו מאכן אן אפיס אין שטוב. א אידישע שטוב איז נישט קיין אפיס; אפיס איז איין זאך און א אידישע שטוב איז גאר עפעס העכערס פון דעם, א אידישע שטוב איז א בית המקדש מעט, א פלאץ וואו די קינדער וואקסן אויף ערליך און געזונט.


וואויל איז די עלטערן וואס פאלגן און האלטן די שטוב ריין פון אלע כלים.

#22 - ברענגט נישט א קאמפיוטער אין שול, אפילו פאר גוטע צוועקן
קאמפיוטער, בית המדרש, היכל הקודש, ראש ישיבה

בעזרת ה' יתברך


יום ד' פרשת וישלח, י"ג כסליו, שנת תשפ"ג לפרט קטן


 


לכבוד מיין טייערער ... נרו יאיר, ירושלים


איך וויל נישט דו זאלסט קומען ביי אונז אין שול מיט א קאמפיוטער, לעפטאפ וכדומה. א שול איז געמאכט צו לערנען און דאווענען, א שול איז געמאכט צו ווערן נענטער צום אייבערשטן, נישט צו קומען זיך אונטערהאלטן, קוקן נייעס וכו'; עס איז נישט קיין נפקא מינה וואס דו קוקסט, אפילו ברסלב'ער נייעס, אפילו די בריוו וכו'.


איך האלט אלעס מיט וואס טוט זיך אין אלע שול'ן היכל הקודש, די גבאים געבן מיר איבער יעדע פרט, און באזונדער אין די ירושלים'ער שול, דארט האלט איך מיט יעדע פינטל. איך בעט דיר זייער זאלסט מער נישט קומען אין שול מיט קיין שום כלי וואס מען קען זען אויף דעם, אנגעהויבן ביי א קאמפיוטער ביז די קליינע טעלעפאן. איך האב אויפגעשטעלט דעם שול מיט מסירת נפש, איך וויל נישט דו זאלסט מיר דאס צעווארפן.


איך האף דו וועסט מיר פאלגן.

#21 - אזוי שיין געווען נעכטן אין שטעטל
כולל, חברים, חינוך הילדים, מלמדים, מוסדות, הדפסה, שטעטל, שבת קודש, דרשות, קאמפיוטער, פרנסה, טעלעפאן, חובות, ישיבה, ראש ישיבה, הלכה, דאווענען, אינוועסטמענט, דף גמרא, קיאסק

בעזרת ה' יתברך


ערב שבת קודש פרשת וירא, י"ז מר-חשון, שנת תשפ"ג לפרט קטן


 


לכבוד ... נרו יאיר


נעכטן בין איך געווען א גאנצן טאג אין שטעטל; או ווי שיין דארט איז, קענסט זיך נישט פארשטעלן! עס שפירט זיך דארט ממש די פלאץ וואו דער בעל תפילה פלעגט ארויסטראגן זיינע מענטשן חוץ לישוב (ספורי מעשיות, מעשה יב).


איך בין ארויסגעפארן אינדערפרי. דאס ערשטע בין איך געקומען אין ישיבה פארלערנען דעם בלאט גמרא, מוהרא"ש האט דאס מיר אזוי אריינגעלייגט אין מיינע ביינער, איך זאל נישט אנהויבן דעם טאג אן לערנען א בלאט גמרא, איך האב געדאווענט. איך האב געבעטן דעם אייבערשטן איך זאל האבן א וועג ווי אזוי צו פארן, איך האב געטראפן א אינגערמאן וואס איז מיר גרייט געווען ארויס צו טראגן.


דאס ערשטע בין איך געפארן צו די בנין התלמוד תורה, ווייל ביי מיר איז דער עיקר די תלמוד תורה און די מיידל שולע. חכמינו זכרונם לברכה זאגן (זוהר חדש, לך לך): "אָמַר רַבִּי יִצְחָק, הַמְלַמֵּד תּוֹרָה לְתִינוֹקוֹת" ווער עס לערנט מיט קינדער די הייליגע תורה, "דִּירָתוֹ עִם הַשְּׁכִינָה" וואוינט ביי אים די שכינה הקדושה, "וְהַיְינוּ דְּאָמַר רַבִּי שִׁמְעוֹן" דאס איז וואס דער הייליגער תנא רבי שמעון האט געזאגט: "כַּד הֲוָה אָתֵי לְמֶחֱמֵי עוּלֵימַיָיא בְּבֵי רַב" ווען ער פלעגט קומען קוקן די קינדער וואס לערנען אין חדר, "הֲוָה אֲמַר" האט ער געזאגט, "אֲזַלְנָא לְמֶחֱמֵי אַפֵּי שְׁכִינְתָּא", איך גיי יעצט קוקן די פנים פון די שכינה; ווען איך פאר אין שטעטל גיי איך די ערשטע צו די קינדער, ביי מיר איז דאס די חשוב'סטע זאך.


איך האב גערעדט פאר די בית פיגא תלמידות, אין יעדע כיתה באזונדער. נאכדעם האב איך געגעבן א שיעור, מחזק זיין אלע וואס האבן א חלק אין אונזער מוסד. חכמינו זכרונם לברכה זאגן (ספרי נשא, פיסקא א): "אֵין מְחַזְקִין אֶלָא לַמְּחוּזָקִין", דאס מערסטע דארפן חיזוק די וואס געבן חיזוק פאר אנדערע; איך בין געגאנגען נאכדעם צו די אינגלעך, איך האב זיי דערציילט א מעשה פון "מעשה'לעך פאר קינדערלעך"; די ליכטיגקייט פון די קינדער, די פרייליכקייט וואס דארט הערשט - איז נישט צום באגרייפן.


מיר האבן אנגעהויבן נישט לאנג צוריק די חדר מיט אפאר קינדער, און די סקול מיט אפאר קינדער, און יעצט איז אין שטעטל אליינס דא אינעם תלמוד תורה און אין די מיידל סקול איבער צוויי הונדערט קינדער, כן ירבו.


פון דארט בין איך געגאנגען קוקן דעם נייעם בנין פונעם תלמוד תורה. מיר וועלן אפטיילן די אינגלעך און מיידלעך אין באזונדערע בנינים; יעצט זענען זיי אויך אפגעטיילט, יעצט איז איין שטאק אינגלעך און איין שטאק מיידלעך, אבער די מוסד וואקסט - דארף מען שוין האבן א באזונדערע בנין פאר אינגלעך און א באזונדערע בנין פאר מיידלעך.


פון דארט בין איך געפארן צום בנין בית הדפוס אביסל שעפן פרישע כוחות, זען די נחת, ווי עס שטייען אינגעלייט און דרוקן אן אפשטעל די ספרים און קונטרסים. איך האב דארט געזען אן אינטערעסאנטע זאך, איך טרעף דארט א אינגערמאן, א שיינער בעל פרנסה, א בעל מלאכה - שטייט און דרוקט, פרעג איך אים: "וואס טוסטו דא?" זאגט ער מיר, ער קומט טון עפעס פאר זיין נשמה; עס איז שוין סוף וואך, ער האט שוין גענוג געלט פאר די וואך - יעצט קומט ער אביסל בהתנדבות העלפן פאקן ספרים און דרוקן. דאס איז מיר זייער געפאלן, צו זען א אינגערמאן האט שכל, ער קומט זיך אנטראגן צו העלפן.


אויך האב איך געזען ווי מען דרוקט שוין אלע ספרים און קונטרסים אויף חנוכה, און אויך גרייטן זיי זיך שוין אויף פורים און אפילו אויף שבועות. עס איז נייע צייטן; יארן צוריק האט מען זיך דערמאנט ערב חנוכה צו דרוקן עפעס אויף חנוכה, היינט אינעם נייעם בית הדפוס קען מען דרוקן אן אויפהער, און אנגרייטן פאר אלע צייטן וואס מען דארף נאר האבן פאר די מפיצים.


מיר האבן געכאפט א טענצל: "אשרינו שזכינו להתקרב לרבינו!" דארט אינעם בית הדפוס איז א פרייליכקייט, מען דרוקט דארט די הייליגע ספרים פון רבי'ן וואס ברענגט אריין אמונה אין אידישע קינדער.


פון דארט בין איך געפארן צום נייעם לאונטש, דארט בין איך געווארן זייער פרייליך, ענדליך וועלן די אינגעלייט אין שטעטל קענען האבן די שטוב זויבער, ריין; מען וועט קענען האבן ביידע זאכן, א זויבערע שטוב, און פון די אנדערע זייט - ווי עס איז דא א פלאץ וואו מען וועט קענען באשטעלן זאכן, קויפן זאכן, ערלעדיגן שטאטישע זאכן, באנק חשבונות, זיך לערנען זאכן וכו' וכו'. איך האף אז אלע וועלן ארויסווארפן די געטשקעס פון שטוב און פון קאר, געענדיגט דאס מישן די יוצרות, שטוב איז שטוב און ביזנעס איז ביזנעס.


לכתחילה איז געווען מיין פלאן צו פארן פארטאגס און צוריק פארן עלף צוועלף אזייגער, זיין צוריק אין ישיבה. למעשה דארט אין שטעטל ווערט אזוי גוט אז עס גליסט זיך דארט צו בלייבן, איך וואלט ווען געבליבן וואוינען דארט, איך קען נאר נישט צוליב די ישיבה, איך דארף א פלאץ נעבן מיין שטוב וואו צו לייגן די בחורים; יעצט פרובירט מען, די הנהלה ארבעט זייער שווער צו באקומען רשות צו בויען א שיינע גרויסע בנין פאר די בחורים.


עס האט זיך פארשלעפט, האב איך קודם געדאווענט מנחה. מוהרא"ש האט אונז אויסגעלערנט נישט ווארטן ביזן לעצטן מינוט, נאר גלייך דאווענען. מיר האבן געמאכט א מנין, עס זענען געקומען נאך אינגעלייט וואס זענען געקומען משלים זיין די מנין.


פון דארט בין איך געגאנגען קוקן די כולל, אויפ'ן וועג פרעגט מיך דער דרייווער א שאלה פון הלכות שבת. ער איז א סעילסמאן פאר טראקינג, מענטשן באשטעלן א טראק צו טראגן און ברענגען סחורה, און אמאל בעט מען אים צו קומען אויפפיקן שבת און אמאל דארף ער דאס טראגן שבת, פרעגט ער מיר אויב מען מעג? זאג איך אים מיר וועלן גיין אין כולל, די חשוב'ע אינגעלייט לערנען יעצט די הלכות אין הלכות שבת, הלכות שכירות וקבלנות, מיר וועלן זיי פרעגן. איך קום אין כולל, איך זע ווי פלייסיג מען לערנט, זאג איך פאר'ן דיין שליט"א דער ראש הכולל: "איך האב דא א אינגערמאן, דאס און דאס איז די שאלה", אלע אינגעלייט האבן אנגעהויבן זאגן לכאן ולכאן, עס האט אנגעהויבן ווערן דארט א טענה'ריי, מען האט זיך מפלפל געווען, איך בין געזיצן דארט און געקוואלן פון נחת.


פון דארט בין איך געפארן קלאפן מזוזות ביי הרב יעקב לעזער שליט"א, אין שטוב פון אונזער מנהלת בית פיגא תחי'. פון דארט בין איך אהיימגעפארן, געלייגט שלאפן די קינדער, געליינט קריאת שמע מיט זיי, און געלאפן געבן א שיעור.


ביים שיעור האבן מיר גערעדט, מיר זעען א פלא'דיגע זאך, דער אייבערשטער האט זיך באוויזן צו אברהם אבינו בְּאֵלֹנֵי מַמְרֵא, זאגט רש"י: "הוא שנתן לו עצה על המילה", וואס איז פשט אברהם אבינו זאל דארפן אן עצה נעמען מיט ממרא? אברהם אבינו, דער גרויסער צדיק וואס איז בייגעשטאנען אלע נסיונות און קיינמאל נישט מהרהר געווען אויפ'ן אייבערשטן - וואס גייט דא פאר?! אלא מאי זעט מען אז מען דארף האבן א גוטער חבר, מען דארף האבן שיחות חברים זיך צו קענען מחזק זיין.


קומענדיגע וואך האבן מיר א סורפרייז אין שטעטל, מיר האבן א גרויסן גאסט, הרב רבי יצחק שליט"א גייט זיין שבת מברכים אין קרית ברסלב ליבערטי. דאס גייט זיין א שטארקע חיזוק פאר אלע אנשי שלומינו, די גבאים וועלן מעלדן די קומענדיגע וואך וואו די תפילות וועלן פארקומען, און די באטע, און אזוי ווייטער.


איך האב געהאט די וואך א גרויסע נס, איך האב פלוצלונג געדארפט באצאלן א חוב פון הונדערט פופציג טויזנט דאלער. ביים בארגן האט זיך יענער אויסגענומען אז אויב ער וועט עס דארפן דארף איך אויפקומען מיט די געלט ביז א וואך. וואס האב איך געטון? איך האב זיך גוט מתבודד געווען, איך האב געבעטן: "הייליגער באשעפער, פארשעם מיך נישט, איך האב געבארגט די געלט - נישט פאר מיין ביזנעס, נאר פאר דיין ביזנעס, פאר די מוסד"; און פון הימל איז געקומען צו מיר א אינגערמאן א תלמיד הישיבה און זיך מיר אנגעטראגן, אויב דער ראש ישבה זוכט אן הלואה; א נס פון הימל. די מעשה איז נאך נישט פערטיג, איך האב דאס געדארפט באצאלן אין גרינע שמאטעס, 'וואו קען מען שאפן גרינע שמאטעס אין הונדערט פופציג טויזנט דאלער?' איך האב זיך מתבודד געווען, איך האב געבעטן דעם אייבערשטן זאל מיר העלפן, און א פרישע נס... א אינגערמאן א תלמיד הישיבה קומט מיר זאגן, אויב דער ראש ישיבה דארף מזומנים; בקיצור ניסים פון הימל, ולא יכלמו לנצח כל החוסים בך.


איך האב א גוטע ביזנעס דיל פאר דיר, אויב דו זוכסט וואו צו משקיע זיין דיין געלט פאר גוטע רווחים - קענסטו זיך מעלדן צו האברך י. הכהן נרו יאיר, חבר הנהלה. ער האט גוטע בנינים וואס מיר ווילן קויפן פאר די מוסד, מען זוכט איינער זאל איינשטעקן די געלט, דאס קויפן. די דיל גייט, מען קויפט דאס פאר די מוסד און די תורה ותפילה וואס קומט ארויס פון דעם בנין - גייט פאר דער וואס איז משקיע, פאר אים און פאר זיינע דורות פאר אייביג. קענסט זיך פארבינדן מיט אים אויב דו ביסט ערנסט אינטערעסירט.


שבת זאלסטו נישט אויפהערן צו לאכן און טאנצן, אז דו ווייסט פון רבי'ן.


א פרייליכן שבת.

#20 - מיר האבן געעפנט די לאונטש, קענסט שוין אוועקווארפן דיינע כלים
שלום בית, שטעטל, דרשות, קאמפיוטער, טעלעפאן, חסד, ראש ישיבה

בעזרת ה' יתברך


יום ה' פרשת וירא, ט"ז מר-חשון, שנת תשפ"ג לפרט קטן


 


לכבוד ... נרו יאיר, קרית ברסלב ליבערטי


יעצט האבן מיר געעפנט די לאונטש, קענסטו שוין אוועקווארפן דיינע כלים; דו האסט שוין וואו צו ערלעדיגן אלע דיינע זאכן, אויך איז דאס גוט אמאל ארויס צו גיין מיט די ווייב אינאיינעם, זיך אויסלופטערן. די לאונטש איז כשר, אלע קאמפיוטערס זענען גוט גע'כשר'ט, איך האב אריינגעלייגט זייער אסאך געלט און שווערע ארבעט אין דעם - נאר אז אין שטעטל זאל זיין א ריינקייט, די שטובער זאלן זיין נאר פאר די קינדער, די שטוב זאל זיין א בית המקדש מעט פאר תורה, תפילה און חסד.


מאך הכנסת אורחים, נעם אריין געסט, און זע אז דיין שטוב זאל זיין פול מיט חסד. צום ביישפיל, זיי מחזק דיין ווייב זי זאל קאכן און באקן פאר נצרכים. מיר האבן אין שטעטל א חשוב'ע משפחה, משפחת מענדלאוויטש, וואס געבן זיך אוועק צוצושטעלן נאכטמאל פאר פרויען קימפעטארינס, און שבת פעקלעך. האסט נישט קיין אנונג ווי משפחות זענען זיך מחי'; נישט אלע משפחות האבן עלטערן אין שטעטל, נישט אלע האבן ווער עס זאל זיי זארגן; זאלסטו מחזק זיין דיין שטוב עס זאל זיין א פלאץ פון חסד.


היינט נאכט וועט זיין א שיעור, איך האף דו וועסט זיך קענען שטארקן צו קומען און מיט האלטן די חיזוק פון הייליגן רבי'ן.


די וואך שבת הבא עלינו לטובה וועל איך זיין אין ישיבה אין וויליאמסבורג.


דער אייבערשטער זאל העלפן זאלסט האבן הצלחה אין אלע ענינים.

#19 - גרייט זיך אן א שיינע מעשה צו דערציילן ביים שבת טיש
כיבוד אב ואם, חברים, חינוך הילדים, שווער און שוויגער, הדפסה, שטעטל, קאמפיוטער, בית המדרש, לימוד התורה, סיפורי צדיקים, אידישע שטוב, ראש ישיבה, ניחום אבלים, שבת טיש

בעזרת ה' יתברך


ערב שבת קודש פרשת בראשית, מברכים החודש, כ"ו תשרי, שנת תשפ"ג לפרט קטן


 


לכבוד ... נרו יאיר


מאך שיינע שבת סעודות. עס דארף נישט זיין קיין לאנגע סעודות; דער עיקר, עס זאל זיין סעודות מיט זמירות און שיינע דיבורים פון אמונה, פון תפילה; גרייט זיך אן א שיינע מעשה - אדער פון תפילה אדער פון א צדיק.


געב אכטונג ווי אזוי דו רעדסט צו דיינע עלטערן; רעד מיט דרך ארץ און עהרע. עס איז גארנישט ווערד וואס מען טוט צו העלפן די עלטערן אויב מען רעדט מיט חוצפה, אפילו דו געבסט געלט פאר דיינע עלטערן, אויב טיילסטו זיי איין וואס צו טון - איז דאס גארנישט ווערד. חכמינו זכרונם לברכה זאגן (ירושלמי פאה א, א): "יֵשׁ שֶׁהוּא מַאֲכִיל אֶת אָבִיו פַּטוּמוֹת" עס איז דא אמאל איינער וואס געבט צו עסן פאר זיינע עלטערן געשטאפטע גענז, "וְיוֹרֵשׁ גֵיהִנָם" און ער גייט אין גיהנום, אויב ער רעדט צו זיי מיט זלזול.


דאס זעלבע זאלסטו אכטונג געבן נישט צו רעדן אויף דיין שווער און שוויגער; כל שכן אז דו זאלסט נישט טשעפען דיין ווייב מיט אירע עלטערן. געב אכטונג אויף איר כבוד, און געב אכטונג אויף דיינע קינדער'ס געזונט; אז קינדער הערן ליצנות אויף זיידע און באבע - וואקסן זיי קרום.


דאס בעסטע איז אז דו זאלסט נעמען דעם רבינ'ס סדר דרך הלימוד (כמבואר בשיחות הר"ן, סימן עו), לערנען די הייליגע תורה אפילו אן פארשטיין - וועסטו ווערן אן ערליכער איד און א גרויסער צדיק. נעם א משניות, א גמרא - און הויב אן זאגן די ווערטער אפילו אן פארשטיין, לערן א פרק נאך א פרק, א בלאט נאך א בלאט; אלעס וועט זיך ביי דיר טוישן, דו וועסט ווערן אן ערליכער איד און א גרויסער צדיק; ווען מען לערנט די תורה ווערט מען צוגעקלעבט צום אייבערשטן.


נעכטן בין איך געווען א גאנצן טאג אין שטעטל. אויפ'ן וועג האב איך זיך אפגעשטעלט אין קרית יואל מנחם אבל זיין אונזער טייערער חבר, דער חשוב'ער מלמד ... וואס זיצט שבעה נאך זיין טאטע. עס איז געווען אזוי אינטערעסאנט, "בא לחזק" איך בין געקומען מחזק זיין, "ונמצא מחוזק" און איך בין ארויס מחוזק; ווען מען טרעפט זיך מיט אנשי שלומינו הויבט אן גיין פייער, מען פארגעסט וואס טוט זיך ארום זיך, מען רעדט פון אמונה מיט אזא פייער.


פון דארט בין איך געפארן קלאפן א מזוזה אינעם נייעם בנין וואס מיר גייען יעצט נוצן פאר א פלאץ וואו מען וועט קענען נוצן קאמפיוטערס צו קויפן זאכן און ערלעדיגן זאכן אן דארפן ארייננעמען א קאמפיוטער אין שטוב, אן דארפן ארייננעמען א טעלעפאן אין שטוב. דארט וועט אויך זיין א געשעפט פאר קליידער פאר יונג און אלט - פאר ממש בחינם; דאס איז ביי מיר זייער א חשוב'ע זאך, צו קענען צושטעלן פאר אנשי שלומינו א וועג צו לעבן אן קיין חובות.


פון דארט בין איך געגאנגען צום בנין הדפסה מחזק זיין די מדפיסים. ווען מען קומט אריין אין בנין הדפסה זעט דאס אויס ווי א חלום, עס שטייען אינגעלייט און דרוקן ספרים, קונטרסים; הונדערטער טויזנטער ספרים און קונטרסים וואס רעדן און פארשפרייטן אמונה, חיזוק און עצות פאר'ן לעבן.


פון דארט בין איך געפארן צום בנין התלמוד תורה. איך האב געדאווענט מנחה מיט די קינדער, נאכדעם בין איך געווען אין די כיתות, איך האב גערעדט מיט די קינדער. וואס זאל איך דיר זאגן, די קינדער זענען אזוי ליכטיג, אזוי טייער, אזוי ריין; אנגעפילט מיט אמונה, מיט תפילה. יעדער האט מעשיות פון תפילה, ווי נאר איך קום אריין אין חדר לויפן מיר די קינדער נאך מיט מעשיות פון תפילה.


איך בין געגאנגען קוקן דעם נייעם בנין התלמוד תורה; עס זעט שוין אויס כמעט פערטיג, איך האף צום אייבערשטן מען וועט אריינגיין אינעם נייעם בנין בקרוב.


פון דארט בין איך געגאנגען קוקן די נייע הייזער וואס מען בויט יעצט אין שטעטל, און געגאנגען קלאפן מזוזות ביי נייע הייזער; ביי מיין זון, און ביים גבאי פון דעם נייעם בית המדרש פעולת הצדיק אויף די גאס רע"ד קלי"ף. אויך בין איך געגאנגען קוקן דעם נייעם בית המדרש פעולת הצדיק; עס איז א שיינע ווארעמע ווינקל.


מיר זוכן צו בארגן א ספר תורה, (אויב דו ווייסט ווער עס קען מיר פארבארגן א ספר תורה פאר א שטיק צייט - לאז מיר וויסן, נאך אביסל ענדיגן מיר שרייבן פרישע דריי ספרי תורה).


פון דארט בין איך אהיימגעקומען און גלייך געגעבן די שיעור.


איך דארף דיר נאך שרייבן פון אונזער שיינע יום טוב וואס מיר האבן געהאט, ועוד חזון למועד.


דעם שבת וועל איך אם ירצה ה' זיין אין וויליאמסבורג.


א פרייליכן שבת.

#18 - שרייבט מיר וואס מען דארף פאררעכטן אין אפיס
מוסדות, הכרת הטוב, קאמפיוטער, אפיס

בעזרת ה' יתברך


ערב שבת קודש פרשת קרח, ב' תמוז, שנת תשפ"ב לפרט קטן


 


מרת ... תחי' ברסלב, ליבערטי


מיר זענען זייער צופרידן פון אייער ארבעט.


א גרויסן יישר כח פאר'ן מיר שרייבן אז די פילטער אין אפיס איז נישט גוט, אזוי האבן מיר דאס געקענט פאררעכטן.


איך בעט אייך זייער, אויב איז דא זאכן וואס פירט זיך נישט אזוי ווי מען דארף - זאלט איר מיר דאס שרייבן.


שרייבט מיר אויך וויפיל תהלים איר זאגט, און אייערע סיומים.

#17 - איך בעט דיר ברחמים, געב אכטונג אויף די כשרות פון די מוסדות אפיס
מוסדות, קאמפיוטער, אפיס

בעזרת ה' יתברך


יום ג' פרשת בהעלותך, ט"ו סיון, שנת תשפ"ב לפרט קטן


 


לכבוד ... נרו יאיר


יעצט הער איך פון איינע פון די סעקריטעריס אז די קאמפיוטערס זענען נישט געפילטערט; איך ציטער פאר שרעק וואס גייט פאר ביי אונז אין מוסד.


איך בעט דיר ברחמים, געב אכטונג אויף די כשרות פון אפיס; איך וועל שרייבן פאר אלע איינגעשטעלטע זיי זאלן נישט קומען אין אפיס נאר אויב די קאמפיוטערס זענען כשר.

#16 - יישר כח פאר'ן שטיין על המשמר אז די קיאסק זאל זיין ריין
שטעטל, קאמפיוטער, שמירת עינים, שבועות

בעזרת ה' יתברך


יום ה' פרשת במדבר, ג' סיון, מ"ז לעומר, שנת תשפ"ב לפרט קטן


 


לכבוד ... נרו יאיר, ליבערטי


א גרויסן יישר כח פאר'ן שטיין על המשמר אז די קיאסק זאל זיין ריין, מען זאל נישט קענען זען קיין שום שלעכטס.


ווייסט דאך וואס דער רבי האט געזאגט פאר זיין טאכטער אדל איינמאל פאר פסח ווען מען האט איבערגעפארבט די דירה, און זי האט געהאלפן מסדר זיין די דירה און איבערדעקן די מעבל וכו' אז עס זאל נישט ווערן שמוציג. אויפ'ן וואנט האט געהאנגען א טייערע זייגער, האט אדל גענומען א פרויען טיכל און איבערגעדעקט דעם זייגער עס זאל נישט שמוציג ווערן, האט איר דער רבי געזאגט: "מיט דעם דעקסטו איבער דעם זייגער? דו ווייסט נישט אז ס'איז דא אזעלכע שוואכע מוחות, ווען זיי זעען נאר א פרויען טיכל באקומען זיי שוין שלעכטע מחשבות?! נעם עס אראפ און דעק עס איבער מיט א צווייטע זאך"; איז דאך זיכער אז מען דארף אכטונג געבן ווען עס קומט צו קאמפיוטערס, עס זאל נישט ארויסקומען קיין שום מכשול.


איך האף צו זיין שבועות אין שטעטל, איך וויל קומען דאווענען א תפילה ביי ענק; איך טראכט פון קומען פרייטאג צו נאכטס דאווענען אין ענקער בית המדרש אשר בנחל.


דער אייבערשטער זאל העלפן זאלסט האבן הצלחה אין אלע ענינים.

#15 - בלייבט מיט די גוטע קבלה צו האלטן די שטוב ריין און זויבער
חינוך הילדים, קאמפיוטער, טעלעפאן, אידישע שטוב, קבלה טובה

בעזרת ה' יתברך


יום א' פרשת אחרי ב', כ"ג ניסן, אסרו חג, שנת תשפ"ב לפרט קטן


 


מרת ... תחי', ברסלב ליבערטי


אז איר האט צוגעזאגט דעם אייבערשטן אין שפיטאל ביים געבוירן וכו' אז איר גייט נישט אריינברענגען אין שטוב קיין טעבלעט, אייפאד וכו' - קענט איר נישט יעצט מיר קומען בעטן איך זאל אייך זאגן איר קענט דאס יא אריינברענגען אין שטוב.


אזוי איז ביי מענטשן, ווען מען איז ענג, מען איז אין א סכנה - זאגט מען צי, מען איז זיך מקבל קבלות טובות, אבער ווען דער אייבערשטער העלפט פארגעסט מען און מען האט צוריק די נסיון.


בלייבט מיט די גוטע קבלה נישט אריינצונעמען אין שטוב די אלע כלים, האלטס די שטוב ריין און זויבער. פארוואס זאלט איר שווער מאכן פאר אייערע קינדער? עס קומט יעצט נסיונות וואס איז נאך קיינמאל נישט געווען, אונזערע קינדער גייען זיך דארפן דראפען מיט אויסטערלישע נסיונות; דארפן מיר זיי העלפן גרינגער מאכן און נישט שווערער מאכן.


זאגט אביסל תהלים יעדן טאג.

#14 - אכטונג געבן די קאמפיוטערס זאלן זיין געפילטערט ווי עס דארף צו זיין
תפילה והתבודדות, שטעטל, קאמפיוטער, אידישע שטוב

בעזרת ה' יתברך


יום א' פרשת משפטים, כ"א שבט, שנת תשפ"ב לפרט קטן


 


לכבוד ... נרו יאיר, ברסלב ליבערטי


איך בין זייער דערשראקן, איך הער פון משפחות אז די קאמפיוטערס אין קיאסק איז נישט אזוי גוט געפילטערט, מען קען זען נישט גוטע זאכן דארט. איך וויל זייער אז די שטעטל זאל זיין א ריינע פלאץ, מען זאל האבן שמירת עיניים.


איך בעט דיר זייער, געב אכטונג עס זאל זיין געפילטערט אזוי ווי עס דארף צו זיין.


אויך זאגט מיר ... נרו יאיר, אז עס איז נאכגעלאזט, נישט זויבער וכו'; איך וויל זייער די קיאסק זאל זיין אהערגעשטעלט באקוועם און געשמאק, אלע זאלן הנאה האבן דערפון, אזוי וועט מען נישט אריינברענגען די כלים אין שטוב.


אז דו ביסט מער נישט דערביי, דו האסט שוין נישט די געפיל – לאז מיר וויסן; איך וועל דארפן זוכן א צווייטער זאל מיר העלפן.


גיי אביסל שפאצירן אין די וועלדער און פעלדער; עס איז גאר אנדערש די גאנצע לעבן ווען מען איז זיך מתבודד, מען לעבט מיט'ן באשעפער.

#13 - איר קענט דינגען א לעפטאפ פאר די חיזוק שיעור פאר פרויען
צניעות, חיזוק פאר פרויען, שאלות, קאמפיוטער

בעזרת ה' יתברך


יום ג' פרשת מקץ, כ"ו כסליו, ב' דחנוכה, שנת תשפ"ב לפרט קטן


 


מרת ... תחי'


איר קענט דינגען א לעפטאפ און זיך צאמנעמען פרויען צו הערן א שיעור פון חיזוק.


איר קענט זינגען אין שטוב.


א ליכטיגן חנוכה.

#12 - אז מען טוט עבירות ווערט מען פארשעמט
שלום בית, סמארטפאון, תשובה, קאמפיוטער, משניות, בזיונות, מאוויס, עבירות

בעזרת ה' יתברך


א' פרשת מקץ, כ"ה כסליו, א' דחנוכה, שנת תשפ"ב לפרט קטן


 


לכבוד מיין טייערער ... נרו יאיר ברסלב, ליבערטי


איך האב ערהאלטן דיין בריוו.


די מעשה וואס דו גייסט יעצט אריבער, דיין ווייב האט דיר געכאפט ביי די שלעכטע זאכן, זי האט דיר געטראפן קוקן עבירות ה' ישמרינו – דאס דארף דיר אויפוועקן פון דיין טיפע שלאף.


יעצט איז די צייט דו זאלסט זען וואס דער רבי זאגט (שיחות הר"ן, סימן דש): "אָדֶער אַ נִסָּיוֹן אָדֶער אַ בִּזָּיוֹן"; אז מען טוט עבירות, מען קוקט מיסט – ווערט אויס נסיון, עס ווערט א בזיון, מען ווערט פארשעמט. יעצט איז א צייט דו זאלסט אוועקווארפן דיין טעלעפאן, אייפאד, אייפעד; די אלע מאשינדלעך אויף וואס דו קוקסט די זאכן, צעברעך עס אויף פיצלעך און מאך זיך א קבלה אז דו נעמסט מער נישט אריין אין די הענט די זאכן. אין דעם זכות וועט דער אייבערשטער רחמנות האבן אויף דיר, עס וועט צוריק ווערן ליבשאפט צווישן ענק.


דו דארפסט וויסן, ווען די ווייב זעט איר מאן איז נישט ערליך קען די גאנצע שטוב ווערן אויס. דער רבי האט דאס שוין געזאגט (לקוטי מוהר"ן חלק ב', סימן קח): "אַ מֶענְטְשׁ פוּן אֵיין תַּעֲנוּג'ל וֶועגְן פוּן אַ פֶערְטְל שָׁעָה, קָאן עֶר אָן וֶוערְן גָאר דֶעם עוֹלָם הַזֶּה מִיט דֶעם עוֹלָם הַבָּא", וועגן א תאוה'לע פון א פערטל שעה קען א מענטש פארלירן די וועלט און יענע וועלט; דעריבער, אז דאס האט יעצט פאסירט, דיין ווייב איז אזוי פארשעמט און דו ביסט פארשעמט – זאלסטו נישט טראכטן קיין צוויי, נאר גלייך צעברעכן אלע עבודה זרה'ס, מער נישט האבן ביי זיך קיין שום מאשין וואס מען קען קוקן דערויף עבירות.


איך זע מיט מיינע אויגן דאס וואס די הייליגע חכמים זאגן (סוטה ג.): "אֵין אָדָם עוֹבֵר עֲבֵירָה אֶלָּא אִם כֵּן נִכְנַס בּוֹ רוּחַ שְׁטוּת", א מענטש זינדיגט נישט נאר נאכדעם וואס ער ווערט משוגע; ווייל שכל'דיג האט דאס נישט קיין זין. דו האסט א טייערע ווייב, זי איז דיר אזוי געטריי, זי וויל נאר דיר, זי דארף נאר דיר, פארוואס אין דער וועלט זאל אפילו אינטערעסירן צו זוכן אין מיסט? וואס האט מען פון מיסט?! איין תירוץ איז דא, דער רוח שטות, דאס שטופט צו די זאכן.


דער רבי האט אן עצה ווי אזוי מען קען פטור ווערן פונעם רוח שטות, דער רבי זאגט (לקוטי מוהר"ן חלק א', סימן א): "הַתּוֹרָה הַקְּדוֹשָׁה הִיא מַכְנִיעַ אֶת הַיֵּצֶר הָרָע", די תורה אונטערטעניגט דעם יצר הרע, "שֶׁרוֹצֶה לַעֲשׂוֹת אֶת הָאָדָם מְשֻׁגָּע מַמָּשׁ, חַס וְשָׁלוֹם", - וואס וויל משוגע מאכן דעם מענטש חס ושלום, "כִּי בַּעַל עֲבֵרָה הוּא מְשֻׁגָּע", א בעל עבירה איז א משוגע'נער; זאלסטו זיך צוריק נעמען לערנען די הייליגע תורה. מאך זיך א שיעור אין משניות, זע צו לערנען יעדן איינציגסטן טאג אכצן פרקים משניות, כסדרן דיקא, על פי סדר דרך הלימוד שקבלנו מרבינו (עיין שיחות הר"ן, סימן עו); אפילו דו פארשטייסט נישט וואס דו לערנסט – זאלסטו זאגן די ווערטער, דאס וועט דיר ארויס קלאפן די שגעון פון קוקן אויף עקלדיגע אויסגעלאסענע עבירות. אויך וועט דיר דאס צוריק ברענגען דיין חן; דו דארפסט דאך יעצט חן, דיין ווייב איז אזוי צעבראכן, זי ווייסט נישט וואס צו טון מיט זיך, זי האט דיר אזוי ארויפגעקוקט, און יעצט איז זי אזוי אויסער זיך.


איך וועל פרובירן רעדן צו דיין ווייב, אבער נאר אז דו ווארפסט אוועק די זאכן. דו ווייסט ווי שטארק מיך באדערט ווען איך זע ביי תלמידי הישיבה, בחורים, אינגעלייט – די זאכן; איך זאג נישט גארנישט צוליב מיינע פריוואטע טעמים, אבער עס טוט מיר אזוי וויי צו זען אז מען פאלגט נישט מוהרא"ש, מען האלט זיך קלוגער, מען גייט קעגן די רבנים וצדיקים וואס זאגן מען זאל נישט האבן קיין טעלעפאן וכדומה.


ווער ליידט ביים סוף? דער מענטש אליין! די שלום בית פלאצט, מען פארלירט די ווייב און די קינדער.


וואויל איז דעם מענטש וואס האט שכל אוועק צו ווארפן זיין שכל, ער ווייסט צו פאלגן צדיקים, ער איז פעלזן פעסט נישט צו האבן א טעלעפאן, קאמפיוטער, אייפאד וכדומה – וואס מען קען זען עקלדיגע זאכן, ער האלט זיין שטוב ריין – ווערט ער האבן די וועלט און יענע וועלט.


אז דו נעמסט זיך אונטער די צוויי זאכן, דו ווארפסט אוועק די זאכן און דו גייסט לערנען אכצן פרקים משניות – וועט זיך אלעס איבערדרייען לטובה; דיין שלום בית וועט נאר ווערן שטערקער און בעסער, דו וועסט צוריק באקומען דיין חן ביי איר און דו וועסט ווערן אן ערליכער איד.


ביינאכט זאלסטו אהיים גיין, בלייב נישט שמועסן מיט קיינעם; געדענק איינער ווארט דיר אין שטוב, דו האסט א ווייב, זי ווארט אין שטוב. שמועס מיט איר, פארברענג מיט איר, שפאציר מיט איר. נישט לאנג צוריק ביסטו געווען אליין, האסט געוויינט אז דו ווילסט חתונה האבן, האסט געטראכט 'איינמאל איך וועל חתונה האבן וועל איך נאר קוקן אויף מיין ווייב, איך וועל דעמאלט זיין ערליך'; זאלסטו זיך אויפפרישן, דאנק דעם אייבערשטן אז דו האסט א שטוב, האסט א ווייב מיט קינדער.


ביי מיר ביסטו גארנישט ווייניגער געווארן, איך האב דיר נאכאלץ זייער ליב; ביי מיר ביסטו זייער חשוב, איך וויל נאר דיין גוטס, איך וויל דיין טובה.

#11 - דאנק דעם אייבערשטן אז דו האסט אן ערליכע וואוילע ווייב
שלום בית, קאמפיוטער

בעזרת ה' יתברך


יום ג' פרשת ויצא, ה' כסליו, שנת תשפ"ב לפרט קטן


 


לכבוד ... נרו יאיר


איך האב ערהאלטן דיין בריוו.


פאלג דיין ווייב; אז זי וויל נישט דו זאלסט זיך לערנען קאמפיוטער און טעכנאלאגיע - זאלסטו דאס נישט טון.


דאנק און לויב דעם אייבערשטן אז דו האסט געטראפן אן ערליכע וואוילע ווייב, דאס איז א נס פון הימל; יעדע שידוך איז א נס מן השמים אבער דיין שידוך איז א נס שלא על פי טבע.


זיי מכבד דיין ווייב; זאג איר אז דו פרייסט זיך זייער אז זי היט דיר, זי וויל א וואוילע שטוב, זי וויל א שטוב אפגעשיידט פון די שרעקעדיגע גאס.


איך ליין אלע דיינע בריוו, שרייב מיר לכל הפחות איין מאל א וואך.


דער אייבערשטער זאל העלפן זאלסט האבן הצלחה אין אלע ענינים.

#10 - זע תיכף ומיד ארויף צו לייגן פילטערס אויף די קאמפיוטערס
קדושה, מוסדות, קאמפיוטער

בעזרת ה' יתברך


יום ג' פרשת ויקרא, ג' ניסן, שנת תשפ"א לפרט קטן


 


לכבוד ... נרו יאיר


מען זאגט מיר פון אפיס אז עס איז נישטא קיין פילטער אויף די קאמפיוטערס; איך האב שוין געשריבן כמה פעמים אז עס מוז זיין א שטארקע פילטער אין אפיס, איך ווייס נישט וואס איז אזוי שווער צו טון מיין ווילן.


איך בעט דיר נאכאמאל, זע תיכף ומיד ארויף צו לייגן פילטערס אויף די קאמפיוטערס; סיי אין שטעטל און סיי אין וויליאמסבורג. איך וויל נישט ביי אונז זאל זיין אפענע אינטערנעט, עס זאל ארויסקומען מכשולות.


א פלאץ וואו עס איז דא א דבר ערוה גייט אוועק די שכינה הקדושה; די תורה זאגט (דברים כג, טו): "כִּי ה' אֱלֹקֶיךָ מִתְהַלֵּךְ בְּקֶרֶב מַחֲנֶךָ לְהַצִּילְךָ וְלָתֵת אֹיְבֶיךָ לְפָנֶיךָ, וְהָיָה מַחֲנֶיךָ קָדוֹשׁ, וְלֹא יִרְאֶה בְךָ עֶרְוַת דָּבָר, וְשָׁב מֵאַחֲרֶיךָ", דער אייבערשטער זאגט: "איר זאלט זיך פירן הייליג, ווייל אויב איר וועט זיך נישט פירן בצניעות וועל איך אוועק גיין פון אייך"; עס איז נישטא קיין גרעסערע דבר ערוה ווי האבן אפענע אינטערנעט רחמנא לצלן.

#9 - די קאמפיוטערס זאלן זיין גוט געפילטערט
קדושה, קאמפיוטער

בעזרת ה' יתברך


יום ג' פרשת ויקרא, ג' ניסן, שנת תשפ"א לפרט קטן


 


מרת ... תחי', קרית ברסלב


איך האב ערהאלטן אייער בריוו.


זייער גוט אז איר שרייבט מיר וואס טוט זיך אין אפיס; איך גיי שוין היינט טון אין דעם, די קאמפיוטערס זאלן זיין גוט געפילטערט.


שרייבט מיר יעדע פרט וואס איר זעט און איר טראכט אז מען דארף פאררעכטן; איך וויל נישט ביי אונזערע ד' אמות זאלן זיין מכשולות.


דער אייבערשטער זאל אונז היטן פון אלעם שלעכטס.

#8 - האסט אוועקגעלייגט דיין טעבלעט, ביסטו ארויס פון תפיסה
שלום בית, קאמפיוטער, טעלעפאן, נסים

בעזרת ה' יתברך


יום א' פרשת יתרו, י"ח שבט, שנת תשפ"א לפרט קטן


 


לכבוד מיין טייערער ... נרו יאיר


דיין ווייב דערציילט מיר מיט איין שמחה די גוטע נייעס אז דו האסט אוועקגעלייגט דיין טעבלעט, זי איז אזוי פרייליך דיר צוריק צו האבן אין שטוב געזונטערהייט.


פרעג דעם דיין שליט"א אויב דו זאלסט בענטשן ברכת הגומל, ווייל ווען מען קומט ארויס פון תפיסה דארף מען בענטשן ברכת הגומל (שלחן ערוך אורח חיים סימן ריט, סעיף א); די שאלה איז ווען מען לייגט אוועק דעם טעבלעט און מען ווערט א בן חורין, מען קען אהיים קומען, מען קען לעבן - אפשר זאל מען בענטשן גומל.


געדענק'זשע די ניסים וואס דער באשעפער האט מיט דיר געטון, דו ביסט געווען א בחור, אן אומבא'טעמ'טער בחור, עס איז געקראכן אויף דיר לייז; דער אייבערשטער האט דיר געברענגט א מתנה פון הימל אן אשת חיל, זאלסטו טון אלעס אויף די וועלט זי זאל זיין פרייליך; זי איז א ריכטיגע אשת חיל.

#7 - האלט דיין שטוב ריין
קדושה, קאמפיוטער, טעלעפאן

בעזרת ה' יתברך


יום ב' פרשת וישלח, י"ד כסליו, שנת תשפ"א לפרט קטן


 


לכבוד ... נרו יאיר.


איך האב ערהאלטן דיין בריוו.


אינטערעסאנט, נאכן ליינען אזויפיל בריוו וואלסטו שוין געקענט אליינס צוטרעפן וואס מען וועט דיר ענטפערן.


ברענג נישט אריין אין דיין הייליגע שטוב א קאמפיוטער; דיין שטוב זאל זיין ביי דיר דאס חשוב'סטע זאך. א אידישע שטוב איז א בית המקדש, אין בית המקדש איז געווען נאר כלים וואס דער אייבערשטער האט געהייסן אריין ברענגען: א טיש, א מנורה, א מזבח מיט א ארון. אין א אידישע שטוב קען מען אריין ברענגען אויך נאר די כלים, א טיש, א מנורה מיט א ארון העדות - א ספרים שאנק.


האלט דיין שטוב ריין; ברענג נישט אריין - נישט קיין קאמפיוטער און נישט קיין טעלעפאן, (טעלעפאן מיינט מען טעלעפאונס וואס נעמט אוועק די קאפ פון שטוב, טעלעפאונס וואס מען האט גרופ'ס פון טעקסט מעסידזש), וועסטו זוכה זיין צו שניידן שיינע פירות.


דער אייבערשטער זאל העלפן זאלסט האבן הצלחה אין אלע ענינים.

#6 - ענטפער נישט א טעלעפאן רוף פון א פרעמדע נומער
חיזוק פאר מיידלעך, חינוך הילדים, שערן די האר, קאמפיוטער, מאוויס, פרנסה, טעלעפאן

בעזרת ה' יתברך


יום ד' פרשת קרח, ב' תמוז, שנת תש"פ לפרט קטן


 


... תחי', ברוקלין.


איך האב ערהאלטן אייער בריוו.


עס ווייזט זיך אויס פון אייערע ווערטער אז איר זענט א גרויסע יראת שמים, איר זענט א קלוגע מיידל; איר זענט זעכצן יאר און איר ווילט שוין חיזוק אויף שפעטער ווען איר וועט בעזר השם טרעפן אייער באשערטע זיווג - אז איר זאלט קענען טון וואס אייער מאמע תחי' טוט, זיך אפשערן די האר און נישט נאכגיין אייערע שוועסטערס וואס זיי האבן יא געלאזט זייער האר.


איך בין זייער פארנומען, דאך מוז איך זיך מאכן צייט צו ענטפערן אויף אייער בריוו, ווייל איך זע ווי שטארק די הייליגע צדיקים האבן זיך מוסר נפש געווען אריין צו ברענגען ריינקייט ביי אידישע קינדער; זיי האבן געבלוטיגט פאר אידישע קינדער אז זיי זאלן זיך פירן הייליג, זיי האבן אזויפיל געטון צו פועל'ן ביי אידישע טעכטער זיי זאלן זיך אפשערן די האר, וועל איך אייך שרייבן אביסל חיזוק.


די בעסטע חיזוק וועט זיין פאר אייך אז איר זאלט יעדן טאג איבער חזר'ן דעם שטיקל זוהר וואס דער הייליגער תנא רבי שמעון בן יוחאי זאגט, דאס וועט אייך געבן שטארקייט איר זאלט נאכגיין אייער מאמע תחי' און נישט זוכן נייע וועגן.


דער הייליגער זוהר זאגט (נשא קכה:): "'תּוּנְבָא לֵיתֵי', א קללה זאל קומען, 'עַל הַהוּא בַּר נָשׁ', אויף דעם מענטש, 'דְּשָׁבַק לְאִנְתְּתֵיהּ', וואס לאזט זיין ווייב, 'דְּתִתְחַזֵי מִשַׂעֲרָא דְּרֵישָׁה לְבַר', אז איר האר פון קאפ זאל זיך ארויסזען. 'וְדָא הוּא חַד מֵאִינּוּן צְנִיעוּתָא דְּבֵיתָה', און דאס איז פון די יסודות פון א אידישע שטוב, אז מען זאל נישט זען די האר פון די פרוי. 'וְאִתְּתָא דַּאֲפִּיקַת מִשַׂעֲרָא דְּרֵישָׁה לְבַר', און א פרוי וואס גייט מיט אויפגעדעקטע האר, 'לְאִתְתַּקְּנָא בֵּיהּ', זיך שיין צו מאכן, 'גָּרִים מִסְכְּנוּתָא לְבֵיתָא', איז זי גורם אז עס זאל זיין ארעמקייט אין שטוב, 'וְגָרִים לִבְנָהָא דְּלָא יִתְחַשְּׁבוּן בְּדָרָא', און זי איז גורם אז אירע קינדער וועלן נישט מצליח זיין און זיי וועלן נישט זיין חשוב. 'וְגָרִים מִלָּה אַחֲרָא דְּשַׁרְיָא בְּבֵיתָא', אזוי אויך איז זי גורם אז דער סמ"ך מ"ם און די נישט גוטע זאלן זיין אין איר שטוב. 'מַאן גָּרִים דָּא?' ווער איז דאס אלעס גורם? 'הַהוּא שַׂעֲרָא דְּאִתְחֲזֵי מֵרֵישָׁהּ לְבַר', די פרוי וואס איר האר זעט זיך ארויס"; און פארשטייט זיך אז פארקערט איז נאך מער; א פרוי וואס געבט אכטונג אז אירע האר זאל זיך נישט ארויסזען וועט האבן אלע ברכות, און זי וועט האבן נחת פון אירע קינדער.


דעם שטיקל זוהר זאלט איר איבער'חזר'ן יעדן טאג ביז אייער חתונה; זאגטס ארויס די הייליגע ווערטער, אויך די טייטש; וועט דאס אייך געבן כח צו טון דאס ריכטיגע.


אויף אייער פראגע וועגן א טעלעפאן; אז אייער מאמע און אייער שולע לאזן אייך האבן א טעלעפאן קענט איר דאס האבן, אבער געבט זיך אכטונג איר זאלט קיינמאל נישט ענטפערן א טעלעפאן רוף ווען איר ווייסט נישט ווער דער רופער איז, און אויך נישט צוריק שרייבן פאר א פרעמדע נומער. ליידער זענען דא קראנקע מענטשן וואס זוכן אומשולדיגע מיידלעך זיי אריין צו כאפן אין זייער נעץ, זיי פרובירן צו שרייבן און רופן, און נעבעך - אומשולדיגע קינדער ווען מען לערנט זיי נישט פון וואס זיך אכטונג צו געבן, פאלן קרבנות.


איר מעגט האבן א טעלעפאן אויב דאס איז מיט רשות פון די עלטערן און די שולע, אבער געבטס אכטונג אז איר זאלט דאס נוצן נאר פאר גוטע זאכן.


אויף אייער פראגע אז איר ווילט זיך לערנען וכו' און אייער טאטע וויל נישט האלטן א קאמפיוטער אין שטוב; איך פארשטיי אז אייער פראגע איז נישט בעצם צי איר זאלט זיך בכלל לערנען די פאך, וואלט איר ווען געפרעגט צי איר זאלט זיך בכלל לערנען די פאך וואלט איך אייך געזאגט וואס פעלט אייך דאס אויס, איר זענט דאך שוין באלד גרייט אנצוהייבן בויען א שטוב, איז וואס איז אייער פלאן אין לעבן? איר ווילט זיין א געטרייע מאמע, אויפציען א שטוב מיט קינדער און איבערלאזן נאך זיך ליכטיגע אידישע דורות - אדער ווילט איר זיין פארנומען מיט די ארבעט? איז וואס פעלט אייך אויס זיך צו לערנען א פאך?


אויף אייער פראגע אז איר ווייסט נישט וואס צו טון, איר זעט מיט אייערע אויגן ווי די שטוב פאלט איין; איר זענט געווען א שיינע שטוב, א חסידי'שע שטוב און יעצט זעט איר ווי אייערע געשוויסטער רוקן זיך אוועק וכו' וכו', זיי האבן סמארטפאונס, זיי לאזן די קליינע קינדער קוקן מאווי"ס השם ישמרינו; דאס איז זייער א ווייטאגליכע זאך, ליידער איז דאס איינגעבראכן ביי אסאך משפחות, מענטשן מיינען אז זיי טוען א טובה פאר די רבנים און דיינים וואס בעטן זיך, זיי וויינען און שרייען: "רבותי, עס ברענט א פייער, עס איז נישט קיין קינדער שפיל, מענטשן פארלירן זייער לעבן; שטיבער פאלן צאם, נעמט נישט קיין טעלעפאן אין שטוב, ברענגט נישט אריין קיין קאמפיוטער, טעבלעט וכו' וכו'".


דאס דארף אייך געבן שטארקייט אז איר זאלט בעטן דעם אייבערשטן איר זאלט באקומען א ריינע בחור וואס האט נישט קיין סמארטפאון, און איר זאלט בעטן דעם אייבערשטן אז איר, אייער מאן און אייערע קינדער זאלן זיין ערליכע אידן.


אויף אייער פראגע וועגן זומער, צי איר זאלט נעמען אן אפיס ארבעט אדער ארבעטן אין סקול; זיכער זאלט איר זוכן אן ארבעט אין א סקול ווי צו גיין אין אן אפיס.


דער אייבערשטער זאל העלפן איר זאלט האבן הצלחה אין אלע ענינים.

#5 - מאך זיכער אז אלע קאמפיוטערס זענען גוט געפילטערט
מוסדות, קאמפיוטער

בעזרת ה' יתברך


ערב שבת קודש פרשת ויצא, ח' כסליו, שנת תש"פ לפרט קטן


 


לכבוד ... נרו יאיר, מנהל מוסדות היכל הקודש ברסלב.


איך האף אז דו שטייסט אויף דעם אז אלע קאמפיוטערס אין אפיס; סיי אין ישיבה, און סיי אין סקול זאלן זיין געפילטערט מיט א שטארקע פילטער און אויך די קאמפיוטער'ס אין שטעטל, אז די אלע וואס ארבעטן אין אפיס און די וואס ארבעטן מיט הדפסה זאלן נישט צוקומען אריין צו פאלן אין שלעכטע פלעצער השם ישמרינו.


וואס קען מען טון אז מען זאל קענען באצאלן די מלמדים און טיטשערס? עס איז שוין דריי וואכן וואס זיי באקומען נישט זייער געהאלט.


איך בעט דעם אייבערשטן יעדן טאג אז מיר זאלן קענען באצאלן צייטליך; אויב איז דא עפעס מיט וואס איך קען דיר העלפן איינקאסירן די געלט בין איך גרייט צו טון, ווייל עס זענען דא מלמדים וואס האבן נישט אויף שבת.


א גוט שבת.