בריוון פונעם ראש ישיבה שליט"א

#269 - חס ושלום צו גיין צו די קאנצערט בתערובות
צניעות, קדושה, שלום בית, מוזיק

בעזרת ה' יתברך - יום ד' פרשת כי תשא, י"ט אדר א', שנת תשפ"ד לפרט קטן


 


לכבוד ... נרו יאיר, מאנסי


איך האב ערהאלטן דיין בריוו.


בנוגע די קאנצערט וואס גייט זיין קומענדיגע וואך וכו'; חס ושלום צו גיין צו די קאנצערט, עס גייט זיין בתערובות מענער און פרויען, ווי מעג מען גיין?! חס ושלום צו גיין צו די קאנצערט. וויפיל צרות קומען אויף די וועלט צוליב דעם וואס מען קומט זיך צוזאם בתערובות, מען זינגט אינאיינעם רחמנא לצלן, די גאנצע גזירה פון די צייטן פון מרדכי און אסתר וואס המן הרשע האט געוואלט אויס'הרג'ענען כלל ישראל - איז געקומען ווייל אידן זענען געגאנגען צו די קאנצערט פון אחשורוש, וואס איז געווען דארט עבירות.


אז דיין ווייב בעט דיר צו גיין - זאלסטו איר זאגן אז דו ווילסט נישט קיין צרות אין לעבן, דו גייסט נישט אויף די פלעצער, און אז זי הערט דיך נישט אויס, זי זאגט זי גייט אליין - זאלסטו איר נישט טשעפען, נאר גיי אין א ליידיגע שול, עפן די ארון הקודש און וויין צום אייבערשטן עס זאל אריינגיין א רוח טהרה אין איר, און ענק זאלן לעבן מיט יראת שמים.


דער אייבערשטער זאל העלפן זאלסט האבן הצלחה אין אלע ענינים.

#268 - נישט מאכן אין בית פיגא בארץ הקודש א יוניפארם פאר די מיידלעך
צניעות, אמונה, הדרכות, בית פיגא

בעזרת ה' יתברך - יום ג' פרשת בא, שובבי"ם, ו' שבט, שנת תשפ"ד לפרט קטן


 


לכבוד ... נרו יאיר, מנהל מוסדות היכל הקודש בארץ ישראל


איך האב ערהאלטן דיין בריוו.


וואס וועט דאס העלפן פאר די לענג פון די קליידער? ווען מען גייט מיט א יוניפארם העלפט דאס נישט אויף די לענג. איך וויל נישט מען זאל מאכן ביי אונז אין בית פיגא בארץ הקודש יוניפארם; אין בית פיגא אין אמעריקע גייען אויך נישט די קינדער מיט א יוניפארם, נאר די יונגערע קינדער גייען מיט דעם, גרינגער צו מאכן פאר די עלטערן, ווייל קליינע קינדער פארפירן אינדערפרי, אבער בעסער וואלט געווען ווען די קינדער גייען אנגעטון מיט קליידער פון שטוב, נישט מיט א יוניפארם.


דער עיקר זאלסטו זען די לערערינס זאלן אריינלייגן אין די קינדער אמונה, ווייל ווי נאר מען רעדט פונעם אייבערשטן - פאלן אוועק אלע דמיונות, בלבולים, קנאה און שנאה, מען גייט ארויס פון די קטנות הדעת; אז מען רעדט פונעם אייבערשטן, מען טראכט פונעם אייבערשטן - איז גוט, און אז מען פארגעסט פונעם אייבערשטן - איז דא נאר פראבלעמען.


דער אייבערשטער זאל העלפן זאלסט האבן הצלחה אין אלע ענינים.

#267 - ענדערש בלייבן אן ארבעט, ווי צו ארבעטן אין א פלאץ מיט נסיונות
צניעות, פרנסה, יראת שמים

בעזרת ה' יתברך - יום ה' פרשת וארא, שובבי"ם, ראש חודש שבט, שנת תשפ"ד לפרט קטן


 


לכבוד מיין טייערער ... נרו יאיר, קרית ברסלב


אז דו פרעגסט מיר וועגן די ארבעט; ענדערש זאלסטו בלייבן אן ארבעט ווי צו ארבעטן דארט, עס איז עקלדיג צו הערן אזא זאך, א מיידל זאל מענידזשן אינגעלייט; זאג זיך אפ פון די ארבעט.


דו וועסט זיכער טרעפן א כשר'ע ארבעט, א ריינע פלאץ מיט יראת שמים. פאלג מיך, גיי שוין אוועק פון די ארבעט.


די אלע אמעריקאנע אידן וואס האבן פארלוירן זייער דזשאב צוליב שמירת שבת – די האבן איבערגעלאזט דורות נאמנים לשם, אזוי אויך מיט די היינטיגע נסיונות; די וואס קוקן נישט אויף גארנישט, זיי זענען גרייט צו פארלירן פרנסה אבי צו בלייבן ערליך – נאר פון זיי וועט איבערבלייבן דורות נאמנים לשם.

#266 - מען דארף אויסלערנען פאר די טעכטער זיך צו פירן איידל
תפילה והתבודדות, צניעות, חינוך הילדים

בעזרת ה' יתברך - יום א' פרשת וארא, שובבי"ם, כ"ו טבת, שנת תשפ"ד לפרט קטן


 


לכבוד מיין טייערער ... נרו יאיר, מאנסי


איך האב ערהאלטן דיין בריוו.


וואס איז די פראגע? אוודאי און אוודאי דארף מען אויסלערנען פאר די טעכטער זיך צו פירן איידל. חכמינו זכרונם לברכה זאגן (תנחומא נשא, י) אויפן פסוק (במדבר ו, כד): "וְיִשְׁמְרֶךָ", דער אייבערשטער וועט דיר בענטשן און ער וועט דיר אפהיטן, דאס מיינט מען "בְּבָנוֹת", וואס זיי דארפן א שטארקע שמירה.


אז מען זאגט נישט ווייסט מען נישט, סיי די זין און סיי די טעכטער דארף מען לערנען צו זיין איידל. אז דיין טאכטער קראצט זיך וכו', רייבט זיך וכו' נישט איידל – זאגט מען שיין און געלאסן: "עס איז נישט איידל", "עס איז נישט גוט" וכו' וכו', און אז מען זעט נאכאמאל וכו', זאגט מען נאכאמאל, און אז מען זאגט און מען זאגט מיט סבלנות – פועל'ט מען.


העיקר אסאך תפילה. בעט יעדן טאג פאר יעדן קינד, רעכן אויס ביי התבודדות יעדן קינד ביים נאמען און בעט פאר זיי, ווייל תפילה איז די בעסטע און איינציגסטע עצה פאר ערליכע דורות.

#265 - באשעפער העלף איך זאל ליב האבן שיין און איידל
תפילות אויף אידיש, צניעות

בעזרת ה' יתברך - ערב שבת קודש פרשת ויגש, עשרה בטבת, שנת תשפ"ד לפרט קטן


 


מרת ... תחי', קרית ברסלב


איך האב ערהאלטן אייער בריוו.


ווען מען פרעגט פראגעס אין צניעות - איז נישט שייך צו ענטפערן; מען קען נאר מחזק זיין דעם מענטש צו בעטן דעם אייבערשטן צו באקומען א ליבשאפט און א געפיל צו איידלקייט.


בעטס דעם אייבערשטן יעדן טאג די פאר ווערטער: "הייליגער באשעפער העלף מיר איך זאל וויסן ווי אזוי צו גיין אנגעטון, ווי אזוי צוצודעקן מיין קאפ, איך זאל ליב האבן צו זיין שיין און איידל, איך זאל נישט וועלן גיין אנגעטון ווי די גוים, איך זאל ליב האבן שיין און איידל".


א גוט שבת.

#264 - פארוואס גייט מיין ווייב אנגעטון אזוי פראסט?
צניעות, שלום בית, עצות

בעזרת ה' יתברך - יום א' פרשת ויחי, י"ב טבת, שנת תשפ"ד לפרט קטן


 


לכבוד מיין טייערער ... נרו יאיר, קרית ברסלב


איך וויל דיך מחזק זיין נאכאמאל אויף וואס מיר האבן שוין גערעדט, בנוגע דיין ווייב וכו'; האסט א וואוילע ווייב, זי איז זייער וואויל און טייער; דאס וואס זי טוט זיך אן אזוי פראסט – דאס קומט פון צעבראכנקייט, נישט פון שלעכטקייט. זי איז א טייערע נשמה, זי איז אריבער א שווערע יוגנט, דאס מאכט עס זאל איר ציען זיך אנטון קורץ און נישט שיין; זאלסטו נישט ווערן פארלוירן, זאלסט איר געבן גוטע ווערטער (נישט אויף די קורצע קליידער, מען געבט קיינמאל נישט קיין גוטע ווערטער אויף א פראבלעם), ווי גוט זי איז און ווי וואויל זי איז, און ווען זי גייט אנגעטון שיין און איידל זאלסטו איר אויסלויבן און איר זאגן ווי שטארק דו האסט ליב די שיינע וועג און מיט סבלנות וועלן אריבערגיין די קינדערישע קטנות הדעת.


גיי יעדן טאג אין פעלד פאר אפאר מינוט דאנקען דעם אייבערשטן און בעט אים פאר ערליכע דורות.


 

#263 - אנגעצינדן דעם הייליגן רבינ'ס ליכט אין אלע אידישע הערצער
צניעות, שבת ליכט, סיפורי צדיקים, עצתו אמונה

בעזרת ה' יתברך - יום ה' פרשת וישלח, י"ז כסליו, שנת תשפ"ד לפרט קטן


 


לכבוד ... נרו יאיר


דא האסטו נאך א מעשה פאר די קינדער עצתו אמונה:


די שטוב איז ריין און צוזאמגענומען, מען שפירט שוין אין די לופט א שטארקע פרייליכקייט, עס קומט דער הייליגער שבת, דער גרויסער טאג וואס דער אייבערשטער האט אונז געגעבן א מתנה, דעם שבת קודש.


אלע קינדער זענען שטיל, די מאמע צינדט די ליכט. חנה צירל שטייט נעבן איר מאמע, זי קוקט זיך גוט צו, ווייל נאך אביסל האט זי שוין אויך חתונה, זאל זי וויסן ווי אזוי צו צינדן די הייליגע שבת ליכט.


די מאמע לייגט אירע הענט אויפן פנים, זי מאכט די ברכה "להדליק נר של שבת" און זי רעדט צום אייבערשטן. זי בעט פאר די קינדער זיי זאלן אויסוואקסן ערליכע אידן, זיי זאלן לערנען די הייליגע תורה. זי בעט אויך פאר די טעכטער זיי זאלן זוכה זיין צו א מאן אן ערליכער איד, א תלמיד חכם.


דער טאטע, דער צדיק רבי נתן - זיצט ביים טיש, ער זינגט אויפן קול די הייליגע שיר השירים, און ער זאגט פאר זיין ווייב און פאר זיינע טעכטער זיי זאלן בעטן פאר אידישע קינדער זאלן אויך זוכה זיין צו וויסן פון הייליגן רבינ'ס עצות. דער צדיק בעט זיי: "זאגט די ווערטער יעדע וואך ווען איר צינדט די ליכט 'הייליגער באשעפער, אזוי ווי איך צינד יעצט אן די ליכט, איך מאך ליכטיג אין שטוב, אזוי זאל אנגעצינדן ווערן דעם הייליגן רבינ'ס ליכט אין אלע אידישע הערצער, עס זאל זיי ליכטיג ווערן מיט די עצות פון רבי'ן'".


שטילערהייט, אונטער די הענט - קומט ארויס א טרער פון די מאמע'ס אויג, זי האט אזוי רחמנות אויף אידן; 'א שאד אז מענטשן שפירן נישט די טעם פון גן עדן אזוי ווי איך שפיר, א שאד אז מענטשן ליידן אזויפיל צער אין לעבן, וואלטן זיי געוויסט פון רעדן צום אייבערשטן, פון דאנקען און פון בעטן דעם אייבערשטן - וואלט זיי אזוי גוט געווען'.


טייערע קינדער, ווען די מאמע צינדט די ליכט, די אינגלעך שטייען אין דער זייט שטיל, און די מיידלעך שטייען ביים טיש מיט די הענט אויפן פנים און בעטן דעם אייבערשטן די תפילה: "הייליגער באשעפער, אזוי ווי איך צינד יעצט אן די ליכט, איך מאך ליכטיג אין שטוב, אזוי זאל אנגעצינדן ווערן דעם הייליגן רבינ'ס ליכט אין אלע אידישע הערצער, עס זאל זיי ליכטיג ווערן מיט די עצות פון רבי'ן".


בעט דעם מעלער זאל מאלן א בילד ווי די מאמע שטייט ביים טיש מיט די הענט אויפן פנים, און פון דער זייט שטייט א קליין מיידל, אויך מיט די הענט אויפן פנים, אויך א אינגל שטייט אין דער זייט, און אויבן אן זיצט דער טאטע. די מאמע זאל האבן א ווייסע שירצל, די מיידל זאל האבן די האר צוזאמגענומען; אזוי וועלן די טיטשערס אין בית פיגא וויסן ווי צו לערנען די קינדער די שיינקייט פון צניעות.


דער אייבערשטער זאל העלפן זאלסט האבן הצלחה אין אלע ענינים.

#262 - מאכן עקסערסייז מיט די עלטערע מיידלעך בצניעות
צניעות, עקסערסייז, בית פיגא

בעזרת ה' יתברך - יום ה' פרשת ויגש, ט' טבת, שנת תשפ"ד לפרט קטן


 


מרת ... תחי', מנהלת בית פיגא, קרית ברסלב ליבערטי


איך האב ערהאלטן אייער בריוו.


עס איז א גוטע זאך מען זאל מאכן מיט די עלטערע מיידלעך עקסערסייז, עס איז גוט און געזונט ברוחניות ובגשמיות.


פארשטייט זיך עס דארף זיין בצניעות; נישט מיט קיין הויזן אדער לעגינגס.


דער אייבערשטער זאל העלפן איר זאלט האבן הצלחה אין אלע ענינים.

#261 - די שענסטע זאך איז א אידישע איידעלע טאכטער
תפילות אויף אידיש, צניעות

בעזרת ה' יתברך - יום א' פרשת ויגש, ה' טבת, שנת תשפ"ד לפרט קטן


 


מרת ... תחי'


די שענסטע זאך וואס דער אייבערשטער האט געגעבן פאר די אידישע פאלק איז "צניעות", אזוי ווי עס שטייט (תהילים מה, יד): "כָּל כְּבוּדָּה בַת מֶלֶךְ פְּנִימָה", די שענסטע זאך איז א אידישע איידעלע טאכטער, "מִמִּשְׁבְּצוֹת זָהָב לְבוּשָׁהּ", זי איז שענער פון די שענסטע גאלדענע קליידער.


זאגט יעדן טאג די תפילה:


"שכוח אייבערשטער פאר מיין צניעות, שכוח אייבערשטער אז איך בין אויסדערוועלט, איך בין א איד און איך גיי אנגעטון איידל און שיין. איך בעט דיר אייבערשטער, העלף אז אלע מיינע דורות, מיינע קינדער, אייניקלעך און אור אייניקלעך – זאלן גיין אנגעטון איידל און שיין, און אלע זאלן האבן א געפיל אין איידלקייט".

#260 - דו האסט אן איידעלע פרוי, זאלסטו איר אויסרומען און אויסלויבן
צניעות, שלום בית

בעזרת ה' יתברך - יום א' פרשת ויגש, ה' טבת, שנת תשפ"ד לפרט קטן


 


לכבוד מיין טייערער ליבער ... נרו יאיר, קרית ברסלב


איך האף צום אייבערשטן אז דו פארשטייסט דאס שיינקייט פון אן איידעלע פרוי און דו ביסט עס מחשיב. דו האסט אן איידעלע פרוי; זאלסטו איר אויסרומען און אויסלויבן, נישט יעדער איז זוכה צו דעם. דער פסוק זאגט (משלי לא, י): "אֵשֶׁת חַיִל מִי יִמְצָא", אן ערליכע פרוי – ווער קען געפונען? נישט יעדער איז זוכה צו דעם, "וְרָחֹק מִפְּנִינִים מִכְרָהּ", אן ערליכע פרוי איז טייערער ווי טייערע פערל.


געב גוטע ווערטער פאר דיין ווייב, זאג איר ווי שיין איר צניעות איז, זייט שטאלץ מיט ענקערע איידעלע לבוש, דער רבי זאגט צו ערליכע קינדער. (ספר המדות אות בנים, סימן ט): "צְנִיעוּת שֶׁבָּאִשָּׁה", א פרוי וואס איז איידל, "מְזַכָּה לָהּ לְבָנִים הֲגוּנִים", וועט האבן ערליכע קינדער.


שרייב מיר פון צייט צו צייט, וועסטו מיך מחי' זיין.

#259 - לאזט אייך נישט פון קיינעם, זייט שטארק מיט יראת שמים
צניעות, עזות, יראת שמים

 


בעזרת ה' יתברך - יום ג' פרשת מקץ, כ"ט כסליו, ה' דחנוכה שנת תשפ"ד לפרט קטן


 


... תחי', תלמידה בית פיגא


איך האב ערהאלטן אייער בריוו.


ווען אייער שוואגער קומט צו ענק אין שטוב און ער פירט זיך נישט ווי אזוי מען דארף; ווען ער גייט אייך אריבער קלאפט ער זיך אריין אין אייך און ער מאכט זיך יעדעס מאל אזוי ווי עס איז א טעות השם ישמרינו, זאלט איר זיך נישט לאזן. איר זאלט זיך נישט באווייזן, קומט נישט ארויס פון אייער שטוב ווען ער איז דארט, געבט זיך אכטונג פאר אייער לעבן, און אז מען וועט אייך פרעגן וואס גייט פאר, זאלט איר אן מורא זאגן: "איך בין נישט פארזיכערט", "קיינער קען מיך נישט אנרירן".


היינטיגע טעג ווען מיר זענען אין די טעג וואס משיח קומט שוין, זאגן די הייליגע חכמים (סוטה מט:): "יראי חטא ימאסו", די ערליכע זענען נעבעכ'ס, יאנטשי, "חוצפא יסגא", מען שעמט זיך נישט צו טון עבירות אפן; זאלט איר זיין זייער שטארק מיט אייער יראת שמים.


דער אייבערשטער זאל העלפן איר זאלט האבן הצלחה אין אלע ענינים.


א פרייליכן חנוכה.


 

#258 - איינמאל איר וועט זיין פרייליך, וועט איר שוין האבן אלעס
צניעות, שמחה

בעזרת ה' יתברך - יום ג' פרשת וישב, כ"ב כסליו, שנת תשפ"ד לפרט קטן


 


מרת ... תחי', קרית ברסלב


איך הער זייער גוטע גריסן, די קינדער האבן זייער הנאה פון אייך, אויך די מנהלת תחי' רעדט זייער שיין פון אייך.


בעטס דעם אייבערשטן יעדן טאג אויף איין זאך, אויף שמחה; ווייל איינמאל איר וועט זיין פרייליך - וועט איר שוין האבן אלעס. בעטס אויף שמחה, און גייט שיין אנגעטון, איידל און באשיידן; ווארפט אוועק די פריצות'דיגע קליידער.


דאנקט דעם אייבערשטן פאר אייער טייערער מאן און פאר אייערע טייערע קינדער.


דער אייבערשטער זאל העלפן איר זאלט האבן הצלחה אין אלע ענינים.

#257 - לאזט נישט אריין ביי אייך אין שטוב אנדערע קאפלס
צניעות, עבירות

בעזרת ה' יתברך - יום ב' פרשת וישב, כ"א כסליו, שנת תשפ"ד לפרט קטן


 


מרת ... תחי', קרית ברסלב


איך האב ערהאלטן אייער בריוו.


רעדט נישט מיט פרעמדע מענער, דאנקט דעם אייבערשטן אז איר האט א מאן, א וואוילער מאן, א ירא שמים; מיט אים רעדט און מיט אים פארברענגט. עס איז זייער עקלדיג אז א פרוי רעדט, שמועסט און לאכט מיט א פרעמדער מאן, און דער סוף קען זיין גאר ביטער.


לאזט נישט אריין ביי אייך אין שטוב אנדערע קאפלס, און אז אייער מאן קען נישט זאגן ניין – זאלט איר זיין דער שטארקער וואס זאגט ניין.


דער אייבערשטער זאל העלפן איר זאלט האבן הצלחה אין אלע ענינים.

#256 - אין די צייט וואס די עסן קאכט, קען מען צוזאמנעמען די שטוב
קינדער, צניעות, חיזוק פאר פרויען, אידישע שטוב

בעזרת ה' יתברך - יום א' פרשת וישב, כ' כסליו, שנת תשפ"ד לפרט קטן


 


מרת ... תחי'


איך האב ערהאלטן אייער בריוו.


אויף די פראגע וואס איז מער וויכטיג, צושטעלן א ווארעמע נאכטמאל פארן מאן, אדער צוזאמנעמען די שפילצייג; אודאי איז וויכטיגער א ווארעמע מאלצייט, ווייל צוזאמנעמען די שפילצייג קען מען שפעטער אינאיינעם.


עס פעלט נישט אויס קיין קאמפליצירטע מאלצייט; מאכט פשוט'ע עסן, ווארעמע עסן; אזוי וועט איר האבן צייט צו טון ביידע אינאיינעם, סיי צוגרייטן עסן, און אין די צייט וואס די עסן קאכט - קען מען צוזאמנעמען די שטוב.


אויף די פראגע וועגן ערמל; די ערמל דארפן צודעקן די הענט ביזן ביין, מען רעדט נישט פונעם ביין ביים עלנבויגן, מען רעדט די ביין ביי די ענדע האנט, די אנדערע זייט פונעם עלנבויגן.


בנוגע אויב מען מעג בעטן מען זאל האבן פריער פאר די צייט וכו'; די ריכטיגע זאך איז בעטן עס זאל זיין געזונט, בנקל ובנחת.


דער אייבערשטער זאל העלפן איר זאלט האבן הצלחה אין אלע ענינים.

#255 - הייליגער באשעפער געב מיר א געפיל איך זאל ליב האבן צו זיין איידל
תפילה והתבודדות, צניעות, שמחה, חיזוק פאר פרויען

בעזרת ה' יתברך - ערב שבת קודש פרשת וישלח, י"ח כסליו, שנת תשפ"ד לפרט קטן


 


מרת ... תחי', קרית ברסלב


איך האב ערהאלטן אייער בריוו.


בנוגע זיך שמירן די אויגן; איר פרעגט אויף וואס איר האט געהערט די וואך ביי די פרויען שיעור די הארבקייט פון שמירן די אויגן, איר ווילט וויסן וואס צו טון.


עס איז דא איין זאך וואס צו טון, בעטן דעם אייבערשטן די ווערטער: "הייליגער באשעפער געב מיר א געפיל צו צניעות, העלף מיר איך זאל ליב האבן צו זיין איידל".


אויך דארף מען אסאך בעטן דעם אייבערשטן אויף שמחה, מען זאל זיין פרייליך און זיך ליב האבן.


געבט נישט אויף, מיט תפילה והתבודדות קומט מען אן צו די שענסטע און העכסטע מדריגה.

#254 - מען קען נאר קומען אין שולע אנגעטון איידל
צניעות, סקול, חינוך הילדים, הדרכות, בית פיגא

בעזרת ה' יתברך - יום ב' פרשת ויצא, ז' כסליו, שנת תשפ"ד לפרט קטן


 


מרת ... תחי', מנהלת בית פיגא קרית ברסלב ליבערטי


איך האב נישט קיין ווערטער אייך צו דאנקען פאר אלעס וואס איר טוט מיט אונזערע קינדער, נישטא קיין גרעסערע זאך ווי לערנען מיט קינדער די הייליגע תורה און די הייליגע אמונה.


איך בעט אייך זייער איר זאלט אכטונג געבן אויף די קינדער וואס קומען אין סקול – זיי זאלן קומען איידל אנגעטון, און זיכער די וואס לערנען און די וואס ארבעטן אין סקול - זאלן קומען אנגעטון איידל און רייך, נישט שלעפעריש און נישט אויסגעלאסן; מען קען נישט געבן קיין ארבעט פאר קינדער וואס קומען נישט אנגעטון איידל.


בנוגע די מיידלעך וואס קומען פאר חיזוק וכו'; ביטע זאגן פאר מרת ... זי זאל נישט ברענגען קיין מיידלעך אין סקול וואס רעספעקטירן נישט אונזער פלאץ. זי קען מחזק זיין מיידלעך און זיי האלטן ביי זיך אין שטוב, אבער אין בית פיגא קען מען נאר קומען ווער עס רעכנט זיך מיט די קינדער און מיט די מוסד. אזוי אויך דארף מען זאגן פאר מרת ... זי זאל קומען אנגעטון איידל.


געדענקט די ווארט וואס רבי נתן זאגט (לקוטי הלכות אבדה ומציאה הלכה ג, אות טו), עס שטייט אין די תורה די מצוה פון העלפן מענטשן, שטייט (שמות כג, ה): "עָזֹב תַּעֲזֹב עִמּוֹ", זאגן די הייליגע חכמים (בבא מציעא לב.): "עמו" - ער דארף אויך העלפן; זאגט רבי נתן, ווען מען וויל העלפן איינעם דארף יענער זיך וועלן אליינס העלפן. מיר קענען יעדן איינעם מחזק זיין, אבער אז די מיידל אדער ווייבל וויל זיך נישט העלפן, זיי ווילן נישט טון דאס ביסל; צו קומען צו אונזער פלאץ אנגעטון שיין און איידל - וויל איך נישט זיי זאלן צוריק קומען.


דער אייבערשטער זאל העלפן איר זאלט האבן הצלחה אין אלע ענינים.

#253 - לייגט אריין אין די קינדער א ליבשאפט צו גיין אנגעטון איידל
צניעות, שכר, בית פיגא, חיזוק פאר מחנכים

בעזרת ה' יתברך - יום ג' פרשת תולדות, ראש חודש כסליו, שנת תשפ"ד לפרט קטן


 


מרת ... תחי', קרית ברסלב


לייגט אריין אין די קינדער א ליבשאפט צו גיין אנגעטון איידל, און שפעטס פון נישט איידל. איך וויל אלע תלמידות בית פיגא זאלן זיין איידעלע פרויען, נישט נאכגיין די מאדעס פון די פעלקער.


זאגט די קינדער די שכר פון גיין אנגעטון איידל; ערליכע דורות, הייליגע דורות, געבענטשטע דורות.


רעדט פון זיך אפשערן די האר נאך די חתונה. אויך יעצט ווען מען איז נאכנישט חתונה געהאט זאלן זיי צוזאמנעמען די האר און נישט האבן לאנגע האר. עס איז דאך אזוי שיין – איידל, עס איז אזוי זיס – איידל, און פארקערט, נישט איידל – איז אזוי מיאוס.


איך פארלאז זיך אויפן אייבערשטן אז איר און די אנדערע טיטשערס טוען ענקער ארבעט, ענק טוען מיין ווילן פון פרעדיגן אידישקייט אין די קינדער.

#252 - עקסערסייז קלאסן קען מען מאכן נאר אויב ס'איז מיט צניעות
צניעות, שמחה, סיפוק, עקסערסייז

בעזרת ה' יתברך - יום ד' פרשת חיי שרה, כ"ד מר-חשון, שנת תשפ"ד לפרט קטן


 


מרת ... תחי'


אויב איר מאכט אין שטעטל אן עקסערסייז קלאס פאר פרויען און מיידלעך - קען עס נאר זיין בצניעות; אז אלע וואס צאלן געלט צו קומען צו די קלאס - קומען איידל אנגעטון, ווי עס פאסט פאר אידישע טעכטער. קיינער מוז נישט קומען, אבער ווער עס קומט - קומט אנגעטון איידל, מען רעדט איידל, מען פארברענגט און מען האט הנאה, און נאר אויב עס וועט זיין מיט צניעות – וועט איר האבן הצלחה. אויב וועט זיין ביי אייך אין שטוב א פלאץ פון פריצות - וועט נישט זיין קיין הצלחה, און אייער שטוב וועט חרוב ווערן חס ושלום.


עס זענען דא צעבראכענע ווייבלעך, צעבראכענע מיידלעך פון צעבראכענע שטיבער וואס זענען נישט צופרידן מיט זיך, א שאד; וואלט מען געטון די עצות פון רבי'ן, בעטן יעדן טאג צו זיין פרייליך - וואלט מען געזען גרויסע ניסים, מען וואלט אנגעהויבן שפירן א טעם אין לעבן, מען וואלט נישט געלאפן צו די גוי טמא זיך אנטון ווי זיי.


אז מען וועט קומען ביי אייך מאכן עקסערסייז מיט הויזן אדער לעגינגס און רעדן ניבול פה - וועט נישט זיין קיין הצלחה, און עס קען שאטן פאר אייער שטוב.


הויזן פאר פרויען און מיידלעך איז פריצות; אפילו ביים שלאפן און אפילו ביי עקסערסייז. אזוי אויך לעגינגס פאר א פרוי און מיידל איז אן עקל, א גרויל, און יעדע זאך וואס מען טוט ביי אונז אין די קהילה וואס איז אונטער מיין נאמען - דארף מען קומען אנגעטון איידל.


דער אייבערשטער זאל העלפן איר זאלט האבן הצלחה אין אלע ענינים.


 


 

#251 - אז מען גייט מיט פריצות, פארטרייבט מען דעם אייבערשטן
צניעות, קדושה, הדרכות

בעזרת ה' יתברך - יום ה' פרשת וירא, י"ח מר-חשון, שנת תשפ"ד לפרט קטן


 


מרת ... תחי', קרית ברסלב


געבט אכטונג וואס איר טוט, איך הער אז ביי אייך אין שטוב קומען יונגע ווייבלעך אן קיין שטרומפ, כלומר'ש קומט מען צו די שיעורים פון חיזוק.


וויל איך אייך זייער בעטן, זעט צו האבן א ריינע שטוב, א פלאץ פאר די שכינה הקדושה. אויב וועלן קומען ביי אייך ווייבלעך מיט פריצות רחמנא לצלן – וועט איר פארטרייבן די שכינה הקדושה פון אייער שטוב, אין די תורה שטייט (דברים כג, טו): "וְלֹא יִרְאֶה בְךָ עֶרְוַת דָּבָר וְשָׁב מֵאַחֲרֶיךָ", דער אייבערשטער זאגט, דורך פריצות – פארטרייבט מען מיך.


אויב א ווייבל אדער ווייבל קומט בפריצות, כלומר'ש נעמען חיזוק – וועט די חיזוק אריינגיין און ארויסגיין פון אויער אן קיין שום אויפטון.


אז איר פארשטייט בעסער – טוט וואס איר ווילט, איך זאג אייך, ענדערש מאכט מער נישט די פרויען צוזאמקום ביי אייך אין שטוב, אז עס האלט שוין אזוי צעלאזט, אז ווייבלעך קומען אן שטרומפ.

#250 - מיר גייען שטייטליך מיט גוטן, ווייל מיט כח פועל'ט מען נישט
צניעות, סקול, חינוך הילדים, מוסדות, סבלנות, דן לכף זכות, בית פיגא, חיזוק פאר מחנכים

בעזרת ה' יתברך - א' פרשת וירא, ט"ו מר-חשון, שנת תשפ"ד לפרט קטן


 


לכבוד ... נרו יאיר, מנהל מוסדות היכל הקודש בארץ הקודש


איך האב געזען די תקנות וואס דו האסט געמאכט פאר אונזער שולע בית פיגא, איך בין זייער צופרידן אז דו שטייסט על המושמר אז אונזערע קינדער זאלן גיין איידל און שיין. מיינע תפילות זענען אז אלע אונזערער תלמידות זאלן ליב האבן אידישקייט, ליב האבן איידל.


איך קען נישט ליידן די לאנגע האר צווישן די מיידלעך, ביי אונז אין אמעריקע אין בית פיגא איז אויך דא אפאר מיידלעך וואס קומען מיט אזעלכע גאר לאנגע האר, עס עקלט ממש, אבער איך גיי נישט מיט כח, אויך די לערערינס און די מנהלת גייען נישט מיט כח, מיר גייען שטייטליך מיט גוטן, ווייל מיט כח - פועל'ט מען נישט, מיט כח פועל'ט מען נאר אויף די מינוט, מען האט מורא מען וועט אוועק שיקן וכו', אבער מען פועל'ט נישט אויף שפעטער; אבער אז מען גייט שטייטליך, מען רעדט און מען רעדט, מען רעדט נאכאמאל פון שיינקייט, פון גיין איידל - פועל'ט מען.


וואס זאל איך דיר זאגן, מען דארף האבן אסאך סבלנות מיט קינדער און מיט עלטערן פון די קינדער, מען דארף ליב האבן די קינדער און די עלטערן פון די קינדער, מען דארף יעדן איינעם דן זיין לזכות, נאר אזוי קען מען פועל'ן.


איך וויל דיר זייער בעטן מען זאל נישט רעדן ביי אונז אין מוסד די טריפה'נע שפראך, מען זאל רעדן נאר אידיש, און די ווערטער וואס עס איז נישטא אין אידיש - זאל מען נוצן פון די ענגלישע שפראך, אבער נישט די שפראך פון די ערב רב.


דער אייבערשטער זאל העלפן זאלסט האבן הצלחה אין אלע ענינים.

#249 - די שרעקעדיגע מלאכים וואס קומען צום מענטש וואס שמירט די נעגל
צניעות, נעגל וואסער, נעגל

בעזרת ה' יתברך - יום ד' פרשת לך לך, י' מר-חשון, שנת תשפ"ד לפרט קטן


 


מרת ... תחי', קרית ברסלב


איר האט מיר געבעטן חיזוק אויף נישט שמירן די נעגל, עס קאכט אין אייך א פייער צוריק אנהויבן שמירן די נעגל; וואס זאל איך אייך זאגן, וואלט איר געזען די שרעקעדיגע מלאכים וואס קומען צום מענטש וואס שמירט די נעגל – וואלט איר גע'חלש'ט פון גרויס פחד; וואלט איר געזען די גרויסע פארציקנדע וועלף וואס רינגלען ארום די מיידל און פרוי וואס שמירט די נעגל – וואלט איר פון פחד געשטארבן; איז וואס ווילט איר האבן די צרות? וואס דארפט איר ארום אייך די קליפות, שדים?


ענדערש הויבט אן - אנשטאט שמירן די נעגל - מאכט נעגל וואסער; זייט מקפיד נישט אראפגיין פון בעט אן אפגיסן נעגל וואסער. אויך אייערע קינדער זאלט איר אפגיסן נעגל וואסער, וועלן זיי אויפוואקסן ערליך און הייליג.


זייט שטארק מיט אייער נדר, וואס איר האט צוגעזאגט פארן אייבערשטן נישט צו שמירן די נעגל; בזכות דעם וועט איר זוכה זיין צו זיצן אין גן עדן מיט די ערליכע הייליגע אידישע פרויען.

#248 - די תלמידות זעען ווי שיין און ערליך די לערערינס פירן זיך
צניעות, משמש דעם רבי'ן, טיכל

בעזרת ה' יתברך - יום ג' פרשת נצבים וילך, י"ט אלול, שנת תשפ"ג לפרט קטן


 


מרת ... תחי'


א גרויסן יישר כח פארן העלפן אזוי געטריי דעם רבי'ן, מיט אזא איבערגעגעבנקייט.


די תלמידות קוקן אייך זייער ארויף, זיי נעמען אן יעדעס ווארט. אויך ווילן זיי אויך גיין נאך די חתונה מיט א טיכל, ווייל זיי זעען ווי שיין און ערליך די לערערינס פירן זיך; איר מאכט א קידוש השם.


כתיבה וחתימה טובה.

#247 - די בכיות פון צדיקים אז די נשים צדקניות זאלן זיך אפשערן די האר
צניעות, שערן די האר

בעזרת ה' יתברך - יום ה' פרשת נצבים וילך, כ"א אלול, שנת תשפ"ג לפרט קטן


 


מרת ... תחי'


דער הייליגער רבי זכותו יגן עלינו פון סאטמער, פלעגט זיך אזוי בעטן אין די הייליגע טעג אז די נשים צדקניות זאלן זיך אפשערן זייער האר און נישט איבערלאזן אפילו אפאר הארלעך.


מיינע עלטערן דערציילן מיר, די בכיות וואס ער פלעגט וויינען ליל כל נדרי און הושענא רבה איז געווען עפעס וואס מען קען נישט איבערגעבן, ווער עס האט דאס נישט געהערט וועט דאס נישט פארשטיין, די ווענט האבן מיט געוויינט; ער האט אויסגעוואשן אלע נשמות וואס זענען דארט געווען, אלע האבן תשובה געטון, אלע האבן זיך מקבל געווען צו גיין בצניעות. דער צדיק איז שוין נסתלק געווארן איבער פערציג יאר צוריק און מען זעט וואס פאר א קדושה ער האט איינגעזייט אין די וועלט, עד היום גייען טויזנטער און צענדליגער טויזנטער אידישע פרויען אנגעטון איידל און באשיידן.


מיר דארפן זוכה זיין צו האבן א צדיק אין אונזער דור וואס זאל אונז אויך אויסוואשן אונזער קאפ, אונזער מח; מיר זאלן נאר וועלן טון די ווילן פונעם אייבערשטן, מיר זאלן זיך עקלען פון די אומות העולם, מיר זאלן נישט וועלן נאכמאכן די גאס, צניעות זאל זיין ביי אונז שיין.


ראש השנה נעמט מען אפיר אלע שיינע מעשים פון א גאנץ יאר און מען לייגט דאס אויפן וואגשאל, דאס וועט אונז אנשרייבן א גוט יאר.


דער אייבערשטער זאל העלפן איר זאלט האבן הצלחה אין אלע ענינים.


א כתיבה וחתימה טובה, א גוט געבענטשט יאר.

#246 - די ביליאנען מלאכים פון אייער צניעות, וועלן טענה'ען פאר אייך
צניעות, נקודות טובות

בעזרת ה' יתברך - יום ד' פרשת נצבים וילך, כ' אלול, שנת תשפ"ג לפרט קטן


מרת ... תחי'


איר קענט זיך נישט פארשטעלן וואס פאר א זכותים איר האט, וויפיל מיליאנען מלאכים זענען באשאפן געווארן די יאר אליינס פון אייער צניעות, פון אייער באשיידנקייט; די אלע ביליאנען מלאכים וועלן שטיין ביים כסא הכבוד און טענה'ען פאר אייך און פאר אייערע דורות.


דער אייבערשטער זאל העלפן איר זאלט האבן הצלחה אין אלע ענינים.


א כתיבה וחתימה טובה, א גוט געבענטשט יאר.

#245 - נעם נישט אריין קיין בחורים שלאפן ביי דיר
צניעות, מורה דרך

בעזרת ה' יתברך - יום ד' פרשת כי תבא לאומאן, י"ג אלול, שנת תשפ"ג לפרט קטן


 


לכבוד ... נרו יאיר


נעם נישט אריין קיין בחורים שלאפן ביי דיר; א יונגע פארפאלק דארף זייער אכטונג געבן די הויז זאל זיין בצניעות. האסט א קליינע הויז און א יונגע ווייב, עס איז נישט ריכטיג אריינצונעמען געסט און זיכער נישט בחורים - אפילו קרובים, און אז דו נעמסט אריין דיין ברודער און ער שלאפט אריין אין טאג אריין; וויי געוואלד, עס איז דאך אן איסור יחוד, דו גייסט ארויס אינדערפרי און דו לאזט א בחור שלאפן ביי דיר אין שטוב - דאס איז געפערליך.


זיי נישט ברוגז אז איך זאג דיר, איך האב אויך נישט געוואוסט וואס איז ריכטיג, איך פלעג אויך ארייננעמען צו מיר בחורים וואס האבן נישט געהאט וואו צו שלאפן (דאס איז א באזונדערע מעשה, אז דיקא די בחורים וואס איך האב אריינגענומען צו מיר אין שטוב און זיך אפגעגעבן מיט זיי - די זענען געווארן פאר מיר גרויסע עזות פנימ'ער), ביז מוהרא"ש האט מיר איינמאל געזאגט, ווען איך האב דערציילט אויף א בחור אז ער האט נישט וואו צו שלאפן, ער איז ממש א היימלאזער - אז ער שלאפט ביי מיר - האט מיר מוהרא"ש אנגעקוקט שטרענג און געזאגט קלאר און שארף: "נעם נישט אריין קיין בחורים שלאפן ביי דיר אין שטוב"; פון יענע נאכט האט זיך ביי מיר אלעס געטוישט, איך האב פארמאכט די שטוב, אוועק געשיקט די בחורים.


איך דאנק דעם אייבערשטן אז איך האב געטראפן א צדיק ער זאל מיך מדריך זיין אויף טריט און שריט זאגן וואס צו טון און וואס איז ריכטיג.


דער אייבערשטער זאל העלפן זאלסט האבן הצלחה אין אלע ענינים.


א כתיבה וחתימה טובה, א גוט געבענטשט יאר.