בריוון פונעם ראש ישיבה שליט"א

#138 - אן וואטסעפפ וועסטו האבן מער ישוב הדעת
טעלעפאן, דאווענען, ביזנעס

בעזרת ה' יתברך - יום ד' פרשת שופטים, ג' אלול, שנת תשפ"ה לפרט קטן


 


טייערער ... נרו יאיר, קרית ברסלב


בנוגע וכו'; בלייב אן וואטסעפפ – וועסטו האבן מער ישוב הדעת, עס זעט אויס ווי אלעס ווערט גרינגער, מען קען גרינגער רעדן, טון, מאכן וכו', אבער די מח ווערט מער איבערגעשטרענגט, מען פארלירט די ישוב הדעת, מען פארלירט די שלוה.


דו עפנסט יעצט א נייע ביזנעס, דו דארפסט הצלחה; זאלסטו זיך מקבל זיין נישט צו רעדן ביים דאווענען אין שול, און אויב דו דארפסט זייער וויכטיג רעדן – זאלסטו ארויסגיין פון שול און דארט ערלעדיגן אלע געשעפטן, אין שול זאלסטו זיין מיט דרך ארץ, וועסטו זייער מצליח זיין.

#137 - די אייגענע קינדער גייען א גאנג
חינוך הילדים, אומאן, טעלעפאן, אידישע שטוב, אינטערנעט, ווידיאו

בעזרת ה' יתברך - יום ד' פרשת עקב, י"ט מנחם-אב, שנת תשפ"ה לפרט קטן


 


לכבוד ... נרו יאיר


מען טאר נישט האבן אין שטוב קיין שום זאך וואס מען קען קוקן אויף דעם ווידיאו, מאוויס, קליפס; צענדליגער שטיבער זענען שוין ליידער חרוב געווארן פון דעם וואס מען האט אריינגעברענגט אין שטוב א קאמפיוטער, טעבלעט, אייפאד, אייפעד וכו' וכו'; די אייגענע קינדער זענען געגאנגען א גאנג דורכדעם וואס די עלטערן האבן זיך געהאלטן קלוגער פון די רבנים.


מען טאר נישט האבן אין שטוב די כלים וואס זענען זיך מתחבר צום אינטערנעט, עס רייסט ארויס יעדעס ברעקל יראת שמים, עס קילט אפ די אמונה, עס איז גורם אז די גאנצע שטוב זאל צעפאלן ווערן, און צום סוף פאלט מען אראפ אין זייער א טיפע אפגרינד. איך בעט דיר זייער, מיין ליבער ברודער, מיין הארציגער חבר, פאלג מיך, פאלג מוהרא"ש, פאלג די צדיקים, זיי נישט קיין אויבער חכם וואס דו וועסט דערנאך אליין דערלייגן, טראג ארויס פון דיין שטוב אלע כלים וואס מען קען מחבר זיין צום אינטערנעט, און וואס מען קען זען מאוויס; די כלים רייסן אויס יעדעס פינטעלע יראת שמים.


איך וועל דיר דערציילן, אז ווען מיר האבן געעפנט די חדר האבן מיר נישט געוואוסט די הארבקייט פון ווייזן פאר קינדער קליפס, אמאל האט דער מנהל געוויזן פאר די קינדער א קליפ, (נישט דער מנהל פון יעצט, דעמאלט איז געווען א בחור דער מנהל), פארוואס האט ער דאס געטון? ווייל מיר האבן נישט געהאט קיין פלאץ וואו צו שפילן, מען פלעגט גיין יעדע מיטאג אין גאס שפילן, און דעמאלט, יענע טאג - האט גערעגנט, און די קינדער האבן געטאנצן אויף דעם מנהל'ס קאפ, האט ער געטראכט ער וועט זיי ווייזן עפעס א קליפ, און מוהרא"ש האט זיך פון דעם דערוויסט, און מוהרא"ש האט אונז געשריבן א שארפע בריוו מיר זאלן אראפנעמען זיין נאמען פון די חדר, ער וויל נישט עס זאל שטיין מער אויף אונזער חדר "בנשיאות מוהרא"ש שליט"א", נאר אויב מיר נעמען זיך פאר אז מיר וועלן מער נישט ווייזן פאר קינדער קיין קליפס, נאר אזוי קען מען לאזן זיין נאמען, (פארשטייט זיך אז מיר האבן זיך דאס מקבל געווען און דער נאמען פון מוהרא"ש איז געבליבן).


מען טאר נישט ווייזן פאר קינדער קיין שום ווידיאו, מאווי, אדער קליפ; א קינד טאר נישט קוקן קיין שום זאך אויפן קאמפיוטער, טעלעפאן, אייפאד, אייפעד וכדומה, א קינד'ס מח פארנעמט גאר אנדערש ווען ער קוקט אויפן סקרין, ווי אן ערוואקסענער מענטש; אפילו כשר'ע זאכן, למשל פארשטעלונגען, אדער קליפס וואס היימישע ארגאניזאציעס שטעלן ארויס פאר צאמנעמען געלט; דאס אלעס איז גוט פאר ערוואקסענע מענטשן, אבער נישט פאר קינדער. זייער מח קען דאס נישט נעמען, זיי בלייבן פאר'מח'ט און פאר'חלומ'ט נאכן קוקן אויפן סקרין, און נאכדעם קומען זיי אין חדר אן א קאפ, די מלמדים זעען גלייך אויף א קינד צי ביי זיי אין שטוב איז דא א קאמפיוטער.


איך בעט דיר מאך נישט חוזק פון די גדרים וסייגים, ווייל די אלע וואס מאכן חוזק פון די רבנים וואס האבן דאס גע'אסר'ט, די מאכן חוזק פון זיך אליין; שלמה המלך זאגט (משלי ט, יב): "אִם חָכַמְתָּ חָכַמְתָּ לָּךְ, וְלַצְתָּ לְבַדְּךָ תִשָּׂא", אויב ביסטו קלוג - ביסטו קלוג פאר דיר, און אויב מאכסטו ליצנות, מאכסטו נאר פאר דיר אליין ליצנות; דאס זאלסטו גוט ארייננעמען אין דיין קאפ: "וואס מען טוט, טוט מען פאר זיך אליין; אז א מענטש פאלגט וואס צדיקים זאגן, וואס ערליכע אידן זאגן, טוט ער פאר קיינעם נישט קיין טובה, נאר פאר זיך אליין, ער וועט עסן פון די שכר אויף די וועלט און אויף יענע וועלט. און ווען א מענטש מאכט ליצנות פון די ווערטער פון א צדיק - מאכט ער פון זיך ליצנות, נישט פונעם צדיק".


מיר גרייטן זיך שוין צו אונזער נסיעה קיין אומאן, צו זיין ביים רבי'ן ראש השנה, אין זעקס און דרייסיג טעג פארן מיר קיין אומאן, איך פריי זיך אז מיר פארן מיט א טשארטער, אזוי וועלן די קינדער זיין אויפן וועג אפגעהיטן פון קוקן מאוויס. איך בעט אלע וואס פארן מיט גרופעס זאלן אכטונג געבן אויף די קינדער, און אויב דו זיצט אין ביזנעס קלאס - זאלסטו נישט לאזן דיינע קינדער אויף הפקר; אדער זאלסטו זיי מיט נעמען, אדער זאלסטו זיי לייגן נעבן אן ערליכער מענטש וואס וועט אכטונג געבן אויף זיי.


דער אייבערשטער זאל העלפן זאלסט האבן הצלחה אין אלע ענינים.


א כתיבה וחתימה טובה, א גוט געבענטשט יאר.

#136 - מ'פלאנצט איין, און ס'וואקסן אויף ערליכע אידישע דורות
טעלעפאן, ישיבה, הדרכות, חיזוק פאר מחנכים

בעזרת ה' יתברך - יום ב' פרשת מטות-מסעי, כ"ה תמוז, שנת תשפ"ה לפרט קטן


 


מיין טייערער ... נרו יאיר


בנוגע די טעלעפאונס אין ישיבה וכו'; אויב די בחורים שפילן און שטערן ביים סדר הישיבה איז גוט זאלסט זיי ערשט זאגן דאס נישט צו טון, און זאג זיי אז אויב מען וועט שטערן די סדר הישיבה, די שיעורים וכו' - קען מען נישט האבן קיין טעלעפאן, און אז עס העלפט נאכאלץ נישט - וועסטו דאס אוועקנעמען, אזוי וועט די ישיבה נישט געשטערט ווערן.


ווער נישט שוואך און ווער נישט צעבראכן; זיין א ראש ישיבה, טון מיט בחורים - איז נישט קיין גרינגע זאך, מען דארף האבן אסאך סבלנות, און דער עיקר דארף מען גלייבן אז די ווערטער פון אמונה, פון קדושה ויראת שמים וואס מען רעדט צו די בחורים - איז א בחינה ווי פלאנצן זומען, מען זעט נישט ווי מען טוט אויף, עס איז בבחינת הלך ילך ובכה, אבער ביים סוף איז בא יבוא ברנה נושא אלמותיו, עס איז ברנה יקצורו, עס וואקסן אויף ערליכע אידישע דורות.


איך בעט דיר זייער, דראפע זיך און דערהאלט זיך מיט אלע דיינע כוחות.


דער אייבערשטער זאל העלפן זאלסט האבן הצלחה אין אלע ענינים.

#135 - זיך דערמאנען די חסדים פונעם אייבערשטן
תודה והודאה, טעלעפאן, אידישע שטוב, חתונה

בעזרת ה' יתברך - יום ג' פרשת חקת, ה' תמוז, שנת תשפ"ה לפרט קטן


 


טייערער ... נרו יאיר


יעצט ווען עס איז דיין יום החתונה דארפסטו זיך דערמאנען די חסדים פונעם אייבערשטן. דער רבי דערציילט (ספורי מעשיות, מעשה יג), ווי די חתן כלה האבן זיך דערמאנט די חסדים פונעם אייבערשטן, ווי זיי זענען געווען א בחור און מיידל פארלוירן אין וואלד און נישט געהאט עסן, און ווי דער אייבערשטער האט אויף זיי רחמנות געהאט און זיי געשיקט די בעטלערס וכו'; אזוי אויך זאלסטו זיך דערמאנען די גרויסע חסדים וואס דער אייבערשטער האט געטון מיט דיר, ביסט געווען איינער אליין אין א טונקעלע וואלד, היימלאז וכו', און היינט האסטו א משפחה, א ווייב מיט קינדער.


מוהרא"ש האט געזאגט פאר די אינגעלייט זאלן זאגן הלל אן א ברכה אין די טאג פון די חתונה, ווייל יעדע יאר וואס גייט אריבער און עס קומט אן די טאג פון ווען מען האט חתונה געהאט דארף מען דאנקען און לויבן דעם אייבערשטן אויף די גרויסע חסדים.


מיין יום החתונה איז ראש חודש כסליו, קען איך זאגן הלל בשם ומלכות אויף די גרויסע חסדים.


איך פריי זיך זייער אז דו ברענגסט נישט אהיים די טעלעפאן, טעבלעט וכו', אויך נישט אין קאר, דו לאזט עס אין אפיס.

#134 - איז די מלחמה יעצט אין איראן די מלחמת גוג ומגוג?
טעלעפאן, מורה דרך, ארץ ישראל, מלחמה, פאדקעסט

בעזרת ה' יתברך - יום א' פרשת קרח, כ"ו סיון, שנת תשפ"ה לפרט קטן


 


לכבוד ... נרו יאיר


מענטשן פרעגן אויב די מלחמה יעצט מיט איראן איז מלחמת גוג ומגוג; וואס זאל איך דיר זאגן, מוהרא"ש האט אונז געזאגט אז די מלחמה פון גוג ומגוג איז אינעם מענטש אליין; אינעם מח, אין הארץ פונעם מענטש. אזוי ווי דער רבי האט פאראויס געזאגט (שיחות הר"ן, סימן לה): "שֶׁהוֹלֵךְ אֶפִּיקוֹרְסוּת גָּדוֹל עַל הָעוֹלָם", פאר משיח וועט קומען וועט אראפקומען א מבול פון כפירות און אפיקורסות.


טייערער ליבער ברודער, איך בעט דיר, קוק נישט קיין שום פאדקעסט, קוק נישט קיין קליפס. ווארף אוועק די טעלעפאן, עס איז א גרויסע סכנה, מען קען אינגאנצן אוועק פאלן. ווער איז דיין רבי? וועם פרעגסטו דיינע שאלות? פרעג אים אויב דו זאלסט האבן דיין טעלעפאון, אדרבה, איך וויל הערן ווי דיין ערליכער איד, דיין מורה דרך - זאגט דיר אז דו קענסט האבן א טעלעפאן, טעבלעט לעפטאפ - וואו מען זעט קליפס, אינטערוויאס, פאדקעסט פון ליצנות און פון כופרים בה'; איך גלייב אז קיין איין דיין וועט דיר דאס מתיר זיין.


אוי וויי, מיין הארץ וויינט ווען איך זע ווי דו ביסט אין א סכנה, אלעס גייט דיר גיין חרוב, אלעס גייט דיר צעפאלן, ווייל דער סמ"ך מ"ם וויל דיך אין דער ערד לייגן, ער וויל דיר אוועק נעמען דיין ווייב, דיין שטוב, דיין גאנצע לעבן, עס איז זייער שרעקעדיג.


דער צדיק רבי אברהם בן רבי נחמן האט געזאגט: "דער סמ"ך מ"ם וויל נישט צונעמען נאר יענע וועלט, ער וויל צונעמען די שיינע זיסע לעבן פון די וועלט", און ווער עס האט אויגן קען דאס זען, ווי שטיבער צעפאלן.


מען הערט אין די נייעס ווי מען קען איינפלאנצן א באמבע אין א טעלעפאן און דער מענטש ווערט גע'הרג'עט, איז דאס פאר מיר א לימוד אז דער טעלעפאן איז א באמבע וואס הרג'ט מיך, עס נעמט אוועק מיין יראת שמים, מיין תמימות, מיין נאאיווקייט.


מען איז פארנומען מיט די נייעס, מיט די מלחמה פון איראן; די מלחמה מיט די טעלעפאן איז סאך א שווערערע מלחמה ווי די מלחמה יעצט מיט איראן, עס איז סאך א גרעסערע סכנה; וויפיל באמבעס פלאצן טאג טעגליך, וויפיל יראת שמים ווערן אוועק גענומען, וויפיל פארלירט מען פון דעם...


עס טוט מיר זייער וויי אז אלעס פרעגסטו מיר און אלעס טוסטו - ביז די טעלעפאן, דאס פארשטייסטו בעסער.

#133 - משניות וועט דיר ארויסשלעפן פון מאוויס, קליפס, און פאדקעסטס
שטעטל, משניות, טעלעפאן, נייעס

בעזרת ה' יתברך - יום ה' פרשת קרח, א' דראש חודש תמוז, שנת תשפ"ה לפרט קטן


 


לכבוד ... נרו יאיר


אז דו ביסט אזוי צוגעקלעבט צו די טעלעפאן, צו די נייעס, דו קוקסט מאוויס, קליפס, פאדקעסט - איז דא איין עצה פאר דיר; זאלסט זאגן אכצן פרקים משניות אפילו אן פארשטיין. ווייל דער רבי זאגט (שיחות הר"ן, סימן יט): "שֶׁאֲפִילּוּ אוֹתָן הָאֲנָשִׁים הָרְחוֹקִים מִן הַקְּדֻשָּׁה מְאֹד, שֶׁנִּלְכְּדוּ בִּמְצוּדָה רָעָה, עַד שֶׁרְגִילִין בַּעֲבֵרוֹת חַס וְשָׁלוֹם רַחֲמָנָא לִצְלָן", אפילו א מענטש וואס איז זייער ווייט פון קדושה - ער טוט עבירות רחמנא לצלן, און ער איז שוין אראפגעפאלן אין שאול תחתית, "אַף עַל פִּי כֵן, הַכֹּחַ שֶׁל הַתּוֹרָה גָּדוֹל כָּל כָּךְ, עַד שֶׁיְּכוֹלָה לְהוֹצִיא אוֹתָם מִן הָעֲבֵרוֹת שֶׁרְגִילִין בָּהֶם חַס וְשָׁלוֹם, וְאִם יַעֲשׂוּ לָהֶם חֹק קָבוּעַ וְחִיּוּב חָזָק לִלְמֹד בְּכָל יוֹם וָיוֹם כָּךְ וְכָךְ - יִהְיֶה אֵיךְ שֶׁיִּהְיֶה, בְּוַדַּאי יִזְכּוּ לָצֵאת מִמְּצוּדָתָם הָרָעָה עַל יְדֵי הַתּוֹרָה, כִּי כֹּחַ הַתּוֹרָה גָּדוֹל מְאֹד"; אויב וועט ער זיך מאכן א קביעות צו לערנען יעדן טאג כך וכך, וועט ער סוף כל סוף ארויסגיין פון זיין בלאטע, ווייל די כח פון תורה איז אזוי גרויס אז עס נעמט ארויס דעם מענטש פון זיין שלעכטס; מוהרא"ש האט מקובל פון אנשי שלומינו אז ווען דער רבי האט געזאגט די שיחה האט ער געמיינט מיט דעם דאס לערנען אכצן פרקים משניות.


נישטא קיין אנדערע וועג ווי אזוי צו ווערן געראטעוועט פון די שטארקע נסיון, נאר דורך לערנען תורה אויפן סדר דרך הלימוד פון הייליגן רבי'ן (המבואר בשיחות הר"ן, סימן עו), ווייל רבי נתן פארציילט (חיי מוהר"ן, סימן תקעג): "ווען דער רבי האט געזאגט דעם שיחה (שיחות הר"ן, סימן יט), האב איך געפרעגט דעם רבי'ן צי תורה קען העלפן אזא איינעם וואס איז אראפגעפאלן אין די עבירה פון פגם הברית - הוצאת זרע לבטלה רחמנא לצלן? האט דער רבי געשריגן אויף מיר און געזאגט: 'דו ווייסט ווי גרויס דער כח פון תורה איז? תורה איז העכער פון אלעס'"; אפילו אז א מענטש ליגט נעבעך אין די עקלדיגע עבירה פון פגם הברית - הוצאת זרע לבטלה רחמנא לצלן, אויב ער וועט לערנען יעדן טאג 'כך וכך' - וועט ער ווערן אן ערליכער איד.


מיר וועלן זיין זומער אין שטעטל, אין די ברסלב'ע שטעטל, צווישן די גראז און די ביימער, דינען דעם אייבערשטן, זיך גרייטן אויף ראש השנה מיט תשובה און תיקון המעשים. אין שטאט איז זייער שווער מיט שמירת עיניים, מען ווערט פארברענט, עס איז אזוי געפערליך, נישט אויסצוהאלטן. אויף די בערג איז א מחי', עס שפירט זיך א ריינקייט, אבער דאס איז נאר אויב מען האט נישט די טעלעפאן מיט זיך. מען קען זיין אין די הייליגסטע פלאץ, אויב האט מען די טעלעפאן איז אזוי געפערליך, אלעס ווערט פארשטעלט, די גרויסע קדושה ווערט פארשטעלט. אזוי ווי דער רבי דערציילט אין די מעשה פונעם מלך ועניו (ספורי מעשיות, מעשה ו): "עֶס אִיז פַארְהַאנְדְן אִין אַלֶע מְדִינוֹת אֵיין מְדִינָה וָואס דִי מְדִינָה אִיז כּוֹלֵל אַלֶע מְדִינוֹת. (כְּלוֹמֶר דִי מְדִינָה אִיז דֶער עִיקָר אוּן דֶער כְּלַל פוּן אַלֶע מְדִינוֹת) אוּן אִין דֶער מְדִינָה אִיז פַאר הַאנְדְן אַ שְׁטָאט וָואס דִי שְׁטָאט אִיז כּוֹלֵל אַלֶע שְׁטֶעט פוּן גָאר דֶער מְדִינָה וָואס זִי אִיז כּוֹלֵל אַלֶע מְדִינוֹת. אוּן אִין דֶער שְׁטָאט אִיז פַארְהַאנְדְן אֵיין שְׁטוּבּ וָואס זִי אִיז כּוֹלֵל אַלֶע שְׁטִיבֶּער פוּן דֶער גַאנְצֶע שְׁטָאט וָואס דִי שְׁטָאט אִיז כּוֹלֵל וְכוּ' כַּנַּ"ל. אוּן דָארְט אִין דֶער שְׁטוּבּ אִיז פַארְהַאנְדְן אַ מֶענְטְשׁ וָואס עֶר אִיז כּוֹלֵל גָאר דִי שְׁטוּבּ, וָואס דִי שְׁטוּבּ אִיז כּוֹלֵל וְכוּ' כַּנַּ"ל. אוּן דָארְט אִיז פַארְהַאנְדְן אֵיינֶער וָואס עֶר מַאכְט גָאר דָאס לֵיצָנוּת אוּן דֶעם קַאטָאוֶועס פוּן דֶער גַאנְצֶער מְדִינָה", און ווי מוהרא"ש געבט צו פארשטיין, דאס גייט ארויף אויף די גרעסטע קדושה; מען קען זוכה זיין צו קומען קיין ארץ ישראל, קיין ירושלים, צום בית המקדש, צום קדשי קדשים וואו דער כהן גדול גייט אריין מקריב זיין די קטורת, און דארט איז אויך דא די בחירה ונסיון, איינער וואס מאכט ליצנות.


א גוטן חודש.

#132 - געבן פאר שדכנות , צו האבן א ריינע שטוב
טעלעפאן, אידישע שטוב

בעזרת ה' יתברך - יום ג' פרשת אמור, ט"ו אייר, כ"ט לעומר, שנת תשפ"ה לפרט קטן


 


לכבוד מיין טייערער ליבער ... נרו יאיר


מזל טוב, מזל טוב, איך בין זייער פרייליך אז דו ביסט א חתן געווארן, דער אייבערשטער זאל העלפן דייך שידוך זאל זיין א קשר של קיימא, זאלסט זוכה זיין צו בויען א בית נאמן בישראל מיט ערליכע דורות.


איך דארף נישט קיין געלט פאר שדכנות, איך דארף עפעס מער פון געלט, איך וויל דיר בעטן זאלסט מיר געבן פאר שדכנות – זאלסט מיר זאגן אז דו גייסט האבן א ריינע שטוב, נישט אריינברענגען אין שטוב די סמ טעלעפאן, טעבלעט, קאמפיוטער וכדומה, און אז דו דארפסט האבן די כלים פאר פרנסה זאלסטו דאס האלטן ערגעץ וואו, אבער נישט אין שטוב. מוהרא"ש זאגט, אזופיל שטיבער זענען צוגרינד געגאנגען צוליב אהיים ברענגען אין שטוב די כלים וואס האט אינטערנעט און מאוויס וכדומה, רחמנא לצלן.


אויך דיין כלה וועט זיך פרייען פאר דעם, דו באקומסט אן ערליכע אפגעהיטענע איידעלע קלוגע ווייב, דיין כלה האט א שטארקע תמימות און אמונת חכמים, זי וועט זיך פרייען פאר די זאך פאר שדכנות.


איך וועל זיך פרייען צו הערן פון דיר.


איך בין אין מירון, איך בעט פאר דיר.

#131 - פטור ווערן פון די מייז פונעם קאמפיוטער
שלום בית, טעלעפאן, אידישע שטוב

בעזרת ה' יתברך - יום ה' פרשת תזריע מצורע, ג' אייר, י"ח לעומר, שנת תשפ"ה לפרט קטן


 


לכבוד ... נרו יאיר


ברענג נישט אהיים די טעלעפאן, און אפילו ביי די ארבעט זאלסטו האבן א שטארקע פילטער אויף דיינע כלים. היינט איז די יארצייט פון הייליגן צדיק רבי ישעי' מקערעסטיר זכותו יגן עלינו, ווילסט אודאי בזכות דעם צדיק זען א ישועה, איז די ערשטע זאך דארף מען אוועק ווארפן די שלעכטע כלים, די וועלט זאגט, אז מען הענגט א בילד פון דעם צדיק אנטלויפן די מייז; קען מען אויך פטור ווערן פון די מייז פונעם קאמפיוטער און ווערן אן ערליכער איד.


ברענג נישט אהיים שלעכטע כלים, נישט קיין טעלעפאן, נישט קיין טעבלעט, נישט קיין קאמפיוטער; די שטוב זאל זיין ריין, א מקדש מעט, א מקום צו מגדל זיין די קינדער פארן אייבערשטן.


אויך זאלסטו שיין רעדן אין שטוב. דער רבי האט דאך אונז אזויפיל אנגעזאגט און אזויפיל געווארנט מיר זאלן מכבד זיין די ווייב, רעדן שיין (שיחות הר"ן, סימן רסד): "כִּי אָמַר, הֲלֹא הַנָּשִׁים הֵם סוֹבְלִים צַעַר וְיִסּוּרִים גְּדוֹלִים מְאֹד מְאֹד מִיַּלְדֵיהֶם, צַעַר הָעִבּוּר וְהַלֵּדָה וְהַגִּדּוּל, כַּאֲשֶׁר יָדוּעַ לַכֹּל עֹצֶם מַכְאוֹבָם וְצַעֲרָם וְיִסּוּרֵיהֶם", דער רבי האט געזאגט: מען דארף זייער אכטונג געבן אויף די ווייב, ווייל זיי גייען אריבער זייער אסאך ווייטאג פון צער גידול בנים, צער לידה וכו'. און רבי נתן שרייבט (שם, סימן רסג): "סִפֵּר לִי אֶחָד שֶׁהָיָה מֵשִׂיחַ עִמּוֹ זִכְרוֹנוֹ לִבְרָכָה מֵעִנְיַן בְּנֵי הַנְּעוּרִים, שֶׁשָּׁכִיחַ מְאֹד שֶׁנַּעֲשֶׂה קִלְקוּל בֵּינֵיהֶם וּבֵין נְשׁוֹתֵיהֶם, וְנִפְרָדִים זֶה מִזֶּה אֵיזֶה זְמַן, וְלִפְעָמִים נַעֲשֶׂה מִזֶּה פֵּרוּד לְגַמְרֵי חַס וְשָׁלוֹם", איינער האט מיר פארציילט אז ער האט געהאט א שמועס מיטן רבי'ן איבער דעם וואס מען זעט אינגעלייט צעטיילן זיך פאר א שטיק צייט און אסאך מאל ווערט נאכדעם א גט חס ושלום, "אָמַר, שֶׁזֶּה מַעֲשֶׂה בַּעַל דָּבָר, שֶׁמַּנִּיחַ אֶת עַצְמוֹ עַל זֶה מְאֹד, לְקַלְקֵל הַשָּׁלוֹם שֶׁל בְּנֵי הַנְּעוּרִים, כְּדֵי שֶׁיִּתָּפְסוּ בִּמְצוּדָתוֹ חַס וְשָׁלוֹם עַל יְדֵי זֶה", דער רבי האט געזאגט אז דאס איז מעשה בעל דבר, דער יצר הרע מאכט מען זאל זיך צעטיילן, ווייל אז מען איז אן א ווייב כאפט ער אריין דעם מענטש ביי אים אין זאק אריין, "כִּי הוּא אוֹרֵב עַל זֶה מְאֹד, לְתָפְסָם בִּנְעוּרֵיהֶם עַל יְדֵי קִלְקוּל הַשְּׁלוֹם בַּיִת חַס וְשָׁלוֹם, שֶׁגּוֹרֵם בְּעַרְמוּמִיּוּתוֹ לְקַלְקֵל הַשָּׁלוֹם שֶׁבֵּינֵיהֶם", ווייל דער יצר הרע לאקערט אויף יונגע פארפעלקער זיי צו צעטיילן און אזוי כאפט ער זיי אריין אין שמוציגע עבירות.


דער אייבערשטער זאל העלפן זאלסט האבן הצלחה אין אלע ענינים.

#130 - לוינט זיך צו האבן א טעלעפאן אדער טעבלעט?
טעלעפאן, פסח

בעזרת ה' יתברך - יום א' פרשת צו, ח' ניסן, שנת תשפ"ה לפרט קטן


 


מיין טייערער ... נרו יאיר


אויף דיין פראגע אויב דו זאלסט האבן א טעלעפאן, טעבלעט וכו'.


יעצט פסח ווען מען רוימט אויס די חמץ און ווען יעדער איד גייט ארויס פון מצרים ביים ליל הסדר, און אזוי אויך במשך דעם גאנצן יום טוב, און אויך שביעי של פסח ווען מען גייט אריבער דעם ים סוף - זאלסטו בעטן דעם אייבערשטן ער זאל דיך היטן פון שלעכטס; דיך, דיין ווייב און דיינע קינדער, אלע זאלן זיין אפגעהיטן פון שלעכטס. די נסיון פון די היינטיגע דור איז טעכנאלאגיע, די קליינע טעלעפאן, טעבלעט, אייפאד וכו', דאס איז די נסיון, דאס האלט צוריק דעם מענטש פון אלע הייליגקייטן און פון ווערן נאנט צום אייבערשטן.


ענדערש זאל א מענטש עסן טריקענע שווארצע ברויט און זיין אפגעהיטן פון עבירות און האבן ריינע אויגן, ריינע מח, ריינע אויערן, ווי איידער האבן א פרנסה וואס מען דארף האבן דעם טעלעפאן און זען טאג און נאכט ליצנות, און עבירות, השם ישמרינו.


בעט דעם אייבערשטן זאל דיר ווייזן א וועג אין לעבן ווי אזוי צו זיין אן ערליכער איד; מיט תפילה וועסטו אנקומען גאר ווייט.


דער אייבערשטער זאל העלפן מיר זאלן זוכה זיין צו (פסחים קטז:): "וְנֹאכַל שָׁם מִן הַזְּבָחִים וּמִן הַפְּסָחִים"; און צו (מיכה ז, טו): "כִּימֵי צֵאתְךָ מֵאֶרֶץ מִצְרָיִם אַרְאֶנּוּ נִפְלָאוֹת", אמן.

#129 - די שטוב זאל ווייטער בלייבן א גן עדן
תפילות אויף אידיש, חיזוק פאר פרויען, מאוויס, טעלעפאן, אידישע שטוב

בעזרת ה' יתברך - יום ה' פרשת תצוה, ו' אדר, שנת תשפ"ה לפרט קטן


 


מרת ... תחי', קרית ברסלב


איך האב ערהאלטן אייער הודעה.


פאריאר ווען איר זענט געקומען אויסגיסן אייער הארץ אז אייער שטוב צעפאלט האב איך אייך געבעטן דריי זאכן, און איינע פון די זאכן איז געווען איר זאלט מער נישט קוקן קיין מאוויס וכו', און ברוך השם זייט איר האט זיך אונטערגענומען די דריי זאכן וכו' - איז אייער שטוב געווארן צוריק א 'גן עדן'.


וויל איך אייך שטארקן איר זאלט ווייטער זיין זייער שטארק נישט אנרירן די זאכן. אפילו אייער מאן האט נאך יעצט די טעלעפאן וכו', דאס האט נישט מיט אייך, איר זאלט זיין פעלזן פעסט נישט אנצורירן די טעלעפאן, אזוי וועט איר האבן ערליכע קינדער און שלום בית.


בעטס דעם אייבערשטן די תפילה יעדן טאג:


"הייליגער באשעפער העלף מיר איך זאל האבן אמונת חכמים, איך זאל גלייבן אין די ווערטער וואס צדיקים זאגן, נישט צו האבן א טעלעפאן, נישט צו קוקן אינעם טעלעפאן. הייליגער באשעפער געב מיר די שטארקקייט עס זאל מיר אפילו נישט זיין קיין נסיון די זאכן, ווייל ווי קען איך זיין קלוגער פון די הייליגע צדיקים, פון מוהרא"ש זכותו יגן עלינו, וואס האט אזויפיל געוויינט און געזאגט אז די טעלעפאן, טעבלעט, קאמפיוטער - מאכט חרוב א אידישע שטוב, ווי קען איך טראכטן אז איך ווייס בעסער, העלף מיר איך זאל זיך אינגאנצן מבטל זיין פאר די צדיקים און נישט אנרירן קיין טעלעפאן, טעבלעט, קאמפיוטער".


אָנָּא הַשֵּׁם העלף מיר איך זאל זיין צופרידן, איך זאל זיין פרייליך, און נעם אוועק פון מיר די עצבות און מרה שחורה. אָנָּא הַשֵּׁם, הַרְחֵק מֵעָלַי אֶת הָעַצְבוּת וְהַמָּרָה שְׁחוֹרָה, איך בעט דיר אייבערשטער, דערווייטער פון מיר די עצבות און דעפרעסיע, מאך מיך פרייליך, מאך מיך אזוי פרייליך אז איך זאל אנהויבן טאנצן פון רוב שמחה, און יעדער ארום מיר זאל ווערן פרייליך, אָנָּא הַשֵּׁם געב מיר א שטארקע אמונה, איך זאל דיך שפירן, איך זאל לעבן מיט די געדאנק אז אלעס ביסטו, אלעס איז אלוקית און אלוקית איז אלעס, דומם צומח חי מדבר - אלעס איז אין סוף ברוך הוא".


דער אייבערשטער זאל העלפן איר זאלט האבן הצלחה אין אלע ענינים.

#128 - אפגעטיילט די ארבעט פון די שטוב
פרנסה, טעלעפאן, אידישע שטוב

בעזרת ה' יתברך - יום ה' פרשת תרומה, כ"ט שבט, שנת תשפ"ה לפרט קטן


 


לכבוד מיין טייערער ... נרו יאיר, קרית ברסלב


איך פריי זיך זייער פאר די גוטע נייעס וואס דו האסט מיר נעכטן דערציילט, אז דו ברענגסט מער נישט אהיים דיין טעלעפאן, האסט אפגעטיילט די ארבעט פון די שטוב, זמן אפיס לחוד און זמן חינוך הבנים לחוד; די טעלעפאן איז נאר פאר די שעות וואס דו ביסט אין אפיס און אויך אז דו האסט געלייגט א שטארקע פילטער אין אפיס אויף די כלים.


דאס איז די שענסטע מתנה וואס מען קען מיר געבן, דאס איז מער חשוב ווי א זילבערנע כלי, יקרה היא מפנינים.


גיי יעדן טאג א שפאציר, שמועס זיך אויס דאס הארץ מיטן אייבערשטן, דאנק אים און לויב אים פאר אלע חסדים און אויך בעט פאר אלעס.



 

#127 - ווארפסט אוועק די טעלעפאן, ווערסטו א חתן ביז א יאר
חברים, בחור, שידוכים, טעלעפאן

בעזרת ה' יתברך - יום ה' פרשת יתרו, חמשה עשר בשבט, שנת תשפ"ה לפרט קטן


 


מיין טייערער ... נרו יאיר


א שאד אז דו קומסט מער נישט אין ישיבה, זייט דו האסט א שטילע באהאלטענע סמ'טעלעפאן קומסטו מער נישט, דו ביסט אויף גאנצע נעכט און דיינע יארן גייען דיר אריבער מיט גארנישט.


קום צוריק אין ישיבה, איך האב דיך ליב, איך וועל דיר העלפן מיט א גוטע שידוך, איך וויל דיין תכלית, דו זאלסט גוט חתונה האבן און אויפשטעלן א שיינע שטוב.


געב זיך אכטונג פון שלעכטע חברים וואס זענען נישט אין ישיבה און פארגינען נישט דיך צו זען ווי דו קומסט אין ישיבה, און בעיקר ווארף אוועק דיין טעלעפאן אין פייער, ווייל דאס איז די טיר צום גיהנום, א שאד פאר דיר און פאר דיין נשמה.


אז דו ווארפסט אוועק דיין טעלעפאן זאג איך דיר צו דו ווערסט א חתן ביז א יאר.


דער אייבערשטער זאל העלפן זאלסט האבן הצלחה אין אלע ענינים.

#126 - האסט מיר מחי' געווען מיט'ן אוועקווארפן דיין טעלעפאן
טעלעפאן, שיעורים כסדרן, מנין

בעזרת ה' יתברך - יום א' פרשת משפטים, י"ח שבט, שנת תשפ"ה לפרט קטן


 


לכבוד ... נרו יאיר


איך האב ערהאלטן דיין בריוו.


האסט מיך ממש מחי' געווען מיט די גוטע נייעס אז דו האסט אוועק געווארפן דיין טעלעפאן און זיך געקויפט א פשוט'ע טעלעפאן. מוהרא"ש האט אזויפיל געשריבן אז די טעלעפאן וואס מען קען זען אויף דעם קליפס און ווידיאוס - רייסט אויס די יראת שמים, עס רייסט אויס די תמימות, די ערליכקייט. מוהרא"ש רופט עס אין די בריוו 'כישוף', וואס איז מכחיש פמליא של מעלה, עס שוואכט אפ די אמונה.


שטארק זיך צוריק מיט דיינע שיעורים כסדרן, מיט לערנען די הייליגע תורה. תורה מאכט ריין, תורה מאכט הייליג, תורה וואשט אפ פון אלע עבירות, עס ציט ארויס דעם מענטש פון אלע טומאות. אזוי ווי דער רבי זאגט (שיחות הר"ן, סימן יט): "שֶׁאֲפִילּוּ אוֹתָן הָאֲנָשִׁים הָרְחוֹקִים מִן הַקְּדֻשָּׁה מְאֹד, שֶׁנִּלְכְּדוּ בִּמְצוּדָה רָעָה, עַד שֶׁרְגִילִין בַּעֲבֵרוֹת חַס וְשָׁלוֹם רַחֲמָנָא לִצְלָן", אפילו א מענטש וואס איז זייער ווייט פון די קדושה, ער טוט עבירות רחמנא לצלן און ער איז שוין אראפגעפאלן אין שאול תחתית, "אַף עַל פִּי כֵן, הַכֹּחַ שֶׁל הַתּוֹרָה גָּדוֹל כָּל כָּךְ, עַד שֶׁיְּכוֹלָה לְהוֹצִיא אוֹתָם מִן הָעֲבֵרוֹת שֶׁרְגִילִין בָּהֶם חַס וְשָׁלוֹם", אפילו אזא מענטש קען די תורה אויך העלפן, די תורה האט אזא כח אז עס קען אים ארויסנעמען פון די עבירות, "וְאִם יַעֲשׂוּ לָהֶם חֹק קָבוּעַ וְחִיּוּב חָזָק לִלְמֹד בְּכָל יוֹם וָיוֹם כָּךְ וְכָךְ, יִהְיֶה אֵיךְ שֶׁיִּהְיֶה, בְּוַדַּאי יִזְכּוּ לָצֵאת מִמְּצוּדָתָם הָרָעָה עַל יְדֵי הַתּוֹרָה", אויב וועט ער זיך מאכן א קביעות צו לערנען יעדן טאג 'כך וכך', וועט ער סוף כל סוף ארויסגיין פון זיין בלאטע, "כִּי כֹּחַ הַתּוֹרָה גָּדוֹל מְאֹד", ווייל די כח פון תורה איז אזוי גרויס אז עס נעמט ארויס דעם מענטש פון זיין שלעכטס.


אויך זאלסטו זיך מוסר נפש זיין אויף דאווענען אין שול די דריי תפילות מיט מנין. דער רבי זאגט (לקוטי מוהר"ן חלק ב', סימן ח), די דריי תפילות ווערן אנגערופן מחנה ישראל, דאס שטארקט דעם מענטש צו בלייבן ביים אייבערשטן, און דער רבי זאגט אז דאס איז פשט וואס חכמינו זכרונם לברכה זאגן (ברכות נד.), עוג מלך הבשן האט געזאגט: "מַחֲנֵה יִשְׂרָאֵל כַּמָה הַוֵי, תְּלָתָא פַּרְסֵי", און ער איז געגאנגען און אויסגעריסן א בארג פון דריי פרסה, ער האט דאס געוואלט ווארפן אויף די אידן, האט דער אייבערשטער געמאכט א נס, עס זענען געקומען קליינע ווערעמלעך און געלעכערט דעם בארג, ביז דער בארג איז אים אריינגעפאלן אויפן האלז און אים דערשטיקט, נאכדעם איז געקומען משה רבינו, ער האט געגעבן א שפרינג און אים דערלאנגט א קלאפ אויף זיין פוס און אים גע'הרג'עט. זאגט דער רבי, עוג מלך הבשן - דאס איז דער יצר הרע וואס ער האט פיינט יעדן איד, ער וויל הרג'ענען יעדן איד, ער זוכט אויסצורייסן פון אונז די דריי תפילות, און דורכדעם אים ארויסנעמען פון מחנה ישראל, "מַחֲנֵה יִשְׂרָאֵל כַּמָה הַוֵי, תְּלָתָא פַּרְסֵי", פרסי איז א לשון פון דאווענען די דריי תפילות, דאס איז מחנה ישראל.


דער אייבערשטער זאל העלפן זאלסט האבן הצלחה אין אלע ענינים.

#125 - ביסט נעבעך אזוי צוגעקלעבט צו דיין טעלעפאן
תפילות אויף אידיש, בחור, טעלעפאן

בעזרת ה' יתברך - יום ד' פרשת בשלח, ז' שבט, שנת תשפ"ה לפרט קטן


מיין טייערער ... נרו יאיר


איך האב אזוי רחמנות אויף דיר, איך באטראכט דיך אין ישיבה, דו רעדסט נישט מיט קיינעם קיין איין ווארט, ביסט צוגעקלעבט צו דיין טעלעפאן, דו ביסט נעבעך אין א טיפע מרה שחורה; איך האב אזוי רחמנות אויף דיר.


בעט דעם אייבערשטן יעדן טאג: "הייליגער באשעפער העלף מיר, מאך מיך פרייליך, איך בין צוגעקלעבט צו מיין טעלעפאן, איך בין נישט פרייליך, איך בין טיף צעבראכן, וואס וועט זיין מיט מיר? איך דארף באלד חתונה האבן און וואס וועט זיין מיט מיר? איך וועל קוקן טאג און נאכט אין די טעלעפאן און הערן אינטערוויאס פון די באנדע משוגעים וואס האבן נישט מיט וועם צו רעדן, רעדן זיי טאג און נאכט פון פייער און וואסער אויף האטליינס, הייליגער באשעפער העלף מיר, מאך מיך פרייליך".


איך האב דיך אזוי שטארק ליב, איך האב ליב דיינע עלטערן, איך קען נישט צוקוקן דיין צער; דעריבער שרייב איך דיר, זאלסט וויסן צו בעטן דעם אייבערשטן אויף דעם, ווייל דו ביסט נאך יונג, דו ווייסט נישט וואס איז גוט פאר דיר; איך וויל אזוי שטארק דיין לעבן זאל דיר זיין צוקערדיג און זיס.


דער אייבערשטער זאל העלפן זאלסט האבן הצלחה אין אלע ענינים.

#124 - די שענסטע מתנה איז אן ערליכע פרוי מיט יראת שמים
שלום בית, טעלעפאן, דאווענען, תמימות, יום הולדת

בעזרת ה' יתברך - יום ה' פרשת ויחי, ט' טבת, שנת תשפ"ה לפרט קטן


 


מיין טייערער ... נרו יאיר


איך האב ערהאלטן דיין בריוו.


פאלג דיין ווייב און בלייב מיט דיין פשוט'ע טעלעפאן. זי איז גערעכט, אזוי הויבט מען אן און עס ענדיגט זיך ביטער; קודם נאר א עפפ פאר די וועג, נאכדעם נאר די באנק, נאכדעם נאר א גרופ פאר משפחה - ביז מען ווערט אן עבד לעבדים, מען ווערט פארקנעכטעט פארן טעלעפאן, השם ישמרינו.


אויך זאלסטו דאנקען דעם אייבערשטן אז דו האסט באקומען א ווייב אן ערליכע און אן איידעלע, דאנק און לויב דעם אייבערשטן אויף דעם; די שענסטע מתנה וואס מען קען זוכה זיין איז אן ערליכע פרוי וואס איז שטארק מיט יראת שמים און וויל זיך נישט בייגן פאר די גוי'אישע גאס; לויב איר און שעץ איר - וועט דיר גוט זיין בזה ובבא.


האסט מיר געבעטן איך זאל דיר עפעס שרייבן לכבוד דיין יום הולדת, לכבוד וואס דער אייבערשטער האט דיר געשאנקען נאך א יאר לעבן, וואס דו זאלסט זיך מקבל זיין; זיי זיך מקבל אויסצוהערן חזרת הש"ץ ווארט ביי ווארט מיט א סידור פון אינעווייניג, לערן נישט דיינע שיעורים כסדרן ביי חזרת הש"ץ, קוק נישט קיין ספרים און גליונות און זיכער נישט רעדן מיט קיינעם.


דער אייבערשטער זאל העלפן זאלסט האבן הצלחה אין אלע ענינים.

#123 - לאז דיין ווייב בלייבן ריין און ערליך
צניעות, טעלעפאן, אידישע שטוב, הדרכות

בעזרת ה' יתברך - יום א' פרשת ויחי, ה' טבת, שנת תשפ"ה לפרט קטן


 


לכבוד ... נרו יאיר


רייס נישט אראפ דיין ווייב מיט איר צניעות; יעצט ביסטו היציג, פול מיט הייסע בלוט וואס דו דארפסט נאך אויסשרייען צום אייבערשטן, שפעטער וועסטו זיך רייסן די האר ביים קאפ פארן אראפרייסן די שיינע אידישע לבוש.


לויב אויס דיין ווייב מיט איר צניעות, לויב איר אויס אז זי גייט ווי איר מאמע און זי גייט נישט ווייניגער איידל אנגעטון; מען מעג משנה זיין פון די מאמעס לבוש נאר אויף גיין בעסער, אבער אז מען הייבט אן נאכלאזן א האר, א פינטל, פון די איידעלע שיינע אידישע לבוש - איז שפעטער זייער ביטער, די קינדער גייען מטה מטה.


לאך איר נישט אויס אז זי וויל נישט קיין טעלעפאן וכו', דו דארפסט אויך נישט קיין טעלעפאן; די ווערטל 'לצורך פרנסה' - האט שוין עקספייער"ט, שוין אזוי לאנג וואס דו האסט דיין טעלעפאן לצורך פרנסה און פרנסה האסטו נישט, האסט נאר צרות וכו'; שוין, פון דעם וויל איך נישט רעדן יעצט; אבער דיין ווייב לאז ריין, לאז איר בלייבן א אידישע מאמע פאר די קינדער, לאז איר מיט אירע מנהגים, לאז איר מיט אירע שטארקע פרינציפן; ווי נישט גיין אפענע פיס, און נישט זיין פריינדליך צו פרעמדע וכו' וכו'.


פאלג מיך, און לויב אויס דיין ווייב מיט איר איידלקייט, נאך אפאר יאר וועסטו זען ווי שיין און זיס - איידל איז, ווי שיין עס בויט זיך א אידישע שטוב.


דער אייבערשטער זאל העלפן זאלסט האבן הצלחה אין אלע ענינים.

#122 - צעבראכן דעם טעלעפאן
טעלעפאן, אידישע שטוב

בעזרת ה' יתברך - ערב שבת פרשת מקץ, כ"ו כסליו, ב' דחנוכה, שנת תשפ"ה לפרט קטן


 


לכבוד מיין ליבער טייערער ... נרו יאיר


איך בין אזוי איבערגענומען פון וואס דו האסט מיר דערציילט, אז ווען דו ביסט געווען ביים שאצער רבינ'ס ציון אין לאנדאן האסטו צעבראכן דיין טעלעפאן און זיך פארגענומען נישט צו האבן די שעדליכע כלים, איך בין אזוי איבערגענומען פון דיר, ווי שטארק דו ביסט, ווי שטארק דיין ווייב תחי' איז; נישט צו ווערן נאכגעשלעפט נאך די גוי'אישע וועלט.


בזכות וואס דו און דיין ווייב פירן זיך אזוי איידל און ערליך – זאלן ענק זוכה זיין צו גרויסע ניסים, ישועות און רפואות.

#121 - ווען א פילטער אויפ'ן טעלעפאן איז א פארשעמטע זאך
חיזוק פאר מיידלעך, התחזקות, תהלים, תשובה, טעלעפאן, התבודדות, פילטער

בעזרת ה' יתברך - יום ג' פרשת לך לך, ד' מר-חשון, שנת תשפ"ה לפרט קטן


 


... תחי'


איך האב ערהאלטן אייער בריוו.


ערשטנס זאלט איר וויסן אז דער אייבערשטער פרייט זיך זייער ווען מען טוט תשובה, ער האט אזוי ליב די וואס ווארפן אוועק זייערע נישט גוטע מעשים און נעמען זיך פאר צו זיין גוט.


חכמינו זכרונם לברכה זאגן (יומא פו.): "גְּדוֹלָה תְּשׁוּבָה שֶׁמַּגַּעַת עַד כִּסֵּא הַכָּבוֹד", ווען א מענטש טוט תשובה קומט ער אן ביזן כסא הכבוד. חכמינו זכרונם לברכה זאגן (שמות רבה יט, ד) אויפן פסוק (איוב לא, לב): "'בַּחוּץ לֹא יָלִין גֵּר', אֵין הַקָּדוֹשׁ בָּרוּךְ הוּא פּוֹסֵל לִבְרִיָּה", דער אייבערשטער ווארפט נישט אוועק קיין שום מענטש, "אֶלָּא לַכֹּל הוּא מְקַבֵּל", מען נעמט יעדן איינעם צוריק "הַשְּׁעָרִים נִפְתָּחִים בְּכָל שָׁעָה", די טירן זענען שטענדיג אפן, "וְכָל מִי שֶׁהוּא מְבַקֵּשׁ לִכָּנֵס יִכָּנֵס", ווער עס וויל צוריקקומען צום אייבערשטן קען שטענדיג צוריקקומען צו אים.


אז ביי ענק אין די משפחה, ווער עס וויל זיין ערליך איז פארשעמט; א פילטער אויפן טעלעפאן איז א פארשעמטע זאך - זאלט איר זיך פירן מיט חכמה, דערציילט נישט קיינעם פון אייערע פריוואטע זאכן, גייט צו א געשעפט וואס לייגט ארויף א פילטער און לייגט די שטערקסטע פילטער, איר זאלט נישט קענען קוקן קיין מאוויס און נישט קענען האבן שייכות מיט שלעכטס, קיינער דארף נישט וויסן אז אייער טעלעפאן איז כשר מיט א שטארקע פילטער, טענה'ט נישט מיט קיינעם, ווייל די כח הטומאה איז ליידער זייער שטארק, זיי קומען מיט ליצנות און אזוי פארכאפט מען אין עבירות.


געוואוינט אייך צו, יעדן טאג צו מאכן דריי מינוט התבודדות, התבודדות מיינט רעדן צום אייבערשטן אזוי ווי מען רעדט צו א זייער נאנטע פריינד, מען דערציילט דעם אייבערשטן אלעס וואס מען גייט אריבער, מען דערציילט דעם אייבערשטן ווי שטארק מען וויל זיין גוט.


גייט אין א שטילע פלאץ, ווי למשל אין אייער פריוואטע צימער, אדער דאס גלייכן, פארמאכט אייך אייערע אויגן און רעדט אויפן קול, נישט צו הויך אבער גענוג הויך איר זאלט עס קענען הערן, און זאגט: "אייבערשטער איך וויל מיט דיר רעדן, איך וויל דיר דערציילן אלעס וואס אויף מיר איז אריבער"; דערציילט אים ווי שטארק איר ווילט זיין גוט און ווי דער יצר הרע האט אייך פארכאפט מיט אייערע נסיונות, בעטס אים ער זאל אייך געבן א גוטע שידוך, א וואוילער מאן וואס האט יראת שמים, וואס וועט גיין דאווענען און זיך מאכן א צייט צו לערנען, אזוי זאלט איר רעדן מיטן אייבערשטן. דאס רעדן צום אייבערשטן וועט אייך אפוואשן, דאס וועט אייך ברענגען צו האבן א שטארקע אמונה, און צו תשובה שלימה.


אויך זאלט איר יעדן טאג זאגן אביסל תהילים, אפאר קאפיטלעך תהילים; דאס וועט אייך העלפן טרעפן אייער שידוך און אויפשטעלן א שיינע שטוב.


דער אייבערשטער זאל העלפן איר זאלט האבן הצלחה אין אלע ענינים.

#120 - קויף זיך א פשוט'ע טעלעפאן, וועסטו האבן שלום בית און פרנסה
כיבוד אב ואם, מאוויס, טעלעפאן

 


בעזרת ה' יתברך - יום ג' פרשת לך לך, ד' מר-חשון, שנת תשפ"ה לפרט קטן


 


צו מיין טייערער ... נרו יאיר


קוק נישט קיין מאוויס, מען פארלירט אלעס אז מען קוקט מאוויס; מען פארלירט די מח מחשבה, מען פארלירט די ישוב הדעת, מען פארלירט די צייט, מען פארלירט די טעם צו דאווענען און לערנען.


קויף זיך א פשוט'ע טעלעפאן – וועסטו זיין פרייליך און צופרידן, וועסט האבן שלום בית און פרנסה.


גיי יעדן טאג אריבער צו דיין מאמע און פרעג איר וואס דו קענסט איר עפעס העלפן, אדער איר צוטראגן – וועסטו זיך איינקויפן עולם הבא.


 

#119 - ס'איז נישט ווערד די פאר דאלער צו פארלירן די ווייב און קינדער
פרנסה, טעלעפאן, הדרכות

בעזרת ה' יתברך - יום ה' פרשת נח, כ"ט תשרי, שנת תשפ"ה לפרט קטן


 


לכבוד מיין טייערער ... נרו יאיר, קרית ברסלב


איך האב ערהאלטן דיין בריוו.


אויב דיין בעל הבית פארלאנגט פון דיר א טעבלעט אדער טעלעפאן, זאג אים צאתכם לשלום און אנטלויף פון אים; עס איז נישט ווערד די פאר דאלער וואס דו וועסט ביי אים פארדינען - צו פארלירן די יראת שמים, און דיין ווייב און קינדער.


פארגעס נישט פון דער עיקר, דער עיקר ביים רבי'ן איז געווען מען זאל לעבן מיטן אייבערשטן, רעדן מיט אים, שמועסן מיט אים און נישט אויפהערן דאנקען.


הויב אן דיין טאג מיט תפילה והתבודדות, גיי שפאצירן הינטער דיין שטוב אין פעלד, הייב אויף דיינע אויגן צום הימל, און געב איבער דיין טאג צום אייבערשטן.


דער אייבערשטער זאל העלפן זאלסט האבן הצלחה אין אלע ענינים.

#118 - דיין נערוועזקייט, דיין אנגעצויגנקייט, לאזט נישט די שפע קומען
טעלעפאן, כעס, אשר בנחל, הצלחה, פילטער

בעזרת ה' יתברך - יום ד' פרשת לך לך, ה' מר-חשון, שנת תשפ"ה לפרט קטן


 


לכבוד ... נרו יאיר


דיין כעס לאזט דיר נישט פארדינען געלט, דיין נערוועזקייט, דיין אנגעצויגנקייט - לאזט נישט די שפע קומען. דער אריז"ל זאגט (פרי עץ חיים שער הזמירות, פרק ה) ווען מען זאגט דעם פסוק (תהלים קמה, טז): "פּוֹתֵחַ אֶת יָדֶךָ" - זאל מען אינזין האבן די ראשי תיבות און די סופי תיבות, די שם פון ח'ת'ך' א'פ'י', מוהרא"ש זאגט פשט, "חתך אפי" אז דו וועסט צעשניידן די נאז, דעם חרון אף, וועסט האבן אריכות אפים - דאס איז די שם פון פרנסה, דו וועסט זוכה זיין צו שפע און צו הצלחה.


פילטער דיינע כלים; דיין קאמפיוטער, דיין טעלעפאן, טעבלעט - וועסטו ווערן רואיגער און פרייליכער. ווייל דער רבי זאגט (שיחות הר"ן, סימן קפד): "בְּהַחֹטֶם יְכוֹלִים לְהַכִּיר הַנּוֹאֵף", מען קען דערקענען א בעל עבירה דורך זיין נאז; מוהרא"ש זכרונו לברכה זאגט, די נאז מיינט מען די מידה פון כעס, דער וואס איז שטענדיג נערוועז - איז א סימן אז ער איז א נואף, אזוי ווי עס שטייט אין פסוק (בראשית לח, ז): "וַיְהִי עֵר בְּכוֹר יְהוּדָה רַע בְּעֵינֵי ה'", פרעגט דער רבי (שיחות הר"ן, סימן רמט), פארוואס שטייט: "'רַע' בְּעֵינֵי ה'" - ער איז געווען שלעכט אין די אויגן פונעם אייבערשטן, עס וואלט געדארפט שטיין: "'רָשָׁע' בְּעֵינֵי ה'", נאר ווייל ווער עס טוט די עבירה פון ער ואונן, ער איז פוגם בברית, ווערט א 'רַע' - א שלעכטער מענטש; ער שרייט אויף יעדע זאך, ער שרייט אויף אלע ארום אים, אלע זעען און ווייסן אז דער מענטש איז א בעל עבירה, מען ווערט געוואויר זיין גאנצע עבר וכו'.


וויפיל ביסטו גרייט צו פארלירן וועגן די תאווה פון האבן א סמארטפאון? וויפיל ביסטו גרייט אוועק צו געבן פון דיין לעבן, פון דיין שלות הנפש, מנוחת הנפש - צוליב דעם אינטערנעט? א שאד זיך צו מוטשען.


מאך זיך א שיעור אין דעם הייליגן ספר אשר בנחל, דאס וועט דיך אזוי מחזק זיין און דאס וועט דיך נישט לאזן פאלן.


דער אייבערשטער זאל העלפן זאלסט האבן הצלחה אין אלע ענינים.

#117 - וואס וועסטו טון אז דיין ווייב וועט זיך קויפן א סמ'טעלעפאון?
תפילות אויף אידיש, שלום בית, טעלעפאן, אידישע שטוב, קבלה טובה, דאווענען

בעזרת ה' יתברך - יום א' פרשת נח, כ"ה תשרי, שנת תשפ"ה לפרט קטן


 


מיין טייערער ... נרו יאיר


ווען דו ביסט געווען ביי מיר מיט דיין ווייב האט זי געזאגט אז זי וויל זיך אויך קויפן א סמ'טעלעפאון, פארוואס נאר דו מעגסט? זי וויל אויך, איך האב נישט געוואלט מאכן קיין שלום בית פראבלעמען, אבער יעצט זאג איך דיר, וואס וועסטו טון אז זי וועט זיך קויפן א סמ'טעלעפאון? זי וועט נישט טוישן די קינדער, זי וועט נישט באדן די קינדער, זי וועט נאכלאזן פון פירן א געהעריגע ווירטשאפט, איז וואס וועסטו טון...


איז כדאי אז דו אליין זאלסט אפלאזן די סמ'טעלעפאון און האבן א געזונטע ערליכע שטוב.


איך ווייס עס איז נישט גרינג, איינמאל מען האט זיך צוגעוואוינט צו דעם סמ'טעלעפאון - איז נישט קיין גרינגע זאך דאס אפצולאזן, זאלסטו גיין יעדן טאג א שפאציר און אויפהייבן די אויגן צום אייבערשטן און זאגן: "הייליגער באשעפער, וואס זאל איך טון מיט די סמ'טעלעפאון? איך בין אזוי צוגעקלעבט צו דעם, עס מאכט מיר פארלירן די אויגן, און אזויפיל ליצנות; העלף מיר, געב מיר כח צו זיין ערליך און שטארק מיט דיר".


לכבוד דעם נייעם יאר נעם זיך פאר נישט צו רעדן ביי קדיש, קדושה און חזרת הש"ץ.


דער אייבערשטער זאל העלפן זאלסט האבן הצלחה אין אלע ענינים.

#116 - ווען מען לייגט אוועק די געטשקע, דרייט זיך אלעס צום גוטן
פרנסה, טעלעפאן

בעזרת ה' יתברך - יום א' פרשת נח, כ"ה תשרי, שנת תשפ"ה לפרט קטן


 


לכבוד ... נרו יאיר, קרית ברסלב


האסט מיר דערציילט אז דו האסט געטראפן אן ארבעט, און דער בעל הבית האט זיך אויסגענומען מיט דיר אז דו קענסט נאר ארבעטן ביי אים אויב דו ווארפסט אוועק דיין סמ'טעלעפאון, דו קענסט קומען נאר מיט א כשר'ע טעלעפאן; האסט מיר אזוי פרייליך געמאכט, סיי אז דו האסט געפונען א פרנסה, און סיי אז דו וועסט אנהויבן לעבן ווי א איד דארף לעבן.


יעצט וועט זיך אנהויבן ביי דיר ישועות און רפואות, ווייל ווי נאר מען לייגט אוועק די געטשקע - געבט זיך אלעס א דריי אויף לטובה.


לכבוד די נייע יאר זיי זיך מקבל נישט צו רעדן ביים דאווענען.


דער אייבערשטער זאל העלפן זאלסט האבן הצלחה אין אלע ענינים.

#115 - ארויס פון די הייליגע טעג, בלייב ריין און הייליג
מאוויס, פרנסה, טעלעפאן, אידישע שטוב, מאגאזינען, שמירת עינים, צייטונגען, תפילה, ימים נוראים

בעזרת ה' יתברך - יום ד' פרשת נח, כ"ח תשרי, שנת תשפ"ה לפרט קטן


 


לכבוד ... נרו יאיר


טו וואס נח האט געטון, ווען די גאנצע וועלט איז געווען אזוי געפאלן, "כי השחית כל בשר את דרכו" וגו', ער האט געמאכט א תיבה; דאס מיינט מען תיבות התפילה, ער האט געניצט די זאך פון התבודדות ותפילה, "את האלקים התהלך נח", נח איז געגאנגען מיטן אייבערשטן, ער האט גערעדט צום אייבערשטן, זיך מתבודד געווען צום אייבערשטן; נאר אזוי איז ער געראטעוועט געווארן פון פגם הברית רחמנא לצלן.


איך בעט דיך זייער, מיר זענען יעצט ארויס פון די הייליגע טעג, בלייב ריין און הייליג, קוק נישט קיין מאוויס; וואלסטו געזען וואס איין ראי' אסורה טוט מיט די נפש, רוח ונשמה, ווי עס ווערט שווארץ און פארברענט - וואלסטו זיכער נישט געקוקט. איך בעט דיך, ראטעווע זיך, ראטעווע דיין נשמה, קוק נישט קיין קליפס, מאוויס, אויך נישט אידישע זאכן, ווייל אזוי ארבעט דער יצר הרע, ער ארבעט מיט א פלאן; קוק נאר דאס, און טו נאר דאס, "היום אומר לו עשה כך", היינט זאגט ער אים טו דאס "ומחר אומר לו עשה כך", און מארגן זאגט ער אים טו נאר דאס, "עד שאומר לו", ביז ער זאגט אים, "לך עבוד עבודה זרה", גיי דין עבודה זרה, רחמנא לצלן.


נעם נישט אריין אין שטוב דיין ארבעטס טעלעפאן, טייל אפ די ארבעט מיט די פרנסה, בוי דיין לעבן געזונט; ארבעט אין די שעות פון ארבעט און נאכן ארבעטן לייג אוועק דיינע כלים אין אפיס, און גיי אהיים און אין שול, זיי א איד, זיי א טאטע, זיי א מאן, זיי א מענטש מיט א קלארן פארשטאנד.


טו וואס נח האט געטון, ער האט געזען ווי דער וועלט ווערט חרוב, "כי השחת כל בשר את דרכו על הארץ", די דור המבול איז געווען איין שטיק ניאוף, אזוי ווי די היינטיגע דור, האט ער זיך געמאכט א תיבה, ער האט האט גערעדט ווערטער צום אייבערשטן, טו דו אויך אזוי, גיי התבודדות, גיי שריי צום אייבערשטן: "טאטע איך וויל זיין א איד, טאטע איך וויל נישט טון קיין עבירות, טאטע איך וויל נישט פוגם זיין בברית, איך וויל ריינע אויגן, ריינע מחשבות".


מארגן וועט זיין א שיעור, הלואי וועסטו קומען זיך אויפפרישן מיט דעם רבינ'ס עצות און התחזקות.


ווען דו גייסט איינקויפן פאר שבת, זאלסטו מער נישט קויפן קיין שום 'ליין מאטריאל', נעם נישט אריין אין שטוב 'ליין מאטריאל', האלט דיין שטוב ריין פון פרעמדע השקפות, זע דיין שטוב זאל זיין געבויט אויפן רבינ'ס ווערטער.


דער אייבערשטער זאל העלפן זאלסט האבן הצלחה אין אלע ענינים.

#114 - די סמ'טעלעפאון קלעבט מער ווי די שטערקסטע קלעב
חברים, טעלעפאן, אידישע שטוב, פרויען צאמקום

בעזרת ה' יתברך - יום ד' פרשת נצבים וילך, כ"ב אלול, שנת תשפ"ד לפרט קטן


 


מרת ... תחי'


איך האב ערהאלטן אייער בריוו.


עס שטערט מיר און עס שטערט אויך אנדערע ווען מען קומט זיך צוזאמען צו די פרויען צאמקום, מען הערט שיינע חיזוק ווי אזוי מוהרא"ש און אלע צדיקים לערנען ווי א אידישע שטוב זאל זיך פירן, אז א אידישע מאמע זאל נישט האבן קיין סמארט-טעלעפאון; וואלט ווען געווען דרך ארץ'דיג אז מען זאל כאטשיג נישט ארויסנעמען גלייך נאכן שיעור און ביים שיעור די סמ'טעלעפאון, און זיכער נישט זיך צאמזעצן מיט אפאר פרויען מיט סמ'טעלעפאונס, עס קען זיך אנזען פאר אנדערע פרויען ווי מען גרינגשעצט אין די דיבורים.


וואס מען טוט אין שטוב איז איין זאך, און אודאי ווען מען האט די שווערע נסיון פון זיך אפגעוואוינען פון די סמ'טעלעפאון וואס קלעבט מער ווי די שטערקסטע קלעב, און אפילו נאכן הערן דרשות ווארפט זיך עס נישט אזוי גרינג אוועק, מען דארף אסאך בעטן דעם אייבערשטן מען זאל האבן א ריינע שטוב געבויט אויף יראת שמים, אבער ביי א צאמקום, און אודאי ווען מען האט יעצט גערעדט חיזוק מיט אזויפיל יראת שמים, אז די סמ'טעלעפאון שטערט פון האבן אמת'ע ליבשאפט, די סמ'טעלעפאון שטערט פון זיין א וואוילע פרוי, אן איבערגעגעבענע מאמע, און אז נאכן שיעור נעמט מען ארויס די טעלעפאונס - טוט מיר דאס וויי, עס קען זיך אויסזען ווי מען גרינגשעצט אין די צאמקום.


איך האף צום אייבערשטן איר וועט אננעמען די בריוו פאזיטיוו, נישט ווי איך וויל מוסר זאגן, אדער צעקלאפן, אדער חס ושלום אוועק שטופן פון היכל הקודש, איך שרייב עס נאר ווייל איך ווייס איר מיינט נישט קיין שלעכטס, איר כאפט נישט וואס איר טוט.


יעצט קומט א נייע יאר, זאלט איר בעטן דעם אייבערשטן: "הייליגער באשעפער איך וויל זיין הייליג, איך וויל פאלגן צדיקים, איך וויל האבן גוטע פרענדס, איך וויל האבן א שיינע שטוב מיט אמת'ע שלום בית", עס איז דא שטיבער וואס האבן אפשר שלום בית, אבער עס איז דא אמת'ע שלום בית, אמת'ע ליבשאפט; דאס איז נאר ווען מען האט יראת שמים, מען האט תמימות, און אמונת חכמים.


דער אייבערשטער זאל העלפן איר זאלט האבן הצלחה אין אלע ענינים.


א כתיבה וחתימה טובה, א גוט געבענטשט יאר.