בריוון פונעם ראש ישיבה שליט"א

בעזרת ה' יתברך - יום ג' פרשת תזריע, ראש חודש ניסן, שנת תשפ"ד לפרט קטן

לכבוד מיין טייערער ... נרו יאיר

איך בעט דיר זייער מיין ליבער ברודער, געב נישט אויף, דראפע זיך און דערהאלט זיך, און בעט דעם אייבערשטן ער זאל דיר שוין געבן דיין שידוך.

פסח ביינאכט ביים ליל הסדר, ביי די ווערטער "ונצעק אל ה'", זאלסטו שרייען צום אייבערשטן: "הייליגער באשעפער געב מיר מיין שידוך, הייליגער באשעפער מאך מיר א נס, איך וויל ארויסגיין פון מצרים", דער הייליגער בעל שם טוב זכותו יגן עלינו האט געזאגט צו שרייען ביי 'ונצעק' ביז מען ווערט געהאלפן.

געב נישט אויף, די אידן ביים ים סוף זענען געווען אין א גרעסערע צרה, עס איז נישט געווען פאר זיי קיין שום וועג, און דער אייבערשטער האט זיי געשפאלטן דעם ים, אזוי וועט זיין ביי דיר, עס וועט זיך שפאלטן דער ים און דו וועסט טרעפן דיין שידוך.

א פרייליכן כשר'ן יום טוב.

בעזרת ה' יתברך - יום ג' פרשת תזריע, ראש חודש ניסן, שנת תשפ"ד לפרט קטן

לכבוד מיין טייערער ליבער ... נרו יאיר, וזוגתו תחי'

היינט איז אליהו הנביא געווען אין ישיבה ביי א ברית, איך בין געווען סנדק, איך האב געוויינט צו אליהו הנביא פאר ענק, ענק זאלן שוין זוכה זיין צו זרע של קיימא.

פסח ביים סדר זאלן ענק ביידע בעטן פאר קינדער. דער זוהר הקדוש זאגט (בא, דף מ:) דער אייבערשטער רופט צוזאם אלע מלאכים און זאגט זיי זאלן זיך צוהערן צו די אידישע סדר נאכט, "כְּדֵין כֻּלְּהוּ מִתְכַּנְּשִׁין, וְאַתְיָין וּמִתְחַבְּרִין בַּהֲדַיְיהוּ דְּיִשְׂרָאֵל", און די מלאכים קומען מיטן באשעפער הערן די סדר נאכט.

ליל הסדר איז א פאסיגע צייט צו פועל'ן ישועות, פארמאך זיך די אויגן און זאג: "אייבערשטער מאך מיר א מתנת חנם, געב מיר אן אומזיסטיגער געשאנק, ליכטיגע געזונטע קינדער, צדיקים, וואס וועלן ליכטיג מאכן די וועלט".

אזוי זאלסטו טון כמה פעמים, זיך פארמאכן די אויגן און שטילערהייט מיט די ליפן בעטן פאר קינדער.

א פרייליכן יום טוב, איך ווארט צו הערן די גוטע נייעס.

בעזרת ה' יתברך - יום ג' פרשת תזריע, ראש חודש ניסן, שנת תשפ"ד לפרט קטן

לכבוד מיין טייערער ליבער ... נרו יאיר

פסח איז א צייט וואס מען גייט ארויס פון מצרים. דאס גייט אן אין יעדן דור ודור; אויב מען כאפט זיך אן אינעם צדיק, מען טוט די עצות, מען גייט יעדן טאג אין א ווינקל זיך אויסרעדן צום אייבערשטן, מען בעט אים: "רבונו של עולם, זיי מיך מקרב צו דיר, באשעפער איך וויל זיך צוריק קערן צו דיר, איך וויל זיין א צדיק"; מען בעט און מען בעט, אזוי איז מען זוכה ארויסצוגיין פון אלע סארט מְצָרִים.

טייערער ברודער, פסח ביים סדר ווען מען הויבט אן די תירוץ נאך 'מה נשתנה' – הויבט מען אן מיט די ווערטער 'עבדים היינו לפרעה במצרים', מיר זענען געווען קנעכט צו פרעה; זאגט מוהרא"ש, דאס איז א תירוץ אויף אלע קשיות, ווייל ווען מען פארגעסט פונעם אייבערשטן, מען פארגעסט אז מיר זענען קנעכט נאר פארן אייבערשטן, 'עבדי הם, ולא עבדים לעבדים', ווי נאר מען פארגעסט פונעם אייבערשטן – הויבט מען אן ליידן, 'וכל המרבה לספר ביציאת מצרים, הרי זה משובח', ווי מער מען חזר'ט די חסדים פונעם אייבערשטן, מען דאנקט און מען לויבט דעם אייבערשטן – גייט מען ארויס פון מוחין דקטנות צו גדלות המוחין און מען האט א זיסע לעבן, מען שפירט שוין דא טעם גן עדן, טעם עולם הבא.

א פרייליכן ליכטיגן יום טוב.

בעזרת ה' יתברך - יום ג' פרשת תזריע, ראש חודש ניסן, שנת תשפ"ד לפרט קטן

לכבוד מיין טייערער ... נרו יאיר

פסח ווען מען עסט די כזית מרור זאלסטו בעטן דעם אייבערשטן: "הייליגער באשעפער העלף מיר איך זאל האבן פרנסה", ווייל דער רבי זאגט (ספר המדות אות ממון, סימן לה): "כַּזַּיִת מָרוֹר שֶׁאוֹכְלִין בְּפֶסַח, מְסֻגָּל לְפַרְנָסָה", די כזית מרור וואס מען עסט פסח – איז מסוגל פאר פרנסה.

מוהרא"ש געבט אונז צו פארשטיין, וואס האט די כזית מרור מיט פרנסה? אז א מענטש נעמט זיך פאר, וואס עס וועט נאר אריבערגיין אויף אים, זאל זיין וואס זאל זיין, אפילו אלע מרור, אלע ביטערקייט פון דער וועלט – 'וועל איך נישט אפלאזן דעם אייבערשטן, איך וועל קיינמאל נישט אוועקגיין פון אייבערשטן', דורכדעם וועט ער האבן פרנסה. ווייל דער רבי זאגט (לקוטי מוהר"ן חלק א', סימן נח), ווען מען ווערט בכעס – פארלירט מען די פרנסה, און אז מען איז מקבל אויף זיך 'אפילו עס וועט זיין מרירות דמרירות וועל איך נישט ווערן בכעס, און נישט האבן קיין קשיות אויפן אייבערשטן, און נישט האבן קיין שום טענות אויף אים' - דורכדעם ווערט נמתק אלע דינים.

זאלסט האבן א פרייליכע יום טוב.

בעזרת ה' יתברך - יום ג' פרשת תזריע, ראש חודש ניסן, שנת תשפ"ד לפרט קטן

לכבוד מיין טייערער ... נרו יאיר

פסח ביים סדר זאלסטו זיצן מיט גרויס 'דרך ארץ', רעד נישט מיט קיינעם קיין נארישקייטן, ווייל דער אייבערשטער מיט די גאנצע פמליא של מעלה קומען אראפ אין אידישע שטיבער.

זאלסטו זיצן מיט דרך ארץ און דיינע ליפן זאלן נישט אויפהערן בעטן: "הייליגער באשעפער געב מיר מיין שידוך", און ווען דו עסט די הייליגע מצה זאלסטו בעטן: "הייליגער באשעפער געב מיר מיין שידוך".

דער הייליגער רבי האט אמאל געזאגט: "אז מען האלט די מצה אין האנט – האלט מען גאט אין די האנט"; ביסטו דאך אזוי נאנט צום אייבערשטן, זאלסטו נישט אויפהערן וויינען צו אים, אויסבעטן דיין שידוך.

בעט אים ער זאל דיר מוחל זיין אויף וואס דו האסט פוגם געווען, זאג: "באשעפער זיי מיר מוחל אויף אלע פגמי הברית, איך וויל נישט זיין שלעכט, איך וויל נישט טון נארישקייטן, וואס קען איך טון אז איך פאל און איך פאל אן אויפהער, געב מיר מיין שידוך איך זאל קענען האבן א ריינעם מח, א ריינע הארץ".

זאלסט האבן א כשר'ע פרייליכע יום טוב.

בעזרת ה' יתברך - יום ג' פרשת תזריע, ראש חודש ניסן, שנת תשפ"ד לפרט קטן

לכבוד מיין טייערער ... נרו יאיר

פסח ביינאכט ביים ליל הסדר ביי שלחן עורך זאלסטו זיין זייער פרייליך, און נאר מקפיד זיין אויף די איין זאך, אויף זיין זייער פרייליך. ווייל ביי שלחן עורך איז מען מתקן אלעס וואס מען דארף מתקן זיין, בעיקר פגם הברית; מוהרא"ש זאגט, ביי שלחן עורך זאל מען טראכטן נאר פרייליכע זאכן, אזוי איז מען זוכה צו קומען צו די העכסטע מדריגות.

מענטשן זוכן אלע סארט חומרות און ענינים ווי מען קען מאכן בעסער, ווי מען קען זיין א בעסערער איד, אבער מען כאפט נישט אז די גרעסטע און וויכטיגסטע זאך איז – מען זאל זיך פרייען אז דער אייבערשטער האט געטון מיט אונז אזעלכע גרויסע ניסים, אונז ארויסגענומען פון מצרים, מען האט חתונה געהאט, מען האט דורות, מען זיצט ביים טיש ווי א קעניג וכו' וכו'.

ביים עסן די הייליגע מצות זאלסטו זיך פרייען מיט די הייליגע מצוה און טראכטן 'א מחי' איך בין א איד', 'א מחי' איך האב אידישע דורות'; נאר טראכטן פון גוטע זאכן, אזוי איז מען מתקן פגם טיפי המוחין, ביז מען קומט צו די העכסטע דרגות.

א כשר'ע פרייליכע יום טוב.

בעזרת ה' יתברך - יום ג' פרשת תזריע, ראש חודש ניסן, שנת תשפ"ד לפרט קטן

לכבוד מיין ליבער ... נרו יאיר

הגם מיר האבן שוין גערעדט, איז וויכטיג נאכאמאל צו דערמאנען זאלסט באזונדער געבן גוטע ווערטער פאר דיין קינד ..., זי איז א טייער קינד, זי ווארט אזוי פאר א גוט ווארט, עס איז אזוי וויכטיג צו געבן גוטע ווערטער.

זיי נישט קארג, געב גוטע ווערטער נאך און נאך, ווארט נישט אז א פרעמדער זאל קומען און געבן א שמייכל און א גוט ווארט; דעמאלט איז שוין צו שפעט...

פסח איז א צייט וואס אלעס דרייט זיך ארום די קינדער; די גאנצע ליל הסדר, די הייליגע נאכט – אלעס דרייט זיך ארום די קינדער, דארפן מיר זיך אויפוועקן פון אונזערע דמיונות און זען וואס איז חשוב; רעדן צו די קינדער, שמייכלען צו די קינדער.

א כשר'ן פרייליכן יום טוב.

בעזרת ה' יתברך

יום ה' פרשת צו, ח' ניסן, שנת תשפ"ג לפרט קטן

לכבוד ... נרו יאיר

בנוגע דעם סדר נאכט וכו'; זאג די הגדה אן קיין תורות און אן קיין מעשיות מיט משלים, זאג די הגדה הויך אויפן קול בזריזות, און ביי שלחן עורך ווען די קינדער עסן - דעמאלט קענסטו רעדן צו זיי, אויך נישט קיין פשעטלעך, משלים מיט לאנגע מעשיות; רעד צו זיי פשוט'ע ווערטער פון אמונה. אז דער אייבערשטער איז דא, דער אייבערשטער פירט די וועלט, דער אייבערשטער מאכט אלעס און טוט אלעס.

די בעסטע הגדה פארן סדר נאכט איז די הגדה מיט גרויסע אותיות, אן קיין תורות, סוגיות וכו' וכו'.

א סדר נאכט דארף נישט נעמען לאנג, די אלע וואס פראווען לאנגע סדרים ביז אינדערפרי - די מאכן נישט שענערע סדרים, די זענען בדרך כלל פארשלעפט, די קענען זיך נישט צאמנעמען, די קומען אהיים פסח ביינאכט און אנשטאט זאגן קדש און גלייך מאכן קידוש, הויבט מען אן טראכטן וואו ליגט דאס און וואו ליגט יענץ, און מען גייט רייבן די מרור וכו' וכו', ביז מען קראצט זיך אויס ווערט שוין פארטאגס.

זיץ ביים סדר און טראכט: 'איך בין דער עם הארץ פון די מעשה ביכלעך וואס צדיקים שטופן זיך אריינצוקוקן ביי מיר אין פענסטער און זענען אזוי איבערגענומען וואס פאר א שיינע סדר איך פראווע יעצט'.

דעם רבינ'ס נאמען באטרעפט אזוי ווי פסח, הונדערט אכט און פערציג; דער רבי געבט אונז די מתנה פון פה - סח, דער רבי איז אונז מחזק מיר זאלן רעדן און שמועסן מיטן אייבערשטן.

דער אייבערשטער זאל העלפן מיר זאלן שוין זוכה זיין צו (פסחים קטז:): "וְנֹאכַל שָׁם מִן הַזְּבָחִים וּמִן הַפְּסָחִים"; און צו (מיכה ז, טו): "כִּימֵי צֵאתְךָ מֵאֶרֶץ מִצְרָיִם אַרְאֶנּוּ נִפְלָאוֹת", אמן.