בריוון פונעם ראש ישיבה שליט"א

בעזרת ה' יתברך - יום ד' פרשת כי תצא, ח' אלול, שנת תשפ"ד לפרט קטן

מיין טייערער ליבער ... נרו יאיר

דיינע בחורים זאלסטו נישט אנטון קורצע רעקלעך, דער רבי זאגט (חיי מוהר"ן, סימן תכב) מען זאל נישט גיין אנגעטון מיט די בגדים וואס מען גייט אין דייטשלאנד, דאס מיינט מען די קורצע רעקלעך, און ווען משיח וועט קומען וועט מען באשטראפן די וואס גייען אנגעטון ווי די גוים.

בפרט אז דו לערנסט מיט דיינע קינדער זוהר הקדוש, דארפסטו זען זיי זאלן גיין מיט לאנגע קליידער, נישט קורץ.

דער אייבערשטער זאל העלפן זאלסט האבן הצלחה אין אלע ענינים.

א כתיבה וחתימה טובה, א גוט געבענטשט יאר.

בעזרת ה' יתברך - יום ד' פרשת מטות מסעי, כ"ה תמוז, שנת תשפ"ד לפרט קטן

מרת ... תחי'

טוט אן אייער קינד ווי אלע קינדער, טוט אים נישט אן אינטערעסאנט, ער זאל נישט זיין די קלאו"ן פון כיתה; ברענגט נישט אריין אין אונזער קהלה נייע צעדרייטע זאכן.

וויסן זאלט איר, מען קען נישט ביי די דרייצן יאר פארלאנגען פונעם בר מצוה בחור ער זאל זיך אנטון חסידי'ש וכו' - ווען די מאמע האט אים אנגעטון אלע יארן ווי א קלאו"ן; עס הויבט זיך אן ביי די דריי יאר, אז מען טוט אן די קינדער איידל, היימיש און חסידי'ש - וועלן זיי וויייטער גיין אנגעטון אזוי.

זאגט יעדן טאג די אני מאמינ'ס, זאגט עס מיט טייטש; "אני מאמין" איך גלייב, "באמונה שלימה" מיט מיין גאנצע הארץ וכו'.

דער אייבערשטער זאל העלפן איר זאלט האבן הצלחה אין אלע ענינים.

בעזרת ה' יתברך - יום ג' פרשת בהעלותך, י"ב סיון, שנת תשפ"ד לפרט קטן

מרת ... תחי'

איך דאנק אייך פארן העלפן אין די באזאר, יעדעס מאל איר העלפט ארויס די באזאר - העלפט איר מיר בויען די שיינע קהילה; דאס איז א זכות פאר אייך און פאר אייערע דורות.

זאגט יעדן טאג אביסל תהילים מיט א שמייכל; עס איז גאר אנדערש תהילים מיט א שמייכל; עס גייט ארויף זייער הויך, ביזן אייבערשטן אליין.

דער אייבערשטער זאל העלפן איר זאלט האבן הצלחה אין אלע ענינים.

בעזרת ה' יתברך - יום א' פרשת נשא, ג' סיון, מ"ז לעומר, שנת תשפ"ד לפרט קטן

מרת ... תחי', קרית ברסלב

איך האב ערהאלטן אייער בריוו.

איך פריי זיך זייער צו הערן אז איר שטארקט זיך מיט די וועכנטליכע פרויען צאמקום, איר שעפט זיך אן מיט פרישע כוחות פון די שיעור און פון זיך טרעפן מיט נאך פרויען, און פון די מעשיות פון תפילה וכו' וכו'.

עס קומט אייך א גרויסן דאנק פון מיר און בשם כל הקהילה אז איר לייגט אריין אזויפיל כוחות אין די קליידער געשעפט, וואו אנשי שלומינו קענען קויפן קליידער פאר נישטיגע פאר דאלער, און זיך שפארן פון אויסגעבן אזויפיל געלט, און פון בארגן, גנב'ענען, צעקוועטשען דעם מאן וכו' וכו'. די קליידער געשעפט אין שטעטל איז פון די שענסטע זאכן ביי אונזער קהילה, און וואויל איז אייך און פאר אלע העלפערס וואס לייגן צו א האנט בהתנדבות, אז די געשעפט זאל קענען אנגיין ווייטער מיטן פארקויפן פאר אנשי שלומינו קליידער פאר צוויי דריי דאלער.

בנוגע זאכן וואס מען דארף בעסער מאכן זאלט איר רעדן צו מרת ... תחי' און זי וועט איבערגעבן פאר איר מאן נרו יאיר, און זיי וועלן מאכן דאס בעסטע און דאס שענסטע. די פלאץ איז גאר קליין, איך האף צום אייבערשטן צו מאכן א גרויסע געשעפט, עס זאל זיין באקוועם פאר די פרויען איינצוקויפן, איך דארף די תפילות פון די איינוואוינער פון שטעטל צו קענען אויספירן מיינע פלענער.

בנוגע שרייבן אין די בלעטל; עס איז זייער א וויכטיגע זאך עס זאל זיין פאר אנשי שלומינו וועכנטליכע אויסגאבעס צו ליינען, איז דאס איז זיכער א גרויסע זכות פאר אלע פרויען וואס געבן אוועק צייט צו שרייבן שיינע זאכן צו ליינען.

אויף די פראגע וואס זאל זיין דער עיקר פון די שרייבווערק; ערשטנס דארף עס זיין געשריבן ציענדיג, עס זאל ציען די ליינער דאס צו וועלן ליינען, און די אינהאלט זאל זיין צו געבן כח פאר אידישע מאמעס וואס גייען אריבער יעדן טאג שווערע ארבעט; זיי מוטיגן און ווייזן די הייליגקייט פון ברענגען קינדער, האדעווען קינדער און אלעס וואס מען רעדט ביי די שיעורים.

בנוגע די נייען וכו'; אודאי און אודאי זאלט איר אנהאלטן דאס נייען, אויך זאלט איר אויסלערנען אייערע עלטערע טעכטער די פאך, עס איז א שיינע פאך פאר פרויען.

בנוגע וכו'; האלטס די שטוב ריין, ברענגט נישט אריין אין שטוב א כלי וואס זעט אפילו אויס ווי א סמארטפאון. מיר האט מען אויך געקויפט אזא כלי וואס האט אלע מוזיק, איך האב עס אבער נישט אנגענומען, איך וויל נישט האבן אין שטוב קיין שום שלעכטע זאך, און אפילו וואס זעט אויס שלעכט.

דער אייבערשטער זאל העלפן איר זאלט האבן הצלחה אין אלע ענינים.

בעזרת ה' יתברך - יום ג' פרשת יתרו, שובבי"ם, כ' שבט, שנת תשפ"ד לפרט קטן

לכבוד ... נרו יאיר, קרית ברסלב

געב איבער דיין ווייב תחי' א גרויסן יישר כח פאר אלעס וואס זי טוט פאר אונזער קהלה, קהילת 'היכל הקודש' חסידי ברסלב; ספעציעל מיטן העלפן אין די באזאר אז די איינוואוינער זאלן קענען איינקויפן פאר כמעט בחינם קליידער פאר די גאנצע משפחה.

אז מען האט אזעלכע געטרייע פרויען וואס ארבעטן מיט הארץ און מיט חשק - דאס איז די סוד פון אונזער הצלחה. מענטשן וואונדערן זיך, ווי אזוי קהילת היכל הקודש איז אזוי מצליח, ווי קען זיין א קליינע קהילה זאל זיך אזוי שנעל בויען? א שטעטל, אזויפיל מוסדות - סיי אין חוץ לארץ און סיי אין ארץ ישראל, אזויפיל בתי מדרשים און מקוואות, א בית הדפוס אין ארץ ישראל און אין אמעריקע, א ילד שעשועים פאר קימפעטארינס, און אזויפיל שיינע זאכן, אן קיין עשירים; וואס איז דער סוד? דער ענטפער איז צוויי זאכן, איינס דער רבי לערנט אונז לעבן מיטן אייבערשטן, בעטן דעם אייבערשטן, שמועסן מיטן אייבערשטן, יעדע זאך נעמט מען אריין דעם אייבערשטן, דאס אליינס איז די גאנצע הצלחה, און נאך א זאך, אז די געטרייע אנשי שלומינו, אלע - מקטן ועד גדול - אלע העלפן בויען די קהילה, סיי די מענער, סיי די פרויען; אלע זענען דא פאר איין סיבה, צו אוועקשטעלן א פלאץ פאר אונז און פאר אונזערע קינדער, א פלאץ צו קענען לעבן מיט תורה, מיט אמונה, מיט יראת שמים אן קיין חובות.

זיי מחזק דיין ווייב זי זאל אנהאלטן איר געטריישאפט מיטן העלפן ביי די באזאר, די געשעפט האט שוין געשפארט הונדערטער טויזנטער דאלער פאר אזויפיל מענטשן, עס גייט נישט אריבער א טאג וואס א משפחה זאל מיר נישט שרייבן אז זיי האבן איינגעקויפט העמדער, הויזן און קליידער פאר אלע קינדער פאר צוואנציג דאלער, אנשטאט הונדערטער דאלער.

אויך זאלסטו מחזק זיין דיין ווייב עס זאל זיין שלום צווישן די העלפערס, מען זאל נישט באליידיגט ווערן ווען איינער זאגט אדער האלט פאר וכו', מען דארף נישט נעמען יעדע זאך צום הארץ, מען זאל נישט ווערן באליידיגט פון קיינעם נישט. מיר זאגט מען אויך קריטיק, מיר באמערקט מען אויך, און ווען נישט די צוואה וואס מוהרא"ש האט מיר געבעטן אפאר טעג איידער ער איז אוועק פון דער וועלט, איך זאל אכטנג געבן אויף שלום - וואלט איך זיך אויך געקענט צעקריגן מיט יעדע צווייטע מענטש, אבער עס שטייט מיר פאר די אויגן די פנים פון מיין רבי, איך זע ווי מוהרא"ש בעט מיר: 'זיי מוותר, געב נאך, זע עס זאל זיין שלום'; דאס האלט מיך.

דער אייבערשטער זאל העלפן זאלסט האבן הצלחה אין אלע ענינים.

בעזרת ה' יתברך - מוצאי שבת קודש פרשת תולדות, ו' כסליו, שנת תשפ"ד לפרט קטן

מרת ... תחי', קרית ברסלב

אייער זכות איז זייער גרויס מיטן זיך מתנדב זיין צו העלפן אין שטעטל אינעם באזאר, אז אנשי שלומינו זאלן האבן קליידער פאר די גאנצע משפחה פאר כמעט בחינם.

בזכות די גרויסע מצוה פון צושטעלן קליידער פאר די גאנצע שטעטל – זאלט איר האבן נחת פון אייערע קינדער, זיי זאלן זיין ערליכע אידן, תלמידי חכמים ויראי השם.

בעזרת ה' יתברך

יום ד' פרשת תזריע מצורע, כ"ח ניסן, שנת תשפ"ג לפרט קטן

לכבוד ... נרו יאיר

איך האב ערהאלטן דיין בריוו.

וואס דארפסטו מאכן א גאנצע פרשה פון יעדע קליינע זאך? אז דיין ווייב וויל מאכן שיינע בילדער פונעם אפשערן פון דיין זון נרו יאיר - וואס דארפסטו זיך מיט איר קריגן? אמת עס איז א נארישקייט, אמת עס איז נישט קיין שכל אויסצוגעבן געלט פאר די זאכן, אבער זיך קריגן מיט די ווייב איז א גרעסערע נארישקייט און אסאך מער נישט שכל.

אז דיין ווייב וויל מאכן בילדער און זי וויל זיך קויפן שיינע קליידער פאר שמחות, און וויל זיך אנטון אייניג מיט די משפחה - וואס דארף מען מאכן א גאנצע מלחמה? וואס איז מיט דיר? דאס איז היכל הקודש?!

איך בעט דיר זייער, געב איר נאך די אלע זאכן; די בילדער מיט די קליידער וכו' וכו'. קוק ווי די צדיקים האבן געלעבט, רבי חיים ויטאל זכותו יגן עלינו זאגט (שער המצוות, פרשת עקב): "רָאִיתִי לְמוֹרִי זִכְרוֹנוֹ לִבְרָכָה, שֶׁלֹא הָיָה חוֹשֵׁשׁ בְּעַצְמוֹ לְהִתְכַבֵּד בְּמַלְבּוּשִׁים נָאִים יוֹתֵר מִדֵּי", איך האב געזען ביי מיין רבי'ן דער הייליגער אריז"ל, ווען עס איז געקומען צו קויפן בגדים פאר זיך האט ער נישט געקויפט קיין טייערע קליידער, "גַּם בְּמַאֲכָלוֹ הָיָה אוֹכֵל דָּבָר מוּעָט מְּאֹד", אויך ביי עסן - ווען עס האט זיך גערעדט פאר זיך - האט ער נישט געגעסן קיין סאך, ער פלעגט עסן זייער ווייניג, "אֲבָל בְּמַלְבּוּשֵׁי אִשְׁתּוֹ הָיָה זָהִיר מְאֹד לְכַבְּדָהּ וּלְהַלְבִּישָׁהּ", אבער ווען עס איז געקומען צו זיין ווייב האט ער זייער אכטונג געגעבן איר צו מכבד זיין מיט שיינע קליידער, "וְהָיָה מַפִּיק כָּל רְצוֹנָהּ אַף אִם לֹא הָיְתָה יָדוֹ מַשֶּׂגֶת כָּל כָּךְ", ער האט איר צופרידן געשטעלט דאס מערסטע וואס מען קען, אפילו ער האט נישט געהאט קיין געלט דאס צו קענען טון; קוק ווי די הייליגע צדיקים האבן געלעבט, איז דאך זיכער אונז מענטשעלעך וואס מיר זענען ניטאמאל מענטשעלעך, "אם ראשונים כבני אדם אנו כחמורים וכו'" (שבת קיב:).

עס זענען דא פרישע מקורבים וואס זיי טוען זיך אליינס גורם זיין אז די ווייב זאל זיי דערקוטשען מיט היכל הקודש. ווייל אז מען הויבט אן ארויפלייגן אויף די ווייב זאכן וואס מען רעדט ביי אונז, ווי למשל מאכן חתונה יונג, מאכן שיינע פשוט'ע שמחות פאר ביליג, לעבן מיט זיך, נישט אנגיין וואס אנדערע טון, און ווען די ווייב וויל נישט הערן די זאכן, איר מח קען דאס נאכנישט נעמען, זי וויל נאך יא טייערע שמחות, זי וויל יא אויסגעבן געלט פאר שטותים פאר אפאר שעה, זי איז נאך אין גלות ביי חברט'עס - צווינגט מען דאס ארויף אויף איר מיט כח - איז דאך אודאי אז זי וועט נישט וועלן היכל הקודש.

איך בעט דיר זייער, זיי איר מכבד, מאך איר פרייליך - דעמאלט וועט זי דיך פרייליך מאכן. אז דו וועסט איר געבן די גאנצע כבוד, דו וועסט איר נישט דערקוטשען מיט היכל הקודש - וועט זי דיך נישט דערקוטשען וועגן היכל הקודש.

דער אייבערשטער זאל העלפן זאלסט האבן הצלחה אין אלע ענינים.

בעזרת ה' יתברך

יום ב' פרשת תולדות, כ"ז מר-חשון, שנת תשפ"ג לפרט קטן

... תחי'

איך האב ערהאלטן אייער בריוו.

הויזן פאר א מיידל איז פריצות און דאס זעלבע לעגינגס; אפילו ביים מאכן עקסערסייז טאר מען נישט גיין מיט הויזן און לעגינגס.

דעריבער אויב וויל מען מאכן ביי אונז אין בית פיגא סקול עקסערסייז מיט די מיידלעך - קען מען דאס נאר טון צניעות'דיגערהייט, מען קען נישט און מען טאר נישט אנטון הויזן ביים מאכן עקסערסייז. אויך זאל מען נישט קומען אין סקול מיט לאנגע קליידער, מען קען מאכן עקסערסייז מיט די געהעריגע קליידער מיט וואס מען קומט, וד"ל.

איך בעט אייך איר זאלט שטיין אויף דעם, די תלמידות זאלן זיך פירן בצניעות.

דער אייבערשטער זאל העלפן איר זאלט האבן הצלחה אין אלע ענינים.

בעזרת ה' יתברך

יום ב' פרשת וירא, י"ג מר-חשון, שנת תשפ"ג לפרט קטן

לכבוד ... נרו יאיר, בני ברק

וואויל איז דיר אז דו זיצט מיט די קינדער ביי שלש סעודות, דו זינגסט מיט זיי זמירות און דערציילסט זיי סיפורי צדיקים; וואלט איך נישט געדארפט פארלערנען ביי שלש סעודות - וואלט איך גענומען די מצוה פאר מיר, איך וואלט געזינגען מיט די קינדער און זיי דערציילט שיינע זאכן פון די פרשה אויף למעשה, און סיפורי צדיקים; איך בין נישט מגזם, איך וואלט דאס געטון, ווייל דאס איז העכער און גרעסער פון אלע עבודות.

דער הייליגער רבי האט געזאגט (שיחות הר"ן, סימן רט): "אַייעֶרֶע קִינְדֶער זָאלְט אִיר מוֹדִיעַ זַיין וָואס דָא הָאט זִיך גֶעטוּן", און רבי נתן שרייבט (שם): "וְאָמַר בְּרֶתֶת וְזִיעַ בְּהִתְלַהֲבוּת נוֹרָא", דער רבי האט דאס געזאגט מיט א פלאם פייער און מיט א פלאקער, מיר זאלן דערציילן פאר אונזערע קינדער וואס דא טוט זיך; ובאמת דארפן אונזערע קינדער דאס נאך מער הערן, כדי נישט אלט צו ווערן און נישט ווערן פארשלאפן.

בלייב מיט די לבוש פון דיינע עלטערן. דער בעל תפילה האט נישט געקוקט אויף קליידער (ספורי מעשיות מעשה יב, מעשה מבעל תפילה), נאר דאס הארץ זאל ביי דיר נישט אויפהערן בענקען צום אייבערשטן.

דער אייבערשטער זאל העלפן זאלסט האבן הצלחה אין אלע ענינים.

בעזרת ה' יתברך

יום א' פרשת וירא, י"ב מר-חשון, שנת תשפ"ג לפרט קטן

לכבוד ... נרו יאיר

איך האב ערהאלטן דיין פראגע.

ענדערש גיי אנגעטון אזוי ווי דיינע עלטערן גייען און אזוי ווי זיי ווילן; אז מען האלט זיך מיט די עלטערן, מען גייט אין זייער וועג - האט מען הצלחה.

די יארן גייען אריבער און באלד שפילט זיך איבער די שפיל; דיינע קינדער וועלן דיר זאגן אז זיי ווילן טון אזוי ווי זייערע חברים, און דו וועסט וועלן אנדערש; וועסטו דעמאלט פארשטיין דאס שיינקייט פון גיין אין די וועגן פון די עלטערן.

שטארק זיך מיט שמחה; אז דו וועסט זיין פרייליך - וועסטו זייער מצליח זיין.

דער אייבערשטער זאל העלפן זאלסט האבן הצלחה אין אלע ענינים.

בעזרת ה' יתברך

יום ב' פרשת בלק, י"ב תמוז, שנת תשפ"ב לפרט קטן

מרת ... תחי' ברסלב, ליבערטי

איך האב ערהאלטן אייער בריוו.

בנוגע ווען איר הערט א שיעור שפירט איר ווי די שיעור איז ממש פאר אייך, איר טראכט איר גייט פאלגן, אבער שפעטער פארגעסט איר; איר דארפט אן עצה.

וויסן זאלט איר, מען ווערט נישט געטוישט פון הערן איין שיעור, מען ווערט נישט א נייע מענטש איבער נאכט; דורך הערן אסאך שיעורים, דורך הערן אסאך חיזוק און אסאך בעטן דעם אייבערשטן - אזוי טוישט מען זיך.

איך געדענק ווען איך בין געקומען צו מוהרא"ש, איך פלעג שפירן ביים שיעור ווי איך בין אין גן עדן. מוהרא"ש האט גערעדט פון תפילה והתבודדות, איך פלעג טראכטן 'ווען די שיעור ענדיגט זיך, גיי איך גלייך פאלגן די עצות, איך גיי רעדן צום אייבערשטן'. אבער למעשה האב איך נישט גערעדט צום אייבערשטן ביז די קומענדיגע וואך ליל שישי, דעמאלט האב איך נאכאמאל געהערט, און א וואך נאכדעם נאכאמאל און נאכאמאל, ביז איין טאג איז געשען די גרויסע נס, מיין מויל האט זיך געעפנט; אזוי וועט זיין מיט אייך, אז איר וועט קומען הערן נאך און נאך שיעורים - וועט איר זען ווי איר וועט זיך אינגאנצן טוישן צום גוטן.

אז אייער קינד זאגט עס איז שווער צו ליינען, זען - זאלט איר גיין צום אויגן דאקטער, און אז דער דאקטער זאגט מען דארף גלעזער - זאלט איר אזוי טון.

בנוגע פאררעכטן די צינג וכו'; גייט צום דאקטער, עס איז א קליינע פראצעדור. יעצט אז אייער קינד איז שוין דערוואקסן - דארף מען שוין פארן קיין אלבאני, איינשלעפן וכו', ווען מען טוט דאס אין אנהויב - איז דאס ממש א קלייניקייט.

בנוגע קינדער וואס טשעפענען זיך, איר שפירט ווי עס טרעט אייך צו צום געזונט; אזוי איז ביי אלעמען, די עצה איז מחנך זיין נאכאמאל און נאכאמאל. אויך דארף מען געבן אויפמערקזאמקייט פאר'ן עלטערער וואס טשעפעט די יונגערע, אז די עלטערע זענען זאט פון אויפמערקזאמקייט - טשעפעט מען נישט.

בנוגע דענים וכו'; מען דארף בעטן דעם אייבערשטן מען זאל ליב האבן די איידעלע וועג און ברעכן פון די אומות העולם, מיט תפילה והתבודדות באקומט מען א געפיל אין צניעות, מען ווייסט וואס יא און וואס נישט, און וואס איז בעסער; איך ענטפער נישט אויף די זאכן, דאס האט מיט'ן מענטש אליינס.

דער אייבערשטער זאל אייך געבן כח צו קענען אנגיין, ערציען אייערע קינדער און זען אסאך נחת.

בעזרת ה' יתברך

יום ה' פרשת קרח, ב' דראש חודש תמוז, שנת תשפ"ב לפרט קטן

לכבוד מיין טייערער ... נרו יאיר

וואס פאר א גוטע זאך האסטו געטון אז מען האט דיר אויסדערוועלט צו ארבעטן אין אזא הייליגע ארבעט? דו דארפסט טאנצן פאר שמחה אז דו האסט אזא טייערע אמט - צושטעלן עסן פאר תינוקות של בית רבן.

"אִם אֵין קֶמַח אֵין תּוֹרָה" (אבות ג, יז), אן עסן איז נישטא קיין תורה; די קינדער און בחורים האבן דורכדעם כח צו לערנען און דאווענען.

בלייב ארבעטן מיט דיין ציצית; האלט איין ציצית אין קאך, מיט דעם זאלסטו ארבעטן, און ווען דו ענדיגסט ארבעטן - זאלסטו זיך צוריק אנטון דיינע זויבערע קליידער, אבער בלייב מיט דיינע חסידי'שע קליידער; זיי שטאלץ מיט דיין בארד און פאות, קאפל און ציצית.

בעזרת ה' יתברך

ד' פרשת בהעלותך, י"ז סיון, שנת תשפ"ב לפרט קטן

לכבוד מיין ליבער הארציגער טייערער ... נרו יאיר

בלייב מיט דיין חסידי'שע לבוש, מאך נישט נאך די וואס טוען זיך אויס די ציצית פונדרויסן.

מילא די וואס ארבעטן מיט ארבעט וואס מאכט שמוציג; בויען וכו' – זיי ווילן נישט שמוציג מאכן די הייליגע ציצית, אדער עס זאל זיך נישט צערייסן – איז איין זאך, אבער אז דו האסט א גרינגע ארבעט, דו ווערסט נישט שמוציג און עס צערייסט זיך נישט – פארוואס זאלסטו זיך באהאלטן מיט די ציצית?

ציצית דערמאנט פונעם באשעפער. חכמינו זכרונם לברכה זאגן (ירושלמי ברכות א, י) אויפ'ן פסוק (במדבר טו, לט): "וּרְאִיתֶם אֹתוֹ", דאס גייט ארויף אויפ'ן אייבערשטן; ווען מען קוקט אויף די ציצית זעט מען דעם אייבערשטן; ציצית איז א שיינע זאך, זיי שטאלץ מיט דיינע חסידי'שע קליידער.

דו האסט א מתנה א טייערע ווייב. חכמינו זכרונם לברכה זאגן (יבמות סג:): "אִשָּׁה טוֹבָה מַתָּנָה טוֹבָה לְבַעֲלָהּ", א גוטע פרוי איז א מתנה פאר'ן מאן; דו האסט א גוטע פרוי, אן ערליכע פרוי, זי האט ליב חסידישקייט, זי וועט דיר העלפן אויפשטעלן ערליכע דורות.

זאלסטו בלייבן שטאלץ מיט דיין ציצית און קאפל, בארד און פאות; לאז די אנדערע וואס שעמען זיך מיט די ציצית זיך שעמען מיט דעם וואס זיי שעמען זיך.

בעזרת ה' יתברך

יום ד' פרשת נשא, ט' סיון, שנת תשפ"ב לפרט קטן

מרת ... תחי' ברסלב, ליבערטי

איך האב ערהאלטן אייער בריוו.

איך בעט אייך זייער איר זאלט זיך שטארקן מיט אמונה; עס איז גוט איר זאלט יעדן טאג אריינקוקן אין די הייליגע ספרים פון מוהרא"ש, אשר בנחל; לערנט יעדן טאג א בריוו - וועט איר באקומען א שטארקע אמונה, אזוי וועט איר האבן כח צו טון די שטוב ארבעט, איר וועט נישט זיין אזוי נאכגעלאזט מיט די ארבעט.

דאס וואס איר פרעגט אויב עס איז א פראבלעם צו גיין וואס מער מיט א סנוד, איר ווילט זיך נישט אנטון וכו'; א פראבלעם איז דאס נישט, אבער ווען איר וואלט געפרעגט וואס איז ריכטיג צו טון, איז דער ענטפער, עס איז ריכטיג צו גיין אנגעטון.

עס איז דא א וועג ווי אזוי מען גייט אין שטוב און א וועג ווי אזוי מען גייט צווישן לייט. אז מען גייט ארויס איז ריכטיג זיך אנצוטון סיי פאר אייער מאן און סיי פאר אייך אליינס; א מאן וויל זען זיין ווייב אנגעטון שיין און אהערגעשטעלט, און פאר זיך אליינס איז אויך גוט צו גיין אנגעטון אזוי ווי עס פאסט.

דער אייבערשטער זאל העלפן איר זאלט האבן הצלחה אין אלע ענינים.

בעזרת ה' יתברך

יום ה' פרשת אחרי ב', כ"ז ניסן, שנת תשפ"ב לפרט קטן

מרת ... תחי'

עס איז נישט קיין תירוץ אנצוטון די קינדער נישט אויסגעהאלטן און זאגן: "מיר קויפן נישט די סארט קליידער, מיר באקומען דאס פון שכנים"; וואלט אייער שכן אדער חבר'טע אייך אנגערופן זאגן: "מיר האבן אן אלטע סמארטפאון, מיר ווילן דאס אייך אוועק געבן, מיר קויפן זיך די נייערע" – וואלט איר דאס גענומען? זיכער נישט! בחנם איז נישט קיין תירוץ, אזוי אויך ביי קליידער פון אנדערע.

איך שרייב אייך נאר ווייל איר האלט אין איין שרייבן און בעטן איך זאל אייך זאגן ווי אזוי זיך צו פירן. איך זע אייער זון גייט מיט אזא שמאלע הויזן, דאס איז נישט אויסגעהאלטן, אויך איז א גרויסע סכנה אנצוטון די קינדער אזוי, וד"ל.

איך האף איר וועט אננעמען דעם בריוו נישט פאר א שטעך, נאר זיך פרייען אז מען לערנט אין היכל הקודש ווי אזוי צו היטן די קינדער און זיי אויפברענגען צו זיין גרויסע צדיקים.

בעזרת ה' יתברך

יום ב' פרשת וישב, י"ח כסליו, שנת תשפ"ב לפרט קטן

לכבוד אונזער חשוב'ע מנהלת תחי' ברסלב, ליבערטי

איך בין יעצט אין הימל העכער די וואלקענעס, אויפ'ן וועג צו מקומות הקדושים. איך וועל מתפלל זיין פאר אייך און פאר אלע טיטשערס און תלמידות.

איך וויל אייך בעטן, ווערן איר געבט שיעורים פאר כלות און ווייבלעך, זאלט איר זיי זאגן וואס מוהרא"ש האט געהאלטן וועגן נעי"ל פאלי"ש, מוהרא"ש איז געווען זייער דערקעגן. מוהרא"ש האט קיינעם נישט געשוינט, ווען פרויען האבן געפרעגט מוהרא"ש אויב זיי מעגן לייגן נעי"ל פאלי"ש איז מוהרא"ש געווארן זייער צוקאכט און געזאגט א שטארקע ניין.

אפילו די פרויען וואס מען קען זיי נאכנישט זאגן אלעס, מען דארף גיין מיט זיי שטייטלעך, בהדרגה; די פרויען וואס מוהרא"ש פלעגט זיי נישט זאגן אין אנהייב ווי אזוי זיך צו פירן - אויך זיי האט מוהרא"ש שטרענג געזאגט אז מען טאר דאס נישט לייגן. אפילו די קלעי"ר (די דורכזיכטיגע) איז אסור, אויך איז דאס א חציצה, עס ברענגט צו גרויסע מכשולות.

לערנט די כלות מיט די ווייבלעך די שיינקייט פון צניעות, דאס זיסקייט פון אידישע קליידער. אפילו זיי מאכן זיך שיין פאר'ן מאן וכו' זאלן זיי זיך שיין מאכן אויף די אידישע וועג. די וואס לערנען מיט כלות זיך אהערצושטעלן מיט פריצות'דיגע בגדים - איז דמיונות; עס העלפט נישט, עס מאכט נישט פרייליך און עס מאכט נישט זאט.

בנוגע דער גוי אין סקול; איך זאג נאכאמאל קלאר און הויך, איך האף מען וועט מיר הערן פון פאלגן: "איך וויל נישט עס זאל זיין א גוי אין סקול אין די שעות וואס די קינדער זענען דארט!" ענדערש זאל זיין שמוציג, ענדערש זאל מען זיך נישט קיין עצה געבן, ווי איידער א גוי טמא זאל זיך דרייען צווישן די מיידלעך.

בעזרת ה' יתברך

יום ב' פרשת ויצא, ד' כסליו, שנת תשפ"ב לפרט קטן

מרת ... תחי'

איך האב ערהאלטן אייער בריוו.

צניעות איז א געפיל; עס איז שווער צו זאגן אזוי און אזוי מוז מען גיין, און ווער עס גייט נישט אזוי איז שלעכט.

עס איז דא זייער אסאך ערליכע משפחות וואס גייען נישט מיט די זאך וכו', קען מען נישט זאגן אז מען מוז גיין מיט דעם און אז נישט איז עס פריצות, דעריבער קען איך אייך נישט זאגן אז איר מוזט גיין מיט די זאך, איך קען אייך אבער מחזק זיין איר זאלט בעטן דעם אייבערשטן איר זאלט ליב האבן איידלקייט, איר זאלט ליב האבן אידישקייט, ערליכקייט. דער הייליגער רבי זאגט (ספר המדות אות בנים, סימן ט): "צְנִיעוּת שֶׁבָּאִשָּׁה, מְזַכָּה לָהּ לְבָנִים הֲגוּנִים", א פרוי וואס פירט זיך איידל - וועט האבן ערליכע דורות.

הרב הקדוש מסאטמאר זכותו יגן עלינו האט איינגעפירט די זאך מען זאל גיין מיט א פארנייטע בענדל פון אונטער די פיס, מען זאל זען אז דאס איז שטרומפ.

בעזרת ה' יתברך

יום ג' פרשת ויצא, ה' כסליו, שנת תשפ"ב לפרט קטן

מרת ... תחי'

איך האב ערהאלטן אייער בריוו.

עס איז נישט כדאי צו מאכן א קריגעריי מיט די שווער און שוויגער וועגן דעם; ענדערש זאלט איר אנטון אייערע קינדער מיט די קליידער ווי איידער עס זאל ווערן א קריגעריי.

מחלוקות איז די ערגסטע זאך, מען דארף טון אלעס אין דער וועלט עס זאל נישט זיין קיין מחלוקות; דעם אייבערשטנ'ס נאמען איז שלום (שבת י.), דער אייבערשטער האט ליב שלום, "ה' יְבָרֵךְ אֶת עַמּוֹ בַשָּׁלוֹם" (תהלים כט, יא).

דער אייבערשטער זאל העלפן איר זאלט האבן הצלחה אין אלע ענינים.

בעזרת ה' יתברך

יום ה' פרשת בראשית, כ"ד תשרי, אסרו חג, שנת תשפ"ב לפרט קטן

מרת ... תחי'

איך האב ערהאלטן אייער בריוו.

איר פרעגט וואס איר זאלט זיך פארנעמען לכבוד דעם נייעם יאר; איך מיין איר זאלט מער אכטונג געבן אויף אייער מאן. אייער מאן זעט אויס אין שול ווי א היימלאזער מאן, אלע זיינע קליידער זענען אים צעריסן; זיין בעקיטשע, זיין טיש בעקיטשע - איז אים צעריסן, עס פעלט אים קנעפלעך וכו' וכו'; ער ווייסט ניטאמאל אז עס איז אים צעריסן, ער זעט נישט די ריסן אונטער זיין ארעם, איך זיץ פון אונטער אים, איך זע ווי ער זעט אויס; איך וואונדער זיך אויב איר זעט דאס נישט, אדער עס גייט אייך נישט אן.

אלע זוכן קבלות, מען ווייסט אבער נישט וואס צו טון; מען זוכט מצוות אינדרויסן פון שטוב, מען נעמט זיך צוזאמען מאכן פערציג חלות פערציג פרויען פערציג טעג; אז איר פרעגט מיר - זאלט איר זיך נישט משוגע מאכן מיט די אלע נייע זאכן, נעמט אייך פאר צו טון וואס עס ליגט אויף אייך, געבט אכטונג אויף אייער מאן ער זאל גיין אנגעטון אזוי ווי מען דארף; נייט אים צו זיינע קליידער, דאס איז די בעסטע קבלה פאר די נייע יאר.

דער אייבערשטער זאל העלפן איר זאלט האבן הצלחה אין אלע ענינים.

בעזרת ה' יתברך

מוצאי ראש השנה, ג' תשרי, שנת תשפ"ב לפרט קטן

לכבוד מיין טייערער ... נרו יאיר

איך זיץ יעצט אין עירפארט, איך האב אפאר שעה ביז דער פליגער פארט ארויס. איך גיי איבער מיינע זכרונות פון ראש השנה, וועם איך האב אלץ געזען, וועם איך האב געטראפן. איך טראכט פון דיר; איך מוז דיר זאגן, איך בין זייער איבערגענומען פון דיר ווי דו דערהאלסט זיך אזוי שיין; דו האסט א צלם אלקים, א שיינע בארד מיט פיאות, דו גייסט אנגעטון חסידיש, דו ביסט פריש; איך בין זייער נתפעל פון דיר.

איך האב אסאך געבעטן ביים ציון פאר דיר, דו זאלסט טרעפן בקרוב דיין שידוך.

דער אייבערשטער זאל העלפן דו זאלסט מיר בקרוב מבשר זיין גוטע בשורות.

דיין ראש ישיבה.

בעזרת ה' יתברך

יום ד' פרשת בראשית, כ"ו תשרי, שנת תשפ"א לפרט קטן

מרת ... תחי'.

א גרוס פון אייערע ליכטיגע קינדער, אלע זענען וואויל; זיי צייכענען זיך אויס מיט גוטע מידות. עס מוז זיין אז איר דאווענט אסאך, איר בעט אסאך דעם אייבערשטן פאר ערליכע דורות און אין דעם זכות האט איר אזא שיינע גארטן.

אויב איך מעג באמערקן א קלייניקייט, אז אייער קינד זאל קומען מיט חסידישע קליידער; זיינע שיך זאלן זיין חסידיש, נישט מיט אינטערעסאנטע קאלירן.

סתם א משפחה וואלט איך נישט געזאגט; אבער אייער משפחה איז א משפחה וואס אלע קוקן, מען וויל זען ווי אזוי תלמידי היכל הקודש גייען אנגעטון, דארפט איר זיין מער פארזיכטיג.

שטארקט אייך; וואס איר דארפט און ווילט זאלט איר בעטן נאר פונעם אייבערשטן וועט איר זען גרויסע ניסים.

דער אייבערשטער זאל העלפן איר זאלט האבן הצלחה אין אלע ענינים.

בעזרת ה' יתברך

יום ה' פרשת ראה, כ"ג מנחם-אב, שנת תש"פ לפרט קטן

מרת ... תחי'

יישר כח פאר'ן העלפן אזוי געטריי א גאנץ יאר אין סקול און אויך יעצט זומער אין קעמפ; דאס אז מיר האבן די זכיה צו העלפן דעם רבי'ן, העלפן די מוסד וואס פארשפרייט דעם רבינ'ס עצות - איז די גרעסטע זכות פאר אונז און פאר אונזערע דורות.

איך טראכט עס וואלט געווען א גוטע פלאן צו נעמען די מיידלעך צום באזאר אין שטעטל זיי זאלן קענען קויפן קליידער, איך וויל זיי אויסלערנען וואס דאס לעבן איז. מען קען גיין אנגעטון מיט שיינע קליידער פאר בחנם; מען קען באקומען אינעם ברסלב'ן באזאר שיינע טייערע קליידער פאר א דאלער, צוויי דאלער אדער דריי דאלער. זאלן זיי זען אז עס איז נאריש אויסצוגעבן געלט ווען מען קען דאס קריגן ממש פאר בחנם.

א גריס פון דיין מאן נרו יאיר, ער איז ליכטיג און טייער.

דער אייבערשטער זאל העלפן זאלסט האבן הצלחה אין אלע ענינים.

בעזרת ה' יתברך

יום ד' פרשת פנחס, ט"ז תמוז, שנת תש"פ לפרט קטן

לכבוד ... נרו יאיר.

איך וויל אז דו זאלסט זיך פארבינדן מיט ..., באשטעל פון אים אפאר סעטס פונעם אוצר היומי.

איך זע אז רוב אנשי שלומינו האבן נאך נישט געלערנט די פופצן שיעורים וואס מוהרא"ש האט אוועק געשטעלט צו לערנען פאר תלמידי היכל הקודש; עס גייט אריבער די טעג, עס גייט אריבער די יארן - און נאך אביסל גייען מיר שוין צוריק צום אייבערשטן; ווי גרויס וועט זיין די בושה ווען מען וועט אונז פרעגן וואס מיר האבן געטון די אלע יארן.

איך גיי מאכן אן התעוררות ביי אנשי שלומינו מען זאל אנהייבן לערנען דעם סדר אוצר היומי, אזוי האט מען א גרינגע וועג צו לערנען און אנקומען צו לערנען כל התורה כולה.

שטארק זיך און זיי נישט צעפאלן; איך ווייס אז איך ווייס נישט ווי שטארק צעבראכן דו ביסט, ווער אויף די וועלט קען דען פארשטיין די צער פון בחורים, דאך בעט איך דיר טייערער ... זאלסט זיך האלטן שטארק, נאך אביסל ווען עס וועט ווערן טאג וועט מען שוין נישט געדענקען פונעם נאכט.

זיי מקפיד צו גיין אנגעטון שיין און ריין, נישט מאדערן; חסידיש, שיין און ריין.

דער אייבערשטער זאל העלפן זאלסט האבן הצלחה אין אלע ענינים.