בריוון פונעם ראש ישיבה שליט"א

#18 - רעד מיט דיין טאכטער זי זאל נישט טשעפען
חינוך הילדים, מחלוקת, שטעטל, מדות טובות, טשעפען

בעזרת ה' יתברך - ערב שבת קודש פרשת חקת בלק, י"א תמוז, שנת תשפ"ג לפרט קטן


 


לכבוד מיין ליבער ... נרו יאיר, קרית ברסלב


ביטע רעד מיט דיין טאכטער זי זאל נישט טשעפען די מיידל ..., זי זאל זיין איר חבר'טע; ווייל איך בין נישט ביי מיר פון גרויס צער אז אין מיין מוסד, ביי מיר אין בית פיגא אין שטעטל - זאלן זיך צאמנעמען א גאנצע כיתה פון מיידלעך און רודפ'ן אן אומשולדיגע מיידל, אויך די מנהלת תחי' זאגט מיר זי ווייסט נישט וואס צו טון דא.


איך וואלט ווען געקענט פועל'ן ביי די קינדער זיי זאלן איר מקרב זיין, אבער איך האב צוטון מיט די עלטערן, די עלטערן העצן אויף די קינדער זיי זאלן זיך נישט חבר'ן מיט די מיידל, השם ישמרינו.


אפשר קענסטו רעדן מיט דיין טאכטער, איר מחנך זיין זי זאל האבן די מדות פון אידישע קינדער.


אין דעם זכות וואס דו וועסט לערנען דיינע קינדער זיך צו פירן ווי א איד - וועסטו האבן נחת פון זיי, און די וואס העצן די קינדער און געבן אלץ גערעכט פאר די קינדער - זאל דער אייבערשטער רחמנות האבן.


דער אייבערשטער זאל העלפן זאלסט האבן הצלחה אין אלע ענינים.

#17 - די זאך פון סעקירן די ווייב נאכאנאנד, איז א שגעון
אמונה, שלום בית, משניות, מוסר, ספרי ברסלב, טשעפען, זיווג שני, נערווען, האר

בעזרת ה' יתברך


יום ג' פרשת ויצא, ה' כסליו, שנת תשפ"ג לפרט קטן


 


לכבוד ... נרו יאיר


איך האב ערהאלטן דיין בריוו.


דאנק און לויב דעם אייבערשטן אויף די חסדים אז דו האסט א וואוילע ווייב, האסט אזוי גוט חתונה געהאט און הער אויף זוכן איר צו פאררעכטן.


די זאך פון סעקירן די ווייב נאכאנאנד - איז א שגעון, דאס האט נישט מיט אידישקייט, דאס איז בלויז נערווען; מער ווי איין מאל דערמאנען זיך צו פאררעכטן די צודעק איז שוין נערווען. אז דו ווילסט פאררעכטן - זאלסטו זוכן אין דיר וואס דו קענסט טון צו ווערן בעסער, לאז איר אפ; אז דו וועסט איר ווייטער דערמאנען יעדע סעקונדע וועגן איר צודעק - וועט זיין נישט גוט. א פרוי האט נישט ליב ווען מען זאגט און סעקירט, בפרט ביי זיווג שני. דאנק דעם אייבערשטן אז דו האסט נאכאמאל חתונה געהאט, צו אן ערליכע פרוי; זי איז דיר געטריי, זי איז צו דיר גוט - זאלסטו נישט זוכן ווי צו טרעפן א האר וואס שטעקט זיך ארויס איר צו קענען סעקירן.


מען דארף זיך נישט אוועקדרייען די פנים פון די ווייב ביי קידוש וכדומה צוליב א חשש אז עס זעט זיך ארויס א האר. אז דו וועסט זיך אוועקדרייען דיין פנים ביי קידוש און ביי ברכת המזון - וועט זי זיך אינגאנצן אוועקדרייען פון דיר וכו', און אז דו וועסט אויפהייבן דיין קול, דו וועסט שרייען - וועט זי אוועקלויפן פון דיר. חכמינו זכרונם לברכה זאגן (גיטין ו:), די גאנצע פרשה פון פלגש בגבעה האט זיך אנגעהויבן מיט אזא מעשה, פון ווארפן א פחד אויף די ווייב, אויך א מעשה מיט א האר; זי איז אנטלאפן פון איר מאן נאכדעם וואס ער האט געווארפן א שרעק וכו' וכו'.


מאך זיך א שיעור אין משניות; זאגן פרקים משניות קילט אפ די נערווען, עס מאכט רואיג און עס גראדט אויס די קאפ און מח מען זאל וויסן ווי אזוי צו לעבן. אויך זאלסטו לערנען דעם הייליגן רבינ'ס ספרים, ספר לקוטי מוהר"ן, דאס נעמט אוועק די כח המדמה, מען הויבט אן לעבן מיט אמונה, מען הויבט אן לעבן מיט שמחה.


דער אייבערשטער זאל העלפן זאלסט האבן הצלחה אין אלע ענינים.

#16 - א אידישע פרוי איז מכבד דעם מאן, נישט אים מחנך
תפילות אויף אידיש, אמונה, שלום בית, חיזוק פאר פרויען, חסידות ברסלב, מדות טובות, טשעפען

בעזרת ה' יתברך


יום א' לסדר כי תבוא לאומאן, ט"ו אלול, שנת תשפ"ב לפרט קטן


 


מרת ... תחי'


איך האב געהערט אייער הודעה.


אז איר האט חיות פון הייליגן רבי'ן זאלט איר דאס נוצן פאר אייך און טאקע לעבן מיט דעם, אבער נישט אריינשטופן פאר א צווייטן. מען קען נישט באצווינגען א צווייטן צו זיין א ברסלב'ער, בפרט די אייגענע מאן; די פליכט פון א אידישע פרוי איז 'מכבד זיין' דעם מאן און אים פרייליך מאכן אויף זיין וועג, נישט אים 'מחנך זיין' און אים מאכן שפירן ווי ער האט נישט קיין שכל.


א פרוי וואס האט זוכה געווען צו א מאן וואס איז נישט דער שארפסטער און נישט דער גרויסער חכם, אויב איז זי אן ערליכע פרוי, א קלוגע פרוי - וועט זי מיט איר חכמה אים מאכן שפירן ווי ער איז קלוג און אים מאכן דער טראן פון די משפחה. אויף אזא פרוי איז געזאגט געווארן (משלי יב, ד): "אֵשֶׁת חַיִל", אן ערליכע פרוי, "עֲטֶרֶת בַּעְלָהּ", דער תרגום זאגט "כלילא לבעלה", זי איז א קרוין פאר איר מאן; מען קען זאגן נאך א פשט: "אֵשֶׁת חַיִל", אן ערליכע פרוי, "עֲטֶרֶת בַּעְלָהּ", איר מאן - איז איר קרוין, איר מאן איז די קרוין פון איר לעבן, איר מאן איז דער קרוין פון די משפחה, דער מאן איז דער מחליט ביי יעדע זאך, דער מאן איז דער פאן טרעגער.


א נישט קלוגע פרוי, וואס האט זוכה געווען צו א מאן וואס איז נישט דער שארפסטער און נישט דער גרויסער חכם - וועט טון דאס פארקערטע; זי וועט אים טשעפען, אים דערנידערן און מאכן זיכער אז יעדע שכינה און יעדער אין די משפחה ווייסט אז איר מאן איז א נאר, און שפעטער ווען די קינדער וואקסן אונטער וועט זי מאכן זיכער אז יעדע קינד און אייניקל זאל וויסן אז דער טאטע האט נישט קיין שכל, דער זיידע האט נישט קיין שכל; אויף אזא פרוי זאגט דער פסוק (משלי, שם): "וּכְרָקָב בְּעַצְמוֹתָיו", אזוי ווי א ווארעם וואס בייסט אריין אין די ביינער, "מְבִישָׁה", אזוי איז די שלעכטע פרוי.


איך בעט אייך זייער, הערט אויף זינגען פאר אלעמען דעם ניגון: "מיין מאן איז א נאר", "מיין מאן איז א טיפש", "מיין מאן האט מיט די נערווען"; נאכן זינגען אזא ניגון וועט אייך נישט בעסער ווערן, קיינער וועט אויף אייך נישט רחמנות האבן; אפשר בשעת מעשה, ווען מען קען הערן א גוטע לשון הרע - וועלן מענטשן אויסהערן, אבער נאכן שמועסן - קוקט מען אראפ אויף אזא איינעם. מענטשן האבן ליב איינעם וואס קרעכצט נישט, מען האט ליב איינעם וואס זעט נאר דאס גוטס פון לעבן.


נעמט דעם רבי'ן פאר זיך, לעבט מיט'ן רבי'ן, אטעמט דעם רבי'ן, און אייער מאן זאלט איר מכבד זיין און אים זיין געטריי. אז ער דארף שבת ביי די סעודה אין די אייער, רויע צוויבל - זאלט איר אים אריינשניידן גרויסע שיינע שטיקער רויע צוויבל. עס איז נישט אייער מצוה אים מחנך זיין וכו', נישט דאס האט דער רבי געוואלט. דער רבי זאגט (שיחות הר"ן, סימן רסה) מען זאל נישט עסן קיין צוויבל, עס איז נישט געזונט; איר קענט פאלגן דעם רבי'ן פאר אייך, אבער חס ושלום ארויפצווינגען אויפ'ן מאן ווען ער האט זיין וועג אין עבודת השם.


בנוגע אז ער וויל נישט איר זאלט לערנען גליונות און קונטרסים פון רבי'ן; דאס זאלט איר טון מיט גרויס חכמה, פון איין זייט אים נישט וויי טון, און פון די אנדערע זייט נישט רעדן פון דעם, נישט זיך רייצן חס ושלום; עס איז דא גענוג צייט אין טאג ווען מען קען זיך מחי' זיין מיט'ן רבינ'ס ספרים אן טשעפען דעם מאן.


באנוצט אייך מיט אייער געווער, מיט תפילה; בעטס דעם אייבערשטן פאר אייערע קינדער און אייערע דורות הבאים זיי זאלן אלע זיין צדיקים, אלע זאלן זיין דבוק צום באשעפער; בעטס דעם אייבערשטן:


"רבונו של עולם העלף מיר איך זאל גארנישט וועלן, איך זאל נאר וועלן טון דיין ווילן, איך זאל קענען איינבייגן מיין קאפ פאר דיר. איך זאל ליב האבן מיין מאן, מיינע קינדער און מיין לעבן - אזוי ווי זיי זענען. איך זאל לעבן מיט א שטארקע אמונה, וויסן און גלייבן אז אלעס ביסטו; איך, מיין מאן, מיינע קינדער - אלעס איז נאר א לבוש, א פארשטעלאכטס - פון דיר".


אזוי זאלט איר בעטן דעם אייבערשטן, מיט תפילה וועט איר מנצח זיין די מלחמה.


דער אייבערשטער זאל העלפן איר זאלט האבן הצלחה אין אלע ענינים.


א כתיבה וחתימה טובה, א גוט געבענטשט יאר.

#15 - אז מען טוט וויי א צווייטן, קען עס קאסטן א טייערע פרייז
קדושה, עבירות, מדות טובות, ישיבה, ראש ישיבה, טשעפען, ליצנות

בעזרת ה' יתברך


יום ב' פרשת ראה, כ"ה מנחם-אב, שנת תשפ"ב לפרט קטן


 


לכבוד מיין טייערער ליבער ... נרו יאיר ברסלב, ליבערטי


געב אכטונג נישט וויי צו טון קיין שום מענטש. חכמינו זכרונם לברכה זאגן (סוטה ח:): "בַּמִדָּה שֶׁאָדָם מוֹדֵד", מיט די וועג ווי דער מענטש פירט זיך, "בָּהּ מוֹדְדִין לוֹ", אזוי פירט מען זיך מיט אים; אז מען געבט אכטונג נישט וויי צו טון אנדערע - וועט מען אכטונג געבן פון הימל אויף דיר, דו זאלסט נישט ווערן וויי געטון, און חס ושלום אז מען טוט וויי א צווייטן, מען האט הנאה ווען א צווייטער ווערט פארשעמט - קען דאס קאסטן א טייערע פרייז.


זיכער נישט זיך אונטערהאלטן מיט טשעפען יענעם מיט ניאוף. איך האף אז דו האסט נישט קיין שייכות מיט די לצים וואס לעבן פון שטעכן אנדערע, און נישט מיט וואס מען האט יעצט געטון מיט ...; אים גערופן און געשריבן פארשטעלטערהייט כאילו איינער וויל טון אן עבירה און זיך אפגעשמועסט מיט יענעם, און ווען יענער איז געקומען האט מען זיך אונטערגעהאלטן.


מיר שטערט עס זייער, איך האלט נישט אויס אז ביי מיר איז דא לצנות און ניאוף, אפשר בין איך נישט דער ריכטיגער מענטש צו זיין ראש ישיבה, אפשר זאל איך אפטרעטן; ווייל איך זע אז איך האלט נאך אין ערגעץ נישט, אז אזעלכע זאכן פאסירן דא.


איך האף די זאכן האבן גארנישט מיט דיר.

#14 - ווער נישט צעפאלן ווען איינער זאגט דיר עפעס א קרום ווארט
שמחה, מדות טובות, עצבות, יענער, טשעפען

בעזרת ה' יתברך


יום א' פרשת עקב, י"ז מנחם-אב, שנת תשפ"ב לפרט קטן


...


נעם די עצה פון הייליגן רבי'ן, דער רבי זאגט (לקוטי מוהר"ן חלק ב', סימן כד) שמחה איז די רפואה פאר אלע קרענק, און פארקערט חס ושלום, ווער עס איז טרויעריג - ברענגט נישט גוטס אויף זיך.


דערפאר בעט איך דיר זייער, זיי פרייליך, מאך זיך פרייליך, הער לעבעדיגע מוזיק, טאנץ און זינג; אזוי וועסטו זיין געזונט און שטארק, דו וועסט פטור ווערן פון די קרענק.


ווער נישט צעפאלן ווען איינער זאגט דיר עפעס א קרום ווארט, ווער נישט אויסער זיך, ווען איינער טשעפעט דיר האט דאס גארנישט צו טון מיט דיר, יענער וועט דארפן תשובה טון, יענער וועט זיך דארפן אויסארבעטן; עס איז יענעמ'ס פראבלעם, גארנישט מיט דיר.

#13 - אין היכל הקודש דארף זיין שלום
מדות טובות, היכל הקודש, טשעפען

בעזרת ה' יתברך


יום ה' פרשת ויקרא, ז' אדר ב', שנת תשפ"ב לפרט קטן


 


לכבוד מיין טייערער ... נרו יאיר, ברסלב ליבערטי


איך האב זייער הנאה פון דיר, יעדעס מאל איך זע דיר האב איך עקסטער הנאה ווי דו ביסט שטארק מיט דיין אידישקייט, דו פירסט זיך אזוי ערליך, און אז דו לעבסט אזוי שיין מיט דיין ווייב.


איך וויל דיר בעטן א קלייניקייט, האברך ... נרו יאיר איז זייער וויי געטון פון דיר. ער האט צו מיר געוויינט אז דו האסט אים פארשעמט, חוזק געמאכט ווי ער בויט. ביסט איין טאג געקומען קוקן די מצה בעקעריי וואס ער בויט; האסט געשריגן אויף אים, חוזק געמאכט, ער זאגט מיר עס איז שוין אריבער אפאר וואכן און ער קען עס נישט אראפשלינגען.


איך וויל דיר זייער בעטן זאלסט אים איבערבעטן, דו ווייסט דאך אז ער טוט אזויפיל פאר היכל הקודש, ער וויל גארנישט פאר זיך, נאר העלפן בויען היכל הקודש - דארפסטו אים איבערבעטן. אז איינער מאכט א טעות - קען מען זיך דורכרעדן, מען טאר נישט רעדן אויף א צווייטן; ווילסט מען זאל רעדן אויף דיר? ניין, טאר מען נישט רעדן אויף א צווייטן.


געב איבער פאר אלע וואס ווילן מיר העלפן, איך האב זייער אסאך מאל אז תלמידים פרעגן מיר מיט וואס מען קען מיר העלפן; מיט רעדן שיין צו אנדערע, עס זאל זיין שלום אין היכל הקודש.

#12 - נישטא אזא זאך ווי זיך טשעפען
קינדער, תפילות אויף אידיש, מדות טובות, חדר, טשעפען

בעזרת ה' יתברך


יום ב' פרשת תצוה, ו' אדר א', שנת תשפ"ב לפרט קטן


 


לכבוד מיין טייערער ... נרו יאיר, מלמד קרית ברסלב


עפעס א האלבע מעשה האב איך געהערט, איינער פון די קינדער אין דיין כתה טשעפעט א צווייטע קינד פון א יונגערע כתה, ער טשעפעט אים מיט זיין אפשטאם, ער לאכט פון אים: "דו ספרדי'שער!"


איך האב דאס געהערט פון די מאמע פונעם קינד; איך בין זייער פארשעמט אז אזא זאך קען פאסירן ביי אונז אין חדר. ביז דערווייל ווייס איך נישט ווער דער אינגל איז, איך ציטער אויב איך וועל וויסן ווער דאס איז וועל איך אפשר פארשיקן דעם קינד. ווי קען זיין אזא זאך ביי אידישע קינדער, מען זאל זיך שטעכן מיט די אפשטאם, "ספרדי", "רוסקי", "אשכנזי"?! דאס איז דער גלות, אז מען מאכט פירודים צווישן אידישע קינדער; מיר האבן אלע איין אפשטאם, מיר זענען בני אברהם יצחק און יעקב.


איך בעט דיר זייער, רעד צו די קינדער פון גוטע מידות. רעד צו די קינדער פון אידישע מידות, רחמנים, בישנים און גומלי חסדים; לאז נישט קינדער מיט שלעכטע מידות. נישטא אזא זאך ווי זיך טשעפען, לייג אריין אין זיי ווארעמקייט פאר א צווייטער איד.


דאס איז מיין תפלה טאג איין טאג אויס: "הייליגער באשעפער, העלף מיר זאלן זיך ליב האבן, מיר זאלן זיך ליידן איינער דעם צווייטן, אלע אידן זאלן זיין ווי איין משפחה".


 

#11 - יעדן ליב האבן, יעדן געבן גוטע ווערטער
קינדער, חברים, מדות טובות, בריוו, חדר, טשעפען

בעזרת ה' יתברך


יום ג' פרשת ויצא, ה' כסליו, שנת תשפ"ב לפרט קטן


 


לכבוד מיין טייערער ליבער ... נרו יאיר ברסלב, ליבערטי


איך הער זייער גוטע גרוסן פון דיין מלמד נרו יאיר אויף דיר, ער זאגט אז דו פירסט זיך אויף מיט דרך ארץ און דו לערנסט פלייסיג.


איך פריי זיך זייער צו הערן די גוטע גרוסן, איך האף צום אייבערשטן אז דו ביסט מקרב אלע קינדער, דו לעבסט בשלום מיט זיי אלע.


איינער פון די עלטערן האבן מיר געזאגט אז זיין קינד וויינט אינדערהיים אז מען טשעפעט אים אין חדר; איך האף אז עס איז נישט אמת, איך האף אז עס איז נישט דו, איך וועל רעדן צו יענער קינד, אפשר איז עס נאר אן איינרעדעניש.


על כל פנים, דיר בעט איך דו זאלסט יעדן ליב האבן, יעדן געבן גוטע ווערטער. דו ביסט א טייער קינד, איך האב דיר זייער ליב, איך האף דו וועסט אויסוואקסן א גרויסער צדיק.


מוהרא"ש זאגט, א צדיק ווערט מען ווען מען בייגט זיך איין פאר א צווייטן איד. די אות צדיק איז אזוי ווי אן איינגעבויגענע מענטש וואס טראגט א יוד אויף די פלייצע 'צ'.


אויך בעט איך דיר זייער זאלסט מיר שרייבן בריוו, אמאל פלעגסטו מיר שרייבן איין מאל א וואך; איך ווארט אויף דיינע בריוו.


 

#10 - הייב אויף די קינדער, געב זיי אן א שיעור גוטע ווערטער
קינדער, חינוך הילדים, סבלנות, טשעפען

בעזרת ה' יתברך


יום ג' פרשת ויצא, ה' כסליו, שנת תשפ"ב לפרט קטן


 


לכבוד מיין טייערער ... נרו יאיר ברסלב, ליבערטי


איך פריי זייך צו הערן אז דיין זון נרו יאיר קען שוין ליינען, ער זאגט שוין תהילים. דאס איז א מורא'דיגער לימוד נישט צו אויפגעבן; אז מען גייט שטייטליך מיט סבלנות - קומט מען אן זייער ווייט.


דער עיקר זאלסטו אים אויפבויען, חס ושלום פארשעמען אדער וויי טון. מען כאפט זיך נישט, מען מיינט אז קינדער זענען אנדערש פון דערוואקסענע, מען מיינט אז מען קען טשעפען, שטעכן און פארשעמען; מען ווייסט נישט אז קינדער האבן די זעלבע געפילן ווי דערוואקסענע און אויב מען טוט זיי וויי, מען טשעפעט זיי, מען מאכט זיי אוועק - הרג'עט עס זיי, עס לאזט זיי נישט אויפוואקסן, זיי בלייבן דערשלאגן א גאנץ לעבן.


אלע נערווען צאמבראכן ה' ירחם קומען פון דעם וואס מען האט וויי געטון קינדער, זיי דערנידערט און פארשעמט.


הייב אויף דיינע קינדער, בפרט דעם קינד וואס מוטשעט זיך מיט'ן ליינען, געב אים אן א שיעור גוטע ווערטער, וועט ער אויפוואקסן געזונט.

#9 - די גרעסטע הפצה איז ווען מ'פירט זיך ווי עס דארף צו זיין
בחור, הפצה, מדות טובות, ישיבה, בושה, טשעפען

בעזרת ה' יתברך


יום א' פרשת חיי שרה, י"ח מרחשון, שנת תשפ"ב לפרט קטן


 


לכבוד ... נרו יאיר


איך האב ערהאלטן דיין בריוו.


חס ושלום פארשעמען א איד; וואס ווילסטו פון דעם בחור? גיי בעט אים איבער, קריג זיך נישט מיט אים.


מוהרא"ש איז געווען אזוי ברוגז אין יבנאל ווען ער האט געהערט אז מען טשעפעט ס.מ. - דער שטראף פון יבנאל. אמאל האט איינער געשפיגן אויף ס.מ. און מוהרא"ש האט יענעם ארויסגעווארפן פון שול; ווייל אונזער זאך איז נישט טשעפען יענעם.


דעריבער בעט איך דיר, לאז אפ דעם בחור, ענטפער אים נישט ווען ער שפעט פון דיר, ער שעלט מוהרא"ש; ער גייט אין די וועג פון זיין זיידע דער ס.מ. זאלסטו אים נישט ענטפערן; אפילו דו האסט גענוג סחורה וואס אים צו ענטפערן, דו קענסט אים זאגן וואס רבי אליעזר האט געזאגט (מגילה כה:): "עד שאתה בודק [...] צא ובדוק בתועבות [...]", איידער דו רעדסט זאלסטו קוקן ווער דו ביסט, פון וועם דו שטאמסט - דאך זאלסטו שווייגן, רעד נישט.


דאס וואס דו מיינסט אז ער שטערט דיר הפצה, ער רעדט צו אלע בחורים קעגן מוהרא"ש; מאך זיך נישט צוטון, דו גיי דיין וועג, דו לערן דיינע שיעורים כסדרן, צוביסליך וועלן אלע בחורים דיר נאך טון. דאס איז די גרעסטע הפצה, די גרעסטע קידוש שם רבינו, ווען א בחור א מקורב זיצט אין ישיבה און רעדט שיין, רעדט מיט דרך ארץ, פירט זיך מיט יראת שמים, טענה'ט נישט מיט קיינעם, לערנט שיעורים כסדרן אויפ'ן דרך הלימוד בכל חלקי התורה; אלע קוקן מיט שעצונג, מען זאגט: "דאס איז א ברסלב'ער חסיד", דאס וועט אלעמען ברענגען צו וועלן זיין גוט און ערליך.


איך האב דיר אסאך צו שרייבן אויף זיין זיידע ס.מ. דער שטראף פון יבנאל, אבער איך וויל נישט דו זאלסט זיך טשעפען.


האסט געענדיגט די וואך די דרייצנסטע מאל ששה סדרי משנה; דאס איז די בעסטע ענטפער אויף אלע לצנות וואס מען מאכט אויף מוהרא"ש. האסט געענדיגט מסכת יבמות אין סדר ש"ס, מער פון דעם דארפסטו נישט ענטפערן, דאס איז די גרעסטע ענטפער, צו זען ווי א יונגער בחור זיצט אין ישיבה און נוצט אויס די צייט מיט די הייליגע תורה.


דער אייבערשטער זאל העלפן זאלסט האבן הצלחה אין אלע ענינים.

#8 - איך וועל אכטונג געבן קיינער זאל נישט טשעפען
מדות טובות, טשעפען

בעזרת ה' יתברך


יום ד' פרשת שופטים, ג' אלול, שנת תשפ"א לפרט קטן


 


טייערער ... נרו יאיר, תלמיד מחנה היכל הקודש ברסלב


איך האב גערעדט צו דיין רבי, איך האף ער וועט קער נעמען; לאז מיר וויסן אויב דער אינגל טשעפעט דיר, איך וועל אכטונג געבן קיינער זאל נישט טשעפען.


א כתיבה וחתימה טובה, א גוט געבענטשט יאר.

#7 - ענדערש זאלסטו ווערן געטשעפעט, ווי צו טשעפען א צווייטן
קינדער, מדות טובות, בושה, טשעפען

בעזרת ה' יתברך


יום ד' פרשת שופטים, ג' אלול, שנת תשפ"א לפרט קטן


 


טייערער ... תלמיד מחנה היכל הקודש ברסלב


געב אכטונג נישט וויי צו טון קיין איין אינגל, בעט דעם אייבערשטן דו זאלסט האבן א געפיל צו אנדערע; ענדערש זאלסטו זיין פון די וואס מען טשעפעט און קיינמאל נישט טשעפען אנדערע.


דער הייליגער רבי האט אונז געלערנט (ליקוטי מוהר"ן, חלק א', סימן ו) תשובה איז: "יִּשְׁמַע בִּזְיוֹנוֹ, יִדּם וְיִשְׁתֹּק", אז מען הערט א בזיון זאל מען אפשווייגן, דעמאלט איז מען זוכה צו די העכסטע מדריגה.


א גוט געבענטשט יאר.

#6 - אכטונג געבן אויף יענעמס געפילן
בחור, שידוכים, מדות טובות, טשעפען

בעזרת ה' יתברך


יום ד' פרשת אחרי-קדושים, ה' אייר, שנת תש"פ לפרט קטן


 


לכבוד מיין ליבער ... נרו יאיר, תלמיד ישיבת תפארת התורה ברסלב.


דו ביסט א קלוגער בחור מיט גוטע מידות אבער איין זאך וואס דו דארפסט פאררעכטן, ווייל בחורים ווערן זייער באליידיגט און אנגעווייטאגט פון דיר.


ווען דו דערשמעקסט אז עס רעדט זיך וועגן א שידוך פון א בחור אין ישיבה, אנשטאט דו זאלסט אכטונג געבן אויף יענעמס געפילן און פארמאכן דיין מויל, אז יענער זאל נישט ווערן פארווייטאגט, טראכסטו נאר פון דיין כבוד; אלע זאלן וויסן אז דו האסט געוואוסט, אז דו ווייסט; דו און נאכאמאל דו און נאכאמאל דו.


קודם כל זאלסטו טראכטן אז אפשר הויבט זיך דאס בכלל נישט אן, צווייטנס, וואס טוסטו אז דער שידוך גייט נישט ווייטער? ווערט דאך דער בחור פארשעמט און פארווייטאגט. און אפילו די שידוך ווערט יא, וואס וועסטו האבן אז אלע וועלן וויסן אז דו האסט געוואוסט פאר יעדן איינעם? דאס איז א קטנות.


איך שרייב דיר דאס ווייל איך האב דיר ליב; איך בין זיכער אז דו וועסט אננעמען וואס איך מוסר דיר, און נישט נאר דו וועסט נישט ארומלויפן ווי א ציג דערציילן וכו', נאר ווען דו וועסט הערן ווי אנדערע אומוואוסנדע בחורים רעדן פון שידוכים וועסטו נישט אנטייל נעמען, נאר זיצן מיט א פארמאכטע מויל נישט צו גורם זיין צער.


גיי בעט איבער דעם בחור ... וואס דו האסט מצער געווען.


 

#5 - אויב מען שיקט אוועק א מיידל פון א געים, זאלן אלע אוועק גיין פון די געים
חיזוק פאר מיידלעך, מדות טובות, בושה, טשעפען

בעזרת ה' יתברך


יום א' פרשת ויצא, ג' כסליו, שנת תשע"ט לפרט קטן


 


... תחי', תלמידה בית פיגא ברסלב.


איך האב ערהאלטן דיין בריוו.


רעד שיין צו דיין חבר'טע, זאג איר אז אויב זי לאזט נישט אנדערע מיידלעך שפילן מיט אייך וועסטו אויך נישט שפילן מיט איר. שעם זיך נישט ווען עס קומט זיך אנצונעמען פאר די מיידלעך וואס מען שיקט זיי אוועק פון א געים און געב דאס איבער פאר אלע מיידלעך: "אויב מען שיקט אוועק א מיידל פון א געים זאלן אלע אוועק גיין פון די געים", איר זאלט נאר שפילן מיט מיידלעך וואס גרויסן זיך נישט אויף אנדערע.


דאס אז דו שעמסט זיך וכו'; בושה איז זייער א גוטע מידה. דער רבי זאגט (ספר המידות, אות בושה, סימן ל): "מִי שֶׁאֵין לוֹ בּוּשָׁה, בְּיָדוּעַ שֶׁלֹּא עָמְדוּ רַגְלֵי אֲבוֹתָיו עַל הַר-סִינַי", בושה איז א סימן פון א איד; עס זענען דא צייטן ווען מען דארף אוועק לייגן די מידה פון בושה און זיין פעלזן פעסט מיט וואס מען טוט. ווען עס קומט צו אידישקייט, צו גיין אנגעטון בצניעות און אלע לאכן, דעמאלט דארף מען האבן עזות דקדושה אין זיך נישט צו ווערן איבערגערעדט פון די וואס לאכן, אזוי אויך ווען איינע פון די מיידלעך טשעפעט א צווייטן דארף מען לייגן די בושה אין דער זייט כדי זיך נישט נאכצושלעפן נאך די וואס פירט, הייסט און טשעפעט וכו', נאר טון וואס איז ריכטיג.


בעט דעם אייבערשטן יעדן טאג דו זאלסט זיין שטארק מיט דיין אידישקייט און זיך נישט דערשרעקן פון קיינעם.

#4 - די וויכטיגסטע זאך איז אכטונג צו געבן אויף א צווייטנ'ס געפילן
חיזוק פאר מיידלעך, תהלים, בין אדם לחבירו, טשעפען

בעזרת ה' יתברך


יום ב' פרשת חקת, ה' תמוז, שנת תשע"ח לפרט קטן


 


לכבוד אלע תלמידות פון "בית פיגא" ברסלב שתחיו.


געלויבט דעם הייליגן באשעפער אז מיר ענדיגן נאך א יאר סקול.


עס איז אריבער א שיינע יאר ביי אייך אין סקול; איך האב געהערט גריסן פון אייערע טיטשערס און פון אייער מנהלת אויף אייך ווי שיין איר האט זיך אויפגעפירט דעם גאנצן יאר - מיט דרך ארץ און גוטע מידות. ביים הייליגן רבי'ן איז די ערשטע זאך געווען "דרך ארץ"; דער הייליגער רבי האט געזאגט: "וֶוען קֵסָרִין אוּן קֶענִיגְן וָואלְטְן גֶעוואוּסְט וָואסְפַארַא דֶּרֶך אֶרֶץ אִיך לֶערְן מִיט מַיינֶע מֶענְטְשְׁן, וָואלְטְן זֵיי גֶעשִׁיקְט זֵיֶיערֶע קִינְדֶער לֶערְנֶען בַּיי מִיר דֶּרֶך אֶרֶץ", דאס זעט מען ממש ביי אייך אין סקול, אלע תלמידות פירן זיך איידל און טייער ווי קעניגליכע קינדער.


יעצט ווען די יאר איז אריבער דארפן מיר זיך מאכן א חשבון הנפש צי מיר האבן גענוג אכטונג געגעבן אויף א צווייטע מיידל'ס כבוד, אויב מען האט חס ושלום וויי געטון א צווייטן קינד. אסאך מאל כאפט מען זיך נישט, מען זאגט א ווארט וואס קען שטעכן אזוי ווי א מעסער אין יענעמס הארץ, אדער מיט א לַא קען מען יענעם זייער וויי טון.


יעצט ווען איר קומט אין קעמפ, און מען גייט פארברענגען א זומער אין "מחנה בית פיגא ברסלב", וויל איך אייך זייער שטארק בעטן איר זאלט זיין זייער פארזיכטיג ווי אזוי איר פירט זיך אויף צו א צווייטע מיידל; מען דארף זיין זייער סענסעטיוו צו א צווייטן, קיינמאל נישט וויי טון א צווייטן, קיינמאל נישט לאכן פון א צווייטן, און קיינמאל נישט שפילן א שפיל אויב מען לאזט נישט א צווייטן שפילן מיט דעם שפיל. אויף אלע עבירות איז דער אייבערשטער מוחל, אבער אז מען טשעפעט א צווייטן האט מען נישט קיין מחילה ביז מען בעט יענעם איבער.


זוכט אויף די מיידלעך וואס זיצן שטענדיג שטיל און איינזאם, און חבר'ט זיך מיט מיידלעך וועם קיינער קוקט נישט אן; חכמינו זכרונם לברכה זאגן (סוטה ט.): "בַּמִּדָּה שֶׁאָדָם מוֹדֵד, בָּהּ מוֹדְדִים לוֹ", מען פירט זיך פון הימל צום מענטש אזוי ווי דער מענטש פירט זיך צו א צווייטן; אויב מען איז מקרב א צווייטן דעמאלט וועט דער אייבערשטער אים מקרב זיין, און אויב מען איז מרחק א צווייטן, דעמאלט וועט מען אים פון הימל אויך מרחק זיין.


טייערע "בית פיגא" תלמידות, איך בעט אייך פון טיפעניש פון מיין הארץ איר זאלט מיר דאס צוליב טון; האט אביסל הכרת הטוב פאר די סקול, עס איז מיר נישט גרינג צו פירן די סקול, איך ארבעט זייער שווער פאר אייך אלע אז איר זאלט זיין צופרידן, בעט איך אייך אז די טובה זאלט איר מיר צוריק טון: איר זאלט זיך נישט קריגן מיט א צווייטן און איר זאלט קיינמאל נישט וויי טון א צווייטן; אז איר זעט א מיידל איז נאכגעלאזט, זי שטערט דעם סדר וואו מען שלאפט וכו', זאלט איר חס ושלום איר נישט פארשעמען, נאר איר זאלט דאס פארציילן פאר מרת ... תחי', זי וועט שוין וויסן ווי אזוי צו רעדן שיינערהייט וכו', ווייל אויב מען פארשעמט א צווייטן ברבים קען מען פארלירן די חלק אין עולם הבא, אזוי ווי חכמינו זכרונם לברכה זאגן (בבא מציעא נט.): "הַמַּלְבִּין פְּנֵי חֲבֵירוֹ בָּרַבִּים, אֵין לוֹ חֵלֶק לָעוֹלָם הַבָּא", ווער עס פארשעמט א חבר ברבים, האט נישט קיין חלק אין עולם הבא; נאך זאגן אונז די הייליגע חכמים (שם): "נוֹחַ לוֹ לָאָדָם שֶׁיַּפִּיל עַצְמוֹ לְכִבְשַׁן הָאֵשׁ, וְאַל יַלְבִּין פְּנֵי חֲבֵירוֹ בָּרַבִּים", ענדערש זאל א מענטש זיך לאזן אריין ווארפן אין א ברענעדיגע קאלך אויוון ווי צו פארשעמען א חבר.


דערפאר, אז איר שפירט ווי א מיידל איז נאכגעלאזט, עס גייט א גערוך פון איר וכו', אדער זי רוימט נישט איר בעט; אירע חפצים פליען ארום די גאנצע שטוב, טאר מען איר נישט פארשעמען חס ושלום. גייט רעדט דאס דורך מיט מרת ... תחי', זי וועט שוין וויסן ווי אזוי צו רעדן צו די מיידל אז זי זאל נישט חס ושלום פארשעמט ווערן.


איר ווייסט נישט ווי גליקליך איר זענט מיט אייער מנהלת מרת ... תחי', זי איז פאר אייך א מתנה פון הימל. הערט אויס יעדע ווארט וואס זי זאגט אייך, דאס וועט אייך העלפן פאר אייער גאנץ לעבן, זי וועט שוין וויסן ווי אזוי צו רעדן מיט די מיידלעך; חס ושלום איר זאלט פארשעמען א צווייטן, דאס איז א שפיל מיט פייער. אז מען פארשעמט א צווייטן און יענער וויינט צום אייבערשטן נעמט זיך דער אייבערשטער אן פאר יענעם אפילו יענער איז נישט גערעכט.


איך האב אייך געגעבן א מתנה א ספר תהילים; זעט צו זאגן יעדן טאג תהילים. אין תהילים ליגן אלע ישועות, אין ספר תהילים ליגט אלע רפואות, אז איר קענט זאגן יעדן טאג דעם 'יום תהילים' איז גאר גוט, אבער אז איר האט נישט קיין צייט זאגט כאטש וויפיל איר קענט.


איך האף צום אייבערשטן אז איר וועט הנאה האבן דעם זוממער, און איר וועט אהיים קומען אנגעפילט מיט אמונה.


א פרייליכן זוממער.

#3 - קיינער גלייכט נישט א מענטש וואס קריטיקירט
חיזוק פאר מיידלעך, בין אדם לחבירו, טשעפען

בעזרת ה' יתברך


ערב שבת קודש פרשת קרח, ב' תמוז, שנת תשע"ח לפרט קטן


 


לכבוד ... תחי', תלמידה בית פיגא ברסלב.


זע אז דו זאלסט נישט איינטיילן פאר אנדערע מיידלעך ווי אזוי זיך צו פירן; דו זע זיך צו פירן אזוי ווי מען דארף, זאלסט טון דיין ארבעט פון רייניגן אזוי ווי דו דארפסט און לאז אפ אנדערע קינדער.


קיינער גלייכט נישט א מענטש וואס קריטיקירט; מענטשן האבן ליב איינער וואס געבט גוטע ווערטער פאר א צווייטן. אז דו וועסט געבן א גוט ווארט פאר אנדערע וועלן אלע דיר געבן גוטע ווערטער, אבער אז דו וועסט איינטיילן פאר אנדערע וואס צו טון וועלן אלע זיך אפלאזן פון דיר. איך בעט דיר זייער ... תחי' זאלסט זיך אויסקומען מיט אנדערע מיידלעך; דו געב נאר אכטונג אויף דיר וועט אלעס זיין מסודר.


זע צו זאגן תהילים יעדן טאג; יעדע קאפיטל תהילים וואס מען זאגט ווערט אוועק געלייגט אין אן אקאונט, און חס ושלום ווען עס איז דא דינים אויפן מענטש נעמט מען אפיר די קאפיטלעך תהילים און דאס ראטעוועט דעם מענטש פון אלעם שלעכטס.

#2 - דער וואס טשעפעט, איז דער רחמנות
חיזוק פאר מיידלעך, בין אדם לחבירו, טשעפען

בעזרת ה' יתברך


יום ה' פרשת קרח, ב' דראש חודש תמוז, שנת תשע"ח לפרט קטן


 


לכבוד ... תחי', תלמידה בית פיגא ברסלב.


איך האב ערהאלטן דיין בריוו.


דער הייליגער רבי זאגט (ליקוטי מוהר"ן, חלק א', סימן יח): דער וואס דרייט איבער פון כעס אויף רחמנות איז זוכה צו א גוט לעבן; יעדעס מאל מען האט צוטון מיט א צווייטן מענטש, אויב מען לייגט אריין אין די מעשה דאס ווארט "רחמנות", דאן טוישט זיך די גאנצע מעשה.


די גאנצע לעבן טוישט זיך אויב מען קוקט אויף א צווייטן מיט רחמנות; ווען מען האט צוטון מיט א שווערע מענטש און מען שפירט ווי מען קען עס מער נישט נעמען, דארף מען טראכטן: 'איין מינוט, ער איז דאך אזא רחמנות, ער ליידט דאך דאס מערסטע פון זיך אליין', דעמאלט פאלט אוועק די שנאה, מען דאנקט און לויבט דעם אייבערשטן אז מען האט נישט די שלעכטע נאטור וואס דער אנדערער האט.


דעריבער בעט איך דיר זייער, זאלסט זיך נישט צו טון מאכן ווען איינער שאפט אויף דיר; דו טראכט צו זיך איין ווארט: 'נעבעך...' אז יענער קומט נאכאמאל און שרייט אויף דיר: "וואס טוסטו נישט דאס? וואס טוסטו נישט יענץ?", און דו שפירסט שוין ווי דו קענסט עס מער נישט נעמען, טראכט די איין ווארט: 'נעבעך... יענער איז אזא רחמנות, יענער ווייסט נישט ווי אזוי צו רעדן; יענער מיינט אז די וועלט איז זיינס וכו', יענער טיילט איין פאר אנדערע וואס צו טון וכו''.


דו האסט אודאי געהערט פונעם גרויסן מפיץ ר' שמואל דוד יונגרייז זכרונו לברכה, ער איז געווען זייער א גרויסער מענטש; איינמאל איז ער געגאנגען הפצה אין די פאנעוויטשע ישיבה אין בני ברק, ווען פלוצלינג קומט צו אים צו א בחור און הייסט אים ארויס גיין פון ישיבה, ער האט אים געטשעפעט און געטשעפעט ביז ר' שמואל דוד ז"ל האט זיך ארויס געכאפט א ווארט פון זיין מויל: "דו וועסט נאך ווארטן יארן לאנג פאר דיין שידוך!" ווען ר' שמואל דוד ז"ל איז ארויס פון בנין הישיבה האט אים זייער וויי געטון פארוואס ער האט געדארפט זאגן א שלעכט ווארט פאר יענעם בחור און ער האט נישט געהאט קיין מנוחה דערפון. ער איז צוריק אריין אין ישיבה אים אויפזוכן און געוויינט פאר אים ער זאל אים מוחל זיין, ביז דער בחור האט אים געזאגט: "איך בין דיר מוחל נאר אז דו גייסט שוין ארויס פון דא".


זעט מען פון דעם ווי אזוי א ברסלב'ער חסיד לעבט; ער קוקט מיט אנדערע אויגן אויף א צווייטן. אנשטאט ווערן ברוגז אויף יענעם און ווארטן יענער זאל אים איבער בעטן, קוקט ער אויף יענעם מיט רחמנות'דיגע אויגן און בעט יענעם איבער. צו דעם קומט מען צו אז מען לעבט מיט אמונה; מען לויבט אין דאנקט דעם אייבערשטן אויף יעדע פרט אין לעבן, אזוי ווי דער הייליגער "תם" האט זיך געפירט, ער איז געווען שטענדיג פרייליך און נישט געקוקט וואס א צווייטער זאגט.


זארג נישט פאר דיין שידוך; נאך אביסל וועסטו טרעפן דיין זיווג. דו בעט דעם אייבערשטן ווייטער אז דו זאלסט אויפשטעלן א שטוב וואו מען וועט לעבן מיטן אייבערשטן און מיט אמונת צדיקים.

#1 - דערשרעק זיך נישט ווען מ'לאכט פון דיר
חברים, חיזוק פאר מיידלעך, טשעפען

בעזרת ה' יתברך


יום א' פרשת אמור, י"ד אייר, פסח שני, כ"ט לעומר, שנת תשע"ח לפרט קטן


 


לכבוד ... תחי'


זייט נישט צעקלאפט אז זיי לאכן פון אייך; דאנקט דעם אייבערשטן אז איר האט גוטע ערליכע נייע חבר'טעס ביי אונז אין שולע. מוהרא"ש פלעגט שטענדיג זאגן דעם כלל: "אויב איינער דארף דיר נישט, זאלסטו אים טויזנט מאל מער נישט דארפן"; אויב איר זעט א מיידל לאכט פון אייך וכו', דארפט איר נישט ווערן צעבראכן דערפון, איר דארפט זיין שטארק ביי זיך און זאגן: "דו דארפסט מיר נישט, איך דארף דיר טויזנט מאל מער נישט", ווייל אז זי האט נישט קיין שכל און זי שפעט פון אייך איז א סימן אז זי איז זייער נאריש, אפילו זי האט ארום זיך נאכשלעפערס.


בכלל זאלט איר וויסן אז ווען איינער לאכט אפ פון א צווייטן, ווייזט דאס אז יענער איז פארפוילט פון אינעווייניג; אן ערליכער איד וועט קיינמאל נישט אפשפעטן פון א צווייטן, און זיכער נישט אין פארענט פון א צווייטן. די סימנים פון א איד איז (יבמות עט.): "רַחֲמָנִים, בַּיְישָׁנִין, וְגוֹמְלֵי חֲסָדִים"; א איד טשעפעט נישט א צווייטן, א גוטע מיידל איז נישט דער וואס גייט אנגעטון טייער, אויסגעפיצט און סטייליש וכו', א גוטע מיידל איז דער וואס געבט א גוט ווארט פאר יעדן איינעם, דער וואס מאכט נישט אוועק א צווייטן.


ווען איר גייט ארום ביי די טירן צוזאמנעמען געלט פאר די סקול און איינער זאגט אייך: "מיר געבן נישט פאר ברסלב", דארף דאס אייך נישט באדערן; דאס ווייזט אז די מענטשן זענען נישט קלוג, דאס ווייזט אז זיי טראכטן נישט וואס זיי רעדן, ווייל אפילו דו ווילסט נישט געבן פאר ברסלב וואס דארפסטו וויי טון א צווייטן איד? בפרט א קינד וועם די עלטערן שיקן אין די מוסד; אנשטאט זאגן: "מיר געבן נישט פאר ברסלב", זאג: "מיר האבן נישט קיין געלט", אדער אן אנדערע תירוץ, פארוואס פארשעמען? פארוואס טשעפען? אלא מאי, דאס זענען מענטשן וואס טראכטן נישט וואס זיי רעדן, דארף מען פון זיי נישט ווערן צעקלאפט.


שטארקט זיך און זעט צו זאגן תהלים יעדן טאג, וועט איר האבן הצלחה.