בריוון פונעם ראש ישיבה שליט"א

#9 - עפענען א ספר און פארשטיין ווי אזוי זיך צו פירן
שאלות, ספיקות, לבוש

בעזרת ה' יתברך - יום ג' פרשת וירא, ט"ז מר-חשון, שנת תשפ"ד לפרט קטן


 


מרת ... תחי'


איך האב ערהאלטן אייער בריוו.


דער הייליגער רבי זאגט (ספר המדות אות דעת, סימן יד): "כְּשֶׁאָדָם רוֹצֶה לֵידַע אֵיךְ לְהִתְנַהֵג בְּאֵיזֶה דָּבָר, יִפְתַּח סֵפֶר וְיָבִין אֵיךְ לְהִתְנַהֵג", ווען א מענטש וויל וויסן ווי זיך צו פירן, זאל ער עפענען א ספר און ער וועט דארט פארשטיין ווי אזוי זיך צו פירן.


חס וחלילה דאס נוצן אויף זאכן וואס זענען קעגן די הלכה, קעגן די תורה, חס וחלילה דאס נוצן אויף אפלאזן צניעות; אויב מען האט א פראגע זיך צו טוישן די לבוש, אנטון א נישט איידעלע לבוש - איז נישטא די זאך פון עפענען א ספר; דעמאלט עפענט מען די חומש און מען זעט וואס דער אייבערשטער זאגט (דברים כג, טו): "וְהָיָה מַחֲנֶיךָ קָדוֹשׁ וְלֹא יִרְאֶה בְךָ עֶרְוַת דָּבָר וְשָׁב מֵאַחֲרֶיךָ", דער אייבערשטער וויל מיר זאלן זיין הייליג און ריין, און אויב מען גייט אנגעטון נישט איידל - דעמאלט גייט דער אייבערשטער אוועק פון דארט רחמנא לצלן, און אז דער אייבערשטער גייט כביכול אוועק - איז זייער ביטער; מען רעדט נאר אז מען ווייסט נישט ווי זיך צו פירן, קען מען קוקן אין א ספר.


אז איר האט א פראגע און איר ווייסט נישט ווי זיך צו פירן, קענט איר עפענען ספר "אשר בנחל", "עצתו אמונה", און אזוי אויך ספר "איש אמונות"; און פון דארט ארויסנעמען א תשובה ווי אזוי זיך צו פירן.


דער אייבערשטער זאל העלפן איר זאלט האבן הצלחה אין אלע ענינים.

#8 - זיצן מיט די קינדער איז העכער און גרעסער פון אלע עבודות
חינוך הילדים, שבת קודש, ראש ישיבה, שלש סעודות, קליידער, לבוש

בעזרת ה' יתברך


יום ב' פרשת וירא, י"ג מר-חשון, שנת תשפ"ג לפרט קטן


לכבוד ... נרו יאיר, בני ברק


וואויל איז דיר אז דו זיצט מיט די קינדער ביי שלש סעודות, דו זינגסט מיט זיי זמירות און דערציילסט זיי סיפורי צדיקים; וואלט איך נישט געדארפט פארלערנען ביי שלש סעודות - וואלט איך גענומען די מצוה פאר מיר, איך וואלט געזינגען מיט די קינדער און זיי דערציילט שיינע זאכן פון די פרשה אויף למעשה, און סיפורי צדיקים; איך בין נישט מגזם, איך וואלט דאס געטון, ווייל דאס איז העכער און גרעסער פון אלע עבודות.


דער הייליגער רבי האט געזאגט (שיחות הר"ן, סימן רט): "אַייעֶרֶע קִינְדֶער זָאלְט אִיר מוֹדִיעַ זַיין וָואס דָא הָאט זִיך גֶעטוּן", און רבי נתן שרייבט (שם): "וְאָמַר בְּרֶתֶת וְזִיעַ בְּהִתְלַהֲבוּת נוֹרָא", דער רבי האט דאס געזאגט מיט א פלאם פייער און מיט א פלאקער, מיר זאלן דערציילן פאר אונזערע קינדער וואס דא טוט זיך; ובאמת דארפן אונזערע קינדער דאס נאך מער הערן, כדי נישט אלט צו ווערן און נישט ווערן פארשלאפן.


בלייב מיט די לבוש פון דיינע עלטערן. דער בעל תפילה האט נישט געקוקט אויף קליידער (ספורי מעשיות מעשה יב, מעשה מבעל תפילה), נאר דאס הארץ זאל ביי דיר נישט אויפהערן בענקען צום אייבערשטן.


דער אייבערשטער זאל העלפן זאלסט האבן הצלחה אין אלע ענינים.

#7 - אז מען גייט אין די וועג פון די עלטערן, האט מען הצלחה
כיבוד אב ואם, שמחה, קליידער, לבוש

בעזרת ה' יתברך


יום א' פרשת וירא, י"ב מר-חשון, שנת תשפ"ג לפרט קטן


 


לכבוד ... נרו יאיר


איך האב ערהאלטן דיין פראגע.


ענדערש גיי אנגעטון אזוי ווי דיינע עלטערן גייען און אזוי ווי זיי ווילן; אז מען האלט זיך מיט די עלטערן, מען גייט אין זייער וועג - האט מען הצלחה.


די יארן גייען אריבער און באלד שפילט זיך איבער די שפיל; דיינע קינדער וועלן דיר זאגן אז זיי ווילן טון אזוי ווי זייערע חברים, און דו וועסט וועלן אנדערש; וועסטו דעמאלט פארשטיין דאס שיינקייט פון גיין אין די וועגן פון די עלטערן.


שטארק זיך מיט שמחה; אז דו וועסט זיין פרייליך - וועסטו זייער מצליח זיין.


דער אייבערשטער זאל העלפן זאלסט האבן הצלחה אין אלע ענינים.

#6 - גייט אנגעטון אידיש, טוט עס פאר אייערע דורות
קינדער, צניעות, חינוך הילדים, תהלים, לבוש

בעזרת ה' יתברך


יום ד' פרשת קרח, א' דראש חודש תמוז, שנת תשפ"ב לפרט קטן


 


מרת ... תחי' ברסלב, ליבערטי


יעדעס מאל איך קום אין שטעטל און איך זע אייער מאן נרו יאיר אין שול דאווענען - האב איך אזא נחת; איך האב אזוי הנאה צו זען ווי ער איז שטארק מיט זיין אידישע לבוש, ער רירט נישט אן זיין בארד און פאות, דאס איז מיין גרעסטע נחת.


איר זאלט זיך אויך שטארקן מיט אייער אידישע לבוש, צווישן מענטשן זאלט איר גיין אנגעטון שיין און איידל, גייט אנגעטון אידיש. טוט עס פאר אייערע דורות; די וועלט איז וואקלדיג, קינדער רוקן זיך אראפ פון די עלטערן - נישט איין טרעפל, נאר צענדליגער טרעפ. מען דארף אלץ טראכטן 'ווי אזוי וועלן מיינע קינדער זיין?'


אויב מען וויל ערליכע קינדער, ערליכע אייניקלעך - מוז מען זיך ארויפרוקן צו די עלטערן, אזוי וועלן די קומענדיגע דורות בלייבן ערליך.


שרייבט מיר וויפיל תהלים איר זאגט, שרייבט מיר אייערע סיומים אין תהלים.

#5 - עס איז נישטא קיין מסורה אז מען טאר נישט ווערן בעסער
צניעות, סגולות, מחלוקת, קנאה, משפחה, מסורה, לבוש

בעזרת ה' יתברך


יום ב' פרשת במדבר, כ"ח אייר, שנת תשפ"א לפרט קטן


 


מרת ... תחי'


איך האב ערהאלטן אייער בריוו.


די אלע וואס שפעטן און זוכן אייך אראפצורייסן אז איר האט זיך אנגעטון א טיכל - די אלע זענען אייך מקנא; טיף אין הארץ ווילן זיי אויך זיין גוט, אבער פון די אנדערע זייט האבן זיי נישט די שטארקייט דאס צו טון, דאס מאכט זיי זאלן חוזק מאכן און זוכן ווי זיי קענען אונטעררייסן.


איך פארשטיי נישט וואס איר זאגט אז איר זענט געווארן צעמישט אז איר זענט אוועק פון די מסורה; ווען א מענטש וויל צולייגן א גוטע זאך, ער וויל זיך אנטון בעסער ווי די עלטערן - איז נישט שייך צו זאגן מען גייט אוועק פון די מסורה, עס איז נישטא קיין מסורה אז מען טאר נישט ווערן בעסער, ווען מען וויל זיך אנטון מער פראסט - דעמאלט איז שייך צו זאגן אז מען גייט אוועק פון די מסורה, אז איר האט זיך אנגעטון א טיכל זענט איר נישט אוועק פון די מסורה.


ווען אייער שוועסטער הייבט אן רעדן אירע תורות פון מסורה זאלט איר זיך נישט נעמען צום הארצן, דאס איז קנאה; זי וויל אויך, און זי וועט נאך איין טאג דאס אויך טון.


בזכות אייער צניעות וועט איר האבן ליכטיגע קינדער, קינדער צדיקים.

#4 - געב אכטונג ווי אזוי דו טוסט זיך אן
בחור, שידוכים, סגולות, בארד און פאות, לבוש

בעזרת ה' יתברך


יום ד' פרשת בהר-בחוקותי, כ"ג אייר, שנת תשפ"א לפרט קטן


 


לכבוד מיין טייערער ... נרו יאיר


איך האב מתפלל געווען פאר דיר אין מירון און אין יבנאל אז דו זאלסט טרעפן בקרוב דיין זיווג.


געב אכטונג ווי אזוי דו טוסט זיך אן, גיי אנגעטון איידל; דו ביסט יעצט אין די יארן פון שידוכים, ווילסט דאך זיכער אן איידעלע כלה, אן איידעלע משפחה – דארפסטו זיך אויך אנטון איידל.


עס איז דא צוויי וועגן ווי אזוי מען טוט זיך אן, עס איז דא אן איידעלע וועג און פארקערט פון איידל; שטעל זיך אהער שיין, וועסטו באקומען אן איידעלע כלה פון אן איידעלע משפחה.


בלייב שטאלץ מיט דיין בארד און פיאות; דיין בארד איז א דארן פאר אלע משחיתים, דאס היט דיר פון פאלן. בזכות וואס דו האסט בארד און פיאות וועסטו האבן פרנסה בריווח און ישוב הדעת.

#3 - לאז דיין ווייב גיין ווי אזוי זי גייט
שלום בית, לבוש

בעזרת ה' יתברך


יום ד' פרשת וזאת הברכה, י"ב תשרי, שנת תשפ"א לפרט קטן


 


לכבוד ... נרו יאיר.


לאז דיין ווייב גיין ווי אזוי זי גייט, מוטשע איר נישט זי זאל זיך טוישן, בעט דעם אייבערשטן דו זאלסט ליב האבן די וועג ווי אזוי זי גייט אנגעטון; בעט דעם אייבערשטן עס זאל זיין חן, דו זאלסט האבן חן אין אירע אויגן און זי זאל האבן חן אין דיינע אויגן.


דער רבי זאגט (ספר המידות, אות חן, סימן ו): "כְּשֶׁתַּעֲבִיר עַל מִדּוֹתֶיךָ, תִּמְצָא חֵן", אז מען איז א ותרן, מען געבט נאך, מען זוכט נישט אויסצופירן - דאס ברענגט חן; דאס איז דער סוד פון שלום בית, ווען ביידע - סיי דער מאן און סיי די ווייב, ביידע געבן נאך איינער פאר'ן צווייטן, מען זוכט נישט אויסצופירן, דעמאלט איז דא חן און אז עס איז דא חן איז שוין אלעס דא דארט.


דאנק דיין ווייב פאר'ן זיך פירן איידל, אין דעם זכות וועט איר האבן קינדער צדיקים.


דער אייבערשטער זאל העלפן זאלסט האבן הצלחה אין אלע ענינים.


 

#2 - קומען שבת אין שול מיט'ן שטריימל
שטעטל, שבת קודש, לבוש

בעזרת ה' יתברך


ערב שבת קודש פרשת כי תצא, י"ג אלול, שנת תשע"ט לפרט קטן


 


לכבוד מיין טייערער ... נרו יאיר.


איך פריי זיך זייער אז דו האסט זיך ארויסגעצויגן אין שטעטל, אין קרית ברסלב; דער אייבערשטער זאל העלפן זאלסט מצליח זיין אין אלע דיינע וועגן.


איך וויל דיר בעטן זאלסט קומען שבת אין שול מיט'ן שטריימל. פאריגע וואך ווען איך בין געווען ביי אייך אויף שבת האב איך געזען אז דו קומסט שבת אינדערפרי אנעם שטריימל, וויל איך דיר בעטן אויב עס איז דיר נישט שווער אז דו זאלסט מקפיד זיין צו קומען אין שול – ביי אלע תפילות – מיט'ן שטריימל, בפרט אז דו האסט שוין גרויסע קינדער וואס כאפן אויף דירעקט און אומדירעקט יעדע ריר פון עלטערן, וועלן זיי שוין בכלל נישט גיין שבת מיט'ן שטריימל.


און אזוי מיט יעדע פרט ווי דו פירסט זיך, זאלסטו נישט אראפגיין א דרגה פון דיין התנהגות ביז אהער; איך האב נישט געמאכט דעם שטעטל אויף אראפ צו ווארפן פון זיך דאס חסידי'שקייט, נאר אויף צו ווערן מער חסידי'ש און אויפשטעלן ערליכע דורות.


דו קענסט ווייזן דעם בריוו פאר אלע חברים אין שטעטל.


פון דיין ראש ישיבה וואס ליבט דיר.


א כתיבה וחתימה טובה און א גוט געבענטשט יאר.

#1 - דו זאלסט קיינמאל נישט ענדערן דיין חסידי'שע לבוש
שידוכים, מדות טובות, בארד און פאות, לבוש

בעזרת ה' יתברך


יום ג' פרשת ואתחנן, י"ב מנחם-אב, שנת תשע"ט לפרט קטן


 


לכבוד מיין טייערער ליבער תלמיד, הבחור ... נרו יאיר.


איך האב ערהאלטן דיין נדבה פאר די ישיבה, יישר כח.


איך דאנק דיר זייער פאר'ן מיר העלפן אזוי געטריי. אזוי אויך בין איך זייער איבערגענומען פון דיינע גוטע מידות, דו גרויסט זיך נישט אויף קיינעם, דו העלפסט אזוי סאך און דו טוסט דאס אן טרעטן אויף אנדערע בחורים.


איך בעט דיר זייער דו זאלסט קיינמאל נישט ענדערן דיין חסידי'שע לבוש; גיי נישט נאך די וואס טוישן זיך – היינט דאס און מארגן עפעס אנדערש, בלייב פעלזן פעסט מיט די חסידי'שע קליידער. געדענק וואס דער הייליגער רבי האט געזאגט פאר'ן בן מלך וואס איז געווארן אן אינדיק: "מען קען בלייבן אין אינדיק אפילו מען איז אנגעטון"; דאס זעלבע זאג איך דיר: "מען קען זיין א פרייליכער בחור, הנאה האבן פון אלע תענוגים אויף די וועלט און בלייבן מיט די בארד און פיאות, מיט חסידי'שע העמדער און הויזן וכו', וכו'".


בית פיגא תלמידות וועלן נאר נעמען בחורים פון ישיבה וואס ווילן אויפשטעלן א חסידי'שע שטוב, גיין אנגעטון חסידי'ש וכו', וכו'.


בקרוב וועסטו זוכה זיין צו טרעפן דיין שידוך.