בריוון פונעם ראש ישיבה שליט"א

#24 - אפילו עס גייט אריבער שווערע טעג, בלייבט מען געטריי דעם אייבערשטן
כיבוד אב ואם, לימוד התורה, דאווענען, קשיות, מנין, תמימות

 


בעזרת ה' יתברך - יום ב' פרשת וארא, שובבי"ם, כ"ז טבת, שנת תשפ"ד לפרט קטן


 


לכבוד מיין טייערער ... נרו יאיר, וויליאמסבורג


שטארק זיך מיט לערנען יעדן טאג מקרא, משנה, גמרא, הלכה ועוד, אויך זאלסטו זיין שטארק מיט דאווענען די דריי תפילות שחרית, מנחה און מעריב מיט מנין, בתמימות ופשיטות. די גרעסטע זאך איז דינען דעם אייבערשטן בתמימות ופשיטות, בלייבן געטריי דעם אייבערשטן אן קיין קושיות און אן קיין תרעומות; מיט אמונה פשוטה, אפילו עס גייט אריבער שווערע טעג – בלייבט מען געטריי דעם אייבערשטן.


 


זיי מכבד דיין ווייב, אויך דיין שווער און שוויגער זאלסטו מכבד זיין; ווען דו גייסט צו זיי זאלסטו זיך באדאנקען נאכאמאל און נאכאמאל, און חס ושלום קיינמאל נישט טענה'ען.


 

#23 - אוועק ווארפן אלע חכמות, איז בעצם די גרעסטע חכמה
עצות, תמימות, חכמות

בעזרת ה' יתברך - יום א' פרשת ויגש, ה' טבת, שנת תשפ"ד לפרט קטן


 


לכבוד מיין טייערער ... נרו יאיר, קרית ברסלב


וויפיל דארפן מיר דאנקען דעם אייבערשטן אז מיר זענען מקורב צום הייליגן רבי'ן, דער רבי לערנט אונז אזעלכע זיסע עצות און אזעלכע חיזוק ווי צו דינען דעם אייבערשטן בתמימות ובפשיטות, אוועק ווארפן אלע חכמות און דינען דעם אייבערשטן מיט א תמימות, וואס בעצם איז דאס די גרעסטע חכמה.


דער הייליגער רבי זאגט (לקוטי מוהר"ן חלק ב', סימן מד): "וּבֶאֱמֶת, אַחַר כָּל הַחָכְמוֹת, צָרִיךְ לַעֲבֹד אֶת ה' בִּתְמִימוּת בִּפְשִׁיטוּת גָּמוּר בְּלִי שׁוּם חָכְמוֹת", נאך אלע חכמות דארף מען דינען דעם אייבערשטן ווי א פראסטאק, "וְזֶה הִיא הַחָכְמָה הַגְּדוֹלָה שֶׁבְּכָל הַחָכְמוֹת", וואס דאס איז די העכסטע און גרעסטע חכמה.


אשרינו מה טוב חלקינו, מיר דארפן טאנצן יעדן טאג, ווי גליקליך זענען מיר אז מיר האבן א רבי וואס לאזט אונז נישט פאראפאלן גיין, זארגט פאר אונז מיר זאלן נישט פארשלאפן אונזערע יארן.


א גרוס פון דיינע טייערע קינדער, זיי דינען דעם אייבערשטן בתמימות ופשיטות און מיט שמחה.

#22 - הויב אן נאכאמאל זיין ערליך, ביסט היינט ניי געבוירן
התחזקות, עבודת השם, התחדשות, סדר דרך הלימוד, יאוש, תמימות, שכחה

 


בעזרת ה' יתברך - היום ב' פרשת ויצא, ז' כסליו, שנת תשפ"ד לפרט קטן


 


לכבוד ... נרו יאיר


הויב אן נאכאמאל זיין ערליך; אפילו דו האסט שוין אנגעהויבן אזויפיל מאל און עס האט זיך גארנישט אויסגעלאזט פון אלע פרישע התחלות - זאלסטו יעצט אנהויבן פון ניי; פארגעס וואס איז געווען, טראכט 'איך בין היינט ניי געבוירן.


דער הייליגער רבי זאגט (שיחות הר"ן, סימן כו): "ביי די וועלט איז שכחה א חסרון, ביי מיר איז שכחה א גרויסע מעלה, ווייל ווען עס וואלט ווען נישט געווען שכחה וואלט מען נישט געקענט דינען דעם אייבערשטן, ווייל מען וואלט נישט אויפגעהערט צו טראכטן פונעם פארגאנגענהייט, פון אלע דורכפעלער און אלע פראבלעמען וואס מען איז דורך, און דאס וואלט געמאכט אז דער מענטש זאל נישט וועלן נאכאמאל פרובירן צו זיין אן ערליכער איד, אבער יעצט אז עס איז דא שכחה, קען מען זיך באנייען און אנהויבן פון דאס ניי".


אז דו וועסט אננעמען דעם רבינ'ס ווערטער בתמימות, דו וועסט פארגעסן וואס איז געווען, דו וועסט טראכטן: 'איך בין היינט ניי געבוירן' - וועסטו זייער מצליח זיין, דו וועסט ווערן א גרויסער צדיק.


נעם א חומש און הויב אן מעביר סדרה זיין פון היינט, ווארט נישט אויף סוף וואך, שטופ נישט אפ אויף מארגן; היינט הויב אן לערנען חומש, אויך זאלסטו היינט לערנען א פרק משניות און א בלאט גמרא. דער רבי זאגט, ווער עס לערנט יעדן טאג די לימודים - ווערט ביים סוף געזונט, מען ווערט ערליך און הייליג.


דער אייבערשטער זאל העלפן זאלסט האבן הצלחה אין אלע ענינים.


 

#21 - א טעם גן עדן אין די זופ
סיפורי צדיקים, עצתו אמונה, תמימות, תפילה, חיזוק למפיץ

בעזרת ה' יתברך - יום ב' פרשת ואתחנן, ו' מנחם-אב, שנת תשפ"ג לפרט קטן


 


לכבוד מיין ליבער טייערער ... נרו יאיר, קרית ברסלב ליבערטי


איך בעט דיר מיין ליבער טייערער ברודער, שטארק זיך מיט אלע דיינע כוחות, טראכט נישט קיין איין רגע פון אפלאזן די הייליגע ארבעט פון מחי' זיין אידישע קינדער; וואלסטו געוואוסט וויפיל ווארטן אויף די בריוו, גאנצע משפחות ווארטן ווען עס קומט שוין ארויס נאך א קונטרס עצתו אמונה, נאך א ספר עצתו אמונה, זייער גאנצע שבת איז אנגעהאנגען אין דעם - וואלסטו געטאנצט פאר שמחה פאר די גרויסע זכות וואס דו האסט.


עס גייט אריבער אויף יעדן איינעם וואס גייט אריבער, און נאר די בריוו איז זיי מחזק.


דא האסטו נאך א מעשה פאר די קינדער עצתו אמונה.


דער הייליגער צדיק רבי אלימלך פון ליזענסק זכותו יגן עלינו ווען ער איז געווען אויף דער עלטער איז אים שווער געוען צו עסן, מען האט אים געדארפט זייער שטארק בעטן ער זאל עפעס טועם זיין צו האבן כח ווייטער צו לעבן.


אמאל האט דער הייליגער צדיק געזאגט פאר זיין זון: "עס איז דא א זופ וואס איך האב יארן צוריק געגעסן, א גוטע זופ, א געשמאקע זופ; גיי צו דעם דארף, צו דעם קרעטשמע און בעט פון די פרוי זאל דיר געבן פון די גוטע זופ, 'טייגל יוהך זופ', ווייל נאר די איין זופ קען איך פארנעמען".


דער זון האט זיך זייער געוואונדערט, 'וואו קען זיין דער צדיק זאל געדענקען א זופ וואס ער האט געגעסן שוין לאנג צוריק אין א קרעטשמע, דער צדיק איז העכער פון געדענקען א טעם פון א זופ...' אבער אז דער צדיק זאגט - פאלגט מען; אזוי האט ער געטון, ער איז געגאנגען צו יענעם דארף, מען האט געבעטן די פרוי פון די קרעטשמע אויב זי קען צושטעלן א טייגל יוהך זופ.


נאכן קאכן די זופ האט מען איר געבעטן זי זאל אויסזאגן דער סוד ווי אזוי מען מאכט אזא גוטע זופ, האט די פרוי געזאגט: "איך בין ארעם, איך האב נישט וואס אריינצולייגן אין די זופ, איך שטעל א טאפ, איך לייג אריין וואסער און אביסל שאלאכץ פון מייערן, און איך זאג צום אייבערשטן 'גרויסער גאט, דו האסט אזוי סאך גן עדן אויבן אין הימל, איך בעט דיר, לייג אריין אין די טאפ אביסל טעם גן עדן', דאס איז דער סוד פון די גשמאקע זופ".


דעמאלט האט מען פארשטאנען וואס דער הייליגער צדיק האט געזאגט, אז ער דארף פון יענעם זופ, ער האט געוואלט לערנען זיינע קינדער זיי זאלן זען וואס פאסירט ווען מען רעדט צום אייבערשטן מיט תמימות; אפילו א פשוט'ע פרוי, אז זי בעט דעם אייבערשטן יעדע זאך - קען זי זוכה זיין צו שפירן א גן עדן לעבן.


טייערע קינדער, מיר גייען שוין פון היינט אן יעדע זאך בעטן דעם אייבערשטן.


בעט דעם מעלער זאל מאלן א בילד ווי א פרוי שטייט אין א קאך ביים טאפ, אינעם טאפ איז דא וואסער, נעבן טאפ איז דא א זעקל מעל און די פרוי קוקט ארויף און בעט א תפילה.


דער אייבערשטער זאל העלפן זאלסט האבן הצלחה אין אלע ענינים.

#20 - נישט האבן צוטון מיט לצים און מיט א חסיד שנפל
מוהרא"ש, גבאי, תמימות, ליצנות, חכמות

בעזרת ה' יתברך - ערב שבת קודש פרשת קרח, ד' תמוז, שנת תשפ"ג לפרט קטן


 


לכבוד מיינע טייערע חברים, טייערע ליבע ברידער, תלמידי היכל הקודש בארץ ישראל, ה' עליהם יחיו


ווען איך דערמאן זיך פון ענק פון ארץ ישראל - הויב איך זיך אן בענקען; דער עיקר וואס איך בענק זיך צו ענק - איז צו די תמימות און צו די פרישקייט וואס איר האט, ווייל חכמות איז נישט אינטערעסאנט, מען האט גארנישט פון חכמות, עס נעמט אוועק די חן, מה שאין כן תמימות - דאס איז אינטערעסאנט, דאס ברענגט צו די העכסטע דרגא, עס ברענגט חן.


ביי אונז גייט די וואך די פרשה פון קרח. מוהרא"ש זאגט, די ווערטער פון רש"י הקדוש (במדבר טז, ז): "וקרח שפקח היה", קרח איז געווען א קלוגער, "מה ראה לשטות זה", וואס האט ער זיך אזוי באנארישט? - דארף מען זאגן בניחותא, נישט בלשון קשיא, "וקרח שפקח היה", ווייל קרח איז געווען א קלוגער "מה ראה לשטות זה" - דאס האט אים אריינגעווארפן אין דעם שטות; וואלט ער געדינט דעם אייבערשטן בתמימות - וואלט ער קיינמאל נישט געקריגט אויף משה רבינו, "וקרח שפקח היה" - דאס איז געווען דער בראך; דעריבער האט ער חוזק געמאכט פון האבן א מזוזה אויפן טיר און פון א פתיל תכלת, ער האט מיט זיינע חכמות נאר געוואלט שלימות; א בית מלא ספרים, א גאנצע שטוב מיט ספרים, א טלית שכולה תכלת; ביי אים איז נישט ווערד געווען א דאווענען מיט דריי עקן, ביי אים איז נישט אינטערעסאנט געווען זיך מחי' זיין מיט ציצית, מזוזה וכדומה, דאס האט אים געברענגט צו ווערן א מין, אן אפיקורס.


א שרעק פון א פרשה; ווי קען זיין אזא זאך? ווי קען מען קריגן אויף משה רבינו?! מיר לערנען נאר די פרשה פון יציאת מצרים, ווי די אידן זענען געווען אונטערטעניגט אונטער פרעה, די מכות, די שווערע גלות, און משה רבינו האט אונז ארויסגענומען און געגעבן אלעס גוטס; מן פון הימל, ענני הכבוד וואס וואשט די וועש און מאכט געשמאק די וועג אין מדבר, און מען שפירט דעם אייבערשטן, מען זעט יעדן טאג ניסים - ווי קען זיין אזא זאך צו קענען אויפהעצן אזויפיל רבנים און אזויפיל אידן קעגן דעם צדיק משה?!


נאר דער הייליגער רבי ברענגט פונעם הייליגן בעל שם טוב זכותו יגן עלינו, דער רבי זאגט (לקוטי מוהר"ן חלק א', סימן לג): "שָׁמַעְתִּי בְּשֵׁם הַבַּעַל שֵׁם טוֹב", איך האב געהערט נאכזאגן פון הייליגן בעל שם טוב זכותו יגן עלינו, "שֶׁאָמַר", וואס האט געזאגט: אוֹי וַאֲבוֹי", גיוואלד און געשריגן! "כִּי הָעוֹלָם מָלֵא מְאוֹרוֹת", די וועלט איז פיל מיט ליכט, "וְסוֹדוֹת נִפְלָאִים וְנוֹרָאִים", און פיל מיט וואונדערליכע סודות, "וְהַיָּד הַקְּטַנָּה עוֹמֶדֶת בִּפְנֵי הָעֵינַיִם, וּמְעַכֶּבֶת מִלִּרְאוֹת אוֹרוֹת גְּדוֹלִים", און דער קליינער האנט פארשטעלט אלעס; זאגט מוהרא"ש זכותו יגן עלינו, מען קען דאס פארשטיין און זען וואס פאסירט ווען איינער קומט צו א צדיק, ער ווערט מקורב צום רבי'ן און הערט הערליכע עצות ווי אזוי צו לעבן א חיים טובים, ווי זיך צו קענען דערהאלטן מיט זיך, מיט פרנסה, מיט די ווייב, מיט די קינדער און מיט אלעס, דער רבי מאכט ליכטיג, דער רבי האט אין יעדע פרט אין לעבן עצות און שכל וואס ארבעט מיט יעדן איינעם, ביז עס קומט א לץ און מיט די קליינע האנט מאכט ער א תנועה פון ביטול, און דאס פארשטעלט אלעס.


דער הייליגער בעל שם טוב געשריגן: "גיוואלד!" וואס טוט מען מיט דעם לץ וואס שפעט אפ פון בחורים און אינגעלייט וואס הויבן אן ארויסקריכן פון זייער נעפל, פון זייער תפיסה; ענדליך הויבט מען אן שפירן א טעם אין לעבן, ביז דער לץ פרעגט אזוי מסיח לפי תומו: "וואו דרייסטו זיך? וואו גייסטו?" און ווען ער הערט אז דער בחור, דער אינגערמאן האט געטראפן א צדיק, עס ווערט אים גוט אין לעבן - מאכט דער לץ מיט די האנט אזא תנועה פון ביטול און דאס פארשטעלט אלעס, מען הויבט אן טראכטן 'אפשר איז דער לץ גערעכט?' השם ישמרינו.


טייערע חברים, טייערע ברידער, בעטס דעם אייבערשטן איר זאלט נישט האבן מיט קיין לצים און מיט א חסיד שנפל - וואס איז - גרוע ממשומד, און באזונדער בעט איך די גבאים פון אלע בתי מדרשים, געבט אכטונג עס זאל נישט זיין ביי אונז קיין לצים; איין לץ, איין חכם - קען ענק אלע אומגליקליך מאכן. איך געדענק ווען איך בין מקורב געווארן - איז נאך געווען א שטארקע בושה צו רעדן פון מוהרא"ש, אפילו אין אונזער שטובל (אין אנהויב האבן מיר געהאט א קליין שטיבל, א ד' על ד') - האט מען נישט געזאגט 'מוהרא"ש זאגט', 'מוהרא"ש דערציילט', מען האט גערעדט מיט רמזים, 'ער זאגט' און 'ער דערציילט'; עס האט מיר גענומען צייט צו כאפן ווער איז דער 'ער', און עס פלעגן זיך דרייען לצים; זיי האבן דאס אוועקגעמאכט און יענץ אוועק געמאכט, זאגן משניות איז נישט דעם רבינ'ס זאך, זיך פרייען מיט פשטות יהודות איז נישט אזוי פשוט, לעבן אין שטוב מיט די ווייב איז גאר קעגן די ברסלב'ער וועג לויט זייער פארדרייטע קאפ וכו' וכו', ביז איך האב געבעטן רשות פונעם גבאי (דעמאלט בין איך געווען א פרישער מקורב, נאך איידער די ישיבה האט זיך געעפנט) אז איך וויל לייגן א טאוול "בית המדרש היכל הקודש בנשיאות מוהרא"ש", און וואונדער איבער וואונדער, אלע פליגן און אלע בינען - זענען פלוצלונג אוועק, עס זענען געבליבן נאר אפאר בחורים און אינגעלייט תמימים; דעמאלט האב איך געזען אז דאס ווארט "מוהרא"ש" - האט עפעס א שטארקע כח, א הייליגקייט, עס פארטרייבט לצים, און פון דעמאלט האט מען אנגעהויבן רעדן ווי מער פון מוהרא"ש, און אזוי האבן מיר זוכה געווען צו גיין בתמימות און פאלגן די זיסע עצות.


דעריבער בעט איך ענק, איר זענט פריש, איר הויבט יעצט אן זיך אוועק צו שטעלן, זאלט איר וויסן, עס איז נישטא א גרעסערע טומאה פון ליצנות, רבי נתן זאגט אז ליצנות איז אבי אבות הטומאה; עס נישטא נאך אזא טומאה וואס פארשטעלט גילוי אלוקית פונעם מענטש - ווי די טומאה פון ליצנות, אזוי ווי מען זעט אז חכמינו זכרונם לברכה זאגן (יומא פו:): "הַבָּא לִיטַּמֵא פּוֹתְחִין לוֹ", איינער וויל אוועק גיין פונעם אייבערשטן, העלפט מען פון הימל ער זאל אוועק גיין, "שֶׁנֶּאֱמַר (משלי ג, לד): 'אִם לַלֵּצִים הוּא יָלִיץ'", זאגט רבי נתן, וואס האט מען אנגעכאפט דוקא דעם פסוק? ווייל אז א מענטש וויל טון עבירות, ברענגט מען אים א לץ, ער לאכט אפ פון אלעס וואס צדיקים זאגן און אזוי פאלט ער ממילא אראפ רחמנא לצלן.


רבי נתן פלעגט שטענדיג אנזאגן זיינע תלמידים זיי זאלן אכטונג געבן פון לצים, ער פלעגט זאגן בזה הלשון: "די אלע וואס האבן גערעדט, האבן זיך נישט דערהאלטן, און די וואס האבן גע'טענה'ט און זיך מתווכח געווען - זענען ליידער אוועק געפאלן", דערפאר זאלסטו זייער אכטונג געבן נישט צו האבן צוטון מיט לצים, אפילו זיי זעען אויס ווי חסידי'שע אינגעלייט; ברודער, אנטלויף פון זיי ווי פון פייער, ווייל דו וועסט נאכדעם אוועק פאלן אינגאנצן פון אידישקייט.


אזוי אויך געפונען מיר, חכמינו זכרונם לברכה זאגן (פסחים קיב:) רבינו הקדוש האט אנגעזאגט זיינע קינדער: "אַל תָּדוּרוּ בִּשְׁכֶנְצִיב", איר זאלט נישט וואוינען אין די שטאט שכנציב, ווייל זיי זענען זייער גרויסע לצים, און איר וועט ווערן נאכגעשלעפט נאך זיי; זעט מען פון דעם ווי הארב ליצנות איז, און ווי ווייט א מענטש דארף אכטונג געבן וואו ער וואוינט, און מיט וועם ער חבר'ט זיך וכו' וכו'.


איך ווארט אייך שוין צו טרעפן אלע אין אומאן ביים הייליגן רבינ'ס ראש השנה.


א פרייליכן שבת.

#19 - ווער עס שטעלט אפ א שידוך, איז א באנדיט
שידוכים, תמימות, גראפאלאגיע, חכמות

בעזרת ה' יתברך - יום ד' פרשת קרח, ב' תמוז, שנת תשפ"ג לפרט קטן


 


מרת ... תחי'


מיין מאמע דערציילט מיר יעצט אז מען רעדט צו אייך נאכאמאל די שידוך פון ... נרו יאיר, און איר צווייפלט דאס צו טון ווייל א באבא פון ירושלים האט געזאגט אז די נעמען שטימען נישט, און א צווייטער פאפער האט געזאגט אז ער זעט אויפן שריפט אז ער איז א כעסן און איר ווילט וויסן וואס איר זאלט טון.


איך האב אייך שוין געזאגט א יאר צוריק, דער וואס שטעלט אפ א שידוך צוליב דעם אז די נעמען שטימען נישט, אדער צוליב דעם אז די שריפט, גראפאלאגיע, זאגט - אז דער וואס האט געשריבן די כתב האט מידות רעות וכו' וכו'; אזא איינער איז א באנדיט, א פארברעכער; זאל מען רופן 'נקיי הדעת שבירושלים', זאל מען באטיטלען מיטן טיטל 'בקי בחכמת היד והפרצוף'; אזא איינער איז א ליגנער, א שווינדלער.


איך זאג אייך איר זאלט טון דעם שידוך, איר זאלט טון וואס די תורה זאגט, בפרט אז ערליכע רבנים, ווי דער ראש ישיבה הרב ... וואס איז א גאון וצדיק - זאגט עדות אויף דעם אינגערמאן אז ער איז א טייערער אינגערמאן - זאלט איר לויפן טון דעם שידוך.


וואויל איז פאר די וואס גייען צו ערליכע אידן, וואס פירן זיך מיט די תורה; מיט'ן פסוק (דברים יח, יג): "תָּמִים תִּהְיֶה עִם ה' אֱלֹקֶיךָ", און וויי און ביטער איז פאר די וואס ווערן פארכאפט ביי די שווינדלער, אין זייער נעץ פון גראפאלאגיע אדער חכמת הקבלה (קבלת כסף) - וואס מאכן משוגע זייערע מענטשן מיט ליינען נעמען, הענט, שטערן וכו' וכו'.


איך חזר איבער נאכאמאל וואס איך האב מקבל געווען פון מיין גרויסער רבי מוהרא"ש זכותו יגן עלינו: "ווער עס שטעלט אפ א שידוך - איז א באנדיט, און די וואס זאגן אז די נעמען שטימען נישט, אדער זיי ליינען די שריפט און הענט און שטעלן אפ שידוכים - זענען גרויסע פארברעכער, און זיכער דער וואס מאכט גט'ן ביי אידישע קינדער - דער איז דער שטן אליין".


דער אייבערשטער זאל העלפן איר זאלט האבן הצלחה אין אלע ענינים.

#18 - זייער אכטונג געבן מיר זאלן נישט רעדן און קריגן אויף צדיקים
חברים, צדיקים, תמימות, התנגדות, דף גמרא, ליצנות

בעזרת ה' יתברך - יום ב' פרשת קרח, א' דראש חודש תמוז, שנת תשפ"ג לפרט קטן


 


לכבוד ... נרו יאיר


די וואך האבן מיר די פרשה פון קרח; עס כאפט א פחד, א שרעק - ווען מען איז מעביר סדרה, מען לערנט חומש רש"י; וואס גייט פאר? אויף וועם רעדט מען? אויף וועם קריגט מען? און ווער זענען די וואס קריגן? גרויסע מענטשן! גרויסע רבנים! וואס טוט זיך דא?!


מיר דארפן אבער אכטונג געבן מיר זאלן נישט רעדן און קריגן אויף צדיקים. איך בעט דיר זייער, ווער נישט נאכגעשלעפט מיט קרח, קריג נישט אויף צדיקים, רעד נישט אויף קיין צדיקים, און זיכער נישט אויף צדיקים וואס זענען זיך מוסר נפש צו פארשפרייטן די אמונה אויף די וועלט און אריינברענגען קדושה וטהרה אין אידישע קינדער.


לצים זענען דא איבעראל, לצים איז נישט קיין נייע זאך; דו זוך אויף צווישן אנשי שלומינו די אינגעלייט וואס האבן אין זיך תמימות, און דיין ווייב זאל אויפזוכן צווישן די פרויען די פרויען וואס לעבן מיט תמימות; ביי זיי איז א ווארט פון רבי'ן - א ווארט, זיי גייען מיט תמימות נאך די וועג פון צדיקים, און מיט זיי זאל זי זיך באפריינדן.


כאפ אריין א בלאט גמרא, זאג די ווערטער אפילו בלי הבנה; דאס וועט דיר בלייבן.


דער אייבערשטער זאל העלפן זאלסט האבן הצלחה אין אלע ענינים.

#17 - מיט חכמות און ליצנות פארלירט מען אלעס
צדקה, דאווענען, מנין, תמימות, תפילה, ליצנות, חכמות

בעזרת ה' יתברך - יום ב' פרשת שלח, כ"ג סיון, שנת תשפ"ג לפרט קטן


 


לכבוד מיין טייערער ... נרו יאיר


עס איז דא איין זאך ביי דיר וואס איך האב זייער ליב, פון ווען איך האב דיר געפינען, פון ווען דו האסט געלערנט ביי מיר - האב איך זייער ליב דיין תמימות, דאס איז ביים רבי'ן א גרויסע זאך, ווייל נאר מיט תמימות קען מען זוכה זיין צו ווערן א צדיק, און פארקערט, מיט חכמות און ליצנות פארלירט מען אלעס.


ברודער, גיי אן מיט דיין עבודת ה', גיי אן מיט דיין תמימות ופשיטות. זיי שטארק אין דאווענען די דריי תפילות מיט מנין און מיט א סידור. ביים דאווענען זאלסטו נישט שמועסן מיט קיינעם און נישט האבן דעם טעלעפאן מיט דיר, ביים דאווענען זאלסטו זיך צודעקן מיטן טלית און בעטן דעם אייבערשטן ער זאל רחמנות האבן אויף דיר, בעט אויך פאר דיינע דורות.


אויך זאלסטו יעדן טאג לייגן אפאר פרוטות אין צדקה פושקע, און ביים לייגן צדקה זאלסטו מתפלל זיין. בעט פאר דיר, פאר דיין ווייב און קינדער, אלע זאלן בלייבן געטריי דעם אייבערשטן און די תורה.

#16 - זיך חבר'ן מיט אנשי שלומינו וואס זענען נישט קיין לצים
תפילות אויף אידיש, חברים, חסידות ברסלב, תמימות, ליצנות

בעזרת ה' יתברך - יום ד' פרשת בהעלותך, י"ח סיון, שנת תשפ"ג לפרט קטן


 


לכבוד ... נרו יאיר


געב זיך אכטונג פון לצים וואס שפעטן און מאכן חוזק פון צדיקים, נישטא נאך אזא שעדליכע זאך ווי חברים - לצים. שלמה המלך זאגט (משלי יז, יב): "פָּגוֹשׁ דֹּב שַׁכּוּל בְּאִישׁ", עס איז בעסער זיך צו באגעגענען מיט א פארציקענדער בער, "וְאַל כְּסִיל, בְּאִוַּלְתּוֹ", ווי צו באגעגענען א נאר, א לץ, וואס שפעט און מאכט חוזק; ווייל ליצנות איז אבי אבות הטומאה, נישטא נאך אזא טומאה וואס פארשטעלט דעם אייבערשטן - ווי די טומאה פון ליצנות.


היט זיך פון לצים און בפרט פון לצים וואס פאררופן זיך 'ברסלב'ער חסידים וכו'. חכמינו זכרונם לברכה זאגן (יומא לח:): "הַבָּא לְטַמֵּא פּוֹתְחִין לוֹ", ווער עס וויל אוועק גיין פונעם אייבערשטן - העלפט מען אים צו פון הימל ער זאל אוועק גיין, אזוי ווי עס שטייט (משלי ג, לד): "אִם לַלֵּצִים הוּא יָלִיץ"; זאגט דער הייליגער רבי נתן, פארוואס האט מען אנגעכאפט דוקא דעם פסוק "אִם לַלֵּצִים הוּא יָלִיץ"? זאגט דער הייליגער רבי נתן זכרונו לברכה, אז א מענטש וויל זיך מטמא זיין ברענגט מען אים א לץ, וואס יענער לאכט אפ פון אלעס וואס צדיקים זאגן, אזוי פאלט ער ממילא אראפ רחמנא לצלן.


בעט דעם אייבערשטן: "רבון העולמים איך וויל אויך זיין א תמים, זיך פירן מיט תמימות, נישט האבן צוטון מיט קיין ליצנות", און זוך דיר אויף צווישן אנשי שלומינו גוטע חברים וואס זענען נישט קיין לצים, און מיט זיי זאלסטו זיך חבר'ן.


דעם שבת וועל איך נישט זיין אין וויליאמסבורג.


דער אייבערשטער זאל העלפן זאלסט האבן הצלחה אין אלע ענינים.

#15 - פון אזא רבי וועל איך קיינמאל נישט אוועק גיין
תפילה והתבודדות, שמחה, חינוך הילדים, צדיקים, חסידות ברסלב, אומאן, ראש השנה, פרנסה, נעגל וואסער, סיפורי צדיקים, אמונת חכמים, קשיות, יום טוב, ארץ ישראל, תמימות, געלט, שבועות, תיקון ליל שבועות

בעזרת ה' יתברך


ערב שבת קודש פרשת במדבר-מברכין החודש, כ"ח אייר, מ"ג לעומר, שנת תשפ"ג לפרט קטן


 


לכבוד מיינע טייערע חברים, טייערע ליבע ברידער, תלמידי היכל הקודש בארץ ישראל, ה' עליהם יחיו


איך בין יעצט געווען אין ארץ ישראל און שוין בענק איך זיך צוריק צו גיין צו ענק. איך וואלט געבליבן מיט ענק פאר נאך לענגער, איך האב אייך זייער ליב. איך בין אהיים געפארן פאר איין סיבה, איך האב א שטוב מיט קליינע קינדער, זיי דארפן מיך אין שטוב, איך ליין מיט זיי קריאת שמע יעדע נאכט, איך לייג זיי שלאפן, און אינדערפרי גיס איך זיי אפ נעגל וואסער (איך האב א קליינע דירה, מען שלאפט איינער נעבן צווייטן, עס איז נישטא קיין פלאץ פאר יעדע קינד צו לייגן נעגל וואסער. איך וועק זיי און גיס זיי אפ נעגל וואסער); נאר צוליב דעם בין איך אהיים געקומען, אז נישט - וואלט איך געבליבן מיט אייך. אנשי שלומינו פון ארץ ישראל זענען אן ענין אחר לגמרי; דאס תמימות, דאס בענקען צום אייבערשטן, דאס איז עפעס א ווילד חידוש, איך בין אייך זייער מקנא.


שטארקט אייך, און מאכט א חשבון יעדן טאג וואס מיר האבן אלץ באקומען פון הייליגן רבי'ן. עס איז דא אסאך בלבולים, אסאך ליצנות, אסאך קשיות אויפן צדיק. דער רבי זאגט (לקוטי מוהר"ן חלק ב', סימן נב): "מַה שֶּׁקָּשֶׁה קֻשְׁיוֹת עַל הַצַּדִּיקִים", דאס וואס עס איז דא קשיות אויף צדיקים, "זֶהוּ מֻכְרָח לִהְיוֹת", אזוי מוז זיין, "כִּי הַצַּדִּיקִים מִתְדַּמִּים לְיוֹצְרָם כַּמּוּבָא", ווייל די צדיקים זענען צוגעגליכנט צום אייבערשטן, "וּכְמוֹ שֶׁקָּשֶׁה קֻשְׁיוֹת עַל הַשֵּׁם יִתְבָּרַךְ", און אזוי ווי מענטשן האבן קשיות אויפן באשעפער, 'פארוואס גייט מיר נישט? פארוואס מוטשע איך זיך?' "כְּמוֹ כֵן בְּהֶכְרֵחַ שֶׁיִּהְיֶה קָשֶׁה קֻשְׁיוֹת עַל הַצַּדִּיק, כִּי הוּא מִתְדַּמֶּה אֵלָיו יִתְבָּרַךְ", אזוי אויך איז דא קשיות אויפן אייבערשטן; וואויל איז דעם וואס קומט אלעס איבער.


נישט מען זאל מיינען אז עס איז דא אן ענין פון האבן קשיות, באלד וועט נאך איינער זאגן 'קוק עס שטייט אין לקוטי מוהר"ן, זה מוכרח להיות, עס מוז זיין'; ניין, חס ושלום; וואויל איז דעם וואס האט נישט קיין קשיות און האט נישט קיין טענות, ער ווייסט און גלייבט אז מיר קענען נישט פארשטיין דעם אייבערשטן און מיר ווייסן אז אלעס וואס ער טוט - איז גוט.


ווער עס איז זיך מתבודד און שמועסט אויס מיטן אייבערשטן ווי אזוי ער האט אויסגעזען, און ווי אזוי ער זעט נאך אלץ אויס, און וואס דער רבי האט געטון מיט אים, און וואס דער רבי טוט מיט אים יעדן טאג - דער האט כח איבער צו קומען אלע קשיות און בלבולים, אים קומט אויס קלאר טאג נאך טאג: 'פון אזא רבי וועל איך קיינמאל נישט אוועק גיין, אפילו ער וועט מיך שמייסן מיטן דראנג'.


אזוי ווי רבי נתן האט געזאגט פארן רב, רבי אהרן, ווען ער איז געקומען צום רבי'ן דעם לעצטן ראש השנה פון רבי'ן - שנת תקע"א - פרעגן וואס ער זאל טון וועגן זיין אין אומאן אויף ראש השנה, ער האט געזאגט פארן רבי'ן אז די ראשי קהילה זאגן אים אז ער קען נישט אוועקפארן, ער טאר זיי נישט איבערלאזן וכו', און אויב ער וועט אוועק פארן אויף ראש השנה - וועט ער פארלירן זיין פרנסה וכו'. האט אים דער רבי געזאגט ער זאל נישט קומען, און אזוי האט ער געטון, ער איז נישט געקומען. ווען רבי נתן האט געהערט דערפון, אז ער איז נישט געקומען ווייל דער רבי האט אים געזאגט: "קום נישט", האט ער אים געזאגט: "אפילו דער רבי זאל נעמען א דראנג (א דיקע האלץ) און מיך אוועק טרייבן - וואלט איך אויך נישט אוועק געגאנגען".


אזוי אויך גייט די מעשה, דער רבי האט געהאט א תלמיד ר' ליפא, א גרויסער סוחר. אמאל איז ער געפארן צום יריד מאכן געשעפטן, ער האט געטראכט אז ער וועט קודם גיין צום רבי'ן נעמען א ברכה. ביי שלש סעודות האט ער געווארט אז דער רבי זאל שוין ענדיגן די תורה, ער זאל קענען פארן צום יריד פארדינען געלט. דער הייליגער רבי האט דאך אלעס געזען, האט ער מרמז געווען ביי די תורה וואס שטייט אין זוהר (תיקוני זוהר תיקון ג' מהתיקונים האחרונים): "חֲיֵיכִת בְּהוֹן בְּעוּתְרָא בְּהַאי עָלְמָא, וּלְּבָתַר, קְטִילַת בְּהוֹן", געלט לאכט צום מענטש אין די יונגע יארן, און שפעטער הרג'עט עס דעם מענטש; דער רבי האט געוואלט מיט דעם מרמז זיין פאר ר' ליפא אז נישט אלעס איז געלט וכו'. ר' ליפא האט זיך באליידיגט פון דעם, ער איז אוועק געגאנגען פון רבי'ן און מער נישט געקומען.


יארן שפעטער האט אים רבי נתן געטראפן, ער האט אים געפרעגט: "ליפא, וואו ביסטו אנטלאפן, פארוואס ביסטו אוועק פון הייליגן רבי'ן? עמנו הייתם?!" האט אים ר' ליפא געזאגט: "דער רבי האט מיך פארשעמט", מיינענדיג די תורה וואס דער רבי האט דעמאלט געזאגט און אים מרמז געווען אין די תורה, זאגט אים רבי נתן: "ליפא! פון אזא רבי גייט מען אוועק?! זאל דער רבי נעמען א דראנג (א דיקע האלץ) און מיך שלאגן - וועל איך אויך נישט אוועק גיין", ווייל ווען מען מאכט זיך א חשבון, מען איז זיך מתבודד - קומט אויס אז 'פון אזא רבי וועל איך קיינמאל נישט אוועק גיין, אפילו ער וועט מיך שמייסן מיטן דראנג'.


די וואך קומט דער הייליגער יום טוב שבועות. געבט אכטונג נישט ארייננעמען דעם יום טוב מיט נערווען, און נארישקייטן; דער עיקר איז ארייננעמען יום טוב מיט שמחה. גארנישט דארף זיין, נאר איין זאך, מען דארף זיין פרייליך און איבערגעגעבן צום אייבערשטן. אז איר וועט קענען אויפזיין שבועות ביינאכט - איז זייער גוט, מען קען זוכה זיין צו גרויסע זאכן. מוהרא"ש זאגט, דער עיקר תיקון איז זאגן דעם ערשטן פסוק פון יעדע פרשה און דעם לעצטן פסוק, סיי פון תורה און פון נביאים וכתובים, און אויך די תרי"ג מצוות.


ביי אונז נאכן זאגן דעם תיקון - טאנצן מיר; מיר פרייען זיך אז מיר זענען אידן און מיר ווייסן פון די הייליגע צדיקים. מיר טאנצן ביז פארן עלות השחר, מען גייט און מקוה און מען איז זייער פרייליך.


א פרייליכן שבת און א פרייליכן יום טוב.

#14 - אז זי איז א פשוט'ע און א תמימות'דיגע, איז דאס נאר א מעלה
שידוכים, תמימות, חכמות

בעזרת ה' יתברך


יום ה' פרשת יתרו, ל"ב שובבי"ם, י"ח שבט, שנת תשפ"ג לפרט קטן


 


לכבוד ... נרו יאיר


איך האב ערהאלטן דיין בריוו.


ווי לאנג וועסטו בלייבן אליינס און ווארטן עס זאל דיר קומען א ווייב וואס דו דמיונ'סט זיך אויס? אז זי איז א פשוט'ע און א תמימות'דיגע - איז דאס נאר א מעלה, און אז דו ביסט א חכם און א פארשטייער - איז דאס בכלל נישט קיין מעלה, עס געבט גארנישט צו צום לעבן; איז וואס איז די שאלה בכלל? לויף צום שידוך.


קוק זיך אן ווי אלט דו ביסט, דער לעבן גייט אריבער אזוי שנעל. דער רבי זאגט (לקוטי מוהר"ן חלק ב', סימן סא) דער גאנצער לעבן איז ווי א פערטל שעה; גיי צום שידוך בשמחה רבה.


נאכאמאל, תמימות און פשיטות איז נאר א מעלה, און חכמות איז בכלל נישט קיין מעלה נאר "יוסיף מכאוב" (קהלת א, יח).


דער אייבערשטער זאל העלפן זאלסט האבן הצלחה אין אלע ענינים.

#13 - ווער עס האט אמונה, דער דינט דעם אייבערשטן מיט יעדע זאך
שמחה, אמונה, עבודת השם, נסיעה, משניות, גמרא, ראש ישיבה, לשון הרע, ארץ ישראל, מעביר סדרה, תמימות

בעזרת ה' יתברך


יום ה' פרשת וארא, י"ב שובבי"ם, כ"ו טבת, שנת תשפ"ג לפרט קטן


 


לכבוד מיינע ליבע ברידער, תלמידי היכל הקודש פון ארץ ישראל, ה' עליהם יחיו


איך בין נאכאלץ אונטער די גוטע געפיל פון זיין מיט אייך דעם פארגאנגענעם וואך, איך האב זיך זייער מחי' געווען מיט ענק. די אמעריקאנער פרעגן וואס איך זאג צו די ארץ ישראל'דיגע תלמידים, זיי זאגן, זיי שפירן אז דער ראש ישבה איז מער פרייליך דארט.


דער אמת איז, איבעראל איז דא מעלות און מעלות, אבער איין זאך וואס איך זע ביי אייך מער ווי אין אנדערע פלעצער, עס איז דא אסאך מער תמימות ביי אייך; דאס איז א שטארקע זאך פאר'ן התקרבות צום רבי'ן. דעם רבינ'ס זאך קען מען נעמען נאר מיט גרויס תמימות, דער רבי האט געזאגט (שיחות הר"ן, סימן קנד): "אַי אַי פְּרָאסְטִיק", ער האט זיך געבענקט צו די גרויסע עבודה פון דינען דעם אייבערשטן פשוט. "גַּם אָמַר", נאך האט דער רבי געזאגט: "שֶׁדִּבֵּר עִם כַּמָּה צַדִּיקִים גְּדוֹלִים", ער האט גערעדט מיט אסאך גרויסע צדיקים, "וְאָמְרוּ גַּם כֵּן", זיי האבן אים אויך געזאגט די זעלבע זאך, "שֶׁלֹּא הִגִּיעוּ לְמַדְרֵגָתָם", אז זיי זענען נישט צוגעקומען צו זייערע מדריגות, "כִּי אִם עַל יְדֵי עִנְיָן פְּרָאסְטִיק", נאר דורך די פשוט'ע עבודה, "שֶׁעָסְקוּ בַּעֲבוֹדָתָם בִּפְשִׁיטוּת גָּמוּר בְּהִתְבּוֹדְדוּת וְשִׂיחָה בֵּינוֹ לְבֵין קוֹנוֹ", זיי האבן אסאך גערעדט צום אייבערשטן פשוט'ערהייט און אסאך געשמועסט מיט'ן אייבערשטן, "וְעַל יְדֵי זֶה הִגִּיעוּ לְמַה שֶּׁהִגִּיעוּ, אַשְׁרֵי לָהֶם", און נאר אזוי זענען זיי צוגעקומען צו וואס זיי זענען צוגעקומען, וואויל איז זיי.


דאס זע איך ביי אייך, עס איז דא א שטארקע תמימות, און דאס האב איך ליב, ווייל דורך תמימות ופשיטות קומט מען צו האבן א קלארע אמונה, וואס דאס איז ביים רבי'ן געווען מער פון אלעם. אזוי ווי דער הייליגער רבי זאגט (שיחות הר"ן, סימן לג): "אֵצֶל הָעוֹלָם אֱמוּנָה הוּא דָּבָר קָטָן", ביי די וועלט איז אמונה א קלייניקייט, "וְאֶצְלִי אֱמוּנָה הוּא דָּבָר גָּדוֹל מְאֹד", אבער ביי מיר איז אמונה גאר א גרויסע זאך, "וְעִקַּר הָאֱמוּנָה הִיא בְּלִי שׁוּם חָכְמוֹת וַחֲקִירוֹת כְּלָל", דער עיקר אמונה איז ווען מען גלייבט אן קיין חכמות, אן קיין חקירות, "רַק בִּפְשִׁיטוּת גָּמוּר", נאר מיט א פראסטקייט, "כְּמוֹ שֶׁהַנָּשִׁים וְהַהֲמוֹן עַם הַכְּשֵׁרִים מַאֲמִינִים", אזוי ווי פרויען און פשוט'ע מענטשן פירן זיך, מען גלייבט אז אלעס איז דער אייבערשטער, ער מאכט אלעס, ער טוט אלעס און ער איז אלעס.


איך בין געווען אויפ'ן וועג צוריק צום לופטפעלד האט מען מיר געזאגט אז מען קען שוין אריינגיין אינעם בני ברק'ער שול, (קוים וואס מען האט זיך אריינגעצויגן אינעם נייעם שול אויף רחוב ירושלים, זענען שוין די שכנים געלאפן צום בית דין מיט א גיוואלד, אז מען זאל אונז נישט אריינלאזן דארט ווייל מיר זענען נישט ערליך; וויי גיוואלד, וואס מען ליידט פון לשון הרע, וויי גיוואלד וואס מען רעדט אלץ אויף צדיקי אמת וואס זענען זיך מוסר נפש צו אויסלייזן די שכינה הקדושה און עס אריינברענגען אין די וועלט; אויף זיי רעדט מען לשון הרע מיט הוצאת שם רע), בין איך געפארן אהין מחזק זיין די שול.


מיר האבן גערעדט פון וואס דער הייליגער רבי זאגט (לקוטי מוהר"ן חלק ב', סימן פו) אויף די וואכעדיגע פרשה (שמות ו, ט): "וְלֹא שָׁמְעוּ אֶל מֹשֶׁה מִקֹּצֶר רוּחַ וּמֵעֲבֹדָה קָשָׁה", אידישע קינדער האבן נישט געוואלט אויסהערן משה רבינו - מקוצר רוח, זאגט דער רבי דאס איז ווייניג אמונה; אז מען האט נישט קיין אמונה דארף מען טון עבודות קשות, ווייל ווער עס האט אמונה, ער ווייסט און גלייבט אז יעדע פינטל וואס מען טוט איז חשוב ביים אייבערשטן - דער דארף נישט פאסטן, דער דינט דעם אייבערשטן מיט יעדע זאך, אזוי ווי עס שטייט (משלי ג, ו): "בְּכָל דְּרָכֶיךָ דָעֵהוּ", מיט יעדע זאך זאלסטו וויסן דעם אייבערשטן, נאר אן אמונה מיינט מען אז מען מוז טון עבודות קשות, דאס זאגט דער רבי, מִקֹּצֶר רוּחַ, אז מען האט נישט אמונה - וּמֵעֲבֹדָה קָשָׁה - דארף מען שווער ארבעטן.


טייערע ברידער, טייערע חברים, לאמיר אנהויבן טון די עצות פון רבי'ן, אנהויבן לערנען יעדן טאג אביסל חומש, מעביר סדרה זיין פון אנהויב וואך. אזוי ווי עס ווערט גע'פסק'נט (אורח חיים סימן רפה, סעיף ג): "מִיּוֹם רִאשׁוֹן וְאֵילַךְ חָשׁוּב עִם הַצִּבּוּר", פון זונטאג קען מען שוין אנהויבן מעביר סדרה זיין, און דער משנה ברורה זאגט (שם, סעיף קטן ח) דער גר"א זכר צדיק לברכה האט זיך אזוי געפירט, יעדן טאג האט ער מעביר סדרה געווען אביסל; זונטאג ביז שני, מאנטאג ביז שלישי, דינסטאג ביז רביעי און אזוי ווייטער; אז מען גייט אויף דעם וועג - ענדיגט מען די סדרה יעדע וואך.


אויך זאלט איר לערנען אביסל משניות; משניות מאכט דעם מענטש פריי, מען גייט ארויס פון אלע קטנות הדעת. חכמינו זכרונם לברכה זאגן (ויקרא רבה ז, ג): "אֵין כָּל הַגָּלֻיּוֹת הַלָּלוּ מִתְכַּנְסוֹת אֶלָּא בִּזְכוּת מִשְׁנַיוֹת", משיח וועט קומען נאר בזכות וואס מען לערנט משניות.


ועל כולם לערנט אביסל גמרא, מיר גייען ענדיגן די וואך מסכת נדרים, מיר הייבן אן מסכת נזיר. בעט איך אייך, כאפט אייך מיט, א שאד עס זאל אריבערגיין א טאג אן לערנען גמרא. דער הייליגער רבי זאגט (לקוטי מוהר"ן חלק א', סימן ריד): "'תַּלְמוּד' בְּגִימַטְרִיָּא אוֹתִיּוֹת שֶׁל שְׁמָהּ 'לִילִית', עַל כֵּן יֵשׁ כֹּחַ בְּלִמּוּד הַתַּלְמוּד לְהַכְנִיעַ אוֹתָהּ", 'תלמוד' באטרעפט די זעלבע מספר ווי די נאמען פון די קליפה וואס מאכט א מענטש זינדיגן אין פגם הברית, און ווען מען לערנט גמרא איז מען מכניע די קליפה; דערפאר האט דער סמ"ך מ"ם זייער מורא פון א דף גמרא, אלעס וועט ער לאזן דעם מענטש זאל טון, אבי נישט עפענען א גמרא.


והעולה על הכל לאמיר אנהויבן זיין פרייליך, זיך פרייען מיט די מצוות וואס מיר טוען, זיך פרייען מיט דעם אז מיר זענען אידן; דורך התבודדות ותפילה קומט מען צו שמחה.


איך בענק שוין, איך וויל שוין קומען נאכאמאל.


דער אייבערשטער זאל העלפן איר זאלט האבן הצלחה אין אלע ענינים.

#12 - גוטע גרוסן פון חבורת היכל הקודש אין בני ברק
קינדער, חינוך הילדים, הפצה, חסידות ברסלב, בית המדרש, היכל הקודש, לשון הרע, תמימות

בעזרת ה' יתברך


יום ב' פרשת ויחי, ט' טבת, שנת תשפ"ג לפרט קטן


 


לכבוד מיינע טייערע חברים, תלמידי היכל הקודש בני ברק, ה' עליהם יחיו


איך באקום כסדר זייער גוטע גרוסן פון ענקער חבורה; ווער עס פאלט אריין ביי ענק אין שול אויף א תפילה - ווערט זייער איבערגענומען פון די אחדות און ווארעמקייט וואס הערשט צווישן אייך, ובעיקר פון די תמימות. עס איז נישטא ביי ענק קיין ליצנות, די גוטע גריסן געבט מיר כח אנצוגיין.


אויך דערציילט מען מיר אז מען געבט אכטונג אויף די קינדער; מען דאווענט מיט זיי, מען זינגט מיט זיי, מען דערציילט זיי תפילה מעשיות און מעשיות פון צדיקים. ביים רבי'ן איז דאס געווען א וויכטיגע זאך, דער רבי האט געוואלט מיר זאלן רעדן צו די קינדער, דער הייליגער רבי האט געזאגט (שיחות הר"ן, סימן רט): "אַייעֶרֶע קִינְדֶער זָאלְט אִיר מוֹדִיעַ זַיין וָואס דָא הָאט זִיךְ גֶעטוּן", און רבי נתן זאגט (שם): "וְאָמַר בְּרֶתֶת וְזִיעַ בְּהִתְלַהֲבוּת נוֹרָא", דער רבי האט דאס געזאגט מיט א מורא'דיגער פלאם און מיט א פלאקער; אז מיר זאלן צואוויסן טון פאר אונזערע קינדער אז עס איז דא א רבי אויף די וועלט וואס פארשטייט יעדן איד, און ווער עס פאלגט זיינע עצות קען זוכה זיין צו ווערן א גרויסער צדיק און א גרויסער בעל מדריגה. אזוי ווי דער רבי האט געזאגט (חיי מוהר"ן, סימן שנח): "מיט יעדע שמועס וואס איך שמועס מיט ענק, קען מען זוכה זיין צו זיין אן ערליכער איד, אפילו א צדיק גמור א גאנץ לעבן, און אן ערליכער איד אזוי ווי איך מיין אן ערליכער איד".


יעצט האב איך באקומען דו גוטע נייעס אז איר האט זיך אריבערגעצויגן אין א נייעם בית המדרש אויף רחוב ירושלים, וויל איך ענק ווינטשן: "שתשרה שכינה במעשה ידיכם, און אלע פון ענק זאלן האבן די געפיל צו עוסק זיין אין צוריקברענגען אידישע קינדער צום אייבערשטן".


מיר דארפן זייער ארבעטן אראפצונעמען די שלעכטע נאמען וואס מען האט ארויפגעקלעבט אויפן רבי'ן, אויף חסידות ברסלב. מיר ליידן פון די משוגעת פון נ נח, דאס מאכט א פחד אויף עלטערן; מען ציטערט אז די קינדער וועלן משוגע ווערן, אזוי אויך אנדערע כיתות וואס פירן זיך אויף ווילד וכו' וכו'. מוהרא"ש האט יארן געארבעט שיין צו מאכן דעם רבינ'ס נאמען און מיר דארפן ממשיך זיין מיט דעם.


גייט הפצה, גייט פארשפרייטן די נייע קונטרסים און גליונות וואס איז גענומען פון אשר בנחל און פון די קונטרסים וואס מוהרא"ש האט געשריבן און גענומען פון לקוטי מוהר"ן און לקוטי הלכות; חיזוק אויף למעשה, חיזוק און עצות ווי אזוי צו קענען זיין דבוק צום אייבערשטן, חיזוק און עצות ווי אזוי צו לעבן מיט א ווייב, מיט קינדער און אין די זעלבע צייט לעבן מיטן אייבערשטן. ווערט נישט צעפאלן ווען מען שפעט און מען צערייסט די ספרים, אזוי גייט עס; ווען עס איז דא א קול דקדושה איז דא א קול הברה, און זייט מתפלל מען זאל עפענען מוסדות היכל הקודש אין בני ברק.


דער אייבערשטער זאל העלפן איר זאלט האבן הצלחה אין אלע ענינים.

#11 - ענדערש גיי מיט חברים וואס פירן זיך ווי דער תם
כיבוד אב ואם, חברים, נחת, תמימות, ליצנות, ניבול פה

בעזרת ה' יתברך


יום א' פרשת ראה, כ"ד מנחם-אב, שנת תשפ"ב לפרט קטן


 


לכבוד מיין טייערער ... נרו יאיר, תלמיד ישיבת תפארת התורה


דיין מאמע האט געשריבן א בריוו, זי שרייבט אז אלע קינדער זענען איר זייער מכבד אבער דו ביסט עפעס ספעציעל. זי שרייבט אז דו ענטפערסט קיינמאל נישט צוריק פאר טאטע מאמע, ווען דו זעסט אינדערפרי אז עס איז נישטא קיין פרישע העמדער - שרייסטו נישט, דו פארפירסט נישט.


עס איז א מחי' צו הערן אזעלכע גוטע גרוסן אויף דיר; אינעם זכות פון מכבד זיין טאטע מאמע מיט אזא דרך ארץ - וועסטו זוכה זיין צו אלע גוטע ברכות וואס די תורה וואונטשט אויף די מצוה.


זאלסט אכטונג געבן נישט צו האבן קיין שום שייכות מיט בחורים און אינגלייט וואס ווערטלען זיך ווערטלעך פון ניבול פה, בכלל זאלסטו נישט האבן שייכות מיט די וואס אלעס איז ביי זיי ווערטלעך, שפעטן פון יעדן איינעם, ובפרטיות אויב דאס איז געפלאכטן מיט מניוולות.


ענדערש גיי מיט חברים וואס פירן זיך ווי דער תם, זיי לאכן נישט און שפעטן נישט פון קיינעם, יעדער איינער איז ביי זיי חשוב און טייער. קוק צו וואס דער תם האט זוכה געווען, צו ווערן מיניסטער איבער אלע מיניסטארן.


איך האף אז בקרוב ווערסטו א חתן, איך האף צום אייבערשטן צו זיין שדכן ביי דיר.


 

#10 - ווי ווייט מען דארף זיך אכטונג געבן פון לצים
שלום בית, צדיקים, יבנאל, מוסדות, הכרת הטוב, וויכוחים, מוהרא"ש, לימוד התורה, לצנות, תמימות

בעזרת ה' יתברך


ערב שבת קודש פרשת בשלח-שירה, י"ב שבט, שנת תשפ"ב לפרט קטן


לכבוד מיינע טייערע חברים אנשי שלומינו, תלמידי היכל הקודש תושבי ארץ ישראל, ה' עליהם יחיו


ווען מען לערנט די פרשה, פרשת בשלח; ווי די תורה דערציילט וואס האט זיך געטון מיט די אידן ווען זיי זענען ארויס פון מצרים, זעט מען א שרעקעדיגע זאך, א זאך וואס מען קען נישט פארשטיין, מוהרא"ש פלעגט רעדן פון דעם יעדעס יאר ביים ליל שישי שיעור.


די תורה זאגט (שמות יג, יז): "וְלֹא נָחָם אֱלֹקִים דֶּרֶךְ אֶרֶץ פְּלִשְׁתִּים כִּי קָרוֹב הוּא", דער אייבערשטער האט נישט געוואלט אריינטראגן די אידן קיין ארץ ישראל דורך די לאנד פלשתים, ווייל עס קען זיין אז די אידן וועלן צוריקגיין קיין מצרים; עס איז זייער שווער, ווי קען זיין די אידן זאלן וועלן צוריקגיין קיין מצרים? נאכן לערנען די סדרות פון פרשת שמות וארא ווי די תורה דערציילט די שרעקליכע פיין וואס די אידן האבן געליטן אין מצרים, מען האט זיי געפייניגט מיט שרעקליכע גזירות, זיי האבן געוויינט און געשריגן צום אייבערשטן, דער אייבערשטער האט אויסגעהערט זייערע תפילות און געשיקט משה רבינו זאל זיי אויסלייזן, ווער זאל וועלן צוריקגיין צו שלעק? ווער זאל וועלן מען זאל אריינווארפן זיינע קינדער אין וואסער? מען זאל שלאגן מיט מכות רצח?!


פלעגט מוהרא"ש זאגן: די פלשתים זענען געווען גרויסע לצים, ליצנות פארשטעלט אלעס; דו קענסט אריינברענגען אינעם מענטש גילוי אלקות, קענסט אים ווייזן די גרעסטע זאכן, מיט דעם אלעם, אויב קומט א לץ - קען ער יענעם אוועקרייסן פון דעם אלעם! לצנות איז שטערקער פון אלעמען! דעריבער האט דער אייבערשטער נישט געוואלט טראגן די אידן קיין ארץ ישראל דורך די פלשתים ווייל מיט לצנות וועלן זיי באווייזן חוזק צו מאכן פון משה רבינו און פונעם אייבערשטן; דערפון דארפן מיר ארויסלערנען אכטונג צו געבן פון לצים.


דער רבי זאגט (לקוטי מוהר"ן חלק א', סימן לג): "שָׁמַעְתִּי בְּשֵׁם הַבַּעַל שֵׁם טוֹב, שֶׁאָמַר, אוֹי וַאֲבוֹי! כִּי הָעוֹלָם מָלֵא מְאוֹרוֹת וְסוֹדוֹת נִפְלָאִים וְנוֹרָאִים, וְהַיָּד הַקְּטַנָּה עוֹמֶדֶת בִּפְנֵי הָעֵינַיִם, וּמְעַכֶּבֶת מִלִּרְאוֹת אוֹרוֹת גְּדוֹלִים", איך האב געהערט נאכזאגן פון הייליגן בעל שם טוב זכותו יגן עלינו, וואס ער האט געזאגט: "גיוואלד! די וועלט איז פול מיט ליכט, פול מיט וואונדערליכע סודות, און דער קליינער האנט פארשטעלט אלעס"; מוהרא"ש פלעגט דאס שטענדיג חזר'ן מיט אונז, ווען מען ווערט מקורב צום רבי'ן, מען הייבט אן לעבן, מען הערט די וואונדערליכע עצות פון רבי'ן, מען האט חיזוק אנצוגיין אין לעבן, מען האט כח אריבערצוגיין אלע שוועריקייטן, שוועריקייטן פון פרנסה, שוועריקייטן מיט א ווייב, מיט קינדער, שוועריקייטן פון וכו' וכו', - ביז עס קומט דער קליינער הענטעלע און פארשטעלט אלעס, מען טרעפט א לץ, ער פרעגט: "וואו דרייסטו זיך?" נאכן ענטפערן: "איך דריי זיך אין היכל הקודש", מאכט דער לץ מיט די האנט אזא תנועה פון ביטול, דער מענטש באקומט פון דעם חלישות הדעת, דער קליינער מאך מיט די האנט פארשטעלט אלעס, אויף דעם האט דער הייליגער בעל שם טוב געשריגן: "געוואלד!" און אויף דעם דארף מען טאקע שרייען: "געוואלד!"


מוהרא"ש פלעגט זיך וואונדערן, ווי קען זיין א מענטש זאל אפלאזן די הערליכע לעבן וואס ער האט געפונען ביים רבי'ן צוליב א מאך מיט די האנט? צוליב א דריי מיט די נאז, ווי קען זיין אזא זאך?! עס האט דאך נישט קיין שכל! דו געדענקסט דאך ווי אזוי דו האסט געטראכט, ווי אזוי דו האסט געלעבט, בעסער געזאגט נישט געלעבט; ווי אזוי איז געווען דיין גוסטע? דיין שלום בית, דיין כיבוד אב ואם, דיין מהלך מחשבה, און וואס נישט... און ווען דו האסט געטראפן דעם הייליגן רבי'ן האט זיך געגעבן א דריי איבער אלעס לטובה, וואס זאלסטו אפילו קוקן אויף די קליינע הענטעלע? וואס זאלסטו קוקן אויף יענעמ'ס נאז ווי אזוי ער מאכט א פאקס?


רבי נתן זאגט, ליצנות איז אבי אבות הטומאה; ווייל עס נישטא נאך אזא טומאה וואס פארשטעלט גילוי אלקות פונעם מענטש ווי די טומאה פון ליצנות, אזוי ווי מען זעט, חכמינו זכרונם לברכה זאגן (יומא פו:): "הַבָּא לִיטַּמֵא פּוֹתְחִין לוֹ", איינער וויל אוועקגיין פונעם אייבערשטן, העלפט מען פון הימל ער זאל אוועקגיין, שנאמר (משלי ג, לד): "אִם לַלֵּצִים הוּא יָלִיץ", זאגט רבי נתן, וואס האט מען אנגעכאפט דוקא דעם פסוק? ווייל אז א מענטש וויל טון עבירות, ברענגט מען אים א לץ און ער לאכט אפ פון אלעס וואס צדיקים זאגן, אזוי פאלט ער ממילא אראפ רחמנא לצלן.


טייערע חברים פרישע מקורבים, שטארקט אייך מיט די עצות פון הייליגן רבי'ן, הן בתורה; יעדער איינער פון אייך מיט זיינע שיעורים כסדרן, מקרא, משנה, גמרא, מדרש, הלכה ואגדה וכו' וכו'. הן בתפילה והתבודדות, און מיט שמחה, און געבט אכטונג אין שטוב מכבד זיין די ווייב, אזוי ווי דער רבי האט אונז געזאגט.


טענה'ט נישט מיט קיינעם און שטייט נישט אין ווארט מיט לצים - וועט איר האבן א חיים טובים. מוהרא"ש האט מיר געזאגט הונדערטער מאל: "יואל, מאך נישט די טעות וואס איך האב געמאכט, טענה נישט מיט קיינעם"; מוהרא"ש האט געזאגט: "אין אנהייב האב איך געמיינט אז אויב איך וועל צוריק טענה'ן, איך וועל אויפווייזן, איך וועל מסביר זיין - וועלן זיי אננעמען, ביים סוף האב איך געזען אז עס א שאד די צייט, הנצחון אינו סובל את האמת, עס איז נישט כדאי צו ענטפערן, נאר טון וואס מען האט צו טון".


די שמחה ביי אונז איז זייער גרויס אז מען האט געעפנט א חדר אין ירושלים; מיר האבן אזוי געעפנט אונזער חדר שנת תש"ע מיט געציילטע קינדער. דעמאלט איז דאס געווען דער גרעסטער חוזק; נישט חוזק פון די גאס, חוזק פון היכל הקודש! קיינער האט נישט אריינגעשיקט די קינדער, איך האב געפרעגט מוהרא"ש אויב איך קען אויפהענגען א צעטל אין בארא פארק שול ביי מוהרא"ש, מוהרא"ש האט געהאט די שליסל פון די בולעטי"ן באר"ד וואו מען הענגט די צעטלעך, מוהרא"ש האט געעפנט די טיר און מיט א שמייכל מיר געהייסן אריינלייגן די צעטל, מוהרא"ש האט פארראכטן צוויי ווערטער; איך בין געווען זיכער אז אלע גייען אריינלייגן די קינדער, איך בין געווען צו שאנד און צו שפאט, אלע האבן געלאכט...


איך האב אויף קיינעם נישט געקוקט, איך האב סיי ווי נישט געהאט קיין ברירה, איך האב געדארפט א מוסד פאר מיינע קינדער; היינט קוק איך צוריק, זאג איך איין ווארט: "שכוח אייבערשטער!"


די וואך קומט אויס דער יארצייט פון מוהרא"ש, גייט קיין יבנאל צום ציון, גייט מיט אייערע קינדער; עס איז נישט קיין ביטול תורה, גיין צו א ציון פון א צדיק איז קיום התורה.


זייט אויך מתפלל פאר מיר, יואל בן רייצא רעכיל; דערציילט פאר'ן אייבערשטן איין גוטע זאך וואס איר האט באקומען דורך מיר, עס זאל זיין א זכות פאר מיר.


אויך זאלט איר מאכן א סעודה ביי אייך אין שול, זיך מחזק זיין מיט די עצות וואס מוהרא"ש האט אונז איבערגעלאזט, די וועג וואס ער האט אונז אויסגעפלאסטערט, די שכל וואס ער האט אונז געגעבן.


א פרייליכן שבת.

#9 - ברענג איך נישט אריין קיין צעדרייטע זאכן אין אונזער קהלה
היכל הקודש, ראש ישיבה, מורה דרך, תמימות

בעזרת ה' יתברך


יום ה' פרשת ויצא, ז' כסליו, שנת תשפ"ב לפרט קטן


 


לכבוד ...


אדער קענסטו מיר שרייבן ביי מיין נאמען אדער קענסטו מיר שרייבן ראש ישיבה; מער פון דעם שרייב מיר נישט. די אלע טיטלען וואס דו שרייבסט מיר לכבוד דער צדיק, לכבוד משיח, לכבוד איך ווייס נישט וואס - זאלסטו מיך נישט רופן און מיך נישט שרייבן. קענסט האלטן ביי דיר אין קאפ וואס דו ווילסט אויף מיר, קענסט טראכטן אויף מיר ביזן העכסטן הימל, אבער מאך מיך נישט משוגע און מאך נישט משוגע א צווייטן.


איך ווייס נישט ווער עס מאכט דא ביי אונז אין די קהילה נייע צעדרייטע זאכן וואס מען הערט אין אנדערע חסידות'ן. מיר האבן א רבי און מיר האבן די הייליגע תלמידים, רבי נתן און אזוי ווייטער מוהרא"ש; מערסטנס קענסטו מיך רופן ראש ישיבה וואס געבט איבער די עצות פון די הייליגע צדיקים.


מען דארף טאקע האבן תמימות, מען דארף זיין בתמימות; די העכסטע זאך איז תמימות, דער רבי זאגט אונז זיין תמימות'דיג און דער זעלבער רבי זאגט (שיחות הר"ן, סימן נא): "גַּם בִּתְמִימוּת אָסוּר לִהְיוֹת שׁוֹטֶה", ווען מען פירט זיך בתמימות איז אסור צו זיין א שוטה; מען דארף פרעגן אלע ספיקות פון א רב א מורה דרך, אבער סתם פארדרייען דעם קאפ פיר און צוואנציג שעה, פרעגן זאכן וואס האט נישט מיט קיין מורה דרך צו טון - דאס איז טפשות, דאס איז נישט תמימות; אויסער דעם וואס מען נעמט צו צייט פון וויכטיגע זאכן.


דער אייבערשטער זאל העלפן זאלסט האבן הצלחה אין אלע ענינים.

#8 - בלייב נאאיוו, בלייב פאנאטיש און בלייב תמימות'דיג
מאוויס, טעלעפאן, שיעורים כסדרן, תמימות

בעזרת ה' יתברך


יום ג' האזינו, ח' תשרי, שנת תשפ"ב לפרט קטן


לכבוד מיין טייערער ... נרו יאיר


מיין טעלעפאן איז צעבראכן, מענטשן האלטן מיר אין איין רופן און שרייבן, און איך קען נישט ענטפערן און נישט ליינען וואס זיי שרייבן; אויב דו קענסט מיר העלפן מיט דעם, מיר ברענגען א נייע; איך וויל א טעלעפאן אזוי ווי ביז יעצט, נישט מער פארגעשריטן, נאר מען זאל קענען רעדן און טעקסטן, גארנישט מער פון דעם.


שרייב מיר דיינע שיעורים כסדרן; שרייב מיר וואו דו האלסט אין ש"ס און אין רבינ'ס ספרים.


טייערער ברודער, לאז זיך נישט נאך, לאז זיך נישט פאלן; בלייב שטארק מיט דיין אידישקייט.


זאג דיין ווייב אז די טשעפע איז די שענסטע קאמפלימענט אויף ענק; דאס וואס די משפחה לאכט פון ענק, ווען מען רעדט פון מאוויס, עקטערס און סעלעברעטיס און דו מיט דיין ווייב פרעגן ווער? וואס? ווען? און זיי לאכן און זאגן אויף ענק אז עטס זענטס אזוי נאאיוו און פאנאטיש וכו' – דאס איז די שענסטע זאך אויף ענק.


בלייב נאאיוו, בלייב פאנאטיש און בלייב תמימות'דיג.


חתימה טובה.

#7 - געב אכטונג אז דיין בית המדרש זאל נישט זיין קיין מקום פאר לצים
שטעטל, בית המדרש, לצנות, תמימות

בעזרת ה' יתברך


יום א' פרשת במדבר, כ"ז אייר, שנת תשפ"א לפרט קטן


 


לכבוד ... נרו יאיר, גבאי בית המדרש עצתו אמונה, קרית ברסלב ליבערטי


זע אז ביי דיר אין בית המדרש זאל מען נאר רעדן דיבורי אמונה, נאר שיחות פון רבי'ן. געב אכטונג עס זאל נישט זיין קיין מקום פאר לצים; בעט דעם אייבערשטן יעדן טאג אז ביי דיר אין בית המדרש זאל נאר זיין תמימים, פשוט'ע מענטשן אן קיין חכמות, אן קיין ליצנות.


נישטא נאך אזא עקלדיגע זאך ווי א לץ. שלמה המלך זאגט (משלי כד, ט): "וְתוֹעֲבַת לְאָדָם לֵץ", א לץ וואס שפעט אפ איז א פאר'מיאוס'טע זאך ביי מענטשן, רש"י לייגט צו, אז נישט נאר ביי מענטשן נאר אויך ביים אייבערשטן, רש"י זאגט: "ליצנות היא המתעבת את האדם על הקדוש ברוך הוא ועל הבריות", ליצנות איז א זאך וואס איז עקלדיג ביים אייבערשטן און ביי מענטשן; איך עקל זיך פון לצים, איך האב ליב תמימות'דיגע מענטשן.


אז דו ווילסט וויסן וואס האט מיר געשלעפט צו מוהרא"ש; איך האב זיך דאך געדריידט אין אסאך מקומות, אויך האב איך זיך געדריידט אין ברסלב ביי אנדערע משפיעים, אבער דאס תמימות וואס איך האב געזען ביי מוהרא"ש - האט מיר אזוי באנומען, דאס האט מיר געכאפט. און ווען איך בין מקורב געווארן פלעגן מענטשן קומען חוזק מאכן, מען האט מיר געזאגט: "וואס איז געשען מיט דיר? מילא אז דו ווילסט ווערן א ברסלב'ער איז איין זאך, אבער פארוואס זאלסטו גיין צו היכל הקודש וואס איז א פלאץ פון פלאטשיגע מענטש אן קיין חכמות? עכטע תמימים!" זיי האבן נישט געוויסט אז דאס זוך איך, דאס האב איך ליב; מענטשן וואס דינען דעם אייבערשטן אן קיין חכמות, אן קיין דריידלעך.


אז דו וועסט אכטונג געבן עס זאל נישט זיין ביי דיר קיין לצים - וועסטו מצליח זיין. א גבאי מוז זיין א ווייכער מענטש, מען דארף האבן סבלנות צו אלע סארט מענטשן; אבער מען דארף אויך זיין א שטארקער מענטש, נישט לאזן עס זאל ווערן א פלאץ פון לצים.


איך ציטער פאר די שטעטל, עס זאל בלייבן ריין אזוי ווי ביים אנהייב; איך בעט אזויפיל דעם אייבערשטן אז דער שטעטל זאל זיין א ריינער פלאץ, א פלאץ וואו לצים ווילן נישט קומען, א פלאץ וואו בעלי מחלוקת ווילן נישט זיין, עס זאל בלייבן א ריינע ד' אמות אן קיין מחלוקות און אן קיין לצנות. שלמה המלך זאגט (משלי כב, י): "גָּרֵשׁ לֵץ", פארטרייב דעם לץ, "וְיֵצֵא מָדוֹן", וועט זיך אויפהערן די קריגערייען, "וְיִשְׁבֹּת, דִּין וְקָלוֹן", מען וועט זיך מער נישט קריגן; נאך זאגט שלמה המלך (שם כט, ח): "אַנְשֵׁי לָצוֹן", די אלע וואס שפעטן, "יָפִיחוּ קִרְיָה", די מאכן מחלוקות אין שטאט, "וַחֲכָמִים", און די ערליכע אידן, "יָשִׁיבוּ אָף", זיי מאכן שלום, זיי נעמען אוועק דעם צארן פון מחלוקות.


איך וועל אם ירצה ה' קומען צו דיר אין שול פון צייט צו צייט.


דער אייבערשטער זאל העלפן זאלסט האבן הצלחה אין אלע ענינים.

#6 - פרויען האבן אין זיך תמימות, דערפאר זענען זיי נענטער צום אייבערשטן
חיזוק פאר פרויען, תהלים, תמימות

בעזרת ה' יתברך


יום ד' פרשת ויצא, ט' כסליו, שנת תשפ"א לפרט קטן


 


... תחי'.


איך האב ערהאלטן אייער בריוו.


עס איז זייער גוט צו הערן די פרייליכע נייעס אז איר גייט שוין כמעט ענדיגן דעם ספר תהילים צוויי הונדערט מאל; איר האט יעצט מסיים געווען די הונדערט איין און ניינציגסטע מאל. די בעסטע זאך אין די וועלט איז צו זינגען די קאפיטלעך פון תהילים וואס דוד המלך האט געזינגען צום אייבערשטן.


דער הייליגער רבי האט זייער געהאלטן פון די תמימות וואס פרויען האבן, ער האט געזאגט (שיחות הר"ן, סימן לג): "אֵצֶל הָעוֹלָם אֱמוּנָה הוּא דָּבָר קָטָן, וְאֶצְלִי אֱמוּנָה הוּא דָּבָר גָּדוֹל מְאֹד, וְעִקַּר הָאֱמוּנָה הִיא בְּלִי שׁוּם חָכְמוֹת וַחֲקִירוֹת כְּלָל, רַק בִּפְשִׁיטוּת גָּמוּר כְּמוֹ שֶׁהַנָּשִׁים וְהַהֲמוֹן עַם הַכְּשֵׁרִים מַאֲמִינִים", ביי די וועלט איז אמונה א קלייניקייט, אבער ביי מיר איז דער עיקר אמונה אן קיין חקירות און אן קיין חכמות, נאר פשוט אזוי ווי פרויען און פשוט'ע מענטשן גלייבן; פרויען האבן אין זיך א מורא'דיגע תמימות, דערפאר זענען זיי נענטער צום אייבערשטן, ווייל ווי מער מען פירט זיך בתמימות ובפשיטות אלץ מער רעדט מען צום אייבערשטן.


מען האט אמאל געזאגט פאר'ן רבי'ן אז דער בעל שם טוב זכותו יגן עלינו האט געזאגט אזא דיבור: "ווען משיח וועט קומען וועט מען מבטל זיין אלע ווייבער שול'ן", האט דער רבי געזאגט: "עס איז נישט אמת, עס קען נישט זיין אז דער בעל שם טוב האט דאס געזאגט; פונקט פארקערט! משיח וועט קומען בזכות די תפילות פון אידישע פרויען וואס זיי דאווענען און בעטן אז משיח זאל קומען"; זעט מען פון דעם ווי שטארק דער רבי האט געהאלטן פון די תפילות פון פרויען.


דער אייבערשטער זאל העלפן איר זאלט האבן הצלחה אין אלע ענינים.

#5 - וואויל איז דעם וואס פירט זיך מיט תמימות
תפילה והתבודדות, אמונה, תמימות

בעזרת ה' יתברך


                                     יום א' פרשת ויצא, ו' כסליו, שנת תשפ"א לפרט קטן


 


... תחי'.


איך האב ערהאלטן אייער בריוו.


רעדט צום אייבערשטן אן קיין חכמות, דער רבי האט אונז געגעבן א וועג ווי אזוי מיר זאלן קענען לעבן א חיים טובים, מען זאל רעדן צום אייבערשטן בתמימות ובפשיטות כדבר איש אל רעהו, אזוי ווי מען רעדט צו א פריינט.


ביים רבי'ן איז געווען דער עיקר תמימות ופשיטות, אזוי ווי דער הייליגער רבי זאגט (שיחות הר"ן, סימן לג): "אֵצֶל הָעוֹלָם אֱמוּנָה הוּא דָּבָר קָטָן, וְאֶצְלִי אֱמוּנָה הוּא דָּבָר גָּדוֹל מְאֹד, וְעִקַּר הָאֱמוּנָה הִיא בְּלִי שׁוּם חָכְמוֹת וַחֲקִירוֹת כְּלָל, רַק בִּפְשִׁיטוּת גָּמוּר כְּמוֹ שֶׁהַנָּשִׁים וְהַהֲמוֹן עַם הַכְּשֵׁרִים מַאֲמִינִים", ביי די וועלט איז אמונה א קלייניקייט, אבער ביי מיר איז דער עיקר אמונה, אן קיין חקירות און אן קיין חכמות, נאר פשוט אזוי ווי פרויען און פשוט'ע מענטשן - וואס לעבן בתמימות ופשיטות מיט אמונה אינעם אייבערשטן - גלייבן; ווי מער תמימות אלץ זיסער איז דער לעבן.


וואויל איז דעם וואס פירט זיך מיט תמימות; יעדע זאך וואס מען דארף בעט מען דעם אייבערשטן, דורכדעם איז מען זוכה זיין צו לעבן א גוטע לעבן. אזוי ווי שלמה המלך זאגט (משלי י, ט): "הוֹלֵךְ בַּתֹּם יֵלֶךְ בֶטַח", ווער עס גייט בתמימות - גייט אויף א זיכערע וועג.


דער אייבערשטער זאל העלפן איר זאלט האבן הצלחה אין אלע ענינים.

#4 - וואויל איז דעם וואס פירט זיך בתמימות ובפשיטות
חברים, קדושה, גמרא, הלכה, חומרות, תמימות, שבועות, תיקון ליל שבועות

בעזרת ה' יתברך


ערב שבת קודש פרשת בהעלותך, כ' סיון, שנת תש"פ לפרט קטן


 


לכבוד מיינע טייערע חשוב'ע חברים, תלמידי היכל הקודש ירושלים עיר הקודש, ה' עליהם יחיו.


אן א שיעור גריסן איז צו מיר אנגעקומען פון אייער חבורה אין ירושלים פונעם פארגאנגענעם יום טוב שבועות; מענטשן דערציילן מיר אז מען האט געשפירט אזא ליכטיגקייט שבועות אין אייער חבריא, מען האט מרחוק פארשטאנען דאס וואס דער הייליגער של"ה ברענגט (ספר של"ה, מסכת שבועות), די מעשה נורא פון די חבורה ביים הייליגן בית יוסף זכותו יגן עלינו וואס זיי האבן אלץ זוכה געווען בשעת זיי האבן געזאגט דעם תיקון, שבועות ביינאכט.


איך בעט אייך זייער מיינע טייערע חברים, געבט אכטונג פון פאלשע לימודים; זעט צו לעבן מיט די וועג פון די תורה, בפרט ווען עס רעדט זיך ביי דברים שבינו לבינה - דארט דארף מען זיך זייער היטן פונעם פרומער יצר הרע וואס שטעלט א פנים ווי אן עובד השם און אזוי ווארפט ער אראפ דעם מענטש אין עבירות.


מוהרא"ש פלעגט שטענדיג דערציילן פון דעם צדיק, הרב הקדוש רבי אברהם בן רבי נחמן מטולטשין זכר צדיק לברכה (בעל מחבר ספר "באור הלקוטים"), אז ער פאר זיך איז געווען גענצליך מובדל ומופרש פון די וועלט, מיט דעם אלעם ווען מען פלעגט אים בעטן הדרכות בענינים שבינו לבינה וכו' פלעגט ער שטענדיג זאגן: "קִינְדֶערְלֶעךְ, הִיט אַייךְ פוּן כְּרִיתוּת"; דאס הייסט מען זאל זיך אכטונג געבן צו היטן הלכות טהרה, מען זאל חזר'ן הלכות טהרה צו וויסן נישט נכשל צו ווערן אין קיין שום הלכה, אבער נישט צולייגן קיין שום חומרות ופרישות, נאר ווען מען מעג - מעג מען אלעס וכו'.


עס איז מיר שווער צו שרייבן אין דעם נושא, אויך איז שווער צו פארשטיין פונקטליך וואס יא און וואס נישט וכו', וכו' - אפילו ווער עס הערט די שיעורים. גלייך ווען די גרעניץ וועט זיך עפענען האף איך מיט'ן אייבערשטנ'ס הילף צו זיין מיט ענק אין ארץ ישראל, איך וועל אייך מדריך זיין ווי אזוי זיך צו פירן, אזוי ווי דער רבי האט געוואלט לויט ווי מוהרא"ש האט אונז געלערנט.


וואויל איז דעם וואס פירט זיך בתמימות ובפשיטות, דער וועט זוכה זיין צו די גרעסטע מדריגה. דער רבי זאגט (ליקוטי מוהר"ן, חלק ב', סימן יב): "וְעִקָּר הַיַּהֲדוּת הוּא רַק לֵילֵךְ בִּתְמִימוּת וּבִפְשִׁיטוּת בְּלִי שׁוּם חָכְמוֹת, וּלְהִסְתַּכֵּל בְּכָל דָּבָר שֶׁעוֹשֶׂה שֶׁיִּהְיֶה שָׁם הַשֵּׁם יִתְבָּרַךְ", דער עיקר פון אידישקייט איז: פאלגן די הייליגע תורה בתמימות ובפשיטות, און פאר מען טוט א זאך זאל מען קוקן צי דאס איז דער רצון פונעם אייבערשטן.


איך בעט אייך זייער איר זאלט לערנען יעדן טאג כאטשיג דעם דף גמרא, דאס וועט אייך העלפן איר זאלט זיך קענען דערהאלטן מיט די שווערע נסיונות; ווי אזוי קענען מיר זיך קריגן מיט'ן יצר הרע? נאר אז מען לערנט די הייליגע תורה - בפרט לימוד גמרא, פארברענט דאס דעם יצר הרע, אזוי ווי דער הייליגער רבי זאגט (ליקוטי מוהר"ן, חלק א', סימן ריד): "תַּלְמוּד" גִימַטְרִיָא שֶׁל הַקְלִיפָּה הֲמַחְטַאת אֶת הָאָדָם בִּפְגָם הַבְּרִית שֶׁנִּקְרֵאת "לִילִית", ווען א מענטש לערנט גמרא פארברענט ער די קליפה וואס ווארפט אראפ א מענטש אין פגם הברית; זאלט איר זיך מאכן א שיעור אין גמרא, אפילו מ'פארשטייט נישט די גמרא, דאך זאלט איר זאגן די ווערטער פון די גמרא, דאס וועט העלפן מען זאל זיך קענען קריגן מיט די נסיונות וואס דער יצר הרע שטעלט אונז אונטער און וויל אונז אראפ ווארפן.


א פרייליכן שבת.

#3 - דער ראש ישיבה האט זיך גארנישט געטוישט, מ'דארף זיך נאר באנייען און זיך האלטן צוזאמען‎
חסידות ברסלב, שטעטל, תשובה, התחדשות, ישיבה, אחדות, תמימות, תלמיד

 בעזרת ה' יתברך


יום ב' לסדר טהרה, כ"ו ניסן, שנת תש"פ לפרט קטן


 


לכבוד מיין טייערער ליבער ... נרו יאיר,


דעם פארגאנגענעם יום טוב פורים ווען דו ביסט געווען אביסל אנגעטרונקען האסטו גערעדט צו מיר זייער פארווייטאגט וכו', וכו'; איך וויל דאס אויסשמועסן מיט דיר און דאס אויסקלארן כדי ארויס צו נעמען דיין ווייטאג.


וויסן זאלסטו אז איך האב דיר זייער ליב און איך האב ליב אלע מיינע תלמידים; ביי מיר זענען אלע אייניג, אלע טייער. דו האסט מיר אריינגעזאגט אין אויער נעמען פון תלמידים וואס זענען זייער אנגעווייטאגט אויף מיר, זיי טענה'ן אז זיי האבן שוין נישט די זעלבע "אלטע" ראש ישיבה וכו', וכו'.


איך ווייס נישט וואס דאס מיינט; ווייל אויב בין איך אנדערש פון אמאל קען מען דאך נישט זיין פארווייטאגט, עס האט נישט מיט מיר, איך בין דאך אנדערש; נאר איך מיין אז עס איז מער א געפיל זאך וואס פאסירט מיט אסאך תלמידים נאך די חתונה ווען מען ווערט אריינגעשלעפט אין דעם עול פון ברענגען פרנסה, דער גאנצער קאפ און מח לויפט נאך געלט, און ווען מען דערמאנט זיך פון די דיבורים פון ישיבה איז דא אסאך מאל וואס מען ווערט צעריסן ביי זיך; אדער ווען מען קויפט זיך א גלאנציגע טעבלעט אדער א סמארטפאון און מען ווערט אריינגעשלעפט אין דעם מער און מער, און מען דערמאנט זיך פון רבי'ן, דעמאלט הייבט מען אן זיך צו שפירן צעריסן. אנשטאט זיך אויפוועקן און שרייען: 'וואו בין איך אויף דער וועלט?!' איז גרינגער צו זאגן: "אמאל איז געווען א ראש ישיבה", "אמאל איז געווען א מוהרא"ש", "אמאל איז געווען גוטע צייטן".


טייערער ליבער ..., לדעתי האט זיך די ישיבה נישט גערירט קיין משהו פון ווען עס האט זיך געעפנט; די יסודות פון ישיבה: "סדר דרך הלימוד", "התבודדות ותפלה", "שמירת הברית", "שמחה", "חשבון הנפש", "שמחת המצות" – דאס איז געבליבן דער פונדאמענט, און יעדער תלמיד הישיבה איז חקוק בפנימיות לבבי לטוב, בפרט די תלמידים וואס האבן מיר געהאלפן לייגן דעם גרינד פאר די ישיבה, זיי זענען ביי מיר נאך מער חשוב.


דו דארפסט פארשטיין אז איך האב היינט מער זאכן וואס ליגט אויף מיר ווי אמאל, דאס מאכט אז איך זאל זיין באגרעניצט אין צייט; עס קומט אויס אז אויב איך זע נישט און איך הער נישט פון איינעם - וואס אמאל ווען עס איז געווען אין ישיבה נאר פופציג בחורים, אויב איינער איז נישט געקומען וכו' האב איך געהאט די צייט אים נאכצולויפן און מפייס זיין וכו', אבער היינט קום איך פשוט נישט אן צו וואס איך דארף אנקומען מיט די חדר, סקול, ישיבה, כולל, הדפסה, ובעיקר שאלות וואס איך דארף ענטפערן פאר תלמידים וכו', וכו'; דאס געט אן הרגשה פאר געוויסע וואס קומען נישט אן צו קומען אין ישיבה – ווי כאילו מען דארף זיי נישט.


אין אמת'ן אריין וואס דארף איך דאס בכלל שרייבן? נאר עס שטערט מיר און עס טוט מיר וויי אז דו און נאך אינגעלייט זענען פארווייטאגט פון זאכן וואס איך ווייס נישט און איך פארשטיי נישט פשט.


אז מען רעדט זיך שוין דורך וועל איך דיר זאגן מיין ווייטאג, געלויבט דעם אייבערשטן אז מיר האבן זוכה געווען צו עפענען א שטעטל, קרית ברסלב - ליבערטי; פארוואס זאלן זיין תלמידים וואס זאלן מיר זוכן צו באגראבן און העצן, חוזק מאכן טאג און נאכט פון דעם? פארוואס זאלן זיין איינצעלנע וואס האבן פיינט די משפחות וואס וואוינען דארט? וואס זאל אנגיין אז עס זענען דא משפחות קלעצער, נארישע מענטשן וואס זענען ארויס געגאנגען וואוינען אין א מדבר? איינער האט איינעם באצווינגען אהין צו גיין וואוינען?! וואס זאל אנגיין אז עס זענען דא מענטשן אן שכל וואס דארפן פרעגן יעדע זאך דעם ראש ישיבה? פארוואס דארף דאס שטערן? פארוואס ווען איר נעמט זיך צוזאם וכו' האט איר נישט עפעס אנדערש וואס צו רעדן נאר חוזק מאכן פון שטעטל מענטשן?!


איך טראכט אז דאס אלעס איז ווייל מען ווערט צעריסן ביי זיך, מען שפירט אז "אוֹי לִי מִיִצְרִי", פון איין זייט שלעפט דער יצר הרע צו שלעכטס און עס איז זייער שווער זיך צו מתגבר זיין, "אוֹי לִי מִיוֹצְרִי", און אויב מען וועט זיך נישט מתגבר זיין און זיך לאזן פונעם יצר הרע וועט מען דארפן אפגעבן דין וחשבון פאר'ן אייבערשטן; פון איין זייט האב איך וכו', וכו', און פון די אנדערע זייט איז דא א רבי וואס מאָנט, וואס קיצלט און לאזט נישט שלאפן.


איך האף אז דו ביסט נישט ברוגז אז איך שרייב דיר; איך וויל נאר גוטס, איך וויל נאר שלום; איך האב ליב צו זיצן מיט תלמידים וואס האבן נישט מיט א צווייטן, זיי מאכן נישט חוזק פון אנדערע, מען גייט זיך די אייגענע וועג, מען לעבט זיך די אייגענע לעבן; דאס איז וואס איך וויל און דאס איז מיין שטרעבן.


דער שטעטל קרית ברסלב איז מיט'ן אייבערשטנ'ס הילף א פאקט; דאס וועט זיין א שיינע גרויסע שטאט וואו מען וועט מחנך זיין די קינדער אזוי ווי דער רבי האט געוואלט, אזוי ווי מוהרא"ש האט געוואלט; קיינער דארף נישט אהין קומען וואוינען, די מוסדות אין וויליאמסבורג בלייבט אפן און עס וועט זיך ווייטער בויען און בליען. בלייבט איבער די קשיא וואס דער רבי האט געפרעגט די אינגעלייט וואס זענען געווען מיט אים אויפ'ן שיף אויפ'ן וועג קיין ארץ ישראל, "מַה טּוֹב וּמַה נָעִים שֶׁבֶת אַחִים גַּם יָחַד, אַף עַל פִּי שֶׁלֹא יֵדַע אֶחָד עִקַּר כַּוָּנַת חֲבֵרוֹ", וואס דארף מען זיך קריגן? וואס ווילט איר פון מיר? איך וויל אייך נישט זאגן פארוואס איך פאר קיין ארץ ישראל (פעלת הצדיק, סימן רי).


איך מאך דיר פאר א שליח; היות דו ביסט געקומען צו מיר בשליחות פון אנדערע, דארפסטו צוריק געבן די שליחות. זאג אלעמען אז דער ראש ישיבה זיצט אין סקילמען סטריט מהבוקר עד הערב און ווער עס וויל טרעפן זיין "אלטע" ראש ישיבה קען קומען שמועסן און נעמען חיזוק פון אים. ווער עס ווערט נישט נערוועז צו הערן נאכאמאל: "עס איז דא א באשעפער", "א מעשה פון תפלה" - זאל קומען און ער וועט דאס הערן; שוין פיר און צוואנציג זמנים לטובה, פון תשס"ט וואס מען הערט די זעלבע דיבורים.


ווער עס וויל שיקן די קינדער אין די מוסדות וואס קוקן אויפ'ן עתיד, אין די מוסדות וואו מען לערנט אויס די קינדער וואס דאס לעבן איז, זאל קומען; מען וועט אים מקרב זיין און אזוי אויך די קינדער, און ווער עס האלט אז מיר געבן נישט קיין ריכטיגע חינוך קען שיקן זיינע קינדער וואו זיין הארץ באגערט.


ברוך ה' עס זענען פארהאן אסאך פיינע מוסדות וואו מען קען שיקן די קינדער, בפרט א מוסד וואס מען באלאנגט נישט צו זייער חסידות, וואס אין א געוויסע זין איז גרינגער צו שיקן דארט די קינדער, ווייל מען שפירט נישט אן אחריות צו פארענטפערן יעדע פראבלעם אינעם מוסד און אז מען הערט איינעם קרעכצן אויפ'ן מוסד איז עס גרינגער צו נעמען ווי ווען מען שיקט אינעם מוסד וואו מען געהערט און מען הערט אינגעלייט זיך אפרעדן, וואס דעמאלט דארף מען העלפן אונטערברענגען דעם מוסד ווייל מען שפירט אז עס איז נישט די זעלבע אלטע מוסד וכו', וכו'.


דער עיקר דארפן מיר געדענקען צו פאלגן דעם רבי'ן, גיין התבודדות; וויינען און שרייען צום אייבערשטן: "רבונו של עולם, האב רחמנות אויף מיר, איך וויל גיין בדרך האמת; איך וויל זיך נישט נארן בזה העולם; רבונו של עולם, אפשר נאר איך זיך? אפשר מיין איך אז איך ווייס, אז איך פארשטיי; אפשר דארף איך תשובה טון?"


דאס דארפן מיר וויינען און שרייען צום אייבערשטן יעדן טאג ביז דער אייבערשטער וועט העלפן מיר וועלן זוכה זיין צו זיין מקורב צום רבי'ן מיט אן אמת'ן אמת, מען וועט לעבן מיט תכלית, מען וועט אריינכאפן יעדן טאג אביסל חומש רש"י מיט'ן תרגום, אביסל משניות, גמרא און הלכה וכו', וכו'; מען וועט האבן מיט וואס צוריק צו גיין צום אייבערשטן.


אלס גוטער פריינט דיינער בעט איך דיר זייער זאלסט געדענקען צוליב וואס מיר זענען מקורב געווארן צום הייליגן רבי'ן, נאר צוליב דעם אז ער זאל אונז מתקן זיין און אונז ברענגען צו אלע גרויסע מדריגות. מיר זענען נישט די וואס דארפן זארגן פרעמדע זארג; מיר דארפן זארגן פאר אונזער נצחיות.


איך קען דיר דערציילן אביסל וואס איך האב מיט געלעבט די פאר יאר וואס איך בין געווען ביי מוהרא"ש, איך האב געזען אינגעלייט וואס זענען געווען זייער נאנט וכו' און פלוצלינג זענען זיי אוועק געפאלן פון היכל הקודש, נאר צוליב דעם וואס זיי האבן געטראגן פרעמדע זארג; זיי האבן פרובירט צו פארענטפערן מוהרא"ש זכותו יגן עלינו טאג און נאכט, זיי האבן געוואלט בויען א נאמען. אזוי ווי דער זוהר הקדוש (בראשית כה:) שמועסט אויס דעם חטא פונעם דור הפלגה (בראשית יא, ד): "נַעֲשֶׂה לָּנוּ שֵׁם וכו', אז זיי האבן געוואלט בויען בתי כנסיות און בתי מדרשות זיך צו מאכן א נאמען, נישט פאר'ן אייבערשטנ'ס וועגן. ווידער די אלע וואס זענען געקומען זיך היילן דעם גוף ונפש, די אלע וואס זענען געזיצן אִישׁ תַּחְתָּיו, אַל יֵצֵא אִישׁ מִמְּקֹמוֹ, זיי זענען געזיצן אויף זייער פלאץ, זיי האבן מצליח געווען און זוכה געווען צו גרויסע מדריגות.


בעט איך דיר מיין ליבער ברודער, לאמיר אינאיינעם זיך שטארקן מיט'ן רבינ'ס עצות, לאמיר לעבן מיט די עצות וואס מוהרא"ש האט אונז געגעבן, לאמיר זוכן דאס גוטס איינער ביים צווייטן. לאמיר לעבן ווי דער הייליגער תם און געדענקען וואס ער פלעגט זאגן צום חכם (סיפורי מעשיות, מעשה ט' מחכם ותם): "קוק צו וואס מיין תמימות האט מיר צוגעברענגט און קוק צו וואס דיינע חכמות האבן דיר צוגעברענגט"; נישט חוזק מאכן פון אנשים תמימים, אנשים פשוטים וואס רעדן אסאך פון רבי'ן, נישט ווערן נערוועז פון חברים וואס רעדן אסאך פון תפלה; געדענקען וואס דער רבי האט געזאגט (שיחות הר"ן, סימן קיט) עס איז א גרויסע מדריגה ווען א מענטש זעט אז ער קען נישט זיין אן ערליכער איד אז ער זאל נישט חוזק מאכן פון ערליכע אידן.


באמת שרייב איך דעם בריוו פאר מיר אליין, איך אליין וויל זיך אויפפרישן צו זיין א תם און ליב האבן ערליכע אידן, אזוי ווי רבי נתן האט געזאגט פאר זיין תלמיד רבי נחמן טולטשינער זכרונו לברכה: "אן ערליכער איד איז זייער שווער צו זיין, לאמיר כאטש ליב האבן אן ערליכער איד, לאמיר כאטש מקנא זיין אן ערליכער איד און נישט קריגן אויף אים".


איך האב דיר ליב, איך האב ליב אלע תלמידים פון ישיבה און אלע אידן; איך טו וואס מוהרא"ש האט מיר געהייסן טון און איך דארף פאר קיינעם נישט אפגעבן דין וחשבון וואס איך טו.


דער אייבערשטער איז מיין עדות אז איך האב גארנישט פון זיין אין ישיבה די צוועלף יאר; איך האב נישט קיין כבוד און נישט קיין געלט פון דעם. דו געדענקסט ווען מען האט מיר ארויסגעווארפן פון די פריערדיגע ישיבה מיט בזיונות נאר צוליב דעם וואס איך האב דיר מקרב געווען און נאך אנדערע - צום הייליגן רבי'ן, דעמאלט האט מיר מוהרא"ש געבעטן צו עפענען א ישיבה און שפעטער א חדר, א סקול, א בית הדפוס און אזוי ווייטער נאך זאכן וואס איך קען נישט דערציילן, דאס טו איך ווייטער מיט פלאג און שווייס; איך פריי זיך צו קענען באדינען דעם רבי'ן, און ווי לאנג איך לעב בעט איך דעם אייבערשטן אז איך זאל קענען ווייטער משמש זיין דעם רבי'ן.


שטארק זיך ברודער, זיי ממשיך מיט די חבורות. פורים ווען דו ביסט געווען אנגעטרונקען האסטו מיר דערציילט אז דו מאכסט מסיבות מיט חברים תלמידי הישיבה; איך פריי זיך זייער צו הערן אז דו נעמסט זיך צוזאם מיט חברים, איך האף נאר אז ביי די מסיבות רעדט מען פון רבי'ן, מען רעדט פון תפלה און פונעם אייבערשטן; דעמאלט זאלסטו ווייטער ממשיך זיין. אבער אז מען רעדט פון לצנות, מען שפעט אפ פון אנדערע וכו', וכו' – איז דאס נישט גוט, דאס איז א סכנה. עס קען פאסירן וואס עס האט פאסירט מיט קרח ועדתו, זיי האבן אויך געמאכט חבורות, זיי האבן חוזק געמאכט גאנצע נעכט פון תורת משה רבינו ביז זיי זענען געווארן אויס, חוץ איינער פון זיי, און בן פלת וואס זיין ווייב האט אים געראטעוועט (במדבר רבה יח, טו), זי פלעגט אים זאגן: "וואס גייט דיר אן ווער, וואס און ווען? לאמיר לעבן אונזער לעבן, לאמיר לעבן אן אמת'ער לעבן".


איך וועל דיר נאך שרייבן מער וואס ליגט מיר אויפ'ן הארץ; יעצט איז שוין שפעט ביינאכט, איך דארף זיך אביסל צולייגן, איך דארף שוין באלד לויפן אין ישיבה.


א גוטע נאכט.

#2 - דיין תמימות, דיין הארץ, איז עפעס אויסנאם
בחור, שידוכים, תמימות

בעזרת ה' יתברך


יום ד' פרשת וישלח, י"ג כסליו, שנת תשע"ט לפרט קטן


 


לכבוד מיין טייערער תלמיד ... נרו יאיר.


א גרויסן דאנק פארן העלפן די ישיבה מיטן געבן פאר די רענט פון דעם חודש ... דאללער; דער אייבערשטער זאל העלפן אז בזכות די צדקה זאלסטו זוכה זיין צו מצליח זיין אין אלע דיינע וועגן.


איך זיץ יעצט אויפן פליגער אויפן וועג קיין ארץ ישראל און איך טראכט פון דיר...


איך האב שוין געהאט אסאך תלמידים זייט די ישיבה שטייט, אבער דו ביסט אנדערש, דו ביסט מער; דיין תמימות, דיין הארץ ... איז עפעס אויסנאם.


איך האב דיר זייער ליב; ביי מיר איז יעדע תלמיד באליבט ווי א אייגן קינד, מער פון דעם איז ביי מיר באליבט "תמימות"; די בחורים און אינגעלייט וואס האבן תמימות – די זענען מיר איינגעקריצט אין הארצן.


איך בעט דיר טייערער ... נרו יאיר, שטארק דיר מיט אלע כחות און בלייב אין ישיבה; קוק די אלע בחורים וואס גייען ארויס פון ישיבה וואו זיי קומען אן צום סוף... בלייב אין ישיבה וועסטו טרעפן א גוטע שידוך.


איך האף אז דו וועסט קענען ליינען מיין האנט שריפט, עס איז אביסל נישט אזוי קלאר ווייל דער פליגער שאקעלט זיך און איך זוץ צושטופט וכו' וכו'.


איך האב דיר ליב ...


...

#1 - טו שוין תשובה, באצאל דיינע לענדלארדס
מוסדות, חובות, לצנות, תמימות

בעזרת ה' יתברך


יום ב' פרשת תולדות, כ"ז מר-חשון, שנת תשע"ט לפרט קטן


 


לכבוד ... נרו יאיר.


איך זאג דיר נאכאמאל, אויב דו וועסט נישט תשובה טון וועל איך דיר פארטרייבן פון אונזער פלאץ.


מיר האבן שוין גענוג געליטן און מיר ליידן נאך עד היום פון אזעלכע מענטשן ווי דיר; דו ביסט א גנב און א גזלן, דו צאלסט נישט קיין רענט, דיינע לענדלארדס לויפן מיר נאך אז דו צאלסט נישט קיין רענט און דו מאכסט חוזק פון זיי. דו מאכסט א שלעכטע נאמען אויף אונזער פלאץ; ווען נישט דיין ווייב תחי' וואלט איך דיר שוין לאנג פארטריבן פון דא, איך האב נישט קיין מנוחה פון דעם וואס איך האב גענומען אן אומשולדיגע מיידל און איר פארקנעכטעט פאר דיר; ווען נישט איר וואלט איך שוין לאנג אפגעטאנצן מיט דיר.


טו תשובה און באצאל פאר אלע דיינע לענדלארדס; קוק וואס דער רבי זאגט אויף איינער וואס צאלט נישט קיין רענט (ספר המידות, אות גניבה וגזילה, סימן א): "מִי שֶׁנִּפְתָּה לִבּוֹ לִגְזֹל וְכֵיוָן שֶׁהִתִּיר לְעַצְמוֹ גְּזֵלַת חֲבֵרוֹ, הֲרֵי הוּא מוּכָן לְכָל חֵטְא וְעָוֹן, וְאֵין תַּקָּנָה לַהֲסִירוֹ מִדַּרְכּוֹ הָרָעָה", א מענטש וואס גנב'ט געלט איז א סימן אז ער איז גרייט עובר צו זיין אויף אלע עבירות און עס איז נישט דא קיין שום וועג אים צוריק צו ברענגען פון זיין שלעכטע וועג; טו תשובה און באצאל פאר אלע וועם דו קומסט געלט.


בכלל דארפסטו טוישן דיין וועג פון זיין א רוכל און א לץ. ביי דיר זעט מען וואס דער רבי זאגט (ספר המידות, אות לשון הרע, סימן ו): "עַל-יְדֵי הוֹלְכֵי רָכִיל נַעֲשִׂים לֵצִים", דורך רעדן רכילות - טראגן און ברענגען פריוואטע זאכן פון איינעם צום צווייטן - קומט מען צו ליצנות, דיין גאנצע קאפ איז איין שטיק עקל; אנשטאט צו נעמען דעם רבינ'ס עצות אויף צו לעבן מיט דעם, אנשטאט יעדע איבעריגע מינוט וואס דו האסט זאלסטו אויסנוצן צו לערנען מקרא – חומש רש"י, משנה, גמרא וכו' איז אריין אין דיר דער רוח, דו רעדסט פון דעם צו אים און פון אים צו דעם, טראגסט און ברענגסט א גאנצן טאג זאכן וואס האבן נישט מיט דיר; מיין הארץ גייט מיר אויס פאר דיין ווייב וואס איז נעבעך פארקנעכטעט פאר דיר.


וועסטו טוישן דיינע מעשים איז גוט, אז נישט זאג איך דיר שוין: "זוך דיר אן אנדערע פלאץ!" מוהרא"ש האט מיר געשטעלט איך זאל אכטונג געבן אז היכל הקודש זאל נישט אויסקוקן ווי א ברסלב'ע שול פון הפקר יונגען. מוהרא"ש האט מיר שוין געזאגט מיט יארן צוריק אז איך זאל פטור ווען פון דיר; דיין מויל איז א בית כסא, דיין קאפ איז א שטיק צואה, דו ביסט א הולך רכיל מגלה סוד.


איך האב ליב תמימות, דערפאר איך האב ליב צו זיצן מיט בחורים און אינגעלייט וואס שלינגען און טרינקען מיט דארשט דעם רבינ'ס ווערטער אן קיין ליצנות; דאס האט מיר געכאפט ביי מוהרא"ש זכרונו לברכה - דאס תמימות. ווייל ווי מער תמימות א מענטש האט, אלץ מער איז ער א כלי צו מקבל זיין פון הייליגן רבי'ן.


יעדעס מאל עס ווערן מקורב פרישע בחורים אדער עס קומט א פרישער אינגערמאן קלעב איך זיך צו אים, ווייל יענער איז געקומען נאר פאר איין סיבה: 'צו הערן נאך א דיבור פון רבי'ן און נעמען נאך אביסל שכל פון רבי'ן', וואס מען זעט דאס נישט ביי אלטע מקורבים. על פי רוב ביי אלטע מקורבים ווערט אפגעקילט דאס תמימות.


אויב וועסטו תשובה טון איז גוט, אז נישט בעט איך דיר מיט שיינעם: "לאז מיר אפ; פארקויף נישט מיין נאמען, איך וויל נישט האבן קיין שייכות מיט לצים".


דער אייבערשטער זאל אונז אפהיטן פון אלעם שלעכטס, ובעיקר פון בעלי בחירה וואס קענען זייער שעדיגן (עיין שיחות הר"ן, אות פ).