בעזרת ה' יתברך - ערב שבת קודש פרשת קרח, ד' תמוז, שנת תשפ"ג לפרט קטן
לכבוד מיינע טייערע חברים, טייערע ליבע ברידער, תלמידי היכל הקודש בארץ ישראל, ה' עליהם יחיו
ווען איך דערמאן זיך פון ענק פון ארץ ישראל - הויב איך זיך אן בענקען; דער עיקר וואס איך בענק זיך צו ענק - איז צו די תמימות און צו די פרישקייט וואס איר האט, ווייל חכמות איז נישט אינטערעסאנט, מען האט גארנישט פון חכמות, עס נעמט אוועק די חן, מה שאין כן תמימות - דאס איז אינטערעסאנט, דאס ברענגט צו די העכסטע דרגא, עס ברענגט חן.
ביי אונז גייט די וואך די פרשה פון קרח. מוהרא"ש זאגט, די ווערטער פון רש"י הקדוש (במדבר טז, ז): "וקרח שפקח היה", קרח איז געווען א קלוגער, "מה ראה לשטות זה", וואס האט ער זיך אזוי באנארישט? - דארף מען זאגן בניחותא, נישט בלשון קשיא, "וקרח שפקח היה", ווייל קרח איז געווען א קלוגער "מה ראה לשטות זה" - דאס האט אים אריינגעווארפן אין דעם שטות; וואלט ער געדינט דעם אייבערשטן בתמימות - וואלט ער קיינמאל נישט געקריגט אויף משה רבינו, "וקרח שפקח היה" - דאס איז געווען דער בראך; דעריבער האט ער חוזק געמאכט פון האבן א מזוזה אויפן טיר און פון א פתיל תכלת, ער האט מיט זיינע חכמות נאר געוואלט שלימות; א בית מלא ספרים, א גאנצע שטוב מיט ספרים, א טלית שכולה תכלת; ביי אים איז נישט ווערד געווען א דאווענען מיט דריי עקן, ביי אים איז נישט אינטערעסאנט געווען זיך מחי' זיין מיט ציצית, מזוזה וכדומה, דאס האט אים געברענגט צו ווערן א מין, אן אפיקורס.
א שרעק פון א פרשה; ווי קען זיין אזא זאך? ווי קען מען קריגן אויף משה רבינו?! מיר לערנען נאר די פרשה פון יציאת מצרים, ווי די אידן זענען געווען אונטערטעניגט אונטער פרעה, די מכות, די שווערע גלות, און משה רבינו האט אונז ארויסגענומען און געגעבן אלעס גוטס; מן פון הימל, ענני הכבוד וואס וואשט די וועש און מאכט געשמאק די וועג אין מדבר, און מען שפירט דעם אייבערשטן, מען זעט יעדן טאג ניסים - ווי קען זיין אזא זאך צו קענען אויפהעצן אזויפיל רבנים און אזויפיל אידן קעגן דעם צדיק משה?!
נאר דער הייליגער רבי ברענגט פונעם הייליגן בעל שם טוב זכותו יגן עלינו, דער רבי זאגט (לקוטי מוהר"ן חלק א', סימן לג): "שָׁמַעְתִּי בְּשֵׁם הַבַּעַל שֵׁם טוֹב", איך האב געהערט נאכזאגן פון הייליגן בעל שם טוב זכותו יגן עלינו, "שֶׁאָמַר", וואס האט געזאגט: אוֹי וַאֲבוֹי", גיוואלד און געשריגן! "כִּי הָעוֹלָם מָלֵא מְאוֹרוֹת", די וועלט איז פיל מיט ליכט, "וְסוֹדוֹת נִפְלָאִים וְנוֹרָאִים", און פיל מיט וואונדערליכע סודות, "וְהַיָּד הַקְּטַנָּה עוֹמֶדֶת בִּפְנֵי הָעֵינַיִם, וּמְעַכֶּבֶת מִלִּרְאוֹת אוֹרוֹת גְּדוֹלִים", און דער קליינער האנט פארשטעלט אלעס; זאגט מוהרא"ש זכותו יגן עלינו, מען קען דאס פארשטיין און זען וואס פאסירט ווען איינער קומט צו א צדיק, ער ווערט מקורב צום רבי'ן און הערט הערליכע עצות ווי אזוי צו לעבן א חיים טובים, ווי זיך צו קענען דערהאלטן מיט זיך, מיט פרנסה, מיט די ווייב, מיט די קינדער און מיט אלעס, דער רבי מאכט ליכטיג, דער רבי האט אין יעדע פרט אין לעבן עצות און שכל וואס ארבעט מיט יעדן איינעם, ביז עס קומט א לץ און מיט די קליינע האנט מאכט ער א תנועה פון ביטול, און דאס פארשטעלט אלעס.
דער הייליגער בעל שם טוב געשריגן: "גיוואלד!" וואס טוט מען מיט דעם לץ וואס שפעט אפ פון בחורים און אינגעלייט וואס הויבן אן ארויסקריכן פון זייער נעפל, פון זייער תפיסה; ענדליך הויבט מען אן שפירן א טעם אין לעבן, ביז דער לץ פרעגט אזוי מסיח לפי תומו: "וואו דרייסטו זיך? וואו גייסטו?" און ווען ער הערט אז דער בחור, דער אינגערמאן האט געטראפן א צדיק, עס ווערט אים גוט אין לעבן - מאכט דער לץ מיט די האנט אזא תנועה פון ביטול און דאס פארשטעלט אלעס, מען הויבט אן טראכטן 'אפשר איז דער לץ גערעכט?' השם ישמרינו.
טייערע חברים, טייערע ברידער, בעטס דעם אייבערשטן איר זאלט נישט האבן מיט קיין לצים און מיט א חסיד שנפל - וואס איז - גרוע ממשומד, און באזונדער בעט איך די גבאים פון אלע בתי מדרשים, געבט אכטונג עס זאל נישט זיין ביי אונז קיין לצים; איין לץ, איין חכם - קען ענק אלע אומגליקליך מאכן. איך געדענק ווען איך בין מקורב געווארן - איז נאך געווען א שטארקע בושה צו רעדן פון מוהרא"ש, אפילו אין אונזער שטובל (אין אנהויב האבן מיר געהאט א קליין שטיבל, א ד' על ד') - האט מען נישט געזאגט 'מוהרא"ש זאגט', 'מוהרא"ש דערציילט', מען האט גערעדט מיט רמזים, 'ער זאגט' און 'ער דערציילט'; עס האט מיר גענומען צייט צו כאפן ווער איז דער 'ער', און עס פלעגן זיך דרייען לצים; זיי האבן דאס אוועקגעמאכט און יענץ אוועק געמאכט, זאגן משניות איז נישט דעם רבינ'ס זאך, זיך פרייען מיט פשטות יהודות איז נישט אזוי פשוט, לעבן אין שטוב מיט די ווייב איז גאר קעגן די ברסלב'ער וועג לויט זייער פארדרייטע קאפ וכו' וכו', ביז איך האב געבעטן רשות פונעם גבאי (דעמאלט בין איך געווען א פרישער מקורב, נאך איידער די ישיבה האט זיך געעפנט) אז איך וויל לייגן א טאוול "בית המדרש היכל הקודש בנשיאות מוהרא"ש", און וואונדער איבער וואונדער, אלע פליגן און אלע בינען - זענען פלוצלונג אוועק, עס זענען געבליבן נאר אפאר בחורים און אינגעלייט תמימים; דעמאלט האב איך געזען אז דאס ווארט "מוהרא"ש" - האט עפעס א שטארקע כח, א הייליגקייט, עס פארטרייבט לצים, און פון דעמאלט האט מען אנגעהויבן רעדן ווי מער פון מוהרא"ש, און אזוי האבן מיר זוכה געווען צו גיין בתמימות און פאלגן די זיסע עצות.
דעריבער בעט איך ענק, איר זענט פריש, איר הויבט יעצט אן זיך אוועק צו שטעלן, זאלט איר וויסן, עס איז נישטא א גרעסערע טומאה פון ליצנות, רבי נתן זאגט אז ליצנות איז אבי אבות הטומאה; עס נישטא נאך אזא טומאה וואס פארשטעלט גילוי אלוקית פונעם מענטש - ווי די טומאה פון ליצנות, אזוי ווי מען זעט אז חכמינו זכרונם לברכה זאגן (יומא פו:): "הַבָּא לִיטַּמֵא פּוֹתְחִין לוֹ", איינער וויל אוועק גיין פונעם אייבערשטן, העלפט מען פון הימל ער זאל אוועק גיין, "שֶׁנֶּאֱמַר (משלי ג, לד): 'אִם לַלֵּצִים הוּא יָלִיץ'", זאגט רבי נתן, וואס האט מען אנגעכאפט דוקא דעם פסוק? ווייל אז א מענטש וויל טון עבירות, ברענגט מען אים א לץ, ער לאכט אפ פון אלעס וואס צדיקים זאגן און אזוי פאלט ער ממילא אראפ רחמנא לצלן.
רבי נתן פלעגט שטענדיג אנזאגן זיינע תלמידים זיי זאלן אכטונג געבן פון לצים, ער פלעגט זאגן בזה הלשון: "די אלע וואס האבן גערעדט, האבן זיך נישט דערהאלטן, און די וואס האבן גע'טענה'ט און זיך מתווכח געווען - זענען ליידער אוועק געפאלן", דערפאר זאלסטו זייער אכטונג געבן נישט צו האבן צוטון מיט לצים, אפילו זיי זעען אויס ווי חסידי'שע אינגעלייט; ברודער, אנטלויף פון זיי ווי פון פייער, ווייל דו וועסט נאכדעם אוועק פאלן אינגאנצן פון אידישקייט.
אזוי אויך געפונען מיר, חכמינו זכרונם לברכה זאגן (פסחים קיב:) רבינו הקדוש האט אנגעזאגט זיינע קינדער: "אַל תָּדוּרוּ בִּשְׁכֶנְצִיב", איר זאלט נישט וואוינען אין די שטאט שכנציב, ווייל זיי זענען זייער גרויסע לצים, און איר וועט ווערן נאכגעשלעפט נאך זיי; זעט מען פון דעם ווי הארב ליצנות איז, און ווי ווייט א מענטש דארף אכטונג געבן וואו ער וואוינט, און מיט וועם ער חבר'ט זיך וכו' וכו'.
איך ווארט אייך שוין צו טרעפן אלע אין אומאן ביים הייליגן רבינ'ס ראש השנה.
א פרייליכן שבת.
