בריוון פונעם ראש ישיבה שליט"א

בעזרת ה' יתברך - ערב שבת קודש פרשת כי תצא, י"ב אלול, שנת תשפ"ה לפרט קטן

לכבוד ... נרו יאיר

שבת זאלסטו זיין פרייליך, ווייל די גאנצע שפע פון די קומענדיגע וואך איז געוואנדן לויט די שמחה פון שבת קודש. חכמינו זכרונם לברכה זאגן (שבת קיט.), ווען א מענטש איז פרייליך און ער איז מכבד דעם שבת וועט ער זוכה זיין צו שפע און צו גרויס עשירות; זאלסטו זיין שבת נאר פרייליך, זאלסט זיך נישט כעס'ן אויף דיין ווייב און קינדער, און אז עס גייט יעצט אריבער אויף דיר שווערע ביטערע נסיונות זאלסטו זיך דערהאלטן; וועסטו צוקומען צו שיינע זאכן.

רבי נתן האט אמאל געשמועסט מיט אנשי שלומינו אז מען דארף זיך דערהאלטן מיט אלע כוחות, ווייל אויף יעדן איינעם גייט אריבער שווערע ביטערע נסיונות; אינמיטן רעדן האט ער זיך צופייערט און געזאגט: "פארוואס איז רבי שמעון בן יוחאי געווען רבי שמעון בן יוחאי? ווייל ער האט געהאט די מאס התחזקות, פארוואס איז דער אר"י הקדוש געווען דער אר"י הקדוש? ווייל ער האט געהאט די מאס התחזקות, פארוואס איז דער בעל שם טוב הקדוש געווען דער בעל שם טוב הקדוש? ווייל ער האט געהאט די מאס התחזקות, פארוואס איז דער הייליגער רבי געווען דער הייליגער רבי? ווייל ער האט געהאט די מאס התחזקות, און פארוואס בין איך וואס איך בין? ווייל איך האב די מאס התחזקות"; ווייל אויף אלע צדיקים איז איבערגעגאנגען שווערע ביטערע נסיונות, און ווייל זיי האבן זיך דערהאלטן - זענען זיי צוגעקומען צו זייערע מדריגות.

א פרייליכן שבת.

בעזרת ה' יתברך - יום ב' לסדר כי תבוא לאומאן, ט"ו אלול, שנת תשפ"ה לפרט קטן

לכבוד ... נרו יאיר

זע צו קויפן א מתנה פאר דיין ווייב אז זי לאזט דיר גיין צום רבי'ן. זאלסט וויסן עס זענען דא פרויען וואס עסן אויף דעם מאן'ס קישקעס, זיי לאזן נישט פארן קיין אומאן, עס זענען דא וואס סטראשען מיט א גט; זאלסטו איר קויפן א מתנה און איר איבערלאזן מיט געלט, זי זאל זיך קענען פרייליך מאכן אין די טעג וואס דו ביסט אוועק פון שטוב.

איך וויל דיר בעטן זאלסט זיך נישט פארלירן יעצט ווען דו דארפסט האבן געלט און דו האסט נישט, נעם די עצה וואס מוהרא"ש האט דערציילט. אין ירושלים איז געווען א באוואוסטער מגיד רבי בנציון יאדלער זכרונו לברכה וואס ער פלעגט ארום גיין אין שול'ן האלטן דרשות; איינמאל איז צו אים געקומען א איד און אנגעהויבן וויינען: "איך האב נישט קיין פרנסה, מיינע קינדער גייען אויס פאר הונגער, זיי וויינען פאר ברויט וכו' וכו'", זאגט אים רבי בנציון: "וָואס וִוילְסְטוּ פוּן מִיר? דוּ הָאסְט דָאך אַ רַייכֶער טַאטֶע, בֶּעט אִים עֶר זָאל דִיר הֶעלְפְן אוּן רַחְמָנוּת הָאבְּן אוֹיף דִיר", דער איד קוקט אן דעם רבי בנציון מיט וואונדער און זאגט: "מיין טאטע וואס וואוינט אין צפת? וואס קען ער מיר שוין העלפן? ער האט קוים פאר זיך צו לעבן?" און ער הייבט אן וויינען: "פארוואס מאכט איר חוזק פון מיר?!" זאגט אים רבי בנציון: "איך מיין נישט דיין טאטע פון צפת, איך מיין דיין טאטע אין הימל - דער גרויסער באשעפער - ער קען דיר העלפן! בעט אים ער זאל רחמנות האבן אויף דיר", והבן למעשה.

דער אייבערשטער זאל העלפן זאלסט האבן הצלחה אין אלע ענינים.

א כתיבה וחתימה טובה, א גוט געבענטשט יאר.

בעזרת ה' יתברך - יום א' פרשת נצבים, כ"א אלול, שנת תשפ"ה לפרט קטן

לכבוד ... נרו יאיר

ווי נענטער מיר קומען צום רבי'ן - דארף מען מער התחזקות, און זיכער אין אומאן דארף מען גאר אסאך התחזקות, נישט מבולבל ווערן פון דעם וואס מען קען זיך נישט אויסגיסן דאס הארץ וכו' וכו'. דער הייליגער רבי זאגט (לקוטי מוהר"ן חלק א', סימן עב): "לִפְעָמִים בָּא לָאָדָם הִרְהוּר תְּשׁוּבָה וְנַעֲשֶׂה בְּאוֹתוֹ שָׁעָה אִישׁ כָּשֵׁר, וְאַחַר כָּךְ רוֹצֶה לַעֲשׂוֹת עֻבְדָּא בַּאֲשֶׁר שֶׁנִּתְעוֹרֵר לִבּוֹ לִתְשׁוּבָה, בְּכֵן רוֹצֶה לִנְסֹעַ לְהַצַּדִּיק. וְאַחַר כָּךְ כְּשֶׁנּוֹסֵעַ מִתְגַּבֵּר עָלָיו הַיֵּצֶר הָרָע וְנוֹפֵל מִתְּשׁוּקָתוֹ שֶׁהָיָה לוֹ תְּחִילָה, וְאַחַר כָּךְ כְּשֶׁבָּא לְהַצַּדִּיק מִתְגַּבֵּר עָלָיו הַיֵּצֶר הָרָע עוֹד יוֹתֵר, וְאוֹבֵד כָּל חִשְׁקוֹ", ווען א מענטש ווערט מקורב צום צדיק, ווי נענטער ער קומט צום צדיק אלץ מער ווערט ביי אים פארלאשן די חשק, זאגט דער רבי: "אַל יִקְשֶׁה בְּעֵינֶיךָ זֹאת, וְאַל יְבַהֲלוּךָ רַעְיוֹנֶיךָ עַל זֶה", עס זאל דיר נישט זיין שווער דעם ערשיינונג, "כִּי דַּע, שֶׁזֶּה נִמְשָׁךְ מֵחֲמַת כִּי בַּתְּחִלָּה כְּשֶׁבָּא לוֹ הַהִרְהוּר תְּשׁוּבָה מֵחֲמַת הַטּוֹב שֶׁהִתְעוֹרֵר בְּתוֹכוֹ אֲזַי עַל יְדֵי מַעֲשָׂיו בְּאוֹתוֹ שָׁעָה הֵמִית יִצְרוֹ, וְנִתְבַּטֵּל יִצְרוֹ הָרַע שֶׁהָיָה לוֹ, כִּי הֵמִיתוֹ בְּזֶה הַהִרְהוּר תְּשׁוּבָה וְהָעֻבְדָּא שֶׁל אוֹתוֹ הַשָּׁעָה. וְאַחַר כָּךְ כְּשֶׁרוֹצֶה לִנְסֹעַ מִתְגַּבֵּר עָלָיו יֵצֶר הָרָע אַחֵר, וְיֵשׁ לוֹ עַתָּה יֵצֶר הָרָע גָּדוֹל מִמַּה שֶּׁהָיָה לוֹ תְּחִלָּה. עַל כֵּן אִם אֵינוֹ מִתְחַזֵּק נֶגְדּוֹ אֲזַי מִתְגַּבֵּר עָלָיו זֶה הַיֵּצֶר הָרָע הֶחָדָשׁ, וְנוֹפֵל מִתְּשׁוּקָתוֹ שֶׁהָיָה לוֹ תְּחִלָּה. כִּי צָרִיךְ הִתְגַּבְּרוּת חָדָשׁ בְּיוֹתֵר נֶגֶד זֶה הַיֵּצֶר הָרָע הֶחָדָשׁ שֶׁבָּא לוֹ כַּנַּ"ל", דאס קומט ווייל ווי מער א מענטש דרייט זיך ביי א צדיק אלץ מער צדיק ווערט ער, און דערפאר באקומט ער א גרעסערע און שווערערע יצר הרע, ממילא דארף ער זיך מער שטארקן.

איך ווייס נישט אויב איך וועל אנקומען דיר צו זען פנים בפנים איידער מיר פארן, איך וויל דיך איבערבעטן אויף וואס איז געווען די יאר, זיי מיר דן לכף זכות וועט דער אייבערשטער דיך אויך דן זיין לכף זכות, און מיר וועלן זוכה זיין צו האבן א גוט געבענטשט יאר.

דער אייבערשטער זאל העלפן זאלסט האבן הצלחה אין אלע ענינים.

בעזרת ה' יתברך - יום א' פרשת כי תצא, ז' אלול, שנת תשפ"ה לפרט קטן

לכבוד מיין ליבער ... נרו יאיר, גבאי פון שטעטל

זיי מיר מוחל אז איך בין אזוי פלוצלונג אוועק געפארן אינמיטן די נאכט פון שטעטל אן זיך געזעגענען פון ענק.

לכתחילה האט געהייסן אז איך וועל פארן זונטאג נאכט, אבער איך האב נישט געקענט טרעפן א וועג, איינער זאל מיך אהיים נעמען. (ביז יעצט פלעג איך האבן שמעי פיש זאל מיך טראגן און ברענגען, ער איז געווען זייער געטריי, ער איז געווען גרייט ווען מען האט נאר געדארפט, יעצט האט ער שוין חתונה געהאט). דער מענידזשער אליעזר נרו יאיר האט מיר געזאגט אז ער קען מיך אהיים נעמען, אבער נישט זונטאג נאכט, ווייל ער דארף זיין אין חדר און אין סקול אנגרייטן די כיתות וכו', ער האט זיך אנגעטראגן מיך נעמען מוצאי שבת, דעריבער בין איך אזוי פון איין מינוט אויפן צווייטן אהיים געפארן.

געב איבער פאר די אלע וואס האבן געדארפט קומען זונטאג רעדן זאלן נישט מיינען אז איך האב זיי אויסגעשפילט, אויך געב איבער פאר משה איינהארן, ער האט אנגעגרייט א סיום מסכת עבודה זרה ביי אים אין חצר, איך האף איך האב אים נישט שאדן געמאכט.

איך האב זייער הנאה געהאט די צען וואכן אין שטעטל, איך האב זייער הנאה צו זען ווי שיין אנשי שלומינו פירן זיך, ווי מען קומט אין שול דאווענען די דריי תפילות און ווי מען איז זיך קובע צו לערנען שיעורים כסדרן און פון די פרייליכע לופט.

דעם פארגאנגענעם שבת אין שטעטל ביי די גאס ירושלים איז געווען הערליך שיין, עס איז געווען גוטע ווארעמע דיבורים פון הייליגן רבי'ן.

פרייטאג צו נאכט האבן מיר זיך צאמגענומען אין בית המדרש, עס איז געווען א שלום זכור ביי שמשון הערש. מיר האבן גערעדט פון די רש"י אויפן פסוק: "תמים תהיה עם ה' אלוקיך", רש"י זאגט: "התהלך עמו בתמימות ותצפה לו ולא תחקור אחר העתידות, אלא כל מה שיבוא עליך קבל בתמימות ואז תהיה עמו ולחלקו", פון דאס גרויסקייט פון לעבן מיט תמימות, נישט האבן קיין קשיות און קיין תרעומות אויפן אייבערשטן.

ביי שלש סעודות האבן מיר גערעדט פון די פרשה פון עגלה ערופה, אז די סנהדרין האבן געדארפט מאכן די עגלה ערופה און זאגן: "ידנו לא שפכה את הדם הזה", מיר האבן נישט גע'הרג'ט דעם מענטש. רש"י ברענגט די ווערטער וואס די הייליגע חכמים פרעגן: "ווער טראכט דען אז די סנהדרין זענען רוצחים? נאר די סנהדרין זאגן 'מיר האבן נישט צוגעברענגט אז דער מענטש זאל ווערן געהרג'עט, מיר האבן אים נישט אוועק געשטופט', עיין שם; מיר האבן גערעדט אז מען דארף זיך זייער שטארקן נישט צו מרחק זיין קיינעם, נאר מקרב זיין אלעמען, זיך לערנען פון די וועג ווי דער הייליגן רבי נתן האט גערעדט צו מענטשן וואס זענען אוועק געגאנגען פון רבי'ן, ער האט נישט געזאגט: "ווילסט נישט דא זיין? קענסטיך גיין", ער האט זיי געפרעגט מיט זיין נשמה: "ליפא, עמנו הייתם, פארוואס קומסטו נישט מער?" און ווען ר' ליפא האט אים געזאגט: "איך בין באליידיגט געווארן פון רבי'ן", האט ער אים נישט אוועק געשטופט און געזאגט: "ביסט נישט צופרידן? קענסטיך גיין", ער האט אים מחזק געווען און געזאגט: "פון אזא רבי גייט מען נישט אוועק, אפילו דער רבי זאל מיך שלאגן וועל איך נישט אוועק גיין, ווייל איך מאך זיך א חשבון וואס באקום איך פון רבי'ן".

מיר האבן זיך זייער מחזק געווען אז אפילו מיר זאלן זיך איינרעדן אז מיר זענען שוין אזוי גרויס ווי די סנהדרין, דארפן מיר אויך קענען זאגן די ווערטער: "ידנו לא שפכה את הדם הזה", אז מיר האבן קיינעם נישט אוועק געשטופט פון רבי'ן. מען זאל זיך גרוסן איינער דעם צווייטן, מיר האבן גע'חזר'ט דעם רבי'נס ווערטער (שיחות הר"ן, סימן מג), עס זענען דא מענטשן וואס דרייען זיך ארום זייער צעבראכן פון די יסורים וואס זיי גייען אריבער און זיי קענען קיינעם נישט דערציילן וואס זיי ליידן. זיי וואלטן ווען געוואלט דערציילן פאר איינעם וואס זיי גייען אריבער, אבער זיי האבן נישט מיט וועמען צו שמועסן, און ווען זיי זעען א מענטש מיט א שמייכל, ווערן זיי אויפגעלעבט דורכדעם.

דער רבי ברענגט דארט אראפ די מעשה וואס די גמרא דערציילט (תענית כב.), רב ברוקא איז געגאנגען אויפן גאס און ער האט געטראפן אליהו הנביא, האט ער געבעטן פון אליהו הנביא ער זאל אים ווייזן ווער דא האט עולם הבא, האט אים אליהו הנביא געוויזן אויף צוויי מענטשן: "זיי זענען מענטשן וואס וועלן זוכה זיין צו עולם הבא", איז רב ברוקא געלאפן צו זיי און געפרעגט: "זאגט מיר, וואס טוט איר?" האבן זיי געזאגט: "מיר זענען בדחנים, ווען מיר זעען מענטשן קריגן זיך, גייען מיר צו צו זיי און מיר מאכן זיי פרייליך מיט אונזערע ווערטלעך, ביז זיי ווערן פרייליך און מאכן שלום", דערפאר האבן זיי זוכה געווען צו זיין בני עולם הבא; זעט מען פון דעם דאס גרויסקייט פון פרייליך מאכן א צווייטן.

גרייט זיך אן צו זיין בעל תפילה אין אומאן, סליחות ערב ראש השנה און מערבית ראש השנה.

דער אייבעשטער זאל העלפן זאלסט האבן הצלחה אין אלע עניינים.

א כתיבה וחתימה טובה, א גוט געבענטשט יאר.

בעזרת ה' יתברך - יום ה' פרשת שופטים, ד' אלול, שנת תשפ"ה לפרט קטן

... נרו יאיר

איך וויל צוריק באנייען אונזער נאנטקייט, איך טראכט אז דורך בריוו קען מען זיין נאנט, איך וויל דיר שרייבן שיינע זאכן וואס איך לערן פון מוהרא"ש זכותו יגן עלינו פון הייליגן רבינ'ס עצות.

מוהרא"ש דערציילט, מען האט אמאל געהערט ביים רבינ'ס ציון ווי איינער וויינט און חזר'ט אויפן קול די משנה (אבות ד, כא): "הַקִּנְאָה וְהַתַּאֲוָה וְהַכָּבוֹד מוֹצִיאִין אֶת הָאָדָם מִן הָעוֹלָם", די דריי זאכן, מקנא זיין, און תאוות, און גליסטן כבוד – נעמט אוועק דעם מענטש פון די וועלט; יענער האט געוויינט ביים ציון און געשריגן: "רבונו של עולם, צוליב אביסעלע קנאה, צוליב אביסעלע תאוה און אביסעלע כבוד – זאל איך פארלירן די וועלט און יענע וועלט? רבונו של עולם האב רחמנות אויף מיר איך זאל זיין ריין פון די זאכן, איך וויל נישט פארלירן די וועלט און יענע וועלט", און ווען אנשי שלומינו האבן געהערט זיינע בכיות האבן זיי אויך אנגעהויבן וויינען, און אלע האבן געבעטן און געוויינט מען זאל זיין ריין פון די זאכן.

אשרינו מה טוב חלקינו, מיר פארן שוין אט אט צום ציון המצוינת.

בעזרת ה' יתברך - יום ד' פרשת ראה, כ"ו מנחם-אב, שנת תשפ"ה לפרט קטן

לכבוד ... נרו יאיר

היינט איז די יארצייט פון הייליגן רבי'ן זכותו יגן עלינו פון סאטמער. מוהרא"ש זכותו יגן עלינו האט נישט געזאגט קיין תחנון אין דעם טאג, מוהרא"ש זאגט, ווייל דער רבי זכותו יגן עלינו פון סאטמער האט געראטעוועט דעם גאנצן דור, מען זאל נישט נאכגעשלעפט ווערן נאך די מינים ואפיקורסים. מוהרא"ש האט זיך בארימט אז ער איז א תלמיד פון דעם צדיק, און ער האט געפירט די תלמידים מיט די שיטה פון דעם הייליגן רבי'ן, פון התבדלות, און מיט די העכסטע מאס צניעות.

עס איז באוואוסט צווישן סאטמערע חסידים אז דער רבי זכותו יגן עלינו האט געלערנט אלע ספרים פון רבי'ן נאכאלץ יונגער בחור, ער איז געווען בקי אין רבינ'ס ספרים, און ער ברענגט אין זיין הייליגן ספר ויואל משה (מאמר ישוב ארץ ישראל, סימן קנ) שטיקלעך פון רבינ'ס ספרים (שיחות הר"ן סימן לה): "שֶׁהוֹלֵךְ אֶפִּיקוֹרְסוּת גָּדוֹל עַל הָעוֹלָם", עס וועט קומען א צייט וואס עס וועט זיין גרויסע אפיקורסים, "אַשְׁרֵי מִי שֶׁיַּחֲזִיק עַצְמוֹ בֶּאֱמוּנָה בְּאֵלּוּ הָעִתִּים", וואויל איז פאר די וואס וועלן זיין שטארק אין די אמונה אינעם אייבערשטן, און דער רבי האט געזאגט: "אַף עַל פִּי שֶׁאֵינוֹ מוֹעִיל כְּלָל מַה שֶּׁהוּא מְסַפֵּר זֹאת, שֶׁיִּהְיֶה אֶפִּיקוֹרְסוּת בָּעוֹלָם וְשֶׁצְּרִיכִין לְהִתְחַזֵּק עַצְמוֹ בֶּאֱמוּנָה, כִּי אַף עַל פִּי שֶׁהוּא אוֹמֵר זֹאת אַף עַל פִּי כֵן מִתְגַּבֶּרֶת הָאֱפִּיקוֹרְסוּת וְהַבִּלְבּוּלִים", איך ווייס אז עס וועט נישט העלפן אז איך זאג שוין דאס אלעס פאראויס, "אַךְ אַף עַל פִּי כֵן אֲנִי מוֹדִיעַ זֹאת מִקֹּדֶם", דאך זאג איך יעצט וואס גייט זיין, "בִּשְׁבִיל אוֹתָן מְעַט הַכְּשֵׁרִים שֶׁיְּחַזְּקוּ עַצְמָן בֶּאֱמוּנָתָן", פאר די געציילטע ערליכע אידן, זיי זאלן זיך שטארקן, "וּבְוַדַּאי יִהְיֶה לָהֶם מִלְחָמוֹת גְּדוֹלוֹת בְּדַעְתָּן", זיי וועלן זיך דארפן אסאך שלאגן מיט די ביטערע נסיונות, "לְמַעַן יִהְיֶה לָהֶם לְמֵשִׁיב נֶפֶשׁ וְהִתְחַזְּקוּת וְהִתְאַמְּצוּת יוֹתֵר כְּשֶׁיִּרְאוּ שֶׁכְּבָר דִּבְּרוּ מִזֶּה מִקֹּדֶם", דאס וועט זיין פאר זיי גרויס חיזוק ווען זיי וועלן זען אז מען האט שוין פון פריער געוואוסט וואס עס גייט זיין.

אויך ברענגט ער דעם שיחה (שם, סימן רכ) וואס דער רבי האט געזאגט: "שֶׁיִּהְיֶה אֶפִּיקוֹרְסוּת גָּדוֹל בָּעוֹלָם", עס וועט קומען א צייט וואס עס וועט זיין אין די וועלט אפיקורסות, "כִּי מִלְמַעְלָה יָבוֹא אֶפִּיקוֹרְסוּת בָּעוֹלָם", פון הימל וועט מען ברענגען אפיקורסות, "בִּשְׁבִיל נִּסָּיוֹן", כדי צו אויספרובירן ווער עס וועט זיין שטארק אין די אמונה, עס וועט זיין זייער שווער פאר די ערליכע אידן, דער רבי האט געקרעכצט און געזאגט: "אוֹי, אֵיךְ יוּכְלוּ לַעֲמֹד אֲנָשִׁים מוּעָטִים נֶגֶד כָּל הָעוֹלָם", ווי אזוי וועלן אזוי ווייניג מענטשן קענען שטיין קעגן די גאנצע וועלט...

דער רבי זכותו יגן עלינו פירט אויס אין ויואל משה: "וְזֶה עִנְיָן שֶׁל רוּחַ הַקּוֹדֶשׁ שֶׁרָאָה מָה הִגִּיעַ אֵלֵינוּ בְּעִיקְבָא דִּמְשִׁיחָא", דאס איז א רוח הקודש פון רבי'ן, ער האט שוין דעמאלט געזען וואס וועט זיין אינעם היינטיגן דור.

מיר גרייטן זיך שוין צו אונזער נסיעה קיין אומאן, צו זיין ביים רבי'ן ראש השנה, אין דרייסיג טעג פארן מיר קיין אומאן; מאך דיינע הכנות צו קומען, קוק נישט אויף קיינעם, אפילו מען וועט דיך נעמען צו צדיקים וואס וועלן דיר זאגן אז דו טארסט נישט פארן - זאלסטו קיינעם נישט צו הערן, דער רבי האט בפירוש געזאגט (שיחות הר"ן, סימן ריד), אלעס דארף מען פאלגן דעם צדיק אויסער ווען ער זאגט נישט קומען ראש השנה צו אים, און איך דערמאן זיך א מעשה וואס מוהרא"ש האט דערציילט, ווען מען האט אים געפייניגט ער זאל אפלאזן דעם רבי'ן, מען האט אים גענומען צו גרויסע צדיקים וואס האבן אים געזאגט ער זאל אפלאזן דעם רבי'ן, און מוהרא"ש האט געזאגט מיט עזות דקדושה: "אפילו דער רבי וועט מיר ברענגען מלאכים פון הימל וואס וועלן מיר זאגן איך זאל אפלאזן דעם רבי'ן - וועל איך דעם רבי'ן נישט אפלאזן, ווייל אז איך האב געטראפן א רבי וואס ברענגט מיך צום אייבערשטן און צו די תורה - וועל איך אזא רבי נישט אפלאזן".

אזוי זאלסטו טון, אז מען נעמט דיך צו רבנים וכו' אז דו זאלסט נישט פארן קיין אומאן, זאלסטו געדענקען וואס רבי נתן האט געזאגט פארן רב, רבי אהרן: "אפילו דער רבי אליין זאל מיך האקן מיט א דראנג - וועל איך פון אזא רבי נישט אוועק גיין".

דער אייבערשטער זאל העלפן זאלסט האבן הצלחה אין אלע ענינים.

א כתיבה וחתימה טובה, א גוט געבענטשט יאר.

בעזרת ה' יתברך - יום ג' פרשת ראה, כ"ה מנחם-אב, שנת תשפ"ה לפרט קטן

לכבוד ... נרו יאיר

אז מען איז שוין געקומען אין היכל הקודש, מען איז אריבער די מניעות פון די משפחה וכו', די מניעות פון חברים וכו' - הויבט זיך אן פרישע מניעות פון מענטשן בתוכינו, און דאס איז די שווערסטע מניעות; ווייל דער הייליגער רבי נתן זאגט (לקוטי הלכות נזיקין הלכה ד', אות כה): "שמעתי מאדמו"ר", איך האב געהערט פון רבי'ן, "חסיד שנפל גרוע ממשומד", אז א חסיד וואס האט זיך אפגעקילט - איז ערגער פון איינער וואס האט זיך גע'שמד'ט; ווייל איינער וואס האט זיך גע'שמד'ט וועט קיינער נישט אויסהערן, אבער איינער וואס זעט אויס ווי א חסיד און פון אינעווייניג איז ער פארלאשן, פול מיט ליצנות - אזא איינעם הערט מען אויס און מען קען אלעס פארלירן.

דערפאר בעט איך דיר, אז דו ביסט שוין אריבער וואס דו ביסט אריבער - זאלסטו זיך אכטונג געבן נישט צו האבן מיט מענטשן וואס רעדן ליצנות אויף צדיקים. שלמה המלך זאגט (משלי יז, יב): "פָּגוֹשׁ דֹּב שַׁכּוּל בְּאִישׁ", עס איז בעסער זיך צו באגעגענען מיט א פארציקנדער בער, "וְאַל כְּסִיל, בְּאִוַּלְתּוֹ", ווי צו באגעגענען א נאר, א לץ, וואס שפעט און מאכט חוזק; ווייל ליצנות איז אבי אבות הטומאה, נישטא נאך אזא טומאה וואס פארשטעלט דעם אייבערשטן - ווי די טומאה פון ליצנות.

מוהרא"ש זאגט, ווען צוויי מענטשן רעדן פון א דריטן - דאס איז שוין ליצנות, פון דארט דארף מען שוין אנטלויפן. אזוי ווי חכמינו זכרונם לברכה זאגן (אבות ג, ב): "שְׁנַיִם שֶׁיּוֹשְׁבִים וְאֵין בֵּינֵיהֶן דִּבְרֵי תוֹרָה, הֲרֵי זֶה מוֹשַׁב לֵצִים", מוהרא"ש זאגט, דאס איז כפשוטו, וואס איז דאס רעדן פון א דריטן? וואס איז דאס בארעדן אנדערע? דעריבער וויל איך דיר בעטן, מיר קומען שוין נאנט צו חודש אלול, די וואך שבת בענטשט מען שוין ראש חודש אלול; זאלסטו פון פריש מקורב ווערן, גיין התבודדות, און בעטן דעם אייבערשטן: "הייליגער באשעפער העלף מיר איך זאל האבן גוטע חברים און איך זאל געדענקען וואס איז היכל הקודש"; ווייל היכל הקודש איז נישט דער און נישט יענער, היכל הקודש זענען די ספרים פון מוהרא"ש, די שכל פון מוהרא"ש, די עצות און חיזוק פון מוהרא"ש. אז מען לערנט יעדן טאג די בריוו, די קונטרסים און מען האט גוטע חברים מיט וועם מען איז זיך מחזק - אזא איינער פאלט נישט, אויב מען לערנט נישט די ספרים, די בריוו און קונטרסים, מען קוקט אויף דעם און מען קוקט אויף יענעם - אזא איינער קען אלעס אפלאזן.

מיר גרייטן זיך שוין צו אונזער נסיעה קיין אומאן, זיין ביים רבי'ן ראש השנה, אין איין און דרייסיג טעג פארן מיר קיין אומאן; מען דארף אין אומאן אויך רחמי שמים צו אויסניצן די פלאץ ריכטיג, נישט האבן מיט לצים וואס פאררופן זיך 'ברסלב'ער חסידים וכו'. חכמינו זכרונם לברכה זאגן (יומא לח:): "הַבָּא לְטַמֵּא פּוֹתְחִין לוֹ", ווער עס וויל אוועק גיין פונעם אייבערשטן - העלפט מען אים צו פון הימל ער זאל אוועק גיין, אזוי ווי עס שטייט (משלי ג, לד): "אִם לַלֵּצִים הוּא יָלִיץ"; פרעגט דער הייליגער רבי נתן, פארוואס האט מען אנגעכאפט דוקא דעם פסוק "אִם לַלֵּצִים הוּא יָלִיץ"? זאגט דער הייליגער רבי נתן זכרונו לברכה, אז א מענטש וויל זיך מטמא זיין - ברענגט מען אים א לץ, וואס יענער לאכט אפ פון אלעס וואס צדיקים זאגן, אזוי פאלט ער ממילא אראפ רחמנא לצלן.

דער אייבערשטער זאל העלפן זאלסט האבן הצלחה אין אלע ענינים.

א כתיבה וחתימה טובה, א גוט געבענטשט יאר.

בעזרת ה' יתברך - יום ב' פרשת ראה, כ"ד מנחם-אב, שנת תשפ"ה לפרט קטן

לכבוד ... נרו יאיר

געב זיך אכטונג נישט צו האבן מיט חברים וואס נעמען דראג"ס, ווייל מען קען ווערן אריינגעשלעפט אין דעם; מען הויבט אן א טראפ און דאס ציט אזוי שטארק אז מען קען זיך נישט ארויסזען פון דעם, ביז מען שטארבט השם ישמרינו.

עס זעט דיר אפשר אויס אינטערעסאנט אז איך שרייב דיר בכלל פון אזעלכע זאכן, אבער איך הער פון בחורים און אינגעלייט, זיי דערציילן וואס עס טוט זיך אפ אין די קאנטריס, ווי מענטשן זענען נעבעך אזוי צעבראכן און פארלוירן און מען נעמט דראגס בלי בושה, מען זוכט וואו צו אנטלויפן, מען זוכט ווי מען קען זיך אוועק נעמען די ווייטאג וכו', ווען באמת איז נישטא וואו צו אנטלויפן ווען מען האט חס ושלום א צרה; ווען א מענטש גייט אריבער שוועריקייטן קען ער אנטלויפן נאר צום אייבערשטן, נישטא ערגעץ אנדערש וואו צו גיין, אך און וויי אז מען לויפט צו דראגס, עס ווערט נאר ערגער, ווייל איינמאל מען פאלט אריין אין דראגס - איז זייער ביטער, מען פארלירט דעם מח מחשבה, ביז מען ווערט אויסגעריסן פון די וועלט און פון יענע וועלט.

רעד צו דיינע קינדער זיי זאלן וויסן זיך צו היטן פון דעם. א איד זאגט מיר, יעצט ער האט פארלוירן זיין זון, ער איז נעבעך געשטארבן פון נעמען דראגס. עס האט זיך אנגעהויבן מיט איין מאל נעמען, נאר אויף טועם זיין, עס האט זיך אנגעהויבן בטעות, און נעבעך נעבעך אוועק פון דער וועלט אן גארנישט, אן איבערלאזן דורות.

איך בעט דיר זאלסט נישט גיין צו פארטיס וכדומה וואו מען נעמט דארט דראגס, שטערקערע מענטשן פון דיר זענען געפאלן און האבן זייער לעבן גענדיגט. חכמינו זכרונם לברכה זאגן (סנהדרין כג.), די ערליכע אידן פון ירושלים – "לא היו נכנסין בסעודה אלא אם כן יודעין מי מיסב עמהן", זענען נישט געגאנגען צו קיין מסיבות נאר אז זיי האבן געוואוסט ווער עס וועט זיין דארט און מיט וועם זיי וועלן זיצן ביי איין טיש; זאלסטו אויך אזוי טון, נישט גיין צו גרילס, פארטיס וכו' - אן יראת שמים.

עס איז דא א דראג וואס נעמעט אוועק אלע ווייטאג; לערנען תורה. די הייליגע חכמים זכרונם לברכה זאגן (עירובין נד.), די תורה איז סם חיים, א דראג וואס געבט לעבן; אנשטאט נעמען בלעטער און גראזן - נעם די בלעטער גמרא, זאג בלעטער גמרא וועסטו ווערן עכט פרייליך, דו וועסט זיך ליב האבן, דו וועסט נישט דארפן זוכן אנדערע זאכן זיך פרייליך צו מאכן.

מיר גרייטן זיך שוין צו אונזער נסיעה קיין אומאן, זיין ביים רבי'ן ראש השנה, אין צוויי און דרייסיג טעג פארן מיר קיין אומאן. אז דיינע עלטערן ווילן נישט זאלסט פארן אויף אומאן - זאלסטו זיך נישט טענה'ן, חס ושלום זיך טענה'ן מיט עלטערן, עלטערן דארף מען מכבד זיין, עלטערן דארף מען האלטן טייער. דער רבי זאגט (שיחות הר"ן, סימן קפב), "מען קריגט נישט אויף מיר, נאר מען האט זיך אויסגעשניצט א מענטש, און אויף אים קריגט מען; איך קריג אויך אויף דעם מענטש" - זאגט דער רבי, "אויף אזא מענטש וואס טוט אזעלכע זאכן וואס טויג נישט - קריג איך אויך"; דאס הייסט אזוי, מענטשן ווייסן נישט וואס ברסלב איז, מענטשן מיינען אז דאס איז א פלאץ פון משוגעים, און דערפאר, יעדע טאטע און מאמע וואלטן נישט געוואלט אז זייער קינד זאל זיך דרייען אויף א פלאץ פון משוגעים, און ליידער אין ברסלב אליין זענען דא מענטשן וואס זיי זענען גורם אז מען זאל מורא האבן פון ברסלב. דער רבי זאגט אז עס זענען דא מענטשן וואס דורך זייערע מעשים און זייערע דיבורים זענען זיי גורם אז מענטשן זאלן זיך דערווייטערן פונעם צדיק (לקוטי מוהר"ן חלק א', סימן ע); בפרט די נייע אנשיקעניש פון "נא נח" וואס זיי זענען מבזה דעם רבי'ן, און מענטשן מיינען אז דאס איז ברסלב, און זיי זענען גורם אז מענטשן זאלן נישט קענען מקורב ווערן צום הייליגן רבי'ן. אזוי ווי דער רבי זאגט (ספר המדות אות צדיק, סימן סט): "מִי שֶׁאוֹהֵב אֶת הַצַּדִּיק, צָרִיךְ לִשְׁמֹר אֶת הַצַּדִּיק שֶׁלֹּא יֵצֵא עָלָיו שֵׁם רָע", ווער עס האט ליב דעם צדיק זאל אכטונג געבן נישט צו מאכן קיין שלעכטע נאמען פארן צדיק; נאכדעם מיינען מענטשן אז דאס איז ברסלב, און צוליב דעם איז דא אזויפיל מחלוקת אויף חסידי ברסלב; זאלסטו זיך חס ושלום נישט טענה'ן מיט דיינע עלטערן.

דער אייבערשטער זאל העלפן זאלסט האבן הצלחה אין אלע ענינים.

א כתיבה וחתימה טובה, א גוט געבענטשט יאר.

בעזרת ה' יתברך - יום ה' פרשת עקב, כ' מנחם-אב, שנת תשפ"ה לפרט קטן

טייערער ... נרו יאיר, קרית ברסלב

איך בין זייער נתעורר געווארן, ביז טרערן זענען מיר גערינען פון די אויגן; פריער קלאפן אריין צו מיר אין שטוב צוויי פאליציאנטן, באהאלטענע דיטעקטיווס, לכתחילה האב איך זיך דערשראקן, 'וואס גייט פאר, א פרישע פרשה?' למעשה זענען זיי מיר געקומען אויפוועקן איך זאל תשובה טון, זיי זאגן זיי זוכן עפעס א קאר, עפעס א לייסענס פלעיט, און היות דא איז דא ביי די שול קאמערעס – ווילן זיי זען די קאמערעס פון א חודש צוריק. איך בין געווארן אזוי דערשראקן, אוי וויי וואס וועט זיין ווען מען וועט אפיר נעמען פון מיר אלע בילדער מיום הוולדי, פון די טאג וואס איך בין געבוירן... אויבן אין הימל איז דא אוועקגעלייגט אין אפגעפילמט אלעס, אוי וויי, וואו וועל איך זיך קענען באהאלטן...

טייערער ברודער, דער רבי וועקט אונז אויף פון שלאף, דער רבי ברענגט אריין אין אונז מיר זאלן טראכטן פון תשובה, טראכטן פון תכלית, טראכטן פון עלמא דאתי, אז עס קומט נאך א וועלט, עס קומט באלד דער מלאך מיט די טויזנט אויגן, מען נעמט באלד ארויס דעם ספר הזכרונות, אלע קאמערעס, אלע פילמס, מען וועט פרעגן אויף יעדע מעשה, אויף יעדע רגע, אויף יעדע מחשבה דיבור ומעשה, וואו וועלן מיר זיך קענען באהאלטן...?

זארג נישט, אויך האבן מיר מצוות כרימון, מען דארף זיך זייער שטארקן מיט אלעס גוטס, נאר איין מאל א טאג דארף מען זיך מתודה זיין און זיך פארשעמען וכו'.

בעזרת ה' יתברך - יום ה' פרשת עקב, כ' מנחם-אב, שנת תשפ"ה לפרט קטן

טייערער ... נרו יאיר

יעצט ווען די מיידל וואס איז ארויס מיט דיר שוין עטליכע מאל האט דיך אפגעזאגט, זאלסטו זיך נישט צעברעכן, דאנק דעם אייבערשטן אז זי זאגט "ניין"; איז א סימן אז דאס איז נישט דיין שידוך.

איך בעט דיר זייער זאלסט נישט מאכן קיין הנחה, היות דו ביסט שוין ארויס צוויי מאל און ביידע האבן געזאגט ניין, אז דו וועסט שוין אזוי בלייבן; חס ושלום, די מחשבות זענען פסול'ע, דאס זענען פון די סטרא אחרא, טראכט פונעם רבינ'ס ווערטער. דער רבי זאגט (חיי מוהר"ן, סימן תקצה), די אלע שידוכים וואס מען טראגט אן און עס ווערט נישט זענען אויך א בחינה פון א שידוך; און יעצט וועט קומען די ריכטיגע.

שטארק זיך מיט דאווענען די דריי תפילות מיט מנין, מיט א סידור, מיט בגדים חשובים. אויך שטארק זיך מיט דיינע שיעורים כסדרן על פי סדר דרך הלימוד פון רבי'ן, לערן יעדן טאג מקרא, משנה, גמרא, הלכה וספרי רבינו, אויך זאלסטו זאגן יעדן טאג תהילים און גיי התבודדות, בעט דעם אייבערשטן זאלסט זוכה זיין צו זיין אן ערליכער איד.

בעזרת ה' יתברך - ערב שבת קודש פרשת ואתחנן, נחמו, י"ד מנחם-אב, שנת תשפ"ה לפרט קטן

צו מיין טייערער ... נרו יאיר

איך האב ערהאלט דיין הודעה.

איך בעט דיר זייער, פארליר זיך נישט, און חס ושלום האבן א קשיא אויפן אייבערשטן, גלייב באמונה שלימה אז אלעס וואס דו גייסט אריבער איז נישט קיין פערצופאל, אלעס איז מיט א פינקטליכער חשבון פונעם אייבערשטן, אלעס איז נאר לטובתך.

איך בעט פאר דיר, און יעדע מאל דו שיקסט מיר א טעקסט מעסידזש אז דו מוטשעסט זיך זייער – בעט איך פאר דיר, און איך גלייב באמונה שלימה אז נאך אביסל וועסטו ארויסגיין פון אלע דיינע צרות.

דער אייבערשטער געדענקט יעדע גוטע זאך פון דיר, כי אין שכחה לפני כסא כבודך, אויך יעצט ווען דו ביסט אזוי צעבראכן און דו זעסט אין דיר נאר שלעכטס, דו קענסט נישט טרעפן עפעס א פינטל גוטס; אויבן אין הימל איז גאר פארקערט, דארט קומט אפיר אלע דיינע גוטע זאכן און אויך דיין צעפליקטע הארץ זעט דער אייבערשטער.

יעצט ביסטו זייער נאנט צום אייבערשטן, "קרוב ה' לנשברי לב", דער אייבערשטער איז נאנט צו די צעבראכענע הערצער, זע צו בלייבן נאנט, און חס ושלום האבן א פינטעלע קשיות און עצבות; דעמאלט ווערט מען דערווייטערט (און אויך דעמאלט קען מען אין איין רגע צוריק נאנט ווערן ווען מען טוט תשובה).

לייג אוועק דעם בריוו, ווייל באלד ווערט טאג און די געלעכטער וועט זיין אזוי גרויס, און דו וועסט זאגן האסט זיך קיינמאל נישט געמוטשעט, און דו וועסט ליינען דעמאלט די בריוו און דאנקען דעם אייבערשטן "אודך ה' כי אנפת בי..."

איך בעט פאר דיר און דו בעט פאר מיר.

בעזרת ה' יתברך - ערב שבת קודש פרשת ואתחנן, נחמו, י"ד מנחם-אב, שנת תשפ"ה לפרט קטן

לכבוד ... נרו יאיר

איך האב ערהאלט דיין בריוו.

אז דיין ווייב תחי' איז וויליג ווייטער דיר העלפן דעקן די הוצאות, זי וויל ארבעטן און ברענגען פרנסה אז דו זאלט קענען בלייבן ביים לערנען – איז בכלל נישט קיין פראגע, אוודאי זאלסטו בלייבן ביים לערנען.

פארגעס נישט צו געבן גוטע ווערטער אין שטוב, לויב אויס דיין ווייב, דאס וועט מאכן רוען די שכינה ביי ענק.

דאס וואס דו שפירסט טעם מיתה אין דיין עבודת השם; עס איז כדאי דו זאלסט לערנען די מעשה פונעם רב ובן יחיד (ספורי מעשיות, מעשה ח), ווי דער רבי דערציילט ווי ער האט אלץ געפילט א חסרון, ער האט געשפירט ווי עס פעלט אים עפעס, דער זון דער למדן האט נישט געשפירט קיין טעם אין זיין עבודת השם, ווייל אנעם צדיק איז אלץ כלומר'יש, דער רבי זאגט (שיחות הר"ן, סימן קיא), עבודת השם אן התקרבות צום צדיק איז געמאכט, אן שמחה, אן סיפוק; על כן זאלסטו אנהויבן פאלגן די עצות פון רבי'ן, דאס איז התקרבות; דארפסט קיינעם נישט דערציילן, קענסט בלייבן ביי די חסידות וואו ענקער משפחה געהערט, און מאך זיך א שיעור אין די שיחות פון רבי'ן, און זיי מקיים די שיחות, די עצות, בעיקר די עצה פון התבודדות, זיך אויסשמועסן דאס הארץ מיטן אייבערשטן כידבר איש אל רעהו, ווי מען רעדט צו א גוטער פריינד.

אויך די עצה פון לערנען אסאך און שנעל; דאס הייסט, אויסער דיינע שיעורים וואס דו לערנסט אין חושן משפט וכו', זאלסטו זיך מאכן שיעורים אין תנ"ך, משניות, גמרא – בבלי ירושלמי, תוספתא, רמב"ם טור שלחן ערוך, אלע מדרשים, לערן עס באופן גירסא, ווער נישט אונטערדרוקט אז דו פארשטייסט נישט, נאר זאג די ווערטער מיט חיות בקול.

אויך די עצה פון זיך פרייען מיט יעדע מצוה, מיט יעדע גוטע זאך; וועסטו אנהויבן שפירן א טעם אין לעבן.

אויך זאלסטו אוועק ווארפן אלע חומרות ופרישות, שטותים ודמיונות באצטלותא דמלאכים, לעב מיט דיין ווייב ווי די תורה זאגט, טוט נישט מעשה זמרי און עקט"ן ווי א פנחס, כידוע לכל הנסיון של דורינו, שכל בני כולל חושבים שהם בבחינת ואתה פה עמוד עמדי רחמנא לצלן, ואחר כך נופלים לעבירות רחמנא לצלן.

בעזרת ה' יתברך - יום ה' פרשת ואתחנן, י"ג מנחם-אב, שנת תשפ"ה לפרט קטן

לכבוד ... נרו יאיר

קום אין שול דאווענען די דריי תפילות, קום אין שול מיט דרך ארץ, קום אנגעטון מיט א הוט און רעקל. דער שול איז די הויז פונעם אייבערשטן, און אז עס גייט אריבער אויף דיר וואס גייט אריבער - זאלסטו נאך ווייטער קומען אין שול, ווייל דער הייליגער רבי האט געזאגט פאר רבי נתן (חיי מוהר"ן, סימן תקנה): "דו ווייסט וועם דער אייבערשטער האט ליב? דער אייבערשטער האט ליב א געפרעגלטן איד"; א מענטש וואס עס גייט אריבער אויף אים ביטערע שווערע נסיונות און ער דערהאלט זיך, ער קומט ווייטער אין שול דאווענען און לערנט ווייטער די הייליגע תורה - אים האט דער אייבערשטער ליב.

דראפע זיך און דערהאלט זיך, און אז עס איז דיר גאר ביטער - זאלסטו זיך דערהאטלן, דער הייליגער רבי זאגט: "דער עיקר איז זיך דערהאלטן", דאס איז די שענסטע זאך, ווייל דאס חשיבות פונעם מענטש זעט מען ווען עס גייט אריבער אויף אים שווערע ביטערע צרות און דאך דערהאלט ער זיך, ער האט נישט קיין קשיות און קיין תרעומות אויף די אמונה.

גיי א שפאציר און רעד זיך אויס דיין הארץ צום אייבערשטן. בעט אים ער זאל דיר העלפן און רחמנות האבן אויף דיר, און זיי זיך מבטל צום אייבערשטן. אזוי ווי דער רבי האט אמאל געזאגט פאר רבי נתן (שיחות הר"ן, סימן רעט): "אז עס איז גאר ביטער איז מען זיך אינגאנצן מבטל", און רבי נתן האט געפרעגט דעם רבי'ן: "אֵיךְ מְבַטְּלִין עַצְמוֹ", ווי אזוי איז מען זיך מבטל, וואס טוט מען ווען מען איז אין א שווערע מצב אין מען שפירט ווי מען פאלט אינגאצן אוועק? האט אים דער רבי געזאגט: "מען פארמאכט זיך די מויל און די אויגן – דאס איז ביטול", מען פרעגט נישט קיין קשיות.

צדיקים האבן געזאגט אויפן פסוק (תהלים עט, י): "לָמָּה יֹאמְרוּ הַגּוֹיִם", א גוי זאגט "לָמָּה – פארוואס?" אבער א איד זאגט: "אלעס וואס דער אייבערשטער טוט האט א חשבון", מען פארמאכט זיך דאס מויל און מען פרעגט נישט: "פארוואס?" "פאר ווען?" ווייל מען ווייסט אז אלעס וואס דער אייבערשטער טוט איז גוט, מען פארמאכט די אויגן און מען וויל גארנישט פארשטיין, מען גלייבט אז אלעס איז לטובה.

חכמינו זכרונם לברכה זאגן (ברכות ס:): "לְעוֹלָם יְּהֵא אָדָם רָגִיל לּוֹמַר", א מענטש זאל זיך צוגעוואוינען צו זאגן שטענדיג: "כָּל דְּעָבִיד רַחְמָנָא לְטַב עָבִיד", אלעס וואס דער אייבערשטער טוט איז גוט; ווען א מענטש נעמט דאס אריין אין זיך, ער לעבט מיט אמונה אינעם אייבערשטן אז אלעס וואס גייט אריבער אויף אים קומט פונעם אייבערשטן און דאס איז נאר פאר זיין אייביגע טובה, דאן לעבט ער שוין יעצט אין 'גן עדן'. אזא איינער טראכט נישט פון אוועק פאלן אדער אנדערע שלעכטע מחשבות פון זיך נעמען דאס לעבן רחמנא לצלן, אזא איינער ווען עס גייט אריבער אויף אים א שווערע צייט ווערט ער נענטער און נענטער צום אייבערשטן.

דער אייבערשטער זאל העלפן זאלסט האבן הצלחה אין אלע ענינים.

בעזרת ה' יתברך - יום ג' פרשת דברים, ד' מנחם-אב, שנת תשפ"ה לפרט קטן

טייערע ... נרו יאיר

איך באוואונדער דיך ווי דו דערהאלסט זיך, ביסט איינער אליין, אן משפחה, און אזוי לאנג ווארטסטו אויף דיין שידוך און דו ביסט שטאלץ מיט דיין בארד און פיאות, דו ביסט שטאלץ מיט דיין אידישקייט, דו דאווענסט די דריי תפילות יעדן טאג, דו לערנסט דיינע שיעורים כסדרן; איך באוואונדער דיך.

איך בעט דיר זייער דו זאלסט זיך ווייטער האלטן שטארק, זאלסט נישט אפלאזן פון דיינע גוטע מעשים.

איך האף צו זיין דיין שדכן און דיך באגלייטן דיין לעבן ווי א טאטע און ווי א מאמע.

מען פארט שוין כמעט צום רבי'ן אויף ראש השנה, וועלן מיר זיך קענען אויסגיסן דאס הארץ און אראפלייגן ביים ציון די שווערע זעק און פעק און אהיים ברענגען נאר ישועות.

בעזרת ה' יתברך - יום ב' פרשת דברים, ג' מנחם-אב, שנת תשפ"ה לפרט קטן

טייערער ...

די מחשבות וואס שטורעמען אין מח, אז מען קען נישט תשובה טון, מען איז שוין א פארפאלענער, און כאילו דער אייבערשטער דארף מיך מער נישט וכו' וכו'; די מחשבות לאזן נישט דעם מענטש קומען צו ווערן א צדיק, די מחשבות זענען אזוי געפערליך, עס טוט דערווייטערן דעם מענטש פונעם אייבערשטן.

איך האב געזען אין אשר בנחל, מוהרא"ש זאגט, דאס איז פשט וואס דער רבי זאגט אין די ערשטע אות פון ספר המדות: "מִי שֶׁרוֹצֶה לְדַבֵּק אֶת עַצְמוֹ בְּהַשֵּׁם יִתְבָּרַךְ", ווער עס וויל זיך צוקלעבן צום אייבערשטן, "עַד שֶׁיֵּלֵךְ בְּמַחֲשַׁבְתּוֹ מֵהֵיכָל אֶל הֵיכָל", און ער זאל גיין מיט זיין מח מחשבה פון איין פאלאץ צו א העכערע פאלאץ, "וְיִרְאֶה אֶת הַהֵיכָלוֹת בְּעֵינֵי הַשֵּׂכֶל", און זוכה זיין צו זען די היכלות מיט זיינע אויגן, "יִשְׁמֹר אֶת עַצְמוֹ", זאל ער זיך אפהיטן, "מִלּוֹמַר שֶׁקֶר אֲפִלּוּ בְּטָעוּת", פון זאגן ליגנט אפילו בטעות; זאגט מוהרא"ש, דאס מיינט מען די ליגנט פון טראכטן אז דער אייבערשטער דארף מיך נישט, איך בין שוין פארפאלן, דאס פארשטעלט דאס ווערן נאנט צום אייבערשטן; די שקר מיינט דער רבי, והבן למעשה.

בעזרת ה' יתברך - יום א' פרשת דברים, ב' מנחם-אב, שנת תשפ"ה לפרט קטן

טייערער ... נרו יאיר, תלמיד ישיבת היכל הקודש ירושלים

איך הער זייער גוטע גריסן פונעם מנהל און מגיד שיעור אויף דיר, אז דו פירסט זיך מיט דרך ארץ און מיט גוטע מידות.

איך וויל דיר בעטן זאלסט זיך קובע זיין צו לערנען משניות, זאג די ווערטער אפילו אן פארשטיין, זאג א פרק נאך א פרק, און הלואי אז דו וועסט זאגן יעדן טאג ח"י פרקים משניות; אכצן פרקים משניות איז מטהר ומזכך די נשמה פון אלע פלעקן. מוהרא"ש זאגט, משניות איז אזוי ווי סטי"ל ווא"ל וואס נעמט אראפ אלע שמוץ פון כלים, אזוי אויך משניות, עס נעמט אראפ אלע שמוץ פון די נשמה. אפילו ווער עס איז נעבעך געפאלן אין שאול תחתית, ער זינדיגט אין עבירות, אין פגם הברית, אין הוצאת זרע לבטלה רחמנא לצלן, אויב וועט ער לערנען יעדן טאג משניות בעקשנות, ער וועט זאגן יעדן טאג כמה פרקים משניות - וועט ער אלעס מתקן זיין.

דער הייליגער רבי זאגט (שיחות הר"ן, סימן יט): "שֶׁאֲפִילּוּ אוֹתָן הָאֲנָשִׁים הָרְחוֹקִים מִן הַקְּדֻשָּׁה מְאֹד, שֶׁנִּלְכְּדוּ בִּמְצוּדָה רָעָה, עַד שֶׁרְגִילִין בַּעֲבֵרוֹת חַס וְשָׁלוֹם רַחֲמָנָא לִצְלָן", אפילו א מענטש וואס איז זייער ווייט פון קדושה, ער טוט עבירות רחמנא לצלן און ער איז שוין אראפגעפאלן אין שאול תחתית, "אַף עַל פִּי כֵן, הַכֹּחַ שֶׁל הַתּוֹרָה גָּדוֹל כָּל כָּךְ, עַד שֶׁיְּכוֹלָה לְהוֹצִיא אוֹתָם מִן הָעֲבֵרוֹת שֶׁרְגִילִין בָּהֶם חַס וְשָׁלוֹם, וְאִם יַעֲשׂוּ לָהֶם חֹק קָבוּעַ וְחִיּוּב חָזָק לִלְמֹד בְּכָל יוֹם וָיוֹם כָּךְ וְכָךְ, יִהְיֶה אֵיךְ שֶׁיִּהְיֶה, בְּוַדַּאי יִזְכּוּ לָצֵאת מִמְּצוּדָתָם הָרָעָה עַל יְדֵי הַתּוֹרָה, כִּי כֹּחַ הַתּוֹרָה גָּדוֹל מְאֹד"; אויב וועט ער זיך מאכן א קביעות צו לערנען יעדן טאג 'כך וכך', וועט ער סוף כל סוף ארויסגיין פון זיין בלאטע, ווייל די כח פון תורה איז אזוי גרויס, אז עס נעמט ארויס דעם מענטש פון זיין שלעכטס.

רייכער נישט, עס איז נישט גוט, די אלע וואס רייכערן וויינען אז זיי ווילן אויפהערן, נאר די רגילות פון דעם וואס זיי האבן אנגעהויבן יונגערהייט - איז אזוי שטארק אז זיי בלייבן מיט דעם; איז ממש א שאד דו זאלסט יעצט אנהויבן פאר גארנישט און פאר נישט.

איך האף דו וועסט פאלגן און אוועק ווארפן דעם ציגארעטל.

דער אייבערשטער זאל העלפן זאלסט האבן הצלחה אין אלע ענינים.

בעזרת ה' יתברך - יום ב' פרשת דברים, ג' מנחם-אב, שנת תשפ"ה לפרט קטן

לכבוד ... נרו יאיר

גיי נישט אוועק פון רבי'ן, אפילו וכו'; און אפילו מען וועט דיר האקן אין קאפ מיט א דראנג, זאלסטו שרייען קולי קולות: "איך גיי נישט אוועק פון רבי'ן!"

אזוי ווי רבי נתן האט געזאגט פאר ר' ליפא; די מעשה גייט אזוי, ר' ליפא איז געווען א גרויסער סוחר און אן ערליכער איד, איינמאל איז ער געפארן צום יריד מאכן זיינע געשעפטן, און ער האט געטראכט אז ערשט וועט ער גיין צום רבי'ן נעמען א ברכה. מוצאי שבת נאכן זמן ביי שלש סעודות האט אים שוין די הויט געברענט אז דער רבי זאל שוין ענדיגן די תורה, כדי ער זאל שוין קענען פארן צום יריד פארדינען געלט, און אזוי ווי דער הייליגער רבי האט דאך אלעס געזען, האט ער אים מרמז געווען אינמיטן די תורה אז עס שטייט אין תיקוני זוהר (תיקון ג' מהתיקונים האחרונים): "חייכת בהון בעותרא בהאי עלמא, ולבתר קטילת בהון", געלט לאכט צום מענטש אין די יונגע יארן און שפעטער הרג'עט עס דעם מענטש; דער רבי האט געוואלט מיט דעם מרמז זיין פאר ר' ליפא ער זאל נישט נאכלויפן די געלט וואס וועט אים ביים סוף הרג'נען, ר' ליפא האט זיך פון דעם באליידיגט און איז אוועק פון רבי'ן, ער איז מער נישט געקומען.

יארן שפעטער האט אים רבי נתן געטראפן, און אים געפרעגט: "ליפא, וואו ביסטו, עמנו הייתם? פארוואס ביסטו אוועק געגעגאנגען פון רבי'ן" האט אים ר' ליפא געזאגט: "דער רבי האט מיך פארשעמט", מיינענדיג די תורה וואס דער רבי האט דעמאלט געזאגט און אים מרמז געווען אין די תורה, זאגט אים רבי נתן: "ליפא! פון אזא רבי'ן גייט מען אוועק? זאל דער רבי נעמען א 'דראנג' (א דיקע האלץ) און מיר האקן און שלאגן וועל איך אויך נישט אוועק גיין"; פון דעם זעט מען אז א מענטש דארף אסאך בעטן דעם אייבערשטן ער זאל נישט אוועק גיין פונעם הייליגן רבי'ן וועגן א חלישות הדעת וכדומה.

איך וויל זייער די יאר זאלסטו מיר אויך העלפן מיט די קאמפיין, איך האב פאר דיר א קליינע מתנה פאר הכרת הטוב פארן העלפן פאריאר, איך וויל דיר עס איבער געבן פערזענליך זונטאג פרשת עקב, אז דו קענסט ארויפקומען צו מיר אין שטוב. איך קוק ארויס די איין מאל א יאר וואס אנשי שלומינו גייען נאך געלט און בעטן נדבות פון באקאנטע, אזוי קען איך ווייטער בויען אונזערע שיינע מוסדות.

דער אייבערשטער זאל העלפן זאלסט האבן הצלחה אין אלע ענינים.

בעזרת ה' יתברך - יום א' פרשת דברים, ב' מנחם-אב, שנת תשפ"ה לפרט קטן

טייערער ... נרו יאיר

איך ארבעט זייער פלייסיג פאר דיין שידוך, איך פרוביר זייער, איך האף צום אייבערשטן אויסצופירן פאר דיר א גוטע שידוך.

דיר בעט איך זאלסט זיין פעלזן פעסט אין דאווענען די דריי תפילות שחרית מנחה מעריב – מיט מנין, האלט אן די זאך מיט מסירות נפש, (נישט צו זאגן אז ווען דו פארסט אויף א פליגער זאלסטו מיט נעמען א מנין), דאווענען מיט מנין ברענגט אז דער אייבערשטער כביכול זאל זיך אינטערעסירן און זיך נאכפרעגן אויפן מענטש, אזוי ווי די הייליגע חכמים זאגן  (ברכות ו:): "כָּל הָרָגִיל לָבֹא לְבֵית הַכְּנֶסֶת וְלֹא בָּא יוֹם אֶחָד הַקָּדוֹשׁ בָּרוּךְ הוּא מְשָׁאֵיל בּוֹ", ווען א מענטש דאווענט יעדן טאג מיט מנין און איין טאג פארפעלט ער צו קומען אין שול - פרעגט דער אייבערשטער אויף דעם מענטש פארוואס ער איז נישט געקומען אין שול; מיט דעם וואס א מענטש איז מקפיד צו דאווענען מיט מנין דיקא, און ווען ער קען נישט קומען אין שול, עס גייט אריבער אויף אים וכו' - פרעגט דער אייבערשטער אויף אים פארוואס ער איז נישט געקומען, און דער אייבערשטער העלפט אים ער זאל ווייטער קענען קומען, ער נעמט אוועק פון דעם מענטש דער פראבלעם; זעט מען אז דאווענען מיט מנין ברענגט השגחה, דער אייבערשטער קערט זיך צום מענטש און טוט זיין ווילן.

איך באקום יעדן טאג ווארעמע הארציגע מוסר רייד פון מיין טייערע מאמע תחי' אז איך טו נישט גענוג פאר מיינע תלמידים פאר שידוכים, יעצט אין די ניין טעג זאגט זי מיר: "טו עפעס אויפצובויען דעם בית המקדש, מאך שידוכים, נאר שידוכים בויט די בית המקדש", אויך פרעגט זי מיר די לעצטע שטיק צייט וועגן דיר, איך זאל דיר העלפן מיט א שידוך.

בעזרת ה' יתברך - יום א' פרשת דברים, ב' מנחם-אב, שנת תשפ"ה לפרט קטן

לכבוד מיין טייערער ... נרו יאיר

דער הייליגער רבי זאגט (שיחות הר"ן, סימן קכ): "אֵין רָעָה גְּדוֹלָה מִנְּפִילָה", נישטא קיין שלעכטערע זאך ווי אויפגעבן, אזוי ווי מיר געפינען, די הייליגע חכמים זאגן (סוטה מד:) "תחילת ניסה מפלה", "תחילת מפלה ניסה", דאס אויפגעבן, דאס אנטלויפן אינמיטן א מלחמה – דאס איז די גרעסטע דורכפאל, און דערפאר האט דער הייליגער רבי אונז אזויפיל מחזק געווען מיר זאלן נישט אויפגעבן, אפילו ווען מען זעט ווי מען טאפט אין די טונקלקייט א וואנט, מען שפירט זיך ווי דער ארגסטער מאן, און מען האט כל מיני ראיות אז מען איז א דורכפאל, זאל מען ווייטער בענקען צו זיין א צדיק, און ווייטער וועלן זיין גוט, און קיינמאל נישט אוועק גיין פונעם אייבערשטן.

א שווערע יאר איז אריבער בכלליות אויף די וועלט, ובפרטיות אויף יעדן איינעם, אבער ווען מען דערמאנט זיך אז מען פארט שוין כמעט צום רבי'ן, מען פארט קיין אומאן און דארט וועט מען איבערלאזן די פעקלעך צרות – ווערט פרייליך אין הארץ.

יישר כח פארן העלפן צאלן די רענט פאר די ישיבה.

בעזרת ה' יתברך - ערב שבת קודש פרשת פנחס, מברכין אב, כ"ב תמוז, שנת תשפ"ה לפרט קטן

לכבוד ... נרו יאיר

אז מען שרייט אויף דיר - שווייג, און אז עס איז אין שטוב - זאלסטו זיכער אפשווייגן, און אז דיין ווייב רעדט צו דיר נישט שיין - זאלסטו דאס נעמען פאר כפרת עוונות; וואלסטו געוואוסט וואס מען קומט אפ מיט דעם וואס די ווייב רעדט שטעכעדיג, מיט זלזול; וויפיל עונשים קשים ומרים מען נעמט אראפ - וואלסטו דאס אנגענומען מיט ליבשאפט.

איך בעט דיר מיין ליבער טייערער קינד, שווייג און שווייג, און ווען דו האסט מער נישט כח, דו שפירסט אז דו קענסט מער נישט, אלעס האט א שיעור - זאלסטו שווייגן, נעם עס אן באהבה, דאס וועט אראפנעמען פון דיר אלע ראסט און שמוץ. ווייל ווען מען זינדיגט, מען קוקט איין שלעכטע קוק, מען האט איין שלעכטע מחשבה...

מוהרא"ש זאגט אז דער הייליגער בעל שם טוב זכותו יגן עלינו האט אונז מגלה געווען א סוד, ווער עס איז פוגם במחשבה - ליידט פון די קינדער, ווער עס איז פוגם בדיבור - ליידט פון די ווייב, און ווער עס איז פוגם במעשה - ליידט פון מענטשן. מוהרא"ש איז מסביר די ווערטער, אז מען היט נישט דעם דיבור, מען ענטפערט צוריק - דעמאלט ליידט מען אין שטוב, ווייל מען טאר נישט ענטפערן אין שטוב, מען טאר נישט אויפווייזן אז זי איז נישט גערעכט. דאס איז וואס די הייליגע חכמים זאגן (חולין פט.): "אמר רבי אילעא, אין העולם מתקיים אלא בשביל מי שבולם את עצמו בשעת מריבה", די וועלט שטייט נאר אויב מען האלט איין דעם דיבור ביי א קריגעריי, מען ענטפערט נישט צוריק, און אויב מען ענטפערט, מען טוט וויי - פאלט איין די וועלט.

יעצט קומט שבת, וויל איך דיר בעטן זאלסט זיך בארעכענען און זיך שוין אויפהערן קריגן, און אז דיין ווייב איז די וואס הויבט אן קריגן, זי הויבט אן פארשעמען - זאלסטו חס ושלום ענטפערן, איך בעט דיר שווייג און שווייג, און ווען דו האסט מער נישט קיין כח - זאלסטו זיך אפרוען און שווייגן, און אז זי שרייט - זאלסטו זיך פארשטעלן ווי דו ביסט ביים בית דין של מעלה און מען איז דיך דן אויף דיינע מעשים און די בזיונות נעמט אלעס אוועק.

איך בין אין שטעטל זומער, איך בין זיך מחי'; א ריינע פלאץ, א פרייליכע פלאץ, אינדערפרי לערנען איך דעם בלאט גמרא מיט אינגעלייט, און ביינאכט זיץ איך מיט די בחורים און מיר רעדן פון רבי'ן.

א גוט שבת.

בעזרת ה' יתברך - יום ה' פרשת בלק, י"ד תמוז, שנת תשפ"ה לפרט קטן

מרת ... תחי'

אייער מאן האט מיר היינט דערציילט אז איר האט אנגעהויבן ווארטן וכו' און למעשה האט איר פארלוירן וכו'; ער בעט מיר אויב איך קען אייך שרייבן אפאר ווערטער.

וויסן זאלט איר, די גאנצע זאך איז העכער פון אונזער פארשטאנד, דאס איז א זאך וואס האט מיט נשמות און גלגולים, מיר קענען נישט פארשטיין די זאכן; איז בעסער מיר זאלן בכלל נישט טראכטן פון די זאכן, ווייל מיר וועלן דאס סיי ווי נישט פארשטיין.

די אלע נשמות גייען ארויף צום אייבערשטן. חכמינו זכרונם לברכה זאגן (סוטה מח ע"ב; מדרש אותיות דרבי עקיבא, אות א) אז דער אייבערשטער לערנט מיט זיי תורה און ביי תחיית המתים וועלן זיי זיך פרייען מיט די עלטערן.

שטארקט אייך, אייער ישועה איז נאנט, איר וועט זוכה זיין צו בנים ובני בנים עוסקים בתורה.

דער אייבערשטער זאל העלפן איר זאלט האבן הצלחה אין אלע ענינים.

בעזרת ה' יתברך - יום ד' פרשת בלק, י"ג תמוז, שנת תשפ"ה לפרט קטן

לכבוד ... נרו יאיר

פארלאנג פון דיינע קינדער דרך ארץ, פארלאנג פון דיינע קינדער זיי זאלן רעדן מיט דרך ארץ צו עלטערע; נישט נאר אלטע מענטשן, נאר אלע וואס זענען עלטער פון זיי. און ווען זיי קומען אהיים פון חדר, פון סקול - פרעג זיי: "ווי אזוי איז געווען ענקער טאג? ווער זענען דיינע חברים?" פרעג זיי אויב זיי זענען געווען וואויל און דרך ארץ'דיג, אז מען לערנט אויס די קינדער דרך ארץ - שניידט מען שפעטער שיינע נחת.

בנוגע דיינע מניעות וכו'; וויסן זאלסטו, ווי מער מניעות מען גייט אריבער ביים קומען צום צדיק - אלץ מער קדושה וטהרה איז מען זוכה צו באקומען. דער רבי זאגט (לקוטי מוהר"ן חלק א', סימן קפה): "כָּל מִי שֶׁיֵּשׁ לוֹ יְגִיעוֹת וְטִרְחוֹת יוֹתֵר בִּתְחִלַּת הַהִתְקָרְבוּת לְהַשֵּׁם יִתְבָּרַךְ", דער וואס האט מער שוועריקייטן ווען ער ווערט מקורב צום צדיק, "כְּגוֹן מֵאָבִיו", זיין טאטע קריגט אויף אים, "וְאִשְׁתּוֹ", אדער זיין אייגענע ווייב שפעט פון אים, "וְחוֹתְנוֹ", די שווער שטערט אים, "אוֹ מִשְּׁאָר בְּנֵי אָדָם שֶׁמּוֹנְעִים וּמְעַכְּבִים אוֹתוֹ מְאֹד", אדער שוועריקייטן פון אנדערע מענטשן וואס שטערן אים און לאזן אים נישט דינען דעם אייבערשטן, "וּמְנִיעוֹת מֵחֲמַת מָמוֹן", אדער דער וואס האט שוועריקייטן ווייל ער האט נישט קיין געלט, "וּשְׁאָרֵי מְנִיעוֹת וְעִכּוּבִים וּבִלְבּוּלִים שֶׁמִּשְׁתַּטְּחִים לְפָנָיו וּמוֹנְעִים אוֹתוֹ מְאֹד", אדער אנדערע שוועריקייטן וואס קומט אונטער שטענדיג, "וְהוּא צָרִיךְ לְהִתְיַגֵּעַ וְלִטְרֹחַ מְאֹד לְשַׁבְּרָם", ער מוטשעט זיך זייער צו קענען ווייטער דינען דעם אייבערשטן, זיין ביים צדיק; עס איז אים זייער שווער ביז ער צעברעכט די אלע מניעות, "כָּל אֵלּוּ הַיְגִיעוֹת וְהַטְּרָחוֹת שֶׁיֵּשׁ לוֹ בִּתְחִלַּת הַהִתְקָרְבוּת הֵם טוֹבָה גְּדוֹלָה לְהָאָדָם", דאס אלעס איז א גרויסע טובה פארן מענטש, "כִּי עַל יְדֵי זֶה זוֹכֶה אַחַר כָּךְ לְקַבֵּל הַרְבֵּה קְדֻשָּׁה וְטָהֳרָה", ווייל דורך די שוועריקייטן איז מען זוכה צו מקבל זיין קדושה וטהרה, "כִּי עַל יְדֵי הַיְגִיעוֹת שֶׁבַּתְּחִלָּה נַעֲשֶׂה הַכְּלִי", ווייל פון די שוועריקייטן ווערן כלים צו קענען מקבל זיין פון צדיק אסאך קדושה און אסאך טהרה, "וְכָל מַה שֶּׁיֵּשׁ לוֹ יוֹתֵר יְגִיעוֹת וְטִרְחוֹת וְכוּ' יֵשׁ לוֹ כְּלִי גָּדוֹל בְּיוֹתֵר לְקַבֵּל אַחַר כָּךְ בְּתוֹכוֹ שֶׁפַע קְדֻשָּׁה וְטָהֳרָה לְהִתְקָרֵב לְהַשֵּׁם יִתְבָּרַךְ", ווי מער מניעות, ווי מער מחלוקת און ווי מער שוועריקייטן עס איז געווען און מען האט זיך דערהאלטן - האט מען געמאכט גרעסערע כלים צו קענען מקבל זיין הייליגקייט און ריינקייט.

דער אייבערשטער זאל העלפן זאלסט האבן הצלחה אין אלע ענינים.

בעזרת ה' יתברך - יום ג' פרשת קרח, כ"ח סיון, שנת תשפ"ה לפרט קטן

מיין טייערער ... נרו יאיר

איך האב ערהאלטן דיין בריוו.

עס טוט מיר זייער וויי צו הערן אז דיינע עלטערן קריגן זיך און עס זעט אויס ווי עס גייט זיין א גט, און דו ביסט אינדערמיט, דו ביסט יונג, דו ביסט א יונגער בחור, און אלע שלעפן דיך זאלסט זיין אויף זייער זייט.

איך בעט דיר זייער, שטארק זיך מיט אלע דיינע כוחות, נאך אביסל וועסטו טרעפן דיין שידוך און אויפשטעלן א געזונטע ערליכע שטוב, מיט ליבשאפט אן קיין קריגערייען.

געב אכטונג נישט צו ווערן אריינגעשלעפט אין די מחלוקת צווישן די עלטערן, דו זיי מכבד ביידע, און אז מען פרובירט דיך אריינצודרייען צו נעמען א צד - זאלסטו מיט חכמה יעדן אויסהערן און יעדן איינעם געבן גערעכט, ביידע זאלן שפירן ווי דו ביסט מיט זיי, און מיט חכמה זיך ארויסדרייען.

איך האף דו וועסט קענען אריבערגיין די וואסער. אין לעבן דארף מען אריבערגיין אסאך וואסערן, מען פרובירט אויס מיט די זיבן וואסערן וואס דער רבי דערציילט ביי די מעשה פון די בערגער און דעם ארעמאן (ספורי מעשיות, מעשה י'); וואויל איז דעם מענטש וואס שווימט אריבער די וואסערן, ער דערהאלט זיך מיט אמונה, ער בלייבט שטארק נישט אפצולאזן דעם אייבערשטן און די הייליגע תורה.

שרייב מיר נאך, איך וויל זיין נאנט מיט דיר, איך האב דיך זייער ליב.

דער אייבערשטער זאל העלפן זאלסט האבן הצלחה אין אלע ענינים.

בעזרת ה' יתברך - יום ג' פרשת קרח, כ"ח סיון, שנת תשפ"ה לפרט קטן

מיין טייערער ... נרו יאיר וזוגתו תחי'

יעצט האב איך הנאה פון ענק, צו זען ווי ענק גייען אן, ענק ווערן נישט צעפאלן. ענק דערמאנען מיר די ווארט וואס דער הייליגער רבי נתן זכרונו לברכה האט געזאגט פאר זיין תלמיד רבי שאול מטעפליק זכרונו לברכה, דער תלמיד איז געווען א גרויסער עובד ה', ער האט געדאווענט און געלערנט מיט א געוואלדיגע ברען. איינמאל איז רבי נתן געווען אין טעפליק און צוזעענדיג זיינע עבודות, ווי ער דינט דעם אייבערשטן מיט אזא התלהבות - האט אים רבי נתן געזאגט: "שאול שאול, איך האב פון דיר נאכנישט קיין הנאה; ווען איך וועל זען ווי שאול פאלט אראפ און הייבט זיך צוריק אויף און דינט ווייטער דעם אייבערשטן - דאמאלט וועל איך הנאה האבן"; רבי נתן האט אים געוואלט מיט דעם אנגרייטן פארן לעבן, ווייל נישט אייביג קען מען ברענען צום אייבערשטן ברציפות, עס קומט אמאל א צייט ווען מען פאלט אראפ, און דעמאלט - אויב מען איז שטארק - איז מען א ריכטיגער העלד. אזוי אויך יעצט ווען איך זע וואס ענק גייען אריבער און ענק זענען ווייטער פעלזן פעסט מיט ווייטער דינען דעם אייבערשטן און ווייטער זיין געטריי דעם רבי'ן, אים ווייטער העלפן אריינברענגען אין די וועלט די הייליגע לימודים, דו ביי די מענער און דו ביי די ווייבער, האב איך זייער הנאה און איך בין זייער איבערגענומען פון ענק.

פון ענקער שניט קומט ארויס אבנים טובות. אזוי ווי דער רבי דערציילט (ספורי מעשיות, מעשה ה'), דער צדיק האט אנגעווינטשן דעם מלך ער זאל האבן א זון וואס וועט זיין בלויז פון דיימאנטן און טייערע שטיינער, און מען האט דאס נישט געזען ביז ער האט זיך צעשניטן, און ווען מען איז געגאנגען אים באנדאזשירן האט מען געזען ווי עס קומט ארויס אן אבן טוב; האב איך געהערט פון א ברסלב'ער חסיד פשט, דעמאלט ווען עס גייט אריבער אויפן מענטש וואס עס גייט אריבער, מען צעשניידט אים, מען שטעכט אים, מען צעמאלט אים - דעמאלט זעט מען זיין התקרבות צום צדיק, ווי עס קומען ארויס דיימאנטן, דער מענטש דערהאלט זיך און גייט ווייטער אן מיט זיין עבודת השם, ודברי פי חכם חן.

יעצט האב איך הנאה פון ענק, יעצט קומט ארויס ענקער שיינקייט.

דער אייבערשטער זאל העלפן ענק זאלן האבן הצלחה אין אלע ענינים.

בעזרת ה' יתברך - יום ג' פרשת חקת, ה' תמוז, שנת תשפ"ה לפרט קטן

לכבוד ... נרו יאיר

אויף דאס וואס דו גייסט אריבער וכו'; וויסן זאלסטו, דער הייליגער רבי זאגט (לקוטי מוהר"ן חלק ב', סימן קיט): "דִּבֵּר עִמָּנוּ כַּמָּה פְּעָמִים מֵעִנְיַן יִסּוּרֵי עוֹלָם הַזֶּה, שֶׁכָּל בְּנֵי הָעוֹלָם כֻּלָּם מְלֵאִים יִסּוּרִים, אֵין גַּם אֶחָד שֶׁיִּהְיֶה לוֹ עוֹלָם הַזֶּה", עס איז נישטא קיינער וואס זאל האבן עולם הזה, "וַאֲפִלּוּ הָעֲשִׁירִים הַגְּדוֹלִים וַאֲפִלּוּ הַשָֹּרִים, אֵין לָהֶם שׁוּם עוֹלָם הַזֶּה כְּלָל", אפילו די גרויסע עשירים און גרויסע הארן האבן אויך נישט קיין עולם הזה, "כִּי כָל יְמֵיהֶם כַּעַס וּמַכְאוֹבוֹת", זייער גאנצע לעבן איז פול מיט ווייטאג און כעס, "וְכֻלָּם מְלֵאִים טְרָדוֹת וּדְאָגוֹת וְעַצְבוּת וְיָגוֹן וַאֲנָחָה תָּמִיד", און זיי זענען שטענדיג פארנומען און פאר'דאגה'ט, דעפרעסט און טרויעריג, "וְזֶה כּוֹלֵל כָּל בְּנֵי אָדָם שֶׁבָּעוֹלָם מִקָּטֹן וְעַד גָּדוֹל, כִּי כֻלָּם נוֹלְדוּ לְעָמָל וּמְלֵאִים רֹגֶז וְיִסּוּרִין", אין דעם איז אריינגערעכנט יעדער איינער - פון גרויס ביז קליין, אלע מוטשען זיך אויף די וועלט, "וְאֵין שׁוּם עֵצָה וְתַחְבּוּלָה לְהִנָּצֵל מֵעָמָל וְיָגוֹן הַזֶּה כִּי אִם לִבְרֹחַ לְהַשֵּׁם יִתְבָּרַךְ וְלַעֲסֹק בַּתּוֹרָה", און עס איז נישטא קיין שום וועג ווי אזוי מען קען זיך ראטעווען פון די יסורים - נאר אז מען אנטלויפט צום אייבערשטן, מען דערציילט פארן אייבערשטן וואס מען גייט אריבער און מען בעט אים ער זאל רחמנות האבן.

טו אלעס אין די וועלט עס זאל ווערן צוריק שלום בית, בעט איבער דיין ווייב, מעק אויס דיין אייגענע נאמען, דיין אייגענע כבוד. אזוי ווי די הייליגע חכמים דערציילן (ויקרא רבה ט, ט): "רַבִּי מֵאִיר הֲוָה יָתִיב וְדָרִישׁ בְּלֵילֵי שַׁבַּתָּא, הֲוָה תַּמָּן חָדָא אִתְּתָא יַצִּיבָא וְשָׁמְעָה לֵיהּ תָּנְתָא מִדְרָשָׁא", עס איז געווען א פרוי וועלכע פלעגט גיין יעדע פרייטאג צו נאכטס צום שיעור וואס דער הייליגער תנא רבי מאיר בעל הנס פלעגט געבן, "אַמְתִּינַת עַד דִּיחֲסַל מִמִּדְרָשׁ", איין וואך האט דער תנא רבי מאיר אריינגעצויגן די שיעור אביסל שפעט און די פרוי האט געטראכט אז זי וועט אויסווארטן ביז ער ענדיגט דעם שיעור. "אָזְלָה לְבֵיתָהּ, אַשְׁכְּחָא בּוּצִינָא טָפֵי", ווען זי איז אהיים געקומען איז שוין געווען טונקל אין שטוב, די ליכט האבן זיך שוין געהאט אויסגעלאשן, "אֲמַר לָהּ בַּעְלָהּ, אָן הֲוֵית", ווען איר מאן האט איר געפרעגט: וואו ביסטו געווען? "אָמְרָה לֵיהּ אֲנָא יָתִיבָא וְשָׁמְעָה קָלֵיהּ דָּרוֹשָׁה", האט זי געענטפערט: ביים שיעור פון הייליגן תנא רבי מאיר, "אֲמַר לָהּ כֵּן וְכֵן לָא אִעַיַּלְתְּ לְהָכָא עַד דַּאֲזַלְתְּ וְרוֹקַת בְּאַנְפֵּי דָרוֹשָׁה", איר מאן איז געווען א שלעכטער מענטש, א כעסן, א לץ; האט ער איר געזאגט: דו קענסט נישט אריין קומען אין שטוב ביז ווילאנג דו גייסט שפייען אויפן פנים פונעם בעל דרשן, און ער האט פארמאכט די טיר. "יְתִיבָא שַׁבַּתָּא קַמַּיְיתָא תִּנְיָנָא וּתְלִיתָא, אֲמָרִין לָהּ מְגֵירָתָא כַּדּוּ אַתּוּן צְהִיבִין, אֲתֵינָן עִמָּךְ לְגַבֵּי דָּרוֹשָׁה", די פרוי איז געווען אן ערליכע פרוי און זי האט געטראכט צו זיך: 'איך וועל ענדערש בלייבן אינדרויסן ווי איידער מבזה זיין דעם הייליגן תנא רבי מאיר', און זי איז געגאנגען צו א חבר'טע שלאפן, אזוי זענען אריבער אפאר וואכן וואס זיי זענען געווען צעטיילט. "כֵּיוָן דְּחָמֵי יַתְהוֹן רַבִּי מֵאִיר צָפָה בְּרוּחַ הַקֹּדֶשׁ", דער הייליגער תנא רבי מאיר בעל הנס האט דאס געזען מיט רוח הקודש, "אֲמַר לְהוֹ אִית מִנְּכוֹן אִתְּתָא דְּחַכִּימָא לְמִלְחַשׁ בְּעֵינָא", האט ער ארויס געלאזט א שמועה אז זיין אויג טוט אים וויי, ער שפירט ווי עס ברענט אים, און ווער עס קען לוחש זיין אויף דעם זאל קומען. (אמאל איז געווען אזא רפואה, אז מען פלעגט שפייען אויפן אויג און זאגן עפעס ווערטער, און אזוי איז מען אויסגעהיילט געווארן).

"אֲמָרִין לָהּ מְגֵירָתָא כַּדּוּ אַתְּ אָזְלַת וְרוֹקַת בְּאַנְפֵּיהּ וְתִשְׁרֵי לְבַעֲלִךְ", האבן די חבר'טעס געזאגט פאר די פרוי: גיי שפיי אריין אין רבי מאיר'ס אויג, אזוי וועט דיין מאן מאכן שלום מיט דיר. "כֵּיוָן דְּיָתְבָא קַמֵּי אִידְחִילַת מִינֵיהּ, אֲמָרָה לֵיהּ רַבִּי לֵית אֲנָא חַכִּימָא לְמִילְחַשׁ עֵינָא, אֲמַר לָהּ אֲפִלּוּ הָכֵי רוֹקִי בְּאַנְפִּי שְׁבַע זִמְנִין וַאֲנָא מִינְשִׁים", איז זי געגאנגען, און רבי מאיר פרעגט איר: דו קענסט לוחש זיין? האט זי זיך דערשראקן און געזאגט דעם אמת אז זי קען נישט. האט איר רבי מאיר געזאגט: דעמאלט שפיי אריין זיבן מאל אויף מיין פנים, אזוי וועל איך האבן א רפואה, "עָבְדָה הָכִין. אֲמַר לָהּ אִיזִילִי אִמְרִי לְבַעֲלִיךָ אַתְּ אֲמַרְתְּ חָדָא זִימְנָא וַאֲנָא רָקֵית שְׁבַע זִימְנִין", און זי האט אזוי געטון. האט איר רבי מאיר געזאגט: גיי אהיים און זאג פאר דיין מאן: דו האסט מיר געהייסן שפייען איינמאל, אבער איך האב געשפיגן זיבן מאל.

"אָמְרוּ לוֹ תַּלְמִידָיו רַבִּי כָּךְ מְבַזִּין אֶת הַתּוֹרָה, לָא הֲוָה לָךְ לְמֵימַר לְחַד מִינָן לְמִלְחַשׁ לָךְ", האבן די תלמידים געפרעגט: איז דאס כבוד התורה? פארוואס האט אונז נישט דער רבי געזאגט אז דער מענטש האט געהייסן זי זאל שפייען אויפן רבי'ן, מיר וואלטן אים מסדר געווען ער זאל זיך נישט ווייגן אזוינס צו טון?! "אֲמַר לְהוֹ לָא דַּיּוֹ לְמֵאִיר לִהְיוֹת שָׁוֶה לְקוֹנוֹ, דְּתָנֵי רַבִּי יִשְׁמָעֵאל גָּדוֹל שָׁלוֹם שֶׁשֵּׁם הַגָּדוֹל שֶׁנִּכְתַּב בִּקְדֻשָּׁה אָמַר הַקָּדוֹשׁ בָּרוּךְ הוּא יִמָּחֶה עַל הַמַּיִם בִּשְׁבִיל לְהַטִּיל שָׁלוֹם בֵּין אִישׁ לְאִשְׁתּוֹ", האט רבי מאיר געזאגט: דער אייבערשטער האט געהייסן מען זאל אויסמעקן זיין נאמען אבי צו מאכן שלום צווישן מאן און ווייב, איז דאך זיכער אז רבי מאיר'ס נאמען זאל אויסגעמעקט ווערן אבי צו מאכן שלום צווישן מאן און ווייב; זעט מען ווי חשוב עס איז אז עס זאל זיין שלום צווישן מאן און ווייב.

דער אייבערשטער זאל העלפן זאלסט האבן הצלחה אין אלע ענינים.