בריוון פונעם ראש ישיבה שליט"א

בעזרת ה' יתברך - יום ה' פרשת יתרו, חמשה עשר בשבט, שנת תשפ"ה לפרט קטן

לכבוד ... נרו יאיר

מיט אמונה וועסטו אלעס פאררעכטן, דער רבי זאגט (ספר המדות אות אמונה, סימן לג): "עַל יְדֵי אֱמוּנָה, הַקָּדוֹשׁ בָּרוּךְ הוּא יִסְלַח לְךָ עַל כָּל עֲווֹנוֹתֶיךָ", דורך אמונה ווערט מען ריין פארן באשעפער; נעם אריין אין דיר די אמונה, עס איז נישט דער און נישט יענער, עס איז דער אייבערשטער; א שאד זיך צו רעגן, א שאד זיך צו עסן דאס געזונט, אלעס איז פונעם אייבערשטן, אלעס איז ער, עס איז נאר פארשטעלט כאילו עס איז דער און יענער.

גלייב אז אלעס איז פאר דיין טובה. חכמינו זכרונם לברכה זאגן (יומא לח.): "בשמך יקראוך ובמקומך יושיבוך, אין אדם נוגע במה שמוכן לחבירו", קיינער קען נישט צונעמען א פרוטה וואס איז אנגעגרייט פארן חבר, "ואין מלכות נוגעת במלכות חברתה אפילו כמלוא נימא", קיינער קען נישט צונעמען פון א צווייטן נאר אז מען רופט אויס אין הימל. נאך זאגן חכמינו זכרונם לברכה (ברכות נח.): "אפילו ריש גרגיתא", אפילו דער וואס איז ממונה צו ארבעטן ביי די סוער דיפארטמענט, ביי די נידריגע ארבעט, "מן שמיא מנו ליה", איז אויך פון הימל, נאך זאגן זיי (חולין ז:): "אֵין אָדָם נוֹקֵף אֶצְבָּעוֹ מִלְּמַטָּה, אֶלָּא אִם כֵּן מַכְרִיזִין עָלָיו מִלְּמַעְלָה", א מענטש צעקלאפט זיך נישט דעם קליינעם פינגער אן דעם וואס מען זאל אנשרייבן אויבן אין הימל אז עס זאל פאסירן.

מוהרא"ש זאגט, ווען עס גייט אריבער א שווערע טאג פארן מענטש, ווען עס גייט אריבער א שווערע זאך - איז דאס נאר ווייל מען וויל זען פון הימל צו וועם דער מענטש וועט זיך ווענדן, וועט ער גיין צו פלוני אלמוני אדער זיך אויפהייבן דעם פנים צום אייבערשטן און זאגן: "הייליגער באשעפער, איך ווייס אז דו ביסט עס, און דו ווילסט הערן מיין קול ווי איך רעד צו דיר, בעט איך דיר רבונו של עולם, העלף מיר, נעם מיך ארויס פון מיין פלאנטער, נעם מיך ארויס פון מיין צרה".

די הייליגע חכמים דערציילן (בראשית רבה עט, ו; ירושלמי שביעית כה:), ווען דער הייליגער תנא רבי שמעון בר יוחאי מיט זיין זון דער הייליגער תנא רבי אלעזר זענען ארויס פון די מערה נאך דרייצן יאר, האבן זיי געזען ווי א פאנגער שפרייט אויס זיינע נעצן צו כאפן פייגלעך, זיי זעען ווי אזוי ער שפרייט אויס די נעץ און א פייגל ווערט שיער אריינגעכאפט, אין די לעצטע סעקונדע האט זיך די פייגל געראטעוועט, נאכדעם קומט נאך א פייגל און זיי הערן ווי עס גייט ארויס א בת קול פון הימל וואס זאגט: "געפאנגען" און די פייגל איז געפאנגען געווארן; האט דער הייליגער תנא רבי שמעון בן יוחאי געזאגט פאר זיין זון: "זעסט, אפילו א קליינטשיגע פייגעלע קען אויך נישט געכאפט ווערן אן דעם וואס מען זאל דאס אפשרייבן אויבן אין הימל".

קום צום שיעור ליל שישי, קום זיך אויפפרישן מיט די עצות פון רבי'ן, בלייב נישט אין דיין מרה שחורה, קום הערן אפאר זיסע געשמאקע ווערטער פון הייליגן רבי'ן; וועסט האבן א פרייליכע שבת, וועסט זיך צוריק באנייען.

דער אייבערשטער זאל העלפן זאלסט האבן הצלחה אין אלע ענינים.

בעזרת ה' יתברך - יום א' פרשת יתרו, י"א שבט, שנת תשפ"ה לפרט קטן

לכבוד ... נרו יאיר

שפרינג אריבער דיינע חלישות הדעת, כאפ אריין נאך א שחרית בזה העולם, נאך איין מאל טו אן טלית ותפילין, דו ווייסט וואס מיינט נאך איין מאל אנטון טלית ותפילין? מוהרא"ש דערציילט, א איד אין די אכציגער יארן איז אמאל געקומען צום צדיק הרב הקדוש רבי אברהם קאליסקער זכותו יגן עלינו און געוויינט: "רבי, עס איז מיר נמאס דאס לעבן איך וויל שטארבן!" האט אים דער הייליגער רבי אברהם קאליסקער געזאגט: "ביסט א גרויסער טיפש פארן זאגן אזוי, ווייל עס לוינט זיך צו לעבן אכציג יאר אבי צו לייגן תפילין איינמאל אין לעבן, און דו ווילסט שטארבן?!"

דו וויינסט אז דו האסט נישט קיין געלט, וועם דו טרעפסט, וועם דו זעסט - זינגסטו די ניגון אז דו האסט נישט קיין געלט, כאילו דו ביסט דער ערשטער וואס האט נישט קיין געלט, ווער האט דען יא געלט? דער עושר האט געלט?! דער עושר איז סאך מער ארעם, "יש לו מנה רוצה מאתיים", ווי מער געלט מען האט - וויל מען דאפלט, קומט אויס, די וואס האבן געלט - זענען אסאך מער ארעם, וואס וועסטו האבן פון רעדן צו יעדן איינעם פון געלט? גיי צום אייבערשטן, נאר אים זאלסטו בעטן ער זאל רחמנות האבן אויף דיר.

די וואך איז קבלת התורה, זאלסטו זיך צוריק נעמען צו דיינע שיעורים כסדרן, נעם א חומש און הויב אן מעביר סדרה זיין פון היינט, פון אנהייב וואך, טייל איין די פרשה לויט די טעג פון די וואך. אויך זאלסטו פון פריש מקבל זיין די תורה, לערן משניות, זאג כמה פרקים משניות יעדן טאג; דער וואס לערנט משניות הויבט אן שפירן צופרידן מיט זיך, די לעבן באקומט א געשמאק.

אויך זאלסטו לערנען גמרא, לכל הפחות דעם בלאט גמרא, וועסטו אלעס פאררעכטן.

דער אייבערשטער זאל העלפן זאלסט האבן הצלחה אין אלע ענינים.

בעזרת ה' יתברך - ערב שבת קודש פרשת תצוה, זכור, ז' אדר, שנת תשפ"ה לפרט קטן

לכבוד ... נרו יאיר

חכמינו זכרונם לברכה זאגן (תנחומא תצא, ד): "אָמְרוּ יִשְׂרָאֵל", אידישע קינדער זאגן פארן אייבערשטן, "רִבּוֹנוֹ שֶׁל עוֹלָם, אֵין אָנוּ יְכוֹלִין בּוֹ", הייליגער באשעפער דו זאגסט אונז מיר זאלן אויסמעקן עמלק, מיר קענען נישט, "אוֹמֵר לָהֶם הַקָּדוֹשׁ בָּרוּךְ הוּא, תִּהְיוּ אַתֶּם מַזְכִּירִין שְׁמוֹ מִלְּמַטָּה, וַאֲנִי מוֹחֵק שְׁמוֹ מִלְמַעְלָה", זאגט דער אייבערשטער, ענק זאלן ליינען די פרשה פון די מצוה פון אויסמעקן עמלק און איך וועל שוין טון דאס איבריגע, איך וועל אים אויסמעקן.

דאס איז מורא'דיגע חיזוק פאר אונז, ווען מיר זעען ווי שטארק די נסיונות זענען, מען שפירט ווי מען קען נישט באזיגן דעם יצר הרע און מען שרייט: "אֵין אָנוּ יְכוֹלִין בּוֹ", באשעפער איך קען נישט באזיגן דעם יצר הרע, דעם עמלק; דארף מען זיך מחזק זיין, דער אייבערשטער זאגט: "תִּהְיוּ אַתֶּם מַזְכִּירִין שְׁמוֹ מִלְּמַטָּה", דו בעט און בעט, דו שריי און שריי, "וַאֲנִי מוֹחֵק שְׁמוֹ מִלְמַעְלָה", און איך וועל דיר העלפן; דער אייבערשטער וויל נאר מיר זאלן רעדן צו אים, מיר זאלן אים בעטן.

נעם אריין די אמונה אין דיר, מיט דעם וועסטו אויסמעקן עמלק, דורך אמונה ווערן בטל אלע ספיקות, קשיות און בלבולים. אז מען ווייסט און מען חזר'ט אז דער אייבערשטער פירט די וועלט מיט א פינקטליכע השגחה, קיין שום זאך פאסירט נישט פון זיך אליין, "אֵין אָדָם נוֹקֵף אֶצְבָּעוֹ מִלְּמַטָּה, אֶלָּא אִם כֵּן מַכְרִיזִין עָלָיו מִלְּמַעְלָה", א מענטש צעקלעמט זיך נישט זיין פינגער אן דעם וואס מען זאל אויסרופן אין הימל פון פאראויס אז פלוני זאל זיך צעקלאפן זיין פינגער (חולין ז.); דאס איז מחיית עמלק.

דו ווייסט אודאי און דו געדענקסט וואס מוהרא"ש האט אונז אלע יארן פורים געלערנט וואס איז ריכטיג, וויפיל צו טרינקען, מען זאל נישט ליגן אין גאס טויט שיכור; נישט דאס איז די מצוה, די מצוה איז צו טרינקען אביסל און זיין פרייליך און שרייען צום אייבערשטן (אסתר ז, ד): "כִּי נִמְכַּרְנוּ אֲנִי וְעַמִּי לְהַשְׁמִיד לַהֲרוֹג וּלְאַבֵּד", רבונו של עולם איך בין פארקויפט פאר מיינע תאוות, איך וויל זיין ערליך; מען טרינקט אפאר כוסות און מען טאנצט ביז די קאפ דרייט זיך, און מען וויינט צום אייבערשטן (שם ח, ו): "אֵיכָכָה אוּכַל וְרָאִיתִי בְּאָבְדַן מוֹלַדְתִּי", איך בין א פארלוירענער, רבונו של עולם ראטעווע מיך.

בפרט די יאר ווען פורים געפאלט ערב שבת דארף מען זיך זייער אכטונג געבן מען זאל נישט קומען צו חילול שבת, מען דארף אלעס אנגרייטן פרי אז ביים זמן שבת זאל מען קענען מקבל זיין דעם שבת.

א פרייליכן שבת.

בעזרת ה' יתברך - יום א' פרשת תצוה, ב' אדר, שנת תשפ"ה לפרט קטן

לכבוד ... נרו יאיר

גיי אין א ווינקל און שריי צום אייבערשטן: "צָרוֹת לְבָבִי הִרְחִיבוּ", מיינע צרות זענען אזוי שטארק, "מִמְּצוּקוֹתַי הוֹצִיאֵנִי", באשעפער זיסער העלף מיר, נעם מיך ארויס פון מיין פלאנטער.

מוהרא"ש פלעגט אונז דערציילן אלע יארן פורים די מעשה מיט ר' מאיר טעפליקער, ער פלעגט מאכן ביי זיך אין שטוב פורים נאכמיטאג א סעודה און אנשי שלומינו זענען זיך צאמגעקומען, מען האט געגעסן א סעודה, מען האט געטרינקען און געטאנצן אז מיר האבן מרדכי הצדיק, דער הייליגער רבי וואס ראטעוועט אונז פון המן הרשע; דער יצר הרע וואס וויל הרג'ענען יעדן איינציגסטן איד.

ויהי היום, איין פורים זעט ר' מאיר ווי איינער זיצט אין דער זייט און וויינט, בשעת אלע טאנצן זיצט ער דארט אין א מרה שחורה, ר' מאיר האט דאס נישט געקענט סובל זיין. ער גייט צו צו אים און פרעגט אים: "זאגט מיר וואס גייט פאָר? היינט איז פורים, אלע טאנצן, אלע זענען פרייליך, פארוואס טאנצט איר נישט מיטן גאנצן עולם?!" דער איד קוקט אן ר' מאיר און זאגט אים: "ווי אזוי קען איך טאנצן ווען איך האב א צבי' אויפן קאפ?!" ר' מאיר פרעגט אים: "וואס רעדט איר? זאגט מיר וואס גייט פאר מיט אייך?" דער איד הויבט אן וויינען, ער זאגט פאר ר' מאיר טעפליקער: "איך האב א טאכטער, זי איז שוין עלטער, זי דארף א שידוך, איך האב נישט קיין געלט איר חתונה צו מאכן, קיינער וויל זיך נישט משדך זיין מיט מיר, די טאכטער צבי' דרוקט מיר אויף מיין מח, איך הער נישט אויף טראכטן פון מיין צרה", ר' מאיר זאגט אים: "איך פארשטיי אייך נישט, אמת, איר האט א צרה, איז דאס אבער די עצה? זיצן פארביטערט איז אן עצה?! דער רבי האט אונז געלערנט, אז מען האט א צרה שרייט מען צום אייבערשטן, דער רבי האט אונז געלערנט, אז עס דרוקט אויפן הארץ - גיסט מען זיך אויס דאס הארץ צום אייבערשטן, קומט טאנצן מיט מיר, איך וועל אייך ווייזן וואס איר זאלט טון מיט צבי', איך וועל זאגן ווערטער צום אייבערשטן און איר וועט מיך נאך זאגן".

ר' מאיר הויבט אן זאגן דעם פסוק: "צָרוֹת לְבָבִי הִרְחִיבוּ", מיינע צרות זענען אזוי שטארק, "מִמְּצוּקוֹתַי הוֹצִיאֵנִי", באשעפער זיסער העלף מיר, נעם מיך ארויס פון מיין פלאנטער"; ר' מאיר זאגט אים: "זאג מיך נאך"; דער איד האט נאכגעזאגט און זיי האבן אנגעהויבן טאנצן, ביז דער איד איז זייער פרייליך געווארן, ער האט שוין נישט געשפירט צבי' אין זיין קאפ, ער האט אנגעהויבן שפירן דער אייבערשטן.

נאך פורים איז געשען א גרויסע נס, צבי' איז א כלה געווארן מיט א ברסלב'ער חתן, ביידע, סיי דער חתן האט נישט געזוכט א כלה וואס האט געלט, דער חתן האט געזוכט א כלה וואס לעבט מיטן אייבערשטן, וואס לעבט מיט א צדיק, און אויך די כלה האט זיך זייער געפרייט אז זי האט געטראפן א גוטער חתן, א חתן וואס קוקט נישט אויב מען האט געלט. זיי האבן חתונה געהאט און אויפגעשטעלט א שיינע שטוב.

ברודער, גיי שוין זוך דיר אויף א ווינקל און שריי צום אייבערשטן: "צָרוֹת לְבָבִי הִרְחִיבוּ", מיינע צרות זענען אזוי שטארק, "מִמְּצוּקוֹתַי הוֹצִיאֵנִי", באשעפער זיסער העלף מיר, נעם מיך ארויס פון מיין פלאנטער.

מיטן אייבערשטנ'ס הילף וועל איך זיין פורים אין שטאט. איך וויל בעטן אנשי שלומינו זאלן נישט אריינקומען, זייט אייך נישט מטריח, מאכט אייך פרייליך אין שטעטל, פרייליך איז נישט אין א געוויסע פלאץ, פרייליך איז אין הארץ.

מוצאי שבת וועלן מיר טאנצן אין ישיבה, און אויך זונטאג נאכמיטאג וועלן מיר מאכן א שושן פורים סעודה מיט א פארשטעלונג פאר די קינדער.

דער אייבערשטער זאל העלפן זאלסט האבן הצלחה אין אלע ענינים.

בעזרת ה' יתברך - יום ה' פרשת וארא, כ"ג טבת, שנת תשפ"ה לפרט קטן

לכבוד מיין טייערער ... נרו יאיר

שטארק זיך בעבודת השם, שטארק זיך בלימוד התורה, אין שיעורים כסדרן אויפן סדר דרך הלימוד פון הייליגן רבי'ן; לערנען אפילו בלי הבנה (כמבואר בשיחות הר"ן, סימן עו).

איך ווייס עס איז דיר זייער שווער, דו דארפסט דיין שידוך, דו שפירסט ווי דו גייסט אראפ פון זין פון ווארטן אזוי לאנג, איך ווייס אז דו ליידסט, דו ווילסט זיין ערליך און אפגעהיטן, און עס איז דיר זייער שווער, דו פאלסט אראפ, דו ווילסט שוין אזוי שטארק חתונה האבן, לעבן א הייליג לעבן, א ריינע לעבן, איך בעט דיר זייער דערהאלט זיך, כי קרובה ישועתך לבוא, אט אט איז דיין ישועה.

גיי יעדן טאג אין א שטילע פלאץ און שמועס מיטן אייבערשטן, וויין צו אים: "באשעפער איך וויל חתונה האבן, באשעפער איך וויל זיין ערליך, איך ווייל זיין הייליג".

בעזרת ה' יתברך - יום ב' פרשת שמות, י"ג טבת, שנת תשפ"ה לפרט קטן

לכבוד מיין ליבער ... נרו יאיר

איך האב ליב דיין ערליכקייט און דיין תמימות, ווי דו שטארקסט זיך צו דינען דעם אייבערשטן מיט לערנען און מיט דאווענען.

איך בעט דיר זייער, שטארק זיך און דערהאלט זיך. איך ווייס עס איז דיר ביטער שווער, דו ווילסט שוין דיין שידוך, דו ווילסט חתונה האבן, דו האלטסט מער נישט אויס צו זיין אליין; איך בעט דיר ליבער ברודער, דראפע זיך און דערהאלט זיך, לאז נישט אפ דיין עבודת השם יתברך, און דער אייבערשטער וועט דיר העלפן, דו וועסט טרעפן דיין שידוך.

בעזרת ה' יתברך - יום ה' פרשת ויחי, ט' טבת, שנת תשפ"ה לפרט קטן

לכבוד ... נרו יאיר

האסט מיך אזוי מחי' געווען מיט דיין בריוו, איך האב געמיינט אז שוין פארגעסן פון רבי'ן און פון די שיינע לימודים, יעצט זע איך אז דו שרייבסט מיר ווי דו לערנסט משניות, דו לערנסט דיינע שיעורים כסדרן, און אז דו ביסט זיך מתבודד - בין איך זייער פרייליך.

שטארק זיך, לאך זיך אויס פון די ליצנות און פון די געשפעט וואס מען שפעט פון דיר. עס איז דא א שיינע בריוו פון הייליגן רבי'ן וואס שרייבט פאר זיין ברודער, דער צדיק רבי יחיאל - א מורא'דיגע בריוו. דער רבי שרייבט אים (חיי מוהר"ן, סימן קסה): "הִגִּיעַנִי מִכְתָּבוֹ פֹּה זַאסְלַאב", איך האב ערהאלטן דיין בריוו, "וְהָיָה לִי צַעַר גָּדוֹל מִזֶּה", איך האב זייער אסאך ווייטאג, "אֵיךְ מָלְאוּ לִבָּם הָאֲנָשִׁים הָרְשָׁעִים הָאֵלֶּה וְהֵעִזּוּ פְּנֵיהֶם כָּל כָּךְ נֶגְדְּךָ", ווי קען זיין מען זאל זיך צו דיר אויפפירן מיט אזא עזות, "וְתָמֵהַּ אֲנִי אֵיךְ לֹא נִמְצָא טוֹב לְעֻמַּת רַע כְּנֶגְדָּם לְבַעֵר הָרַע", און איך וואונדער זיך, ווי קען זיין עס זאל נישט זיין מענטשן וואס זאלן זיך אננעמען פאר דיר? "אֲהוּבִי אָחִי נַפְשִׁי וּלְבָבִי", מיין ליבער ברודער, "אַל תִּירָא וְאַל תֵּחַת מִפְּנֵיהֶם", האב נישט מורא פון זיי, "רַק חֲזַק וֶאֱמַץ בַּתּוֹרָה וּבְיִרְאַת ה' כָּל הַיּוֹם, כַּמְדֻבָּר בֵּין שְׁנֵינוּ", שטארק זיך אין תורה און אין יראת ה', "וּזְכוּת אֲבוֹתֶיךָ מְסַיַּעְתְּךָ, כִּי כָּל זֶה לְגַדֵּל אוֹתְךָ וּלְהַרְבּוֹת כְּבוֹדְךָ וּלְגַדֵּל שִׂכְלְךָ", ווייל דאס אלעס וואס דו גייסט אריבער איז נאר פאר דיין טובה, דיך ברענגען נענטער צום אייבערשטן, "כִּי כְּמוֹ שֶׁאִי אֶפְשָׁר לְכָל מִינֵי זֵרְעוֹנִים לָבוֹא לְתַכְלִית גִּדּוּלָם אֶלָּא עַד שֶׁנּוֹתְנִין מִתְּחִלָּה הַגַּרְעִין בֶּעָפָר וְאַחַר כָּךְ הַגַּרְעִין נִתְבַּלֶּה וְאַחַר בְּלוֹתוֹ יִפְרַח וְיָצִיץ וְנַעֲשֶׂה אִילָן גָּדוֹל", אזוי ווי אלע פרוכט און אלע גרינצייג, אלעס וואס וואקסט - קען נאר וואקסן נאכדעם וואס מען דעקט צו די זומען, די קערל - אונטער די ערד, און די קערל ווערט פארפוילט, "כֵּן הַדָּבָר הַזֶּה שֶׁעַל יְדֵי זֶה שֶׁמַּשְׁפִּילִין אוֹתְךָ עַד עָפָר, עַל יְדֵי זֶה תִּתְגַּדֵּל וְתָצִיץ וְתִפְרַח בָּעוֹלָם", אזוי אויך מיט דיר, דורכדעם וואס מען פארשעמט דיך און מען דערנידערט דיך, דורכדעם וועסטו וואקסן און גרויס ווערן אויף דער וועלט; "אִלּוּ הָיוּ יוֹדְעִין אֵלּוּ הָרְשָׁעִים מִזֶּה", ווען די שלעכטע מענטשן וואלטן ווען געוויסט וואס פאר א טובה זיי טוען דיר מיט דעם וואס זיי רודפ'ן דיך, "בְּוַדַּאי לֹא הָיוּ מְבַזִּין אוֹתְךָ", וואלטן זיי דיך זיכער נישט געפייניגט, "כִּי כָּל כַּוָּנָתָם לְרַע", ווייל זייער גאנצע כוונה איז נאר דיר שלעכטס צו טון.

דער אייבערשטער זאל העלפן זאלסט האבן הצלחה אין אלע ענינים.

בעזרת ה' יתברך - יום ב' פרשת שמות, י"ג טבת, שנת תשפ"ה לפרט קטן

מיין טייערער ... נרו יאיר

איך ווארט צו הערן פון דיר, איך ווארט צו הערן פון דיין לימוד התורה. הלואי וואלסטו געקומען אין כולל לערנען שלחן ערוך מיט א חברותא אזוי ווי אמאל, עס איז נישטא עפעס בעסערס און זיסערס ווי לערנען די הייליגע תורה.

איך בעט דיר זייער, שטארק זיך בעבודת השם, דאס איז דער עיקר אין לעבן, לערנען און דאווענען און טון מעשים טובים.

דער אייבערשטער זאל העלפן זאלסט האבן הצלחה אין אלע ענינים.

בעזרת ה' יתברך - יום ה' פרשת ויחי, ט' טבת, שנת תשפ"ה לפרט קטן

לכבוד ... נרו יאיר

זיי נישט צעבראכן פון דעם וואס דו זעסט אז עס גייט אריבער אסאך צייט און וויפיל דו פרובירסט צו זיין אפגעהיטן און צו ווערן ערליך - גייט עס נישט און דו ווערסט נאר מער דערווייטערט; זיי נישט צעבראכן, אזוי גייט עס, און אזוי מוז עס גיין. דער רבי זאגט (לקוטי מוהר"ן חלק ב', סימן מח): "כְּשֶׁאָדָם נִכְנָס בַּעֲבוֹדַת הַשֵּׁם", ווען מען הויבט אן דינען דעם אייבערשטן, "אֲזַי הַדֶּרֶךְ שֶׁמַּרְאִין לוֹ הִתְרַחֲקוּת", גייט עס אזוי, אז מען דערווייטערט אים; נישט אמת'דיג, עס דאכט זיך אזוי, "וְנִדְמֶה לוֹ שֶׁמַּרְחִיקִין אוֹתוֹ מִלְמַעְלָה וְאֵין מַנִּיחִין אוֹתוֹ כְּלָל לִכָּנֵס לַעֲבוֹדַת הַשֵּׁם", מען שפירט ווי קיינער דארף אים נישט, מען לאזט אים נישט אריינגיין צו די קדושה, "וּבֶאֱמֶת כָּל הַהִתְרַחֲקוּת הוּא רַק כֻּלּוֹ הִתְקָרְבוּת", אבער דאס איז נאר א וועג ווי אזוי מען וויל דערנענטערן דעם מענטש צום אייבערשטן, און אויב דער מענטש איז שטארק ביי זיך און ער דערהאלט זיך - דאן וועט ער אלעס אריבער גיין, און ער וועט זוכה זיין צו אלע מדריגות וואס זענען נאר פארהאן.

פון די שטערקסטע ווערטער וואס האט מיך זייער באנומען ווען איך האב זיך דערוויסט פון רבי'ן, איך בין אנגעקומען אין חדר היכל הקודש; ווען מוהרא"ש פלעגט זאגן אז מען דארף זיין אזוי שטארק ביי זיך, אז אפילו עס וועלן אראפקומען מלאכים פון הימל און דיך צעברעכן - זאלסטו זיי זאגן 'איך לאז נישט אפ דעם אייבערשטן, זאל זיין וואס זאל זיין', און אויך די ווערטער וואס מוהרא"ש פלעגט זאגן: "אפילו מען וועט מיר אויפווייזן אז דער אייבערשטער דארף מיך נישט - וועל איך ענטפערן 'איך דארף דעם אייבערשטן און איך לאז נישט אפ דעם אייבערשטן, זאל זיין וואס זאל זיין'".

געוואלד, וואו הערט מען אזעלכע קלארע לויטערע ווערטער, אזא שטארקע אמונה וואס דער רבי געבט; אז אונז פשוט'ע מענטשן, פיצא עסערס און קאקע קאלע טרינקערס - זאלן זיין צוגעקלעבט צום אייבערשטן.

היינט נאכט וועלן מיר זיך צאמקומען לכבוד רבי נתן'ס יארצייט, אינאיינעם מיט א מסיבה לחזק מוסדותינו היכל הקודש בארץ הקודש, און אפגעבן א דאנק דעם אייבערשטן אז מיר האבן געהאט רבי נתן; אנשי שלומינו זאגן: "ולא נתן", ווען נישט רבי נתן – "למוט רגלינו", וואלטן מיר זיך חס ושלום... למוט רגלינו.

דער אייבערשטער זאל העלפן זאלסט האבן הצלחה אין אלע ענינים.

בעזרת ה' יתברך - יום ב' פרשת ויגש, כ"ט כסליו, ה' דחנוכה, שנת תשפ"ה לפרט קטן

לכבוד ... נרו יאיר

מאך זיך א פרישע התחלה אנצוהויבן לערנען שיעורים כסדרן בכל התורה כולה אויפן סדר דרך הלימוד פון הייליגן רבי'ן (המבואר בשיחות הר"ן, סימן עו); מאך זיך א שיעור אין תנ"ך, משניות, גמרא, שלחן ערוך, עין יעקב, מדרש רבה, זוהר הקדוש און אין דעם הייליגן רבינ'ס ספרים.

אז דו פאלסט אין בלאטע - זאלסטו זיך נישט נאכגעבן וכו', הייב אויף איין פוס, פרוביר כאטשיג ארויס צו גיין, לאז זיך נישט נאך, געב נישט נאך דעם יצר הרע. דער רבי זאגט, ווען מען גייט אין בלאטע איז דער עיקר א פוס אריין א פוס ארויס, א פוס אריין און א פוס ארויס, מען בעט דעם אייבערשטן און מען געבט נישט אויף.

היינט איז די יארצייט פון רבי אברהם בן רבי נחמן זכר צדיק לברכה, עס אזי דא אזויפול צו דערציילן פון דעם צדיק, איין אפענע רוח הקודש פון דעם צדיק מוז איך דיר דערציילן. מוהרא"ש האט באקומען פון הרב החסיד רבי אהרן גלידמאן זכרונו לברכה א זון פון רבי משה טשענסטעחאווער זכרונו לברכה (רבי לוי יצחק'ס שוואגער), שיחות וואס ער האט זיך אראפגעשריבן, וואס ער האט געהערט פון דעם געטליכן מאן רבי אברהם בן רבי נחמן זכרונו לברכה, און אין איין שיחה האט רבי אהרן געשריבן אזוי:

בשנת תרע"ה ווען איך האב באגלייט רבי אברהם אין מקוה, אויפן וועג ארויס, האט רבי אברהם זיך צו מיר אנגערופן: "אין פופציג יאר ארום וועט זיין נייע זאכן אין רבינ'ס זאך, עס וועט קומען א אינגערמאן און פארשפרייטן דעם רבינ'ס ליכטיגקייט אויף די גאנצע וועלט, און רבי אברהם האט אויסגעפירט און מיר געזאגט, און דו וועסט אים נאך קענען...", און אזוי איז טאקע געווארן, פון תרע"ה ביז תשכ"ה איז פינקט פופציג יאר, און דעמאלט איז מוהרא"ש געקומען און אנגעהויבן דרוקן דעם רבינ'ס ספרים און דאס פארשפרייט פאר די גאנצע וועלט. (קוק נאך די שיחה אין אשר בנחל, כרך יא, מכתב א' שסד, שנת תשל"ד).

וואס זאל איך דיר זאגן, אשרינו מה טוב חלקינו ומה נעים גורלינו אשר בנחל שם גורלינו אז מיר האבן אזא רבי מיט אזעלכע תלמידים, אזעלכע עצות וואס וועקט אויף טויטע מענטשן און מאכט לעבן, מען זאל רעדן און שמועסן מיטן אייבערשטן, מען זאל זיך נישט מייאש זיין, זאל זיין וואס זאל זיין, און אפילו נאך טויזנט מאל אראפפאלן - זאל מען נאכאמאל אנהויבן.

דער אייבערשטער זאל העלפן זאלסט האבן הצלחה אין אלע ענינים.

א פרייליכן חנוכה.

בעזרת ה' יתברך - ערב שבת פרשת מקץ, כ"ו כסליו, ב' דחנוכה, שנת תשפ"ה לפרט קטן

לכבוד מיין טייערער ... נרו יאיר

יעצט חנוכה ביים לערנען די סוגיא פון כבתה, דערמאן איך זיך, מיט יארן צוריק האבן מיר געלערנט בחברותא די סוגיא פון כבתה, איך בענק זיך צוריק צו אונזער חברותא; אפשר וואלסטו ארויפגעקומען אין ישיבה און מיר וועלן לערנען אביסל אינאיינעם.

אפשר ביסטו אנגעווייטאגט אויף מיר? אפשר וועגן דעם קומסטו קיינמאל נישט ארויף אין ישיבה? אמאל דארף איך זאגן פאר בחורים צו קומען צייטליך און אמאל ווען זאגן העלפט נישט – שיק איך אהיים פאר א טאג, אבער איך מיין נישט קיין שלעכטס, איך וויל נאר די טובה פון די בחורים און די תלמידים.

צדיקים זאגן, "כבתה", אפילו מען איז פארלאשן – "זקוק לה", קען מען זיך צוריק אנצינדן און ווערן א גרויסער צדיק.

טייערער ... רעד אפאר ווערטער יעדן טאג צום אייבערשטן, דאס וועט דיך מאכן פאר א גרויסער ערליכער איד.

בעזרת ה' יתברך - ערב שבת פרשת מקץ, כ"ו כסליו, ב' דחנוכה, שנת תשפ"ה לפרט קטן

לכבוד מיין טייערער ליבער ... נרו יאיר, קרית ברסלב

שטארק זיך מיט דיין עבודת השם יתברך בתורה ובתפילה ובגמילות חסדים, ועל כולם שטארק זיך מיט די עצה פון התבודדות; זיי נישט מוותר אויף דעם, מאך זיך א צייט וואס דו גייסט אין א שטילע פלאץ און זיי זיך מתבודד, רעד צום אייבערשטן. ווייל דער רבי האט געזאגט (שיחות הר"ן, סימן רכח), מען קען זיין אן איש כשר אן התבודדות, אבער מען איז א צעמישטער און צעפלויגענער מענטש, אן ישוב הדעת, און דורך רעדן און שמועסן מיטן אייבערשטן – איז מען אויסגערוט מיט ישוב הדעת, אזוי ווי איינער איז אויפגעשטאנען נאך א גוטע שלאף.

פארליר זיך נישט, די שוועריקייטן וועלן אריבערגיין, דאנק און לויב דעם אייבערשטן – וועסטו זען גרויסע ניסים.

בעזרת ה' יתברך - ערב שבת פרשת מקץ, כ"ו כסליו, ב' דחנוכה, שנת תשפ"ה לפרט קטן

לכבוד מיין טייערער ... נרו יאיר

איך פריי זיך זייער צו זען דיין נאמען ביי די נדבנים וואס העלפן חודש'ליך צאלן רענט פאר די ישיבה, איך האב שוין א לאנגע צייט נישט געהערט פון דיר, איך האף אז אלעס איז גוט ביי דיר, און דו לעבסט מיט שלום און אהבה מיט דיין ווייב.

ווען מען האט חתונה – דארף מען פון פריש מקורב ווערן צום צדיק, בפרט ביי זיווג שני; פריש אנהויבן לערנען שיעורים כסדרן, פריש אנהויבן זיך מתבודד זיין און טון די זיסע עצות פון רבי'ן.

שרייב מיר דיינע סיומים, וועסטו מיך מחי' זיין.

בעזרת ה' יתברך - יום ה' פרשת מקץ, כ"ה כסליו, א' דחנוכה, שנת תשפ"ה לפרט קטן

לכבוד מיין טייערער ... נרו יאיר

שכוח פארן העלפן די ישיבה חודש'ליך מיטן געבן דיין מעשר פאר די רענט, דו האסט א חלק אין אלע גוטע זאכן וואס קומען ארויס פון די הייליגע פלאץ, ישיבת היכל הקודש סקילמאן סטריט, ובזכות די מצוה זאלסטו זען ברכות און ישועות.

זיי זיך מוסר נפש אויף דאווענען מיט מנין, (איך מיין נישט צו זאגן ווען דו פליעסט מיט א פליגער זאלסטו באצאלן פאר א מנין וכו' וכו'), אפילו דו ביסט מיד – זאלסטו גיין דאווענען, און אפילו דו ביסט פארשעמט, צעקלאפט, צעשטאכן וכו' – גיי דאווען מיט מנין, וועסטו זוכה זיין מען זאל אננעמען דיינע תפילות, אזוי ווי חכמינו זכרונם לברכה זאגן (תענית ח.): "אֵין תְּפִלָּתוֹ שֶׁל אָדָם נִשְׁמַעַת אֶלָּא אִם כֵּן מֵשִׂים נַפְשׁוֹ בְּכַפּוֹ", דער אייבערשטער נעמט אן די תפילות נאר ווען מען האט אינזין וואס מען דאווענט, פרעגט די גמרא, עס שטייט דאך (תהלים עח, לו-לז): "וַיְפַתּוּהוּ בְּפִיהֶם, וּבִלְשׁוֹנָם יְכַזְּבוּ לוֹ, וְלִבָּם לֹא נָכוֹן עִמּוֹ, וְלֹא נֶאֶמְנוּ בִּבְרִיתוֹ", די אידן האבן געפאפט דעם אייבערשטן מיט זייער מויל, זיי האבן נישט אינזין געהאט ווען זיי האבן געבעטן דעם אייבערשטן וכו', דאך שטייט נאכדעם (תהלים עח, לח): "וְהוּא רַחוּם יְכַפֵּר עָוֹן" וגו', אז דער אייבערשטער האט אנגענומען זייערע תפילות און ער האט זיי מוחל געווען אויף זייערע עבירות, ענטפערט די גמרא: "לֹא קַשְׁיָא, כָּאן בְּיָחִיד כָּאן בְּצִבּוּר", אויב מען דאווענט מיט מנין דעמאלט נעמט דער אייבערשטער אן יעדע תפילה אפילו מען האט נישט אינזין וכו'.

בעזרת ה' יתברך - יום א' פרשת וישלח, ז' כסליו, שנת תשפ"ה לפרט קטן

לכבוד מיין טייערער ... נרו יאיר

שלמה המלך זאגט (משלי ח, לד): "אַשְׁרֵי אָדָם", וואויל איז דעם מענטש, "שֹׁמֵעַ לִי", וואס הערט זיך צו צו מיר, "לִשְׁקֹד עַל דַּלְתֹתַי יוֹם יוֹם", ער איילט זיך צו קומען צו מיין טיר יעדן טאג, "לִשְׁמֹר מְזוּזֹת פְּתָחָי", צו היטן די עפענונג פון מיר; לכאורה, וואס כאפט ער דעם לשון פון א טיר און פון די זייטן פון די עפענונג? זאג וואויל איז דעם וואס קומט אין שול יעדן טאג און קומט אין בית המדרש לערנען!

נאר מיט די הקדמות פון הייליגן רבי'ן (לקוטי מוהר"ן חלק ב', סימן מח), אז ווען א מענטש וויל זיך דערנענטערן צום אייבערשטן, "אֲזַי הַדֶּרֶךְ שֶׁמַּרְאִין לוֹ הִתְרַחֲקוּת", ווייזט מען אים כאילו מען דארף אים נישט, "וְאֵין מַנִּיחִין אוֹתוֹ כְּלָל לִכָּנֵס לַעֲבוֹדַת הַשֵּׁם", מען שפירט ווי מען לאזט נישט אריין.

אמאל - זאגט דער רבי (שם): "וְדַע, שֶׁיֵּשׁ אֶחָד שֶׁכְּבָר הוּא אֵצֶל הַפֶּתַח שֶׁל הַקְּדֻשָּׁה", און עס איז דא אמאל איינער וואס איז שוין ביים טיר פון די קדושה, "וְהוּא חוֹזֵר לַאֲחוֹרָיו", און ער לאזט אלעס אפ, "מֵחֲמַת הַבִּלְבּוּלִים", פון די שווערע געפילן וואס דרייט זיך אין אים, ער שפירט ווי מען דארף נישט זיין עבודה, ווייל דאס איז די וועג פון די קליפות ווען זיי זעען ווי איינער קומט שוין נאנט צו די קדושה, "מִתְפַּשֵּׁט עָלָיו בְּהִתְגַּבְּרוּת גָּדוֹל מְאֹד מְאֹד, רַחֲמָנָא לִצְלָן".

דאס זאגט אונז די פסוק: "לִשְׁקֹד עַל דַּלְתֹתַי יוֹם יוֹם", וואויל איז דעם וואס קומט נאכאמאל צום טיר, און אפילו ער שפירט ווי די טיר איז אים פארמאכט, מען עפנט נישט די טיר צו קדושה, בלייבט ער זיצן, "לִשְׁמֹר מְזוּזֹת פְּתָחָי", ער בלייבט זיצן אינדרויסן און ווארט צו קענען אריינגיין, ער לאזט נישט אפ זיין ווילן און זיין בענקשאפט צום אייבערשטן, וואויל איז אים בזה ובבא, והבן למעשה.

בעזרת ה' יתברך - מוצאי שבת קודש פרשת וישלח, י"ד כסליו, שנת תשפ"ה לפרט קטן

לכבוד מיין טייערער ... נרו יאיר, מאנסי

איך האב ערהאלטן דיין בריוו.

מאך זיך נישט צוטון פון דעם רב וואס האט גערעדט צו דיר קעגן היכל הקודש, ווער עס רעדט אויף צדיקים - דארף תשובה טון, און ווער עס רעדט אויף צדיקים וואס זענען מגלה דעם אייבערשטן מיט מסירות נפש - איז דאס א סימן אויף נישט גוטע זאכן השם ישמרינו. מאך זיך נישט צו טון פון אים, זיין טאטע האט ארויסגעגעבן א ספר קעגן דעם הייליגן רבי'ן, און קעגן דעם הייליגן רבי נתן מיט מוהרא"ש, פיל מיט ליצנות רחמנא לצלן.

אז דו האסט געהערט לשון הרע אויף היכל הקודש, האסט געהערט ליצנות - זאלסטו זיך גוט אויסוויינען צום אייבערשטן, זאלסט טון וואס דער שני למלכות האט געטון ווען מען האט גערעדט צו אים קעגן דעם גאלדענעם בארג מיטן פערלנעם שלאס, דער רבי זאגט (ספורי מעשיות, מעשה א' מאבדת בת מלך) ער האט זייער שטארק געוויינט; אזוי זאלסטו טון, ווייל אפילו איין טראפ ליצנות פארשטעלט שוין דעם מענטש פון קענען מקבל זיין אפי שכינתא. אזוי ווי דער הייליגער אריז"ל זאגט (שער מאמרי רז"ל, מסכת סוטה): "דע כי בעולם האצילות יש חמישה פרצופים", אין עולם אצילות איז דא פינף מדריגות, "אריך אנפין, אבא ואמא", און "זעיר ונוקבא", און עס איז דא פינף עבירות וואס פארשטעלט דעם מענטש פון קענען אנקומען צו דעם; די וואס מאכן ליצנות איז פון זיי פארשטעלט די מדריגה 'אריך אנפין', די וואס חנפה'נען איז פון זיי פארשטעלט די מדריגה 'אבא', די וואס זאגן לינגנט איז פון זיי פארשטעלט די מדריגה 'אמא', און די וואס רעדן לשון הרע איז פון זיי פארשטעלט די מדריגה 'זעיר ונוקבא'; עיין שם.

טו תשובה פארן אויסהערן ליצנות אויף היכל הקודש, וואלסט זיך געדארפט אויפשטעלן ווען ער האט אנגעהויבן רעדן קעגן די פלאץ - וואס נאר דו און דער אייבערשטער ווייסן וואס היכל הקודש האט געטון מיט דיר - און ארויסגיין. ליצנות איז אזוי שעדליך, חכמינו זכרונם לברכה זאגן (יומא לח:): "הַבָּא לְטַמֵּא פּוֹתְחִין לוֹ", ווער עס וויל אוועק גיין פונעם אייבערשטן העלפט מען אים צו פון הימל ער זאל אוועק גיין, אזוי ווי עס שטייט (משלי ג, לד): "אִם לַלֵּצִים הוּא יָלִיץ"; זאגט דער הייליגער רבי נתן, פארוואס האט מען אנגעכאפט דוקא דעם פסוק "אִם לַלֵּצִים הוּא יָלִיץ"? ווייל אז א מענטש וויל זיך מטמא זיין ברענגט מען אים א לץ וואס יענער לאכט אפ פון אלעס וואס צדיקים זאגן, אזוי פאלט ער ממילא אראפ רחמנא לצלן. אזוי ווי מיר זעען, רבינו הקדוש האט אנגעזאגט זיינע קינדער (פסחים קיב:): "אַל תָּדוּרוּ בִּשְׁכֶנְצִיב", איר זאלט נישט וואוינען אין די שטאט שכנציב, ווייל זיי זענען זייער גרויסע לצים און איר וועט ווערן נאכגעשלעפט נאך זיי; זעט מען פון דעם ווי הארב ליצנות איז און ווי ווייט א מענטש דארף אכטונג געבן וואו ער וואוינט און מיט וועם ער חבר'ט זיך וכו' וכו'.

דעם הייליגן רבינ'ס זאך איז תמימות ופשיטות, אן קיין חכמות אן קיין ליצנות, מען קען נישט זוכה זיין צו טון די עצות פון רבי'ן פון זיך מתבודד זיין, דערציילן דעם אייבערשטן אלעס וואס ליגט אפן הארץ, נאר דער וואס האט נישט אין זיך קיין איין טראפ ליצנות, נאר דער וואס פירט זיך בתמימות ופשיטות.

דער רבי האט געזאגט (שיחות הר"ן, סימן קנד), ווי אזוי האט ער זוכה געווען צו קומען צו זיינע מדריגות? נאר דורך תמימות ופשיטות, ער פלעגט אסאך רעדן צום אייבערשטן און זאגן אסאך תהילים. דער רבי האט געזאגט: "וואלט איך געוואוסט וואס דער אייבערשטער וועט פון מיר מאכן, צו וואס מען קען זוכה זיין דורכדעם - וואלט איך געטון אין איין טאג וואס איך האב געטון א גאנץ יאר", דער רבי האט זיך געבענקט צו דעם און געזאגט: "איי איי פראסטאק, ווי וואויל און ווי גרויס איז דאס רעדן און שמועסן מיטן אייבערשטן".

וואויל איז דער וואס ווארפט אוועק אלע ליצנות, אלע חכמות און פאלגט דעם רבי'ן מיט תמימות ופשיטות און אנטלויפט פון לצים, וועט אים זיין גוט בזה ובבא.

דער אייבערשטער זאל העלפן זאלסט האבן הצלחה אין אלע ענינים.

בעזרת ה' יתברך - יום א' פרשת וישב, י"ד כסליו, שנת תשפ"ה לפרט קטן

לכבוד ... נרו יאיר

דער הייליגער רבי זאגט (שיחות הר"ן, סימן נב): "מִכָּל הַדְּבָרִים צוֹעֵק כְּבוֹד הַשֵּׁם יִתְבָּרַךְ", פון די נייעס שרייט ארויס אז דער אייבערשטער פירט די וועלט, מען קען נעמען רמזים פון די נייעס.

יעצט איז די אמעריקאנע באפעלקערונג זייער פארטון אין די נייעס אז דער פרעזידענט האט געפארדענט (באגנאדיגט) זיין זון פון תפיסה; דאס איז שטארקע חיזוק ווען מען גייט התבודדות, מען רעדט זיך אויס דאס הארץ צום אייבערשטן, מען זאל בעטן: "רבונו של עולם, איך האב טאקע געזינדיגט, איך בין שולדיג, איך בין דער ערגסטער פארברעכער, אבער דו ביסט דאך מיין טאטע און א טאטע וועט זיכער פארדענען זיין זון, אים געבן נאר גוטס, בעט איך דיר אייבערשטער, נעם אן מיין תשובה, איך גיי שוין זיין גוט, העלף מיר, פארדן מיך, נעם מיך ארויס פון די נישט גוטע, נעם מיך ארויס פון תפיסה, פון מיינע תאוות, פון די קליפות וואס מאכן מיך פארגעסן פון דיר".

דער אייבערשטער זאל העלפן זאלסט האבן הצלחה אין אלע ענינים.

בעזרת ה' יתברך - יום ה' פרשת ויצא, ד' כסליו, שנת תשפ"ה לפרט קטן

מיין טייערער ... נרו יאיר

א איד טאר זיך נישט פארלירן, און זיכער א ברסלב'ער חסיד טאר זיך נישט פארלירן, נאר גלייבן אז אלעס וואס דער אייבערשטער טוט איז גוט, דער אייבערשטער מאכט נישט קיין שלעכטס.

דו שרייבסט מיר אז דו האסט חרטה פארן אוועק גיין פון דיין חסידות און מקורב ווערן צום הייליגן רבי'ן, נאכדעם וואס דו מוטשעסט זיך אזוי שטארק אין פרנסה, דו ווערסט דערטראנקען אין דיינע חובות; וואס זאל איך דיר זאגן, איך בין דיר דן לכף זכות, די חובות וואס דו האסט און די פרנסה וואס דו האסט נישט, האסט נישט קיין געלט פאר דיין משפחה - דאס צעדרוקט דיר, אזוי ווי חכמינו זכרונם לברכה זאגן (עירובין מא:): "עניות מעביר את האדם על דעתו ועל דעת קונו", מען פארלירט די שכל, מען הויבט אן האבן קשיות אויפן צדיק און אויפן אייבערשטן.

טייערער ברודער, איך בעט דיר ברחמים, האב נישט קיין קשיות אויפן אייבערשטן, און האב נישט חרטה אז דו ביסט מקורב צום צדיק; וואס ווייסטו וואס וואלט געווען מיט דיר אן דעם צדיק? ווי וואלסטו געווען אנעם רבי'ן? מה-דאך מיטן רבינ'ס התחזקות איז ביטער שווער, וואס וואלט געווען אנעם רבי'ן?

איך בעט דיר זייער, האב נישט קיין קשיות אויפן אייבערשטן, האב נישט קיין קשיות אויף די אמונה. דער אייבערשטער מאכט נישט קיין עוולות, דער אייבערשטער מאכט נאר גוט, אלעס וואס דער אייבערשטער טוט איז בצדק ובמשפט, בחסד וברחמים.

גיי אין א שטילע ווינקל און וויין זיך אויס צום אייבערשטן, זאג: "רבונו של עולם, איך בין אזוי צעבראכן, איך האב נישט קיין געלט, איך האב אזויפיל חובות, איך האב נישט קיין מנוחה, איך האב נישט קיין מח, אזויפיל פרנסות האב איך שוין געהאט און מען זאגט מיך אפ, איך בעט דיר זייער, זיי מיר מוחל, איך טו תשובה אויף אלע מיינע זינד, נעם אן מיין תשובה, און געב מיר שפע, העלף מיר איך זאל קענען מפרנס זיין מיין פאמיליע".

דער אייבערשטער זאל העלפן זאלסט האבן הצלחה אין אלע ענינים.

בעזרת ה' יתברך - יום א' פרשת וישלח, ז' כסליו, שנת תשפ"ה לפרט קטן

לכבוד ... נרו יאיר

שבת אין ישיבה איז געווען זייער שיין, מען האט זיך זייער מחזק געווען מיטן הייליגן רבינ'ס עצות.

שבת אינדערפרי נאכן דאווענען ביי סיפורי מעשיות האבן מיר געלערנט די מעשה פונעם חכם און תם (סיפורי מעשיות, מעשה ט' מחכם ותם), ווי דער חכם ווען ער האט באקומען די בריוו פונעם קעניג אז ער וויל אים זען - איז ער פלוצלונג געווארן א גרויסער עניו, ער האט אנגעהויבן זיך אוועק מאכן אז עס קען נישט זיין דער קעניג דארף אים. מיר האבן גערעדט אז דאס איז איינע פון די טריקס פונעם יצר הרע, ווען עס קומט צו עבודת השם מאכט ער דעם מענטש זאל זיך שפירן ווי זיין לערנען און דאווענען, זיינע מצוות און מעשים טובים - איז גארנישט ווערד, און אזוי ווארפט ער אריין דעם מענטש אין כפירות ואפיקורסות רחמנא לצלן, מה שאין כן דער הייליגער תם, וועןער האט געהערט אז דער קעניג, דער מלך מלכי המלכים, דער אייבערשטער וויל אים זען - איז ער גלייך געלאפן מיט גרויס שמחה; אזוי דארפן מיר זיך פירן, ווען עס קומט צו דינען דעם אייבערשטן דארפן מיר לויפן צו אים, אוועק ווארפן אלע חכמות.

ביי שלש סעודות האבן מיר גערעדט זייער א וויכטיגע זאך וואס מען דארף וויסן פארן לעבן, עס שטייט אין פסוק (בראשית כח, יב): "וְהִנֵּה מַלְאֲכֵי אֱלֹקִים עֹלִים וְיֹרְדִים בּוֹ", יעקב אבינו האט גע'חלומ'ט ווי א לייטער שטייט נעבן אים ביזן הימל, און מלאכים גיין ארויף און אראפ; לכאורה דארף זיין פארקערט, מלאכים זענען אין הימל, דארף ווען שטיין "יורדים ועולים", זיי קומען אראפ און גייען ארויף.

אפשר לומר מיט די הקדמות פון הייליגן רבי'ן, דער רבי זאגט (שיחות הר"ן, סימן עד): "לִפְעָמִים אֵין לְהָאָדָם שׁוּם הִתְלַהֲבוּת בְּהַתְּפִלָּה", אמאל מאכט זיך אז מען האט נישט קיין געפיל צום דאווענען, אזוי ווי די ניגון גייט 'עסן עסט זיך, שלאפן שלאפט זיך – וואס זאל מען טון אז עס דאווענט זיך נישט'; זאגט דער רבי, מען זאל נישט ווארטן ווען עס וועט אראפקומען א געפיל פון אויבן און דעמאלט דאווענען, נאר מען זאל זיך מאכן ווי מען האט א געפיל, מען זאל אנהויבן דאווענען מיט א געמאכטע חשק, ביז עס וועט ווערן אן אמת'ע חשק.

דער רבי געבט א ביישפיל, אזוי ווי איינער "שְׁנִיצְט זִיךְ אַיין רֹגֶז", מען מאכט זיך ערנסט ביז מען ווערט טאקע בכעס, "כְּמוֹ כֵן מַמָּשׁ בַּקְּדֻשָּׁה בְּעִנְיַן הַתְּפִלָּה", אזוי אויך ביים דינען דעם אייבערשטן, "צְרִיכִים לִפְעָמִים לַעֲשׂוֹת לְעַצְמוֹ רֹגֶז", מען דארף זיך מאכן ווי מען האט א געפיל, "וְיַעֲשֶׂה לוֹ חֲמִימוּת וְתַבְעֵרַת הַלֵּב בְּדִבּוּרֵי הַתְּפִלָּה, אַזוֹי וִויא אֵיינֶר שְׁנִיצְט זִיךְ אַ רֹגֶז, וְעַל יְדֵי זֶה יָבוֹא אַחַר כָּךְ בֶּאֱמֶת לְהִתְלַהֲבוּת וַחֲמִימוּת הַלֵּב בְּהַתְּפִלָּה", אזוי וועט ער קומען צו דאווענען מיט א ברען און מיט א געפיל, "וְיִזְכֶּה שֶׁיִּבְעַר לִבּוֹ לְהַשֵּׁם יִתְבָּרַךְ, וְיִתְפַּלֵּל בְּהִתְלַהֲבוּת גָּדוֹל", און ער וועט זוכה זיין אז דאס הארץ וועט אים אנהויבן ברענען צום אייבערשטן.

"וְכֵן בְּעִנְיַן הַשִּׂמְחָה", און אזוי אויך ווען עס קומט צו זיין פרייליך; מען קען נישט ווארטן ביז מען וועט טאקע זיין פרייליך, נאר מען זאל זיך מאכן ווי מען איז פרייליך, "וְאִם לִפְעָמִים דַּעְתּוֹ מְבֻלְבָּל וְאֵינוֹ יָכוֹל בְּשׁוּם אֹפֶן לְשַׂמֵּחַ עַצְמוֹ", און אז מען איז אזוי צעמישט און מען קען נישט צו קומען צו אמת'ע שמחה, "אָז עֲצָתוֹ שֶׁיַּעֲשֶׂה עַצְמוֹ כְּאִלּוּ הוּא שָׂמֵחַ", זאל מען זיך מאכן ווי מען איז פרייליך, "וְאַף עַל פִּי שֶׁבִּתְחִלָּה עֲדַיִן אֵין הַשִּׂמְחָה בֶּאֱמֶת בַּלֵּב", און אפילו אין אנהויב איז מען טאקע נאכנישט פרייליך, עס איז נאר געמאכט, "אַף עַל פִּי כֵן עַל יְדֵי שֶׁעוֹשֶׂה עַצְמוֹ כְּאִלּוּ הוּא שָׂמֵחַ, עַל יְדֵי זֶה יִזְכֶּה אַחַר כָּךְ בֶּאֱמֶת לְשִׂמְחָה", וועט ער ביים סוף ווערן פרייליך.

דאס קומט אונז די פסוק לערנען, די לייטער שטייט ביי דיר, דו קענסט אנקומען צו די העכסטע מדריגה, אבער קודם איז 'עולים' און נאכדעם 'ויורדים בו', ווארט נישט די מלאכים זאלן אראפקומען קודם, דו זאלסט שפירן די קדושה, די שמחה, און נאר אזוי דאווענען און דינען דעם אייבערשטן, נאר ערשט קריך דו ארויף אויפן לייטער, דו הויב אן ארויפשיקן מלאכים, רעד ארויס דיבורים צום אייבערשטן, לערן תורה אן פארשטיין, און מאך דיך פרייליך, נאכדעם וועט זיין 'יורדים בו', והבן למעשה.

דער אייבערשטער זאל העלפן זאלסט האבן הצלחה אין אלע ענינים.

בעזרת ה' יתברך - יום ה' פרשת תולדות, כ"ז מר-חשון, שנת תשפ"ה לפרט קטן

לכבוד ... נרו יאיר

געדענק, אפילו מען איז בבחינת הידים ידי עשיו, מען איז אראפגעפאלן אין עבירות, מען האט מקלקל געווען רחמנא לצלן - דארף מען ניצן דעם קול, עס זאלן ווערן קול יעקב, רעדן צום אייבערשטן, דעמאלט איז מען זוכה צו באקומען אלע ברכות. מען דארף שרייען צום אייבערשטן: "הייליגער באשעפער העלף מיר, איך וויל זיין ערליך, איך וויל לעבן מיט דיר, איך וויל נישט מיין לעבן זאל מיר אריבערגיין מיט אזעלכע נארישקייטן". 

זונטאג און אויך מאנטאג וועט זיין חתונות אין ישיבה, מען זעט די כח הצדיק, די כח פון מוהרא"ש זכותו יגן עלינו וואס האט אזויפיל גערעדט און געשריבן פון די זאך, און יעצט ווערט דאס אויסגעפירט דורך אנשי שלומינו; מען מאכט פשוט'ע שמחות, מען געבט נישט אויס געלט פאר די פאר שעה פון די חתונה, מען לעבט מיט א חשבון, מען לעבט מיט שכל, דער צדיק געבט שכל; עס איז כדאי זאלסט קומען זען מיט די אויגן די שמחות, ווי פרייליך די מחותנים זענען, ווי פרייליך חתן כלה זענען, די חתונה האט א אידישע טעם, מען שפירט א טעם, מען שפירט אן עכטע שמחה, נישט קיין געמאכטע, נישט קיין געבארגטע, נישט קיין פאלשע. מיר האבן פאלשע בלומען מיט עכטע שמחה, נישט עכטע בלומען וואס מען צאלט אזויפיל געלט און ביז אפאר שעה ווארפט מען דאס אוועק אין די מיסט, בשעת מען האט נארוואס געבארגט געלט און מען האט נישט פון וואו צו באצאלן, השם ישמרינו.

דאס איז פון די קליינע זאכן וואס דער רבי געבט אונז; דאס איז אויסער די שכל, חיזוק און עצות פאר עבודת השם וואס דער רבי געבט אונז, די קלארע ריינע אמונה, די דביקות בשם, די שמחה פון טון מצוות און די תיקונים וואס דער רבי איז אונז מתקן לנצח נצחים – אויסער דעם געבט אונז דער רבי אויל צו שמירן די רעדער, שכל צו מאכן פשוט'ע שמחות, שכל ווי אזוי צו לעבן, נישט לעבן פאר אנדערע, נישט נאכמאכן אנדערע.

דער רבי האט דערציילט, עס איז געווען א סוחר וואס האט פארקויפט דיאמאנטן און טייערע שטיינער, אמאל קומט איינער צו אים און בעט צו קויפן נייע רעדער פאר זיין וואגן, זאגט אים דער סוחר: "איך פארקויף דיאמאנטן נישט קיין רעדער", זאגט אים דער איד: "איך האב געהערט פון מיין חבר ער האט באקומען דא נייע גוטע שטארקע רעדער", זאגט דער סוחר: "יענער האט איינגעקויפט ביי מיר טייערע צירונג, האב איך אים געגעבן אויך גוטע רעדער אויף אהיים צו פארן, איך בין נישט קיין סוחר פאר רעדער, איך פארקויף דיאמאנטן", און דער רבי האט אויסגעפירט: "איך פארקויף תורה, תפילה און תכלית, אויב איינער קומט צו מיר און פאלגט מיר, געב איך אים שוין אויך גוטע רעדער - בני חיי ומזוני, ער זאל קענען לעבן א שיין לעבן".

היינט זאגט מען יום כיפור קטן.

די וואך שבת וועל איך נישט זיין אין וויליאמסבורג.

דער אייבערשטער זאל העלפן זאלסט האבן הצלחה אין אלע ענינים.

בעזרת ה' יתברך - יום ג' פרשת תולדות, כ"ה מר-חשון, שנת תשפ"ה לפרט קטן

לכבוד ... נרו יאיר

אויף די דריי תפילות שחרית מנחה מעריב - זאלסטו זיך פאר'עקשנ'ען, זאלסט נישט מוותר זיין, זאל זיין וואס זאל זיין. דער רבי זאגט (לקוטי מוהר"ן חלק ב', סימן ח): "די דריי תפילות ווערן אנגערופן מחנה ישראל, דאס שטארקט דעם מענטש צו בלייבן ביים אייבערשטן", און דער רבי זאגט אז דאס איז פשט וואס חכמינו זכרונם לברכה זאגן (ברכות נד.) עוג מלך הבשן האט געזאגט: "מַחֲנֵה יִשְׂרָאֵל כַּמָה הַוֵי, תְּלָתָא פַּרְסֵי", און ער איז געגאנגען און אויסגעריסן א בארג פון דריי פרסה, ער האט דאס געוואלט ווארפן אויף די אידן, האט דער אייבערשטער געמאכט א נס, עס זענען געקומען קליינע ווערעמלעך און געלעכערט דעם בארג, ביז דער בארג איז אים אריינגעפאלן אויפן האלז און אים דערשטיקט, נאכדעם איז געקומען משה רבינו, ער האט געגעבן א שפרינג און אים דערלאנגט א קלאפ אויף זיין פוס און אים גע'הרג'עט. זאגט דער רבי, עוג מלך הבשן - דאס איז דער יצר הרע וואס ער האט פיינט יעדן איד, ער וויל הרג'ענען יעדן איד, ער זוכט אויסצורייסן פון אונז די דריי תפילות, און דורכדעם אים ארויסנעמען פון מחנה ישראל, "מַחֲנֵה יִשְׂרָאֵל כַּמָה הַוֵי, תְּלָתָא פַּרְסֵי", פרסי איז א לשון פון דאווענען די דריי תפילות, דאס איז מחנה ישראל.

געב נישט אויף, און טראכט נישט אז דער אייבערשטער איז בייז אויף דיר, און אז דו גייסט אריבער וואס דו גייסט אריבער און דו דערהאלסט זיך - איז דאס זייער גרויס. דער הייליגער רבי האט אמאל געזאגט פאר רבי נתן (חיי מוהר"ן, סימן תקנה): "דו ווייסט וועם דער אייבערשטער האט ליב? דער אייבערשטער האט ליב א געפרעגלטן איד", א מענטש וואס עס גייט אריבער אויף אים ביטערע שווערע נסיונות און ער דערהאלט זיך - אים האט דער אייבערשטער ליב.

דער אייבערשטער זאל העלפן זאלסט האבן הצלחה אין אלע ענינים.

בעזרת ה' יתברך - יום ג' פרשת ויצא, ב' כסליו, שנת תשפ"ה לפרט קטן

לכבוד ... נרו יאיר

וואס איז געווען איז געווען, ברענג נישט ארויף אלטע קאשמארן, לאז אפ אלטע וואונדן. איך ווייס אז די מטפלים האבן א שיטה אז מען זאל קייען און איבערקייען די אלטע צרות (אזוי וועלן זיי האבן פרנסה, אזוי ווערט מען נישט אויסגעהיילט), להבדיל דער רבי איז גרעסער פון די פארפירער, דער רבי זאגט בפירוש קיי נישט איבער אלטע צרות, קיי נישט איבער אלטע ווייטאג. דער הייליגער רבי זאגט (שיחות הר"ן, סימן כו): "ביי די וועלט איז שכחה א חסרון, ביי מיר איז שכחה א גרויסע מעלה, ווייל ווען עס וואלט ווען נישט געווען שכחה וואלט מען נישט געקענט דינען דעם אייבערשטן, ווייל מען וואלט נישט אויפגעהערט צו טראכטן פונעם פארגאנגענהייט, פון אלע דורכפעלער און אלע פראבלעמען וואס מען איז דורך, און דאס וואלט געמאכט אז דער מענטש זאל נישט וועלן נאכאמאל פרובירן צו זיין אן ערליכער איד, אבער יעצט אז עס איז דא שכחה, קען מען זיך באנייען און אנהויבן פונדאסניי".

די תורה (פרשת השבוע) ווייזט אונז א וועג אז אפילו מען ליגט אויף דער ערד, מען איז א דורכפאל, די גרעסטע דורכפאל, ליגט אבער נעבן דיר א לייטער ביזן הימל, ביזן אייבערשטן. דער זוהר הקדוש זאגט (השמטות, רסו ע"ב; עיין בעל הטורים): "'סולם' באטרעפט 'קול'", דו האסט א מויל, א לייטער ביזן הימל, זאג: "רבונו של עולם העלף מיר, רבונו של עולם איך וויל זיין גוט, גלייב מיר, קוק אריין אין מיין הארץ, קוק אריין אין מיינע מחשבות, איך וויל אזוי שטארק זיין גוט, איך וויל אזוי שטארק ארויסגיין פון מיינע תאוות, פון מיינע מידות רעות, העלף מיר".

דער אייבערשטער זאל העלפן זאלסט האבן הצלחה אין אלע ענינים.

בעזרת ה' יתברך - יום א' פרשת תולדות, כ"ג מר-חשון, שנת תשפ"ה לפרט קטן

לכבוד ... נרו יאיר

עס איז געווען זייער א שיינעם שבת אין ישיבה, מען האט זיך מחזק געווען מיט דעם הייליגן רבינ'ס התחזקות, מיר האבן גערעדט ביי שלש סעודות פון וואס דער רבי זאגט (שיחות הר"ן, סימן שח), אז עס פינקט פארקערט ווי מענטשן מיינען, אז דער וואס האט אלעס - דער האט, און דער וואס האט נישט - דעם פעלט, עס איז פינקט פארקערט, דער וואס דארף גארנישט - דער האט אלעס. דאס איז פשט וואס חכמינו זכרונם לברכה זאגן (אבות ו, ד): "וְחַיֵּי צַעַר תִּחְיֶה, וכו', אִם אַתָּה עֹשֶׂה כֵן, אַשְׁרֶיךָ וְטוֹב לָךְ, אַשְׁרֶיךָ בָּעוֹלָם הַזֶּה וְטוֹב לָךְ לָעוֹלָם הַבָּא", ווי קען זיין 'וטוב לך לעולם הזה' - ווען מען האט גארנישט? מילא 'וטוב לך לעולם הבא' – פיין, אבער אז מען עסט א שטיקל ברויט מיט זאלץ און מען טרינקט אביסל וואסער וכו', אויף אזא איינעם זאגסטו 'וטוב לך לעולם הבא'?! זאגט דער רבי, ווי מער א מענטש האט און ווי מער א מענטש וויל באקומען די וועלט - אלץ מער פעלט אים און אלץ מער צער און יסורים גייט מען אריבער; נישטא קיין עולם הזה, נאר אז מען לויפט צום אייבערשטן און צו די תורה און מען אנטלויפט פון די וועלט - דעם איז גוט.

מיט דעם קען מען פארשטיין וואס שטייט אין פסוק (בראשית כד, א): "וַה' בֵּרַךְ אֶת אַבְרָהָם בַּכֹּל", דער אייבערשטער האט געבענטשט אברהם 'בכל', מיט אלעס, און די הייליגע חכמים זאגן (בבא בתרא יז.): "שְׁלֹשָׁה הִטְעִימָן הַקָּדוֹשׁ בָּרוּךְ הוּא בָּעוֹלָם הַזֶה מֵעֵין הָעוֹלָם הַבָּא", דריי האבן זוכה געווען צו האבן אויף דער וועלט מעין עולם הבא: אברהם, יצחק און יעקב; ביי אברהם שטייט (בראשית כד, א): "וַה' בֵּרַךְ אֶת אַבְרָהָם 'בַּכֹּל'"; ביי יצחק שטייט (שם כז, לג): "וָאֹכַל 'מִכֹּל'", און ביי יעקב שטייט (שם לג, יא): "וְכִי יֶשׁ לִי 'כֹל'"; אז מען טראכט אריין זעט מען אז די הייליגע אבות זענען דורך שווערע ביטערע נסיונות, איז וואס זאגט מען זיי האבן געהאט אלעס? נאר וואס דען, ווען מען לעבט מיטן אייבערשטן, מען דארף גארנישט, מען וויל גארנישט, מען וויל נאר טון די רצון השם - דער האט אלעס, דער האט נישט קיין קשיות אויפן אייבערשטן. חכמינו זכרונם לברכה זאגן (אבות ה, ג): "עֲשָׂרָה נִסְיוֹנוֹת נִתְנַסָּה אַבְרָהָם אָבִינוּ", דער אייבערשטער האט אויספרובירט די אבות מיט ביטערע שווערע נסיונות, "וְעָמַד בְּכֻלָּם", זיי האבן נישט געהאט קיין קשיות אויפן אייבערשטן, דערפאר האבן זיי געהאט בַּכֹּל, מִכֹּל, כֹּל. אזוי ווי דער רבי האט דערציילט די מעשה פונעם הייליגן 'תם' (סיפורי מעשיות, מעשה ט) וואס האט גארנישט געהאט און אין די זעלבע צייט אלעס געהאט, ער איז שטענדיג פרייליך געווען, ער האט געהאט אלע פיינע מאכלים און משקאות, און אלע סארט קליידער וכו'.

מאך זיך א שיעור אין רבינ'ס ספרים, מאך זיך א שיעור אין ספר אשר בנחל, וועסטו נישט זיין בקטנות הדעת, דו וועסט אנהויבן שפירן ווי דו האסט בכל מכל כל, דו וועסט שפירן טעם עולם הבא.

דער אייבערשטער זאל העלפן זאלסט האבן הצלחה אין אלע ענינים.

בעזרת ה' יתברך - יום ד' פרשת חיי שרה, י"ט מר-חשון, שנת תשפ"ה לפרט קטן

לכבוד מיין טייערער ... נרו יאיר

שטארק זיך מיט אמונה, פארליר זיך נישט, דער אייבערשטער שטייט אונטער אלעס, ער איז באהאלטן אין דיין ביזנעס, אין אלעס וואס דו גייסט אריבער, עס וועט דיר בקרוב צוריק ברייטער ווערן, דו וועסט צוריק האבן גרויס שפע.

עס קען זיין אז דאס וואס דו גייסט אריבער וכו', איז נאר ווייל דער אייבערשטער וויל הערן דיין קול ווי דו געבסט א גוטע קרעכץ, און איין ווארט פון הארץ ארויס ווי דו בעטסט: "טאטע איך קען נישט מער, טאטע איך בין אזוי פארלוירן, טאטע העלף מיר, ראטעווע מיך, נעם מיך ארויס פון מיין צעקוועטשטקייט" וכו' וכו'.

קען זיין נאר צוליב דעם דארפסטו דאס אריבערגיין, דיר צו ברענגען נענטער צום אייבערשטן, דער אייבערשטער זאגט: "כִּי קוֹלֵךְ עָרֵב", דיין קול איז מיר זיס, "וּמַרְאֵיךְ נָאוֶה", און דיין אויסזען איז שיין (שיר השירים ב, יד).

טייערער ברודער, עס וועט דיר בקרוב בעסער ווערן, דו וועסט צוריק האבן גרויס שפע, נאר איין זאך בעט איך דיר, מאך זיך א קביעות, גיי יעדן טאג התבודדות. פאר מיט דיין קאר צו א שטילע פארק, א שטילע וואסער וכדומה, לאז די טעלעפאן אין קאר, גיי אביסל א שפאציר, קוק ארויף צום אייבערשטן און בעט אים: "באשעפער העלף מיר, באשעפער איך וויל זיין מיט דיר, איך וויל געדענקען פון דיר, איך וויל תכלית, איך וויל לערנען און דאווענען, און פאר דעם דארף איך פרנסה בריווח".

אוי ווי זיס, אוי ווי שיין, אוי ווי געשמאק – ווען מען פאלגט דעם רבי'ן, מען באניצט זיך מיט התבודדות; מען זעט ישועות און מען ווערט געזונט, מען האט נישט מער די פאניק אטאקעס, ווייל די אמונה ווערט אזוי שטארק, ביז מען באקומט אייזערנע נערווען.

בעזרת ה' יתברך - יום ג' פרשת תולדות, כ"ה מר-חשון, שנת תשפ"ה לפרט קטן

לכבוד מיין ליבער ... נרו יאיר

שלמה המלך זאגט (משלי כה, כא): "אִם רָעֵב שֹׂנַאֲךָ", ווען דיין פיינט איז הונגעריג, "הַאֲכִלֵהוּ לָחֶם", געב אים צו עסן ברויט, "וְאִם צָמֵא", און אויב ער איז דורשטיג, "הַשְׁקֵהוּ מָיִם", טרונק אים אן מיט וואסער.

חכמינו זכרונם לברכה זאגן (סוכה נב.) ווער איז דער פיינט? דער פיינט מיינט מען דעם יצר הרע, "אִם רָעֵב שֹׂנַאֲךָ", אויב דער יצר הרע מאכט דיך הונגעריג צו טון עבירות רחמנא ליצלן, "וְאִם צָמֵא", ער מאכט דיך דורשטיג צו שלעכטס – איז דא איין עצה, "הַאֲכִלֵהוּ לָחֶם", געב אים עסן ברויט, דאס מיינט מען די הייליגע תורה, "הַשְׁקֵהוּ מָיִם", טרונק אים אן מיט וואסער, דאס מיינט מען די הייליגע תורה, דאס קילט אפ די פייער פון טון עבירות. אזוי ווי דער הייליגער רבי זאגט (שיחות הר"ן, סימן יט) וואס זאל מען טון ווען מען פאלט אין עבירות? וואס זאל מען טון ווען מען האט א ברענעדיגע יצר הרע? וואס זאל מען טון ווען מען קוקט זיך אן ווי מען האלט אין איין אראפפאלן? "אַף עַל פִּי כֵן, הַכֹּחַ שֶׁל הַתּוֹרָה גָּדוֹל כָּל כָּךְ", אויב מען וועט לערנען תורה, "בְּוַדַּאי יִזְכּוּ לָצֵאת מִמְּצוּדָתָם הָרָעָה", וועט מען ארויסגיין פון די עבירות.

נאך זאגט דער רבי (שם, סימן כג), וואויל איז דער וואס איז זוכה צו עסן יעדן טאג כמה פרקים משניות און צו טרינקען אפאר קאפיטלעך תהילים; דאס איז מרומז אין דעם פסוק, דורך עסן משניות און טרינקען תהילים קען מען זיך ראטעווען פונעם שונא.

וואויל איז דעם וואס פאלגט און טוט די עצות, וועט אים זיין גוט בזה ובבא, אמן.