בריוון פונעם ראש ישיבה שליט"א

#5 - א סגולה בדוק ומנוסה צו האבן אן אייגענע הויז
סגולות, דירה, בית נצחי

בעזרת ה' יתברך - יום ג' פרשת כי תשא, י"ח אדר א', שנת תשפ"ד לפרט קטן


 


לכבוד מיין טייערער ... נרו יאיר, מאנסי


דו זוכסט שוין א שטיק צייט צו קויפן א הויז; וויל איך דיר דערמאנען די סגולה פון מוהרא"ש, צו לערנען יעדן טאג א בלאט ב'בלי, א בלאט י'רושלמי, און א פרק ת'וספתא. מוהרא"ש זאגט, די דריי לימודים איז די ראשי תיבות בי"ת; אז מען לערנט יעדן טאג די דריי לימודים – בויט מען זיך א בי"ת נצחי, און אויך איז דא א סגולה צו האבן אן אייגענע הויז דא בזה העולם.


ווער נישט דערשראקן פון די ווארט ירושלמי, פון די ווארט תוספתא; פאר מיר איז דאס אויך געווען פרעמדע ווערטער איידער איך בין מקורב געווארן צום רבי'ן. בזכות מוהרא"ש זענען אלע ספרים געווארן אויס פרעמד, אויס פארשטופט; דורך לערנען אויפן סדר דרך הלימוד פון רבי'ן (שיחות הר"ן, סימן עו), פון לערנען בלי הבנה, דורך גורס זיין כל התורה כולה.


פרוביר עס, די סגולה איז בדוק ומנוסה.

#4 - קום וואוינען פאר רענט אין שטעטל, און נאכדעם וועסטו קענען קויפן
שטעטל, דירה, בית נצחי

בעזרת ה' יתברך - יום ד' פרשת כי תבא לאומאן, י"ג אלול, שנת תשפ"ג לפרט קטן


 


לכבוד ... נרו יאיר


איך וועל זיך זייער פרייען אז דו וועסט קומען וואוינען ביי אונז אין שטעטל קרית ברסלב ליבערטי, מיר פרייען זיך פאר יעדע ערליכע משפחה וואס קומט, און וויל זיין א חלק אין אונזער הייליגע קהלה.


בנוגע קויפן א הויז אין שטעטל; מיר האבן געמאכט א נייע זאך, מיר פארקויפן מער נישט קיין הייזער פאר משפחות וואס וואוינען נישט אין שטעטל, ווער עס וויל קומען וואוינען אין שטעטל - קען זיך מעלדן צום ועד וואס זענען געשטעלט אויף דעם, דינגען א דירה און קומען וואוינען און ערשט נאכדעם גייט מען ארויף אויף די ליסטע פון קענען קויפן. ווייל ווי דו ווייסט איז יעצט שווער צו קויפן נייע הייזער, עס קומען נישט ארויף קיין סאך נייע הייזער און אויך בויען גייט שוין אביסל שטייטער, און משפחות פון שטעטל האבן טענות פארוואס מען פארקויפט פאר משפחות וואס קומען בכלל נישט ארויס וואוינען. לעצטנס האבן זיך אפאר משפחות געקויפט הייזער פאר זומער און נאכן זומער זענען זיי צוריק אין שטאט, מען האט טענות פארוואס מען שטעלט נישט צו קודם פאר די איינוואוינער און זיי זענען גערעכט; דעריבער האבן מיר געמאכט א נייע זאך, נישטא מער פארקויפן א הויז פאר מענטשן וואס וואוינען נישט אין שטעטל.


זיי נישט ברוגז, איך וויל דיך נישט אוועק שטופן, איך ארבעט גאר שווער פאר די שטעטל, איך וויל נאר דאס גוטס פון די איינוואוינער; קום וואוינען פאר רענט און נאכדעם וועסטו קענען קויפן.


קויף זיך א בית נצחי, לערן יעדן טאג א בלאט ב'בלי, א בלאט י'רושלמי און א פרק ת'וספתא, די דריי לימודים אז מען לערנט - בויט מען זיך אן אייביגע הויז. די הויז פון ציגל און ליים - לאזט מען איבער דא, אבער די תורה הקדושה דאס איז אן אייביגע הויז, דאס איז אמת'ע רייכטום. חכמינו זכרונם לברכה זאגן (שבת קכ.) אויפן פסוק (ישעי' ג, ז): "'וּבְבֵיתִי אֵין לֶחֶם וְאֵין שִׂמְלָה', זֶה שֶׁאֵין בְּיָדִי לֹא מִקְרָא וְלֹא מִשְׁנָה וְלֹא תַּלְמוּד", א מענטש וואס לערנט נישט יעדן טאג אביסל חומש, א פרק משניות און א דף גמרא - איז דער גרעסטער ארעמאן, און פארקערט, דער וואס לערנט יעדן טאג חומש, משניות, גמרא וכו' - דער איז אן עושר, דער האט א הויז פאר אייביג.


דער אייבערשטער זאל העלפן זאלסט האבן הצלחה אין אלע ענינים.


א כתיבה וחתימה טובה, א גוט געבענטשט יאר.

#3 - העלף מיר טאטע! נעם מיך ארויס פון מיין בלאטע!
תפילה והתבודדות, צדקה, מוסדות, עבירות, נסיונות, פרויען צאמקום, פורים, בית נצחי, ירושלמי

בעזרת ה' יתברך


יום ב' פרשת תצוה, ו' אדר, שנת תשפ"ג לפרט קטן


 


לכבוד ... נרו יאיר


שריי צום אייבערשטן, דאס איז די וועג ארויס צו קריכן פון די בלאטע; אפילו דו זינקסט טיפער און טיפער אין בלאטע, דו פאלסט אין עבירות - זיי זיך נישט מיאש, נאר שריי: "העלף מיר טאטע! נעם מיך ארויס פון מיין בלאטע!"


דער הייליגער רבי זאגט (שיחות הר"ן, סימן קכט): "וְאֲפִלּוּ כְּשֶׁנּוֹפְלִין לִפְעָמִים לְתוֹךְ רֶפֶשׁ וָטִיט, שֶׁקָּשֶׁה לוֹ מְאֹד לָצֵאת מִשָּׁם", אפילו מען פאלט אריין אין א בלאטע וואס עס איז שווער ארויס צו גיין דערפון, "צוֹעֲקִין, וְצוֹעֲקִין, וְצוֹעֲקִין!" וְאָמַר בִּלְשׁוֹן אַשְׁכְּנַז בְּזוֹ הַלָּשׁוֹן (רבי נתן ברענגט אראפ דעם לשון אין אידיש אזוי ווי דער רבי האט דאס געזאגט): "אוּן אֲפִלּוּ אַז מֶען פַאלְט אִין אַ בְּלָאטֶע אַרַיין, שְׁרַייט מֶען, אוּן מֶע שְׁרַייט, אוּן מֶע שְׁרַייט"; דאס איז די עצה ווי אזוי מען קען ארויסקריכן פון עבירות, מען זאל שרייען צום אייבערשטן נאכאמאל און נאכאמאל און נאכאמאל: "הֶעלְף מִיר טַאטֶע, נֶעם מִיךְ אַרוֹיס פוּן מַיין בְּלָאטֶע, נֶעם מִיךְ אַרוֹיס פוּן מַיינֶע עֲבֵירוֹת".


מען הויבט היינט אן א פרישע מסכתא אין ירושלמי, מסכת דמאי; עס איז גוט אז דו זאלסט מאכן א פרישע התחלה, לערנען יעדן טאג א בלאט בבלי און א בלאט ירושלמי און א פרק תוספתא, בוי זיך א ב'י'ת' נצחי, אויך איז דאס מסוגל צו האבן אן אייגענע הויז.


אויב דו ווייסט פון גוטע אידן וואס טיילן צדקה פורים און האבן א געפיל צו אונזער מוסד - זאלסטו פרעגן אויב די בחורים קענען קומען פורים, און זיי מודיע פאר שמעון פיש נרו יאיר, אזוי וועסטו העלפן די ישיבה, מען קען אמאל מער העלפן אזוי ווי מיט די אייגענע געלט.


היינט נאכט וועט זיין א צאמקום אין שטעטל פאר די פרויען, מען וועט רעדן וויכטיגע זאכן, מארגן וועט דאס זיין אין שטאט; זע דיין ווייב זאל קענען קומען זיך מחזק זיין.


דער אייבערשטער זאל העלפן זאלסט האבן הצלחה אין אלע ענינים.


 

#2 - מיר קוקן נישט קיין ווידיאו
שטעטל, מאוויס, סיפורי צדיקים, דירה, בית נצחי

בעזרת ה' יתברך


יום ג' פרשת יתרו, ל' שובבי"ם, ט"ז שבט, שנת תשפ"ג לפרט קטן


 


לכבוד מיין טייערער ... נרו יאיר


איך האב ערהאלטן דיין בריוו און דיין ווייב'ס בריוו.


איך פריי זיך צו הערן אז דו שטארקסט זיך מיט דיינע שיעורים כסדרן, דו לערנסט יעדן טאג א בלאט בבלי, א בלאט ירושלמי און א פרק תוספתא - ראשי תיבות בי"ת נצחי. מוהרא"ש זאגט, דאס איז מסוגל פאר א בית בזה ובבא. דער אייבערשטער זאל העלפן זאלסט קענען קויפן א הויז אין שטעטל - קרית ברסלב ליבערטי, אינעם נייעם געגנט בארדיטשוב, אויף די גאס רעדקליף.


בנוגע קוקן ווידיאו; מיר קוקן נישט קיין ווידיאו, אבער פון אונזערע רבי'ס - קוקן מיר, און פון צדיקים קען מען קוקן. מיין גרויסער זיידע, קארלסבורגער רב זכר צדיק לברכה, וואס איז געווען א גרויסער קנאי קעגן ווידיאוס און בילדער - איז אבער געגאנגען קוקן א ווידיאו פון הרב הקדוש דער הייליגער מנחת אלעזר זכותו יגן עלינו, ווי ער שרייט קיין אמעריקע, צו די אמעריקאנער אידן: "האלט שבת!" אבער חס ושלום קוקן ווידיאו.

#1 - זיך האלטן פריש, נישט אלט ווערן
אמונה, חסידות ברסלב, רצונות, שבת קודש, התחדשות, ראש ישיבה, פירושים, בית נצחי, ירושלמי

בעזרת ה' יתברך


יום א' פרשת חיי שרה, י"ט מר-חשון, שנת תשפ"ג לפרט קטן


 


לכבוד ... נרו יאיר


"הדרן עלך תלמוד ירושלמי והדרך עלן", מיר ענדיגן היינט גאנץ תלמוד ירושלמי און מארגן הויבן מיר אן נאכאמאל. עס איז א גוטע צייט דו זאלסט אנהויבן לערנען יעדן טאג דעם בית נצחי, א בלאט ב'בלי א בלאט י'רושלמי און א פרק ת'וספתא, מיט דעם בויט מען זיך א ב'י'ת' נצחי בזה ובבא; דאס נעמט מען מיט, דאס וועט אונז באגלייטן אויף די וועלט און אויף יענע וועלט.


שבת איז ביי אונז געווען זייער שיין, א שבת ביים רבי'ן איז זייער גרויס; דער רבי זאגט (חיי מוהר"ן, סימן רצז): "הַשַּׁבָּתִים שֶׁשּׁוֹבְתִים אֶצְלִי", די שבתים וואס מען קומט צו מיר, "הֵם גְּדוֹלִים וְטוֹבִים יוֹתֵר מִשִּׁבְעָה פְּעָמִים תַּעֲנִית מִשַּׁבָּת לְשַׁבָּת", איז בעסער און גרעסער ווי פאסטן זיבן מאל משבת לשבת, און מוהרא"ש זאגט (שאלות ותשובות ברסלב חלק כג, מכתב ב' תתקנח): "אשרי מי שמתחבר עצמו עם אנשי שלומינו היקרים בעירו", וואויל איז דעם וואס קומט שבת זיין אינאיינעם מיט אנשי שלומינו, "שזה ממש כאילו ששבתו אצל רביז"ל", וואס דאס איז ממש אזוי ווי מען קומט א שבת זיין ביים הייליגן רבי'ן.


שבת אינדערפרי פארן דאווענען האבן מיר געלערנט פעולת הצדיק פון אמונה (סימן תתפג), ווי דער רבי האט אונז געזאגט מיר זאלן אפלאזן חקירות נישט זוכן צו פארשטיין, נאר גלייבן באמונה שלימה.


שבת אינדערפרי נאכן דאווענען ביי די קידוש לערנען מיר פאר ספורי מעשיות, מיר האלטן יעצט ביי די מעשה פון די זיבן בעטלערס (ספורי מעשיות, מעשה יג), ביי די שטיקל ווי די חתן כלה האבן זיך דערמאנט די חסדים פונעם אייבערשטן, ווי ער האט רחמנות געהאט אויף זיי און געשיקט די בעטלערס. האבן זיי אנגעהויבן וויינען און בענקען: "ווי אזוי קענען מיר היינט אויך זיין אזוי ווי דעמאלט, און שפירן ווי מיר קענען נישט אן די בעטלערס?" זיי האבן זיך געבענקט צו די צייט וואס זיי זענען געווען אזוי הונגעריג פאר די בעטלערס, דאס הייסט ווען מען ווערט מקורב צום רבי'ן, מען שפירט אזא דורשטיגקייט, אזא הונגער, מען פריידט זיך צו יעדע ווארט וואס מען הערט פון רבי'ן, אבער מיט די צייט ווערט אלעס אלט, מען שפירט ווי מען ווערט שוין נערוועז צו הערן די ווערטער נאכאמאל און נאכאמאל; צו דעם האבן זיי געבענקט, און צו דעם דארפן מיר זיך כסדר בענקען, מיר דארפן בעטן דעם אייבערשטן מיר זאלן נישט ווערן אלט, מיר זאלן אלץ זיין פריש, מיר זאלן בלייבן פרישע מקורבים.


ביי שלש סעודות האבן מיר גערעדט פון די שיחה (שיחות הר"ן, סימן רס), רבי נתן דערציילט: "פַּעַם אַחַת דִּבֵּר עִמִּי וְהִפְלִיג בְּמַעֲלַת הַהִשְׁתּוֹקְקוּת וְהַכִּסּוּפִין וְהַגַּעְגּוּעִים לִדְבָרִים שֶׁבִּקְדֻשָּׁה", דער רבי האט אמאל גערעדט מיט אונז פון דאס גרויסקייט פון בענקען און וועלן טון גוטע זאכן, "אַף עַל פִּי שֶׁאֵינוֹ זוֹכֶה לַעֲשׂוֹתָם", אפילו מען איז נישט זוכה צו טון - "אַף עַל פִּי כֵן הַהִשְׁתּוֹקְקוּת וְהַגַּעְגּוּעִים בְּעַצְמָן טוֹבִים מְאֹד", זאל מען בענקען און וועלן טון די זאכן. "וְאָז הֵבִיא רְאָיָה לָזֶה", און דער רבי האט געברענגט א ראי' צו דעם, אז ווילן און בענקען איז זייער א גרויסע זאך, אפילו מען קען נישט טון די גוטע זאך, "מֵהַדִּין הַמְבֹאָר בְּשֻׁלְחָן עָרוּךְ אֹרַח חַיִּים סִימָן ס"ב" (סעיף ד), עס איז דא אן הלכה, "שֶׁמִּי שֶׁהוּא בְּמָקוֹם שֶׁאֵינוֹ נָקִי וְאֵינוֹ יָכוֹל לִקְרוֹת קְרִיאַת שְׁמַע", ווער עס געפונט זיך אין א נישט ריינע פלאץ און ער קען נישט ליינען קריאת שמע, "יְהַרְהֵר בְּלִבּוֹ", זאל ער טראכטן אין זיין הארץ.


"וּפֵרְשׁוּ שָׁם, שֶׁהַפֵּרוּשׁ הוּא: שֶׁיְּהַרְהֵר בְּלִבּוֹ שֶׁהוּא צָרִיךְ לִקְרוֹת קְרִיאַת שְׁמַע וְאֵינוֹ יָכוֹל, וְיִצְטָעֵר עַל זֶה וְהוּא מְקַבֵּל שָׂכָר עַל זֶה, עַיֵּן שָׁם", נישט ער זאל טראכטן פון קריאת שמע, מען טאר נישט טראכטן פון קריאת שמע אין א נישט ריינע פלאץ, נאר ער זאל טראכטן, עס איז אזא שאד אז איך קען נישט ליינען קריאת שמע, און ער זאל טראכטן, הלואי וואלט איך געקענט ליינען קריאת שמע, "נִמְצָא שֶׁהַהִשְׁתּוֹקְקוּת וְהַגַּעְגּוּעִים שֶׁמִּצְטַעֲרִים לַעֲשׂוֹת הַמִּצְוָה", זעט מען פון דעם א קלארע ראי' אז בענקען, וועלן און האפן צו טון א מצוה, "אַף עַל פִּי שֶׁאֵינָם יְכוֹלִים לְגָמְרָהּ", אפילו מען קען דאס נישט טון - "הֵם גַּם כֵּן יְקָרִים מְאֹד וּמְקַבְּלִים שָׂכָר עֲלֵיהֶם", איז אויך זייער חשוב און טייער ביים אייבערשטן.


מיר האבן דאס אריינגעטייטשט אין פרשת השבוע (בראשית יח, א): "וַיֵּרָא אֵלָיו ה'", דער אייבערשטער האט זיך באוויזן פאר אברהם אבינו, "וְהוּא יֹשֵׁב", ער איז געזיצן, "פֶּתַח הָאֹהֶל", ביים טיר פון געצעלט, "כְּחֹם הַיּוֹם", ווען די זון האט געברענט. דאס ווייסן מיר דאך, אז יעדע ווארט פון די תורה איז נישט נאר א סיפור הדברים וואס איז געווען, נאר יעדע ווארט פון די הייליגע תורה קומט אונז לערנען ווי אזוי צו דינען דעם אייבערשטן.


טייטשט רבי נתן (לקוטי הלכות אבן העזר אישות הלכה ד', אות יט; ועוד), אז יֹשֵׁב איז א לשון פון עַכָּבָה - ווארטן, ווען א מענטש האט סבלנות, ער ווארט פֶּתַח הָאֹהֶל, ביים טיר פון קדושה; ווען מען זעט אז מען איז נישט זוכה אריין צו גיין אינעם טיר פון קדושה, דאך, אויב מען זיצט, מען ווארט ביים טיר; מען גליסט, מען בענקט, מען וויל זיין אן ערליכער איד - איז מען זוכה צו וַיֵּרָא אֵלָיו ה', דער אייבערשטער באווייזט זיך צו דעם מענטש, און אפילו ווען עס איז "כְּחֹם הַיּוֹם", עס ברענט אלע תאוות, עס פלאקערט דער יצר הרע, אויב מען בלייבט זיצן און ווארטן - איז מען זוכה צו אלע קדושות.


אלע צדיקים האבן זוכה געווען נאר ווייל זיי האבן זיך גע'עקשנ'ט, זיי זענען נישט אוועק פונעם אייבערשטן, "בְּחַצְרוֹת אֱלֹקֵינוּ יַפְרִיחוּ" (תהילים צב, יד), זיי זענען געבליבן אין חצר, דארט זענען זיי געוואקסן ביז זיי זענען געווארן צדיקים.


איך האב דיר נאך אסאך צו שרייבן, איך בין פשוט פארנומען מיט די בחורים. אויך איז היינט געקומען צו מיר א גאסט פון ארץ ישראל, פון די אינגעלייט וואס העלפן מיר אויפשטעלן אין ארץ ישראל מוסדות; איך דארף גיין זיצן מיט אים, איך וועל דיר נאך שרייבן מער באריכות.


דער אייבערשטער זאל העלפן זאלסט האבן הצלחה אין אלע ענינים.