בעזרת ה' יתברך - ערב שבת קודש פרשת קרח, ד' תמוז, שנת תשפ"ג לפרט קטן
לכבוד ... נרו יאיר
לאז נישט דעם שטן ביי דיר אין שטוב, פארטרייב אים, בעט זיך איבער מיט דיין ווייב און גיי אריין מיט א שמחה אין שבת קודש.
פרייטאג צו נאכטס ביי די סעודה און אזוי אויך שבת צופרי ביי די סעודה - זאלסטו נאר זיין פרייליך, חס ושלום זיין בעצבות ומרה שחורה.
אשרינו אז מיר האבן א רבי וואס איז אונז מחזק און לאזט אונז נישט פאלן.
א פרייליכן שבת.
בעזרת ה' יתברך
יום ג' פרשת בהר בחוקותי, י"ח אייר, ל"ג לעומר, שנת תשפ"ג לפרט קטן, אתרא קדישא מירון
לכבוד ... נרו יאיר
היינט ל"ג בעומר איז זייער א גרויסער טאג, איך בין אין מירון; דא איז די שמחה ביזן הימל, מען שפירט דא זאכן וואס מען שפירט נישט סתם אזוי.
דער עיקר דארפן מיר ארויסנעמען פונעם טאג לעובדא ולמעשה, נעם זיך פאר צו עסן די דריי סעודות שבת. אפילו עס קומט דיר אן שווער - זאלסטו זיך מוסר נפש זיין זיך וואשן צו דריי סעודות שבת. ווייל רבי שמעון בר יוחאי האט געזאגט ממש איידער ער איז נסתלק געווארן (אדרא זוטא, רפח:): "אָמַר רַבִּי שִׁמְעוֹן, אַסְהַדְנָא עָלַי לְכָל אִלֵּין דְּהָכָא", איך זאג עדות פאר די אלע צדיקים וואס זענען דא מיט מיר אינעם אידרא, "דְּהָא מִן יוֹמָאי לָא בָּטִילְנָא אִלֵּין ג' סְעוּדָתֵי", איך האב קיינמאל נישט מבטל געווען די דריי סעודות שבת, "דְּמַאן דְּזָכֵי בְּהוּ", ווער עס איז זוכה צו עסן דריי סעודות שבת, "זָכֵי לִמְהֵימְנוּתָא שְׁלֵימָתָא", איז זוכה צו האבן א קלארע ריינע אמונה; מיר זעען אז רבי שמעון בר יוחאי האט זיך בארומט אין דעם טאג וואס ער איז נסתלק געווארן מיט דער זאך, ווייל עסן סעודות שבת איז זייער גרויס.
נעם זיך פאר (וואס מיינט 'נעם זיך פאר'? בעט דעם אייבערשטן) דו זאלסט עסן יעדע שבת דריי סעודות און מאכן די סעודות פרייליך, מיט דיין ווייב און קינדער - וועסטו בלייבן מיט ערליכע דורות.
איך פאר אהיים מארגן; איך האף דו בענקסט זיך ווייל ווי לאנג מען בענקט זיך - איז גאר גוט.
דער אייבערשטער זאל העלפן זאלסט האבן הצלחה אין אלע ענינים.
בעזרת ה' יתברך
ערב שבת קודש פרשת שמיני ב', כ"ג ניסן, אסרו חג, שנת תשפ"ג לפרט קטן
לכבוד ... נרו יאיר
חסדי השם יתברך עס איז אריבער אזא שיינער יום טוב, מיר האבן זוכה געווען צו עסן די הייליגע מצה; "מֵיכְלָא דִּמְהֵימְנוּתָא", אן עסן פון אמונה, "מֵיכְלָא דְּאַסְוָותָא", אן עסן פון רפואה; זאל דער אייבערשטער העלפן מיר זאלן זוכה זיין צו אמונה, און ווערן אויסגעהיילט.
די וואך שבת איז דער מנהג אז מען מאכט א שליסל אויף די חלות, צו ווייזן אז די שליסל פון פרנסה ליגט ביים אייבערשטן. עס העלפט נישט נאכלויפן די געלט, עס העלפט נישט טון פארדרייטע זאכן; די שליסל פון פרנסה ליגט ביים אייבערשטן, און אז מען וויל פרנסה - דארף מען בעטן דעם אייבערשטן.
נעם דעם תהילים און בעט דעם אייבערשטן - וועסטו האבן גרויס שפע. עס איז דא א ווארט פון רבי'ן: "מענטשן, ווען זיי זעען אז עס וועט זיי שוין נישט העלפן גארנישט - דעמאלט נעמען זיי דעם תהילים און זאגן תהילים, איך זאג 'מען דארף צום ערשט נעמען דעם תהילים און זיך גוט אויסוויינען צום אייבערשטן און נאכדעם טון וואס מען האט צו טון'".
ביי די סעודה זאלסטו שמועסן מיט דיינע קינדער, ווייז זיי דעם שליסל און זאג זיי: "עס איז א שאד נאכצולויפן געלט, מען דארף לויפן צום אייבערשטן, אזוי האט מען אלעס", די דיבורים דארף מען שטענדיג רעדן, נישט נאר זיך צו טרייסטן. מוהרא"ש זאגט בשם דעם צדיק רבי אברהם דוב פון חמעלניק זכותו יגן עלינו: "אלע רעדן פון אמונה, מען זאגט 'דער אייבערשטער פירט די וועלט', 'אלעס איז לטובה' - נאר נאכדעם וואס מען האט אלעס פרובירט און עס האט נישט געהאלפן, דעמאלט זאגט מען דאס אלעס זיך צו טרייסטן, איך זאג, מען דארף ארייננעמען אין אנהויב; איידער מען טוט, איידער מען מאכט, זאל מען וויסן 'דער אייבערשטער מאכט אלעס און טוט אלעס, ער איז אלעס, קיינער קען גארנישט טון קיינער קען גארנישט מאכן, ער איז אלעס און טוט אלעס'".
וואויל איז דעם וואס לעבט מיט אמונה, ער חזר'ט אמונה און רעדט מיט יעדן איינעם דיבורי אמונה - וועט ער זיין געבענטשט, אזוי ווי עס שטייט (משלי כח, כ): "אִישׁ אֱמוּנוֹת, רַב בְּרָכוֹת".
איך בין געבליבן אין שטעטל, עס איז זייער איינגענעם דא מיט אנשי שלומינו, די אחדות און די תמימות איז אין לשער.
א פרייליכן שבת.
בעזרת ה' יתברך
ערב שבת קודש פרשת וארא, מברכים החודש, י"ג שובבי"ם, כ"ז טבת, שנת תשפ"ג לפרט קטן
לכבוד ... נרו יאיר
מיר גייען יעצט אריין אינעם צווייטן שבת פון שובבי"ם. מוהרא"ש פלעגט שטענדיג חזר'ן ביי די ליל שישי שיעורים פון שובבי"ם וואס די הייליגע חכמים זאגן (תנחומא בראשית, ג): "כְּבוֹד שַׁבָּת עָדִיף מֵאֶלֶף תַּעֲנִיּוֹת", זיך פרייען שבת און האבן פארגענוגן שבת - איז מער פון פאסטן טויזנט טעג; דעריבער בעט איך איך דיר, זע צו מאכן שיינע סעודות, זינג זמירות און דערצייל שיינע מעשיות פאר דיין ווייב און קינדער, די סעודות שבת וועלן דיר מתקן זיין אלע פגמים.
זינג זמירות ביי די סעודה. דער הייליגער רבי זאגט (לקוטי מוהר"ן חלק ב, סימן קד) זינגען זמירות איז אן עיקר אין אידישקייט; ווי לאנג נעמט צו זינגן די ביסל זמירות? הויב אן די סעודה פרייטאג צו נאכטס מיט "שלום עליכם"; עס נעמט נישט לאנג, עס נעמט אינגאנצן אפאר מינוט.
ווער עס איז מכבד שבת - ווערט רייך. חכמינו זכרונם לברכה זאגן (שבת קיט.) ווען א מענטש איז מכבד דעם שבת - ווערט ער געבענטש מיט עשירות, אזוי ווי רבי חייא בר אבא האט דערציילט: אמאל בין איך געווען אין די שטאט לודקיא און איך בין דארט איינגעשטאנען ביי איינעם, האב איך געזען אז מען האט אים אריינגעברענגט א גאלדענעם טיש, דער טיש איז געווען געמאכט פון אזויפיל גאלד אז זעכצן מענטשן האבן דאס געדארפט אויפהייבן; אינעם טיש זענען געווען זעכצן זילבערנע קייטלעך צוגעבינדן צו זיי טעלערס און גלעזער, אויפ'ן טיש זענען געווען אלע געשמאקע עסן און טרינקען, און שמעקעדיגע בשמים.
ווען מען האט אריינגעברענגט דעם טיש האט מען געזינגען דעם קאפיטל תהילים (תהלים כד, א): "לַה' הָאָרֶץ וּמְלֹאָהּ וגו'", אלעס אויף די וועלט איז דעם אייבערשטנ'ס, נאכן עסן האבן זיי געזינגען דעם קאפיטל תהילים (תהלים קטו, טז): "הַשָּׁמַיִם שָׁמַיִם לַה' וְהָאָרֶץ נָתַן לִבְנֵי אָדָם".
האב איך זיך זייער געוואונדערט - פארציילט רבי חייא בר אבא - "איך האב אים געפרעגט דעם מענטש וואס פאר א גוטע זאך האסטו געטון אז דער אייבערשטער האט דיר געגעבן אזא רייכטום?" האט ער מיר געזאגט: "איך בין א קצב (בוטשער) און ווען איך זע א שיינע בהמה לייג איך דאס אוועק פאר מיר פאר שבת", האט אים רבי חייא געזאגט: "אַשְׁרֶיךָ שֶׁזָּכִיתָ", וואויל איז דיר אז דו האסט זוכה געווען צו דעם, "וּבָרוּךְ הַמָּקוֹם שֶׁזִּכֵּךְ לְכָךְ", און געלויבט איז דער אייבערשטער אז ער האט דיר מזכה געווען מיט דעם.
א פרייליכן שבת.
בעזרת ה' יתברך
יום ד' פרשת וארא, י"א שובבי"ם, כ"ה טבת, שנת תשפ"ג לפרט קטן
לכבוד ... נרו יאיר
איך האב הנאה פון דיר אז דו האסט שכל צו וויסן ווי צו גיין צווישן די טראפן; פון איין זייט נישט רעדן צו דיין ווייב קעגן אירע עלטערן, און פון די אנדערע זייט זאגסטו פאר דיין ווייב אז ביי ענק אין שטוב זאל מען נישט חוזק מאכן פון קיין ערליכע אידן. אירע עלטערן האלטן זיך פאר עכטע (מלשון אחטא) תלמידי היכל הקודש, זיי מאכן חוזק ביי אלע סעודות פון די תלמידים פון מוהרא"ש וואס זענען זיך מוסר נפש צו העלפן אידישע קינדער.
איך וויל פרעגן די אלע לצים, איר טוט דאך דאס זעלבע וואס מען האט געטון אלע יארן מיט מוהרא"ש; אלע יארן האט מען געשריגן אויף אונז: 'היתכן זיך נעמען א מורה דרך, מען טאר נישט גיין צו מפורסמים, נאר דער רבי און נאר רבי נתן', אבער מיר האבן זיך נישט צוטון געמאכט פון די לצים, מיר האבן געקוקט 'ווער איז אונז מחזק צו נעמען דעם רבי'ן און רבי נתן'; וויל איך פארשטיין, וואס איז יעצט ווען עס וואקסט אויף א נייעם דור וואס האט נישט זוכה געווען צו זיצן ביים טיש פון מוהרא"ש, טארן זיי נישט האבן ערליכע אידן וואס זאלן זיי מחזק זיין? דאס איז היכל הקודש? דאס איז מוהרא"ש?!
א שאד צו טענה'ן, א שאד גיין אין ויכוחים; נעם דיר דעם כלל, די שטובער וואס מען לאכט אויף ערליכע אידן - פאלן די קינדער אינגאנצן אוועק פון אידישקייט, די שטובער וואס דער שבת טיש דריידט זיך מיט ליצנות, פון די שטוב וועלן אלע אפלאזן דעם דרך התורה לא עלינו ולא עליכם.
דער אייבערשטער זאל העלפן זאלסט האבן הצלחה אין אלע ענינים.
בעזרת ה' יתברך
יום ה' פרשת לך לך, ט' מר-חשון, שנת תשפ"ג לפרט קטן
לכבוד מיין טייערער ... נרו יאיר ברסלב, ליבערטי
חכמינו זכרונם לברכה זאגן (נדרים ח:): "אין גיהנום לעולם הבא", נישטא קיין גיהנום לעולם הבא, "אלא הקדוש ברוך הוא מוציא חמה מנרתיקה", דער אייבערשטער וועט ארויסנעמען די זון פון איר האלטער, "צדיקים מתרפאין בה", צדיקים וועלן זיך אויסהיילן, "ורשעים נידונים בה", און די רשעים וועלן פארברענט ווערן מיט דעם.
מען קען זאגן פשט, "שבת" איז "מעין עולם הבא", און די זון מיינט מען אז א מענטש שפירט דעם אייבערשטן, ער זעט דעם אייבערשטן אין יעדע זאך, אזוי ווי דער רבי זאגט (לקוטי מוהר"ן חלק א', סימן א): "בְּחִינַת שֶׁמֶשׁ", וכו', "בְּחִינַת 'וְאֹרַח צַדִּיקִים'", וכו'.
שבת קען זיין פאר איינעם א גן עדן, מען זיצט מיט די משפחה, מיט די ווייב און קינדער, מען עסט און מען טרינקט לכבוד שבת, מען זינגט זמירות, מען רעדט פון די פרשה, פון מעשיות פון תפילה ואמונה, מעשיות פון צדיקים; עס איז ממש מעין עולם הבא.
ווידער ביי רשעים איז שבת ממש א גיהנום, מען קריגט זיך, מען רעגט זיך, מען צינדט אן די פייער פון גיהנום, אזוי ווי דער זוהר הקדוש זאגט (תיקון מח, דף פה.): "כָּל מָאן דְּכָעִיס כְּאִלּוּ אוֹקִיד נוּרָא דְגֵיהִנָּם", ווער עס קריגט זיך שבת און כעס'ט זיך - צינדט אן די גיהנום.
וואויל איז דעם מענטש וואס לעבט מיט אמונה, מיט אמונת צדיקים, ער ווארט א גאנצע וואך אויף שבת, און לעבט א גאנצע וואך מיט'ן שבת. דער איז זוכה, עס שיינט אים דער זון וואס וועט שיינען לעתיד לבוא פאר די צדיקים, אזוי ווי עס שטייט (מלאכי ג, כ): "וְזָרְחָה לָכֶם יִרְאֵי שְׁמִי וגו'", והבן למעשה.
בעזרת ה' יתברך
ערב שבת קודש פרשת בראשית, מברכים החודש, כ"ו תשרי, שנת תשפ"ג לפרט קטן
לכבוד ... נרו יאיר
מאך שיינע שבת סעודות. עס דארף נישט זיין קיין לאנגע סעודות; דער עיקר, עס זאל זיין סעודות מיט זמירות און שיינע דיבורים פון אמונה, פון תפילה; גרייט זיך אן א שיינע מעשה - אדער פון תפילה אדער פון א צדיק.
געב אכטונג ווי אזוי דו רעדסט צו דיינע עלטערן; רעד מיט דרך ארץ און עהרע. עס איז גארנישט ווערד וואס מען טוט צו העלפן די עלטערן אויב מען רעדט מיט חוצפה, אפילו דו געבסט געלט פאר דיינע עלטערן, אויב טיילסטו זיי איין וואס צו טון - איז דאס גארנישט ווערד. חכמינו זכרונם לברכה זאגן (ירושלמי פאה א, א): "יֵשׁ שֶׁהוּא מַאֲכִיל אֶת אָבִיו פַּטוּמוֹת" עס איז דא אמאל איינער וואס געבט צו עסן פאר זיינע עלטערן געשטאפטע גענז, "וְיוֹרֵשׁ גֵיהִנָם" און ער גייט אין גיהנום, אויב ער רעדט צו זיי מיט זלזול.
דאס זעלבע זאלסטו אכטונג געבן נישט צו רעדן אויף דיין שווער און שוויגער; כל שכן אז דו זאלסט נישט טשעפען דיין ווייב מיט אירע עלטערן. געב אכטונג אויף איר כבוד, און געב אכטונג אויף דיינע קינדער'ס געזונט; אז קינדער הערן ליצנות אויף זיידע און באבע - וואקסן זיי קרום.
דאס בעסטע איז אז דו זאלסט נעמען דעם רבינ'ס סדר דרך הלימוד (כמבואר בשיחות הר"ן, סימן עו), לערנען די הייליגע תורה אפילו אן פארשטיין - וועסטו ווערן אן ערליכער איד און א גרויסער צדיק. נעם א משניות, א גמרא - און הויב אן זאגן די ווערטער אפילו אן פארשטיין, לערן א פרק נאך א פרק, א בלאט נאך א בלאט; אלעס וועט זיך ביי דיר טוישן, דו וועסט ווערן אן ערליכער איד און א גרויסער צדיק; ווען מען לערנט די תורה ווערט מען צוגעקלעבט צום אייבערשטן.
נעכטן בין איך געווען א גאנצן טאג אין שטעטל. אויפ'ן וועג האב איך זיך אפגעשטעלט אין קרית יואל מנחם אבל זיין אונזער טייערער חבר, דער חשוב'ער מלמד ... וואס זיצט שבעה נאך זיין טאטע. עס איז געווען אזוי אינטערעסאנט, "בא לחזק" איך בין געקומען מחזק זיין, "ונמצא מחוזק" און איך בין ארויס מחוזק; ווען מען טרעפט זיך מיט אנשי שלומינו הויבט אן גיין פייער, מען פארגעסט וואס טוט זיך ארום זיך, מען רעדט פון אמונה מיט אזא פייער.
פון דארט בין איך געפארן קלאפן א מזוזה אינעם נייעם בנין וואס מיר גייען יעצט נוצן פאר א פלאץ וואו מען וועט קענען נוצן קאמפיוטערס צו קויפן זאכן און ערלעדיגן זאכן אן דארפן ארייננעמען א קאמפיוטער אין שטוב, אן דארפן ארייננעמען א טעלעפאן אין שטוב. דארט וועט אויך זיין א געשעפט פאר קליידער פאר יונג און אלט - פאר ממש בחינם; דאס איז ביי מיר זייער א חשוב'ע זאך, צו קענען צושטעלן פאר אנשי שלומינו א וועג צו לעבן אן קיין חובות.
פון דארט בין איך געגאנגען צום בנין הדפסה מחזק זיין די מדפיסים. ווען מען קומט אריין אין בנין הדפסה זעט דאס אויס ווי א חלום, עס שטייען אינגעלייט און דרוקן ספרים, קונטרסים; הונדערטער טויזנטער ספרים און קונטרסים וואס רעדן און פארשפרייטן אמונה, חיזוק און עצות פאר'ן לעבן.
פון דארט בין איך געפארן צום בנין התלמוד תורה. איך האב געדאווענט מנחה מיט די קינדער, נאכדעם בין איך געווען אין די כיתות, איך האב גערעדט מיט די קינדער. וואס זאל איך דיר זאגן, די קינדער זענען אזוי ליכטיג, אזוי טייער, אזוי ריין; אנגעפילט מיט אמונה, מיט תפילה. יעדער האט מעשיות פון תפילה, ווי נאר איך קום אריין אין חדר לויפן מיר די קינדער נאך מיט מעשיות פון תפילה.
איך בין געגאנגען קוקן דעם נייעם בנין התלמוד תורה; עס זעט שוין אויס כמעט פערטיג, איך האף צום אייבערשטן מען וועט אריינגיין אינעם נייעם בנין בקרוב.
פון דארט בין איך געגאנגען קוקן די נייע הייזער וואס מען בויט יעצט אין שטעטל, און געגאנגען קלאפן מזוזות ביי נייע הייזער; ביי מיין זון, און ביים גבאי פון דעם נייעם בית המדרש פעולת הצדיק אויף די גאס רע"ד קלי"ף. אויך בין איך געגאנגען קוקן דעם נייעם בית המדרש פעולת הצדיק; עס איז א שיינע ווארעמע ווינקל.
מיר זוכן צו בארגן א ספר תורה, (אויב דו ווייסט ווער עס קען מיר פארבארגן א ספר תורה פאר א שטיק צייט - לאז מיר וויסן, נאך אביסל ענדיגן מיר שרייבן פרישע דריי ספרי תורה).
פון דארט בין איך אהיימגעקומען און גלייך געגעבן די שיעור.
איך דארף דיר נאך שרייבן פון אונזער שיינע יום טוב וואס מיר האבן געהאט, ועוד חזון למועד.
דעם שבת וועל איך אם ירצה ה' זיין אין וויליאמסבורג.
א פרייליכן שבת.
בעזרת ה' יתברך
יום ה' פרשת מטות מסעי, כ"ט תמוז, שנת תשפ"ב לפרט קטן
לכבוד מיין טייערער ... נרו יאיר
ביים שבת טיש זאלסטו רעדן צו דיינע קינדער פון גרויס ביז קליין - פון אמונת חכמים. א איד קען מען נאר זיין אויב מען האט א מורה דרך, א וועג ווייזער אן ערליכער איד וועם מען פרעגט יעדע זאך וואס צו טון.
זאג זיי די ווערטער: "מיין מורה דרך, מיין וועג ווייזער - איז דער ראש ישיבה; איך פרעג אים יעדע זאך. ענק דארפן נישט דוקא נעמען דעם ראש ישיבה פאר ענקער וועג ווייזער, אבער דאס מוזן ענק יא טון, ענק מוזן האבן א מורה דרך, ענק מוזן זיין באהאפטן צו אן ערליכער איד און אים אלעס פרעגן, און אים נאכגיין, צי איך פארשטיי יא אדער נישט".
איך שרייב דיר דאס ווייל איך שפיר אז דיין זון ... נרו יאיר האט נישט קיין וועג ווייזער. ער דריידט זיך דא אין שטעטל, ער דאווענט דא, ער טוט אלעס דא, עס קען אפשר זיך דאכטן ווי ער האט א וועג ווייזער, אבער מיר פרעגט ער נישט גארנישט וואס צו טון.
פארשטיי גוט וואס איך וויל, איך וויל ער זאל זיין אן ערליכער איד און אויפשטעלן א ערליכע שטוב. נישט דוקא ער זאל קומען צו מיר.
הער א מעשה, דא אין ישיבה האט געלערנט ..., איך האב זיך אזוי געפארעט מיט אים, "כַּאֲשֶׁר יִשָּׂא הָאֹמֵן אֶת הַיֹּנֵק" (במדבר יא, יב), איך האב געמאכט א שידוך, אים חתונה געמאכט און פרובירט אים צו העלפן האבן שלום בית.
ויהי היום, זיין ווייב וויינט צו מיר אז ער פירט זיך נישט אויף צו איר ווי א איד דארף זיך צו פירן (שיין גערעדט), האב איך אים גערופן און גערעדט צו אים זייער שארף, איך האב אים געזאגט: "דו וועסט פארלירן דיין ווייב!" "אזוי פירסטו זיך אויף וכו'?!" בקיצור, ער האט זיך באליידיגט און מער נישט געקומען, ער האט זיך אנגעהויבן דרייען ביי ...
קומען צו מיר די בחורים דערציילן: "דער ראש ישיבה האט געהערט? ער דרייט זיך היינט ביי ...", די בחורים האבן געוואלט הערן וואס איך וועל רעאגירן. זאג איך זיי: "הלוואי, איך בעט דעם באשעפער אז מיין ארבעט זאל נישט גיין לריק; הלוואי זאל ער זיך מדבק זיין ביי ..., הלוואי זאל ער אים פרעגן אלעס און אים פאלגן, ער פירט א הערליכע טיש , ער רעדט נאר וואס מוהרא"ש האט גערעדט, נאר וואס דען, איך זאג דיר עבדא בהפקירא ניחא ליה, ער דריידט זיך דארט, אבער ער פרעגט נישט און פאלגט נישט".
וכך הי' המעשה, אביסל שפעטער איז ארויסגעקומען די מעשה, ער האט זיך נעבעך גע'געט, צעבראכן זיין שטוב. פאר מיר איז דאס געווען א שטעך אין הארץ; אזויפיל ארבעט האב איך אריינגעלייגט און אלעס איז צעפאלן.
איך האב רחמנות אויף דיר און אויף דיינע קינדער, זאלסטו דאס אריינלייגן אין זיי, נאר דאס; אנשטאט זיי געבן מוסר "פארוואס טוסטו אזוי?" "פארוואס מאכסטו אזוי?" זאלסטו זיך קאנצעטרירן אויף איין זאך, זאגט די ווערטער: "פרעג דיין מורה דרך", "א איד דארף האבן א מורה דרך"; מיין מורה דרך איז דער און דער, דאס מיינט נישט אז דער דאקטער איז פאר דיר א דאקטער, אבער א דאקטער דארפסטו האבן, א דאקטער מוז מען האבן.
אפילו דיינע חתונה געהאטע קינדער, זין און טעכטער, זאלסטו זיי אלץ זאגן און שטארקן און פרעגן: "האסט א מורה דרך?" "האסט אים געפרעגט אויב דו זאלסט דאס און דאס טון?" "האסט זיך דורכגעשמועסט אויב דו זאלסט זיך אזוי און אזוי אנטון?"
געב א קוק ווי די וועלט גייט, ווי אזוי מענטשן פירן זיך, עס איז אזוי שרעקעדיג, עס איז אזוי ווי א שיף וואס פארט אוועק פונעם ריכטיגן וועג, און נאר דער וואס איז צוגעקלעבט צו א צדיק - דער בלייבט אויפ'ן ריכטיגן וועג.
אשרינו מה טוב חלקינו אשר בנחל שם גורלינו; מוהרא"ש האט אונז דאס געלערנט, מיר זאלן מחזק זיין און מחנך זיין די קינדער צו זיין דבוק אין ערליכע אידן.
בעזרת ה' יתברך
יום ה' פרשת במדבר, ג' סיון, מ"ז לעומר, שנת תשפ"ב לפרט קטן
לכבוד ... נרו יאיר, ירושלים
איך האב ערהאלטן דיין בריוו.
איך פריי זיך צו הערן די גוטע גרוס פון אונזער שול אין ירושלים; דו שרייבסט אז דו ביסט זיך מחי' צו דאווענען דארט, מען רעדט נישט ביים דאווענען, מען דאווענט מיט א זיסקייט; דאס איז פאר מיר א גרויסע פארגענוגן.
בנוגע וכו'; געב אכטונג נישט צו האבן קיין שום שייכות מיט מחלוקות. דער הייליגער רבי זאגט (ספר המדות אות מריבה, סימן סו): "בִּמְקוֹם מְרִיבָה שָׁם הַשָּׂטָן", דער שטן געפונט זיך דארט וואו מען קריגט זיך; זיי קלוג, אנטלויף פון מחלוקות, נעם נישט קיין טייל.
דער רבי זאגט (שם אות פחד חלק ב', סימן ג): "מִי שֶׁבּוֹרֵחַ מִן הַצָּרָה, הוּא פִּקֵּחַ", ווער עס אנטלויפט פון פראבלעמען - איז קלוג; נישטא נאך אזא צרה ווי מחלוקות, עס רייסט דאס הארץ צו זען ווי אידישע קינדער קריגן זיך איינער מיט'ן צווייטן; פארוואס זאל מען זיך קריגן? פארוואס זאל מען זיך פיינט האבן? זאל יעדער איינער גיין צו זיין אמת, זאל יעדער איינער זאגן אז זיין רבי איז א חד בדור; מוהרא"ש זאגט, ווען מענטשן קריגן זיך צווישן זיך, דער זאגט "מיין רבי איז א חד בדרא", דער אנדערערע שרייט: "מיין רבי איז א חד בדרא"; וואס דארף מען זיך קריגן? וואס איז שלעכט מיט צוויי חד בדרא'ס? דריי חד בדרא'ס? לאז יעדן איינעם גיין צו א פלאץ וואו עס ציט אים, א פלאץ וואס ברענגט אים נאנט צום אייבערשטן.
איך בעט דיר זייער, רעד נישט אין שטוב פון מחלוקות; קינדער ווערן דערשראקן און צעמישט ווען זיי הערן וועגן מחלוקות, אין שטוב זאלסטו נאר רעדן פון אייבערשטן, פון צדיקים; בפרט ביי די סעודות שבת - דעמאלט איז די צייט פון חינוך הבנים והבנות, דעמאלט רעדט מען פון די גרויסקייט פון צדיקים, פון די גרויסקייט פון היטן די מצוות; די אלע וואס רעדן ביי סעודות שבת פון פאליטיק, פון מחלוקות ביי חסידים, פון ליצנות אויף דעם רבי'ן, אויף יענעם רבי'ן - די קינדער ווערן צעמישט, עס קען פירן צו דאס ערגסטע.
לצערינו איז דא מחלוקות אויך צווישן אונז, מענטשן וואס פאררופן זיך חסידי ברסלב; מען דארף זיך אכטונג געבן נישט צו האבן צו טון מיט קיינעם, מיר זענען געקומען צום רבי'ן נישט צו באלעבאטעווען אויף אנדערע, מיר זענען געקומען צום רבי'ן לטהרינו ולקדשינו - זיך צו דערנענטערן צום אייבערשטן, מיר זענען געקומען צום רבי'ן מיר זאלן זיך אויסארבעטן אונזערע מידות, נישט אויסארבעטן יענעמ'ס מידות.
וואויל איז דעם וואס לאזט זיך נישט נארן, ער פאלגט דעם רבי'ן - וועט ער זוכה זיין צו ווערן א גרויסער צדיק. אזוי ווי דער הייליגער רבי האט געזאגט (חיי מוהר"ן, סימן שנד): "עַל שְׁנֵי כִּתּוֹת אֲנָשִׁים יֵשׁ לִי רַחֲמָנוּת גָּדוֹל עֲלֵיהֶם", אויף צוויי גרופעס מענטשן האב איך גרויס רחמנות, "עַל אֵלּוּ אֲנָשִׁים שֶׁהָיוּ יְכוֹלִים לְהִתְקָרֵב אֵלַי וְאֵינָם מִתְקָרְבִים", אויף די מענטשן וואס האבן געקענט מקורב ווערן צו מיר און זענען נישט מקורב געווארן, "וְעַל אֵלּוּ הַמְקֹרָבִים אֵלַי וְאֵינָם מְקַיְּמִים אֶת דְּבָרַי", און אויף די וואס זענען מקורב צו מיר און פאלגן מיך נישט; "כִּי אֲנִי יוֹדֵעַ, שֶׁיִּהְיֶה עֵת, בְּעֵת שֶׁיִּהְיֶה הָאָדָם מֻנָּח עַל הָאָרֶץ עִם רַגְלָיו אֶל הַדֶּלֶת, אָז יִסְתַּכֵּל עַל עַצְמוֹ הֵיטֵב, וְיִתְחָרֵט מְאֹד מְאֹד עַל שֶׁלּא זָכָה לְהִתְקָרֵב אֵלַי, אוֹ שֶׁלֹּא קִיֵּם אֶת דְּבָרַי. כִּי אָז יֵדְעוּ שֶׁאִם הָיוּ מְקֹרָבִים אֵלַי וּמְקַיְּמִים אֶת דְּבָרַי, לֹא הָיָה שׁוּם דַּרְגָּא בָּעוֹלָם שֶׁלֹּא הָיִיתִי מְבִיאָם לְאוֹתָהּ הַמַּדְרֵגָה, אֲבָל לֹא יוֹעִיל אָז", ווייל עס וועט קומען א צייט ווען דער מענטש וועט ליגן מיט די פיס צום טיר (דאס מיינט ווען מען וועט שטארבן - וואס דעמאלט לייגט מען אראפ דעם מענטש אויפ'ן ערד מיט די פיס אויסגעדריידט צום טיר), דעמאלט וועט זיך דער מענטש באטראכטן ווי אזוי ער זעט אויס און ער וועט חרטה האבן: 'פארוואס האב איך נישט געפאלגט דעם רבי'ן?! ווען איך וואלט ווען געפאלגט דעם רבי'ן וואלט איך זוכה געווען צוצוקומען צו די גרעסטע מדריגות אויף די וועלט', אבער דעמאלט וועט שוין זיין צו שפעט.
דער אייבערשטער זאל העלפן זאלסט האבן הצלחה אין אלע ענינים.
בעזרת ה' יתברך
יום א' פרשת אמור, ז' אייר, כ"ב לעומר, שנת תשפ"ב לפרט קטן
מרת ... תחי'
איך האב ערהאלטן אייער בריוו.
עס ווענדט זיך ווען, וואו און פארוואס; סתם אזוי איז נישט כדאי צו עסן שבת סעודות וכדומה צוויי פארפעלקער אינאיינעם, וואס פעלט עס אויס? פארוואס דארף מען דאס טון?
אז מען פארט צו א רבי מקבל זיין קדושה און מען האט נישט אן אייגענע אכסניא - דעמאלט קען מען יא עס ביי אנדערע, אויך נאר מיט יראת שמים, אזוי אויך ווען מען איז ביי די עלטערן און עס קומען נאך קאפלס; אבער סתם אזוי, זיך צאמנעמען חברים, מענער מיט די ווייבער עסן אינאיינעם, פארברענגען אינאיינעם - איז נישט כדאי, עס קומט נישט ארויס קיין גוטס פון דעם.
איך פריי זיך צו הערן אז איר האט מסיים געווען די צווייטע מאל תהלים, יעצט זאלט איר נאכאמאל אנהויבן תהלים; א גאנץ לעבן זאלט איר זאגן תהלים.
בעזרת ה' יתברך
יום ה' פרשת קדושים, ד' אייר, י"ט לעומר, שנת תשפ"ב לפרט קטן
לכבוד מיין טייערער ... נרו יאיר
איך בין דיר זייער דאנקבאר פאר'ן מיר העלפן קויפן די נייע ברסלב'ער קאנטרי אין ליבערטי. יעדע זאך וואס מען טוט פאר'ן רבי'ן איז אונזער תיקון, דאס וועלן מיר מיטנעמען לנצח.
אז מען דאווענט שחרית, מנחה און מעריב מיט מנין; מען פירט זיך אין שול מיט כבוד צום אייבערשטן, מען רעדט נישט ביים דאווענען – איז מען זייער מצליח. אינגעלייט זעען גרויס הצלחה דורך זיך מקבל זיין צו דאווענען מיט מנין, נישט רעדן ביים דאווענען און פארמאכן דעם טעלעפאן.
נאך א זאך וואס ברענגט שפע – זיין פרייליך שבת, מאכן פרייליכע סעודות, זינגען און טאנצן מיט די קינדער.
בעזרת ה' יתברך
יום ג' פרשת משפטים, כ"ז שבט, שנת תשפ"א לפרט קטן
לכבוד ... נרו יאיר, קרית ברסלב
איך האב זיך מתבודד געווען, למעשה וויל איך יא ענדיגן יעצט דעם בנין אין אומאן.
פארבינד זיך מיט ..., מאך מיט אים די פלענער צו ענדיגן ביידע שטאקן, די טרעפ און די עלעוועיטאר, אלעס, הכל בכל; מיט'ן אייבערשטנס הילף וועל איך שאפן די געלט דאס צו קענען ענדיגן.
ברענג אהיים יעדע וואך די קונטרס עצתו אמונה; דאס זאל זיין די נייעס פונעם שבת. ביי די סעודות זאלסטו שמועסן מיט דיין ווייב און קינדער פון די בריוו; דערצייל זיי די פראגעס און די ענטפערס כדי עס זאל זיין ביי זיי איינגעקריצט פון יונגווייז אן די שכל פון רבי'ן, אזוי וועלן זיי וויסן ווי אזוי זיך צו פירן.
שבת ליינט זיך די בריוו גאר אנדערש, שבת גייט עס אריין שטערקער ווי א גאנצע וואך.
בעזרת ה' יתברך
יום ג' פרשת משפטים, כ"ז שבט, שנת תשפ"א לפרט קטן
לכבוד ... נרו יאיר
דער גליון פון שטעטל איז זייער שיין, איך האב זייער ליב צו ליינען מעשיות פון תפילה; יעדע וואך ווערט עס שענער און שענער.
אויך די חידות פאר קינדער איז זייער שיין, איינער פון אנשי שלומינו זאגט מיר אז זייט דער בלעטל פון שטעטל האט אנגעהויבן די חידות האט זיין שבת טיש באקומען אן אנדערע פנים. ער הייבט אן אין שול, ער ווייזט פאר די קינדער די חידות, די קינדער ווערן זייער נייגעריג, אבער ער זאגט ערשט די ענטפערס ביי די סעודה. אלע הערן אויס, אלע פרובירן צו זאגן ענטפערס; צום ביישפיל, פאריגע וואך איז געווען א חידה 'וואס האט רבי נתן געטון בשעת מען האט אים געבינדן מיט קייטן?' איין קינד זאגט: "ער האט געזאגט גם זו לטובה", איינער זאגט: "ער האט געזאגט אלעס איז דער אייבערשטער"; ווען אלע ענדיגן זאגן די ענטפערס קומט דער טאטע מיט זיין ענטפער.
ער טוט דאס אויך מיט עצתו אמונה; ער פרעגט א שאלה ביי די סעודה און יעדע קינד פרובירט צו ענטפערן, ער דערציילט מיר אז פאריגע וואך האט ער געפרעגט די שאלה וואס א אינגערמאן פרעגט 'וואס קען איך טון אז מיין ווייב האט א טריפה'נעם טעלעפאן?' איין קינד זאגט ער זאל זיך גט'ן און חתונה האבן מיט א צווייטן; ווען אלע ענדיגן זאגט ער: "יעצט וועט מען הערן וואס דער ראש ישיבה זאגט, דער ראש ישיבה זאגט ער זאל זיך חס ושלום גט'ן, גט'ן איז נישט די עצה".
מיט קינדער דארף מען האבן גרויס חכמה ווי אזוי זיך צו פירן זיי זאלן אויסהערן און מיטהאלטן.
