בריוון פונעם ראש ישיבה שליט"א

#57 - וואס טוט מען ווען די באבע ווייזט מאוויס פאר די אייניקלעך?
תפילה והתבודדות, כיבוד אב ואם, חינוך הילדים, מאוויס

בעזרת ה' יתברך - יום ד' פרשת וארא, שובבי"ם, כ"ט טבת, שנת תשפ"ד לפרט קטן


 


מרת ... תחי'


איך האב ערהאלטן אייער בריוו.


אייער פראגע איז נישט פשוט; פון אייער זייט זענט איר גערעכט, איר געבט אן ערליכער חינוך פאר אייערע קינדער, זיי נישט צו ווייזן קיין שום מאווי, אפילו אידישע זאכן, כדי צו האלטן די קינדער ריין און הייליג, און יעצט ווען איר האט זיך דערוויסט אז ווען איר שיקט אייערע קינדער צו אייער שוויגער ווייזט זי זיי אידישע מאוויס; איר זענט זייער דערשראקן, איר פרעגט אויב איר זאלט איר זאגן נישט ווייזן מער פאר אייערע קינדער קיין מאוויס.


וואלט די מעשה פאסירט ביי א שכנ'טע, א חבר'טע - וואלט געווען די ריכטיגע וועג צו זאגן יענעם: "ביטע נישט ווייזן מיינע קינדער קיין שום זאך", אבער די פראגע איז 'ווי אזוי זאגט מען דאס פאר עלטערן?' פאר עלטערן טאר מען נישט זאגן אויב עס וועט זיין א פגם אין זייער כבוד, מען דארף זייער אכטונג געבן אויף די כבוד פון די עלטערן, עלטערן זענען הייליג און טייער און עס איז א גרויסע עבירה צו מזלזל זיין אין זיי, אויך איז דאס א סכנה, מען ליידט זייער אסאך אין לעבן אז מען גרויסט זיך אויף די עלטערן; איז ווי איז שייך צו זאגן אנווייזונגען פאר טאטע מאמע, שווער און שוויגער? עס איז א פגם אין כיבוד אב ואם.


די איינציגסטע עצה איז צו בעטן דעם אייבערשטן אז די קינדער זאלן אויפוואקסן ערליך און הייליג, און רעדן צו די קינדער זיך אכטונג געבן נישט קוקן אויף קיין טעלעפאן, טעבלעט וכדומה, און אז די קינדער פרעגן 'אבער זיידע האט א טעלעפאן!' 'אבער באבע קוקט מאוויס!' זאגט מען: "זיידע און באבע זענען זייער וואויל, זיי זענען זייער ערליך, מיר פירן זיך ווי די רבנים וואס זאגן נישט קוקן".


דער אייבערשטער זאל העלפן איר זאלט האבן הצלחה אין אלע ענינים.

#56 - אז דו וועסט היטן די אויגן, וועסטו זוכה זיין צו פרנסה בריווח
מאוויס, עבירות, פרנסה, שמירת עינים

בעזרת ה' יתברך - יום ג' פרשת וארא, שובבי"ם, כ"ח טבת, שנת תשפ"ד לפרט קטן


 


לכבוד ... נרו יאיר


היט דיינע אויגן, קוק נישט קיין עבירות, קוק נישט קיין מאוויס, קוק נישט אויף פרעמדע. מוהרא"ש זאגט, דאס איז די בעסטע סגולה פאר פרנסה בשפע, מוהרא"ש טייטשט דעם פסוק (תהלים קמה, טו): "עֵינֵי כֹל אֵלֶיךָ יְשַׂבֵּרוּ, וְאַתָּה נוֹתֵן לָהֶם אֶת אָכְלָם בְּעִתּוֹ", 'יְשַׂבֵּרוּ' – קען מען ליינען מיט א שׁין: "עֵינֵי כֹל אֵלֶיךָ 'יְשַׁבֵּרוּ'", אז מען צעברעכט די אויגן, מען קוקט נישט קיין עבירות - "וְאַתָּה נוֹתֵן לָהֶם אֶת אָכְלָם בְּעִתּוֹ", וועט דער אייבערשטער געבן פרנסה אין צייט.


אז דו וועסט היטן די אויגן; נישט קוקן קיין עבירות, נישט קוקן מאוויס, קליפס און בילדער פון פרעמדע, אויך ביי די ארבעט מיט די סעקריטעריס פרויען וועסטו נישט קוקן - וועסטו זוכה זיין צו פרנסה בריווח; ווייל ווען מען היט נישט די אויגן - קומט מען נאכדעם צו פוגם זיין בברית, וואס דאס ברענגט אלע צרות אויפן מענטש; דאס ברענגט ארעמקייט. אזוי ווי דער הייליגער זוהר זאגט (פנחס, רמד:): "מַאן דִּמְזַלְזֵל בְּפִרוּרִין דְּנַהֲמָא, עֲנִיּוּתָא רָדִיף אֲבַּתְרֵיהּ", ווער עס איז ווארפט אראפ ברעקלעך פון ברויט וועט זיין אן ארעמאן, "כָּל שֶׁכֵּן מַאן דִּמְזַלְזֵל בְּפִירוּרִין דְּמוֹחָא", איז דאך זיכער אז אויב מען איז מוציא זרע לבטלה רחמנא לצלן - פארלירט מען דאס מזל און מען ווערט אן ארעמאן.


דער אייבערשטער זאל העלפן זאלסט האבן הצלחה אין אלע ענינים.

#55 - הויב אן נאכאמאל, לאז נישט נאך דיין ווילן
תפילה והתבודדות, שמחה, חנוכה, מאוויס, עבירות, תפלות אויף אידיש

בעזרת ה' יתברך - ערב שבת קודש פרשת מקץ, ג' טבת, זאת חנוכה, שנת תשפ"ד לפרט קטן


 


לכבוד ... נרו יאיר


היינט זאת חנוכה איז א גרויסער טאג, מען קען היינט אנהויבן דינען דעם אייבערשטן מיט שמחה.


בעט איך דיך זייער, הויב אן נאכאמאל, לאז נישט נאך דיין ווילן, געב נישט אויף; דער רבי האט געשריגן מיט א הויך קול (לקוטי מוהר"ן חלק ב', סימן עח): "גיוואלד! קיין יאוש איז גארנישט פארהאנען!"


טייערער ברודער מיינע, געענדיגט מיט די טומאה, היינט זאת חנוכה קענסטו זוכה זיין צו ווערן ריין פארן אייבערשטן, ווארף אוועק די טומאה, קוק נישט קיין מאוויס מער, קוק נישט קיין זוהמה; אז מען קוקט עבירות ווערט מען בעצבות, מען פארלירט אלעס.


פאלג מיך טייערער הארציגער חבר, אנשטאט זיך באהאלטן מיט א טעבלעט, אייפאד, סמארטפאון און קוקן שמוץ, קוקן ניאוף רחמנא לצלן - זאלסטו זיך באהאלטן מיטן אייבערשטן; זוך א ווינקל וואו קיינער איז נישט דארט און שמועס זיך אויס דאס הארץ, רעד זיך אויס דיין הארץ צום אייבערשטן, וויין צו אים, זאג אים: "רבונו של עולם, ווען וועל איך שוין תשובה טון? איך ליג אין בלאטע, איך ליג אין עבירות, מיין גאנצע מח מחשבה איז נאר ניאוף; העלף מיר טאטע, ראטעווע מיך באשעפער".


דער אייבערשטער זאל העלפן זאלסט האבן הצלחה אין אלע ענינים.


א פרייליכן חנוכה און א גוט שבת.

#54 - קליפס און ווידיאס איז נישט גוט פאר קינדער, און אויך נישט פאר עלטערן
חינוך הילדים, מאוויס

בעזרת ה' יתברך - יום ב' פרשת חיי שרה, כ"ב מר-חשון, שנת תשפ"ד לפרט קטן


 


מרת ... תחי', קרית ברסלב ליבערטי


איך האב ערהאלטן אייער בריוו.


אויף די פראגע, אויב איר זאלט ווייזן פאר אייער בעבי קליפס און ווידיאוס פון אים אליינס; דער ענטפער איז ניין, עס איז נישט גוט צו ווייזן פאר קינדער קליפס און ווידיאוס.


איר פרעגט נאר בנוגע דעם קינד, אויב מען זאל ווייזן קליפס וכו'; די פראגע דארף מען פרעגן אויך פאר די עלטערן, ווייל אויך פאר די טאטע מאמע איז נישט גוט צו ווייזן קליפס און ווידיאוס.


דער אייבערשטער זאל העלפן איר זאלט האבן הצלחה אין אלע ענינים.

#53 - פון ווען איר זענט פארקנעכטעט צום סמארטפאון, גייט איר צוגרונד
קדושה, שלום בית, סמארטפאון, מאוויס

בעזרת ה' יתברך - יום ג' פרשת קרח, ב' דראש חודש תמוז, שנת תשפ"ג לפרט קטן


 


מרת ... תחי'


איך האב ערהאלטן אייער ווייטאגליכער בריוו.


איך האב זייער רחמנות אויף אייך און אויף אייער מאן און קינדער. איך געדענק אייך אלס תלמידה בית פיגא, ווי שיין אייער לעבן איז אייך געווען, און יעצט, פון ווען איר זענט פארקנעכטעט צום סמארטפאון, איר קוקט טאג און נאכט מאוויס - גייט איר צוגרינד; איר, אייער מאן און קינדער.


דאס הארץ רייסט מיר, וואס האט פאסירט מיט אייך און אייער מאן? איך האב זיך אזוי אוועק געגעבן פאר ענק, סיי פאר אייער מאן ווען ער האט געלערנט אין ישיבה, און סיי פאר אייך אין בית פיגא, און יעצט ווען ביידע פון ענק זענען פארקנעכטעטע פאר די טעלעפאן; איר ווערט נערוועז פון די קינדער, די הויז פליט, עס איז שמוציג און נאכגעלאזט, און אייער מאן מיט זיין טעלעפאן ווערט נערוועז פון אייך - דאס הארץ רייסט מיר.


מיינע תפילות צום אייבערשטן זענען: "למען לא ניגע לריק, ולא נלד לבהלה", די תלמידים און תלמידות פון אונזער מוסד זאלן בלייבן מיט יראת שמים און אויפשטעלן געזונטע ערליכע שטובער, מיין ארבעט זאל נישט זיין אומזיסט.


איך האף צום אייבערשטן ענק וועלן זיך איין טאג אויפוועקן און אנטלויפן פון תפיסה, אפלאזן די מאוויס, ארויסווארפן די עקלדיגע זאכן פון שטוב און לעבן אן ערליכע זיסע לעבן; איר וועט זיין א מאמע פאר די קינדער און א ווייב פאר אייער מאן, און אייער מאן וועט צוריק באקומען זיינע אויערן, ער וועט הערן ווען איר רעדט צו אים.


אין בין זיך נישט מייאש.


דער אייבערשטער זאל העלפן איר זאלט האבן הצלחה אין אלע ענינים.

#52 - אכטונג געבן מען זאל נישט קענען קוקן מאוויס אינעם קיאסק
שלום בית, חיזוק פאר פרויען, מאוויס, קיאסק

בעזרת ה' יתברך


יום א' פרשת במדבר, כ"ג אייר, ל"ח לעומר, שנת תשפ"ג לפרט קטן


 


לכבוד ... נרו יאיר, קרית ברסלב


א אינגערמאן זאגט מיר, זיין ווייב זיצט גאנצע נעכט אין אונזער קיאסק און קוקט מאוויס, און פארשטייט זיך אז מען איז אויף ביינאכט קוקן מאוויס - איז נישטא קיין מאמע, נישטא קיין ווייב, השם ישמרינו.


וואס קען מען טון אז אונזער קיאסק זאל זיין אפגעהיטן מיט א גוטע פילטער, מען זאל נישט קענען קוקן קיין עבירות? איך וויל אזוי שטארק אונזערע ווייבער, אונזערע קינדער - זאלן זיין הייליג און ריין.


איך בעט דיר זייער, שטיי על המשמר, געב אכט אויף אונזער פלאץ מען זאל נישט קענען קוקן קיין מאוויס.


אויך זאלסטו מאכן די קיאסק זייער באקוועם אז די אינגעלייט און ווייבער זאלן קענען אלעס באשטעלן און אלעס ערלעדיגן דארט, אזוי וועט מען נישט אריינברענגען אין שטוב דעם מלאך המוות; די קינדער, די לופט - וועט בלייבן ריין.


דער אייבערשטער זאל העלפן זאלסט האבן הצלחה אין אלע ענינים.


 

#51 - ביים אייבערשטן בין איך א בת יחידה
תפילות אויף אידיש, תפילה והתבודדות, כיבוד אב ואם, התחזקות, פלעי, מאוויס, בלבולים

בעזרת ה' יתברך


יום א' פרשת צו, ד' ניסן, שנת תשפ"ג לפרט קטן


 


... תחי', בית שמש


איך האב ערהאלטן אייער בריוו.


ווען עס קומען אריין אין אייך די מחשבות אז ביים אייבערשטן זענט איר שוין סיי ווי סוג ב' און איר זענט שוין סיי ווי פארפאלן - זאלט איר זיך זאגן: "ליגנט!" זאגט זיך אליינס: "נישט אמת!" "איך בין ביים אייבערשטן א בת יחידה", "איך בין זייער גוט און זייער חשוב".


די אלע מחשבות וואס איר טראכט 'איך בין נישט גוט' - דאס איז פונעם שטן, פונעם מלאך המות וואס וויל הרג'ענען דעם מענטש און אים צונעמען אלעס פון זיין לעבן. בעט איך אייך זייער איר זאלט אים נישט צו הערן, נאר גלייבן אז איר זענט זייער זייער חשוב ביים אייבערשטן.


בנוגע קוקן מאוויס, פלעיס וכו' וכו'; עס לוינט זיך נישט צו קוקן, עס לוינט זיך צו היטן פון די זאכן. ווייל אז מען האט הייליגע אויגן און א ריינעם מח - איז מען זוכה צו ערליכע קינדער, דאס לעבן איז זיס און געשמאק.


ובנוגע וואס איר זאגט, עס איז אייך שווער צו מכבד זיין די עלטערן אין הארץ, עס איז שווער צו טראכטן שיין פון זיי; וויסן זאלט איר, מיט תפילה והתבודדות קען מען צו דעם אויך זוכה זיין.


בעטס דעם אייבערשטן: "רבונו של עולם, העלף מיר איך זאל ליב האבן מיינע עלטערן, איך זאל זיי מכבד זיין, איך זאל טראכטן נאר גוטס אויף זיי. רבונו של עולם, עס איז מיר גרינג צו טראכטן אויף אנדערע גוט, איך קען דן זיין לזכות פרעמדע, אבער מיינע אייגענע עלטערן, מיינע נאנטע - אויף זיי איז שווער צו טראכטן גוטס; העלף מיר איך זאל זיי מכבד זיין און אויך אין הארץ זאל איך זיי מכבד זיין. העלף מיר איך זאל זיין פרייליך, איך זאל דיך שפירן".


מיט תפילה וועט איר זוכה זיין צו קענען טון די מצוה ווי מען באדארף.


 


 

#50 - אז איר וועט היטן די אויגן, וועט אייער חתן אויך האבן ריינע אויגעלעך
חיזוק פאר מיידלעך, שידוכים, התחזקות, תהלים, מאוויס, שמירת עינים

בעזרת ה' יתברך


יום ד' פרשת משפטים, ל"ח שובבי"ם, כ"ד שבט, שנת תשפ"ג לפרט קטן


 


... תחי', בית שמש


איך האב ערהאלטן אייער בריוו.


איך בין זייער איבערגענומען פון וואו איר נעמט אזא שטארקייט צו שטיין קעגן די שווערע נסיונות; עס איז אזוי שיין צו הערן ווי איר שטארקט זיך.


אייער טאטע שליט"א האט מיר דערציילט אז איר זענט זייער א גוט קינד און איר שטארקט זיך זייער.


דער אייבערשטער זאל העלפן איר זאלט האבן כח ווייטער צו דינען דעם אייבערשטן און נישט קוקן קיין שלעכטע זאכן. אז איר וועט זיין שטארק - וועט איר באקומען א גוטער חתן, איר וועט האבן אמת'ע ליבשאפט, עס וועט אייך זיין גוט א גאנץ לעבן.


איך שיק אייך מיט א מתנה, א ספר תהילים, מיט אייער טאטע שליט"א. זאגט יעדן טאג אביסל תהילים, און ווען איר ענדיגט תהילים זאלט איר אריינשרייבן די וויפילטע מאל דאס איז, אזוי וועט איר מאכן א נחת רוח דעם אייבערשטן.


חכמינו זכרונם לברכה זאגן (סוטה ב.): "אֵין מְזַוְּגִין לוֹ לְאָדָם אִשָּׁה אֶלָּא לְפִי מַעֲשָׂיו", קומט אויס, אזוי ווי דער חתן פירט זיך - אזוי פירט זיך די כלה, און אזוי ווי די כלה פירט זיך - אזוי דער חתן; אז איר וועט נישט האבן און נישט קוקן אין קיין נישט גוטע טעלעפאן - וועט אייער חתן - אייער מאן - אויך האבן ריינע אויגעלעך, ער וועט נאר קוקן אויף אייך, און נאר טראכטן פון אייך; איך בין זיכער איז דאס ווילט איר.


זייט שטארק, דער אייבערשטער איז מיט אייך.

#49 - מיר קוקן נישט קיין ווידיאו
שטעטל, מאוויס, סיפורי צדיקים, דירה, בית נצחי

בעזרת ה' יתברך


יום ג' פרשת יתרו, ל' שובבי"ם, ט"ז שבט, שנת תשפ"ג לפרט קטן


 


לכבוד מיין טייערער ... נרו יאיר


איך האב ערהאלטן דיין בריוו און דיין ווייב'ס בריוו.


איך פריי זיך צו הערן אז דו שטארקסט זיך מיט דיינע שיעורים כסדרן, דו לערנסט יעדן טאג א בלאט בבלי, א בלאט ירושלמי און א פרק תוספתא - ראשי תיבות בי"ת נצחי. מוהרא"ש זאגט, דאס איז מסוגל פאר א בית בזה ובבא. דער אייבערשטער זאל העלפן זאלסט קענען קויפן א הויז אין שטעטל - קרית ברסלב ליבערטי, אינעם נייעם געגנט בארדיטשוב, אויף די גאס רעדקליף.


בנוגע קוקן ווידיאו; מיר קוקן נישט קיין ווידיאו, אבער פון אונזערע רבי'ס - קוקן מיר, און פון צדיקים קען מען קוקן. מיין גרויסער זיידע, קארלסבורגער רב זכר צדיק לברכה, וואס איז געווען א גרויסער קנאי קעגן ווידיאוס און בילדער - איז אבער געגאנגען קוקן א ווידיאו פון הרב הקדוש דער הייליגער מנחת אלעזר זכותו יגן עלינו, ווי ער שרייט קיין אמעריקע, צו די אמעריקאנער אידן: "האלט שבת!" אבער חס ושלום קוקן ווידיאו.

#48 - א גרויסע זכות צו מאכן די פרויען צוזאמקום
חברים, מאוויס, התחדשות, פרויען צאמקום

בעזרת ה' יתברך


יום א' פרשת בשלח, כ"א שובבי"ם, ז' שבט, שנת תשפ"ג לפרט קטן


 


מרת ... תחי', מאנסי


איך האב ערהאלטן אייער בריוו.


עס איז א גרויסע זאך וואס איר טוט, אז איר מאכט ביי אייך אין שטוב די וועכנטליכע פרויען צאמקום. איר האט נישט קיין השגה וואס פאר א זכות דאס איז; די פרויען גייען אהיים מיט פרישע כוחות, פרישע לופט צו אטעמען; מען פילט זיך אן מיט אמונה, מיט חיזוק צו דינען דעם אייבערשטן מיט די קינדער, מאן און אזוי ווייטער.


איר קענט אויפשפילן ביי די פרויען צאמקום זאכן פון בית פיגא אדער פון ישיבה, דאס איז נישט אין די גדר פון נישט קוקן ווידיא"ס.


דער אייבערשטער זאל העלפן איר זאלט האבן הצלחה אין אלע ענינים.

#47 - אז מען קוקט מאוויס, ווערט מען אפגעריסן פונעם אייבערשטן
שלום בית, מאוויס, טעלעפאן, שמירת עינים, שובבי"ם

בעזרת ה' יתברך


יום ב' פרשת שמות, ט"ז טבת, שנת תשפ"ג לפרט קטן


 


לכבוד ... נרו יאיר


איך וויל דיר נאכאמאל בעטן: קוק נישט קיין מאוויס; אז מען קוקט מאוויס - ווערט מען אפגעריסן פונעם אייבערשטן.


מען איז יעצט אריין אין די טעג פון שובבי"ם, יעצט איז א צייט צו פאררעכטן אלע פגמי הברית; זאלסטו אוועקווארפן דיינע עבירות. קוק נישט קיין קליפס פון גוים און גויות. קוק נישט גארנישט, אפילו נייעס; א שאד די מח זאל דיר ווערן פארברענט, קוק אין די חומש, קוק אין די משניות און אין די הייליגע גמרא.


אויך דיין ווייב וועט זיין אסאך מער פרייליך ווען זי וועט דיך זען מיט אן ערליכע טעלעפאן וואס מען קען נישט זען אין דעם עבירות.


נעם אן מיינע ווערטער, איך מיין נאר דיין גוטס; נאר דו וועסט מרוויח זיין אז דו וועסט פאלגן.


דער אייבערשטער זאל העלפן זאלסט האבן הצלחה אין אלע ענינים.

#46 - איך פריי זיך אז דו האסט ארויסגענומען דעם קאמפיוטער פון שטוב
קינדער, חינוך הילדים, מוסדות, קאמפיוטער, מאוויס, מוהרא"ש, סיפורי צדיקים, אידישע שטוב

בעזרת ה' יתברך


יום ב' פרשת מקץ, כ"ה כסליו, א' דחנוכה, שנת תשפ"ג לפרט קטן


 


לכבוד ... נרו יאיר, יבנאל


איך האב ערהאלטן דיין בריוו.


איך פריי זיך זייער אז דו האסט ארויסגענומען דעם קאמפיוטער פון דיין שטוב, עס איז נישט גוט צו ווייזן פאר קינדער קיין שום קליפס, אפילו אידישע זאכן.


ווען מיר האבן געעפנט די חדר אין אמעריקע - האבן מיר נישט געהאט קיין פלאץ וואו צו זיין, מיר האבן געוואנדערט פון איין פלאץ צום צווייטן פלאץ. על הטוב יזכר הרב רבי יצחק לעזער שליט"א וואס האט אונז דעמאלט אוועק געגעבן א דירה, זיין בעיסמענט - מיר זאלן דאס נוצן פאר די חדר.


דארט איז געווען נאר פלאץ צו לערנען, די קינדער האבן נישט געהאט קיין פלאץ צו שפילן, ביי הפסקה האבן מיר ארויסגענומען די קינדער אין פארק צו שפילן, און ווען עס האט גערעגנט איז נישט געווען וואס צו טון, עס איז געווען זייער צעקוועטשט. איין טאג איז געווען זייער שווער מיט די קינדער, האט איינער פון די איינגעשטעלטע געטראכט אז ער וועט ווייזן פאר די קינדער אויפן קאמפיוטער עפעס אידישע קליפס וכו', און מוהרא"ש האט מיך גערופן און געזאגט זייער שארף, אויב מען וועט נאכאמאל ווייזן פאר די קינדער קליפס - זאל מען אראפנעמען זיין נאמען פון די מוסד.


מוהרא"ש האט אונז געגעבן צו פארשטיין די חומר הדברים פון ווייזן פאר קינדער קליפס און ווידיאוס, אפילו אידישע זאכן; פון חתונות, זינגערס וכדומה.


וואויל איז דעם וואס גייט בתמימות, ער איז נישט קיין אויבער חכם, ער פאלגט, ער ברענגט נישט אריין אין שטוב די זאכן.


א פרייליכן ליכטיגן חנוכה.

#45 - אלע וואס זאגן משניות מיט א שטארקייט, זענען גרויסע ערליכע אידן
שכר לימוד, קדושה, מוסדות, וויכוחים, עבודת השם, תשובה, משניות, מאוויס, לצנות, התנגדות

בעזרת ה' יתברך


יום ד' פרשת וישלח, י"ג כסליו, שנת תשפ"ג לפרט קטן


 


לכבוד ... נרו יאיר


משניות צעברעכט תאוות ניאוף. אז דו וועסט זאגן משניות טאג נאך טאג, דו וועסט דאס טון מיט אן עקשנות; דו וועסט נישט קוקן אויף דעם וואס דו האלסט אין איין אראפפאלן אין פגם הברית, הוצאת זרע לבטלה - רחמנא לצלן, דו וועסט זיין שטארק מיט לימוד התורה הקדושה - וועסטו ארויסגיין פון דיין פלאנטער, דו וועסט ווערן אן ערליכער איד.


הויב אן זאגן משניות אין א רייע דוקא, זאג א פרק נאך א פרק; דאס וועט דיך מאכן פאר א גרויסער צדיק, קוק נישט אויף דעם אז דו פארשטייסט נישט דאס לערנען. דער הייליגער רבי האט אונז מגלה געווען א וועג צו לערנען, עיין שיחות הר"ן (סימן עו) וואו דער רבי זאגט: "אֵין צְרִיכִין בְּלִמּוּד", מען דארף נישט ביים לערנען, "רַק הָאֲמִירָה לְבַד", נאר זאגן די ווערטער. "לוֹמַר הַדְּבָרִים כְּסֵדֶר", זאגן די ווערטער אין א רייע, "וּמִמֵּילָא יָבִין", און מען וועט שוין פון זיך אליינס פארשטיין, "וְאִם לֹא יָבִין תֵּכֶף" און אויב מען וועט נישט פארשטיין - "יָבִין אַחַר כָּךְ", וועט מען שפעטער, מיט די צייט - פארשטיין, עיין שם.


טענה נישט מיט קיין לצים, טענה נישט מיט קיין מחוצפים; בעיקר געב זיך אכטונג פון די צבועים. אזוי ווי חכמינו זכרונם לברכה זאגן (סוטה כב:): "הִזָּהֲרוּ מִן הַצְּבוּעִים" געבט זיך אכטונג פון די וואס זעען אויס ווי פנחס און טוען מעשה זמרי; די אלע וואס שפעטן פון לערנען, און שפעטן פון צדיקים וואס זענען מגלה דעם אייבערשטן אויף די וועלט - די אלע זענען בעלי עבירה, גרויסע נואפים. אפילו פון אינדרויסן שטעלן זיי א פנים ווי פנחס - זענען זיי עושה מעשה זמרי.


איך זאג דיר איך האב דאס געזען ביי צענדליגער בחורים און צענדליגער אינגעלייט; די אלע וואס האבן געזאגט משניות מיט א שטארקייט - זענען היינט גרויסע ערליכע אידן. אפילו די וואס זענען געלעגן אין עקלדיגע מעשים רחמנא לצלן וואס מען קען אפילו נישט אראפשרייבן, אלע זענען זיי ארויסגעקראכן פון דעם דורך פאלגן דעם רבי'ן, נאכגיין מוהרא"ש מיט תמימות ופשיטות; הלואי זאלסטו שוין אויך אנהייבן פאלגן דעם רבי'ן.


צאל שכר לימוד, איך קען נישט אנגיין מער נאר אז אלע עלטערן הויבן אן צאלן שכר לימוד. איך ווייס אז דו פלאגסט זיך, דו האסט נישט, אבער פאר עפעס האסטו יא; לעקטער צאלסטו, און נאך זאכן צאלסטו, בעט איך דיר לייג שכר לימוד די ערשטע אויף די ליסטע.


אפהיטן זאל דער אייבערשטער אז איך וועל צאמברעכן און נישט קענען מער אנגיין מיט די מוסד, וואס וועסטו דעמאלט טון?

#44 - לייג אריין אין די קינדער יראת שמים, וועט עס זיין א תיקון פאר דיר
חינוך הילדים, מלמדים, הפצה, זיכוי הרבים, תשובה, מאוויס, יראת שמים

בעזרת ה' יתברך


יום א' פרשת לך לך, ה' מר-חשון, שנת תשפ"ג לפרט קטן


 


לכבוד ... נרו יאיר


איך האב ערהאלטן דיין בריוו.


עס איז ממש אזוי ווי דו זאגסט, דער רבי האט דיך ארויסגעצויגן פון בלאטע - יעצט ציסטו ארויס אנדערע פון בלאטע. אז דו פלעגסט קוקן מאוויס און דער רבי האט דיר געגעבן די שכל דאס אוועק צו ווארפן און האבן א ריינע מח מחשבה - זאלסטו אריינלייגן אין דיינע תלמידים יראת שמים, זיי זאלן נישט קוקן קיין מאוויס און האבן ריינע אויגן, א ריינע מח מחשבה.


דאס איז די גרעסטע תיקון דיינע, אז דו לערנסט מיט קינדער די ריינע אמונה און דו לייגסט אריין אין זיי יראת שמים - מיט דעם וועסטו אלעס פאררעכטן.


דער אייבערשטער זאל העלפן זאלסט האבן הצלחה אין אלע ענינים.

#43 - אז דו וועסט נישט היטן די אויגן, וועסטו אלעס פארלירן
תפילה והתבודדות, שמחה, קדושה, אמונה, משפחה, בזיונות, מאוויס, עבירות, חסד, תכלית, ישיבה, מנהגים, ראש ישיבה, שמירת עינים, דאווענען, קשיות, פרויען צאמקום, ניחום אבלים, הצלה, סיפוק, יום כיפור קטן

בעזרת ה' יתברך


יום ב' פרשת נח, כ"ט תשרי, שנת תשפ"ג לפרט קטן


 


לכבוד ... נרו יאיר


נעכטן האב איך זיך זייער נישט גוט געשפירט, עס האט געהייסן איך וועל אויפנעמען אינגעלייט, אזוי ווי געווענליך יעדע זונטאג נעם איך אויף די חתונה געהאטע תלמידי הישיבה, אבער איך האב נישט געקענט, איך האב שווער געאטעמט, איך בין פארקילט.


דיר בעט איך זייער, היט דיינע אויגן; קוק נישט קיין שמוציגע בילדער, עקעלדיגע ווידיאוס. אויב מען איז מפקיר די אויגן - פאלט מען אראפ אין די שרעקליכע עבירה פון פגם הברית, הוצאת זרע לבטלה רחמנא לצלן. די עבירה הרג'עט דעם מענטש, מען פארלירט אלעס; מען פארלירט די פרנסה, מען פארלירט די ווייב מיט די קינדער, מען פארלירט די טעם פון דאווענען און לערנען, ועל כולם פארלירט מען די הייליגע אמונה; מען ווערט אנגעפילט מיט קשיות אויפ'ן הייליגן באשעפער, אלץ דורך די עבירה פון פגם הברית.


דו ווייסט דאס אז יעדער גנב לאזט נאך פיס טריט אונטער זיך, נישטא אזא זאך איינער זאל זיך קענען ארויסדרייען, ביים סוף קומט מען אן אין תפיסה. אזוי אויך, ווער עס באהאלט זיך מיט אן עבירה מיינט אז ער קען זיך באהאלטן, אבער ביים סוף קומט ארויס די סוד, דעמאלט איז גאר ביטער, מען ווערט פארשעמט פאר אלעמען; די ווייב אנטלויפט, און אפילו מען וועט איר זאגן נישט אנטלויפן האט דאס שוין יענע טעם, יענץ פנים; זי קען נישט לעבן מער אינאיינעם וכו' וכו', די קינדער שעמען זיך פון אזא טאטע, און אזוי ווייטער, דעריבער זאלסטו שוין באצייטנס אפלאזן אלע דיינע קשרים וכו'.


זוך דיר נישט קיין צרות. אפילו ווען דו ווילסט טון א חסד וכו' - זאלסטו טון חסד מיט מענער, און דיין ווייב זאלסטו לאזן טון חסד מיט פרויען, דו געב אכטונג פאר דיין לעבן. דערפאר האב איך גרויס חשק אין שטעטל אז פרויען זאלן זיך אויסלערנען צו קענען ראטעווען לעבנס, ווייל די שטעטל איז קליין, אלע קענען זיך, איז וואס פעלט אויס אינגעלייט זאלן זיך באשעפטיגן מיט זיי; ענדערש זאלן פרויען טון חסד מיט פרויען און מענער מיט מענער.


איך בין נעכטן געווען מנחם אבל זיין מיין מחותן, דער שווער פון אונזער מנהל ר' מרדכי אינדיג נרו יאיר, הרב ..., ער זיצט שבעה נאך א ברודער זיינע, טאטע פונעם מלמד ...; וואס זאל איך דיר זאגן, מען זעט ממש וואס מוהרא"ש פלעגט זאגן, מען גייט מנחם אבל זיין, דארט הערט מען נאר רעדן פון תורה, תפילה און תמימות; קיינער רעדט נישט פון קיין געלט, מען רעדט נישט פון הייזער, מען רעדט נאר דבורי תכלית.


ביינאכט האב איך זיך שוין בעסער געשפירט, בין איך צוריק אין ישיבה פארלערנען דעם בלאט גמרא. אם ירצה ה' מיטוואך זענען מיר מסיים מסכת כתובות און מען הויבט אן מסכת נדרים.


זאג דיינע בחורים זאלן קומען אין ישיבה מיט א מסכת נדרים, און אויב דיין בחור האלט מיט די הלכה שיעור - זאל ער ברענגען א הלכות שבת, מען גייט לערנען סימן שי"ח - הלכות בישול. און דיינע יונגערע בחורים זאלן אויך ברענגען מסכת סוכה.


היינט זאגט מען נישט יום כיפור קטן, וסימנך מלבד ח'ט'א'ת הכיפורים, יעדע ערב ראש חודש זאגט מען יום כיפור קטן, אויסער די פיר חדשים וואס איז ראשי תיבות חטא"ת: ח'שון ט'בת א'ייר און ת'שרי - זאגט מען נישט יום כיפור קטן.


היינט נאכט וועט זיין די פרויען צאמקום, מען האט צעטיילט די צאמקום, מען קען מיטהאלטן די שיעורים סיי אין בית המדרש עצתו אמונה און סיי אין בית המדרש אשר בנחל; זע צו בלייבן אין שטוב אז דיין ווייב זאל קענען גיין שעפן פרישע כוחות.


דער אייבערשטער זאל העלפן זאלסט האבן הצלחה אין אלע ענינים.

#42 - אז די מאמע הייסט קוקן מאוויס, דארף מען זיך ארויסדרייען מיט חכמה
כיבוד אב ואם, מאוויס

בעזרת ה' יתברך


יום ב' פרשת מטות מסעי, כ"ו תמוז, שנת תשפ"ב לפרט קטן


 


... תחי', תלמידה בית פיגא


איך האב ערהאלטן אייער בריוו.


זייט מכבד אייער מאמע; ביים אייבערשטן איז זייער חשוב די מצוה פון כיבוד אב ואם. דער אייבערשטער זאגט (קידושין ל:): "בזמן שאדם מכבד את אביו ואת אמו, אמר הקדוש ברוך הוא, מעלה אני עליהם כאילו דרתי ביניהם וכבדוני", ווער עס איז מכבד טאטע מאמע איז אזוי ווי מען איז מיך מכבד; די מצוה פון כיבוד אב ואם איז אזוי גרויס, "הוקש כיבוד אב ואם לכבודו של מקום" (בבא מציעא לב.), עס איז די זעלבע זאך ווי מכבד זיין טאטע מאמע.


אז אייער מאמע הייסט אייך קוקן מאוויס - זאלט איר נישט טענה'ען מיט איר, דריידט זיך ארויס מיט חכמה, מאכט זיך ווי איר גייט דאס טון, אבער איר זאלט דאס נישט טון, ווייל עס איז א גרויסע סכנה; קוקן מאוויס איז זייער שעדליך, עס רייסט אפ דעם מענטש פונעם אייבערשטן און פון די תורה.


בזכות די מצוה פון כיבוד אב ואם וועט איר זוכה זיין צו לעבן א גוט לעבן, א לאנג לעבן - בזה ובבא.


 

#41 - איין אומדירעקטע שיינע שמועס מיט די קינדער, קען אויפטון גאר אסאך
לערערין, חינוך הילדים, הכרת הטוב, מאוויס

בעזרת ה' יתברך


יום ב' פרשת מטות מסעי, כ"ו תמוז, שנת תשפ"ב לפרט קטן


מרת ... תחי'


שטארקט זיך מיט אייער הייליגע ארבעט; לייגט אריין אין די קינדער א זיסקייט און שיינקייט פון לעבן.


רעדט צו זיי פון די גרויסע סכנה פון קוקן מאוויס.


יעצט זומער איז א גוטע צייט צו רעדן צו די עלטערע קינדער פון די שיינקייט פון דאס אידישע לעבן, פון דאס שיינקייט פון צניעות; פון לעבן א באשיידענע לעבן.


שמועסט מיט די קינדער פון אמונת חכמים; ווי שיין די לעבן איז אז מען גייט אין די וועג פון צדיקים, די וועג פון רבי'ן וואס מוהרא"ש האט אונז געגעבן. שמועסט מיט זיי פון פאלגן מוהרא"ש, פון זיך אפשערן די האר נאך די חתונה.


איר קענט נישט וויסן וואס איין שיינע שמועס, אן אומדירעקטע שיינע שמועס מיט די קינדער - קען אויפטון; וואס דאס וועט פועל'ן ביי זיי און איבערדרייען זייער לעבן.


איך בין אייך זייער מכיר טובה פאר אלעס וואס איר טוט מיט אונזערע קינדער.

#40 - קוק נישט קיין שום מאוויס, סיי אידישע און סיי נישט אידישע
תפילה והתבודדות, בחור, שידוכים, תיקוני זוהר, התחזקות, מאוויס

בעזרת ה' יתברך


יום ב' פרשת שלח, כ"א סיון, שנת תשפ"ב לפרט קטן


 


לכבוד מיין טייערער ... נרו יאיר, תלמיד ישיבת תפארת התורה


איך בין זייער פרייליך צו הערן אז דו האסט מסיים געווען ספר הקדוש תיקוני זוהר. איך האף דו גייסט אנהויבן נאכאמאל דעם ספר און דאס לערנען יעדן טאג פון דיין לעבן.


דער ספר הקדוש איז מקדש דעם מענטש, עס לויטערט דעם מענטש. מוהרא"ש זכותו יגן עלינו דערציילט אונז, אמאל איז געקומען א איד צום הייליגן אריז"ל, ער וויל א תיקון פאר זיינע גראבע עבירות רחמנא לצלן, האט אים דער הייליגער אריז"ל געזאגט: "נאדיר א תיקון פאר דיין נפש, רוח ונשמה, זאלסט זאגן יעדן טאג פינף בלעטער תיקונים, דאס וועט דיר מתקן זיין".


מוהרא"ש זכותו יגן עלינו האט אריינגעלייגט אין אונז מיר זאלן לערנען יעדן טאג דעם הייליגן ספר. מוהרא"ש פלעגט זיך בארומען אז ער האט תלמידים וואס זענען מסיים יעדן חודש דעם ספר תיקוני זוהר.


איך בעט דיר זייער דו זאלסט זיך דערהאלטן, נאך אביסל ווערסטו א חתן, נאך אביסל שטעלסטו אויף דיין שטוב. ווארט נאך, דערהאלט זיך, בלייב שטארק מיט גוטע חברים, מיט חברים וואס רעדן איידל, מיט חברים וואס זענען ערליך. היט דיינע אויגן, קוק נישט קיין עבירות, קוק נישט קיין שום מאוויס, סיי אידישע און סיי נישט אידישע וכו'.


גיי זיך מתבודד זיין יעדן טאג, רעד זיך אויס דיין הארץ צום באשעפער, זאג אים ווי שטארק דו ווילסט זיין גוט און עס גייט דיר אזוי שווער. שעם זיך נישט פון אים, ווייל דאס רעדן צום באשעפער ברענגט א שטארקע דביקות, מען ווערט א גרויסער צדיק.


אויך זאלסטו גיין הפצה, וועסטו אלעס מתקן זיין.


פון דיין ראש ישיבה וואס האט דיר ליב.

#39 - סדר הנסיעה קיין מירון, ל"ג בעומר תשפ"ב
שכר לימוד, קינדער, תפילה והתבודדות, חברים, חיזוק פאר מיידלעך, שלאפן, לערערין, קאמפלימענטס, שמחה, חינוך הילדים, מלמדים, בחור, תיקוני זוהר, שלום בית, חיזוק פאר פרויען, התחזקות, הפצה, סגולות, קברי צדיקים, צדיקים, יבנאל, מוסדות, הכרת הטוב, תהלים, חסידות ברסלב, מחלוקת, הדפסה, שטעטל, עבודת השם, שבת קודש, שבת ליכט, דרשות, נסיעה, סמארטפאון, מאוויס, בית המדרש, היכל הקודש, משמש דעם רבי'ן, מוהרא"ש, מוסר, נעגל וואסער, סיפורי צדיקים, בריוו, עצתו אמונה, ישיבה, חתונה, ראש ישיבה, שיעורים כסדרן, שמחות, נחת, חדר, הדרכות, רבינו ז"ל, סיום הש"ס, פירושים, גליון, ארץ ישראל, חומש רש"י, מנין, ירושלים, גבאי, אחדות, חתן, טאנצן, פרויען צאמקום, געפילן, מוהרנ"ת ז"ל, בלבולים, תיקון הכללי, התנגדות, איש אמונות, ל"ג בעומר, מירון, אפשערן, יום החופה, ספר תורה, ותיקין, זוהר הקדוש, דף גמרא, הדסים, קאמפיין

בעזרת ה' יתברך


ג' פרשת בחוקותי (במדבר בא"י), כ"ד אייר, ל"ט לעומר, שנת תשפ"ב לפרט קטן


 


לכבוד מיין טייערער ליבער אהרן וועבערמאן נרו יאיר ברסלב, ליבערטי


חסדי השם יתברך איך האב זוכה געווען צו זיין די יאר נאכאמאל ביי די הילולא פון רבי שמעון בן יוחאי אין מירון.


מיר זענען ארויסגעפארן מאנטאג נאכט, איך מיין ווייב מיט מיין זון שמעון נרו יאיר. מיין זון האב איך געגעבן א נאמען שמעון נאך התנא האלקי רבי שמעון בר יוחאי. מיין זיידע, קארלסבורגער רב זכר צדיק לברכה האט מיר דעמאלט געבעטן איך זאל א נאמען געבן "שמעון", ממשיך צו זיין די זכות פון רבי שמעון בר יוחאי אויף אים, ער זאל האבן א רפואה שלימה, ער איז דעמאלט געווען זייער אפגעשוואכט. ער האט נישט געהאט קיין כח צו זיין דער מוהל ביי זיין ברית, איך האב גענומען דער ווינער רב שליט"א פאר מוהל.


איך האב מיטגענומען מיין זון שמעון לכבוד זיין סיום הש"ס, איך טו דאס מיט אלע מיינע קינדער; איך וויל זיי זאלן לערנען ש"ס און דאס מסיים זיין פאר די בר מצוה – זאג איך זיי צו א נסיעה קיין ארץ ישראל.


האברך אלי' קנאלל האט אונז גענומען צום עירפארט, מיר האבן געדאווענט מעריב און געציילט ספירה אין עירפארט. די וועג איז געווען זייער איינגענעם, האברך אברהם רוטמאן נרו יאיר האט געזארגט פאר די נסיעה, ער האט מיר געמאכט דאס בעסטע וואס קען זיין.


ער האט אונז באשטעלט צו זיצן אין ביזנעס קלאס, די אלע וואס זיצן אין ביזנעס קלאס באקומען א קארטל צו קענען גיין אין עירפארט אין די לאונטש, מיין זון שמעון און מיין ווייב האבן זייער געוואלט גיין, דו ווייסט דאך ווי עס גייט, אז מען הערט רעדן לאונטש, לאונטש, און אז נאר געציילטע קענען גיין – ווילן אלע גיין... איך האב געזאגט עס פעלט נישט אויס, למעשה זענען מיר געגאנגען, איך האב זייער הנאה געהאט צו זיין דארט, איך האב געזאגט פאר מיין ווייב און זון: "נאך א מזל מיר זענען יא געקומען, אזוי קענט איר זען די גאנצע גליק פון עולם הזה, א טונקעלע פלאץ, נישטא גארנישט דארט..."


די וועג איז געווען א רואיגע וועג; איך בין געשלאפן אביסל, געשריבן בריוון אביסל און זיך מתבודד געווען. דו ווייסט די אונטערשייד צווישן א ברסלב'ער חסיד און אנדערע, דער ברסלב'ער חסיד, וואו דו וועסט אים נאר לייגן, וואו ער געפונט זיך – האט ער וואס צו טון; ער דינט איבעראל דעם אייבערשטן, ער איז זיך מתבודד, ער רעדט צום באשעפער אויפ'ן פשוט'ן שפראך, אויף זיין מאמע לשון.


איך האב געדאווענט שחרית אויפ'ן פליגער.


מיר זענען אנגעקומען אין ארץ ישראל דינסטאג נאכמיטאג, האברך הנ"ל האט צוגעשטעלט מען זאל אונז טראגן אין א באזונדערע פלאץ. דארט האב איך געטראפן די גבאים פון ירושלים, שמעון עוזר פערל און יצחק פאפנהיים.


שמעון עוזר ברענגט מיר די נייע קינדער מעשה ביכל: "מעשה'לעך פאר קינדערלעך", סיי אין אידיש, סיי אין לשון הקודש; עס איז הערליך שיין, איך האב זייער הנאה געהאט דאס צו זען. מיין נישט איך בין צופרידן, איך ווער נישט צופרידן ווען איך זע א ספר, איך וויל שוין זען נאך חלקים, איך וויל שוין זען חלק ב, ג, ד, ה און אזוי ווייטער.


אויך האט ער מיר באוויזן ספר איש אמונות חלק א' פון שנת תשפ"א, דאס איז עפעס אזוי שיין; שמעון עוזר נרו יאיר מיט זיין ווייב תחי', זיי לייגן אריין זייער לעבן אין דעם, זיי זענען דאס מתרגם מידי שבוע בשבוע. אויך איז דא א משפחה אין צפת, משפחת קעניג וואס זענען דאס מגיה. דער ספר איז אזוי שיין, עס וועט זיכער צוריק ברענגען טויזנטער מענטשן צום אייבערשטן.


איך האב געוואלט דאווענען מנחה, זאגן זיי מיר אז עס ווארטן אפאר אינגעלייט אינדרויסן פון עירפארט, אין געז סטעישן. זענען מיר אהין געפארן, דארט שפרינגען צו מיר די בני ברק'ע חבורה, שרייען אויס א ברכת שהחיינו מיט א שמחה. איך האב זיך זייער געפריידט צו זיי, די זענען גרויסע מפיצים, זיי רוען נישט קיין איין מינוט, טאג און נאכט האבן זיי אינזין נאר איין זאך: "הפצה, הפצה, הפצה!"


פאריגע מאל ביסטו דאך מיטגעקומען מיט מיר, האסטו געזען דער חילוק פון די ארץ ישראל'דיגע מקורבים; זיי זענען אזוי פארקאכט פאר אנדערע, זיי טראכטן נישט פון זיך טאג און נאכט, פון זייער באקוועמע לעבן, זיי טראכטן 'ווי קען מען נאך א איד געבן פונעם יין המשומר'.


אברהם הנ"ל האט צוגעשטעלט א קאר מיט א גוטע דרייווער, עס איז געווען זייער א געשמאקע וועג, א גאנצע וועג האב איך געשעפשעט צום אייבערשטן: "הייליגער באשעפער, העלף אונז אנקומען אין מירון בשלום". די יאר איז געווען א בהלה, מען האט דערשראקן פון פאראויס אז מען גייט פארשפארן מירון, מען קען נאר אריינקומען אין מירון מיט באשטעלטע טיקעטס פון פאראויס. ווען מיר זענען געקומען נענטער האבן מיר געזען פאליציי שטייען ביי די וועגן, מיר האבן געבעטן און געבעטן, תפילה עפנט דאך אלע טויערן.


מיר זענען שוין אין מירון, מען האט אונז אבער נישט אריינגעלאזט, מיר האבן זיך געדריידט אהין און צוריק, צוריק און אהין. אברהם האט אונז דארט אפגעווארט, אין געז סטעישן, אונטן פונעם בארג, ביים אריינגאנג. אין געז סטעישן זאגט מיר דער דרייווער שטרענג: "פארמאך דיין פענסטער!" איך פרעג אים: "וואס גייט פאר?" זאגט ער נאכאמאל: "פארמאך!" און ער הויבט אן פארן שנעל. איך בין געווארן אביסל דערשראקן, איך זע דער דרייווער איז אנגעצויגן, איך כאפ נישט וואס גייט פאר, ער געבט א שטעל אפ די קאר און שפרינגט ארויס, ער לויפט אריבער די גאס צו א קאר רעדן אפאר מינוט. איך האב נישט פארשטאנען וואס גייט פאר, ער קומט צוריק, און אברהם זאגט אים מען קען נאכאמאל פרובירן אריינצופארן אין מירון. מיר קומען אן דארט, אברהם שטייט דארט מיט איינעם, יענער ווייזט מען זאל אריינלאזן. הודו לה' כי טוב, מיר זענען אנגעקומען צו א שיינע דירה, אהערגעשטעלט מיט אלע באקוועמליכקייטן. קענסט דאך אברהם, ווען ער מאכט עפעס – איז דאס מיט די גאנצע הארץ. מיר האבן זיך אויסגעפאקט, דערנאך בין איך אריבערגעגאנגען צו מיינע עלטערן געבן שלום.


נאכדעם דערציילט מיר אברהם וואס האט פאסירט. דער דרייווער האט באמערקט אין געז סטעישן ... דעריבער האט ער מיר געבעטן צו פארמאכן די פענסטער כדי ער זאל נישט זען אז איך בין אין קאר. למעשה האט ער מיך יא געזען, און ווי נאר דער דרייווער פארט אוועק זעט ער ווי ... פארט אים נאך, ער דריידט זיך אהער – פארט ער אהער, ער דריידט זיך אהין – פארט ער אהין, ער פארט שנעל – פארט ער שנעל, איז ער געגאנגען רעדן מיט אים, זאגט ער: "איך וויל יעצט ערלעדיגן דעם ראש ישיבה, איך וויל אים יעצט שלאגן צום טויט" ה' ישמרינו, האט אים דער דרייווער געזאגט: "טראג זיך אפ פון דא, איך ווארן דיך!" ער האט זיך דערשראקן און אוועקגעפארן, שפעטער איז ער צוריק געקומען און מיך שיעור דער'הרג'עט; איך וועל דאס שרייבן שפעטער אינעם בריוו, איך וויל זיך האלטן אין א סדר.


איך האב געדאווענט מעריב ביי מיין טאטע אין בית המדרש קארלסבורג. שלאפן האב איך נישט געקענט דארט, אין מירון איז אזוי פרייליך - מען קען נישט שלאפן, איך בין אויפגעבליבן ביינאכט אין די דירה, איך האב געלערנט מיינע שיעורים.


מיטוואך אינדערפרי פיר אזייגער פארטאגס בין איך זיך געגאנגען טובל'ן ביי מיין טאטע'ס מקוה. איך האב געדאווענט שחרית מיט מיין טאטע שליט"א ותיקין. מיין זיידע זכרונו לברכה פלעגט אין מירון דאווענען ותיקין; אזוי פירט זיך מיין טאטע שליט"א, ער דאווענט ותיקין. געווענליך דאווענט ער אין די מערה, אבער ערב ל"ג בעומר, ל"ג בעומר און א טאג נאך ל"ג בעומר – דאווענט ער אין זיין בית המדרש מראה יחזקאל, אונטן פונעם בארג. בפרט היי יאר, נאכדעם וואס די מדינה של גיהנום האבן געווארנט און געמאכט אזעלכע פחדים – האבן מיר געדאווענט אונטן.


איך בין ארויף צום מערה מיט מיינע זין שמעון און הרב אלחנן חיים, ער איז אויך געקומען קיין מירון מיט זיין ווייב, ער איז געפארן א טאג פריער. די גאנצע וועג ארויף צום מערה איז געווען רואיג.


אריינקומענדיג אין די מערה איז מיר גוט געווארן, די גאנצע מערה איז אנגעפילט מיט פאליציי, עס איז ליידיג, מען לאזט נישט קיינעם בלייבן שטיין, מען קען נאר גיין. בלית ברירה בין איך אריבער די מערה. פון איין זייט האט עס מיר געגעבן א קליינע ציפ אין הארץ: 'היתכן, וואס איז די חוצפה וכו''; איך האב אבער שנעל געדריידט די מחשבות אויף פארקערט, איך האב זיך געפריידט, געלויבט דעם באשעפער איך בין ביי רבי שמעון בר יוחאי.


ארויסקומענדיג פון אונטער די מערה, דארט זענען געווען הונדערטער אידן און געזאגט תהלים, א טייל האבן זיך געקריגט מיט די פאליציי, איך האב גענומען א תהלים און אנגעהויבן זאגן תהלים. עס איז געווען א ברענעדיגע זון, איך האב געזוכט א שאטן, אונטערן שאטן איז געווען פיין. איך האב געטראכט צו זיך: 'וואס האב איך מיט די סדרנים? וואס גייט מיך אן וואס זיי טוען?' אין אנדערע זמנים ווען מען האט יא געקענט זיין אין די מערה – וואלט איך זיך אויך געזוכט א רואיגע ווינקעלע וואו צו זאגן תהלים.


איך האב אנגעהויבן תהלים מיט א שמחה, פלוצלונג האט זיך מיר געעפנט די הארץ, איך האב זיך געקענט גוט מתבודד זיין. מען קען זיך נישט פארשטעלן די הרהורי תשובה וואס מען שפירט אין מירון, בפרט ל"ג בעומר און ערב ל"ג בעומר. בשעת'ן זיך מתבודד זיין האב איך פארגעסן אז עס איז הייס, אז איך שוויץ, אז איך בין נישט געשלאפן און נישט געגעסן; אזוי איז עס, ווען מען פאלגט דעם רבי'ן, מען רעדט צום אייבערשטן – פארגעסט מען פון אלעס, מען וויל גארנישט, נאר אביסל דביקות בה', נאר אביסל קרבת אלקים.


איך האב מסיים געווען ספר תהלים און מזכיר געווען אלע קוויטלעך, בקשות פון אנשי שלומינו. אויפ'ן וועג אראפ און א גאנצע צייט זייענדיג אין מירון, זענען צוגעקומען מענטשן, זקנים ונערים, חסידי'שע, אשכנזי'שע און ספרדי'שע, פון אלע סארט, פון אלע קרייזן – זיך באדאנקען פאר די שיעורים און בריוו.


א בחור ברענגט מיר א מתנה, א פארמאכטע דיקע ענוועלאפ; איך בין שוין צוגעוואוינט צו די סארט מתנות, איך ווייס וואס ליגט אינעווייניג נאך פאר'ן עפענען – א צעבראכענע סמארטפאון, מיט א בריוול וואס שטייט: "בזכות די שיעורים פון קו ברסלב, בזכות די גליונות און בריוו – האב איך מחליט געווען אוועק צו ווארפן די טעלעפאן".


הונדערטער האבן שוין אוועק געווארפן זייערע מאוויס וכדומה פון הערן חיזוק און יראת שמים פון רבי'ן. דער רבי זאגט (חיי מוהר"ן, סימן שלב): "אֲנִי נָהָר הַמְטַהֵר מִכָּל הַכְּתָמִים", איך בין א טייך וואס רייניגט פון אלע שמוציגע פלעקן, אזוי אויך (שם, סימן רצד): "אֲנִי אוֹצָר שֶׁל יִרְאַת שָׁמַיִם", איך בין אן אוצר פון יראת שמים; די וועג פון רבי'ן איז א זיסע וועג, די מוסר פון רבי'ן איז א זיסע מוסר.


די אלע וואס שרייען אויף בחורים און מיידלעך וואס האבן נישט א גוטע טעלעפאן: "שגץ!" "שיקסע!" "גיהנום!" "רשעים!" - דאס מאכט גארנישט אויס, עס טוט גארנישט אויף, עס מאכט נאר ערגער, עס איז מבאיש ריח, אויף דעם זאגט אונז דער הייליגער תנא רבי עקיבא (ערכין טז:): "תָּמֵהַּ אֲנִי, אִם יֵשׁ בַּדּוֹר הַזֶּה מִי שֶׁיָּכוֹל לְהוֹכִיחַ", איך וואונדער זיך אויב איז דא אין אונזער דור איינער וואס קען זאגן מוסר, ווייל אז מען ווייסט נישט ווי אזוי צו זאגן מוסר (לקוטי מוהר"ן חלק ב', סימן ח): "לֹא דַּי שֶׁאֵינוֹ מוֹעִיל בְּתוֹכַחְתּוֹ", נישט נאר ער טוט נישט אויף מיט די מוסר, "אַף גַּם הוּא מַבְאִישׁ רֵיחַ שֶׁל הַנְּשָׁמוֹת הַשּׁוֹמְעִים תּוֹכַחְתּוֹ", ער מאכט נאך א שלעכטע גערוך אויף די מענטשן; עס האט נאך קיינער נישט אוועקגעווארפן א טעלעפאן וואס מען קען קוקן עבירות – דורכדעם וואס מען האט אים געזאגט מוסר אויף די וועג: "שגץ!" "שיקסע!" "גיהנום!" "רשעים!" אבער די תוכחה פון רבי'ן, פון משה רבינו – געבט א גוטע גערוך, נִרְדִּי נָתַן רֵיחוֹ.


דער אייבערשטער האט געהאלפן, זייט די ישיבה שטייט האבן שוין טויזנטער און צענדליגער טויזנטער אידן תשובה געטון דורך די מוסר פון רבי'ן, וואס ער געבט אריין אין אידישע קינדער א ריח טוב, ווען מען הערט: "דער אייבערשטער האט דיך ליב", "דער אייבערשטער ווארט אויף דיר", "דער אייבערשטער איז מיט דיר" - די ווערטער זענען שטערקער פון די שטערקסטע זאך, דאס פועל'ט אז דער מענטש זאל צוריק קומען.


א פרוי דערציילט פאר מיין ווייב, זי איז א באהאלטענע מקורב, זי מיט איר מאן לעבן שטילערהייט אויפ'ן רבינ'ס וועג, זי פרעגט אלע אירע פראגעס, זי הערט די שיעורים. זי געבט שיעורים פאר עלטערע מיידלעך, אסאך סקולס רופן איר רעדן; זי רעדט פון רבי'ן, פארשטייט זיך אן דעם רבינ'ס נאמען.


דערציילט זי אז א מיידל רופט איר אן פאריגע וואך און זאגט איר: "איך וויל דיר זאגן א גרויסן יישר כח, האסט געראטעוועט מיין לעבן!" זי דערציילט פאר די פרוי: "געדענקסט פאריאר ביסטו געקומען געבן א שיעור אין מיין סקול, ביסט צוגעקומען צו מיר, האסט מיך געפרעגט ווי אזוי איך הייס, האסט מיר געזאגט די פאר ווערטער 'איך זע אין דיר א שיינע עתיד', האסט געשמייכלט צו מיר אזוי זיס, דו האסט מיר דעמאלט געראטעוועט; איך בין שוין געווען אפגעמאכט ביי מיר שטילערהייט אז איך לאז אלעס אפ, און ווען דו האסט מיר געזאגט 'איך זע אין דיר א שיינע עתיד' – האט דאס מיר צוריקגעהאלטן פון טון שלעכטס, די ווערטער שרייט אין מיר, 'איינער זעט אין מיר אן עתיד'".


מיין ווייב פרעגט די פרוי: "וואס עפעס ביסטו צוגעגאנגען צו די מיידל, און וואס עפעס האסטו איר דאס געזאגט?" זאגט די פרוי: "ווען איך בין אריינגעקומען אין סקול געבן די שיעור פאר די עלסטע כתה, רופט מיר די מנהלת צו און זאגט מיר 'איך וויל דיר ווייזן די ערגסטע מיידל פון סקול, זי ווייזט מיר אויף די מיידל', מער האב איך נישט געדארפט, זאגט די פרוי, די שיעורים פון ישיבה האבן אנגעהויבן שפילן אין מיין קאפ, איך האב זיכער געמאכט אריבער צו גיין צו די מיידל און איר געבן א גוט ווארט, און יעצט א יאר שפעטער איז פון די ערגסטע מיידל געווארן די בעסטע מיידל"; קומט אויס אז די מנהלת דארף זיך זוכן אן ארבעט ביי די מיסט, קומט אויס אז אידישע קינדער, בחורים און מיידלעך – ווילן יא זיין גוט, נאר די בעלי מוסר זענען מבאיש ריח.


איך האב מיטגעהאלטן ביי די נסיעה צענדליגער פעלער ווי עס האט אויסגעבראכן א געשלעג ביי די הדלקות וכדומה, ווען א בחור, א אינגערמאן נעמט ארויס זיין סמארטפאון כאפן בילדער אדער ווידיאו, מען הויבט אן שרייען: "שגץ!" "גיהנום!" "רשעים!" – דאס העלפט נישט, דאס מאכט נאר ערגער; וואלט יענער געגעבן א גוט ווארט פאר א בחור, א שמייכל – וואלט די שמייכל און גוט ווארט מער אויפגעטון.


לכתחלה האט געהייסן עס וועט זיין אן הדלקה ביי מיין טאטע שליט"א ליל ל"ג בעומר, למעשה האט מען אביסל מורא געהאט, די מדינה של גיהנום האט נישט געלאזט מאכן הדלקות, האט מען דאס אפגעשטופט אויף די צווייטע נאכט, דאס הייסט ל"ג בעומר נאכמיטאג, פון זעקס אזייגער ביז אין די נאכט אריין; אפילו די פאליציי וועלן קומען וועט מען העכסטנס דעמאלט ענדיגן. אזוי האט מען טאקע געטון, מען האט געדאווענט מעריב און געציילט ספירה. נאכן דאווענען האט מען געצינדן לעכט לכבוד התנא האלוקי און געטאנצן "בר יוחאי", עס איז געווען א סעודה ביי מיין טאטע שליט"א. מיין טאטע שליט"א האט גערעדט; איך בין אביסל אויסגעמאטערט יעצט פון די נסיעה, געדענק איך נישט פינקטליך.


מיר האט זייער געברענט ארויפצוגיין צום מערה טאנצן לכבוד די הילולא פון רבי שמעון בר יוחאי. איך האב נישט געהאט קיין טיקעט, איך האב געבעטן דעם אייבערשטן מען זאל מיך אריבערלאזן אן קיין טיקעט, אויך האב איך נישט געוויסט צי מען קען בכלל גיין, יעדע מינוט איז געווען אנדערע נייעס, מען לאזט יא, מען לאזט נישט; מיר האט זייער געברענט ארויפצוגיין.


איך בין ארויף מיט מיין זון שמעון; אזוי ווי איך הויב אן גיין זע איך שוין אנשי שלומינו, בחורים און אינגעלייט – גייען מיר נאך, מען האט נישט געבעטן קיין טיקעט, די גאנצע וועג איז געווען מיט פאליציי, יעדע פאר טריט האט מען אפגעשטעלט, איך האב מיטגענומען דעם ספר תקוני זוהר, איך האב געלערנט אויפ'ן וועג און אין די מערה האב איך מסיים געווען תקוני זוהר. מען האט זיך נישט געקענט אפשטעלן, מען האט געטריבן.


אינדרויסן, אונטערן בנין, האב איך געזוכט וואו צו טאנצן, מיר האבן אנגעהויבן טאנצן ביז עס איז געווארן פרייליכע טענץ, מיר האבן געטאנצן פאר צוויי שעה.


וואס זאל איך דיר זאגן, אזעלכע טענץ, אזא שמחה, אזא קדושה – האב איך שוין לאנג נישט געשפירט. די אחדות; אלע אידן טאנצן לכבוד רבי שמעון בר יוחאי, אלע אידן פרייען זיך אינאיינעם, מען איז פול מיט הרהורי תשובה. איך קען נישט שרייבן וואס איך שפיר נאכאלץ אין מיין הארץ, איך וועל סיי ווי נישט קענען ארויסברענגען וואס איך שפיר, וועל איך זיך אפשטעלן פון שרייבן.


א גאנצן טאנצן האב איך געדאנקט דעם אייבערשטן פאר אלע חסדים און פאר'ן מיך מקרב זיין צום נ'חל נ'ובע מ'קור ח'כמה, אויך האב איך אסאך געבעטן פאר דיר און פאר אלע אידן.


אויפ'ן וועג אראפ איז שוין געווען א גרויסער עולם אנשי שלומינו וואס זענען מיט געקומען, מען האט זיך מחזק געווען מיט די מתנה וואס מיר האבן זוכה געווען צו וויסן פון רבי'ן.


פלוצלונג אינמיטן וועג ווארט מיך אפ דער ... וואס איז מיר א טאג צוריק נאכגעפארן, איך האב שוין געשריבן אנהויב בריוו, און הויבט אן שרייען אויף מיר: "שגץ!" "רשע!" "מנוול!" ער האט מיך געוואלט שלאגן, ער איז געשפרינגען אין די לופט מיט א רציחה, בחסדי ה' האט מען אים צוריקגעהאלטן, עס איז געווארן א געשלעג, אבער מיר האט דער אייבערשטער געהיטן. אנהויב, אויפ'ן וועג ארויף צום מערה, האב איך געזאגט פאר די בחורים וואס זענען מיך נאכגעלאפן: "לאזט מיר אפ, לאזט מיר גיין אליין, וואס ווילט איר פון מיר?" איך האב ליב צו גיין צו רבי שמעון בר יוחאי אן קיינעם, ווי א פשוט'ער מענטש גייט, אן קיין באגלייטער, למעשה זע איך, א נס אז עס זענען יא מיט געקומען מיט מיר בחורים און אינגעלייט, אזוי בין איך געראטעוועט געווארן.


האברך ... איז געווען מיט מיר, איך האב אים געבעטן: "טו מיר א טובה, ראטעווע מיר, דו ביסט דאך א בעל כח, האלט אים אפ", איז ער צוגעלאפן צו אים און אים אנגעכאפט מיט כח ביז איך בין אראפ צו מיין דירה. שפעטער זאגט ער מיר אז זיין טאטע ר' ..., א תלמיד פון מוהרא"ש - האט אים געגעבן א פסק פארוואס ער האט דאס געטון, זיין טאטע געדענקט וואס מוהרא"ש האט אונז געלערנט, ער האט אים געזאגט: "היתכן דו האסט אים נאר אפגעהאלטן, וואלסט אים געדארפט שפאלטן זיין קאפ, אזא מענטש וואס איז א רוצח – דארף מען אים צעברעכן זיינע ביינער".


ל"ג בעומר ביינאכט האב איך נישט געקענט שלאפן פון גרויס שמחה, איך האב געלערנט זוהר. איך האב געדאווענט ותיקין ביי מיין טאטע שליט"א. נאכן דאווענען האב איך זיך געזעצט לערנען זוהר מיט האברך ישראל יוסף שניצלער, איך האב א שיעור מיט אים יעדן שבת אינדערפרי אין ספר הזוהר, מיר האבן זוכה געווען צו ענדיגן דעם גאנצן זוהר, אויסער איין פרשה, פרשת פנחס, עס איז א לאנגע פרשה. מיר האבן געלערנט זוהר פאר לאנגע שעות, בערך זעקס שעה, נאך עטליכע אינגעלייט האבן זיך צוגעזעצט לערנען די הייליגע זוהר.


האברך בערל לעווי איז אנגעקומען אין מירון, ער האט נישט געהאט וואו איינצושטיין, ער איז געקומען על דעת צו שלאפן אויף א בענקל אין בית המדרש. איך האב זייער הנאה געהאט, געווענליך אמעריקאנער מענטשן זארגן קודם פאר די בעט וכו', דא זע איך א אינגערמאן קומט פון אמעריקע צו רבי שמעון בר יוחאי אן גארנישט, נאר צו זיין ביי רבי שמעון בר יוחאי. איך האב אים אריינגענומען אין מיין דירה, זיי האבן זיך איינגעטיילט, ער מיט יוסי האבן געהאט איין בעט; ווען ער איז געשלאפן איז ער געווען אין די מערה, און אזוי פארקערט.


עס זענען געקומען משפחות מאכן חאלאקע; האברך ברוך נוסבוים, אויך אן אייניקל פון הרב אברהם שושן פון בני ברק.


נאכמיטאג איז געווען די הדלקה ביי מיין טאטע שליט"א אין חצר מיט פייערדיגע טענץ, מען האט געטאנצן לכבוד רבי שמעון בר יוחאי מיט א העכערע שמחה.


פאר'ן אנצינדן די הדלקה איז דער מנהג אז אלע גיסן אויל לכבוד רבי שמעון בר יוחאי, מען לייגט וואטע מיט אויל, מען זינגט נגוני דביקות. איך האב זיך גוט מתבודד געווען.


עס איז גאר אנדערש ווען מען קען מאכן א כלי פון די דערהויבענע צייטן, מען קען זיך מתבודד זיין. קענסט זען יעדע מאל ביי א חופה ווען מען זינגט נגוני התעוררות, אויב איז דער חתן מקורב צום רבי'ן, וועסטו קוקן אויף זיינע ליפן ווי ער נוצט אויס די מינוטן פאר תפלה והתבודדות, און אז נישט, שטייט מען מיט א פארמאכטע מויל, און עס בלייבט גארנישט פון די דערהויבנקייט.


קענסט פרעגן די אינגעלייט ישראל יוסף שניצלער און בערל לעווי, זיי וועלן דיר דערציילן אביסל וואס דארט האט זיך געטון.


פרייטאג אינדערפרי האב איך געדאווענט ותיקין, איך האב געטראפן ר' יונה אונזער דיין, נאכן דאווענען איז ער געקומען צו אונז אין די דירה, מיר האבן געענדיגט אינאיינעם זוהר. איך האב זייער שטארק געוואלט מאכן די סיום ל"ג בעומר, אבער נאכן לערנען אזויפיל שעה האט מיר די קאפ אנגעהויבן שווינדלען, איך האב זיך געדארפט אפשטעלן; מיר האבן געלערנט אינאיינעם אפאר בלאט זוהר און געמאכט א סיום, מיין ווייב האט אנגעגרייט אביסל ירקות מיט ברויט, עס איז געווען א שיינע סיום.


שפעטער בין איך ארויף צו מיין זיידע און באבע זכרונם לברכה, זיי ליגן העכער די ציון פון רבי יוחנן הסנדלר. איך האב דארט געזאגט דעם יום תהלים, נאכדעם בין איך געגאנגען צו די מערה.


איך האב אויסגעלאזט א פרט וואס האט פאסירט ל"ג בעומר נאכמיטאג אין די מערה, דער עולם האט זיך געשטארקט קעגן די פאליציי, מען האט זיי מנצח געווען און זיי זענען אנטלאפן. מען האט ארויסגעווארפן אלע אייזענעס וואס זיי האבן געמאכט אין די מערה נישט צו לאזן מענטשן קומען, פון נאכמיטאג איז אלעס צוריק געווארן אזוי ווי אלע יארן. איך האב זיך צוריקגעהאלטן פון ארויפגיין ל"ג בעומר נאכמיטאג צו די מערה, ווייל א גאנצע צייט איז געווען שמועות אז עס איז דא מהומות וכו'. פרייטאג בין איך געווען אין די מערה, איך האב געזאגט תיקון הכללי מיט די תפילה פון רבי נתן צו רבי שמעון בר יוחאי (לקוטי תפילות חלק ב', סימן מז).


שבת בין איך געווען אין מירון, איך האב אלעס מיט געהאלטן מיט מיין טאטע שליט"א; די תפילות און די סעודות. מנחה ערב שבת האבן מיר געדאווענט אונטן אין קארלסבורג, קבלת שבת זענען מיר ארויף דאווענען אין די מערה, מען האט געטאנצן "לא תבושי", אויך "בר יוחאי"; א גאנץ יאר איז דער מנהג אין מירון צו טאנצן "בר יוחאי" נאך קדיש יתום, פאר כגוונא. (אגב, מוהרא"ש פלעגט זינגען יעדע שבת ביי די באטע "בר יוחאי").


שבת אין מירון זענען געווען טויזנטער משפחות, עס האט זיך געשפירט ווי א יום טוב'דיגער שבת. ליל שבת האב איך געגעסן ביי מיין טאטע שליט"א, אויך דער דיין ר' יונה און ישראל יוסף שניצלער נרו יאיר מיט נאך אנשי שלומינו. מיין טאטע האט מכבד געווען ר' יונה מיט'ן זינגען "אשת חיל"; ער האט אויסגערופן: "ברסלב'ער דיין אשת חיל", ער האט אים געזאגט ער זאל זינגען דעם ברסלב'ער "אשת חיל".


ביי די סעודה האט מיין טאטע שליט"א גערעדט פון די מעשה (פסחים קיב.) רבי שמעון בר יוחאי האט געבעטן רבי עקיבא זאל אים לערנען תורה, רבי עקיבא האט נישט געוואלט, האט רבי שמעון בר יוחאי געזאגט: "רַבִּי, לַמְּדֵנִי תּוֹרָה, וְאִם לָאו, אֲנִי אוֹמֵר לְיוֹחַאי אַבָּא וּמוֹסֶרְךָ לַמַּלְכוּת", איך וועל זאגן פאר מיין טאטע יוחאי און מען וועט דיר איינשפארן אין תפיסה; מיין טאטע שליט"א האט נאכגעזאגט די ווערטער פון רבי'ן (לקוטי מוהר"ן חלק ב', סימן ס) וואס איז פשט, אזוי רעדט מען צו א רבי? מען סטראשעט אים אז מען גייט אים איבערגעבן פאר די רעגירונג?! נאך איז שווער, רבי עקיבא איז דאך שוין געווען אין תפיסה, וואס זאגט ער אים "איך וועל דיך פאר'מסר'ן און לייגן אין תפיסה?" זאגט דער רבי, מען דארף אכטונג געבן נישט צו לערנען מיט תלמידים שאינם מהוגנים וכו', עיין שם.


עס זענען געווען אסאך אנשי שלומינו, זיי האבן געוואלט מאכן א באטע, עס איז געווען זייער שפעט, מען האט געענדיגט די סעודה צוויי אזייגער, עס איז נישט געווען שייך. אברהם איז אריבערגעקומען נאך די סעודה צו מיר מיט זיין משפחה פאר אפאר מינוט, עס איז געווען זייער שיין.


 שבת אינדערפרי האב איך געהאט א מעשה מיט א שיכור ואכמ"ל.


איך האב געלערנט מיט ישראל יוסף נרו יאיר זוהר חדש אויף רות, אלס הכנה פאר די הייליגע יום טוב שבועות.


דער דיין ר' יונה האט געדאווענט פסוקי דזמרה, איך האב געדאווענט שחרית און מיין טאטע שליט"א האט געליינט קריאת התורה פרשת בהר מיט בחוקותי, עס איז געווען א חוץ לארץ'דיגער עולם וואס האבן נאכנישט געהערט ליינען פרשת בהר, האט ער אנגעהויבן בהר ביז בחוקותי שני.


מיין טאטע שליט"א האט מיר געבעטן צו זאגן דברי תורה ביי די סעודה פון צופרי, איך האב גערעדט פון דאס גרויסקייט פון אידישע קינדער.


מיר געפונען אין זוהר הקדוש, רבי שמעון בר יוחאי לויבט אויס דאס טייערקייט פון אידישע קינדער, דאס גרויסקייט פון מצוות ומעשים טובים וואס מיר טוען. מיר געפונען (שבת לג:), ווען רבי שמעון בר יוחאי איז ארויס פון די מערה און געזען א איד גייט מיט הדסים לכבוד שבת, איינס פאר זכור און נאך איינס פאר שמור – האט רבי שמעון בר יוחאי געמאכט א גרויסע עסק פון דעם, אונז צו ווייזן דאס גרויסקייט פון יעדע גוטע זאך, אדער גוטע מנהג וואס א איד טוט פאר'ן אייבערשטן, אז דאס איז זייער חשוב אין הימל. היינט צו טאגס ווייסן מיר דאס חשיבות פון די זאך, איידער רבי שמעון בר יוחאי האט דאס מגלה געווען וואלט מען געלאכט פון אזא מענטש, מען וואלט אים געזאגט: "היינט איז נישט יום טוב סוכות, מאך זיך נישט נאריש, וואס איז דאס שבת מיט הדסים?!" רבי שמעון בר יוחאי האט אבער אנדערש געקוקט, ער זעט א איד טוט א שיינע זאך פאר שבת, זאגט ער: "חזי כמה חביבין מצות על ישראל", קוק ווי אידישע קינדער ליבן די מצוות.


אינטערעסאנט, דער מהרש"א זאגט (שם חדושי אגדות, דיבור המתחיל חד כנגד זכור): "וכמו שבנרות זוכין לבנים חכמים", אזוי ווי שבת ליכט איז מסוגל פאר קינדער תלמידי חכמים, "הכי נמי הדסים", אזוי אויך, ווער עס שמעקט הדסים שבת וועט האבן "בנים צדיקים, שנקראו הדסים", עיין שם; די זעלבע ווערטער זאגט דער רבי (ספר המדות אות בנים, סימן נט): "עַל יְדֵי הֲדַסִּים בְּשַׁבָּת זוֹכֶה לְבָנִים תַּלְמִידֵי חֲכָמִים".


אויך האב איך געזאגט וואס איך האב געהערט פון מוהרא"ש, אויף דעם מאמר חז"ל (ברכות לה.): "הַרְבֵּה עָשׂוּ כְּרַבִּי שִׁמְעוֹן בֶּן יוֹחָאי וְלֹא עָלְתָה בְּיָדָן", אסאך האבן פרובירט נאכצומאכן רבי שמעון און זיי האבן נישט מצליח געווען, פארוואס טאקע נישט? ווייל "'הַרְבֵּה' עָשׂוּ כְּרַבִּי שִׁמְעוֹן בֶּן יוֹחָאי", אסאך טון, אסאך נאכמאכן איז שווער, אבער אז מען פרובירט צו טון קלייניקייטן, זאכן וואס מען קען - דעמאלט איז מען יא מצליח.


די ווערטער איז א מצוה צו רעדן מיט מענטשן, מען זאל וויסן אז דער אייבערשטער האט ליב אידישע קינדער, דאס איז דער גאנצער זוהר; יעדע בלאט, און פאר יעדע שטיקל - זאגט ער נאכאמאל און נאכאמאל: "וואויל איז פאר אונז אידישע קינדער וואס דער אייבערשטער האט אונז אויסדערוועלט פון אלע פעלקער, ער האט אונז ליב", דאס איז סודות התורה, עס איז באהאלטן פון אונז; מען דריידט זיך ארום צעקלאפט און דערשלאגן, מען חזר'ט זיך ליגנט, מען קלאפט זיך; ווער רעדט נאך אז מען הערט תורות פון שֵׁדִין יְהוּדָאִין (עיין לקוטי מוהר"ן חלק א', סימן כח) וואס קלאפן דעם מענטש מיט ליגנט, אז 'דער אייבערשטער איז ברוגז אויף מיר', 'ער דארף נישט מיינע מצוות', 'ער דארף נישט מיין דאווענען' וכו' וכו'; דאס דארף מען זאגן פאר אנדערע, די ווערטער פון זוהר: "דער אייבערשטער האט ליב אידישע קינדער".


מוצאי שבת קודש בין איך געפארן קיין יבנאל צו די שבע ברכות פון ר' עזרא בוים מיט הרב אליעזר איידלשטיין. לכתחלה האב איך געוואלט גיין צו די חתונה, אבער עס איז געווען אזוי פארהאקט אין מירון, מען האט נישט געקענט ארויספארן און אריינפארן פון מירון נאר מיט א באס. איך האב זייער שטארק געוואלט זיין ביי די שמחה. יעצט מוצאי שבת קודש בין איך געפארן, עס איז געווען זייער געפיליש צו זיצן מיט אזעלכע גרויסע צדיקים, הרב רבי יצחק שליט"א, הרב רבי דניאל שליט"א, אויך דער מחותן הרב ר' אליעזר שליט"א, מיט ר' עזרא נרו יאיר.


הרב רבי יצחק שליט"א האט דערציילט זייער אינטערעסאנטע זאכן פון די השתלשלות פון יבנאל. מוהרא"ש האט געהאט פלענער צו קויפן אין מאנסי, אויך האט מוהרא"ש שוין כמעט געקויפט א חלקה אין ניו דזשערסי. איך האב זיך זייער מחי' געווען מיט די שיינע דיבורים.


אויך האט ער דערציילט שיינע אינטערעסאנטע זאכן פונעם גר צדק אברהם זכרונו לברכה, דער זון פונעם גראף פאטאצקי. מען האט באהאלטן פון אים ספר ויקרא, ווייל דאס איז דער יסוד פון א איד, ביז ער איז דערגאנגען אז חומש איז פינף, עס פעלט איין באנד. אויך די סיפור פון די שריפה, אז דער בעל יסוד ושורש העבודה האט זיך באהאלטן נאנט צום פייער צו קענען זאגן "אמן" אויף די ברכה וואס ער האט געמאכט ביים ווערן פארברענט, און נאך אסאך שיינע זאכן.


נאכדעם האט מען מיר געבעטן רעדן. איך האב גערעדט קורץ און שארף, איך האב גערעדט צום חתן, אז ער קומט יעצט קיין יבנאל דארף ער וויסן מען מוז האבן שייכות מיט ערליכע אידן, "וֶהֱוֵי מִתְאַבֵּק בַּעֲפַר רַגְלֵיהֶם" (אבות א, ד), מען מוז ליב האבן ערליכע אידן. נאר די וואס זענען צוגעקלעבט צו ערליכע אידן, צדיקים – די האבן ערליכע דורות.


חכמינו זכרונם לברכה זאגן (שבת כג:): "דְּרָחִים רַבָּנָן", דער וואס האט ליב ערליכע אידן, "הֲוֵי לֵהּ בְּנִין רַבָּנָן", דער וועט האבן קינדער ערליכע אידן, "דְּמוֹקִיר רַבָּנָן", דער וואס איז מכבד ערליכע אידן, "הֲוֵי לֵהּ חַתְנוּתָא רַבָּנָן", וועט אויך האבן איידעמער ערליכע אידן, "דְּדָחִיל מֵרַבָּנָן", דער וואס האט הכנעה פאר ערליכע אידן, "הוּא גּוּפֵיהּ הֲוֵי צוּרְבָּא מֵרַבָּנָן", וועט ער אליינס ווערן א גרויסער צדיק. איך האב זיך געבעטן צום חתן, זיי נישט ווי די נארישע מענטשן וואס זאגן "אמאל זענען געווען צדיקים, היינט איז נישטא", דער הייליגער רבי נתן האט אמאל געזאגן פאר'ן רבי'ן (שיחות הר"ן, סימן קצב): "שֶׁאֵין הָעוֹלָם רוֹצִים לְהַאֲמִין שֶׁיִּהְיוּ נִמְצָאִים עַכְשָׁו צַדִּיקִים גְּדוֹלִים בְּמַעֲלָה מְאֹד כְּמוֹ בַּדּוֹרוֹת הָרִאשׁוֹנִים", מענטשן זאגן אז היינט איז נישטא קיין גרויסע צדיקים אזוי ווי אמאליגע טעג, האט דער הייליגער רבי געזאגט: "בְּוַדַּאי נִמְצָאִים צַדִּיקִים בְּכָל דּוֹר וָדוֹר", און די אלע וואס זאגן אז היינט זענען נישטא קיין צדיקים זענען כופרים.


מוהרא"ש דערציילט, עס איז געווען א טיפש אין ברסלב, ער האט נישט געשיקט זיינע קינדער אין חדר ווייל עס איז נישט געווען קיין ברסלב'ער חדר, ביים סוף זענען אלע ארויס לתרבות רעה. און אזוי וועט זיין מיט די אלע וואס שפעטן פון ערליכע אידן, די קינדער גייען אלע ארויסגיין לתרבות רעה; וואויל איז דער וואס האט ליב ערליכע אידן און איז זיי מכבד.


איך האב געבענטשט און געזאגט די שבע ברכות, מען האט געטאנצן. איך בין געווען זייער פרייליך זיך צו טרעפן מיט תלמידי היכל הקודש, צדיקים אמיתיים שבדורינו.


פון דארט בין איך ארויף צום ציון פון מוהרא"ש. עס איז געווען די יום הולדת פון מוהרא"ש, כ"א אייר – חסד שביסוד. איך האב געזאגט תיקון חצות, תיקון רחל זיצנדיג און תיקון לאה שטייענדיג, אויך תיקון הכללי, און זיך מתבודד געווען.


איך האב געבעטן פאר יעדן איינעם בפרטיות, אויך פאר דיר אהרן בן פיגא און פאר דיין שותף אהרן ישראל בן רות נעמי, איר זאלט מצליח זיין העלפן די מוסד זיך פארברייטערן אין אלע זייטן.


דער זון פון מוהרא"ש זכותו יגן עלינו, הרב נחמן שליט"א - איז געווען דארט ביים ציון, ער האט זיך מתבודד געווען, איך האב אים נישט געוואלט שטערן. מוהרא"ש האט מיר אמאל געזאגט: "מיין זון איז אן אמת'ער לב נשבר". ער איז געזעצן ביים ציון און געוויינט אויפ'ן קול מיט א צעבראכנקייט.


מיר זענען צוריק געקומען קיין מירון פארטאגס, איך האב באגעגנט מיין טאטע ארויפגיין מיט טלית ותפילין צו די מערה, איך האב זיך שנעל איבערגעטון די בגדי שבת לבגדי חול, און ארויף דאווענען שחרית כוותיקין.


נאך שחרית האב איך געזאגט די תיקון הכללי ביי רבי שמעון בר יוחאי און די תפילה פון רבי נתן (לקוטי תפילות חלק ב', סימן מז), א הארצרייסנדע תפילה, ווי מען בעט רבי שמעון בר יוחאי ער זאל העלפן עס זאל נישט זיין קיין שכחת התורה.


עס איז נישט שייך איבערצושרייבן די זעלבע זאך יעדע פאר מינוט, וואס האט זיך אפגעטון ביי יעדע פלאץ וואו מיר זענען געווען, איבעראל קומען זיך מענטשן באדאנקען פאר זייער לעבן, זייט זיי האבן אנגעהויבן הערן די דרשות און ליינען די בריוון האט זיך אלעס ביי זיי געטוישט.


מיר זענען געפארן קיין טברי', האברך חיים מאיר ערפס נרו יאיר האט מיך ארום געטראגן. קודם זענען מיר געפארן צום הייליגן תנא רבי מאיר בעל הנס, איך האב זיך דארט מתבודד געווען, אויך געצינדן א ליכט מיט שמן לעילוי נשמת רבי מאיר בעל הנס. אויך געדאווענט מנחה.


פון דארט זענען מיר געפארן צום ציון הרמב"ם, און צום ציון השל"ה און נאך צדיקים. ביים ציון השל"ה האבן מיר געזאגט די תפילת השל"ה, פון דארט זענען מיר געפארן צום קבר רבי עקיבא, נאכדעם צו קבר רבי חייא ובניו. פון דארט זענען מיר געפארן קיין ירושלים.


איך בין אנגעקומען אין אונזער בית המדרש היכל הקודש אויף רחוב רבי נחמן מברסלב 15, די שול איז געווען איבערגעפולט קעפ אויף קעפ. די גבאים האבן מיך געפרעגט וואו צו מאכן די שיעור, זיי האבן געוואלט ארויסדינגען א זאל, איך האב נישט געוואלט, איך האב ענדערש געוואלט ביי אונז אין בית המדרש, איך געפון זיך זייער גוט דארט, די לופט דארט איז זייער געשמאק און איינגענעם.


ביים סוף שיעור זענען ארויפגעקומען אויפ'ן בימה א בחור דוד שמעון לעווינסאן, און הילד יהודה בן ר' מרדכי ברילל, ביידע האבן געמאכט א סיום הש"ס, דער טאטע פונעם קינד האט געזאגט אפאר ווערטער. עס איז גאר אנדערש צו זען מיט די אויגן ווי יונגע קינדער און בחורים לערנען און ענדיגן גאנץ ש"ס אויפ'ן סדר דרך הלימוד פון הייליגן רבי'ן וואס האט אונז געלערנט א וועג ווי אזוי מיר זאלן אויסנוצן די טעג מיט לערנען כסדרן דיקא, אפילו אן פארשטיין, בגירסא בעלמא (שיחות הר"ן, סימן עו).


מעריב און ספירת העומר האב איך געדאווענט אין שול, האברך משה ראזענבערג נרו יאיר האט געדאווענט פאר'ן עמוד, ער איז אין יאר נאך זיין טאטע ר' יצחק עליו השלום.


נאך מעריב האט גענומען צייט ביז איך בין ארויס, דער עולם האט געגעבן שלום.


פון דארט בין איך געגאנגען צום אכסני', אברהם הנ"ל האט צוגעשטעלט א באקוועמע דירה מכל טוב וטוב.


בשעת די שיעור האבן זיך די ווייבער פון אנשי שלומינו צאמגענומען ביי משפחת פערל אין שטוב זיך צו באקענען מיט מיין ווייב תחי', זיי האבן איר שיין אויפגענומען. זי האט מיר דערציילט אז זי איז זייער איבערגענומען פון די פרויען, זיי זענען זייער איידל און פריינטליך, זייער צום זאך, זי איז אהיימגעקומען פון דארט זייער פרייליך.


אברהם האט צוגעשטעלט א געשמאקע מאלצייט, איך האב גערופן חיים מאיר מיט שמעון פיש נרו יאיר זאלן קומען מיט עסן, זיי האבן נאך גארנישט געגעסן פון אינדערפרי.


שפעטער ביינאכט זענען אריבערגעקומען די גבאים פון ירושלים, מיר האבן גערעדט ביז שפעט ביינאכט ווי אזוי מיר זאלן פארברייטערן די חדר, מיר גייען זוכן א גרעסערע פלאץ, מיר דארפן שוין נאך א מלמד.


איך האב געבעטן דעם גבאי יצחק נרו יאיר ער זאל ווערן מנהל רוחני פונעם חדר, איך האף ער וועט עס אננעמען. איך האב נישט צו שטארק געבעטן, כדרכנו, מיר זאגן נישט יענעם וואס צו טון, מען העלפט נאר יענעם טראכטן גוטע מחשבות און אז יענער וויל אזוי טון – טוט ער, און אז נישט – נישט, אויך האבן מיר גערעדט וועגן עפענען א ישיבה אין ארץ ישראל; דאס איך נאך א פראגע, עס איז נישט קיין גרינגע זאך.


איך בין געבליבן אויף ביז פיר אזייגער פארטאגס, מיין זון הרב אלחנן האט געדארפט אהיים פארן, איך האב נישט געוואלט ער זאל פארפאסן די פליגער.


מאנטאג אינדערפרי בין איך געגאנגען דאווענען אין אונזער בית המדרש, נאכן דאווענען איז געווען א סיום, הבחור שמעון פאללאק האט מסיים געווען ש"ס. עס איז געווען אזוי שיין, אזוי איינגענעם צו זיין צווישן אנשי שלומינו, וואו יעדער איינער לערנט אזוי פלייסיג. ביים סיום האב איך גערעדט אביסל חיזוק פון דאס גרויסקייט פון לערנען תורה.


נאכדעם איז געווען קבלת קהל, איך בין געזיצן אין שול און אויפגענומען. מענטשן זענען אריבער איינער נאכן צווייטן, יעדער מיט זיינע בקשות, מיט זיינע זאכן. בערך צוועלף אזייגער האב איך געמאכט אן הפסקה, איך בין אריבער צום תלמוד תורה מיט יצחק.


דארט אין חדר ביי משפחת פערל אין שטוב; ווען איך קום אהין כאפט מיר אן אזעלכע געפילן וואס איז שווער ארויס צו שרייבן אויפ'ן פאפיר. עס טראגט מיר צוריק ווען מיר האבן געעפנט די ערשטע תלמוד תורה חסידי ברסלב אין אמעריקע, אסרו חג פסח שנת תש"ע האבן מיר געעפנט די חדר אין א דירה אין וויליאמסבורג, דו געדענקסט זיכער אלעס וואס איך געדענק, דו ביסט דאך פון די ערשטע פינף משפחות וואס האבן אנגעהויבן די חדר, עס איז געווען קליין און בא'טעמ'ט.


דער מלמד יושע ראבינאוויטש איז א גאר פיינער מלמד, ער לייגט אריין אין די קינדער אמונה און יראת שמים, עס זענען צוגעקומען נאך צוויי משפחות אין חדר, משפחת לעווינסאן און משפחת גאטליב.


איך בין אריין צו משפחת פערל רעדן מיט זיי בענין עצתו אמונה און איש אמונות, זיי ארבעטן יומם ולילה לא ישבותו ארויסצוגעבן וועכנטליך די קונטרסים איש אמונות און עצתו אמונה, איך ווייס נישט ווי זיי נעמען די כוחות און די צייט, עס איז ביי מיר א גרויסע וואונדער, איין משפחה זאל אריינלייגן אזויפיל שעות א וואך פאר הפצה... אשרי להם, וואויל איז זיי! עס איז די גאנצע שטוב זייערע; אלעס איז דארט, די חדר, די הדפסה, דער בית המדרש האט זיך דארט אנגעהויבן.


פון דארט בין איך צוריק אין שול ווייטער אויפנעמען מענטשן, מחזק זיין אידישע קינדער, אויסהערן אידישע הערצער – ביז שפעט נאכמיטאג. עס איז געווען אינטערעסאנט צו זען ווי אלע שטייען אין די שורה מיט א ספר אין די האנט און לערנען זייערע שיעורים כסדרן, קיינער האט נישט מבטל געווען קיין צייט, דאס איז דאך איינע פון די מעלות פונעם סדר דרך הלימוד, מען קען אלץ לערנען, מען דארף נישט אנברענגען קיין צייט.


נאכדעם איז געווען נאך א סיום הש"ס, הבחור שמואל אייזיק בן ר' שמעון עוזר פערל האט מסיים געווען ש"ס, או איז דאס געווען שיין, וואס איז דא שענער ווי א סיום הש"ס פון א יונגער בחור... איך בין ממש געפאלן פון מיינע כוחות פון ארבעטן ארום די זייגער, טאג און נאכט, אן עסן, אן שלאפן. מענטשן האבן מיר געפרעגט ווי נעמט מען די כוחות? דער ענטפער איז, ווען מען זעט בחורים, אינגעלייט און קינדער לערנען די הייליגע תורה – דאס געבט כח, זיצן ביי א סיום הש"ס – דאס איז פאר מיר עסן און שלאפן.


מיר האבן געדאווענט מנחה מעריב, ספירת העומר. נאך מעריב האט מען אנגעהויבן שרייבן א ספר תורה פאר "בית המדרש היכל הקודש סטעטן איילענד", ר' יעקב היילפרין האט אנגעהויבן שרייבן א ספר תורה ביים סופר ר' נחמן יאקאבאוויטש, מאנשי שלומינו; איך האב געשריבן דעם גאנצן ווארט "בראשית".


נאכדעם בין איך אהיים זיך צאמפאקן די פעקלעך, מיר זענען געפארן צום הר המנוחות. מיין ווייב האט דארט א זיידע און באבע, זיי ליגן די ערשטע רייע ביי די בעלזא נייע חלקה, פינקט אנטקעגן די ציון פון הייליגן חיד"א זכותו יגן עלינו.


מיין זיידע, הרב החסיד רבי יצחק דוד הכהן פריעדמאן זכרונו לברכה איז געווען א גרויסער ערליכער איד, א תלמיד פון פאפא רב זכרונו לברכה, א בעלזער חסיד, אויך א מוקיר רבנן. איך האב געהאט די זכי' צו לערנען נאך מיין חתונה בחברותא מיט אים יעדע נאכט אין פאפא שול אין וויליאמסבורג מסכת שבת, איך האב אסאך קונה געווען פון אים.


יעדע יאר פאר ראש השנה, ווען איך האב זיך געזעגנט פון אים - האט ער מיט טרערן אין די אויגן מיר געבעטן איך זאל מתפלל זיין פאר אים וכו' וכו', אויך די באבע, רחל בת הרב החסיד ר' שלמה גפן ליגט דארט, זי איז געווען א גרויסע צדקת.


איך בין אריין ביים אוהל פונעם חיד"א, איך האב מתפלל געווען און זיך מתבודד געווען. אויך דארט האבן מיר ספרדי'שע אידן באפאלן מיט שכוח'ס פאר די שיינע חיזוקים וואס זיי זענען מקבל.


אין עירפארט האב איך גערעדט מיט די גבאים פון ירושלים וויכטיגע זאכן, עניני קהילה, זאכן וואס מען קען נאך מער טון; דאס וועל איך נישט שרייבן, איך וועל דאס רעדן מיט דיר פריוואט.


די וועג איז געווען גאר גוט ברוך ה', איך בין געשלאפן רוב וועג, פארטאגס האב איך געוואשן נעגל וואסער, געזאגט ברכת התורה און זיך מתבודד געווען.


האברך שמואליק בלעדי האט מיך אפגעווארט, איך בין אהיים געגאנגען העלפן ארויפטראגן די פעקלעך, העלפן מיין ווייב, גלייך געגאנגען אין מקוה און געלאפן אין ישיבה. אנקומענדיג אין ישיבה איז נאך דער בית המדרש געווען ליידיג, איין קינד איז דארט געזעצן און געלערנט, הילד שמעון פארקאש א זון פון ר' מאיר דוד נרו יאיר; ער איז א פלייסיג קינד, ער לערנט יעדן אינדערפרי שעות אין בית המדרש.


גלייך נאכדעם זענען די בחורים געקומען, איך האב פארגעלענט א שיעור גמרא, די היינטיגע בלאט. אויך האב איך אנגעגרייט א שיעור פאר די פרויען, איך געב נישט שיעורים פאר פרויען דירעקט, איך זאג אריין א שיעור אין א מאשין און דאס שפילט מען נאכדעם אויף פאר אנשי שלומינו, יעדן דינסטאג איז דא א פרויען צאמקום אין שטעטל, די פרויען קומען זיך צאם, מען הערט א שיעור; דארף איך יעדע וואך אנגרייטן א שיעור פאר זיי.


נאך שחרית בין איך ארויסגעפארן אין שטעטל, צום ערשט בין איך געגאנגען קוקן דעם נייעם בנין קרן הדפסה, איך זע ווי מוהרא"ש שמייכלט אויבן אין "גן עדן" ווען ער קוקט אראפ און זעט דעם בנין הדפסה, וואו מען דרוקט טויזנטער ספרים טעגליך.


איך האף בקרוב וועט זיין דער חנוכת הבית. איך וויל ווייזן פאר אנשי שלומינו די גרויסע אפעראציע וואס טוט זיך דארט אפ, איך וויל אז יעדער איינער זאל האבן א חלק אין הדפסה און א חלק אין הפצה, מען קען נישט זיצן ווי א מחותן מיט פארמאכטע הענט, נאר יעדער איינער זאל האבן א חלק אין ברענגען משיח.


פון דארט בין איך געגאנגען צו די קינדערלעך; דאס איז דאך מיין זאך, חינוך הבנים והבנות. איך האב געגעבן דריי שיעורים, איינס פאר די מיידלעך, צוויי פאר די סטעף – מלמדים און טישטערס וכו', און פאר די אינגלעך. אויך בין איך געגאנגען מיט די אינגלעך א שפאציר, זיי ווייזן די נייע בנין התלמוד תורה וואס מען בויט יעצט.


איך בעט דיר זייער טייערער אהרן בן פיגא, העלף מיר רעדן מיט אנשי שלומינו, אלע זאלן נעמען א טייל אינעם קאמפיין וואס מיר מאכן נאך שבועות. איך דארף רחמי שמים נישט אריינזינקען אין א טיפע לאך פון חובות, די מוסד האט שרעקליכע חובות. די יאר האבן מיר געבויט שולן און מקוואות, מצה בעקעריי, יעצט האט מען געקויפט א פלאץ פאר די קינדער פאר זומער, פון אלע זייטן האב איך חובות, איך בעט דיר זייער זאלסט אנווארעמען אנשי שלומינו.


אפשר יעצט וועט מקוים ווערן דאס וואס מוהרא"ש האט דיר געבעטן זאלסט זיין פאנדרעיזער פאר זיינע מוסדות; אזוי ביסטו דאך מקורב געווארן, מען האט דיך געברענגט פאר א פאנדרעיזער פאר די מוסדות אין יבנאל, יעצט וועט דאס מקוים ווערן.


פון חדר בין איך געפארן צום שטוב פון ישראל חיים נרו יאיר, ער האט מיך איינגעליידנט צו א שבע ברכות פאר זיין טאכטער מיט החתן אלי' בן ישראל שלום נרו יאיר. איך זאג דיר דעם אמת, מיין קאפ האט שוין געשווינדלט פון זיין אויף אזוי לאנג, אבער איך האב זייער שטארק געוואלט זיין ביי זייער שמחה. ערשטנס, די מחותנים זענען ביי מיר זייער טייער, דער אבי הכלה איז אן איידעלער מענטש, ער פירט אן איידעלע ריינע שטוב, און אזוי אויך דער אבי החתן פירט א שיינע ערליכע אידישע שטוב; איך שטאלציר מיט אזעלכע טייערע משפחות.


צווייטנס, דער חתן נרו יאיר איז געווען אלע יארן אין ישיבה, ער האט אלץ געהאלפן די ישיבה, ער האט אלץ צוגעלייגט א האנט, אויך די כלה איז פון די חשוב'ע תלמידות.


איך האב גערעדט אפאר ווערטער, איך האב געזאגט וואס מוהרא"ש פלעגט אלץ זאגן ביי שבע ברכות. מען זאגט אין די ברכות: "שַׂמֵּחַ תְּשַׂמַּח רֵעִים הָאֲהוּבִים, כְּשַׂמֵּחֲךָ יְצִירְךָ בְּגַן עֵדֶן מִקֶּדֶם"; דאס איז די נשמה פון חתן כלה וואס אין הימל זענען זיי געווען איינס, יעצט ווען זיי טרעפן זיך איינער דעם צווייטן וואונטשט מען זיי: "שַׂמֵּחַ תְּשַׂמַּח וְגוֹ', כְּשַׂמֵּחֲךָ יְצִירְךָ בְּגַן עֵדֶן", זיי זאלן לעבן מיט ליבשאפט, מיט פרייד אזוי ווי זיי האבן געלעבט אויבן אין גן עדן, זיך נישט קריגן, זיך נישט באשולדיגן, און אז דער חתן וויל אז זיין ווייב זאל אנערקענען אין חתן דומה למלך, דארף ער רעדן צו איר ווי מען רעדט צו א מלכה, וועט זי רעדן צו אים ווי מען רעדט צו א מלך.


איך האב געזאגט הויך אויפ'ן קול וואס איך האב באקומען פון מוהרא"ש. מוהרא"ש האט מיר געגעבן די זאך אז ווען מיין ווייב רופט מיר אויפ'ן טעלעפאן הייב איך אויף אן ווערן נערוועז, זאל זי רופן הונדערט מאל א טאג, איך הייב אויף, איך הער איר אויס; דאס איז איינע פון די מיליאנען פינטלעך וואס איך האב באקומען פון מוהרא"ש.


פון דארט בין איך געגאנגען נעמען מיינע קינדער, איך האב צעטיילט מיינע קינדער פאר די נסיעה, א טייל ביי מיין זון הרב שלמה, א טייל ביי משפחות אין וויליאמסבורג, ביי ר' מרדכי אינדיג, און ביי שבתי מזרחי.


איך בין געגאנגען קלאפן א מזוזה ביי די נייע פארפאלק.


איך בין יעצט צוריקגעקומען פון די נסיעה, איך האב גערופן א מנין בחורים צו מיר אין שטוב פאר א מנין מעריב, יעצט איז שוין שפעט ביינאכט, איך גיי זיך צולייגן, מען דארף אביסל שלאפן צו קענען ווייטער אנגיין מיט עבודת השם.


איך בין מתפלל פאר דיר און פאר דיינע קינדער, איך האב געטראפן דיינע קינדער היינט אין שטעטל. דיין זון פנחס דוד נרו יאיר קאכט אין בית המקדש פאר די צאן קדשים, דיין איידעם אברמי האבן איך געטראפן אין בנין קרן הדפסה, ער ארבעט אויפ'ן אלבוים "טאנץ מיט אמונה #4", דיין איידעם הערשל נרו יאיר איז דאך א מלאך המושיע פאר אונזערע קינדער, ער זיצט מיט א כתה קינדער, לעבעדיגע קינדער וואס יעדע רגע ווילן זיי ארויסטאנצן פון די הויט, ער האלט זיי מיט אזא סבלנות. רפאל נרו יאיר, דער אדמיניסטראטאר זאגט מיר היינט, דיין איידעם הערשל נרו יאיר זאגט אים, ער האט א גוטע פראומאושן ווי אזוי צו איינקעסירן שכר לימוד, אזוי טוען דאך אלע מוסדות, מען רופט אויס ווער עס צאלט שכר לימוד גייט אריין אין א גורל וכו', זאגט ער, מען זאל אויסרופן, ווער עס קען אריינקומען אין זיין כתה האלטן די כתה פאר איין שעה און די קינדער וועלן אים נישט ארויסטראגן, דער דארף נישט צאלן שכר לימוד פאר א יאר; אזוי וועלן עלטערן האבן א געפיל און צאלן שכר לימוד, מען זאל קענען באצאלן פאר די מלמדים די מינימאלע געהאלט וואס עס קומט זיי.


ווען דו רעדסט מיט אנשי שלומינו זיי זאלן זיך אנשליסן אינעם קאמפיין, זאג זיי צוויי זאכן. איינס, זיי זאלן נישט געבן זייער געלט, זיי זאלן ברענגען געלט פון חברים, משפחה, באקאנטע וכדומה, צווייטנס, וואס רבי נתן האט געזאגט פאר'ן רבינ'ס אייניקל ווען ער האט אים געבעטן געלט פאר'ן קלויז אין אומאן און ער האט געקווענקלט, האט ער אים געזאגט די ווערטער: "דעם רבינ'ס זאך וועט זיך אויספירן אן דיר אויך, נאר שענער און בעסער וועט זיין אז דו וועסט העלפן"; נאך די ווערטער האט ער געגעבן צדקה, אזוי זאלסטו זאגן פאר אנשי שלומינו: "דעם רבינ'ס זאך וועט זיך אויספירן אן דיר, נאר שענער און בעסער וועט זיין אויב דו וועסט צולייגן א האנט, העלפן די הייליגע מוסד, די הייליגע קהילה".


איך שלאף שוין איין, זיי מיר געזונט.

#38 - נישט צינדען קיין לעכט אין שטוב
שלום בית, תהלים, מאוויס, ליכט צינדן

בעזרת ה' יתברך


יום ג' בהר, ט"ז אייר, ל"א לעומר, שנת תשפ"ב לפרט קטן


 


מרת ... תחי' ברסלב, ליבערטי


בנוגע וכו'; צינדט נישט קיין לעכט אין שלאף שטוב. אין זוהר הקדוש שטייט (הקדמה יד:): "בַּר מִן אַסִימוֹ"ן וְכָל כַּת דִּילֵיהּ דְּאַזְלֵי עַל שְׁרַגֵּי בִּטְמִירוּ לְמֶחֱמֵי עַל גִּלּוּיֵי דְּשִׁמּוּשָׁא", עס זענען דא שרעקעדיגע מלאכים וואס באהאלטן זיך אין די לעכט וואס ברענט אין שלאף שטוב פון מאן און ווייב, זיי ווארטן דארט אין די לעכט ביז וכו', נאכדעם גייען זיי צום קינד וכו' און שעדיגן, (מען רעדט נישט פון א לאמפ, מען רעדט פון א לעכט).


מוהרא"ש זכותו יגן עלינו שרייבט זייער אסאך מען זאל נישט צינדן קיין לעכט אין שטוב, נאר נירות שבת ויום טוב, אלץ סכנה; דאס איז אפילו אין קאך און אין שבת שטוב, אפגערעדט אין שלאף שטוב פון מאן און ווייב – איז א סכנה.


מען קען האבן א זיסע לעבן מאן און ווייב – אן טון די אלע זאכן. איך האב אייך שוין געשריבן כמה פעמים, אז מען קוקט מאוויס מיינט מען נעבעך אז מען קען זיך נאר ליב האבן ווי אזוי דער גוי טמא טוט; וויי און ביטער ווער עס קוקט די עקלדיגע זאכן, מען קען נעבעך נישט לעבן, מען פייניגט זיך שטענדיג, מען טראכט אלץ נאכצומאכן די עקלדיגע זאכן.


זאגט תהלים וועט ארויסגיין פון אייך די אלע זאכן וואס איר האט געקוקט.

#37 - נאכ'ן ארויסווארפן די מאוויס, וועט איר האבן א גוטע שלום בית
שלום בית, חיזוק פאר פרויען, מאוויס, פסח

בעזרת ה' יתברך


יום א' פרשת אחרי ב', כ"ג ניסן, אסרו חג, שנת תשפ"ב לפרט קטן


 


מרת ... תחי'


אייער מאן נרו יאיר האט מיר דערציילט דעם חול המועד די גוטע נייעס אז איר האט ארויסגעווארפן אלע מאוויס, איר האט אויסגערוימט די חמץ; מאוויס איז חמץ, עס מאכט ביטער דאס לעבן, עס מאכט זויער.


איך בין געווארן אזוי פרייליך דאס צו הערן, איך בין אזוי פרייליך פאר אייער מאן נרו יאיר. ער וויל אזוי שטארק זיין פאר אייך די מאווי; אנשטאט קוקן אויף גוים און גוי'טעס, אנשטאט זוכן מיסט - קענט איר קוקן אויף אייער מאן, לעבן מיט אים.


איך האף צום אייבערשטן איר וועט האלטן אייער שטוב ריין, איר וועט מאכן אייער שטוב א פלאץ פאר די שכינה הקדושה צו וואוינען - וועט איר האבן ערליכע דורות.

#36 - אז מען היט נישט די אויגן, פארלירט מען דעם טעם פון דאווענען
תפילות אויף אידיש, תפילה והתבודדות, קדושה, שלום בית, שטעטל, מאוויס, בית המדרש, שמירת עינים, דאווענען

בעזרת ה' יתברך


יום ה' פרשת משפטים, כ"ה שבט, שנת תשפ"ב לפרט קטן


 


לכבוד ... נרו יאיר, ברסלב ליבערטי


איך האב ערהאלטן דיין בריוו.


דו בעטסט חיזוק אויף צוויי זאכן, אויף דאווענען מיט מנין; דו ווייסט נישט וואס איז געשען, דו שטייסט נישט אויף צייטליך, דו בלייבסט שלאפן ביז די לעצטע מינוט, נאכדעם דאווענסטו אפגעכאפט, אן מנין. די צווייטע זאך וואס דו בעסט חיזוק איז אויף שמירת עיניים.


מיין ליבער ברודער, מיין הארציגער חבר, די צוויי זאכן זענען אנגעהאנגען איינס אינעם צווייטן; אז מען היט נישט די אויגן, מען קוקט אויף אויסגעלאסענע בילדער, עקלדיגע קליפס, גרויליגע מאוויס רחמנא לצלן - דאס מאכט מען זאל פארלירן דעם טעם פון דאווענען, דאס מאכט מען זאל בלייבן שלאפן, נישט אויפשטיין; עס נעמט אוועק דעם טעם פון גיין אין שול. אזוי ווי דער הייליגער רבי זאגט (לקוטי מוהר"ן חלק א', סימן נ): "כִּי כָּל הַפּוֹגֵם בַּבְּרִית", ווער עס פאלט אראפ אין די עבירה פון פגם הברית, "אֵין יָכוֹל לְהִתְפַּלֵּל", דער שפירט א ביטערע טעם אין דאווענען, דאס דאווענען האט ביי אים א טעם פון "מַיִּין מְרִירִין" - ביטערע וואסער, אזוי ווי עס שטייט אין פסוק (שמות טו, כג): "וְלֹא יָכְלוּ לִשְׁתּוֹת מַיִם מִמָּרָה", די אידן האבן נישט געקענט טרינקען די וואסער פון מרה, "כִּי מָרִים הֵם", ווייל עס איז געווען ביטער; בפשטות מיינט דער פסוק צו זאגן אז מען האט נישט געקענט טרינקען די וואסער ווייל דאס וואסער איז געווען ביטער, מוהרא"ש זאגט: "כִּי מָרִים הֵם", זיי האבן נישט געקענט טרינקען די וואסער - ווייל "זיי" זענען געווען פול מיט קשיות אויפ'ן אייבערשטן; אז מען היט זיך נישט די אויגן און מען קוקט שמוציגע קליפס, מען ליגט אין ניאוף - פארלירט מען אלעס.


וואס האט מען פון קוקן עבירות? וואס האט מען פון קוקן שמוץ?! האסט שוין געזען, האסט שוין געקוקט, וואס איז דא צו קוקן נאכאמאל און נאכאמאל? עס קריכט דיר נאכנישט ארויס פון די נאז? וואס איז דא צו זען?!


בכלל איז א קשיא, האסט דאך חתונה געהאט, האסט דאך א טייערע ווייב, וואס נאך דארפסטו? וואס נאך איז דא?! דיין ווייב איז אזוי טייער, זי איז גרייט אלעס צו טון פאר דיר.


נעם די עצה פון רבי'ן, גיי התבודדות; גיי שרייען צום אייבערשטן, בעט אים די ווערטער:


"רבונו של עולם, וואס וועט זיין מיט מיר, איך בין אריינגעפאלן אין ניאוף; איך ליג אין א שרעקליכע בלאטע, איך קוק עבירות, ראטעווע מיר! איך וויל זיין גוט, איך וויל זיין הייליג".


דו וואוינסט אין שטעטל, אין אזא ליכטיגע פלאץ, מען קען זיך דארט גוט מתבודד זיין; גיי מיט עקשנות יעדן טאג התבודדות, בעט דעם אייבערשטן ער זאל רחמנות האבן אויף דיר, דו זאלסט זיך אפלאזן פון די דמיון, פון די דיבוק וואס הרג'עט דיר און נעמט אלעס צו פון דיר. אז מען היט נישט די אויגן פארלירט מען אלעס, סיי רוחניות און סיי גשמיות; מען לאזט אפ די תורה און מען לאזט אפ דאס דאווענען, מען לאזט אפ די ווייב און קינדער, מען פאלט אין פגם הברית - הוצאת זרע לבטלה רחמנא לצלן. נאכדעם פאלט מען אריין אין אן עצבות השם ישמרינו, די עבירה מאכט דעפרעסט און צעבראכן, אזוי ווי דער רבי זאגט דארט ווייטער: "וְזֶה בְּחִינַת חוֹלַאַת שֶׁקּוֹרִין בְּרֶעכֶנִישׁ, רַחֲמָנָא לִצְלָן, שֶׁשּׁוֹבֵר עֲצָמוֹת שֶׁל אָדָם", די עבירה ברענגט די מחלה וואס הייסט 'ברעכעניש' - דער מענטש ווערט צעבראכן אויף שטיק שטיקלעך און האט נישט קיין געדולד צו דאווענען.


אז דו וועסט פאררעכטן די זאך - וועסטו שוין אויפשטיין דאווענען, דאווענען וועט ווערן א גוטע זאך, אזוי ווי דער רבי זאגט (שם): "וְאֵין יָכוֹל לִטְעֹם מְתִיקוּת בַּתְּפִילָּה, אֶלָּא כְּשֶׁתִּקֵּן פְּגַם הַבְּרִית", א מענטש קען נישט שפירן א טעם אין דאווענען נאר אז ער פאררעכט זיינע פגמי הברית, ער טוט תשובה און ער היט זיך אפ פון שלעכטס; דעריבער אויב מען איז אפגעהיטן אין קדושה, מען היט זיך די אויגן און די מחשבה - דאן איז דאס דאווענען א זיסע זאך, עס שפירט זיך ווי "מַיִם מְתוּקִים" - זיסע וואסער, מען וויל נאך און נאך דערפון.


דער אייבערשטער זאל העלפן זאלסט האבן הצלחה אין אלע ענינים.

#35 - גיין זיך אויסלופטערן מאן און ווייב אינאיינעם
חברים, שלום בית, חיזוק פאר פרויען, מאוויס

בעזרת ה' יתברך


יום ה' פרשת ויחי, י"ב טבת, שנת תשפ"ב לפרט קטן


 


מרת ... תחי' ברסלב, ליבערטי


איך וויל אייך בעטן איר זאלט נישט ארויסגיין ביינאכט פון שטוב אן אייער מאן, אויב איר ווילט זיך אויסלופטערן ביינאכט - קען דאס זיין נאר מיט אייער מאן.


נאך א זאך וויל איך אייך בעטן, איר זאלט נישט קוקן קיין מאוויס; נישטא אזא שעדליכע זאך פאר'ן מענטש ווי קוקן מאוויס, עס מאכט דעם מענטש בעצבות ומרה שחורה, עס הרג'עט די לעבן אויף די וועלט און אויף יענע וועלט.


איך האף איר וועט טון וואס איך בעט אייך; דערמאנט זיך וואס איך האב אייך געטון, איר זענט געווען פארכאפט אזוי ווי די ווייב פונעם ארעמען איז געווען פארכאפט ביים גענעראל (ספורי מעשיות, מעשה י', מבערגער ועני); איך האב אייך ארויסגענומען פון דארט, אייך חתונה געמאכט און אייך געגעבן אזא שיינע משפחה, מעג איך אייך בעטן איר זאלט זיך פירן אויף די גוטע וועג.


וואס דארפט איר פרענדס אז איר האט א טייערער מאן? מילא א מיידל לויפט צו פרענדס - זי האט נישט קיין מאן, אבער איר האט דאך חתונה געהאט, וואס דארפט איר פרענדס?! זיי זענען דאך בכלל נישט אייערע פרענדס, אונטער אייער רוקן לאכן זיי פון אייך, זיי בארעדן אייך; נאר אייער מאן איז אייך געטריי, פארוואס זאלט איר טון די עקלדיגע זאך פון לייגן שלאפן דעם מאן און נעלם ווערן פאר די נאכט? עס איז דאך די עקלדיגסטע זאך! מיר וואלט זייער געבאדערט אויב מיין ווייב וואלט דאס געטון צו מיר.


איך האף איך האב גע'פועל'ט.


 

#34 - הייליגער באשעפער, העלף מיר איך זאל אויפהערן קוקן מאוויס
שלום בית, חיזוק פאר פרויען, התחזקות, מאוויס, זעלבס זיכערקייט

בעזרת ה' יתברך


א' פרשת ויגש, ב' טבת, זאת חנוכה, שנת תשפ"ב לפרט קטן


 


מרת ... תחי' ברסלב, ליבערטי


איך בין יעצט אנגעקומען אהיים, עס איז שפעט ביינאכט; דאך וויל איך אייך שרייבן אביסל חיזוק.


דאס ערשטע און וויכטיגסטע זאך וויל איך אייך בעטן: קלאפט זיך נישט אראפ; דער יצר הרע, דער סמ"ך מ"ם – האט אייך גוט אריינגעכאפט אין זיין פאסטקע, ער האלט אייך אן מיט זיינע ציין און נעגל, ער וויל אייך נישט ארויסלאזן.


וואס איז די פאסטקע? דאס אז איר האלט נישט פון זיך, איר טראכט: 'איך בין סיי ווי גארנישט'; איר שפירט זיך די ערגסטע פרוי אין שטעטל, איר האלט קלאר אז איר זענט א פארפאלענע, דעריבער זענט איר ממשיך טעג און נעכט מיט קוקן מאוויס השם ישמרינו; דאס אלעס קומט פון די עצבות און מרה שחורה וואס איר האט.


דעריבער בעט איך אייך זייער, קלאפט זיך נישט אראפ, איר זענט א גרויסע צדיקת, איר זענט אן ערליכע פרוי. אז איר וועט האלטן פון זיך וועט איר זיך עקלען צו קוקן די גוי'שע מאוויס השם ירחם.


שנית, איך האב אייך געשריבן שוין אפאר יאר צוריק א שיינע תפלה; איר זאלט זאגן די תפילה וועט איר ארויסגיין פון די שלעכטע זאכן.


נאכאמאל, קלאפט זיך נישט אראפ; דא האט איר די תפילה:


"הֵיילִיגֶער בַּאשֶׁעפֶער אִיךְ דַאנְק דִיר פַאר מַיין שֵׁיינֶע לֶעבְּן וָואס דוּ הָאסְט מִיר גֶעגֶעבְּן; הֶעלְף מִיר אִיךְ זָאל זַיין פְרֵיילִיךְ אוּן שְׁפִּירְן שְׁטֶענְדִיג וִוי דוּ בִּיסְט מִיט מִיר, הֶעלְף מִיר אִיךְ זָאל זוֹכֶה זַיין צוּ זֶען עֶרְלִיכֶע דוֹרוֹת, קִינְדֶער וָואס וֶועלְן דִיר דִינֶען.


הֵיילִיגֶער בַּאשֶׁעפֶער הֶעלְף מִיר אִיךְ זָאל קֶענֶען פְרֵיילִיךְ מַאכְן מַיין מַאן, עֶס זָאל זַיין נָאר לִיבְּשַׁאפְט צְוִוישְׁן מִיר אוּן מַיין מַאן. הֶעלְף מִיר אִיךְ זָאל אוֹיפְהֶערְן קוּקְן מָאוִויס, עֶס צִיעֶט מִיר שְׁטֶענְדִיג צוּ קוּקְן נָאךְ אוּן נָאךְ, אִיךְ בִּין זֵייעֶר צוּגֶעקְלֶעבְּט צוּ דֶעם, הֶעלְף מִיר אִיךְ זָאל דָאס אָפְּלָאזְן אוּן אַיינְזֶען דִי נַארִישְׁקַייט פוּן קוּקְן מָאוִויס.


אֵייבֶּערְשְׁטֶער זַיי מִיר מוֹחֵל אוֹיף אַלֶעס וָואס אִיךְ הָאבּ גֶעקוּקְט בִּיז אַהֶער, אִיךְ בִּין נִישְׁט שׁוּלְדִיג, קֵיינֶער הָאט מִיר נִישְׁט גֶעזָאגְט אִין מַיינֶע יוּנְגֶע יָארְן וִוי שֶׁעדְלִיךְ דָאס אִיז, אִיךְ הָאבּ זִיךְ צוּגֶעוואוֹינְט אַלְץ יוּנְגֶע מֵיידְל צוּ קוּקְן אוּן יֶעצְט אִיז מִיר זֵייעֶר שְׁוֶוער זִיךְ אָפְּצוּלָאזְן פוּן דֶעם, בֶּעט אִיךְ דִיר אֵייבֶּערְשְׁטֶער זַיי נִישְׁט בְּרוֹגֶז אוֹיף מִיר, אִיךְ גֵיי פְּרוּבִּירְן דָאס בֶּעסְטֶע וָואס אִיךְ קֶען אוּן הֶעלְף מִיר אִיךְ זָאל אָנְהֵייבְּן לֶעבְּן אַ פְרֵיילִיכֶע לֶעבְּן".

#33 - אז מען טוט עבירות ווערט מען פארשעמט
שלום בית, סמארטפאון, תשובה, קאמפיוטער, משניות, בזיונות, מאוויס, עבירות

בעזרת ה' יתברך


א' פרשת מקץ, כ"ה כסליו, א' דחנוכה, שנת תשפ"ב לפרט קטן


 


לכבוד מיין טייערער ... נרו יאיר ברסלב, ליבערטי


איך האב ערהאלטן דיין בריוו.


די מעשה וואס דו גייסט יעצט אריבער, דיין ווייב האט דיר געכאפט ביי די שלעכטע זאכן, זי האט דיר געטראפן קוקן עבירות ה' ישמרינו – דאס דארף דיר אויפוועקן פון דיין טיפע שלאף.


יעצט איז די צייט דו זאלסט זען וואס דער רבי זאגט (שיחות הר"ן, סימן דש): "אָדֶער אַ נִסָּיוֹן אָדֶער אַ בִּזָּיוֹן"; אז מען טוט עבירות, מען קוקט מיסט – ווערט אויס נסיון, עס ווערט א בזיון, מען ווערט פארשעמט. יעצט איז א צייט דו זאלסט אוועקווארפן דיין טעלעפאן, אייפאד, אייפעד; די אלע מאשינדלעך אויף וואס דו קוקסט די זאכן, צעברעך עס אויף פיצלעך און מאך זיך א קבלה אז דו נעמסט מער נישט אריין אין די הענט די זאכן. אין דעם זכות וועט דער אייבערשטער רחמנות האבן אויף דיר, עס וועט צוריק ווערן ליבשאפט צווישן ענק.


דו דארפסט וויסן, ווען די ווייב זעט איר מאן איז נישט ערליך קען די גאנצע שטוב ווערן אויס. דער רבי האט דאס שוין געזאגט (לקוטי מוהר"ן חלק ב', סימן קח): "אַ מֶענְטְשׁ פוּן אֵיין תַּעֲנוּג'ל וֶועגְן פוּן אַ פֶערְטְל שָׁעָה, קָאן עֶר אָן וֶוערְן גָאר דֶעם עוֹלָם הַזֶּה מִיט דֶעם עוֹלָם הַבָּא", וועגן א תאוה'לע פון א פערטל שעה קען א מענטש פארלירן די וועלט און יענע וועלט; דעריבער, אז דאס האט יעצט פאסירט, דיין ווייב איז אזוי פארשעמט און דו ביסט פארשעמט – זאלסטו נישט טראכטן קיין צוויי, נאר גלייך צעברעכן אלע עבודה זרה'ס, מער נישט האבן ביי זיך קיין שום מאשין וואס מען קען קוקן דערויף עבירות.


איך זע מיט מיינע אויגן דאס וואס די הייליגע חכמים זאגן (סוטה ג.): "אֵין אָדָם עוֹבֵר עֲבֵירָה אֶלָּא אִם כֵּן נִכְנַס בּוֹ רוּחַ שְׁטוּת", א מענטש זינדיגט נישט נאר נאכדעם וואס ער ווערט משוגע; ווייל שכל'דיג האט דאס נישט קיין זין. דו האסט א טייערע ווייב, זי איז דיר אזוי געטריי, זי וויל נאר דיר, זי דארף נאר דיר, פארוואס אין דער וועלט זאל אפילו אינטערעסירן צו זוכן אין מיסט? וואס האט מען פון מיסט?! איין תירוץ איז דא, דער רוח שטות, דאס שטופט צו די זאכן.


דער רבי האט אן עצה ווי אזוי מען קען פטור ווערן פונעם רוח שטות, דער רבי זאגט (לקוטי מוהר"ן חלק א', סימן א): "הַתּוֹרָה הַקְּדוֹשָׁה הִיא מַכְנִיעַ אֶת הַיֵּצֶר הָרָע", די תורה אונטערטעניגט דעם יצר הרע, "שֶׁרוֹצֶה לַעֲשׂוֹת אֶת הָאָדָם מְשֻׁגָּע מַמָּשׁ, חַס וְשָׁלוֹם", - וואס וויל משוגע מאכן דעם מענטש חס ושלום, "כִּי בַּעַל עֲבֵרָה הוּא מְשֻׁגָּע", א בעל עבירה איז א משוגע'נער; זאלסטו זיך צוריק נעמען לערנען די הייליגע תורה. מאך זיך א שיעור אין משניות, זע צו לערנען יעדן איינציגסטן טאג אכצן פרקים משניות, כסדרן דיקא, על פי סדר דרך הלימוד שקבלנו מרבינו (עיין שיחות הר"ן, סימן עו); אפילו דו פארשטייסט נישט וואס דו לערנסט – זאלסטו זאגן די ווערטער, דאס וועט דיר ארויס קלאפן די שגעון פון קוקן אויף עקלדיגע אויסגעלאסענע עבירות. אויך וועט דיר דאס צוריק ברענגען דיין חן; דו דארפסט דאך יעצט חן, דיין ווייב איז אזוי צעבראכן, זי ווייסט נישט וואס צו טון מיט זיך, זי האט דיר אזוי ארויפגעקוקט, און יעצט איז זי אזוי אויסער זיך.


איך וועל פרובירן רעדן צו דיין ווייב, אבער נאר אז דו ווארפסט אוועק די זאכן. דו ווייסט ווי שטארק מיך באדערט ווען איך זע ביי תלמידי הישיבה, בחורים, אינגעלייט – די זאכן; איך זאג נישט גארנישט צוליב מיינע פריוואטע טעמים, אבער עס טוט מיר אזוי וויי צו זען אז מען פאלגט נישט מוהרא"ש, מען האלט זיך קלוגער, מען גייט קעגן די רבנים וצדיקים וואס זאגן מען זאל נישט האבן קיין טעלעפאן וכדומה.


ווער ליידט ביים סוף? דער מענטש אליין! די שלום בית פלאצט, מען פארלירט די ווייב און די קינדער.


וואויל איז דעם מענטש וואס האט שכל אוועק צו ווארפן זיין שכל, ער ווייסט צו פאלגן צדיקים, ער איז פעלזן פעסט נישט צו האבן א טעלעפאן, קאמפיוטער, אייפאד וכדומה – וואס מען קען זען עקלדיגע זאכן, ער האלט זיין שטוב ריין – ווערט ער האבן די וועלט און יענע וועלט.


אז דו נעמסט זיך אונטער די צוויי זאכן, דו ווארפסט אוועק די זאכן און דו גייסט לערנען אכצן פרקים משניות – וועט זיך אלעס איבערדרייען לטובה; דיין שלום בית וועט נאר ווערן שטערקער און בעסער, דו וועסט צוריק באקומען דיין חן ביי איר און דו וועסט ווערן אן ערליכער איד.


ביינאכט זאלסטו אהיים גיין, בלייב נישט שמועסן מיט קיינעם; געדענק איינער ווארט דיר אין שטוב, דו האסט א ווייב, זי ווארט אין שטוב. שמועס מיט איר, פארברענג מיט איר, שפאציר מיט איר. נישט לאנג צוריק ביסטו געווען אליין, האסט געוויינט אז דו ווילסט חתונה האבן, האסט געטראכט 'איינמאל איך וועל חתונה האבן וועל איך נאר קוקן אויף מיין ווייב, איך וועל דעמאלט זיין ערליך'; זאלסטו זיך אויפפרישן, דאנק דעם אייבערשטן אז דו האסט א שטוב, האסט א ווייב מיט קינדער.


ביי מיר ביסטו גארנישט ווייניגער געווארן, איך האב דיר נאכאלץ זייער ליב; ביי מיר ביסטו זייער חשוב, איך וויל נאר דיין גוטס, איך וויל דיין טובה.