בריוון פונעם ראש ישיבה שליט"א

#8 - חמשה עשר באב איז מען מוסיף בתורה
ראש השנה, לימוד התורה, מעביר סדרה, חמשה עשר באב

בעזרת ה' יתברך - יום א' פרשת עקב, י"ד מנחם-אב, שנת תשפ"ד לפרט קטן


 


לכבוד ... נרו יאיר


היינט נאכט איז חמשה עשר באב, חכמינו זכרונם לברכה זאגן (תענית לא.) מען זאל מוסיף זיין בתורה, בעט איך דיר זאלסט זיך באנייען מיט לערנען יעדן טאג חומש רש"י, זיי מעביר סדרה אינגעטיילט לויט די טעג פון די וואך. אויך זאלסטו זיך צוריק באנייען מיט דיין שיעור משניות, אנשטאט זיצן שעות און קוקן סטעטוס, קליפס, וידיאוס, מאוויס - נעם די הייליגע משניות, דאס וועט דיך אויסוואשן, דאס וועט דיר געבן א ריינע נשמה.


מען פארט שוין כמעט צום רבי'ן אויף ראש השנה, ווי אזוי וועסטו זיך באווייזן פארן רבי'ן מיט אן אנגעפילטע קאפ מיט שטותים? הויב פון היינט אן לערנען יעדן טאג די הייליגע תורה, וועסטו קומען צום רבי'ן אויף ראש השנה מיט א הייליגקייט.


דער אייבערשטער זאל העלפן זאלסט האבן הצלחה אין אלע ענינים.

#7 - א אינגערמאן וואס וויל שלום בית, דארף זיין א וותרן אין שטוב
חינוך הילדים, שלום בית, חמשה עשר באב

בעזרת ה' יתברך - יום ג' פרשת דברים, ב' מנחם-אב, שנת תשפ"ד לפרט קטן


 


לכבוד ... נרו יאיר


וויפיל איך שרייב דיר וועגן רעדן שיין אין שטוב צו די ווייב, זע איך אז עס איז נישט גענוג, איך דארף דיר נאך שרייבן; ממש וואס רבי נתן האט געזאגט, ער וואלט ווען געדארפט מחבר זיין נאך א גאנצע סעט ליקוטי הלכות אויף שלום בית (עס איז דא א יש אומרים, נאך אכט מאל ווי די ליקוטי הלכות).


איך בעט דיר זייער, געב נאך אין שטוב; וועסטו האבן א זיסע לעבן. הער א שיינע מעשה, אין שנת תשע"א, חמשה עשר באב, איז מוהרא"ש געקומען צו אונז אין קעמפ, (די קעמפ איז געווען יענע יאר אין עלענוויל). מיר האבן אנגעגרייט א סעודה, מוהרא"ש האט גערעדט, און בתוך הדברים האט מוהרא"ש געזאגט פאר די בחורים: "איך זאג צו אלע וואס וועלן לערנען און ענדיגן יעדן טאג גאנץ מסכת תענית; פערציג מאל, פון ט"ו באב ביז ראש השנה, זאג איך צו, זיי וועלן טרעפן זייער שידוך". איינער פון די אברכים איז דעמאלט צוגעגאנגען צו מוהרא"ש און געפרעגט, היות ער פלאגט זיך מיט שלום בית, וויל ער וויסן אויב ער וועט זאגן פערציג טעג מסכת תענית, צי עס וועט אים בעסער מאכן זיין שלום בית, האט אים מוהרא"ש געזאגט מיט א שמייכל: "א אינגערמאן וואס וויל שלום בית דארף זיין א וותרן אין שטוב".


געב גוטע ווערטער פאר דיינע קינדער און באזונדער פאר זייערע מלמדים. אויך זאלסטו זיך נאכפרעגן אויף זיי, און געבן די גוטע געפיל אז דו ביסט זיי מכיר טובה, און זאלסט זיי טאקע מכיר טובה זיין. מען האט נישט קיין אנונג וואס א מלמד און טיטשער גייען אריבער א שעה אין טאג, נאר אז דו וועסט איין טאג זיין א מלמד - וועסטו אנהויבן כאפן די חשיבות פון א מלמד און ווי מען דארף זיי מכיר טובה זיין.


איך האב נאך אסאך צו שרייבן אבער איך בין זייער פארנומען, ברוך ה' מיט גוטע זאכן.


דער אייבערשטער זאל העלפן זאלסט האבן הצלחה אין אלע ענינים.

#6 - א שיינע זאך וואס קען דיר העלפן פאר דיין שידוך
שידוכים, סגולות, חמשה עשר באב

בעזרת ה' יתברך - יום ג' פרשת דברים, ב' מנחם-אב, שנת תשפ"ד לפרט קטן


 


מיין טייערער ליבער ... נרו יאיר


דו ביסט שוין פון די נייע דור תלמידי ישיבה, וויל איך דיר דערציילן א שיינע זאך וואס קען דיר העלפן פאר דיין שידוך, א הבטחה וואס מוהרא"ש האט צוגעזאגט יארן צוריק, חמשה עשר באב זומער שנת תשע"א, די דריטע יאר פון ישיבה.


יענע צייט איז געווען שווער פאר די בחורים, עס זענען נישט געווען קיין חתנים אין ישיבה, מענטשן האבן מורא געהאט צו נעמען א בחור פון ישיבה פאר אן איידעם, מען האט ארויסגעלאזט א שלעכטע נאמען אויף מיר און אויף די ישיבה וכו', וואס דאס האט געברענגט אז עס זאל נישט זיין קיין שידוכים, יעדעס מאל מען האט אנגעטראגן א שידוך און מען האט געהערט אז דער בחור לערנט אין ברסלב, האט מען געזאגט ניין.


איך האב דעמאלט געשריבן א בריוו פאר מוהרא"ש זכרונו לברכה, איך האב איינגעלאדנט מוהרא"ש צו קומען אין קעמפ און געבן ברכות פאר שידוכים, מוהרא"ש האט צוריק געשריבן אז ער וועט קומען חמשה עשר באב, מען זאל אנגרייטן א סעודה און ער גייט ברענגען שידוכים.


אזוי איז געווען, מוהרא"ש איז געקומען און מען האט געמאכט א סעודה לכבוד חמשה עשר באב, ביי די דרשה האט מוהרא"ש געזאגט: "יעדער בחור וואס וועט לערנען יעדן טאג גאנץ מסכת תענית פאר פערציג טעג אין איין צי, פון חמשה עשר באב ביז ראש השנה, זאג איך צו אז ער וועט טרעפן זיין שידוך", מען האט געבענטשט ברכת המזון, געדאווענט מעריב און מוהרא"ש איז אהיים געפארן, און וואס איז דא צו דערציילן? רוב בחורים האבן אלע אנגעהויבן לערנען בהתמדה גדולה מסכת תענית, טאג נאך טאג האט מען געלערנט זייער פלייסיג, עס האט זיך גלייך אנגעפאנגען שידוכים איינס נאכן צווייטן; אלע זענען חתנים געווארן און חתונה געהאט און זיי האבן א שיינע לעבן.


די סגולה גייט נאך אן; די יאר, ווער עס וועט לערנען יעדן טאג מסכת תענית פון חמשה עשר באב ביז ראש השנה - וועט זוכה זיין צו טרעפן זיין שידוך, איך בעט דיר, כאפ זיך מיט, גרייט זיך אן א גמרא און מאך זיך א קביעות צו לערנען יעדן טאג די גאנצע מסכתא, זאג ארויס די ווערטער אויפן קול, און ווי פריער אין טאג דו וועסט דאס טון וועט דיר דאס זיין גרינגער.


איך האף צום אייבערשטן דו וועסט דאס טון, וועסטו בקרוב שטיין אונטער די חופה און בויען א שיינעם שטוב.


דער אייבערשטער זאל העלפן זאלסט האבן הצלחה אין אלע ענינים.

#5 - לערנען מסכת תענית יעדן טאג, פון חמשה עשר באב ביז ראש השנה
שידוכים, חמשה עשר באב

בעזרת ה' יתברך - יום ג' פרשת דברים, ב' מנחם-אב, שנת תשפ"ד לפרט קטן


 


מיין טייערער ליבער ... נרו יאיר


יעצט קומט דער גרויסער טאג חמשה עשר באב, חכמינו זכרונם לברכה זאגן אויף דעם טאג (תענית כו:): "לֹא הָיוּ יָמִים טוֹבִים לְיִשְׂרָאֵל כַּחֲמִשָּׁה עָשָׂר בְּאָב וּכְיוֹם הַכִּפּוּרִים", עס איז נישט געווען אזעלכע שיינע טעג ביי אידן ווי יום כיפור און חמשה עשר באב, און חכמינו זכרונם לברכה זאגן (שם לא.): "מִכַּאן וְאֵילָךְ דְּמוֹסִיף יוֹסִיף", דער וואס הויבט אן חמשה עשר באב לערנען מער פלייסיג די הייליגער תורה – וועט לעבן לאנג; וויל איך דיך מחזק זיין זאלט אנהויבן לערנען מסכת תענית פון ט"ו באב ביז ראש השנה, יעדן טאג אנהויבן און ענדיגן די גאנצע מסכתא, עס נעמט נישט לאנג, עס נעמט אפאר שעה, זאג ארויס די ווערטער אויפן קול מיט התמדה, וועסטו טרעפן זייער שנעל דיין שידוך.


מוהרא"ש האט מבטיח געווען פאר די בחורים אין אמעריקע מיט יארן צוריק שנת תשע"א, יעדער בחור וואס וועט לערנען יעדן טאג גאנץ מסכת תענית, אנגעהויבן פון חמשה עשר באב ביז ראש השנה - זאגט ער צו ער וועט טרעפן זיין שידוך, און אזוי טוען אלע בחורים תלמידי היכל הקודש, א הכנה פאר די הייליגע טעג, פארן רבינ'ס ראש השנה.


דער אייבערשטער זאל העלפן זאלסט האבן הצלחה אין אלע ענינים.

#4 - גרייט זיך צו אומאן ראש השנה מיט תפילה, מיט בענקען, מיט שמחה
אומאן, ראש השנה, חמשה עשר באב

בעזרת ה' יתברך - יום ד' פרשת ואתחנן, י' מנחם-אב, שנת תשפ"ד לפרט קטן


 


לכבוד ... נרו יאיר


קומענדיגע וואך איז חמשה עשר באב, דער הייליגער מנחת אלעזר זאגט, (שער יששכר חודש אב, מאמר יום תבר מגל, אות ב), א טעם פארוואס מען הויבט אן ווינטשן "כתיבה וחתימה טובה" פון חמשה עשר באב, ווייל חמש"ה עש"ר בא"ב באטרעפט אזוי ווי כתיב"ה וחתימ"ה טוב"ה, עס הויבט זיך אן די הכנות צום הדין.


מיר גרייטן זיך צו פארן צום הייליגן רבי'ן קיין אומאן אויף ראש השנה, דער רבי האט געזאגט (חיי מוהר"ן, סימן תו): "מָה אֹמַר לָכֶם" וואס זאל איך אייך זאגן, "אֵין דָּבָר גָּדוֹל מִזֶּה" נישטא קיין גרעסערע זאך פון דעם, "הַיְנוּ לִהְיוֹת אֶצְלִי עַל רֹאשׁ הַשָּׁנָה" פון זיין ביי אים ראש השנה; קוק נישט אויף די גרויסע הוצאות, דער רבי האט געזאגט: "איך זארג פאר די שפעזן פון די וועגן".


גרייט זיך אן מיט תפילה, מיט בענקען, מיט שמחה – צו קומען צום רבי'ן; הלואי וועסטו זיין אין אומאן מיט אונזער חבורה, עס איז גאר אנדערש ווען מען איז מיט חברים וואס אלעס דרייט זיך ארום דעם רבינ'ס עצות, אבער נישט דאס זאל זיין יעצט די אפהאלט, קום אויף אומאן אפילו דו וועסט זיין וואו דו וועסט זיין; אבי קומען צום רבי'ן אויף ראש השנה.


דער אייבערשטער זאל העלפן זאלסט האבן הצלחה אין אלע ענינים.

#3 - אז מ'הערט די שיעורים און מ'לערנט די בריוו, איז מען פארזיכערט
חברים, ראש השנה, חמשה עשר באב

בעזרת ה' יתברך - יום ה' פרשת ואתחנן, י"א מנחם-אב, שנת תשפ"ד לפרט קטן


 


לכבוד ... נרו יאיר


עס הויבט שוין אן בלאזן די ווינטל פון ראש השנה, די הייליגע חכמים זאגן (תענית לא.): "מחמשה עשר באב ואילך תשש כחה של חמה" פון פופצן טאג אין אב ווערט אפגעשוואכט די הייסקייט פון די זון; דער הייליגער מנחת אלעזר זכותו יגן עלינו זאגט (שער יששכר חודש אב, מאמר יום תבר מגל, אות ד), די הייסקייט פון די זון איז מרמז אויף די קליפות קטב ומרירי, וואס חכמינו זכרונם לברכה זאגן מען זאל נישט גיין שפאצירן אין די דריי וואכן ווייל דעמאלט זענען שולט די קליפות, ער זאגט אן אינטערסאנטע זאך, מען זעט אז די פליגן קומען דארט וואו די זון ברענט, אבער ווען עס ווערט קיל אדער אונטער א שאטן - קומען נישט די פליגן, ווייל זבוב איז מרמז אויף קליפות עמלק און עשיו, דאס איז די ראשי תיבות פון ז'כרון ב'ספר ו'שום ב'אזני, און פון ט"ו אב הויבט זיך אן די ימי הרחמים והרצון.


איך וויל דיר בעטן זאלסט אנהויבן מאכן א חשבון הנפש ווי די יאר איז אריבער. בעט דעם אייבערשטן אויף גוטע חברים, זאג נישט דיר וועט עס נישט שאטן, ביסט נישט קלוגער פון שלמה המלך וואס זאגט אונז (משלי יז, יב): "פָּגוֹשׁ דֹּב שַׁכּוּל בְּאִישׁ" עס איז בעסער זיך צו באגעגענען מיט א פארציקנדע בער, "וְאַל כְּסִיל" ווי צו באגעגענען א נאר, "בְּאִוַּלְתּוֹ" וואס שפעט און מאכט חוזק; מען קען אלעס פארלירן.


אויך זאלסטו זען דיין ווייב זאל האבן ערליכע און גוטע חבר'טעס; אז דו זעסט אז נאכן רעדן מיט די און די חבר'טעס לעשט זיך אויס די געפיל צו יראת שמים - זאלסטו שיין רעדן מיט איר און איר געבן צו פארשטיין זי זאל נישט האבן מיט די חבר'טעס.


דו זע צו קומען יעדע וואך צום ליל שישי שיעור און אויך זאלסטו אלעס טון אז דיין ווייב זאל הערן די וועכנטליכע פרויען שיעורים, און אז מען דארף האבן ווער עס זאל אכטונג געבן אויף די קינדער - זאלסטו בלייבן אין שטוב זי זאל קענען גיין זיך אנזאפן מיט יראת שמים, מיט חיזוק; קיינער איז נישט נאנט אין היכל הקודש, קיינער איז נישט פארזיכערט, נאר דער וואס לעבט מיט די עצות פון רבי'ן, דער וואס הערט די שיעורים און לערנט די בריוו.


דער אייבערשטער זאל העלפן זאלסט האבן הצלחה אין אלע ענינים.

#2 - האב נישט מורא צו בעטן געלט פאר'ן קאמפיין
בין המצרים, צדקה, שבת קודש, קאמפיין, חמשה עשר באב

בעזרת ה' יתברך - ערב שבת קודש פרשת ואתחנן - נחמו, י"ב מנחם-אב, שנת תשפ"ד לפרט קטן


 


לכבוד ... נרו יאיר


די וואך שבת נחמו איז א פרייליכע שבת, מוהרא"ש זאגט, שטענדיג קומט אויס 'שבת נחמו' אין 'פרשת ואתחנן'; אונז צו לערנען, ווי אזוי קען מען זיך טרייסטן? דורך 'ואתחנן אל ה', דורך בעטן דעם אייבערשטן; אז מען בעט יעדע זאך דעם אייבערשטן - קומט מען צו 'נחמו נחמו עמי', מען קען זיך טרייסן אין יעדע שווערע צייט.


מאך פרייליכע סעודות, זיי נישט אנגעצויגן ביי די סעודות, שריי נישט, און אודאי נישט שלאגן; שרייען און שלאגן העלפט נישט, עס איז נאר א וועג פון אויסגעבן די נערוון, שרייען און שלאגן איז נישט קיין חינוך; וואס איז די עצה? רעדן און רעדן און נאכאמאל רעדן.


זינג זמירות און רעד נאר שיינע זאכן, רעד נישט קיין פאליטיק, רעד נישט קיין לשון הרע, טו עס פאר דיינע דורות, דיינע קינדער זאלן זיין ערליכע אידן.


יעצט קומט די יערליכע קאמפיין פאר אונזערע מוסדות היכל הקודש, איך וויל דיר בעטן זאלסט זיך אנשליסן און זיין א גבאי צדקה, זאלסט רופן דיין משפחה, דיינע שכנים, דיינע קרובים; מאך נישט קיין חשבונות 'אים רוף איך יא', 'אים רוף איך נישט', 'ער וועט זיכער יא געבן', 'ער וועט זיכער נישט געבן'; דו טו וואס דו האסט צו טון, מיט א שטארקע רצון.


טראכט נישט 'וואס האט יענער מיט ברסלב?' און 'וואס האלט יענער פון ברסלב?' יעדער איינער ווייסט דעם אמת פון רבי'ן, איינער זאגט עס ארויס און איינער האלט עס פאר א סוד, אלע ווייסן אז דער רבי ברענגט צוריק נשמות ישראל צום אייבערשטן. דער רבי האט געזאגט (חיי מוהר"ן, סימן שלה): "הַאִם לֹא הָיִיתִי יָכוֹל לִהְיוֹת מְפֻרְסָם וּמַנְהִיג שֶׁקּוֹרִין (גוּטֶער יוּד) כְּמוֹ כָּל הַמַּנְהִיגִים שֶׁנּוֹסְעִים הַחֲסִידִים אֲלֵיהֶם וְאֵינָם יוֹדְעִים עַל מָה נוֹסְעִים, וְחוֹזְרִים וְשָׁבִים וּבָאִים וְאֵינָם יוֹדְעִים מַה בָּאִים", וואלט איך נישט געקענט זיין אזוי ווי אנדערע רבי'ס וואס די חסידים קומען צו זיי און ווייסן נישט פארוואס זיי קומען און ווען זיי גייען, גייען זיי אהיים מיט ליידיגע הענט, נאכדעם קומען זיי נאכאמאל צוריק און זיי ווייסן זיי נאכאמאל נישט פארוואס זיי זענען געקומען?! "אֲבָל אֲנִי לֹא רָצִיתִי בְּכָל זֶה, רַק לָקַחְתִּי עַצְמִי לַעֲסֹק בָּזֶה לְהַחֲזִיר אֶתְכֶם לְמוּטָב", איך האב דאס נישט געוואלט, נאר איך האב אלעס אוועק געגעבן אבי איר זאלט זיין גוטע אידן.


לייג די חשבונות אין דער זייט, הויב אן טון, וועסטו זען ווי אלע האבן א שטארקע געפיל צו העלפן אונזער מוסד.


דער אייבערשטער זאל העלפן זאלסט האבן הצלחה אין אלע ענינים.

#1 - א טאג אן לערנען און דאווענען, איז נישט קיין טאג
תפילה והתבודדות, עבודת השם, סדר דרך הלימוד, לימוד התורה, תכלית, לצנות, חמשה עשר באב

בעזרת ה' יתברך


יום ב' פרשת עקב, י"ח מנחם-אב, שנת תשפ"ב לפרט קטן


 


לכבוד מיין טייערער ... נרו יאיר


זע עס זאל נישט אריבערגיין קיין איין טאג אן לערנען אביסל מקרא, משנה, גמרא און מדרש. א טאג אן לערנען און אן דאווענען - איז קיין טאג, ווייל נאר תורה ותפילה - דאס בלייבט.


מיר שטייען יעצט נאך חמשה עשר באב, וואס חכמינו זכרונם לברכה זאגן (תענית לא.) "דמוסיף", ווער עס פארמערט צו לערנען, "יוסיף", לייגט מען אים צו טעג צו זיין לעבן; תורה געבט לעבן, תורה געבט אלעס.


קוק נישט אויף לצים וואס שפעטן פונעם סדר דרך הלימוד (המבואר בשיחות הר"ן, סימן עו). מוהרא"ש זאגט אין די צוואה (צוואת מוהרא"ש, אות יג): וֶוען אִיר וֶועט אָנְקוּמֶען אוֹיפְ'ן עוֹלָם הָאֱמֶת דַאן וֶועט אִיר זִיךְ אַלֵיין אִיבֶּערְצַייגְן אִין דִי רִיכְטִיגְקֵייט פוּן דֶעם "סֵדֶר דֶרֶךְ הַלִימוּד" וָואס דֶער רֶבִּי הָאט אוּנְז גֶעגֶעבְּן. עֶס אִיז אַ שָׁאד דִי צַייט זִיךְ צוּ טַעֲנָה'עֶן מִיט מֶענְטְשְׁן אִיבֶּערְ'ן "סֵדֶר דֶרֶךְ הַלִימוּד", "טַעֲמוּ וּרְאוּ כִּי טוֹב ה'" - פְּרוּבִּירְט עֶס אַלֵיין אוֹיס, וֶועט אִיר זֶען וִוי גֶעשְׁמַאק אוּן זִיס דָאס אִיז; עס איז נישט גוט זיך צו טענה'ען מיט קיינעם, אויבן אין הימל וועט מען זען דאס שיינקייט, דאס ווארהייט פונעם סדר דרך הלימוד.


טו צו דער זאך, זאג די ווערטער פון משניות און גמרא - אפילו אן פארשטיין, אפילו מיט גרייזן, אפילו מיט אלע אפילו'ס; זאג די ווערטער פון תורה - וועסטו ווערן א גרויסער צדיק, דו וועסט אלעס מתקן זיין.