בריוון פונעם ראש ישיבה שליט"א

#21 - וויפיל שעדליכע גיפט עס ליגט באהאלטן אין ביכער
אידישע שטוב, מאגאזינען, צייטונגען

בעזרת ה' יתברך - יום ה' פרשת נח, כ"ט תשרי, שנת תשפ"ה לפרט קטן


 


לכבוד ... נרו יאיר, בארא פארק


געב אכטונג דיינע טעכטער זאלן ליינען נאר ערליכע ביכער וואס האבן הסכמות פון ערליכע רבנים. האסט נישט קיין השגה וויפיל שעדליכע גיפט עס ליגט באהאלטן אין ביכער, צדיקים האבן געזאגט ביכ"ל איז די ראשי תיבות כ'ל ב'איה ל'א י'שובון, עס גייט אריין די מיינונג פון די שרייבער, און אז זיין מיינונג איז פארדארבן - ווערט דער ליינער פארדארבן, און אז דער שרייבער איז אן אפיקורס - ווערט דער ליינער אן אפיקורס, דעריבער דארף מען זייער אכטונג געבן נישט ארייננעמען ביכער וואס מען ווייסט נישט ווער דער שרייבער איז.


ביי מיינע עלטערן אין שטוב איז נישט געווען קיין ביכער, און אזוי אויך ביי מיר אין שטוב איז נישטא קיין ביכער.


דער אייבערשטער זאל העלפן זאלסט האבן הצלחה אין אלע ענינים.

#20 - ארויס פון די הייליגע טעג, בלייב ריין און הייליג
מאוויס, פרנסה, טעלעפאן, אידישע שטוב, מאגאזינען, שמירת עינים, צייטונגען, תפילה, ימים נוראים

בעזרת ה' יתברך - יום ד' פרשת נח, כ"ח תשרי, שנת תשפ"ה לפרט קטן


 


לכבוד ... נרו יאיר


טו וואס נח האט געטון, ווען די גאנצע וועלט איז געווען אזוי געפאלן, "כי השחית כל בשר את דרכו" וגו', ער האט געמאכט א תיבה; דאס מיינט מען תיבות התפילה, ער האט געניצט די זאך פון התבודדות ותפילה, "את האלקים התהלך נח", נח איז געגאנגען מיטן אייבערשטן, ער האט גערעדט צום אייבערשטן, זיך מתבודד געווען צום אייבערשטן; נאר אזוי איז ער געראטעוועט געווארן פון פגם הברית רחמנא לצלן.


איך בעט דיך זייער, מיר זענען יעצט ארויס פון די הייליגע טעג, בלייב ריין און הייליג, קוק נישט קיין מאוויס; וואלסטו געזען וואס איין ראי' אסורה טוט מיט די נפש, רוח ונשמה, ווי עס ווערט שווארץ און פארברענט - וואלסטו זיכער נישט געקוקט. איך בעט דיך, ראטעווע זיך, ראטעווע דיין נשמה, קוק נישט קיין קליפס, מאוויס, אויך נישט אידישע זאכן, ווייל אזוי ארבעט דער יצר הרע, ער ארבעט מיט א פלאן; קוק נאר דאס, און טו נאר דאס, "היום אומר לו עשה כך", היינט זאגט ער אים טו דאס "ומחר אומר לו עשה כך", און מארגן זאגט ער אים טו נאר דאס, "עד שאומר לו", ביז ער זאגט אים, "לך עבוד עבודה זרה", גיי דין עבודה זרה, רחמנא לצלן.


נעם נישט אריין אין שטוב דיין ארבעטס טעלעפאן, טייל אפ די ארבעט מיט די פרנסה, בוי דיין לעבן געזונט; ארבעט אין די שעות פון ארבעט און נאכן ארבעטן לייג אוועק דיינע כלים אין אפיס, און גיי אהיים און אין שול, זיי א איד, זיי א טאטע, זיי א מאן, זיי א מענטש מיט א קלארן פארשטאנד.


טו וואס נח האט געטון, ער האט געזען ווי דער וועלט ווערט חרוב, "כי השחת כל בשר את דרכו על הארץ", די דור המבול איז געווען איין שטיק ניאוף, אזוי ווי די היינטיגע דור, האט ער זיך געמאכט א תיבה, ער האט האט גערעדט ווערטער צום אייבערשטן, טו דו אויך אזוי, גיי התבודדות, גיי שריי צום אייבערשטן: "טאטע איך וויל זיין א איד, טאטע איך וויל נישט טון קיין עבירות, טאטע איך וויל נישט פוגם זיין בברית, איך וויל ריינע אויגן, ריינע מחשבות".


מארגן וועט זיין א שיעור, הלואי וועסטו קומען זיך אויפפרישן מיט דעם רבינ'ס עצות און התחזקות.


ווען דו גייסט איינקויפן פאר שבת, זאלסטו מער נישט קויפן קיין שום 'ליין מאטריאל', נעם נישט אריין אין שטוב 'ליין מאטריאל', האלט דיין שטוב ריין פון פרעמדע השקפות, זע דיין שטוב זאל זיין געבויט אויפן רבינ'ס ווערטער.


דער אייבערשטער זאל העלפן זאלסט האבן הצלחה אין אלע ענינים.

#19 - די "שטעטל בלעטל" איז די איינציגסטע מאגאזין ביי אונז אין שטוב
מאגאזינען, צייטונגען, בלעטל, חיזוק למפיץ

בעזרת ה' יתברך - יום ג' פרשת עקב, ט"ז מנחם-אב, שנת תשפ"ד לפרט קטן


לכבוד ... נרו יאיר, גבאי קרית ברסלב


איך וואלט דיר געדארפט יעדע וואך שרייבן א דאנק בריוו, ווי איך און מיין גאנצע משפחה, זענען זיך מחי' מיט די הערליכע אויסגאבע "שטעטל בלעטל", מידי שבוע בשבוע.


דאס איז די איינציגסטע מאגעזין וואס קומט אריין ביי אונז אין שטוב פון אונזער חתונה, מיר נעמען נישט אריין קיין שום ליין מאטריאל, אויך מיינע טייערע עלטערן האבן קיינמאל נישט אריינגענומען אין שטוב קיין צייטונגען און מאגעזינען וכדומה, נאר די שטעטל בלעטל צייטונג, דאס ליינען מיר, און מיר זענען זיך זייער מחי' מיט דעם.


גיי אן מיט דיין עבודת הקודש, שטעל זיך נישט אפ פאר גארנישט, און אז דו האסט חלישות הדעת וכו' - זאלסטו זיך בשום אין אופן נישט אפשטעלן; ווער עס טוט אין הדפסה והפצה - האט חלישת הדעת, איך האב אויך חלישות הדעת, דאס טאר אבער נישט אפשטעלן פון טון וואס מען טוט.


דער אייבערשטער זאל העלפן זאלסט האבן הצלחה אין אלע ענינים.


א כתיבה וחתימה טובה, א גוט געבענטשט יאר.

#18 - נישט גוט צו האבן אין שטוב צייטונגען און מאגאזינען פון די פרעמד
מאגאזינען, צייטונגען

בעזרת ה' יתברך - יום ד' פרשת עקב, י"ז מנחם-אב, שנת תשפ"ד לפרט קטן


 


לכבוד ... נרו יאיר


נעם ארויס צוביסליך פון שטוב אלע ליין מאטריאל, עס איז נישט גוט צו האבן אין שטוב צייטונגען און מאגאזינען פון די פרעמד, אפילו די אידישע וואס איז געדרוקט מיט אידישע אותיות, און אפילו די וואס טוען עס אן מיט א לבוש פון תורות - איז עס פול מיט ליצנות און עס שאדט פאר יראת שמים.


מיר האבן אייגענע ליין מאטריאל וואס איז ריין פון ליצנות, אונזערע ליין מאטריאל, די שטעטל בלעטל איז אנגעפילט מיט יראת שמים, מיט אמונה און חיזוק אויף תפילה, אויך די גליונות איז מלא יראת שמים, און ווער רעדט נאך פון די נייע קונטרסים עצתו אמונה, דאס איז פול מיט חיזוק און יראת שמים, שכל און הדרכה פון מוהרא"ש זכותו יגן עלינו. אלע בריוו זענען פון אשר בנחל; מוהרא"ש האט מיר בפירוש געזאגט נאך די ליל שישי שיעורים: "פון יעדע שיעור זאלסטו מאכן הונדערט שיעורים", און דאס איז די בריוו פון עצתו אמונה, ווייל פון יעדע בריוו אין אשר בנחל קען מען שרייבן גאנצע בענדער ספרים, פון די שכל און וועג ווי מוהרא"ש האט אונז געלערנט ווי אזוי צו לעבן.


א גרויסן דאנק פארן העלפן מיט די יערליכע קאמפיין 'אנשי חיל' צו העלפן אונזערע מוסדות.


דער אייבערשטער זאל העלפן זאלסט האבן הצלחה אין אלע ענינים.


א כתיבה וחתימה טובה, א גוט געבענטשט יאר.

#17 - א מלמד דארף מער אכטונג געבן וואס ער הערט און ליינט
נייעס, צייטונגען, ליצנות, חיזוק פאר מחנכים

בעזרת ה' יתברך - יום א' פרשת פקודי, א' דראש חודש אדר ב', שנת תשפ"ד לפרט קטן


 


לכבוד מיין טייערער ... נרו יאיר, קרית ברסלב


געב זיך אכטונג וואס דו ליינסט און וואס דו הערסט, א מלמד דארף מער אכטונג געבן נישט צו הערן ליצנות, ווייל וואס מען הערט – דאס קומט נאכדעם ארויס ווען מען לערנט מיט תלמידים. א מענטש רעדט פון וואס ער טראכט, און מען טראכט פון וואס מען ליינט און הערט; דארף מען זייער אכטונג געבן נישט צו אויסהערן די נייעס האטליינס וואס איז ליצנות.


באמת איז נישטא קיין צייט צו ליינען צייטונגען און הערן די שטותים האטליינס; אדער לערנט מען אדער דאווענט מען, אדער רעדט מען מיט די ווייב, מען העלפט איר אין שטוב, אדער גיין מען הפצה וכו'.


בעט דעם אייבערשטן עס זאל דיר נישט ציען די סארט זאכן, עס זאל דיר ציען צו ענדיגן כל התורה כולה, עס זאל דיר ציען מקרב זיין אלע אידן צום אייבערשטן.

#16 - וועלכע צייטונגען און האטליינס זענען גוט?
שכר לימוד, אמונה, נייעס, צייטונגען, האטליין

בעזרת ה' יתברך - יום ג' פרשת תצוה, שובבי"ם, י"א אדר א', שנת תשפ"ד לפרט קטן


 


לכבוד ... נרו יאיר


ליין נישט קיין צייטונגען און מאגעזינען. מוהרא"ש זאגט א סימן וואס פאר א צייטונג און מאגעזין מיר קענען ליינען, ווען מיר וועלן זען די קעפל פונעם צייטונג, אז עס וועט שטיין מיט קידוש לבנה אותיות: "עס איז דא א באשעפער וואס ער פירט אלעס, ער מאכט אלעס און טוט אלעס, קיינער קען נישט מאכן; נישט דער פרעזידענט, נישט דער פירער, נאר דער אייבערשטער"; ווען מען וועט זען אזא קעפל - וועט מען מעגן ליינען די צייטונג, אבער ווילאנג עס שטייט נישט אין גרויסע ווערטער אז דער אייבערשטער איז אלעס - איז די גאנצע צייטונג איין גרויסע בלאף, איין גרויסע שקר.


אזוי אויך זאלסטו נישט אויסהערן די האטליינס פון נייעס, נאר ווען מען וועט רעדן פון אייבערשטן, יעדע פאר ווערטער וועט מען הערן אייבערשטער, אייבערשטער און נאכאמאל אייבערשטער - דעמאלט וועט מען מעגן הערן; כל זמן מען רעדט נישט פון אייבערשטן - איז אלעס איין שטיק בלאף.


פון ווען איך בין מקורב געווארן צו מוהרא"ש איז מיר זייער שווער צו הערן מענטשן רעדן, איך טראכט 'פארוואס רעדסטו נישט פונעם אייבערשטן? וואס רעדסטו דאס מיט יענץ? רעד פון באשעפער'; דאס האב איך באקומען פון מוהרא"ש.


צאל שכר לימוד וועסטו זען נחת ביי דיינע קינדער.


דער אייבערשטער זאל העלפן זאלסט האבן הצלחה אין אל

#15 - וואלסטו געוואוסט ווי שעדליך צייטונגען איז, וואלסטו זיי נישט אנגערירט
שבת קודש, עצתו אמונה, מאגאזינען, צייטונגען

בעזרת ה' יתברך - א' פרשת קרח, ראש חודש תמוז, שנת תשפ"ג לפרט קטן


 


לכבוד מיין טייערער ליבער ... נרו יאיר, בארא פארק


איך וועל דיר זאגן דעם אמת, איך שטרענג זיך זייער אן מידי שבוע בשבוע צו שרייבן אסאך בריוו, עס זאל זיין א קונטרס "עצתו אמונה" צו ליינען פאר אנשי שלומינו; נאר פאר דעם אליין, מען זאל נישט ליינען צייטונגען און מאגאזינען, און געלויבט דעם אייבערשטן אז צענדליגער משפחות, מענער און פרויען זאגן - אז זיי ליינען מער נישט קיין צייטונגען און נעמען מער נישט אריין אין שטוב מאגאזינען זייט זיי ליינען די הייליגע קונטרסים פון עצתו אמונה.


פאריגע וואך איז מיר נישט אויסגעקומען גענוג צייט צו ענדיגן א קונטרס, און יעצט זאגסטו מיר אז פאריגע וואך האסטו צוריק אנגעהויבן ליינען די עקלדיגע צייטונג ..., דאס האט מיר זייער וויי געטון.


איך טראכט, דו ווייסט נישט ווי שעדליך די זאכן זענען; וואלסטו געוויסט ווי שעדליך ליינען צייטונגען איז פאר'ן עקזיסטענץ פונעם מענטש און פאר די מח מחשבה - וואלסטו דאס נישט אנגערירט.


שבת איז א צייט פון תשובה, פון ווערן נאנט צום אייבערשטן, שבת זאלסטו לערנען דעם הייליגן רבינ'ס ספרים, שבת זאלסטו זיך מתבודד זיין; בפרט יעצט ווען דו שטייסט פאר דיין חתונה, גייסט אויפבויען א אידישע שטוב - זאלסטו זיך אנגרייטן מיט תהילים, מיט זוהר הקדוש; שבת קודש זאלסטו לערנען דעם הייליגן זוהר, נישט די פאנטאזיעס פון די געמיינע שרייבערס.


 

#14 - נעם נישט אריין אין שטוב קיין צייטונגען
תפילה והתבודדות, שבת קודש, בריוו, עצתו אמונה, צייטונגען

בעזרת ה' יתברך - יום ב' פרשת שלח, כ"ג סיון, שנת תשפ"ג לפרט קטן


 


לכבוד מיין טייערער ... נרו יאיר, קרית ברסלב


עס איז כדאי זאלסט צאמנעמען אלע בריוו וואס איך האב דיר געשריבן במשך אלע יארן פון ווען מיר קענען זיך און גיי דאס איבער. אין די בריוו איז דא אסאך עצות, חיזוק און שכל פארן לעבן, סיי פארן טאג טעגליכן לעבן און סיי אויף שפעטער.


נעם נישט אריין אין שטוב קיין צייטונגען, און אז מען דארף אמאל קוקן - איז זיכער נישט שבת קודש, די הייליגע טאג; שבת איז א צייט צו לערנען און דאווענען און זיך מחזק זיין ביראת שמים. קענסט איבערקוקן די בריוו שבת, זיך מחזק זיין ביראת שמים.


עצתו אמונה איז גוט צו לערנען, בפרט שבת. די בריוו איז זייער מחזק ליראת שמים, און עס ברענגט דעם מענטש צוריק צום אייבערשטן.


טייערער ברודער, הויב אן דיין טאג מיט תפילה והתבודדות. גיי הינטער דיין שטוב, צווישן די גראז, בעטן דעם אייבערשטן אויף די שלעכטע מידות און די שלעכטע תאוות, ביז דו וועסט זוכה זיין זיי צו מבטל זיין.

#13 - איך געב נישט קיין אינטערוויו פאר קיין שום אויסגאבע און צייטונג
הפצה, מאגאזינען, ראש ישיבה, צייטונגען

בעזרת ה' יתברך


יום ג' פרשת ויקהל-פקודי, כ"א אדר, שנת תשפ"ג לפרט קטן


 


לכבוד מיין ליבער ... נרו יאיר


איך האב ערהאלטן דיין מעסעדזש.


אינטערעסאנט אז דו פרעגסט מיך נאכאמאל און נאכאמאל נאכדעם וואס דו ווייסט שוין קלאר אז איך געב נישט קיין אינטערוויו פאר קיין שום אויסגאבע און קיין שום צייטונג, און איך זאג פאר אלע מיינע צוהערער נישט צו האבן צוטון מיט די זאכן, איז פארוואס פרעגסטו מיך איבער?


דו ביסט דאך א תלמיד פון מוהרא"ש, דו האסט דאך קלאר געהערט וואס מוהרא"ש האט צו זאגן בנוגע צייטונגען און אויסגאבעס; איז מיר א וואונדער אז דו פרעגסט מיך נאכאמאל. ענדערש זאלסטו זיך אריינלייגן אין פארשפרייטן די ספרים און קונטרסים פון מוהרא"ש, וואס האט אזוי שיין און קלאר אראפגעברענגט דעם רבינ'ס תורות פאר אונזערע קליינע מוחות. ווייל איין ספר, איין קונטרס וואס דו געבסט מיד ליד פאר א בחור אדער אינגערמאן - האסטו מער געטון ווי רעדן מיט די כלי שופכין וכו'.


דער אייבערשטער זאל העלפן זאלסט האבן הצלחה אין אלע ענינים.


 

#12 - די עיקר כוחות לייג אריין אין חדר
חינוך הילדים, מלמדים, מוסדות, חדר, גליון, צייטונגען, בלעטל

בעזרת ה' יתברך


יום ה' פרשת וארא, י"ב שובבי"ם, כ"ו טבת, שנת תשפ"ג לפרט קטן


 


לכבוד מיין ליבער ... נרו יאיר, מלמד תלמוד תורה היכל הקודש ליבערטי


איך האב ערהאלטן דיין בריוו.


די עיקר כוחות לייג אריין אין חדר; אז דו ווילסט זיך אויסלופטערן קענסטו שרייבן פאר אונזער צייטונג, אבער נישט אויפ'ן חשבון פון אונזערע קינדער. גלייב מיר, עס איז מיר גארנישט אינטערעסאנט נאר אויב אונזער חינוך איז הונדערט פראצענט גוט, אויב די חינוך איז נישט הונדערט פראצענט גוט - איז מיר נישט אינטערעסאנט גארנישט; נישט דער צייטונג, נישט דער בלעטל און נישט קיין גליונות, גארנישט גארנישט.


דער אייבערשטער זאל העלפן זאלסט האבן הצלחה אין אלע ענינים.


 

#11 - מען דארף אריינלייגן אלוקות מיט חכמה אינעם צייטונג
הפצה, סיום, סדר דרך הלימוד, נייעס, צייטונגען

בעזרת ה' יתברך


יום א' פרשת ויקהל, י"ט אדר א', שנת תשפ"ב לפרט קטן


 


לכבוד מיין טייערער ... נרו יאיר, ברסלב ליבערטי


דער "שטעטל בלעטל" איז זייער שיין, עס איז א גרויסע הפצה; מענטשן וועלן ענדערש ליינען א צייטונג ווי נעמען א ספר, דארף מען מיט חכמה אריינלייגן אינעם צייטונג - אלוקות, און אויך די עצות פון רבי'ן, דרך הלימוד וכדומה.


דאס האסטו א קליינע נייעס פונעם דרך הלימוד:


וויליאמסבורג. דעם פארגאנגענעם וואך פרייטאג צו נאכטס ביי די באטע ביים ראש ישיבה אינדערהיים איז פארגעקומען א סיום פון מאה פעמים ואחד, הונדערט און איין מאל ששה סדרי משנה. ר' משה ארי' שניצלער האט זוכה געווען במשך פינף און צוואנציג יאר צו מסיים זיין הונדערט און איין מאל ששה סדרי משנה.


דער ראש ישיבה האט געזאגט, אינטערעסאנט, אינעם היינטיגן בלאט גמרא, מסכת חגיגה דף ט', זאגן חכמינו זכרונם לברכה (עמוד ב): "אֵינוֹ דוֹמֶה שׁוֹנֶה פִרְקוֹ מֵאָה פְעָמִים", עס איז נישט גלייך דאס גרויסקייט פון דער וואס לערנט א פרק הונדערט מאל, "לְשׁוֹנֶה פִרְקוֹ מֵאָה פְעָמִים וְאַחַת", צו דער וואס לערנט א פרק הונדערט און איין מאל; אינטערעסאנט אז דער סיום איז פונקט דעם היינטיגן טאג.


משה ארי' האט דערציילט: "עס איז געווען דעם ערשטן זומער ווען די ישיבה האט זיך געעפנט, זומער שנת תשס"ט, - בין איך געווען אין קעמפ, איך האב געהאט דארט א באנגעלאו. איך האב געלערנט מיינע שיעורים טור מיט לבוש, דער ראש ישיבה האט מיך געפרעגט 'האסט שוין היינט געלערנט ח"י פרקים משניות?' נאכן ענטפערן 'ניין' האט מיר דער ראש ישיבה געזאגט 'לערן ח"י פרקים משניות, נאכדעם זאלסטו לערנען דיינע אנדערע שיעורים'; דאס האט מיר געגעבן דעם שטופ צו לערנען פלייסיג משניות".


עס איז געווען זייער פרייליך. איינע פון די באטייליגטע געבן איבער, ער האט אלץ געוויסט אז משה ארי' איז רייך, ער האט אבער נישט געוויסט אז ער איז אזוי רייך; ער האט הונדערט און איין ביליאנען! נאר דער וואס לערנט תורה איז רייך, נאר דאס בלייבט פונעם מענטש.


מוהרא"ש פלעגט זיך בארומען: "ווען מען זעט איינעם מיט א משניות זאגט מען גלייך אויף אים 'ער באלאנגט ביי היכל הקודש'"; דאס זעט מען אלץ ביי משה ארי', וואו ער גייט, וואו ער שטייט - האלט ער מיט זיך א קליינע משניות, דאס איז א סימן פון א ריכטיגער תלמיד היכל הקודש.


אזעלכע נייעס זאלסטו מאכן.


שטארק זיך מיט דיין הייליגע ארבעט, יפוצו מעיינותיך חוצה.


 

#10 - א ברסלב'ער צייטונג האט אביסל נייעס, און דער עיקר תורה, תפילה ויראת שמים
שטעטל, גליון, נייעס, צייטונגען

בעזרת ה' יתברך


יום ד' פרשת בא, ג' שבט, שנת תשפ"ב לפרט קטן


לכבוד ... נרו יאיר, רעדאקטאר שטעטל בלעטל, קרית ברסלב


איך האב ערהאלטן דיין בריוו.


בנוגע אויב דו זאלסט מאכן א נייעס אינעם צייטונג פון דעם אז מנחם איז געווארן א מיטגליד אין די פלענינ"ג באור"ד; יא, דו קענסט מאכן א נייעס, זאלסט אבער געדענקען די ציל פון אונזער צייטונג, אונזער צייטונג "שטעטל בלעטל" - האבן מיר געעפנט פאר איין ציל. היות עס איז דא מענטשן וואס זיי זענען נישט דערביי פון נעמען שבת ביינאכט א חומש, אדער משניות, וכדומה, אזוי אויך שבת נאכמיטאג, אנשטאט נעמען א תהילים און זינגען צום אייבערשטן די זיסע פסוקים, אים דאנקען פאר די וואך וואס איז אריבער און בעטן פאר די נייע וואך וואס קומט, - וועלן זיי ענדערש זיצן מיט א צייטונג און קוקן נייעס וכדומה. דעריבער האבן מיר געמאכט די צייטונג אריינצוברענגען דעם רבינ'ס עצות און שכל אין די וועלט, אזוי ווי שלמה המלך זאגט (משלי כד, ו): "כִּי בְתַחְבֻּלוֹת תַּעֲשֶׂה לְּךָ מִלְחָמָה", מיט חכמה, מיט דריידלעך - זאלסטו זיך קריגן מיט'ן יצר הרע; האבן מיר געמאכט די צייטונג פארשטעלט מיט נייעס, פארשטעלט מיט בילדער, און אונטער די בילדער און נייעס איז באהאלטן כבוד אלוקים.


איך וועל דיר שרייבן א ביישפיל ווי אזוי מען פלעכט א נייעס מיט שכל און עצות פון רבי'ן, איך האף דו וועסט זיך אויסלערנען מיט דער צייט ווי אזוי צו מאכן דעם בלעטל:


פון ליבערטי קומט אריין די גוטע נייעס, א חשוב'ער אינגערמאן מיט'ן נאמען מנחם שטיינבערג הי"ו איז ערוועלט געווארן דורכ'ן טאון לעגיסלאטאר צו ווערן א חלק פון די פלענינ"ג באר"ד פון ליבערטי.


מען זעט די סיעתא דשמיא אויף טריט און שריט; קום צוויי יאר צוריק האבן זיך אנשי שלומינו ארויסגעצויגן קיין ליבערטי, מען האט מייסד געווען א שטעטל על שם רבינו. זומער שנת תשע"ט האבן זיך ארויסגעצויגן א מנין משפחות, מען האט געעפנט מוסדות ווי מיר זענען מחנך די קינדער מיט אמונה און יראת שמים אויפ'ן וועג פון רבי'ן.


אלע וואונדערן זיך, 'וואס איז די סוד פון די ברסלב'ער שטעטל? ווי אזוי בליט דאס אזוי שיין? יעדע וואך ציען זיך ארויס נאך משפחות, עס האלט שוין ביי קרוב צו הונדערט משפחות כן ירבו; וואס איז זייער סוד? וואס איז פשט אז אינגעלייט פון שטעטל זיצן שוין ביי מיטינגען פון די רעגירונגס באאמאטע?'


דער סוד איז תפילה! נישטא קיין ריר אין שטעטל וואס זאל נישט זיין אין דעם הויפענעס תפילה; נישטא קיין שטיינדל אין שטעטל וואס זאל נישט ליגן אונטער דעם תפילה.


מיר בעטן די חשוב'ע ליינער, נעמט נישט אן וואס מיר שרייבן, גייט אליינס אריבער אין שטעטל, כאפט א שמועס מיט די אינגעלייט וואס וואוינען דארט, וועט איר זיך אליינס איבערצייגן וואס איר ליינט, איר וועט שטיין מיט אן אפענעם מויל ווען איר וועט הערן די וואונדערליכע מעשיות פון תפילה פון פשוט'ע אינגעלייט; אינגעלייט וואס ארבעטן ביטער שווער צו ברענגען פרנסה - האבן די השגה וואס צדיקים האבן משיג געווען נאך שווערע עבודות, דאס איז דער כח פון הייליגן רבי'ן וואס לאזט זיך אראפ צו אונז אנשים פשוטים מאוד און ברענגט אונז צו די הויכע זאכן.


זיך צו באקענען פון דער נאנט מיט דעם אינגערמאן מנחם שטיינבערג. מנחם איז א תלמיד פון ישיבה, ער האט זיך מוסר נפש געווען ביי די דרייצן יאר צו קומען לערנען אין ישיבה, זיינע עלטערן - אזוי ווי אלע עלטערן וואס הערן לשון הרע אויף אונזער ישיבה - האבן נישט געוואלט ער זאל קומען לערנען דא, מען האט אים געפייניגט מיט שרעקליכע פיין, ווען זיי האבן איינגעזען אז עס העלפט נישט די אלע פיין, דער בחור מנחם איז שטארק ווי א לייב, ער וויל גיין לערנען נאר אין ברסלב - האבן זיי אים אריינגעלייגט אין תפיסה ער זאל נישט קענען קומען אין ישיבה, ביז די שטאט האט זיך אריינגעמישט, מיט די הילף פון עסקנים און מיט די הילף פון מרת ... תחי' האט מען אים אריינגעלייגט אין ישיבה.


מנחם האט יעצט זוכה געווען צו מסיים זיין די ניין און ניינציגסטע מאל ששה סדרי משנה. דאס איז אן אינטערעסאנטע זאך; געווענליך די אלע שושקעס, די אלע וויכטיג מאכערס וואס שטופן זיך אריין ביי די הויכע פענסטער - זענען אינגעלייט וואס לערנען נישט און דאווענען קוים, זיי זוכן סיפוק פאר זייער הונגעריגע נשמה, די בארד און פיאות ווערט קערצער און ווייניגער וכו'; אין ברסלב איז עס אנדערש, דיקא די פלייסיגע אינגעלייט וואס פארפעלן נישט זייערע שיעורים כסדרן, זיי לערנען בהתמדה רבה, - דיקא די אינגעלייט וואס האבן שיינע פיאות מיט פילע בערד - די זענען די וויכטיג מאכערס, די קנאקערס וכו'.


עד כאן הנייעס.


קענסט עס צופיצן, קענסט ארום דרייען; איך שיק דיר א ביישפיל ווי אזוי א נייעס אין די ברסלב'ער צייטונג דארף זיין, פינטלעך פון די נייעס און דער עיקר תורה, תפילה ויראת שמים.


דער אייבערשטער זאל העלפן זאלסט מצליח זיין אין אלע דיינע וועגן.

#9 - די ברסלב'ע צייטונג איז זייער שיין
הפצה, הדפסה, צייטונגען

בעזרת ה' יתברך


יום ד' פרשת וירא, י"ד מרחשון, שנת תשפ"ב לפרט קטן


 


לכבוד מיין טייערער ... נרו יאיר, ברסלב ליבערטי


דער צייטונג איז זייער שיין, עס איז אנגעפילט מיט אמונה און חיזוק, עס ווערט שענער און שענער און רייכער וואך נאך וואך. איך האף אז דו טוסט דאס מיט דיין גאנצע הארץ, דאס איז די גרעסטע הפצה, מענטשן גלייכן דאס זייער, מענטשן גלייכן קאלירפול, אויג פארכאפנד וכדומה.


עס איז כדאי צו טוישן דעם ערשטן בלאט; עס איז נישט אזוי שיין, עס דארף זיין שענער. יעצט ביים אנהייב קען מען נאך טוישן, איין מאל עס ווערט א געוואוינהייט, דעמאלט לאזט מען שוין ווי אזוי עס איז.


אויך קענסטו מאכן א קינדער אפטיילונג; קענסט נעמען פון האברך ... די עצתו אמונה פאר קינדער. ער האט שוין מעשיות פאר א יאר, ער האט דאס איבערגעמאכט פון פריש, אלע בילדער קאלירט; קענסט דאס נוצן פאר די קינדער אפטיילונג.


שטארק זיך מיט די הייליגע ארבעט פון מגלה זיין דעם אייבערשטן פאר די וועלט.

#8 - אן אייגענעם צייטונג וואס זאל זיין נאר פון אמונה
אמונה, ראש השנה, מאגאזינען, דאווענען, צייטונגען

בעזרת ה' יתברך


ליל שישי פרשת נצבים, כ"ו אלול, שנת תשפ"א לפרט קטן, אומאן


 


לכבוד מיין ליבער ... נרו יאיר


איך מוז דיר זאגן ווי שיין דו האסט געמאכט דעם "קרית ברסלב בלעטל"; פון א בלעטל איז געווארן א צווייגל. איך האף דו וועסט עס מאכן גרעסער און גרעסער ביז עס וועט ווערן א גרויסער בוים, א צייטונג.


איך פאר מיר, לכשלעצמי - דארף איך נישט קיין צייטונג, אבער איך זע אז אלע ליינען, עס קומט שבת זעצט מען זיך אראפ ליינען, מען קויפט זיך צאם בערג ליין מאטריאל וואס איז זייער שעדליך, בפרט די פרומע אויסגאבעס וואס איז איינגעוויקלט מיט חסידות וכדומה, עס זעט אויס אזוי דערהויבן - דאס איז זייער שעדליך. וויל איך זייער מיר זאלן האבן אן אייגענעם צייטונג וואס זאל זיין מרישא ועד גמירא נאר פון אמונה, נאר פון הייליגן רבי'ן און פון זיינע הייליגע תלמידים.


איך וויל דיר מכבד זיין מיט פארזאגן סליחות ערב ראש השנה און אויך מעריב ביידע נעכט ראש השנה, אבער איך וויל דו זאלסט דאווענען שיין שטייטליך. א גאנץ יאר דאווענט מען ווי מען דאווענט, אבער ווען עס קומט פרייטאג צו נאכטס און שבת בייטאג דארף מען דאווענען אביסל שטייטער, און זיכער ווען עס קומט ראש השנה און יום כיפורים, ווען אלע ווילן זיך אויסבעטן א גוט יאר, דארף מען דאווענען אביסל שטייטער; אויך מיט שכל, נישט סתם ציען די נערווען, אבער נישט כאפעדיג.


דער אייבערשטער זאל העלפן אונזערע תפילות און אלע תפילות פון כלל ישראל זאלן ארויפגיין און אנגענומען ווערן ברחמים וברצון.


בנוגע בעלי תפילות יום כיפורים אין שטעטל; וועל איך רעדן מיט דיר פנים בפנים.


א כתיבה וחתימה טובה.

#7 - מיר קלאגן אויפ'ן חורבן בית המקדש
תפילות אויף אידיש, אמונה, בין המצרים, הפצה, צדיקים, אומאן, ראש השנה, צייטונגען, פאליטיק, תשעה באב

בעזרת ה' יתברך


יום ד' פרשת פנחס, כ' תמוז, שנת תשפ"א לפרט קטן


לכבוד אנשי שלומינו, תלמידי היכל הקודש בני ברק, ה' עליהם יחיו


זייט מיר מוחל, איך דארף ווען שרייבן פאר אייך יעדן טאג א בריוו, כאטשיג איין מאל א וואך; וואס זאל איך טון, איך קום נישט אן, איך האב אזויפיל זאכן וואס ליגט אויף מיר צו טון, זייט מיר דן לכף זכות; איך וועל פרובירן פון יעצט צו מאכן צייט צו שרייבן פאר די טייערע אנשי שלומינו פון ארץ ישראל.


מיר זענען יעצט אריין אין די דריי וואכן, די טעג זענען טעג וואס מיר קלאגן אויפ'ן חורבן בית המקדש; דער רבי זאגט (לקוטי מוהר"ן חלק ב', סימן סז) אז דער עיקר חורבן בית המקדש איז אז מען ווייסט נישט פונעם צדיק, די צדיקי אמת זענען פארשטעלט פון די וועלט, ווער איז גרויס? ווער איז חשוב? טאָטערן, זאכן וואס זענען גארנישט, דאס איז שריפת בית המקדש; אויף דעם וויינען מיר, אויפ'ן צדיק וואס איז פארשטעלט פון דער וועלט. ווייל ווען דער צדיק וואלט ווען נישט געווען פארשטעלט, וואלט נישט געווען דער חורבן בית המקדש. קוקט דעם לשון פון רבי'ן: "וְעַל זֶה נֶאֱמַר: 'תִּשְׁתַּפֵּכְנָה אַבְנֵי קֹדֶשׁ בְּרֹאשׁ כָּל חוּצוֹת, בְּנֵי צִיּוֹן הַיְקָרִים הַמְסֻלָּאִים בַּפָּז' וְכוּ' (אֵיכָה ד), דְּהַיְנוּ שֶׁיִּשְׂרָאֵל קְדוֹשִׁים מִתְגַּלְגְּלִים, חַס וְשָׁלוֹם, בְּרֹאשׁ כָּל חוּצוֹת, כִּי נִסְתַּלֵּק וְנִתְעַלֵּם הָרֹאשׁ בַּיִת, דְּהַיְנוּ הַצַּדִּיק הָאֲמִתִּי, וְנִתְגַּבֵּר, חַס וְשָׁלוֹם, הַהֵפֶךְ, שֶׁהוּא בְּחִינַת שֵׁם שֶׁל הַטֻּמְאָה שֶׁל הַחִיצוֹנִים, בְּחִינַת רֹאשׁ כָּל חוּצוֹת כַּנַּ"ל", אידישע קינדער וואלגערן זיך אין די גאסן, נישטא קיין הויז פאר זיי; דער צדיק, דער ראש בית - איז פארהוילן.


מיר דארפן אין די טעג זיך שטארקן אין פארשפרייטן די ספרים און קונטרסים, עצות און חיזוק פון הייליגן רבי'ן, ביתר שאת וביתר עוז, דאס איז בנין בית המקדש. חכמינו זכרונם לברכה זאגן (ברכות לג.): "כָּל אָדָם שֶּׁיֶּשׁ בּוֹ דֵּעָה כְּאִילוּ נִבְנָה בֵּית הַמִּקְדָּשׁ בְּיָמָיו", ווער עס האט שכל, ביי אים איז אזוי ווי דער בית המקדש איז אויפגעבויט, ער שפירט יעצט וואס מען האט געשפירט אין בית המקדש; אין בית המקדש איז געווען א שטארקע גילוי אלוקית, א פלאץ וואו מען האט געשפירט דעם אייבערשטן. ווען מען האט דעה, מען האט שכל, מען ווייסט, מען גלייבט און מען לעבט מיט 'מְמַלֵּא כָּל עַלְמִין, וְסוֹבֵב כָּל עַלְמִין, וּבְתוֹךְ כָּל עַלְמִין, אֵין שׁוּם מְצִיאוּת בִּלְעָדָיו יִתְבָּרַךְ כְּלָל, וּבְכָל תְּנוּעָה וּתְּנוּעָה שָׁם אֲלוּפוֹ שֶׁל עוֹלָם', מען געדענקט אז אלעס איז דער אייבערשטער און דער אייבערשטער איז אלעס - איז מען נישט אין גלות, דער גוף איז אין גלות, אבער דער קאפ, דער מח - איז נישט אין גלות, די נשמה איז נישט אין גלות. ווען מען פאלט אונטער טבע, מקרה און מזל - דעמאלט איז מען אין גלות בגוף ונפש; אין די טעג דארף מען מער עוסק זיין אין הפצה, אריינברענגען אין אלעמען 'דער אייבערשטער איז דא, דער אייבערשטער פירט די וועלט'.


טייערע ברידער, טייערע חברים, אנטלויפט פון פאליטיק, עס זאל ענק נישט אינטערעסירן די זאכן; אלע פארטייען, פון אנהייב ביזן ענדע - איז נאר שררה, כבוד און געלט. איך האב נישט מורא דאס צו זאגן און צו שרייבן, קען זיין איר זענט נישט צוגעוואוינט צו די שפראך, קען זיין עס זענען דא צווישן אייך וואס טראכטן אז די פארטיי איז א ישועה, די פארטיי איז א גאולה וכו' וכו'; זאלט איר וויסן אז אלעס איז פאליטיק, אלע פארטייען זענען איין שטיק ליגנט, אך און וויי ווער עס האט שייכות מיט זיי.


ליינט נישט קיין צייטונג, בפרט די פרומע צייטונג; פון דעם זאלט איר זיך זייער היטן, זיך נישט איינרעדן אז דאס איז א חלק פון די תורה. אנשטאט ליינען די צייטונג זאלט איר לערנען די הייליגע תורה, מאכט אייך שיעורים אין כל התורה כולה. מאכט א שיעור אין חומש רש"י יעדן טאג, זונטאג ביז שני, מאנטאג ביז שלישי און אזוי ווייטער. נאך א שיעור זאלט איר מאכן אין משניות, יעדער איינער וויפיל ער קען, פון איין פרק משניות אדער צוויי דריי, אכצן אדער מער, וויפיל צייט איר האט. מאכט זיך א שיעור אין גמרא, לערנט דעם בלאט גמרא יעדן טאג, עס איז דאך א מחי' א טאג וואס מען לערנט דעם בלאט גמרא. מאכט א שיעור אין הלכה, אין מדרש, זוהר און אזוי ווייטער.


גרייט אייך צו קומען קיין אומאן אויף ראש השנה. ווי אזוי גרייט מען זיך? מיט תפילה והתבודדות. נעמט יעדן טאג א מינוט צוויי צו בעטן דעם אייבערשטן אויף דעם, זאגט די ווערטער: "הייליגער באשעפער, איך וויל זיין אין אומאן דעם יאר ראש השנה, איך וויל א תיקון פאר מיין נפש, רוח ונשמה. הייליגער באשעפער, אלע שפעטן פון מיר, אלע מאכן חוזק פון מיר אז איך פאר קיין אומאן, מען ווארנט מיר אז מען וועט מיר שלעכטס טון אויב איך פאר קיין אומאן, הייליגער באשעפער, דו ווייסט דאך דעם ריינעם אמת, פארוואס פאר איך קיין אומאן? פארוואס גיי איך צום רבי'ן? נאר ווייל איך וויל מתקן זיין וואס איך האב פוגם געווען, קיינער ווייסט נישט ווער איך בין, דו רבונו של עולם, דו ווייסט דאך אז איך וויל זיין ערליך, איך וויל זיין גוט; איך האב אזא יצר הרע וואס ברענט אין מיר, ער ווארפט מיר אראפ אן א שיעור מאל, און דא איז דא א רבי וואס קען מיר העלפן, איך וויל פארן צו אים, העלף מיר איך זאל טאקע אנקומען צו אים".


איך בענק זיך צו אייך, איך באקום בריוו פון א טייל פון ענק, איך ווארט אויף בריוו פון יעדן באזונדער; איך קום נישט אן צו ענטפערן, אבער איך ליין אלע בריוו, איך בין זיך מחי' ווען איר שרייבט מיר.


דער אייבערשטער זאל העלפן איר זאלט האבן הצלחה אין אלע ענינים.

#6 - א רחמנות אויף מענטשן וואס האבן נישט א גוטע וועג ווייזער
הפצה, מורה דרך, צייטונגען

בעזרת ה' יתברך


יום ד' פרשת בלק, י"ג תמוז, שנת תשפ"א לפרט קטן


 


לכבוד מיין טייערער ... נרו יאיר, קרית יואל


דו האסט מיר זייער דערפרייט ווען דו האסט מיר געזאגט: "אלע מיינע עצות נעם איך נאר פון עצתו אמונה". וואויל איז דיר אז דו לעבסט מיט'ן רבי'ן, מיט מוהרא"ש און מיט אלע צדיקים.


א רחמנות אויף מענטשן, זיי האבן נישט א וועג ווייזער, זיי גייען הערן גוים רחמנא לצלן. קוק ביי דיר, ביי דיינע געשוויסטער; דער ברודער הערט דעם גוי טמא, דער אנדערער ברודער נעמט זיינע עצות פון ... – א גוי טמא ומטמא, משוקץ ומתיעוב. אזוי זענען ליידער דא אזויפיל אידישע קינדער וואס האבן נישט די עצות, די וועג – פון רבי'ן; גייען זיי נאך גוים אדער עצה געבערס וואס נעמען זייערע עצות פון גוים.


דאס אליינס דארף דיר געבן א שטופ צו גיין הפצה, פארשפרייטן די נייע קונטרסים עצתו אמונה, איש אמונות וכו'; די זיסע עצות וואס מוהרא"ש לערנט אונז פון הייליגן רבי'ן.


ביי מיר אין שטוב, פון מיין חתונה – האב איך קיינמאל נישט אריינגענומען קיין שום צייטונג, בפרט די אידישע צייטונגען וואס איז פול מיט טומאה. עס איז אן אנדערע שטוב ווען עס קומט נישט אריין קיין שום ליין מאטריאל פון די גאס, כל שכן ווידיאוס וכו'.

#5 - איך וויל נישט האבן קיין שייכות מיט צייטונגען און מאגאזינען
הפצה, מאגאזינען, צייטונגען

בעזרת ה' יתברך


יום ה' פרשת ויצא, י' כסליו, שנת תשפ"א לפרט קטן


 


לכבוד מיין טייערער ... נרו יאיר.


געב איבער פאר אלע מיינע תלמידים, זיי זאלן נישט טון קיין נארישקייטן; געבן געלט אריינצולייגן בילדער פון אונזערע אקטיוויטעטן. איך וויל נישט האבן קיין שייכות מיט צייטונגען און מאגאזינען, איך עקל זיך פון זיי, איך וויל נישט ליגן אין זייער "בית הקברות".


עס טוט מיר וויי אז נאך אזויפיל זיצן אין ישיבה, נאך אזויפיל הערן דרשות - לויפט מען נאכאלץ צו די זאכן.


מיר איז א בושה צו זיין אין די צייטונג און מאגאזינען; יעדע דאלער וואס מען געבט פאר דעם איז בל תשחית, ענדערש זאלסטו קאמפיינען צווישן אנשי שלומינו מען זאל דרוקן "אשר בנחל", "עצתו אמונה".


איך וויל נישט האבן קיין שייכות מיט דעם.


 


 

#4 - אנשטאט ליינען צייטונגען און מאגאזינען זאל מען ליינען חיזוק פון רבי'ן
בריוו, עצתו אמונה, מאגאזינען, ספרי ברסלב, גליון, נייעס, צייטונגען

בעזרת ה' יתברך


יום ג' פרשת וזאת הברכה, מחרת יום הכיפורים, י"א תשרי, שנת תשפ"א לפרט קטן


 


לכבוד מיין טייערער ... נרו יאיר.


איך בין געווען יום הקדוש אין שטעטל אין קרית ברסלב. עס איז געווען א הערליכע יום טוב, אסאך תלמידים זענען ארויסגעקומען, מען האט זיך אריינגעשטופט ביי די משפחות. די משפחות וואס וואוינען אין שטעטל האבן אריינגענומען די געסט בסבר פנים יפות.


מוצאי יום הקדוש בין איך געווען טרוד מיט א שידוך, א בחור - א תלמיד פון ישיבה, מיט א מיידל - א תלמידה פון בית פיגא; איך בין הערשט אנגעקומען אהיים מיט מיין משפחה פארטאגס, נאך פיר אזייגער. היינט אגאנצן טאג בין איך געווען פארנומען מיט שרייבן בריוון.


איך בעט דיר אויב עס איז נאך שייך זאלסט צאמנעמען אלע בריוון און דאס אפדרוקן נאך בעפאר יום טוב סוכות, אויב מעגליך עס זאל זיין גרייט ביים שיעור ליל שישי; איך וויל די אינגעלייט זאלן דאס אהיים טראגן אז די ווייבער זאלן דאס ליינען. אנשטאט ליינען צייטונגען און מאגאזינען וואס פאר'תמ'ען דעם קאפ זאל מען ליינען חיזוק פון רבי'ן, שכל פון רבי'ן און עצות פון רבי'ן; דאס איז ביי מיר דאס וויכטיגסטע זאך, דו זאלסט צושטעלן ליינען ערליכע זאכן פאר אנשי שלומינו.


צוביסלעך הער איך צוריק פון די משפחות אין די קהילה אז זיי נעמען מער נישט אריין קיין שום צייטונג און מאגאזין אין שטוב; אנשטאט די צייטונג ליינט מען עצתו אמונה מיט די גליונות און שיחות, און בעיקר נעמט מען דעם ספר תהלים וכו'.

#3 - שטארק זיך עס זאל ארויסקומען יעדע וואך א קונטרס "עצתו אמונה"
הפצה, עצתו אמונה, גליון, צייטונגען

בעזרת ה' יתברך


יום ד' פרשת אמור, י"ב אייר, שנת תש"פ לפרט קטן


 


לכבוד מיין טייערער ... נרו יאיר.


דו קענסט זיך נישט פארשטעלן דיין זכות; וויפיל אידן זענען זיך מחי' וועכנטליך מיט'ן קונטרס "עצתו אמונה", אזויפיל מענטשן ווארטן יעדע וואך צו באקומען דעם וועכנטליכן קונטרס "עצתו אמונה".


דעריבער שרייב איך דיר, איך וויל דיר מחזק זיין דו זאלסט זיך שטארקן און נישט אויפגעבן די גרויסע זכות פון דרוקן די הייליגע בריוון וואס אזויפיל מענטשן זענען זיך מחזק דורכדעם צוריק צו קומען צום אייבערשטן.


שטרענג זיך אן מיט אלע כוחות עס זאל ארויסקומען יעדע וואך א קונטרס, ווייל מיר האבן א נייע דור וואס ליינט נישט קיין שום צייטונג און קיין שום מאגעזין; די תלמידי הישיבה און תלמידות בית פיגא פארשטייען נישט צו קיין צייטונגען און מאגעזינען, זייער ליין מאטריאל איז נאר דער "גליון היכל הקודש" און דער "קונטרס עצתו אמונה". זאלסטו פרובירן מיט אלע מעגליכקייטן אז עס זאל זיין גרייט א קונטרס יעדן ליל שישי, אז אלע משפחות זאלן דאס קענען אהיים טראגן און האבן אן עונג שבת.


איך האף אז מיט די צייט וועט זיין וועכנטליך נאך גליונות און קונטרסים; די חדר וועט ארויסגעבן א צעטל און די סקול וועט ארויסגעבן וואס צו ליינען, אז די נייע דור וועט נישט דארפן זוכן וואס צו ליינען פון פרעמדע השקפות.


 

#2 - זיך שטארקן מיט תורה און תפלה, די גרויסקייט פון מוהרא"ש'ס ציון
מקוה, יבנאל, מוהרא"ש, לימוד התורה, מאגאזינען, צייטונגען, ארץ ישראל, ירושלים, קאראנע וויירוס, ספירה

בעזרת ה' יתברך


ערב שבת קודש לסדר טהרה, א' דראש חודש אייר, שנת תש"פ לפרט קטן


 


לכבוד מיינע טייערע חברים תלמידי היכל הקודש בירושלים.


"רַבּוֹת מַחֲשָׁבוֹת בְּלֶב אִישׁ (משלי יט, כא)", א מענטש טראכט און מאכט פלענער אבער דער אייבערשטער פירט די וועלט. מיר האבן געהאט אין פלאן צו זיין די וואך מיט די ישיבה אין ארץ ישראל; זייט מוהרא"ש איז נסתלק געווארן פאר איך מיט די עלטערע בחורים יעדעס יאר אויף א נסיעה קיין ארץ ישראל, מיר זענען געווענליך א וואך צייט אין יבנאל עיר ברסלב, היי יאר איז אויך געווען אין פלאן צו קומען קיין ארץ ישראל אבער דער אייבערשטער האט זיך באוויזן פאר די גאנצע וועלט; אלע לענדער אן קיין אויסנאם זעען דעם 'יד השם', אז עס איז דא א 'מנהיג לבירה', עס איז דא א פירער וואס פירט אלעס און מען קען גארנישט טון אן אים, עס העלפט נישט קיין שטארקייט, עס נוצט נישט קיין טעכנעלאגיע, קיין פארגעשריטנקייט און אויך נישט קיין געלט, איין זאך העלפט, אז מען דאווענט און מען בעט דעם אייבערשטן, נאר דאס העלפט.


איך בענק זיך שוין זייער צו ענק, צו יעדן פון אייך באזונדער און נאך מער בענק איך זיך צום הייליגן ציון פון מוהרא"ש; איך ווארט שוין צו קענען גיין אביסל מתפלל זיין ביי דעם הייליגן פלאץ און זוכה זיין צו תשובה.


איך ווייס נישט צי איר אלע ווייסן פון דעם פלאץ און איבער דאס הייליגקייט פון דעם פלאץ, עס איז נישט פשוט וואס מען שפירט דארט ביי דעם הייליגן פלאץ; מוהרא"ש שרייבט אין זיין צוואה (צוואת מוהרא"ש, סימן ה): "וּכְמוֹ בַּחַיִּים חַיּוּתִי נִתְעוֹרְרוּ עַל יָדִי אֲנָשִׁים בִּתְשׁוּבָה", אזוי ווי ווען איך האב געלעבט זענען דורך מיר נתעורר געווארן מענטשן תשובה צו טון, "כְּמוֹ כֵּן עַכְשָׁיו לְאַחַר הִסְתַּלְקוּתִי לְעֵילָא כְּשֶׁיָבוֹאִי אֶל קִבְרִי יִתְעוֹרְרוּ בִּתְשׁוּבָה שְׁלֵימָה", אזוי אויך נאכדעם וואס איך וועל אוועק גיין פון דער וועלט, ווען מען וועט קומען צו מיין קבר, וועט מען אויך נתעורר ווערן צו תשובה טון, "וְיַמְשִׁיכוּ לְעַצְמָם יְשׁוּעוֹת וּפְלָאוֹת בְּעֶזְרָתוֹ יִתְבָּרַךְ, וְאֶהְיֶה לָהֶם לְמֵלִיץ יוֹשֶׁר בַּשָׁמַיִם, וְלֹא אָנוּחַ וְלֹא אֶשְׁקוֹט עַד שֶׁיִּהְיֶה לְמִי שֶׁבָּא אֶל קִבְרִי לְהִתְפַּלֵּל וְלִלְמוֹד יְשׁוּעָה שְׁלֵימָה מִן הַשָּׁמַיִם", און איך וועל נישט רוען ביז איך וועל פועל'ן פאר דעם מענטש וואס איז געקומען צו מיר - א ישועה.


דאס זעט מען ממש במציאות; ווען מען קומט קיין יבנאל צום ציון פון מוהרא"ש כאפט אן פאר'ן מענטש א מורא'דיגע התעוררות תשובה צו טון. אדרבה, פרובירט דאס אויס; פאר אייך ירושלימ'ער אידן איז דאס גרינגער צו טון ווי פאר אונז אמעריקאנער אידן; עס קען זיין אז פון איין זייט איז דאס שווערער פאר ירושלימ'ער, ווייל אין ירושלים זענען דא אסאך לצים השם ישמרינו, אבער איך פארשטיי פון אייך אז צווישן אייך - אין חבורת היכל הקודש ירושלים - איז נישט דא קיין לצנות, מען לעבט מיט תמימות ופשיטות, אזוי ווי דער הייליגער תם פלעגט שטענדיג זאגן (סיפורי מעשיות, מעשה ט' - מחכם ותם): "נאר אן לצנות", איז דאך פאר אייך גרינגער זיך אריבער צו כאפן קיין יבנאל, ביי דעם מקום קדוש.


איך האף בקרוב צו קענען קומען קיין ארץ ישראל וואו מיר וועלן זיך מחזק זיין אינאיינעם מיט די זיסע עצות פון הייליגן רבי'ן.


איך האב געהערט די גוטע נייעס אז די מדינה של גיהנום לאזט שוין גיין אין מקוה און מען לאזט שוין דאווענען מיט מנין, זאלט איר זיין שטארק מיט מקוה; בפרט יעצט בימי הספירה זאגט דער רבי אז מען דארף מער מקפיד זיין אויף טבילת עזרא (ספר המדות, אות ספירת העומר, חלק ב', סימן ב): "בְּיוֹתֵר צָרִיךְ לְהִזָּהֵר לִטְבֹּל לְקִרְיוֹ בִּימֵי עֹמֶר".


בכלל איז מקוה געווען ביים רבי'ן די ערשטע זאך; דער רבי האט געזאגט: "דאס ערשטע איז מקוה (שיחות הר"ן, סימן קמא)"; ווען מען וויל מתקן זיין וואס מען האט פוגם געווען בכלליות און בפרטיות אין פגם הברית איז די ערשטע זאך 'מקוה'. נאך זאגט דער הייליגער רבי (ספר המידות, אות המתקת הדין, סימן כב): "עַל יְדֵי טְבִילַת מִקְוֶה נִתְבַּטֵּל הַצָּרוֹת, וִישׁוּעָה בָּאָה", אז מען טובל'ט זיך אין מקוה איז מען מבטל אלע צרות און מען איז זוכה צו א ישועה; נאך זאגט דער רבי (שם, סימן פא): "הַמִּקְוֶה מַמְתִּיק הַדִּין", אז מען גייט אין מקוה נעמט מען אוועק אלע דינים.


שטארקט אייך יעדער איינער פון אייך מיט אייערע שיעורים כסדרן, יעדער זאל לערנען אויף זיין וועג, אחד המרבה ואחד הממעיט, דער עיקר זאל מען לערנען יעדן טאג אביסל פון די פיר לימודים: מקרא, משנה, גמרא און מדרש, ווייל די פיר לימודים זענען קעגן די פיר וועלטן עשיה, יצירה, בריאה און אצילות, ווען מען לערנט די פיר לימודים ברענגט מען אויף זיך אזעלכע ליכטיגקייטן וואס מען קען זיך נישט פארשטעלן. אפילו אין אנהייב וועט זיין שווער די לימודים, קען זיין מען וועט נישט פארשטיין אלעס, זאלט איר אבער נישט קוקן אויף דעם, זייטס ממשיך מיט'ן גורס זיין, זאגט די הייליגע ווערטער - ביז דער אייבערשטער וועט העלפן איר וועט זוכה זיין צו פארשטיין די הייליגע תורה.


איך וויל אייך בעטן א פריוואטע טובה, יעצט פסח איז געווען א באשרייבונג פון די ישיבה אין איינע פון די ארץ ישראל'דיגע מאגאזינען; איר ווייסט דאך אלע אז איך וויל נישט האבן קיין שייכות מיט קיין שום מאגאזין, אלע מיינע תלמידים ווייסן דאס און שטייען אוועק פון דעם ווי מען שטייט אוועק פון גרף של רעי. איך האף אז דאס איז נישט געווען פון איינער פון אייער חבורה; איך בעט אייך שטייט אוועק פון דעם, דאס ברענגט נישט קיין כבוד, דאס ברענגט נישט גארנישט. מיר האבן אונזער וועג פון הפצה, דאס איז דורך פארשפרייטן די ספרים, קונטרסים און דיסקים וכו'. אונזער זאך איז תורה ותפילה; איך זוך נישט צו האבן מיט זיי און איך וויל נישט האבן מיט זיי צו טון, איך נעם נישט אריין ביי מיר אין שטוב קיין שום מאגאזין און קיין שום צייטונג, נישט קיין גוי'שע און זיכער נישט קיין אידישע.


פון די אידישע צייטונגען און מאגאזינען דארף מען מער אנטלויפן ווי פון די גוי'שע, ווייל ווען מען ליינט גוי'שע צייטונגען ליינט מען נאר די נייעס, מען נעמט נישט אן קיין שום אנדערע זאך, מען ליינט נישט די השקפות פאר'ן לעבן ווייל מען ווייסט אז דאס איז חזיר טריף, אבער ווען מען ליינט די אידישע צייטונגען און מאגאזינען כאפט מען נישט וואס מען נעמט אריין אין זיך, מען ליינט זיך אן מיט פארדרייטע זאכן אומוואוסנדיג.


שטארקט אייך טייערע ברידער מיט תורה ותפילה; אפילו יעצט ווען מענטשן זענען פארלוירן וועגן די קורונה טאר מען זיך נישט פארלירן. מען זיצט אין שטוב מיט די קינדער שוין אפאר וואכן, דארף מען זיין א העלד און מחזק זיין די ווייב און קינדער, נישט ארום גיין מיט אן אראפגעלאזטן נאז, מען דארף זיך פרייליך מאכן.


א פרייליכן שבת און א גוטן חודש.

#1 - איך וויל נישט האבן שייכות מיט צייטונגען און מאגאזינען
פחדים, חינוך הילדים, אומאן, ישיבה, מאגאזינען, גמרא, צייטונגען, קאראנע וויירוס

בעזרת ה' יתברך


יום א' לסדר טהרה, כ"ה ניסן, שנת תש"פ לפרט קטן


 


לכבוד ... נרו יאיר.


איך האב ערהאלטן דיין בריוו.


איך האב בכלל נישט גערעדט מיט זיי וועגן די גאנצע באשרייבונג; זיי לויפן מיר שוין נאך א לאנגע צייט אז זיי ווילן מאכן אן אינטערוויו מיט מיר אדער מיט איינעם פון די קהילה, איך האב זיי אלעמאל איגנארירט, איך וויל נישט האבן צו טון מיט זיי און מיט קיין שום מאגאזין. מוהרא"ש זכרונו לברכה האט מיר געזאגט איך זאל שטיין ווייט פון צייטונגען און מאגאזינען און קיינמאל נישט רעדן מיט זיי.


דאס וואס זיי שרייבן בשמי אז מען זאל נישט ברענגען קינדער קיין אומאן אויף ראש השנה - איז נישט אמת; מיר אלע ברענגען די קינדער קיין אומאן אלע יארן אויף ראש השנה. דער רבי האט געזאגט פאר רבי נתן (שיחות הר"ן, סימן רט): "אַייעֶרֶע קִינְדֶער זָאלְט אִיר מוֹדִיעַ זַיין וָואס דָא הָאט זִיךְ גֶעטוּן", וְאָמַר בְּרֶתֶת וְזִיעַ בְּהִתְלַהֲבוּת נוֹרָא, דער רבי האט דאס געזאגט מיט א מורא'דיגע פלאם און מיט א פלאקער; אז מיר זאלן צואוויסן טון פאר אונזערע קינדער אז עס איז דא א רבי אויף דער וועלט וואס פארשטייט יעדן איד, און ווער עס פאלגט זיינע עצות קען זוכה זיין צו ווערן א גרויסער צדיק און א גרויסער בעל מדריגה; אזוי ווי דער רבי האט געזאגט (חיי מוהר"ן, סימן שנח): "מיט יעדע שמועס וואס איך שמועס מיט ענק, קען מען זוכה זיין צו זיין אן ערליכער איד, און אפילו א צדיק גמור א גאנץ לעבן - אן ערליכער איד אזוי ווי איך מיין אן ערליכער איד".


נאך האט דער רבי געזאגט (חיי מוהר"ן, סימן שכ): "כָּל מִי שֶׁיְּצַיֵּת אוֹתִי וִיקַיֵּם כָּל מַה שֶּׁאֲנִי מְצַוֶּה, בְּוַדַּאי יִהְיֶה צַדִּיק גָּדוֹל יִהְיֶה מַה שֶּׁיִּהְיֶה", ווער עס וועט מיר פאלגן און טון אלעס וואס איך הייס וועט זיכער ווערן א גרויסער צדיק - זאל עס זיין ווער עס זאל נאר זיין.


איך בין נישט געווען אין ישיבה פאר צוויי וואכן, איך בין געווען אין שטעטל; יעצט האב איך געזען דיין בריוו וואו דו פרעגסט ווי אזוי מען כשר'ט דעם קאך לכבוד פסח, איך האף אז דו האסט געהאט א פרייליכע יום טוב.


אז דו וועסט לערנען יעדן טאג דיינע שיעורים וועסטו נישט מורא האבן פון קיין שום זאך, די נייעס וועט דיר נישט דערשרעקן; אזוי ווי רבי נתן האט געזאט ווען מען פלעגט אים פרעגן ווי אזוי ער האט די כוחות צו זיין שטארק ווען אלע קריגן אויף אים, פלעגט ער זאגן: "דער רבי האט מיר געגעבן אזויפיל שיעורים צו לערנען אז איך האב נישט קיין צייט צו הערן וואס מען רעדט אויף מיר און וואס מען דערשרעקט מיר".


איך דערמאן זיך יעצט, ווען איך האב געעפנט די ישיבה און עס איז אריבער אויף מיר שווערע זמנים פון די וואס האבן געוואלט פארמאכן די ישיבה, האב איך דעמאלט געלערנט זייער אסאך משניות און גמרא, איך פלעג לערנען יעדן טאג א סדר משניות נאר צוליב דעם, אז איך זאל נישט ווערן אפגעשוואכט פון די אלע שוועריקייטן.


דאס זאלסטו טון; אנשטאט זיצן מיט'ן טעבלעט און קוקן וואס יעדער גאווערנאר זאגט און וואס יעדע פאליטישן ווארנט - נעם ענדערש די הייליגע גמרא און זאג א בלאט נאך א בלאט, וועט ביי דיר מקוים ווערן: "שֶׁשַׂמְתָּ חֶלְקֵנוּ מִיּוֹשְׁבֵי בֵּית הַמִּדְרָשׁ וְלֹא שַׂמְתָּ חֶלְקֵנוּ מִיּוֹשְׁבֵי קְרָנוֹ"ת", דו וועסט נישט האבן מיט קאראנע און נישט באקומען די קאראנע, ובעיקר וועסטו ניצול ווערן פון די שרעק און דמיונות פון די קאראנע וכו', וכו'.


וואויל איז דעם וואס האט נישט קיין מגע ומשא מיט קיין שום צייטונג און מאגאזין, ער נעמט זיין שכל און ער לופטערט זיך אויס מיט די הייליגע תורה.


דער אייבערשטער זאל העלפן זאלסט האבן הצלחה אין אלע ענינים.