בריוון פונעם ראש ישיבה שליט"א

#21 - נישט זיין פון די משוגענע צדיקים
רפואה, צדיקים, לימוד התורה, חלישות הדעת, דף גמרא, סיפורי מעשיות, משוגע

בעזרת ה' יתברך - יום א' פרשת כי תשא, ט"ז אדר א', שנת תשפ"ד לפרט קטן


 


לכבוד ... נרו יאיר


שבת אין ישיבה איז געווען זייער שיין, מען האט זיך מחזק געווען מיט די זיסע קוואל וואסער וואס פליסט פונעם נ'חל נ'בע מ'קור ח'כמה.


אינדערפרי נאכן דאווענען פירט מען זיך ביי אנשי שלומינו צו לערנען סיפורי מעשיות, מען מאכט קידוש און מען לערנט די מעשיות וואס דער רבי האט דערציילט. מיר האלטן יעצט ביי די מעשה פונעם חיגר (ספורי מעשיות, מעשה ג), ווי ער האט אויסגעשפרייט די שטויב פון די צדיקים, אויסגעמישט מיט די שטויב פון משוגעים און די אלע גזלנים זענען געווארן משוגע'נע צדיקים, זיי האבן זיך אנגעהויבן קריגן אינער מיטן צווייטן.


מיר האבן גערעדט אז ווען מען ווערט מקורב צום רבי'ן, מען טרעט אויף די שטויב פון צדיקים, מען הויבט אן שרייען צום אייבערשטן אויף די טעג און יארן וואס מען האט געטון נישט גוטע זאכן, דארף מען אבער זייער אכטונג געבן נישט צו טרעטן אויף די שטויב פון די משוגעים, פון זיין פארנומען מיט אנדערע, פון זוכן חסרונות ביי אנדערע.


דאס איז אויך אין שטוב, מען טאר זיך נישט קריגן, ווארפן די שולד איינער אויפן צווייטן, די אלע וואס לייגן די שולד אויפן צווייטן - די זענען משוגע'נע צדיקים; אפילו זיי זענען עוסק אין עבודת השם, זיי זענען זיך מתבודד און זאגן תיקון חצות, אויב אבער מען ווארפט אלץ די שולד אויפן צווייטן - איז מען א משוגע'נע צדיק.


ביי שלש סעדות האבן מיר גערעדט פון דאס גרויסקייט פון תורה. חכמינו זכרונם לברכה זאגן (שמות רבה לז, ד): "כְּשֶׁאָמַר הַקָּדוֹשׁ בָּרוּךְ הוּא לְמשֶׁה 'וְאַתָּה הַקְרֵב אֵלֶיךָ'", ווען דער אייבערשטער האט געזאגט פאר משה רבינו, נעם אהרן און מאך אים פאר כהן גדול, "הֵרַע לוֹ", איז שלעכט געווארן פאר משה רבינו, ער האט געהאט חלישות הדעת פארוואס נישט ער זאל ווערן כהן גדול, "אָמַר לוֹ", האט אים דער אייבערשטער געזאגט: "תּוֹרָה הָיְתָה לִי וּנְתַתִּיהָ לְךָ, שֶׁאִלּוּלֵי הִיא אִבַּדְתִּי עוֹלָמִי", די תורה איז געווען מיינס און איך האב דיר עס געגעבן; אלע פרעגן, ווי קען זיין משה רבינו זאל האבן חלישות הדעת, און וואס איז דער ענטפער וועגן די תורה?


מיר האבן גערעדט, אז דאס מיינט מען אונז, מיר זענען פול מיט חלישות הדעת, ווען מיר זעען אז מען געבט כבוד פאר א ברודער, פאר א שוואגער, מען מאכט א גרעסערע עסק פון א צווייטן - ווערט אונז שלעכט, מען באקומט חלישות הדעת; זאגט אונז דער אייבערשטער, עס איז דא אן עצה, איך האב ענק געגעבן די תורה, אז מען לערנט תורה ווערט מען אויסגעהיילט, אז מען לערנט תורה גייט אוועק די אלע חלישות הדעת. דאס זאגט דער מדרש: "וְאַתָּה הַקְרֵב אֵלֶיךָ" (שמות כח, א), דאס איז וואס שטייט (תהלים קיט, צב): "לוּלֵי תוֹרָתְךָ שַׁעֲשֻׁעָי אָז אָבַדְתִּי בְעָנְיִי", די תורה ראטעוועט פון אלע חלישות הדעת.


מיר גייען די וואך ענדיגן מסכת בבא קמא, און מיר הויבן אן מסכת בבא מציעא, דאס איז די גרעסטע און בעסטע רפואה פאר אלע פראבלעמען. היינט איז א צייט וואס מען רעדט פון 'זיך היילן דעם נפש', יעדער צווייטער איז עוסק אין 'זיך היילן דעם נפש', די בעסטע היילונג איז לערנען די הייליגע תורה. אזוי ווי עס שטייט (משלי ג, ח): "רִפְאוּת תְּהִי לְשָׁרֶּךָ וְשִׁקּוּי לְעַצְמוֹתֶיךָ", זאלסטו זיך יעצט אוועק זעצן און לערנען א בלאט גמרא, אפילו אן פארשטיין, וועלן אוועק גיין אלע חלישות הדעת.


נאך דא אסאך צו שרייבן פון איין שבת מיט אנשי שלומינו, אבער איך יאג זיך, איך דארף גיין העלפן אין שטוב לייגן שלאפן די קינדער.


דער אייבערשטער זאל העלפן זאלסט האבן הצלחה אין אלע ענינים.

#20 - אן התבודדות איז מען אין א סכנה
תפילות אויף אידיש, תפילה והתבודדות, חלישות הדעת, נקודות טובות

בעזרת ה' יתברך - יום ג' פרשת תצוה, שובבי"ם, י"א אדר א', שנת תשפ"ד לפרט קטן


 


לכבוד מיין טייערער ליבער ... נרו יאיר


איך האב ערהאלטן דיין מעסעדזש.


וואס מיינסטו, דער סמ"ך מ"ם וועט דיך אפלאזן? ער האלט נישט אויס אלע גוטע זאכן וואס דו טוסט, דעריבער זוכט ער ווי אזוי דיך מחליש דעת זיין און ווי דיך אראפצואווארפן.


בעט איך דיר טייערער ברודער, לאז זיך נישט צעברעכן, באנוץ זיך מיט די עצה פון רבי'ן, די עצה פון "התבודדות", גיי שרייען צום אייבערשטן, שריי: "הייליגער באשעפער, מאך מיך פרייליך, מאך מיר א פרישקייט, וואס בין איך אין אזא קטנות הדעת? וואס איז מיט מיר? הייליגער באשעפער העלף מיר איך זאל זיך מחי' זיין מיט גוטע נקודות וואס איך האב אין מיר און קומען צו גדלות המוחין".


אזוי זאלסטו טון יעדן אינדערפרי, הויב נישט אן דיין טאג אן התבודדות, ווייל אן התבודדות איז מען אין א סכנה.

#19 - פלוצלונג קומט א נסיון, מען ווערט אומזיכער מיטן זיין ביים רבי'ן
התחזקות, היכל הקודש, חלישות הדעת

בעזרת ה' יתברך - יום ה' פרשת משפטים, שובבי"ם, כ"ט שבט, שנת תשפ"ד לפרט קטן


 


לכבוד ... נרו יאיר


עס איז דא א דיבור פון רבי'ן: "ווען מען קומט שוין אלעס איבער - שטעלט מען מיך פאר א נסיון", דאס הייסט נאכדעם וואס מען איז שוין אריבער אלע סארט נסיונות און מען האט זיך שיין געהאלטן, פלוצלונג קומט א נסיון, מען הויבט אן האבן בלבולים, חלישות הדעת, מען ווערט אומזיכער מיטן זיין ביים רבי'ן, אלע גייען דאס אריבער, מען דארף רחמי שמים צו בלייבן שטארק, בלייבן מקושר צום צדיק.


בעט דעם אייבערשטן זאלסט בלייבן צוגעבינדן צום רבי'ן, עס זאל דיר נישט גארנישט אנגיין, זאלסט נישט ווערן מבולבל פון קיין שום זאך. דער רבי האט אמאל געזאגט פאר רבי נתן: "איך האב דיך שוין אריינגעכאפט אין מיין זאק", האט רבי נתן געזאגט: "רבי, בינדט מיך צו אינעם זאק איך זאל נישט אוועקגיין"; דא זעט מען, אז אפילו רבי נתן וואס ער איז געווען אזוי נאנט צום רבי'ן און דער רבי זאגט אים אזעלכע ווערטער 'איך האב דיך שוין אריינגעכאפט אין זאק', דאך בעט ער דעם רבי'ן: "רבי בינדט צו דער זאק איך זאל נישט אוועקלויפן".


דער אייבערשטער זאל העלפן זאלסט האבן הצלחה אין אלע ענינים.

#18 - וויפיל שעה א טאג ליידסטו אינדערהיים?
שלום בית, התחזקות, הפצה, סבלנות, בזיונות, חלישות הדעת, שכל, גט

בעזרת ה' יתברך - ערב שבת קודש פרשת וישלח, י"ח כסליו, שנת תשפ"ד לפרט קטן


 


לכבוד ... נרו יאיר


איך האב ערהאלטן דיין בריוו.


א איד איז געקומען צו א גדול בישראל אז ער וויל זיך גט'ן, ער ליידט פון זיין ווייב, ער וויל נישט מער ליידן; האט אים דער גדול געזאגט: "איך וויל זאלסט מיר ברענגען א פינקטליכער באריכט פון דיין סדר היום, וויפיל דו שלאפסט, וויפיל דו ארבעטסט, וויפיל דו לערנסט, ווי לאנג עס נעמט דיר צו עסן, און אפילו ווי לאנג דו זיצט אין בית הכסא; שרייב מיר אראפ אלעס פינקטליך". דער איד איז צוריק געקומען מיט א פינקטליכער באריכט אפגעשריבן, פרעגט אים דער גדול: "ווען דו שלאפסט ליידסטו פון דיין ווייב?" זאגט ער: "ווען איך שלאף - שלאף איך, איך לייד נישט", זאגט דער גדול: "האסטו שוין אכט שעה פונעם טאג וואס דו ליידסט נישט, נאכדעם ווען דו ארבעטסט רוב טאג ליידסטו פון איר? אויך נישט, דו ביסט דאך ביי די ארבעט, נאכדעם די איבריגע צייט וואס דו דאווענסט און דו לערנסט דיינע שיעורים - האסטו אויך נישט מיט איר, און אזוי ווייטער; קומט אויס א שעה א האלב אדער ווייניגער האסטו מיט איר, איז דער צרה נישט אזוי גרויס, איז וואס לוינט דיר זיך צו גט'ן? זיין פארוואגלט, נישט האבן קיין בעט, נישט קיין דירה און ליידן א גאנצן טאג צוליב די ביסל צייט?" ודברי פי חכם חן.


איך האב געהערט אן עצה פון א צדיק פון ברסלב אז דורך הפצה האט מען שלום בית. ווייל יעדן איינעם איז באשערט בזיונות און חלישות הדעת; אדער גייט מען הפצה און מען נעמט די חלישות הדעת ביי די הייזער, און מען כאפט די בזיונות אין שול ביי הפצה - האט מען שוין באקומען דאס באשערטע; וועט די ווייב אפווארטן מיט א שמייכל, און אז מען האט נאכנישט געהאט די חלישות הדעת - קומט מען אהיים און דעמאלט הייבט זיך אלעס אן.


זאלסטו יעדן טאג עוסק זיין אין הפצה, וועט דיר זיין גרינגער אין שטוב.


דער אייבערשטער זאל העלפן זאלסט האבן הצלחה אין אלע ענינים.


א פרייליכן שבת.

#17 - איינער מאכט מיט די הענט, און פון דעם האט מען חלישות הדעת
חברים, צדיקים, היכל הקודש, חלישות הדעת, לשון הרע, ליצנות, התבודדות

בעזרת ה' יתברך - ערב שבת קודש פרשת נח, ה' מר-חשון, שנת תשפ"ד לפרט קטן


 


לכבוד ... נרו יאיר


האסט מיר דערציילט אז דיין ווייב איז זייער צעמישט, זי האט זיך צוגעהערט צו לשון הרע וכו'; יעצט איז זי אריינגעפאלן אין א מרה שחורה השם ישמרינו.


מיין ליבער ברודער, צו מיר האבן גערעדט גרויסע מענטשן קעגן היכל הקודש, גרויסע מענטשן, נישט נארישע פרויען, איך פלעג אזוי וויינען צום אייבערשטן: "רבונו של עולם, העלף מיר אנקומען צום אמת, איך וויל זיך נישט נארן"; נישט איך פלעג וויינען, איך וויין נאכאלץ צום אייבערשטן: "הייליגער באשעפער, העלף איך זאל מיך נישט נארן".


קוק ווי גרויס די בחירה איז; קוק וואס היכל הקודש האט ענק געגעבן, מאך זיך א חשבון וואס מען באקומט ביים צדיק; וויפיל תורה, וויפיל תפילה, וויפיל שלום בית, און וועגן א דערביטערטע פרוי וואס שטייט און העצט אז היכל הקודש איז טומאה און קליפות - זאלט איר אלעס אפלאזן?


דער הייליגער רבי זאגט (לקוטי מוהר"ן חלק א', סימן קלג): "שָׁמַעְתִּי בְּשֵׁם הַבַּעַל שֵׁם טוֹב", איך האב געהערט נאכזאגן פון הייליגן בעל שם טוב זכותו יגן עלינו, "שֶׁאָמַר", וואס ער האט געזאגט: "אוֹי וַאֲבוֹי, כִּי הָעוֹלָם מָלֵא מְאוֹרוֹת וְסוֹדוֹת נִפְלָאִים וְנוֹרָאִים, וְהַיָּד הַקְּטַנָּה עוֹמֶדֶת בִּפְנֵי הָעֵינַיִם, וּמְעַכֶּבֶת מִלִּרְאוֹת אוֹרוֹת גְּדוֹלִים", גיוואלד! די וועלט איז פול מיט ליכט און וואונדערליכע פארכטיגע סודות, און דאס קליין הענטעלע פארשטעלט אלעס.


מוהרא"ש זאגט, דאס גייט ארויף ווען איינער קומט צום צדיק, ער באקומט עצות און התחזקות ווי אזוי מען קען לעבן א שיינע לעבן און ווי אזוי מען קען זיך דערהאלטן - סיי מיט זיך אליין; סיי מיט פרנסה; סיי מיט א ווייב און קינדער, און מיט וואס נישט וכו' וכו'; ווייל דער רבי האט עצות אויף טריט און שריט, אבער – "אוֹי וַאֲבוֹי, הַיָּד הַקְּטַנָּה עוֹמֶדֶת וּמְעַכֶּבֶת מִלִּרְאוֹת אוֹרוֹת גְּדוֹלִים", דאס קליינע הענטעלע פארשטעלט אלעס. דאס הייסט אז איינער פרעגט אים: "וואו דרייסטו זיך?" און ווען מען ענטפערט ביים הייליגן רבינ'ס לייט, מאכט יענער מיט די הענט א תנועה פון ביטול, און פון דעם האט מען חלישות הדעת וכו'. אויף דעם האט דער הייליגער בעל שם טוב געשריגן: "גיוואלד"; און אויף דעם דארף מען טאקע שרייען: "גיוואלד, גיוואלד!"


נאר דורך התבודדות וועט איר זיך קענען האלטן ביים אמת.


טראג דעם בריוו שבת ביי ענק אין שול, ווייל אלע דארפן גרויס חיזוק.


א גוט שבת.

#16 - איך וועל דינען דעם אייבערשטן אן קיין גן עדן
אמונה, הפצה, זיכוי הרבים, עבודת השם, סיפורי צדיקים, עצתו אמונה, חלישות הדעת

בעזרת ה' יתברך - יום ב' פרשת נשא ב', ט' סיון, שנת תשפ"ג לפרט קטן


 


צו מיין טייערער ליבער ... נרו יאיר ברסלב, ליבערטי


איך בעט דיר זייער, שטארק זיך מיט אלע כוחות ווייטער אנצוגיין מיט דיין הייליגע ארבעט פון זיין א מזכה את הרבים, און קוק נישט אויף אלע חלישות הדעת און אלע בלבולים וואס גייט אריבער אויף דיר. אויף מיר גייט אויך אריבער וכו' וכו'; ווער עס טוט גוטע זאכן, בפרט ווער עס איז עוסק בתיקון העולם - גייט אריבער אויף אים שווערע ביטערע נסיונות, וואויל איז דעם וואס בלייבט שטארק און שטעלט זיך נישט אפ פאר קיינעם.


דא האסטו א מעשה פאר די קינדער עצתו אמונה, די מעשה וואס דער הייליגער רבי האט דערציילט פונעם בעל שם טוב, וואס האט אויסגעשריגן - ווען מען האט אים מגלה געווען פון הימל אז ער האט פארלוירן זיין עולם הבא: "וועל איך דינען דעם אייבערשטן אן קיין גן עדן!" דער רבי זאגט (שיחות הר"ן, סימן מח): "יִהְיֶה מְרֻצֶּה לַעֲשׂוֹת מַה שֶּׁיּוּכַל בַּעֲבוֹדַת ה' בְּלֹא עוֹלָם הַבָּא", נאר אז מען איז גרייט אויף דעם, צו דינען דעם אייבערשן אן קיין שום שכר - נאר אזוי קען מען בלייבן שטארק ווען עס קומען שווערע בלבולים.


בעט דעם מעלער זאל מאלן א שיינע טיש, אויבן אן זיצט דער בעל שם טוב און פון דער זייט אדל, אדל זאל ער מאלן מיט א שיינע געבינדענע טיכל און מיט א שיינע פערל קייטל. פון דער זייט א פאר-פאלק, און די הענט פון בעל שם טוב אין די הייעך, אז די קינדער זאלן זיך גוט פארקוקן אינעם בילד ווען די עלטערן דערציילן זיי די מעשה:


אָדְל דִי צַדֵיקֶת גְרֵייט אָן דֶעם שֵׁיינֶעם סֵדֶר נַאכְט פַאר אִיר טַאטֶע דֶער הֵיילִיגֶער בַּעַל שֵׁם טוֹב זְכוּתוֹ יָגֵן עָלֵינוּ, זִי דַאנְקְט דֶעם אֵייבֶּערְשְׁטְן פַאר דִי גְרוֹיסֶע נֵס וָואס הָאט פַּאסִירְט, וִוי פוּן הִימְל זֶענֶען אָנְגֶעקוּמֶען דִי פָּאר-פָאלְק פוּן דֵייטְשְׁלַאנְד מִיט אַלֶע עֶסְן פַאר יוֹם טוֹב פֶּסַח.


דֶער הֵיילִיגֶער בַּעַל שֵׁם טוֹב זְכוּתוֹ יָגֵן עָלֵינוּ אִיז אִין שׁוּל, עֶר טְרַאכְט נָאר פוּנֶעם אֵייבֶּערְשְׁטְן, עֶר זָארְגְט גָארְנִישְׁט פוּן וואוּ עֶר וֶועט הָאבְּן מַצּוֹת אוּן עֶסְן פַארְן סֵדֶר נַאכְט, עֶר וֵוייסְט אַז דֶער אֵייבֶּערְשְׁטֶער וֶועט אִים הֶעלְפְן. דֶער צַדִיק גֵייט אִין מִקְוֶה זִיךְ טוֹבֵל'עֶן לְכָבוֹד יוֹם טוֹב, עֶר שְׁטֶעלְט זִיךְ אַוֶועק דַאוֶוענֶען פַארְן אֵייבֶּערְשְׁטְן אוּן מִיט אַ שְׁטַארְקֶע בֶּענְקֶענִישׁ צוּם אֵייבֶּערְשְׁטְן זִינְגְט עֶר הַלֵּל.


דֶער הֵיילִיגֶער בַּעַל שֵׁם טוֹב קוּמְט אָן צוּם הֶקְדֵּשׁ, דִי שְׁטוּבּ וואוּ עֶר הַאלְט זִיךְ אוֹיף אִין אִיסְטַאנְבּוּל. מֶען הוֹיבְּט אָן דֶעם סֵדֶר, אָדְל מִיט רֶבִּי צְבִי זִיצְן בַּיים סֵדֶר אִינְאֵיינֶעם מִיטְן בַּעַל שֵׁם טוֹב, אוֹיךְ הָאט אָדְל אַיינְגֶעלַיידְנְט דִי פָּארְ-פָאלְק זָאלְן זַיין בַּיים סֵדֶר.


בַּיי שֻׁלְחָן עוֹרֵךְ שְׁמֵייכְלְט דֶער הֵיילִיגֶער בַּעַל שֵׁם טוֹב צוּ זַיין טָאכְטֶער אוּן פְרֶעגְט: "טָאכְטֶער לֶעבְּן, וֶוער הָאט גֶעבְּרֶענְגְט דִי מַצּוֹת, וַויין, מִיט אַלֶע גוּטֶע עֶסְן?" אָדְל זָאגְט: "טַאטֶע, דִי פָּאר-פָאלְק, זֵיי הָאבְּן גֶעבְּרֶענְגְט אוּן צוּגֶעשְׁטֶעלְט דֶעם גַאנְצֶע סֵדֶר, זֵיי וִוילְן דוּ זָאלְסְט זֵיי בֶּענְטְשְׁן מִיט אַ קִינְד. שׁוֹין לַאנְגֶע יָארְן וָואס זֵיי הָאבְּן נִישְׁט קַיין קִינְדֶער", זָאגְט דֶער הֵיילִיגֶער בַּעַל שֵׁם טוֹב: "אִיךְ זָאג צוּ מִיט אַ שְׁטַארְקֶע צוּזָאג, בִּיז אַ יָאר וֶועט אִיר גֶעהָאלְפְן וֶוערְן מִיט אַ קִינְד".


עֶפֶּעס אִיז גֶעשֶׁען מִיטְן הֵיילִיגְן בַּעַל שֵׁם טוֹב, עֶפֶּעס שְׁלֶעכְט; דֶער הֵיילִיגֶער צַדִיק אִיז פְּלוּצְלוּנְג גֶעוָוארְן וֵוייס וִוי קַאלֶעךְ, עֶר זֶעט אוֹיס זֵייעֶר דֶערְשְׁרָאקְן. מֶען הָאט אִים יֶעצְט מוֹדִיעַ גֶעוֶוען פוּן הִימְל אַז עֶר הָאט פַארְלוֹירְן זַיין גַאנְצֶע עוֹלָם הַבָּא, זַיין גַאנְצֶע גַן עֵדֶן. וַוייל עֶס אִיז גֶעוֶוען אַ גְזֵירָה אַז דִי פָּאר-פָאלְק וֶועט קַיין קִינְדֶער נִישְׁט הָאבְּן, אוּן אַז דֶער צַדִיק הָאט צוּגֶעזָאגְט פַאר דִי פָּארְפָאלְק אַ קִינְד - וֶועט מֶען מוּזְן גֶעבְּן אַ קִינְד, וַוייל אַ צַדִיק קֶען מְבַטֵּל זַיין דִי גְזֵירוֹת; דָאס אִיז דִי סִיבָּה פַארְוָואס דֶער הֵיילִיגֶער בַּעַל שֵׁם טוֹב אִיז אַזוֹי בְּלַאס, מֶען הָאט אִים צוּגֶענוּמֶען זַיין גַן עֵדֶן.


"וֶועל אִיךְ דִינֶען דֶעם אֵייבֶּערְשְׁטְן אָן קַיין גַן עֵדֶן!" שְׁרֵייט אוֹיס דֶער הֵיילִיגֶער בַּעַל שֵׁם טוֹב, "אִיךְ בְּלַייבּ דֶעם אֵייבֶּערְשְׁטְן גֶעטְרֵיי, אִיךְ וֶועל וַוייטֶער לֶערְנֶען אוּן דַאוֶוענֶען אָן קַיין אָפְּשְׁטֶעל".


טֵייעֶרֶע קִינְדֶערְלֶעךְ, מִיר לֶערְנֶען זִיךְ פוּן דִי מַעֲשֶׂה וִוי אַזוֹי מֶען דַארְף זַיין גֶעטְרֵיי דֶעם אֵייבֶּערְשְׁטְן, אַז אֲפִילוּ מֶען הֶערְט אַ בַּת קוֹל פוּן הִימְל אַז מֶען וֶועט נִישְׁט זוֹכֶה זַיין צוּ הָאבְּן גַן עֵדֶן - זָאל מֶען וַוייטֶער בְּלַייבְּן גֶעטְרֵיי דֶעם אֵייבֶּערְשְׁטְן אוּן אִים וַוייטֶער דִינֶען.


אַלֶע קִינְדֶער, לָאמִיר זִינְגֶען אִינְאֵיינֶעם: "אִיךְ דַארְף נִישְׁט קֵיינֶעם נָאר דִיר בַּאשֶׁעפֶער אַלֵיינְס, נִישְׁט דִי וֶועלְט אוּן נִישְׁט יֶענֶע וֶועלְט, נָאר דִיר בַּאשֶׁעפֶער אַלֵיינְס".


 דער אייבערשטער זאל העלפן זאלסט האבן הצלחה אין אלע ענינים.

#15 - בינד זיך צו צום רבי'ן, טו וואס דו קענסט נאר צו בלייבן ביים רבי'ן
התחזקות, חלישות הדעת, רבינו ז"ל, בלבולים, התבודדות

בעזרת ה' יתברך - יום ב' פרשת בהעלותך, ט"ז סיון, שנת תשפ"ג לפרט קטן


 


לכבוד ... נרו יאיר


האלט זיך מיטן רבי'ן, בינד זיך צו צום רבי'ן, טו וואס דו קענסט נאר צו בלייבן ביים רבי'ן, ווייל דער סמ"ך מ"ם ימח שמו טוט אלעס וואס ער קען נאר, אוועק צו נעמען דעם מענטש פון רבי'ן.


איך ווייס דו גייסט יעצט אריבער א פרישע פרשה פון חלישות הדעת, יעצט שפירסטו ווי דו קענסט עס מער נישט נעמען, דו ווילסט אפלאזן היכל הקודש, בעט איך דיר ליבער ברודער, טייערער חבר, בלייב ביים רבי'ן; וועסטו אויך זיין אין גן עדן ביים רבי'ן. ווייל דער הייליגער רבי זאגט (ספר המידות אות צדיק, סימן עד): "הַמְקֹרָבִים שֶׁיֵּשׁ לַצַּדִּיק בְּחַיָּיו, הֵם יִהְיוּ מְקֹרָבִים בְּמוֹתָם", ווער עס איז מקורב צום צדיק אויף די וועלט - וועט זיין מקורב צום צדיק אויף יענע וועלט.


אויבן אין הימל איז דא אסאך מער בלבולים און אסאך חלישות הדעת מען זאל אפלאזן דעם רבי'ן, מען פארדריידט די נשמה; די מלאכי חבלה, די מקטריגים - זענען געפערליך, און ווי אזוי מען לעבט דא, ווי אזוי מען בינדט זיך צו דא - אזוי וועט זיין דארט.


מוהרא"ש זכותו יגן עלינו האט דערציילט פון רבי סענדר'ל פון טיראוויצע זכרונו לברכה. ער איז געווען א גרויסער עובד השם, סוף ימיו האט ער געוואוינט אין אומאן און זיין סדר היום איז געווען אז יעדן פארטאגס פלעגט ער גיין צום ציון פון הייליגן רבי'ן זיך מתבודד זיין און לערנען דארט זיינע שיעורים כסדרן. אמאל האט פאסירט אז מענטשן זענען געקומען פארטאגס צום ציון און מען האט געזען א ווייסע געשטאלט ביים ציון, קודם האט מען מורא געהאט וואס דאס איז אבער נאכדעם האט מען באמערקט אז דאס איז רבי סענדר פון טיראוויצע באדעקט מיט שניי פון קאפ ביז פיס, האט מען אים געפרעגט: "רבי סענדר וואס טוט איר דא, עס איז קאלט און עס שנייט, איר ווערט דאך באלד פארפרוירן?!" האט ער געענטפערט: "איך בין געקומען פארטאגס צום ציון און דער ציון איז געווען פארשפארט, האב איך אפגעמאכט אז איך גיי נישט אוועק פון דא; עס האט אנגעפאנגען פאלן א שניי האב איך שוין יא געוואלט אהיים גיין, אבער איך האב געטראכט צו זיך 'ווען איך וועל אוועק גיין מזה העולם, איך וועל ארויפקומען אויבן אין הימל און איך וועל וועלן גיין צום הייליגן רבינ'ס היכל, וועט מען מיר ענטפערן תירוצים: עס רעגנט, עס שנייט, עס איז ווייט, עס איז קאלט וכו' וכו'; וועל איך זאגן אז ווען איך האב געלעבט אויף די וועלט האב איך נישט געקוקט אויף גארנישט און איך בין יעדן טאג געקומען צום רבינ'ס ציון, אזוי וויל איך יעצט אויך גיין צום הייליגן רבי'ן אן קיין תירוצים - וועט מען מיר מוזן לאזן גיין צום רבי'ן'".


איך האב דיר שוין געשריבן די מעשה, דאך שרייב איך דיר נאכאמאל די מעשה ווייל עס איז זייער וויכטיג און עס שטעלט אוועק דעם קאפ ווי צו טראכטן ווען מען האט די בלבולים וכו' וכו'. דער רבי האט געהאט א תלמיד ר' ליפא, א גרויסער סוחר. אמאל איז ער געפארן צום יריד מאכן געשעפטן, ער האט געטראכט אז ער וועט קודם גיין צום רבי'ן נעמען א ברכה, ער איז געפארן צום רבי'ן אויף שבת. ביי שלש סעודות האט ער געווארט אז דער רבי זאל שוין ענדיגן די תורה, ער זאל קענען פארן צום יריד פארדינען געלט. דער הייליגער רבי האט דאך אלעס געזען, האט ער מרמז געווען ביי די תורה וואס שטייט אין זוהר (תיקוני זוהר תיקון ג' מהתיקונים האחרונים): "חֲיֵיכִת בְּהוֹן בְּעוּתְרָא בְּהַאי עָלְמָא, וּלְּבָתַר, קְטִילַת בְּהוֹן", געלט לאכט צום מענטש אין די יונגע יארן, און שפעטער הרג'עט עס דעם מענטש; דער רבי האט געוואלט מיט דעם מרמז זיין פאר ר' ליפא אז נישט אלעס איז געלט וכו'. ר' ליפא האט זיך באליידיגט פון דעם, ער איז אוועק געגאנגען פון רבי'ן און מער נישט געקומען.


יארן שפעטער האט אים רבי נתן געטראפן, ער האט אים געפרעגט: "ליפא, וואו ביסטו אנטלאפן, פארוואס ביסטו אוועק פון הייליגן רבי'ן? עמנו הייתם!" האט אים ר' ליפא געזאגט: "דער רבי האט מיך פארשעמט", מיינענדיג די תורה וואס דער רבי האט דעמאלט געזאגט און אים מרמז געווען אין די תורה, זאגט אים רבי נתן: "ליפא! פון אזא רבי גייט מען אוועק?! זאל דער רבי נעמען א דראנג (א דיקע האלץ) און מיך שלאגן - וועל איך אויך נישט אוועק גיין", ווייל ווען מען מאכט זיך א חשבון, מען איז זיך מתבודד - קומט אויס אז 'פון אזא רבי וועל איך קיינמאל נישט אוועק גיין, אפילו ער וועט מיך שמייסן מיט א דראנג'.


דער אייבערשטער זאל העלפן זאלסט האבן הצלחה אין אלע ענינים.

#14 - לערנען די הלכות פאר א יום טוב
חנוכה, שלום בית, מדות טובות, חלישות הדעת, הלכה, יום טוב, בלבולים

בעזרת ה' יתברך


יום ה' פרשת וישב, כ"א כסליו, שנת תשפ"ג לפרט קטן


 


לכבוד ... נרו יאיר


איך וויל דיר נאכאמאל בעטן, געב אכטונג; פיר זיך אין שטוב מיט סבלנות, מיט רואיגקייט. כעס זיך נישט אין שטוב אויף דיין ווייב, מיט א ווייב דארף מען זיך פירן זייער איידל, מען דארף רעדן שיין.


נאך א זאך, עס איז א גרויסע מצוה צו רעדן און מחזק זיין אנשי שלומינו. עס דרייען זיך ארום וואס האבן חלישות הדעת און בלבולים וכו' וכו', און מיט אפאר ווערטער קען מען יענעם ממש מחי' זיין, און דאס שטארקט דעם מענטש זעלבסט; דער רבי זאגט (לקוטי מוהר"ן חלק א', סימן קפד) אן עצה צו ווערן שטארק - אז מען שטארקט א צווייטן.


דעם קומענדיגן זונטאג נאכט צינדן מיר שוין אן די הייליגע חנוכה לעכט. עס איז כדאי זאלסט דורכלערנען הלכות חנוכה, כאטשיג מחבר רמ"א, די פאר סמנים (תר"ע - תרפ"ה) - זאלסט וויסן ווי אזוי זיך צו פירן.


אזוי זאלסטו טון פאר יעדן יום טוב; דער רבי האט געוואלט מיר זאלן זיין צוגעבינדן צו הלכה (עיין שיחות הר"ן, סימן כט; קפה).


דער אייבערשטער זאל העלפן זאלסט האבן הצלחה אין אלע ענינים.

#13 - נישטא קיין גרעסערע מצוה פון עוסק זיין אין שידוכים
תפילה והתבודדות, שידוכים, סגולות, שדכנים, חלישות הדעת, גמרא

בעזרת ה' יתברך


יום ה' פרשת לך לך, ט' מר-חשון, שנת תשפ"ג לפרט קטן


 


לכבוד מיין ליבער ... נרו יאיר


זיי נישט צעבראכן ווען דו זעסט אז דיין ארבעט פון וואכן לאנג ארבעטן אויף א שידוך - ווערט ביים סוף נישט אויסגעפירט. געב נישט אויף, זיי ממשיך מיט דער זאך, טראג אן וואס מער שידוכים, קוק נישט אויף דעם - אויב עס ווערט יא אויסגעפירט אדער נישט, דו טו דיינס.


הלוואי זאלן נאך אנשי שלומינו עוסק זיין אין די מצוה, מוהרא"ש זאגט, נישטא קיין גרעסערע מצוה פון עוסק זיין אין שידוכים.


זאג יעדן טאג דעם יום תהילים, אויך מאך זיך א שיעור אין ליקוטי תפילות, זאג יעדן טאג תפילות און מאך התבודדות. דער רבי זאגט (ספר המידות אות רחמנות, סימן יא): "עַל יְדֵי בַּקָּשַׁת רַחֲמִים וכו'" איז מען זוכה צו מאכן גוטע שידוכים.


איך האב אויך אסאך חלישות הדעת ביים מאכן שידוכים, דאך מאכט דאס מיר נישט נישט שוואך, אדרבה, עס מאכט מיר נאר שטערקער, צו מאכן וואס מער שידוכים.


לערן יעדן טאג א בלאט גמרא.

#12 - האב נישט קיין חלישות הדעת אז מ'האט ארויסגענומען א קינד פון חדר
תפילה והתבודדות, צרות, הפצה, מוסדות, הכרת הטוב, הדפסה, נסיונות, ישיבה, חלישות הדעת, ראש ישיבה, חדר

בעזרת ה' יתברך


יום ג' פרשת נח, א' דראש חודש חשון, שנת תשפ"ג לפרט קטן


 


לכבוד ... נרו יאיר, מנהל תלמוד תורה היכל הקודש ירושלים


איך האב ערהאלטן דיין בריוו.


האב נישט חלישות הדעת פון די מעשה פון די משפחה וואס האט ארויסגענומען דעם קינד פון אונזער תלמוד תורה, ביי אונז אין אמעריקא האט דאס פאסירט אן א שיעור מאל.


ווען מיר האבן אריינגענומען א קינד אין אונזער מוסד נאכדעם וואס קיינער האט נישט געוואלט ארייננעמען דעם קינד, און נאך א שטיק צייט, נאכן זיך פארען מיט'ן קינד וכו' וכו' - זענען געקומען די עסקנים, זיי האבן געראטעוועט און ארויסגענומען דעם קינד און מסדר געווען אין אן אנדערע תלמוד תורה.


איך קען נישט פארגעסן די מעשה וואס מיר האבן געהאט, מיר האבן אריינגענומען א קינד פון א צעטיילטע משפחה, קיין איין מוסד האט נישט געוואלט צורירן צו דעם קינד, ווייל דער טאטע האט קודם געהאט בעלות אויפ'ן קינד און ער האט געלייגט דעם קינד אין א גאר מאדערנע מוסד אין ..., און נאכדעם וואס די מאמע האט באקומען בעלות אויפ'ן קינד - זי וואוינט אין ..., האט זי געזוכט א חסידיש'ע חדר, און קיינער האט נישט געוואלט קוקן אויפ'ן קינד; האב איך אריינגענומען דעם קינד.


פרעג נישט וואס איך האב געהאט צו הערן און זינגען פון דעם קינד; דער קינד פלעגט גיין יעדע צווייטע שבת צו זיין טאטע, און דארט איז נישט אזוי אפגעהיטן, פלעגט דער קינד דערציילן פאר די קינדער וואס עס טוט זיך דארט, די מאוויס וואס ער קוקט, און ער פלעגט רעדן פון נישט גוטע זאכן; זענען עלטערן געלאפן צו מוהרא"ש מיט טענות, האט מוהרא"ש מיך פארגעהאלטן היתכן איך נעם אריין קינדער וכו'. איך בין געווען אזוי פארלוירן, וואס טו איך דא ווייטער, זאל איך ארויסשטעלן דעם קינד אדער נישט... ביז אפאר משפחות פון אנשי שלומינו האבן ארויסגענומען זייערע קינדער, מיט די טענה 'מיר ווילן נישט אונזערע קינדער זאלן לערנען מיט דעם קינד'; איך האב ברוך השם נישט ארויסגענומען מיינע קינדער.


למעשה, עסקנים האבן זיך אריינגעמישט, מען מוז ראטעווען דעם קינד פון ברסלב... מען האט אים אריינגעלייגט אין אן אנדערע מוסד. היינט איז ער שוין עלטער געווארן, אים פאסט שוין נישט צו רעדן צו מיר, ער ווייסט ניטאמאל ווער איך בין, אדער מאכט ער זיך ווי ער ווייסט נישט.


מיר איז גוט די סארט מעשיות, ווייל די מעשיות שטופן מיך צוריק צום איבערשטן. איך הויב אן נאכמאל פון אלף, איך בעט דעם אייבערשטן: "פיר מיך אויף די אמת'ע וועג, איך זאל זיך נישט אפנארן מיין גאנצע לעבן"; אוי ווי מען קען זיך אפנארן אויף די וועלט, אוי ווי מען קען זיך טועה זיין; נאר דורך התבודדות איז מען אפגעהיטן.


טייערער ברודער, איך האב אסאך מעשיות דיר צו דערציילן, ווי שווער איך האב געארבעט מיט'ן אויפשטעלן די מוסדות; די חדר, די סקול און די ישיבה אין אמעריקע, בפרט די חדר; ווי איך האב זיך געמוטשעט מיט אנשי שלומינו, אלע האבן געלאכט פון מיר. מיר האט דאס זייער געשטערט; דאס אז מען לאכט און מען שפעט פון די גאס - דאס האט מיר קיינמאל נישט געשטערט, אבער אז אין היכל הקודש לאכט מען פון מיר, דאס האט מיר יא געשטערט, ווייל מיר זיצן ביי איין טיש, ביי איין רבי און דו שפעטסט פון מיר? דאס האט מיר זייער געשטערט. ברוך השם איך האב געהאט שכל צו האלטן מיינע קינדער אין די מוסדות, און היינט שעפ איך גרויס נחת פון זיי; מיינע זין און טעכטער, אלע זענען ערליכע אידן, זיי לעבן מיט אמונה און יראת שמים.


ליבער ברודער, שטארק זיך, שטארק אנשי שלומינו און שטארק די בחורים אין ירושלים, זיי זאלן עוסק זיין אין הפצה; זיי זאלן פארשפרייטן די גליונות און קונטרסים, די בריוו פון עצתו אמונה. איך מיין אז דאס איז די סיבה פארוואס דעם פארגאנגענעם וואך האט מען נישט מתרגם געווען די בריוו, ווייל עס איז נישטא קיין מפיצים. משפחת ... מאכט זיך א חשבון 'פארוואס זאלן מיר אוועקגעבן דרייסיג פערציג שעה א וואך פאר איבערטייטשן די בריוו - אז מען פארשפרייט דאס מער נישט'; דערפאר בעט איך דיר זאלסט מחזק זיין די בחורים און אינגעלייט זיי זאלן אנהויבן גיין פארשפרייטן די גליונות און בריוו; די עצות, די חיזוק פון הייליגן רבי'ן.


יעצט ווען דער זמן האט זיך אנגעהויבן דארפן אלע אזויפיל חיזוק אויף תורה און תפלה, חיזוק און הדרכה צו ווייזן פאר יעדן איינעם א וועג צו לערנען און דאווענען.


דער אייבערשטער זאל העלפן זאלסט האבן הצלחה אין אלע ענינים.

#11 - מען דארף דיך האבן אין אפיס
מוסדות, הכרת הטוב, חלישות הדעת, אפיס, קאמפלעקס, בלבולים

בעזרת ה' יתברך


יום ה' פרשת קרח, ב' דראש חודש תמוז, שנת תשפ"ב לפרט קטן


 


לכבוד מיין טייערער ... נרו יאיר


מאך זיך נישט נאריש, ווארף אוועק די קטנות הדעת; איך זע דער יצר הרע האט סוף כל סוף יא געטראפן א וועג דיר אוועקצונעמען פון די מוסדות, מיט די פאלשע שיטות דיינע 'וואס געב איך שוין צו?' 'וואס טו איך שוין?' אויף דעם זאגן שוין די הייליגע חכמים (סוטה מח:) אויפ'ן פסוק (זכריה ד, י): 'כִּי מִי בַז לְיוֹם קְטַנּוֹת', "מי גרם לצדיקים שיתבזבז שולחנן לעתיד לבא", וואס האט גורם געווען די צדיקים אז זייער טיש זאל זיין צעשטערט אויף יענע וועלט? "קטנות שהיה בהן" די ווייניג אמונה וואס זיי האבן געהאט, אז זיי האבן נישט קיין אמונה אין זיך (עיין שיחות הר"ן, סימן קמ).


איך בעט דיר זייער, קום אין אפיס; מאך זיך נישט קיין נייע אפיס, דיין אפיס זאל בלייבן ביי די ישיבה אפיס, די חדר אפיס. דו ווייסט דאך סוף כל סוף אביסל ווי אזוי איך וויל זאכן זאלן זיך פירן, ווי אזוי מען זאל רעדן צו מענטשן, ווי אזוי זיך צו פירן מיט עלטערן וואס ווילן יא צאלן, וואס וויל נישט צאלן, אדער די וואס ווילן צאלן און האבן נישט וכו' וכו'.


היינט זאגט מיר דער אדמיניסטראטאר אז דו האסט זיך געמאכט א נייעם אפיס; איך וויל דיר נישט איינטיילן וואס צו טון, אין ברסלב זאגט מען נישט פאר א צווייטן וואס צו טון, אבער אלס חבר טוב זאג איך דיר, דיין פלאץ איז אין אפיס, "המתחיל במצוה אומרים לו גמור", ווער עס הויבט אן א מצוה – דארף ענדיגן.


בפרט ווען די איינגעשטעלטע פארמערן זיך; איך טייל יעצט אויס פינקט פופציג ענוועלאפס, חוץ די ארץ ישראל'דיגע סטעף; דארף איך דו זאלסט זיין אין די מוסד, אריינברענגען שכר לימוד און אנווארעמען אנשי שלומינו צו העלפן. איך האב יעצט ב"ה פיינע חובות, צוויי מעלאונעס; איך בין נייגעריג ווען ... וועט מתרגם זיין בלשון הקודש - ווי אזוי ער וועט דאס שרייבן, אפשר שני דלועין.


איך האף דו וועסט מיר ווייטער העלפן; גיי התבודדות, שמועס מיט'ן אייבערשטן און זיי מחזק אלע איינגעשטעלטע זאלן זיין פרייליך.


דו ווייסט דאך וואס גייט אריבער אויף איטליכן, בפרט די וואס ארבעטן אין מוסד; בלבולים, חלישות הדעת וכו' וכו'; מען דארף האבן א גוט ווארט, איינער וואס מען טראסט וכו'; ווי נישט ביסטו דאך מיט מיר אלע יארן.


בלייבזשע מיר געזונט.


 

#10 - בין איך דען ראוי צו עסן? בין איך דען ווערד פאר א קאווע?
תפילות אויף אידיש, תפילה והתבודדות, קדושה, התחזקות, הפצה, מוהרא"ש, לימוד התורה, בושה, חלישות הדעת, שמחות, פירושים, ארץ ישראל

בעזרת ה' יתברך


ערב שבת קודש פרשת בהעלותך (שלח בא"י), י"ח סיון, שנת תשפ"ב לפרט קטן


 


לכבוד מיינע טייערע חברים, אנשי שלומינו תלמידי היכל הקודש בארץ ישראל, ה' עליהם יחיו


ביי אונז גייט די וואך פרשת בהעלותך, מיר זענען אפגערוקט א פרשה פון ענק. איך וועל ענק שרייבן אביסל פון וואס מיר האבן גערעדט נעכטן ביים שיעור ליל שישי.


עס שטייט אין די תורה (במדבר ח, ג): "וַיַּעַשׂ כֵּן אַהֲרֹן וְגוֹ'", אהרן הכהן האט געצינדן די מנורה, "כַּאֲשֶׁר צִוָּה ה' אֶת מֹשֶׁה", ער האט אנגעצינדן די מנורה אזוי ווי דער אייבערשטער האט באפוילן, זאגט רש"י, דער פסוק קומט אונז לאזן הערן "שבחו של אהרן", מען לויבט אויס אהרן הכהן, "שלא שינה", אז ער האט נישט געמאכט אנדערש.


אלע פרעגן אויף דעם, וואס איז די שבח אז מען טוט נישט אנדערש? וואס איז די חידוש, וואס איז די גרויסקייט, ווער וואלט דען געטון אנדערש פונעם באפעל פונעם אייבערשטן?!


מיט די הקדמות פון הייליגן רבי'ן קען מען דאס פארשטיין. דער הייליגער רבי זאגט (לקוטי מוהר"ן חלק ב', סימן מח): "כְּשֶׁאָדָם נִכְנָס בַּעֲבוֹדַת הַשֵּׁם", ווען א מענטש הויבט אן דינען דעם אייבערשטן, "אֲזַי הַדֶּרֶךְ שֶׁמַּרְאִין לוֹ הִתְרַחֲקוּת", ווייזט מען אים התרחקות, מען הויבט אן שפירן ווי מען איז גארנישט ווערד, מען שפירט ווי מען וויל אים נישט, מען האט אזויפיל בלבולים מיט חלישות הדעת.


דער רבי זאגט (שם): "וְכָל הַנַּ"ל עָבַר עַל כָּל הַצַּדִּיקִים, כַּאֲשֶׁר שָׁמַעְנוּ מִפִּיהֶם בְּפֵרוּשׁ, שֶׁנִּדְמֶה לָהֶם שֶׁהַשֵּׁם יִתְבָּרַךְ אֵין מִסְתַּכֵּל וּפוֹנֶה אֲלֵיהֶם כְּלָל", איך האב געהערט פון צדיקים, זיי האבן אלע אזוי געשפירט, זיי האבן געשפירט אז מען הערט זיי נישט אויס, נאר וואס דען? זיי האבן זיך געשטארקט, זיי זענען געבליבן שטארק און נישט אפגעלאזט זייער ווילן, נאר אזוי האבן זיי זוכה געווען צו ווערן גרויסע צדיקים.


רש"י הקדוש פרעגט (במדבר ח, ב): "למה נסמכה פרשת המנורה לפרשת הנשיאים", פארוואס שטייט די פרשה פון הדלקת המנורה נעבן די פרשה פון די חנוכת הנשיאים? "לפי שכשראה אהרן חנוכת הנשיאים חלשה אז דעתו, כשלא היה עמהם בחנוכה לא הוא ולא שבטו", ווייל אהרן הכהן האט געהאט גרויס חלישות הדעת פארוואס מען האט אים נישט גערופן צו די חנוכת הנשיאים, "אמר לו הקדוש ברוך הוא", האט אים דער באשעפער געזאגט, "חייך שלך גדולה משלהם, שאתה מדליק ומיטיב את הנרות", דו האסט די מצוה פון די מנורה.


לאמיר אביסל אריינטראכטן וואס איז אריבער אויף אהרן הכהן, ער איז געווען אזוי צעבראכן, פול מיט חלישות הדעת, ער האט געשפירט ביי זיך ווי מען דארף אים נישט, ווי מען איז אים מרחק, מיט דעם איז ער געגאנגען טון דעם רצון ה' מיט שמחה. דאס זאגט אונז די תורה: "וַיַּעַשׂ כֵּן אַהֲרֹן", די שבח פון אהרן איז, ער האט געטון די מצוות פונעם אייבערשטן מיט שמחה; ביי טון די מצוות איז ער געווען פרייליך, ער האט זיך נישט געלאזט צעברעכן פונעם יצר הרע.


דאס איז א שטארקע לימוד פאר אונז; ווען דער יצר הרע קומט אונז צעברעכן, ער מאכט אונז חלישות הדעת, ער ברענגט ארויף אין זכרון אלטע נישט גוטע מעשים, ער וויל אונז אראפווארפן מיר זאלן אפלאזן עבודת השם, דארפן מיר קוקן אויף אהרן הכהן; מיט די חלישות הדעת, מיט די בושה, מיט אלע בלבולים – שטייט "וַיַּעַשׂ כֵּן אַהֲרֹן", ווען עס איז געקומען צו טון א מצוה, דעמאלט איז נישטא קיין בלבולים, 'מען דארף מיך יא?' 'מען דארף מיך נישט?' דעמאלט איז דא איין זאך – טון "כַּאֲשֶׁר צִוָּה ה' אֶת מֹשֶׁה".


ווען מיר דארפן דאווענען און לערנען – טאר מען זיך נישט לאזן פארדרייען דעם קאפ פונעם סמ"ך מ"ם; ווען עס קומט צו טון רצון השם, דעמאלט דארף מען עס טון מיט שמחה. דער רבי זאגט (ספר המדות אות שמחה, סימן א): "כְּשֶׁאָדָם עוֹשֶׂה מִצְוָה בְּשִׂמְחָה", ווען מען פריידט זיך ביים טון א מצוה, "זֶה סִימָן שֶׁלִּבּוֹ שָׁלֵם לֵאלֹקָיו", איז א סימן אז דער מענטש איז אינגאנצן צוגעקלעבט צום אייבערשטן.


איר וועט זען אן אינטערעסאנטע זאך, ווען מען מאכט זיך א קאווע, אדער עסן, דעמאלט קומען נישט אריין די מחשבות פון חלישות הדעת, קיינער טראכט נישט ביים עסן: 'בין איך דען ראוי צו עסן?' 'בין איך דען ווערד פאר א קאווע?' ווען עס קומט צו מצוות, פלוצלונג פון אונטער די ערד קומט צו גיין דער סמ"ך מ"ם מיט די מחשבות זרות און בלבולים אראפצואווארפן דעם מענטש.


טייערע ברידער, אנשי שלומינו, שטארקט זיך מיט די זיסע עצות פון רבי'ן, די עצה פון התבודדות איז דאך אזא זיסע עצה, דער לעבן ווערט פשוט גוט. פרובירט דאס אויס, הויבט אן דעם טאג מיט'ן זיך אויסשמועסן מיט'ן באשעפער.


גיי אין א שטילע פלאץ; אדער אין שטוב, אדער אין א שול, אדער גיי א שפאציר אין א שטילע געסל – און רעד זיך אויס צום באשעפער, שמועס מיט אים אין דיין שפראך, רעד צו אים ווי צו א גוטער פריינט. דערצייל אים אלעס וואס דו האסט געטון, דערצייל אים ווי דו פאלסט אראפ אין פגם הברית, וויין זיך אויס צו אים, בעט דעם באשעפער:


"רבונו של עולם, האב רחמנות אויף מיר, איך וויל אזוי שטארק זיין אן ערליכער איד, עס גייט מיר אזוי שווער; וויפיל איך פרוביר צו זיין גוט – פאל איך אראפ".


דער אייבערשטער וועט דיר מוחל זיין, אויך וועסטו אראפנעמען פון דיר אלע עונשים, און דו וועסט שפירן א נייע טעם אין לעבן.


איך בענק זיך צו ענק, איך טראכט אפשר זיך אריבערצוכאפן אויף איין טאג דעם קומענדיגן וואך, מיין שוואגער מאכט חתונה זיין ערשטע קינד. איך האב הכרת הטוב פאר מיין שוואגער, ער האט מיר אסאך מחזק געווען, ער האט א חלק אין מיין התקרבות צום רבי'ן. ער איז געווען אין היכל הקודש, מוהרא"ש זכרונו לברכה האט אים זייער ליב געהאט, שפעטער איז אנגעקומען צו אים ליצנות, מען האט אים געגעבן צו פארשטיין אז היכל הקודש איז נישט דעם רבינ'ס זאך, והוה מה דהוה; אפשר וועל איך זיך אריבערכאפן צו די חתונה.


שטארקט אייך אין הפצה, זיצט נישט מיט פארלייגטע הענט. עס ברענט א פייער פון ניאוף, א פייער פון כפירות ואפיקורסות, גייט לעשן די פייער מיט'ן רבינ'ס ספרים; די קונטרסים און ספרים וואס מוהרא"ש האט געשריבן – דאס לעשט די פייער פונעם סמ"ך מ"ם, די מאורי אש. אידישע קינדער פאלן אין עבירות, בחורים פאלן אין עבירות, נאר דעם רבינ'ס חיזוקים – דאס ברענגט זיי צוריק.


דער הייליגער רבי נתן האט אונז געלאזט צוואה פאר זיין פטירה, ער האט געוויינט: "עזרא הסופר גייט אוועק פון די וועלט, עס קומען ארויס אזויפיל טריפה'נע פסול'ע זאכן, וואס וועט דא זיין? נאר איין בלעטל פון רבינ'ס ווערטער וועט אלעס מתקן זיין"; נעמט די גליונות און קונטרסים, פארשפרייטס דאס צווישן די בני הנעורים – מיט דעם וועלן מיר אלעס מתקן זיין.


מזל טוב פאר די שיינע שמחות צווישן אייך, פאר די חתונה און די שידוכים; דער אייבערשטער זאל העלפן עס זאל זיין נאך און נאך שמחות.


א גוט שבת.


 

#9 - זיך שטארקן פונדאסניי מיט לימוד התורה
תשובה, משניות, התחדשות, לימוד התורה, יענער, חלישות הדעת, תעניתים

בעזרת ה' יתברך


ערב שבת קודש פרשת יתרו, י"ט שבט, שנת תשפ"ב לפרט קטן


 


לכבוד מיינע טייערע חברים, אנשי שלומינו תלמידי היכל הקודש, די בכל אתר ואתר, ה' עליהם יחיו


די וואך פרשת יתרו, ווען מיר ליינען די פרשה פון קבלת התורה, - איז א צייט וואס מיר באקומען פרישע כוחות צו מקבל זיין די תורה פונדאסניי, אזוי ווי צדיקים זאגן (של"ה הקדוש בתחילת מסכת פסחים; ועוד): "קְרִיאָה מְעוֹרֵר אֶת הַזְּמַן", ווען מען ליינט אין די תורה די פרשת השבוע - וועקט זיך אויף די אלע זאכן וואס האט דעמאלט פאסירט, און מען קען זוכה זיין צוצוקומען צו דעם.


איך וויל ענק בעטן איר זאלט זיך שטארקן פונדאסניי מיט לימוד התורה. דער רבי האט אונז געגעבן א וועג צו לערנען תורה, מען זאל זאגן די ווערטער פון די תורה - אפילו מען פארשטייט נישט וואס מען לערנט. קוקט אריין די ווערטער פון רבי'ן (שיחות הר"ן, סימן עו): "שֶׁאֵין צְרִיכִין בְּלִמּוּד רַק הָאֲמִירָה לְבַד, לוֹמַר הַדְּבָרִים כְּסֵדֶר", אפילו מען פארשטייט גארנישט - זאל מען זאגן די ווערטער, "וּמִמֵּילָא יָבִין", און ביים סוף וועט מען פארשטיין. "וְלֹא יְבַלְבֵּל דַּעְתּוֹ בִּתְחִלַּת לִמּוּדוֹ שֶׁיִּרְצֶה לְהָבִין תֵּכֶף, וּמֵחֲמַת זֶה יִקְשֶׁה לוֹ הַרְבֵּה תֵּכֶף וְלֹא יָבִין כְּלָל. רַק יַכְנִיס מֹחוֹ בְּהַלִּמּוּד וְיֹאמַר כְּסֵדֶר בִּזְרִיזוּת וּמִמֵּילָא יָבִין", מען זאל נישט ווערן צעבראכן ווען מען זעט אז מען פארשטייט נישט וואס מען לערנט, וואס דאס אליינס - אז מען וויל גלייך פארשטיין - מאכט אז עס זאל זיין שווער צו פארשטיין דאס לערנען, מען זאל נאר זאגן די ווערטער כסדרן און מען וועט שוין פון זיך אליינס פארשטיין, "וְאִם לֹא יָבִין תֵּכֶף, יָבִין אַחַר כָּךְ, וְאִם יִשָּׁאֲרוּ אֵיזֶה דְּבָרִים, שֶׁאַף עַל פִּי כֵן לֹא יוּכַל לַעֲמֹד עַל כַּוָּנָתוֹ - מַה בְּכָךְ?" און אויב מען פארשטייט נישט דעם ערשטן מאל, וועט מען עס פארשטיין ביים צווייטן מאל; און אויב מען וועט נישט פארשטיין דעם צווייטן מאל - איז אויך גארנישט, "כִּי מַעֲלַת רִבּוּי הַלִּמּוּד עוֹלָה עַל הַכֹּל, וּכְמוֹ שֶׁאָמְרוּ רַבּוֹתֵינוּ זִכְרוֹנָם לִבְרָכָה: 'לִגְּמוֹר, וַהֲדַר לִסְבֹּר, וְאַף עַל גַּב דְּלָא יָדַע מַה קָאָמַר' שֶׁנֶּאֱמַר: 'גָּרְסָה נַפְשִׁי לְתַאֲבָה'", ווייל חכמינו זכרונם לברכה זאגן אז א מענטש זאל קודם אסאך זאגן די ווערטער פון די הייליגע תורה, אפילו ער פארשטייט נישט וואס ער לערנט, און דערנאך זאל ער לערנען צו פארשטיין, "כִּי עַל יְדֵי רִבּוּי הַלִּמּוּד, שֶׁיִּלְמַד בִּמְהִירוּת, וְיִזְכֶּה לִלְמֹד הַרְבֵּה, עַל יְדֵי זֶה יִזְכֶּה לַעֲבֹר כַּמָּה פְּעָמִים אֵלּוּ הַסְּפָרִים שֶׁלּוֹמֵד, לְגָמְרָם, וְלַחֲזֹר לְהַתְחִיל, וּלְגָמְרָם פַּעַם אַחַר פַּעַם, וְעַל יְדֵי זֶה מִמֵּילָא יָבִין וכו'", ווייל אז מען געוואוינט זיך צו צו לערנען שנעל, קען מען זוכה זיין צו לערנען זייער אסאך; מען איז זוכה איבערצוגיין יעדע זאך זייער אסאך מאל, ביז מען איז זוכה דאס צו פארשטיין.


איך בעט אייך מיינע טייערע ליבע ברידער, מיר דארפן זיך באנייען מיט לימוד משניות, א תלמיד היכל הקודש איז נאר דער וואס זאגט פרקים משניות; משניות וואשט אפ אלע עבירות און עס שלעפט ארויס פון שאול תחתית.


מוהרא"ש זאגט, די שיחה פון כך וכך פון הייליגן רבי'ן מיינט לימוד משניות. דער רבי זאגט (שיחות הר"ן, סימן יט): "שֶׁאֲפִילּוּ אוֹתָן הָאֲנָשִׁים הָרְחוֹקִים מִן הַקְּדֻשָּׁה מְאֹד, שֶׁנִּלְכְּדוּ בִּמְצוּדָה רָעָה, עַד שֶׁרְגִילִין בַּעֲבֵרוֹת חַס וְשָׁלוֹם רַחֲמָנָא לִצְלָן", אפילו א מענטש וואס איז זייער ווייט פון קדושה, ער טוט עבירות רחמנא לצלן, און ער איז שוין אראפגעפאלן אין שאול תחתית, "אַף עַל פִּי כֵן, הַכֹּחַ שֶׁל הַתּוֹרָה גָּדוֹל כָּל כָּךְ, עַד שֶׁיְּכוֹלָה לְהוֹצִיא אוֹתָם מִן הָעֲבֵרוֹת שֶׁרְגִילִין בָּהֶם חַס וְשָׁלוֹם, וְאִם יַעֲשׂוּ לָהֶם חֹק קָבוּעַ וְחִיּוּב חָזָק לִלְמֹד בְּכָל יוֹם וָיוֹם כָּךְ וְכָךְ, יִהְיֶה אֵיךְ שֶׁיִּהְיֶה, בְּוַדַּאי יִזְכּוּ לָצֵאת מִמְּצוּדָתָם הָרָעָה עַל יְדֵי הַתּוֹרָה, כִּי כֹּחַ הַתּוֹרָה גָּדוֹל מְאֹד", אויב וועט ער זיך מאכן א קביעות צו לערנען יעדן טאג "כך וכך" - וועט ער סוף כל סוף ארויסגיין פון זיין בלאטע, ווייל די כח פון תורה איז אזוי גרויס אז עס נעמט ארויס דעם מענטש פון זיין שלעכטס.


ווען דער רבי האט דאס געזאגט האט רבי נתן געפרעגט דעם רבי'ן (חיי מוהר"ן, סימן תקעג): "צי תורה קען אויך העלפן אזא איינעם וואס איז אראפגעפאלן אין די עבירה פון פגם הברית, הוצאת זרע לבטלה רחמנא לצלן?" האט דער רבי געשריגן אויף אים און געזאגט: "דו ווייסט ווי גרויס די כח פון תורה איז?! תורה איז העכער פון אלעס!" אפילו א מענטש וואס פאלט נעבעך אראפ אין די עבירה פון פגם הברית - הוצאת זרע לבטלה רחמנא לצלן, אויב דער מענטש וועט לערנען יעדן טאג 'כך וכך', וועט ער ווערן אן ערליכער איד.


מען דארף נישט פאסטן און מאכן סיגופים. מוהרא"ש ברענגט טויזנטער מאל די ווערטער וואס חכמינו זכרונם לברכה זאגן (ירושלמי ראש השנה ד, ח): "כֵּיוָן שֶׁקִּבַּלְתֶּם עֲלֵיכֶם עוֹל תּוֹרָה, מַעֲלֶה אֲנִי עֲלֵיכֶם כְּאִילוּ לֹא חֲטָאתֶם מִיְמֵיכֶם", ווען א מענטש איז מקבל אויף זיך צו לערנען די הייליגע תורה רעכנט אים דער אייבערשטער אזוי ווי ער האט קיינמאל נישט געזינדיגט.


טייערע ליבע ברידער, קוקט נישט אויף אנדערע; ווערט נישט צעבראכן פון אנדערע און ווערט נישט מבולבל פון אנדערע. מוהרא"ש זאגט, די עשרת הדברות שטייט בלשון יחיד (שמות כ, ב): "אָנֹכִי ה' אֱלֹקֶיךָ", איך בין דיין באשעפער, עס שטייט נישט "אֱלֹקֵיכֶם", ענקער באשעפער; "לֹא יִהְיֶה לְךָ", עס זאל נישט זיין צו דיר, אלעס שטייט בלשון יחיד - צו דיר; דאס ווייזט אונז אז מען קען נאר מקבל זיין די תורה אויב מען נעמט די תורה פאר זיך, מען קוקט נישט אויף אנדערע.


בפרט ווען עס קומט צו נאנטע חברים, תלמידי היכל הקודש; אז מען האט נישט די הקדמה - קען מען באקומען חלישות הדעת. 'דער באקומט א שמייכל, יענער באקומט א שיינע בריוו, דער דריטער איז אזוי נאנט און איך באקום גארנישט; נישט קיין בריוו, נישט קיין שמייכל, נישט גארנישט'; דארף מען זיך שטארקן און נישט ווערן צעפאלן.


איך האב נאך אסאך צו שרייבן, אבער איך דארף אריינגיין צו די בחורים; זיי זענען אזוי צעבראכן, קיינער אין די וועלט פארשטייט נישט קיין בחור; איך דארף גיין פארלערנען, בלייבזשעט מיר געזונט.


א פרייליכן ליכטיגן שבת.

#8 - הערט אויף צו זיין ארעמעלייט, הייבט זיך אן באנוצן מיט ענקערע אוצרות
התחזקות, חסידות ברסלב, חלישות הדעת, חשבון הנפש

בעזרת ה' יתברך


ערב שבת קודש פרשת שמות, כ' טבת, שנת תשפ"ב לפרט קטן


 


לכבוד מיינע טייערע חברים, אנשי שלומינו, תלמידי היכל הקודש די בכל אתר ואתר, ה' עליהם יחיו


איך בעט ענק זייער טייערע ליבע חברים, תלמידי היכל הקודש, זייט אייך מחזק מיט די אוצרות וואס דער רבי האט אונז געגעבן.


דער הייליגער רבי האט דערציילט (ספורי מעשיות מעשה יג, פון די זיבן בעטלערס, דעם ערשטן טאג): דערווייל איז אנגעקומען א גרויסער אדלער, ער האט געקלאפט אויפ'ן טיר פונעם טורעם און געזאגט: "הערט אויף צו זיין ארעמעלייט, הייבט זיך אן באנוצן מיט ענקערע אוצרות"; דער אדלער, דאס גייט ארויף כביכול אויפ'ן אייבערשטן, וואס קלאפט אויפ'ן טורעם, דער טורעם דאס איז דער צדיק, אזוי ווי עס שטייט (משלי יח, י): "מִגְדַּל עֹז שֵׁם ה' בּוֹ יָרוּץ צַדִּיק וְנִשְׂגָּב". אינעם טורעם זענען געזיצן די מענטשן וואס זענען געראטעוועט געווארן פונעם צעבראכענעם שיף, ווייל די אלע מענטשן וואס קומען צום צדיק זענען אריבער עפעס א זאך אין לעבן וואס דאס האט זיי געמאכט מקורב ווערן, ווייל מען קען נישט מקורב ווערן צום צדיק ווען מען איז ביי זיך פול מיט ישות וגאות, מוהרא"ש זאגט, נאר ווער עס איז גוט צעבראכן ביי זיך - דער נעמט אין האנט א ספר אשר בנחל, נאר דער שפירט די געשמאקע זיסע טעם פון קרבת אלקים.


די אלע זענען געקומען צום טורעם, ביים צדיק, און ער האט זיי געזאגט: "הערט אויף צו זיין ארעמעלייט", דער צדיק זאגט אונז אין נאמען פונעם אייבערשטן: "הייבט זיך אן באנוצן מיט ענקערע אוצרות"; א מענטש פאר זיך אליינס ווייסט נישט וואס פאר א אוצרות ער האט, ער ווייסט נישט צו וואס פאר א מדריגות ער קען אלץ זוכה זיין, ביז דער אייבערשטער האט רחמנות אויף אים, דער צדיק וועקט אים אויף און איז אים מעורר: "הייב אן נוצן דיין מויל, רעד אפאר ווערטער צום אייבערשטן, גיי אין שול דאווענען שחרית, מנחה, מעריב; נעם א חומש, א משניות, א גמרא און זאג אפאר ווערטער צום אייבערשטן"; ווילאנג מען לעבט קען מען זוכה זיין צו אזעלכע געוואלדיגע אוצרות.


דאס אלעס איז מען זוכה ווען מען איז מקורב צום צדיק.


מיר געפונען, די אידן אין מצרים, כל זמן יוסף הצדיק האט געלעבט - איז נישט געווען קיין שיעבוד מצרים, עס איז נישט געווען קיין נסיונות. אז מען האט א צדיק - איז מען ערליך און הייליג, דער צדיק בלאזט אריין חיות, ער בלאזט אריין האפענונג; איינמאל יוסף הצדיק איז נסתלק געווארן, "וַיָּמָת יוֹסֵף וְכָל אֶחָיו וְכֹל הַדּוֹר הַהוּא (שמות א, ו)", - דעמאלט האט זיך אנגעהויבן שיעבוד מצרים, אלע צרות; און אזוי איז עד היום הזה, ווען א מענטש איז מקושר צום צדיק - האט ער כח צו זיין ערליך און הייליג.


מיר דארפן בעטן דעם אייבערשטן יעדן טאג מיר זאלן בלייבן ביים צדיק, נישט זיין ווי פרעה, וואס (רש"י שם, ח): "עָשָׂה עַצְמוֹ כְּאִלוּ לֹא יָדַע", - וועלן מיר האבן אלעס גוטס בזה ובבא; מיר זאלן נישט האבן חלישות הדעת און איבערלאזן דעם רבי'ן, אזוי ווי ר' ליפא וואס איז געווען א גרויסער סוחר און אן ערליכער איד, איינמאל איז ער געפארן אויף א גרויסער יריד צו מאכן געשעפטן, האט ער געטראכט אז ער וועט קודם גיין צום רבי'ן נעמען א ברכה, איז ער געווען אויף שבת ביים רבי'ן, ביי שלש סעודות האט אים שוין די הויט געברענט אז דער רבי זאל שוין ענדיגן די תורה כדי ער זאל שוין קענען פארן צום יריד פארדינען געלט, און אזוי ווי דער הייליגער רבי האט דאך אלעס געזען, האט ער אים מרמז געווען אינמיטן די תורה אז עס שטייט אין תקוני זוהר (תיקון ג' מהתיקונים האחרונים): "חֲיֵיכִת בְּהוֹן בְּעוּתְרָא בְּהַאי עָלְמָא, וּלְּבָתַר, קְטִילַת בְּהוֹן", געלט לאכט צום מענטש אין די יונגע יארן און שפעטער הרג'עט עס דעם מענטש; דער רבי האט געוואלט מיט דעם מרמז זיין פאר ר' ליפא אז נישט אלעס איז געלט וכו', ר' ליפא האט זיך אבער פון דעם באליידיגט, ער איז אוועק געגאנגען פון רבי'ן און ער איז מער נישט געקומען.


יארן שפעטער האט אים רבי נתן געטראפן, האט ער אים געפרעגט: "ליפא, וואו ביסטו אנטלאפן, עמנו הייתם?!" האט אים ר' ליפא געזאגט: "דער רבי האט מיך פארשעמט", מיינענדיג די תורה וואס דער רבי האט דעמאלט געזאגט און אים מרמז געווען אין די תורה, זאגט אים רבי נתן: "ליפא! פון אזא רבי גייט מען אוועק?! זאל דער רבי נעמען א דראנג (א דיקע האלץ) און מיך שלאגן וועל איך אויך נישט אוועק גיין!" פון דעם זעט מען אז א מענטש דארף זיך מאכן א חשבון: 'איך ווייס ווער איך בין און איך ווייס גוט וואס דער רבי האט געטון פאר מיר, איך ווייס וואס איך האב באקומען און וואס איך באקום נאך יעצט פון זיך דרייען אין היכל הקודש; איז אפילו דער רבי זאל מיך שלאגן מיט א דראנג וועל איך אויך נישט אוועק גיין פון אזא פלאץ'.


א פרייליכן שבת!

#7 - מ'דארף זיין זייער פארזיכטיג מיט צדקה געלט
שלום בית, התחזקות, הפצה, צדקה, הדפסה, אידיש געלט, חלישות הדעת

בעזרת ה' יתברך


יום ד' פרשת שמות, י"ח טבת, שנת תשפ"ב לפרט קטן


 


מרת ... תחי'


איך האב ערהאלטן אייער בריוו.


עס איז נישט אמת וואס איר שרייבט, איך בין נישט געקומען קיין ירושלים קיינעם וויי צו טון, איך ווייס נישט פארוואס אייער מאן זאגט אזוי; איך בין געקומען מחזק זיין אנשי שלומינו. איך האב זייער ליב אייער מאן; עס טוט מיר זייער וויי אז ער זאגט איך בין געקומען אים וויי טון.


אז איר שרייבט מיר און איר ווילט דא עפעס העלפן, אפשר קענט איר זיין די גוטע שליח וואס וועט האבן א גוטע השפעה אויף אים, אים מחזק זיין ער זאל זיך נישט אפטיילן פון אונזער חבורה; עס טוט מיר זייער וויי, עד דכדוכה של נפש - אז אייער מאן וויל זיך אפטיילן פון אונז.


בנוגע די הדפסה; מוהרא"ש האט געזאגט, יעדער איינער קען דרוקן זיינע ספרים, עס איז נישטא קיין 'כל הזכיות שמורות' אויף דעם; אבער אז מען נעמט צאם געלט, מען בעט נדבות פון מענטשן און עס איז אויף מיין נאמען - מוז איך עס טון לויט די הלכה; עס דארף זיין א וועד פון אפאר מענטשן, נישט אז איינער אליין זאל האבן די שליסל צו די געלט. נישט חס ושלום אז מען איז חושד איינעם דא, נאר אין די עבר איז אזוי געווען; ביי מוהרא"ש איז געווען שרעקליכע מעשיות פון גניבות, דעריבער מוז זיין א וועג פון אפאר מענטשן וואס האלטן חשבון אויף די געלט.


איך האף אז אייער מאן וועט געדענקען ווער עס האט אים מקרב געווען, ער וועט געדענקען ווער עס האט אלעס אוועק געגעבן פון זיך אז ער זאל וויסן די שיינע עצות פון רבי'ן, און ער וועט ווייטער בלייבן א מפיץ נאך מער ווי ביז אהער.


דער אייבערשטער זאל העלפן איר זאלט האבן הצלחה אין אלע ענינים.

#6 - שטארק זיך מיט הפצה, לאז זיך נישט צעברעכן פון חלישות הדעת
התחזקות, הפצה, חלישות הדעת

בעזרת ה' יתברך


יום ב' פרשת ויצא, ד' כסליו, שנת תשפ"ב לפרט קטן


 


לכבוד ... נרו יאיר


איך האב ערהאלטן דיין בריוו.


דו שרייבסט אז דו האסט חלישות הדעת מבית ומחוץ, וויל איך דיר שרייבן אביסל חיזוק.


דו האסט נישט קיין השגה ווי גרויס דיין זכות איז, ביים אייבערשטן איז זייער חשוב דער וואס ברענגט צוריק פארבלאנדזשעטע נשמות צום אייבערשטן. אזוי ווי עס שטייט אין זוהר הקדוש (תרומה קכח:): "תָּא חֲזֵי, כָּל מַאן דְּאָחִיד בְּיָדָא דְּחַיָּיבָא וְאִשְׁתָּדַּל בֵּיהּ, לְמִשְׁבַק אָרְחָא בִּישָׁא", קום און זע, זאגט דער הייליגער זוהר: א מענטש וואס ברענגט צוריק זינדיגע מענטשן צום אייבערשטן, "אִיהוּ אִסְתַּלָּק בִּתְלַת סִלּוּקִין, מַה דְּלָא אִסְתַּלָּק הָכִי בַּר נָשׁ אַחֲרָא. גָּרִים לְאַכְפְּיָיא סִטְרָא אַחֲרָא. וְגָרִים דְּאִסְתָּלַּק קוּדְשָׁא בְּרִיךְ הוּא בִּיקָרֵיהּ. וְגָרִים לְקַיְּימָא כָּל עָלְמָא בְּקִיּוּמֵיהּ לְעֵילָּא וְתַתָּא", דער מענטש איז זוכה ארויף צו גיין אויף א פלאץ וואס קיין שום מענטש איז נישט זוכה; ער נעמט אוועק טומאה פון די וועלט און ער מאכט אז דעם אייבערשטנ'ס נאמען זאל ווערן געהייליגט אויף די וועלט. דער מענטש איז גורם אז אלע וועלטן שטייען אויף זיין זכות, "וְזָכֵי לְמֵחַמֵי בְּנִין לִבְנוֹי", ער איז זוכה צו זען קינדער און אייניקלעך, "וְזָכֵי בְּהַאי עָלְמָא, וְזָכֵי לְעָלְמָא דְּאָתֵי", און ער איז זוכה צו אלע גוטע זאכן אויף די וועלט און אויף יענער וועלט, "כָּל מָארֵי דִּינִין, לָא יַכְלִין לְמֵידָן לֵיהּ, בְּהַאי עָלְמָא וּבְעָלְמָא דְּאָתֵי", קיינער קען אים נישט שלעכטס טון, נישט אויף די וועלט און נישט אויף יענער וועלט, "עָאל בִּתְרֵיסַר תַּרְעֵי, וְלֵית מַאן דְּיִמְחֵי בִּידֵיהּ", ער גייט אריין אין דרייצן טויערן פון שערי רחמים און קיינער קען אים נישט צוריק האלטן.


נישטא קיין גרעסערע זאך ווי הפצה, חכמינו זכרונם לברכה זאגן (סנהדרין לז.): "כָּל הַמְּקַיֵּם נֶפֶשׁ אַחַת מִיִּשְׂרָאֵל", ווער עס ראטעוועט נאר איין איד, "מַּעֲלֶה עָלָיו הַכָּתוּב כְּאִילוּ קִיֵּם עוֹלָם מָלֵא", איז אזוי ווי ער מאכט די גאנצע וועלט; די ספרים, קונטרסים, גליונות און דרשות וכדומה - דאס ברענגט אריין אמונה אין אידישע קינדער, מענטשן וואס זענען אזוי צעבראכן ווערן אויפגעלעבט דורך די ספרים.


אודאי און אודאי וועסטו האבן חלישות הדעת, סיי פון אינדרויסן און סיי פון אינעווייניג, פון אינעווייניג טוט מער וויי ווי חלישות הדעת פון אינדרויסן; דאך בעט איך דיר זייער, לאז זיך נישט צעברעכן פון קיינעם אויף די וועלט.


איך האב געזען די נייע ספרים וואס דו האסט געדרוקט, קדושת ישראל; אויב דו קענסט מיר שיקן אפאר ספרים, איך וועל דיר באצאלן.


דער אייבערשטער זאל העלפן זאלסט האבן הצלחה אין אלע ענינים.

#5 - לאז נישט אפ דיין עבודות השם, אפילו דו שפירסט זיך אזוי אויסגעלאשן
התחזקות, עבודת השם, חלישות הדעת

בעזרת ה' יתברך


יום א' פרשת ויצא, ג' כסליו, שנת תשפ"ב לפרט קטן


 


לכבוד ... נרו יאיר


איך האב ערהאלטן דיין בריוו.


איך בעט דיר זייער זאלסט נישט אפלאזן דיין עבודות השם, אפילו דו שפירסט זיך אזוי אויסגעלאשן, דו שפירסט נישט די ברען פון אמאל, די געשמאק פון אנהייב. ווייל דער הייליגער רבי זאגט (לקוטי מוהר"ן חלק א', סימן כה): "וּבָזֶה טוֹעִין הַחֲסִידִים הַרְבֵּה, שֶׁפִּתְאֹם נִדְמֶה לָהֶם שֶׁנָּפְלוּ מֵעֲבוֹדַת ה'", אין דעם זענען זיך ערליכע אידן טועה ווען זיי שפירן פלוצלינג א ירידה, זיי שפירן ווי זיי האבן פארלוירן זייער ברען און חשק וואס זיי האבן געהאט, און עס דאכט זיך זיי אז זיי זענען אראפגעפאלן, "וּבֶאֱמֶת אֵין זֶה נְפִילָה כְּלָל, רַק מֵחֲמַת שֶׁצְּרִיכִין לַעֲלוֹת מִמַּדְרֵגָה לְמַדְרֵגָה, וְאָז מִתְעוֹרְרִין וּמִתְגַּבְּרִין מֵחָדָשׁ הַקְּלִיפּוֹת, שֶׁהֵם הַתַּאֲווֹת וְהַבִּלְבּוּלִים וְהַדִּמְיוֹנוֹת וְהַמַּחֲשָׁבוֹת וְהַמְּנִיעוֹת כַּנַּ"ל, עַל כֵּן צְרִיכִין לְהִתְגַּבֵּר בְּכָל פַּעַם מֵחָדָשׁ", אבער באמת איז דאס נישט קיין נפילה, דאס איז נאר א דמיון וואס דער יצר הרע ברענגט אריין אינעם מענטש ווען ער איז מצליח און ער קען שוין גיין ווייטער אין די קדושה, דעמאלט מאכט ער אז דער מענטש זאל האבן חלישות הדעת, ספיקות און מניעות וכו'; מען טאר נישט קוקן אויף דעם נאר ווייטער דינען דעם אייבערשטן.


זיי ממשיך מיט לערנען און דאווענען, בעיקר זאלסטו זיך שטארקן אין תפילה והתבודדות; ווער עס איז שטארק אין די הנהגה וועט קיינמאל נישט פאלן, מען בלייבט אייביג צוגעבינדן צום אייבערשטן.


דער אייבערשטער זאל העלפן זאלסט האבן הצלחה אין אלע ענינים

#4 - אלע וואס טוען פאר'ן רבי'ן, האבן אסאך חלישות הדעת
התחזקות, משמש דעם רבי'ן, חלישות הדעת

בעזרת ה' יתברך


יום ד' פרשת נח, א' דראש חודש מרחשון, שנת תשפ"ב לפרט קטן


 


לכבוד מיין טייערער ... נרו יאיר, קרית ברסלב


אזוי גייט עס ביי אלע וואס טוען פאר'ן רבי'ן, מען באקומט אזויפיל חלישות הדעת, מען ווערט אזוי צעבראכן, יעדעס מאל האט מען אנדערע בלבולים; ווייל ווען מען טוט פאר'ן רבי'ן קומט דער סמ"ך מ"ם און האלט נישט אויס, ער וויל צעהאקן דעם מענטש.


דערפאר בעט איך דיר זייער, טאנץ איבער אלע שווארצע שוועריקייטן, בלייב געטריי דעם רבי'ן. נעם אריין אין דיר 'איך דארף נישט קיינעם, איך וויל נישט קיינעם, איך האב נישט קיינעם; איך דין דעם אייבערשטן, איך בין געטריי דעם רבי'ן'; און אז דו ווערסט באליידיגט, אנטוישט, וויי געטון - זאלסטו דאס נעמען פאר כפרת עוונות.


איך בין דיר זייער מכיר טובה פאר אלעס וואס דו העלפסט מיר. פארשטיי אליינס, אויב האסטו חלישות הדעת, וויפיל חלישות הדעת האב איך; קיינער ווייסט נישט וואס איך גיי אריבער, איך ווייז עס נישט פאר קיינעם, אבער מעגסט מיר גלייבן, איך בין גוט צעבראכן, אבער דאס שוואכט מיר נישט אפ פון ווייטער גיין און ווייטער משמש זיין דעם רבי'ן.


שטארק זיך, און יעדעס מאל דו האסט א חלישות הדעת זאלסט אפמאכן אז דו גייסט נאך מער טון פאר'ן רבי'ן.


איך האב דיר זייער ליב, איך בעט שטענדיג פאר דיר און פאר דיין משפחה.

#3 - ווייל איך דארף אייך, דעריבער זאג איך אייך וואס צו אכטונג געבן
לערערין, מוסר, חלישות הדעת, הדרכות

בעזרת ה' יתברך


אלול, שנת תשפ"א לפרט קטן


 


מרת ... תחי'


פארוואס זאלט איר זיך צעברעכן אז מען דארף אייך נישט פאר א טיטשער?


ווייל איך דארף אייך, דעריבער זאג איך אייך וואס צו אכטונג געבן; ווען איך דארף אייך ווען נישט שרייב איך אייך נישט וואס אכטונג צו געבן.


שוין צייט ארויסצוגיין פון אייער קטנות.


...

#2 - ארבעטן פאר'ן רבי'ן איז נישט קיין גרינגע זאך
התחזקות, חסידות ברסלב, חלישות הדעת, בלבולים

בעזרת ה' יתברך


                       יום ה' פרשת חיי שרה, כ"ה מר-חשון, שנת תשפ"א לפרט קטן


 


מרת ... תחי'.


איך האב ערהאלטן אייער בריוו.


איך בעט אייך זייער איר זאלט זיך שטארקן, איר זאלט מיר ווייטער העלפן אין אפיס; דאס וואס איר שרייבט מיר איז נישט קיין נייעס פאר מיר. זייט די ישיבה שטייט, זייט מיר האבן געעפנט די מוסדות גיי איך אריבער טאג טעגליך די אלע סארט זאכן; זיין א שמש פאר'ן רבי'ן איז נישט קיין גרינגע זאך, עס גייט אריבער אן א שיעור בלבולים און חלישות הדעת ווען מען טוט פאר'ן רבי'ן, בפרט ווען מען שטעלט אויף מוסדות התורה וואו מען איז מחנך קינדער צו לעבן מיט ריינע אמונה, מיט יראת שמים, מיט די הקדמות פון הייליגן רבי'ן; דארט ווערט דער סמ"ך מ"ם זייער ווילד און זוכט ווי ער קען צעברעכן די וואס בויען דאס.


איר קענט זיך נישט פארשטעלן וואס גייט אריבער אויף מיר יעדע שעה; א נארמאלער מענטש וואלט שוין לאנג אפגעלאזט ווען עס וואלט אריבער א פראצענט וואס גייט אויף מיר אריבער, דאך בין איך ביי מיר פעלזן פעסט נישט אפצולאזן מיין ארבעט, נאר ווייטער אנגיין און צולייגן נאך און נאך גוטע זאכן.


דער אייבערשטער זאל אייך געבן ישוב הדעת, איר זאלט שטענדיג געדענקען וועם איר זענט משמש; איר זאלט האבן די זכיה צו קענען בלייבן געטריי פאר'ן רבי'ן און איר זאלט האבן די כח דערצו (דניאל א, ד): "וַאֲשֶׁר כֹּחַ בָּהֶם לַעֲמֹד בְּהֵיכַל הַמֶּלֶךְ", נישט צעבראכן ווערן וכו'.


דער אייבערשטער זאל העלפן איר זאלט האבן הצלחה אין אלע ענינים.

#1 - דער יצר הרע זוכט מחליש דעת זיין יעדן, בפרט דעם וואס איז מחזק א צווייטן
זיכוי הרבים, חלישות הדעת, שיעורים כסדרן

בעזרת ה' יתברך


יום א' פרשת ויצא, ג' כסליו, שנת תשע"ט לפרט קטן


 


לכבוד ... נרו יאיר.


איך האב ערהאלטן דיין בריוו.


דו האסט מיר זייער מחי' געווען מיט דיין בריוו; איך ליין דאס איבער נאכאמאל און נאכאמאל. יעדעס מאל איך ליין עס בלאזט דאס אריין אין מיר ממש א חיות, ווי דו לייגסט אראפ דיין לעבן, וואס דו האסט אלץ באקומען דא אין ישיבה ביים הייליגן רבי'ן; דיינע שיעורים כסדרן, דאווענען שחרית מנחה מעריב מיט מנין אפילו עס קומט דיר אן אזוי שווער, דאך דערמאנסטו זיך פון די דיבורים און דאס מאכט דיר לויפן אין שול.


דיין בריוו איז אריין געקומען ממש אין א מינוט וואס איך האב געטראכט צו מיר: 'וואס פעלט אויס די אלע שיעורים וואס איך געב און בריוו וואס איך שרייב וכו'?' דו ווייסט דאך אז דער יצר הרע זוכט מחליש דעת זיין יעדן איינעם, בפרט איינער וואס איז מחזק א צווייטן – אים זוכט ער מער צו צעברעכן. אסאך מאל קומט מיר אריין אין מחשבה אז איך זאל אויפהערן שרייבן בריוו און אויפהערן געבן שיעורים; פונקט אין די מינוט האב איך באקומען דיין בריוו און געזען ווי דו שרייבסט מיר אז די דרשות און בריוו וועקן דיר אויף פון דיין שלאף, עס שלעפט דיר צוריק אין שול און שלעפט דיר צוריק צום אייבערשטן.


שטארק דיר און זיי ממשיך מיט דיינע שיעורים כסדרן; קוק נישט אויף אנדערע חברים אז זיי לערנען מער ווי דיר, געדענק וואס דער הייליגער תם האט אונז געזאגט (סיפורי מעשיות, מעשה ט מחכם ותם): "דאס איז זיין מעשה און דאס איז מיין מעשה".


דער אייבערשטער זאל העלפן זאלסט האבן הצלחה אין אלע ענינים.