בריוון פונעם ראש ישיבה שליט"א

#54 - פארוואס בין איך געקומען צום רבינ'ס חדר?
שטעטל, היכל הקודש, חלישות הדעת

בעזרת ה' יתברך - יום א' פרשת כי תצא, ז' אלול, שנת תשפ"ה לפרט קטן


 


... נרו יאיר, קרית ברסלב


וויסן זאלסטו, ווען מען ווערט מקורב ווערט דער סמ"ך מ"ם זייער ווילד, ער קען נישט סובל זיין ווען א משפחה שטעלט זיך ארויס אין די עפנטליכקייט אלס ברסלב; מען שטעלט אריין די קינדער אין ברסלב, מען ציט זיך אריבער אין א ברסלב'ע שטעטל, דער סמ"ך מ"ם קען דאס נישט נעמען, ער וויל צעשטורעמען דעם מענטשנ'ס מח מיט חלישות הדעת, מיט בלבולים, מיט טענות, מיט קשיות, די איינציגסטע עצה איז בעטן דעם אייבערשטן און זיך מאכן די חשבון 'פארוואס בין איך געקומען? וואס וויל איך ביים רבינ'ס חדר? איך בין דאך געקומען פאר איין סיבה, צו זיין א איד, צו קענען לעבן בקדושה ובטהרה, צו קענען געבן די בעסטע חינוך פאר מיינע קינדער'; אזוי איז מען פארזיכערט צו בלייבן מקושר צום רבי'ן.

#53 - ארויסהעלפן מיט'ן יערליכן קאמפיין
התחזקות, חלישות הדעת, קאמפיין

בעזרת ה' יתברך - יום ב' פרשת דברים, ג' מנחם-אב, שנת תשפ"ה לפרט קטן


 


לכבוד ... נרו יאיר


גיי נישט אוועק פון רבי'ן, אפילו וכו'; און אפילו מען וועט דיר האקן אין קאפ מיט א דראנג, זאלסטו שרייען קולי קולות: "איך גיי נישט אוועק פון רבי'ן!"


אזוי ווי רבי נתן האט געזאגט פאר ר' ליפא; די מעשה גייט אזוי, ר' ליפא איז געווען א גרויסער סוחר און אן ערליכער איד, איינמאל איז ער געפארן צום יריד מאכן זיינע געשעפטן, און ער האט געטראכט אז ערשט וועט ער גיין צום רבי'ן נעמען א ברכה. מוצאי שבת נאכן זמן ביי שלש סעודות האט אים שוין די הויט געברענט אז דער רבי זאל שוין ענדיגן די תורה, כדי ער זאל שוין קענען פארן צום יריד פארדינען געלט, און אזוי ווי דער הייליגער רבי האט דאך אלעס געזען, האט ער אים מרמז געווען אינמיטן די תורה אז עס שטייט אין תיקוני זוהר (תיקון ג' מהתיקונים האחרונים): "חייכת בהון בעותרא בהאי עלמא, ולבתר קטילת בהון", געלט לאכט צום מענטש אין די יונגע יארן און שפעטער הרג'עט עס דעם מענטש; דער רבי האט געוואלט מיט דעם מרמז זיין פאר ר' ליפא ער זאל נישט נאכלויפן די געלט וואס וועט אים ביים סוף הרג'נען, ר' ליפא האט זיך פון דעם באליידיגט און איז אוועק פון רבי'ן, ער איז מער נישט געקומען.


יארן שפעטער האט אים רבי נתן געטראפן, און אים געפרעגט: "ליפא, וואו ביסטו, עמנו הייתם? פארוואס ביסטו אוועק געגעגאנגען פון רבי'ן" האט אים ר' ליפא געזאגט: "דער רבי האט מיך פארשעמט", מיינענדיג די תורה וואס דער רבי האט דעמאלט געזאגט און אים מרמז געווען אין די תורה, זאגט אים רבי נתן: "ליפא! פון אזא רבי'ן גייט מען אוועק? זאל דער רבי נעמען א 'דראנג' (א דיקע האלץ) און מיר האקן און שלאגן וועל איך אויך נישט אוועק גיין"; פון דעם זעט מען אז א מענטש דארף אסאך בעטן דעם אייבערשטן ער זאל נישט אוועק גיין פונעם הייליגן רבי'ן וועגן א חלישות הדעת וכדומה.


איך וויל זייער די יאר זאלסטו מיר אויך העלפן מיט די קאמפיין, איך האב פאר דיר א קליינע מתנה פאר הכרת הטוב פארן העלפן פאריאר, איך וויל דיר עס איבער געבן פערזענליך זונטאג פרשת עקב, אז דו קענסט ארויפקומען צו מיר אין שטוב. איך קוק ארויס די איין מאל א יאר וואס אנשי שלומינו גייען נאך געלט און בעטן נדבות פון באקאנטע, אזוי קען איך ווייטער בויען אונזערע שיינע מוסדות.


דער אייבערשטער זאל העלפן זאלסט האבן הצלחה אין אלע ענינים.

#52 - אסאך חיזוק נישט אפצולאזן דעם הייליגן רבי'ן
משניות, חלישות הדעת, ליצנות, פאדקעסט

בעזרת ה' יתברך - יום ג' פרשת קרח, כ"ח סיון, שנת תשפ"ה לפרט קטן


 


לכבוד ... נרו יאיר


מען דארף אסאך חיזוק נישט אפצולאזן דעם הייליגן רבי'ן. דער סמ"ך מ"ם האט זייער מורא ווען מען ווערט מקורב צום רבי'ן, ער וויל נישט מען זאל זיין ביים רבי'ן, ער טוט אלעס אוועק צו נעמען דעם מענטש פון רבי'ן; פאר איינעם מאכט ער בלבולים, פאר א צווייטן א חלישות הדעת, און אזוי קומט ער צו יעדן איינעם מיט א טעכניק ווי אזוי אים אוועק צו שלעפן פון רבי'ן.


עס איז געווען ביים רבי'ן א איד ר' ליפא, א גרויסער סוחר, אן ערליכער איד. אמאל איז ער געפארן אויף א גרויסער יריד צו מאכן געשעפטן, ער איז קודם געפארן צום רבי'ן נעמען א ברכה, ער איז געווען שבת ביים רבי'ן. ביי שלש סעודות האט אים שוין די הויט געברענט אז דער רבי זאל שוין ענדיגן די תורה כדי ער זאל שוין קענען פארן צום יריד פארדינען געלט, און אזוי ווי דער הייליגער רבי האט דאך אלעס געזען, האט ער אים מרמז געווען אינמיטן די תורה אז עס שטייט אין תקוני זוהר (תיקון ג' מהתיקונים האחרונים): "חֲיֵיכִת בְּהוֹן בְּעוּתְרָא בְּהַאי עָלְמָא, וּלְּבָתַר, קְטִילַת בְּהוֹן", געלט לאכט צום מענטש אין די יונגע יארן און שפעטער הרג'עט עס דעם מענטש; דער רבי האט געוואלט מיט דעם מרמז זיין פאר ר' ליפא אז נישט אלעס איז געלט וכו', ר' ליפא האט זיך אבער פון דעם באליידיגט, ער איז אוועק געגאנגען פון רבי'ן און ער איז מער נישט געקומען.


ווען רבי נתן האט אים געטראפן, האט ער אים געפרעגט: "ליפא, וואו ביסטו אנטלאפן? עמנו הייתם!" האט אים ר' ליפא געזאגט: "דער רבי האט מיך פארשעמט", מיינענדיג די תורה וואס דער רבי האט דעמאלט געזאגט און אים מרמז געווען אין די תורה, זאגט אים רבי נתן: "ליפא! פון אזא רבי גייט מען אוועק?! זאל דער רבי נעמען א דראנג (א דיקע האלץ) און מיך שלאגן - וועל איך אויך נישט אוועק גיין!"


באניי זיך אין לערנען משניות. ווען דו זאגסט משניות זאלסטו נישט צוהערן קיין אינטערוויאס מיט פאדקעסט, עס איז א סתירה; די משניות דארף רייניגן, און די אינטערוויאס מיט פאדקעסט, דרשות - דאס שלעפט אוועק פונעם אייבערשטן; עס קען זיין איין קליפ, איין טראפ ליצנות - וועט דיר אוועקשלעפן פון רבי'ן, פון דיין יראת שמים.


דער אייבערשטער זאל העלפן זאלסט האבן הצלחה אין אלע ענינים.

#51 - זיך שטילערהייט ארויסכאפן און זיך אויסשמועסען דאס הארץ
חלישות הדעת, ליצנות

בעזרת ה' יתברך - יום ד' פרשת שלח, כ"ב סיון, שנת תשפ"ה לפרט קטן


 


לכבוד ... נרו יאיר


"אִם חָכַמְתָּ", אויב ביסטו קלוג, דו לערנסט, דו דאווענסט – "חָכַמְתָּ לָּךְ", ביסטו קלוג פאר דיר, דו וועסט הנאה האבן פון דעם, דו וועסט זוכה זיין צו באקומען לעבן פון דעם. "וְלַצְתָּ", און דער וואס מאכט ליצנות פון די ווערטער פון צדיק – "לְבַדְּךָ תִשָּׂא", וועט ער אליין ליידן (משלי ט, יב); איז נישט כדאי צו האבן צוטון מיט לצים, מיט די וואס שפעטן און מאכן וויכוחים; ענדערש זיץ אין דיין ווינקל מיט א הויפן ספרים, א חומש, א משניות, א גמרא און אזוי ווייטער, און לערנען אין א סדר, קוק נישט אויף קיינעם, און אויך זאלסטו זיך שטילערהייט ארויסכאפן און זיך אויסשמועסען און אויסגיסן דיין הארץ, מען קען זוכה זיין צו וואס דער רבי זאגט אין די מעשה פון די פארלוירענע בת מלך (ספורי מעשיות, מעשה א), דער שני למלכות האט זיך געזעצט אין א ווינקעלע, איז געקומען די פארלוירענע בת מלך צו אים; מען איז זוכה אז די שכינה הקדושה קומט צום מענטש, די שכינה רוט אויף אים.


אז דו גייסט אריבער בלבולים מיט חלישות הדעת וכו' זאלסטו זיך באהאלטן ערגעץ וואו און דאס דערציילן דעם אייבערשטן, שמועס מיטן אייבערשטן אויף דיין שפראך, נאר דאס וועט אוועק נעמען אלע בלבולים און אלע חלישות הדעת, נאר דאס העלפט.


דער אייבערשטער זאל העלפן זאלסט האבן הצלחה אין אלע ענינים.

#50 - אלע גוטע מעשים וועלן געדענקט ווערן פאר אייביג
משמש דעם רבי'ן, חלישות הדעת

בעזרת ה' יתברך - יום ד' פרשת אמור, ט"ז אייר, ל' לעומר, שנת תשפ"ה לפרט קטן


 


מרת ... תחי'


אייער מאן נרו יאיר האט מיר דערציילט פון אייער צער און חלישות הדעת וכו'.


וויסן זאלט איר, קיין איין גוטע זאך גייט נישט לאיבוד, אפילו נאר א גוטע מחשבה וואס מען טראכט גייט נישט לאיבוד. דער הייליגער זוהר זאגט (פרשת תרומה, קנ:): "לֵית רְעוּתָא טָבָא דְּיִתְאֲבִיד מִקַּמֵּי מַלְכָּא קַדִּישָׁא", קיין איין גוטע ווילן גייט נישט לאיבוד, און זיכער נישט א גוטע מעשה, און כל שכן וקל וחומר מסירות נפש וואס מען האט געטון בלייבט לנצח נצחים.


איז דערפאר זאלט איר נישט האבן חלישות הדעת פאר אלע אייערע איבערגעגעבנקייט און מסירות נפש וואס איר האט זיך אזוי שטארק אוועק געגעבן אויפצובויען און צו שיין מאכן דעם הייליגן רבינ'ס נאמען, און יעצט ווען עס קומען פרישע מקורבים און זיי טוען וכו', און עס ווערט פארגעסן ווער עס האט אנגעהויבן טון וכו', ווער האט געארבעט און געשוויצט ווען עס איז נאכנישט געווען וכו', ווייל אפילו מענטשן וועלן יא געדענקען, איז פאר ווי לאנג וועלן די אלע מענטשן דא זיין? מערסטנס נאך הונדערט יאר, און וואס וועט זיין נאכדעם? ווער וועט געדענקען נאכדעם? דער אייבערשטער! דער אייבערשטער געדענקט און באצאלט פאר יעדע גוטע ווילן און גוטע מחשבה, און זיכער פאר אלע גוטע מעשים און לפום צערא אגרא, לויט די פלאג און מוטשעניש – ווערט מען באצאלט.


ובכן זאלט איר ווייטער טון אייער הייליגע ארבעט פון בויען און שיין מאכן דעם הייליגן רבינ'ס נאמען פאר די גאנצע וועלט, טוט עס נאר צוליב ליבשאפט צום רבי'ן, ליבשאפט צו אידישע קינדער, ליבשאפט צו די תורה, וועט איר נישט האבן חלישות הדעת וכו'.


איך שרייב די ווערטער שפעט ביינאכט אין מירון נאכן נישט שלאפן פון שבת קודש און נאכן ארום לויפן בויען מוסדות אין ארץ ישראל; ירושלים, בני ברק, טברי', מירון, איך בין זייער איבער געשטרענגט, איך האב היינט געדארפט זיין אין יבנאל, מענטשן האבן געווארט אויף מיר, איך האב דאס נישט געקענט באווייזן, איך בין אפגעשוואכט, דאך שרייב איך אייך ווייל איך וויל אייך ווייזן אז איך געדענק יא אייער מסירות נפש, איך געדענק גאר גוט פון אנהויב ביז יעצט אלע וואס האבן געטון און טוען צו שיין מאכן דעם רבינ'ס נאמען אויף די וועלט. זאלט איר זיך נישט אפשוואכן פון די מחשבות, נאר ווייטער טון אן קיין שום חשבונות, נאר טון פארן אייבערשטן, עס זאל שוין זיין יתגדל ויתקדש שמיה רבא, אמן.

#49 - די מחשבות אז מען האט מיר פיינט
משניות, חלישות הדעת, מניעות

בעזרת ה' יתברך - יום ב' פרשת שמיני, אסרו חג פסח, כ"ג ניסן, שנת תשפ"ה לפרט קטן


 


... נרו יאיר


עס טוט מיר וויי צו הערן אז דו ווערסט וויי געטון פון מיר; איך קען עס ממש נישט פארשטיין, ווי קען זיין אזא זאך, אז איינעם וועם איך האב אזוי ליב, זאל טראכטן אז איך האב אים פיינט.


איך בעט דיר זייער זאלסט צוריק קומען און איבערשפרינגען אויף אלעס, די אלע זאכן זענען נאר מניעות אונז אפצוטיילן, ווייל פון ווען מען הויבט אן טון פארן רבי'ן הויבט מען אן אריבערגיין די סארט געפילן. איך געדענק ווען איך בין מקורב געווארן צו מוהרא"ש האב איך נישט געהאט די סארט מחשבות ביז איך האב געעפנט די ישיבה, און פון ווען מיר האבן געעפנט די ישיבה, אנגעהויבן משמש זיין דעם רבי'ן - האט זיך אנגעהויבן די סארט מניעות, די קאפ פלעגט מיר וויי טון פון די סארט מחשבות, און יעדע מאל די קאפ האט זיך מיר געדרייט פון די סארט מחשבות - בין איך מער געקומען צו מוהרא"ש און זיך אליין אויפגעוויזן אז דאס איז שקר, און אפילו נאכן זען מיט די אויגן אז די מחשבות זענען נישט אמת - זענען זיי צוריק געקומען נאכאמאל, און איך האב געמאכט אסאך התבודדות וכו' וכו'.


אויך זאלסטו צוריק אנהויבן לערנען יעדן טאג אכצן פרקים משניות, דורך זאגן אסאך משניות באומט מען נייע מוחין, מען גייט ארויס פון אלע צמצומים, מען ווערט א פרייער מענטש, א בן חורין.


איך בעט יעדן טאג פאר דיר פאר דיין הצלחה.

#48 - צוויי דריי קלעפ, פאר יעדן קלאפ
התחזקות, חלישות הדעת, חיזוק פאר מחנכים

בעזרת ה' יתברך - יום ב' פרשת שמיני, אסרו חג פסח, כ"ג ניסן, שנת תשפ"ה לפרט קטן


 


מיין טייערער ... נרו יאיר, ירושלים


איך האב ערהאלטן דיין בריוו.


עס איז מיר א וואונדער אז דו טראכסט אז איך בין נישט צופרידן פון דיר, און נאך אסאך מחשבות וואס צעברעכן דיר; וואס עפעס זאלסטו טראכטן אזעלכע מחשבות? פארוואס זאל איך דיך נישט דארפן?!


עצה טובה, יעדעס מאל עס קומט דיר אריין א מחשבה אז מען דארף דיך נישט; דער רבי דארף דיך נישט, מוהרנ"ת דארף דיך נישט וכו' - זאלסטו זיך שטארקן און העלפן מיט נאך עפעס דעם רבי'ן, און אז יעצט איז דיין זאך צו העלפן אין חדר מיט די קינדער - זאלסטו צוריק שלאגן די משוגע'נע מחשבות מיט נאך מער טון מיט די קינדער, זיי געבן ליבשאפט און זיי לערנען די ריינע אמונה, יראת שמים און מידות טובות.


מוהרא"ש זאגט, ווען דער יצר הרע געבט א קלאפ דעם מענטש - געבט מען נישט צוריק אַ קלאפ, מען דארף אים געבן צוויי דריי קלעפ; אז ער קומט מיט זיינע מעשיות, מיט חלישות הדעת, מיט קטנות המוחין, גייט מען נישט סתם ווייטער אן, נאר מען טוט מער ווי וואס מען האט געטון ביז אהער.


איך האב דיך ליב און איך בין דיר זייער מכיר טובה פאר אלעס וואס דו העלפסט מיר, און זאג פאר דיינע מחשבות: "יעצט האב איך נישט קיין צייט פאר ענק, איך בין פארנומען מיט די חדר"; לויף מיט שמחה צו די קינדער, מאך זיי פרייליך, פרעדיג אין זיי אמונה ויראת שמים און מידות טובות, אזוי זאלסטו טון דיין גאנץ לעבן.


דער אייבערשטער זאל העלפן זאלסט האבן הצלחה אין אלע ענינים.

#47 - זיין גרייט אויף בארעדן און פארשעמען און אפשווייגן
מחלוקת, משמש דעם רבי'ן, חלישות הדעת

בעזרת ה' יתברך - ערב שבת קודש פרשת ויקרא, ו' ניסן, שנת תשפ"ה לפרט קטן


 


מיין טייערער ... נרו יאיר


א גרויסן דאנק פארן מיר העלפן קענען דעקן די חובות פון די מוסד און די חובות פון די קהילה. וויסן זאלסטו, זיין א משמש ביים רבי'ן - איז זייער א גרויסע זאך, און דערפאר פארלייגט זיך די נישט גוטע צו מחליש דעת זיין און מאכן בלבולים וכו'.


האסט מיר פארציילט אז דו האסט נישט שיין גערעדט צו האברך ..., איך וויל דו זאלסט אים רופן איבערבעטן, ווייל ווער עס העלפט מיר בויען די מוסדות און די קהילה, נעם איך זיך אויס א תנאי כפול, נאר אז מען קען סובל זיין אנדערע און זיין גרייט אויף בארעדן און פארשעמען און אפשווייגן, נאר אזוי איז מיר אינטערעסאנט דאס העלפן, בפרט אזא אינגערמאן ווי ... וואס ער איז אונז זייער געטריי, און ווייל איינער איז דיר געקומען זאגן א לשון הרע אז מען שפעט אונטער דיין רוקן, וואלסט געדארפט אכטונג געבן נישט נעמען צום הארצן.


אז איינער זאגט דיר א שארף ווארט - זאלסטו יענעם דן זיין לכף זכות, מענטשן זענען זייער איבערגעשטרענגט, עס גייט איבער היינטיגע טעג אויף יעדן מענטש; קיינער מיינט נישט שלעכט, קיינער וויל נישט שלעכט; מען דארף קוקן גוט אויף יעדן איינעם, און נאר אזוי קען מען מצליח זיין.


איך האב אסאך צו שרייבן אבער איך דארף גיין העלפן אריינברענגען דעם יום טוב, איך בין דיר זייער מכיר טובה פאר אלעס וואס דו העלפסט די מוסד, סיי ביים יערליכן אנשי חיל קאמפיין און סיי מיט קמחא דפסחא, און מיט אלעס.


דער אייבערשטער זאל העלפן מיר זאלן זוכה זיין צו (פסחים קטז:): "וְנֹאכַל שָׁם מִן הַזְּבָחִים וּמִן הַפְּסָחִים"; און צו (מיכה ז, טו): "כִּימֵי צֵאתְךָ מֵאֶרֶץ מִצְרָיִם אַרְאֶנּוּ נִפְלָאוֹת", אמן.

#46 - א סוד וואס צו טון ווען מען האט מער נישט כח
חלישות הדעת, חיזוק פאר מחנכים

בעזרת ה' יתברך - יום ג' פרשת פקודי, כ"ה אדר, שנת תשפ"ה לפרט קטן


 


לכבוד מיין ליבער ... נרו יאיר, מנהל תלמוד תורה היכל הקודש קרית ברסלב


איך האב ערהאלטן דיין בריוו.


דו וועסט זיך מוזן שטארקן מיט אלע דיינע כוחות ווייטער ממשיך זיין מיט דיין הייליגע ארבעט פון מחנך זיין אונזערע קינדער שלא על מנת לקבל פרס, נישט צו ווערן באצאלט און באלויבט, אלא על מנת להסקל באבנים, נאר מיטן ציל אפילו מען וועט דיך באווארפן מיט שטיינער, וועסטו ווייטער האבן סבלנות פאר די יונגע שעפעלעך, זיי אויפציען מיט רחמנות און מיט אסאך געדולד.


איך ווייס אז דער יצר הרע פארלייגט זיך זייער אויף דיר, ער וויל דיך צעברעכן, ווייל ווער עס טוט מיטן כלל גייט אריבער אויף אים שווערע ביטערע נסיונות, מען שפירט ביי זיך ווי מען איז א דורכפאל, מען שפירט ביי זיך ווי מען טוט נישט די ארבעט, און נאכדעם קומט נאך צו די טענות פון אלע וועם מען העלפט; דארף מען האבן אסאך סבלנות, מען דארף דאס אלעס נעמען פאר א תיקון, און זיך שטארקן מיט אלע כוחות און ווייטער טון די הייליגע ארבעט.


עס איז דא א סוד וואס מען קען טון ווען מען שפירט ווי מען האט נישט מער כח וכו', מען קען גיין א שפאציר אין א ליידיגע גאס און וויינען צום אייבערשטן, בעטן דעם אייבערשטן פאר כח און צו זען דאס שיינקייט פון יעדן איד.


דער אייבערשטער זאל העלפן זאלסט האבן הצלחה אין אלע ענינים.

#45 - עס איז וויכטיג צו פרעגן אלע ספיקות
קינדער, חלישות הדעת, מורה דרך

בעזרת ה' יתברך - יום ב' פרשת פקודי, כ"ד אדר, שנת תשפ"ה לפרט קטן


 


מיין טייערער ... נרו יאיר


איך האב זייער הנאה געהאט אז דו ביסט געקומען מיט דיין ווייב איבערשמועסן ענקערע ספיקות און ווי אזוי צו פירן די שטוב, עס איז וויכטיג אין די ערשטע יארן נאך די חתונה צו פרעגן אלע ספיקות, אוועק צו שטעלן די שטוב ריכטיג און ערליך.


בארואיג דיין ווייב, זי האט חלישות הדעת אז זי איז נישט קיין געזונטע פרוי וכו' ווייל מען האט גע'פסק'נט בנוגע קינדער וכו' אז זי זאל ווארטן וכו'; זאג איר זי זאל זיך נישט אראפקלאפן, זאג איר אז מען דערלייגט נישט אז מען פרעגט, און זיכער דערלייגט מען נישט אז מען פאלגט.


אלע פראבלעמען הויבן זיך אן ווען מען קוקט אויף א צווייטן, ביי די פרויען איז דאס מער, מען זוכט ארויס צו קראצן ביי אנדערע וואס מען האט זיי גע'פסק'נט, פארוואס פאר די פרוי האט מען געזאגט נישט ווארטן וכו' און פאר מיר יא ווארטן וכו', דאס קוקן אויף אנדערע און דאס זוכן צו זיין ווי אנדערע - דאס לאזט נישט לעבן. מען דארף לעבן מיט די מעשה וואס דער רבי האט אונז דערציילט פונעם תם (ספורי מעשיות, מעשה ט' מחכם ותם), אז ווען זיין ווייב האט אים געפרעגט די סארט מחשבות, פארוואס דער און פארוואס יענער? האט ער איר געזאגט מיט א שמייכל: "וואס האט דאס מיט מיר? וואס גייט מיך אן וואס יענער פארדינט?" וואס גייט מיך אן וואס דער רב האט יענעם געזאגט? וואס גייט מיך אן פארוואס פאר יענע פרוי זאגט מען נישט ווארטן וכו' און פאר מיר יא ווארטן וכו', וואס האט יענעמ'ס לעבן מיט מיר? "דאס איז מיין מעשה און דאס איז זיין מעשה, און וואס דארף איך רעדן פון אנדערע".


דער אייבערשטער זאל העלפן זאלסט האבן הצלחה אין אלע ענינים.

#44 - נישט קוקן אויף אנדערע, וועט נישט זיין קיין פינטל חלישות הדעת
חיזוק פאר פרויען, חלישות הדעת

בעזרת ה' יתברך - יום ג' פרשת ויקהל, י"ח אדר, שנת תשפ"ה לפרט קטן


 


מרת ... תחי'


איך האב ערהאלטן די הודעה.


מזל טוב פאר אייער שמחה, דער אייבערשטער זאל אייך געבן כח און מח צו קענען מגדל זיין אייערע קינדער געזונטערהייט מיט גרויס שמחה.


אייער חלישות הדעת קומט פון דעם וואס איר קוקט אויף א צווייטן וכו'; וויפיל איך שרייב אייך און וויפיל איך רעדט צו אייך איר זאלט קוקן אויף אייער שיינע לעבן וואס איר האט – פאלט איר צוריק און איר קוקט אויף דעם און אויף יענעם, אויף אייערע געשוויסטער און אויף אנדערע, און דאס ווארפט אייך אזוי אראפ אין עצבות און חלישות הדעת.


הערט אויף קוקן אויף אנדערע, הויבט אן לעבן ווי דער תם וואס האט געזאגט (ספורי מעשיות מעשה ט', מחכם ותם): "וואס האט יענעמ'ס מעשה צו טון מיט מיר? וואס האט יענעמ'ס לעבן מיט מיר? דאס איז מיין מעשה און דאס איז זיין מעשה", און אזוי האט ער געלעבט א פרייליכערע לעבן ווי דער חכם. אמת, אז ביי פרויען איז דא מער די זאך פון קוקן אויף אנדערע, חכמינו זכרונם לברכה זאגן (מגילה יג:): "אין אשה מתקנאה אלא בירך חבירתה", א פרוי ווערט צעשפילט דורך קוקן אויף אירע חבר'טעס; אבער דער רבי האט אונז געלערנט דער וועג פונעם תם, זוכן דאס גוטס ביי זיך, נישט קוקן אויף אנדערע, עס זאל נישט אינטערעסירן וואס טוט זיך ביי אנדערע, און אפילו ביי רוחניות, אז מען זעט אנדערע זענען מצליח, אנדערע מאכן אזוי, אנדערע טוען בעסער - זאל מען געדענקען 'דאס איז מיין מעשה און דאס איז יענעמ'ס מעשה', דער רבי האט אונז געלערנט די זאך פון תפילה והתבודדות, רעדן און שמועסן מיטן אייבערשטן, נאך א ווארט זאגן דעם אייבערשטן, נאך א שכח געבן דעם אייבערשטן; דאס איז עבודת השם, נישט קוקן אויף אנדערע און זוכן יענעם נאכצומאכן.


אז איר וועט אויפהערן קוקן אויף אנדערע וועט איר מער נישט האבן קיין פינטל חלישות הדעת, און איר וועט זיין שטענדיג פרייליך.


דער אייבערשטער זאל העלפן איר זאלט האבן הצלחה אין אלע ענינים.

#43 - פון זיך פאררופן א ברסלב'ער חסיד, דערלייגט מען נישט
שידוכים, היכל הקודש, חלישות הדעת

בעזרת ה' יתברך - יום א' פרשת תרומה, כ"ה שבט, שנת תשפ"ה לפרט קטן


 


לכבוד ... נרו יאיר


מיט לויב און דאנק צום אייבערשטן איז געבוירן געווארן א אינגל ביי מיין זון שמעון נרו יאיר, מה אשיב לה' כל תגמלוהי עלי, וויפיל דארף איך דאנקען דעם אייבערשטן פאר אלע חסדים.


מען האט מיר דערשראקן אז אויב איך וועל זיין אין היכל הקודש וועל איך נישט מצליח זיין מיט די קינדער, עס וועט נישט גיין קיין שידוכים, עס וועט זיך נישט גוט ענדיגן. דארפסט פארשטיין, עס איז נישט געווען קיין קהילה דא אין אמעריקע, עס איז געווען צוויי מנינים באהאלטענע צדיקים, מען האט מורא געהאט צו רעדן ברבים פון מוהרא"ש, און דעמאלט ווען מיר האבן געעפנט די חדר מיט אפאר קינדער איז דאס געווען אזא געשפעט... איך פלעג יעדן טאג בעטן ביי התבודדות דעם פסוק: "רבונו של עולם, עשה עמי אות לטובה ויראו שונאי ויבושי כי אתה ה' עזרתני ונחמתני", געלויבט דעם אייבערשטן מען האלט שוין דא.


דאס שרייב איך דיר זאלסט וויסן אז יעצט ווען מען דערשרעקט דיר אז דו וועסט נישט קיין שידוכים טון, און וכו' וכו', זאלסטו וויסן אז פון קומען צום רבי'ן און זיך פאררופן א ברסלב'ער חסיד - דערלייגט מען נישט, מען פארדינט נאר בזה ובבא.


דער אייבערשטער זאל העלפן זאלסט האבן הצלחה אין אלע ענינים.



 

#42 - ווי וואלטן מיר אויסגעזען אנעם רבי'ן
היכל הקודש, חלישות הדעת

בעזרת ה' יתברך - יום ה' פרשת תרומה, כ"ט שבט, שנת תשפ"ה לפרט קטן


 


לכבוד מיין טייערער ... נרו יאיר


איך האב דיך שוין לאנג נישט געזען, איך בענק זיך צו דיר, וועל איך דיר שרייבן.


ווי גליקליך זענען מיר אז מיר ווייסן פון הייליגן רבי'ן, א רבי א רחמן, מיט אזויפיל רחמנות און ליבשאפט, ער וועקט אונז אויף פון אונזער שלאף און געבט נישט אויף אונז צו מחזק זיין נאכאמאל און נאכאמאל.


"ווי וואלטן מיר געווען, ווי וואלטן מיר אויסגעזען אנעם רבי'ן, אן די זיסע עצות וואס איז אונז אזוי מחי' ומחזק, און אן זיינע תלמידים..." מיר דארפן דאנקען און לויבן דעם אייבערשטן יעדן טאג אז מיר ווייסן פון רבי'ן, און אז מיר קריגן נישט אויף אים.


איך האף צום אייבערשטן אז דו גייסט אן מיט דיין עבודת השם טראץ אלע דיינע מניעות, ברוך ה' ביי מיר איז דא אסאך מניעות און חלישות הדעת, אבער בזכות דעם רבינ'ס עצות, בזכות די גרויסע הייליגע תלמידים, מוהרנ"ת, מוהרא"ש – שטארק איך זיך.

#41 - א שאד אפצולאזן אזא הייליגע פלאץ
התחדשות, היכל הקודש, חלישות הדעת

בעזרת ה' יתברך - יום ה' פרשת תרומה, כ"ט שבט, שנת תשפ"ה לפרט קטן


 


לכבוד ... נרו יאיר


איך האב שוין זייער לאנג נישט געהערט פון דיר, איך ווייס נישט וואס צו טראכטן, צי דו האסט געפונען א בעסערע חבורה וואס ברענגט דיך צום אייבערשטן און דערפאר זע איך דיך מער נישט, אדער האסטו זיך בכלל אפגעקילט פון עבודת השם יתברך, אדער איז דאס צוליב בלבולים, חלישות הדעת וכו'.


טייערער ברודער, איך געדענק ווען דו ביסט געווען א בחור, דו האסט נישט געהאט קיין פלאץ אין די וועלט, עס איז אריבער אויף דיר וואס איז אריבער וכו' וכו', און דו האסט געפונען דעם רבינ'ס עצות, ביסט געקומען אין ישיבה, מען האט דיר געהאלפן טרעפן א שידוך און אזוי ווייטער, און דו האסט געלערנט בהתמדה רבה שיעורים כסדרן אין משניות, גמרא וכו'; א שאד דו זאלסט דאס אלעס אפלאזן, א שאד אפלאזן אזא הייליגע פלאץ וואס דערמאנט פונעם אייבערשטן און שטארקט צו טון דעם ווילן פונעם אייבערשטן מיט שמחה.


הויב אן פונדאסניי, באניי זיך מיט מעביר סדרה זיין, נעם א חומש, א משניות, א גמרא, זאג די ווערטער, די הייליגע ווערטער מיט א חיות און שמחה, אויך גיי דאווענען די דריי תפילות אין שול מיט מנין, און קום זיך דרייען צווישן אמת'ע תלמידי היכל הקודש וואס לעבן מיטן רבי'ן און לעבן מיט דביקות צום אייבערשטן, וועט דיר גוט זיין בזה ובבא.

#40 - מאך די סעודות שבת אינטערעסאנט פאר די קינדער
תפילות אויף אידיש, חינוך הילדים, שבת קודש, היכל הקודש, חלישות הדעת, מנהגים

בעזרת ה' יתברך - ערב שבת קודש פרשת שמיני-מברכים, כ"ז ניסן, י"ב לעומר, שנת תשפ"ה לפרט קטן


 


לכבוד ... נרו יאיר


די וואך איז דער מנהג צו באקן חלות מיט א שליסל, דאס ווייזט אונז אז נאר דער אייבערשטער געבט פרנסה. עס העלפט גארנישט, נאר דער אייבערשטער געבט פרנסה.


ווער לערנט אונז די ריינע אמונה? די צדיקים. דער הייליגער רבי לערנט אונז אמונה, און דערפאר דארף מען אסאך חיזוק נישט אפצולאזן דעם הייליגן רבי'ן. ווייל דער סמ"ך מ"ם האט זייער מורא פון רבי'ן, ער וויל נישט מען זאל זיין ביים רבי'ן, ער טוט אלעס אוועק צו נעמען דעם מענטש פון רבי'ן, ער האט כל מיני טריקס, בלבולים, חלישות הדעת, אבי אוועק שלעפן פון רבי'ן, ווייל ער ווייסט אז ווער עס האלט זיך ביין רבי'ן - וועט ביים סוף זוכה זיין צו ווערן גאר א גרויסער צדיק, אזוי ווי מוהרנ"ת פלעגט זאגן: "אפילו א בעל עבירה, אויב וועט ער זיך האלטן ביים רבי'ן וועט ער אלעס פאררעכטן".


מוהרא"ש דערציילט מען האט אים געשלאגן, מען האט אים געפייניגט ער זאל אפלאזן דעם רבי'ן, מען האט אים אראפגעווארפן און געלייגט א גרויסן ברעט אויף אים און געטאנצן אויף אים און אים געסטראשעט ער זאל אפלאזן דעם רבי'ן, און מוהרא"ש האט געשריגן: "ענק קענען האקן און שלאגן, ענק קענען טון מיט מיר וואס ענק ווילן, איך לאז נישט אפ דעם רבי'ן, איך וועל פון אזא רבי קיינמאל נישט אוועק גיין".


אויך האט מען אים גענומען צו גרויסע צדיקים וואס האבן אים געזאגט ער זאל אפלאזן דעם רבי'ן, און מוהרא"ש האט געזאגט מיט עזות דקדושה: "אפילו דער רבי וועט מיר ברענגען מלאכים פון הימל וואס וועלן מיר זאגן אפצולאזן דעם רבי'ן - וועל איך דעם רבי'ן נישט אפלאזן, ווייל אז איך האב געטראפן א רבי וואס ברענגט מיך צום אייבערשטן און צו די תורה - וועל איך אזא רבי נישט אפלאזן".


מוהרא"ש האט גענומען די שטארקקייט פון הייליגן רבי נתן, וואס האט געזאגט סיי פארן רב רבי אהרן און סיי פאר ר' ליפא: "אפילו דער רבי אליין זאל מיך האקן מיט א דראנג - וועל איך פון אזא רבי נישט אוועק גיין", דארפן מיר בעטן דעם אייבערשטן: "הייליגער באשעפער העלף מיר איך זאל נישט אפלאזן דעם רבי'ן, איך זאל בלייבן מקושר צום רבי'ן מיין גאנצע לעבן און נישט האבן צו טון מיט קיין לצים, נישט האבן קיין חלישות הדעת, נאר יעדע מינוט ווערן פריש מקורב".


מאך זיך א חשבון, 'וואס האב איך אין די האנט? ווער געבט מיר אין די האנט? דא האב איך א רבי וואס געבט מיר אין די האנט תורה, תפילה, התבודדות, א וועג פאר מיינע קינדער, א וועג אין שלום בית, א וועג צו קענען חתונה מאכן מיינע קינדער ריין און ערליך, מה שביד בטוח, וואס מען האט אין דער האנט איז זיכער, דא האב איך א רבי וואס וועקט מיך אויף יעדן טאג און אפאר מאל א טאג צוריק צו קומען צום אייבערשטן איז וואס זענען בכלל מיינע ספיקות?!'


שבת זאלסטו מאכן שיינע סעודות, שמועס מיט דיינע קינדער, הער זיי אויס און דערצייל זיי שיינע זאכן, מאך די סעודות אינטערעסאנט, פרעג דיינע קינדער יעדער זאל דערציילן א מעשה פון תפילה, און לויב אויס דיינע קינדער, געב זיי ליבשאפט און ווארעמקייט.


א פרייליכן שבת.



 

#39 - געבן א גוטע געפיל פאר אלע איינגעשטעלטע
קאמפלימענטס, חלישות הדעת, חיזוק פאר מחנכים

בעזרת ה' יתברך - יום ג' פרשת בשלח, ו' שבט, שנת תשפ"ה לפרט קטן


מיין טייערער ... נרו יאיר, מנהל תלמוד תורה היכל הקודש, קרית ברסלב ליבערטי


געדענק צו געבן גוטע ווערטער פאר די מלמדים און פאר אלע איינגעשטעלטע; דאס איז אזוי וויכטיג, ווייל אלע דארפן אסאך חיזוק. די מלמדים ביי אונז דארפן מער גוטע ווערטער, ביי אונז איז די ארבעט שווערער און הייליגער, איז דא אויף דעם מער מניעות, אלע האבן חלישות הדעת מיט בלבולים וכו' וכו', און מען דארף אסאך חיזוק.


איך בין געווען נעכטן אין שטעטל אין חדר און אין בית פיגא, איך האב געזען ווי אלע ווארטן אויף א גוט ווארט, אויף אביסל חיזוק ועידוד; סיי אין תלמוד תורה און סיי אין בית פיגא, און דאס איז די ארבעט פון א מנהל און מנהלת, צו געבן די גוטע געפיל פאר די איינגעשטעלטע, אז זייער ארבעט איז חשוב.


איך וועל דיך מחזק זיין און דו זאלסט מחזק זיין אלע איינגעשטעלטע, און ווער וועט מיך מחזק זיין? איך וועל ווייטער בעטן דעם אייבערשטן ער זאל מיר געבן כח צו טון מיין שליחות וואס מוהרא"ש האט מיר געגעבן – בנאמנות.


דער אייבערשטער זאל העלפן זאלסט האבן הצלחה אין אלע ענינים.

#38 - ווער האט דען יא געלט?
התחזקות, חלישות הדעת, דאווענען, געלט

בעזרת ה' יתברך - יום א' פרשת יתרו, י"א שבט, שנת תשפ"ה לפרט קטן


 


לכבוד ... נרו יאיר


שפרינג אריבער דיינע חלישות הדעת, כאפ אריין נאך א שחרית בזה העולם, נאך איין מאל טו אן טלית ותפילין, דו ווייסט וואס מיינט נאך איין מאל אנטון טלית ותפילין? מוהרא"ש דערציילט, א איד אין די אכציגער יארן איז אמאל געקומען צום צדיק הרב הקדוש רבי אברהם קאליסקער זכותו יגן עלינו און געוויינט: "רבי, עס איז מיר נמאס דאס לעבן איך וויל שטארבן!" האט אים דער הייליגער רבי אברהם קאליסקער געזאגט: "ביסט א גרויסער טיפש פארן זאגן אזוי, ווייל עס לוינט זיך צו לעבן אכציג יאר אבי צו לייגן תפילין איינמאל אין לעבן, און דו ווילסט שטארבן?!"


דו וויינסט אז דו האסט נישט קיין געלט, וועם דו טרעפסט, וועם דו זעסט - זינגסטו די ניגון אז דו האסט נישט קיין געלט, כאילו דו ביסט דער ערשטער וואס האט נישט קיין געלט, ווער האט דען יא געלט? דער עושר האט געלט?! דער עושר איז סאך מער ארעם, "יש לו מנה רוצה מאתיים", ווי מער געלט מען האט - וויל מען דאפלט, קומט אויס, די וואס האבן געלט - זענען אסאך מער ארעם, וואס וועסטו האבן פון רעדן צו יעדן איינעם פון געלט? גיי צום אייבערשטן, נאר אים זאלסטו בעטן ער זאל רחמנות האבן אויף דיר.


די וואך איז קבלת התורה, זאלסטו זיך צוריק נעמען צו דיינע שיעורים כסדרן, נעם א חומש און הויב אן מעביר סדרה זיין פון היינט, פון אנהייב וואך, טייל איין די פרשה לויט די טעג פון די וואך. אויך זאלסטו פון פריש מקבל זיין די תורה, לערן משניות, זאג כמה פרקים משניות יעדן טאג; דער וואס לערנט משניות הויבט אן שפירן צופרידן מיט זיך, די לעבן באקומט א געשמאק.


אויך זאלסטו לערנען גמרא, לכל הפחות דעם בלאט גמרא, וועסטו אלעס פאררעכטן.


דער אייבערשטער זאל העלפן זאלסט האבן הצלחה אין אלע ענינים.

#37 - א גאר שווערע אבער הייליגע ארבעט, נישט אויפגעבן
חלישות הדעת, טענות, חיזוק פאר מחנכים

בעזרת ה' יתברך - ב' פרשת בא, כ"ח טבת, שנת תשפ"ה לפרט קטן


 


טייערער ... נרו יאיר, מנהל מוסדות היכל הקודש בארץ הקודש


איך האב ערהאלטן דיין הודעה.


עס טוט מיר וויי אז דו האסט חלישות הדעת וכו', דו טראכסט וואס פעלט דיר אויס די גאנצע זאך, אז מען האט טענות וכו', דו ווילסט אפלאזן וכו' וכו'; איך וויל דיר זייער בעטן זאלסט נישט אפלאזן די הייליגע ארבעט פון אויפבויען מוסדות היכל הקודש בארץ הקודש וואס פירט זיך ווי מיר האבן מקבל געווען פון אונזער גרויסן רבי'ן מוהרא"ש זכותו יגן עלינו, וואס האט אונז אוועק געשטעלט א וועג לויטן הייליגן רבי'ן ווי אזוי צו מחנך זיין אונזערע קינדער.


וויסן זאלסטו אז דאס איז א הייליגע ארבעט און א שווערע ארבעט. עס איז זייער א שווערע ארבעט; מען טוט מיט קינדער, מען ארבעט ביטער שווער און מען איז משלם רעה תחת טובה, מען כאפט פסקים, מען האט טענות, מען ווערט באליידיגט. איך קען דיך מחזק זיין ווייל איך גיי דאס אריבער, איך האב דאס שוין איבער צוואנציג יאר, מען צערייסט זיך פאר אנדערע, מען געבט אלעס אוועק צו העלפן אנדערע, און ביים סוף שפייט מען צוריק אין פנים, מען בארעדט, מען האט טענות.


דאך וויל איך דיר זייער בעטן, לאז נישט אפ די הייליגע ארבעט, האסט אנגעהויבן - דארפסטו ענדיגן. מוהרא"ש האט אונז געזאגט ווען מיר זענען געקומען דערציילן אז מיר גייען עפענען א ברסלב'ע חדר אין אמעריקע: "אז מען עפנט קען מען נישט גיין אויף צוריק", די ווערטער קלינגט אין די אויער, נישטא אזא זאך גיין אויף צוריק. דער רבי האט געזאגט פאר די פטירה (חיי מוהר"ן, סימן ריח): "גמרתי", איך האב געענדיגט, "ואגמור", און איך וועל ענדיגן; דאס איז ווערטער פאר אונז, נישט צוריק צו טרעטן, נישט אפצולאזן די הייליגע ארבעט.


וואס האסטו חלישות הדעת? איך הער צוריק אזעלכע שיינע גריסן אויף די תלמוד תורה און בית פיגא פון אלע שטעט, אנגעהויבן אין ירושלים און בני ברק - ביז טבריה, יעדן טאג באקום איך בריוו ווי עלטערן באדאנקען זיך, איז וואס ביסטו דערשראקן? ווער רעדט פון די ישיבה... א פאבריק פון אמונה, פון יראת שמים און מידות טובות. איך שעם זיך נישט אז די ישיבה זאל זיין אין שול, איך דארף נישט באהאלטן די ישיבה אז מען זאל נישט זען וואס טוט זיך און מאכן שיינע בילדער אין אויסגאבעס וכו', די ישיבה קען זיין אין שול, און בחורים מעגן טאנצן און שפרינגען וכו', דער עיקר זיי זאלן זיין מיט יראת שמים און שם שמים שגור על פיהם, דאס איז דא ברוך ה', יעדע ווארט ביי די בחורים איז 'שכוח אייבערשטער', 'איך וועל בעטן דעם אייבערשטן'.


אז עלטערן רופן דיר מיט טענות - זאלסטו אויסהערן און מיר איבערגעבן די טענות און די פרטים, און מיר וועלן מיט התבודדות טון וואס איז ריכטיג, אלעמאל זאלסטו אויסהערן די עלטערן. איך האב יעצט געהאט, אין שטעטל איז פראסטיג קאלט, און א טייל משפחות וואוינען נישט ביים גאס וואו די באס קען נעמען די קינדער גלייך פון שטוב, זיי דארפן ארויסשיקן די קינדער צום גאס, און די פרעסטן זענען אזוי שטארק, און די באס דרייווערס קומען נישט אלע צייטליך, די קינדער ווערן געביסן פון די פרעסט, און ווען א מאמע רופט אין אפיס וויינען, ענטפערט מען איר: "בעט דעם אייבערשטן", דאס איז א רציחה אזוי צו ענטפערן, "בעט דעם אייבערשטן"; דאס דארף מען זיך אליין זאגן, און ווען עלטערן קומען מיט א טענה דארף מען זיי אויסהערן און זיי געבן די געפיל אז מען האט מיטלייד, מען פארשטייט זיי, און זען וואס מען קען טון.


נאכאמאל בעט איך דיר, אחי היקר חזק ואמץ בכל כוחך.


דער אייבערשטער זאל העלפן זאלסט האבן הצלחה אין אלע ענינים.

#36 - דער סמ"ך מ"ם וויל נאר מחליש דעת זיין דעם מענטש
משמש דעם רבי'ן, חלישות הדעת

בעזרת ה' יתברך - יום ג' פרשת תולדות, כ"ה מר-חשון, שנת תשפ"ה לפרט קטן


 


לכבוד מיין טייערע


א גרויסן דאנק פאר דיר און פאר דיין ווייב פאר אלעס וועס ענק טוען פאר אונזערע מוסדות, אונזער קהילה. וויסן זאלסטו, מוהרא"ש איז מיט אונז, מוהרא"ש זעט וואס ענק טוען, ענקערע גוטע מעשים, מוהרא"ש האט נחת, מוהרא"ש האט שמחה פון אונזער שיינע קהילה.


דו און דיין ווייב דארפן זיך זייער מחזק זיין, ווען דו ביסט בקטנות הדעת זאל דיין ווייב דיך מחזק זיין, און אויב דיין ווייב איז מבולבל וכו' – זאלסטו איר שטארקן. ווייל דער סמ"ך מ"ם וויל נאר מחליש דעת זיין דעם מענטש, און בפרט די וואס זענען משמש דעם צדיק, אויף זיי פארלייגט ער זיך נאך מער, אבער מען דארף נישט מורא האבן, מען דארף זיך מחזק זיין און אנטלויפן פון אלע צעדרייטע מחשבות, כאילו מען דארף דיך נישט וכו', כאילו מאכסט חרוב וכדומה, זע צו מאכן פון ש'ק'ר א ק'ש'ר.


אויך זאלסטו נישט בלייבן אין שטוב פארשפארט מיט די סארט מחשבות; ווי נאר עס קומען די שלעכטע מחשבות – שרייב מיר, אדער קום רעדן, נישט לאזן ווערן די מחשבות - חמץ.

#35 - נישט האבן התפעלות און חלישות הדעת פון דעם און יענעם
דרך ארץ, בית המדרש, היכל הקודש, חלישות הדעת

בעזרת ה' יתברך - יום ג' פרשת ויחי, ז' טבת, שנת תשפ"ה לפרט קטן


 


לכבוד ... נרו יאיר


איך האב ערהאלטן דיין בריוו.


ביסט נישט גערעכט אז דו דערציילסט מיר נישט וואס טוט זיך ביי ענק אין שול; אז עס איז דא מיין נאמען אויפן טיר - דארפסטו מיר דערציילן יעדע זאך, און אויך ביסטו נישט גערעכט אז דו ביסט אוועק געגאנגען פון היכל הקודש צוליב די התנהגות פון אנשי שלומינו וכו'; האסט געמיינט אז אלע זענען מלאכים און יעצט זעסטו אז מען טשעפעט, מען פארשעמט.


עס טוט מיר זייער וויי אז מען האט מבזה געווען דעם איד דעם כהן, ביים דוכנ'ען האט מען אים ארויסגעטראגן זיינע שיך, און ווען ער איז געגאנגען זוכן זיינע שיך האט מען אים געזאגט אז עס ליגט אינדרויסן און אים אויסגעשפארט; איך שעם זיך אז מיין נאמען בנשיאות - שטייט אויפן טיר.


איך וויל זאלסט צוריק גיין דאווענען און מיר דערציילן אויב חס ושלום מען איז מבזה אדער מען טוט וויי איינער דעם צווייטן, אויך זאלסטו נישט האבן קיין התפעלות פון דעם אדער יענעם, און אויך נישט קיין חלישות הדעת פון דעם און יענעם. היכל הקודש איז נישט דער און נישט יענער, היכל הקודש איז די שכל און עצות פון צדיק. מען דארף זיין גרייט אויף חלישות הדעת, מוהרא"ש האט מיר דערציילט אויף רבי שמשון שווארץ זכרונו לברכה, א ברסלב'ער חסיד וואס האט געפירט א ברסלב'ער שטיבל אין אמעריקע, אין קרית יואל. ווען ער איז געקומען קיין ארץ ישראל צו דאווענען אין שול אין מאה שערים, זיין ביים קיבוץ ראש השנה, נאכן ערשטן טאג ראש השנה, איז ער מער נישט צוריק געגאנגען קיין ברסלב, ער האט געהאט אזא חלישות הדעת פון די התנהגות וואס דארט האט זיך אפגעטון, פון די עזות פנימ'ער, פון די לצים וכו', ער איז געגאנגען דאווענען אין תולדות אהרן. נאר נאכדעם וואס מוהרא"ש האט גערעדט מיט אים לאנגע שעות, אים מחזק געווען ער זאל נישט קוקן אויף קיינעם, ברסלב איז נישט דער און נישט יענער, ברסלב איז די ספרים פון רבי'ן - איז ער צוריק געקומען און געבויט א שיינע ברסלב'ע קהלה.


דאס זאג איך דיר אויך, עס איז נישט כדאי זאלסט אוועק גיין פון רבי'ן, און אז מען נוצט נישט דיינע מזונות פאר ספורי מעשיות - איז נישט, דאס זאל דיך נישט אוועק טראגן פון הייליגן רבי'ן.


דער אייבערשטער זאל העלפן זאלסט האבן הצלחה אין אלע ענינים.

#34 - יעדן איינעם מחזק זיין, און קוקן גוט אויף יעדן איינעם
משמש דעם רבי'ן, חלישות הדעת, התבודדות

בעזרת ה' יתברך - יום ב' פרשת מקץ, כ"ב כסליו, שנת תשפ"ה לפרט קטן


 


מרת ... תחי'


איך האב ערהאלטן אייער מעסעדזש.


וואויל איז אייך אז איר זענט משמש דעם רבי'ן, איר פארשפרייט די זיסע עצות פון רבי'ן פאר נשות אנשי שלומינו, איר נעמט זיי צאם איין מאל א וואך, איר רעדט מיט זיי און איר געבט זיי צו הערן די שיעורים פאר פרויען, דאס איז די גרעסטע זאך ביים אייברשטן, מחזק זיין אידישע קינדער.


האט נישט חלישות הדעת וכו', זייט יעדן דן לכף זכות, קיינער וויל נישט זיין שלעכט און קיינער איז נישט שלעכט, מען דארף יעדן איינעם מחזק זיין און קוקן גוט אויף יעדן איינעם, אזוי קען מען יעדן איינעם ברענגען צו די העכסטע מדריגה.


רבי נתן האט געזאגט: "ווען איך זע א חסרון ביי א צווייטן, איז דאס אדער ווייל האב איך נישט געהאט יענעם טאג התבודדות, און אז איך האב יא געמאכט התבודדות - איז דאס געווען ווינציג".


דער אייבערשטער זאל העלפן איר זאלט האבן הצלחה אין אלע ענינים.

#33 - רעדן, שמועסן, דערציילן פאר'ן אייבערשטן, און ווערן געהאלפן
צדקה, חלישות הדעת, זעלבס זיכערקייט

בעזרת ה' יתברך - ערב שבת פרשת מקץ, כ"ו כסליו, ב' דחנוכה, שנת תשפ"ה לפרט קטן


 


לכבוד מיין טייערער ... נרו יאיר


איך פריי זיך צו זען דיין נאמען ביי די ליסט פון די וואס העלפן די ישיבה צאלן די רענט יעדן חודש, דיך האב איך שוין לאנג נישט געזען און נישט געהערט, אבער אז דו געבסט נאך צדקה פאר די פלאץ וואס איז מגלה ומפרסם דעם הייליגן רבי'ן אויף די גאנצע וועלט – איז דאס זייער א גרויסע זכות.


ווען רבי נתן איז מקורב געווארן צום רבי'ן און ער איז געווען מיט אזויפיל חלישות הדעת און מיט בלבולים וכו', האט אים דער רבי גענומען אויף א שפאציר, ער האט געלייגט די האנט אויף רבי נתן'ס אקסל און אים אויסגעלערנט די סוד פון רעדן און שמועסן מיטן אייבערשטן. רבי נתן האט שפעטער דערציילט אז דאס האט אים געגעבן א שטארקע זעלבסט-זיכערקייט (קאנפידענס), די ווערטער האבן אים זייער אויפגעלעבט און אויפגעבויט, אז וואס עס וועט נאר אריבערגיין אויף אים, וואס זאל נאר זיין – האט ער די עצה פון רעדן, שמועסן, דערציילן פארן אייבערשטן און ווערן געהאלפן.


אשרינו טויזנט מאל.

#32 - מען דארף רחמי שמים צו בלייבן ביים צדיק
תפילות אויף אידיש, חלישות הדעת, דף גמרא

בעזרת ה' יתברך - יום ה' פרשת וישלח, י"א כסליו, שנת תשפ"ה לפרט קטן


 


לכבוד ... נרו יאיר


בעט דעם אייבערשטן מען זאל דיך נישט אוועק שלעפן פון הייליגן רבי'ן, מען דארף אסאך בעטן אויף דעם, דער סמ"ך מ"ם לאקערט אויף יעדן מקורב אים אוועק צו שלעפן פון צדיק; איינעם שלעפט ער אוועק מיט ליצנות, א צווייטן מיט חלישות הדעת; אזוי פרובירט מען מיט אלע וועגן אוועק צו שלעפן.


מען דארף רחמי שמים צו בלייבן ביים צדיק. מוהרא"ש דערציילט, דער רבי האט געהאט א תלמיד ר' ליפא, א גרויסער סוחר. אמאל איז ער געפארן צום יריד מאכן געשעפטן, ער האט געטראכט אז ער וועט קודם גיין צום רבי'ן נעמען א ברכה, ער איז געפארן צום רבי'ן אויף שבת. ביי שלש סעודות האט ער געווארט אז דער רבי זאל שוין ענדיגן די תורה, ער זאל קענען פארן צום יריד פארדינען געלט. דער הייליגער רבי האט דאך אלעס געזען, האט ער מרמז געווען ביי די תורה וואס שטייט אין זוהר (תיקוני זוהר תיקון ג' מהתיקונים האחרונים): "חֲיֵיכִת בְּהוֹן בְּעוּתְרָא בְּהַאי עָלְמָא, וּלְּבָתַר, קְטִילַת בְּהוֹן", געלט לאכט צום מענטש אין די יונגע יארן, און שפעטער הרג'עט עס דעם מענטש; דער רבי האט געוואלט מיט דעם מרמז זיין פאר ר' ליפא אז נישט אלעס איז געלט וכו', ר' ליפא האט זיך באליידיגט פון דעם, ער איז אוועק געגאנגען פון רבי'ן און מער נישט געקומען.


יארן שפעטער האט אים רבי נתן געטראפן, ער האט אים געפרעגט: "ליפא, וואו ביסטו אנטלאפן, פארוואס ביסטו אוועק פון הייליגן רבי'ן? עמנו הייתם!" האט אים ר' ליפא געזאגט: "דער רבי האט מיך פארשעמט", מיינענדיג די תורה וואס דער רבי האט דעמאלט געזאגט און אים מרמז געווען אין די תורה, זאגט אים רבי נתן: "ליפא! פון אזא רבי גייט מען אוועק?! זאל דער רבי נעמען א דראנג (א דיקע האלץ) און מיך שלאגן - וועל איך אויך נישט אוועק גיין", ווייל ווען מען מאכט זיך א חשבון, מען איז זיך מתבודד - קומט אויס אז 'פון אזא רבי וועל איך קיינמאל נישט אוועק גיין, אפילו ער וועט מיך שמייסן מיט א דראנג'.


אז מען רעדט צו דיר קעגן דעם צדיק זאלסטו טון וואס דער שני למלכות האט געטון, ער האט געוויינט זייער שטארק און געבעטן דעם אייבערשטן זאל אים העלפן טרעפן די גאלדענע בארג מיט די פערלנעם שלאס. מוהרא"ש זאגט (נהרי אפרסמון), דאס איז די עצה ווען מען האט בלבולים און חלישות הדעת, מען זאל שרייען: "רבונו של עולם דא האב איך א צדיק וואס האט מיר געגעבן אזויפיל גוטס, זיך מוסר נפש געווען פאר מיר, פאר מיין שטוב, מיר אויסגעלערנט א וועג צו לעבן מיט דיר, זיין נאנט צו דיר, א וועג צו לערנען די הייליגע תורה, א וועג ווי צו לעבן מאן און ווייב בשלום, א צדיק וואס בלאזט אריין אין מיר א חיות, און דא בין איך אזוי צעמישט ווייל מען רעדט צו מיר ליצנות און איך האב חלישות הדעת וכו' וכו', אנא השם ראטעווע מיך איך זאל בלייבן ביים הייליגן רבי'ן מיין גאנץ לעבן".


קומענדיגע וואך ענדיגן מיר מסכת בבא בתרא, און מיר הויבן אן מסכת סנהדרין, וויל איך דיר בעטן זאלסט אויך אנהויבן לערנען יעדן טאג א בלאט גמרא. אז מען לערנט א בלאט גמרא ווערט מען ארום גענומען מיט די שכינה הקדושה, מוהרא"ש זאגט, גמרא איז די ראשי תיבות פון די פיר מלאכים ג'בריאל, מ'יכאל, ר'פאל און א'וריאל; ווען מען לערנט גמרא ציט מען צו זיך די פיר מלאכים, מען האט א שמירה עליונה (ספר החיים לאחי מהר"ל, ספר זכיות, פרק ב).


דער אייבערשטער זאל העלפן זאלסט האבן הצלחה אין אלע ענינים.

#31 - נאכאמאל געפאלן? הויב זיך נאכאמאל אויף
התחזקות, חלישות הדעת, יאוש

בעזרת ה' יתברך - יום ב' פרשת וירא, י"א מר-חשון, שנת תשפ"ה לפרט קטן


 


לכבוד ... נרו יאיר


צעברעך זיך נישט אז דו האסט זיך נאכאמאל פארלוירן און געשריגן וכו', האב נישט חלישות הדעת אז דו ביסט שוין אזוי לאנג אין ברסלב און זאכן רוקן זיך נישט, הויב נאכאמאל אן פון אנהויב, דאס איז דער עיקר לימוד וואס דער רבי לערנט אונז, מיר זאלן נישט אויפגעבן, מיר זאלן גלייבן אז 'אין שום יאוש בעולם', נישטא קיין יאוש, נישטא אזא זאך אז 'איך בין שוין פארפאלן און דערנאך'; דאס איז ברסלב'ער חסידות.


מוהרא"ש דערציילט, פאר די ערשטע וועלט מלחמה זענען אנגעקומען בחורים פון פוילן קיין אומאן, און ווען די קריג האט אויסגעבראכן זענען זיי שטעקן געבליבן אין אומאן, וויבאלד זיי האבן נישט געהאט וואו צו וואוינען האבן זיי זיך מסדר געווען אינעם קלויז. דער שמש האט דאס נישט ליב געהאט, ער פלעגט זיי ארויסטרייבן און שרייען אויף זיי: "גייט אייך פון דאנעט!" שפעטער פלעגט מען הערן ווי ער וויינט ביים רבינ'ס ציון: "רבונו של עולם, וואס וויל איך פון די בחורים? וואס שריי איך אויף די בחורים? זיי האבן דאך נישט קיין שטוב, זיי זענען דא פארווארפן", נאכדעם האט מען געמיינט און מען איז געווען זיכער אז דער שמש וועט מער נישט שרייען אויף זיי, אבער אביסל שפעטער האט זיך דאס איבערגע'חזר'ט נאכאמאל און נאכאמאל, ער האט זיך גערעגט אויף זיי און נאכדעם געמאכט התבודדות פארוואס ער רעגט זיך, האט מוהרא"ש געזאגט: "דאס איז א ברסלב'ער חסיד, אפילו ער פארלירט זיך נאכאמאל און נאכאמאל גייט ער אלץ צוריק צום אייבערשטן און בעט דעם אייבערשטן 'העלף מיר באשעפער איך זאל זיך נישט אויפרעגן'".


ברודער, דראפע זיך און דערהאלט זיך.


דער אייבערשטער זאל העלפן זאלסט האבן הצלחה אין אלע ענינים.

#30 - 'ליגנט' און 'שאדן' האבן חתונה געהאט
חינוך הילדים, התחזקות, שבת קודש, חלישות הדעת, ראש חודש

בעזרת ה' יתברך - ערב שבת קודש פרשת נח, א' דראש חודש מר-חשון, שנת תשפ"ה לפרט קטן


 


לכבוד ... נרו יאיר


בנוגע דיינע בלבולים וכו' און חלישות הדעת; געדענק וואס מוהרא"ש האט אונז געלערנט, אז דאס מוז זיין; מען פרובירט אויס פון הימל אויב מען מיינט עס מיט אן אמת, דער ערליכער איד גייט אריבער אלעס וואס דו גייסט אריבער און נאך מער.


היינט איז ראש חודש, אידן ציילן צו די לבנה, דאס ווייזט אז יעדן טאג איז אן אנדערע בחינה, גרעסער גרעסער גרעסער, און נאכדעם קלענער קלענער און קלענער, און נאכדעם צוריק גרעסער; אזוי איז דער איד, אט איז ער ארויף, אט איר ער צוריק אראפ, און מען ווארט אין הימל צו זען ווי מען הייבט זיך צוריק אויף.


שבת זאלסטו טאנצן און שפרינגען, שבת זאלסטו רעדן מיט דיינע קינדער נאר פון פרייליכע זאכן און פון אייבערשטער. דערצייל זיי פון נח, פון די תיבה, פון די מבול, דערצייל זיי די שיינע מעשה וואס די הייליגע חכמים דערציילן (מדרש שוחר טוב, ז) 'ליגנט' איז געקומען צו נח אז ער וויל אויך אריינקומען אין די תיבה, האט נח געפרעגט פון ליגנט אויב ער איז חתונה געהאט, האט ער געזאגט: "ניין", האט אים נח געזאגט: "אין די תיבה נעמט מען נאר אריין מאן און ווייב", איז ליגנט געגאנגען זוכן א ווייב, אזוי גייענדיג טרעפט ער אן 'שאדן', פרעגט ליגנט שאדן: "פון וואו קומסטו?" זאגט שאדן: "איך קום פון נח, איך האב געוואלט אריינגיין אין די תיבה און ער האט מיר געזאגט אז איך מוז חתונה האבן, נאר אזוי קען איך אריינגיין אין די תיבה", פרעגט ליגנט שאדן: "ווילסט חתונה האבן צו מיר?" פרעגט שאדן: "וואס וועסטו מיר געבן?" זאגט ליגנט: "איך וועל דיר געבן אלעס וואס איך פארדין", און אזוי זענען זיי אריין אין די תיבה.


ווען זיי זענען ארויס פון די תיבה האט ליגנט געברענגט געלט און געגעבן פאר שאדן, שפעטער פרעגט ליגנט: "וואו איז די גאנצע געלט?" זאגט שאדן: "מיר האבן זיך דאך אזוי אויסגענומען, אז וואס דו פארדינסט - וועל איך באקומען", האט ליגנט נישט געהאט מער וואס צו מאנען, ווייל אלעס וואס מען פארדינט פון זאגן ליגנט האט מען נאכדעם שאדן.


ביים שבת טיש זאלסטו נישט שמועסן קיין שטותים, קענסט דערציילן נייעס אבער נאר אז דו פלעכסט אריין דעם אייבערשטן.


א פרייליכן שבת און א גוטן חודש.