בריוון פונעם ראש ישיבה שליט"א

#6 - בעטן דעם אייבערשטן מיר זאלן זוכה זיין ארויס צו גיין פון מצרים
תפילה והתבודדות, חסידות ברסלב, התחדשות, רבינו ז"ל, פסח, תיקון הכללי

בעזרת ה' יתברך


יום ד' פרשת ויקהל-פקודי, כ"ו אדר, שנת תשפ"א לפרט קטן


 


לכבוד תלמידי היכל הקודש, תושבי ארץ ישראל, ה' עליהם יחיו


איך בעט ענק טייערע חברים, מיר שטייען יעצט אין אזא הייליגע צייט, שבת החודש שבת מברכים ניסן, ערב דעם הייליגן רבינ'ס געבורטסטאג; דער רבי איז געבוירן געווארן ראש חודש ניסן, אינעם טאג וואס מען האט אויפגעשטעלט דעם משכן. חכמינו זכרונם לברכה זאגן (מדרש סדר עולם, פרק ז): "רֹאשׁ חוֹדֶשׁ נִיסָן נָטַל עֶשֶׂר עֲטָרוֹת"; דאס גייט ארויף אויף די מתנה פון די צען קאפיטלעך תהילים, וואס איז אראפגעקומען אויף די וועלט ראש חודש ניסן; איז יעצט א צייט וואס מען דארף זיך פון פריש באנייען, פון פריש זיך צוריקקערן צום אייבערשטן.


טייערע ברידער, טייערע חברים; לאמיר אנהייבן לעבן מיט די עצות פון רבי'ן. דער רבי זאגט (שיחות הר"ן, סימן כו): "ביי די וועלט איז שכחה א חסרון, אבער ביי מיר איז שכחה א גרויסע מעלה; ווען עס וואלט נישט געווען שכחה וואלט מען נישט געקענט דינען דעם אייבערשטן, מען וואלט נישט פארגעסן פונעם פארגאנגענהייט, פון אלע דורכפעלער און אלע פראבלעמען וואס מען איז דורך, דאס וואלט געמאכט אז דער מענטש זאל נישט וועלן נאכאמאל פרובירן צו זיין אן ערליכער איד, אבער יעצט אז עס איז דא שכחה, קען מען זיך באנייען און אנהייבן פונדאסניי"; דאס איז געווען ביים רבי'ן א וויכטיגער יסוד, מען זאל אלץ אנהייבן פונדאסניי, נישט זיך קלאפן מיט'ן עבר נאר גיין ווייטער.


איך בעט אייך מיינע ברידער, מיינע טייערע חברים פון ארץ ישראל; אז מיר זענען מקורב צום רבי'ן דארפן מיר פאלגן דעם רבי'ן. מיר דארפן זיך באנייען, מיר דארפן אנהייבן נוצן די עצות. די עצה פון התבודדות; גיין אין א ווינקל, א פלאץ וואו קיינער הערט נישט און זיך אויסרעדן דאס הארץ צום אייבערשטן. איר וואוינט אין ארץ ישראל, איר זענט ארומגענומען מיט אזוינע הייליגע צדיקים, וואו מען גייט און וואו מען שטייט ליגן די הייליגע צדיקים וואס אויף זיי שטייט די וועלט; כאפט א שפאציר, גייט צו א ציון פון א צדיק אינמיטן טאג, ביינאכט אדער פארטאגס און זייט אייך מתבודד דארט.


מיר שטייען יעצט נאנט צום הייליגן יום טוב פסח, מיר דארפן שוין אנהייבן בעטן דעם אייבערשטן מיר זאלן זוכה זיין ארויס צו גיין פון מצרים, ארויסגיין פון אלע טמאות און אנקומען צו די קדושה פון יום טוב פסח. פסח איז די אותיות פֶּה סָח (פרי עץ חיים שער חג המצות, פרק ז; ועוד); מען הייבט אן רעדן צום אייבערשטן, מען הייבט אן זען און פארשטיין אז עס איז גארנישט דא אויף די וועלט נאר דער אייבערשטער. אזוי גייט מען ארויס פון פרעה; פרעה איז די אותיות פֶּה רַע (ספר הליקוטים פרשת שמות, דבור המתחיל "ויגדל הילד"), א שלעכט מויל, א מויל וואס שעלט, א מויל וואס טשעפעט, א מויל וואס רעדט זיך אפ, א מויל וואס בארעדט אנדערע און טוט וויי אנדערע; דורך פסח, פה סח - גייט מען ארויס פון די קליפות.


רעדט נאר פון רבי'ן און פון זיינע תלמידים. ווען איר קומט זיך צאם זאלן זיין די דיבורים נאר פון רבי'ן, זייט מקבל איינער פון צווייטן שיינע זאכן פון רבי'ן, שיינע שמועסן. דארט וואו מען רעדט פון רבי'ן - דארט איז דער רבי, דארט וואו מען רעדט נישט פון רבי'ן, מעג זיין א גרויסע טאוול "בית המדרש ברסלב", אבער אז מען רעדט נישט פון רבי'ן - איז דער רבי נישט דארט.


זאלט איר נאר רעדן פון רבי'ן; דערציילט מעשיות פון רבי'ן, מעשיות פון אנשי שלומינו ובעיקר מעשיות פון הפצה. ווער עס גייט הפצה איז מחויב צו דערציילן פאר אנשי שלומינו יעדע פרט פון הפצה, דאס געבט חשק פאר אנדערע זאלן אויך אנהייבן גיין הפצה. ווען מען הערט ווי מענטשן זענען זיך מחי', מענטשן דערציילן ווי זייער לעבן האט זיך איבערגעדריידט, עס איז זיי זיס געווארן - דאס מאכט מען זאל בלייבן פרישע מקורבים, נישט אלט געזעצן. קוקט גוט וועט איר זען אן אינטערעסאנטע זאך, די מפיצים זענען אלץ פריש, ווייל זיי זעען יעדע רגע ווי דער רבי איז מחי' מתים.


די וואך האב איך געהאט א געמישטע וואך, פון איין זייט בין איך א בעל שמחה, דער אייבערשטער האט מיר געגעבן א געזונטע אינגל למזל טוב; פון די אנדערע זייט האב איך פארלוירן מיין גרויסער זיידע זכותו יגן עלינו, דאס איז מיר זייער שווער.


איך האב געהאט די זכי' אים משמש זיין לאנגע יארן; מיין זיידע האט געהאט זייער א גרויסע הרגשה אין הייליגן רבי'ן, ער האט מיר גענומען אלס בחור מיט זיך קיין אומאן. מיר זענען געפארן אין גאנץ אוקריינע, ראמעניע, אונגארן און פולין - ביי זייער אסאך מקומות הקדושים, און ווען מיר זענען אנגעקומען אין אומאן האט מיין זיידע געמאכט דארט א סטאנציע, מען איז געגאנגען אין מקוה, געדאווענט שחרית און נאכדעם געזאגט אינאיינעם די צען קאפיטלעך תהילים. ער האט געהאלטן א פייערדיגע דרשה ביים ציון פון רבי'ן פון דאס גרויסקייט פון די צען קאפיטלעך, ער האט געוויינט ביים ציון און נאכגעזאגט וואס דער רבי זכותו יגן עלינו פון סאטמאר ברענגט אין הייליגן ספר ויואל משה (מאמר ישוב ארץ ישראל, סימן קנ) אז דער רבי האט געוויסט ברוח הקודש וואס וועט זיין ביז משיח וועט קומען, ער שרייבט בזה הלשון: "וזה ענין של רוח הקודש, שראה מה הגיע אלינו בעיקבא דמשיחא".


איך האב מיטגעהאלטן ווי ער פלעגט געבן געלט פאר ברסלב'ע חסידים זיי זאלן קענען פארן צום רבי'ן אויף ראש השנה און מיט געשיקט א קוויטל "יחזקאל בן יהודית"; ער האט זייער חשוב געהאלטן ברסלב'ער חסידים.


מיין זיידע פלעגט מיר זייער אסאך מחזק זיין אין מיינע יונגע יארן איך זאל זיך מאכן א שיעור גורס זיין משניות; ער האט מיר געבעטן אלס חתן נאכאמאל איך זאל יעדן טאג זאגן אכצן פרקים משניות. ער פלעגט זיין גאנץ לעבן זאגן משניות, זיין גאנץ לעבן איז געווען נאר דינען דעם אייבערשטן.


מן השמים איז געווען אז איך זאל מאכן די וואכטנאכט מאנטאג נאכט און דינסטאג דעם ברית אויף מיין זון יחזקאל נרו יאיר, דאס האט אפגעהאלטן איך זאל נישט מיטגיין קיין ארץ ישראל; איך האף און איך בעט צו קענען קומען קיין ארץ ישראל, זיין מיט ענק און זיך מחזק זיין אינאיינעם מיט די הייליגע עצות.


דער אייבערשטער זאל העלפן איר זאלט האבן הצלחה אין אלע ענינים.

#5 - זיך אויפפירן מיט דרך ארץ ביים הייליגן רבינ'ס ציון
אומאן, תיקון הכללי

בעזרת ה' יתברך


יום ה' פרשת תצוה, י"ג אדר, תענית אסתר, שנת תשפ"א לפרט קטן


 


לכבוד מיין טייערער ... נרו יאיר


איך פריי זיך זייער צו הערן אז דו פארסט יעצט נאכאמאל מיט דיין ווייב צום הייליגן רבינ'ס ציון, קיין אומאן.


דער הייליגער רבי נתן זכרונו לברכה האט געזאגט: "עס לוינט זיך נאכאמאל מגולגל ווערן, אויב מען וועט קענען זיין נאכאמאל ביים רבינ'ס ציון".


ביים ציון זאלסטו נישט רעדן מיט קיינעם, ביים ציון טאנצט מען נישט, זיכער נישט עסן און טרינקען; ליידער איז דא ביים ציון א גרויס הפקירות.


ווען דו קומסט צום ציון זאלסטו נישט האבן מיט קיינעם, דארט זאלסטו נאר דאווענען און בעטן, און זאגן די צען קאפיטלעך תהלים [ - טז, לב, מא, מב, נט, עז, צ, קה, קלז, קנ); אויך קענסטו לערנען דארט דיינע שיעורים.


דער אייבערשטער זאל העלפן זאלסט זוכה זיין צו אלע תיקונים.


נא להתפלל עבורי, יואל בן ריצא רעכיל

#4 - תיקון הכללי מעקט אפ די עבירה
תפילות אויף אידיש, קדושה, שידוכים, תיקון הכללי

בעזרת ה' יתברך


יום ב' פרשת תצוה, י' אדר, שנת תשפ"א לפרט קטן


 


לכבוד ... נרו יאיר


א תיקון אויף מקרה לילה איז צו זאגן די צען קאפיטלעך תהלים - טז, לב, מא, מב, נט, עז, צ, קה, קלז, קנ.


דער הייליגער רבי האט געזאגט (שיחות הר"ן, סימן קמא), דער וואס זאגט דעם תיקון הכללי מעקט אפ די עבירה.


אז דו ביסט אראפגעפאלן אין מקרה לילה רחמנא לצלן זאלסטו גיין אין מקוה און גלייך זאגן די צען קאפיטלעך; מיט דעם וועסטו אלעס אפמעקן.


גיי אביסל התבודדות, וויין צום אייבערשטן ער זאל רחמנות האבן אויף דיר און דיר מקרב זיין צו אים, דו זאלסט גארנישט וועלן, נאר זיין נאנט צו אים.


בעט דעם אייבערשטן ער זאל דיר מוחל זיין, בעט אים פאר א שידוך, זאג: "רבונו של עולם, מה פשעי ומה חטאתי, וואס בין איך שולדיג אז איך האלט אין איין אראפפאלן אין פגם הברית רחמנא לצלן? איך בין א פלג גוף, איך וויל שוין היינט חתונה האבן, העלף מיר, פארגעב מיר און פארציי מיר".


זע צו זיין פרייליך, וועסטו זיין אפגעהיטן פון די עבירה.

#3 - די ליכטיגקייט ביים הייליגן רבינ'ס ציון מיט מיין אינגל
חינוך הילדים, תהלים, אומאן, תיקון חצות, תיקון הכללי

בעזרת ה' יתברך


יום ה' פרשת ויגש, ט' טבת, שנת תשפ"א לפרט קטן


 


לכבוד מיין טייערער ... נרו יאיר


איך בין יעצט אויפ'ן פליגער, אויפ'ן וועג צוריק פון רבינ'ס ציון; איך האב גענומען מיין זון ... נרו יאיר פאר די זיבן יאר.


איך בין ארויסגעפארן דינסטאג פארנאכטס; יעצט איז נישטא קיין פליגערס וואס פארן גלייך קיין קיעוו, מיר האבן געמאכט א סטאפ אין אמסטערדאם און מיטוואך פארמיטאג זענען מיר אנגעקומען קיין קיעוו.


מיר זענען אנגעקומען קיין אומאן מיטוואך ביינאכט, איך האב געלייגט שלאפן מיין זון און איך בין געגאנגען אין מקוה. איך בין אליינס געגאנגען צום ציון, געגעבן א פרוטה לזכות דעם רבי'ן און געזאגט די צען קאפיטלעך מיט די תפלה פון רבי נתן. נאכדעם האב איך געקלערט: 'איך האב נאך אסאך צייט ביז צוויי אזייגער פארטאגס ווען איך וועל צוריק גיין צו די דירה אויפוועקן מיין זון, ווייל פיר אזייגער דארפן מיר שוין צוריק פארן קיין קיעוו; וועל איך אויסזאגן גאנץ ספר תהלים'.


איך האב אנגעהויבן תהלים; ווען איך זאג תהלים זינג איך עס פאר מיר מיט א ניגון, יעדע מאל אן אנדערע ניגון; איך האב ליב דעם קארלינער ניגון - דאס וואס די וועלט זינגט אויף 'קה אכסוף', איך האב זיך מחי' געווען זינגענדיג די קאפיטלעך, ביז איך בין אנגעקומען צו קאפיטל כה, פסוק ה' וואו עס האט זיך מיר געעפנט די הארץ, איך האב זייער געוויינט; איך האב נישט געקענט ווייטער ממשיך זיין ארויסרעדן אפילו א ווארט, איך האב זייער געוויינט און געבעטן די ווערטער: "הַדְרִיכֵנִי בַאֲמִתֶּךָ וְלַמְּדֵנִי, רבונו של עולם, ווייז מיר דעם אמת'ן וועג, לערן מיר דעם אמת; העלף מיר איך זאל וויסן וואס צו טון, זיך נישט לאזן נארן", איך האב זיך נישט געקענט געזעגענען פון די ווערטער, ביז עס איז שפעט געווארן און איך בין געגאנגען אויפוועקן מיין זון אים נעמען אין מקוה און זאגן די תיקון הכללי.


איך שרייב דיר דאס ווייל איך וויל דיר מחזק זיין דו זאלסט אויך נעמען א תהלים און זאגן קאפיטלעך ביז דאס הארץ וועט זיך דיר עפענען, דו וועסט זיך קענען אביסל אויסרעדן דאס הארץ.


דער רבי זאגט (שיחות הר"ן, סימן רעג) אז א ניגון האט א כח צו עפענען דאס הארץ; דערפאר זאג איך תהלים מיט א ניגון, אמאל 'קה אכסוף', אמאל מיט אנדערע הארציגע ניגונים, מען בעט דעם אייבערשטן מען זאל קענען רעדן צו אים און ווען עס עפנט זיך דאס הארץ דארף מען שוין גארנישט, דעמאלט וויל מען נאר אביסל נאנטקייט צום אייבערשטן, אביסל שפירן דעם אייבערשטן.


איך בין צוריק צו די דירה נעמען מיין זון אין מקוה און מיר זענען געגאנגען צום ציון. ווען איך בין אריינגעקומען צום ציון דעם צווייטן מאל מיט מיין זון האב איך געשפירט א שטארקע ליכטיגקייט, אנדערש ווי דאס ערשטע מאל ווען איך בין אליינס געגאנגען, (איך טראכט ווייל איך האב שוין אראפגענומען די שטיינער פון מיין הארץ). מיר האבן געגעבן א פרוטה לצדקה און אנגעהויבן זאגן ווארט ביי ווארט די צען קאפיטלעך, איך האב פארגעזאגט און זיי האבן נאכגעזאגט (מיין זון מיט נאך צוויי קינדער), עס איז געווען א גרויסע גערידער ביים ציון, עס זיצן דארט בחורים, זיי זינגען און קלאפן, עס איז געווען אביסל שווער, בפרט פאר די קינדער; קינדער האבן ליב אינטערעסאנטע זאכן, יעדע מינוט האב איך זיי געדארפט צוריק ברענגען פון זייער חלום וכו', עס איז געווען שווער אבער ליכטיג.


מיר האבן געענדיגט די צען קאפיטלעך, בין איך צוגעגאנגען מיט מיין זון צום ציון און מיר האבן געזאגט: "רבי, איך בין ..., איך בין געקומען צו דיר פאר די זיבן יאר ווייל דו האסט צוגעזאגט (חיי מוהר"ן, סימן תקיז) אז ווער עס וועט קומען צו דיר פאר די זיבן יאר וועט גיין צו זיין חתונה מיט א ריינע העמד, אן קיין עבירות; העלף מיר רבי איך זאל זוכה זיין חתונה צו האבן ריינערהייט אן קיין עבירות", אזוי האבן מיר אינאיינעם געבעטן א שטיק צייט.


נאכדעם האב איך זוכה געווען צו זאגן תיקון חצות ביים ציון, קודם תיקון רחל און נאכדעם תיקון לאה, איך האב זיך גוט אויסגעוויינט. דערנאך האב איך געזאגט דעם שיר דודי ירד לגנו, דער רבי האט דאס זייער אויסגעלויבט (שיחות הר"ן, סימן רסח), עס איז געבויט אזוי ווי א ויכוח צווישן אידישע קינדער מיט'ן אייבערשטן; איך האב דאס געזינגען מיט'ן נוסח פון אנשי שלומינו, די ווערטער, די טייטש און די נוסח אינאיינעם שיינט אריין אין די פארשטאפסטע הארץ.


וואס זאל איך דיר זאגן? איין ווארט איז דא צו זאגן, "אשרינו!" וואויל איז אונזער חלק אז מיר האבן א רבי וואס האט זיך פאר אונז מוסר נפש געווען מיר זאלן האבן א שטיקל געפיל צו רוחניות; מיר זענען דאך אזוי פארגרעבט, אזוי פארשמירט, מיר זענען ווייט פון איידלקייט און דער רבי קומט און לאזט זיך אראפ צו אונז, ער הייבט אונז אויף צו די גרעסטע מדריגות.


ברודער, זיי זיך נישט מייאש, נעם דעם רבינ'ס עצות, גיי אביסל התבודדות וועסטו פאר'מיאוס'ן די גאנצע וועלט, דו וועסט וועלן איין זאך, זיין נאנט צום אייבערשטן.

#2 - ווי אזוי צו גיין צום הייליגן רבינ'ס ציון אין אומאן
אומאן, תיקון הכללי

בעזרת ה' יתברך


יום ד' פרשת מקץ, ראש חודש טבת, ו' דחנוכה, שנת תשפ"א לפרט קטן


לכבוד די חשוב'ע חבורה, ... נרו יאיר, ... נרו יאיר, ... נרו יאיר, ... נרו יאיר, ... און ... נרם יאיר, בני ברק


וואויל איז אייך אז איר פארט יעצט קיין אומאן צום רבינ'ס ציון.


ווען איר קומט אן קיין אומאן זאלט איר גיין אין מקוה און גלייך גיין צום ציון, געבן א פרוטה לצדקה לזכות רבינו און זאגן דעם "תיקון הכללי", דער רבי האט צוגעזאגט (חיי מוהר"ן, סימן רכה) ווער עס וועט קומען צו זיין ציון און דארט זאגן דעם תיקון הכללי - די צען קאפיטלעך תהילים (קאפיטל - טז, לב, מא, מב, נט, עז, צ, קה, קלז, קנ) און געבן א פרוטה לצדקה פאר זיין זכות, אפילו מען האט געטון די הארבסטע עבירות, "וועל איך מיך לייגן אויף די לענג און אויף די ברייט אים א טובה צו טון, ביי די פיאות וועל איך אים ארויס נעמען פון שאול תחתית".


געבט אכטונג נישט צו פארברענגען ביים ציון; ביים ציון רעדט מען נישט, ביים ציון עסט מען נישט און ביים ציון רייכערט מען נישט. דער ציון איז א הייליג פלאץ, מען דארף זיך פירן דארט מיט גרויס דרך ארץ.


ווען מען קומט צום רבי'ן - קומט מען מיט יראה און הכנעה, מען זאגט די צען קאפיטלעך תהילים און מען איז זיך דארט מתבודד.


א פרייליכן ליכטיגן חנוכה און א גוטן חודש.

#1 - זאגן תיקון הכללי שבת נאכ'ן דאווענען
בית המדרש, תיקון הכללי

בעזרת ה' יתברך


יום ד' פרשת בא, ראש חודש שבט, שנת תשע"ח לפרט קטן


 


לכבוד מיינע טייערע תלמידים ר' אברהם הערש נרו יאיר און ר' בערל נרו יאיר, גבאים בית המדרש היכל הקודש בלומינגראוו קרית יואל יצ"ו


איך האב זייער הנאה געהאט צו זיין ביי אייך אויף שבת; בעיקר האב איך הנאה געהאט פון דאס דאווענען ביי אייך. מען דאווענט זייער שיין, קיינער שמועסט נישט, עס שפירט זיך ביי אייך א גוטע אויר און מען לעבט באחדות איינער מיטן צווייטן, עס הערשט א דרך ארץ וכו' און עס נישט דא קיין הפקירות.


מוהרא"ש האט איינגעפירט אז מען זאל זאגן דעם "תיקון הכללי" גלייך נאכן דאווענען, דארפט איר זיין שטארק מיט דעם. אפילו עס איז דא א קידוש נאכן דאווענען און עס קומען געסט קען מען נישט מבטל זיין דאס זאגן תיקון הכללי צוזאמען מיט א מנין. דער רבי זאגט (ליקוטי מוהר"ן, חלק א', סימן כט) אז דער "תיקון הכללי" איז מסוגל פאר פרנסה און פאר אלע ישועות.


איר געדענקט דאך אודאי ווי מוהרא"ש פלעגט צו גיין צום עמוד זאגן דעם "תיקון הכללי" יעדע שבת נאך מוסף. מוהרא"ש האט נישט געדאווענט פארן עמוד, אבער דעם תיקון הכללי דאס האט ער געזאגט ביים עמוד יעדע וואך. אויך געדענק איך אז ווען איך האב זוכה געווען צו דאווענען ראש השנה ביי מוהרא"ש תפילת שחרית און דער סדר איז אז ראש השנה און יום כיפור זאגט מען דעם "תיקון הכללי" נאך שחרית, האט מיר מוהרא"ש געזאגט אז דאס זאל איך זאגן שטייט. דאס הייסט, א גאנצן דאווענען האט מיר מוהרא"ש געווינקען מיט די הענט איך זאל נישט שלעפן דאס דאווענען אבער ביים תיקון הכללי האט ער מיר געווינקען מיט די האנט צו זאגן שטייט; דערפאר זאלט איר אזוי טון ביי אייך אין בית המדרש, פאר מען מאכט קידוש וכו' זאל מען זאגן צוזאמען "תיקון הכללי". אפילו עס קומען געסט וכו' דארפן זיי פארשטיין אז יעדע שול האט זיינע מנהגים און דא איז דער מנהג צו זאגן "תיקון הכללי", ווארט מען נאך די פאר מינוט וכו'.


ד ער אייבערשטער זאל העלפן איר זאלט האבן הצלחה אין אלע ענינים.