בריוון פונעם ראש ישיבה שליט"א

בעזרת ה' יתברך

יום ב' פרשת משפטים, כ"ב שבט, שנת תש"פ לפרט קטן

מרת ... תחי'.

איך האב ערהאלטן אייער בריוו.

וואויל איז אייך אז זענט מחזק פרויען און מיידלעך.

לערנט מיט זיי בריוו פון "אשר בנחל" אדער "עצתו אמונה"; אז זיי פארשטייען נישט קיין אידיש קענט איר זיי פארלערנען די בריוו אין לשון הקודש, (מען איז מתרגם די אידישע בריוו אויף לשון הקודש).

בעיקר זאלט איר רעדן פון חיזוק אין אמונה, חיזוק אויף תפילה און אסאך פון אמונת חכמים, אמונה אינעם רבי'ן; אנשטאט רעדן פון פרטים אין לעבן וכו', וכו', דארף מען רעדן פון אמונה און פון צדיק. אזוי האט דער הייליגער רבי געזאגט פאר רבי נתן: "ווען דו שרייבסט חידושי תורה און דו קומסט אן צו שרייבן פון 'אמונה' אדער 'צדיק' - זאלסטו אויסשפרייטן דעם פענע"; דאס הייסט, ער זאל שרייבן אסאך איבער דעם נושא, ווייל: "דְדָּא בֵּיהּ כּוּלָא בֵּיהּ, דְּלֹא דָא בֵּיהּ מַּה בֵּיהּ (נדרים מא.)", אז מען האט אמונה האט מען אלעס, ווידעראום אן אמונה האט מען גארנישט; נאר אז מען האט אמונה האט מען א לעבן.

רעדטס צו זיי וואס מען באקומט ווען מען פאלגט דעם רבי'ן, ווי זיס און האניג'דיג דאס לעבן ווערט, פון דאס רואיגקייט וואס מען באקומט ווען מען גייט נאך דעם הייליגן רבי'ן. ביי אלע חסידים רעדט מען פון האבן א רבי, און אין ברסלב אליינס קען מען זיך אויך גוט אפנארן השם ישמרינו, בפרט ביי די וואס מען רעדט אין די קבלה שפראך און העכערע ווערטער - דארט איז זייער גרינג זיך צו נארן, ליידער אין ברסלב אליינס פארקויפט מען זאכן וואס איז נישט געשטויגן און נישט געפלויגן וכו', וכו', דערפאר דארף מען אסאך בעטן דעם אייבערשטן מען זאל זיך נישט לאזן נארן, מען זאל שטענדיג קוקן אויף זיך, מען זאל קוקן 'וואס האב איך אין די האנט?'

לייגטס אריין אין די מיידלעך זיי זאלן בעטן דעם אייבערשטן זיך נישט אפצונארן אין לעבן; מען דארף אסאך בעטן דעם אייבערשטן אז מען זאל זיך נישט לאזן נארן בזה העולם. דער הייליגער רבי האט געזאגט (שיחות הר"ן, סימן נא): "אֶת זֶה תְּקַבְּלוּ מֵאִתִּי, שֶׁלֹּא לְהַנִּיחַ עַצְמוֹ לְהָעוֹלָם לְהַטְעוֹת", דאס זאלט איר מקבל זיין פון מיר, די וועלט נארט אייך, לאזט אייך נישט נארן; דאס הייסט אז א מענטש דארף שטענדיג קוקן אויף זיינע רווחים ברוחניות. פונקט אזוי ווי בגשמיות ווען א מענטש האט א ביזנעס דארף ער זיך שטענדיג נאכפרעגן ביים בוכהאלטער צי די ביזנעס פארדינט אדער דערלייגט, אזוי און נאך מער דארף מען זיך כסדר בודק זיין: 'וואס טו איך אויף די וועלט, אפשר נַאר איך זיך?' און זען זיך טאקע נישט צו לאזן נארן.

בנוגע אויב אייער מאן זאל אוועק פארן מיט ענקער קהילה אויף שבת, מען פארט אוועק אן די ווייבער וכו'; דאס ווענדט זיך אין ענק, אז אייער מאן וויל בלייבן אין שטוב אויף שבת מיט אייך און מיט די קינדער איז זייער חשוב, און אז ער דארף אוועק גיין מיט די קהלה ווייל דארט פארשטייט מען נישט די זאך פון זיין אין שטוב מיט די ווייב וכו', זאלט איר אים נישט מאכן קיין שוועריקייטן. איר דארפט אים פארשטיין, אז ער וועט נישט פארן וועט ער נישט שפירן באקוועם אין די קהלה ווען אלע פארן וכו', וכו'; דאס זאלט איר צווישן זיך אפמאכן.

מען דארף שטענדיג געדענקען וואס דער רבי זאגט (שיחות הר"ן, סימן רסט): "וואס מען טוט - טוט מען, אבי מען טוט נישט קיין שלעכטס".

זייטס ממשיך צו זאגן תהלים יעדן טאג; תהלים וועט אייך טראגן צום טיר וואס פירט אויפ'ן ריכטיגן וועג.

דער אייבערשטער זאל העלפן איר זאלט האבן הצלחה אין אלע ענינים.

בעזרת ה' יתברך

יום ב' פרשת משפטים, כ"ב שבט, שנת תש"פ לפרט קטן

... תחי'.

איך האב ערהאלטן דיין בריוו.

עס מוז זיין אז דו ביסט א קלוגע מיידל, אז דו פארשטייסט וואס צו זוכן ביי א שידוך; אנדערע מיידלעך קוקן אויף געלט, אויף כבוד וכו', וכו' און דו שרייבסט אז דו ווילסט א בחור מיט צוויי זאכן: יראת שמים און אמונת חכמים, וואס דאס איז דער עיקר פונעם מענטש. אזוי ווי דער רבי זאגט (ליקוטי מוהר"ן, חלק א', סימן קכג): דער עיקר און דער יסוד וואס אלעס ווענדט זיך נאר אין דעם - איז זיך מקשר צו זיין צום צדיק הדור און אננעמען אלעס וואס ער זאגט, סיי א קליינע זאך און סיי א גרויסע זאך, און חס ושלום זיך נישט אוועקרירן פון זיינע ווערטער, אזוי ווי חכמינו זכרונם לברכה זאגן (ספרי, שופטים): "אֲפִילוּ אוֹמֵר לְּךָ עַל יְמִין שֶׁהוּא שְׂמֹאל, וְעַל שְׂמֹאל שֶׁהוּא יְמִין"; דאס הייסט, אז דער מענטש דארף אינגאנצן אוועק ווארפן זיין אייגן שכל, אזוי ווי ער האט בכלל נישט קיין שכל, נאר דאס וואס ער באקומט פונעם צדיק, און ווי לאנג א מענטש האלט זיך נאך מיט זיין אייגענעם שכל, האט ער נאכנישט קיין שלימות און ער איז נאכנישט אמת'דיג מקורב צום צדיק.

זיי שטארק מיט תפילה והתבודדות; בעט דעם אייבערשטן יעדן טאג אויף דיין שפראך אז דו זאלסט טרעפן א בחור מיט יראת שמים און אמונת חכמים וועסטו טרעפן אן ערליכער בחור און אויפשטעלן א שיינע שטוב, ווייל מיט די צוויי זאכן האט מען אלעס; אז דער מענטש האט יראת שמים און איז מקושר צום צדיק ווייזט אים דער צדיק א וועג ווי אזוי צו לעבן א חיים טובים.

זיי פרייליך.

בעזרת ה' יתברך

יום ה' פרשת ראה, כ"ח מנחם-אב, שנת תשע"ט לפרט קטן

לכבוד ידידי היקר והנעלה הר"ר ... שליט"א.

לנכון קבלתי מכתבך.

איך פריי זיך זייער צו הערן אז כבוד מעלתו וויל נאכאמאל עפענען א ישיבה על שם רביז"ל, ועיקר המטרה הוא להכניס בתוך בחורי חמד דעת רביז"ל ועצותיו הקדושים איך שיכולים לזכות להרגיש את נועם זיו חיות אלקותו יתברך, ואת הדרך הלימוד שלו כמבואר בשיחות הר"ן, סימן ע"ו.

על כן באתי לאחל את ברכתי אז כבוד מעלתו זאל זוכה זיין להצליח עם כל התלמידים, והעיקר זאלסטו זיך מחזק זיין נישט מורא צו האבן פון קיינעם, נישט קוקן אויף קיינעם נאר גיין מיט די תורה פון אחד הי' אברהם (ליקוטי מוהר"ן, השמטה).

‎העיקר תכניס בהם אמונה פשוטה ואמונת חכמים, כמו שאמר רבינו לרבי נתן זכרונו לברכה: "כשתכתוב בענין "אמונה" או "צדיק" תרחיב את העט"; כי אי אפשר להנצל ולצאת מהחושך כי אם על ידי התקרבות אל הצדיק האמת אשר מגלה אמונתו ואמתתו יתברך.

ויהי רצון שתשרה שכינה במעשה ידיכם, אמן.

בברכת כתיבה וחתימה טובה.

בעזרת ה' יתברך

יום ב' פרשת בהר, ט"ו אייר, שנת תשע"ט לפרט קטן

מרת ... תחי'.

איך האב ערהאלטן די נדבה פאר די ישיבה, יישר כח.

זייטס מיר מוחל אויב מיינע ווערטער זענען געווען צי שארף; איך מיש זיך נישט אין אייער מיינונג און עס אינטערעסירט מיר נישט אייער מיינונג – בנוגע געבן וואקסינען פאר קינדער.

איך האב אייך נאר געזאגט וואס דער רבי האט געזאגט אז ווער עס געבט נישט קיין וואקסינען פאר די קינדער איז א רוצח; אזוי ברענגט מוהרא"ש כמה וכמה פעמים אין ספר שאלות ותשובות ברסלב.

איר ווילט מחלק זיין אז דער רבי רעדט נישט פון דעם און מוהרא"ש רעדט נישט פון יענץ; האב איך אייך געזאגט אז איר זאלט ענדערש פאלגן א צדיק ווי איידער אויסהערן די נארישע פרויען, די מדברים – ווי דער רבי רופט זיי – וואס מאכן א לאך אין קאפ מיט זייערע דרשות און גייען נאך זייער אייגענע שכל.

איך בעט אייך איבער פאר'ן רעדן אזוי שארף; איר דארפט פארשטיין אז דא אין שטאט איז יעצט ממש א מהפיכה, די שטאטישע אינסטאנצן קומען יעדן טאג אין חדר און אין מיידל סקול זיך אומקוקן און מען פארמאכט מוסדות - נאר צוליב די נארישע פרויען אויבער חכמים.

מיר האבן יעצט אפגעמאכט אז מען וועט נישט נעמען קיין משפחות אין קאנטרי נאר ווער עס געבט וואקסינען פאר די קינדער.

דער אייבערשטער זאל העלפן מיר זאלן פאלגן וואס דער אייבערשטער זאגט, וואס די תורה זאגט און וואס צדיקים זאגן אן קיין בלבולים.

בעזרת ה' יתברך

יום ב' פרשת אחרי א', י' ניסן, שנת תשע"ט לפרט קטן

לכבוד ... נרו יאיר, תלמיד היכל הקודש.

איך האב ערהאלטן דיין בריוו.

אז מוהרא"ש האט דיר געזאגט אפן און קלאר דו זאלסט נישט צוריק גיין צום דאקטער וואס דארפסטו אזויפיל איבערקלערן און איבער טראכטן?! זע צו פאלגן וועט דיר גוט זיין.

א שאד זיך צו פייניגן מיט שלעכטע מחשבות, צו טראכטן אז דו ביסט נישט געזונט השם ישמרינו; דו האסט דאך געזען די ניסים וואס דער אייבערשטער האט געטון מיט דיר, ווען אלע האבן געזאגט אז מען דארף שניידן וכו' און דו האסט זיך איינגע'עקשנ'ט ביי מוהרא"ש האט דיר מוהרא"ש געזאגט אז דו ביסט געזונט און שטארק.

זע צו לערנען יעדן טאג דעם תורה וואס דער רבי רעדט איבער דאס גרויסקייט פון פרעגן א צדיק וואס צו טון (ליקוטי מוהר"ן, חלק א' סימן קמג): "מַעֲלַת הַמְקַבֵּל עֵצָה מֵחַכְמֵי הַדּוֹר", דאס גרויסקייט פון פרעגן אן עצה פון א צדיק, "כִּי הוּא הַמְתָּקַת הַדִּינִים", ווייל ווען מען פרעגט א צדיק אן עצה וואס צו טון ווערן נמתק אלע דינים, "כִּי כְּשֶׁצָּרִיךְ לְעֵצָה וְאֵינוֹ יוֹדֵעַ אֵיךְ לַעֲשׂוֹת, הִיא בְּחִינַת צִמְצוּם", ווייל ווען א מענטש דארף אן עצה און ער ווייסט נישט ווי אזוי זיך צו פירן פאלט ער אריין אין א פארקלאפקייט, "כִּי נִתְצַמְצֵם שִׂכְלוֹ וְאֵינוֹ יוֹדֵעַ אֵיךְ לַעֲשׂוֹת, וְהוּא בְּחִינַת דִּינִים כַּיָּדוּעַ", און ווען דער מח ווערט פארמאכט ווייל מען ווייסט נישט וואס צו טון, קען מען נישט אנגיין אין לעבן, "וְעַל יְדֵי שֶׁהֶחָכָם נוֹתֵן לוֹ עֵצָה, הוּא מַרְחִיב לוֹ, וּמֵאִיר בּוֹ חָכְמָתוֹ וכו'" און דורך דעם וואס מען הערט אן עצה פון א צדיק, עפנט ער אויף דעם מח און שיינט אים אריין וואס צו טון.

נאך זאגט דער רבי: "גַּם אִם מְקַבֵּל עֲצַת הַצַּדִּיק", ווען א מענטש פרעגט א צדיק וואס צו טון און ער פאלגט וואס דער צדיק זאגט אים, "אַף שֶׁאַחַר כָּךְ לֹא עָלְתָה לוֹ יָפֶה מֵעֲצָתוֹ", שפעטער אויב ער זעט אז עס איז אים נישט אויסגעקומען גוט, "אֲזַי יוֹדֵעַ שֶׁהָיָה רַק מֵהַשֵּׁם יִתְבָּרַךְ", ווייסט ער אז דאס איז געקומען פונעם אייבערשטן. אבער אז מען פאלגט נישט די עצות פונעם צדיק, וואלט געקומען צו אים די שלעכטס צוליב דעם וואס ער אליין האט זיך דאס געברענגט, אזוי ווי עס שטייט (משלי יט, ג): "אִוֶּלֶת אָדָם", ווען א מענטש טוט א נישט גוטע זאך, "תְּסַלֵּף דַּרְכּוֹ", מאכט ער עס זאל קומען שלעכטס אויף אים, "וְעַל ה' יִזְעַף לִבּוֹ", נאכדעם איז ער נאך ברוגז אויפ'ן אייבערשטן, "אַךְ אִם קִבֵּל עֲצַת הַצַּדִּיק, יוֹדֵעַ שֶׁהוּא רַק עַל פִּי מִשְׁפָּט שֶׁלְּמַעְלָה", אבער אז מען נעמט אן וואס דער צדיק זאגט ווייסט ער אז אלעס קומט פונעם אייבערשטן.

בעט דעם אייבערשטן די תפילה וואס רבי נתן זכרונו לברכה האט געמאכט אויף די תורה, אין "לקוטי תפלות" תפלה קי"ז:

"בַּעֲצָתְךָ תַנְחֵנִי וְאַחַר כָּבוֹד תִּקָּחֵנִי" רִבּוֹנוֹ שֶׁל עוֹלָם, "מַלְכִּי וֵאלֹהָי אֵלֶיךָ אֶתְפַּלָּל אֵלֶיךָ ה' אֶקְרָא וְאֶל ה' אֶתְחַנָּן עַד אָנָה אָשִׁית עֵצוֹת בְּנַפְשִׁי, יָגוֹן בִּלְבָבִי יוֹמָם, עַד אָנָה יָרוּם אוֹיְבִי עָלָי", רַחֵם עָלַי לְמַעַן שְׁמֶךָ, וְתַקְּנֵנוּ בְּעֵצָה טוֹבָה מִלְּפָנֶיךָ, וְהוֹשִׁיעֵנוּ מְהֵרָה לְמַעַן שְׁמֶךָ, כִּי אַתָּה יוֹדֵעַ גּדֶל חֶסְרוֹן הָעֵצָה, וְעצֶם רִבּוּי הַסְּפֵקוֹת שֶׁיֵּשׁ בְּלִבִּי בְּכָל הַדְּבָרִים אֲשֶׁר עַל פִּי רוב כָּל עֲצָתִי חֲלוּקָה לִשְׁתַּיִם, וְאֵינִי יָכוֹל לָתֵת עֵצוֹת בְּנַפְשִׁי בְּשׁוּם דָּבָר לְמִגָּדוֹל וְעַד קָטָן אֲשֶׁר זֶה הַדָּבָר הָיָה בְּעוֹכְרַי וּמוֹנֵעַ אוֹתִי הַרְבֵּה מֵעֲבוֹדַת ה' וּמִתְּשׁוּבָה אֲמִתִּיִּית רַחֵם עָלַי בַּעַל הָרַחֲמִים גְּדוֹל הָעֵצָה וְרַב הָעֲלִילָה, וְזַכֵּנִי לְקַבֵּל תָּמִיד כָּל הָעֵצוֹת מִצַּדִּיקֵי וּכְשֵׁרֵי הַדּוֹר הָאֲמִתִּיִּים, אֲשֶׁר כָּל עֲצוֹתֵיהֶם נִמְשָׁכוֹת מֵהַתּוֹרָה הַקְּדוֹשָׁה שֶׁקִּבְּלוּ מֵרַבּוֹתֵיהֶם הַצַּדִּיקִים הַקְּדוֹשִׁים הָאֲמִתִּיִּים זַכֵּנוּ לְהִתְקָרֵב אֲלֵיהֶם בֶּאֱמֶת וּלְקַבֵּל מֵהֶם כָּל הָעֵצוֹת בְּכָל הַדְּבָרִים שֶׁבָּעוֹלָם, הֵן בַּעֲבוֹדוֹת ה' וְהֵן בַּעֲבוֹדוֹת מַשָּׂא וּמַתָּן וּפַרְנָסָה, וְהֵן בְּשַׁאֲרֵי עֲסָקִים, בְכֻלָּם אֶשְׁאַל אֶת פִּיהֶם וְאֶזְכֶּה לֵהָנוֹת מֵהֶם עֵצָה וְתוּשִׁיָּה, וְיָאִירוּ בִּי חָכְמָתָם הַקְּדוֹשָׁה, וְעַל יְדֵי זֶה יִהְיֶה נִמְשָׁךְ עָלַי חֶסֶד גָּדוֹל, וְיַמְתִּיקוּ וִיבַטְּלוּ מִמֶּנִּי כָּל הַדִּינִים שֶׁבָּעוֹלָם וְאֶזְכֶּה לִישׁוּעָה שְׁלֵמָה בְּכָל עֵת כְּמוֹ שֶׁכָּתוּב "וּתְשׁוּעָה בְרב יוֹעֵץ", וְתִשְׁמְרֵנִי וְתַצִּילֵנִי תָמִיד. שֶׁלּא אֶכָּשֵׁל לְעוֹלָם בְּעֵצָה שֶׁאֵינָהּ טוֹבָה חַס וְשָׁלוֹם וְלא אַמְשִׁיךְ עָלַי שׁוּם צַעַר וְיִסּוּרִים וְהֶזֵּק חַס וְשָׁלוֹם עַל יְדֵי עֵצוֹת נִבְעָרוֹת חַס וְשָׁלוֹם, רַק אֶשְׁתַּדֵּל תָּמִיד לְקַבֵּל כָּל הָעֵצוֹת מִצַּדִּיקֵי וּכְשֵׁרֵי הַדּוֹר הָאֲמִתִּיִּים, בְּאפֶן שֶׁיָּאִירוּ בִּי חָכְמָתָם הַקְּדוֹשָׁה וּתְעוֹרֵר רַחֲמֶיךָ וַחֲסָדֶיךָ הַגְּדוֹלִים עָלַי בְכָל עֵת, וְתוֹשִׁיעֵנִי תָמִיד בְּכָל מַה שֶּׁאֲנִי צָרִיךְ לְהִוָּשֵׁעַ בְּגַשְׁמִיּוּת וְרוּחָנִיּוּת, וְיִהְיֶה נִמְשָׁךְ עָלַי חֶסֶד אֵל כָּל הַיּוֹם וִיקֻיַּם בִּי מִקְרָא שֶׁכָּתוּב "ה' הֵפִיר עֲצַת גּוֹיִם הֵנִיא מַחְשְׁבוֹת עַמִּים, רַבּוֹת מַחֲשָׁבוֹת בְּלֵב אִישׁ וַעֲצַת ה' הִיא תָקוּם עֲצַת ה' לְעוֹלָם תַּעֲמד מַחְשְׁבוֹת לִבּוֹ לְדוֹר וָדוֹר", וְנֶאֱמַר "ה' צְבָאוֹת יָעָץ וּמִי יְפִירֶנָּה", וְנֶאֱמַר "יִתֵּן לְךָ כִלְבָבֶךָ וְכָל עֲצָתְךָ יְמַלֵּא, נְרַנְּנָה בִּישׁוּעָתֶךָ וּבְשֵׁם אֱלקֵינוּ נִדְגּל, יְמַלֵּא ה' כָּל מִשְׁאֲלוֹתֶיךָ ה' הוֹשִׁיעָה הַמֶּלֶךְ יַעֲנֵנוּ בְיוֹם קָרְאֵנוּ יִהְיוּ לְרָצוֹן אִמְרֵי פִי וְהֶגְיוֹן לִבִּי לְפָנֶיךָ ה' צוּרִי וְגוֹאֲלִי בָּרוּךְ ה' לְעוֹלָם אָמֵן וְאָמֵן".

דער אייבערשטער זאל העלפן מיר זאלן זוכה זיין צו (פסחים קטז:): "וְנֹאכַל שָׁם מִן הַזְּבָחִים וּמִן הַפְּסָחִים"; און צו (מיכה ז, טו): "כִּימֵי צֵאתְךָ מֵאֶרֶץ מִצְרָיִם אַרְאֶנּוּ נִפְלָאוֹת", אמן.

א פרייליכן יום טוב.

בעזרת ה' יתברך

יום ב' פרשת מקץ, כ"ה כסליו, נר א' דחנוכה, שנת תשע"ט לפרט קטן

מרת  ... תחי'.

איך דאנק אייך פארן ארויסהעלפן די ישיבה מיטן געבן פאר די רענט פון דעם חודש ... דאללער; דער אייבערשטער זאל העלפן אז אין דעם זכות זאלן ענק מצליח זיין אין אלע ענינים.

דער הייליגער רבי האט געהייסן פאר רבי נתן זכרונו לברכה אז ער זאל שרייבן חידושי תורה, און ביי צוויי זאכן זאל ער פארשפרייטן זיין פען; דאס הייסט ער זאל שרייבן באריכות ווען ער שרייבט איבער דעם ענין פון 'אמונה' און פון 'צדיק', ביי די צוויי זאכן זאל ער שרייבן אסאך, ווייל דאס איז דער יסוד אין אידישקייט.

דאס זעלבע איז ווען איר גייט לערנען מיט די מיידלעך זאלט איר אסאך רעדן צו זיי פון 'אמונה' און פון 'אמונת חכמים', ווייל דאס איז דער יסוד אין לעבן.

אויך זאלט איר אריינלייגן אין זיי 'צניעות'; דאס שיינקייט פון גיין אנגעטון איידל און די שכר וואס מען איז זוכה צו באקומען ווען מען גייט אנגעטון בצניעות. צווישן אנדערע איז מען זוכה צו גוטע קינדער, אזוי ווי דער הייליגער רבי זאגט (ספר המידות, אות בנים, סימן ט): "צְנִיעוּת שֶׁבָּאִשָּׁה מְזַכֶּה לָהּ לְבָּנִים הֲגוּנִים".

הלוואי זאלט איר גיין אין סקול מער אפטער צו לערנען מיט די מיידלעך; סיי צו די עלסטע קלאס און אויך צו די יונגערע.

יישר כח.

...