בריוון פונעם ראש ישיבה שליט"א

#50 - ווען וועט דער מענטש זאגן "טאטע"?
תפילה והתבודדות, התחדשות, סדר דרך הלימוד, לימוד התורה

בעזרת ה' יתברך


יום ה' פרשת עקב, כ"א מנחם-אב, שנת תשפ"ב לפרט קטן


 


לכבוד ... נרו יאיר, קרית יואל


דער אייבערשטער שטייט און ווארט 'ווען וועט דער מענטש רעדן צו מיר? ווען וועט ער זאגן "טאטע"?' אזוי ווי א טאטע ווארט זיינע קינדער זאלן רעדן צו אים; עס ווערט א רעש אין הימל ווען א מענטש עפנט די מויל און זאגט א ווארט, "טאטע העלף מיר", "טאטע איך וויל זיך צוריקקערן צו דיר", "טאטע איך הויב אן פון יעצט, איך גיי שוין זיין וואויל, איך גיי שוין זיין גוט".


טייערער ברודער, באניי זיך מיט לערנען יעדן טאג חומש, משניות און גמרא. מען קען נאר לעבן אויב מען לערנט תורה, דער וואס עפנט יעדן טאג די הייליגע גמרא - דער לעבט א חיים טובים, מען איז צוגעקלעבט צום אייבערשטן. אפילו אן פארשטיין זאלסטו לערנען, דער הייליגער רבי זאגט (שיחות הר"ן, סימן עו) מען דארף לערנען אפילו מען פארשטייט נישט.

#49 - א שאד אז דו פרישסט זיך נישט אויף מיט די שיעורים
דרשות, התחדשות

בעזרת ה' יתברך


יום ב' פרשת מטות מסעי, כ"ו תמוז, שנת תשפ"ב לפרט קטן


 


לכבוד מיין טייערער ... נרו יאיר


איך האב אזוי ארויסגעקוקט און געווארט אויף די זומער וואכן אז דו וועסט קומען צו די שיעורים, זיך אויפפרישן מיט די חיזוק פון רבי'ן.


יעצט איז שוין א שיינע פאר וואכן אריין אין זומער און מען זעט דיר נישט, דו דרייסט זיך נישט צווישן אנשי שלומינו, איך זע דיר נישט.


א שאד פאר דיר און א שאד פאר מיר; די בת מלך האט געוויינט צום שני למלכות, זי האט געזאגט (ספורי מעשיות, מעשה א): "בַּאֲשֶׁר אַזוֹי פִיל אוּן אַזוֹי פִיל יְגִיעוֹת אוּן טֶרְחוֹת. אַזוֹי פִיל יָארְן וָואס דוּ מוּטְשֶׁעסְט דִיךְ אוּן הָארֶעוֶועסְט אַזוֹי לַאנְג כְּדֵי אַז דוּ זָאלְסְט מִיךְ אַרוֹיס נֶעמֶען, אוּן פוּן אֵיין טָאג וֶועגְן וָואס דוּ הָאסְט גִיקָאנְט מִיךְ אַרוֹיס נֶעמֶען. הָאסְטוּ גָאר אָן גִיוָוארִין. אוּן זִי הָאט זֵייעֶר גִיוֵויינְט. זִי הָאט גִיזָאגְט. עֶס אִיז אֵיין גְרוֹיס רַחֲמָנוּת אוֹיף דִיר אוּן אוֹיף מִיר. אַזוֹי אֵיין לַאנְגֶע צַייט וָואס אִיךְ בִּין דָא. אוּן קָאן נִיט אַרוֹיס וְכוּ'", זי האט געזאגט עס איז א גרויס רחמנות אויף מיר און אויף דיר, באשר אזא לאנגע צייט וואס דו ווילסט מיר ארויסנעמען; איז דאך ממש א שאד אפצולאזן.


טייערער ברודער, טייערער חבר, דראפע זיך און דערהאלט זיך. לערן יעדן טאג חומש און משניות, לערן יעדן טאג דעם בלאט גמרא, קום אין שול דאווענען די דריי תפילות, ועל כולם זיי זיך מתבודד בכל יום, דערצייל דעם אייבערשטן אלעס וואס גייט אריבער, דערצייל אים ווי דער יצר הרע שלעפט דיך, וואו ער טראגט דיך; זאג אים ווי שטארק דו ווילסט זיין גוט.


 

#48 - אנשטאט זיך אויפצועסן, ענדערש חזר נאכאמאל די אמונה
תפילות אויף אידיש, תפילה והתבודדות, צרות, אמונה, התחדשות, השגחה פרטית

בעזרת ה' יתברך


יום ג' פרשת בלק, י"ג תמוז, שנת תשפ"ב לפרט קטן


לכבוד מיין ליבער ... נרו יאיר


איך האב רחמנות אויף דיר, איך זע ווי דו גייסט איין, דו עסט זיך אויף, דו פירסט חשבונות מיט דעם, מיט יענעם; א שאד זיך אויפצועסן, א שאד זיך צו פייניגן. ענדערש זאלסטו חזר'ן די אמונה, חזר טאג און נאכט די ווערטער: "אלעס איז אייבערשטער", און "אייבערשטער איז אלעס"; קיינער קען מיר נישט שלעכטס טון, קיינער קען מיר נישט גוטס טון, אלעס איז פון הימל.


חכמינו זכרונם לברכה זאגן (חולין ז:): "אֵין אָדָם נוֹקֵף אֶצְבָּעוֹ מִלְּמַטָּה", א מענטש צעקלעמט זיך נישט זיין פינגער, "אֶלָּא אִם כֵּן מַכְרִיזִין עָלָיו מִלְּמַעְלָה" - נאר אז מען רופט אויס אין הימל; איז דאך זיכער אז דיין טאטע, דיין מאמע, דיין משפחה, דיינע צרות ויסורים - איז אלעס דער אייבערשטער.


גלייב מיר, וואלסטו געפאלגט דעם רבי'ן און געגאנגען שרייען אין פעלד: "רבונו של עולם רחם עלי, רבונו של עולם ראטעווע מיר, האב רחמנות אויף מיר, איך בין פארכאפט ביי די נישט גוטע, איך האב מיט יעדן א חשבון, יעדער איז מיר שולדיג; וואס איז מיט מיר? ווען וועל איך שוין תשובה טון? וויסן און געדענקען אז עס איז גארנישט דא נאר דו אייבערשטער".


וואלסטו געמאכט התבודדות - וואלסטו שוין פון לאנג געווען א פרייליכער, און אלעס וואלט דיר גרינגער געווען.


ברודער, הויב אן פונדאסניי; איך טו דאס און אלעס איז מיר גוט.

#47 - וואס בין איך אנדערש? איך וויל אויך זיין א צדיק
תפילות אויף אידיש, חברים, התחזקות, חסידות ברסלב, תשובה, התחדשות, ראש ישיבה, אחדות, ל"ג בעומר, מירון, פסח שני

בעזרת ה' יתברך


ערב שבת קודש פרשת, י"ב אייר, כ"ז לעומר, שנת תשפ"ב לפרט קטן


 


טייערע ליבע חברים, תלמידי היכל הקודש ארץ ישראל, ה' עליהם יחיו


איינע פון די שיינע זאכן וואס מיר האבן זוכה געווען צו הערן פון מוהרא"ש זכותו יגן עלינו איז די ווערטער וואס דער הייליגער רבי נתן זכותו יגן עלינו זאגט וועגן "פסח שני" (לקוטי הלכות ברכת הפרות הלכה ה, אות טז).


די פרשה פון פסח שני, די מצוה פון פסח שני – איז ארויסגעקומען נאר נאכדעם וואס די אידן וואס זענען טמא געווארן, זיי האבן נישט געקענט מקיים זיין די הייליגע מצוה פון "קרבן פסח" – זענען געקומען צו משה רבינו מיט א טענה (במדבר ט, ז): "'לָמָּה נִגָּרַע', וואס זענען מיר אנדערש? איך בין טמא, איך טאר נישט מאכן דעם קרבן פסח, פארוואס? איך וויל אבער אויך מאכן די הייליגע מצוה!" משה רבינו האט געזען די רצון, די ווילן פון אט די אידן, האט ער זיי געזאגט: "איך גיי פרעגן דעם אייבערשטן", ער האט פארשטאנען אז דא גייט עפעס זיין, ווייל ווען מענטשן ווילן זיין גוט, זיי בעטן זיך: "למה נגרע" – העלפט דער אייבערשטער. די הייליגע חכמים זאגן דאך (שבת קד.): "הבא לטהר", ווען מען וויל זיין גוט, "מסייעים אותו", העלפט מען פון הימל; דער אייבערשטער האט געזאגט פאר משה רבינו זאל זיי געבן נאך א געלעגנהייט צו מאכן יעצט דעם פסח.


דאס איז א שטארקע חיזוק פאר אונז, מיר זענען דאך ווי אזוי מיר זענען, "וכולנו אין פנינו יפות כלל" (לקוטי מוהר"ן חלק ב', סימן לט), מיר דארפן רחמי שמים, דער אייבערשטער זאל רחמנות האבן אויף אונז; אז מיר וועלן נישט אפלאזן די רצון, מיר וועלן בעטן דעם אייבערשטן, מיר וועלן שרייען צום אייבערשטן: "למה נגרע, וואס בין איך אנדערש? איך וויל אויך זיין א צדיק, איך וויל אויך האבן א ריינע מח מחשבה. איך האלט אין איין פאלן, רבונו של עולם, איך בין ממש א פארלוירענער, העלף מיר, ראטעווע מיר" – וועלן מיר זוכה זיין, מען וועט אונז געבן נאך א געלעגנהייט אנצוהויבן פונדאסניי.


טייערע ליבע חברים תלמידי היכל הקודש, מיר גייען יעצט אריין אין א ליכטיגע וואך, אין די ספירה פון הוד. די וואך זענען תַּרְעִין פְּתִיחָן, די טירן זענען אפן (זוהר הקדוש פרשת בהעלותך, דף קנג.). די וואך האבן מיר די גרויסע הילולא פון רבי שמעון בר יוחאי, איך האף מיט'ן אייבערשטנ'ס הילף צו זיין ל"ג בעומר אין מירון, אויך די שבת נאך ל"ג בעומר. נאך שבת וועל איך זיין אין ירושלים, איך וועל דאווענען אין אונזער שול, אויך וויל איך באזוכן די חדר, די צאן קדשים.


איך וויל אייך נאר בעטן איין זאך. רבי שמעון בר יוחאי זאגט אין זוהר, איידער ער האט אנטפלעקט די הייליגע סודות אין פרשת נשא, די אידרא קדישא, זאגט רבי שמעון בר יוחאי א לשון וואס מוהרא"ש פלעגט אסאך חזר'ן מיט אונז, רבי שמעון בר יוחאי זאגט פאר די הייליגע חברים (נשא קכח.): "אֲנָן בַחֲבִיבוּתָא תַּלְיָא", אונזער זאך איז זיין חברים, אונזער כח איז נאר אז מיר וועלן זיך ליבן, "אֲנָן" איז ראשי תיבות: א'נשי נ'חל נ'ובע; ברסלב'ער חסידים מוזן זיך ליב האבן, מיר מוזן זיך ליידן. מוהרא"ש פלעגט זאגן: "מיר קענען זיך נישט פארשטעלן צו וואס פאר א מדריגות דער רבי וועט אונז צוברענגען אז מיר וועלן זיך ליב האבן, מיר וועלן לעבן באחדות".


זייט מיר נישט מפרסם, זייט ענדערש מפרסם די נומער פון די שיעורים, די בריוו און גליונות. גייט הפצה מיט די שיינע קונטרסים עצתו אמונה מתורגם; עס איז אזוי שיין, אזוי זיס; נישטא א קונטרס וואס מען זאל זיך נישט טרעפן דערין, יעדע קונטרס עצתו אמונה איז דא דערין אזויפיל חיזוק און שכל ווי אזוי זיך צו קענען דערהאלטן.


איך וועל זיין אם ירצה ה' אין ירושלים זונטאג; די גבאים וועלן שוין מודיע זיין ווען און וואו, איך דארף נישט מען זאל מיך מפרסם זיין.


שבת וועל איך זיין ביי מיין טאטע שליט"א אין מירון. איך קען נישט לאדענען מענטשן, איך בין דארט אליינס א גאסט. איך וועל מאכן צייט נאך שבת צו קענען רעדן מיט ענק, מיט יעדן איינעם באזונדער.


דער עיקר דארפן מיר זיך אויפפרישן פונדאסניי, פריש מקורב ווערן, אנהויבן נוצן די ליכטיגע עצות פון רבי'ן. זיך מתבודד זיין; א שאד דאס נישט צו טון, מען ווערט דאך אויסגעלייזט פון אלע פראבלעמען ווען מען רעדט צום אייבערשטן, מען שמועסט מיט אים ווי מען שמועסט מיט א גוטע פריינט; דאס לעבן ווערט אזוי זיס, אלע צרות און פראבלעמען איז נאר ווען מען פארגעסט פונעם אייבערשטן, אלע מרירות איז כל זמן מען לעבט אן אמונה; ווי נאר מען דערמאנט זיך 'עס איז דאך דא א באשעפער, עס איז דא איינער וואס פירט מיך, איך בין נישט אליינס, איך בין ביים אייבערשטן אין די האנט' – ווערט אלעס גוט.


בנוגע מירון; ווער עס קען קומען צו רבי שמעון בר יוחאי – זאל זיכער קומען, ביי רבי שמעון בר יוחאי באקומט מען ישועות. צדיקים טייטשן, די הייליגע חכמים זאגן א לשון (ברכות ט.): "כְּדַאי הוּא רַבִּי שִׁמְעוֹן לִסְמֹךְ עָלָיו בִּשְׁעַת הַדְּחַק", דאס מיינט צו זאגן, ווען עס דרוקט, ווען מען איז בדוחק – קען מען זיך פארלאזן אויף רבי שמעון בר יוחאי; אבער מען דארף זיך נישט קריגן, און חס ושלום זיך שלאגן צוצוקומען ביזן ציון, אינעם מערה.


מוהרא"ש זאגט בפירוש: "די גאנצע הר מירון איז א מקום צו פועל'ן ישועות"; זיכער זיך נישט קריגן מיט די ערב רב. מוהרא"ש האט אונז געזאגט זיך אכטונג געבן פון זיי, די ערב רב זענען רוצחים, עס איז נישט כדאי צו האבן מיט זיי. מיר האבן די זאך פון תפילה והתבודדות; וואו מען שטייט – קען מען זיך מתבודד זיין.


איך ווארט שוין צו זיין מיט ענק.

#46 - מען מעסט א מענטש לויט וואס ער וויל און בענקט צו זיין
רצונות, התחדשות, חתונה, חתן, כלה

בעזרת ה' יתברך


יום א' פרשת מצורע, ב' ניסן, שנת תשפ"ב לפרט קטן


 


הכלה ... תחי'


אז איר ווילט זיין גוט, איר ווילט זיין וואויל – זענט איר גוט און וואויל; ווייל מען מעסט נישט דעם מענטש לויט זיינע מעשים וואס ער טוט, מען מעסט דעם מענטש לויט זיינע רצונות, מען קוקט וואס דער מענטש וויל זיין, וואס דער מענטש בענקט צו זיין; ווער עס וויל זיין גוט, ווער עס בענקט צו זיין וואויל - דער איז זייער חשוב אויבן אין הימל.


הערט זיך אויף צו צעברעכן, קלאפט זיך נישט אראפ, טאנצט איבער אלעס וואס איר האט געטון ביז אהער, הויבט אן א נייע בלעטל אין לעבן. איר גייט יעצט צו אייער חתונה, פארגעסט וואס איז געווען ביז אהער. דער הייליגער רבי האט אמאל געזאגט פאר א חתן (חיי מוהר"ן, סימן תקפו) חכמינו זכרונם לברכה זאגן (כתובות יז.): "כֵּיצַד מְרַקְּדִין לִפְנֵי הַכַּלָּה", דער רבי האט אים דאס מסביר געווען: "כֵּיצַד 'מְרַקְּדִין וּמְדַלְּגִין' עַל מַה שֶּׁהָיָה לִפְנֵי הַכַּלָּה, הַיְנוּ לִפְנֵי הַחֲתֻנָּה", מרקדים איז טייטשט טאנצן און שפרינגען, מען דארף איבערשפרינגען וואס איז געווען פאר די חתונה; א חתן און כלה דארפן פארגעסן די גאנצע עבר, מען דארף אנהייבן פונדאסניי.


דער אייבערשטער זאל העלפן איר זאלט האבן הצלחה אין אלע ענינים.

#45 - שבת התוועדות צו מקרב זיין די קינדער
קינדער, סיום, התחדשות, שבת התוועדות

בעזרת ה' יתברך


ערב שבת קודש פרשת ויקרא-זכור, ט' אדר ב', שנת תשפ"ב לפרט קטן


 


לכבוד מיין טייערער ... נרו יאיר


איך שרייב דיר דעם בריוו אינעם ארמון האטעל. וואס טראכסטו, פארוואס מאך איך דעם שבת? פארוועם? עטליכע אינגעלייט האבן מיר געפרעגט: "ראש ישיבה, וואס? פארוועם? פארוואס?"


מוהרא"ש האט מיר אויסגעלערנט איך זאל קיינעם נישט אפגעבן דין וחשבון, נאר פאר'ן בורא כל עולמים; מוהרא"ש האט מיר כמה וכמה פעמים געבעטן בלשון בקשה: "איך בעט דיר, דארפסט קיינעם נישט זאגן פארוואס דו טוסט אזוי און אזוי".


דיר זאג איך אויס איינע פון די סיבות פונעם שבת, דער שבת האב איך געמאכט פאר דיינע קינדער און פאר נאך אנשי שלומינו - פאר זייערע קינדער. מיר איז גרינגער צו בלייבן אין שטוב, איך שטעל זיך פאר אז דיר איז אויך גרינגער צו בלייבן אין שטוב; איך וויל אז דיינע קינדער זאלן ווערן איינגעבאקן ביים רבי'ן. מיר האלטן יעצט ביי די צענטע שבת התוועדות; אנגעהויבן האט זיך עס מיט פיר משפחות, יעצט האלט עס ביי דריי הונדערט משפחות; ווי עס זעט אויס וועט מען שוין נישט קענען מאכן נאך א שבת התוועדות פאר די גאנצע קהילה, קומענדיגע שבתים וועט שוין זיין צעטיילט, לויט ווי עס צואוואקסט זיך, וויפיל מענטשן ווערן מקורב - בלי עין הרע.


דער הייליגער רבי האט געזאגט (שיחות הר"ן, סימן רט): "אייערע קינדער זאלט איר לאזן וויסן וואס דא האט זיך געטון", רבי נתן שרייבט: "דער רבי האט עס געזאגט מיט א רתת וזיע, מיט א פלאם און א ציטער"; ברוך השם, זייט די ישיבה האט זיך געעפנט, זייט מיר האבן די חדר, די סקול בית פיגא - זענען אונזערע קינדער איינגעבאקן ביים רבי'ן, זיי לעבן מיט'ן רבי'ן.


די וואך איז געווען א בר מצוה אין ישיבה, דער בר מצוה אינגל האט מסיים געווען גאנץ ש"ס תלמוד בבלי; אלע זענען געשטאנען מיט אפענע מיילער, די גאנצע משפחה, זיי האבן אזוינס נאכנישט געהערט און נישט גע'חלומ'ט.


קומענדיגע וואך פאר איך אין שטעטל פאר א סיום הש"ס, א אינגל וואס האט נישט לאנג צוריק בר מצוה געהאט - האט מסיים געווען ש"ס, דאס איז אלעס נאר פון דעם דיבור וואס דער רבי האט געזאגט: "אייערע קינדער זאלט איר לאזן וויסן וואס דא האט זיך געטון"; דאס איז איינע פון די סיבות פונעם שבת התוועדות און אין איינוועגס קענען מיר שוין אויך פון פריש מקורב ווערן.


 

#44 - אלט טאר מען נישט זיין
עבודת השם, התחדשות

בעזרת ה' יתברך


יום א' פרשת ויקהל, י"ט אדר א', שנת תשפ"ב לפרט קטן


 


לכבוד מיין טייערער ... נרו יאיר


איך האב דיר שוין אזוי לאנג נישט געזען, איך האף דו ביסט נאך מקורב צום הייליגן רבי'ן.


אמאל פלעגן מיר זיך זען כאטשיג איינמאל א וואך, ליל שישי; היינט ווען מען קומט זיך צוזאם באזונדער אין קרית יואל, מאנסי, לעיקוואד, ליבערטי; ענק זעען מיר אבער איך זע ענק נישט, עס קען אויסקומען א לאנגע צייט זיך נישט צו זען.


איך האף דו לערנסט נאך דיינע שיעורים כסדרן, מקרא, משנה, גמרא און מדרש. דו ביסט זיך מתבודד, דו גייסט דאווענען די דריי תפילות מיט מנין; איך ווארט צו הערן פון דיר, איך ווארט צו הערן פון די תלמידים, חברים.


שטארק זיך ברודער, באניי זיך, ווער פריש מקורב. דער רבי האט געזאגט (שיחות הר"ן סימן נא): "אלט טאר מען נישט זיין; נישט קיין אלטער חסיד, נישט קיין אלטער למדן", נישט אלט, נאר כסדר זיך באנייען.


 

#43 - מ'דארף אויפפרישן דאס התקרבות צום הייליגן רבי'ן
תפילה והתבודדות, חסידות ברסלב, התחדשות, ספרי ברסלב

בעזרת ה' יתברך


יום א' פרשת ויקהל, י"ט אדר א', שנת תשפ"ב לפרט קטן


 


לכבוד מיין טייערער ... נרו יאיר


האסט א שיעור אין רבינ'ס ספרים? דער הייליגער רבי האט געזאגט (חיי מוהר"ן, סימן שמט): "שֶׁיְּכוֹלִין לִהְיוֹת נַעֲשֶׂה בַּעַל תְּשׁוּבָה גָּמוּר עַל יְדֵי לִמּוּד הַסֵּפֶר שֶׁלּוֹ", מען קען ווערן אן אמת'ער בעל תשובה דורך זיין ספר, נאך האט דער רבי געזאגט: "סע וועט אים אלע אדערן טרענען".


טייערער ..., מאך זיך א שיעור אין רבינ'ס ספרים; עס וועט דיר אויפשטאפן אלע פארשטאפטע אדערן, וועסט ווערן אן ערליכער איד.


אויך זאלסטו זיך קובע זיין א צייט פאר התבודדות. דער רבי האט געזאגט (לקוטי מוהר"ן חלק ב', סימן ק): "מִּקָּטָן וְעַד גָּדוֹל אִי אֶפְשָׁר לִהְיוֹת אִישׁ כָּשֵׁר בֶּאֱמֶת, כִּי אִם עַל יְדֵי הִתְבּוֹדְדוּת", פון גרויס ביז קליין קען מען נישט זיין אן ערליכער איד נאך דורך התבודדות, דורך שמועסן מיט'ן אייבערשטן.


ברודער, איך געדענק דיין התקרבות יארן צוריק, האסט געברענט צום אייבערשטן מיט אזא פרישקייט; באניי זיך, פריש זיך אויף.

#42 - אפילו די בחורים וואס ארבעטן, זאל אריינקומען נעמען אביסל חיזוק
בחור, התחזקות, פרנסה, התחדשות, מוהרא"ש, ישיבה

בעזרת ה' יתברך


יום ד' פרשת כי תשא, ט"ו אדר א', שושן פורים קטן, שנת תשפ"ב לפרט קטן


 


לכבוד מיין טייערער ... נרו יאיר


איך האב זיך זייער געפריידט דיר צו זען אין ישיבה; שוין א לאנגע צייט וואס איך ווארט דו זאלסט אריינקומען אין ישיבה צו א שיעור אדער סתם זיך זען.


מוהרא"ש זכותו יגן עלינו האט מיר געזאגט כמה וכמה פעמים, נישט אלע בחורים דארפן זיצן א גאנצן טאג אין ישיבה, עס זענען דא בחורים וואס עס איז גוט פאר זיי צו ארבעטן וכו', זע אבער זיי זאלן ארויפקומען צו א שיעור, זע זיי זאלן האבן שייכות מיט דיר.


דו מאכסט מיך פרייליך ווען דו קומסט אין ישיבה, און איך בין זיכער אז יעדעס מאל דו קומסט אין ישיבה – גייסטו ארויס מיט רווחים. מען ווערט נתעורר לתשובה, מען דערמאנט זיך פונעם חומש'ל, פונעם משניות'ל, מען דערמאנט זיך פונעם באשעפער. אזוי האט דער רבי געזאגט: "ווען מען וועט זיך דערמאנען פון מיר ווען מען ווערן כקטן שנולד", מען וועט אנהויבן פון פריש זיין אן ערליכער איד.


קום ארויף נאכאמאל און נאכאמאל.

#41 - זיך שטארקן פונדאסניי מיט לימוד התורה
תשובה, משניות, התחדשות, לימוד התורה, יענער, חלישות הדעת, תעניתים

בעזרת ה' יתברך


ערב שבת קודש פרשת יתרו, י"ט שבט, שנת תשפ"ב לפרט קטן


 


לכבוד מיינע טייערע חברים, אנשי שלומינו תלמידי היכל הקודש, די בכל אתר ואתר, ה' עליהם יחיו


די וואך פרשת יתרו, ווען מיר ליינען די פרשה פון קבלת התורה, - איז א צייט וואס מיר באקומען פרישע כוחות צו מקבל זיין די תורה פונדאסניי, אזוי ווי צדיקים זאגן (של"ה הקדוש בתחילת מסכת פסחים; ועוד): "קְרִיאָה מְעוֹרֵר אֶת הַזְּמַן", ווען מען ליינט אין די תורה די פרשת השבוע - וועקט זיך אויף די אלע זאכן וואס האט דעמאלט פאסירט, און מען קען זוכה זיין צוצוקומען צו דעם.


איך וויל ענק בעטן איר זאלט זיך שטארקן פונדאסניי מיט לימוד התורה. דער רבי האט אונז געגעבן א וועג צו לערנען תורה, מען זאל זאגן די ווערטער פון די תורה - אפילו מען פארשטייט נישט וואס מען לערנט. קוקט אריין די ווערטער פון רבי'ן (שיחות הר"ן, סימן עו): "שֶׁאֵין צְרִיכִין בְּלִמּוּד רַק הָאֲמִירָה לְבַד, לוֹמַר הַדְּבָרִים כְּסֵדֶר", אפילו מען פארשטייט גארנישט - זאל מען זאגן די ווערטער, "וּמִמֵּילָא יָבִין", און ביים סוף וועט מען פארשטיין. "וְלֹא יְבַלְבֵּל דַּעְתּוֹ בִּתְחִלַּת לִמּוּדוֹ שֶׁיִּרְצֶה לְהָבִין תֵּכֶף, וּמֵחֲמַת זֶה יִקְשֶׁה לוֹ הַרְבֵּה תֵּכֶף וְלֹא יָבִין כְּלָל. רַק יַכְנִיס מֹחוֹ בְּהַלִּמּוּד וְיֹאמַר כְּסֵדֶר בִּזְרִיזוּת וּמִמֵּילָא יָבִין", מען זאל נישט ווערן צעבראכן ווען מען זעט אז מען פארשטייט נישט וואס מען לערנט, וואס דאס אליינס - אז מען וויל גלייך פארשטיין - מאכט אז עס זאל זיין שווער צו פארשטיין דאס לערנען, מען זאל נאר זאגן די ווערטער כסדרן און מען וועט שוין פון זיך אליינס פארשטיין, "וְאִם לֹא יָבִין תֵּכֶף, יָבִין אַחַר כָּךְ, וְאִם יִשָּׁאֲרוּ אֵיזֶה דְּבָרִים, שֶׁאַף עַל פִּי כֵן לֹא יוּכַל לַעֲמֹד עַל כַּוָּנָתוֹ - מַה בְּכָךְ?" און אויב מען פארשטייט נישט דעם ערשטן מאל, וועט מען עס פארשטיין ביים צווייטן מאל; און אויב מען וועט נישט פארשטיין דעם צווייטן מאל - איז אויך גארנישט, "כִּי מַעֲלַת רִבּוּי הַלִּמּוּד עוֹלָה עַל הַכֹּל, וּכְמוֹ שֶׁאָמְרוּ רַבּוֹתֵינוּ זִכְרוֹנָם לִבְרָכָה: 'לִגְּמוֹר, וַהֲדַר לִסְבֹּר, וְאַף עַל גַּב דְּלָא יָדַע מַה קָאָמַר' שֶׁנֶּאֱמַר: 'גָּרְסָה נַפְשִׁי לְתַאֲבָה'", ווייל חכמינו זכרונם לברכה זאגן אז א מענטש זאל קודם אסאך זאגן די ווערטער פון די הייליגע תורה, אפילו ער פארשטייט נישט וואס ער לערנט, און דערנאך זאל ער לערנען צו פארשטיין, "כִּי עַל יְדֵי רִבּוּי הַלִּמּוּד, שֶׁיִּלְמַד בִּמְהִירוּת, וְיִזְכֶּה לִלְמֹד הַרְבֵּה, עַל יְדֵי זֶה יִזְכֶּה לַעֲבֹר כַּמָּה פְּעָמִים אֵלּוּ הַסְּפָרִים שֶׁלּוֹמֵד, לְגָמְרָם, וְלַחֲזֹר לְהַתְחִיל, וּלְגָמְרָם פַּעַם אַחַר פַּעַם, וְעַל יְדֵי זֶה מִמֵּילָא יָבִין וכו'", ווייל אז מען געוואוינט זיך צו צו לערנען שנעל, קען מען זוכה זיין צו לערנען זייער אסאך; מען איז זוכה איבערצוגיין יעדע זאך זייער אסאך מאל, ביז מען איז זוכה דאס צו פארשטיין.


איך בעט אייך מיינע טייערע ליבע ברידער, מיר דארפן זיך באנייען מיט לימוד משניות, א תלמיד היכל הקודש איז נאר דער וואס זאגט פרקים משניות; משניות וואשט אפ אלע עבירות און עס שלעפט ארויס פון שאול תחתית.


מוהרא"ש זאגט, די שיחה פון כך וכך פון הייליגן רבי'ן מיינט לימוד משניות. דער רבי זאגט (שיחות הר"ן, סימן יט): "שֶׁאֲפִילּוּ אוֹתָן הָאֲנָשִׁים הָרְחוֹקִים מִן הַקְּדֻשָּׁה מְאֹד, שֶׁנִּלְכְּדוּ בִּמְצוּדָה רָעָה, עַד שֶׁרְגִילִין בַּעֲבֵרוֹת חַס וְשָׁלוֹם רַחֲמָנָא לִצְלָן", אפילו א מענטש וואס איז זייער ווייט פון קדושה, ער טוט עבירות רחמנא לצלן, און ער איז שוין אראפגעפאלן אין שאול תחתית, "אַף עַל פִּי כֵן, הַכֹּחַ שֶׁל הַתּוֹרָה גָּדוֹל כָּל כָּךְ, עַד שֶׁיְּכוֹלָה לְהוֹצִיא אוֹתָם מִן הָעֲבֵרוֹת שֶׁרְגִילִין בָּהֶם חַס וְשָׁלוֹם, וְאִם יַעֲשׂוּ לָהֶם חֹק קָבוּעַ וְחִיּוּב חָזָק לִלְמֹד בְּכָל יוֹם וָיוֹם כָּךְ וְכָךְ, יִהְיֶה אֵיךְ שֶׁיִּהְיֶה, בְּוַדַּאי יִזְכּוּ לָצֵאת מִמְּצוּדָתָם הָרָעָה עַל יְדֵי הַתּוֹרָה, כִּי כֹּחַ הַתּוֹרָה גָּדוֹל מְאֹד", אויב וועט ער זיך מאכן א קביעות צו לערנען יעדן טאג "כך וכך" - וועט ער סוף כל סוף ארויסגיין פון זיין בלאטע, ווייל די כח פון תורה איז אזוי גרויס אז עס נעמט ארויס דעם מענטש פון זיין שלעכטס.


ווען דער רבי האט דאס געזאגט האט רבי נתן געפרעגט דעם רבי'ן (חיי מוהר"ן, סימן תקעג): "צי תורה קען אויך העלפן אזא איינעם וואס איז אראפגעפאלן אין די עבירה פון פגם הברית, הוצאת זרע לבטלה רחמנא לצלן?" האט דער רבי געשריגן אויף אים און געזאגט: "דו ווייסט ווי גרויס די כח פון תורה איז?! תורה איז העכער פון אלעס!" אפילו א מענטש וואס פאלט נעבעך אראפ אין די עבירה פון פגם הברית - הוצאת זרע לבטלה רחמנא לצלן, אויב דער מענטש וועט לערנען יעדן טאג 'כך וכך', וועט ער ווערן אן ערליכער איד.


מען דארף נישט פאסטן און מאכן סיגופים. מוהרא"ש ברענגט טויזנטער מאל די ווערטער וואס חכמינו זכרונם לברכה זאגן (ירושלמי ראש השנה ד, ח): "כֵּיוָן שֶׁקִּבַּלְתֶּם עֲלֵיכֶם עוֹל תּוֹרָה, מַעֲלֶה אֲנִי עֲלֵיכֶם כְּאִילוּ לֹא חֲטָאתֶם מִיְמֵיכֶם", ווען א מענטש איז מקבל אויף זיך צו לערנען די הייליגע תורה רעכנט אים דער אייבערשטער אזוי ווי ער האט קיינמאל נישט געזינדיגט.


טייערע ליבע ברידער, קוקט נישט אויף אנדערע; ווערט נישט צעבראכן פון אנדערע און ווערט נישט מבולבל פון אנדערע. מוהרא"ש זאגט, די עשרת הדברות שטייט בלשון יחיד (שמות כ, ב): "אָנֹכִי ה' אֱלֹקֶיךָ", איך בין דיין באשעפער, עס שטייט נישט "אֱלֹקֵיכֶם", ענקער באשעפער; "לֹא יִהְיֶה לְךָ", עס זאל נישט זיין צו דיר, אלעס שטייט בלשון יחיד - צו דיר; דאס ווייזט אונז אז מען קען נאר מקבל זיין די תורה אויב מען נעמט די תורה פאר זיך, מען קוקט נישט אויף אנדערע.


בפרט ווען עס קומט צו נאנטע חברים, תלמידי היכל הקודש; אז מען האט נישט די הקדמה - קען מען באקומען חלישות הדעת. 'דער באקומט א שמייכל, יענער באקומט א שיינע בריוו, דער דריטער איז אזוי נאנט און איך באקום גארנישט; נישט קיין בריוו, נישט קיין שמייכל, נישט גארנישט'; דארף מען זיך שטארקן און נישט ווערן צעפאלן.


איך האב נאך אסאך צו שרייבן, אבער איך דארף אריינגיין צו די בחורים; זיי זענען אזוי צעבראכן, קיינער אין די וועלט פארשטייט נישט קיין בחור; איך דארף גיין פארלערנען, בלייבזשעט מיר געזונט.


א פרייליכן ליכטיגן שבת.

#40 - דער מאן איז אראפגעפאלן, ער איז אבער וואויל
שלום בית, חיזוק פאר פרויען, תשובה, התחדשות

בעזרת ה' יתברך


א' פרשת מקץ, כ"ה כסליו, א' דחנוכה, שנת תשפ"ב לפרט קטן


 


מרת ... תחי'


איך זיץ יעצט ביי די ליכט, איך בעט פאר אייך.


איך בעט אייך זייער, זייט בשלום מיט אייער מאן נרו יאיר. ער איז א וואוילער אינגערמאן, עס האט פאסירט וואס האט פאסירט, דאס מיינט נאכנישט אז ער איז שלעכט. ער האט געהאט א שווערע נסיון, ער איז אבער א וואוילער איד, ער האט מיר געשריבן אז ער ווייסט נישט וואס האט פאסירט, ער איז אראפגעפאלן.


איך בעט אייך זייער, פארגעסט וואס איז געווען, הויבט אן פונדאסניי. איר האט געהערט די סיפורי מעשיות שיעור? איך האב גערעדט צו אייך; איך האף איר האט זיך מחזק געווען אז די שענסטע זאך ביים אייבערשטן איז שלום.


א ליכטיגער חנוכה.

#39 - נישטא גארנישט קיין נוצן פון זיך אויפעסן מיט אלטע מעשיות
צרות, התחדשות, שכחה, עבר

בעזרת ה' יתברך


יום א' פרשת וישב, י"ז כסליו, שנת תשפ"ב לפרט קטן


 


לכבוד ... נרו יאיר


איך האב ערהאלטן דיין בריוו.


איך האב געליינט דיין בריוו בכובד ראש, עס האט מיר געציפט ביים הארץ הערנדיג וואס דו ביסט אלץ אריבער, פון דיינע יונגע יארן.


קלאפ זיך נישט אראפ, נעם דעם רבינ'ס שכל. דער רבי זאגט (שיחות הר"ן, סימן כו): "אֵצֶל הָעוֹלָם הַשִּׁכְחָה הִיא חִסָּרוֹן גָּדוֹל בְּעֵינֵיהֶם", ביי די וועלט איז שכחה א חסרון, "אֲבָל בְּעֵינַי, יֵשׁ בְּהַשִּׁכְחָה מַעֲלָה גְּדוֹלָה", אין מיינע אויגן איז שכחה א גרויסע זאך, "כִּי אִם לֹא הָיְתָה שִׁכְחָה, לֹא הָיָה אֶפְשָׁר לַעֲשׂוֹת שׁוּם דָּבָר בַּעֲבוֹדַת ה'", וואלט ווען נישט געווען קיין שכחה וואלט מען נישט געקענט טון קיין שום זאך אין עבודת השם, "אִם הָיָה זוֹכֵר כָּל מַה שֶּׁעָבַר לֹא הָיָה אֶפְשָׁר לוֹ לְהָרִים אֶת עַצְמוֹ לַעֲבוֹדָתוֹ יִתְבָּרַךְ בְּשׁוּם אֹפֶן", אויב וואלט מען געדענקט יעדע זאך וואס מען האט געטון וואלט מען נישט געקענט אנהייבן טון גוטע זאכן, "גַּם הָיוּ מְבַלְבְּלִים אֶת הָאָדָם מְאֹד כָּל הַדְּבָרִים שֶׁעוֹבְרִים עָלָיו", אויך וואלט מען געווארן געשטערט פון אלעס וואס איז אריבער, "אֲבָל עַכְשָׁו עַל יְדֵי הַשִּׁכְחָה נִשְׁכָּח מַה שֶּׁעָבַר", אבער יעצט ווען עס איז דא שכחה, מען פארגעסט - פארגעסט מען די אלע נישט גוטע זאכן, קען מען אנהייבן פון פריש דינען דעם אייבערשטן.


דאס איז דעם רבינ'ס שכל, דעם רבינ'ס זאך איז: הייב אן פונדאסניי, שלעפ נישט דיין עבר, הרג'ע זיך נישט מיט אלטע זאכן וואס מען האט דיר בא'עוולה'ט אדער זאכן וואס דו האסט יענעם בא'עוולה'ט, נישטא גארנישט קיין נוצן פון זיך אויפעסן מיט אלטע מעשיות. רבי נתן זאגט (שיחות הר"ן, שם): "וְאֶצְלוֹ הַדֶּרֶךְ, שֶׁכָּל מַה שֶּׁעָבַר וְהָלַךְ, נִפְסָק וְהוֹלֵךְ לַחֲלוּטִין, וְאֵינוֹ חוֹזֵר בְּדַעְתּוֹ עוֹד כְּלָל", ביים רבי'ן איז נישט געווען אינטערעסאנט אלטע זאכן, א זאך וואס איז געווען האט מען מער נישט גערעדט און געטראכט, "וְאֵינוֹ מְבַלְבֵּל כְּלָל עַצְמוֹ עוֹד בַּמֶּה שֶּׁכְּבָר עָבַר וְהָלַךְ".


עס איז זייער שווער אפילו נאר צו ליינען וואס דו ביסט אריבער אין דיינע יונגע יארן, מען האט דיר געפייניגט השם ישמרינו; יעצט איז צייט זיך צו רוקן פאראויס אין לעבן, יעצט דארפסטו טראכטן ווי אזוי דו קענסט זיך בעסער מאכן; דאס קען נאר געשען מיט דעם רבינ'ס וועג פון התבודדות ותפילה און זיך כסדר מחדש זיין.


איך ליין אלע דיינע בריוו, שרייב מיר נאך.


דער אייבערשטער זאל העלפן זאלסט האבן הצלחה אין אלע ענינים.

#38 - זע צו זיין צייטליך אין שטוב צו צינדען די חנוכה ליכט
תודה והודאה, חנוכה, ניגונים, התחדשות

בעזרת ה' יתברך


יום ב' פרשת וישב, י"ח כסליו, שנת תשפ"ב לפרט קטן


 


לכבוד מיין טייערער ... נרו יאיר


יעצט קומט יום טוב חנוכה, דער הייליגער רבי זאגט (לקוטי מוהר"ן חלק ב', סימן ב): "יְמֵי חֲנֻכָּה הֵם יְמֵי הוֹדָאָה", חנוכה איז א צייט פון דאנקען און לויבן דעם אייבערשטן, דאס איז שעשועי עולם הבא.


דעריבער וויל איך דיר מחזק זיין דו זאלסט אנהייבן פון היינט, פונדאסניי - דאנקען דעם אייבערשטן אויף די ניסים וואס ער טוט מיט דיר.


זע צו זיין צייטליך, ביים זמן הדלקה - אין שטוב, זעקס אזייגער איז דער זמן. מאך זיך גרייט דו זאלסט קענען זיין צייטליך.


צינד די הייליגע מנורה, זינג זמירות און זאג: "שכוח אייבערשטער פאר מיין לעבן, שכוח אייבערשטער איך בין א איד, שכוח אייבערשטער איך האב א משפחה, שכוח פאר יעדע זאך"; דאנק און לויב אן א שיעור, דאס וועט עפענען א טיר אין הימל, עס וועט קומען נאך ניסים, נאך ישועות.


א יישר כח פאר אלס וואס דו האסט געהאלפן פאר די נסיעה; איך וועל מתפלל זיין פאר דיר, פאר דיין ווייב און קינדער.

#37 - לאמיר זיך באנייען, לאמיר האבן אונזער פרישקייט אונזער גאנץ לעבן
תפילה והתבודדות, מחלוקת, שלום, התחדשות, ארץ ישראל

בעזרת ה' יתברך


יום ד' פרשת חיי שרה, כ"א מרחשון, שנת תשפ"ב לפרט קטן


 


לכבוד מיינע טייערע ברידער תלמידי היכל הקודש ארץ ישראל, ה' עליהם יחיו


איך פריי זיך זייער צו הערן גוטע גרוסן פון ענקער חבורה; מען האלט זיך פריש, מען באנייט זיך כסדר פונדאסניי.


דאס זעען מיר די וואך ביי די הייליגע אבות און אמהות, שרה אמנו האט געלעבט מֵאָה שָׁנָה וְעֶשְׂרִים שָׁנָה וְשֶׁבַע שָׁנִים; זאגט די הייליגע רש"י, פארוואס זאגט די תורה באזונדער נאכאמאל און נאכאמאל: "שנה"? אונז צו לערנען אז שרה איז געווען ביי די הונדערט יאר אזוי פריש ווי ביי די צוואנציג און ביי די זיבן; דאס איז די מעלה פון די הייליגע צדיקים, זיי האבן א פרישקייט, א לעבעדיגקייט - זייער גאנץ לעבן; דער הייליגער רבי האט געזאגט אויפ'ן גרויסן צדיק דער רבי ר' זושא פון האניפולי זכותו יגן עלינו, אז ער האט לאנגע יארן געהאט דעם ברען, דעם התחדשות - אזוי ווי אין אנהייב.


דעריבער טייערע חברים, ליבע ברידער; לאמיר זיך באנייען, לאמיר האבן אונזער פרישקייט אונזער גאנץ לעבן. דער רבי זאגט: "אלט טאר מען נישט זיין" (שיחות הר"ן, סימן נא), דער רבי האט געזאגט אויף זיך (שבחי הר"ן, סימן ו) ער פלעגט שטענדיג אנהייבן פונדאסניי דינען דעם אייבערשטן, ער פלעגט מאכן עטליכע מאל א טאג א פרישע התחלה.


זייט שטארק אין די הייליגע הנהגה וואס דער רבי לערנט אונז, די הנהגה פון התבודדות. דער רבי זאגט (לקוטי מוהר"ן חלק ב', סימן כה; ק) ער האט געהערט פון אסאך צדיקים, אז זיי אלע זענען צוגעקומען צו זייערע מדריגות נאר דורך התבודדות, ווייל מען קען נישט זיין אן ערליכער איד אן התבודדות. ווען דער רבי האט דאס געזאגט, אז מען קען נישט זיין קיין ערליכער איד אן התבודדות, זענען דארט געשטאנען אנשי שלומינו, זיי האבן אנגעפאנגען אויסרעכענען נעמען פון צדיקים, האט דער רבי געזאגט אויף יעדע נאמען וואס זיי האבן אויסגערעכנט, אז אלע פון זיי האבן אים בפירוש געזאגט אז זיי זענען צוגעקומען צו זייערע מדריגות נאר דורך אסאך רעדן צום אייבערשטן, נאכדעם האט מען אויסגערעכנט נעמען וואס זענען זיך נישט מתבודד, האט דער רבי געזאגט זיי זענען טאקע ערליכע אידן אבער זיי זענען צעמישטע ערליכע אידן, זיי האבן נישט קיין ישוב הדעת; אן התבודדות איז מען א פארלוירענער.


מישט אייך נישט אין קיין מחלוקות, מיר זענען נישט געקומען קיין ברסלב פאר מחלוקות. אפילו מען וועט אייך זאגן אין מיין נאמען עפעס פון מחלוקות - זאלט איר נישט אויסהערן, נאר אנטלויפן; קיינמאל נישט וויי טון א צווייטן, קיינמאל נישט רעדן אויף אנדערע. נישטא קיין צייט פאר די זאכן, עס איז נישט ווערד צו רעדן פון מחלוקות. לאמיר נאר זוכן ווי מיר קענען ברענגען נאך א איד צום אייבערשטן, נאך א פארפאלק זאלן וויסן אז זיי קענען לעבן דא בזה העולם אין גן עדן.


גייט התבודדות; אלעס גייט גרינגער ווען מען איז זיך מתבודד. דער הייליגער רבי נתן זכרונו לברכה האט געזאגט: "דערפאר וואס איך האב זיך אזוי צוגעוואוינט צו מאכן התבודדות, יעדע זאך וואס איך טו - שמועס איך אויס מיט'ן אייבערשטן, דעריבער גייט מיר אלעס אזוי מיט א ישוב הדעת".


די וואך זעען מיר אין די פרשה ווי אליעזר עבד אברהם האט זיך מתבודד געווען ביים ברונעם ער זאל טרעפן א שידוך פאר יצחק, ער האט פונקטליך אויסגעשמועסט מיט'ן אייבערשטן די סימנים ווי אזוי ער וועט זען אויב דאס איז די ריכטיגע, דאך זאגן אונז די הייליגע חכמים זכרונם לברכה (תענית ד.) אז ער האט נישט גוט געבעטן, "שלשה שאלו שלא כהוגן [...] אליעזר עבד אברהם", ער האט געבעטן שלא כהוגן, ער וואלט ווען געדארפט אויסשמועסן בפרטי פרטיות; "יכול אפילו חיגרת, אפילו סומא", וואס וואלט ער געטון ווען עס קומט א הונקעדיגע מיידל, א בלינדע מיידל? זאגט מוהרא"ש מען זעט פון דעם וואס הייסט התבודדות, אפילו דער וואס שמועסט שוין יא מיט'ן אייבערשטן - דארף וויסן אז מען דארף אלעס אויסשמועסן, אלעס אויסרעדן, ממש כידבר איש אל רעהו.


ווען איך וועל קומען קיין ארץ ישראל וועל איך בלי נדר קומען אריינשטעקן מיין קאפ ביי ענקער חבורה.


דער אייבערשטער זאל העלפן איר זאלט האבן הצלחה אין אלע ענינים.

#36 - צייל נישט די טעג, יעדע מינוט הויב אן פונדאסניי
עבודת השם, התחדשות

בעזרת ה' יתברך


יום ב' פרשת לך לך, ה' מרחשון, שנת תשפ"ב לפרט קטן


 


לכבוד מיין טייערער ... נרו יאיר


איך בעט דיר זייער, געב נישט אויף; אז מען פאלט אראפ הייבט מען זיך אויף, מען בלייבט נישט ליגן אויף דער ערד. געדענק, דער רבי זאגט (לקוטי מוהר"ן חלק ב', סימן קיב): "אִם אַתָּה מַאֲמִין שֶׁיְּכוֹלִין לְקַלְקֵל", אז דו גלייבסט אז דו קענסט פארדארבן, "תַּאֲמִין שֶׁיְּכוֹלִין לְתַקֵּן", גלייב אויך אז דו קענסט פאררעכטן.


אמאל מיינט דער מענטש אז ער דינט דעם אייבערשטן, אבער באמת דינט ער זיך, ער וויל קענען זאגן "שוין זעקס חדשים וואס 'איך' זינדיג נישט", "שוין פערצן חדשים וואס איך בין נישט פוגם", און ווען מען פאלט אראפ נאכדעם קען מען זיך נישט ליידן, מען וויל זיך נישט קענען; מען וויל נישט דאווענען, מען וויל נישט לערנען; ווייל ביז אהער האט ער זיך געדינט, וואלט ער געדינט דעם אייבערשטן - וואלט ער ווייטער געדינט דעם אייבערשטן, די עבירה וואלט אים נישט אראפגעווארפן, ער וואלט תשובה געטון. אזוי ווי דער רבי האט געזאגט (חיי מוהר"ן, סימן תנג): "אָט וִוי אִיר זֶעט מִיר, אִיךְ זָאל חַס וְשָׁלוֹם עוֹבֵר זַיין דִי גְרֶעסְטֶע עֲבֵרָה, וָואלְט דָאס מִיר גָארְנִישְׁט אַרָאפּ גֶעוָוארְפְן, אִיךְ וָואלְט נָאךְ דֶעם גֶעוֶוען אַזוֹי אֵיין עֶרְלִיכֶער יוּד וִוי פְרִיעֶר, דֶער נָאךְ וָואלְט אִיךְ תְּשׁוּבָה גִיטָאן".


ברודער, דאס איז נישט אונזער וועג, צו ציילן די טעג וויפיל טעג מען איז שטארק, וויפיל טעג איך בין נישט פוגם; אונזער וועג איז יעדן טאג, יעדע מינוט אנהייבן פונדאסניי זיין גוט.

#35 - קום לערנען אין שול אינדערפרי און ביינאכט
חינוך הילדים, התחדשות, בית המדרש, לימוד התורה, שיעורים כסדרן

בעזרת ה' יתברך


יום ב' פרשת לך לך, ה' מרחשון, שנת תשפ"ב לפרט קטן


 


לכבוד מיין טייערער ליבער קאזין און תלמיד ... נרו יאיר, קרית ברסלב


איך וויל דיר מחזק זיין, איך געדענק די ערשטע צייט ווען דו האסט זיך ארויסגעצויגן אין שטעטל פלעגסטו קומען פארטאגס לערנען, האסט געלערנט דיינע שיעורים צופרי פאר'ן דאווענען, עס איז געווען אזוי מחי'דיג, די גאנצע טאג, די גאנצע מענטש - איז אינגאנצן אנדערש.


וויל איך דיר מחזק זיין, באניי זיך, הייב אן פון פריש; קום צופרי לערנען דיינע שיעורים כסדרן, אויך ביינאכט זאלסטו זיך קובע זיין א שיעור אין גמרא. דער רבי זאגט (ספר המדות אות בנים, סימן נב): יַקְדִּים וְיַחְשִׁיךְ לְבֵית הַכְּנֶסֶת, עַל יְדֵי זֶה יַאֲרִיךְ יְמֵי בָנָיו", אז מען קומט אין שול אינדערפרי און ביינאכט - וועלן די קינדער לאנג לעבן; ווייל קינדער וואס באקומען א חינוך פון קומען אין שול ביינאכט און צופרי - וועלן זיי אויך אזוי טון, וועלן זיי לעבן; ווייל נאר אז מען לערנט און מען דאווענט לעבט מען א חיים טובים.


שרייב מיר יעדע מאל דו מאכסט א סיום משניות, א סיום מסכתא, א סיום אויף א חלק פון די תורה.


 

#34 - שטארק זיך ווייטער מיט דיין פרישקייט
וואקסינען, התחדשות, קאראנע וויירוס

בעזרת ה' יתברך


יום א' פרשת נח, כ"ז תשרי, שנת תשפ"ב לפרט קטן


 


לכבוד ... נרו יאיר


איך האב ערהאלטן דיין בריוו.


איך האב זייער הנאה צו הערן ווי דו ביסט זיך מחי' מיט'ן הייליגן רבינ'ס עצות און חיזוק, האסט געהאט די יאר גאר אנדערע ימים טובים; דיינע קינדער זאגן דיר: "טאטי, זייט דו ביסט צוריק געקומען פון אומאן הערסטו נישט אויף זאגן א גאנצן צייט 'יישר כח אייבערשטער'", די גאנצע שטוב האט אויפגעלעבט; דער אייבערשטער זאל דיר געבן כח צו קענען ווייטער זיין שטארק מיט די וועג.


בנוגע נעמען די וואקסין קעגן קורונה; עס איז נישט קיין שום פראבלעם נישט צו נעמען און עס איז נישט קיין שום פראבלעם יא צו נעמען, דארפסט נישט מורא האבן פון דעם.


דער אייבערשטער זאל העלפן זאלסט האבן הצלחה אין אלע ענינים.

#33 - האב נישט מורא פון חתונה האבן
שידוכים, התחדשות, חתונה, זיווג שני

בעזרת ה' יתברך


יום ג' פרשת נצבים, כ"ג אלול, שנת תשפ"א לפרט קטן


לכבוד ... נרו יאיר


איך האב ערהאלטן דיין בריוו.


אז דו ביסט אריינגעפאלן וכו' - מיינט נישט אז אלע זענען אזוי; עס איז נאריש צו טראכטן אז אלע שידוכים וואס מען רעדט פאר דיר זענען אזוי ווי די ערשטע.


האב נישט מורא פון חתונה האבן, מיר דארפן טון דעם רצון השם יתברך; דער אייבערשטער זאגט מען זאל חתונה האבן - דארף מען חתונה האבן, דער אייבערשטער זאגט מען דארף האבן קינדער - דארף מען טון די מצוה, מען דארף נישט מורא האבן.


וואס איז געווען איז געווען, קוק נישט צוריק, טראכט נישט פון דיין עבר, פון דיין ערשטע זיווג; יעצט איז צייט חתונה צו האבן אזוי ווי די תורה זאגט.


בעט דעם אייבערשטן דו זאלסט זוכה זיין צו טרעפן דיין זיווג און אלע מחשבות און בלבולים זאלן אוועק גיין.


א כתיבה וחתימה טובה, א גוט געבענטשט יאר.

#32 - לאז זיך נישט נאך, דיין ישועה וועט זיכער אנקומען
שידוכים, אמונה, התחזקות, צדיקים, אומאן, התחדשות, סיפורי צדיקים

בעזרת ה' יתברך


יום ד' פרשת שופטים, ג' אלול, שנת תשפ"א לפרט קטן


 


לכבוד ... נרו יאיר


טייערער ..., איך בעט דיר דערהאלט זיך, איך בעט דיר פון מיין הארץ געב נישט אויף, לאז זיך נישט נאך. איך ווייס אז דו ביסט זייער צעבראכן, דו ווארטסט שוין אזוי לאנג אויף דיין שידוך, דו האסט שוין געטון אלע סגולות און אזויפיל גוטע זאכן, דו האסט שוין נישט קיין כח צו גלייבן אז עס גייט טאקע געשען, אז דו גייסט יא טרעפן דיין שידוך. דאך בעט איך דיר פון מיין הארץ, בלייב גלייבן, בלייב שטארק, ווער צוריק שטארק; האב נישט קיין טענות אויפ'ן אייבערשטן, האב נישט קיין ספיקות אין אמונה, אידישע קינדער בלייבן שטארק אפילו זאל זיין וואס זאל זיין.


דער הייליגער בעלזא רב זכותו יגן עלינו, ווען ער איז געזיצן שבעה נאך זיין ברודער דער בילגורייער רב זכרונו לברכה איז געווען ביי אים איינער פון די גרויסע רבי'ס, נאכן זאגן דעם נוסח "המקום ינחם אתכם" וכו', האט ער צוגעלייגט: "מען זאל נישט וויסן פון קיין צער", דער הייליגער בעלזא רב איז געווארן זייער צוקאכט און זיך אנגערופן: "צער?! דער אייבערשטער האט מיר נאך קיינמאל נישט מצער געווען"; ער האט דאס איבערגעזאגט אפאר מאל: "צער?! דער אייבערשטער מאכט נישט קיין צער".


דאס איז די גרויסקייט פון די צדיקים, ביי זיי איז אלץ גוט, זיי גלייבן אזוי שטארק (ברכות ס:): "כָּל מַה דְּעָבֵיד רַחְמָנָא לְטָב עָבֵיד"; און דאס איז די זאך פון הייליגן רבי'ן, ער ברענגט דאס אריין אין אונז פשוט'ע מענטשן, פארגרעבטע און מגושמ'דיגע מענטשן, מיר זאלן אויך האבן אן השגה אין איידלקייט, מיר זאלן וויסן אז אלעס וואס דער אייבערשטער טוט איז גוט.


איך בעט דיר מיין ליבער ברודער, דראפע זיך און דערהאלט זיך, לאז זיך נישט נאך. מיר פארן יעצט צום רבי'ן, דארט וועסטו פועל'ן דיין שידוך, אבער געדענק, דאס וועט נאר געשען אז דו וועסט זיך נישט נאכלאזן, דו וועסט ארומגיין פרייליך, דו וועסט זיך אנטון שיין, פרישע וועש; גיין אין שול דאווענען שחרית, מנחה און מעריב; זיך קובע זיין שיעורים כסדרן על פי סדר דרך הלימוד פון רבי'ן (כמבואר בשיחות הר"ן, סימן ע"ו); זיין פרייליך, נישט ארומגיין מיט א זויערקייט.


פון דיין ראש ישיבה וואס האט דיר ליב און ווארט אויף דיין ישועה.


א כתיבה וחתימה טובה.


 

#31 - פארגעסן די אלטע מעשיות און אנהויבן פון ניי
תהלים, התחדשות, נעגל וואסער

בעזרת ה' יתברך


יום ד' פרשת שופטים, ג' אלול, שנת תשפ"א לפרט קטן


 


מרת ... תחי'


אייער מאן האט מיר שוין לאנג צוריק געשריבן א בריוו וואו ער בעט מיר אין אייער נאמען אז איר דארפט חיזוק אויף זאגן תהלים, איר קענט נישט קוקן אויפ'ן תהלים צוליב וואס אייערע עלטערן האבן אייך זייער געדרוקט צו זאגן תהלים ביום החופה, אויך דארפט איר חיזוק אויף נעגל וואסער.


איך פארשטיי אייך זייער גוט אז איר קענט נישט, עס דערמאנט אייך צוריק אלטע נישט גוטע זכרונות, דאך בעט איך אייך איר זאלט נישט צוריק גיין צו די אלטע מעשיות, הייבט אן א נייע לעבן. מיר זענען מקורב צום רבי'ן, די עיקר ביים רבי'ן איז "זיך באנייען", נישט טראכטן פונעם עבר, וואס איז געווען איז געווען, מען דארף פארגעסן פונעם עבר.


אז איר וועט זאגן תהלים וועט איר פארדינען גרויסע רווחים, תהלים ברענגט ישועות, אויך זאלט איר זיך אפגיסן נעגל וואסער; וועלן אוועקגיין אלע שדים ורוחות רעות, איר וועט זיין אפגעהיטן פון שלעכטס.


ביי מיר זענט איר זייער חשוב, אויך אייער מאן איז ביי מיר זייער באליבט.


א כתיבה וחתימה טובה.


 

#30 - איך ווייס ס'איז דיר זייער ענג, אבער דערהאלט זיך מיט אלע כוחות
תפילות אויף אידיש, שידוכים, התחדשות, פרישע כוחות

בעזרת ה' יתברך


מוצאי שבת קודש פרשת עקב, כ"ב מנחם-אב, שנת תשפ"א לפרט קטן


 


לכבוד מיין טייערער ... נרו יאיר


איך בעט דיר זייער, שטארק זיך מיט אלע דיינע כוחות צו בלייבן מיט דיין עבודות השם. איך ווייס אז עס איז דיר זייער ענג, דו ביסט צעבראכן אויף פיץ פיצלעך; שוין אזויפיל יארן ווארטסטו אויף דיין שידוך, דו זעסט נישט קיין שום שטראל פון ליכטיגקייט, מען טראגט דיר גארנישט אן, אלע דיינע חברים האבן שוין שטובער מיט קינדער, דו ביסט אזוי צעבראכן.


דאך בעט איך דיר טייערער ברודער, דראפע זיך מיט אלע דיינע כוחות; דערהאלט זיך, לאז זיך נישט נאך, בלייב פריש. טו זיך אן שיינע זויבערע קליידער, מאך זיך שיין דיין בארד און פיאות, לאז זיך נישט נאך. והעיקר זאלסטו בעטן דעם אייבערשטן ער זאל רחמנות האבן אויף דיר, בעט אים די ווערטער:


"הייליגער באשעפער, רחמנות'דיגער טאטע, דערבארעמדיגער פאטער, געב מיר מיין שידוך; געב מיר מיין פאר, געב מיר מיין באשערטע, איך וויל חתונה האבן, איך וויל נישט זיין אליינס, איך קען נישט זיין אליינס, איך קען זיך מער נישט דערהאלטן, איך האלט אין איין פאלן, איך האלט אין איין פוגם זיין, איך פאל אראפ אין גראבע ביטערע עבירות.


טאטע זיסער, איך וויל זיין גוט, איך וויל נישט טון קיין עבירות; העלף מיר, שטארק מיר, ברענג מיר מיין שידוך ווייל איך קען נישט מער".


אזוי זאלסטו בעטן יעדן טאג און לייג צו דיינע אייגענע תפילות; די תפילות וועלן ארויפגיין צום אייבערשטן, שפאלטן אלע הימלען און דיר ברענגען דיין ישועה.


 

#29 - אריינשטעקן דעם קאפ צווישן אנשי שלומינו זיך אביסל אויפצופרישן
חברים, שטעטל, אומאן, ראש השנה, התחדשות

בעזרת ה' יתברך


יום ג' פרשת דברים, ד' מנחם-אב, שנת תשפ"א לפרט קטן


 


טייערער ליבער ... נרו יאיר


איך בענק זיך זייער נאך דיר, פאריאר פלעגסטו ארויסקומען זומער מזמן לזמן; איך טראכט עס איז כדאי די הוצאות הדרך און די טירחא זיך אריין צו שטעקן דעם קאפ צווישן אנשי שלומינו זיך אביסל אויפפרישן, אנפילן די בעטערי.


איך ווארט צו הערן פון דיר בנוגע אומאן; איך האף אז דו רישט זיך צו קומען אויף ראש השנה. דער רבי האט געזאגט (חיי מוהר"ן, סימן רכ, תג): "ראש השנה ביי מיר איז גרעסער פון אלעס, קיינער טאר נישט פעלן". היי יאר קען מען פארן פאר שבת, אויך קען מען פארן נאך שבת; דאס הייסט מען פארט ארויס מוצאי שבת.


מיט'ן אייבערשטנ'ס הילף פאר איך קיין אומאן פאר שבת קודש, מיר דאווענען מיר זאלן זוכה זיין אנצוקומען געזונטערהייט און צוריק קומען מיט תיקונים און ישועות.

#28 - איך האף אז דו האסט זיך נישט אפגעקילט
התחדשות

בעזרת ה' יתברך


יום ג' פרשת דברים, ד' מנחם-אב, שנת תשפ"א לפרט קטן


 


טייערער ליבער ... נרו יאיר


איך האב שוין זייער לאנג נישט געהערט פון דיר; איך ווייס ניטאמאל וואו דו וואוינסט. איך בין במשך די זומער וואכן אין קרית ברסלב ליבערטי, איך האב געמיינט איך וועל דיר טרעפן דא, דו פלעגסט דאך וואוינען דא אין געגנט (איך ווייס נישט אויב דו וואוינסט נאך דא).


געדענקסט די טעג ווען מיר האבן זיך געטראפן? וויפיל חיזוק דו האסט געטרינקען מיט דורשט, דו פלעגסט זאגן ווי דו ביסט זיך אזוי מחי' מיט די דיבורי התחזקות, מיט די עצות. איך האף אז דו האסט זיך נישט אפגעקילט, איך האף אז דו ווילסט נאך אלץ זיין א איד, דו בענקסט נאך, דו ווילסט נאך, דו ווארטסט נאך וכו' וכו'.


טייערער ..., דא ביי אונז האט זיך גארנישט געטוישט, מיר רעדן די זעלבע דיבורים פון אמאל, אויב מען שפירט (דברים לב, מז): "רק הוא", זאגן חכמינו זכרונם לברכה (ירושלמי פאה א, א): "מכם", איז דאס פון די אידן, נישט פון די הייליגע תורה, פון די הייליגע צדיקים.


אז דו וועסט מיר שרייבן וועסטו מיר מחי' זיין.

#27 - די שיעורים שלעפן צוריק צום אייבערשטן
דרשות, התחדשות, ישיבה

בעזרת ה' יתברך


יום ג' פרשת דברים, ד' מנחם-אב, שנת תשפ"א לפרט קטן


 


לכבוד מיין טייערער ... נרו יאיר


האסט געטון א קלוגע זאך מיט'ן קומען זומער אין שטעטל, אזוי וועסטו זיך צוריק אויפפרישן מיט די שיעורים און עצות פון רבי'ן.


קום צו די שיעורים, יעדן טאג איז דא לכל הפחות צוויי שיעורים, אינדערפרי די גמרא שיעור און ביינאכט א שיעור אין ספר סיפורי מעשיות. די שיעורים וועקן אויף צוריק צו קומען צום אייבערשטן, די שיעורים שלעפן צוריק צום אייבערשטן; עס איז זייער וויכטיג נאך די חתונה צו בלייבן מקושר מיט די פלאץ.


קענסט זיך נישט פארשטעלן צו וואס פאר א מדריגה דער רבי וועט אונז ברענגען. ווער עס פאלגט דעם רבי'ן, ווער עס לערנט שיעורים כסדרן, ער איז זיך מתבודד און פריידט זיך מיט די מצוות – ווערט א גרויסער צדיק.


יעדעס מאל איך זע דיר קומען אין ישיבה – פריי איך זיך.

#26 - יעצט אז דו ביסט א חתן געווארן, דארפסטו זיך אויפפרישן
התחדשות, חתן

בעזרת ה' יתברך


יום ב' פרשת קרח, כ"ז סיון, שנת תשפ"א לפרט קטן


 


לכבוד מיין טייערער איידעם ... נרו יאיר


מזל טוב פאר דיין שידוך, דער אייבערשטער זאל העלפן זאלסט אויפשטעלן שיינע ליכטיגע דורות.


יעצט אז דו ביסט א חתן געווארן - דארפסטו זיך אויפפרישן, אנהייבן פונדאסניי דינען דעם אייבערשטן. זיי מוסיף שיעורים כסדרן בכל חלקי התורה, אויך זאלסטו מוסיף זיין נאך צייט פאר התבודדות, זיי מוסיף מיט דאנקען דעם אייבערשטן און זיי מוסיף אויף בעטן. אויך זאלסטו מוסיף זיין אין הפצה, ווי מער פארשפרייטן דעם הייליגן רבינ'ס עצות.


איך דאנק דעם אייבערשטן אז מיר האבן זוכה געווען צו אזא טייערער איידעם, פון אזא חשוב'ע משפחה; דער אייבערשטער זאל מיר ווייטער העלפן מיינע אלע קינדער און אייניקלעך זאלן זיין ערליכע אידן, אידן וואס פארשפרייטן אמונה, אידן וואס זענען עוסק אין הפצה.