בריוון פונעם ראש ישיבה שליט"א

#5292 - העלפן דעם רבי'ן מיט געטריישאפט
ריינקייט, משמש דעם רבי'ן, דף גמרא

בעזרת ה' יתברך - יום ב' פרשת וירא, ט"ו מר-חשון, שנת תשפ"ד לפרט קטן


 


לכבוד מיין טייערער ליבער ... נרו יאיר


איך האב געהערט א גוטע גריס אויף דיר, דו רייניגסט יעדע וואך מוצאי שבת די שול, דו בלייבסט ווען אלע גייען אהיים צוזאמנעמען די שמוץ, די טישטוכער וכו'.


ווען מען העלפט דעם הייליגן רבי'ן, מען העלפט אין שול, ווער רעדט נאך אומגעבעטן – ווייזט דאס אויף די געטריישאפט וואס מען האט צום רבי'ן.


דער אייבערשטער זאל העלפן מיר זאלן אונזער גאנץ לעבן זיין צוגעבינדן צום רבי'ן, סיי אונז און סיי אונזערע דורות, מיר זאלן קוקן אויפן שול ווי די אייגענע שטוב, און אזוי מיט יעדע זאך וואס האט מיט די מוסדות און מיט הפצה.


פרייטאג די וואך הויבן מיר אן מסכת בבא קמא, איך וויל דיר בעטן זאלסט זיין שטארק מיט די שיעור מער פון אלעס.





 


 





 

#5291 - מיר גייען שטייטליך מיט גוטן, ווייל מיט כח פועל'ט מען נישט
צניעות, סקול, חינוך הילדים, מוסדות, סבלנות, דן לכף זכות, בית פיגא, חיזוק פאר מחנכים

בעזרת ה' יתברך - א' פרשת וירא, ט"ו מר-חשון, שנת תשפ"ד לפרט קטן


 


לכבוד ... נרו יאיר, מנהל מוסדות היכל הקודש בארץ הקודש


איך האב געזען די תקנות וואס דו האסט געמאכט פאר אונזער שולע בית פיגא, איך בין זייער צופרידן אז דו שטייסט על המושמר אז אונזערע קינדער זאלן גיין איידל און שיין. מיינע תפילות זענען אז אלע אונזערער תלמידות זאלן ליב האבן אידישקייט, ליב האבן איידל.


איך קען נישט ליידן די לאנגע האר צווישן די מיידלעך, ביי אונז אין אמעריקע אין בית פיגא איז אויך דא אפאר מיידלעך וואס קומען מיט אזעלכע גאר לאנגע האר, עס עקלט ממש, אבער איך גיי נישט מיט כח, אויך די לערערינס און די מנהלת גייען נישט מיט כח, מיר גייען שטייטליך מיט גוטן, ווייל מיט כח - פועל'ט מען נישט, מיט כח פועל'ט מען נאר אויף די מינוט, מען האט מורא מען וועט אוועק שיקן וכו', אבער מען פועל'ט נישט אויף שפעטער; אבער אז מען גייט שטייטליך, מען רעדט און מען רעדט, מען רעדט נאכאמאל פון שיינקייט, פון גיין איידל - פועל'ט מען.


וואס זאל איך דיר זאגן, מען דארף האבן אסאך סבלנות מיט קינדער און מיט עלטערן פון די קינדער, מען דארף ליב האבן די קינדער און די עלטערן פון די קינדער, מען דארף יעדן איינעם דן זיין לזכות, נאר אזוי קען מען פועל'ן.


איך וויל דיר זייער בעטן מען זאל נישט רעדן ביי אונז אין מוסד די טריפה'נע שפראך, מען זאל רעדן נאר אידיש, און די ווערטער וואס עס איז נישטא אין אידיש - זאל מען נוצן פון די ענגלישע שפראך, אבער נישט די שפראך פון די ערב רב.


דער אייבערשטער זאל העלפן זאלסט האבן הצלחה אין אלע ענינים.

#5290 - רעד צום אייבערשטן אויך אן טרערן און אן געפיל
תפילות אויף אידיש, תפילה והתבודדות, שידוכים, התחזקות, געפילן

בעזרת ה' יתברך - יום ב' פרשת וירא, ט"ו מר-חשון, שנת תשפ"ד לפרט קטן


 


לכבוד מיין טייערער ליבער ... נרו יאיר


וואס זאל איך דיר זאגן, מיין הארץ איז צעריסן פאר דיר, ווען דו ווארסט שוין אזוי לאנג פאר דיין שידוך, דו ביסט א פלג גוף, א האלבער מענטש, דו ווילסט שוין אזוי לאנג זוכה זיין צו אלע גוטס וואס מען באקומט ווען מען האט חתונה. חכמינו זכרונם לברכה זאגן (יבמות סב, סג): "השרוי בלא אשה", דער וואס האט נישט קיין ווייב, - "שרוי בלא טובה, בלא ברכה, בלא תורה", האט נישט קיין גוטס, האט נישט קיין ברכה וכו', "ולא נקרא אדם", מען איז נישט קיין מענטש ביז מען האט חתונה; מיין הארץ גייט אויס פאר דיר.


איך בעט דיר זייער ברודער, נעם די עצה פון רבי'ן, גיי התבודדות, גיי שריי צום אייבערשטן אויף דיין שפראך, זאג אים: "רבונו של עולם, איך וויל חתונה האבן, געב מיר שוין מיין שידוך, ווי לאנג נאך וועל איך זיין אליין, רבונו של עולם איך האלט נישט אויס, איך האלט אין איין פאלן, איך פאל אין פגם הברית, הוצאת זרע לבטלה רחמנא לצלן, וויפיל איך פרוביר – גייט עס מיר נישט, האב אויף מיר רחמנות, געב מיר מיין שידוך"; אזוי זאלסטו זיך אויסרעדן און אויסגיסן דיין הארץ.


רעד צום אייבערשטן אויך אן טרערן און אן געפיל, ווארט נישט אויף טרערן און געפיל, פאלג דעם רבי'ן, גיי יעדן טאג התבודדות. זוך א ליידיגע פארק, גיי אהין ביינאכט און פארטאגס, פארמאך די אויגן און דערצייל אלעס אלעס, וועסטו זוכה זיין צו טרעפן שנעל דיין שידוך.

#5289 - אז די ווייב שמייכלט און רעדט ווייך, ברענגט זי די שכינה אין שטוב
שלום בית, חיזוק פאר פרויען

בעזרת ה' יתברך - יום ה' פרשת נח, ד' מר-חשון, שנת תשפ"ד לפרט קטן


 


מרת ... תחי'


איך האב ערהאלטן צוויי מאל אייער בריוו.


מאכט פרייליך אייער מאן, דאס איז רצון השם. רעדט צו אים שיין, רעדט צו אים ווייך. ער איז א טייערע אינגערמאן, א שאד זיך צו קריגן, א שאד ווען עס איז דא גוטע נייעס, מען ווארט שוין, מען גרייט זיך צו א מזל טוב - זאל מען זיך קריגן און זיך שטעכן מיט ווערטער.


שלום בית איז אנגעהאנגען אין די ווייב; אז די ווייב איז א קלוגע, זי האט שכל, זי זוכט דאס גוטס אין איר מאן, זי שמייכלט און רעדט ווייך - ברענגט זי די שכינה הקדושה אין שטוב.


א ווייב קען אסאך גרינגער טוישן דעם מאן ווי דער מאן זאל טוישן די ווייב. חכמינו זכרונם לברכה זאגן (נדה לא:) א מאן איז באשאפן פון ערד; ערד איז ווייך, מען קען דאס בייגן. א פרוי איז באשאפן פון ביין; א ביין קען מען נישט אזוי שנעל אויסבייגן; א פרוי קען מיט אביסל שכל, מיט שיין רעדן, מיט ליבשאפט - איבערדרייען דעם מאן און אים מאכן פאר א גרויסע צדיק, פאר אן ערליכער איד. אזוי ווי חכמינו זכרונם לברכה פארציילן (בראשית רבה יז, ז): "מַעֲשֶׂה בְּחָסִיד אֶחָד שֶׁהָיָה נָשׂוּי לַחֲסִידָה אַחַת, וְלֹא הֶעֱמִידוּ בָּנִים זֶה מִזֶּה, אָמְרוּ, אֵין אָנוּ מוֹעִילִים לְהַקָּדוֹשׁ בָּרוּךְ הוּא כְּלוּם, עָמְדוּ וְגֵרְשׁוּ זֶה אֶת זֶה", עס איז געווען א מעשה מיט אן ערליכער איד וואס איז געווען חתונה געהאט צו אן ערליכע פרוי, עס איז אריבער לאנגע יארן וואס זיי האבן נישט געהאט קיין קינדער און זיי האבן זיך גע'גט. "הָלַךְ זֶה וְנָשָׂא רְשָׁעָה אַחַת, וְעָשְׂתָה אוֹתוֹ רָשָׁע", דער ערליכער איד איז געגאנגען און האט חתונה געהאט מיט א שלעכטע פרוי און זי האט געמאכט אז איר מאן דער צדיק זאל אויך ווערן א רשע, "הָלְכָה זֹאת וְנִשֵּׂאת לְרָשָׁע אֶחָד וְעָשְׂתָה אוֹתוֹ צַדִּיק", און די ערליכע פרוי האט חתונה געהאט מיט א רשע און זי האט אים געמאכט פאר א גרויסער צדיק, "הֱוֵי שֶׁהַכֹּל מִן הָאִשָּׁה", זעט מען פון דעם אז אלעס איז געוואנדן אין די פרוי.


דער אייבערשטער זאל העלפן איר זאלט האבן הצלחה אין אלע ענינים.

#5288 - פארוואס דארף דער מאן לויפן צו אלקאהאל און דראגס?
שלום בית, דראגס

בעזרת ה' יתברך - יום ה' פרשת נח, ד' מר-חשון, שנת תשפ"ד לפרט קטן


 


מרת ... תחי'


איך האב ערהאלטן אייער בריוו.


איך זאג נישט אייער מאן איז גערעכט מיט דעם וואס ער קומט נישט אהיים ביינאכט, מיטן טרינקען אלקאהאל און מיט נעמען פון די שעדליכע דראגס, אבער מען דארף אריינקוקן 'פארוואס טוט ער דאס?'


ער איז א טייער קינד, א גאלדענער מענטש; איך האב גערעדט מיט אים, ער זאגט אז די אלע יארן וואס ער לעבט מיט אייך פון די חתונה – האט איר אים אויפגעגעסן די קישקעס. ער זאגט זיין מח איז אויסגעברענט, איר פירט זיך צו אים ווי א מאמע צו א קינד, עס איז אים אזוי נמאס דאס לעבן, ער וויל זיך פשוט הרג'ענען, דעריבער לויפט ער צו עבירות, ער לויפט טרינקען און נעמט דראגס, אלעס נאר ווייל איר שאפט אויף אים ווי א האר שאפט אויף א קנעכט.


נאכאמאל, איך געב אים נישט גערעכט, אבער א אידישע פרוי טאר נישט שאפן אויפן מאן, א אידישע פרוי מיט אביסל שכל ווייסט דעם סוד ווי אזוי מען קען האבן א לעבן פון גן עדן; זי הייבט אויף איר מאן, זי שעצט אים, זי איז נישט פארנומען מיט זיין רוחניות, מיט זיין אידישקייט, און בכלל ווי אזוי מען רעדט, די באנעמונג (עדיטוד).


א שאד אז מען לערנט נישט אין די סקולס די נושא, מען לערנט מיט די קינדער הבל הבלים, זאכן וואס האט גארנישט מיט די לעבן. מען וואלט ווען געדארפט רעדן דרשות אויף דרשות פאר די קינדער פון יונגערהייט ווי אזוי מען רעדט צו א מאן, ווי אזוי מען רעדט צו עלטערן, ווי אזוי רעדט מען אפילו מיט א חברט'ע, נישט רעדן מיט זלזול, נישט גרינגשעצן אין א צווייטן, אוועק מאכן, מאכן יענעם שפירן ווי מיסט - וואלט מען געקענט איינשפארן אזויפיל פראבלעמען, עס וואלט נישט געווען קיין גיטין.


איר וועט פרעגן 'וואס קען מען יעצט טון?' מען קען נאך יעצט ראטעווען, עס ווענדט זיך נאר אין אייך; איך ווייס פעלער פון קלוגע פרויען, ברסלב'ער פרויען וואס זיי זענען אריבער שווערע צייטן, דער מאן האט געהאט שווערע טעג אין אידישקייט, זיי זענען געבליבן פאר זיך שטארק אין אידישקייט, אבער פארן מאן זענען זיי געווען אזוי ווייך, מיט אזויפיל חכמה, גארנישט געזאגט, זיך פארמאכט דאס מויל, געביסן די ליפן און שטילערהייט געוויינט, שטילערהייט געבעטן דעם אייבערשטן עס זאל אריינגיין א רוח טהרה אינעם מאן, און ביים סוף האבן זיי מצליח געווען, זיי פירן היינט שיינע משפחות.


מיין הארץ איז אזוי צעריסן, איך בעט פאר ענק די שטוב זאל נישט צעפאלן, עס זאל בלייבן א גאנצע שטוב, און אז איר וועט תשובה טון, איר וועט אנהויבן רעדן צו אייער מאן מיט שעצונג - קען מען עס נאך ראטעווען.


דער אייבערשטער זאל העלפן איר זאלט האבן הצלחה אין אלע ענינים.

#5287 - טשעפע נישט דיין ווייב, אפילו זי עסט דיר אויף דיינע קישקעס
שמחה, שלום בית, עבודת השם, סבלנות, לימוד התורה

בעזרת ה' יתברך - יום ה' פרשת נח, ד' מר-חשון, שנת תשפ"ד לפרט קטן


 


לכבוד ... נרו יאיר


טשעפע נישט דיין ווייב, אפילו זי עסט דיר אויף דיינע קישקעס. איך האב איר געשריבן א בריוו, זי איז גרייט זיך צו טוישן, ווארט מיט סבלנות, עס גייט נישט אין איין מינוט.


מיין טייערע ברודער, וואס וועט שוין זיין ווען דיין ווייב וועט לעבן מיט דיר אזוי ווי דו ווילסט וכו' וכו'? וועסטו נאכאלץ בלייבן הונגעריג וכו' וכו', דו וועסט וועלן עפעס אנדערש, און אז זי וועט דיר נאכגעבן - וועסטו ווייטער בלייבן הונגעריג וכו' וכו'. רבי נתן האט געזאגט: "די וועלט איז נישט און מען קען איר נישט באקומען, תורה תפילה איז יא און מען קען איר יא באקומען", די וועלט מאכט נישט זאט, אלעס אויסער תורה ותפילה - מאכט נישט זאט, ווען מען האט דאס נישט מיינט מען 'דאס פעלט' און 'נאך דאס פעלט', אבער באמת ווערט מען נאר זאט, פרייליך און צופרידן - פון תורה ותפילה. נאר אז דו וועסט זיך קובע זיין שיעורי תורה; א שיעור אין גמרא, א בלאט גמרא יעדן טאג, א פרק משניות וכו' וכו' - וועסטו זיין זאט, צופרידן און פרייליך.


איך דארף מקצר זיין.


דער אייבערשטער זאל העלפן זאלסט האבן הצלחה אין אלע ענינים.

#5286 - זאג יעדן טאג די תפלה פאר א שידוך, אפילו אן געפיל
תפילות אויף אידיש, תפילה והתבודדות, בחור, שידוכים, אמונה, התחזקות, אמונת חכמים, שיעורים כסדרן

בעזרת ה' יתברך - יום ה' פרשת נח, ד' מר-חשון, שנת תשפ"ד לפרט קטן


 


לכבוד מיין טייערער ... נרו יאיר


מיין הארץ גייט אויס פאר דיר, עס איז מיר צעריסן אויף שטיקער צו זען ווי דו ווארסט אויף דיין שידוך אזוי לאנג, און גארנישט רוקט זיך נישט; עס גייט אריבער א יאר און נאך א יאר, אלע דיינע חברים מאכן שוין אפשערנס, און נאך אביסל איז שוין דא בר מצווה'ס - און ביי דיר גייט נישט קיין שידוך.


וואס זאל איך דיר זאגן מיין טייערער ליבער ברודער, איך האב דיר נישט וואס צו זאגן, איין זאך קען איך דיר זאגן: "לאז נישט אפ די אמונה, לאז נישט אפ די אמונת חכמים און חס ושלום אפלאזן דיינע עבודות השם"; דו זיי ממשיך מיט דיינע שיעורים כסדרן, מיט דיין שיעור אין חומש, משניות, גמרא וכו' וכו', און גיי ווייטער התבודדות, ביז דער אייבערשטער וועט דיר העלפן.


איין זאך וויל איך פון דיר, דו זאלסט זיך אונטערנעמען צו זאגן יעדן טאג די תפילה וואס מוהרא"ש האט געשריבן פאר בחורים וואס זענען שוין העכער צוואנציג, וואס חכמינו זכרונם לברכה זאגן (קידושין כט:) אויב מען האט נישט חתונה איידער די צוואנציג - וועלן די ביינער צעגיין, מען שעלט דעם בחור: "תיפח עצמותיו"; מוהרא"ש האט געשריבן א מורא'דיגע תפילה, ווי אין די תפילה טענה'ט מען זיך אויס מיטן אייבערשטן: "רבונו של עולם, נישט גענוג עס גייט מיר נישט קיין שידוך, שעלט מען מיך אז מיינע ביינער זאלן צעגיין? רבונו של עולם, נישט גענוג איך פאל אין עבירות, איך וויל אזוי שטארק זיין אפגעהיטן, איך וויל אזוי שטארק שוין לעבן אן ערליכע לעבן, א געזונטע לעבן מאן און ווייב - שעלט מען מיר..."


וויל איך דיר בעטן זאלסט מיר זאגן אז דו גייסט יעדן טאג זאגן די תפילה, עס מוז נישט זיין מיט געפיל, דער עיקר, זאלסט יעדן טאג זאגן די תפילה; זאג איך דיר צו, עס וועט נישט אריבערגיין קיין סאך צייט און דו וועסט האבן דיין שידוך.


"רִבּוֹנוֹ שֶׁל עוֹלָם, הֵיילִיגֶער בַּאשֶׁעפֶער, הֶעלְף מִיר אַז אִיךְ זָאל שׁוֹין זוֹכֶה זַיין צוּ טְרֶעפְן אַ גוּטֶע שִׁידוּךְ, אִיךְ זָאל זוֹכֶה זַיין חֲתוּנָה צוּ הָאבְּן שְׁנֶעל אוּן גְרִינְג אוּן נִישְׁט דַארְפְן וַוארְטְן מֶער אַזוֹי לַאנְג.


הֵיילִיגֶער בַּאשֶׁעפֶער אִיךְ וֵוייס אַז אִיךְ הָאבּ זִיךְ נִישְׁט אוֹיפְגֶעפִירְט וִוי עֶס דַארְף צוּ זַיין, אוּן אַז אִיךְ בִּין נִישְׁט אֵייבִּיג גֶעוֶוען אַזוֹי וואוֹיל אוּן עֶרְלִיךְ. אִיךְ בֶּעט דִיר אָבֶּער, רִבּוֹנוֹ שֶׁל עוֹלָם, אַז דוּ זָאלְסְט נִישְׁט קוּקְן אוֹיף דֶעם אוּן צוּלִיבּ דֶעם צוּרִיק הַאלְטְן מַיין שִׁידוּךְ. זֵיי מִיר מוֹחֵל אוֹיף אַלֶעס וָואס אִיךְ הָאבּ נִישְׁט גוּט גֶעטוּן, אוּן הֶעלְף מִיר אַז אִיךְ זָאל שׁוֹין שְׁנֶעל חֲתוּנָה הָאבְּן, אוּן דָאס וֶועט מִיר הֶעלְפְן אוּן רַאטֶעוֶוען אַז אִיךְ זָאל מֶער נִישְׁט טוּן קַיין עֲבֵירוֹת אוּן אִיךְ זָאל שׁוֹין זַיין וואוֹיל אוּן עֶרְלִיךְ.


וָואס זָאל אִיךְ טוּן, רִבּוֹנוֹ שֶׁל עוֹלָם? פוּן מַיין זַייט בִּין אִיךְ גְרֵייט חֲתוּנָה צוּ הָאבְּן הַיינְט נַאכְט! וָואס קֶען אִיךְ טוּן אַז אִיךְ הָאבּ נָאכְנִישְׁט גֶעטְרָאפְן מַיין שִׁידוּךְ? אִיךְ וַוארְט אוּן אִיךְ וַוארְט אוּן אִיךְ בֶּעט דִיר שׁוֹין אַזוֹי לַאנְג אַז אִיךְ וִויל שׁוֹין חֲתוּנָה הָאבְּן, אוּן דֶערְוַוייל אִיז עֶס נָאכְנִישְׁט אָנְגֶעקוּמֶען.


דִי חַזַ"ל זָאגְן אוּנְז אַז וֶוען אֵיינֶער הָאט חֲתוּנָה נָאךְ דִי צְוָואנְצִיג יָאר, וֶועט עֶר שׁוֹין זַיין גַאנְץ לֶעבְּן טְרַאכְטְן פוּן עֲבֵירוֹת, אוּן דוּ זָאגְסְט אוֹיף אַזַא מֶענְטְשׁ אַז זַיינֶע בֵּיינֶער זָאלְן צוּגֵיין. פַארְוָואס זָאל מִיר קוּמֶען אַזַא הַארְבֶּער עוֹנֶשׁ אַז אִיךְ זָאל מַיין גַאנְץ לֶעבְּן טְרַאכְטְן פוּן עֲבֵירוֹת, אוּן אַז מַיינֶע בֵּיינֶער זָאלְן צוּגֵיין? וָואס בִּין אִיךְ דֶען שׁוּלְדִיג? פַארְוָואס קוּמְט עֶס מִיר? אִיז מִיר נִישְׁט גֶענוּג דִי שְׁרֶעקְלִיכֶע פַּיין אוּן וֵוייטָאג וָואס אִיךְ הָאבּ פוּן דֶעם אַלֵיין אַז אִיךְ הָאבּ נָאכְנִישְׁט חֲתוּנָה גֶעהַאט?


הֵיילִיגֶער בַּאשֶׁעפֶער הֶעלְף מִיר אַז אִיךְ זָאל זוֹכֶה זַיין צוּ הָאבְּן סַבְלָנוּת אוּן גֶעדוּלְד, אוּן אוֹיסְוַוארְטְן מִיט רוּאִיגְקֵייט בִּיז אִיךְ וֶועל שׁוֹין זוֹכֶה זַיין חֲתוּנָה צוּ הָאבְּן. הֶעלְף מִיר אַז אִיךְ זָאל נִישְׁט הָאבְּן קַיין קֻשְׁיוֹת אוֹיף דִיר. הֶעלְף מִיר אַז אִיךְ זָאל גְלֵייבְּן מִיט אַ שְׁטַארְקֶע אֱמוּנָה אַז דוּ טוּסְט אַלֶעס נָאר צוּם גוּטְן, אוּן יֶעדֶע זַאךְ הָאט אַ פּוּנְקְטְלִיכֶער חֶשְׁבּוֹן, אוּן מִיט דֶעם זָאל אִיךְ זִיךְ שְׁטַארְקְן אוּן נִישְׁט זַיין אַזוֹי צוּבְּרָאכְן פוּן מַיינֶע שְׁוֶוערִיקַייטְן.


הֵיילִיגֶער בַּאשֶׁעפֶער, נָאר דוּ קֶענְסְט מִיר פַארְשְׁטֵיין! נָאר דוּ וֵוייסְט מַיינֶע גֶעפִילְן! וִוי אַזוֹי אִיךְ שְׁפִּיר זִיךְ אַזוֹי פַארְשֶׁעמְט אוּן דֶערְנִידֶערְט פוּן מִיר אַלֵיין! אַז אַלֶע מַיינֶע חֲבֵרִים הָאבְּן שׁוֹין חֲתוּנָה גֶעהַאט אוּן נָאר אִיךְ בִּין גֶעבְּלִיבְּן אַלֵיין! הֶעלְף מִיר אַז דִי בִּזְיוֹנוֹת זָאלְן זַיין פַאר כַּפָּרַת עַווֹנוֹת אַז מִיט דֶעם זָאל אִיךְ אָפְּקוּמֶען אַלֶע מַיינֶע עֲבֵירוֹת, אִיךְ זָאל מֶער נִישְׁט דַארְפְן לַיידְן אַזוֹיפִיל אוּן אִיךְ זָאל שׁוֹין זוֹכֶה זַיין חֲתוּנָה צוּ הָאבְּן בְּקָרוֹב.


אִיךְ וֵוייס אוּן אִיךְ גְלֵייבּ, הֵיילִיגֶער בַּאשֶׁעפֶער, אַז דוּ וֶועסְט מִיר זִיכֶער נִישְׁט פַארְלָאזְן. סוֹף כָּל סוֹף וֶועל אִיךְ זוֹכֶה זַיין חֲתוּנָה צוּ הָאבְּן. אוּן דֶערְפַאר בֶּעט אִיךְ דִיר, רִבּוֹנוֹ שֶׁל עוֹלָם, אַז וֶוען אִיךְ וֶועל שׁוֹין חֲתוּנָה הָאבְּן זָאל אִיךְ זוֹכֶה זַיין צוּ הָאבְּן אַ גוּטֶע שָׁלוֹם בַּיִת, אִיךְ זָאל זִיךְ קֵיינְמָאל נִישְׁט קְרִיגְן אִינְדֶערְהֵיים, עֶס זָאל שְׁטֶענְדִיג הֶערְשְׁן בַּיי אוּנְז אַהֲבָה וְאַחְוָה וְשָׁלוֹם וְרֵעוּת, מִיר זָאלְן זִיךְ לִיבּ הָאבְּן אוּן הָאבְּן אַ גְלִיקְלִיךְ לֶעבְּן אִינְאֵיינֶעם, אוּן אִיךְ זָאל זִיךְ קֵיינְמָאל נִישְׁט דַארְפְן גֶט'ן חַס וְשָׁלוֹם.


הֶעלְף מִיר אַז אִיךְ זָאל שְׁטֶענְדִיג זַיין אַ וַתְּרָן, אִיךְ זָאל אֵייבִּיג מְוַותֵּר זַיין אוּן נִישְׁט זִיךְ קְרִיגְן נָאר שְׁטֶענְדִיג אַרוֹיסְהֶעלְפְן. מִיר זָאלְן הָאבְּן אַ פְרֵיילִיכֶע הוֹיז, עֶס זָאל זִיךְ שְׁפִּירְן דִי שִׂמְחָה אִין דִי לוּפְט בַּיי אוּנְז אִינְדֶערְהֵיים. אִיךְ זָאל זוֹכֶה זַיין צוּ הָאבְּן גֶעזוּנְטֶע אוּן עֶרְלִיכֶע קִינְדֶער, אִיךְ זָאל זֵיי אוֹיפְצִיעֶן אוֹיפְן עֶרְלִיכְן אִידִישְׁן וֶועג אוּן זֶען אַסַאךְ אִידִישׁ נַחַת פוּן זֵיי. מַיין שְׁטוּבּ זָאל זַיין אָפְן פַאר אַנְדֶערֶע אִידִישֶׁע קִינְדֶער אַרַיינְצוּנֶעמֶען אוֹרְחִים אוּן צוּ טוּן אַסַאךְ צְדָקָה אוּן חֶסֶד.


הֵיילִיגֶער בַּאשֶׁעפֶער, נֶעם אָן מַיין תְּפִלָה, אוּן הֶעלְף מִיר שׁוֹין, אִין זְכוּת פוּן אַלֶע צַדִיקִים וּבִּפְרַט אִין דִי זְכוּת פוּן הֵיילִיגְן רֶבִּי'ן רַבֵּנוּ נַחְמָן בֶּן פֵיגָא זְכוּתוֹ יָגֵן עָלֵינוּ, [אוּן אִין זְכוּת פוּן רַבֵּנוּ אֱלִיעֶזֶר שְׁלֹמֹה בֶּן מְנַחֵם זְאֵב זְכוּתוֹ יָגֵן עָלֵינוּ, וָואס הָאט גֶעמַאכְט דִי תְּפִלָה], אָמֵן כֵּן יְהִי רָצוֹן".


*


דער אייבערשטער זאל העלפן זאלסט האבן הצלחה אין אלע ענינים.

#5285 - נישט בעטן קיין געלט ביים מדריך זיין חתנים וכלות
תודה והודאה, חתונה, שמחות, הדרכות

בעזרת ה' יתברך - יום ה' פרשת לך לך, י"א מר-חשון, שנת תשפ"ד לפרט קטן


 


לכבוד משפחת ... שיחיו, ירושלים


איך האב ערהאלטן אייער בריוו.


אז איר ווילט געבן חתן הדרכה פאר אייער זון החתן נרו יאיר, ווי אזוי מען לערנט אין היכל הקודש - קענט איר זיך ווענדן צום מגיד שיעור האברך משה שמואל נרו יאיר, מגיד שיעור אין היכל הקודש אין ירושלים; ער לערנט מיט אונזערע חתנים פון ארץ ישראל, ער לערנט פינקטליך וואס מוהרא"ש האט געזאגט צו לערנען, אן צולייגן אן אראפנעמען.


בנוגע באצאלן וכו'; מוהרא"ש האט אוועק געשטעלט מען זאל נישט בעטן קיין געלט ביים מדריך זיין חתנים וכלות, דעריבער בעט ער נישט קיין געלט, אבער דאס מיינט נישט אז מען זאל נישט געבן; עס איז ריכטיג צו געבן עפעס, ווייזן אז מען איז מכיר אין די ארבעט וואס ער טוט.


גייט צו די חתונה מיט די ריכטיגע הכנות, מיט תודה והודאה - וועט איר שפירן ביי די שמחה א שטארקע שמחה מיט א העכערקייט; נאר אז מען דאנקט און לויבט - קען מען נעמען די שמחה אזוי ווי מען דארף, אז נישט - דארף מען זיך אנטרינקען מיטן ביטערן טראפ; גייט קוקן ווי אזוי מחותנים זענען ביי זייערע קינדער'ס חתונות, אלע זענען אנגעטרינקען פון גרויס צער.


דער אייבערשטער זאל העלפן איר זאלט האבן הצלחה אין אלע ענינים.

#5284 - געבן פאר יעדן קינד כסדר א גוט ווארט און א שמייכל
התבודדות, חיזוק פאר מלמדים, חיזוק פאר מחנכים

בעזרת ה' יתברך - יום ב' פרשת לך לך, ח' מר-חשון, שנת תשפ"ד לפרט קטן


 


לכבוד ... נרו יאיר, מנהל תלמוד תורה היכל הקודש, קרית ברסלב


שטארק זיך מיט דיין הייליגע ארבעט, און געדענק וואס איז דאס וויכטיגסטע זאך פונעם מנהל; דאס וויכטיגסטע איז - אריינבלאזן א חיות אין די מלמדים, געבן גוטע ווערטער פאר די מלמדים, זיי זאלן טון די ארבעט בנאמנות. אויך איז וויכטיג דו זאלסט האבן א ספעציעלער שייכות מיט יעדע איינציגסטער קינד, געבן פאר יעדן קינד כסדר א גוט ווארט, א שמייכל, און אודאי אויסלערנען דרך ארץ, און אזוי ווייטער.


בנוגע ברענגען א ספעציעלער מלמד פאר עברי, פאר די קינדער וואס האבן נישט אויפגעכאפט אזוי קלאר די עברי, דו פרעגסט ווי אזוי מיר זאלן עס אויסשטעלן; איך וויל עס זאל גיין דורך די מוסד, די מוסד וועט צאלן פארן מלמד און עס דארף גיין דורך די מנהל; פינקטליך די קינדער, און אודאי ווער דער מומחה זאל זיין וכו'.


ובנוגע ווי אזוי מען מאכט אז דער קינד זאל נישט ווערן פארשעמט; מען קען מאכן פאר א קונץ צו קענען ארויסגיין פון כיתה. נאר ווער עס איז וואויל - קען ארויסגיין פון כיתה צו דעם ספעציעלן מלמד.


בנוגע די קינדער וואס ווילן נישט עסן די עסן וואס מען געבט אין חדר, אויב מען קען צווינגען דאס קינד צו עסן; זאל דער מלמד שמועסן מיט די עלטערן, וועט דאס גיין גרינגער.


הויב אן דיין טאג מיט התבודדות; גיי אין א ווינקל, זוך א שטילע פלאץ און שמועס אויס דיין הארץ מיטן אייבערשטן, געב אים איבער דיין טאג, דיין משפחה, און אזוי אויך די גאנצע חדר, אלע תלמידים - וועט דיר אלעס גיין גרינגער.


דער אייבערשטער זאל העלפן זאלסט האבן הצלחה אין אלע ענינים.

#5283 - זיי פון די בחורים וואס זענען מכבד די מגידי שיעורים און רעדן מיט דרך ארץ
תהלים, דרך ארץ, משניות, מעביר סדרה

בעזרת ה' יתברך - יום ב' פרשת לך לך, ח' מר-חשון, שנת תשפ"ד לפרט קטן


 


לכבוד ... נרו יאיר, תלמיד ישיבה קטנה תפארת התורה, קרית ברסלב


איך האב ערהאלטן דיין בריוו.


איך פריי זיך זייער צו הערן אז דו האסט געענדיגט די גאנצע חומש, חמשה חומשי תורה, און לכבוד די יאר האסטו אנגעהויבן נאכאמאל חומש; דו לערנסט יעדן טאג שנים מקרא ואחד תרגום איינגעטיילט לויט די טעג פון די וואך.


שטארק זיך בלימוד התורה, לערן יעדן טאג ח"י פרקים משניות, אויך זאלסטו זאגן יעדן טאג דעם יום תהילים - וועסטו אויסוואקסן א גרויסער צדיק.


פיר זיך מיט דרך ארץ, זיי פון די בחורים וואס זענען מכבד די מגידי שיעורים און רעדן מיט דרך ארץ צו יעדן דערוואקסענעם מענטש.


האסט זייער א שיינע שריפט, שרייב מיר בריוו כאטשיג איין מאל א וואך.


דער אייבערשטער זאל העלפן זאלסט האבן הצלחה אין אלע ענינים.

#5282 - באצאל דיין גאנצע חוב פון שכר לימוד
שכר לימוד, שלום בית, משמש דעם רבי'ן, עצות

בעזרת ה' יתברך - יום ה' פרשת לך לך, י"א מר-חשון, שנת תשפ"ד לפרט קטן


 


לכבוד ... נרו יאיר


שכר לימוד קומט פאר אלעס, ווייל אז דיין קינד'ס מלמד באקומט נישט באצאלט - קען ער נישט זיצן מיט דיין קינד מיט ישוב הדעת; ווי אזוי קען ער לערנען אז עס גייט אריבער וואך נאך וואך און ער באקומט נישט זיין געהאלט?! (שוין אפאר וואכן וואס איך בין נישט מסוגל צו צאלן אונזערע איינגעשטעלטע), וואלטן די עלטערן געצאלט שכר לימוד - וואלט דאס נישט פאסירט.


איך בעט דיר זייער, באצאל דיין גאנצע חוב פון שכר לימוד, בארג געלט צו באצאלן דיין חוב; שכר לימוד איז נישט קיין וויץ, שכר לימוד איז קודש קדשים. אויך זאלסטו העלפן דעם אדמיניסטראטאר האברך רפאל נרו יאיר מיט וואס דו קענסט נאר, צו העלפן די מוסד, ווייל אויב חס ושלום עס וועט ווייטער גיין אזוי - האבן מיר גארנישט; אן די מוסד איז גארנישט דא, אונזער הצלחה איז די מוסד.


איך האב נאך אסאך צו שרייבן, איך דארף לויפן צו די בחורים; זיי ווארטן אויף אביסל חיזוק, זיי זענען אזוי צעבראכן, זיי ווילן חתונה האבן, און קיינער פארשטייט זיי נישט.


רעד שיין אין שטוב, געב גוטע ווערטער, און אז דו קענסט נישט רעדן, ביסט א טרוקענער, א פארמאכטער - זאלסטו דאס דערציילן דעם אייבערשטן, און בעטן פאר דעם, ביז דו וועסט קענען זיך עפענען און שיין רעדן אין שטוב.


דער אייבערשטער זאל העלפן זאלסט האבן הצלחה אין אלע ענינים.

#5281 - עס לוינט נישט רייכערן, אז מען פארלירט די שלום בית
תפילה והתבודדות, שלום בית, רייכערן

בעזרת ה' יתברך - יום ה' פרשת לך לך, י"א מר-חשון, שנת תשפ"ד לפרט קטן


 


לכבוד ... נרו יאיר


עס לוינט נישט רייכערן אז מען פארלירט די שלום בית; אז עס שטערט דיין ווייב אזוי שטארק אז דו רייכערסט די ציגארעטל און די לעקטעריק ציגארעטל, יעדע מאל דו רייכערסט גייט זי אריין אין א שלעכטע גוסטע - לוינט נישט די גאנצע זאך.


בעט דעם אייבערשטן זאלסט קענען אנקומען צו פאלגן דעם רבי'ן און נישט רייכערן.


דער אייבערשטער זאל העלפן זאלסט האבן הצלחה אין אלע ענינים.

#5280 - זע צו לערנען יעדן טאג אביסל פון הייליגן רבינ'ס ספרים
התחזקות, ספרי ברסלב

בעזרת ה' יתברך - יום ה' פרשת לך לך, י"א מר-חשון, שנת תשפ"ד לפרט קטן


 


לכבוד ... נרו יאיר


זע צו לערנען יעדן טאג אביסל פון הייליגן רבינ'ס ספרים; דער רבי האט א כח, ער נעמט א מענטש וואס איז גאר ווייט פון קדושה, וואס ליגט אין שאול תחתית - און איז אים מקרב צום אייבערשטן. דער רבי זאגט (חיי מוהר"ן, סימן ש"י ובהשמטות): "כַּמָּה צֶלֶם אֱלֹקִים הָיוּ מֻנָּחִים בָּרֶפֶשׁ, שֶׁאֲנִי הוֹצֵאתִים מֵהָרֶפֶשׁ וְהַטִּיט שֶׁהָיוּ שָׁם", עס זענען דא פון מיינע מענטשן וואס איך האב זיי ארויסגענומען פון בלאטע און האבן היינט א צלם אלוקים, "הֲלֹא יֵשׁ אֶצְלִי אֲנָשִׁים שֶׁאֵינִי יוֹדֵעַ אִם הַשְּׁאוֹל תַּחְתִּיּוֹת הָיָה דַּי לָהֶם", איך האב דא פון מיינע מענטשן וואס איך ווייס נישט אויב דער שאול תחתית וואלט גענוג געווען פאר זיי, "כִּי גַּם הַשְּׁאוֹל תַּחְתִּיּוֹת הָיָה קָטָן לִפְנֵיהֶם", דער שאול תחתית איז ווייניג געזאגט, "שֶׁאִם הָיָה אֶפְשָׁר לָהֶם לַחְתֹּר תַּחַת שְׁאוֹל תַּחְתִּית הָיוּ חוֹתְרִים", ווען מען וואלט ווען געקענט אויפגראבן א טיפערע פלאץ פון שאול תחתית - וואלט מען דאס ווען געדארפט טון פאר זיי, "וְעַל יָדִי נִתְקָרְבוּ אֵלָיו יִתְבָּרַךְ בְּהִתְקָרְבוּת כָּזֶה שֶׁאֵין לָהֶם לְהִתְבַּיֵּשׁ מִצַּדִּיקִים גְּדוֹלִים", און דורך מיר זענען זיי צוריק געקומען צום אייבערשטן, זיי האבן זוכה געווען צו ווערן אזעלכע צדיקים אז זיי האבן זיך נישט וואס צו שעמען פון די גרויסע צדיקים.


היינט נאכט וועט פארקומען די וועכנטליכע ליל שישי שיעור אין ישיבה, אויך וועט מען דאס קענען מיטהאלטן אין שטעטל, אויך אין מאנסי, קרית יואל, לעיקוואד, סטעטן איילענד, לינדן און אין טאהש.


דער אייבערשטער זאל העלפן זאלסט האבן הצלחה אין אלע ענינים.

#5279 - באצאל דיין חוב פון שכר לימוד, און צאל אויך אויף פאראויס
שכר לימוד, מוסדות, דף גמרא

בעזרת ה' יתברך - יום ד' פרשת לך לך, י' מר-חשון, שנת תשפ"ד לפרט קטן


 


לכבוד ... נרו יאיר


הער ווערטער פון רבי נתן, דער הייליגער רבי נתן האט געזאגט: "כל זמן מען וועט זיך האלטן ביים הייליגן רבי'ן, אפילו דער גרעסטער בעל עבירה - וועט מען אלעס פארעכטן". אזוי ווי דער הייליגער זוהר זאגט די וואך אין די פרשה (דף עט.): "כָּל זִמְנָא דְּהֲוָה לוֹט בַּהֲדֵיהּ", די גאנצע צייט וואס לוט איז געווען מיט אברהם אבינו, "לָא אִתְחַבַּר בַּהֲדֵי רַשִּׁיעַיָּא", האט ער זיך נישט באפריינדעט מיט די רשעים, "כֵּיוָן דְּאִתְפְּרַשׁ מִנֵּיהּ", און ווי נאר ער האט זיך אפגעשיידט פונעם צדיק אברהם אבינו, "מַה כְּתִיב", וואס שטייט? "'וַיִּבְחַר לוֹ לוֹט אֶת כָּל כִּכַּר הַיַּרְדֵּן', וּכְתִיב 'וַיֶאֱהַל עַד סְדוֹם', מַה כְּתִיב בַּתְרֵיהּ 'וְאַנְשֵׁי סְדוֹם רָעִים וְחַטָּאִים לַה' מְאֹד'", איז ער אנגעקומען צו די רשעים פון סדום.


איך וויל דיר זאגן וואס גייט יעצט פאר ביי אונז אין די מוסד, מען צאלט שוין נישט אפאר וואכן די איינגעשטעלטע, וויל איך דיר בעטן זאלסט לייגן שכר לימוד די ערשטע זאך צו באצאלן; וואלטן אלע עלטערן געצאלט שכר לימוד - וואלט אזא זאך נישט פאסירט.


עס איז נישט גערעכט ווען מען געבט אויס געלט בשעת מען קומט געלט פאר שכר לימוד; רוף אריין אין אפיס און באצאל דיין חוב און צאל אויף פאראויס.


נאך א זאך, לערן די בלאט גמרא יעדן טאג, די היינטיגע דף איז מסכת קדושין דף עג; זיי נישט מוותר אויף דעם, זאל זיין וואס זאל זיין.


אם ירצה ה' קומענדיגע וואך וועלן מיר מסיים זיין מסכת קדושין, חצי ש"ס.


דעם שבת וועל איך אם ירצה ה' זיין אין וויליאמסבורג.


דער אייבערשטער זאל העלפן זאלסט האבן הצלחה אין אלע ענינים.

#5278 - עס איז נישט געזונט צו זיין צוגעקלעבט צום טעלעפאן
חינוך הילדים, שלום בית, צדיקים, פרנסה, טעלעפאן, ישיבה, ליצנות, התבודדות

בעזרת ה' יתברך - יום ד' פרשת לך לך, י' מר-חשון, שנת תשפ"ד לפרט קטן


 


לכבוד ... נרו יאיר


מיין ליבער ברודער, מיין הארציגער חבר, וועק זיך אויף פון שלאף; עס איז נישט געזונט צו זיין צוגעקלעבט צום טעלעפאן, קוקן נייעס, קוקן די באל געים, קוקן סטעטוס וכו' וכו'; עס איז נישט גוט - נישט פאר שלום בית, נישט פאר חינוך הילדים, נישט פאר זיין ערליך, עס מאכט א חורבן אין יעדע פינטל פון לעבן.


ווען וועסטו זיך כאפן אז דו ביסט נישט אין ארדענונג מיטן זיין צוגעקלעבט צו די טעלעפאן פיר און צוואנציג שעה? ווען?! ווען דיינע קינדער וועלן אפלאזן אידישקייט? ווען דיינע קינדער וועלן אנטלויפן פון שטוב? ווען? זאג מיר, ווען וועסטו צוריק ווערן דיך?!


מילא דיין ווייב, זי איז דאך ביי דיר נישט ווערד אז דו זאלסט צוליב איר זיך טוישן, מילא אידישקייט איז אויך נישט אינטערעסאנט, שמירת עיניים איז אפגערעדט; ליבער ברודער - אבער פאר דיינע קינדער, פאר דיין שטוב...


זעכציג יאר צוריק האט דער הייליגער רבי פון סאטמער זכותות יגן עלינו אזוי געוויינט מען זאל נישט ארייננעמען אין שטוב טעלעוויזשן, די וואס האבן געפאלגט - די האבן איבערגעלאזט ערליכע אידישע דורות, און די אויבער חכמים האבן היינט אפשר אן אייניקל וואס גייט פאר איין שעה זונטאג אין א היברו דעי-סקול; אזוי איז היינט, די וואס הערן זיך צו בקול הצדיקים, מען טיילט אפ די שטוב פון די פרנסה; פרנסה איז איין זאך און די שטוב איז א צווייטע זאך, און אזוי אויך אין שול, מען טיילט אפ די פרנסה פון די שול, אין שול האט מען נישט די אפיס מיט די נייעס, וויצן וכו' וכו'; ווען מען דאווענט פארן אייבערשטן ברענגט מען נישט מיט זיך דעם טעלעפאן – די וועלן האבן ליכטיגע ערליכע דורות.


גיי שריי צום אייבערשטן ער זאל מאכן א נס דו זאלסט האבן די כוחות צו געבן א דריי דיין לעבן, דיין שטוב, דיינע חברים - אויף די גוטע זייט.


איך גיי אריבער גוטע ציפעדיגע טעג, אבער דאס שטעלט מיך נישט אפ פאר קיין איין רגע פון ווייטער טון וואס מוהרא"ש האט מיר געבעטן טון; סיי מיט די בחורים, סיי מיט די קינדער. די ישיבה איז אין א מצב וואס איז נאכנישט געווען, מיר זענען אריין אין די זיבעצנסטע יאר כמנין טו"ב, עס זענען אריינגעקומען פרישע בחורים, און אזוי אויך די בחורים פון פאריאר - אלע לערנען מיט אזא התמדה, אלע לערנען יעדן טאג חומש, משניות, גמרא, תהילים, דעם רבינ'ס ספרים. נישטא קיין בחורים וואס זענען איינגעטינקען אין פאליטיק, נישטא די וואס זענען פארנומען מיט לשון הרע און ליצנות. איך האב אסאך געבעטן ראש השנה אין אומאן אז היכל הקודש זאל זיך אויסרייניגן פון לצים, ברוך ה' צוביסליך ווערט עס צוריק שיין און ריין, די לצים אנטלויפן און די ערליכע בלייבן.


דער אייבערשטער זאל העלפן זאלסט האבן הצלחה אין אלע ענינים.

#5277 - ווי אזוי שמייכלט מען ווען מען האט אזויפיל שוועריקייטן?
שמחה, אמונה, התחזקות, נסיונות

בעזרת ה' יתברך - יום ג' פרשת לך לך, ט' מר-חשון, שנת תשפ"ד לפרט קטן


 


לכבוד ... נרו יאיר


ליבער ברודער, דראפע זיך און דערהאלט זיך. דער רבי האט געזאגט פאר רבי נתן (חיי מוהר"ן, סימן תקנה): "דו ווייסט וועם דער אייבערשטער האט ליב? דער אייבערשטער האט ליב א געפרעגלטן איד"; א מענטש וואס עס גייט אריבער אויף אים ביטערע שווערע נסיונות און ער דערהאלט זיך, אים האט דער אייבערשטער ליב.


שטארק זיך מיט אמונה פשוטה; אפילו עס גייט אויף דיר אריבער שוועריקייטן און דו שפירסט אז דו קענסט עס נישט אויסהאלטן. דער רבי האט געזאגט פאר רבי נתן (שיחות הר"ן, סימן רעט): "אז עס איז גאר ביטער איז מען זיך אינגאנצן מבטל", האט רבי נתן געפרעגט דעם רבי'ן: "אֵיךְ מְבַטְּלִין עַצְמוֹ", ווי אזוי איז מען זיך מבטל? האט דער רבי געזאגט: "מען פארמאכט זיך דאס מויל און די אויגן – דאס איז ביטול".


איך בין זייער פארנומען, איך מוז מקצר זיין; אייך זאך קען איך דיר זאגן, זעסט מיין שמייכל? וואס ווייסטו וואס טוט זיך אונטער די שמייכל? איך בין אזוי צעבראכן איך קען דיר נישט שרייבן וואס גייט אריבער אויף מיר, וואס טו איך? איך טו וואס מוהרא"ש האט מיר געלערנט; גיין צום אייבערשטן, אים אלעס דערציילן און אים בעטן אזוי ווי או ארעמאן בעט זיך פאר א נדבה, און פון אינדרויסן דערהאלט איך זיך.


דער אייבערשטער זאל העלפן זאלסט האבן הצלחה אין אלע ענינים.

#5276 - וואס זיך פארצונעמען לכבוד די בת מצוה
נעגל וואסער, קריאת שמע

בעזרת ה' יתברך - ב' פרשת לך לך, ט' מר-חשון, שנת תשפ"ד לפרט קטן


 


... תחי'


איך האב ערהאלטן אייער בריוו.


יעצט ווען איר זענט געווארן א בת מצוה - זאלט איר זיך פארנעמען נישט אראפצוגיין פון בעט אן נעגל וואסער, אויך זאלט איר ליינען קריאת שמע איידער איר לייגט זיך שלאפן - אין א סידור.


דער אייבערשטער זאל אייך געבן לאנגע געזונטע יארן מיט שמחה.





 


 





 

#5275 - וויפיל דו ביסט נאר געפאלן, דער אייבערשטער קען אויך דיר העלפן
התחזקות, תשובה, משניות, עבירות, יאוש

בעזרת ה' יתברך - יום ג' פרשת לך לך, ט' מר-חשון, שנת תשפ"ד לפרט קטן


 


לכבוד ... נרו יאיר


אפילו דו ביסט אזוי אראפגעפאלן רחמנא לצלן, דו ביסט אזוי פארכאפט ביי די קליפות, דיינע אויגן זענען פארשמירט מיט קוקן ... רחמנא לצלן, דיין מח איז אזוי פארברענט; מיט דעם אלעם זאלסטו זיך נישט מייאש זיין, ווייל דער אייבערשטער איז זייער גרויס און ער קען דיר אויך העלפן.


נעם די עצה פון מוהרא"ש, וואס האט גענומען די עצה פון רבי'ן, מאך זיך א שיעור אין משניות; זאג יעדן טאג אפאר פרקים משניות. דער רבי זאגט (שיחות הר"ן, סימן יט): "שֶׁאֲפִילּוּ אוֹתָן הָאֲנָשִׁים הָרְחוֹקִים מִן הַקְּדֻשָּׁה מְאֹד, שֶׁנִּלְכְּדוּ בִּמְצוּדָה רָעָה, עַד שֶׁרְגִילִין בַּעֲבֵרוֹת חַס וְשָׁלוֹם רַחֲמָנָא לִצְלָן", אפילו א מענטש וואס איז זייער ווייט פון קדושה - ער טוט עבירות רחמנא לצלן, און ער איז שוין אראפגעפאלן אין שאול תחתית, "אַף עַל פִּי כֵן, הַכֹּחַ שֶׁל הַתּוֹרָה גָּדוֹל כָּל כָּךְ, עַד שֶׁיְּכוֹלָה לְהוֹצִיא אוֹתָם מִן הָעֲבֵרוֹת שֶׁרְגִילִין בָּהֶם חַס וְשָׁלוֹם, וְאִם יַעֲשׂוּ לָהֶם חֹק קָבוּעַ וְחִיּוּב חָזָק לִלְמֹד בְּכָל יוֹם וָיוֹם כָּךְ וְכָךְ, יִהְיֶה אֵיךְ שֶׁיִּהְיֶה, בְּוַדַּאי יִזְכּוּ לָצֵאת מִמְּצוּדָתָם הָרָעָה עַל יְדֵי הַתּוֹרָה, כִּי כֹּחַ הַתּוֹרָה גָּדוֹל מְאֹד", אויב וועט ער זיך מאכן א קביעות צו לערנען יעדן טאג 'כך וכך' - וועט ער סוף כל סוף ארויסגיין פון זיין בלאטע, ווייל די כח פון תורה איז אזוי גרויס, אז עס נעמט ארויס דעם מענטש פון זיין שלעכטס.


זיי זיך נישט מייאש.


איך בין זייער פארנומען, איך מוז מקצר זיין.


דער אייבערשטער זאל העלפן זאלסט האבן הצלחה אין אלע ענינים

#5274 - איך האב זייער הנאה געהאט צו זיין א שבת ביי מיינע עלטערן
כיבוד אב ואם, שמחה, שבת קודש, ספרי ברסלב, לשון הרע, אחדות, דף גמרא, שבועות

בעזרת ה' יתברך - יום א' פרשת לך לך, ז' מר-חשון, שנת תשפ"ד לפרט קטן


 


לכבוד ... נרו יאיר


דעם פארגאנגענעם שבת פרשת נח בין איך געווען ביי מיינע עלטערן, איך האב זייער הנאה געהאט צו זיין א שבת ביי זיי, איך האב זייער אסאך קונה געווען ווי צו פירן א שבת טיש מיט שמחה. מיין טאטע שליט"א מאכט הערליכע סעודות; מען זינגט, מען רעדט דברי תורה, אויך מאכט מען פרייליך פאר די קינדער, אלע זיצן פול מיט שמחה.


שבת נאכמיטאג בין איך געווען אין אונזער שטיבל, מען האט אפגעשמועסט אז עס וועט זיין א שיעור אום פינף דרייסיג. מיר האבן גערעדט פון די בלעטל וואס די פייגל האט צוריק געברענט אין איר מויל, און אזוי האט נח געוואוסט אז מען קען שוין ארויסגיין, עס איז מער נישט קיין סכנה. דאס מיינט מען די בלאט גמרא; אז מען לערנט יעדן טאג א בלאט גמרא, אפילו אן פארשטיין, מען זאגט די ווערטער - דעמאלט ווערט מען נישט פארשוועמט אינעם מבול, אזוי אויך די בלעטל פון רבינ'ס התחזקות און עצות.


מיר האבן זיך זייער מחזק געווען צו לערנען דעם רבינ'ס ספרים, אזוי ווי דער הייליגער רבי נתן האט געזאגט פאר זיין הסתלקות: "עזרא הסופר גייט אוועק פון די וועלט, (עזרא הסופר איז נסתלק געווארן עשרה בטבת, רבי נתן האט מרמז געווען אויף זיך אז ער האט געהאט נשמת עזרא הסופר) און טריף פסול איז זיך מתגבר, אזויפיל ווי עס איז היינט דא אלפים ורבבות טריף פסול; נאר איך האף, אז איין בלעטל פון רבינ'ס ספרים וועט זיין א תיקון אויף אלסדינג", דאס איז די בלעטל וואס די טויבעלע האט געברענגט פאר נח, אים ווייזן אז עס וועט קומען א רבי וואס וועט ראטעווען די וועלט פון ווערן פארשוועמט.


עס איז געווען זייער געשמאק צו זיצן מיט אנשי שלומינו. די בארא פארקער חבריא איז זייער א שיינע, מען האט זיך ליב, מען שפירט דאס גלייך ווי נאר מען קומט אריין אין שטיבל. מען דארף אבער אסאך תפילה נישט צו ווערן פארשלעפט פון די אלע לשון הרע'ס וואס מען רעדט אויפן רבי'ן, מען דארף געדענקען וואס איז אריבער אויף רבי נתן און וואס האט אים דערהאלטן ווען ער האט געהערט אלע לשון הרע'ס. ווען רבי נתן איז געקומען דעם ערשטן ראש השנה צום רבי'ן, האט דער רבי געזאגט די תורה פון ליקוטי מוהר"ן (חלק א', סימן ה'); פאר רבי נתן איז פארענטפערט געווארן א שטארקע קשיא, עס האט אים לאנגע יארן געשטערט 'וואס איז די זאך פון מחלוקות אויף צדיקים? וואס רעדט מען אויף צדיקים, וואס דארף מען הערן נישט גוטע זאכן?' און די ווערטער וואס דער רבי האט דעמאלט געזאגט "וְתַאֲמִין, כִּי כָּל מַצּוּתָא וּמְרִיבָה שֶׁיֵּשׁ בֵּין הַצַּדִּיקִים הַשְּׁלֵמִים אֵין זֶה אֶלָּא כְּדֵי שֶׁיְּגָרְשׁוּ סִטְרִין אָחֳרָנִין", דו דארפסט גלייבן אז די אלע מחלוקות וואס איז דא צווישן די צדיקים דאס איז נאר ווייל מען וויל דיך פארטרייבן פון זיי, "כְּשֶׁאַתָּה שׁוֹמֵעַ מְרִיבוֹת שֶׁבֵּין הַצַּדִּיקִים תֵּדַע, שֶׁזֶּה מַשְׁמִיעִין אוֹתְךָ תּוֹכָחָה עַל שֶׁפָּגַמְתָּ בְּטִפֵּי מֹחֲךָ", ווען דו הערסט רעדן אויף צדיקים זאלסטו וויסן אז דאס איז נאר ווייל מען וויל דו זאלסט תשובה טון אויף וואס דו האסט פוגם געווען; רבי נתן האט געזאגט: "ווען איך האב געהערט די תורה פון רבי'ן איז מיר גלייך פארענטפערט געווארן פארוואס מען רעדט אויף צדיקים און מען קריגט זיך השם ישמרינו, נאר מיך צו פארטרייבן, אז איך בין נישט ראוי צו זיין צווישן זיי".


איך בין צוריק געגאנגען צו מיין טאטע דאווענען, ווייל דאס איז מיין מצוה פון כיבוד אב ואם. אפילו אין די צייטן וואס איז א חשיבות צו דאווענען מיט אנשי שלומינו, ווי צום ביישפיל יום טוב שבועות; אויב בין איך איינגעשטאנען ביי מיינע עלטערן - בין איך געבליבן דאווענען ביי זיי צוליב כיבוד אב ואם. איין יאר האב איך זייער געוואלט דאווענען מיט מוהרא"ש יום טוב שבועות, איך האב געוואלט האבן די זכות פון ניצול ווערן פון עולם התוהו, וואס דער רבי האט געזאגט, ווער עס וועט קומען צו אים אין די דריי זמנים 'ראש השנה, שבת חנוכה און שבועות' - וועט געראטעוועט ווערן פון עולם התוהו, בין איך געגאנגען דאווענען ותיקין ביי מוהרא"ש, און נאך ותיקין בין איך געבליבן אויף און מיטגעדאווענט ביי מיין זיידע (נישט איבער געדאווענט, נאר זיך מתבודד געווען אפאר שעה אונטערן טלית). איך האב געוויסט אז אויב שטיי איך איין ביי מיינע עלטערן - דארף איך זיי זייער מכבד זיין, און אז זיי וועט שטערן אז איך גיי דאווענען ערגעץ אנדערש - בין איך געבליבן אויף וכו'.


שבת אינדערפרי בין איך אויך געגאנגען צו אונזער שטיבל, איך האב געוואלט אפילו פאר אפאר מינוט זיצן אין די פיר ווענט פון היכל הקודש, לערנען אביסל מיינע שיעורים, אבער עס איז געווען פארשפארט; בין איך צוריק געגאנגען, איך האב געלערנט מיינע שיעורים; ח"י פרקים משניות, יום תהילים, גמרא, זוהר, ועוד - ביי מיין טאטע אין שול.


דיר בעט איך זייער, רוף דיינע עלטערן יעדן טאג, און אז דו וואוינסט נעבן זיי - זאלסטו יעדן טאג זיי גיין באגריסן, אפילו פאר א מינוט, גיין זאגן "א גוט מארגן", אדער "א גוטן טאג", אדער "א גוטן אווענט", מחי' זיין עלטערן און ארויסהעלפן מיט וואס זיי דארפן.


דער אייבערשטער זאל העלפן זאלסט האבן הצלחה אין אלע ענינים.

#5273 - וועק זיך אויף, גיי אין שול, טו אן תפילין, און גיי מיט א טלית קטן
חינוך הילדים, עבודת השם, תשובה, דאווענען, מנין, תפלין, ציצית

בעזרת ה' יתברך - יום ד' פרשת לך לך, י' מר-חשון, שנת תשפ"ד לפרט קטן


 


לכבוד מיין טייערער ליבער ... נרו יאיר


איך בעט דיר זייער, וועק זיך אויף, הויב אן צוריק צו דינען דעם אייבערשטן; גיי אין שול יעדן טאג, טו אן די הייליגע תפילין, אויך גיי מיט א טלית קטן.


זאלסט זיך מוסר נפש זיין צו גיין אין שול דאווענען די דריי תפילות, שחרית, מנחה און מעריב. דער הייליגער זוהר זאגט (וירא, דף קה.), אויפן פסוק (בראשית יח, לב): "לֹא אַשְׁחִית בַּעֲבוּר הָעֲשָׂרָה", אויב א איד קומט אין שול דאווענען מיט מנין, זאגט דער אייבערשטער 'איך וועל אים נישט שטראפן בדינו של גיהנום, 'בעבור העשרה', בזכות דאווענען מיט מנין".


נאך אביסל גייסטו מאכן פיאות פאר דיין זון נרו יאיר, און אים אנטון א טלית קטן; דארף דער טאטע גיין מיט א טלית קטן, אז די קינדער זאלן זיין גוטע אידן.


שרייב מיר צוריק אויב דו גייסט שוין צוריק אין שול דאווענען און אנטון תפילין.


דיין ראש ישיבה וואס ליב דיך.

#5272 - די שרעקעדיגע מלאכים וואס קומען צום מענטש וואס שמירט די נעגל
צניעות, נעגל וואסער, נעגל

בעזרת ה' יתברך - יום ד' פרשת לך לך, י' מר-חשון, שנת תשפ"ד לפרט קטן


 


מרת ... תחי', קרית ברסלב


איר האט מיר געבעטן חיזוק אויף נישט שמירן די נעגל, עס קאכט אין אייך א פייער צוריק אנהויבן שמירן די נעגל; וואס זאל איך אייך זאגן, וואלט איר געזען די שרעקעדיגע מלאכים וואס קומען צום מענטש וואס שמירט די נעגל – וואלט איר גע'חלש'ט פון גרויס פחד; וואלט איר געזען די גרויסע פארציקנדע וועלף וואס רינגלען ארום די מיידל און פרוי וואס שמירט די נעגל – וואלט איר פון פחד געשטארבן; איז וואס ווילט איר האבן די צרות? וואס דארפט איר ארום אייך די קליפות, שדים?


ענדערש הויבט אן - אנשטאט שמירן די נעגל - מאכט נעגל וואסער; זייט מקפיד נישט אראפגיין פון בעט אן אפגיסן נעגל וואסער. אויך אייערע קינדער זאלט איר אפגיסן נעגל וואסער, וועלן זיי אויפוואקסן ערליך און הייליג.


זייט שטארק מיט אייער נדר, וואס איר האט צוגעזאגט פארן אייבערשטן נישט צו שמירן די נעגל; בזכות דעם וועט איר זוכה זיין צו זיצן אין גן עדן מיט די ערליכע הייליגע אידישע פרויען.

#5271 - דו קענסט נאך האבן א זיסע לעבן
שלום בית, בית המדרש, מורה דרך, דאווענען, יאוש, דף גמרא

בעזרת ה' יתברך - יום ד' פרשת לך לך, י' מר-חשון, שנת תשפ"ד לפרט קטן


 


לכבוד מיין טייערער ליבער ... נרו יאיר


פארליר זיך נישט, געב נישט אויף, דו קענסט נאך האבן א זיסע לעבן מיט דיין ווייב. איך וויל רעדן מיט אייך ביידע, בדרך כלל נעם איך אויף זונטאג. לאז מיר וויסן אויב איר קענט קומען אינאיינעם, איך וועל מאכן צייט פאר ענק.


שטארק זיך, גיי אין שול יעדן טאג דאווענען די דריי תפילות, אויף דעם זאלסטו זיך פארלייגן. אפילו עס איז שווער, אפילו דו ביסט אפגעמאטערט און דו ווילסט גיין שלאפן – גיי דאווען מעריב דוקא אין שול, אזוי אויך אינדערפרי זאלסטו נישט גיין ארבעטן – נאר נאכן דאווענען.


אלעס וועט גיין אנדערש, די לעבן ווערט אזוי גוט ווען מען נעמט אריין דעם אייבערשטן, וועסט זען א ישועה אין יעדע פרט.


למען השם זאלסטו טון וואס שטייט אינעם בריוו, וועסטו מצליח זיין.


מיר ענדיגן יעצט מסכת קידושין און מיר הויבן אן מסכת בבא קמא, כאפ זיך מיט, לערן יעדן טאג א בלאט גמרא.





 


 





 

#5270 - קיינער פארשטייט נישט די ווייטאג פון א בחור וואס וויל חתונה האבן
תפילה והתבודדות, בחור, שידוכים, התחזקות, ריינקייט, חתונה

בעזרת ה' יתברך - יום ד' פרשת לך לך, י' מר-חשון, שנת תשפ"ד לפרט קטן


 


לכבוד מיין טייערער ליבער ... נרו יאיר, תלמיד ישיבת תפארת התורה


איך האב ערהאלטן דיינע בריוו.


וואס קען איך דיר זאגן? וואס איז דא צו זאגן? די צער פון א בחור איז נישט צו פארשטיין, עד כדי כך, מוהרא"ש זאגט (ארך אפים, אות סבלנות לבחור): "אין צער כצערו של בחור, ואף אחד בעולם מבין את הצער של רווק", קיינער פארשטייט נישט די ווייטאג פון א בחור וואס וויל חתונה האבן און וויל זיין אפגעהיטן בשמירת הברית – און עס גייט אים נישט, ער האלט אין איין פוגם זיין רחמנא לצלן.


גיי התבודדות יעדן טאג און וויין צום אייבערשטן, בעט אים ער זאל רחמנות האבן אויף דיר. בעט אין דיין שפראך, אין אידיש, אייגן געמאכטע תפילות. לאז נישט אפ די שווערד פון תפילה – וועסטו מנצח זיין, וועסט אראפנעמען אלע דינים פון דיר און זוכה זיין צו א שידוך בקרוב.


האלט זיך פריש, לאז זיך נישט נאך. בייט יעדן טאג די וועש, גיי נישט צוויי טעג מיט די זעלבע וועש.


אויך זאלסטו זיך אפוואשן יעדן טאג און זיך צוזאמנעמען די פיאות, די בארד.


גיי אנגעטון ריין, אן קיין פלעקן.

#5269 - נאכ'ן אלעס פארלירן, זאל מען בלייבן פרייליך און זיך שטארקן מיט אמונה
שמחה, אמונה, התחזקות, סיפורי צדיקים

בעזרת ה' יתברך - יום ד' פרשת לך לך, י' מר-חשון, שנת תשפ"ד לפרט קטן


 


מיין טייערער ליבער ... נרו יאיר, מאנסי


העיקר מה שקורין "זיך דערהאלטן"; דאס איז די שיינקייט און גרויסקייט פונעם איד, ווען ער דערהאלט זיך און גייט נישט אוועק פון די אמונה.


מוהרא"ש דערציילט פונעם חסיד רבי מענדל פוטערפאס זכרונו לברכה מחסידי חב"ד, ער איז געווען אין סיביר. עס איז געקומען די הייליגע טעג, ער האט גארנישט געהאט, נישט קיין שופר, נישט קיין ד' מינים, האט ער געטראכט 'א סוכה קען איך מאכן', ער האט שווער געארבעט צוזאמצונעמען צווייגן און שטילערהייט געבויט א קליינע סוכה'לע. סוכות ביינאכט, קיינער זעט נישט, גייט ער שטילערהייט צום סוכה מיט א שטיקל ברויט, מקיים זיין די מצוה פון (ויקרא כג, מב): "בַּסֻּכֹּת תֵּשְׁבוּ שִׁבְעַת יָמִים, כָּל הָאֶזְרָח בְּיִשְׂרָאֵל יֵשְׁבוּ בַּסֻּכֹּת", און ער זעט נישט קיין שום שפיר פון א סוכה... זעט אויס א ווינט האט דאס צעווארפן, עס איז גארנישט געבליבן... האט רבי מענדל זכרונו לברכה געטראכט: 'א שופר האב איך נישט געהאט, אויך נישט קיין אתרוג, לולב וכו', אויך נישט א סוכה, נאך איין זאך האב איך, איך קען זיין פרייליך, מקיים זיין די מצוה פון שמחה, זאל איך יעצט דאס אויך נישט טון?' האט ער אנגעפאנגען טאנצן.


דאס איז א טיפער לימוד פאר אונז, אז מיר זעען זיך מיר האבן גארנישט, מיר האבן אלעס פארלוירן – זאל מען בלייבן פרייליך און זיך שטארקן מיט אמונה.





 


 





 

#5268 - בעטן דעם אייבערשטן פאר גוטע שכנים און חברים מיט אמונת חכמים
חברים, שכנים, ליצנות

בעזרת ה' יתברך - יום א' פרשת לך לך, ז' מר-חשון, שנת תשפ"ד לפרט קטן


 


לכבוד מיין טייערער ... נרו יאיר, קרית ברסלב


"אִם לַלֵּצִים", אויב א מענטש דרייט זיך מיט לצים, "הוּא יָלִיץ", וועט ער אויך ווערן א לץ, "וְלַעֲנָוִים", און אז מען דרייט זיך מיט ערליכע אידן, - "יִתֶּן חֵן", וועט ער אויך ווערן אן ערליכער איד און געפונען חן אינעם אייבערשטנ'ס אויגן (משלי ג, לד).


ווייל א מענטש ווערט נאכגעשלעפט נאך חברים און שכנים, דעריבער דארף מען אסאך בעטן דעם אייבערשטן פאר גוטע שכנים און גוטע חברים; שכנים און חברים וואס האבן אמונת חכמים, וואס שפעטן נישט פון ערליכע אידן, און אויב מען הערט שפעטן פון צדיקים וואס זענען מגלה ומפרסם דעם אייבערשטן – זאל מען אנטלויפן פון זיי, און וויינען צום אייבערשטן מען זאל נישט אננעמען די ליצנות, לשון הרע – אויף צדיקים, נאר זיין מיט ערליכע חברים, והבן למעשה.