בריוון פונעם ראש ישיבה שליט"א

#4261 - וואס ווייסטו וואס דו קומסט אפ מיט די יסורים?
תפילה והתבודדות, צרות, אמונה, התחזקות, רפואה, נחת, קשיות

בעזרת ה' יתברך


יום א' פרשת ויחי, ח' טבת, שנת תשפ"ג לפרט קטן


 


לכבוד ... נרו יאיר


איך בעט דיר זייער, שטארק זיך זייער מיט אמונה, זיי מקבל אויף זיך אלעס וואס דער אייבערשטער מאכט. מיר ווייסן נישט דעם אייבערשטנ'ס דרכים; דאס וואס דו גייסט אריבער, די שרעקליכע פיין, דאס איז זיכער אז דער אייבערשטער האט דיך ליב און ער וויל דיר נאר מאכן גוט, און פארוואס דו דארפסט אזוי ליידן? דאס איז פון די באהאלטענע זאכן וואס מיר ווייסן נישט.


זיי גוט-מוטיג, לאז זיך נישט פאלן; וואס ווייסטו וואס דו קומסט אפ מיט די יסורים? די הייליגע חכמים זכרונם לברכה זאגן (שוחר טוב, צד): "צֵא וּרְאֵה, אֵי זֶה מֵהֶן מְבִיאָה לְחַיֵּי הָעוֹלָם הַבָּא", וואס ברענגט דעם מענטש ער זאל זוכה זיין צו זיין א בן עולם הבא? "הֱוֵי אוֹמֵר, הַיִּסּוּרִין", ליידן יסורים, "שֶּׁהַקָּדוֹשׁ בָּרוּךְ הוּא מְיַחֵל שְׁמוֹ עַל מִי שֶׁיִּסּוּרִין בָּאִין עָלָיו", ווייל דער אייבערשטער איינציגט און מאכט רוען זיין נאמען אויף די מענטשן וואס ליידן ווייטאג.


נאך זאגן זיי (ברכות ה.): "כֹּל שֶּׁהַקָּדוֹשׁ בָּרוּךְ הוּא חָפֵץ בּוֹ", וועם דער אייבערשטער האט ליב, "מְדַכְּאוֹ בְּיִסּוּרִים", ברענגט ער אויף אים יסורים, "וְאִם קִבְּלָם בְּאַהֲבָה", און אויב מען נעמט דאס אן מיט ליבשאפט, "יִרְאֶה זֶרַע", וועט מען זען דורות, "יַאֲרִיךְ יָמִים", מען וועט האבן אריכות ימים.


נאך זאגן די הייליגע חכמים (שבת פח:): "עוֹשִׂין מֵאַהֲבָה", די וואס דינען דעם אייבערשטן מיט ליבשאפט, "וּשְׂמֵחִים בְּיִּסּוּרִין" און זיי האבן נישט קיין טענות אויפ'ן אייבערשטן, זיי פרייען זיך מיט וואס דער אייבערשטער טוט מיט זיי, "עֲלֵיהֶן הַכָּתוּב אוֹמֵר" אויף זיי זאגט דער פסוק (שופטים ה, לא): "וְאֹהֲבָיו כְּצֵאת הַשֶּׁמֶשׁ בִּגְבֻרָתוֹ", זיי זענען די ליבהאבער פונעם אייבערשטן, עיין שם.


דיינע קינדער זארגן זייער פאר דיר, זיי בעטן מיר איך זאל דיר שרייבן, איך זאל דיך מחזק זיין. דו האסט טייערע קינדער, זיי לערנען און דאווענען און פירן זיך מיט יראת שמים. איך פרוביר צו מאכן פאר זיי שידוכים, איך האף צו זיין דער גוטע שליח פון הימל זיי צו העלפן.


אז דו קענסט נישט אראפגיין פון בעט, דו קענסט זיך נישט באוועגן - זאלסטו דארט רעדן צום אייבערשטן, דער אייבערשטער געפונט זיך נעבן דיר. חכמינו זכרונם לברכה זאגן (שבת יב:): "שְׁכִינָה לְמַעְלָה מְרַאֲשׁוֹתָיו שֶׁל חוֹלֶה", די שכינה רוט אויפ'ן קאפ פונעם חולה; רעד צום אייבערשטן אין בעט, שמועס מיט אים, און בעט אים ער זאל דיר געבן כח צו קענען ביישטיין און נישט האבן קיין קשיות אויף די אמונה.


דער עיקר זאלסטו זיך שטארקן, זאלסט וויסן אז דער אייבערשטער האט דיך ליב, און דאס וואס גייט אריבער - דאס איז זאכן וואס מיר קענען נישט פארשטיין.

#4260 - די וועלט איז דער גיהנום אליינס
צרות, התחזקות, הפצה, עבודת השם, לימוד התורה, מנהגים, תעניתים, דאווענען, מוהרנ"ת ז"ל, עשרה בטבת

בעזרת ה' יתברך


יום ב' פרשת ויחי, ט' טבת, שנת תשפ"ג לפרט קטן


 


לכבוד ... נרו יאיר


יעדער איינער מוטשעט זיך. דער הייליגער רבי זאגט (לקוטי מוהר"ן חלק ב', סימן קיט) עס איז נישטא קיין מענטש וואס זאל נישט האבן קיין יסורים, אויך די גרויסע עשירים זענען פול מיט יסורים, אזוי ווי עס שטייט (איוב ה, ז): "אָדָם לְעָמָל יוּלָד", א מענטש איז באשאפן געווארן זיך צו מוטשען, "קְצַר יָמִים", דאס לעבן פון א מענטש איז ווייניג, "וּשְׂבַע רֹגֶז", און פול מיט ווייטאג, אזוי אויך זאגט שלמה המלך (קהלת ב, כג): "גַּם כָל יָמָיו", דאס גאנצע לעבן, "כַּעַס וּמַכְאוֹבוֹת", איז פול מיט כעס און ווייטאג; עס איז נישטא קיין שום עצה וואו צו אנטלויפן, נאר צום אייבערשטן און צו די תורה.


וואויל איז דעם מענטש וואס לערנט יעדן טאג און גייט אין שול דאווענען דריי מאל א טאג, דאס וועט בלייבן; "נאר דאס איז יא און מען קען עס באקומען". היינט נאכט איז די יארצייט פון הייליגן רבי נתן זכרונו לברכה, ער פלעגט זאגן: "די וועלט איז נישט און מען קען זי נישט באקומען, תורה ותפילה איז יא און מען קען איר קריגן". די וועלט איז נישט, דער רבי זאגט (לקוטי מוהר"ן חלק ב', סימן קיט): "אֶפְשָׁר יֵשׁ גַּם עוֹלָם הַזֶּה גַּם כֵּן בְּאֵיזֶה עוֹלָם", אפשר איז דא אויבן אין הימל א וועלט וואס הייסט 'עולם הזה', "כִּי בְּכָאן נִרְאֶה שֶׁהוּא הַגֵּיהִנּוֹם", דא איז דער גיהנום אליינס, "כִּי כֻלָּם מְלֵאִים יִסּוּרִים גְּדוֹלִים תָּמִיד", ווייל יעדער איז פול מיט יסורים.


היינט נאכט וועלן מיר זיך צאמקומען דאנקען דעם אייבערשטן אויף רבי נתן, מוהרא"ש זכותו יגן עלינו פלעגט רעדן פון רבי נתן אזוי גרויס און אזוי הויך. מוהרא"ש האט געזאגט: "דער חידוש איז רבי נתן"; דער רבי, דאס איז א זאך וואס מיר ווייסן נישט און פארשטייען נישט, למעלה מהשגתינו, רבי נתן איז דער חידוש, און נאר דורך אים ווייסן מיר פון רבי'ן און מיר האבן אונזער גוטע לעבן.


דער עיקר דארפן מיר צוהערן די לעצטע ווערטער וואס רבי נתן האט אונז געזאגט איידער זיין הסתלקות: "עזרא הסופר גייט אוועק פון די וועלט, (עזרא הסופר איז נסתלק געווארן עשרה בטבת, רבי נתן האט מרמז געווען אויף זיך אז ער האט געהאט נשמת עזרא הסופר) און טריף פסול איז זיך מתגבר, אזויפיל ווי עס איז היינט דא אלפים ורבבות טריף פסול; נאר איך האף, אז איין בלעטל פון רבינ'ס ספרים וועט זיין א תיקון אויף אלסדינג", און רבי נתן האט אויסגעפירט: "איך זאג אייך אן, אז אייער עובדא זאל זיין איר זאלט דרוקן די ספרים, סע זאל זיין 'יפוצו מעינותיך חוצה', איר זאלט זיין שטארק מיט 'געלט' מיט 'רצון' און מיט 'טירחא'".


מארגן פאסטן מיר, פרויען פאסטן נישט עשרה בטבת.


דער אייבערשטער זאל העלפן זאלסט האבן הצלחה אין אלע ענינים.

#4259 - איך לאז נישט בארגן געלט, איך האב שוין גענוג חובות
מוסדות, חובות

בעזרת ה' יתברך


יום ג' פרשת ויחי, עשרה בטבת, שנת תשפ"ג לפרט קטן


 


לכבוד ... נרו יאיר, קרית ברסלב ליבערטי


איך לאז נישט בארגן געלט; ענדערש זאל מען נישט צאלן אין צייט די איינגעשטעלטע, אבער נישט בארגן געלט; איך האב שוין גענוג חובות.


דער אייבערשטער וועט מיך נישט פארלאזן; מיר האבן געהאט ניסים ביז אהער, מיר וועלן ווייטער האבן ניסים.


 

#4258 - זיין שולדיג חובות איז ערגער פון נישט צאלן צייטליך
מוסדות, חובות

בעזרת ה' יתברך


יום ג' פרשת ויחי, עשרה בטבת, שנת תשפ"ג לפרט קטן


 


לכבוד ... נרו יאיר, חבר הנהלה קרית ברסלב ליבערטי


איך וויל דיר בעטן, היות דו העלפסט מיר מיט די מוסד, דו האסט זיכער געמאכט מען זאל צאלן אין צייט די מלמדים און די איינגעשטעלטע פאר די לעצטע שטיק צייט. יעצט הער איך אז עס איז נישטא קיין געלט און דו ווילסט בארגן געלט כדי מען זאל ווייטער צאלן צייטליך, איך בעט דיר ברחמים - טו דאס נישט; איך בין נישט מסכים מען זאל בארגן געלט, נישט צאלן צייטליך איז איין זאך, און זיין שולדיג חובות איז נאך ערגער.


איך בעט דיר זייער פאלג מיך, ענדערש זאל מען נישט צאלן צייטליך און ווארטן די געלט וואס דארף אריינקומען זאל אריינקומען. איך האב אפגערעדט מיט א אינגערמאן צו גיין מיט אים נאך געלט פאר די מוסד, איך האף צו קענען אנפילן די לאך.


דער אייבערשטער האט געמאכט ניסים ביז אהער און דער אייבערשטער וועט אונז ווייטער נישט פארלאזן.


 

#4257 - זיך שטארקן און דערהאלטן, טראץ אלע בלבולים
שמחה, התחזקות, סיפורי צדיקים, עצבות, ספרי ברסלב, בלבולים

בעזרת ה' יתברך


ערב שבת קודש פרשת מקץ, כ"ט כסליו, ה' דחנוכה, שנת תשפ"ג לפרט קטן


 


לכבוד מיין טייערער ליבער הארציגער זיסער ברודער ... נרו יאיר


איך האב ערהאלטן דיין בריוו.


וואס מיינסטו, נאר דו גייסט אריבער בלבולים? נאר ביי דיר דריידט זיך די קאפ? אלע צדיקים פון אלע דורות זענען אריבער די זאכן, און נאר ווייל זיי האבן זיך געשטארקט מיט אלע כוחות נישט צו ווערן צעפאלן פון די בלבולים - זענען זיי געווארן צדיקים.


איך וויל מיט דיר לערנען א שטיקל לקוטי מוהר"ן, די צווייטע חלק סימן מח. איך פלעג זייער אסאך לערנען די תורה אין מיינע יונגע יארן, איך האב געשפירט אזוי גוט נאכן לערנען די תורה, איך האב געזען אז עס איז דא א רבי וואס פארשטייט מיך, ער זעט וואס גייט אריבער אויף מיר.


כְּשֶׁאָדָם נִכְנָס בַּעֲבוֹדַת הַשֵּׁם, אֲזַי הַדֶּרֶךְ שֶׁמַּרְאִין לוֹ הִתְרַחֲקוּת ווען א מענטש הויבט אן דינען דעם אייבערשטן, דארף ער זיין גרייט אז מען גייט אים ווייזן ווי מען דארף אים נישט, וְנִדְמֶה לוֹ שֶׁמַּרְחִיקִין אוֹתוֹ מִלְמַעְלָה, וְאֵין מַנִּיחִין אוֹתוֹ כְּלָל לִכָּנֵס לַעֲבוֹדַת הַשֵּׁם עס וועט זיך אים דאכטן ווי פון הימל שטופט מען אים אוועק און מען לאזט אים נישט ווערן אן ערליכער איד, וּבֶאֱמֶת כָּל הַהִתְרַחֲקוּת הוּא רַק כֻּלּוֹ הִתְקָרְבוּת אבער וויסן זאלסטו, דאס וואס מען שפירט ווי מען ווערט דערווייטערט - איז נאר צו ברענגען דעם מענטש נענטער צום אייבערשטן.


וְצָרִיךְ הִתְחַזְּקוּת גָּדוֹל מְאֹד מְאֹד לִבְלִי לִפֹּל בְּדַעְתּוֹ, חַס וְשָׁלוֹם און מען דארף זיין זייער שטארק נישט צו באקומען חלישות הדעת, כְּשֶׁרוֹאֶה שֶׁעוֹבְרִים כַּמָּה וְכַמָּה יָמִים וְשָׁנִים שֶׁהוּא מִתְיַגֵּעַ בִּיגִיעוֹת גְּדוֹלוֹת בִּשְׁבִיל עֲבוֹדוֹת הַשֵּׁם, פון וואס מען זעט ווי עס גייען אריבער אזויפיל טעג און יארן וואס מען מוטשעט זיך מיט שווערע עבודות, וַעֲדַיִן הוּא רָחוֹק מְאֹד און מען איז נאכאלץ זייער ווייט, וְלֹא הִתְחִיל כְּלָל לִכְנֹס לְשַׁעֲרֵי הַקְּדֻשָּׁה מען האט נאך בכלל נישט אנגעהויבן אריינקומען צו די קדושה. כִּי רוֹאֶה עַצְמוֹ שֶׁהוּא מָלֵא עֲדַיִן עֲבִיּוּת וְגַשְׁמִיּוּת וְהִרְהוּרִים וּבִלְבּוּלִים גְּדוֹלִים מען איז נאך א פארגרעבטער מענטש פול מיט שלעכטע געדאנקען און אזויפול בלבולים, וְכָל מַה שֶּׁהוּא רוֹצֶה לַעֲשׂוֹת בַּעֲבוֹדַת הַשֵּׁם אֵיזֶה דָּבָר שֶׁבִּקְדֻשָּׁה אֵין מַנִּיחִין אוֹתוֹ און וואס איך וויל נאר טון פאר עבודות השם גייט מיר נישט, וְנִדְמֶה לוֹ כְּאִלּוּ אֵין הַשֵּׁם יִתְבָּרַךְ מִסְתַּכֵּל עָלָיו כְּלָל און דאס מאכט טראכטן אז דער אייבערשטער קוקט נישט אויף מיר, וְאֵין רוֹצֶה כְּלָל בַּעֲבוֹדָתוֹ און ער וויל נישט מיינע עבודות, מֵחֲמַת שֶׁהוּא רוֹאֶה שֶׁהוּא צוֹעֵק בְּכָל פַּעַם ווייל איך שריי, וּמִתְחַנֵּן וּמִתְנַפֵּל לְפָנָיו יִתְבָּרַךְ און איך בעט זיך ביים אייבערשטן, שֶׁיַּעְזְרֵהוּ בַּעֲבוֹדָתוֹ, ער זאל מיך העלפן, וְאַף עַל פִּי כֵן עֲדַיִן הוּא רָחוֹק מְאֹד מְאֹד און נאכאלץ בין איך אזוי ווייט, עַל כֵּן נִדְמֶה לוֹ כְּאִלּוּ אֵין הַשֵּׁם יִתְבָּרַךְ מִסְתַּכֵּל עָלָיו כְּלָל דאס מאכט טראכטן אז דער אייבערשטער קוקט נישט אויף מיר, וְאֵין פּוֹנֶה אֵלָיו כְּלָל און ער הערט נישט צו מיין געבעט, כִּי הוּא יִתְבָּרַךְ אֵין רוֹצֶה בּוֹ כְּלָל ער וויל מיך בכלל נישט, הֵן עַל כָּל אֵלֶּה אויף די אלע זאכן, וְכַיּוֹצֵא בָּזֶה און אויך אנדערע סארט זאכן, צָרִיךְ הִתְחַזְּקוּת גָּדוֹל לְחַזֵּק עַצְמוֹ מְאֹד מְאֹד דארף מען זיך זייער שטארקן, וְלִבְלִי לְהִסְתַּכֵּל עַל כָּל זֶה כְּלָל נישט צו קוקן אויף דעם, כִּי בֶּאֱמֶת כָּל הַהִתְרַחֲקוּת הוּא רַק כֻּלּוֹ הִתְקָרְבוּת ווייל דאס וואס מען שפירט זיך ווייט - איז נאר צו ברענגען דעם מענטש נענטער צום אייבערשטן, כַּנַּ"ל אזוי ווי אויבן אויסגעשמועסט.


וְכָל הַנַּ"ל און אלעס וואס מיר האבן פריער דערמאנט, עָבַר עַל כָּל הַצַּדִּיקִים איז אריבער אויף אלע צדיקים, כַּאֲשֶׁר שָׁמַעְנוּ מִפִּיהֶם בְּפֵרוּשׁ אזוי ווי מיר האבן געהערט פון זיי אליינס, שֶׁנִּדְמֶה לָהֶם אז עס האט זיך זיי געדאכט, שֶׁהַשֵּׁם יִתְבָּרַךְ אֵין מִסְתַּכֵּל וּפוֹנֶה אֲלֵיהֶם כְּלָל אז דער אייבערשטער קוקט נישט אויף זיי און דארף זיי נישט, מֵחֲמַת שֶׁרָאוּ ווען זיי האבן געזען, שֶׁזֶּה זְמַן רַב אז נאך אזא לאנגע צייט, שֶׁהֵם מְבַקְּשִׁים וואס זיי בעטן, וִיגֵעִים און פלאגן זיך, וְעוֹשִׂים וְעוֹבְדִים עֲבוֹדַת הַשֵּׁם יִתְבָּרַךְ און טוען עבודת השם, וַעֲדַיִן הֵם רְחוֹקִים מְאֹד מְאֹד זענען זיי נאכאלץ זייער ווייט, וְאִלּוּ לֹא הָיוּ מְחַזְּקִים עַצְמָן מְאֹד און ווען זיי וואלטן זיך נישט געשטארקט, לִבְלִי לְהִסְתַּכֵּל עַל זֶה נישט צו קוקן אויף די אלע זאכן, הָיוּ נִשְׁאָרִים בִּמְקוֹמָם הָרִאשׁוֹן וואלטן זיי געבליבן ווי ביים אנהויב, וְלֹא הָיוּ זוֹכִים לְמַה שֶּׁזָּכוּ און זיי וואלטן נישט זוכה געווען צו ווערן צדיקים.


וְהַכְּלָל, אֲהוּבִי אָחִי מיין ליבער ברודער, חֲזַק וֶאֱמַץ מְאֹד שטארק זיך, וֶאֱחֹז עַצְמְך בְּכָל הַכֹּחוֹת און דערהאלט זיך מיט אלע כוחות, לִשָּׁאֵר קַיָּם בַּעֲבוֹדָתֶךָ צו בלייבן דינען דעם אייבערשטן, וְאַל תָּחוּשׁ און עס זאל דיך נישט אנגיין, וְאַל תִּסְתַּכֵּל כְּלָל און קוק נישט, עַל כָּל הַנַּ"ל אויף דאס אלעס, אוֹ כַּיּוֹצֵא בָּזֶה און אויף אנדערע זאכן, וְאִם אַתָּה רָחוֹק מְאֹד מְאֹד מִמֶּנּוּ יִתְבָּרַךְ און אויב דו ביסט טאקע אזוי שטארק ווייט פונעם אייבערשטן, וְנִדְמֶה לְךָ און עס דאכט זיך דיר, שֶׁאַתָּה פּוֹגֵם אז דו טוסט שלעכטס, בְּכָל שָׁעָה מַמָּשׁ נֶגְדּוֹ יִתְבָּרַךְ ממש יעדע מינוט קעגן דעם אייבערשטן, עִם כָּל זֶה, כְּנֶגֶד זֶה מיט דעם אלעם, תֵּדַע, שֶׁאִישׁ כָּזֶה זאלסטו וויסן אז אזא איינער, שֶׁהוּא מְגֻשָּׁם כָּל כָּךְ וואס איז אזוי פארגרעבט, כָּל תְּנוּעָה וּתְנוּעָה יעדע זאך, שֶׁהוּא מְנַתֵּק עַצְמוֹ מְעַט מְעַט מִן גַּשְׁמִיּוּתוֹ וואס דו טוסט, וּפוֹנֶה לְהַשֵּׁם יִתְבָּרַךְ און דו קומסט צום אייבערשטן, הִיא גְּדוֹלָה וִיקָרָה מְאֹד מְאֹד איז זייער גרויס און זייער טייער, וַאֲפִלּוּ נְקֻדָּה קְטַנָּה מְאֹד אפילו א פינטעלע, שֶׁהוּא נֶעְתָּק מִגַּשְׁמִיּוּתוֹ וואס דו רייסט זיך אפ פון דיין פארגרעבטקייט, אֵלָיו יִתְבָּרַךְ צום אייבערשטן, הוּא רָץ בָּזֶה לויפסטו מיט דעם, כַּמָּה וְכַמָּה אֲלָפִים טויזנטער, פַּרְסָאוֹת מייל, בְּעוֹלָמוֹת עֶלְיוֹנִים אין די העכערע וועלטן, כַּאֲשֶׁר תָּבִין הֵיטֵב אזוי ווי, מִן הַמַּעֲשֶׂה די מעשה, שֶׁל הַצַּדִּיק פונעם צדיק, שֶׁהִתְגַּבֵּר עָלָיו מְאֹד הָעַצְבוּת וואס איז געווארן זייער טרויעריג, וְכוּ' און אזוי ווייטער, כַּמּוּבָא אֶצְלֵנוּ אזוי ווי עס ווערט געברענגט [בשיחות שבסוף ספר ספורי מעשיות], צווישן די שמועסן אינעם ספר סיפורי מעשיות, "וּמַעֲשֶׂה הָיָה בְּצַדִּיק אֶחָד" דער רבי האט דערציילט א מעשה מיט א צדיק.


["מַעֲשֶׂה הָיָה בְּצַדִּיק אֶחָד", עס איז געווען א מעשה מיט א צדיק, "שֶׁנָּפַל עָלָיו עַצְבוּת", וואס איז אריינגעפאלן אין א דעפרעסיע, "וְהָעַצְבוּת כְּשֶׁמִּתְגַּבֶּרֶת עַל הַצַּדִּיק", און ווען עס פאלט ארויף א דעפרעסיע אויף א צדיק, "הִיא קָשָׁה מְאֹד עָלָיו", איז דאס זייער שווער, "כִּי עָלָיו מִתְחַזֶּקֶת בְּיוֹתֵר", ווייל אויף א צדיק איז זיך דאס מתגבר מער ווי אויף סתם א מענטש, ביז דער צדיק האט זיך ממש נישט געקענט רירן פון פלאץ, "וְרָצָה לְשַׂמֵּחַ עַצְמוֹ", דער צדיק האט זייער געוואלט זיך פרייליך מאכן, "וּלְהָרִים עַצְמוֹ", ער האט זיך געוואלט אויפהייבן, "וְלֹא הָיָה אֶפְשָׁר לוֹ בְּשׁוּם דָּבָר", אבער ער האט נישט געטראפן קיין שום זאך מיט וואס צו זיין פרייליך, "כִּי בְּכָל דָּבָר שֶׁרָצָה לְשַׂמֵּחַ עַצְמוֹ", ווייל יעדע זאך מיט וואס ער האט זיך געוואלט פרייליך מאכן, "מָצָא לוֹ הַבַּעַל דָּבָר בְּתוֹכוֹ עַצְבוּת", האט דער בעל דבר געטראפן עפעס מיט וואס אים צו מאכן טרויעריג.


"וְהִתְחִיל לְשַׂמֵּחַ עַצְמוֹ בְּשִׂמְחַת 'שֶׁלֹּא עָשַׂנִי גּוֹי'", ביז דער צדיק האט זיך אנגעהויבן פרייען בשמחת 'שֶׁלֹּא עָשַׂנִי גּוֹי', ער האט זיך געפריידט מיט דעם אז ער איז נישט קיין גוי; דאס איז דאך א גרויסע שמחה, ווייל אפילו ווי נידריג, ווי געפאלן א איד זאל נאר זיין, איז ער נאכאלץ נישט קיין גוי! אפילו דער געפאלענער איד, הפחות שבפחותים, דער קלענסטער פון די קלענסטע - איז נאכאלץ טויזנטער מאל מער און הייליגער פון א גוי.


דאס איז א זאך וואס מאכט פרייליך, אנדערע זאכן קען דער יצר הרע צעברעכן; דער יצר הרע קען טרעפן אין יעדע זאך חסרונות, אבער מיט די שמחה פון 'שֶׁלֹּא עָשַׂנִי גּוֹי' - דאס קומט פונעם אייבערשטן, 'דער אייבערשטער האט רחמנות געהאט אויף מיר און מיר נישט געמאכט פאר א גוי'; ביי דעם קען דער יצר הרע נישט צעברעכן.


דער רבי פירט אויס די מעשה אז דער צדיק האט זיך אנגעהויבן מחי' זיין מיט דעם, ער איז געווארן מער און מער פרייליך, ביז ער איז צוגעקומען צו די שמחה וואס משה רבינו האט געהאט בשעת ער איז ארויף אין הימל מקבל זיין די לוחות, עיין שם די גאנצע מעשה באריכות].


וְעַל זֶה יִשְׂמַח מְאֹד און מיט דעם זאל מען זיך פרייען, וִיחַזֵּק עַצְמוֹ בְּשִׂמְחָה תָּמִיד און זיך שטארקן צו זיין שטענדיג פרייליך, כִּי עַצְבוּת מַזִּיק מְאֹד מְאֹד ווייל זיין טרויעריג שעדיגט זייער, וְדַע און וויסן זאלסטו, שֶׁתֵּכֶף כְּשֶׁאָדָם רוֹצֶה לִכָּנֵס בַּעֲבוֹדָתוֹ יִתְבָּרַךְ ווען מען הויבט אן דינען דעם אייבערשטן, אֲזַי תֵּכֶף הִיא עֲבֵרָה גְּדוֹלָה כְּשֶׁיֵּשׁ לוֹ עַצְבוּת, חַס וְשָׁלוֹם איז א גרויסע עבירה צו זיין טרויעריג, כִּי עַצְבוּת הִיא סִטְרָא אָחָרָא (זֹהַר נֹחַ דַף עא) ווייל טרויער קומט פון די סטרא אחרא, וְהַשֵּׁם יִתְבָּרַךְ שׂוֹנֵא אוֹתָהּ דער אייבערשטער האט דאס פיינט, וְצָרִיךְ לִהְיוֹת עַקְשָׁן גָּדוֹל בַּעֲבוֹדַת הַשֵּׁם און מען דארף זיין זייער א גרויסער עקשן ווען עס קומט צו עבודת השם, לִבְלִי לְהָנִיחַ אֶת מְקוֹמוֹ נישט אפצולאזן, דְּהַיְנוּ מְעַט מִקְצָת עֲבוֹדָתוֹ שֶׁהִתְחִיל דאס וואס מען האט אנגעהויבן טון, אַף אִם יַעֲבֹר עָלָיו מָה זאל זיין וואס זאל זיין, וּזְכֹר דָּבָר זֶה הֵיטֵב און געדענק דאס גוט, כִּי תִּצְטָרֵךְ לָזֶה מְאֹד ווייל דו וועסט דארפן צוקומען צו די חיזוק, כְּשֶׁתַּתְחִיל קְצָת בַּעֲבוֹדַת הַשֵּׁם ווען דו וועסט אנהויבן דינען דעם אייבערשטן, כִּי צָרִיךְ עַקְשָׁנוּת גָּדוֹל מְאֹד מְאֹד לִהְיוֹת חָזָק וְאַמִּיץ לֶאֱחֹז עַצְמוֹ לַעֲמד עַל עָמְדוֹ ווייל נאר אזוי קען מען זיך דערהאלטן, אז מען איז א גרויסער עקשן און מען דערהאלט זיך, אַף אִם מַפִּילִין אוֹתוֹ, חַס וְשָׁלוֹם, בְּכָל פַּעַם אפילו מען פאלט א גאנצן צייט אראפ חס ושלום, כִּי לִפְעָמִים יֵשׁ שֶׁמַּפִּילִין אֶחָד מֵעֲבוֹדַת הַשֵּׁם ווייל עס פאסירט מען זאל אראפווארפן דעם מענטש פון עבודת השם, כַּיָּדוּעַ אזוי ווי עס איז באוויסט, אַף עַל פִּי כֵן מיט דעם אלעם, עָלָיו לַעֲשׂוֹת אֶת שֶׁלּוֹ דארף מען טון וואס מען האט צו טון, לַעֲשׂוֹת מַה שֶׁיּוּכַל בַּעֲבוֹדַת הַשֵּׁם צו טון וואס מען קען אין עבודת השם, וְאַל יָנִיחַ עַצְמוֹ לִפֹּל לְגַמְרֵי, און נישט זיך לאזן אוועקפאלן אינגאנצן, חַס וְשָׁלוֹם, כִּי כָל אֵלּוּ הַנְּפִילוֹת וְהַיְרִידוֹת וְהַבִּלְבּוּלִים וְכַיּוֹצֵא בָּזֶה ווייל דאס אלעס וואס מען גייט אריבער, צְרִיכִים בְּהֶכְרֵחַ לַעֲבֹר בָּהֶם, קדֶם שֶׁנִּכְנָסִין בְּשַׁעֲרֵי הַקְּדֻשָּׁה דארף א יעדער איינער אריבער גיין איידער מען קומט אריין אין די שערי קדושה, וְגַם הַצַּדִּיקִים הָאֲמִתִּיִּים עָבְרוּ בְּכָל זֶה אויך אלע אמת'ע צדיקים זענען דאס אריבער.


וְדַע און וויסן זאלסטו, שֶׁיֵּשׁ אֶחָד שֶׁכְּבָר הוּא אֵצֶל הַפֶּתַח שֶׁל הַקְּדֻשָּׁה אמאל שטייט מען שוין ביים טיר פון קדושה, וְהוּא חוֹזֵר לַאֲחוֹרָיו מֵחֲמַת הַבִּלְבּוּלִים הַנַּ"ל און מען גייט אוועק צוליב די אלע בלבולים, אוֹ שֶׁאֲזַי כְּשֶׁהוּא סָמוּךְ אֵצֶל הַפֶּתַח אדער ווען די סטרא אחרא זעט ווי דער מענטש גייט שוין ממש אריין אין די קדושה, אָז מִתְגַּבֵּר עָלָיו הַסִּטְרָא אָחֳרָא וְהַבַּעַל דָּבָר מְאֹד מְאֹד פארלייגן זיי זיך זייער אויף די נשמה, רַחֲמָנָא לִצְלָן, בְּהִתְגַּבְּרוּת גָּדוֹל וְנוֹרָא מְאֹד מְאֹד, רַחֲמָנָא לִצְלָן מיט זייער שטארקע נסיונות, דער אייבערשטער זאל אונז אפהיטן פון דעם, וְאֵין מַנִּיחִין אוֹתוֹ לִכָּנֵס לְתוֹךְ הַפֶּתַח און מען לאזט אים נישט אריין, ווערן ערליך, וּמַחֲמַת זֶה הוּא חוֹזֵר לְאָחוֹר, חַס וְשָׁלוֹם און צוליב דעם לאזט דער מענטש אפ זיין עבודת השם.


כִּי כֵן דֶּרֶךְ הַבַּעַל דָּבָר וְהַסִּטְרָא אָחֳרָא ווייל דאס איז די וועג פון די סטרא אחרא, כְּשֶׁרוֹאֶה שֶׁהָאָדָם סָמוּךְ סָמוּךְ מַמָּשׁ לְשַׁעֲרֵי הַקְּדֻשָּׁה, ווען זיי זעען ווי איינער איז שוין ממש נאנט צו ווערן א צדיק, וְכִמְעַט שֶׁיִּכְנֹס און ער גייט שוין אט אט אריין אין די קדושה, אֲזַי הוּא מִתְפַּשֵּׁט עָלָיו בְּהִתְגַּבְּרוּת גָּדוֹל מְאֹד מְאֹד, רַחֲמָנָא לִצְלָן דעמאלט פארלייגן זיי זיך זייער שטארק אויף דעם מענטש.


וְשָׁמַעְנוּ מִצַּדִּיק אֲמִתִּי שֶׁאָמַר און איך האב געהערט פון אן אמת'ער צדיק, שֶׁאִלּוּ הָיָה אוֹמֵר לוֹ אֶחָד, ווען איינער וואלט אים געזאגט, יִהְיֶה מִי שֶׁיִּהְיֶה זאל זיין ווער זאל נאר זיין, בְּעֵת שֶׁעָסַק בַּעֲבוֹדַת הַשֵּׁם בִּתְחִלָּתוֹ אין זיינע יונגע יארן, ווען ער האט אנגעהויבן דינען דעם אייבערשטן - די ווערטער: אָחִי, חֲזַק וֶאֱחֹז עַצְמְךָ ברודער שטארק זיך און דערהאלט זיך, הָיִיתִי רָץ וּמִזְדָּרֵז מְאֹד בַּעֲבוֹדָתוֹ יִתְבָּרַךְ וואלט איך געלאפן מיט א פלינקייט צו דינען דעם אייבערשטן. כִּי גַּם עָלָיו עָבַר כָּל הַנַּ"ל ווייל אויף אים איז אויך אריבער דאס אלעס וואס מיר האבן אויבן דערמאנט, וְלֹא הָיָה שׁוֹמֵעַ שׁוּם הִתְחַזְּקוּת מִשּׁוּם אָדָם און ער האט נישט געהערט קיין איין גוט ווארט פון קיינעם, עַל כֵּן מִי שֶׁרוֹצֶה לִכְנֹס בַּעֲבוֹדַת הַשֵּׁם דעריבער ווער עס וויל דינען דעם אייבערשטן, יִזְכֹּר זֹאת הֵיטֵב דארף דאס גוט געדענקען, וְחַזֵּק עַצְמְךָ מְאֹד און זיך זייער שטארקן, וַעֲשֵׂה מַה שֶּׁתּוּכַל בַּעֲבוֹדַת הַשֵּׁם און טון וואס מען קען נאר אין עבודת השם, וּבִרְבוֹת הַיָּמִים וְהַשָּׁנִים און מיט די צייט, נאך טעג און יארן, תִּכְנֹס לָבֶטַח בְּעֶזְרָתוֹ יִתְבָּרַךְ לְתוֹךְ שַׁעֲרֵי הַקְּדֻשָּׁה וועסטו זיכער זוכה זיין צו ווערן ערליך און הייליג.


כִּי הַשֵּׁם יִתְבָּרַךְ מָלֵא רַחֲמִים ווייל דער אייבערשטער איז דאך פול מיט רחמנות, וְרוֹצֶה בַּעֲבוֹדָתְךָ מְאֹד און ער וויל און ווארט אויף דיינע עבודות, וְדַע און וויסן זאלסטו, שֶׁכָּל הַתְּנוּעוֹת וְהַהַעְתָּקוֹת שֶׁאַתָּה נִתָּק וְנֶעְתָּק בְּכָל פַּעַם אֵיזֶה מְעַט מִן גַּשְׁמִיּוּת לַעֲבוֹדָתוֹ יִתְבָּרַךְ יעדע קלייניקייט וואס דו טוסט זיך אויפצוהייבן צום אייבערשטן, כֻּלָּם מִתְקַבְּצִים וּמִתְחַבְּרִים וּמִתְקַשְּׁרִים אלע קלייניקייטן נעמען זיך צוזאמען, וּבָאִים לְעֶזְרָתְךָ בְּעֵת הַצֹּרֶךְ און וועלן דיך קומען צו הילף ווען דו וועסט זיי דארפן האבן, דְּהַיְנוּ כְּשֶׁיֵּשׁ חַס וְשָׁלוֹם, אֵיזֶה דֹּחַק וְעֵת צָרָה, חַס וְשָׁלוֹם ווען עס וועט קומען א שווערע מינוט, א שווערע צייט חס ושלום.


וְדַע און וויסן זאלסטו, שֶׁהָאָדָם צָרִיךְ לַעֲבֹר עַל גֶּשֶׁר צַר מְאֹד מְאֹד יעדער איינער דארף אריבערגיין א שמאלע בריק, וְהַכְּלָל וְהָעִקָּר שֶׁלּא יִתְפַּחֵד כְּלָל און דער עיקר איז - נישט זיך פארכטן, וְדַע און וויסן זאלסטו, שֶׁיֵּשׁ אִילָן עס איז דא א בוים, שֶׁגְּדֵלִים עָלָיו עָלִים מיט בלעטער, שֶׁכָּל עָלֶה צָרִיךְ לִהְיוֹת גָּדֵל מֵאָה שָׁנִים וואס יעדע בלעטל נעמט הונדערט יאר ביז זי וואקסט ארויס, וְהוּא נִמְצָא בַּפַּרְדֵּסִים שֶׁל הַשָּׂרִים די ביימער געפונען זיך ביי די גרויסע רייכע הערן, וְקוֹרִין אוֹתוֹ בִּלְשׁוֹנָם מֵאָה שָׁנִים זיי רופן די בוים אין זייער שפראך 'הונדערט יאר', וּמִסְּתָּמָא כְּשֶׁגָּדֵל מֵאָה שָׁנִים און אז עס גייט אריבער הונדערט יאר, בְּוַדַּאי עוֹבֵר עָלָיו מַה שֶּׁעוֹבֵר גייט דאך איבער אויפן בוים און בלעטל וואס גייט אריבער, וְאַחַר כָּךְ בְּסוֹף הַמֵּאָה שָׁנִים און נאך די הונדערט יאר, הוּא יוֹרֶה בְּקוֹל גָּדוֹל כְּמוֹ קְנֵי שְׂרֵפָה, שיסט די בוים אזוי ווי א באמבע, שֶׁקּוֹרִין אוֹרְמַאטְיֶע, וְהָבֵן הַנִּמְשָׁל הֵיטֵב פארשטייי גוט די משל; אזוי אויך דער מענטש, אויב ער דערהאלט זיך איז ער זוכה ביים סוף צו גאר שיינע זאכן.


רָאוּי לֵילֵךְ עס איז וויכטיג צו געדענקען, עִם מַה שֶּׁנֶּאֱמַר בַּמַּאֲמָר אֲזַמְּרָה לֵאלקַי בְּעוֹדִי וואס עס שטייט אין לקוטי מוהר"ן סימן רפב. דְּהַיְנוּ לְבַקֵּשׁ וּלְחַפֵּשׂ צו זוכן אין זיך, לִמְצֹא בְּעַצְמוֹ אֵיזֶה זְכוּת גוטע זאכן, וְאֵיזֶה נְקֻדָּה טוֹבָה אפילו פינטלעך פון גוטס, וּבָזֶה הַמְּעַט טוֹב שֶׁמּוֹצֵא בְּעַצְמוֹ און מיט די גוטע זאכן, יִשְׂמַח זאל מען זיך פרייען, וִיחַזֵּק עַצְמוֹ און זיך שטארקן, וְאַל יַנִּיחַ אֶת מְקוֹמוֹ און זיך נישט נאכלאזן, אַף אִם נָפַל אפילו מען פאלט אראפ, לְמַה שֶּׁנָּפַל אין ביטערע עבירות, רַחֲמָנָא לִצְלָן.


אַף עַל פִּי כֵן מיט דעם אלעם, יְחַזֵּק עַצְמוֹ בִּמְעַט דִּמְעַט טוֹב שֶׁמּוֹצֵא בְּעַצְמוֹ זאל מען זיך שטארקן מיט דאס ביסל גוטס וואס מען טרעפט אין זיך, עֲדַיִן, עַד אֲשֶׁר יִזְכֶּה לָשׁוּב עַל יְדֵי זֶה לְהַשֵּׁם יִתְבָּרַךְ ביז ער וועט זוכה זיין צו ווערן אן ערליכער איד.


וְכָל הַזְּדוֹנוֹת יִהְיוּ נַעֲשִׂין זְכֻיּוֹת (עַיֵּן יוֹמָא פו:) ווייל ווען א מענטש טוט תשובה, ער קערט זיך צוריק צום אייבערשטן, ווערן פון אלע עבירות – מצוות.


וּמֶה עָשָׂה הַבַּעַל שֵׁם טוֹב, זֵכֶר צַדִּיק לִבְרָכָה, עַל הַיָּם כְּשֶׁהֱסִיתוֹ הַבַּעַל דָּבָר וְכוּ' וואס האט דער הייליגער בעל שם טוב געטון אונטערוועגנס קיין ארץ ישראל, ווען ער האט געהאט די נסיון אז ער האט פארלוירן אלע מדריגות, האט ער געזאגט: "איך וועל דינען דעם אייבערשטן אן קיין עולם הבא, איך וועל דינען דעם אייבערשטן אן קיין שכר"; וּמִזֶּה תָּבִין עַד הֵיכָן אַתָּה צָרִיךְ לְהִתְחַזֵּק, וְלִבְלִי לְיָאֵשׁ עַצְמְךָ, חַס וְשָׁלוֹם פון דעם קענסטו פארשטיין ווי שטארק מען דארף זיך שטארקן און נישט אויפגעבן, אַף אִם יִהְיֶה מַה שֶּׁיִּהְיֶה זאל זיין וואס זאל זיין, וְהָעִקָּר לִהְיוֹת בְּשִׂמְחָה תָּמִיד און זיין שטענדיג פרייליך, וִישַׂמַּח עַצְמוֹ בְּכָל מַה שֶּׁיּוּכַל און זיך פרייליך מאכן מיט וואס עס איז נאר מעגליך, וַאֲפִלּוּ עַל יְדֵי מִלֵּי דִּשְׁטוּתָא אפילו זיך נאריש מאכן, אבי זיין פרייליך, לַעֲשׂוֹת עַצְמוֹ כְּשׁוֹטֶה זיך מאכן ווי א נאר, וְלַעֲשׂוֹת עִנְיְנֵי שְׁטוּת און טון נארישע זאכן, וּצְחוֹק לאכעדיגע זאכן, אוֹ קְפִיצוֹת וְרִקּוּדִים טאנצן און שפרינגען, כְּדֵי לָבוֹא לְשִׂמְחָה אבי צו זיין פרייליך, שֶׁהוּא דָּבָר גָּדוֹל מְאֹד וואס דאס איז זייער א גרויסע זאך.


א פרייליכן שבת.

#4256 - נעם זיך גארנישט צום הארצן, נעם דעם אייבערשטן אין הארץ
תודה והודאה, אמונה, דאגות

בעזרת ה' יתברך


יום ה' פרשת ויגש, ה' טבת, שנת תשפ"ג לפרט קטן


 


לכבוד ... נרו יאיר


דאגה נישט, עס וועט דיר נישט העלפן - זארגן, עס וועט נאר ערגער מאכן. חכמינו זכרונם לברכה זאגן (סנהדרין ק:): "לָא תַּעֵיל דַּוְיָא בְּלִבָּךְ", זארג נישט, "דְּגַבְרֵי גִּיבָּרִין קְטַל דַּוְיָא", ווייל גרויסע שטארקע מענטשן זענען פון דעם געשטארבן.


נעם זיך גארנישט צום הארצן, נעם דעם אייבערשטן אין הארץ; לייג זיך אריין אין אמונה. חזר אמונה, זינג אמונה: "אלעס איז דער אייבערשטער, אלעס איז ער און ער איז אלעס"; דאס וועט ארויסנעמען אלע זארג פון דיין הארץ.


עס איז דא אזויפיל גוטס, מען דארף זוכן דאס גוטס אין די פראבלעם. דער רבי זאגט (לקוטי מוהר"ן חלק א', סימן קצה) אפילו ווען דער אייבערשטער ברענגט צרות - דארף מען זוכן אין די שלעכטס עפעס גוטס, אזוי ווי עס שטייט (תהלים ד, ב): "בַּצָּר הִרְחַבְתָּ לִּי", דוד המלך דאנקט דעם אייבערשטן "אין די צרה - האסטו מיר ברייט געמאכט".


דער אייבערשטער זאל העלפן זאלסט האבן הצלחה אין אלע ענינים.

#4255 - איך פריי זיך אז דו האסט ארויסגענומען דעם קאמפיוטער פון שטוב
קינדער, חינוך הילדים, מוסדות, קאמפיוטער, מאוויס, מוהרא"ש, סיפורי צדיקים, אידישע שטוב

בעזרת ה' יתברך


יום ב' פרשת מקץ, כ"ה כסליו, א' דחנוכה, שנת תשפ"ג לפרט קטן


 


לכבוד ... נרו יאיר, יבנאל


איך האב ערהאלטן דיין בריוו.


איך פריי זיך זייער אז דו האסט ארויסגענומען דעם קאמפיוטער פון דיין שטוב, עס איז נישט גוט צו ווייזן פאר קינדער קיין שום קליפס, אפילו אידישע זאכן.


ווען מיר האבן געעפנט די חדר אין אמעריקע - האבן מיר נישט געהאט קיין פלאץ וואו צו זיין, מיר האבן געוואנדערט פון איין פלאץ צום צווייטן פלאץ. על הטוב יזכר הרב רבי יצחק לעזער שליט"א וואס האט אונז דעמאלט אוועק געגעבן א דירה, זיין בעיסמענט - מיר זאלן דאס נוצן פאר די חדר.


דארט איז געווען נאר פלאץ צו לערנען, די קינדער האבן נישט געהאט קיין פלאץ צו שפילן, ביי הפסקה האבן מיר ארויסגענומען די קינדער אין פארק צו שפילן, און ווען עס האט גערעגנט איז נישט געווען וואס צו טון, עס איז געווען זייער צעקוועטשט. איין טאג איז געווען זייער שווער מיט די קינדער, האט איינער פון די איינגעשטעלטע געטראכט אז ער וועט ווייזן פאר די קינדער אויפן קאמפיוטער עפעס אידישע קליפס וכו', און מוהרא"ש האט מיך גערופן און געזאגט זייער שארף, אויב מען וועט נאכאמאל ווייזן פאר די קינדער קליפס - זאל מען אראפנעמען זיין נאמען פון די מוסד.


מוהרא"ש האט אונז געגעבן צו פארשטיין די חומר הדברים פון ווייזן פאר קינדער קליפס און ווידיאוס, אפילו אידישע זאכן; פון חתונות, זינגערס וכדומה.


וואויל איז דעם וואס גייט בתמימות, ער איז נישט קיין אויבער חכם, ער פאלגט, ער ברענגט נישט אריין אין שטוב די זאכן.


א פרייליכן ליכטיגן חנוכה.

#4254 - מאך דיר א חשבון וואס דו באקומסט אין היכל הקודש
וויכוחים, היכל הקודש, מוהרא"ש, ראש ישיבה, קשיות, מוהרנ"ת ז"ל, בלבולים

בעזרת ה' יתברך


יום ד' פרשת ויגש, ד' טבת, שנת תשפ"ג לפרט קטן


 


לכבוד ... נרו יאיר


בנוגע דיינע בלבולים וכו' און אלע פראגעס וואס מען פרעגט דיר אויף היכל הקודש וכו'; איך בין דאס אויך אלעס אריבער, און יעדער איינער דארף דאס אריבערגיין. איך האב זיך אלץ געמאכט א חשבון פאר מיר: 'וואס באקום איך פון רבי'ן? וואס געווין איך אין היכל הקודש? וואס מיינט מוהרא"ש פאר מיר?' דאס האט מיך געהאלטן אלע יארן און דאס האלט מיך נאך עד היום הזה.


מען האט מיך געפרעגט שווערע שאלות אויף מוהרא"ש, איך פלעג זיי ענטפערן: איך בין נישט מוהרא"ש'ס סעקרעטאר, איך דארף נישט פארענטפערן מוהרא"ש און נישט היכל הקודש. איך בין געקומען פאר מיר, איך בין געקומען זיך היילן, און אזוי ווי ווען איך גיי צום דאקטער אינטערעסירט מיך נישט אויב דער דאקטער האט א שכן מיט וועם ער קריגט זיך און אויב דער דאקטער האט פארשיקט זיין ארבעטער, איך ווארט אין ווארט-צימער ווען עס וועט זיין מיין רייע אריינצוגיין, איך זאג דעם דאקטער וואס טוט מיר וויי און דער דאקטער פארשרייבט מיר א מעדעצין; פאר די סיבה בין איך געקומען צו מוהרא"ש, ער זאל מיך אויסהיילן; מיך ברענגען צום אייבערשטן, מיך מאכן לערנען און מיך מאכן האבן שלום בית, איך זאל שפירן דעם אייבערשטן, און אלעס אנדערש אינטערעסירט מיך נישט.


הלואי זאלסטו זיך דערהאלטן, איך זע צווישן די חברים איז דא שוואכע מוחות; מען קען יענעם ברענגען צו די שענסטע און העכסטע מדריגות און פלוצלונג, מיט איין מאך מיט די האנט איז אלעס פערטיג.


יעצט פארשטיי איך וואס מוהרא"ש פלעגט דערציילן, אז דער רבי האט אמאל געזאגט פאר רבי נתן: "איך האב דיר שוין אריין געכאפט אין מיין זאק", האט רבי נתן געזאגט: "רבי, בינד מיר צו אינעם זאק איך זאל נישט אוועק גיין". רבי נתן פלעגט זאגן פאר די וואס האבן זיך אפגעקילט: "פון אזא רבי גייט מען אוועק?! זאל דער רבי נעמען א דראנג און מיך שלאגן - וועל איך אויך נישט אוועקגיין".


קומענדיגע וואך דינסטאג עשרה בטבת געפאלט די יארצייט פון הייליגן רבי נתן, מאנטאג נאכט וועלן זיך אנשי שלומינו צאמנעמען בכל אתר ואתר דאנקען דעם אייבערשטן פאר רבי נתן. דער רבי האט געזאגט (חיי מוהר"ן, סימן שע): "ווען נישט רבי נתן וואלט פון מיר נישט געבליבן א שמות בלעטל".


איך וועל זיך באטייליגן ביי די סעודה אין בית המדרש היכל הקודש בלומינגראוו; מען וועט קענען מיטהאלטן די שיעור אין אלע בתי מדרשים היכל הקודש.


מארגן וועט זיין די וועכנטליכע ליל שישי שיעור אין ישיבה; הלואי וועסטו זיך אפרייסן פון אלע שטערונגען און קומען צום שיעור.


דער אייבערשטער זאל העלפן זאלסט האבן הצלחה אין אלע ענינים.

#4253 - איך דארף דיין הילף צו קענען ווייטער אנגיין מיט די מוסדות
צדקה, מוסדות, דאווענען, סדר היום, מנין

בעזרת ה' יתברך


יום ג' פרשת ויגש, ג' טבת, שנת תשפ"ג לפרט קטן


 


לכבוד ... נרו יאיר


איך דארף דיין הילף צו קענען ווייטער אנגיין מיט די מוסדות; סיי מיט שכר לימוד און סיי מיט צדקה. אפילו דיינע פרוטות דארף איך; אויב דו האסט א פולע פושקע - ביטע ברענג עס מיר, און אויב דו האסט נישט קיין פושקע - וועל איך דיר געבן.


איך דארף די הילף פון אנשי שלומינו; חסדי השם יתברך, מוהרא"ש זכותו יגן עלינו האט מיך גוט אנגעגרייט מיט שטארקע אמונה נישט צו ווערן פארלוירן אפילו ווען מען זעט נישט א וועג ווי אזוי אנצוגיין, אבער איך דארף דיין הילף מיט וואס דו קענסט.


אויב דו ווייסט איינער וואס קען זיין א גבאי צדקה - ביטע זיי מיר מודיע, איך זוך א פאנדרעיזער פאר די מוסדות.


שטארק זיך מיט די דריי תפילות, צו דאווענען דוקא מיט מנין און מיט א סידור. פרוביר מקשר זיין דעם מח צו דיין מויל, דער רבי זאגט (לקוטי מוהר"ן חלק א', סימן עג) דאס איז תפילה בכח, אז מען האט אינזין וואס מען דאווענט; הויב נישט אן דיין טאג אן דאווענען, דאס ערשטע זאך - גיי דאווען.


דער אייבערשטער זאל העלפן זאלסט האבן הצלחה אין אלע ענינים.

#4252 - ענדערש א שייטל, אבי זיך אפשערן די האר
חיזוק פאר פרויען, שערן די האר, מוהרא"ש, ישיבה, שייטל

בעזרת ה' יתברך


יום ד' פרשת מקץ, כ"ז כסליו, ג' דחנוכה, שנת תשפ"ג לפרט קטן


לכבוד הרב ... שליט"א, יבנאל


אייער זון נרו יאיר איז זייער מצליח אין ישיבה, ער לערנט זיינע שיעורים כסדרן, דאווענט ערליך און פירט זיך מיט גוטע מידות.


בנוגע דאס וואס ער פארשטייט נישט קיין אידיש; איך האף צום אייבערשטן צו געבן איינמאל א וואך א שיעור אין לשון קודש אז ער זאל קענען מיטהאלטן די שיינע שמועסן, עצות און חיזוק פארן לעבן.


בנוגע וואס איר וואונדערט זיך אויף וואס איר האט געליינט אין די בריוו, איר פרעגט ווען איך האב דאס געהערט פון מוהרא"ש, ווייל אין יבנאל האט איר דאס קיינמאל נישט געהערט פון מוהרא"ש; איך האב געהערט כמה וכמה פעמים, ווי מוהרא"ש זאגט: "ענדערש גיין מיט א שייטל, אפילו א לאנגע שייטל, אבי זיך אפשערן די האר".


אודאי האט מוהרא"ש געוואלט מען זאל גיין איידל אנגעטון, מוהרא"ש פלעגט אלץ ווייזן מיט די האנט אויפ'ן אקסל, אז א שייטל זאל נישט זיין לענגער ווי די אקסל. אבער ווען עס איז געווען ווייבלעך וואס האבן נאכנישט געהאט דעם געפיל צו איידלקייט, קינדער פון צעבראכענע שטובער וכו' - האט מוהרא"ש געזאגט: "ענדערש א שייטל, אבי זיך אפשערן די האר".


א פרייליכן ליכטיגן חנוכה.

#4251 - זיך מקבל זיין צו דאווענען יעדן טאג אין שול די דריי תפילות מיט מנין
תודה והודאה, חנוכה, ראש ישיבה, דאווענען, מנין

בעזרת ה' יתברך


יום ב' פרשת ויגש, ב' טבת, זאת חנוכה, שנת תשפ"ג לפרט קטן


 


לכבוד ... נרו יאיר


היינט זאת חנוכה איז א גרויסער טאג. דער עיקר זאלסטו זיך מקבל זיין פונדאסניי צו קומען יעדן טאג אין שול דאווענען די דריי תפילות מיט מנין, אויך זאלסטו זיך פארנעמען נאכאמאל אנהויבן לערנען יעדן טאג חומש מיטן תרגום איינגעטיילט אויפן טאג, און משניות און גמרא.


זאת חנוכה איז די גמר פון אלע תיקונים, ווייל ווען מען דאנקט און מען לויבט דעם אייבערשטן - דאס איז די העכסטע זאך, דאס ענדיגט צו אלע תיקונים.


איך בין נעכטן נאכט צוריק געקומען פון שטעטל, אלע שיעורים גייען אן אין ישיבה.


דער אייבערשטער זאל העלפן זאלסט האבן הצלחה אין אלע ענינים.

#4250 - פארוואס איז זאת חנוכה די גמר פון אלע תיקונים?
תודה והודאה, חנוכה, פירושים, ימים נוראים

בעזרת ה' יתברך


א' פרשת ויגש, ב' טבת, זאת חנוכה, שנת תשפ"ג לפרט קטן


 


לכבוד ... נרו יאיר


היינט נאכט איז זייער א הייליגע צייט, היינט נאכט איז זאת חנוכה; עס שטייט פון הייליגע צדיקים אז זאת חנוכה איז די גמר פון אלע תיקונים. אלע תפילות און אלע מצוות פון חודש אלול, סליחות, ראש השנה, עשרת ימי תשובה, יום הקדוש, סוכות, הושענא רבא, שמיני עצרת און שמחת תורה; ווען עס קומט זאת חנוכה - דעמאלט ווערט די גמר פון אלע תיקונים.


וואס איז טאקע די זאך אז זאת חנוכה איז די גמר פון אלע תיקונים? אולי אפשר לומר, גאנץ אלול און תשרי איז מען עוסק בעיקר אין תפילה ובקשה, מען בעט און מען בעט דעם אייבערשטן, תפילה אן הודאה איז נישט קיין שלימות, יעצט סוף חנוכה נאך א גאנצע וואך חנוכה, א צייט פון דאנקען און לויבן דעם אייבערשטן - ווערט די גמר פון אלע תיקונים; ווייל ווען מען האט ביידע זאכן, סיי תפילות און סיי תודה והודאה - דאס איז די העכסטע זאך, ווען מען בעט און מען לויבט.


דער אייבערשטער זאל העלפן זאלסט האבן הצלחה אין אלע ענינים.

#4249 - מען דארף אסאך חיזוק נישט אפצולאזן דעם הייליגן רבי'ן
תודה והודאה, חנוכה, התחזקות, חסידות ברסלב, סיפורי צדיקים, בלבולים

בעזרת ה' יתברך


ערב שבת קודש פרשת מקץ, כ"ט כסליו, ה' דחנוכה, שנת תשפ"ג לפרט קטן


 


לכבוד ... נרו יאיר


שבת חנוכה איז א צייט וואס מען פלעגט קומען צום רבי'ן. דער רבי האט צוגעזאגט (חיי מוהר"ן, סימן קא; פעולת הצדיק, סימן תתמו) ווער עס וועט קומען צו אים די דריי זמנים: ראש השנה, שבת חנוכה און שבועות - וועט ניצול ווערן פון עולם התוהו. אנשי שלומינו טוען טאקע אזוי, מען קומט זיך צוזאם די דריי צייטן. ראש השנה פארן מיר קיין אומאן, און די אנדערע צוויי צווייטן קומט מען זיך צוזאם דאווענען מיט ברסלב'ער חסידים.


מען דארף אסאך חיזוק נישט אפצולאזן דעם הייליגן רבי'ן. דער סמ"ך מ"ם האט זייער מורא ווען מען ווערט מקורב צום רבי'ן, ער וויל נישט מען זאל זיין ביים רבי'ן, ער טוט אלעס אוועק צו נעמען דעם מענטש פון רבי'ן; פאר איינעם מאכט ער בלבולים, פאר א צווייטן א חלישת הדעת, און אזוי קומט ער צו יעדן איינעם מיט א טעכניק ווי אזוי אים אוועק צו שלעפן פון רבי'ן.


עס איז געווען ביים רבי'ן א איד ר' ליפא, א גרויסער סוחר, אן ערליכער איד. אמאל איז ער געפארן אויף א גרויסער יריד צו מאכן געשעפטן, ער איז קודם געפארן צום רבי'ן נעמען א ברכה, ער איז געווען שבת ביים רבי'ן. ביי שלש סעודות האט אים שוין די הויט געברענט אז דער רבי זאל שוין ענדיגן די תורה כדי ער זאל שוין קענען פארן צום יריד פארדינען געלט, און אזוי ווי דער הייליגער רבי האט דאך אלעס געזען, האט ער אים מרמז געווען אינמיטן די תורה אז עס שטייט אין תקוני זוהר (תיקון ג' מהתיקונים האחרונים): "חֲיֵיכִת בְּהוֹן בְּעוּתְרָא בְּהַאי עָלְמָא, וּלְּבָתַר, קְטִילַת בְּהוֹן", געלט לאכט צום מענטש אין די יונגע יארן און שפעטער הרג'עט עס דעם מענטש; דער רבי האט געוואלט מיט דעם מרמז זיין פאר ר' ליפא אז נישט אלעס איז געלט וכו', ר' ליפא האט זיך אבער פון דעם באליידיגט, ער איז אוועק געגאנגען פון רבי'ן און ער איז מער נישט געקומען.


ווען רבי נתן האט אים געטראפן, האט ער אים געפרעגט: "ליפא, וואו ביסטו אנטלאפן, עמנו הייתם!" האט אים ר' ליפא געזאגט: "דער רבי האט מיך פארשעמט", מיינענדיג די תורה וואס דער רבי האט דעמאלט געזאגט און אים מרמז געווען אין די תורה, זאגט אים רבי נתן: "ליפא! פון אזא רבי גייט מען אוועק?! זאל דער רבי נעמען א דראנג (א דיקע האלץ) און מיך שלאגן - וועל איך אויך נישט אוועק גיין!"


מוצאי שבת וועלן מיר זיך צאמקומען אין בנין התלמוד תורה אין שטעטל להודות ולהלל, לויבן דעם אייבערשטן אויף די גרויסע חסדים, אז מיר זענען מקורב צום רבי'ן.


א פרייליכן שבת.

#4248 - 'שלום' מיינט נישט אז ביידע האלטן אייניג
הפצה, שלום, מעביר סדרה, מוהרנ"ת ז"ל

בעזרת ה' יתברך


יום א' פרשת ויחי, ח' טבת, שנת תשפ"ג לפרט קטן


 


לכבוד ... נרו יאיר


'שלום' מיינט נישט אז ביידע האלטן אייניג, שלום מיינט צו זאגן אז אפילו מיר האלטן אנדערש - דאך האבן מיר זיך נישט פיינט, מיר קענען רעדן אינאיינעם, מיר קענען ווייטער אויפציען די קינדער אינאיינעם.


דער הייליגער רבי זאגט (לקוטי מוהר"ן חלק א', סימן פ) שלום איז דוקא ווען מען שטעלט צוזאם צוויי פארקערטע נאטורן און מען לעבט אינאיינעם, אזוי ווי עס שטייט (איוב כה, ב): "עוֹשֶׂה שָׁלוֹם בִּמְרוֹמָיו", דער אייבערשטער מאכט שלום אין הימל צווישן די מלאכים. זאגט דער רבי: "כִּי זֶה הַמַּלְאָךְ מֵאֵשׁ, וְזֶה מִמַּיִם", ווייל איין מלאך איז פייער און איין מלאך איז וואסער, "שֶׁהֵם תְּרֵי הֲפָכִים; כִּי מַיִם מְכַבֶּה אֵשׁ", וואס דאס זענען צוויי פארקערטע זאכן, ווייל וואסער לעשט אויס פייער און פייער טרוקנט אויס וואסער, "וְהַקָּדוֹשׁ בָּרוּךְ הוּא עוֹשֶׂה שָׁלוֹם בֵּינֵיהֶם וּמְחַבְּרָם יַחַד", און דער אייבערשטער מאכט שלום צווישן זיי און ער באהעפט זיי צוזאמען; זעט מען אז דאס איז דער עיקר שלום, מחבר צו זיין צוויי פארקערטע זאכן, עיין שם.


די וואך וועלן מיר אויסשרייען: "חזק חזק!" מיר גייען ענדיגן ספר בראשית. אז דו וועסט יעדן טאג לערנען אביסל חומש מיט תרגום; זונטאג ביז שני, מאנטאג ביז שלישי - וועסטו אנקומען צו מסיים זיין און שרייען: "חזק!" הויב אן היינט לערנען די פרשה שנים מקרא ואחד תרגום, ווארט נישט ביז סוף וואך. קוק זיך אן, ביז אהער האסטו אויך געמיינט אז דו וועסט אנקומען צו לערנען סוף וואך, און למעשה גייט אריבער א וואך נאך א וואך און גארנישט; ווארף אוועק דיין שכל און נעם א חומש, און אויך א משניות און א גמרא, לערן די הייליגע תורה, וועסטו שפירן א זיסקייט אין לעבן.


מארגן נאכט וועט מען זיך צאמקומען אין אלע שולן היכל הקודש דאנקען דעם אייבערשטן פאר רבי נתן און זיך מחזק זיין מיט הפצה. רבי נתן האט געזאגט: "איך האב זיך אסאך מתבונן געווען ווי אזוי מען קען מאכן עס זאל ווייטער גיין דעם רבינ'ס זאך פאר די קומענדיגע דורות, ביז איך האב געזען אז נאר דורך דרוקן די ספרים און זיי פארשפרייטן; אזוי וועט דער הייליגער רבי'ס ליכטיגקייט אריינגיין אין די וועלט".


דער אייבערשטער זאל העלפן זאלסט האבן הצלחה אין אלע ענינים.

#4247 - זאלסט האבן גע'פועל'ט אלעס גוטס
תפילה והתבודדות, פירושים, דאווענען

בעזרת ה' יתברך


ד' פרשת וישב, כ"א כסליו, שנת תשפ"ג לפרט קטן


 


לכבוד מיין טייערער ליבער ... שליט"א, דומ"ץ דקהילתינו


איך וויל דיר שרייבן פון די חדושי תורה וואס איז מיר נתחדש געווארן ביים לערנען מיט מיין זון, הילד, יניק וחכים, נחמן נתן.


חכמינו זכרונם לברכה זאגן (ירושלמי ברכות ד, ג) רבי יוחנן זאגט א טעם פארוואס די חכמים האבן מתקן געווען אכצן ברכות ביי תפילת שמונה עשרה, "כנגד שמונה עשרה ציוויין שכתוב בפרשת משכן שני", אנטקעגן די אכצן פסוקים וואס שטייט אין פרשת פקודי (שמות לט-מ): "כַּאֲשֶׁר צִוָּה ה' אֶת מֹשֶׁה", ביים אויפשטעלן דעם משכן.


לכאורה, וואס איז דער צושטעל, דאווענען - צום משכן? בפשטות איז דער צושטעל ווייל דאווענען איז במקום קרבנות וואס מען איז מקריב אין משכן, אבער מיט די הקדמות פון הייליגן רבי'ן קען מען דאס זייער גוט פארשטיין.


דער הייליגער רבי זאגט (לקוטי מוהר"ן חלק א, סימן ב): "וְכָל תְּפִלָּה וּתְפִלָּה שֶׁכָּל אֶחָד מִתְפַּלֵּל" ווען מען דאווענט, "הוּא בְּחִינַת אֵיבָר מֵהַשְּׁכִינָה, שֶׁהֵם אֵיבְרֵי הַמִּשְׁכָּן" ברענגט מען אראפ די שכינה אויף די וועלט, און פון די תפילות בויט זיך א משכן, ווייל דער משכן איז דאך אן עדות אז די שכינה הקדושה רוט צווישן די אידן, דעריבער האבן די חכמים מתקן געווען אכצן ברכות אנטקעגן די אכצן מאל וואס שטייט אז משה רבינו האט געטון, כאשר צוה ה', דאס דאווענען בויט די משכן; ווען א איד דאווענט צום אייבערשטן, ער בעט אים יעדע זאך וואס ער דארף - קומט אראפ די שכינה צו אים, און עס איז ביי אים כאילו נבנה בית המקדש, והבן למעשה.


נאך א שיינע זאך האבן מיר געזען ביים לערנען. די הייליגע חכמים זאגן (שם, הלכה ג): "אמר רבי מנא, רמז לתלמיד חכם, שאדם צריך לומר לרבו תשמע תפילתך", עס איז דא א נוסח: "שאדם צריך לומר לחבירו אחר תפילתו", מען דארף זאגן פאר'ן חבר ווען ער ענדיגט דאווענען: "תשמע תפילתך", דיינע תפילות זאלן ווערן אנגענומען. דא איז דער מקור וואס איז אנגענומען צו זאגן פאר א צווייטן נאכן מתפלל זיין ביי מקומות הקדושים וכדומה: "זאלסט האבן גע'פועל'ט אלעס גוטס", ווייל אין פסוק שטייט: "יענך ה'", נישט "עננו ה'", נאר דער אייבערשטער זאל דיך אויסהערן, וק"ל.


...


הלואי זאלסטו מיר שרייבן דיינע חידושים, ומקבלין דין מן דין.


...

#4246 - מען דארף אסאך בעטן דעם אייבערשטן וואו צו וואוינען
תפילה והתבודדות, דירה

בעזרת ה' יתברך


יום ג' פרשת ויצא, ה' כסליו, שנת תשפ"ג לפרט קטן


 


לכבוד משפחת ... שיחיו, צפת


איך האב ערהאלטן אייער בריוו.


עס איז נישט אמת וואס איר זאגט אז ערליכע אידן קענען דארט נישט וואוינען, עס זענען דא דארט הערליכע ערליכע קהילות, הערליכע מוסדות; עס איז דארט א וואונדערליכע פלאץ.


בנוגע איר זוכט א דירה און איר טרעפט נישט; דאס בעסטע איז איר זאלט זיך ווענדן צו האברך שלמה טייטלבוים נרו יאיר, ער וועט אייך העלפן מיט א דירה.


מען דארף אסאך בעטן דעם אייבערשטן וואו צו וואוינען, עס איז נישט א זאך וואס מען קען זאגן פאר א צווייטן, מען דארף אסאך זיך מתבודד זיין ביז מען באקומט א קלארע תשובה פון הימל.


דער אייבערשטער זאל העלפן איר זאלט האבן הצלחה אין אלע ענינים.

#4245 - יישר כח פאר'ן אויפלעבן די "לעידיס עקזילערי"
צדקה, מוסדות, חובות, קרעדיט קארד

בעזרת ה' יתברך


ד' פרשת וישב, כ"א כסליו, שנת תשפ"ג לפרט קטן


 


מרת ... תחי'


איך האב ערהאלטן די בריוו.


א גרויסן יישר כח פארן אויפלעבן די לעידי"ס עקזילער"י, אריין צו ברענגען געלט פאר די מוסד. אויך א גרויסן דאנק פאר'ן מחזק זיין די ארגעניזעישן "בנינו", דער אייבערשטער זאל אייך באצאלן נחת ביי אייערע קינדער.


איך וויל קלארשטעלן מיין מיינונג, מען זאל נישט מחייב זיין די פרויען צו געבן וועכנטליך אויטאמאטיש א קרעדיט קארד. איך וויל נישט מען זאל אויסקוועטשן אנשי שלומינו, זיי אריינלייגן אין חובות, נאר בעטן בתורת נדבה. אויב מען האט געלט זאל מען לייגן אין די פושקע, אבער נישט עס זאל לויפן אויטאמאטיש אויך אין די צייטן וואס מען האט נישט קיין געלט.


שטארקט אייך מיט תפילה והתבודדות, וואס איר דארפט - זאלט איר בעטן דעם אייבערשטן; וועט איר זען גרויסע ניסים.


 

#4244 - קיינער אויף די וועלט פארשטייט נישט די צער פון א בחור
תפילות אויף אידיש, בחור, שידוכים, התחזקות, שולד געפילן

בעזרת ה' יתברך


ג' פרשת וישב, כ' כסליו, שנת תשפ"ג לפרט קטן


 


לכבוד מיין טייערער ... נרו יאיר


ווער פארשטייט די צער פון א בחור? קיינער אויף די וועלט פארשטייט נישט די צער וואס א בחור האט, קיינער קיינער. מוהרא"ש זכותו יגן עלינו שרייבט: "אין צער כצערו של בחור", נישטא אזא ווייטאג ווי די ווייטאג וואס א בחור גייט אריבער; ער וויל אזוי שטארק זיין ערליך, זיין ריין, און ער פאלט כסדר אראפ נאכאמאל אין פגם הברית, עס איז אים אזוי ביטער דאס לעבן.


איך בעט דיר מיין טייערער ברודער, געב נישט אויף; אפילו מען האט דיר שוין גערעדט אזויפיל שידוכים, ביסט שוין ארויס צענדליגער מאל, און יעדע מאל האסטו באקומען נאך א ניין, דאך זאלסטו זיך דערהאלטן מיט אמונה בה'. גלייב אינעם אייבערשטן, האב נישט קיין קשיות אויפ'ן הייליגן באשעפער, און אויך זאלסטו זיך אליינס נישט באשולדיגן. ביסט א גוטער און א וואוילער, און אז אלע זאגן ניין אויף דיר, זאלסטו נאכאמאל דאנקען דעם אייבערשטן, און אים נאכאמאל בעטן: "הייליגער באשעפער, האב אויף מיר רחמנות, איך וויל שוין אזוי שטארק חתונה האבן".

#4243 - אויב קענסטו נישט זיין אין צייט, קענסטו נישט זיין א מלמד
מלמדים, מוסדות, היטן די צייט

בעזרת ה' יתברך


יום ג' פרשת ויגש, ג' טבת, שנת תשפ"ג לפרט קטן


 


לכבוד דער חשוב'ער מלמד הרב ... נרו יאיר, מלמד בחדר היכל הקודש קרית ברסלב ליבערטי.


איך וויל דיך דערמאנען צו זיין צייטליך. איך נעם זיך אויס מיט דיר צו זיין צייטליך, אויב קענסטו נישט זיין אין צייט - קענסטו נישט זיין ביי מיר קיין מלמד; איך בין נישט מוחל אויף דעם, און איך וויל נישט הערן קיין שום תירוץ.


אויך וויל איך דיך מחזק זיין, חס ושלום ארויסצוגיין פון כיתה אין די צייט וואס מען דארף לערנען מיט די קינדער, איבערלאזן די קינדער אויף הפקר.


דער אייבערשטער זאל העלפן זאלסט האבן הצלחה אין אלע ענינים.

#4242 - איך מוז ווייטער אנהאלטן די מוסד, איך זוך א פאנדרעיזער
צדקה, מוסדות, פרנסה, חובות

בעזרת ה' יתברך


יום ג' פרשת ויגש, ג' טבת, שנת תשפ"ג לפרט קטן


 


צו מיין ליבער חבר ... נרו יאיר


איך האב היינט געשריבן א בריוו פאר אנשי שלומינו אז איך זוך א פאנדרעיזער.


זיי נישט ברוגז אויף מיר, איך זוך נישט אוועק צו נעמען פון דיר די אמט, אבער איך וויל זיין אפן מיט דיר; די אנדערע פאנדרעיזערס ביי אונז אין די מוסד, אלע פון זיי - טוען זייער ארבעט בשלימות. משה ארי' דעקט די כולל; די אינגעלייט ווערן באצאלט יעדע דריי וואכן. שבתי דוד און אשר בער טוען זייער ארבעט בשלימות; די רענט פאר אונזערע בנינים אין שטאט ווערן באצאלט חודש'ליך. אזוי אויך לייבי טוט זיין ארבעט; מען דרוקט ספרים, קונטרסים און גליונות - אן אפשטעל, אבער די מוסד האט א גרויסע לאך.


איך האב נעכטן נאכט גערעדט מיט אברהם שבתי, איך האב אים געזאגט: "געענדיגט מיט צאלן די איינגעשטעלטע, איך לאז נישט בארגן קיין געלט". איך האב אים געזאגט: "די ערשטע פרינציפ אין אפיס איז געווען אלע יארן, 'נישטא אזא זאך בארגן געלט, איז דא געלט צאלט מען און אז נישט - צאלט מען נישט', און היות עס איז ליידיג די קאסע קען מען נישט בארגן".


נאכאמאל, איך זוך נישט צוצונעמען פון דיר דיין אמט; האסט מיר געהאלפן אלע יארן אזוי געטריי, מיר האבן צוזאמען געעפנט די מוסד, און הלואי זאלסטו ווייטער שטיין צו די האנט. לעצטנס האסטו אנגעהויבן שרייבן ארטיקלען, איך רעד נישט אריין אין וואס דו טוסט, מן הסתם האסטו געמאכט אויף דעם אסאך התבודדות, אויב דו זאלסט אוועקגעבן דיינע טעג און יארן פאר שרייבן. איך מוז ווייטער אנהאלטן די מוסד, און איך זוך א פאנדרעיזער זאל מיר העלפן אנפילן די לאך.


איך בין נישט ברוגז אויף דיר אז דו וועסט ענדערש שרייבן וכו'; איך האב דיך זייער ליב, ונפשי קשורה בנפשך.


דער אייבערשטער זאל העלפן זאלסט האבן הצלחה אין אלע ענינים.

#4241 - נאך די חתונה זאלסטו ווייטער לערנען יעדן טאג משניות
תודה והודאה, משניות, שמחות, חתן

בעזרת ה' יתברך


ג' פרשת וישב, כ' כסליו, שנת תשפ"ג לפרט קטן


 


לכבוד מיין טייערער ... נרו יאיר


מזל טוב פאר דיין שידוך, דער אייבערשטער זאל העלפן זאלסט אויפשטעלן א שיינע אידישע שטוב.


האסט שוין מסיים געווען אזויפיל מאל משניות, אכט און זעכציג מאל האסטו שוין מסיים געווען ששה סדרי משנה; יעצט ביסטו א חתן און דו גייסט חתונה האבן, זאלסטו יעצט ווייטער לערנען יעדן טאג משניות, אזוי וועסטו זיין אפגעהיטן פון אלעם שלעכטס, וועסט זיין אפגעהיטן פונעם יצר הרע.


חכמינו זכרונם לברכה זאגן (עבודה זרה ה:): "אשריהם ישראל", וואויל איז פאר אונז אידן, "בזמן שעוסקין בתורה ובגמילות חסדים", ווען מען לערנט תורה, "יצרם מסור בידם ואין הם מסורים ביד יצרם", פאלט מען נישט אריין אין די הענט פונעם יצר הרע.


דאנק און לויב דעם אייבערשטן פאר די גרויסע חסד אז דו האסט געטראפן א שידוך, און בעט דעם אייבערשטן אויף ווייטער; אויף יעדע טריט און שריט.

#4240 - גיין אנגעטון נישט צניעות'דיג מאכט נישט פרייליך
תפילות אויף אידיש, צניעות, שמחה, אמונה, חיזוק פאר פרויען, תהלים

בעזרת ה' יתברך


יום ד' פרשת וישב, כ' כסליו, שנת תשפ"ג לפרט קטן


 


מרת ... תחי', תלמיד בית פיגא


ווען איר קומט אין סקול אין בית פיגא - קומט איר אנגעטון זייער איידל, זייער בא'טעמ'ט; הלוואי זאלט איר אויך אזוי גיין אין גאס און ביי שמחות וכו'. די אלע וואס טוען זיך אן אויסגעשניטן, קורץ און טייט - אויסצורייסן די אויגן פון אנדערע - די זענען נישט פרייליך, זיי מאכן זיך פרייליך.


זעט צו זאגן יעדן טאג תהילים; פרובירט צו זאגן דעם יום תהילים יעדן טאג, אדער וויפיל איר קענט, און בעטס דעם אייבערשטן: "הייליגער באשעפער, העלף מיר איך זאל זיין פרייליך, איך זאל זיין צופרידן. איך זאל קיינמאל נישט אוועק גיין פון דיר, איך זאל בלייבן ביי די אמונה; איך מיין מאן און מיינע דורות".

#4239 - נאר איין זאך דארף איך, אונזערע קינדער זאלן באקומען א גוטע חינוך
חינוך הילדים, מלמדים, מוסדות

בעזרת ה' יתברך


יום ב' פרשת חיי שרה, כ' מר-חשון, שנת תשפ"ג לפרט קטן


 


לכבוד ... נרו יאיר, מנהל תלמוד תורה היכל הקודש


צוויי זאכן. איינס, א טאטע קומט מיר זאגן אז זיין קינד וויל נישט גיין אין חדר, ווייל זיין מלמד שלאגט אים און ציפט אים, ער קומט אהיים מיט צייכענעס אויף די הענט. אויך זאגט ער אז נאך א טאטע האט אים דאס דערציילט; וויל איך דו זאלסט מברר זיין וואס דא גייט פאר, אויב איז דאס וואר - זאלסטו פארשיקן דעם מלמד, ער זאל גיין ארבעטן ביי די מיסט.


צווייטנס, איך בין נישט צופרידן פונעם סדר היום, צופיל צייט פון פארמיטאג גייט לאיבוד, די קינדער דארפן לערנען און דאווענען די ערשטע פיר שעה, פון 9:00 ביז 1:00 מיט איין קליינע הפסקה פון פופצן מינוט, פון 11:00 ביז 11:15.


נאך 1:00 דעמאלט איז דא א לענגערע הפסקה, ביז א שעה. און שפעטער קען מען ווייטער צעטיילן די טאג, אבער אינדערפרי איז א צייט וואס מען דארף לערנען און דאווענען.


איך זע ווי די מלמדים פראווען מיט די קינדער שיינע פת שחרית, דאס איז א זאך וואס דו דארפסט פאררעכטן.


שטארק זיך מיט דיין עבודת הקודש, לאז אפ אלעס, לאז אלעס קראכן, איך דארף נישט קיין האט-ליין, איך דארף נישט קיין גליון, נישט קיין עצתו אמונה, גארנישט; איין זאך דארף איך, א חינוך; אונזערע קינדער זאלן באקומען אין זייערע יונגע יארן א גוטע חינוך; דאווענען מיט א חיות, לערנען מיט א געשמאק און זיי אנפילן מיט סיפורי צדיקים, סיפורי הפצה און סיפורי תפילה.


א מנהל איז נישט א טיטל, א מנהל איז אחראי אויף יעדן קינד אין תלמוד תורה; א מנהל דארף האבן שייכות מיט יעדן קינד, א מנהל דארף יעדן טאג באגריסן יעדן איינציגן קינד.


שטארק זיך און לאז מיך וויסן אויב דער מלמד שלאגט, אדער דער קינד דמיון'ט.

#4238 - ווען מען איז פרייליך, איז גוט אזוי צי אזוי
תפילות אויף אידיש, שמחה, תודה והודאה, אמונה, שלום בית, חיזוק פאר פרויען, קנאה, שייטל

בעזרת ה' יתברך


יום ב' פרשת תולדות, כ"ז מר-חשון, שנת תשפ"ג לפרט קטן


 


מרת ... תחי'


איך האב ערהאלטן אייער בריוו.


איך פריי זיך זייער צו הערן די שיינע זאכן וכו' וכו'. חכמינו זכרונם לברכה זאגן (תנא דבי אליהו רבה, פרק ט): "אֵיזוֹהִי אִשָׁה כְּשֵׁרָה? כָּל שֶׁעוֹשָׂה רְצוֹן בַּעֲלָהּ", א פרוי וואס איז גרייט פאר איר מאן, זי טוט זיין ווילן וכו' - איז אן ערליכע פרוי. נאך זאגן די הייליגע חכמים (עירובין ק:) א פרוי וואס קומט צום מאן וכו' - וועט האבן ערליכע קינדער, קינדער צדיקים.


בנוגע וכו'; דאנקט און לויבט דעם אייבערשטן. דאס וועט ברענגען די ישועה פאר אייך, ווייל דאנקען און לויבן דעם אייבערשטן - ברענגט גרויסע ניסים און ישועות.


בנוגע די לענג פונעם שייטל; מוהרא"ש זכותו יגן עלינו פלעגט קלאפן אויף זיין אקסל ווען מען האט אים געפרעגט אויף די לענג פונעם שייטל.


דער עיקר זאלט איר בעטן דעם אייבערשטן די תפילה אויף שמחה. ווייל אז מען איז פרייליך - איז גוט אזוי צי אזוי, און אז מען איז נישט פרייליך - העלפט נישט גארנישט. מען ווערט נישט מער צופרידן מיט א לאנגע שייטל.


דעריבער שרייבט מוהרא"ש אין שאלות ותשובות ברסלב, הונדערטער מאל אויף הונדערטער שאלות - איין תירוץ: "זיי פרייליך". נעמט אריין אמונה אין זיך - וועלן אלע פראבלעמען אוועקגיין.


בעטס: "רבונו של עולם, העלף מיר זיין פרייליך, נעם אוועק פון מיר די עצבות ומרה שחורה. נעם אוועק פון מיר די קנאה, העלף מיר איך זאל האבן א שטארקע אמונה, איך זאל זען נאר דיר, איך זאל דיך שפירן".

#4237 - א גוטע זאך קומט אן שווער
עבודת השם, מניעות

בעזרת ה' יתברך


יום ד' פרשת וישלח, י"ג כסליו, שנת תשפ"ג לפרט קטן


 


לכבוד ... נרו יאיר


איך האב ערהאלטן דיין בריוו.


איך האב געהערט פון מוהרא"ש זכותו יגן עלינו, וואס האט געהערט פון ר' אליהו חיים רוזן זכרונו לברכה, וואס האט געהערט פון הצדיק רבי אברהם בן רבי נחמן זכותו יגן עלינו: "א זאך וואס קומט אן גרינג - איז מען חושש 'אפשר איז דאס פון די אנדערע זייט, די סטרא אחרא', ווייל א גוטע זאך קומט אן שווער".


דאס איז מורא'דיגע חיזוק.