בריוון פונעם ראש ישיבה שליט"א

#30 - נישטא קיין שום תירוץ פאר א מלמד צו קומען שפעט אין חדר
מקוה, חינוך הילדים, מלמדים, גניבה

בעזרת ה' יתברך


יום ה' פרשת דברים, ו' מנחם-אב, שנת תשפ"א לפרט קטן


 


לכבוד המלמד ... נרו יאיר, קרית יואל


איך האב געהערט דיין מעסידזש.


גיין אין מקוה איז זייער א גרויסע זאך; ברסלב'ער חסידים זענען זייער מקפיד צו גיין אין מקוה יעדן טאג, ווייל דער הייליגער רבי האט זייער אסאך גערעדט פון דאס גרויסקייט פון מקוה, נאכמער דארפן מלמדים זייער מקפיד זיין אויף טבילה; מוהרא"ש זאגט אז מלמדים, שוחטים און סופרים דארפן נאכמער נזהר זיין אין דעם.


אוודאי דארף מען זיך מסדר זיין א סדר אויפצושטיין פרי גיין אין מקוה, דאווענען און עסן פת שחרית איידער מען גייט אין חדר, אבער אז מען איז פארשלאפן קען מען נישט לאזן די קינדער אויף הפקר חס ושלום. די קינדער קומען פאר אלעמען, נישטא קיין שום תירוץ צו קומען שפעט אין חדר. אז מען האלט נישט זמנים, מען קומט נישט צייטליך – איז דאס א מעוות לא יוכל לתקון, א זאך וואס מען קען נישט פאררעכטן (עיין שיחות הר"ן, סימן רמ).


ווען מען בא'גנב'עט א צווייטן, פון א שוה פרוטה ביז א מיליאן דאלער – קען מען דאס באצאלן, אבער אז מען קומט אין חדר שפעט, אדער מען קומט צייטליך און מען גייט אוועק, מען גייט שמועסן אדער מען איז עוסק אין אנדערע זאכן – איז מען אין די כלל פון אָרוּר עוֹשֶׂה מְלֶאכֶת ה' רְמִיָּה (עיין רמב"ם פרק ב' מהלכות תלמוד תורה, הלכה ד).


דעריבער, אז מען איז פארשלאפן לייגט מען אלעס אין די זייט און מען גייט צו די קינדער, שפעטער קען מען גיין אין מקוה וכו'.


איך האף אז אלע מלמדים זענען צייטליך אין חדר; איך וויל דו זאלסט מיר שרייבן אויב מלמדים קומען נישט צייטליך, וועל איך זיי פארשיקן.

#29 - א פרישע מקוה טהרה מיט אלע דקדוקים און אלע הידורים
כולל, מקוה

בעזרת ה' יתברך


יום ג' פרשת דברים, ד' מנחם-אב, שנת תשפ"א לפרט קטן


 


לכבוד מיין טייערער ... נרו יאיר, קרית ברסלב


זה היום עשה ה' נגילה ונשמחה בו, אז מען האט געגאסן די מקוה ביי דיר; א מקוה טהרה מיט אלע דקדוקים און אלע הידורים.


דער דיין שליט"א איז דארט געווען און געגעבן דעם הכשר, ער זאגט מיר אז די מקוה איז זייער מהודר.


אויך דער וויזניצער דיין שליט"א, בנוסף - די צוויי מומחים, ר' ... נרו יאיר, און הרב ר' יצחק טריגער שליט"א האבן זייער באוואונדערט די גאנצע ארבעט.


די מקוה האט א מעלה אז עס איז געמאכט געווארן דורך תלמידי חכמים; די חשוב'ע כולל אינגעלייט האבן דאס געמאכט פון אנהייב ביז'ן סוף, די גרוב האבן די בחורים געגראבן. דער מומחה הרב טריגער שליט"א האט זיך מפלפל געווען מיט זיי, ער זאגט מיר: "די אינגעלייט זענען תלמידי חכמים".


דער אייבערשטער זאל העלפן אינעם זכות וואס דו און דיין ווייב האבן אוועקגעגעבן אייער דירה פאר א מקוה טהרה, זאלט איר זוכה זיין צו בנים ובני בנים עוסקים בתורה ובמצוות, עס זאל זיין שמחות ביי דיר שטענדיג.


 

#28 - גיין אין מקוה אום שבת קודש און אין די ניין טעג
מקוה, בין המצרים, שבת קודש

בעזרת ה' יתברך


יום א' פרשת דברים, ב' מנחם-אב, שנת תשפ"א לפרט קטן


 


לכבוד ... נרו יאיר


איך האב ערהאלטן דיין בריוו.


וואויל איז דיר אז דו האסט אנגעהויבן גיין אין מקוה יעדן טאג. דער הייליגער בעל שם טוב זכותו יגן עלינו האט געזאגט אז ער איז צוגעקומען צו אלע זיינע מדריגות ווייל ער איז געווען זייער נזהר צו גיין אין מקוה יעדן טאג. דער הייליגער רבי אהרן קארלינער זכותו יגן עלינו האט געזאגט: "מקוה איז טאקע נישט קיין מצוה, אבער צו וואס מקוה קען צוברענגען קען נישט קיין שום אנדערע מצוה צוברענגען".


בנוגע גיין שבת אין מקוה וכו'; אודאי זאלסטו גיין שבת אין מקוה. מיר נעמען אן די שיטות אז מען קען זיך טובל'ן אפילו אין הייסע וואסער אז מען האט אינזין לשם טבילה. דאס וואס די הייליגע חכמים האבן גע'אסר'ט איז נאר ווען מען האט נישט אינזין לשם טבילה (קרבן נתנאל שבת סימן כב, אות ק; נודע ביהודה מהדורה תניינא, אורח חיים, סימן כד; ועוד).


אויך אין די ניין טעג זאלסטו גיין אין מקוה, און אז דו שוויצט זייער שטארק - קענסטו זיך אפוואשן ביי די פלעצער וואו עס איז דיר פארשוויצט. דער איסור רחיצה אין די ניין טעג איז אויף רחיצה פאר תענוג, אבער אראפנעמען די שווייס - דאס זענען די פוסקים מתיר (עיין נטעי גבריאל בין המצרים פרק מב, אות ד; פרק ע, אות ה).


וואויל איז דער וואס גייט אין מקוה, וועט דאס אים ברענגען קדושה וטהרה. אזוי ווי חכמינו זכרונם לברכה דערציילן (ברכות כב.): "מַעֲשֶֹה בְּאֶחָד שֶׁתָּבַע אִשָּׁה לִדְּבַר עֲבֵירָה", עס איז געווען א מענטש וואס האט געוואלט טון אן עבירה מיט א מיידל, האט זי אים געפרעגט: "רֵיקָא, יֵשׁ לְּךָ אַרְבָּעִים סְאָה שֶׁאַתָּה טוֹבֵל בָּהֶן?" דו ליידיגגייער, האסט דען א מקוה וואו זיך צו טובל'ן נאך די עבירה? ער האט נישט געהאט קיין מקוה, "מִיַּד פָּרֵשׁ", האט ער זיך צוריקגעהאלטן פון טון די עבירה.


אלע פרעגן שוין, וואס איז פשט אז די מקוה האט אים צוריק געהאלטן פון טון די עבירה?! אויב איז ער אזא מענטש וואס וויל גיין זינדיגן וכו', וואס איז אים א חילוק צי ער וועט יא גיין אין מקוה אדער נישט? נאר די קשיא איז דער תירוץ; דא זעט מען וואס מקוה איז, א מענטש וואס איז שטארק מיט מקוה, ער גייט יעדן טאג אין מקוה - וועט אים די מקוה צוריקהאלטן פון טון עבירות.


דער אייבערשטער זאל העלפן זאלסט האבן הצלחה אין אלע ענינים.

#27 - דאנקען דעם אייבערשטן געבט פיזישע כוחות און גייסטישע כוחות
מקוה, תודה והודאה

בעזרת ה' יתברך


יום ג' פרשת במדבר, כ"ט אייר, שנת תשפ"א לפרט קטן


 


לכבוד ... נרו יאיר


טראכט אביסל אריין ווי גוט דער אייבערשטער איז, וויפיל חסדים ער האט געטון מיט דיר ביז אהער. דו ביסט חתונה געהאט, האסט א טייערע ווייב מיט ליכטיגע קינדער, אלע זענען געזונט און שטארק; דו ביסט דאך אזוי רייך, דארפסטו אים דאנקען און לויבן אן א שיעור.


אז דו וועסט זיך צוגעוואוינען טאג און נאכט נאר דאנקען וועסטו זוכה זיין צו שפירן דעם טעם הגן עדן אויף די וועלט.


אויך וועסטו ווערן מער און מער געזונט און שטארק, ווייל דאנקען דעם אייבערשטן געבט פיזישע כוחות און גייסטישע כוחות; עס שטארקט די נערוון, עס שטארקט די מוסקלען.


זיי מקפיד צו גיין יעדן טאג אין מקוה, וועט נמשך ווערן אויף דיר נאר חסדים.

#26 - א פרייליכע געשמאקע בית המדרש
מקוה, שמחה, הפצה, צדיקים, דרך ארץ, מחלוקת, מדות טובות, בית המדרש, סיפורי צדיקים, אמונת חכמים, חומש רש"י, מעביר סדרה, גבאי, אחדות, מנהיגים

בעזרת ה' יתברך


ערב שבת קודש פרשת בהר-בחקותי - מברכים סיון, כ"ה אייר, שנת תשפ"א לפרט קטן


 


לכבוד טייערע אנשי שלומינו, תלמידי היכל הקודש ירושלים, ה' עליהם יחיו


חזק, חזק, ונתחזק! אשרינו שזכינו להתקרב לרבינו! חסדי השם יתברך מיר האבן מסיים געווען ספר ויקרא, דעם קומענדיגן זונטאג הייבן מיר אן ספר במדבר; יעצט איז א גוטע צייט פאר א פרישע התחלה, אנהייבן לערנען יעדן טאג אביסל חומש רש"י מיט'ן תרגום מידי יום ביומו; אז מען איז מעביר סדרה טאג טעגליך איז מען זוכה צו ענדיגן די פרשה יעדע וואך.


איך געדענק נישט א שיעור ביי מוהרא"ש וואס מוהרא"ש זאל נישט רעדן פון דאס גרויסקייט פון מעביר סדרה זיין. איבער צען יאר האב איך זוכה געווען צו זיין יעדע וואך ליל שישי ביים שיעור, איך האב כמעט נישט פארפעלט קיין איין שיעור, און יעדע וואך האט מוהרא"ש געשפירט פאר וויכטיג נאכאמאל צו רעדן פון די גרויסע מצוה פון מעביר סדרה זיין.


אינטערעסאנט פארוואס מוהרא"ש האט זיך פארלייגט דוקא אויף די מצוה, עס איז דא צענדליגער סימנים אין הלכות שבת, פארוואס פונקט פון די הלכה אין סימן רפ"ה, דאס האט מוהרא"ש אזויפיל גערעדט? מען קען פרעגן נאך אסאך מער, מען זעט ביי ערליכע אידן איז מען זייער מקפיד אויף געוויסע זאכן, צום ביישפיל מען איז זייער מקפיד אויף מקוה, מען איז זיך מוסר נפש אויף מקוה; אז די מקוה איז קאלט וועט מען אריינשפרינגען אין א קאלטע מקוה וכו'. אזוי אויך נעגל וואסער, דאס איז ביי ערליכע אידן ממש ווי פון די וויכטיגסטע זאכן, וואס איז די פשט אז צדיקים האבן גענומען געוויסע זאכן און פון דעם געמאכט א גרויסער עסק?


אלא מאי איז געדרונגען אז דער קשיא איז דער תירוץ, זעט אויס אז די זאכן זענען זייער וויכטיג פאר'ן מענטש; אפילו מיר פארשטייען נישט וואס עפעס די זאכן, דאס איז ווייל מיר זענען זייער ווייט, מיר ווייסן גארנישט, מיר פארשטייען צו עסן, צו טרינקען און צו געשמאקע זאכן. די צדיקים - זיי זעען וואס טוט זיך אין הימל, זיי זעען וואס טוט זיך מיט א נשמה, זיי זענען אונז מודיע אויף וואס מיר זאלן זיך מוסר נפש זיין.


נישט נאר מוהרא"ש האט געמאכט אן עסק פון מעביר סדרה זיין, אלע צדיקים האבן גערעדט פון דאס גרויסקייט פון לערנען חומש רש"י. דער הייליגער שר שלום פון בעלזא זכותו יגן עלינו האט געזאגט: "ווער עס לערנט יעדע וואך חומש מיט רש"י, איז פארזיכערט אז ער וועט זיצן אויף יענע וועלט אין די היכל פון רש"י"; אויך זאגט מען נאך פון הייליגן רבי פנחס'ל קאריצער זכותו יגן עלינו אז לערנען חומש רש"י יעדע וואך איז מסוגל צו האבן אמונה. דער הייליגער בעל התניא זכותו יגן עלינו האט איינגעפירט א סדר פאר זיינע תלמידים אז זיי זאלן יעדן טאג לערנען חומש מיט רש"י איינגעטיילט אויפ'ן וואך, און אזוי האבן זיך געפירט אלע רבי'ס פון חב"ד, און אזוי פירן זיך היינט אויך חסידי חב"ד; יעדן טאג צו לערנען חומש רש"י איינגעטיילט אויפ'ן וואך, ווייל דאס ברענגט יראת שמים.


איך געדענק ווען איך האב געהערט פון מוהרא"ש אז מען זאל שוין אנהייבן פון אנהייב וואך מעביר סדרה זיין, האב איך געטראכט אז דאס איז אפשר פאר אנדערע, דאס איז נישט פאר מיר; איך טו וואס דער אריז"ל זאגט (פרי עץ חיים, שער הנהגת הלימוד [עמוד שנז]) אז מען זאל מעביר סדרה זיין ערב שבת, אבער מוהרא"ש האט מיר אויפגעעפנט די אויגן און געוויזן זיך נישט צו נארן, 'קוק אויף זיך, אויב ביסטו טאקע מעביר סדרה וועכנטליך'; א מענטש טאר זיך נישט נארן, מען דארף קוקן צי מען טוט טאקע יעדע וואך אזוי ווי די הלכה פארלאנגט, ווי דער שולחן ערוך פסק'נט (אורח חיים סימן רפה, סעיף ג): "מִיּוֹם רִאשׁוֹן וְאֵילַך חָשׁוּב עִם הַצִּבּוּר", פון זונטאג קען מען שוין אנהייבן מעביר סדרה זיין. און דער משנה ברורה ברענגט אראפ (שם, סעיף קטן ח) פונעם הייליגן גר"א זכר צדיק לברכה, אז ער האט זיך אזוי געפירט, יעדן טאג האט ער מעביר סדרה געווען אביסל; זונטאג ביז שני, מאנטאג ביז שלישי, דינסטאג ביז רביעי און אזוי ווייטער. אז מען גייט אויף דעם וועג, דעמאלט קען מען זיין זיכער אז מען וועט ענדיגן יעדע וואך די פרשה, און אזוי פיר איך זיך, בעט איך אייך איר זאלט זיך אויך אזוי פירן, איר זאלט אנהייבן פון זונטאג מעביר סדרה זיין.


טייערע חברים, ליבע ברידער, נעמט נישט קיין חלק אין קיין שום מחלוקות, ווי עס איז דא מחלוקות זאלט איר אנטלויפן; בפרט ווען עס רעדט זיך פון מחלוקת לשם שמים, די מחלוקת לשם שמים איז זייער ביטער; דארט קען מען איינזינקען אין די גרעסטע טומאה. ליידער אין ברסלב איז דא פלעצער וואס איז א פלאץ פון מחלוקות, אנשטאט מען זאל רעדן דיבורי אמונה, דיבורי תכלית - רעדט מען אויף דעם און אויף יענעם; דער איז א מפורסם של שקר, דעם דארף מען רודפ'ן, ער איז נישט די ריכטיגע ברסלב, ער איז נישט פון אונזערע לייט, איך ווייס נישט אויב יענער איז פון אונזער לייט אדער נישט, אבער דו וואס דו רעדסט קעגן דעם און יענעם - דו ביסט זיכער נישט פון אונזערע לייט. וואס וועסטו ענטפערן ווען דער מלאך מיט די טויזנט אויגן וועט קומען און דיר געבן א קנאק און אוועק נעמען דיין נשמה? וואס וועסטו אים זאגן, דו ביסט יא דער מלאך המות, דו ביסט נישט דער ריכטיגער מלאך המות, דער מלאך המות איז פון אונזער לייט, אדער איז ער נישט פון אנזערע לייט, וואס וועסטו דעמאלט טון? וועסט דאך נישט וויסן וואס צו טון פאר בושה, וועסט נישט וויסן וואס צו טון פון פחד!


בעט איך ענק טייערע ברידער, אז מיר האבן זוכה געווען צו נתקרב ווערן צום רבי'ן - טארן מיר נישט זיין פארנומען מיט אנדערע, אדער חס ושלום אונטער שרייבן א צעטל קעגן אנדערע. מוהרא"ש זאגט, דאס וואס חכמינו זכרונם לברכה זאגן (סנהדרין נח:): "המגביה ידו על חבירו [...] נקרא רשע", דער וואס הייבט אויף זיין האנט אויף זיין חבר - איז א רשע; וואס איז די זאך אז מען הייבט נאר אויף די האנט איז מען שוין א רשע? מען האט דאך נאכנישט געשלאגן? נאר דאס גייט ארויף אויף דער וואס הייבט אויף זיין האנט צו אונטער שרייבן א צעטל קעגן זיין חבר, ער הייבט אויף די האנט מיט א פענע צו חתמ'נען קעגן א צווייטן דער איז "נקרא רשע".


בעט איך מיינע טייערע ברידער פון ירושלים, איר האט א בית המדרש אין מאה שערים; דארט איז א פלאץ פון גאר ערליכע אידן, דארט וואוינען זייער חשוב'ע משפחות, אויך איז דארט פארהאנען זייער אסאך וואס זענען פארנומען מיט אנדערע, דארט איז דער פלאץ וואס מען איז דן ווער איז פון אונזערע און וועם דארף מען אויסשפייען; איר זאלט נישט האבן קיין שייכות מיט רודפ'ן א צווייטן, נאר האבן שייכות מיט מקרב זיין יעדן איינעם. אז איר וועט זיך אזוי פירן וועט איר נאך אביסל דארפן האבן גאר א גרויסער שול, ווייל מענטשן האבן נישט קיין כח צו מחלוקת, מענטשן זוכן א בית המדרש וואו מען לאזט דאווענען, א בית המדרש וואו מען קען הערן א גוט ווארט, א בית המדרש וואו מען זעט מענטשן שמייכלען. איר האט געזען וויפיל הונגעריגע מענטשן זענען געקומען צו גיין די וואך מאנטאג צום שיעור, וואס קומט מען? וואס וויל מען? מען וויל פשוט א גוט ווארט, א ווארט מיט וואס מען וועט קענען צוען נאך א טאג דינען דעם אייבערשטן.


ביי אונז אין אמעריקע איז דא אסאך פלעצער וואו עס איז פארבאטן צו שמייכלען, אויב איינער שמייכלט איז א סימן אז ער איז נישט קיין ערענסטער אינגערמאן; אין א סאך שולן לאזט מען נישט שמייכלען, מען מוז זיין זייער דערביטערט. איך ווייס נישט ווי אזוי עס איז ביי ענק, איך מיין אז אין ירושלים, בפרט אין מאה שערים - איז אויך דא געוויסע שולן וואס מען טאר נישט שמייכלען דארט, אויב מען שמייכלט איז מען שוין א קאליקער. בעט איך ענק, אויב איינער וויל זיין דערביטערט זאל ער גיין אין א צווייטע פלאץ, מיר דארפן טון וואס דער רבי האט געזאגט (לקוטי מוהר"ן חלק ב', סימן כד): "מִצְוָה גְּדוֹלָה לִהְיוֹת בְּשִׂמְחָה תָּמִיד", עס איז א מצוה צו זיין שטענדיג פרייליך.


ביים דאווענען זאלט איר נישט רעדן, איך בעט אייך, אלע זאלן אכטונג געבן נישט צו רעדן ביים דאווענען, נישט עסן און טרינקען ביים דאווענען; אויב דו שפירסט אז מען דאוונט צו שטייט פאר דיר - קענסטו זיך מתבודד זיין, קיינער זאל זיך נישט מישן ווי אזוי צו פירן דעם שול. איך האב ממנה געווען גבאים - זיי פירן דעם שול אזוי ווי מוהרא"ש האט געוואלט, אויב איינער האט עפעס וואס צו זאגן - קען ער מיר שרייבן, איך ליין אלע בריוו, איך ווארט אויף יעדן איינעם פון אנשי שלומינו זאל מיר שרייבן לכל הפחות איין מאל א וואך, אבער זיך נישט מישן אין שול, נישט רעדן ביים דאווענען און זיך פירן מיט גרויס דרך ארץ.


איך וויל נישט אונזער שול זאל אויסקוקן ווי ביי די הפקר'דיגע ברסלב'ע שולן וואו קיינער טאר נישט זאגן, און אויב איינער וועט זאגן ווי אזוי זיך צו פירן קען מען חס ושלום נכשל ווערן און ווערן א בחינה פון א מפורסם של שקר השם ישמרינו, נאר אויב דו קענסט אונטער שרייבן קעגן א צווייטן - דאס איז מותר, דאס איז נישט פון די בחינה פון זיין א מפורסם של שקר, אויך אויב דו קענסט רעדן א דרשה קעגן א צווייטן - דאס איז כשר, אויב דו וועסט זאגן חיזוק, אדער ווי אזוי זיך צו פירן - דאס טאר מען נישט, דער שול אין ירושלים וועלן מיר פירן אזוי ווי מוהרא"ש האט דאס אוועקגעשטעלט, עס מוז זיין דרך ארץ; אלע מתפללים און בחורים זאלן זיך צושטעלן לויט ווי די גבאים פירן די שול, אויב איז דא וואס צו פאררעכטן, אויב איז דא וואס איז נישט גוט - קענט איר מיר שרייבן.


איך בעט אייך איבער אז איך בין נישט געקומען אין שול צו אייך, איינער א צעבראכענער איד מיט זיין צעבראכענע ווייב זענען געקומען דארט, זיי האבן געוואלט מאכן א טומל וכו' וכו', איך האב מקיים געווען וואס דער רבי זאגט (ספר המידות אות פחד, חלק ב', סימן ג): "מִי שֶׁבּוֹרֵחַ מִן הַצָּרָה, הוּא פִּקֵּחַ", דער וואס אנטלויפט פון א צרה - איז קלוג.


ווער עס וויל זיך אננעמען פאר מיר, ווער עס וויל מוחה זיין אויף די וואס טשעפען מיר - זאל נעמען נאך גליונות, נאך קונטרסים און דאס פארשפרייטן; מער פון דעם זאל קיינער זיך נישט קריגן פאר מיר, דער אייבערשטער העלפט מיר, ער קריגט פאר מיר.


א פרייליכן שבת.

#25 - האלט זיך פריש
מקוה, שידוכים, התחזקות, התחדשות, טעלעפאן, שבועות

בעזרת ה' יתברך


יום א' פרשת במדבר, כ"ז אייר, שנת תשפ"א לפרט קטן


 


לכבוד מיין טייערער ... נרו יאיר


איך האב שוין לאנג נישט געהערט פון דיר; איך האף אז דו דערהאלסט זיך, איך האף דו ביסט נישט מיואש, איך האף דו ווילסט נאך זיין אן ערליכער איד.


פריער האט מען מיר גערופן זיך נאכפרעגן אויף דיר פאר א שידוך, איך האב געגעבן גוטע גרוסן אויף דיר.


איך בעט דיר זייער, אנטלויף נישט; דו שטייסט שוין אט אט ביי די ישועה, יעצט איז נישט קיין צייט צו אנטלויפן. דראפע זיך און דערהאלט זיך, בלייב ערליך, האב נישט צוטון מיט נישט גוטע זאכן.


אנשטאט גיין דא און דארט זוכן גליקן – גיי צום אייבערשטן, בעט אים ער זאל דיר העלפן, ער זאל רחמנות האבן אויף דיר.


גיי יעדן טאג אין מקוה און זאג די צען קאפיטלעך תהלים, די תיקון הכללי, דאס איז מתקן פגם הברית – הוצאת זרע לבטלה רחמנא לצלן.


 לאז זיך נישט נאך; טו זיך אן פרישע בגדים, האלט זיך פריש, וואש זיך אפ יעדן טאג און ווארף אוועק יעצט פאר קבלת התורה די טעלעפאונס און טעבלעטס וואס מען קען זען אין דעם עבודה זרה, גלוי עריות און שפיכות דמים.

#24 - מאך דיר א שיעור אין הייליגן תיקוני זוהר
מקוה, תיקוני זוהר, ארץ ישראל, ל"ג בעומר, מירון

בעזרת ה' יתברך


יום ב' פרשת אמור, י"ד אייר, פסח שני, שנת תשפ"א לפרט קטן


 


לכבוד מיין טייערער ... נרו יאיר, גבאי בית המדרש היכל הקודש וויליאמסבורג


ביז דערווייל האב איך נאכנישט באקומען קיין רשות אריינצוגיין קיין ארץ ישראל, איך האף נאך צו באקומען רשות, איך וויל זייער שטארק זיין אין מירון דעם יאר ל"ג בעומר.


אויב איך וועל נישט באקומען קיין רשות וויל איך דיר בעטן זאלסט צושטעלן א סעודה פאר אלע תלמידים, אויך זאלסטו צוגרייטן מוזיק (אויך קלארינעט וואס שפילט אין מירון); מיר וועלן מאכן א סעודה ליל שישי אין ישיבה פאר אנשים, און אויך אין ווייבער שול פאר די נשים און פאר די קינדער. ל"ג בעומר איז א יום טוב, א טאג וואס אלע אידן פרייען זיך אויף וואס מיר האבן באקומען דעם זוהר, די פנימיות התורה.


לייג צו א שיעור צווישן דיינע שיעורים, אין ספר התיקונים; איך לערן יעדן טאג תיקוני זוהר, איך בין זיך ממש מחי' מיט די תיקונים. אפילו מען פארשטייט ווייניג, דאך שפירט מען ביים לערנען אז עפעס גרויסע זאכן טוט זיך.


דעם שיעור זאלסטו לערנען נאר נאכן גיין אין מקוה.

#23 - געבן צדקה פאר א פלאץ וואס פארשפרייט אמונה, איז גאר א גרויסע מצוה
מקוה, צדקה, שיעורים כסדרן

בעזרת ה' יתברך


ערב שבת קודש פרשת אחרי-קדושים, י"א אייר, שנת תשפ"א לפרט קטן


 


לכבוד מיין טייערער ... נרו יאיר


קענסט זיך נישט פארשטעלן דאס גרויסקייט פון געבן צדקה פאר אונזער ישיבה; עס איז דא אסאך צדקות, אלע זענען חשוב; אבער אז מען געבט צדקה פאר א פלאץ וואס פארשפרייט אמונה, א פלאץ וואס לערנט אינגעלייט לעבן בשלום ובאהבה מיט א ווייב און קינדער וכו' וכו', - איז די מצוה זייער גרויס.


שרייב מיר דיינע שיעורים, דיינע סיומים - וועסטו מיר מחי' זיין.


זיי מקפיד אויף מקוה; דער רבי זאגט (ספר המידות, אות המתקת הדין, סימן פא): "הַמִּקְוֶה מַמְתִּיק הַדִּין", מקוה איז המתקת הדין; נאכן זיך טובל'ן שפירט מען ווי מען ווערט א נייער מענטש.

#22 - זוכן פרנסה איז נישט קיין חסרון אין אמונה
מקוה, חינוך הילדים, פרנסה, השתדלות

בעזרת ה' יתברך


יום ד' פרשת טהרה, ב' אייר, שנת תשפ"א לפרט קטן


 


לכבוד ... נרו יאיר


איך האב ערהאלטן דיין בריוו.


עס איז נישט ריכטיג וואס דו זאגסט אז בעטן מענטשן מען זאל דיר שיקן ארבעט - איז א חסרון אין אמונה; בעטן מענטשן זאלן געבן ארבעט איז בכלל נישט קיין חסרון אין אמונה, עס איז א חסרון אין קאנפידענס, א חסרון אין גלייבן אין זיך; מען מעג בעטן און מען דארף בעטן פאר ארבעט.


קענסט דאך זאגן נאך מער, אפשר זאלסטו בכלל פארמאכן דיין ארבעט און מער נישט ארבעטן ווייל עס איז א חסרון אמונה? נאר וואס דען, ארבעטן און זוכן ארבעט איז בכלל נישט קיין חסרון אמונה, דער אייבערשטער זאגט מען זאל ארבעטן; חכמינו זכרונם לברכה זאגן (ספרי דברים פרק טו, פיסקא קנח) אויפ'ן פסוק (מלשון הכתוב דברים טו, יח): "וּבֵרַכְתִּיךָ בְּכָל אֲשֶׁר תַּעֲשֶׂה", דער אייבערשטער בענטשט אונז מיר וועלן זען א ברכה אין אונזער ארבעט, "יָכוֹל יְהִי יוֹשֵׁב וּבָטֵל", וועסטו מיינען אז מען דארף נישט ארבעטן, מען קען זיצן ליידיג? "תַּלְמוּד לוֹמַר בְּכָל אֲשֶׁר תַּעֲשֶׂה", אויף דעם שטייט מען זאל טון.


אודאי זאלסטו אנרופן אלע וואס דו האסט זיי געגעבן פרייזן זיי פרעגן פארוואס זיי נעמען דיר נישט, אויב ביסטו צו טייער זאלסטו אראפקומען מיט די פרייז. דער עיקר זאלסטו זיך נישט פארלאזן אויף די ארבעט אז דאס איז דיין מקור הפרנסה, זאלסט זיך נישט פארלאזן אויף מענטשן; זיך פארלאזן אויף מענטשן איז א חסרון אמונה, פארלאז זיך אויפ'ן אייבערשטן.


קענסט נעמען זייטיגע ארבעט כל זמן עס קומט נישט אריין קיין ארבעט פאר דיר ביים בויען. דער רבי האט אונז דערציילט די מעשה פונעם בעל בטחון, עס האט אים געפאסט צו נעמען אלע סארט ארבעט - אבי ער זאל קענען אהיים ברענגען פרנסה; האב נישט מורא צו נעמען ארבעט אינדערזייט, אפילו עמטליך ביסטו א גרויסער קאנטראקטאר.


בנוגע נעמען קינדער אין מקוה; מיר נעמען ערב שבת קינדער פון קליינערהייט אן - אין מקוה, אבער מען טוט דאס אין די צייט ווען עס איז נישט איבערגעפילט מיט מענטשן, בדרך כלל אין אנהייב האבן די קינדער נאך מורא זיך איינטונקען די קאפ, מען הייבט אן קודם אז זיי זאלן אריינקומען אין מקוה זיך טובל'ן ביזן האלז, אזוי מיט דער צייט גייט אוועק די פחד.


דער אייבערשטער זאל העלפן זאלסט האבן הצלחה אין אלע ענינים.

#21 - שטארק זיך און הייב זיך נאכאמאל אויף
מקוה, קדושה, שידוכים, התחזקות, תשובה, התחדשות, תיקון הכללי

בעזרת ה' יתברך


יום ג' פרשת טהרה, ב' דראש חודש אייר, שנת תשפ"א לפרט קטן


 


לכבוד ... נרו יאיר, תלמיד ישיבת תפארת התורה


איך האב ערהאלטן דיין בריוו.


איך בעט דיר זייער, שטארק זיך און הייב זיך אויף; הייב אן נאכאמאל פון ניי, אפילו דו האסט שוין אנגעהויבן טויזנט מאל - הייב אן טויזנט מיט איין מאל; אז דו ביסט אראפגעפאלן - הייב זיך אויף, ביסט נכשל געווארן אין פגם הברית - זאלסטו תשובה טון, זאלסט צוריק קומען צום אייבערשטן.


דער רבי האט אונז געגעבן א תיקון פאר די עבירה; די צען קאפיטלעך תהילים איז א תיקון אויף די עבירה. דער רבי האט געזאגט (שיחות הר"ן, סימן קמא): "אסאך צדיקים האבן געוואלט אראפברענגען א תיקון פאר דעם, אבער זיי האבן דאס נישט געקענט משיג זיין; א טייל האבן יא אנגעהויבן משיג זיין, אבער זיי זענען אוועק פון דער וועלט אינמיטן, איך - האט דער רבי אויסגעפירט - האב זוכה געווען משיג צו זיין און מגלה זיין דעם תיקון הכללי".


אויך זאלסטו זיין נזהר צו גיין אין מקוה. ווען דער רבי האט מגלה געווען דעם תיקון הכללי, האט דער רבי געזאגט (שיחות הר"ן, שם): "דאס ערשטע זאך איז מקוה"; ווען א מענטש גייט אין מקוה וואשט ער אפ זיין נשמה, אין די זעלבע צייט וואס ער טובל'ט זיין גוף דא אונטן דעמאלט טובל'ט מען זיין נשמה אויבן.


איך בעט דיר זייער, גיי נישט צו די אלע פלעצער וכו' וכו'; זיי שטארק נישט צו טון עבירות, אז דו וועסט צעברעכן דיין יצר הרע - וועסטו באקומען שנעל דיין שידוך. יעדעס מאל מען האט א נסיון און מען שטארקט זיך אויפ'ן נסיון - איז מען זוכה צו גרויסע ניסים.


איך האף אז דו וועסט אנהייבן פונדאסניי, דו וועסט אפלאזן די אלע עבירות; איך ווייס אז עס איז דיר ביטער שווער, ווייל דער וואס האט זיך שוין צוגעוואוינט צו די ביטערע עבירה פון פגם הברית - אים איז זייער שווער, ער ליגט שוין אין די הענט פונעם יצר הרע, ער האלט אין איין אראפפאלן אין פגם הברית - הוצאת זרע לבטלה; וויפיל מען וויל אפלאזן - פאלט מען צוריק אין דעם. מיט דעם אלעם, אויב מען נעמט דעם רבינ'ס עצה, די עצה פון התבודדות; מען שרייט צום אייבערשטן ער זאל ראטעווען פון דעם - איז מען זוכה צו ווערן אן ערליכער איד.


בעיקר זאלסטו ארבעטן אויף שמחה, זאלסט זיין פרייליך און אז עס איז דיר שווער צו זיין פרייליך - זאלסטו זיך מאכן פרייליך, ווייל שמחה היט דעם מענטש פון די עבירה. דער רבי זאגט (ליקוטי מוהר"ן חלק א', סימן קסט) עס שטייט (תהילים קד, לד-לה): "אָנֹכִי אֶשְׂמַח בַּה', יִתַּמּוּ חַטָּאִים מִן הָאָרֶץ, וּרְשָׁעִים עוֹד אֵינָם", ווען איך פריי זיך מיט'ן אייבערשטן איז: "יִתַּמּוּ חַטָּאִים מִן הָאָרֶץ" - עס איז מער נישטא קיין עבירות.


דער אייבערשטער זאל העלפן זאלסט האבן הצלחה אין אלע ענינים.

#20 - דארף נישט אויסרופן הויך אז דו ביסט א ברסלב'ער
מקוה, שידוכים, שלום בית, חסידות ברסלב, סדר דרך הלימוד, ספרי ברסלב, חתונה

בעזרת ה' יתברך


יום א' פרשת טהרה, כ"ט ניסן, שנת תשפ"א לפרט קטן


 


לכבוד ... נרו יאיר, מודיעין עילית


אשרינו מה טוב חלקינו אז מיר האבן זוכה געווען צו וויסן פון אזא גרויסער רבי וואס לערנט מיט אונז עצות ווי אזוי מיר זאלן זיך דערנענטערן צום אייבערשטן.


בעזרת השם בין איך גרייט צו ענטפערן אלע דיינע שאלות.


אויף דיין פראגע אז עס איז דיר שווער צו לערנען דעם ספר ליקוטי מוהר"ן, דו פארשטייסט נישט קיין איין ווארט; אויך מיט'ן פירוש שפת הנחל פארשטייסטו נישט, דו ווילסט וויסן א וועג ווי אזוי צו קענען לערנען דעם רבינ'ס ספרים.


וויסן זאלסטו אז אין אנהייב איז נישט גרינג, מען דארף זיך צוגעוואוינען צום שפראך וכו'; אז דו וועסט נעמען דעם סדר דרך הלימוד פון רבי'ן (כמבואר בשיחות הר"ן, סימן עו), דו וועסט אין אנהייב גורס זיין, דו וועסט זיך מסדר זיין צו לערנען ליקוטי מוהר"ן אן פארשטיין, דו וועסט זאגן די ווערטער - וועסטו במשך הזמן זוכה זיין אז עס וועט זיך דיר עפענען דיין מח, דו וועסט אנהייבן צו פארשטיין.


עס גייט נישט אין איין מינוט, מען דארף האבן אסאך סבלנות; אז מען האט סבלנות איז מען זוכה צו קענען און פארשטיין די תורה.


בנוגע דיין פראגע וואס דו זאלסט טון מיט דיין ווייב און קינדער, זיי האבן נישט ליב אז דו ביסט געווארן א ברסלב'ער; איך וויל פארשטיין, וואס פעלט אויס צו זאגן פאר אלעמען "איך בין געווארן א ברסלב'ער"? וואס איז שלעכט אז דו, פאר דיר אליינס - וועסט זיך מחי' זיין מיט דעם רבינ'ס עצות אן אויסרופן פאר אלעמען: "איך בין געווארן א ברסלב'ער" און אזוי פירן דיין שטוב? איך זאג דיר, אויב דו וועסט אזוי טון, נישט נאר זיי וועלן נישט האבן קיין טענות אויף דיר, נאר במשך הזמן וועלן זיי אלע מקורב ווערן; ווען מען וועט זען ווי דו פירסט זיך מיט דרך ארץ, מיט שמחה און מיט די אלע שיינע זאכן וואס דער רבי איז אונז מזכה - וועסטו זיי מקרב זיין מיט דיין התנהגות.


בנוגע חתונה מאכן די קינדער יונג; מוהרא"ש האט נישט גענומען קליינע קינדער און זיי חתונה געמאכט, מוהרא"ש האט גענומען קינדער וואס זענען דערוואקסן און האבן שכל מער ווי דרייסיג יעריגע און זיי חתונה געמאכט. איך ווייס נישט ווי קינדעריש דיין זון איז, אויב איז עס אזוי ווי דו לייגסט עס אראפ, אז ער איז ממש א קליין בעבי, דעמאלט קען מען נאכנישט חתונה האבן, אפילו ביי די אכצן.


בעט דעם אייבערשטן יעדן טאג פאר דיינע קינדער זיי זאלן זיין ערליכע אידן, זיי זאלן חתונה האבן און אויפשטעלן ערליכע דורות; ווייל תפילה איז זייער שטארק, תפילה איז שטערקער פון אלעס.


בנוגע מקוה וכו'; ביי אונז ברסלב'ער חסידים איז מען זיך מוסר נפש אויף מקוה, מען קוקט נישט אויב עס איז שווער אדער נישט, מען גייט יעדן טאג אין מקוה, זאל זיין וואס זאל זיין; ווייל דער הייליגער רבי נתן זכרונו לברכה האט צוגעזאגט: "מקוה איז די זעלבע לשון פון תקוה - אז מען גייט אין מקוה האט מען א תקוה אז מען וועט אלעס פאררעכטן".


בנוגע וואו דו זאלסט געבן דיין צדקה, פאר די ישיבה אין אמעריקע אדער פאר די שולן אין ארץ ישראל; ענדערש זאלסטו געבן די צדקה פאר די גבאים אין ארץ ישראל, זיי זאלן ווייטער קענען אנגיין מיט זייער הייליגע ארבעט.


נאכאמאל בעט איך דיר, דער עיקר זאלסטו אכטונג געבן אויף דיין שטוב, דיין ווייב זאל זיין צופרידן, זי זאל זיין מיט דיר אויף איין בלאט. אויב ביסטו אויף איין בלאט און זי אויף אן אנדערע בלאט, זאלסטו צוריק מישן די בלעטער, זוך אויף די בלאט וואו זי איז און לעב מיט איר אויף איין בלאט; ווייל אן שלום בית איז גארנישט דא, שלום בית איז דער יסוד פון זיין הייליג.


שעם זיך נישט צו פרעגן, דו קענסט פרעגן אלע דיינע שאלות.


דער אייבערשטער זאל העלפן זאלסט האבן הצלחה אין אלע ענינים

#19 - נעם די הייליגע תורה פאר דיין חבר
חברים, מקוה, אומאן, לימוד התורה, ספרי ברסלב

בעזרת ה' יתברך


יום ד' פרשת ויגש, ח' טבת, שנת תשפ"א לפרט קטן


 


לכבוד מיין טייערער ... נרו יאיר, תלמיד ישיבת תפארת התורה ברסלב


איך בין יעצט אויפ'ן וועג קיין אומאן צום הייליגן רבינ'ס ציון, איך בין געפארן מיט מיין זון ... נרו יאיר פאר ער ווערט זיבן יאר, אריינצוכאפן די הבטחה פון רבי'ן אז אויב מען נעמט צו אים א קינד פאר די זיבן יאר וועט ער גיין צו די חתונה מיט א ריינעם העמד; אין איינוועגס וועל איך שוין אויך זוכה זיין צו האבן א תיקון, יעדעס מאל מען איז זוכה צו קומען צום רבי'ן איז דאס א תיקון פאר די נשמה.


איך בעט דיר זייער דו זאלסט אויסנוצן דיינע יונגע יארן מיט תורה און יראת שמים. חבר זיך נאר מיט איידעלע בחורים, אויב דו הערסט רעדן נישט איידל זאלסטו אנטלויפן פון דארט. נעם דיר גוטע חברים, נעם דיר דעם משניות פאר א חבר, די גמרא פאר א חבר, דעם רבינ'ס ספרים פאר חברים - די זענען די בעסטע חברים.


גיי אינדערפרי אין מקוה; זיי זיך מקבל נישט צו רעדן אין מקוה, עס איז נישט איידל צו רעדן אין מקוה.

#18 - האב רחמנות אויף דיין לעבן, רעד נישט קיין ניבול פה
מקוה, קדושה, בחור, שידוכים, ישיבה, ניבול פה

בעזרת ה' יתברך


ערב שבת קודש פרשת מקץ, ג' טבת, זאת חנוכה, שנת תשפ"א לפרט קטן


 


לכבוד ... נרו יאיר


עס טוט מיר וויי, איך הער אויף דיר נישט גוטע זאכן; דו זיצט אפ גאנצע נעכט מיט בחורים אין מקוה, דו דרייסט זיך מיט בחורים וואס רעדן ניבול פה, בחורים וואס רעדן פון מיידלעך.


דו האסט זייער א חשוב'ער טאטע, דיין טאטע איז אן ערליכער איד; דו האסט גרויסע זיידעס, דיין זיידע נאך וועם דו הייסט האט געקענט גאנץ הלכות שבת בעל פה; איך האב זייער פיל צער און ווייטאג צו הערן אז דו גייסט נישט אין די וועגן, דו גייסט א נייעם וועג.


בפרט אז דו דארפסט א חתן ווערן דארפסטו דאך אכטונג געבן אויף דיין נאמען; קיינער פון אנשי שלומינו וועט נישט נעמען פאר זיין טאכטער א בחור וואס זיצט גאנצע נעכט אין מקוה און רעדט פון בחורים און מיידלעך.


אויב דו וועסט זיך נישט פארבעסערן וועל איך דיר פארשיקן מיט בזיונות; מוהרא"ש האט מיר מדריך געווען ווי אזוי צו פירן די ישיבה, ער האט אוועקגעשטעלט די יסודות; אויב בחורים רעדן ניבול פה זאל איך זיי פארשיקן.


ווי צעבראכן א בחור איז, ווי שטארק ער שלאגט זיך מיט זיינע נסיונות בארעכטיגט עס נישט דאס רעדן ניבול פה. ניבול פה; רעדן פון מיידלעך, פון בחורים - ברענגט צרות, עס ברענגט שלעכטס.


איך בעט דיר האב רחמנות אויף דיין לעבן, לאז זיך אפ פון הבחור השיכור ... וואס שלעפט דיר גאנצע נעכט און פון די אנדערע מנולים.


איך בעט דיר און איך ווארן דיר.

#17 - פיר די שול אזוי ווי דו האסט געזען אלע יארן אין ישיבה
מקוה, ריינקייט, שטעטל, בית המדרש, גבאי

בעזרת ה' יתברך


א' פרשת מקץ, כ"ח כסליו, ד' דחנוכה, שנת תשפ"א לפרט קטן


 


לכבוד מיין טייערער ... נרו יאיר, קרית ברסלב ליבערטי


איך האב באקומען רשות פון ... נרו יאיר צו נוצן זיין גאראזש צו בויען א מקוה; איך האף ביז א וואך צוויי וועט זיין גרייט די מקוה, וועט איר קענען דאווענען שבת אינדערפרי אינעם נייעם שול.


איך האב פאר דיר א קאמפלימענט, דער בעל הבית ר' ... נרו יאיר זאגט מיר אז ער און זיין ווייב זענען זייער צופרידן אז דו ביסט גבאי, זיי זענען רואיג אז דער שול האט אן אחריות'דיגער גבאי, אלעס איז זויבער און שיין צאמגענומען.


איך האף דו וועסט ווייטער משמש זיין דעם רבי'ן; דו וועסט פירן דעם שול, עס זאל זיין ריין, מען זאל דאווענען אין צייט און אלעס זאל זיין על צד היותר טוב. פיר די שול אזוי ווי דו האסט געזען אלע יארן אין ישיבה; לייג נישט צו און נעם נישט אראפ, דעמאלט וועסטו מצליח זיין.


לעת עתה זאל די שול זיין אין באנוץ נאר שבתים און ימים טובים, אויך די מקוה וואס מיר גייען יעצט מאכן זאל זיין נאר פאר שבת אינדערפרי.

#16 - א סדר פאר חנוכה
מקוה, תודה והודאה, חנוכה

בעזרת ה' יתברך


יום ב' פרשת וישב, כ"א כסליו, שנת תשפ"א לפרט קטן


 


לכבוד מיין טייערער ... נרו יאיר.


דא האסטו א סדר פאר חנוכה.


זע צו ענדיגן ארבעטן צייטליך, זאלסט קענען צינדן די ליכט אין צייט, גלייך נאך מעריב.


אז דו קענסט כאפן א טבילה פאר'ן צינדן - מה טוב ומה נעים.


בשעת'ן צינדן די מנורה קומט אראפ א גרויסע ליכטיגקייט, עס איז א גרויסע עת רצון, מען קען פועל'ן גרויסע ישועות. זינג די זמירות ביי די ליכט און זיי זיך מתבודד; דער עיקר זאלסטו דאנקען דעם אייבערשטן אויף די גרויסע נס, נישט לאנג צוריק ביסטו געווען איינער אליין און היינט האסטו א שיינע משפחה, א טייערע ווייב מיט א ליכטיגער זון.


מיר פירן זיך אז מען טוט אן בגדי שבת ביים צינדן.


אינדערפרי זאלסטו זאגן הלל מיט חיות, מיט שמחה; דאנקען און לויבן דעם אייבערשטן אויף די גרויסע חסד, "מקימי מעפר דל" ער האט מיר אויפגעהויבן פון "אשפות", ביז ער האט מיר געברענגט "להושיבי עם נדיבים" - צום הייליגן רבי'ן.

#15 - שטארק זיך, זיי נישט פויל, לויף אין מקוה
מקוה, פוילקייט

בעזרת ה' יתברך


יום ד' פרשת ויצא, ט' כסליו, שנת תשפ"א לפרט קטן


 


לכבוד ... נרו יאיר, תלמיד ישיבת תפארת התורה.


איך האב ערהאלטן דיין בריוו.


דו בעטסט חיזוק אויף צו גיין אין מקוה, לעצטנס איז דיר שווער צו גיין אין מקוה; דו ווערסט פויל, דו האסט נישט קיין געדולד.


וויסן זאלסטו, דער הייליגער בעל שם טוב זכותו יגן עלינו האט געזאגט אז ער איז צוגעקומען צו אלע זיינע מדריגות ווייל ער איז געווען זייער נזהר צו גיין אין מקוה יעדן טאג. אזוי אויך איז באוואוסט וואס דער הייליגער רבי אהרן קארלינער זכותו יגן עלינו האט געזאגט: "מקוה איז טאקע נישט קיין מצוה, אבער צו וואס מקוה קען צוברענגען קען קיין שום אנדערע מצוה נישט צוברענגען".


שטארק זיך, זיי נישט פויל; געוואוין זיך צו אז די ערשטע זאך וואס דו טוסט ווען דו שטייסט אויף איז גיין אין מקוה. אודאי איז דא אויף מקוה אסאך מניעות, דער יצר הרע מאכט עס אויסזען ווי א שווערע זאך, ער וויל נישט מען זאל גיין אין מקוה, ער ווייסט אז איינמאל מען גייט אין מקוה ווערט מען אן ערליכער איד, אזוי ווי דער הייליגער רבי נתן זכרונו לברכה האט געזאגט: "מקוה איז די זעלבע לשון פון תקוה, אז מען גייט אין מקוה האט מען א תקוה אז מען וועט אלעס פאררעכטן".


חזר דעם בריוו יעדן טאג - וועסטו באקומען א שטארקע חשק צו לויפן אין מקוה.


דער אייבערשטער זאל העלפן זאלסט האבן הצלחה אין אלע ענינים.

#14 - מאך דיין סדר היום צו גיין שלאפן פרי און אויפשטיין פרי
שלאפן, מקוה, ריינקייט, סדר היום

בעזרת ה' יתברך


יום ב' פרשת לך לך, ח' מר-חשון, שנת תשפ"א לפרט קטן


 


לכבוד מיין טייערער ... נרו יאיר.


איך וויל דיר מחזק זיין זאלסט צוריק גיין אויף דיין אלטע סדר היום, אמאל האסטו געהאט א בעסערע סדר, ביסט געגאנגען שלאפן פרי און אויפגעשטאנען פארטאגס; דאס איז א בעסערע סדר ווי גיין שלאפן שפעט און אויפשטיין די לעצטע מינוט.


גלייך נאך מעריב זאלסטו זיך גרייטן צו גיין שלאפן, פאר'ן שלאפן זאלסטו זיך מתבודד זיין; געב זיך איבער צום אייבערשטן, בעט אים ער זאל דיר מוחל זיין אויף דיין גאנצע טאג און ער זאל דיר העלפן מצליח זיין אויף ווייטער.


אינדערפרי זאלסטו דאס ערשטע זאך גיין אין מקוה, אויך זאלסטו מקפיד זיין זיך אפצואוואשן (שאוע"ר). חכמינו זכרונם לברכה זאגן (שבת נ:): "רוֹחֵץ אָדָם פָּנָיו יָדָיו וְרַגְלָיו בְּכָל יוֹם בִּשְׁבִיל קוֹנוֹ", א מענטש זאל זיך אפוואשן דעם גאנצן קערפער יעדן טאג, מען זאל זיין ריין פאר'ן אייבערשטן.


דאווען, עס פת שחרית, נעכדעם טו וואס דו האסט צו טון, און ווען דו האסט אביסל צייט כאפ אריין א פרק משניות, אביסל חומש רש"י, תהילים און גמרא.

#13 - די מקוה טהרה אין שטעטל
מקוה, שטעטל

בעזרת ה' יתברך


יום ה' פרשת ראה, כ"ג מנחם-אב, שנת תש"פ לפרט קטן


 


מרת ... תחי', ליבערטי.


איך האב נישט קיין ווערטער דיר צו דאנקען פאר'ן זיך אזוי איבערגעבן פאר די מוסד, דו ארבעסט אזוי געטריי אז די אפיס זאל זיין מסודר.


איך הייב יעצט אן בויען די מקוה טהרה אין שטעטל, איך האף עס וועט זיין גרייט ביז אפאר חדשים; ביז דערווייל קען מען נוצן שבת די מקוה אין שול.


איך וויל דיר בעטן אויב דו קענסט באשטיין צו זיין די באקוקערן, איך וועל דיר אויסלערנען וואס און ווי אזוי; זיי מיר מודיע אויב דו ווילסט מיר העלפן אויך מיט דעם.


דער אייבערשטער זאל העלפן זאלסט האבן הצלחה אין אלע ענינים.

#12 - זיך אפגעבן מיט די מקוה
מקוה, שטעטל

בעזרת ה' יתברך


יום ד' פרשת עקב, חמשה עשר באב, שנת תש"פ לפרט קטן


 


לכבוד ... נרו יאיר.


איך וויל דיר פרעגן אויב דו ווילסט זיין דער מקוה איד אין שטעטל; איך מוז האבן איינער א בעל אחריות און א בר דעת וואס זאל זיין ממונה אויפ'ן מקוה. איך וועל דיר נאך שרייבן מער איינצלהייטן ווי אזוי דו זאלסט עס פירן, עס קען נישט זיין א הפקר פלאץ, עס דארף זיין מיט השגחה.


די וויכטיגסטע תקנה וואס איך וויל דו זאלסט אכטונג געבן, זאלסט איבערגעבן די עלטערן אז עס איז נישט ערלויבט קינדער זאלן קומען אין מקוה אן די עלטערן, עס איז נישטא אזא זאך אז קינדער זאלן קומען אין מקוה אן די עלטערן.


איך האף דו וועסט מיר העלפן מיט דעם.


וויפיל מיר וועלן נאר וועלן צוריק טון פאר'ן רבי'ן וועלן מיר נישט קענען באצאלן פאר וואס ער האט אונז געגעבן.


דער אייבערשטער זאל העלפן זאלסט האבן הצלחה אין אלע ענינים.

#11 - הנהגות פאר געזונטע קינדער
קינדער, מקוה, חיזוק פאר פרויען, רפואה, דרייוון, סופרים

בעזרת ה' יתברך


יום ד' פרשת במדבר, כ"ו אייר, שנת תש"פ לפרט קטן


 


לכבוד ... נרו יאיר.


איך האב ערהאלטן דיין בריוו.


איך פריי זיך זייער אויף די גוטע נייעס אז איר ווארט למזל טוב, דער אייבערשטער זאל העלפן עס זאל זיין בנקל ובנחת.


ברסלב'ע פרויען זענען מקפיד נישט צו עסן אין די טעג רעטעך, אזוי ווי דער רבי זאגט (ספר המדות אות קשוי לילד, סימן א): "אִשָּׁה שֶׁאוֹכֶלֶת צְנוֹן בְּעִבּוּרָה, תֵּלֵד בְּקִשּׁוּי", א פרוי וואס עסט רעטעך ווען זי ווארט וועט האבן א שווערע געבורט; אויך זענען ברסלב'ע פרויען מקפיד נישט צו עסן קיין רויע קנאבל און צוויבל ווען מען ווארט און ווען מען זייגט, ווייל דער רבי זאגט (שם אות הריון, סימן ד): "עֻבָּרוֹת וּמֵינִיקוֹת לֹא יֹאכְלוּ שׁוּמִין וּבְצָלִים", פרויען וואס טראגן און זייגן זאלן נישט עסן נישט קיין קנאבל און נישט קיין צוויבל; אזוי ווי מיר געפונען (רש"י במדבר יא, ה) אז אין מדבר ווען דער אייבערשטער האט געגעבן צו עסן די הייליגע מן פון הימל, האט מען געקענט שפירן דערין אלע טעמים, וואס פאר א טעם מען האט געוואלט שפירן אינעם מן האט מען געקענט שפירן, אויסער די זאכן וואס שאדט פאר פרויען וואס טראגן און זייגן, צווישן זיי צוויבל און קנאבל.


אויך פירן זיך ברסלב'ע חסידים אין די טעג וואס מען ווארט א שמחה צו זאגן שמות הצדיקים, ווייל דער רבי זאגט (ספר המידות, אות צדיק, חלק ב', סימן כ): "עַל יְדֵי הַזְכָּרַת שֵׁמוֹת הַצַּדִּיקִים יְכוֹלִים לְהָבִיא שִׁנּוּי בַּמַּעֲשֶׂה בְּרֵאשִׁית, כְּלוֹמַר לְשַׁנּוֹת הַטֶּבַע", דורכ'ן דערמאנען די נעמען פון צדיקים קען מען טוישן די טבע; מען זאגט נעמען פון צדיקים וואס מען קען פון אויסעווייניג: אברהם, יצחק, יעקב, משה, אהרן, יוסף, דוד און שלמה, רבי שמעון בר יוחאי, רבי יצחק לוריא אשכנזי, רבי ישראל בעל שם טוב, רבי נחמן בן פיגא מברסלב, רבי נתן מברסלב, מוהרא"ש וכו' וכו', און נאך נעמען פון צדיקים וואס מען געדענקט. נאכדעם בעט מען דעם אייבערשטן די תפילה אז בזכות די הייליגע צדיקים זאלן מיר זוכה זיין צו האבן א געזונט קינד, אלעס זאל גיין גרינג און אין די ריכטיגע צייט.


בנוגע מאכן לייסענס וכו'; אודאי זאלסטו מאכן לייסענס, אזוי וועסטו נישט זיין א נצרך לבריות.


זיי ווייטער מקפיד צו גיין אין מקוה יעדן טאג, און זיכער זאלסטו מקפיד זיין צו גיין אין מקוה פאר דו שרייבסט ספרי תורה, תפילין ומזוזות.


דער אייבערשטער זאל העלפן זאלסט האבן הצלחה אין אלע ענינים.

#10 - שטארק דיך צו גיין אין מקוה
מקוה

בעזרת ה' יתברך


ערב שבת קודש פרשת בהר-בחקותי, כ"א אייר, שנת תש"פ לפרט קטן


 


לכבוד מיין טייערער ... נרו יאיר.


איך בענק זיך נאך דיר; איך האף אז אלעס איז גוט ביי דיר און ביי דיין ווייב און קינדער.


גיי אין מקוה; לאז זיך נישט פונעם יצר הרע וואס מאכט אלט און מיד און ער קילט אפ דעם מענטש פון זיין אן ערליכער איד. זאג נישט און טראכט נישט אז "מקוה איז נישט קיין מצוה", ווייל צדיקים זאגן אז מקוה ברענגט דעם מענטש צו די גרעסטע מדריגות וואס קיין שום מצוה קען נישט צוברענגען; עס נעמט אראפ אלע דינים, עס הייליגט דעם מענטש און עס ברענגט אריין א פרישקייט אינעם מענטש, מען הייבט אן בענקען צום אייבערשטן. דעריבער איז דא אזעלכע מניעות אויף מקוה און אזויפיל תירוצים נישט צו גיין אין מקוה.


שרייב מיר צוריק א בריוו וועסטו מיר אויפלעבן; שרייב מיר דיינע סיומים, דיין עבודת ה'.


 


 

#9 - אין זכות וואס דו האלסט זיך מיט דיין "צלם אלקים" וועסטו טון א גוטע שידוך
מקוה, שידוכים, בארד און פאות

בעזרת ה' יתברך


יום ד' פרשת אמור, י"ב אייר, שנת תש"פ לפרט קטן


 


לכבוד מיין טייערער ליבער ... נרו יאיר.


איך פריי זיך זייער אז דו ביסט צוריק געקומען אין ישיבה נאכן זיין איינגעשפארט לאנגע וואכן צוליב קאראנע.


נאך מער פריי איך זיך דיר צו זען מיט דיין "צלם אלקים", מיט דיין בארד און פירות; דו מאכסט א קידוש השם מיט דעם וואס דו טשעפעסט נישט די בארד און פיאות, דו קוקסט נישט אויף דיינע חברים וואס שפעטן פון בארד און פיאות נאר דו טוסט וואס איז דעם אייבערשטן'ס ווילן.


אין דעם זכות וואס דו האלסט זיך מיט דיין "צלם אלקים" וועסטו טון א גוטע שידוך; דו וועסט געבענטשט ווערן מיט שפע, ברכה און הצלחה.


גיי אין מקוה; הער נישט אויס די וואס שפעטן פון מקוה, בפרט יעצט ווען דו שטייסט אין די יארן פון שידוכים וועט מקוה ארויפלייגן אויף דיר א חן, דו וועסט נושא חן זיין ביי אלעמען.


איך האב דיר ליב.


 

#8 - דער שליסל צו הצלחה איז שמחה
מקוה, שמחה, בחור, שידוכים

בעזרת ה' יתברך


יום ד' פרשת אמור, י"ב אייר, שנת תש"פ לפרט קטן


 


לכבוד מיין טייערער ... נרו יאיר, תלמיד ישיבת תפארת התורה ברסלב.


איך האב זייער הנאה פון דיר; דו דאווענסט ערליך, דו לערנסט פלייסיג און בעיקר האב איך הנאה פון דיינע גוטע מדות.


אז דו וועסט זיך ווייטער פירן אויף דעם וועג וועסטו בקרוב טרעפן א גוטע שידוך.


זיי מקפיד צו גיין יעדן איינציגסטן טאג אין מקוה, אויך שבת קודש זאלסטו גיין אין מקוה, אפילו מען קען זיך נישט וואשן וכו'; זיי שטארק מיט מקוה וועסטו האבן א תקוה.


זע צו הערן לעבעדיגע מוזיק וואס מאכט פרייליך, ווייל דער שליסל צו הצלחה איז שמחה. דער הייליגער רבי זאגט (ספר המידות, אות שמחה, חלק ב', סימן א): "מִי שֶׁהוּא שָׂמֵחַ תָּמִיד", ווער עס איז שטענדיג פרייליך, "עַל יְדֵי זֶה הוּא מַצְלִיחַ", דער וועט האבן הצלחה.


יישר כח פאר'ן העלפן אין ישיבה מיט וואס מען דארף.


פון דיין ראש ישיבה וואס האט דיר ליב

#7 - זיך שטארקן מיט תורה און תפלה, די גרויסקייט פון מוהרא"ש'ס ציון
מקוה, יבנאל, מוהרא"ש, לימוד התורה, מאגאזינען, צייטונגען, ארץ ישראל, ירושלים, קאראנע וויירוס, ספירה

בעזרת ה' יתברך


ערב שבת קודש לסדר טהרה, א' דראש חודש אייר, שנת תש"פ לפרט קטן


 


לכבוד מיינע טייערע חברים תלמידי היכל הקודש בירושלים.


"רַבּוֹת מַחֲשָׁבוֹת בְּלֶב אִישׁ (משלי יט, כא)", א מענטש טראכט און מאכט פלענער אבער דער אייבערשטער פירט די וועלט. מיר האבן געהאט אין פלאן צו זיין די וואך מיט די ישיבה אין ארץ ישראל; זייט מוהרא"ש איז נסתלק געווארן פאר איך מיט די עלטערע בחורים יעדעס יאר אויף א נסיעה קיין ארץ ישראל, מיר זענען געווענליך א וואך צייט אין יבנאל עיר ברסלב, היי יאר איז אויך געווען אין פלאן צו קומען קיין ארץ ישראל אבער דער אייבערשטער האט זיך באוויזן פאר די גאנצע וועלט; אלע לענדער אן קיין אויסנאם זעען דעם 'יד השם', אז עס איז דא א 'מנהיג לבירה', עס איז דא א פירער וואס פירט אלעס און מען קען גארנישט טון אן אים, עס העלפט נישט קיין שטארקייט, עס נוצט נישט קיין טעכנעלאגיע, קיין פארגעשריטנקייט און אויך נישט קיין געלט, איין זאך העלפט, אז מען דאווענט און מען בעט דעם אייבערשטן, נאר דאס העלפט.


איך בענק זיך שוין זייער צו ענק, צו יעדן פון אייך באזונדער און נאך מער בענק איך זיך צום הייליגן ציון פון מוהרא"ש; איך ווארט שוין צו קענען גיין אביסל מתפלל זיין ביי דעם הייליגן פלאץ און זוכה זיין צו תשובה.


איך ווייס נישט צי איר אלע ווייסן פון דעם פלאץ און איבער דאס הייליגקייט פון דעם פלאץ, עס איז נישט פשוט וואס מען שפירט דארט ביי דעם הייליגן פלאץ; מוהרא"ש שרייבט אין זיין צוואה (צוואת מוהרא"ש, סימן ה): "וּכְמוֹ בַּחַיִּים חַיּוּתִי נִתְעוֹרְרוּ עַל יָדִי אֲנָשִׁים בִּתְשׁוּבָה", אזוי ווי ווען איך האב געלעבט זענען דורך מיר נתעורר געווארן מענטשן תשובה צו טון, "כְּמוֹ כֵּן עַכְשָׁיו לְאַחַר הִסְתַּלְקוּתִי לְעֵילָא כְּשֶׁיָבוֹאִי אֶל קִבְרִי יִתְעוֹרְרוּ בִּתְשׁוּבָה שְׁלֵימָה", אזוי אויך נאכדעם וואס איך וועל אוועק גיין פון דער וועלט, ווען מען וועט קומען צו מיין קבר, וועט מען אויך נתעורר ווערן צו תשובה טון, "וְיַמְשִׁיכוּ לְעַצְמָם יְשׁוּעוֹת וּפְלָאוֹת בְּעֶזְרָתוֹ יִתְבָּרַךְ, וְאֶהְיֶה לָהֶם לְמֵלִיץ יוֹשֶׁר בַּשָׁמַיִם, וְלֹא אָנוּחַ וְלֹא אֶשְׁקוֹט עַד שֶׁיִּהְיֶה לְמִי שֶׁבָּא אֶל קִבְרִי לְהִתְפַּלֵּל וְלִלְמוֹד יְשׁוּעָה שְׁלֵימָה מִן הַשָּׁמַיִם", און איך וועל נישט רוען ביז איך וועל פועל'ן פאר דעם מענטש וואס איז געקומען צו מיר - א ישועה.


דאס זעט מען ממש במציאות; ווען מען קומט קיין יבנאל צום ציון פון מוהרא"ש כאפט אן פאר'ן מענטש א מורא'דיגע התעוררות תשובה צו טון. אדרבה, פרובירט דאס אויס; פאר אייך ירושלימ'ער אידן איז דאס גרינגער צו טון ווי פאר אונז אמעריקאנער אידן; עס קען זיין אז פון איין זייט איז דאס שווערער פאר ירושלימ'ער, ווייל אין ירושלים זענען דא אסאך לצים השם ישמרינו, אבער איך פארשטיי פון אייך אז צווישן אייך - אין חבורת היכל הקודש ירושלים - איז נישט דא קיין לצנות, מען לעבט מיט תמימות ופשיטות, אזוי ווי דער הייליגער תם פלעגט שטענדיג זאגן (סיפורי מעשיות, מעשה ט' - מחכם ותם): "נאר אן לצנות", איז דאך פאר אייך גרינגער זיך אריבער צו כאפן קיין יבנאל, ביי דעם מקום קדוש.


איך האף בקרוב צו קענען קומען קיין ארץ ישראל וואו מיר וועלן זיך מחזק זיין אינאיינעם מיט די זיסע עצות פון הייליגן רבי'ן.


איך האב געהערט די גוטע נייעס אז די מדינה של גיהנום לאזט שוין גיין אין מקוה און מען לאזט שוין דאווענען מיט מנין, זאלט איר זיין שטארק מיט מקוה; בפרט יעצט בימי הספירה זאגט דער רבי אז מען דארף מער מקפיד זיין אויף טבילת עזרא (ספר המדות, אות ספירת העומר, חלק ב', סימן ב): "בְּיוֹתֵר צָרִיךְ לְהִזָּהֵר לִטְבֹּל לְקִרְיוֹ בִּימֵי עֹמֶר".


בכלל איז מקוה געווען ביים רבי'ן די ערשטע זאך; דער רבי האט געזאגט: "דאס ערשטע איז מקוה (שיחות הר"ן, סימן קמא)"; ווען מען וויל מתקן זיין וואס מען האט פוגם געווען בכלליות און בפרטיות אין פגם הברית איז די ערשטע זאך 'מקוה'. נאך זאגט דער הייליגער רבי (ספר המידות, אות המתקת הדין, סימן כב): "עַל יְדֵי טְבִילַת מִקְוֶה נִתְבַּטֵּל הַצָּרוֹת, וִישׁוּעָה בָּאָה", אז מען טובל'ט זיך אין מקוה איז מען מבטל אלע צרות און מען איז זוכה צו א ישועה; נאך זאגט דער רבי (שם, סימן פא): "הַמִּקְוֶה מַמְתִּיק הַדִּין", אז מען גייט אין מקוה נעמט מען אוועק אלע דינים.


שטארקט אייך יעדער איינער פון אייך מיט אייערע שיעורים כסדרן, יעדער זאל לערנען אויף זיין וועג, אחד המרבה ואחד הממעיט, דער עיקר זאל מען לערנען יעדן טאג אביסל פון די פיר לימודים: מקרא, משנה, גמרא און מדרש, ווייל די פיר לימודים זענען קעגן די פיר וועלטן עשיה, יצירה, בריאה און אצילות, ווען מען לערנט די פיר לימודים ברענגט מען אויף זיך אזעלכע ליכטיגקייטן וואס מען קען זיך נישט פארשטעלן. אפילו אין אנהייב וועט זיין שווער די לימודים, קען זיין מען וועט נישט פארשטיין אלעס, זאלט איר אבער נישט קוקן אויף דעם, זייטס ממשיך מיט'ן גורס זיין, זאגט די הייליגע ווערטער - ביז דער אייבערשטער וועט העלפן איר וועט זוכה זיין צו פארשטיין די הייליגע תורה.


איך וויל אייך בעטן א פריוואטע טובה, יעצט פסח איז געווען א באשרייבונג פון די ישיבה אין איינע פון די ארץ ישראל'דיגע מאגאזינען; איר ווייסט דאך אלע אז איך וויל נישט האבן קיין שייכות מיט קיין שום מאגאזין, אלע מיינע תלמידים ווייסן דאס און שטייען אוועק פון דעם ווי מען שטייט אוועק פון גרף של רעי. איך האף אז דאס איז נישט געווען פון איינער פון אייער חבורה; איך בעט אייך שטייט אוועק פון דעם, דאס ברענגט נישט קיין כבוד, דאס ברענגט נישט גארנישט. מיר האבן אונזער וועג פון הפצה, דאס איז דורך פארשפרייטן די ספרים, קונטרסים און דיסקים וכו'. אונזער זאך איז תורה ותפילה; איך זוך נישט צו האבן מיט זיי און איך וויל נישט האבן מיט זיי צו טון, איך נעם נישט אריין ביי מיר אין שטוב קיין שום מאגאזין און קיין שום צייטונג, נישט קיין גוי'שע און זיכער נישט קיין אידישע.


פון די אידישע צייטונגען און מאגאזינען דארף מען מער אנטלויפן ווי פון די גוי'שע, ווייל ווען מען ליינט גוי'שע צייטונגען ליינט מען נאר די נייעס, מען נעמט נישט אן קיין שום אנדערע זאך, מען ליינט נישט די השקפות פאר'ן לעבן ווייל מען ווייסט אז דאס איז חזיר טריף, אבער ווען מען ליינט די אידישע צייטונגען און מאגאזינען כאפט מען נישט וואס מען נעמט אריין אין זיך, מען ליינט זיך אן מיט פארדרייטע זאכן אומוואוסנדיג.


שטארקט אייך טייערע ברידער מיט תורה ותפילה; אפילו יעצט ווען מענטשן זענען פארלוירן וועגן די קורונה טאר מען זיך נישט פארלירן. מען זיצט אין שטוב מיט די קינדער שוין אפאר וואכן, דארף מען זיין א העלד און מחזק זיין די ווייב און קינדער, נישט ארום גיין מיט אן אראפגעלאזטן נאז, מען דארף זיך פרייליך מאכן.


א פרייליכן שבת און א גוטן חודש.

#6 - לערנען דעם בלאט גמרא יעדן טאג איז גאר א גרויסע זאך
מקוה, גמרא

בעזרת ה' יתברך


יום ג' לסדר טהרה, כ"ז ניסן, שנת תש"פ לפרט קטן


 


לכבוד מיין טייערער ... נרו יאיר.


יעדעס מאל ווען דו קומסט אינדערפרי צום שיעור אין ישיבה האב איך זייער הנאה, ווייל עס גייט מיר אין לעבן אריינצוברענגען אין די תלמידי הישיבה צו זיין שטארק מיט'ן לערנען יעדן טאג לכל הפחות א בלאט גמרא.


איך האב פארשטאנען פון מוהרא"ש זכותו יגן עלינו אז לערנען דעם בלאט גמרא יעדן טאג איז עפעס גאר א גרויסע זאך; עס איז אינגאנצן מתקן דעם מענטש.


חוץ מזה זאלסטו האבן א באזונדערע שיעור אין ש"ס – גיין כסדרן דפים גמרא.


זיי שטארק אין טבילת עזרא; זאלסט נישט מקיל זיין אין דעם, אפילו יעצט בזמן הקאראנע זאלסטו זיך אנשטרענגען אויף דעם.


פון דיין ראש ישיבה וואס האט דיר ליב.