בריוון פונעם ראש ישיבה שליט"א

#40 - וויל נישט פארשטיין, וואס דו קענסט נישט פארשטיין
עבירות, קשיות, חכמות

בעזרת ה' יתברך - יום ג' פרשת ויגש, ז' טבת, שנת תשפ"ד לפרט קטן


 


לכבוד ... נרו יאיר


לאז אפ אלע חכמות, הער אויף מיט די אויבער'חכמ'קייט; טו וואס דער אייבערשטער הייסט - וועסטו געראטעוועט ווערן פון אלע צרות. חכמינו זכרונם לברכה זאגן (דברים רבה ו, ו): "יֵשׁ מַזִּיק", עס איז דא א מלאך וואס שעדיגט דעם מענטש, "שֶׁקּוֹשֵׁט כְּחֵץ", עס שיסט ווי א פייל, "וְטָס כָּעוֹף", און פליט ווי א פייגל, און ער מאכט צרות פארן מענטש. "אָמַר הַקָּדוֹשׁ בָּרוּךְ הוּא", דער אייבערשטער זאגט, "אִם קִיַּמְתָּ מִצְוַת שִׁלּוּחַ הַקֵּן", אויב דו טוסט די מצוה פון שלוח הקן, "אֲנִי מַצִּילְךָ מֵאוֹתָן", וועל איך דיך ראטעווען פון זיי, "שֶׁנֶּאֱמַר", אזוי ווי עס שטייט (תהלים צא, ה) "לֹא תִירָא מִפַּחַד לָיְלָה", וועסט נישט מורא האבן פון די שרעק פון די נאכט, "מֵחֵץ יָעוּף יוֹמָם"; מוהרא"ש געבט אונז צו פארשטיין אז דאס גייט ארויף אויף וואס רבי נתן זאגט (עיין לקוטי הלכות בשר בחלב הלכה ד, אות ב), "שַׁלֵּחַ תְּשַׁלַּח אֶת הָאֵם", שיק אוועק דיינע חכמות, 'אֵם' - דאס איז חכמות, "וְאֶת הַבָּנִים תִּקַּח לָךְ" (דברים כב, ז) - דאס מיינט מען די מעשים טובים; די עצה פטור צו ווערן פון די מזיקים וואס ווערן באשאפן פון פגם הברית, איז דורך אוועק ווארפן די חכמות המדומות און טון מצוות ומעשים טובים.


ווען מען איז פוגם בברית ווערט די מח אינגאנצן פארדרייט, מען הויבט אן האבן קשיות אויפן אייבערשטן חס ושלום, קשיות אויף צדיקים, מען איז אין א גרויסע סכנה; די איינציגסטע עצה ווי אזוי מען קען זיך ראטעווען - איז דורך זיך פירן בתמימות ופשיטות, ווייטער דינען דעם אייבערשטן אן קיין חכמות.


איך בעט דיך זייער, לאז אפ אלע חכמות, וויל נישט פארשטיין וואס דו קענסט נישט פארשטיין, און זוך נישט צו פארשטיין וואס איז דיר נישט מעגליך צו פארשטיין; מיר דארפן טון וואס די הייליגע צדיקים זאגן אונז, לערנען און דאווענען און זיין זייער פרייליך; דאס זאגן די הייליגע חכמים, אין זכות פון שלוח הקן, אז מען ווארפט אוועק די חכמות, מען טוט מצוות און מעשים טובים - ווערט מען געראטעוועט פון די מזיקים וואס ווערן באשאפן פון פגם הברית, דער אייבערשטער זאל אונז היטן פון דעם.


 דער אייבערשטער זאל העלפן זאלסט האבן הצלחה אין אלע ענינים.

#39 - פרעגן קשיות אויפן אייבערשטן איז זייער ביטער
אמונה, התחזקות, קשיות

בעזרת ה' יתברך - יום א' פרשת ויגש, ה' טבת, שנת תשפ"ד לפרט קטן


 


לכבוד ... נרו יאיר


פרעג נישט קיין קשיות אויף די אמונה. שלמה המלך זאגט (משלי יז, כח): "גַּם אֱוִיל מַחֲרִישׁ" אפילו א נאר וואס שווייגט, "חָכָם יֵחָשֵׁב" דער איז א פארשטאנדיגער מענטש; ווייל פרעגן קשיות אויפן אייבערשטן איז זייער ביטער, דער מענטש טוט נארישקייטן, מען טוט עבירות און דאס ברענגט שוועריקייטן - און ביים סוף האט ער נאך טענות אויפן אייבערשטן. אזוי ווי עס שטייט (שם יט, ג): "אִוֶּלֶת אָדָם" די נארישקייט פונעם מענטש, דאס מיינט מען די עבירות זיינע – "תְּסַלֵּף דַּרְכּוֹ" פארקרומט זיין וועג, דאס מיינט עס ברענגט שטראף, עס ברענגט צרות, "וְעַל ה' יִזְעַף לִבּוֹ" און דער מענטש ווערט ברוגז אויפן אייבערשטן, ווען ער אליינס האט שאדן געמאכט; אויב אבער מען האט נישט קיין טענות אויפן אייבערשטן - איז מען שוין ווי א חכם.


מוהרא"ש זכותו יגן עלינו זאגט: "יעדע קשיא איז א קליפה", יעדע פארוואס איז סכנות נפשות, מען קען אוועק פאלן אינגאנצן פון די הייליגע אמונה; מען דארף וויסן אז אלעס וואס דער אייבערשטער מאכט - איז פאר אונזער טובה, "צַדִּיק ה' בְּכָל דְּרָכָיו וְחָסִיד בְּכָל מַעֲשָׂיו" (תהילים קמה, יז), דער אייבערשטער מאכט נאר גוטס, און אז מען פארשטייט נישט ווי ער מאכט און ער פירט - דארף מען וויסן אז מען קען נישט פארשטיין און מען וועט דאס נישט פארשטיין.


דער אייבערשטער זאל העלפן זאלסט האבן הצלחה אין אלע ענינים.

#38 - אז דו וועסט רעדן שיין צו דיין ווייב, וועסטו האבן געלט
שלום בית, פרנסה, כעס, קשיות

בעזרת ה' יתברך - יום ד' פרשת וישב, כ"ג כסליו, שנת תשפ"ד לפרט קטן


 


לכבוד ... נרו יאיר


אז דו וועסט טוישן די וועג ווי אזוי דו רעדסט אין שטוב צו דיין ווייב, דו וועסט אויפהערן שרייען אויף איר, דו וועסט אויפהערן מיט די אנגעצויגנקייט - וועט אנהויבן קומען שפע. דער רבי זאגט (לקוטי מוהר"ן חלק א', סימן סט) אז געלט, עשירות - קומט נאר אויב מען איז מכבד די ווייב; אז מען שרייט, מען איז נערוועז - שטעלט זיך אפ די שפע.


איך האף דו וועסט אננעמען די קליינע בריוועלע וואס איך שרייב דיר פון הארץ. איך בין זייער פארנומען, איך האב נישט קיין צייט, דאך שרייב איך דיר ווייל דו גייסט ארום מיט קשיות און טענות אויפן אייבערשטן 'וואו איז די שפע? וואו איז די פרנסה?' ווען אלעס האט א סיבה, דו אליין דארפסט זיך טוישן, דו דארפסט אנהויבן רעדן שיין אין שטוב.


איך דארף מקצר זיין.


דער אייבערשטער זאל העלפן זאלסט האבן הצלחה אין אלע ענינים.

#37 - קוקט אויפ'ן חלק גלעזל וואס איז יא פול
שמחה, אמונה, שבת קודש, נקודות טובות, קשיות

בעזרת ה' יתברך - יום ה' פרשת וירא, י"ח מר-חשון, שנת תשפ"ד לפרט קטן


 


לכבוד די חשוב'ע משפחת ... שיחיו


איך האב ערהאלטן אייער הודעה.


איך בעט אייך זייער, איר זאלט זיך שטארקן מיט אלע כוחות צו זיין פרייליך, בפרט יעצט נאכן ווערן נאכאמאל אנטוישט וכו', נאכן אנהויבן ווארטן וכו', נאך אפאר מאל וואס דאס פאסירט.


איך בעט אייך, האט נישט קיין טענות און תרעומות אויפן רבונו של עולם, קוקט אויפן חלק גלעזל וואס איז יא פול, קוקט אויף ענקערע טייערע קינדער. לאזט נישט אריין דעם טייוול אין שטוב, דאס זענען די שלעכטע מחשבות, עצבות ומרה שחורה רחמנא לצלן.


א גאנץ שבת זאלן ענק טאנצן: "דער אייבערשטער איז גוט, דער אייבערשטער מאכט נאר גוט".


אנא, איך בעט ענק, בלייבט מיט שמחה און אמונה.

#36 - די עצה אויף אייגענע מניעות
תפילות אויף אידיש, תפילה והתבודדות, אומאן, קשיות, מניעות

בעזרת ה' יתברך - יום ב' פרשת האזינו א', כ"ה אלול, שנת תשפ"ג לפרט קטן


 


לכבוד ... נרו יאיר


דעם פארגאנגענעם שבת אין מתיבתא היכל הקודש אין וויליאמסבורג איז געווען זייער שיין, מיר האבן אסאך גערעדט וועגן צעברעכן די מניעות און קומען צום רבי'ן. אויפן וועג אהיים פון שול זאגט מיר א אינגערמאן: "דער ראש ישיבה רעדט אזויפיל פון מניעות, פון צעברעכן די מניעות, דער ראש ישיבה זאל אויך רעדן פון אייגענע מניעות; ביי די אינגעלייט וואס פארן שוין כמה וכמה שנים, קיינער שטערט זיי נישט, די משפחה לאזט זיי פארן, אבער אין זיי דרייט זיך די מח מחשבה מיט אלע סארט בלבולים, בעיקר פון 'אלט און קאלט', מיר דארפן חיזוק צו פארן צום רבי'ן אזוי ווי מיר זענען געפארן די ערשטע יארן".


איז ביי שלש סעודות האבן מיר גערעדט פון די עצה אויף אייגענע מניעות. דער הייליגער רבי זאגט (לקוטי מוהר"ן חלק ב', סימן מו): "וְהַמְּנִיעָה הַגְּדוֹלָה שֶׁבְּכָל הַמְּנִיעוֹת הִיא מְנִיעַת הַמֹּחַ", די גרעסטע מניעה איז דער מענטש אליין, "דְּהַיְנוּ מַה שֶּׁמֹּחוֹ וְלִבּוֹ חֲלוּקִים מֵהַשֵּׁם יִתְבָּרַךְ אוֹ מֵהַצַּדִּיק", ווען דער מענטש הויבט אן האבן קשיות אויפן אייבערשטן אדער אויפן צדיק, "זֹאת הַמְּנִיעָה מוֹנֵעַ אוֹתוֹ יוֹתֵר מִכָּל הַמְּנִיעוֹת", דאס איז דער גרעסטער צוריק-האלט פארן מענטש צו ווערן אן ערליכער איד; כל זמן דער מענטש ברענט צום אייבערשטן, מען האט א געפיל צום רבי'ן, מען וויל פאררעכטן אלע שלעכטע מעשים און מען זוכט א תיקון אז מען זאל נישט פארווארפן ווערן פון די וועלט און יענע וועלט – דאן וועט אים גארנישט קענען צוריק האלטן פון קומען צום רבי'ן, אבער אז דער מענטש אליינס לעשט זיך אויס, ער פארלירט זיין אמונה, ער הויבט אן טראכטן: 'וואס דארף איך דעם רבי'ן וכו'? וואס דארף איך פארן קיין אומאן?' דאס איז דער גרעסטער מניעה. אויף דעם איז די עצה: "וַאֲזַי צָרִיךְ לִצְעֹק לְאָבִיו שֶׁבַּשָּׁמַיִם בְּקוֹל חָזָק מֵעִמְקֵי הַלֵּב", צו שרייען צום אייבערשטן פון טיפעניש פון הארץ, ווייל "קֻ'שְׁ'יָ'א" איז די ראשי תיבות: שְׁ'מַע י' ק'וֹלִי אֶ'קְרָא, "שֶׁצָּרִיךְ רַק לִקְרוֹת לַה', כְּשֶׁמִּתְגַּבֵּר עָלָיו הַקֻּשְׁיָא וְהַכְּפִירָה", מען דארף וויינען און שרייען צום אייבערשטן ווען מען זעט אז עס זענען זיך מתגבר די קשיות און כפירות.


גיי התבודדות, שריי זיך אויס צום אייבערשטן: "הייליגער באשעפער העלף מיר, איך וויל ווערן א נייער מקורב, איך וויל פארן קיין אומאן מיט א ברען און גלוסטעניש, הייליגער באשעפער איך בין אזוי קאלט, איך פלעג אמאל אזוי בענקען צו דיר, איך פלעג אזוי וועלן זיין ערליך, יעצט בין איך אזוי פארשלאפן, אזוי פארגרעבט, אזוי פארקלאפט; העלף מיר איך זאל זוכה זיין צו תשובה טון מיט אן אמת, איך זאל זוכה זיין זיך צו באנייען און דיך דינען מיט מיין גאנצע כח".


דאס איז די עצה צו איבערקומען אלע מניעות פון זיך אליינס און ווערן פריש מקורב.


דער אייבערשטער זאל העלפן זאלסט האבן הצלחה אין אלע ענינים.


א כתיבה וחתימה טובה, א גוט געבענטשט יאר.

#35 - וואס איז תשובה?
אמונה, תשובה, בזיונות, כעס, קשיות, התבודדות

בעזרת ה' יתברך - יום ה' פרשת נצבים וילך, כ"א אלול, שנת תשפ"ג לפרט קטן


לכבוד ... נרו יאיר


וואס איז תשובה? תשובה איז זיך צוריקקערן צום אייבערשטן, נישט זיין בייז אויפן אייבערשטן, מקבל זיין אלעס וואס דער אייבערשטער טוט און דאס אננעמען מיט ליבשאפט; דאס איז די גרויסקייט פון א צדיק, ער האט קיינמאל נישט קיין טענות און קיין תרעומות אויפן אייבערשטן.


סוד כוונת אלול איז: "יִּשְׁמַע בִּזְיוֹנוֹ, יִדּם וְיִשְׁתֹּק" (לקוטי מוהר"ן חלק א', סימן ו), ווען מען שווייגט אפ, מען נעמט אן אלעס באהבה; צי איז עס א שאדן אדער א בזיון, מען שווייגט אפ - איז מען זוכה צו כתר, צו די העכסטע מדריגה.


ווער נישט בכעס, קריג זיך נישט מיט קיינעם, גיי שריי צום אייבערשטן; זוך א ווינקל און וויין זיך אויס, בעט דעם אייבערשטן: "הייליגער באשעפער, ראטעווע מיך פונעם יצר הרע וואס וויל מיך אויסרייסן פון די וועלט און יענע וועלט, העלף מיר איך זאל זיך נישט אויפרעגן און זיך נישט קריגן מיט קיינעם; וואס ווער איך אזוי שנעל אויפגערעגט? וואס פארליר איך זיך אויף מיין ווייב און קינדער? וואס קריג איך זיך מיט דעם און מיט יענעם? וואס איז מיט מיר?"


דער אייבערשטער זאל העלפן זאלסט האבן הצלחה אין אלע ענינים.


א כתיבה וחתימה טובה, א גוט געבענטשט יאר.

#34 - קום צום רבי'ן מיט די זעלבע אמונה ווי די פריערדיגע יארן
בחור, שידוכים, אמונה, אומאן, קשיות

בעזרת ה' יתברך - יום ה' פרשת כי תבא לאומאן, י"ד אלול, שנת תשפ"ג לפרט קטן


 


טייערער ליבער ... נרו יאיר, תלמיד ישיבת תפארת התורה


דראפע זיך, איך בעט דיר זייער – דערהאלט זיך; איך ווייס עס איז דיר ביטער שווער, דו ווארטסט שוין אזוי לאנג אויף דיין שידוך, עס איז דיר פינסטער, עס זעט אויס ווי דו וועסט שוין נישט טרעפן דיין שידוך, דאך בעט איך דיר ליבער ברודער, זיי זיך נישט מייאש, בלייב מיט אמונה, בלייב מיט אמונת חכמים, ובזכות האמונה וועסטו זען בקרוב דיין ישועה.


מיר פארן קיין אומאן, איך בעט דיר, קום צום רבי'ן מיט די זעלבע אמונה ווי די פריערדיגע יארן, לאז זיך נישט פונעם סמ"ך מ"ם וואס מאכט דיך טראכטן: 'וואס אומאן? ווען אומאן?' שוין צען יאר וואס דו פארסט יעדע ראש השנה און יעדע יאר מיינסטו אז יעצט גייסטו שוין א חתן ווערן, און נאכאלץ ביסטו עלנד, אזוי אליין, 'מן הסתם די יאר וועט זיין די זעלבע'... צא טמא! פארטרייב די טריפה'נע מחשבות, גלייב באמונה שלימה אז דער אייבערשטער מאכט נאר גוטס פאר דיר און דו וועסט יעצט שוין טרעפן דיין שידוך.


זיי זיך מקבל מיט אן ערנסטע קבלה אז דו וועסט נישט אפזאגן קיין שום שידוך, און אז עס איז נישט באשערט – זאל מען עס אפזאגן פון די אנדערע צד.


איך האב דיך זייער ליב.

#33 - איך פרעג נישט קיין קשיות, דערפאר האב איך אריכות ימים
אמונה, אומאן, נסיונות, קשיות

בעזרת ה' יתברך - יום ד' פרשת כי תבא לאומאן, י"ג אלול, שנת תשפ"ג לפרט קטן


 


לכבוד ... נרו יאיר


אט אט פארט מען שוין צום רבי'ן קיין אומאן, דארט וועלן מיר קענען אראפלייגן די שווערע פעקלעך.


בזה העולם פרובירט מען אויס יעדן איינעם, יעדער איינער גייט אריבער שווערע ביטערע נסיונות, און אז מען דערהאלט זיך, מען האט נישט קיין קשיות און קיין תרעומות אויפן אייבערשטן - דאס איז די שיינקייט.


טייערער ברודער, דראפע זיך און דערהאלט זיך, האב נישט קיין קשיות אויפן אייבערשטן; וואס ווייסטו וואס דו דארפסט מתקן זיין פון דעם גלגול און פון פריערדיגע...


דער הייליגער צדיק רבי מרדכי'לע מנעשכיז זכותו יגן עלינו פלעגט זאגן: "איך פרעג נישט קיין קשיות, דערפאר האב איך אריכות ימים; ווייל דער וואס האט קשיות און וויל פארשטיין דרכי המקום ברוך הוא - רופט מען ארויף אויבן, דארט איז אלעס קלאר".


דראפע זיך און דערהאלט זיך.


דער אייבערשטער זאל העלפן זאלסט האבן הצלחה אין אלע ענינים.


א כתיבה וחתימה טובה, א גוט געבענטשט יאר.

#32 - בזכות דעם הייליגן סאטמאר רבי'ן זענען מיר היינט פרומע ערליכע אידן
שלום בית, צדיקים, תשובה, כעס, קשיות, דף גמרא

בעזרת ה' יתברך - יום א' פרשת שופטים, כ"ו מנחם-אב, שנת תשפ"ג לפרט קטן


 


לכבוד ... נרו יאיר


היינט איז א גרויסער טאג, די יארצייט פון הייליגן רבי'ן פון סאטמער זכותו יגן עלינו. מוהרא"ש זאגט, בזכות דעם הייליגן רבי'ן פון סאטמער זענען מיר אלע היינט פרומע ערליכע אידן. דער צדיק האט זיך מוסר נפש געווען נאכן קריג און אריינגעבלאזן א פרישע גייסט אין די צעבראכענע איבערלעבער. דער רבי זכותו יגן עלינו האט אויסגעפירט די נבואה פון יחזקאל הנביא, פון די עצמות יבשות, ממש די נבואה פון יחזקאל (יחזקאל לז, ד-ה): "שִׁמְעוּ דְּבַר ה', כֹּה אָמַר ה' אֱלֹקִים לָעֲצָמוֹת הָאֵלֶּה, הִנֵּה אֲנִי מֵבִיא בָכֶם רוּחַ וִחְיִיתֶם"; ער האט אריינגעבלאזן א פרישע גייסט, אריינגעבלאזן אמונה אין די איבערלעבער, זיי זאלן נאכאמאל חתונה האבן און נאכאמאל ברענגען קינדער און אויפשטעלן א דור פארן אייבערשטן.


מיר האבן נישט קיין השגה אין די גרויסקייט פון די צדיקים; ווי זיי זענען געווען שטארק מיט די אמונה, נישט מהרהר געווען אויפן אייבערשטן, נישט געהאט קיין טענות, נישט געהאט קיין קשיות אויף אים, זיי זענען געבליבן געטריי ווי לייבן פאר די תורה.


זיי נישט בכעס אין שטוב, זיי נישט בייז אויף דיין ווייב; אז דו וועסט זיין בכעס, דו וועסט מקפיד זיין - וועסטו פארלירן. חכמינו זכרונם לברכה זאגן (קידושין מ:): "רגזן לא עלתה בידו אלא רגזנותא", אז מען רעגט זיך האט מען נאר דאס גערעגאכטס.


דער בית יוסף ברענגט א מעשה (אורח חיים, סימן רצט) עס איז געווען א איד וואס איז געווען קרעציג, זיין גאנצע גוף איז אים געווען אויסגעשלאגן מיט קרעץ, איינמאל מוצאי שבת איז זיין ווייב געגאנגען שעפן פרישע וואסער פאר אים, ער זאל זיך קענען באדן. זי האט זיך פארשמועסט מיט חברט'עס, זי איז נישט גלייך אהיים געקומען. דער מאן איז אריין אין א כעס און ווען זי איז אהיים געקומען האט ער גענומען די גאנצע פאס וואסער און דאס צעבראכן, די וואסער האט זיך אויסגעגאסן און ער איז געווארן אביסל אנגעשפריצט; וואו עס האט געשפריצט אויף אים - איז די קרעץ אראפ, און ער האט דערלייגט די רפואה, ווייל אין די וואסער פון מוצאי שבת איז געווען אין דעם פון די באר פון מרים, וואלט ער זיך געבאדן מיט דעם - וואלט ער געהאט א גאנצע רפואה און פון כעס האט ער אלעס דערלייגט; דאס איז וואס די חכמים זאגן: "רגזן לא עלתה בידו אלא רגזנותו".


בעט איבער דיין ווייב און הער אויף זיך רעגן אויף יעדע זאך; דיין ווייב איז דיר נישט שולדיג אויף גארנישט. אז זאכן גייען דיר שלא כסדר - האט דאס נישט מיט איר, דאס האט מיט דיר אליין; דו דארפסט תשובה טון, אנהויבן לערנען און דאווענען - וועלן דיר זאכן גיין כסדר.


מארגן ענדיגן מיר מסכת גיטין און מיר הויבן אן מסכת קידושין; א שאד א טאג וואס גייט אריבער אן לערנען די הייליגע גמרא.


דער אייבערשטער זאל העלפן זאלסט האבן הצלחה אין אלע ענינים.


א כתיבה וחתימה טובה, א גוט געבענטשט יאר.

#31 - דאס גרויסקייט פון א איד מעסט מען לויט ווי אזוי ער דערהאלט זיך
אמונה, התחזקות, קשיות, דף גמרא

 בעזרת ה' יתברך - יום ה' פרשת פנחס, שבעה עשר בתמוז, שנת תשפ"ג לפרט קטן


 


לכבוד ... נרו יאיר


וויפיל איך וועל דיר שרייבן - זע איך אז מען דארף נאך און נאך שרייבן, ווייל לפי וואס עס גייט אריבער אויף אונז, די נסיונות זענען אן א שיעור און מען פאלט כסדר אין חלישות הדעת - דארף מען האבן כסדר נאך און נאך חיזוק.


מוהרא"ש האט דאס גע'חזר'ט מיט אונז הונדערטער און טויזנטער מאל, אז דאס גרויסקייט פון א איד מעסט מען לויט ווי אזוי ער דערהאלט זיך און האט נישט קיין קשיות אויפן אייבערשטן.


לערן א בלאט גמרא. מיר האבן יעצט אין די גמרא (גיטין נא) די סברה אז א מענטש קען נישט זיין קיין כופר הכל, אבער מודה במקצת - דאס געפינט מען יא ביי מענטשן; ער גלייבט אודאי אינעם אייבערשטן, אבער ער נעמט פאר זיך אויך עפעס קרעדיט, זאגט די תורה אן עצה, ער זאל שווערן, דאס טוט מען מיט א ספר תורה און תפילין; גיי צו די תורה, לערן תורה און טו אן תפילין - וועסטו שוין זיין א מודה הכל, אז דער אייבערשטער טוט אלעס.


דער אייבערשטער זאל העלפן זאלסט האבן הצלחה אין אלע ענינים.

#30 - א געפרעגלטער איד איז באליבט ביים אייבערשטן
אמונה, נסיונות, קשיות

בעזרת ה' יתברך


יום ד' פרשת נשא א', ד' סיון, מ"ח לעומר, ערב חג השבועות, שנת תשפ"ג לפרט קטן


 


לכבוד מיין טייערער ליבער ... נרו יאיר, קרית יואל


איך האב דיר שוין אזוי א לאנגע צייט נישט געזען און נישט געהערט פון דיר, איך וויל דיר לאזן וויסן אז איך טראכט פון דיר, איך האב נישט פארגעסן פון דיר, איך האף אז דו שטארקסט זיך בעבודת השם יתברך, און דו ווערסט נישט צעפאלן.


דער הייליגער רבי האט אמאל געזאגט פאר רבי נתן (חיי מוהר"ן, סימן תקנה): "וְכִי אֵין אַתָּה יוֹדֵעַ מַה שֶּׁהַשֵּׁם יִתְבָּרַךְ חָפֵץ, הַשֵּׁם יִתְבָּרַךְ אוֹהֵב אָדָם מְרֻקָּח, 'גָאט הָאט לִיעֶבּ אַ גִיפְּרֶעגִילְטְן מֶענְטְשְׁן'", דער אייבערשטער האט ליב א געפרעגלטן איד; מוהרא"ש זכותו יגן עלינו איז מסביר, וואס מיינט א געפרעגלטן איד? ווען עס גייט איבער שווערע ביטערע נסיונות, דער מענטש ווערט געפרעגלט פון אזויפיל שוועריקייטן - און ער דערהאלט זיך, ער האט נישט קיין טענות און קשיות אויפן אייבערשטן - דער איז באליבט ביים אייבערשטן.


שרייב מיר צוריק - וועסטו מיך מחי' זיין.


 

#29 - פון אזא רבי וועל איך קיינמאל נישט אוועק גיין
תפילה והתבודדות, שמחה, חינוך הילדים, צדיקים, חסידות ברסלב, אומאן, ראש השנה, פרנסה, נעגל וואסער, סיפורי צדיקים, אמונת חכמים, קשיות, יום טוב, ארץ ישראל, תמימות, געלט, שבועות, תיקון ליל שבועות

בעזרת ה' יתברך


ערב שבת קודש פרשת במדבר-מברכין החודש, כ"ח אייר, מ"ג לעומר, שנת תשפ"ג לפרט קטן


 


לכבוד מיינע טייערע חברים, טייערע ליבע ברידער, תלמידי היכל הקודש בארץ ישראל, ה' עליהם יחיו


איך בין יעצט געווען אין ארץ ישראל און שוין בענק איך זיך צוריק צו גיין צו ענק. איך וואלט געבליבן מיט ענק פאר נאך לענגער, איך האב אייך זייער ליב. איך בין אהיים געפארן פאר איין סיבה, איך האב א שטוב מיט קליינע קינדער, זיי דארפן מיך אין שטוב, איך ליין מיט זיי קריאת שמע יעדע נאכט, איך לייג זיי שלאפן, און אינדערפרי גיס איך זיי אפ נעגל וואסער (איך האב א קליינע דירה, מען שלאפט איינער נעבן צווייטן, עס איז נישטא קיין פלאץ פאר יעדע קינד צו לייגן נעגל וואסער. איך וועק זיי און גיס זיי אפ נעגל וואסער); נאר צוליב דעם בין איך אהיים געקומען, אז נישט - וואלט איך געבליבן מיט אייך. אנשי שלומינו פון ארץ ישראל זענען אן ענין אחר לגמרי; דאס תמימות, דאס בענקען צום אייבערשטן, דאס איז עפעס א ווילד חידוש, איך בין אייך זייער מקנא.


שטארקט אייך, און מאכט א חשבון יעדן טאג וואס מיר האבן אלץ באקומען פון הייליגן רבי'ן. עס איז דא אסאך בלבולים, אסאך ליצנות, אסאך קשיות אויפן צדיק. דער רבי זאגט (לקוטי מוהר"ן חלק ב', סימן נב): "מַה שֶּׁקָּשֶׁה קֻשְׁיוֹת עַל הַצַּדִּיקִים", דאס וואס עס איז דא קשיות אויף צדיקים, "זֶהוּ מֻכְרָח לִהְיוֹת", אזוי מוז זיין, "כִּי הַצַּדִּיקִים מִתְדַּמִּים לְיוֹצְרָם כַּמּוּבָא", ווייל די צדיקים זענען צוגעגליכנט צום אייבערשטן, "וּכְמוֹ שֶׁקָּשֶׁה קֻשְׁיוֹת עַל הַשֵּׁם יִתְבָּרַךְ", און אזוי ווי מענטשן האבן קשיות אויפן באשעפער, 'פארוואס גייט מיר נישט? פארוואס מוטשע איך זיך?' "כְּמוֹ כֵן בְּהֶכְרֵחַ שֶׁיִּהְיֶה קָשֶׁה קֻשְׁיוֹת עַל הַצַּדִּיק, כִּי הוּא מִתְדַּמֶּה אֵלָיו יִתְבָּרַךְ", אזוי אויך איז דא קשיות אויפן אייבערשטן; וואויל איז דעם וואס קומט אלעס איבער.


נישט מען זאל מיינען אז עס איז דא אן ענין פון האבן קשיות, באלד וועט נאך איינער זאגן 'קוק עס שטייט אין לקוטי מוהר"ן, זה מוכרח להיות, עס מוז זיין'; ניין, חס ושלום; וואויל איז דעם וואס האט נישט קיין קשיות און האט נישט קיין טענות, ער ווייסט און גלייבט אז מיר קענען נישט פארשטיין דעם אייבערשטן און מיר ווייסן אז אלעס וואס ער טוט - איז גוט.


ווער עס איז זיך מתבודד און שמועסט אויס מיטן אייבערשטן ווי אזוי ער האט אויסגעזען, און ווי אזוי ער זעט נאך אלץ אויס, און וואס דער רבי האט געטון מיט אים, און וואס דער רבי טוט מיט אים יעדן טאג - דער האט כח איבער צו קומען אלע קשיות און בלבולים, אים קומט אויס קלאר טאג נאך טאג: 'פון אזא רבי וועל איך קיינמאל נישט אוועק גיין, אפילו ער וועט מיך שמייסן מיטן דראנג'.


אזוי ווי רבי נתן האט געזאגט פארן רב, רבי אהרן, ווען ער איז געקומען צום רבי'ן דעם לעצטן ראש השנה פון רבי'ן - שנת תקע"א - פרעגן וואס ער זאל טון וועגן זיין אין אומאן אויף ראש השנה, ער האט געזאגט פארן רבי'ן אז די ראשי קהילה זאגן אים אז ער קען נישט אוועקפארן, ער טאר זיי נישט איבערלאזן וכו', און אויב ער וועט אוועק פארן אויף ראש השנה - וועט ער פארלירן זיין פרנסה וכו'. האט אים דער רבי געזאגט ער זאל נישט קומען, און אזוי האט ער געטון, ער איז נישט געקומען. ווען רבי נתן האט געהערט דערפון, אז ער איז נישט געקומען ווייל דער רבי האט אים געזאגט: "קום נישט", האט ער אים געזאגט: "אפילו דער רבי זאל נעמען א דראנג (א דיקע האלץ) און מיך אוועק טרייבן - וואלט איך אויך נישט אוועק געגאנגען".


אזוי אויך גייט די מעשה, דער רבי האט געהאט א תלמיד ר' ליפא, א גרויסער סוחר. אמאל איז ער געפארן צום יריד מאכן געשעפטן, ער האט געטראכט אז ער וועט קודם גיין צום רבי'ן נעמען א ברכה. ביי שלש סעודות האט ער געווארט אז דער רבי זאל שוין ענדיגן די תורה, ער זאל קענען פארן צום יריד פארדינען געלט. דער הייליגער רבי האט דאך אלעס געזען, האט ער מרמז געווען ביי די תורה וואס שטייט אין זוהר (תיקוני זוהר תיקון ג' מהתיקונים האחרונים): "חֲיֵיכִת בְּהוֹן בְּעוּתְרָא בְּהַאי עָלְמָא, וּלְּבָתַר, קְטִילַת בְּהוֹן", געלט לאכט צום מענטש אין די יונגע יארן, און שפעטער הרג'עט עס דעם מענטש; דער רבי האט געוואלט מיט דעם מרמז זיין פאר ר' ליפא אז נישט אלעס איז געלט וכו'. ר' ליפא האט זיך באליידיגט פון דעם, ער איז אוועק געגאנגען פון רבי'ן און מער נישט געקומען.


יארן שפעטער האט אים רבי נתן געטראפן, ער האט אים געפרעגט: "ליפא, וואו ביסטו אנטלאפן, פארוואס ביסטו אוועק פון הייליגן רבי'ן? עמנו הייתם?!" האט אים ר' ליפא געזאגט: "דער רבי האט מיך פארשעמט", מיינענדיג די תורה וואס דער רבי האט דעמאלט געזאגט און אים מרמז געווען אין די תורה, זאגט אים רבי נתן: "ליפא! פון אזא רבי גייט מען אוועק?! זאל דער רבי נעמען א דראנג (א דיקע האלץ) און מיך שלאגן - וועל איך אויך נישט אוועק גיין", ווייל ווען מען מאכט זיך א חשבון, מען איז זיך מתבודד - קומט אויס אז 'פון אזא רבי וועל איך קיינמאל נישט אוועק גיין, אפילו ער וועט מיך שמייסן מיטן דראנג'.


די וואך קומט דער הייליגער יום טוב שבועות. געבט אכטונג נישט ארייננעמען דעם יום טוב מיט נערווען, און נארישקייטן; דער עיקר איז ארייננעמען יום טוב מיט שמחה. גארנישט דארף זיין, נאר איין זאך, מען דארף זיין פרייליך און איבערגעגעבן צום אייבערשטן. אז איר וועט קענען אויפזיין שבועות ביינאכט - איז זייער גוט, מען קען זוכה זיין צו גרויסע זאכן. מוהרא"ש זאגט, דער עיקר תיקון איז זאגן דעם ערשטן פסוק פון יעדע פרשה און דעם לעצטן פסוק, סיי פון תורה און פון נביאים וכתובים, און אויך די תרי"ג מצוות.


ביי אונז נאכן זאגן דעם תיקון - טאנצן מיר; מיר פרייען זיך אז מיר זענען אידן און מיר ווייסן פון די הייליגע צדיקים. מיר טאנצן ביז פארן עלות השחר, מען גייט און מקוה און מען איז זייער פרייליך.


א פרייליכן שבת און א פרייליכן יום טוב.

#28 - איך וויל אייך אלע איינלאדענען צו די בר מצוה פון מיין זון
תפילה והתבודדות, אמונה, שלום בית, ראש ישיבה, שמחות, קשיות, ארץ ישראל, מירון, זוהר הקדוש, קבלה

בעזרת ה' יתברך


ערב שבת קודש פרשת אחרי קדושים, ז' אייר, שנת תשפ"ג לפרט קטן


 


צו מיינע טייערע חברים, תלמידי היכל הקודש בארץ ישראל, ה' עליהם יחיו


מיטן אייבערשטנ'ס הילף קום איך קיין ארץ ישראל קומענדיגע וואך, איך וועל זיך אויפהאלטן בעיקר אין מירון ביי מיין טאטע שליט"א, איך וועל זיין פאר איין וואך, פון פסח שני - ביז מוצאי ל"ג בעומר. איך האף צו קומען באזוכן ביי אייך אין שול, איך בענק זיך זייער שטארק צו ענק.


איך וויל אייך אלע איינליידענען צו די בר מצוה פון מיין זון הילד יניק וחכים נחמן נתן נרו יאיר. די סעודה וועט זיין ליל שישי פרשת אמור, פסח שני, עס וועט זיין אין מירון אין חצר, ביי מיין טאטע שליט"א, איך וועל זיך זייער פרייען אייך צו זען ביי מיין שמחה. נאר אז עס איז אייך נישט שווער; עס איז ערב שבת, אויב איז אייך שווער צו קומען - וועל איך זיך זייער פרייען אז איר וועט בלייבן אין שטוב העלפן אנגרייטן דעם שבת.


מיר איז א גרויסע שמחה צו קענען מאכן די בר מצוה אין מירון. דער בר מצוה בחור האט א געפיל אינעם הייליגן זוהר, ער לערנט יעדן שבת אינדערפרי מיט זיין עלטערער ברודער שמעון נרו יאיר דעם הייליגן זוהר און ער איז מחדש שיינע חידושים; איז פאסיג אז די בר מצוה איז אין מירון, ווייל אז מען לערנט דעם הייליגן זוהר - האט מען א שייכות מיטן הייליגן רבי שמעון און אלע הייליגע צדיקים.


איך וויל אייך בעטן איר זאלט זיך נישט קריגן אין שטוב מיט די ווייב, ווייל נאר אז מען איז בשלום - קען מען זיין ערליך און אפגעהיטן. דער סמ"ך מ"ם טוט אלעס צו מאכן א ברוגז צווישן דיר און דיין ווייב, און אך און וויי אז מען קריגט זיך; מען פארלירט אלעס.


מיט אייך אנשי שלומינו פון ארץ ישראל קען מען רעדן די קבלה שפראך. א מענטש איז צאמגעשטעלט פון צען ספירות, דער גלגולת איז 'כתר', די מח איז 'חכמה' און די הארץ איז 'בינה'. די רעכטע האנט איז אנטקעגן 'חסד', די לינקע האנט איז אנטקעגן 'גבורה' און דער גוף איז אנטקעגן 'תפארת'. די רעכטע פוס איז אנטקעגן 'נצח', די לינקע פוס איז אנטקעגן 'הוד', אות ברית קודש איז 'יסוד' און די ווייב איז 'מלכות', און מען דארף אכטונג געבן אז אלעס זאל זיין אינאיינעם. דער סמ"ך מ"ם וויל נאר אפטיילן צווישן די ספירות, אפטיילן צווישן מידת יסוד און מלכות, און אז מען טיילט אפ יסוד פון מלכות איז זייער ביטער, מען פארלירט אלעס; מען טיילט זיך אפ פון די שכינה הקדושה.


דער הייליגער רבי האט געזאגט (חיי מוהר"ן, סימן תקסג): "אין די צייטן פון אברהם אבינו האט מען גערופן די שכינה הקדושה 'שרה', אין די צייטן פון יצחק אבינו האט מען גערופן די שכינה הקדושה 'רבקה', אין די צייטן פון יעקב אבינו האט מען גערופן די שכינה הקדושה 'רחל און לאה'", און דער רבי פירט אויס: "וכן הוא אצל כל אחד ואחד", און אזוי איז ביי יעדן איינעם, די ווייב איז בחינת שכינה, דעם מאן'ס מלכות; דארף מען זייער מכבד זיין און האלטן חשוב די ווייב.


א ווייב קען מען נישט פאפן, די לעצטע מענטש וועם צו פאפן - איז זי; אז זי שפירט ווי מען דארף איר נאר פאר די אייגענע הנאה, מען האט איר נישט ליב, מען דארף איר נישט, מען רעדט נישט שיין צו איר, מען דארף איר נאר פאר זיך וכו' וכו' - דעמאלט וויל זי נישט לעבן מיטן מאן, זי קוקט אראפ אויפן מאן. אבער אז מען האלט איר טייער, מען רעכנט זיך מיט איר, מען רעדט מיט דרך ארץ צו איר, מען ברענגט אינאיינעם די ספירות - דאן שיינט און לייכט די מח.


נאך א זאך וויל איך אייך זייער זייער בעטן, האט נישט קיין טענות און קשיות אויפן אייבערשטן. א איד האט נישט קיין טענות און קשיות, א גוי האט טענות און קשיות (תהלים עט, י): "'לָמָּה' יֹאמְרוּ הַגּוֹיִם"; דאס שיינקייט פון א איד איז - ער ווייסט גארנישט, ער פארשטייט גארנישט און וויל נישט וויסן און פארשטיין; ווייל מען קען גארנישט פארשטיין, און אז מען בעט דעם אייבערשטן אויף א זאך און מען באקומט עס נישט - טאר מען נישט פרעגן 'וואו זענען אלע מיינע תפילות?' אז מען פרעגט אזא קשיא - ווייזט דאס אז מען האט נישט קיין שטארקע אמונה. מען דארף גלייבן אז יעדע תפילה גייט צום אייבערשטן און דער אייבערשטער נעמט אן די תפילות און ער טוט נאר וואס איז גוט פארן מענטש.


איך וויל ענק נאכאמאל איינליידענען צו מיין שמחה, אויב עס איז אייך נישט שווער צו קומען קיין מירון. איך האף צו קומען ביי אייך אין שול, איך וועל דאס מעלדן דורך די גבאים.


א פרייליכן שבת.


 

#27 - די נישט גוטע פרובירן אויפצואווייזן וויפיל שלעכטס מען האט
אמונה, קברי צדיקים, קשיות

בעזרת ה' יתברך


יום א' פרשת אחרי קדושים, ב' אייר, שנת תשפ"ג לפרט קטן


 


לכבוד ... נרו יאיר


איך בין יעצט צוריקגעקומען פון א נסיעה אויף מקומות הקדושים, איך האב אסאך געבעטן פאר דיר ביי אלע צדיקים; דו ביסט מיר זייער טייער און זייער באליבט, איך בעט פאר דיר שטענדיג.


דאס שיינקייט פון א איד איז - ווען מען האט נישט קיין טענות און קשיות אויפן אייבערשטן, און ווי מער מען פרובירט אים אויס - בלייבט ער שטארק ביי די אמונה, ער גלייבט אז אלעס וואס דער אייבערשטער טוט מיט אים - איז גוט און אלעס איז נאר פאר זיין טובה.


עס איז א מלחמה די גוטע מיט די נישט גוטע; די נישט גוטע, די קליפות - פרובירן שטענדיג אויפצואווייזן וואס פעלט און אויפווייזן וויפיל שלעכטס מען האט, מען דארף זיך ציען צו די קדושה, נאר טראכטן פון דאס גוטס און קוקן וואס מען האט יא.


דראפע זיך און דערהאלט זיך.


 

#26 - אז מען דערהאלט זיך ביים רבי'ן, איז דאס א גרויסער חידוש
צדיקים, חסידות ברסלב, ספיקות, אמונת חכמים, פסח, קשיות, בלבולים

בעזרת ה' יתברך


יום ב' פרשת שמיני א', י"ב ניסן, שנת תשפ"ג לפרט קטן


לכבוד ... נרו יאיר


אז עס איז דיר שווער און ביטער - זאלסטו נישט ווארפן די שולד אויפן רבי'ן. מוהרא"ש זכותו יגן עלינו זאגט, בדרך כלל ווען עס גייט אריבער שווערע טעג און מען האט קשיות און ספיקות - זענען די הייליגע צדיקים די ערשטע אויף וועם מען הויבט אן האבן קשיות, און זיי ווערן די כפרה...


דעריבער זעט מען אז נישט אלע האבן די זכי' צו בלייבן ביים הייליגן רבי'ן; מען קילט זיך אפ, מען האט שאלות, בלבולים וכו', און אז מען דערהאלט זיך יא - איז דאס א גרויסער חידוש; אזוי ווי די מעשה גייט, רבי נתן האט געזען איינעם פון אנשי שלומינו מיט א ווייסע בארד, איז ער געווארן זייער איבערראשט און געזאגט: "א ווייסע בארד און א ברסלב'ער חסיד?!"


מארגן פארנאכטס וועלן מיר שעפן מים שלנו פאר די ערב פסח מצות ביי אונזער בעקעריי אין שטעטל.


דער אייבערשטער זאל העלפן מיר זאלן שוין זוכה זיין צו (פסחים קטז:): "וְנֹאכַל שָׁם מִן הַזְּבָחִים וּמִן הַפְּסָחִים"; און צו (מיכה ז, טו): "כִּימֵי צֵאתְךָ מֵאֶרֶץ מִצְרָיִם אַרְאֶנּוּ נִפְלָאוֹת", אמן.


 

#25 - געבן דאס מערסטע ליבשאפט פאר די קינדער וואס זענען וואקלדיג
חברים, לערערין, חינוך הילדים, אמונה, קשיות

בעזרת ה' יתברך


יום ג' פרשת ויקהל-פקודי, כ"א אדר, שנת תשפ"ג לפרט קטן


 


מרת ... תחי'


איך האב ערהאלטן אייער בריוו.


אויף די פראגע פון אייער תלמידה וואס פרעגט, זי האט א חבר'טע וואס שלעפט איר אראפ און זי האט מורא אז אויב זי וועט איר אפלאזן וועט זי זיין שולדיג אויף איר רוחניות; זי וויל וויסן וואס איז וויכטיגער, זי פרעגט וואס צו טון?


זאגט פאר די תלמידה זי זאל טראכטן פון זיך, פון איר נשמה; זי זאל האבן גוטע חבר'טעס, זי זאל אפלאזן די מיידל; קינדער זענען נישט קיין מחנכות.


וואס יא, איר דארפט זיך פארלייגן יעצט אויף די מיידל. איר אלס לערערין דארפט אריינלייגן אייער גאנצע נשמה אין דעם קינד, איר זאלט מקרב זיין דאס קינד, איר זאלט ליב האבן דאס קינד און איר ענטפערן אלע אירע פראגעס, און ווען זי פרעגט פראגעס אויף אמונה - זאלט איר נישט אריינגיין אין קיין טענות, נאר רעדן קלארע ווערטער: "דער אייבערשטער איז דא, ער הערט אויס יעדנ'ס תפילות".


א לערערין איז א צווייטע מאמע פאר די קינדער; וואס טוט א מאמע לא עלינו ולא עליכם ווען איין קינד שפירט זיך נישט גוט? די מאמע לאזט אפ אלע געזונטע קינדער און פארלייגט זיך אויף דעם קינד; אזוי דארף א לערערין טון, כאפן די קינדער וואס זענען וואקלדיג און זיי ווייזן דאס מערסטע ליבשאפט.


דער אייבערשטער זאל העלפן איר זאלט האבן הצלחה אין אלע ענינים.


 

#24 - עס איז נישט חסרון אמונה צו וויינען ווען עפעס טוט וויי
תודה והודאה, אמונה, שלום בית, חיזוק פאר פרויען, קשיות, וויינען

בעזרת ה' יתברך


יום ב' פרשת ויקהל-פקודי, כ' אדר, שנת תשפ"ג לפרט קטן


 


מרת ... תחי'


איך האב ערהאלטן אייער בריוו.


עס איז נישט חסרון אמונה צו וויינען ווען עפעס טוט וויי. עס איז נארמאל און געזונט צו וויינען ווען מען האט ווייטאג, דאס מיינט נישט חסרון אמונה; חסרון אמונה איז ווען מען ווערט ברוגז חס ושלום אויפ'ן אייבערשטער, מען האט קשיות אויף די אמונה; וויינען איז נישט חסרון אמונה, עס מעג וויי טון.


שטארקט זיך, דאנקט דעם אייבערשטן אויף די מתנה אז איר האט א מאן א תלמיד חכם אן ערליכער איד, טאנצט פאר שמחה אז איר האט זוכה געווען צו דעם, און אפילו עס קומט אייך צו וויינען אז מען האט זיך נארוואס געענדיגט רייניגן און שוין נאכאמאל וכו' - זאלט איר וויינען שטילערהייט, און ווען אייער מאן קומט אהיים - זאלסטו זיך אפוואשן די טרערן און מאכן א שמייכל.


דער אייבערשטער זאל העלפן איר זאלט האבן הצלחה אין אלע ענינים.


 

#23 - די גרעסטע מדריגה איז צו וויסן אז אלעס איז פונעם אייבערשטן צום גוטן
אמונה, הכרת הטוב, קשיות, משלוח מנות

בעזרת ה' יתברך


יום ג' פרשת כי תשא, י"ד אדר, פורים, שנת תשפ"ג לפרט קטן


 


מיין טייערער ליבער ... נרו יאיר וזוגתו תחי'


איך שיק ענק משלוח מנות פארן מיר העלפן אזוי געטריי.


איך שיק ענק א לאקשן קוגל. לאקשן איז די ווערטער: "לא - קשן", נישטא מער קיין קשיות אויפ'ן אייבערשטן. דאס איז די גרעסטע מדריגה צו וואס א איד דארף שטרעבן צוצוקומען; זיין בטל ומבוטל צום אייבערשטן, וויסן אז אלעס וואס פאסירט איז פונעם אייבערשטן, און צום גוטן.


איך בעט אייך זייער, זייט שטארק און זייט ממשיך מיר צו העלפן מחזק זיין אנשי שלומינו.


דער אייבערשטער זאל אייך העלפן מיט נחת ביי די קינדער און אלעס גוטס.

#22 - וואס ווייסטו וואס דו קומסט אפ מיט די יסורים?
תפילה והתבודדות, צרות, אמונה, התחזקות, רפואה, נחת, קשיות

בעזרת ה' יתברך


יום א' פרשת ויחי, ח' טבת, שנת תשפ"ג לפרט קטן


 


לכבוד ... נרו יאיר


איך בעט דיר זייער, שטארק זיך זייער מיט אמונה, זיי מקבל אויף זיך אלעס וואס דער אייבערשטער מאכט. מיר ווייסן נישט דעם אייבערשטנ'ס דרכים; דאס וואס דו גייסט אריבער, די שרעקליכע פיין, דאס איז זיכער אז דער אייבערשטער האט דיך ליב און ער וויל דיר נאר מאכן גוט, און פארוואס דו דארפסט אזוי ליידן? דאס איז פון די באהאלטענע זאכן וואס מיר ווייסן נישט.


זיי גוט-מוטיג, לאז זיך נישט פאלן; וואס ווייסטו וואס דו קומסט אפ מיט די יסורים? די הייליגע חכמים זכרונם לברכה זאגן (שוחר טוב, צד): "צֵא וּרְאֵה, אֵי זֶה מֵהֶן מְבִיאָה לְחַיֵּי הָעוֹלָם הַבָּא", וואס ברענגט דעם מענטש ער זאל זוכה זיין צו זיין א בן עולם הבא? "הֱוֵי אוֹמֵר, הַיִּסּוּרִין", ליידן יסורים, "שֶּׁהַקָּדוֹשׁ בָּרוּךְ הוּא מְיַחֵל שְׁמוֹ עַל מִי שֶׁיִּסּוּרִין בָּאִין עָלָיו", ווייל דער אייבערשטער איינציגט און מאכט רוען זיין נאמען אויף די מענטשן וואס ליידן ווייטאג.


נאך זאגן זיי (ברכות ה.): "כֹּל שֶּׁהַקָּדוֹשׁ בָּרוּךְ הוּא חָפֵץ בּוֹ", וועם דער אייבערשטער האט ליב, "מְדַכְּאוֹ בְּיִסּוּרִים", ברענגט ער אויף אים יסורים, "וְאִם קִבְּלָם בְּאַהֲבָה", און אויב מען נעמט דאס אן מיט ליבשאפט, "יִרְאֶה זֶרַע", וועט מען זען דורות, "יַאֲרִיךְ יָמִים", מען וועט האבן אריכות ימים.


נאך זאגן די הייליגע חכמים (שבת פח:): "עוֹשִׂין מֵאַהֲבָה", די וואס דינען דעם אייבערשטן מיט ליבשאפט, "וּשְׂמֵחִים בְּיִּסּוּרִין" און זיי האבן נישט קיין טענות אויפ'ן אייבערשטן, זיי פרייען זיך מיט וואס דער אייבערשטער טוט מיט זיי, "עֲלֵיהֶן הַכָּתוּב אוֹמֵר" אויף זיי זאגט דער פסוק (שופטים ה, לא): "וְאֹהֲבָיו כְּצֵאת הַשֶּׁמֶשׁ בִּגְבֻרָתוֹ", זיי זענען די ליבהאבער פונעם אייבערשטן, עיין שם.


דיינע קינדער זארגן זייער פאר דיר, זיי בעטן מיר איך זאל דיר שרייבן, איך זאל דיך מחזק זיין. דו האסט טייערע קינדער, זיי לערנען און דאווענען און פירן זיך מיט יראת שמים. איך פרוביר צו מאכן פאר זיי שידוכים, איך האף צו זיין דער גוטע שליח פון הימל זיי צו העלפן.


אז דו קענסט נישט אראפגיין פון בעט, דו קענסט זיך נישט באוועגן - זאלסטו דארט רעדן צום אייבערשטן, דער אייבערשטער געפונט זיך נעבן דיר. חכמינו זכרונם לברכה זאגן (שבת יב:): "שְׁכִינָה לְמַעְלָה מְרַאֲשׁוֹתָיו שֶׁל חוֹלֶה", די שכינה רוט אויפ'ן קאפ פונעם חולה; רעד צום אייבערשטן אין בעט, שמועס מיט אים, און בעט אים ער זאל דיר געבן כח צו קענען ביישטיין און נישט האבן קיין קשיות אויף די אמונה.


דער עיקר זאלסטו זיך שטארקן, זאלסט וויסן אז דער אייבערשטער האט דיך ליב, און דאס וואס גייט אריבער - דאס איז זאכן וואס מיר קענען נישט פארשטיין.

#21 - מאך דיר א חשבון וואס דו באקומסט אין היכל הקודש
וויכוחים, היכל הקודש, מוהרא"ש, ראש ישיבה, קשיות, מוהרנ"ת ז"ל, בלבולים

בעזרת ה' יתברך


יום ד' פרשת ויגש, ד' טבת, שנת תשפ"ג לפרט קטן


 


לכבוד ... נרו יאיר


בנוגע דיינע בלבולים וכו' און אלע פראגעס וואס מען פרעגט דיר אויף היכל הקודש וכו'; איך בין דאס אויך אלעס אריבער, און יעדער איינער דארף דאס אריבערגיין. איך האב זיך אלץ געמאכט א חשבון פאר מיר: 'וואס באקום איך פון רבי'ן? וואס געווין איך אין היכל הקודש? וואס מיינט מוהרא"ש פאר מיר?' דאס האט מיך געהאלטן אלע יארן און דאס האלט מיך נאך עד היום הזה.


מען האט מיך געפרעגט שווערע שאלות אויף מוהרא"ש, איך פלעג זיי ענטפערן: איך בין נישט מוהרא"ש'ס סעקרעטאר, איך דארף נישט פארענטפערן מוהרא"ש און נישט היכל הקודש. איך בין געקומען פאר מיר, איך בין געקומען זיך היילן, און אזוי ווי ווען איך גיי צום דאקטער אינטערעסירט מיך נישט אויב דער דאקטער האט א שכן מיט וועם ער קריגט זיך און אויב דער דאקטער האט פארשיקט זיין ארבעטער, איך ווארט אין ווארט-צימער ווען עס וועט זיין מיין רייע אריינצוגיין, איך זאג דעם דאקטער וואס טוט מיר וויי און דער דאקטער פארשרייבט מיר א מעדעצין; פאר די סיבה בין איך געקומען צו מוהרא"ש, ער זאל מיך אויסהיילן; מיך ברענגען צום אייבערשטן, מיך מאכן לערנען און מיך מאכן האבן שלום בית, איך זאל שפירן דעם אייבערשטן, און אלעס אנדערש אינטערעסירט מיך נישט.


הלואי זאלסטו זיך דערהאלטן, איך זע צווישן די חברים איז דא שוואכע מוחות; מען קען יענעם ברענגען צו די שענסטע און העכסטע מדריגות און פלוצלונג, מיט איין מאך מיט די האנט איז אלעס פערטיג.


יעצט פארשטיי איך וואס מוהרא"ש פלעגט דערציילן, אז דער רבי האט אמאל געזאגט פאר רבי נתן: "איך האב דיר שוין אריין געכאפט אין מיין זאק", האט רבי נתן געזאגט: "רבי, בינד מיר צו אינעם זאק איך זאל נישט אוועק גיין". רבי נתן פלעגט זאגן פאר די וואס האבן זיך אפגעקילט: "פון אזא רבי גייט מען אוועק?! זאל דער רבי נעמען א דראנג און מיך שלאגן - וועל איך אויך נישט אוועקגיין".


קומענדיגע וואך דינסטאג עשרה בטבת געפאלט די יארצייט פון הייליגן רבי נתן, מאנטאג נאכט וועלן זיך אנשי שלומינו צאמנעמען בכל אתר ואתר דאנקען דעם אייבערשטן פאר רבי נתן. דער רבי האט געזאגט (חיי מוהר"ן, סימן שע): "ווען נישט רבי נתן וואלט פון מיר נישט געבליבן א שמות בלעטל".


איך וועל זיך באטייליגן ביי די סעודה אין בית המדרש היכל הקודש בלומינגראוו; מען וועט קענען מיטהאלטן די שיעור אין אלע בתי מדרשים היכל הקודש.


מארגן וועט זיין די וועכנטליכע ליל שישי שיעור אין ישיבה; הלואי וועסטו זיך אפרייסן פון אלע שטערונגען און קומען צום שיעור.


דער אייבערשטער זאל העלפן זאלסט האבן הצלחה אין אלע ענינים.

#20 - רעדן נאר דיבורים וואס מען לערנט אין היכל הקודש
חיזוק פאר פרויען, צדיקים, דרשות, היכל הקודש, אמונת חכמים, לשון הרע, קשיות, התנגדות

בעזרת ה' יתברך


יום ד' פרשת תולדות, כ"ט מר-חשון, ערב ראש חודש כסליו, שנת תשפ"ג לפרט קטן


 


מרת ... תחי'


ווען איר רעדט מיט די פרויען זאלט איר רעדן נאר דיבורים וואס מען לערנט אין היכל הקודש; רעדט פון אמונה, פון שמחה, אויך פון תפילה און פון שלום בית וכו'.


רעדט אויך אסאך פון אמונת חכמים, ווייל אן אמונת חכמים איז גארנישט דא; א מענטש אן א צדיק איז א פארלוירענער, א מענטש אן אמונת חכמים פאלט.


מוהרא"ש זאגט בשם דעם גרויסער צדיק רבי מרדכי פון לעכעוויטש זכותו יגן עלינו (הובא בספר אבקת רוכל): "אויב איז נגזר געווארן א גזירה אויפ'ן מענטש, ברענגט מען אים אריין קשיות אויף צדיקים, און אזוי פאלט ער און טראסקעט ער מיט נפילות נאכאנאנד".


רעדט אסאך פון נישט ווערן צעמישט פון לשון הרע און ליצנות. מען זאל שטענדיג זיך מאכן א חשבון 'ווער געבט מיר חיזוק אויף אמונה? ווער געבט מיר חיזוק אויף שלום בית? ווער געבט מיר חיזוק צו קענען שפירן דעם אייבערשטן? און אז מען רעדט אויף דעם צדיק טאר איך עס נישט אויסהערן'; ווייל דער הייליגער בעל שם טוב זכותו יגן עלינו זאגט, אין יעדע דור זענען דא צדיקים וואס קענען גרינגערהייט מקרב זיין גאנץ כלל ישראל צום אייבערשטן, נאר דער סמ"ך מ"ם און זיינע מיטהעלפער מאכן חוזק, מאכן ליצנות און רעדן לשון הרע, דאס איז גורם מען זאל זיך דערווייטערן פון די צדיקים, און אזוי בלייבט מען נעבעך יעדער איינער אין זיין שקר.


ווען משה רבינו האט געזען ווי די אידן האבן זיך נאכגעשלעפט נאך די ערב רב האט ער אויסגערופן (שמות לב, כו): "מִי לַה' אֵלָי", ווער עס וויל זיך צוקלעבן צום אייבערשטן זאל זיך צוקלעבן צו מיר; ווייל נאר אזוי קען מען קומען צום אייבערשטן.


האט נישט מורא פון קיינעם.

#19 - אז דו וועסט נישט היטן די אויגן, וועסטו אלעס פארלירן
תפילה והתבודדות, שמחה, קדושה, אמונה, משפחה, בזיונות, מאוויס, עבירות, חסד, תכלית, ישיבה, מנהגים, ראש ישיבה, שמירת עינים, דאווענען, קשיות, פרויען צאמקום, ניחום אבלים, הצלה, סיפוק, יום כיפור קטן

בעזרת ה' יתברך


יום ב' פרשת נח, כ"ט תשרי, שנת תשפ"ג לפרט קטן


 


לכבוד ... נרו יאיר


נעכטן האב איך זיך זייער נישט גוט געשפירט, עס האט געהייסן איך וועל אויפנעמען אינגעלייט, אזוי ווי געווענליך יעדע זונטאג נעם איך אויף די חתונה געהאטע תלמידי הישיבה, אבער איך האב נישט געקענט, איך האב שווער געאטעמט, איך בין פארקילט.


דיר בעט איך זייער, היט דיינע אויגן; קוק נישט קיין שמוציגע בילדער, עקעלדיגע ווידיאוס. אויב מען איז מפקיר די אויגן - פאלט מען אראפ אין די שרעקליכע עבירה פון פגם הברית, הוצאת זרע לבטלה רחמנא לצלן. די עבירה הרג'עט דעם מענטש, מען פארלירט אלעס; מען פארלירט די פרנסה, מען פארלירט די ווייב מיט די קינדער, מען פארלירט די טעם פון דאווענען און לערנען, ועל כולם פארלירט מען די הייליגע אמונה; מען ווערט אנגעפילט מיט קשיות אויפ'ן הייליגן באשעפער, אלץ דורך די עבירה פון פגם הברית.


דו ווייסט דאס אז יעדער גנב לאזט נאך פיס טריט אונטער זיך, נישטא אזא זאך איינער זאל זיך קענען ארויסדרייען, ביים סוף קומט מען אן אין תפיסה. אזוי אויך, ווער עס באהאלט זיך מיט אן עבירה מיינט אז ער קען זיך באהאלטן, אבער ביים סוף קומט ארויס די סוד, דעמאלט איז גאר ביטער, מען ווערט פארשעמט פאר אלעמען; די ווייב אנטלויפט, און אפילו מען וועט איר זאגן נישט אנטלויפן האט דאס שוין יענע טעם, יענץ פנים; זי קען נישט לעבן מער אינאיינעם וכו' וכו', די קינדער שעמען זיך פון אזא טאטע, און אזוי ווייטער, דעריבער זאלסטו שוין באצייטנס אפלאזן אלע דיינע קשרים וכו'.


זוך דיר נישט קיין צרות. אפילו ווען דו ווילסט טון א חסד וכו' - זאלסטו טון חסד מיט מענער, און דיין ווייב זאלסטו לאזן טון חסד מיט פרויען, דו געב אכטונג פאר דיין לעבן. דערפאר האב איך גרויס חשק אין שטעטל אז פרויען זאלן זיך אויסלערנען צו קענען ראטעווען לעבנס, ווייל די שטעטל איז קליין, אלע קענען זיך, איז וואס פעלט אויס אינגעלייט זאלן זיך באשעפטיגן מיט זיי; ענדערש זאלן פרויען טון חסד מיט פרויען און מענער מיט מענער.


איך בין נעכטן געווען מנחם אבל זיין מיין מחותן, דער שווער פון אונזער מנהל ר' מרדכי אינדיג נרו יאיר, הרב ..., ער זיצט שבעה נאך א ברודער זיינע, טאטע פונעם מלמד ...; וואס זאל איך דיר זאגן, מען זעט ממש וואס מוהרא"ש פלעגט זאגן, מען גייט מנחם אבל זיין, דארט הערט מען נאר רעדן פון תורה, תפילה און תמימות; קיינער רעדט נישט פון קיין געלט, מען רעדט נישט פון הייזער, מען רעדט נאר דבורי תכלית.


ביינאכט האב איך זיך שוין בעסער געשפירט, בין איך צוריק אין ישיבה פארלערנען דעם בלאט גמרא. אם ירצה ה' מיטוואך זענען מיר מסיים מסכת כתובות און מען הויבט אן מסכת נדרים.


זאג דיינע בחורים זאלן קומען אין ישיבה מיט א מסכת נדרים, און אויב דיין בחור האלט מיט די הלכה שיעור - זאל ער ברענגען א הלכות שבת, מען גייט לערנען סימן שי"ח - הלכות בישול. און דיינע יונגערע בחורים זאלן אויך ברענגען מסכת סוכה.


היינט זאגט מען נישט יום כיפור קטן, וסימנך מלבד ח'ט'א'ת הכיפורים, יעדע ערב ראש חודש זאגט מען יום כיפור קטן, אויסער די פיר חדשים וואס איז ראשי תיבות חטא"ת: ח'שון ט'בת א'ייר און ת'שרי - זאגט מען נישט יום כיפור קטן.


היינט נאכט וועט זיין די פרויען צאמקום, מען האט צעטיילט די צאמקום, מען קען מיטהאלטן די שיעורים סיי אין בית המדרש עצתו אמונה און סיי אין בית המדרש אשר בנחל; זע צו בלייבן אין שטוב אז דיין ווייב זאל קענען גיין שעפן פרישע כוחות.


דער אייבערשטער זאל העלפן זאלסט האבן הצלחה אין אלע ענינים.

#18 - דער עיקר וואס מיר באקומען פון רבי'ן איז דאס איינשפריץ פון אמונה
תפילות אויף אידיש, אמונה, אומאן, ראש השנה, אמונת חכמים, קשיות, מניעות

בעזרת ה' יתברך


יום ה' פרשת כי תצא, י"ב אלול, שנת תשפ"ב לפרט קטן


 


לכבוד מיין ליבער טייערער הארציגער ... נרו יאיר ברסלב, ליבערטי


איך הער דיינע קרעכצן, איך הער דיין ווייטאג. אבער טייערער ברודער, וויסן זאלסטו אז מיר ווייסן גארנישט, מיר גלייבן אין צדיקים; אז דער רבי האט געזאגט מען זאל קומען קיין אומאן צו אים אויף ראש השנה און ער וועט אונז געבן דאס בעסטע און שענסטע - איז עס אזוי, פשוטו כמשמעו.


איי וועסטו טענה'ען, ביסט געקומען פאריאר מיט מסירות נפש און מיט דעם איז דיר אזוי שווער ברוחניות ובגשמיות, עס איז דיר אריבער א שווערע יאר; דאס איז בכלל נישט קיין טענה, אדרבה, דאס איז א ראי' אז מיר מוזן קומען צום רבי'ן און זיך האלטן ביים רבי'ן. דער עיקר וואס מיר באקומען פון רבי'ן איז דאס איינשפריץ פון אמונה, אזוי ווי דער דאקטער, איידער ער גייט אפערירן דעם פאציענט, שפריצט ער אריין א מעדעצין וואס שלעפט איין דעם מענטש ער זאל קענען דערהייבן די יסורים וכו' - דאס טוט דער רבי מיט אונז, ער שפריצט אריין אמונה אין אונז, מיר זאלן גלייבן אז אלעס וואס פאסירט - איז נאר פון אים, אלעס וואס גייט אריבער - איז נאר פאר מיין טובה, אלעס אלעס איז נאר ער, און מיר קענען אים נישט פארשטיין, און מיר וועלן סיי ווי נישט פארשטיין.


טייערער ברודער, קום קיין אומאן; שפרינג אריבער אלע דיינע שווערע מניעות. יעצט האסטו ריכטיגע מניעות, ווייל ווילאנג די מניעות איז פון ארום און ארום; פון משפחה, ביזנעס, חברים וכדומה - דאס קען מען גרינג איבערטאנצן, אבער ווען די מניעות קריכן אריין אין מח מחשבה, מען הויבט אן האבן ספיקות ובלבולים אויפ'ן צדיק און אויפ'ן באשעפער - דאס איז שוין זייער ביטער.


די עצה פאר דעם זאגט דער רבי (לקוטי מוהר"ן חלק ב', סימן מו) איז שרייען מעומק הלב צום אייבערשטן:


"רבונו של עולם, וואס איז מיט מיר? וואס גייט פאר מיט מיר? איך האב קשיות און ספיקות. רבונו של עולם, ראטעווע מיך, איך קיל זיך אפ, עס פייניגט מיר מיין מחשבה, איך האב קשיות אויף די אמונה. רבונו של עולם, האב רחמנות אויף מיר, העלף מיר איך זאל בלייבן שטארק מיט אמונה, סיי אמונה אין דיר, און סיי אמונת חכמים. העלף מיר איך זאל האבן שפע, איך זאל ארויסגיין פון מיין דחקות. חכמינו זכרונם לברכה זאגן (עירובין מא:) 'עניות מעביר את האדם על דעתו ועל דעת קונו', ארעמקייט מאכט מען זאל פארלירן די דעת און פארלירן די אמונה, רבונו של עולם, האב רחמנות אויף מיר, איך זאל בלייבן צוגעקלעבט צום הייליגן רבי'ן, איך זאל זוכה זיין צו באקומען מיין תיקון, איך זאל נישט זיין פארווארפן סיי אויף די וועלט און סיי אויף יענע וועלט; די וועלט איז איין זאך, אבער מיין נשמה זאל האבן א רוה אויבן. העלף מיר איך זאל האבן א שטארקע אמונה און שטארקע אמונת חכמים".


איך האף דיר צו זען אין אומאן ראש השנה.

#17 - אפילו ווען מען בעט און בעט, דארף מען אויך דאנקען
תפילה והתבודדות, שמחה, תודה והודאה, אמונה, קשיות

בעזרת ה' יתברך


יום ה' פרשת מצורע, ו' ניסן, שנת תשפ"ב לפרט קטן


לכבוד ... נרו יאיר


אודאי דארף מען בעטן און בעטן דעם אייבערשטן, אבער מען דארף אכטונג געבן; אסאך מאל ווען מען איז אזוי אריינגעטון נאר אין בעטן - קען מען אמאל אריינפאלן אין דחיקת השעה, מען קען צומאל האבן אזוי ווי טענות 'איך בעט און בעט און גארנישט, איך באקום נישט קיין ענטפער'; דעריבער איז זייער וויכטיג ווען מען בעט דעם אייבערשטן - אים צו דאנקען און לויבן, זוכן גוטס, זוכן נקודות טובות.


דער רבי זאגט (לקוטי מוהר"ן חלק א, סימן לג) אויפ'ן פסוק (קהלת ז, יד): "בְּיוֹם טוֹבָה", ווען עס גייט גוט, דו שפירסט דעם אייבערשטן, "הֱיֵה בְטוֹב", דאס איז גוט, לעב מיט דעם הרגשה, אבער וויסן זאלסטו "וּבְיוֹם רָעָה", ווען דו שפירסט גארנישט, אלעס איז פארלאשן, דו זעסט נאר שלעכטס, "רְאֵה" - זוך אויף אלוקית, זוך אין די חושך דעם אייבערשטן, דאנק דעם אייבערשטן.


דאס האב איך דיר געמיינט צו זאגן ווען מיר האבן זיך געטראפן אין ארץ ישראל, אז דו זאלסט נישט נאר עוסק זיין אין בעטן דעם אייבערשטן, דו דארפסט אויך אין די צייט פון בעטן - דאנקען, אזוי וועסטו זען דאס רחמנות פונעם אייבערשטן, וועסטו נישט אריינפאלן אין עצבות.


דער אייבערשטער זאל העלפן מיר זאלן שוין זוכה זיין צו (פסחים קטז:): "וְנֹאכַל שָׁם מִן הַזְּבָחִים וּמִן הַפְּסָחִים"; און צו (מיכה ז, טו): "כִּימֵי צֵאתְךָ מֵאֶרֶץ מִצְרָיִם אַרְאֶנּוּ נִפְלָאוֹת", אמן.

#16 - ווען דו האסט פארלוירן דיין נאנטער חבר, שטארק דיך מיט אמונה
תפילה והתבודדות, אמונה, משניות, לימוד התורה, תכלית, נשמה, קשיות

בעזרת ה' יתברך


יום ב' פרשת כי תשא, י"ג אדר א', שנת תשפ"ב לפרט קטן


 


טייערער ... נרו יאיר


יעצט ווען דו האסט פארלוירן דיין נאנטער חבר, דו ביסט אזוי צעשוידערט, דו קענסט זיך נישט צאמנעמען - זאלסטו חס ושלום נישט פארלירן דיין אמונה.


פרעג נישט קיין קשיות; א איד פרעגט נישט קיין קשיות. מוהרא"ש זאגט, גוים פרעגן אלץ קשיות, אזוי ווי עס שטייט (תהלים עט, י): "לָמָּה" - פארוואס? "יֹאמְרוּ הַגּוֹיִם" - זאגן גוים; א איד שטארקט זיך באמונה אינעם אייבערשטן.


גרייט זיך אן מיט תורה ותפילה, נאר דאס נעמט מען מיט. קוק מיט דיינע אויגן, וואס האט דיין חבר יעצט? וואס האט ער מיט גענומען מיט זיך? נאר מצוות און גוטע מעשים; זיין תפילין, זיין ציצית, זיין שמירת שבת און חסד.


... בלייב פרייליך און לערן דיינע שיעורים; לערן ח"י פרקים משניות. אויב דו ווילסט עפעס טון גוטס פאר דיין חבר'ס נשמה - זיי מזכיר זיין נאמען ביים לערנען משניות, דאס איז די גרעסטע זאך פאר א נשמה, "משנה" איז די אותיות "נשמה".


דיין ראש ישיבה.