בריוון פונעם ראש ישיבה שליט"א

#2 - נישט טשעפען דעם מאן מיט זיין פארגאנגענהייט
שלום בית, חיזוק פאר פרויען, תשובה

בעזרת ה' יתברך


יום א' פרשת ויקרא, כ"ד אדר, שנת תשע"ח לפרט קטן


 


לכבוד מרת ... תחי'


איך האב ערהאלטן אייער בריוו.


איך האב זייער הנאה צו הערן פון אייך אז איר האט געפאלגט וכו'; גלייבט מיר, איך ווייס וואס איך זאג. איר האט אן ערליכער מאן, ער איז זייער וואויל און גוט; איך זאג אייך נאכאמאל - דאס וואס האט פאסירט מיט אים וכו' דאס איז א טריק פונעם ס"מ, ער האט עס געטון נאר אוועק צו נעמען די ליבשאפט צווישן אייך.


עס וועט אים אבער גארנישט נוצן ווייל מיר הערן דעם קול פונעם הייליגן רבי'ן וואס האט געשריגן מיט זיין גאנצע כח (ליקוטי מוהר"ן, חלק ב', סימן עח): "אֵין שׁוּם יִאוּשׁ בָּעוֹלָם כְּלָל", עס איז נישט דא קיין יאוש! דער רבי האט דאס געשריגן פאר איבער צוויי הונדערט יאר צוריק און מען הערט נאך דעם קול ביז היינט. נישט נאר מען הערט דער קול נאר עס ווערט גאר שטערקער און שטערקער, אזוי ווי עס שטייט ביי מתן תורה (שמות יט, יט): "וַיְהִי קוֹל הַשּׁוֹפָר הוֹלֵךְ וְחָזֵק מְאֹד", דער קול פונעם שופר איז געווארן העכער און העכער, זאגט דארט רש"י: "מִנְהָג הֶדְיוֹט כָּל זְמַן שֶׁהוּא מַאֲרִיך לִתְקֹעַ קוֹלוֹ מַחְלִישׁ וְכֵהֶה, אֲבָל כַּאן הוֹלֵך וְחָזֵק מְאֹד", געווענליך ווען איינער בלאזט ווערט דער קול שוואכער און שוואכער, אבער דא איז דער קול געווארן העכער און העכער; אזוי איז אויך ביים רבינ'ס זאך, מען הערט און מען נעמט אן דעם רבינ'ס ווערטער מער און מער.


עס איז געווען א גרויסער ערליכע איד, א ברסלב'ער חסיד, ר' ישראל קארדונער זכרונו לברכה. ער פלעגט זאגן: "איינמאל דער רבי האט געשריגן: "אֵין שׁוּם יִאוּשׁ בָּעוֹלָם כְּלָל", קיין יאוש איז נישט פארהאנען; קען דער ס"מ טאנצן פון דער ערד ביזן הימל, עס וועט אים גארנישט העלפן".


דער רבי לערנט אונז אויס אז פון יעדן מצב קען מען טרעפן א וועג ארויס; דער עיקר דארף מען פארגעסן וואס איז געווען. אויב מען וויל בויען א שטוב צוזאמען טאר מען נישט דערמאנען איינער דעם אנדערן אלטע מעשים, ווייל דאס איז א לאו אין די תורה. דער פסוק זאגט (ויקרא כה, יז): "לֹא תוֹנוּ אִישׁ אֶת עֲמִיתוֹ", זאגן אויף דעם חכמינו זכרונם לברכה (בבא מציעא נח:): אִם הָיָה בַּעַל תְּשׁוּבָה לֹא יֹאמַר לוֹ: "זְכוֹר מַעֲשֶֹיך הָרִאשׁוֹנִים", מען טאר נישט זאגן פאר א בעל תשובה: "געדענקסט ווען דו האסט געפראסן נבילות און טריפות".


א איד איז אמאל געקומען צום רבי'ן וויינען אז דער גלח פון שטאט האט פארכאפט זיין טאכטער, דער רבי האט אים געגעבן א גוטע עצה ווי אזוי ער זאל איר ארויס כאפן פון דארט. נאכדעם וואס זי איז געראטעוועט געווארן פון דארט האט איר דער רבי גלייך א כלה געמאכט מיט א פשוט'ער בחור א שוסטער און דער רבי האט געזאגט פאר דעם חתן בזה הלשון: "איך בעט דיר זייער שטארק דו זאלסט קיינמאל נישט דערמאנען פאר דיין ווייב די מעשה וואס זי האט געהאט מיטן גלח און איך זאג דיר צו אז אויב דו וועסט איר קיינמאל נישט טשעפען מיט די אלטע מעשה וועסטו האבן קינדער צדיקים"; וכך הוה, דער איד האט זוכה געווען צו קינדער צדיקים און גרויסע רבנים.


ובכן, אויב איר וועט נישט טשעפען אייער מאן מיט די מעשה וכו' און איר וועט מתפלל זיין אז איר זאלט פארגעסן וואס איז געווען וכו', וועט איר זוכה זיין צו קינדער גרויסע צדיקים. ווייל וויסן זאלט איר אז יעדע דיבור פון רבי'ן גייט אן לדורי דורות, און דער רבי זאגט (ספר המידות, אות בנים, סימן עב): "עַל יְדֵי רְדִיפַת שָׁלוֹם מַצִּיל אֶת בָּנָיו מִמִּיתָה וּמִגָּלוּת", אז מען לויפט נאך שלום, מען זוכט עס זאל זיין שלום - וועלן די קינדער געראטעוועט ווערן פון טויט און פון גלות; ווען קינדער זעהן ווי די עלטערן לעבן בשלום וועלן זיי קיינמאל נישט איבער לאזן די שטוב און זיי וועלן אויך  אויפשטעלן א שיינע שטוב.

#1 - דברי חיזוק פאר איינעם וואס איז דורכגעפאלן
שלום בית, תשובה

  בעזרת ה' יתברך


יום א' פרשת נח, כ"ה תשרי, שנת תשע"ח לפרט קטן


 


לכבוד ... נרו יאיר


הגם איך האב שוין גערעדט מיט דיר און דיר מחזק געווען, דאך וועל איך דיר שרייבן אפאר חיזוק ווערטער, ווייל איך זע ווי צעבראכן דו ביסט, און דו זאגסט מיר אז דיין ווייב איז נאך מער דערשראקן און צעבראכן.


וויסן זאלסטו אז אפילו א מענטש זאל טון די הארבסטע עבירה רחמנא לצלן, אויב טוט ער תשובה - ער זאגט פארן אייבערשטן: "רבונו של עולם, חָטָאתִי עָוִיתִי פָּשַׁעְתִּי לְפָנֶי, איך האב געזינדיגט פאר דיר", און ער זאגט ארויס די עבירה וואס ער האט געטון: "'וְכָזֹאת וְכָזֹאת עָשִׂיתִי', און איך וויל תשובה טון. זיי מיר מוחל אייבערשטער וכו' וכו'", דארף ער גלייבן אז דער אייבערשטער איז אים מוחל אויף די עבירה.


חכמינו זכרונם לברכה זאגן (תנא דבי אליהו רבה, פרק ד): "אָמַר הַקָדוֹשׁ בָּרוּך הוּא: אִם אָדָם עוֹבֵר עֲבֵירָה לְפָנַי, אִם חוֹזֵר וְעוֹשֶׂה תְּשׁוּבָה - הַרֵי אֲנִי עִמּוֹ בְּרַחֲמִים, וַאֲנִי מְקַבֵּל אֶת תְּשׁוּבָתוֹ, וְאֵין אֲנִי זוֹכֵר לוֹ אֲפִילוּ מִקְצָת עֲוֹנוֹתָיו", דער אייבערשטער זאגט, אויב א מענטש זינדיגט, און ער טוט תשובה, וועל איך רחמנות האבן אויף אים. איך וועל אנעמען זיין תשובה, און איך וועל מער נישט דערמאנען זיינע עבירות. נאך זאגן חז"ל (תורת כהנים בחוקותי, פרק ח): "אָמַר הַקָדוֹשׁ בָּרוּך הוּא, מִיָּד שֶׁהֵם מִתְוַדִּים עַל עֲוֹנוֹתֵיהֶם, מִיָּד אֲנִי חוֹזֵר וּמְרַחֵם עֲלֵיהֶם", דער אייבערשטער זאגט, גלייך ווען א מענטש איז זיך מתודה פאר מיר, האב איך רחמנות אויף אים, און איך נעם צוריק דעם מענטש צו מיר.


דערפאר בעט איך דיר זייער, זיי נישט צובראכן וכו'; דער יצר הרע האט דא געטראפן א גוטע וועג ווי אזוי ער קען צעברעכן דיין שלום בית. ער וועט דיר אינגאנצן צעברעכן און דערשרעקן דיין ווייב, בשעת ווען עס איז בכלל נישט געווען קיין שוגג און אודאי נישט קיין מזיד. נאר דאס הייסט א אונס גמור, ווייל עס איז נישט געווען ביום הוסת וכו'.


קוק וואס דער רמ"א זאגט (יורה דעה סימן קפה, סעיף ד): "וְאִם שִׁמְשָׁהּ שֶׁלֹא בְּשַׁעַת וֶסְתָּהּ, וּמָצְאָה אַחַר הֲתַּשְׁמִישׁ דָּם; אֲפִילוּ נִמְצָא עַל עֵד שֶׁלּוֹ - מִקְרֵי אוֹנֵס, אֲפִילוּ לֹא בָּדְקָה תְּחִלָּה, וְאֵינָם צְרִיכִים כַּפָּרָה לֹא הוּא וְלֹא הִיא".


דאס וואס דו זאגסט מיר אז אפשר וואלט זי זיך געדארפט בודק זיין וכו'; דער רמ"א פסק'נט (שם, סימן קפד, סעיף א) אז מען זאל נישט מרבה זיין בבדיקות וכו', עיין שם.


דערפאר זאלסטו נישט זיין ביי זיך געפאלן, וואס דאס וועט דיר נאר אראפ ווארפן אין עבירות רחמנא לצלן; ווייל דער ס"מ וויל נאר אז א מענטש זאל זיין ביי זיך צעבראכן, און אזוי קען ער אים נאכדעם אראפ ווארפן אין אנדערע עבירות, אזוי ווי דער רבי זאגט (ליקוטי מוהר"ן, חלק א', סימן קסט): "כִּי עִקַּר פְּגַם הַבְּרִית הוּא עַל יְדֵי עַצְבוּת כַּיָּדוּעַ, כִּי פְּגַם הַבְּרִית בָּא עַל יְדֵי הַקְּלִפָּה הַיְדוּעָה שֶׁנִּקְרֵאת לִילִית, עַל שֵׁם שֶׁמְּיַלֶּלֶת תָּמִיד", דער עיקר פארוואס א מענטש פאלט אראפ אין די עבירה פון פגם הברית, קומט פון צעבראכנקייט, אז דער מענטש איז טרויעריג און דעפרעסט, מה שאין כן ווען א מענטש איז פרייליך, ווערט ער געראטעוועט פון עבירות. און דער רבי פירט דארט אויס: "עִקַּר שְׁמִירַת הַבְּרִית זוֹכִין עַל יְדֵי שִׂמְחָה", דער עיקר ווי אזוי מען איז זוכה צו שמירת הברית, דורכדעם וואס מען איז פרייליך.


דערפאר בעט איך דיר זייער, שטארק דיך און שטארק דיין ווייב; עס דיך נישט אויף אויף אלטע מעשים, וואס איז געווען איז געווען, און מען דארף נישט טראכטן פונעם עבר.


דער רבי זאגט (שיחות הר"ן, סימן כו) אז שכחה איז א גרויסע מעלה, ווייל אז מען פארגעסט וואס עס איז געווען און מען טראכט נישט פונעם עבר, דעמאלט קען מען אנהייבן פון דאסניי דינען דעם אייבערשטן, אבער אויב מען האלט אין איין צוריק טראכטן וואס עס איז געווען, דאס לאזט נישט דעם מענטש ער זאל נאכאמאל אנהייבן דינען דעם אייבערשטן.


דער אייבערשטער זאל העלפן זאלסט מצליח זיין אין אלע דיינע וועגן.