בריוון פונעם ראש ישיבה שליט"א

בעזרת ה' יתברך

יום ג' פרשת ויקרא, כ"ח אדר, שנת תשפ"ג לפרט קטן

לכבוד ... נרו יאיר

אויף דיין פראגע אויב דו מעגסט נעמען פון די צדקה קאסע וואס טיילט אויס לכבוד פסח פאר אנשי שלומינו; אז דו וועסט גיין הפצה - וועסטו נישט דארפן נעמען פון קיינעם, וועסט האבן שפע פאר דיר און דו וועסט קענען העלפן די וואס גייען נישט הפצה.

איך זע מיט מיינע אויגן, די וואס גייען הפצה - די לאכן זיך גוט אויס, די האבן שפע, און אז נישט - דארף מען אנקומען צו יענעמ'ס טובות.

הלואי וואלסטו גענומען אפאר אינגעלייט און געמאכט א חבורה, גיין יעדן טאג אין די הייזער, ישיבות און כוללים. דאס איז תיקון הברית, קירוב הגאולה און מתן שכרה בצידה - מען קען לעבן אן חובות.

דער אייבערשטער זאל העלפן מיר זאלן שוין זוכה זיין צו (פסחים קטז:): "וְנֹאכַל שָׁם מִן הַזְּבָחִים וּמִן הַפְּסָחִים"; און צו (מיכה ז, טו): "כִּימֵי צֵאתְךָ מֵאֶרֶץ מִצְרָיִם אַרְאֶנּוּ נִפְלָאוֹת", אמן.

בעזרת ה' יתברך

יום ד' פרשת ויקרא, כ"ט אדר, שנת תשפ"ג לפרט קטן

לכבוד ... נרו יאיר

היינט ערב ראש חודש ניסן איז א צייט פון תשובה. מיר זאגן אלע חדשים יום כיפור קטן, אבער היינט ערב ראש חודש ניסן, און ערב ראש חודש אלול - זאגן אלע יום כיפור קטן, בעט איך דיר זייער זאלסט זיך בארעכענען און תשובה טון, סיי אויף בין אדם למקום און סיי אויף בין אדם לחבירו. נעם זיך פאר צו דאווענען מיט מנין און נישט טשעפען דיין ווייב; ביי די צוויי זאכן דארפסטו א גרויסער תיקון, דו דאווענסט טאג איין טאג אויס ביחידות, און דו פליקסט און שטעכסט דיין ווייב; די צוויי זאכן נעמט אוועק די שפע.

איך שרייב דיר דאס, עס איז מיר נישט גרינג. איך האף דו וועסט אננעמען מיינע ווערטער און אנהויבן דאווענען מיט מנין אלע דריי תפילות און נישט נעמען דעם טעלעפאן ביים דאווענען, און זיך פארמאכן דאס מויל אין שטוב, נישט ענטפערן; וועסטו האבן גרויס שפע, דו וועסט נישט זיין קיין נצרך לבריות.

דער אייבערשטער זאל העלפן מיר זאלן שוין זוכה זיין צו (פסחים קטז:): "וְנֹאכַל שָׁם מִן הַזְּבָחִים וּמִן הַפְּסָחִים"; און צו (מיכה ז, טו): "כִּימֵי צֵאתְךָ מֵאֶרֶץ מִצְרָיִם אַרְאֶנּוּ נִפְלָאוֹת", אמן.

בעזרת ה' יתברך

יום ד' פרשת כי תשא, ט"ו אדר, שושן פורים, שנת תשפ"ג לפרט קטן

לכבוד ... נרו יאיר

געלויבט דעם אייבערשטן פאר די גרויסע חסדים אז מיר האבן זוכה געווען צו אזא הייליגע טאג פורים, מיט אזעלכע הייליגע מצוות. דער אייבערשטער זאל העלפן מיר זאלן בלייבן פארבינדן מיט מרדכי ואסתר א גאנץ יאר, מיר זאלן נישט אפלאזן די אמונה, די קדושה.

היינט שושן פורים איז אויך פורים. רבי נתן איז אמאל געפארן צום רבי'ן אויף פורים און ער איז נישט אנגעקומען אין צייט, ער איז אנגעקומען אויף שושן פורים. ער איז געווען זייער צעבראכן, ער האט דערציילט דעם רבי'ן אז ער האט זייער שטארק געוואלט קומען צום רבי'ן און זיין ביים רבי'ן אויף פורים. האט אים דער רבי געזאגט: "שושן פורים איז אויך פורים".

מיר וועלן מאכן א סעודה אין ישיבה נאכמיטאג, מיר וועלן דאנקען און לויבן דעם אייבערשטן אז מיר האבן דעם הייליגן רבינ'ס עצות.

מיין ליבער ברודער, לאמיר אנטלויפן פון אחשורוש און פון המן, און לויפן צו מרדכי הצדיק. די הייליגע חכמים זאגן (מגילה יג:): "אֶסְתֵּר הַמַלְכָּה הָיְתָה עוֹמֶדֶת מֵחֵיקוֹ שֶׁל אֲחַשְׁוֵרוֹשׁ, וְטוֹבֶלֶת, וְיוֹשֶׁבֶת בְּחֵיקוֹ שֶׁל מָרְדְכַי", זאגט דער הייליגער רבי נתן, אפילו א מענטש איז שוין אראפגעפאלן אין שמוציגע עבירות, ער איז בחיקו של אחשורוש - זאל ער טון וואס אסתר המלכה האט אונז געלערנט, זיך נישט פארלירן, נאר גיין אין מקוה און לויפן צום צדיק, צו מרדכי הצדיק, צום הייליגן רבינ'ס שויס; פורים עפנט זיך די אויערן, עס שטאפט זיך אויף דאס הארץ, מען דערהערט דעם רבינ'ס געשריי: "גיוואלד קיין ייאוש איז נישט פארהאנען".

איך דארף מקצר זיין.

דער אייבערשטער זאל העלפן זאלסט האבן הצלחה אין אלע ענינים.

בעזרת ה' יתברך

יום ה' פרשת משפטים, ל"ט שובבי"ם, כ"ה שבט, שנת תשפ"ג לפרט קטן

לכבוד מיינע טייערע חברים, טייערע ליבע ברידער, תלמידי היכל הקודש, ה' עליהם יחיו

די וואך איז שבת שקלים, מען ליינט די פרשה וואס דער אייבערשטער זאגט פאר משה רבינו ער זאל זאגן פאר אלע אידן יעדער זאל געבן א מחצית השקל, לכפר על בני ישראל.

מיר קענען האבן שטארקע חיזוק פון די מצוה פון מחצית השקל. דער אייבערשטער זאגט אונז מיר זאלן נישט ברענגען א גאנצע שקל נאר א האלבע, ווייל געווענליך וויל מען זיין גוט - נאר אז מען קען זיין אינגאנצן גוט, אויב וועט מען נאר קענען זיין אביסל גוט - וויל מען בכלל נישט אנהויבן, עס איז נישט אינטערעסאנט. אבער דער אייבערשטער וויל יא מען זאל טון וואס מען קען, דער אייבערשטער וויל אונזער האלבע ארבעט. מיר זענען נישט קיין מלאכים, מיר זענען מענטשן מיט שווערע ביטערע נסיונות; דער אייבערשטער ווארט צו זען ווי מיר פרובירן עפעס צו טון גוטס, ווי מיר טוען עבודת השם האלבוועגס; דאס איז דער מחצית השקל.

קוקט אריין אין די ווערטער פון דער הייליגער רבי נתן, פייערדיגע ווערטער, וויכטיגע ווערטער. ער זאגט (לקוטי הלכות תרומות ומעשרות הלכה ג, אות ג): "כִּי בְּוַדַּאי אִם נִתְפֹּס אֵיזֶה אָדָם שֶׁהוּא בִּכְלַל יִשְׂרָאֵל שֶׁלֹּא נִזְרְקָה בּוֹ אֶפִּיקוֹרְסוּת וּמִינוּת, אִם נִשְׁאַל אוֹתוֹ אִם הוּא חָפֵץ בִּתְשׁוּבָה, לַחֲזֹר לַה' יִתְבָּרַךְ, בְּוַדַּאי הַכֹּל יָשִׁיבוּ פֶּה אֶחָד שֶׁרוֹצִים מְאֹד מְאֹד לָשׁוּב לַה' יִתְבָּרַךְ, וּמִתְגַּעְגְּעִים לָזֶה מְאֹד מְאֹד יָמִים וְשָׁנִים", אז מען וועט פרעגן א מענטש, נישט קיין חילוק ווער זאל נאר זיין, איינער וואס איז נישט קיין מין, קיין אפיקורס, אויב וועט מען אים פרעגן: זאג מיר ר' איד, דו ווילסט תשובה טון? דו ווילסט זיין ערליך? וועלן אלע דיר ענטפערן: יא, זיכער! מען וועט ענטפערן: וואס איז די פראגע? ווער וויל דען נישט זיין גוט?! "וְגַם אִם נִשְׁאַל אוֹתוֹ אִם רוֹצֶה לַעֲשׂוֹת אֵיזֶה דָּבָר בִּשְׁבִיל ה' יִתְבָּרַךְ כְּדֵי לָשׁוּב אֵלָיו יִתְבָּרַךְ, כְּגוֹן לִלְמֹד דַּף גְּמָרָא אוֹ לִתֵּן פְּרוּטָה לִצְדָקָה אוֹ לֵילֵךְ לִטְבֹּל בְּמִקְוֶה וְכַיּוֹצֵא בָּזֶה, מִדְּבָרִים הַמְקַדְּשִׁין אֶת הָאָדָם, בְּוַדַּאי יָשִׁיב בְּפֶה מָלֵא הֵן, כִּי בְּוַדַּאי אֲנִי מְרֻצֶּה לַעֲשׂוֹת בְּכִפְלַיִם", און אז מען וועט אים פרעגן: ווילסט עפעס טון צו זיין גוט? ווילסט לערנען א בלאט גמרא, אדער געבן א פרוטה פאר צדקה? ווילסט גיין אין מקוה, אדער אנדערע גוטע זאכן וואס מאכט הייליג און ברענגט נאנט צום אייבערשטן? וועט יעדער זאגן בפה מלא: יא, אודאי איך בין גרייט צו טון טאפלט אפילו, "וּבִלְבַד שֶׁיּוֹעִיל לִי", נאר מיט איין תנאי, אז עס וועט מיר העלפן. "כִּי אֲנִי יוֹדֵעַ שֶׁכָּל זֶה אֵינוֹ מוֹעִיל לִי", ווייל איך ווייס אז די זאכן וועט מיר נישט העלפן, "לְפִי עֹצֶם רִבּוּי הַפְּגָמִים וְהַחֲטָאִים שֶׁפָּגַמְתִּי נֶגְדּוֹ יִתְבָּרַךְ", איך האב דאך אזויפיל געזינדיגט פארן אייבערשטן, וועט מיר דאס אלעס נישט העלפן, "וּמֵחֲמַת זֶה שֶׁנִּדְמֶה לוֹ שֶׁכָּל זֶה לֹא יוֹעִיל לוֹ", און דערפאר וואס עס דאכט זיך אים אז עס וועט אים נישט העלפן, "עַל כֵּן אֵינוֹ עוֹשֶׂה כְּלָל", טוט ער גארנישט. "וְיֵשׁ שֶׁנָּפְלוּ כָּל כָּךְ בְּדַעְתָּם עַד שֶׁאֵינָם יְכוֹלִים אֲפִלּוּ לִלְמֹד דַּף גְּמָרָא אוֹ פֶּרֶק מִשְׁנָיוֹת, מֵחֲמַת שֶׁיּוֹדְעִים שֶׁצְּרִיכִים לַעֲשׂוֹת הַרְבֵּה מְאֹד, וּמֵחֲמַת זֶה אֵינָם עוֹשִׂים כְּלָל", עס זענען דא וואס זענען נעבעך אזוי געפאלן אז זיי עפענען נישט קיין גמרא און משניות, ווייל זיי ווילן טון אסאך - דעריבער טוען זיי גארנישט.

"וְעַל זֶה כְּבָר הִזְהִיר אוֹתָנוּ מְאֹד שְׁלֹמֹה הַמֶּלֶךְ עָלָיו הַשָּׁלוֹם, אַל תִּצְדַּק הַרְבֵּה וְאַל תִּרְשַׁע הַרְבֵּה. כִּי מֵחֲמַת שֶׁרוֹצֶה לִהְיוֹת צַדִּיק הַרְבֵּה כַּנַּ"ל. עַל כֵּן הוּא רָשָׁע הַרְבֵּה חַס וְשָׁלוֹם כַּנַּ"ל", אויף דעם שרייט שלמה המלך, זוך נישט צו זיין אסאך צדיק, און טו נישט קיין סאך שלעכטס; ווייל איינס איז תלוי אין די אנדערע, וויבאלד מען וויל טון אסאך - טוט מען גארנישט. "כִּי בֶּאֱמֶת בְּוַדַּאי הָיָה רָאוּי שֶׁיִּהְיֶה כָּךְ כְּמוֹ שֶׁבּוֹעֵר בְּלִבּוֹ כַּנַּ"ל. וּלְקַדֵּשׁ עַצְמוֹ בְּכָל הַקְּדֻשּׁוֹת וְלַהֲפֹךְ פָּנָיו מֵהָעוֹלָם הַזֶּה לְגַמְרֵי וְכוּ' וְכוּ' וְיוֹתֵר וְיוֹתֵר", אודאי און אודאי דארף א מענטש ברענען צום אייבערשטן און וועלן זיין דער גרעסטער צדיק וואס איז שייך, זיך אינגאנצן אויסדרייען דעם פנים פון די נארישע וועלט, "אֲבָל אַף עַל פִּי כֵן וְכִי מָאן דְּלָא יָכוֹל לְמֶעֱבָד כֹּלָּא מִצְוָה פַּלְגָּא מִצְוָה נָמֵי לָא לֶעֱבָד", אבער אז עס גייט נישט אינגאנצן - זאל מען שוין גארנישט טון? "וְכִי מִפְּנֵי שֶׁאֵינוֹ יָכוֹל לְהַרְוִיחַ כָּל מַה שֶּׁיְּכוֹלִין לְהַרְוִיחַ בְּזֶה הָעוֹלָם אִם כֵּן לֹא יַרְוִיחַ כְּלָל וְגַם יַפְסִיד חַס וְשָׁלוֹם מַה שֶּׁיַּפְסִיד רַחֲמָנָא לִצְלָן רַחֲמָנָא לִצְלָן", און אז מען קען נישט פארדינען אלעס - זאל מען פארלירן אלעס?! דאס איז די זאך פון מחצית השקל; קענסט נישט טון אסאך - טו האלב.

רבי נתן שרייבט פייער: "כִּי עִקַּר הַתְּשׁוּבָה הוּא לֵב נִשְׁבָּר, וּמֵאַחַר שֶׁאָדָם יוֹדֵעַ שֶׁפָּגַם כָּל כָּךְ הוּא מְחֻיָּב לִהְיוֹת מְרֻצֶּה שֶׁיַּעֲשֶׂה מַה שֶּׁיַּעֲשֶׂה בִּשְׁבִיל ה' יִתְבָּרַךְ, וְאַף עַל פִּי כֵן לֹא יִזְכֶּה כִּי אִם לְמַדְרֵגָה הַפְּחוּתָה מְאֹד", א מענטש דארף זיין גרייט תשובה צו טון און דינען דעם אייבערשטן אפילו ער וועט נישט קענען אנקומען צו שלימות, "וְאִם לֹא יִזְכֶּה עַל יְדֵי כָּל עֲבוֹדָתוֹ כִּי אִם לְמַעֵט עָנְשׁוֹ בַּגֵּיהִנֹּם קְצָת, גַּם כֵּן כְּדַאי לְבַלּוֹת כָּל יָמָיו בַּעֲבוֹדַת ה' בִּשְׁבִיל זֶה לְבַד", און אפילו ער וועט נאר קענען אראפנעמען פון זיך איין קליינע ברי פון גיהנום - איז נאכאלץ כדאי צו דינען דעם אייבערשטן זיין גאנץ לעבן, "כִּי צַעַר אֶחָד בַּגֵּיהִנֹּם רֶגַע אַחַת עוֹלֶה יוֹתֵר מִכָּל הָעוֹלָם הַזֶּה כָּל יְמֵי חַיָּיו", ווייל איין ברי אין גיהנום איז מער ווייטאגליך פון אלע ווייטאג פון די וועלט.

דאס איז געווען די סיבה פארוואס ירבעם בן נבט איז אוועקגעפאלן. ווען דער אייבערשטער האט אים געזאגט: "חֲזֹר בְּךָ וַאֲנִי וְאַתָּה וּבֶן יִשַׁי נְטַיֵּל בְּגַן עֵדֶן", טו תשובה און איך, דו און דוד המלך וועלן מיר צוזאמען שפאצירן אין גן עדן, האט ער געפרעגט דעם אייבערשטן: "מִי בָּרֹאשׁ", ווער וועט זיין דער ערשטער - איך צי דוד המלך? האט אים דער אייבערשטער געענטפערט: "בֶּן יִשַׁי בָּרֹאשׁ", דוד המלך וועט זיין בראש, האט ער נישט געוואלט תשובה טון.

פרעגט רבי נתן: "וְלִכְאוֹרָה הַדָּבָר תָּמוּהַּ, כִּי הֲלֹא יָרָבְעָם הָיָה חָכָם גָּדוֹל. וְאֵיךְ יַעֲלֶה עַל דַּעְתּוֹ לִשְׁאֹל אֶת ה' יִתְבָּרַךְ מִי בָּרֹאשׁ", עס איז זייער שווער צו פארשטיין, ירבעם בן נבט איז דאך געווען א גרויסער חכם, ווי קומט צו אים צו פרעגן אזא שאלה: ווער וועט זיין בראש? אודאי וועט דוד המלך זיין דער ערשטער, "וְכִי יִהְיֶה חוֹטֵא נִשְׂכָּר, הֲיַעֲלֶה עַל הַדַּעַת שֶׁאַחַר שֶׁהִרְשִׁיעַ כָּל כָּךְ יִהְיֶה גָּדוֹל יוֹתֵר מִדָּוִד הַמֶּלֶךְ עָלָיו הַשָּׁלוֹם, שֶׁעָבַד אֶת ה' יִתְבָּרַךְ בִּיגִיעָה גְּדוֹלָה מְאֹד מְאֹד כָּל יָמָיו" ווייל ווי קען מעגליך זיין אז א מענטש וואס האט זיין גאנץ לעבן געזינדיגט - זאל זיין העכער פון א צדיק וואס האט זיך א גאנץ לעבן מוסר נפש געווען פארן אייבערשטן? ענטפערט דער הייליגער רבי נתן אז דער פשט איז אזוי, ווען דער אייבערשטער איז געקומען צו ירבעם בן נבט ער זאל תשובה טון - איז ער תיכף געווארן זייער צופלאמט און געוואלט וויסן צי ער וועט קענען צוקומען צו די גרעסטע מדריגה, אזוי ווייט אז ער זאל נאך זיין גרעסער פון דוד המלך, "נִמְצָא שֶׁלֹּא דִּבֵּר שְׁטוּת גָּמוּר כִּי לֹא עָלָה עַל דַּעְתּוֹ שֶׁיִּהְיֶה בְּחִנָּם גָּבֹהַּ מִדָּוִד", ער האט נישט געמיינט צו פרעגן צי ער וועט זיין אומזיסט העכער פון דוד המלך, "רַק שֶׁשְּׁאֵלָתוֹ הָיָה שֶׁהָיָה רוֹצֶה לַעֲבֹד אֶת ה' יִתְבָּרַךְ כָּל כָּךְ עַד שֶׁיַּעֲלֶה בְּמַדְרֵגָה יוֹתֵר מִדָּוִד", נאר ער האט געוואלט וויסן, אויב ער וועט תשובה טון און דינען דעם אייבערשטן, צי ער קען נאך זוכה זיין צו קומען צו די גרעסטע מדריגה, "וְזֶהוּ בְּוַדַּאי אֶפְשָׁר וְאֶפְשָׁר", און דאס איז זיכער מעגליך, "כִּי כָּל אָדָם אֲפִלּוּ פּוֹשְׁעֵי יִשְׂרָאֵל יָכוֹל לַעֲלוֹת לְמַדְרֵגוֹת גְּבוֹהוֹת מְאֹד", ווייל אפילו א מענטש וואס האט זייער אסאך געזינדיגט, ער איז נעבעך א פושע ישראל, אויב טוט ער תשובה קען ער זוכה זיין צוצוקומען צו די גרעסטע מדריגה, אזוי ווי חכמינו זכרונם לברכה זאגן "בְּמָקוֹם שֶׁבַּעֲלֵי תְּשׁוּבָה עוֹמְדִין אֵין צַדִּיקִים גְּמוּרִים יְכוֹלִין לַעֲמֹד", א בעל תשובה קומט אן אויף א העכערע פלאץ אויבן אין הימל ווי די צדיקים; מיט דעם אלעם האט ער נישט געטון ריכטיג, ווייל מען קען נישט אנהענגען די תשובה אין דעם 'נאר אז מען קען נאך זוכה זיין וכו'', דעריבער האט אים דער אייבערשטער געענטפערט פארקערט ווי ער האט געוואלט הערן, אז דוד המלך וועט זיין העכער פון אים, "כִּי הוּא מְחֻיָּב לִהְיוֹת מְרֻצֶּה לָשׁוּב אֲפִלּוּ אִם לֹא יִזְכֶּה רַק לְמַדְרֵגָה קְטַנָּה מְאֹד", ווייל מען דארף זיין גרייט תשובה צו טון אפילו מען וועט זוכה זיין צו קומען צו א קליינע מדריגה, "וְאִם יִהְיֶה מְרֻצֶּה לְכָךְ בְּוַדַּאי ה' יִתְבָּרַךְ יְרַחֵם עָלָיו", און אויב דער מענטש איז גרייט אויף דעם, ער וויל גארנישט, נאר דעם אייבערשטן - וועט דער אייבערשטער רחמנות האבן אויף אים, "וּבִרְבוֹת הַיָּמִים אִם יִהְיֶה חָזָק בְּדַעְתּוֹ לְבַל יַנִּיחַ אֶת מְקוֹמוֹ, אֲפִלּוּ אִם יַעֲבֹר עָלָיו מָה, יוּכַל לִזְכּוֹת לַעֲלוֹת מִדַּרְגָּא לְדַרְגָּא וְלִקְנוֹת חַיֵּי עוֹלָם וְיִזְכֶּה לְמַה שֶּׁיִּזְכֶּה, אַשְׁרֵי לוֹ".

דאס איז מחצית השקל: געב האלב, טו האלב, קענסט נישט טון די גאנצע? דארפסט נישט טון דאס גאנצע; וואס קענסטו יא טון? וויפיל קענסטו יא טון?

א פרייליכן שבת.

בעזרת ה' יתברך

ליל שישי פרשת בשלח, כ"ו שובבי"ם, י"ב שבט, שנת תשפ"ג לפרט קטן

שלום וברכה מיינע טייערע חברים, טייערע ליבע ברידער, תלמידי היכל הקודש בארץ ישראל, ה' עליהם יחיו

מיר שטייען יעצט אין די לעצטע צוויי וואכן פון שובבי"ם, מיר וויל אלע זוכה זיין צו פאררעכטן וואס מיר דארפן פאררעכטן. פאסטן קענען מיר נישט, סיי מיר האבן נישט קיין כח צו פאסטן, און אפילו אויב מיר האבן יא כח - האט דער רבי אונז געזאגט (חיי מוהר"ן, סימן תצא) מיר זאלן נישט פאסטן; איז וואס זאלן מיר טון צו מתקן זיין וואס מיר דארפן מתקן זיין?

מוהרא"ש זכותו יגן עלינו זאגט, מיט אמונה קען מען אלעס פאררעכטן; ווען א מענטש נעמט אריין אין זיך 'אלעס איז דער אייבערשטער, נישטא גארנישט אויסער אים; דומם, צומח, חי, מדבר, הכל לכל איז ער' - איז אים דער אייבערשטער מוחל אלע עבירות און ער איז זוכה צו אלע תיקונים.

שטארקט זיך מיט אמונה אינעם אייבערשטן, דאס וועט אייך מתקן זיין. דער רבי זאגט (ספר המדות אות אמונה, סימן לג): "עַל יְדֵי אֱמוּנָה, הַקָּדוֹשׁ בָּרוּךְ הוּא יִסְלַח לְךָ עַל כָּל עֲווֹנוֹתֶיךָ", דורך אמונה וועט דער אייבערשטער דיך מוחל זיין אויף אלע דיינע עבירות; רעד צום אייבערשטן, בעט אויף אמונה, בעט: "הייליגער באשעפער, ווען וועל איך שוין זוכה זיין צו א קלארע לויטערע אמונה? הייליגער באשעפער ווען וועל איך שוין זוכה זיין דיך צו שפירן, דיך צו זען און נאר פון דיר טראכטן, הייליגער באשעפער איך וויל נאר דיר, איך וויל זיך צוריקקערן צו דיר, הייליגער באשעפער איך וויל נכלל ווערן אין דיר"; אזוי איז מען זוכה צו אלע תיקונים.

דעם קומענדיגן וואך האבן מיר חמשה עשר בשבט, ראש השנה פאר די ביימער; זאלט איר מאכן א סעודה אין שטוב, יעדער איינער מיט זיין משפחה מיט די קינדער. געבט אייך אפ מיט די קינדער, לאזט נישט די קינדער אויף הפקר, קינדער זענען אזוי ווי ביימער; אז מען פלאנצט זיי, מען באוואסערט זיי - וואקסן שינע ביימער, קומען שיינע דורות, ווידעראום אז די גאנצע קאפ ליגט אין געלט - וואס קען מען שוין ערווארטן פון די קינדער? וועלן די קינדער אויך נאכלויפן געלט.

ביי אונז אין אמעריקע שרעקט אן די נייעס אז די וואך שבת גייט זיין גאר א שטארקע פראסט, פרעגט מיך איינער אויב ער דארף גיין דאווענען אין שול מיט מנין אדער ער קען בלייבן אין שטוב, האב איך אים געזאגט: "מילא דו זאגסט דו קענסט נישט גיין ארבעטן ווייל עס איז זייער קאלט - איז איין זאך, אבער דאווענען? אז דו וועסט נישט גיין דאווענען ווייל עס איז קאלט, וועלן דיינע קינדער זאגן זיי איז קאלט יעדע וואך, זיי וועלן בכלל נישט גיין אין שול".

פארשטייט זיך, עס דארף גיין מיט שמחה; דאס וויכטיגסטע זאך איז - זיין פרייליך ביים טון מצוות, טון מצוות מיט א חיות, מיט א לעבעדיגקייט; יעדע טריט צום שול, ווען דו גייסט מיט דיינע קינדער - זאלסטו זיי זינגען "ווי גליקליך זענען מיר, מיר זענען פון די אויסדערוועלסטע פאלק, קינדער פון אייבערשטן, מיר גייען דאווענען צום אייבערשטן! די אומות העולם האבן נישט וואס מיר האבן".

אזוי אויך ווען עס קומט צו טון מצוות זאלסטו זינגען פרייליכע טענער, נישט גיהנום טענער 'אויב מען טוט נישט אזוי און אזוי גייט מען אין גיהנום'; לאז אפ די גיהנום, שבת איז נישטא קיין גיהנום, שבת איז נאר דא גן עדן.

יעצט איז פונקט א יאר פון אונזער חדר היכל הקודש אין ירושלים, מה אשיב לה' כל תגמולוהי עלי, אז מיר קענען מחנך זיין אונזערע קינדער מיט אמונה, מיט יראת שמים, מיט קדושה. פאר דעם פרט אליינס, אז מיר קענען לערנען אונזערע קינדער זאלן רעדן און שמועסן מיטן אייבערשטן - איז דאך שוין אלעס כדאי; אז די קינדער זאלן הערן במשך זייערע יארן, פון קינדער-גארטן ביז די חתונה הונדערטער טויזנטער מאל: 'עס איז דא א באשעפער', 'רעד צום באשעפער', 'דער אייבערשטער האט דיך ליב', 'דיינע מצות מאכן א רעש אין הימל', 'יעדע ווארט וואס דו רעדסט צום אייבערשטן הערט מען אין אלע וועלטן', און דאס גלייכן.

אזוי אויך אז מען רעדט צו די קינדער זיך צו היטן פון מניוולים. ליידער רעדט מען נישט, און דארט וואו מען רעדט שוין יא, רעדט מען אונטער די נאז, אז קיין שום קינד האט נישט קיין אנונג וואס מען רעדט. אבער ביי אונז, ביים רבינ'ס חדר - רעדט מען יא, מען זאגט די קינדער: "היט זיך פון מניוולים", "היט זיך פון לייגן די הענט אויפ'ן אות ברית קודש".

וואס זאל איך אייך זאגן מיינע טייערע ברידער, איך בין דער חתן מלמד אין אמעריקע פאר אונזערע חתנים, די קינדער וואס קומען פון רבינ'ס חדר גייען צו די חתונה מיט א ריינעם העמד. אזוי ווי דער רבי האט מבטיח געווען (חיי מוהר"ן, סימן תקיז) די וואס וועלן קומען צו אים פאר די זיבן - וועלן חתונה האבן מיט א ריין העמד, דאס מיינט אן פוגם זיין באות ברית קודש; פאר דעם אליין איז שוין כדאי.

איך בעט אייך מיינע טייערע חברים, אויך די וואס שיקן נאכנישט די קינדער ביים רבינ'ס חדר זאלן רעדן צו די קינדער אין שטוב מזמן לזמן פון קדושה, זיי מדריך זיין נישט צו לייגן די הענט אויפן אות ברית קודש, און ווען מען זעט א קינד דארף אין בית הכסא און ער כאפט זיך אן, דארף מען גלייך זאגן "נישט לייגן די הענט", אים מדריך זיין, עס זאל ווערן ביי אים א טבע שני צו זיין אפגעהיטן. דער דור פאלט און פאלט, היינט דארף מען רעדן צו די קינדער נאכמער ווי אמאל, ווייל עס זענען היינט דא אזעלכע מעשיות וואס איז נישט געווען אמאל.

מיטן אייבערשטנ'ס הילף וועלן מיר אויך עפענען בקרוב א חדר אין בני ברק, איך דארף נאר צוגרייטן די ריכטיגע מענטשן וואס זאלן זיין געשטעלט אויף דעם.

די וואך איז די יארצייט פון אונזער רבי מוהרא"ש זכותו יגן עלינו, איר זענט דאך סמוך ונראה, קענט איר אויסרעכענען צו זיין ביים ציון אינעם טאג פונעם יארצייט; דאווענען דארט פאר זיך, פאר די משפחה און פאר אלע אידן, איר וועט מיר אויך אודאי מזכיר זיין, איר קענט דערציילן איין גוטע זאך דעם אייבערשטן וואס איך האב ענק מזכה געווען, און בעטן איך זאל האבן כח און קענען אויספירן אלע מיינע פלענער.

איך דארף מקצר זיין, איך וועל אייך שרייבן אן אנדערע מאל מער באריכות. איך בעט אייך נאר איין זאך, זייט אייך מקבל לכבוד דעם יארצייט פון מוהרא"ש צו עוסק זיין יעדן טאג אין הפצה; מיר מוזן מכיר טובה זיין מוהרא"ש, ער האט זיך מוסר נפש געווען, אלעס אוועקגעגעבן אז מיר זאלן וויסן פון רבי'ן מיר זאלן האבן דעם חיים טובים, דארפן מיר דאס ווייטער געבן פאר נאך אידן.

מענטשן קריכן א גאנץ יאר אויף גראדע ווענט, און בפרט יעצט שובבי"ם, מען ווייסט נישט וואס צו טון, מען מיינט אז תיקון שובבי"ם איז לערנען שעות רצופות, אדער פרישות אין שטוב, און מען ווערט אנגעגעסן פון דעם און מען לאזט אלעס אפ. דארפן מיר פארשפרייטן אז תיקון שובבי"ם איז גיין אין שול דריי מאל א טאג דאווענען, תיקון שובבי"ם איז לערנען אביסל חומש מיט'ן תרגום איינגעטיילט יעדן טאג לפי די פרשה, תיקון שובבי"ם איז זיך פרייען מיט די מצוות וואס מען טוט, זיך פרייען מיט די תפילין, מיט די ציצית, מיט שבת קודש, תיקון שובבי"ם איז זיין א ותרן אין שטוב, זיך פירן מיט די ווייב מיט סבלנות, תיקון שובבי"ם איז נישט האבן קיין קשיות אויף די אמונה, וויסן און געדענקען אז דער אייבערשטער איז נאר גוט, "טוֹב ה' לַכֹּל" (תהילים קמה, ט), דער אייבערשטער מאכט נאר גוט, און וואס מיר גייען אריבער - דאס איז נאר גוטס; דאס איז תיקון שובבי"ם.

איך האף דער בריוו וועט אייך געבן אביסל חיזוק, איר וועט זיך אלע באנייען און אנהייבן פון פריש גיין הפצה.

א פרייליכן שבת.

בעזרת ה' יתברך

יום ד' פרשת וארא, י"א שובבי"ם, כ"ה טבת, שנת תשפ"ג לפרט קטן

לכבוד מיין טייערער ... נרו יאיר

שלמה המלך זאגט (משלי יג, כא): "חַטָּאִים", די זינדיגע מענטשן, "תְּרַדֵּף רָעָה", לויפט זיי נאך די שלעכטס, "וְאֶת צַדִּיקִים", און פאר די צדיקים - "יְשַׁלֶּם טוֹב", באצאלט דער אייבערשטער גוטס.

מיט די הקדמות פון רבי'ן קען מען זאגן אזא פשט, "חַטָּאִים", ווען א מענטש זינדיגט אין פגם הברית רחמנא לצלן, "תְּרַדֵּף רָעָה", ווערט ער א שלעכטער מענטש. אזוי ווי דער רבי האט געזאגט (שיחות הר"ן, סימן רמט), וואס שטייט ביי ער ועונן? "וַיְהִי עֵר בְּכוֹר יְהוּדָה רַע בְּעֵינֵי ה'" (בראשית לח, ז), זיי זענען געווען רַע בְּעֵינֵי ה', פארוואס שטייט נישט רשע? נאר דער רבי זאגט, ווער עס זינדיגט אין די עבירה פון ער ועונן, ער איז משחית זרע רחמנא לצלן - ווערט רע, א שלעכטער, א כעס'ן, א שלעגער, א בעל מחלוקת, א לץ וואס שפעט פון צדיקים.

ווידער "וְאֶת צַדִּיקִים", דער וואס היט זיך די אויגן און די מחשבה, ער זינדיגט נישט, און אויב ער פאלט אראפ - טוט ער גלייך תשובה, אזא איינעם - "יְשַׁלֶּם טוֹב", ער ווערט א גוטער מענטש, ער ווערט נישט בכעס, ער שלאגט נישט קיינעם, ער קריגט נישט מיט קיינעם, ער אנטלויפט פון מחלוקות, ער האט ליב יעדן איד, והבן למעשה.

בעזרת ה' יתברך

יום ב' פרשת בא, ט"ז שובבי"ם, ראש חודש שבט, שנת תשפ"ג לפ"ק

לכבוד ... נרו יאיר

דו קענסט תשובה טון, ביסט נאך נישט דערנאך, דער אייבערשטער ווארט דו זאלסט זיך צוריקקערן צו אים, אפילו דו האסט רחמנא לצלן פוגם געווען באות ברית קודש - קענסטו נאכאלץ פאררעכטן, קענסט תשובה טון. גיי אין מקוה און זאג די צען קאפיטלעך תהילים [קאפיטל טז, לב, מא, מב, נט, עז, צ, קה, קלז, קנ], און בעט דעם אייבערשטן ער זאל דיר מוחל זיין. זיי זיך מתוודה, דערצייל דעם אייבערשטן אלעס וואס דו האסט געטון און בעט אים ער זאל רחמנות האבן אויף דיר.

דער הייליגער צדיק רבי ישראל סאלאנטער זכותו יגן עלינו איז אמאל שפעט ביינאכט אריין צום שוסטער, ער האט זיך אנטשולדיגט אז ער קומט אזוי שפעט ביינאכט אין אזא שפעטע שעה, אבער זיין שיך האט זיך ממש יעצט צעריסן און ער וויל וויסן צי ער קען דאס נאך פאררעכטן. האט זיך דער שוסטער אנגערופן: "ווי לאנג די ליכט ברענט, קען איך פאררעכטן די שיך"; רבי ישראל סאלאנטער זכותו יגן עלינו איז זייער נתעורר געווארן פון די ווערטער, ער האט געטראכט צו זיך 'דאס מיינט מען מיר', ער האט דאס גענומען ווי א בת קול פון הימל וואס זאגט: 'ווי לאנג די ליכט ברענט, ווי לאנג איך לעב, מיין נשמה איז אין מיר, (די נשמה ווערט אנגערופן א ליכט אזוי ווי עס שטייט [משלי כ, כז]: 'נֵר ה' נִשְׁמַת אָדָם'), קען איך נאך אלעס פאררעכטן'.

איך דארף מקצר זיין, איך דארף אנגרייטן א שיעור פאר די פרויען צאמקום. זע דיין ווייב זאל קענען ארויסגיין פון שטוב שעפן אביסל פרישע כוחות.

דער אייבערשטער זאל העלפן זאלסט האבן הצלחה אין אלע ענינים.

בעזרת ה' יתברך

יום ג' פרשת בא, י"ז שובבי"ם, ב' שבט, שנת תשפ"ג לפרט קטן

לכבוד ... נרו יאיר

גלייב דעם רבי'ן, גלייב אז דו קענסט יא תשובה טון; לאז אפ דיינע אויבער'חכמ'ישקייט, לאז אפ דיינע סברות אז דו ביסט שוין דערנאך. דער רבי זאגט דאך (לקוטי מוהר"ן חלק ב', סימן קיב): "אִם אַתָּה מַאֲמִין, שֶׁיְּכוֹלִין לְקַלְקֵל", אויב דו גלייבסט אז דו קענסט טון שלעכטס, "תַּאֲמִין שֶׁיְּכוֹלִין לְתַקֵּן", גלייב אויך אז דו קענסט פאררעכטן; דער אייבערשטער נעמט אן דיין תשובה, ער ווארט דו זאלסט זיך צוריקקערן צו אים. אזוי ווי חכמינו זכרונם לברכה זאגן (תורת כהנים, בחוקותי) דער אייבערשטער זאגט: "מִיַּד שֶּׁהֵם מִתְוַדִּים עַל עֲוֹנוֹתֵיהֶם, מִיַּד אֲנִי חוֹזֵר וּמְרַחֵם עֲלֵיהֶם", ווען א מענטש איז זיך מתוודה אויף זיינע עבירות - בין איך אים גלייך מוחל, און איך פיר זיך מיט אים מיט רחמנות.

בעט דעם אייבערשטן דיינע קינדער און אייניקלעך זאלן זיין ערליכע אידן, תפילות פון עלטערן - דאס מאכט די קינדער זאלן זיין ערליך. אזוי ווי חכמינו זכרונם לברכה דערציילן (תנא דבי אליהו רבה, פרק יח): "מַעֲשֶׂה בְּכֹהֵן אֶחָד שֶׁהָיָה יְרֵא שָׁמַיִם בַּסֵּתֶר, וְהָיוּ לוֹ עֲשָׂרָה בָּנִים מֵאִשָּׁה אַחַת, שִׁשָּׁה זְכָרִים וְאַרְבַּע נְקֵבוֹת", עס איז געווען א כהן זייער אן ערליכער איד וואס האט געהאט צען קינדער - זעקס זון און פיר טעכטער, "וּבְכָל יוֹם וָיוֹם הָיָה מִתְפַּלֵּל וּמִשְׁתַּטֵּחַ וּמִתְחַנֵּן וּמְבַקֵּשׁ רַחֲמִים וּמְלַחֵךְ בִּלְשׁוֹנוֹ עָפָר, כְּדַי שֶׁלֹא יֵצֵא אֶחָד מֵהֶן לִידֵי עֲבֵירָה וְלִידֵי דְּבַר מְכֹעָר", ער פלעגט זיך יעדן טאג אראפווארפן אויף דער ערד וויינען און בעטן דעם אייבערשטן אז אלע זיינע קינדער זאלן זיין ערליכע אידן; "אָמְרוּ לֹא יָצְתָה אוֹתָהּ שָׁנָה וְלֹא שֵׁנִית וְלֹא שְׁלִישִׁית, עַד שֶׁבָּא עֶזְרָא וְהֶעֱלָה אֶת יִשְׂרָאֵל מִבָּבֶל, וְהֶעֱלָה אֹתוֹ כֹּהֵן עִמָּהֶם. לֹא נִכְנַס אֹתוֹ כֹּהֵן לְבֵית עוֹלָמוֹ, עַד שֶׁרָאָה כֹּהֲנִים גְּדוֹלִים וּפִרְחֵי כְּהוּנָה מִבָּנָיו וּמִבְּנֵי בָּנָיו עַד חֲמִשִּׁים שָׁנָה, וְאַחַר כָּךְ נִכְנַס אוֹתוֹ כֹּהֵן לְבֵית עוֹלָמוֹ", ביז ער האט זוכה געווען ארויף צו גיין קיין ארץ ישראל מיט אלע זיינע קינדער צוזאמען מיט עזרא הסופר, און אלע זיינע קינדער זענען געווארן כהנים גדולים אין בית המקדש, און דער כהן האט זוכה געווען צו קינדער און אייניקלעך וואס אלע פון זיי האבן געטון די עבודה אינעם בית המקדש; זעט מען פון דעם אז תפילה איז די עצה זוכה זיין צו ערליכע קינדער.

דער אייבערשטער זאל העלפן זאלסט האבן הצלחה אין אלע ענינים.

בעזרת ה' יתברך

יום ד' פרשת שמות, י"ח טבת, שנת תשפ"ג לפרט קטן

לכבוד ... נרו יאיר

איך האב ערהאלטן דיין בריוו.

חס ושלום צו זאגן אז איינמאל מען ווייסט פון די הייליגע תיקון הכללי וואס דער רבי האט אונז מגלה געווען צו מתקן זיין אות ברית קודש – איז גרינגער צו זינדיגן.

עס איז א טפשות אזוינס צו זאגן, ווער וויל זינדיגן? וויל דען א איד זינדיגן?! נישטא קיין איד וואס וויל זינדיגן. דער רבי קומט צו אונז און ווייזט אונז די רחמנות פונעם אייבערשטן, אז מיר זענען קיינמאל נישט פארפאלן, מיר זענען ווייטער זיינע קינדער, און כל זמן מען לעבט – קען מען תשובה טון, מען האט נאך אן האפענונג, אזוי ווי חכמינו זכרונם לברכה זאגן (ירושלמי ט, א): "כל זמן שאדם חי", ווי לאנג מען לעבט, "יש לו תקוה", האט מען אן האפענונג.

די הייליגע תורה זאגט אז א מענטש זינדיגט – איז דא א מצוה פון תשובה; וועסטו אויף דעם אויך פרעגן די שאלה אז עס מאכט זינדיגן? חס מלהזכיר, א איד וויל נישט זינדיגן, א איד וויל זיין גוט, און דא האבן מיר א צדיק וואס האט רחמנות געהאט אויף אונזער דור, אונז אזוי מחזק און אונז געברענגט א תיקון וואס איז געווען באהאלטן פון אלע עולמות, פון אלע צדיקים, אז ווער עס וועט זאגן די צען קאפיטלעך תהילים [טז, לב, מא, מב, נט, עז, צ, קה, קלז, קנ] – וועט מתקן זיין דעם חטא הידועה.

די ערשטע חלק בריוו קען איך נאך אראפשלינגען, אבער דיין צווייטע פראגע – דאס איז שוין עפעס וואס הענט און פיס ציטערן, א בחור וואס לערנט אין א ישיבה למצויינים – זאל הייבן הענט און שלאגן א טאטע?! געוואלד און געשריגן, די תורה זאגט (שמות כא, טו): "וּמַכֵּה אָבִיו וְאִמּוֹ מוֹת יוּמָת", וואס איז מיט דיר אז דו שלאגסט א טאטע?!

גיי זאג שוין די צען קאפיטלעך תהילים און וויין צום אייבערשטן, זיי זיך מתוודה, טו תשובה מיט אן אמת. און אז דיין טאטע הויבט אן שלאגן און שרייען – זאלסטו חס ושלום נישט צוריק שלאגן, און חס ושלום צוריק שרייען; וועט דיך דער אייבערשטער מוחל זיין.

באהאלט דיין התקרבות צום רבי'ן, רייץ דיך נישט אין ישיבה מיט קיינעם, נעם די עצות און חיזוק פאר דיר אליין.

בעזרת ה' יתברך

יום א' פרשת שמות, ט"ו טבת, שנת תשפ"ג לפרט קטן

לכבוד ... נרו יאיר

מיר גייען אריין היינט אין די וואכן פון שובבי"ם. דער הייליגער אריז"ל האט אונז מגלה געווען אז אין די וואכן קענען מיר מתקן זיין אלעס וואס מיר דארפן מתקן זיין, בפרט די עבירה פון פגם הברית רחמנא לצלן; אין די טעג קען מען דאס פאררעכטן.

וואס טוט מען צו פאררעכטן די פגמים? מוהרא"ש חזר'ט אן א שיעור מאל די ווערטער פון די הייליגע חכמים זכרונם לברכה (ירושלמי ראש השנה, פרק ד, הלכה ח): "כֵּיוָן שֶׁקִּבַּלְתֶּם עֲלֵיכֶם עוֹל תּוֹרָה", אז מען נעמט אויף זיך די עול תורה, "מַעֲלֶה אֲנִי עֲלֵיכֶם כְּאִילוּ לֹא חֲטָאתָם מִיְמֵיכֶם", זאגט דער אייבערשטער, רעכן איך ענק אזוי ווי איר וואלט קיינמאל נישט געזינדיגט; זאלסטו אין די טעג זיך שטארקן צו לערנען חומש, משניות און גמרא, על פי סדר דרך הלימוד פון רבי'ן (המבואר בשיחות הר"ן, סימן עו), אפילו אן פארשטיין, אפילו נאר זאגן די ווערטער; דאס איז מזכך ומטהר דעם מענטש.

תשובה טון דארף צוגיין מיט שמחה, עצבות ומרה שחורה איז סם המוות. עצבות אז מען לאזט דאס אין זיך - קען זיך דאס צעשפרייטן ווי א שרעקליכער גופט, און ווען עס איז שוין צעשפרייט - איז דאס שווער ארויס צו טרייבן, דעריבער דארף מען דאס גלייך פארטרייבן און נישט לאזן אין זיך קיין ברעקעלע עצבות, נאר זיין פרייליך; נאר אזוי קען מען תשובה טון.

דער אייבערשטער זאל העלפן זאלסט האבן הצלחה אין אלע ענינים.

בעזרת ה' יתברך

יום א' פרשת ויחי, ח' טבת, שנת תשפ"ג לפרט קטן

מרת ... תחי'

איך האב ערהאלטן אייער בריוו.

וויסן זאלט איר, יעדער איינער קען תשובה טון און אויף יעדע עבירה קען מען תשובה טון; דער אייבערשטער נעמט אן ווען מען טוט תשובה. חכמינו זכרונם לברכה זאגן (פסחים קיט.): "ידו של הקדוש ברוך הוא פרוסה תחת כנפי החיות כדי לקבל בעלי תשובה", דעם אייבערשטנ'ס האנט איז אויסגעשטרעקט אונטער די פליגלעך פון די מלאכים וואס ווערן אנגערופן 'חיות' - אנצונעמען די אלע וואס טוען תשובה.

תשובה טון אויף הערן ניבול פה איז נישט ווען מען זאגט 'יענער איז א מניוול', דאס מיינט נישט תשובה טון; הערן ניבול פה איז אזוי ווי רעדן ניבול פה, הערן ניבול פה איז אזוי עקלדיג ווי רעדן ניבול פה. תשובה טון מיינט, מען האט חרטה אויף וואס מען האט געטון, און מען זאגט דעם אייבערשטן אז מען וועט מער נישט רעדן און הערן קיין ניבול פה.

ניבול פה איז אזא עקלדיגע זאך; מוהרא"ש האט מיר געזאגט: "נאר אויף ניבול פה, אויף די איין זאך - זאלסטו ארויסשיקן בחורים פון ישיבה". מוהרא"ש האט מיר געזאגט, אויב איך הער ניבול פה זאל איך פארשיקן דעם מניוול און ראטעווען די אנדערע בחורים.

איך בוי די קהילה מיט בלוט און שווייס, איין זאך בעט איך פון די יונגע ווייבלעך: "רעדט נישט קיין ניבול פה", אז מען רעדט ניבול פה ווערט מען אויסגעריסן פון די וועלט; רעדט פון אלעס - אבי נישט ניבול פה.

וואויל איז דעם וואס טוט תשובה, איז אים דער אייבערשטער מוחל.

בעזרת ה' יתברך

ערב שבת קודש פרשת ויגש, ו' טבת, שנת תשפ"ג לפרט קטן

לכבוד ... נרו יאיר

שטארק זיך מיט דיין הייליגע ארבעט. איך בין זייער פרייליך אז דו האסט געמאכט די קאלערינג בוך פאר קינדער, און איך ווארט צו זען מעשה'לעך פאר קינדער חלק ב', חלק ג' און אזוי ווייטער.

מיר דארפן פלאנצן אמונה אין די קינדער, עס וואקסט א פרישע דור און מען מוז פלאנצן יראת שמים אין זיי.

די וואך וויל איך דערציילן א מעשה פון חזל. מסכת ברכות דף לג, די מעשה פון די שלאנג וואס האט געביסן רבי חנינא בן דוסא. בעט דעם מעלער ער זאל מאכן א בילד ווי א רב האלט א שלאנג אויפן אקסל, אנגעטון ווי א שאל. די וויידל אין די לינקע האנט און די קאפ אין די רעכטע האנט, די קאפ זאל זיין א שרעקעדיגע בילד אויסגעמישט א שלאנג מיט א פראש, עס זאל אויסקוקן טויט, און די פנים פונעם רב זאל זיין מיט א שמייכל, ווי ער רעדט צו דריי קינדער וואס זייער פנים איז דערשראקן. די קינדער זאלן גיין מיט ציצית ארויסגעשטעקט, און מיט שיינע געקרייזלטע פיאות. דער מעלער איז נישט קיין חסידי'שער זאלסטו אים לערנען ווי אזוי מען גייט ביי אונז, מיט א שיינע קאפל און צוויי שיינע געקרייזלטע פיאות מיט ציצית ארויסגעשטעקט.

דא האסטו די מעשה:

וואס איז די שרעקעדיגסטע זאך? א שלאנג? א לייב? א בער? ווער ווייסט?

מיט יארן צוריק, אין די צייטן פונעם צדיק רבי חנינא בן דוסא - איז געווען א שרעקעדיגע חי', אזוי ווי א שלאנג און א פראש, און מענטשן האבן זייער מורא געהאט צו גיין אין גאס ווייל די חי' פלעגט בייסן.

וואס טוט מען ווען מען האט א צרה? מען גייט זוכן א צדיק ער זאל געבן א ברכה, אזוי האט מען געטון. מען איז געגאנגען צום הייליגן צדיק רבי חנינא בן דוסא, מען האט צו אים געוויינט: "רבי, העלפט אונז, מיר ציטערן צו גיין אין גאס"

דער הייליגער צדיק בעט מען זאל אים ווייזן די נעסט פון די חי', ער גייט אהין און שטעקט אריין זיין פיס אין די לאך פון די נעסט. די חי' שמעקט אז איינער איז דא, ער קומט ארויס, ער קריכט ארויס - און געבט נאר א קליינע בייס דעם צדיק'ס פיס און די חי' איז גלייך געשטארבן, דער צדיק הייבט אויף די חי' און ווייזט פאר אלע קינדער און זאגט:

"קינדער איר זעט? א חי' קען גארנישט טון, א שלאנג איז נישט שרעקעדיג, עבירות איז שרעקעדיג! אויב מען טוט עבירות און מען טוט נישט תשובה - דעמאלט קען א חי' בייסן, אבער אויב מען טוט נישט קיין עבירות, און אז מען האט חס ושלום געטון אן עבירה טוט מען גלייך תשובה, מען בעט איבער דעם אייבערשטן, מען זאגט: 'הייליגער באשעפער, זיי מיר מוחל, איך גיי שוין זיין וואויל'; דעמאלט דארף מען נישט מורא האבן פון גארנישט, נישט פון שלענג און נישט פון בערן, קיינער קען נישט שלעכטס טון דעם מענטש".

קינדער, ווער ווייסט וואס איז די שרעקעדיגסטע זאך? אלע קינדער שרייען הויך: "טון עבירות, און נישט תשובה טון!"

דער אייבערשטער זאל העלפן זאלסט האבן הצלחה אין אלע ענינים.

בעזרת ה' יתברך

יום ד' פרשת וישב, כ' כסליו, שנת תשפ"ג לפרט קטן

לכבוד ... נרו יאיר

אז דו ווילסט ארויסגיין פון דיין ביטערע מצב, דיין שרעקליכע פלאנטער וואו דו ביסט אריינגעפאלן, אין פגם הברית, הוצאת זרע לבטלה, רחמנא לצלן - זאלסטו אנהויבן לערנען דעם הייליגן רבינ'ס ספרים. מאך זיך א שיעור אין ספר לקוטי מוהר"ן, אין די שיחות און אין ספר המידות; דארט וועסטו געפונען עצות און חיזוק ווי אזוי אפצולאזן די שלעכטע מעשים, און עס וועט אריינבלאזן אין דיר א גרויסע האפענונג.

עס וועט ווערן גלייך א רעש, דיינע עלטערן וועלן אנהויבן פארפירן 'היתכן דו לערנסט די ברסלב'ער ספרים'; זאלסטו חס ושלום נישט ענטפערן, חס ושלום טענה'ן מיט זיי. דיינע עלטערן ווייסן נישט וואס עס גייט אויף דיר אריבער; וואלטן זיי געוויסט אז דו זינדיגסט אין די עבירה, דו ביסט פגום פון קאפ ביז פיס - וואלטן זיי דיך גענומען אויף די אקסל און דיך געברענגט צום הייליגן רבי'ן. דיינע עלטערן ווילן נאר דאס גוטס פון דיר, זיי ווייסן נישט וואס דו גייסט אריבער; קיין איין טאטע מאמע ווייסן נישט וואס זייערע קינדער ליידן, און ווי זיי פאלן אין קדושה.

אז דיין טאטע לאזט דיך נישט לערנען לקוטי מוהר"ן - זאלסטו זאגן מיט גרויס דרך ארץ: "טאטע, מיין גאנצע חיות, מיין גאנצע לעבן - איז דער ספר לקוטי מוהר"ן; אלעס וואס איך טו, און דאס וואס איך בין אייך מכבד - דאס אלעס קומט פון דעם ספר; מיין לערנען, מיין דאווענען - אלעס איז דער ספר"; אזוי וועלן זיי דיך אפלאזן, אבער דו זאלסט זיי נאר מכבד זיין און שעצן.

נאך א וויכטיגע זאך זאלסטו טון ארויסצוגיין פון די געפערליכע רגילות דיינע. גיי אין א ליידיגע פלאץ וואו קיינער איז נישט דארט; עס קען זיין אין דיין צימער, עס קען זיין אין א בית המדרש, אין אן אפיס וכו' - און רעדט זיך אויס צום אייבערשטן אויף דיין שפראך, אויף פראסט אידיש; דערצייל דעם אייבערשטן וואס גייט אריבער, ווי דו פאלסט אין ניאוף, ווי דו פאלסט אין הוצאת זרע לבטלה רחמנא לצלן, וויין צו אים ער זאל רחמנות האבן אויף דיר, ער זאל דיך מקרב זיין צו אים, שעם זיך נישט, דערצייל אים יעדע זאך.

והעיקר זאלסטו זיך זייער שטארקן צו זיין פרייליך; אפילו דו האסט גארנישט, דו זעסט זיך אזוי אפגעפאטשט - זאלסטו זיך פרייען מיט דעם וואס דו ביסט א אידיש קינד, דו ביסט גע'מל'ט, דו גלייבסט אינעם אייבערשטן, און נאך אסאך גוטע זאכן וואס דו האסט אין זיך.

דעם שבת וועל איך נישט זיין אין וויליאמסבורג, איך גיי מיט די בחורים וואס נעמען צאם געלט פאר די ישיבה; איך גיי מיט זיי אוועק פאר א שבת.

מיטן אייבערשטנ'ס הילף וועט מארגן זיין די וועכנטליכע ליל שישי שיעור אין ישיבה; קום צום שיעור זיך אויפפרישן און זיך אנגרייטן אויף די הייליגע יום טוב חנוכה.

דער אייבערשטער זאל העלפן זאלסט האבן הצלחה אין אלע ענינים.

בעזרת ה' יתברך

יום ד' פרשת וישלח, י"ג כסליו, שנת תשפ"ג לפרט קטן

לכבוד ... נרו יאיר, תלמוד תורה היכל הקודש טברי'

איך פריי זיך זייער צו הערן פונעם מנהל אז דו לערנסט פלייסיג און דו פירסט זיך מיט דרך ארץ; יעצט איז די חדר נאך קליין, אבער נאך אביסל וועט זיין אסאך קינדער אין די חדר היכל הקודש אין שטאט טברי'.

אויף דיין פראגע 'ווי אזוי ווייסט מען ווען דער אייבערשטער איז מוחל אויף די עבירות?' וויסן זאלסטו, גלייך ווען מען טוט תשובה, מען איז זיך מתוודה, מען זאגט: "הייליגער באשעפער, איך האב געטון די און די עבירה, איך האב חרטה, זיי מיר מוחל" - איז דער אייבערשטער גלייך מוחל.

חכמינו זכרונם לברכה זאגן (תורת כהנים, בחוקותי): "אָמַר הַקָּדוֹשׁ בָּרוּךְ הוּא", דער אייבערשטער זאגט, "מִיָּד שֶׁהֵם מִתְוַדִּים", גלייך ווען א איד איז זיך מתוודה, ער דערציילט דעם אייבערשטן וואס ער האט געטון - "אֲנִי מוֹחֵל לָהֶם", בין איך אים גלייך מוחל.

דערפאר זאלסטו זיך צוגעוואוינען, איידער דו גייסט שלאפן זאלסטו תשובה טון. זיי זיך מתוודה, זאג דעם אייבערשטן: "הייליגער באשעפער, איך האב חרטה אויף אלע שלעכטע זאכן וואס איך האב געטראכט, גערעדט און געטון, איך נעם זיך פאר מער נישט צו טראכטן, רעדן און טון די שלעכטע זאכן". און אויב דו געדענקסט עפעס א נישט גוטע זאך - זאלסטו דאס דערציילן דעם אייבערשטן, שמועס אויס פינקטליך וואס דו האסט געטון, שעם זיך נישט צו דערציילן דעם אייבערשטן אין דיין שפראך; אזוי וועט דער אייבערשטער דיר מוחל זיין.

דער אייבערשטער זאל העלפן זאלסט האבן הצלחה אין אלע ענינים.

בעזרת ה' יתברך

יום ג' פרשת וישב, י"ט כסליו, שנת תשפ"ג לפרט קטן

לכבוד ... נרו יאיר

וואויל איז דיר אז דו פארשפרייסט די ספרים און קונטרסים וואס מוהרא"ש האט געשריבן פאר'ן דור; חיזוק און עצות פון הייליגן רבי'ן ווי אזוי מען קען לעבן מיט'ן אייבערשטן, ווי אזוי מען קען האבן א זיסע לעבן.

די אלע וואס גייען הפצה זענען זייער באליבט ביים אייבערשטן. מוהרא"ש זכותו יגן עלינו האט דערציילט: ווען דער הייליגער צדיק רבי יצחק מדרוביטש זכותו יגן עלינו איז נפטר געווען איז אים רש"י הקדוש אנטקעגן געקומען אויבן אין הימל און אים געפרעגט: "וואס פאר א גוטע מעשים טוט אייער זון רבי מיכל זלאטשובער, אז אויבן אין הימל מאכט מען אזא רעש פון אים?" האט דער טאטע רבי יצחק מדרוביטש געענטפערט: "ער לייגט אריין כוחות אינעם דאווענען וכו'", האט אים רש"י הקדוש געזאגט: "פאר דעם אליינס וואלט מען נישט געמאכט אזא רעש דא אין הימל פון אים; אסאך צדיקים לייגן אריין כוחות אינעם דאווענען און מען מאכט נישט אזא גרויסע עסק פון זיי", האט דער טאטע רבי יצחק געזאגט: "ער לערנט זייער פלייסיג", האט אים רש"י הקדוש געענפערט: "דאס קען אויך נישט זיין די סיבה, ווייל אסאך צדיקים לערנען פלייסיג די הייליגע תורה, און פאר דעם אליינס רעש'ט זיך נאך נישט", האט ער געזאגט: "צוליב זיין חסד און צדקה וכו'", האט רש"י נאכאלץ נישט מסכים געווען, ביז רבי יצחק מדרוביטש האט אים געזאגט: "אפשר ווייל ער ברענגט צוריק מענטשן צום אייבערשטן? ער איז עוסק אין דעם זייער שטארק", האט רש"י הקדוש געזאגט: "היינו דאהני ליה, יעצט פארשטיי איך שוין פארוואס עס רעש'ט זיך פון אים".

גיי נישט אריין מיט קיינעם אין קיין ויכוחים; דו טו דיינס, גיי הפצה; געב א ספר, א קונטרס וכדומה - און בעט צדקה.

רבי נתן האט געזאגט אפאר טעג פאר ער איז נסתלק געווארן: "אייער עובדא זאל זיין יפצו מעינותיך חוצה".

דאס וועט דיך מתקן זיין, דו וועסט פאררעכטן אלע פגמים. דער הייליגער רבי זאגט (ספר המדות אות ניאוף, סימן מא): "תִּקּוּן לְהוֹצָאַת זֶרַע לְבַטָּלָה, שֶׁיִּשְׁתַּדֵּל לְהַחֲזִיר בְּנֵי אָדָם בִּתְשׁוּבָה", אז מען ברענגט צוריק מענטשן צום אייבערשטן איז מען מתקן אלע פגמים פון פגם הברית.

דער אייבערשטער זאל העלפן זאלסט האבן הצלחה אין אלע ענינים.

בעזרת ה' יתברך

יום ב' פרשת וישב, י"ח כסליו, שנת תשפ"ג לפרט קטן

לכבוד ... נרו יאיר

זיי זיך מתבודד אויף אלע דיינע מידות און תאוות; אזוי ווי מען דארף רייניגן יעדן טאג די שטוב, אז נישט קען מען נאכדעם נישט אריינגיין, עס זאמלט זיך אן שמוץ וכו' וכו' - אזוי דארף מען זיך אויסרייניגן אלע אברים, אלע מידות, אויסשמועסן מיטן אייבערשטן, אים בעטן אויף יעדע פרט ופרט.

מאך א מינוט התבודדות; אין איין מינוט קען מען זיך אויך גוט אויסשמועסן. גיי אין א זייט פאר איין מינוט און רעד צום אייבערשטן.

דער אייבערשטער זאל העלפן זאלסט האבן הצלחה אין אלע ענינים.

בעזרת ה' יתברך

יום ד' פרשת וישלח, י"ג כסליו, שנת תשפ"ג לפרט קטן

לכבוד ... נרו יאיר

משניות צעברעכט תאוות ניאוף. אז דו וועסט זאגן משניות טאג נאך טאג, דו וועסט דאס טון מיט אן עקשנות; דו וועסט נישט קוקן אויף דעם וואס דו האלסט אין איין אראפפאלן אין פגם הברית, הוצאת זרע לבטלה - רחמנא לצלן, דו וועסט זיין שטארק מיט לימוד התורה הקדושה - וועסטו ארויסגיין פון דיין פלאנטער, דו וועסט ווערן אן ערליכער איד.

הויב אן זאגן משניות אין א רייע דוקא, זאג א פרק נאך א פרק; דאס וועט דיך מאכן פאר א גרויסער צדיק, קוק נישט אויף דעם אז דו פארשטייסט נישט דאס לערנען. דער הייליגער רבי האט אונז מגלה געווען א וועג צו לערנען, עיין שיחות הר"ן (סימן עו) וואו דער רבי זאגט: "אֵין צְרִיכִין בְּלִמּוּד", מען דארף נישט ביים לערנען, "רַק הָאֲמִירָה לְבַד", נאר זאגן די ווערטער. "לוֹמַר הַדְּבָרִים כְּסֵדֶר", זאגן די ווערטער אין א רייע, "וּמִמֵּילָא יָבִין", און מען וועט שוין פון זיך אליינס פארשטיין, "וְאִם לֹא יָבִין תֵּכֶף" און אויב מען וועט נישט פארשטיין - "יָבִין אַחַר כָּךְ", וועט מען שפעטער, מיט די צייט - פארשטיין, עיין שם.

טענה נישט מיט קיין לצים, טענה נישט מיט קיין מחוצפים; בעיקר געב זיך אכטונג פון די צבועים. אזוי ווי חכמינו זכרונם לברכה זאגן (סוטה כב:): "הִזָּהֲרוּ מִן הַצְּבוּעִים" געבט זיך אכטונג פון די וואס זעען אויס ווי פנחס און טוען מעשה זמרי; די אלע וואס שפעטן פון לערנען, און שפעטן פון צדיקים וואס זענען מגלה דעם אייבערשטן אויף די וועלט - די אלע זענען בעלי עבירה, גרויסע נואפים. אפילו פון אינדרויסן שטעלן זיי א פנים ווי פנחס - זענען זיי עושה מעשה זמרי.

איך זאג דיר איך האב דאס געזען ביי צענדליגער בחורים און צענדליגער אינגעלייט; די אלע וואס האבן געזאגט משניות מיט א שטארקייט - זענען היינט גרויסע ערליכע אידן. אפילו די וואס זענען געלעגן אין עקלדיגע מעשים רחמנא לצלן וואס מען קען אפילו נישט אראפשרייבן, אלע זענען זיי ארויסגעקראכן פון דעם דורך פאלגן דעם רבי'ן, נאכגיין מוהרא"ש מיט תמימות ופשיטות; הלואי זאלסטו שוין אויך אנהייבן פאלגן דעם רבי'ן.

צאל שכר לימוד, איך קען נישט אנגיין מער נאר אז אלע עלטערן הויבן אן צאלן שכר לימוד. איך ווייס אז דו פלאגסט זיך, דו האסט נישט, אבער פאר עפעס האסטו יא; לעקטער צאלסטו, און נאך זאכן צאלסטו, בעט איך דיר לייג שכר לימוד די ערשטע אויף די ליסטע.

אפהיטן זאל דער אייבערשטער אז איך וועל צאמברעכן און נישט קענען מער אנגיין מיט די מוסד, וואס וועסטו דעמאלט טון?

בעזרת ה' יתברך

יום ה' פרשת וישלח, י"ד כסליו, שנת תשפ"ג לפרט קטן

לכבוד ... נרו יאיר

אז דו וועסט זאגן איין ווארט צום אייבערשטן, זאג: "באשעפער", זאג: "אייבערשטער איך וויל זיין גוט", "אייבערשטער איך טו תשובה, איך וועל מער נישט טון וואס איך האב געטון"; מיט די פאר ווערטער וועסטו אלעס פאררעכטן.

עס איז אזוי גרינג און אזוי זיס זיך אומצוקערן צום אייבערשטן; מיט איין ווארט, מיט איין קרעכץ, אין איין סעקונדע - קען מען אלעס איבערדרייען און ווערן א גרויסער צדיק, נאר וויבאלד מענטשן זענען מיואש, מען טראכט 'וואס וועט מיר די ווארט העלפן? וואס קען מיר די ווארט העלפן?' דעריבער האלט מען זיך צוריק דערפון, און מען זוכט אינטערעסאנטע תיקונים.

עס איז גרינגער אנצונעמען צו טון שווערע עבודות - ווי אנצונעמען אז רעדן צום אייבערשטן און זאגן פרקים משניות - איז מתקן און מאכט דעם מענטש פאר א גרויסער צדיק.

דער הייליגער אריז"ל האט מגלה געווען תיקונים פאר עבירות. אויב איינער איז פוגם בברית, הוצאת זרע לבטלה רחמנא לצלן - דארף ער פאסטן פ"ד תעניתים. דאס איז טאקע א שווערע זאך צו טון; קוים וואס מיר קענען פאסטן איין פאסט-טאג, ווער קען פאסטן פיר און אכציג תעניתים... דאך איז דאס נאכאלץ גרינגער פאר'ן מענטש צו טון, ווייל ער שפירט ווי ער טוט עפעס. ווידער, ווען א מענטש זאגט א פרק משניות, טראכט ער 'וואס האב איך שוין געטון? וועט מיר דער פרק העלפן?' 'וואס קען שוין געשען ווען מען זאגט א פרק משניות מיט א בלאט גמרא?' וואס קען שוין זיין אז איך וועל זאגן דעם אייבערשטן אפאר ווערטער, 'איך וויל זיין גוט, און איך גיי זיין גוט'?

דערפאר וועסטו זען מענטשן כאפן זיך צו צו געוויסע סגולות, ווי די צענטע חודש אין די צענטע טאג זאלן קומען צען מענטשן און זאגן די צענטע קאפיטל די צענטע פסוק אין די צענטע אטעם; ווייל עס איז גרינגער פאר מענטשן צו האבן אמונה אין דעם ווי מען זאל גלייבן אין זיך, ווי גלייבן אין א קאפיטל תהילים, אין א ווארט צום אייבערשטן.

היינט נאכט וועל איך געבן די וועכנטליכער שיעור אין לעיקוואד אין אונזער בית המדרש היכל הקודש.

די וואך שבת בין איך אין וויליאמסבורג.

דער אייבערשטער זאל העלפן זאלסט האבן הצלחה אין אלע ענינים.

בעזרת ה' יתברך

יום ה' פרשת תולדות, א' דראש חודש כסליו, שנת תשפ"ג לפרט קטן

לכבוד ... נרו יאיר

איך האב ערהאלטן דיין בריוו.

וויי און ביטער איז אז מען גייט זיך באהאלטן מיט אן ערלית טון אן עבירה, קען מען זיך דען באהאלטן פונעם אייבערשטן? פריער אדער שפעטער ווערט מען פארשעמט פאר די גאנצע וועלט.

די הייליגע חכמים זאגן (במדבר רבה ט, א): "הַנּוֹאֵף אוֹמֵר, אֵין בְּרִיָה יוֹדַעַת בִּי, לְפִי שֶׁכָּל מַעֲשָׂיו אֵינָן אֶלָּא בַּחשֶׁךְ", א מענטש מיינט אז ער קען זיך באהאלטן פונעם אייבערשטן, וואס טוט דער אייבערשטער? "וְהַקָּדוֹשׁ בָּרוּךְ הוּא מְפַרְסְמָן בָּעוֹלָם", ער פארשעמט אים פאר די גאנצע וועלט.

ווי וועסטו קענען קוקן אין פנים דיין ווייב און דיינע קינדער? ווי וועסטו קענען קוקן אין פנים דיין משפחה ווען מען וועט זיך דערוויסן וואס דו טוסט? אוי וויי, וועסט דאך אלעס פארלירן, ווי קענסטו טון אזא זאך?!

איך בעט דיר זייער, האק אפ אלע קשרים, טו תשובה; עיקר תשובה איז אפהאקן אלע קשרים, און מאך זיך א שיעור אין לערנען תורה; הויב אן מיט משניות, לערן יעדן טאג לכל הפחות צוויי פרקים משניות און א בלאט גמרא, וועט דער אייבערשטער דיר מוחל זיין.

בעזרת ה' יתברך

ערב שבת קודש פרשת תולדות, ב' דראש חודש כסליו, שנת תשפ"ג לפרט קטן

לכבוד ... נרו יאיר

היט שבת וועט דער אייבערשטער דיך מוחל זיין אויף אלע דיינע עבירות.

בעט דעם אייבערשטן: "הייליגער באשעפער, איך וויל זיין פרייליך שבת. הייליגער באשעפער, איך וויל ליב האבן שבת".

א גוט שבת און א גוטן חודש.

בעזרת ה' יתברך

יום א' פרשת תולדות, כ"ו מר-חשון, שנת תשפ"ג לפרט קטן

לכבוד ... נרו יאיר

איך האב ערהאלטן דיין בריוו.

אויף דיין פראגע, ווען דו האסט נישט קיין צייט - וואס דו זאלסט ענדערש טון, אדער לערנען גמרא אדער גיין פארשפרייטן דעם רבינ'ס עצות און חיזוק?

גלייב מיר, עס איז דא צייט פאר ביידע; עס איז דא צייט פאר שיעורים כסדרן און צייט פאר הפצה, און אז דו זעסט נישט אין דיין סדר היום צייט פאר ביידע - זאלסטו ענדערש גיין הפצה; גרעסערס פון מזכה זיין נאך א איד מיט די עצות פון רבי'ן - איז נישט פארהאנען.

גיי הפצה - וועסטו האבן א תיקון אויף פגם הברית רחמנא לצלן. דער רבי זאגט (ספר המדות אות ניאוף, סימן מא): "תִּיקוּן לְהוֹצָאַת זֶרַע לְבַטָלָה שֶׁיִּשְׁתַּדֵּל לְהַחְזִיר בְּנֵי אָדָם בִּתְשׁוּבָה", א תיקון צו פאררעכטן וואס מען האט געזינדיגט אין פגם הברית - איז צוריק ברענגען מענטשן צום אייבערשטן.

בעזרת ה' יתברך

יום א' פרשת תולדות, כ"ו מר-חשון, שנת תשפ"ג לפרט קטן

לכבוד ... נרו יאיר

לערן יעדן טאג די בלאט גמרא; דאס זאל זיין ביי דיר חק ולא יעבור. אפילו נאר זאגן די ווערטער בגירסא, און אפילו אן רש"י און אן תוספות, נאר זאגן די ווערטער - דאס נעמט אוועק אלע שרעק וואס לויפט נאך דעם מענטש, און עס רייניגט די נשמה פון אלע עבירות.

שטארק זיך מיט אלע דיינע כוחות, בזה העולם איז א מענטש אין א גרויסע סכנה, מען פרובירט אויס יעדן איינעם מיט שווערע ביטערע נסיונות; מיין נישט אז נאר דיר גייט שווער, יעדן איינעם פרובירט מען אויס, וואויל איז דעם וואס שטארקט זיך, ער גייט נישט אוועק פונעם אייבערשטן.

איך דארף מקצר זיין, איך דארף גיין צו די בחורים, זיי ווארטן אויף אביסל חיזוק.

דער אייבערשטער זאל העלפן זאלסט האבן הצלחה אין אלע ענינים.

בעזרת ה' יתברך

יום ג' פרשת וירא, י"ד מר-חשון, שנת תשפ"ג לפרט קטן

לכבוד ... נרו יאיר

די ערשטע זאך - זאלסטו אפשטעלן די זאך פון בארגן, געענדיגט מיט בארגן געלט. אז דו דארפסט האבן זייער וויכטיג געלט און דו האסט נישט - זאלסטו צאמנעמען צדקה; אזוי ווי די הלכה איז (שלחן ערוך יורה דעה, סימן רנג) אז מען האט נישט קיין געלט - קען מען צאמנעמען געלט; אבער געענדיגט מיט בארגן.

אזוי אויך בעט איך דיר זייער זאלסט מער נישט צוזאגן קיין געלט - אפילו פאר צדקה. אז דו האסט געלט - זאלסטו געבן צדקה, אבער דאס זיך מחייב זיין און נוצן קרעדיט קארדס - איז א גרויסע פראבלעם, ווייל דאס וועט דיר אריינשלעפן אין חובות - וועסטו שוין נישט קענען זיין אן ערליכע איד (ספר המידות, אות תשובה, סימן מו); איך רעד אפילו פון זאכן וואס מען בעט דיר פון אונזער קהילה - זאלסטו בשום אין אופן בארגן געלט, און אז מען רעדט צו דיר בשם מיין נאמען - זאלסטו דאס נישט אפקויפן; נאר וואס דו זעסט אין די בריוו - דאס זאג איך, וואס דער זאגט דיר און וואס יענער זאגט דיר בשם מיר - נעם איך נישט קיין אחריות. קוק די בריוו וועסטו זען זיך אכטונג צו געבן פון בארגן, געענדיגט מיט בארגן, פון יעצט גיי איך זיין אן ערליכער איד.

אז דו קענסט נישט דעקן דיינע הוצאות איז כדאי זיך מאכן א חשבון, אפשר געבסטו אויס געלט פאר נארישקייטן? איך זע אין ישיבה, עס איז דא געציילטע בחורים וואס לעבן מיט א שרעקליכע הפקירות, מיט א פרעכקייט; זיי קויפן זיך עסן, פרישטאג, מיטאג וכדומה - פאר טייער געלט. זיי קענען עסן אין ישיבה בחינם, דאך לעבן זיי הפקר, זיי קויפן זיך טייערע מאלצייטן. איך רעד צו זיי אסאך זיי זאלן זיך נישט צוגעוואוינען לעבן אזא הפקר לעבן; עס קומט אויס אז מען רעכנט צאם אלע סעודות צו הונדערטער דאלער א חודש, אן קיין גוזמא, דאס איז הפקירות. אזוי אויך זאג איך זיי, קענסט טרינקען וואסער אין ישיבה בחינם, אנשטאט דעם געבן זיי אויס געלט פאר סאדע, ביז מען פאלט אריין אין חובות.

מאך זיך א חשבון, אפשר לעבסטו הפקירות'דיג? איך זאג נישט דו זאלסט ווערן א קארגער, א קמצן; מען רעדט פון אויסגעבן געלט, לעבן אומאויסגערעכנט. און אז דו לעבסט יא אויסגערעכנט און דאך קענסטו זיך נישט דעקן - זאלסטו גיין ביי די הייזער נאך צדקה. קיינער דארף נישט וויסן וואו דו גייסט, דארפסט נישט קיינעם דערציילן. גיי פארנאכטס פאר א שעה, און ביים גיין ביי די הייזער זאלסטו זיך מתבודד זיין, און געב אביסל פאר צדקה און אביסל פאר דיין משפחה - וועסטו ארויסגיין פון אלע חובות.

דער רבי זאגט (שיחות הר"ן, סימן קיב): "הִנֵּה יֵשׁ עֲבֵרָה שֶׁעָנְשָׁהּ שֶׁל עֲבֵרָה הַהִיא שֶׁיְּהֵא בַּעַל חוֹב תָּמִיד", עס איז דא אן עבירה וואס ווארפט אריין דעם מענטש אין חובות; מוהרא"ש זאגט, דאס איז די עבירה פון פגם הברית, הוצאת זרע לבטלה רחמנא לצלן, דאס מאכט דעם מענטש ארעם. דער זוהר הקדוש זאגט (פנחס, רמד:): "מַאן דִּמְזַלְזֵל בְּפִרוּרִין דְּנַהֲמָא, עֲנִיּוּתָא רָדִיף אֲבַּתְרֵיהּ", ווער עס איז ווארפט אראפ ברעקלעך פון ברויט - וועט ער זיין אן ארעמאן, "כָּל שֶׁכֵּן מַאן דִּמְזַלְזֵל בְּפִירוּרִין דְּמוֹחָא", איז דאך זיכער אז אויב מען איז מוציא זרע לבטלה רחמנא לצלן - פארלירט מען דאס מזל און מען ווערט אן ארעמאן.

ארויסצוגיין פון די עבירה איז נאר דורך שרייען צום אייבערשטן: "הייליגער באשעפער, נעם מיך ארויס פון מיין בלאטע, הייליגער באשעפער נעם מיך ארויס פון מיינע עבירות; וואס זאל איך טון, איך פאל אראפ, איך זינדיג, איך קען זיך נישט מתגבר זיין; העלף מיר, איך וויל אלעס פאררעכטן".

ליין איבער דעם בריוו אפאר מאל, ביז דו וועסט טאקע אפמאכן 'געענדיגט מיט די חובות'.

דער אייבערשטער זאל העלפן זאלסט האבן הצלחה אין אלע ענינים.

בעזרת ה' יתברך

יום א' פרשת לך לך, ה' מר-חשון, שנת תשפ"ג לפרט קטן

לכבוד ... נרו יאיר

איך האב ערהאלטן דיין בריוו.

עס איז ממש אזוי ווי דו זאגסט, דער רבי האט דיך ארויסגעצויגן פון בלאטע - יעצט ציסטו ארויס אנדערע פון בלאטע. אז דו פלעגסט קוקן מאוויס און דער רבי האט דיר געגעבן די שכל דאס אוועק צו ווארפן און האבן א ריינע מח מחשבה - זאלסטו אריינלייגן אין דיינע תלמידים יראת שמים, זיי זאלן נישט קוקן קיין מאוויס און האבן ריינע אויגן, א ריינע מח מחשבה.

דאס איז די גרעסטע תיקון דיינע, אז דו לערנסט מיט קינדער די ריינע אמונה און דו לייגסט אריין אין זיי יראת שמים - מיט דעם וועסטו אלעס פאררעכטן.

דער אייבערשטער זאל העלפן זאלסט האבן הצלחה אין אלע ענינים.

בעזרת ה' יתברך

ערב שבת קודש פרשת נצבים, כ"ז אלול, שנת תשפ"ב לפרט קטן, פה אומאן

לכבוד מיין טייערער ... נרו יאיר

איך בין זייער איבערגענומען פון דיר, פון די דראסטישע טויש וואס דו האסט געמאכט. האסט אוועקגעווארפן און צעבראכן דיין טעלעפאן און זיך געקויפט א כשר'ע טעלעפאן, דו דאווענסט און לערנסט אזוי שיין.

נישט אלע ווייסן פון דיין טויש, פון אינדרויסן האסטו אלץ אויסגעזען חסידי'ש, אבער דו און איך ווייסן וואס דער רבי האט געטון מיט דיר, ווי דער רבי האט דיר געמאכט פאר אן ערליכער איד.

טייערער ברודער, בלייב שטארק. גיי אן מיט דיין גוטע וועג, גיי צום ציון בעטן פאר א שידוך. זאג פאר'ן רבי'ן א יישר כח פאר'ן דיך מאכן פאר א איד און בעט אים פאר אן ערליכע שידוך, אן ערליכע שטוב.

לייג מיך אריין אין דיינע תפילות, יואל בן רייצא רעכיל.

א כתיבה וחתימה טובה.