בריוון פונעם ראש ישיבה שליט"א

#148 - מחזק זיין אידישע פרויען
משמש דעם רבי'ן, פרויען צאמקום

בעזרת ה' יתברך - יום ד' פרשת ראה, כ"ו מנחם-אב, שנת תשפ"ה לפרט קטן


 


מרת ... תחי'


איך דאנק אייך פאר'ן מאכן צוויי מאל וועכנטליך א פרויען צאמקום, איינס מאנטאג נאכט און נאך איינס דינסטאג אינמיטן טאג פאר די פרויען וואס האבן נישט קיין וועג צו קומען ביינאכט. איר האט א גרויסע מצוה, ווייל דער וואס איז מחזק אידישע פרויען, אידישע מאמעס - איז זייער חשוב ביים אייבערשטן; אידישע פרויען, אידישע מאמעס - זענען די עתיד פון כלל ישראל, זיי ברענגען קינדער, זיי זענען מגדל די קינדער און זיי זענען אזוי איבערגעשטרענגט מיט די ארבעט, זיי ווערן אראפגעשלעפט טאג טעגליך, און מען דארף אריינבלאזן אין זיי א רוח חיים. בפרט אנשי שלומינו וואס זענען נאך מער צעבראכן, ווייל חכמינו זכרונם לברכה זאגן (סוכה נב.), ווי גרעסער מען איז - אלץ מער צעבראכן ווערט מען, אזוי ווי די גמרא ברענגט דארט די מעשה, אליהו הנביא האט געזאגט פאר אביי ער זאל נישט זיין צעבראכן ווען ער זעט ווי פשוט'ע מענטשן האבן נישט די שווערע נסיונות, ווייל ווי מער צדיק מען איז - אלץ מער פארלייגט זיך די סטרא אחרא צו צעברעכן, און מוהרא"ש שרייבט אז מען קען געפינען צווישן תלמידי היכל הקודש באהאלטענע צדיקים, פון די ל"ו צדיקים וואס זענען מקבל אפי שכינתא בכל יום.


אויך א גרויסן יישר כח פאר אלעס וואס ענק טוען מיט די פרויען פאראיין (לעדיס עקזילערי) יעצט ביי די נשי חיל קאמפיין, און אזוי אויך דורך די יאר מיט אלעס וואס מען טוט פאר די קהלה. איין זאך וואס מען דארף נאך מתקן זיין, ווי אזוי מען קומט אן צו די פרויען וואס זענען איינזאם, וואס זענען בטבע צוריק געצויגן און זיי באווייזן זיך נישט, און זיי האבן נישט קיין פריינד, ווי אזוי מען קען זיי ליכטיג מאכן.


דער אייבערשטער זאל העלפן איר זאלט האבן הצלחה אין אלע ענינים.


א כתיבה וחתימה טובה, א גוט געבענטשט יאר.

#147 - ארבעטן פאר די מוסדות מיט אזא איבערגעגעבנקייט
מוסדות, משמש דעם רבי'ן

בעזרת ה' יתברך - יום ד' פרשת ראה, כ"ו מנחם-אב, שנת תשפ"ה לפרט קטן


 


מרת ... תחי'


איך האב ערהאלטן די מעסעדזש.


דאס איז טאקע א נס וכו', אבער נאך א נס האבן מיר, אז מיר האבן אזעלכע געטרייע סעקרעטעריס אין אפיס ווי אייך מיט די אנדערע, וואס וואלטן געקענט אוועק שפאצירן אין אלע צייטן וואס עס ווערט אזוי איבערגעשטרענגט, און עס זעט אויס ווי אלעס צעפאלט און ענק בלייבן ווייטער ארבעטן פאר די מוסדות מיט אזא איבערגעגעבנקייט; דאס איז די גרויסע נס וואס דער אייבערשטער מאכט מיט אונז.


פארלירט אייך נישט, און זייט מחזק די אנדערע סעקרעטעריס זיי זאלן ווייטער העלפן די מוסד. אז מען טראכט אריין וויפיל שיינע זאכן קומען ארויס פון די מוסדות; אזויפיל תורה, אזויפיל תפילה, אמונה און אזויפיל חסד; אלע וואס העלפן נעמען פון די זכותים.


דער אייבערשטער זאל העלפן איר זאלט האבן הצלחה אין אלע ענינים.


א כתיבה וחתימה טובה, א גוט געבענטשט יאר.

#146 - העלפן די מוסדות, אן טרעטן אויף אנדערע
מוסדות, משמש דעם רבי'ן

בעזרת ה' יתברך - יום ה' פרשת עקב, כ' מנחם-אב, שנת תשפ"ה לפרט קטן


 


... תחי'


א גרויסן יישר כח פאר אלעס וואס איר טוט צו העלפן די מוסדות, ביי מיר איז די מוסד דאס וויכטיגסטע און טייערסטע זאך פון די גאנצע קהילה, און ווער עס העלפט די מוסדות – האט א זכות פאר אייביג, פאר זיך און פאר זיינע דורות.


אויך זאלט איר זיין געבענטשט פארן העלפן די מוסד און אין די זעלבע צייט נישט וויי טון קיינעם. אמאל קומט איינער העלפן און ער העלפט זייער געטריי, אבער ביים העלפן טוט ער צעטרעטן אנדערע, מען טוט מבטל זיין אנדערע, וויי טון אנדערע, אין אזא פאל איז שוין א בחינה פון 'מוחל טובות', ענדערש העלף נישט; דעריבער דאנק איך אייך אז איר העלפט די מוסד מיט שלום, מען געבט אכטונג אויף אנדערע'ס געפילן.


בזכות וואס איר העלפט זאלט איר זען נחת ביי אייערע קינדער.

#145 - ווי מער דו וועסט טון פאר די מוסד, וועסטו האבן מער הצלחה
מוסדות, משמש דעם רבי'ן

בעזרת ה' יתברך - יום ה' פרשת עקב, כ' מנחם-אב, שנת תשפ"ה לפרט קטן


 


צו מיין טייערער ... נרו יאיר, קרית ברסלב


אפילו מיר האבן שוין גערעדט – דאך וויל איך דיר דאס געבן בכתב.


אז דו וועסט מיר העלפן מיט די מוסד וכו' – וועסטו זיך נישט מוטשען מיט דיינע אייגענע געשעפטן, און ווי מער דו וועסט טון פאר די מוסד – וועסטו האבן מער און מער הצלחה.


די קינדער אין חדר האבן נישט קיין פלאץ, אויך זענען די מלמדים נישט באצאלט געווארן. די טיטשערס און די אייגעשטעלטע אין אפיס – איז מען שולדיג פון פסח, און נאך זאכן וואס דארפן ערלעדיגט ווערן.


אויך דארף מען איבערגיין מיט די מנהלת תחי' אויב די טיטשערס ווערן געהעריג באצאלט אדער נישט.


איך האף צום אייבערשטן ער וועט מאכן מיט אונז ניסים ווייטער אזוי ווי ביז יעצט, ווייל אלעס וואס דו זעסט ביי אונזערע מוסדות איז הוילע ניסים ונפלאות, חסדים גמורים.

#144 - ווען מען זאגט עס פאר א צווייטן, קנאקט עס צוריק
משמש דעם רבי'ן, גבאי

בעזרת ה' יתברך - יום ב' פרשת עקב, י"ז מנחם-אב, שנת תשפ"ה לפרט קטן


 


צו מיין טייערער ... נרו יאיר, קרית ברסלב


איך טראכט צו קומען צו ענקער געגנט אויף שבת פרשת שופטים, מחזק צו זיין די אלע משפחות פון די געגנט וואס האבן נישט מיטגעהאלטן במשך די זומער וואכן די באטע מיט סיפורי מעשיות און שלש סעודות; לאז מיר וויסן אויב דו מיט די אנדערע גבאים ווילן דאס, און אויב ענק קענען צושטעלן אלעס וואס פעלט זיך אויס.


שטארק זיך מיט דיין עבודת השם, מיט תורה תפילה און מיט משמש זיין דעם רבי'ן, ברענג אריין א חיות אין אנשי שלומינו, דאס וועט דיך ברענגען צו גדלות המוחין. ווייל דער רבי זאגט (לקוטי מוהר"ן חלק א', סימן קפד; שיחות הר"ן, סימן צט), אן עצה צו קומען צו גדלות המוחין – מען זאל רעדן דבורי התחזקות מיט אנדערע, דאס איז א סגולה צו אליין ווערן מחוזק, עס איז א סגולה זאך, נישט קיין שכל, ווייל אז מען וועט זיך אליין זאגן די זעלבע ווערטער וועט עס נישט אויסמאכן, און ווען מען זאגט עס פאר א צווייטן – קנאקט עס צוריק און עס איז אים אליין מחי'.

#143 - די באזאר זאל זיין מסודר אויפ'ן ריכטיגן וועג
שטעטל, משמש דעם רבי'ן, באזאר

בעזרת ה' יתברך - יום ג' פרשת דברים, ד' מנחם-אב, שנת תשפ"ה לפרט קטן


 


טייערע ... נרו יאיר


האסט א זכות אז דו העלפסט דער רבי מיטן טראגן די עול ביים קיאסק, אין באזאר, און נאך.


איך וויל דיר בעטן זאלסט מאכן עפעס א וועג אז די אלע באקסעס און בעגס קליידער וואס מענטשן ברענגען – זאל מען אריינלייגן אין א שטוב וואו מען קען נישט אריינגיין (אפשר מאכן א האלבע טיר), ווייל זייער אסאך מאל, די מענטשן וואס ברענגען קליידער רייסן אויף באקסעס און בעגס צו זוכן נייע פרישע קליידער וואס עס איז נאכנישט אויסגעלייגט אויף די פאליצעס (שעלפס), און ווען די ווייבלעך וואס זענען זיך מתנדב (וואלענטירן) קומען מסדר זיין די נייע קליידער – איז די ארבעט זייער שווער, עס ליגן איבערגעדרייטע באקסעס, אויסגעגאסענע וועש.


דעריבער וויל דיך דיר בעטן זאלסט אויפקומען מיט אן עצה ווי אזוי מען קען מאכן מען זאל ברענגען קליידער, וועש וכדומה, אבער מען זאל נישט קענען צוקומען אויסצופאקן, אז די ארבעט זאל זיין גרינג און מסודר.


הויב אן דיין טאג מיט התבודדות, גיי א שפאציר צווישן די ביימער, דאנק דעם אייבערשטן פאר דיין התקרבות צום רבי'ן.

#142 - טון פאר'ן ציבור איז א שווערע זאך
שטעטל, משמש דעם רבי'ן

בעזרת ה' יתברך - יום ג' פרשת דברים, ד' מנחם-אב, שנת תשפ"ה לפרט קטן


 


טייערער ... נרו יאיר


איך וויל דיר בעטן דו זאלסט אריינקומען אין די הנהלה ביי אונז אין די קהילה, קהילת היכל הקודש דחסידי ברסלב בארצות הברית, ווערן א חבר הנהלה.


עס איז א שווערע אמט, מען טוט טאג און נאכט פאר די ציבור און ווייניג זענען מכיר טוב, בעיקר האט מען טענות (און דאס איז פארוואס איינער פון די חברי הנהלה האבן זיך ארויסגעצויגן), אבער פון די אנדערע זייט איז די שכר אויבן אין הימל זייער גרויס, און אויך אויף די וועלט מאכט מען א 'מי שברך' יעדע וואך אין שול: "וכל מי שעוסקים בצרכי ציבור באמונה", די אלע וואס טוען פארן ציבור מיט באגלייבטקייט אן קיין אינטערעס, אן קיין עוולות, "הקדוש ברוך הוא ישלם שכרם", דער אייבערשטער זאל זיי באצאלן, "ויסיר מהם כל מחלה", און אוועק נעמען פון זיי אלע קרענק, "וירפא לכל גופם", און אויסהיילן זייער קערפער, "ויסלח לכל עוונם", און זיי מוחל זיין אויף זייערע זינד, "וישלח ברכה והצלחה בכל מעשי ידיהם, ונאמר אמן".


אז דו וועסט מיר זיין געטריי און מיר העלפן – וועסטו נישט חרטה האבן נישט בזה און נישט בבא.

#141 - קומען העלפן ביי די מוסד
מוסדות, משמש דעם רבי'ן

בעזרת ה' יתברך - יום ב' פרשת מטות-מסעי, כ"ה תמוז, שנת תשפ"ה לפרט קטן


 


מרת ... תחי'


איך וויל אייך בעטן, אפשר ווילט איר קומען העלפן ביי די מוסד, מיר דארפן האבן א פרוי וואס זאל אנפירן די פראגראם פאר די קליינע קינדער, אז אלעס זאל זיין לויט ווי די געזעץ פארלאנגט און זיך פירן לויט די אנווייזונגען פון די מנהלת תחי', מיר טראכטן אז איר וואלט געווען זייער פאסיג פאר דעם.


פארגעס נישט, דאס איז נישט סתם אבי אן ארבעט, דאס איז דעם רבינ'ס מוסדות, מוסדות וואס זענען געבויט אויף מחנך זיין דורות פארן אייבערשטן, מחנך זיין די קינדער זאלן לעבן מיט א ליבשאפט צום אייבערשטן.


איך וועל אייך זייער מכיר טובה זיין אז איר וועט אננעמען דעם אמט, אזוי וועט עס זיין גוט אוועק געשטעלט, און די מוסד וועט מרוויח זיין, און קענען באצאלן די איינגעשטעלטע אין צייט.


א גרויסן יישר כח.

#140 - וואס בלייבט דען פונעם מענטש?
תודה והודאה, משמש דעם רבי'ן

בעזרת ה' יתברך - יום ה' פרשת פנחס, כ"א תמוז, שנת תשפ"ה לפרט קטן


 


לכבוד מיין טייערער ... נרו יאיר


איך האב הנאה אז דו העלפסט די מוסדות, איך פריי זיך אז דו האסט א געפיל, דו לייגסט אריין דיינע כוחות אין זאכן וואס בלייבט; ווייל אז מען טראכט נאר אביסל אריין, וואס בלייבט דען פונעם מענטש? די יארן גייען אריבער און עס בלייבט גארנישט איבער, נאר תורה תפילה און גוטע מעשים, און דאס ביסל וואס מען איז משמש דעם רבי'ן, דאס ביסל וואס מען טוט אויפצושטעלן אידישקייט, שול'ן, מקוואות, ישיבות, חדר און מיידל שולע, כוללים וכו'.


דאנק דעם אייבערשטן פאר די חסדים, גיי א שפאציר און שמועס זיך אויס מיטן אייבערשטן, זאג אים ווי שטארק דו ווילסט זיין ערליך, דאווענען דריי תפילות מיט מנין, און לערנען און דאווענען.

#139 - די מוסד זאל זיך פירן מסודר
מוסדות, משמש דעם רבי'ן

בעזרת ה' יתברך - יום ד' פרשת בלק, י"ג תמוז, שנת תשפ"ה לפרט קטן


 


טייערער ... נרו יאיר


איך וויל וויסן אויב דו האסט נאך עפעס מיט די מוסד, ווייל זאכן זענען נישט מסודר. אין אנהויב האסטו מיר געזאגט אז דו נעמסט די מוסד אויף דיר, דו גייסט זען אלעס זאל קלאפן, למעשה איז די מוסד זייער צעפארן; איז אפשר זאל איך נעמען אפאר פרישע אינגעלייט זיי זאלן זיין די הנהלת המוסד, פירן די מוסד אז אלעס זאל זיין מסודר.


איך וויל זאלסט מיר ווי שנעלער ענטפערן וואס איך האב ווייטער צו טון, ווייל איך בין נישט רואיג ווי אזוי זאכן פירן זיך.


דער אייבערשטער זאל העלפן זאלסט האבן הצלחה אין אלע ענינים.

#138 - וועסט עסן די פירות אויף יענע וועלט
צדקה, משמש דעם רבי'ן

בעזרת ה' יתברך - ערב שבת קודש פרשת חקת, ח' תמוז, שנת תשפ"ה לפרט קטן


 


לכבוד ... נרו יאיר


א גרויסן יישר כח פאר די צדקה וואס דו האסט געגעבן פאר די נייע הערליכע בית המדרש אין קרית ברסלב, די נדבה פון הונדערט טויזנט דאלער.


דו האסט מיר געבעטן איך זאל צוזאגן א ישועה וכו'; ווי קען איך צוזאגן? ווי קען איך טון די זאכן? איין זאך קען איך דיר צוזאגן, אז דו וועסט עסן די פירות אויף יענע וועלט, דו און דיין ווייב (וואס זי האט דיך מחזק געווען דאס צו טון) – וועלן אנקומען אויבן גרינגער און שנעלער ביים אריבער גיין וואס אלע נשמות גייען אריבער, עס וועט ענק זייער צוניץ קומען.


אויך וועסטו זען גרויסע ישועות.

#137 - פרייליך מאכן, שמייכלען, און באגריסן
שלום, משמש דעם רבי'ן

בעזרת ה' יתברך - ערב שבת קודש פרשת קרח, ב' דראש חודש תמוז, שנת תשפ"ה לפרט קטן


 


לכבוד מיין טייערער ליבער ...


איך דאנק דיר פארן מיר העלפן אויספירן די ווילן פון מוהרא"ש זכותו יגן עלינו, פון אויפשטעלן די הערליכע מוסדות היכל הקודש און די שיינע קהילה.


יעצט דארף מען זיך פארלייגן אויף פרייליך מאכן אנשי שלומינו, שמייכלען, באגריסן, וכדומה. עס גייט אריבער אויף אנשי שלומינו אסאך איבערגייאכץ, און מיט א שמייכל און א גוט ווארט קען מען זיי אויפלעבן און פארענטפערן אלע קשיות וכו', אזוי ווי עס שטייט: "והי' מעשה צדקה שלום", זאגן די הייליגע חכמים (), וואס האט צדקה מיט שלום? נאר דער צעבראכענער ארעמאן (בדעת) גייט ארום מיט קשיות אויפן אייבערשטן און אויף צדיקים, און ווען מען געבט זיי צדקה (א שמייכל), מאכט מען שלום צווישן זיי און דער אייבערשטער.

#136 - העלף דיין ווייב, זי זאל קענען העלפן בית פיגא
שלום בית, משמש דעם רבי'ן, בית פיגא

בעזרת ה' יתברך - יום א' פרשת חקת, ג' תמוז, שנת תשפ"ה לפרט קטן


 


טייערער ...  נרו יאיר


איך וויל דיר בעטן זאלסט מחזק זיין דיין ווייב זי זאל ממשיך זיין העלפן בית פיגא, די מנהלת דארף איר האבן, זי זאגט אז זי טוט די ארבעט זייער געטריי און זייער צום זאך.


אפשר קענסטו זיך מאכן אין דיין סדר היום איר אהיים נעמען פון בית פיגא, גלייך ווען זי ענדיגט איר ארבעט; ווייל דאס אהיים פארן איז אביסל שווער, און עס נעמט צייט, און אז דו וועסט איר אהיים נעמען פון די ארבעט וועט זי אנקומען פריער אין שטוב, זי וועט האבן צייט פאר זיך און פאר די שטוב, איידער די קינדער קומען אהיים.


איך פארשטיי אז עס איז שווער צו זיין א מאמע ווען מען איז נישט אין שטוב, די שטוב ארבעט ווערט נישט געטון צייטליך, אבער פארגעס נישט, דאס איז נישט סתם אן ארבעט, דאס איז באדינען דעם הייליגן רבי'ן, און אלע וואס העלפן אונזער "בית פיגא סקול" – זעען הצלחה, און די שכר איז לנצח נצחים.

#135 - העלפן אונזער בית פיגא שולע
משמש דעם רבי'ן, בית פיגא

בעזרת ה' יתברך - יום ב' פרשת שלח, כ' סיון, שנת תשפ"ה לפרט קטן


 


טייערע ... תחי'


איך דאנק אייך זייער פארן העלפן אונזער בית פיגא שולע, נאר מיט אייער הילף, מיט אייער איבערגעגעבנקייט - האלטן מיר דא. עס ווערט פארשריבן אין הימל פאר אייביג אז איר האט די יאר אוועקגעגעבן פון אייך פאר אידישע קינדער עס זאל זיין א ווארעמע שולע בית פיגא, וואו אונזערע טעכטער לערנען די ריינע אמונה און די הייליגע תורה.


דער אייבערשטער זאל אייך באצאלן מיט נחת, מיט געזונט, מיט אלעס וואס איר באגערט.


 


נ. ב. איך וועל זיך זייער פרייען אויב איר וועט בלייבן קומענדיגע יאר העלפן בית פיגא.

#134 - געב דיינע צדקות צו בויען דעם רבינ'ס מוסדות
שכר לימוד, צדקה, שטעטל, משמש דעם רבי'ן

בעזרת ה' יתברך - יום ה' פרשת במדבר, ב' סיון, מ"ו לעומר, שנת תשפ"ה לפרט קטן


 


לכבוד ... נרו יאיר


היינט נאכט וועט זיין די וועכענטליכע שיעור, אמאל פלעגסטו קומען צו די שיעורים מיט א דורשט, מיט א שטארקע געפיל; יעדע ווארט, יעדע שיחה פון רבי'ן - איז דיר געווען טייער, האסט באקומען אזויפיל חיזוק אויף לערנען, דאווענען און אויף מכבד זיין די ווייב וכו'. באניי זיך און ווער פריש מקורב, וועסטו אזויפיל פארדינען, די לעבן וועט דיר אריבערגיין מיט אזויפיל גוטס.


געב דיינע צדקות צו בויען דעם רבינ'ס מוסדות. מוהרא"ש האט מיר געזאגט איך זאל געבן מיינע צדקות פארן אוועק שטעלן מוסדות וואס פארשפרייטן דעם הייליגן רבינ'ס עצות און חיזוק פאר די גאנצע וועלט. אמאל איז געקומען איינער פון אנשי שלומינו און מיר געבעטן איך זאל אים העלפן ארויסקריכן פון זיינע חובות, איך האב גלייך אנגעהויבן רעדן מיט מענטשן זאלן זיך אנשליסן מיט שיינע סכומים. שפעטער האב איך דערציילט פאר מוהרא"ש אז איך נעם צאם געלט פאר דעם און דעם, מוהרא"ש געבט א קוק אויף מיר און זאגט מיר: "דער וועט זיך אן עצה געבן, דו זאלסט שאפן געלט אוועק צו שטעלן מוסדות וואס פארשפרייטן דעם רבינ'ס עצות פאר די וועלט".


איך האב געהאט אסאך פעלער וואס איך האב אוועק געגעבן מיינע לעצטע פרוטות, ווייל מיין טבע איז זייער א ווייכע, איך ווער צעריסן ווען איך זע ווי איינער גייט קלייבן צדקה און זאגט ער האט נישט, און שפעטער האב איך געזען אז איך האב זיך גענארט, עס זענען געווען אזויפיל מעשיות וואס איך האב געגעבן מיין ביסן ברויט, בשעת יענער האט אוועקגעלייגט געלט און אין זיין מח האט ער נישט קיין געלט, ווייל די געלט האט ער אוועק געלייגט פאר דירות וכו'; דאס האט מיך נאכאמאל געשטארקט צו געבן מיינע צדקות פאר די מוסדות וואס פארשפרייט דעם הייליגן רבינ'ס עצות אויף די וועלט.


אם ירצה ה' שבועות וועל איך זיין אין שטעטל, מיר וועלן באנייען דעם גרויסן שול "היכל דוד". איך האב געהאט אן אינטערעסאנטע מעשה, סוף ווינטער ווען איך בין געווען שבת אין שטעטל ביי מיין איידעם נתנאל נרו יאיר, שבת נאכמיטאג אין שול איז צו מיר צוגעקומען האברך דוד לאקס נרו יאיר און מיר געזאגט אז ער וויל געבן א האלב מיליאן דאלער פאר די נייע שול, עס זאל זיין א זכות פאר אים לדורות. דאס איז געווען אן בעטן. דאס איז א מעשה פון תפילה. איך האב נישט געוואוסט וואס וועט דא זיין, פון וואו וועל איך נעמען די געלט צו בויען דעם שול? איך בין אריין אינעם בויען על דעת עס וועט קאסטן אפאר הונדערט טויזנט דאלער, למעשה האט דאס אריינגעשלעפט אין גאר גרויסע געלטער, איך האב געשמועסט מיטן אייבערשטן, און אזוי איז ער צו מיר צוגעקומען בעטן אויב ער קען האבן די זכות. דאס וועט אים טאקע זיין א זכות לדורות, ווייל אז מען בויט א שול אדער מקוה, אדער סיי וואס פאר צרכי צבור - איז אלע תורה, תפילה און גוטע זאכן וואס מען טוט דארט - לזכות די וואס האבן דאס געבויט.


אויך האט מיר האברך שבתי מזרחי נרו יאיר געזאגט אז ער געבט א האלב מיליאן דאלער פאר די זכות פון די מקוה, און אויך האברך מנחם שטיינבערג נרו יאיר האט געגעבן הונדערט און פופציג טויזנט דאלער פאר די שול.


אז אנשי שלומינו טראכטן ריכטיג וואס צו טון מיט געלט, צו בויען שול'ן און מוסדות פאר די קינדער, מקוואות, עס זאל זיין א זכות פאר זיי דא און אויבן אויף יענע וועלט.


די ערשטע זאך זאלסטו באצאלן שכר לימוד, און אז דיין טאטע האט פאר דיר נישט געצאלט קיין שכר לימוד די אלע יארן וואס דו האסט געלערנט אין ישיבה - זאלסטו עס באצאלן. שכר לימוד איז נישט קיין נדבה זאך, עס איז א חיוב וואס ליגט אויפן מענטש צו צאלן, און נאר אז מען צאלט שכר לימוד איז דא א ברכה.


דער אייבערשטער זאל העלפן זאלסט האבן הצלחה אין אלע ענינים.

#133 - זיין א שמש ביים רבי'ן איז נישט קיין כבוד זאך
משמש דעם רבי'ן, פרויען צאמקום

בעזרת ה' יתברך - יום ה' פרשת בהר-בחוקותי, כ"ד אייר, ל"ט לעומר, שנת תשפ"ה לפרט קטן


 


מרת ... תחי'


איך האב ערהאלטן אייער בריוו.


זייט זיך נישט מבלבל פון גארנישט, אז איר האט געהאט די זכי' ביז אהער צו מאכן די פרויען צאמקום און א צווייטער האט דאס איבערגענומען - זאל אייך דאס נישט שטערן, ווייל זיין א שמש ביים רבי'ן איז נישט קיין כבוד זאך, זיין א שמש ביים רבי'ן איז א שווערע ארבעט, און אז א צווייטער קומט און מאכט - דארף נישט באדערן.


ווען איך בין געקומען צום רבי'ן בין איך אנטלאפן פון האבן מיט מענטשן, פון פירן, מאכן, טון, וכו', ביי מיין זיידע אין שול בין איך געווען דער מאכער, און ווען איך בין געקומען צום רבי'ן האב איך זיך געפריידט אז איך קען זיצן אונטער מיין טלית און מיט קיינעם נישט האבן צוטון, און דאס איז געווען מיין פלאן, אזוי אויסצולעבן מיינע יארן, זיצן אין ווינקל לערנען און דאווענען, ביז מוהרא"ש האט מיר געזאגט צו ווערן פון א מלמד - א מנהל, און פון א מנהל - צו עפענען אן אייגענע ישיבה, און פון א ישיבה - צו געבן שיעורים פאר אינגעלייט, און אינמיטן איז מוהרא"ש נסתלק געווארן, און איך שפיר זיך ווי איך גיי אין גאס און א מלמד שפילט אין א פארק מיט זיינע תלמידים, און דער מלמד רופט מיך און פרעגט מיר אויב איך קען פאר אפאר מינוט האלטן די קינדער, ער דארף וויכטיג אוועק גיין פאר אפאר מינוט. איך בלייב מיט די קינדער און איך ווארט דער מלמד זאל צוריק קומען, אבער איך שטיי און ווארט. אזוי שפיר איך ווי מוהרא"ש בעט מיר, יא רעד צו די בחורים און צו די אינגעלייט וכו'.


טוט וואס איר קענט צו העלפן אין בית פיגא, און טוט וואס איר קענט צו מאכן גוט שפירן די פרישע מקורבים, און מחזק זיין אלע ווייבלעך אין היכל הקודש.


דער אייבערשטער זאל העלפן איר זאלט האבן הצלחה אין אלע ענינים.

#132 - אלע גוטע מעשים וועלן געדענקט ווערן פאר אייביג
משמש דעם רבי'ן, חלישות הדעת

בעזרת ה' יתברך - יום ד' פרשת אמור, ט"ז אייר, ל' לעומר, שנת תשפ"ה לפרט קטן


 


מרת ... תחי'


אייער מאן נרו יאיר האט מיר דערציילט פון אייער צער און חלישות הדעת וכו'.


וויסן זאלט איר, קיין איין גוטע זאך גייט נישט לאיבוד, אפילו נאר א גוטע מחשבה וואס מען טראכט גייט נישט לאיבוד. דער הייליגער זוהר זאגט (פרשת תרומה, קנ:): "לֵית רְעוּתָא טָבָא דְּיִתְאֲבִיד מִקַּמֵּי מַלְכָּא קַדִּישָׁא", קיין איין גוטע ווילן גייט נישט לאיבוד, און זיכער נישט א גוטע מעשה, און כל שכן וקל וחומר מסירות נפש וואס מען האט געטון בלייבט לנצח נצחים.


איז דערפאר זאלט איר נישט האבן חלישות הדעת פאר אלע אייערע איבערגעגעבנקייט און מסירות נפש וואס איר האט זיך אזוי שטארק אוועק געגעבן אויפצובויען און צו שיין מאכן דעם הייליגן רבינ'ס נאמען, און יעצט ווען עס קומען פרישע מקורבים און זיי טוען וכו', און עס ווערט פארגעסן ווער עס האט אנגעהויבן טון וכו', ווער האט געארבעט און געשוויצט ווען עס איז נאכנישט געווען וכו', ווייל אפילו מענטשן וועלן יא געדענקען, איז פאר ווי לאנג וועלן די אלע מענטשן דא זיין? מערסטנס נאך הונדערט יאר, און וואס וועט זיין נאכדעם? ווער וועט געדענקען נאכדעם? דער אייבערשטער! דער אייבערשטער געדענקט און באצאלט פאר יעדע גוטע ווילן און גוטע מחשבה, און זיכער פאר אלע גוטע מעשים און לפום צערא אגרא, לויט די פלאג און מוטשעניש – ווערט מען באצאלט.


ובכן זאלט איר ווייטער טון אייער הייליגע ארבעט פון בויען און שיין מאכן דעם הייליגן רבינ'ס נאמען פאר די גאנצע וועלט, טוט עס נאר צוליב ליבשאפט צום רבי'ן, ליבשאפט צו אידישע קינדער, ליבשאפט צו די תורה, וועט איר נישט האבן חלישות הדעת וכו'.


איך שרייב די ווערטער שפעט ביינאכט אין מירון נאכן נישט שלאפן פון שבת קודש און נאכן ארום לויפן בויען מוסדות אין ארץ ישראל; ירושלים, בני ברק, טברי', מירון, איך בין זייער איבער געשטרענגט, איך האב היינט געדארפט זיין אין יבנאל, מענטשן האבן געווארט אויף מיר, איך האב דאס נישט געקענט באווייזן, איך בין אפגעשוואכט, דאך שרייב איך אייך ווייל איך וויל אייך ווייזן אז איך געדענק יא אייער מסירות נפש, איך געדענק גאר גוט פון אנהויב ביז יעצט אלע וואס האבן געטון און טוען צו שיין מאכן דעם רבינ'ס נאמען אויף די וועלט. זאלט איר זיך נישט אפשוואכן פון די מחשבות, נאר ווייטער טון אן קיין שום חשבונות, נאר טון פארן אייבערשטן, עס זאל שוין זיין יתגדל ויתקדש שמיה רבא, אמן.

#131 - נעמט נישט אן די לשון הרע
שטעטל, משמש דעם רבי'ן, לשון הרע

בעזרת ה' יתברך - יום ג' פרשת אמור, ט"ו אייר, כ"ט לעומר, שנת תשפ"ה לפרט קטן


 


... תחי'.


איך האב ערהאלטן אייער בריוו.


עס טוט מיר זייער וויי צו הערן אז ביי אונז אין די קהילה זענען דא פרויען וואס בארעדן אייך און אייער מאן נרו יאיר; ווי קען זיין אזא זאך, אין היכל הקודש, אין רבינ'ס חדר זאל מען בארעדן איינער דעם צווייטן... נישט דאס איז געווען די ווילן פון מוהרא"ש זכותו יגן עלינו, אז אין אונזערע ד' אמות זאל מען רעדן לשון הרע, רכילות וכו', השם ישמרינו.


איר בעט אן עצה און חיזוק, דו בעסטע עצה און חיזוק איז, איר זאלט יעדן דן זיין לכף זכות, איר זאלט נישט מקבל זיין די לשון הרע, און ווען מען קומט אייך דערציילן אז דער רעדט לשון הרע און דער זאגט דאס און יענץ, זאלט איר דאס נישט אננעמען, איר זאלט זיך אכטונג געבן פון די וואס ברענגען און טראגן, און דאנקט דעם אייבערשטן פאר אייער טייערער מאן און אייערע טייערע קינדער, און פאר אלע חסדים וואס ער טוט שטענדיג מיט ענק.


ביי מיר זענען ענק ביידע זייער טייער, איך דאנק דעם אייבערשטן פאר אזעלכע טייערע תלמידים ווי ענק זענען.


נאכאמאל, איך בעט אייך למען השם, נעמט נישט אן די לשון הרע, איך האב דאס כסדר, שלעכטע מלאכים קומען מיר אויפהעצן, דער רעדט אויף דיר, דער קריגט אויף דיר, און איך בין דאס נישט מקבל, איך בין זיי דן לכף זכות.

#130 - די גרויסע מצוה צו העלפן מיט טהרתן של ישראל
מקוה, משמש דעם רבי'ן

בעזרת ה' יתברך - ערב שבת קודש פרשת שמיני-מברכים, כ"ז ניסן, י"ב לעומר, שנת תשפ"ה לפרט קטן


 


לכבוד מיין טייערער ... נרו יאיר וזוגתו ... תחי', קרית ברסלב


יעצט איז געווארן דריי יאר וואס ענק געבן אוועק פון ענקער צייט פאר די מקוה טהרה נאכט נאך נאכט. עס איז נישט צום פארשטיין ווי אזוי ענק טוען די גרויסע מצוה, ווען די צייט פון פארנאכטס איז א צייט וואס מאן און ווייב פארברענגען, שמועסן וכו', מען רוט זיך אפ פון די ארבעט פון א גאנצן טאג, און פונקט דעמאלט שטעלן ענק אלעס אפ צו העלפן מיט טהרתן של ישראל.


די גרויסע מצוה זאל ענק באגלייטן בזה ובבא.



 

#129 - רעדן צום אייבערשטן גייענדיג און קומענדיג פון שול
שטעטל, משמש דעם רבי'ן, התבודדות

בעזרת ה' יתברך - יום ב' פרשת שמיני, אסרו חג פסח, כ"ג ניסן, שנת תשפ"ה לפרט קטן


מיין טייערער ... נרו יאיר


איך וויל דיר בעטן, היות מיר מאכן יעצט גרעסער דעם בית המדרש אין שטעטל - וועלן די קאסטן זיין מער, סיי דאס רייניגן און סיי די הייצונג און לעקטער וכו', זאלסט העלפן דעם גבאי'ן אברהם יושע וועבערמאן נרו יאיר צאמנעמען צדקה אויסצוהאלטן די קאסטן פונעם שול. ער אליין ארבעט זייער שווער, ער דארף א העלפער, "טובים השנים מן האחד" (קהלת ד, ט), עס איז בעסער ווען צוויי מענטשן ארבעטן אינאיינעם, אזוי קען איינער דעם צווייטן מחזק זיין; דאס משמש זיין דעם רבי'ן איז א תיקון פאר אונז, עס דארף זיין די גרעסטע שמחה אז מיר קענען עפעס העלפן און עפעס צוריק טון דעם רבי'ן.


אויך וויל איך דיר בעטן, יעצט זומער זאלסט נישט קומען אין שול מיט דיין קאר, דו וואוינסט אינגאנצן אפאר מינוט פונעם שול, אזוי וועסטו יעדן טאג האבן א קביעות צו רעדן צום אייבערשטן גייענדיג און קומענדיג פון שול צופרי און ביינאכט. וועסט שפירן גוט, ווען מען גייט התבודדות שלעפט מען נישט די שווערע פעק פון דאגות וכו', מען געבט אלעס איבער צום אייבערשטן, די לעבן איז גרינגער און רואיגער.


דער אייבערשטער זאל העלפן זאלסט האבן הצלחה אין אלע ענינים.

#128 - זיין גרייט אויף בארעדן און פארשעמען און אפשווייגן
מחלוקת, משמש דעם רבי'ן, חלישות הדעת

בעזרת ה' יתברך - ערב שבת קודש פרשת ויקרא, ו' ניסן, שנת תשפ"ה לפרט קטן


 


מיין טייערער ... נרו יאיר


א גרויסן דאנק פארן מיר העלפן קענען דעקן די חובות פון די מוסד און די חובות פון די קהילה. וויסן זאלסטו, זיין א משמש ביים רבי'ן - איז זייער א גרויסע זאך, און דערפאר פארלייגט זיך די נישט גוטע צו מחליש דעת זיין און מאכן בלבולים וכו'.


האסט מיר פארציילט אז דו האסט נישט שיין גערעדט צו האברך ..., איך וויל דו זאלסט אים רופן איבערבעטן, ווייל ווער עס העלפט מיר בויען די מוסדות און די קהילה, נעם איך זיך אויס א תנאי כפול, נאר אז מען קען סובל זיין אנדערע און זיין גרייט אויף בארעדן און פארשעמען און אפשווייגן, נאר אזוי איז מיר אינטערעסאנט דאס העלפן, בפרט אזא אינגערמאן ווי ... וואס ער איז אונז זייער געטריי, און ווייל איינער איז דיר געקומען זאגן א לשון הרע אז מען שפעט אונטער דיין רוקן, וואלסט געדארפט אכטונג געבן נישט נעמען צום הארצן.


אז איינער זאגט דיר א שארף ווארט - זאלסטו יענעם דן זיין לכף זכות, מענטשן זענען זייער איבערגעשטרענגט, עס גייט איבער היינטיגע טעג אויף יעדן מענטש; קיינער מיינט נישט שלעכט, קיינער וויל נישט שלעכט; מען דארף קוקן גוט אויף יעדן איינעם, און נאר אזוי קען מען מצליח זיין.


איך האב אסאך צו שרייבן אבער איך דארף גיין העלפן אריינברענגען דעם יום טוב, איך בין דיר זייער מכיר טובה פאר אלעס וואס דו העלפסט די מוסד, סיי ביים יערליכן אנשי חיל קאמפיין און סיי מיט קמחא דפסחא, און מיט אלעס.


דער אייבערשטער זאל העלפן מיר זאלן זוכה זיין צו (פסחים קטז:): "וְנֹאכַל שָׁם מִן הַזְּבָחִים וּמִן הַפְּסָחִים"; און צו (מיכה ז, טו): "כִּימֵי צֵאתְךָ מֵאֶרֶץ מִצְרָיִם אַרְאֶנּוּ נִפְלָאוֹת", אמן.

#127 - א געפיל צו משמש זיין דעם רבי'ן אויך נאך די חתונה
משמש דעם רבי'ן, חתן

בעזרת ה' יתברך - יום ה' פרשת תרומה, כ"ט שבט, שנת תשפ"ה לפרט קטן


 


לכבוד מיין טייערער ... נרו יאיר


יעצט ווען דו גרייטסט זיך צו דיין חתונה זאלסטו זען אז נאך די חתונה זאלסטו בלייבן מיט די געפיל פון העלפן די מוסדות, זאלסט בלייבן משמש זיין דעם רבי'ן; אלס בחור, און אויך יעצט אלס חתן – ביסטו אזא געטרייער משמש, אלעס וואס מען דארף אין ישיבה, חדר, בית פיגא, אלעס; אין אלעס האסטו א חלק, זאלסטו זען עס זאל אזוי בלייבן נאך די חתונה, זאלסט דיין גאנצע לעבן בלייבן משמש זיין דעם רבי'ן.


דער רבי זאגט (ספר המדות אות צדיק חלק ב', סימן יד): "עַל יְדֵי שִׁמּוּשׁ הַצַּדִּיק", דורך באדינען און העלפן דעם צדיק - "בָּא חֵרוּת", ווערט מען באפרייט, "וְנִתְבַּטֵּל הַקְּלָלוֹת", און די קללות ווערן בטל.


נאך זאגט דער רבי (שם חלק א', סימן קצב): "עַל יְדֵי יְשִׁיבָה אֵצֶל שֻׁלְחָן הַצַּדִּיק", אז מען זיצט ביים צדיק'ס טיש, "נִתְבַּטֵּל הַמִּלְחָמָה", ווערט בטל די מלחמה; דורכ'ן זיצן ביים צדיק, העלפן דעם צדיק – קען מען בייקומען אלע מלחמות, מען ווערט רואיג.


איך דארף מקצר זיין.



 

#126 - שעפן חיות פון דעם וואס 'איך בין משמש דעם רבי'ן'
שמחה, שלום בית, משמש דעם רבי'ן

בעזרת ה' יתברך - ב' פרשת בא, כ"ח טבת, שנת תשפ"ה לפרט קטן


... נרו יאיר


איך האב ערהאלטן דיין בריוו.


א גרויסן יישר כח פארן מחזק זיין אז דיין ווייב זאל ווייטער בלייבן העלפן אין בית פיגא סקול. עס זאל דיר נישט באדערן אז איין טאג זאגט מען דיין ווייב זיי דא א טיטשער, און די קומענדיגע טאג בעט מען איר זיי דא א העלפער, און נאכדעם זאגט מען איר היינט זאלסטו דאס טון און מארגן דאס טון וכו'; ווייל וואס איז דען א חילוק אויב מען האט א באשטימטע פאסטן? דער עיקר איז, מען איז משמש דעם רבי'ן, מען לייגט אריין די צייט, די כוחות - אין העלפן מחנך זיין אידישע טעכטער מיט קדושה וטהרה, מיט אמונה און צניעות; מען דארף שעפן חיות פון דעם וואס 'איך בין משמש דעם רבי'ן'.


שטארק זיך און שטארק דיין ווייב, און אז דו ווילסט שפירן אויב די שכינה איז אין שטוב - זאלסטו דאס מעסטן לויט די שמחה און ליבשאפט וואס איז דא צווישן ענק; ווי מער פרייליך מען איז, און ווי מער ליב מען האט זיך - דאס איז א סימן אז מען איז ביי די קדושה און אז די שכינה איז שטוב.


דער אייבערשטער זאל העלפן זאלסט האבן הצלחה אין אלע ענינים.

#125 - נעם בחורים פון ישיבה צו העלפן בויען און פאררעכטן
משמש דעם רבי'ן, ישיבה

בעזרת ה' יתברך - ב' פרשת בא, כ"ח טבת, שנת תשפ"ה לפרט קטן


 


לכבוד ... נרו יאיר


יישר כח פארן שטיין צו די רעכטע האנט פונעם מנהל, דער מנהל איז מיר זייער געטריי.


א באזונדערע שכוח אז דו נעמסט די בחורים פון ישיבה זאלן העלפן; דאס איז די וועג ווי אזוי מען קען מחזק זיין און אויפבויען די בחורים, אז מען מאכט זיי משמש זיין דעם רבי'ן, מען געבט זיי גוטע ווערטער; דאס געבט זיי זעלבסטזיכערקיייט און דאס היט זיי פון שלעכטס.


יעדע מאל דו פאררעכסט עפעס אין די מוסד זאלסטו דאס נישט מאכן אליין, נעם א בחור (פארשטייט זיך מיטן איינמעלדן פארן מגיד שיעור, און מיט רשות). איך וועל דיר זייער מכיר טובה זיין אויף די פרט, נאכמער ווי דאס העלפן אליין; העלפן איז אויך זייער זייער חשוב, אבער דאס מיט נעמען א בחור מיט זיך און אים אויפבויען דורך אים מאכן חשוב, אים ווייזן ווי ער קען און ווי ער טויג - דאס איז עולה על הכל.


דער אייבערשטער זאל העלפן זאלסט האבן הצלחה אין אלע ענינים.

#124 - דערצייל מיר גוטע גריסן פון די תלמידים
משמש דעם רבי'ן, ישיבה

בעזרת ה' יתברך - יום א' פרשת וארא, י"ט טבת, שנת תשפ"ה לפרט קטן


 


לכבוד ... נרו יאיר, ירושלים


איך דאנק דיר פארן העלפן מיט די ישיבה מיט לייגן שלאפן די בחורים. יעדע זאך וואס מען טוט פארן רבי'ן איז א נצחיות, דאס איז אונזער גרעסטע תיקון אויף שובבי"ם, אז מיר קענען העלפן דעם רבי'ן.


אז דו זעסט ביי די בחורים שיינע זאכן, מידות טובות, ותרנות, יראת שמים - שרייב מיר און דערצייל מיר. עס איז אזוי געשמאק צו הערן גוטע גריסן אויף תלמידים וואס זענען אזוי ווי קינדער.


דער אייבערשטער זאל העלפן זאלסט האבן הצלחה אין אלע ענינים.