בריוון פונעם ראש ישיבה שליט"א

#5150 - אויסלערנען קאכן און באקן, מיט דרך ארץ און ריינקייט
דרך ארץ, ריינקייט, סבלנות, בית פיגא

בעזרת ה' יתברך - יום ד' פרשת נצבים וילך, כ' אלול, שנת תשפ"ג לפרט קטן


מרת ... תחי'


איך וויל אייך בעטן, היות איר זענט געשטעלט אויף די קינדער אין בית פיגא זיי צו אויסלערנען קאכן און באקן, זאלט איר פארלאנגען פון די קינדער זיך צו פירן מיט דרך ארץ, אן דרך ארץ איז גארנישט דא; איך וויל קינדער בעלי דרך ארץ, נישט קיין חילוק צי מען לערנט אידיש, ענגליש, נייען, קאכן, באקן; מען מוז זיך פירן מיט דרך ארץ.


נאך א זאך וויל איך בעטן, זומער האבן די מיידלעך געארבעט אין קאך, אבער דער מענידזשער האט מיר געוויזן בילדער ווי אזוי מען פלעגט איבערלאזן די קאך; אזוי איבערגעדרייט אז דער גוי וואס רייניגט פלעגט שיקן בילדער פארן מענידזשער, אים ווייזן וואס דארט טוט זיך. וויל אייך בעטן, אין די זעלבע צייט וואס מען לערנט זיי אויס קאכן, זיי העלפן אנגרייטן די עסן - דארף מען זיי אויסלערנען ווי אזוי מען קאכט און מען באקט אן דעם וואס עס זאל ווערן איבערגעדרייט און שמוציג.


ארבעטס מיט סבלנות, מיט געדולד; די קינדער זענען זייער וואויל, מען דארף אבער געדענקען זיי מחנך זיין און פארלאנגען דרך ארץ און רייניקייט.


דער אייבערשטער זאל העלפן איר זאלט האבן הצלחה אין אלע ענינים.


א כתיבה וחתימה טובה, א גוט געבענטשט יאר.

#5149 - מאך גארנישט אויפ'ן חשבון פון די ווייב און חינוך הילדים
שלום בית, עבודת השם, רחמנות

בעזרת ה' יתברך - יום ה' פרשת כי תבא לאומאן, י"ד אלול, שנת תשפ"ג לפרט קטן


 


טייערער ... נרו יאיר


העלף דיין ווייב, העלף אין שטוב; גלייב מיר, דאס איז עבודת השם, דאס איז די זעלבע חסד ווי העלפן אנדערע און אפילו א גרעסערע חסד.


האב רחמנות אויף דיין ווייב, זי איז אויסגעמוטשעט פון די קינדער, זי דארף דיין הילף. שלמה המלך זאגט (משלי יב, י): "יוֹדֵעַ צַדִּיק נֶפֶשׁ בְּהֶמְתּוֹ", דער ערליכער איד ווייס וואס זיין משפחה דארף, ער העלפט זיי אלע, אפילו אויף די בהמות האט ער רחמנות, "וְרַחֲמֵי רְשָׁעִים אַכְזָרִי", און די רחמנות פון רשעים איז אכזריות'דיג, ווייל זיי האבן רחמנות דארט ווי מען דארף נישט רחמנות האבן און אין שטוב אויף די ווייב און קינדער – איז מען אן אכזר, השם ישמרינו.


ליבער ברודער, לאז אלעס אפ, מאך גארנישט אויפן חשבון פון די ווייב און אויף די חשבון פון חינוך הילדים, איך האב דיר נאך אסאך צו שרייבן, אבער איך דארף גיין צו די בחורים.


זאג דעם יום תהילים יעדן טאג.

#5148 - ארבעטן ביי א פלעי גרופ מיט קליינע קינדער
חיזוק פאר מיידלעך, פרנסה

בעזרת ה' יתברך - יום א' פרשת כי תבא לאומאן, י' אלול, שנת תשפ"ג לפרט קטן


 


מרת ... תחי'


עס איז גוט אייער טאכטער תחי' זאל גיין ארבעטן ביי א פלעי גרופ מיט קליינע קינדער; דארט וועט זי מער אויפטון ווי זיצן נאך א יאר אין סעמינאר.


דער אייבערשטער זאל העלפן זי זאל טרעפן א גוטע שידוך, גרינג און גוט, איר זאלט חתונה מאכן די קינדער יונג און ריין און זען אסאך נחת פון זיי.


א כתיבה וחתימה טובה, א גוט געבענטשט יאר.

#5147 - פאלג דעם דאקטער, היטן אויף די געזונט איז זייער א גרויסע מצוה
הפצה, רפואה

בעזרת ה' יתברך - יום א' פרשת כי תבא לאומאן, י' אלול, שנת תשפ"ג לפרט קטן


 


מרת ... תחי'


איך האב ערהאלטן אייער בריוו.


מען טאר זיך נישט ארומשפילן מיט די זאכן; אז דער דאקטער זאגט עס פעלט אייך אייזן און מען פארשרייבט אייך צו נעמען טאבלעטן פון אייזן - דארף מען דאס טון, דאס איז עבודות השם. "וְנִשְׁמַרְתֶּם מְאֹד לְנַפְשֹׁתֵיכֶם" (דברים ד, טו), היטן אויף די געזונט - איז זייער א גרויסע מצוה, בפרט א אידישע מאמע פאר קליינע קינדער דארף האבן אסאך כח, און קען זיין, דערפאר אז עס פעלט אייך אייזן - זענט איר א גאנצן טאג מיד און איר קענט גארנישט טון.


היטס אויף אייער געזונט און אויף אייערע כוחות, דאס איז וויכטיגער ווי גיין הפצה; יעצט האט איר איין מצוה: זיין א געזונטע מאמע פאר די קינדער.


דער אייבערשטער זאל העלפן איר זאלט האבן הצלחה אין אלע ענינים.


א כתיבה וחתימה טובה, א גוט געבענטשט יאר.

#5146 - אביסל תהילים וועט מאכן א נחת רוח פאר אייער מאמע אין גן עדן
תפילה והתבודדות, תהלים, נחת

בעזרת ה' יתברך - ערב שבת קודש פרשת כי תצא, ח' אלול, שנת תשפ"ג לפרט קטן


 


מרת ... תחי'


זאגט יעדן טאג אביסל תהילים, דאס וועט מאכן א נחת רוח פאר אייער מאמע עליה השלום אין גן עדן, איר נשמה וועט ארויפגיין אלץ העכער און העכער.


אויך זאלט איר דאנקען דעם אייבערשטן אויף אייער אייגענע שפראך, דאס וועט אייך ברענגען צו שפירן א שטארקע נאנטקייט צום אייבערשטן.

#5145 - אביסל תהילים וועט אייך ברענגען נענטער צום אייבערשטן
תפילה והתבודדות, כיבוד אב ואם, תהלים

בעזרת ה' יתברך - ערב שבת קודש פרשת כי תצא, ח' אלול, שנת תשפ"ג לפרט קטן


 


... תחי'


זאגט יעדן טאג אביסל תהילים, אזוי וועט איר ווערן נענטער און נענטער צום אייבערשטן.


אויך זאלט איר רעדן צום אייבערשטן; דאנקט אים פאר אייערע טייערע עלטערן און בעטס פאר אייך און פאר אייערע דורות.


אויך זאלט איר העלפן אייער מאמע, ווייל העלפן א מאמע איז זייער א גרויסע מצוה, דער אייבערשטער רוט ביי דעם וואס איז מכבד די עלטערן.


פון דער ראש ישיבה.

#5144 - לערן אסאך גמרא, וועסטו ווערן א גרויסער צדיק
גמרא

בעזרת ה' יתברך - יום ה' פרשת שופטים, א' דראש חודש אלול, שנת תשפ"ג לפרט קטן


 


טייערער ...


לערן אסאך בלעטער גמרא, דאס וועט דיך מאכן פאר א גרויסער צדיק.


פון דיין ראש ישיבה.

#5143 - די קליפות ווילן נישט נאך א נשמה זאל מקורב ווערן צום צדיק
תפילות אויף אידיש, צדיקים, אומאן, לשון הרע, ליצנות, התבודדות

בעזרת ה' יתברך - יום ה' פרשת כי תבא לאומאן, י"ד אלול, שנת תשפ"ג לפרט קטן


 


לכבוד ... נרו יאיר


מען פאטשט און מען טאנצט שוין "אומאן אומאן ראש השנה", מען פרייט זיך, אט אט פארט מען שוין צום רבי'ן קיין אומאן; דארט וועלן מיר קענען אראפלייגן די שווערע פעקלעך, מיר וועלן זוכה זיין צו אלע תיקונים.


אנטלויף פון אלע ליצנות און לשון הרע וואס מען רעדט אויף צדיקים. וויסן זאלסטו, דאס איז איינע פון די שווערע ביטערע מניעות וואס מען גייט אריבער ביים מקורב ווערן צום צדיק, די קליפות ווילן נישט נאך א נשמה זאל מקורב ווערן צום צדיק; בעט איך דיר, שטאפ צו די אויערן און אנטלויף פון ליצנות און לשון הרע, ווייל עס איז זייער ביטער אז מען הערט ליצנות און לשון הרע אויף צדיקים. חכמינו זכרונם לברכה זאגן (שבת קיט:): "הַמְבַזֶּה תַּלְמִיד חָכָם, אֵין לוֹ רְפוּאָה לְמַכָּתוֹ", ווער עס פארשעמט צדיקים - איז נישטא קיין היילונג פאר זיין קרענק; ווייל די הייליגע חכמים זאגן (בבא בתרא קטז.): "כל שיש לו חולה בתוך ביתו ילך אצל חכם", ווער עס האט א קרענק זאל גיין צום צדיק, "ויבקש עליו רחמים", און ער וועט בעטן ביים אייבערשטן פאר א רפואה; אבער אז מען מאכט חוזק פון צדיקים, מען רעדט אויף צדיקים און אויך אז מען הערט ליצנות אויף צדיקים - בלייבט מען מיט אלע קרענק, מען ווערט פארווארפן.


גיי אין א ווינקל און וויין צום אייבערשטן, טו וואס דער שני למלכות האט געטון ווען מען האט חוזק געמאכט פון אים; אלע האבן אים מדחה געווען, אלע האבן געלאכט און געזאגט: "מען האט דיר א נארישקייט איינגערעדט" (ספורי מעשיות, מעשה א), ער איז געגאנגען אין א זייט און זייער געוויינט; טו דאס, אז מען רעדט צו דיר קעגן צדיקים, מען שפעט פון הייליגן רבי'ן און פון זיינע תלמידים - זאלסטו זיך אויסגיסן דאס הארץ צום באשעפער, זאג: "הייליגער באשעפער איך בין אזוי צעמישט, איך בין אזא רחמנות; פון איין זייט בין איך אזוי ווייט פון דיר, איך האב שוין אזויפיל עבירות געטון, אזויפיל פוגם געווען און יעצט ווען איך האב שוין געטראפן דעם צדיק וואס קען מיך היילן הער איך אזעלכע ליצנות און לשון הרע אז איך הויב אן טראכטן פון אפלאזן דעם רבי'ן, רבונו של עולם ראה מסוכן כמוני, טורף בלב ימים, קוק ווי א גרויסע רחמנות איך בין, איך זינק אין שטורעמישע וואסערן, ראטעווע מיך".


היינט נאכט וועט זיין א שיעור. ליבער ברודער וועק זיך אויף, געדענק די יארן וואס דו האסט געברענט צום אייבערשטן, האסט געברענט צו הערן נאך א ווארט פון רבי'ן, האסט זיך מוסר נפש געווען צו קומען, יעצט ביסטו איינגעזינקען אין א שלאף; וועק זיך אויף, מה לך נרדם, קום קרא אל אלוקיך.


דעם שבת וועל איך זיין אין וויליאמסבורג.


דער אייבערשטער זאל העלפן זאלסט האבן הצלחה אין אלע ענינים.


א כתיבה וחתימה טובה, א גוט געבענטשט יאר.

#5142 - דער אייבערשטער האט אונז ליב
אמונה, הפצה, סיום הש"ס, ברית, תפיסה

בעזרת ה' יתברך - יום ד' פרשת כי תצא, ו' אלול, שנת תשפ"ג לפרט קטן


 


לכבוד ... נרו יאיר


נעכטן איז געווען א ברית ביי הרב יעקב לעזער נרו יאיר, ויקרא שמו בישראל "ישראל בן שרה", אזוי ווי דער הייליגער בעל שם טוב זכותו יגן עלינו.


דער אבי הבן האט מיך מכבד געווען מיט סנדקאות, איך האב אסאך געבעטן פאר אלע וואס דארפן ישועות.


ביים ברית האבן מיר געהאט די זכיה צו הערן דברות קודש פון זיין גרויסן טאטן, הרב רבי יצחק שליט"א, דורך אן הוקאפ. ער האט געזאגט בתוך הדברים מען זאל אריינקוקן די ווערטער פון די פרשת השבוע (דברים כג, ו): "וְלֹא אָבָה ה' אֱלֹקֶיךָ לִשְׁמֹעַ אֶל בִּלְעָם", דער אייבערשטער וויל נישט אויסהערן בלעם, "וַיַּהֲפֹךְ ה' אֱלֹקֶיךָ לְּךָ אֶת הַקְּלָלָה לִבְרָכָה", און דער אייבערשטער האט איבערגעדרייט די קללות צו ברכות, "כִּי אֲהֵבְךָ ה' אֱלֹקֶיךָ", ווייל דער אייבערשטער האט אונז ליב; ער האט געזאגט: "מיר דארפן חזר'ן די ווערטער 'דער אייבערשטער האט אונז ליב', אפילו מיר זענען אראפגעפאלן ביי בלעם, אפילו מיר זענען אין בלאטע, זאל מען וויסן – 'כִּי אֲהֵבְךָ ה' אֱלֹקֶיךָ' דער אייבערשטער האט אונז ליב"; די ווערטער זענען אזוי גוט צו הערן, ווייל דאס איז וואס פעלט; מענטשן גייען ארום צעבראכן, מען ווייסט נישט אז דער אייבערשטער האט אונז ליב.


נעכטן איז געווען א סיום הש"ס פון החתן מרדכי לייב נרו יאיר, ער האט געענדיגט די צווייטע מאל ש"ס, א גוטע הכנה צו זיין חתונה; ער האט חתונה דעם קומענדיגן זונטאג. דער חתן איז א גרויסער מפיץ, ער האט אסאך מפיץ געווען אין די צוויי יאר וואס ער האט געלערנט אין ישיבה, און אויך האט ער מחזק געווען און אריינגעבלאזן א פרישע גייסט צווישן די בחורים, אלע זאלן עוסק זיין אין הפצה; ער גייט צו זיין חתונה מיט א חשבון פון הונדערטער טויזנטער ספרים, קונטרסים, גליונות און נאך - וואס ער האט מזכה געווען נשמות ישראל, אשרי לו! זיי דו אויך מפיץ, האב רחמנות אויף אנדערע; זאלן אלע האבן דעם גוטן לעבן, די זיסע עצות.


איך בין היינט געווען באזוכן אין תפיסה מיט די אינגעלייט אין שטעטל וואס גייען כסדר אין תפיסה מחי' זיין די איינגעשפארטע אידן; וואס זאל איך דיר זאגן, מי כעמך ישראל, אידישע קינדער זענען א טייער פאלק; עס איז נישט פשוט וואס א איד איז. איך בין געווען ביי א בחור וואס זיצט שוין אפאר יאר און עס ווארט אים נאך אסאך יאר, מיר האבן געשמועסט פון אמונה און פון הלכות וואס איז אים שייך אין תפיסה. אמונה ראטעוועט אים, נאר מיט אמונה קען ער אנגיין, נאר מיט אמונה איז ער ביים זינען; ער איז פרייליך, שמייכלט און האט נישט קיין קשיות און טענות אויפן אייבערשטן.


דער אייבערשטער זאל העלפן זאלסט האבן הצלחה אין אלע ענינים.


א כתיבה וחתימה טובה, א גוט געבענטשט יאר.

#5141 - די בכיות פון צדיקים אז די נשים צדקניות זאלן זיך אפשערן די האר
צניעות, שערן די האר

בעזרת ה' יתברך - יום ה' פרשת נצבים וילך, כ"א אלול, שנת תשפ"ג לפרט קטן


 


מרת ... תחי'


דער הייליגער רבי זכותו יגן עלינו פון סאטמער, פלעגט זיך אזוי בעטן אין די הייליגע טעג אז די נשים צדקניות זאלן זיך אפשערן זייער האר און נישט איבערלאזן אפילו אפאר הארלעך.


מיינע עלטערן דערציילן מיר, די בכיות וואס ער פלעגט וויינען ליל כל נדרי און הושענא רבה איז געווען עפעס וואס מען קען נישט איבערגעבן, ווער עס האט דאס נישט געהערט וועט דאס נישט פארשטיין, די ווענט האבן מיט געוויינט; ער האט אויסגעוואשן אלע נשמות וואס זענען דארט געווען, אלע האבן תשובה געטון, אלע האבן זיך מקבל געווען צו גיין בצניעות. דער צדיק איז שוין נסתלק געווארן איבער פערציג יאר צוריק און מען זעט וואס פאר א קדושה ער האט איינגעזייט אין די וועלט, עד היום גייען טויזנטער און צענדליגער טויזנטער אידישע פרויען אנגעטון איידל און באשיידן.


מיר דארפן זוכה זיין צו האבן א צדיק אין אונזער דור וואס זאל אונז אויך אויסוואשן אונזער קאפ, אונזער מח; מיר זאלן נאר וועלן טון די ווילן פונעם אייבערשטן, מיר זאלן זיך עקלען פון די אומות העולם, מיר זאלן נישט וועלן נאכמאכן די גאס, צניעות זאל זיין ביי אונז שיין.


ראש השנה נעמט מען אפיר אלע שיינע מעשים פון א גאנץ יאר און מען לייגט דאס אויפן וואגשאל, דאס וועט אונז אנשרייבן א גוט יאר.


דער אייבערשטער זאל העלפן איר זאלט האבן הצלחה אין אלע ענינים.


א כתיבה וחתימה טובה, א גוט געבענטשט יאר.

#5140 - קיינער קען נישט שלעכטס טון, מען קען נאר אנשרעקן
שידוכים, צדיקים

בעזרת ה' יתברך - יום ג' פרשת נצבים וילך, י"ט אלול, שנת תשפ"ג לפרט קטן


 


לכבוד ... נרו יאיר


זיי מחזק דיין ווייב זי זאל ווייטער טון גוטע זאכן, זי זאל רחמנות האבן אויף אידישע טעכטער; זיי העלפן מיט שידוכים און זיי אנגרייטן חתונה צו האבן. עס איז נישטא קיין גרעסערע מצוה פון דעם, בפרט די קינדער וואס קומען פון צעטיילטע שטיבער, די צעריסענע קינדער וואס זענען אזוי פארוואגלט און קיינער פארעט זיך נישט מיט זיי.


זיי מחזק דיין ווייב זאל נישט מורא האבן פון קיינעם; קיינער קען איר נישט שלעכטס טון, מען קען נאר אנשרעקן; מער פון דעם קען מען נישט טון, און דאס וואס איר טראכט איר ווילט נישט זיך פארטשעפען מיטן סמ"ך מ"ם, איר זאגט 'מילא די צדיקים - זיי האבן געהאט די כוחות דערפאר, אבער איר האט מורא אז עס וועט אייך שאטן'; וויסן זאלט איר, אז מען איז צוגעבינדן צו צדיקים, מען איז מקושר צום רבי'ן - האט מען די כוחות און עס שאדט נישט.


זיי איר מחזק זי זאל ווייטער טון איר הייליגע ארבעט.


א כתיבה וחתימה טובה, א גוט געבענטשט יאר.

#5139 - שווער צו בלייבן אליין ראש השנה, אבער עס לוינט
חיזוק פאר פרויען, אומאן

בעזרת ה' יתברך - יום ד' פרשת נצבים וילך, כ' אלול, שנת תשפ"ג לפרט קטן


מרת ... תחי'


וואויל איז אייך אז איר שיקט אייער מאן צום הייליגן רבי'ן אויף ראש השנה, דער אייבערשטער וועט העלפן ער וועט אהיימברענגען ישועות און רפואות.


עס איז טאקע שווער צו בלייבן אליין אין שטוב וכו', אבער עס לוינט.


דער אייבערשטער זאל העלפן איר זאלט האבן הצלחה אין אלע ענינים.


א כתיבה וחתימה טובה, א גוט געבענטשט יאר.

#5138 - אפשווייגן אויף א בזיון, זויבערט אויס דעם מענטש
תשובה, בזיונות, אומאן, חודש אלול

בעזרת ה' יתברך - יום ד' פרשת כי תבא לאומאן, י"ג אלול, שנת תשפ"ג לפרט קטן


 


לכבוד ... נרו יאיר


איך בין אזוי פרייליך אז מיר פארן שוין קיין אומאן, מיר פארן איינאיינעם אלע משפחות מיט אלע קינדער צום רבי'ן אויף ראש השנה; עס איז שווער פאר יעדן איינעם, דאך צעברעכט מען אלע שוועריקייטן.


געדענק, די סוד כוונת אלול איז "יִּשְׁמַע בִּזְיוֹנוֹ, יִדֹּם וְיִשְׁתֹּק", שווייג אפ אויף דיינע בזיונות; נישטא נאך א זאך וואס זאל אויסזויבערן דעם מענטש - ווי אפשווייגן אויף א בזיון. געלויבט דעם אייבערשטן איך האב יעדן טאג לכל הפחות איין בזיון, אויב נישט מער, און אז מען איז זוכה מען שווייגט אפ, מען ענטפערט נישט, מען גייט ווייטער אן מיט עבודות השם - איז מען זוכה צו תשובה, צו בחינת אקיה, צו בחינת כבוד אלוקי צו כ', כתר (עיין לקוטי מוהר"ן חלק א', סימן ו).


דער אייבערשטער זאל העלפן זאלסט האבן הצלחה אין אלע ענינים.


א כתיבה וחתימה טובה, א גוט געבענטשט יאר.

#5137 - איך פרעג נישט קיין קשיות, דערפאר האב איך אריכות ימים
אמונה, אומאן, נסיונות, קשיות

בעזרת ה' יתברך - יום ד' פרשת כי תבא לאומאן, י"ג אלול, שנת תשפ"ג לפרט קטן


 


לכבוד ... נרו יאיר


אט אט פארט מען שוין צום רבי'ן קיין אומאן, דארט וועלן מיר קענען אראפלייגן די שווערע פעקלעך.


בזה העולם פרובירט מען אויס יעדן איינעם, יעדער איינער גייט אריבער שווערע ביטערע נסיונות, און אז מען דערהאלט זיך, מען האט נישט קיין קשיות און קיין תרעומות אויפן אייבערשטן - דאס איז די שיינקייט.


טייערער ברודער, דראפע זיך און דערהאלט זיך, האב נישט קיין קשיות אויפן אייבערשטן; וואס ווייסטו וואס דו דארפסט מתקן זיין פון דעם גלגול און פון פריערדיגע...


דער הייליגער צדיק רבי מרדכי'לע מנעשכיז זכותו יגן עלינו פלעגט זאגן: "איך פרעג נישט קיין קשיות, דערפאר האב איך אריכות ימים; ווייל דער וואס האט קשיות און וויל פארשטיין דרכי המקום ברוך הוא - רופט מען ארויף אויבן, דארט איז אלעס קלאר".


דראפע זיך און דערהאלט זיך.


דער אייבערשטער זאל העלפן זאלסט האבן הצלחה אין אלע ענינים.


א כתיבה וחתימה טובה, א גוט געבענטשט יאר.

#5136 - ביי א ניחום אבלים, רעדט מען נאר פון די גוטע זאכן וואס בלייבט
נקודות טובות, ניחום אבלים

בעזרת ה' יתברך - יום ב' פרשת כי תבא לאומאן, י"א אלול, שנת תשפ"ג לפרט קטן


 


לכבוד ... נרו יאיר


חסדי השם יתברך דער זומער איז אריבער אזוי שיין, מיר זענען נעכטן נאכט אהיים געפארן; עס איז געבליבן צוויי וואכן צו די נסיעה צום הייליגן רבי'ן.


נעכטן בין איך געווען מנחם אבל זיין משפחת פיש, זיי זיצן שבעה אין שטעטל נאך זייער ברודער יואל משה יצחק עליו השלום. וואס זאל איך דיר זאגן, איך בין פונדאסניי נאכאמאל איבערצייגט וואס מוהרא"ש פלעגט אלץ זאגן, מיר זאלן זיך צוהערן וואס מען רעדט ביי א ניחום אבלים, מען רעדט פונעם נפטר'ס גוטע מעשים, פון זיין תורה ותפילה, פון זיין תמימות ופשיטות.


נעכטן ביים זיצן מיט די משפחה האב איך געהערט אזעלכע שיינע זאכן אויף אים, ווי ער האט יעדן טאג געלערנט אור החיים הקדוש, ער איז געווען זייער צוגעקלעבט צו דעם הייליגן צדיק. אויך האט מען דערציילט אז ער האט אלץ מקפיד געווען אויף מקוה און אויף דאווענען, ער האט קיינמאל נישט גערעדט מיט די תפילין און ער איז אלץ געווען מיט אמונה. איך בין זייער נתעורר געווארן, אז נאר דאס בלייבט, נאר די גוטע זאכן וואס מען טוט, וואס מען כאפט אריין - נאר דאס בלייבט; קיינער האט נישט גערעדט וויפיל הייזער ער האט איבערגעלאזט און וועגן זיין ביזנעס, מען האט גערעדט נאר זאכן וואס איז חשוב.


דעריבער בעט איך דיר מיין טייערער ברודער, וועק זיך אויף און לויף אין שול דאווענען. טאנץ אריין אין מקוה, כאפ א משניות, א חומש, א תהילים און כאפ אריין גוטע זאכן.


איך האב יעצט אינדערפרי א ברית אין ישיבה און באלד איז דא א חתונה אין ישיבה; איך קען נישט מאריך זיין, איך וועל דיר נאך שרייבן.


דער אייבערשטער זאל העלפן זאלסט האבן הצלחה אין אלע ענינים.


א כתיבה וחתימה טובה, א גוט געבענטשט יאר.

#5135 - וואס איז תשובה?
אמונה, תשובה, בזיונות, כעס, קשיות, התבודדות

בעזרת ה' יתברך - יום ה' פרשת נצבים וילך, כ"א אלול, שנת תשפ"ג לפרט קטן


לכבוד ... נרו יאיר


וואס איז תשובה? תשובה איז זיך צוריקקערן צום אייבערשטן, נישט זיין בייז אויפן אייבערשטן, מקבל זיין אלעס וואס דער אייבערשטער טוט און דאס אננעמען מיט ליבשאפט; דאס איז די גרויסקייט פון א צדיק, ער האט קיינמאל נישט קיין טענות און קיין תרעומות אויפן אייבערשטן.


סוד כוונת אלול איז: "יִּשְׁמַע בִּזְיוֹנוֹ, יִדּם וְיִשְׁתֹּק" (לקוטי מוהר"ן חלק א', סימן ו), ווען מען שווייגט אפ, מען נעמט אן אלעס באהבה; צי איז עס א שאדן אדער א בזיון, מען שווייגט אפ - איז מען זוכה צו כתר, צו די העכסטע מדריגה.


ווער נישט בכעס, קריג זיך נישט מיט קיינעם, גיי שריי צום אייבערשטן; זוך א ווינקל און וויין זיך אויס, בעט דעם אייבערשטן: "הייליגער באשעפער, ראטעווע מיך פונעם יצר הרע וואס וויל מיך אויסרייסן פון די וועלט און יענע וועלט, העלף מיר איך זאל זיך נישט אויפרעגן און זיך נישט קריגן מיט קיינעם; וואס ווער איך אזוי שנעל אויפגערעגט? וואס פארליר איך זיך אויף מיין ווייב און קינדער? וואס קריג איך זיך מיט דעם און מיט יענעם? וואס איז מיט מיר?"


דער אייבערשטער זאל העלפן זאלסט האבן הצלחה אין אלע ענינים.


א כתיבה וחתימה טובה, א גוט געבענטשט יאר.

#5134 - די ביליאנען מלאכים פון אייער צניעות, וועלן טענה'ען פאר אייך
צניעות, נקודות טובות

בעזרת ה' יתברך - יום ד' פרשת נצבים וילך, כ' אלול, שנת תשפ"ג לפרט קטן


מרת ... תחי'


איר קענט זיך נישט פארשטעלן וואס פאר א זכותים איר האט, וויפיל מיליאנען מלאכים זענען באשאפן געווארן די יאר אליינס פון אייער צניעות, פון אייער באשיידנקייט; די אלע ביליאנען מלאכים וועלן שטיין ביים כסא הכבוד און טענה'ען פאר אייך און פאר אייערע דורות.


דער אייבערשטער זאל העלפן איר זאלט האבן הצלחה אין אלע ענינים.


א כתיבה וחתימה טובה, א גוט געבענטשט יאר.

#5133 - וואס טוט מען ווען די ווייב לאזט נישט פארן קיין אומאן?
שמחה, שלום בית, גט

בעזרת ה' יתברך - יום ג' פרשת נצבים וילך, י"ט אלול, שנת תשפ"ג לפרט קטן


 


לכבוד ... נרו יאיר


רייס נישט איין מיט דיין ווייב; אז זי סטראשעט מיט א גימל טית - זאלסטו זיך מיט איר נישט קריגן. רעד צו איר שיין, זאג איר ווייכערהייט: "מיין ליבער ווייב, וואס ווילסטו פון מיר? פארוואס רודפ'סטו מיך, פארוואס זענען דיר די שכנים מער ווערד ווי מיר? פארוואס זענען די שוועגערינס וואס לאכן און שפעטן - מער חשוב פאר דיר ווי מיר? איך וויל פאלגן דעם הייליגן רבי'ן וואס געבט מיר חיות און לעבן, איך וויל טון וואס איז גוט פאר מיר און פאר דיר"; רעד צו איר שיין און ווייך און חס ושלום איר וויי טון, חס ושלום רעדן צו איר שטעכעדיג.


מאך זיך פרייליך, מאך איר פרייליך און מאך די גאנצע שטוב פרייליך. דער הייליגער רבי זאגט (לקוטי מוהר"ן חלק ב', סימן כד): "מִצְוָה גְּדוֹלָה לִהְיוֹת בְּשִֹמְחָה תָּמִיד", עס איז א גרויסע מצוה צו זיין שטענדיג פרייליך, "וּלְהִתְגַּבֵּר לְהַרְחִיק הָעַצְבוּת וְהַמָּרָה שְׁחֹרָה בְּכָל כֹּחוֹ", און אוועק נעמען פון זיך די עצבות און מרה שחורה מיט אלע כוחות. "וְכָל הַחוֹלַאַת הַבָּאִין עַל הָאָדָם, כֻּלָּם בָּאִין רַק מִקִּלְקוּל הַשִֹֹּמְחָה", אלע מחלות און קרענק וואס קומען אויפן מענטש קומט נאר צוליב עצבות און מרה שחורה. און דער רבי זאגט ווייטער: "וְגַם חַכְמֵי הָרוֹפְאִים הֶאֱרִיכוּ בָּזֶה, שֶׁכָּל הַחוֹלַאַת עַל יְדֵי מָרָה שְׁחֹרָה וְעַצְבוּת, וְהַשִֹֹּמְחָה הוּא רְפוּאָה גְּדוֹלָה", אויך די דאקטורים זענען מודה אז אלע פראבלעמען און קרענק קומען פון נישט זיין פרייליך, און שמחה איז א רפואה פאר אלע קרענק; ווען א מענטש איז פרייליך נעמט ער אוועק פון זיך אלע צרות און יסורים.


דער אייבערשטער זאל העלפן זאלסט האבן הצלחה אין אלע ענינים.


א כתיבה וחתימה טובה, א גוט געבענטשט יאר.

#5132 - וויין ביים ציון געראטעוועט צו ווערן פונעם ברענענדיגן יצר הרע
תפילה והתבודדות, עבירות, אומאן, תאוות

בעזרת ה' יתברך - יום ג' פרשת נצבים וילך, י"ט אלול, שנת תשפ"ג לפרט קטן


לכבוד ... נרו יאיר


עס איז געווען איינער פון אנשי שלומינו, משה אלי'. אין אנהויב ווען ער איז מקורב געווארן - איז ער געווען זייער ווייט, ער איז געלעגן אין ניאוף, אין אריך אנפין דקליפה (עיין לקוטי מוהר"ן חלק א, סימן רמב). יעדע מאל ווען ער איז געקומען צום ציון האט ער אזוי געוויינט ביים ציון ביז דער ערד פון ציון איז נאס געווארן פון זיינע טרערן, ער האט זיך אויסגעגאסן זיין הארץ צום אייבערשטן, ער האט געשריגן: "הייליגער באשעפער, ראטעווע מיך פון די פייער פון ניאוף, פון די שבעים מדורין, כלליות התאות, כלליות שבעים אומות, פון תאות ניאוף רחמנא לצלן", און פון אזויפיל וויינען איז ער ארויסגעקראכן פון זיינע תאוות. הגם אין אנהויב האבן אים אנשי שלומינו מרחק געווען, אבער ער האט אויף קיינעם נישט געקוקט, ער איז ווייטער געקומען צום ציון און געוויינט דארט, ביז ער האט זוכה געווען זיך אויסצולייטערן.


פארשטיי וואס דו האסט צו טון די וואך וואס דו וועסט זיין אין אומאן; זאלסט גיין נאכאמאל און נאכאמאל צום ציון און וויינען צום אייבערשטן ער זאל דיך ראטעווען פון די פייער פון ניאוף.


דער אייבערשטער זאל העלפן זאלסט האבן הצלחה אין אלע ענינים.


א כתיבה וחתימה טובה, א גוט געבענטשט יאר.

#5131 - קום צום רבי'ן מיט די זעלבע אמונה ווי די פריערדיגע יארן
בחור, שידוכים, אמונה, אומאן, קשיות

בעזרת ה' יתברך - יום ה' פרשת כי תבא לאומאן, י"ד אלול, שנת תשפ"ג לפרט קטן


 


טייערער ליבער ... נרו יאיר, תלמיד ישיבת תפארת התורה


דראפע זיך, איך בעט דיר זייער – דערהאלט זיך; איך ווייס עס איז דיר ביטער שווער, דו ווארטסט שוין אזוי לאנג אויף דיין שידוך, עס איז דיר פינסטער, עס זעט אויס ווי דו וועסט שוין נישט טרעפן דיין שידוך, דאך בעט איך דיר ליבער ברודער, זיי זיך נישט מייאש, בלייב מיט אמונה, בלייב מיט אמונת חכמים, ובזכות האמונה וועסטו זען בקרוב דיין ישועה.


מיר פארן קיין אומאן, איך בעט דיר, קום צום רבי'ן מיט די זעלבע אמונה ווי די פריערדיגע יארן, לאז זיך נישט פונעם סמ"ך מ"ם וואס מאכט דיך טראכטן: 'וואס אומאן? ווען אומאן?' שוין צען יאר וואס דו פארסט יעדע ראש השנה און יעדע יאר מיינסטו אז יעצט גייסטו שוין א חתן ווערן, און נאכאלץ ביסטו עלנד, אזוי אליין, 'מן הסתם די יאר וועט זיין די זעלבע'... צא טמא! פארטרייב די טריפה'נע מחשבות, גלייב באמונה שלימה אז דער אייבערשטער מאכט נאר גוטס פאר דיר און דו וועסט יעצט שוין טרעפן דיין שידוך.


זיי זיך מקבל מיט אן ערנסטע קבלה אז דו וועסט נישט אפזאגן קיין שום שידוך, און אז עס איז נישט באשערט – זאל מען עס אפזאגן פון די אנדערע צד.


איך האב דיך זייער ליב.

#5130 - מען נעמט דיך נישט אן אלס מלמד, ווייל דו ביסט א ברסלב'ער
חסידות ברסלב, פרנסה, חיזוק פאר מלמדים

בעזרת ה' יתברך - יום א' פרשת כי תבא לאומאן, י' אלול, שנת תשפ"ג לפרט קטן


 


לכבוד ... נרו יאיר, לינדען


איך האב ערהאלטן דיין בריוו.


עס זאל דיר נישט באנק טון אז מען האט דיך אפגעזאגט פון זיין א מלמד, זיי האבן אויפגענומען א נייעם מנהל וואס האט נישט ליב ברסלב'ער חסידים. ער האט מיך אויך ארויסגעווארפן פון מיין מלמדות צוליב ברסלב, דאנק דעם אייבערשטן אז מען נעמט דיך נישט אן אלס מלמד צוליב דעם אז דו ביסט א ברסלב'ער.


א איד איז אמאל געקומען צום הייליגן חפץ חיים זכותו יגן עלינו און זייער געוויינט: "רבי, מיין קו - מיין פרנסה געבער - איז מיר געשטארבן"; דער איד האט פארמאגט א קו וועלכע ער פלעגט מעלקן און פארקויפן די מילך, פון דעם האט ער געהאט פרנסה. איין צופרי קומט ער אריין אין שטאל און טרעפט זיין קו טויט און ער איז זייער באזארגט וואס גייט זיין ווייטער; דער חפץ חיים האט אים געוואלט בארואיגן, אבער דער איד וויינט און שרייט אז ער גייט שוין שטארבן פאר הונגער ווייל ער האט מער נישט קיין פרנסה, זאגט אים דער חפץ חיים זכרונו לברכה: "דיין פרנסה געבער איז דער אייבערשטער, און ער וועט דיר ווייטער געבן פרנסה; חס ושלום צו טראכטן אז דיין פרנסה איז געקומען פון א קו, נאר די וועג ווי אזוי דו האסט געהאט פרנסה איז געווען דורך די קו און יעצט וועט קומען דיין פרנסה דורך אן אנדערע וועג".


האב נישט מורא, וועסט האבן פרנסה, רעד זיך נישט איין פאר איין מינוט אז דיין פרנסה קומט פון זיין א מלמד ביי זיי, בפרט יעצט ווען דער מנהל דארף אליינס רחמי שמים, פארלאז זיך אויפן אייבערשטן.


דער אייבערשטער זאל העלפן זאלסט האבן הצלחה אין אלע ענינים.


א כתיבה וחתימה טובה, א גוט געבענטשט יאר.

#5129 - קומען קיין אומאן אויף ראש השנה, אבער נאר מיט שלום בית
שלום בית, סבלנות, אומאן

בעזרת ה' יתברך - יום ד' פרשת נצבים וילך, כ' אלול, שנת תשפ"ג לפרט קטן


 


לכבוד ... נרו יאיר


געב אכטונג אויף דיין שלום בית, אז דיין ווייב לאזט דיך נישט גיין קיין אומאן - זאלסטו רעדן מיט איר שיין; חס ושלום נישט וויי טון, חס ושלום שטעכן מיט ווערטער אדער פארשעמען. דער רבי האט געהייסן קומען קיין אומאן אויף ראש השנה אבער נאר מיט שלום בית, אן שלום בית פארלירט מען אלעס.


דער הייליגער רבי נתן האט געזאגט: "שלום בית איז זייער זייער וויכטיג, ווייל ווער עס האט שלום בית האט אנדערע מוחין". רבי נתן האט דערציילט, ווען ער איז מקורב געווארן צום רבי'ן און ער האט נישט געהאט קיין געלט צו קענען פארן צום רבי'ן, האבן אים חברים צוגערעדט ער זאל פארקויפן זיין ווייב'ס טיכל. דאס איז געווען ווערד אסאך געלט, עס האט געהאט אריינגענייט אין זיך שיינע טייערע שטיינער וכו', און אזוי וועט ער האבן געלט צו פארן צום רבי'ן. אבער רבי נתן האט פארשטאנען אז אויב ער וועט דאס טון - וועט דאס ערגער מאכן די מצב אין שטוב און ער האט זיך נישט צוגעהערט צו די חבירים.


שפעטער פלעגט רבי נתן דאנקען דעם אייבערשטן אויף דעם וואס ער האט נישט געפאלגט די חבירים, ער האט נישט וויי געטון זיין ווייב; ער האט געזאגט: "וואלט איך ווען פארקויפט איר טיכל וואלט געווען נאכדעם א גט - וואלט איך נישט געקענט מקבל זיין פון רבי'ן"; ווייל דעם רבינ'ס ליכטיגקייט קען מען נאר מקבל זיין מיט א ריינעם מח, מיט א הייליגע מח, און דאס גייט נאר אז מען איז אן אדם השלם.


זיי זיך נישט מייאש, מיט תפילה און סבלנות וועסטו אנקומען.


דער אייבערשטער זאל העלפן זאלסט האבן הצלחה אין אלע ענינים.


א כתיבה וחתימה טובה, א גוט געבענטשט יאר.

#5128 - זיין פרייליך אפילו ווען מען איז גוט צעבראכן
שמחה, התחזקות, הפצה, צדקה

בעזרת ה' יתברך - יום ה' פרשת כי תבא לאומאן, י"ד אלול, שנת תשפ"ג לפרט קטן


 


טייערער חבר, טייערער מחותן


וואס מיינסטו, איך בין געמאכט פון אייזן? איך בין נישט קיין מענטש? אוי ווי צעבראכן איך בין, איך שפיל דעם שפיל פון מוהרא"ש, וואס האט אונז אויסגעלערנט צו זיין פרייליך אפילו מען איז גוט צעבראכן. מוהרא"ש האט אלץ געהאט א שמייכל, אלץ געווען מיט א ליכטיגע פנים, אבער אין אפיס פריוואט פלעגט ער אזוי וויינען... מען פלעגט קענען ארויסהערן אזעלכע בכיות... בבחינת (ירמי' יג, יז): "בְּמִסְתָּרִים תִּבְכֶּה נַפְשִׁי מִפְּנֵי גֵוָה", וואס שטייט ביים אייבערשטן, ווי כביכול ער וויינט אין באהעלטעניש, "בבתי גואי", אבער "בבתי בראי" – איז (דברי הימים א טז-כז): "עֹז וְחֶדְוָה בִּמְקֹמוֹ" (חגיגה ה:).


איך בין אויך גוט צעבראכן, אבער דאס איז נישט וואס מען מעג ווייזן פאר אנדערע, דעריבער בעט איך דיר מיין ליבער חבר, מיין ליבער מחותן, גיי אן ביתר שאת וביתר עוז; גיי נאך געלט פאר די ישיבה, האלט אן די דריי זאכן: גיין נאך געלט פאר די מוסדות, קומען אין ישיבה מחזק זיין די בחורים, טאקע זיין מנהל, נישט נאר דעם טיטול און אויך מאכן חיזוק יומי וכו'.


איך פריי זיך זייער צו זיין א מחותן מיט דיר.

#5127 - א שאד זיך אפצוקילן פון א חבורה וואס מען לערנט אמונה מיט יראת שמים
תפילות אויף אידיש, היכל הקודש, לשון הרע, התבודדות

בעזרת ה' יתברך - יום ה' פרשת כי תבא לאומאן, י"ד אלול, שנת תשפ"ג לפרט קטן


 


טייערער ... נרו יאיר


מיין הארץ שפירט אז דו האסט עפעס שלעכטס אויף מיר, מן הסתם האסטו מקבל געווען לשון הרע. עס איז א שאד זאלסט זיך אפקילן פון אזא חבורה וואס מען לערנט אמונה מיט יראת שמים, א שאד צו פארלירן אזויפיל גוטס, אזויפיל נצחיות.


על כל פנים, די עצה פון התבודדות – דאס לאז נישט אפ; גיי התבודדות און שריי: "רבונו של עולם, העלף מיר, פיר מיך אויפן אמת'ן וועג, ווי קען איך וויסן אויב איך נאר זיך, העלף מיר איך זאל זיך נישט אפנארן, העלף מיר איך זאל נישט פארפירט ווערן, הורינו ה' דרכך, אהלך באמתך".


ליבער ברודער, איך בין גארנישט בייז אויף דיר, אדרבה, איך בעט יעדן טאג פאר דיר און פאר דיין הצלחה, אויך בעט איך פאר מיר, איך זאל זיך נישט נארן, איך זאל זיך נישט פארפירן און זיך זאל קיינעם נישט פארפירן, איך ווארט אויף ישועת ה'.

#5126 - ארויסהעלפן מיט די חתונות אין ישיבה
ישיבה, חתונה

בעזרת ה' יתברך - יום א' פרשת כי תבא לאומאן, י' אלול, שנת תשפ"ג לפרט קטן


 


מרת ... תחי'


מארגן וועט זיין א חתונה אין ישיבה, אויך מיטוואך; איך וויל בעטן אלע וואס קענען ארויסהעלפן מיט מאכן עסן וכדומה - זאלן זיך מעלדן צו מרת ... תחי'; עס איז א גרויסע זאך אנטייל צו נעמען אין די גרויסע מצוה.


נאר מיט די הילף פון אנשי שלומינו וועלן מיר קענען ווייטער אנגיין מיט חתונות אין ישיבה, מיר האלטן שוין קרוב צו פופציג חתונות; שטעלט אייך פאר, פופציג חתונות איז הונדערט מחותנים; הונדערט משפחות האבן שוין חתונה געמאכט בחינם, און נאר מיט די הילף פון אנשי שלומינו; איינער מאכט א קעיק, א צווייטער א סאלאט, א דריטער אביסל פלייש און קוגל און מען קען חתונה מאכן אן חובות.


איך דאנק אייך אלע פארן מיר העלפן טון און אויספירן מוהרא"ש'ס ווילן.


א כתיבה וחתימה טובה, א גוט געבענטשט יאר.