בריוון פונעם ראש ישיבה שליט"א

#4463 - לייג תפילין איידער דו גייסט אין ארבעט
פרנסה, בית המדרש, דאווענען, תפלין

בעזרת ה' יתברך


ערב שבת קודש פרשת יתרו, ל"ג שובבי"ם, י"ט שבט, שנת תשפ"ג לפ"ק


 


לכבוד ... נרו יאיר


איך האב ערהאלטן דיין בריוו.


איך בין אזוי פרייליך צו הערן אז דו שטארקסט זיך און דו לייגסט תפילין יעדן טאג; וויל איך דיר יעצט בעטן, פון היינט און ווייטער זאלסטו לייגן תפילין איידער דו גייסט אין ארבעט. גיי אין שול, לייג טלית ותפילין און דאווען שחרית; דאס וועט דיר ברענגען פרנסה בשפע, דו וועסט זיין באשיצט פונעם אייבערשטן.


דער אייבערשטער זאל העלפן זאלסט האבן הצלחה אין אלע ענינים.

#4462 - די יונגע יארן איז די שענסטע צייט פון לעבן
תפילה והתבודדות, לימוד התורה, יונגע יארן

בעזרת ה' יתברך


יום ד' פרשת משפטים, ל"ח שובבי"ם, כ"ד שבט, שנת תשפ"ג לפרט קטן


 


לכבוד ... נרו יאיר, ירושלים


איך פריי זיך זייער אז דו קומסט יעדן טאג צום שיעור גמרא. דער מגיד שיעור זאגט מיר אז דו לערנסט גוט און דו פירסט זיך מיט יראת שמים און גוטע מידות.


נוץ אויס דיינע יונגע יארן מיט לערנען תורה. חכמינו זכרונם לברכה זאגן (שבת קנד.): "יַנְקוּתָא", די יונגע יארן איז די שענסטע צייט פון לעבן, עס איז "כְּלִילָא דְוַרְדָא".


אויך זאלסטו זיך טרעפן יעדן טאג א שטילע פלאץ וואו קיינער איז נישט דארט און זיך אויסשמועסן מיטן אייבערשטן אויף די אייגענע שפראך, אויף אידיש. דערצייל דעם אייבערשטן און שמועס מיט אים. בעט אים דו זאלסט זיין אן ערליכער איד, דו זאלסט נישט פאלגן דעם יצר הרע נאר פאלגן דעם יצר טוב.


געב א גרוס דיין טאטע.


דער אייבערשטער זאל העלפן זאלסט האבן הצלחה אין אלע ענינים.


 

#4461 - א מלמד דארף קענען האלטן א כיתה אן שרייען און ארויסשיקן
חינוך הילדים, מלמדים

בעזרת ה' יתברך


יום ד' פרשת משפטים, ל"ח שובבי"ם, כ"ד שבט, שנת תשפ"ג לפרט קטן


 


לכבוד מיין טייערער ליבער ... נרו יאיר, מלמד אין שטעטל


איך האב ערהאלטן דיין בריוו.


איך פריי זיך זייער צו הערן פון דיר די גוטע גרוסן פון חדר; זאלסט זיין געבענטשט מיט אלע ברכות פארן זיך אזוי אוועקגעבן פאר די חדר.


בנוגע א מנהל; איך האף דו וועסט קענען אנציען נאך אפאר וואכן אן א מנהל, ווייל מיטן אייבערשטנ'ס הילף הייסט עס יעצט אז ר' מרדכי נרו יאיר ציט זיך צום שטעטל אויף יום טוב שבועות. ער וועט ענק העלפן מיט אלעס, ער וועט צוגעבן צום חדר אלעס זאל זיין ווי עס דארף צו זיין. יעצט איז דא נאך זעקס וואכן ביז יום טוב פסח און נאך פינף וואכן צווישן פסח און שבועות; איך האף צום אייבערשטן איר זאלט זיך קענען געבן אן עצה.


בנוגע דער מלמד ... נרו יאיר; איך האף אז ער זאל זיך אויסלערנען ווי צו האלטן א כיתה, אויב וועט ער עס אויפכאפן, ווי מען שטעלט אוועק א גוטע דרך ארץ איז גוט, אז נישט - וועל איך דארפן אריינברענגען א נייעם מלמד. הלואי זאל ער דאס אויפכאפן, ווייל ער האט אלע מעלות פון זיין א מלמד; א גוטע ווייכע הארץ, א ירא שמים און אן ערנסטער, נאר די איין זאך; ער דארף וויסן צו זיין שטארק ביי זיך אז קינדער דארפן פאלגן א רבי, און אן שרייען, אן ארויסשיקן פון כיתה - דארף מען דאס קענען באווייזן.


שטארק זיך און שטארק די אנדערע מלמדים, און זע עס זאל זיין א פאזעטיווע לופט צווישן די מלמדים, א פרייליכע אטמאספער.


דער אייבערשטער זאל העלפן זאלסט האבן הצלחה אין אלע ענינים.


 

#4460 - מען צעברעכט נישט קיין שטוב, זאל זיין וואס זאל זיין
שלום בית, חסידות

בעזרת ה' יתברך


יום ד' פרשת משפטים, ל"ח שובבי"ם, כ"ד שבט, שנת תשפ"ג לפרט קטן


 


לכבוד מיין טייערער ... נרו יאיר, גבאי בית המדרש היכל הקודש בראכפעלד


איך האב ערהאלטן דיין בריוו.


איך פארשטיי נישט, וואס איז די מעשה? זיין ווייב איז אוועק פון אים, אים איבערגעלאזט מיט אלע קינדער - פארוואס? ווייל ער וויל נישט זיין א ... חסיד?! זאל ער צוריקגיין צו די חסידות, אבי זי זאל צוריקקומען; געוואלד און געשריגן, מען צעברעכט נישט קיין שטוב, זאל זיין וואס זאל זיין.


אויב די מעשה איז אזוי ווי איך פארשטיי - זאלסטו אים מחזק זיין ער זאל יא צוריק גיין צו זיין אלטע חסידות אז זיין ווייב זאל צוריקקומען; געוואלד און געשריגן, די קינדער וועלן דאך אלע ליידן! מען טאר דאס נישט טון.


זיי אים מחזק, לערן אים דעם רבינ'ס לימוד אז שלום בית איז נישט קיין קינדער שפיל, און אז די ווייב דארף מען מכבד זיין, די ווייב דארף מען העלפן; זע צו ראטעווען זיין שטוב.


געב א גרוס פאר דעם גבאי שלמה חיים נרו יאיר.


דער אייבערשטער זאל העלפן זאלסט האבן הצלחה אין אלע ענינים.


 

#4459 - וויפיל דארף א מאמע דאווענען?
צניעות, שלום בית, חיזוק פאר פרויען, הפצה

בעזרת ה' יתברך


יום ה' פרשת משפטים, ל"ט שובבי"ם, כ"ה שבט, שנת תשפ"ג לפרט קטן


מרת ... תחי', לעיקוואד


איך האב ערהאלטן אייער בריוו.


איך פריי זיך זייער צו הערן אז איר לעבט א גוטע לעבן מיט די עצות פון רבי'ן און אז איר האט א גוטע שלום בית. מיטן רבינ'ס עצות איז דאס לעבן איין שטיק זיסקייט און איין שטיק גן עדן; ווי נאר מען נעמט אריין אמונה אין זיך ווערט ליכטיג, אלעס איז גוט.


בנוגע דאווענען און זאגן תהלים וכו'; מאמעס וואס זענען פארנומען מיט די קינדער - זענען יוצא דאס דאווענען מיט ברכת השחר, ברכת התורה און קריאת שמע, און ווען מען האט צייט אינמיטן טאג זאגט מען תהילים, אזוי אויך דארף מען מקפיד זיין אויף קריאת שמע שעל המטה.


בנוגע וכו'; עס ווענדט זיך וואו, אין שלאף שטוב איז איין זאך און אין שטוב איז אן אנדערע זאך, אין שטוב דארף מען גיין אנגעטון איידל. דער רבי זאגט (ספר המדות אות בנים, סימן ט): "צְנִיעוּת שֶׁבָּאִשָּׁה מְזַכָּה לָהּ לְבָנִים הֲגוּנִים", אז א פרוי געבט אכטונג אויף צניעות, וועט זי זוכה זיין צו גוטע קינדער.


זייט מחזק אייער מאן ער זאל גיין הפצה נישט אויף אייער צייט.


דער אייבערשטער זאל העלפן איר זאלט האבן הצלחה אין אלע ענינים.

#4458 - בזכות זיך אפשערן די האר, זאלן איר זוכה זיין צו אלע ברכות
חיזוק פאר פרויען, שערן די האר

בעזרת ה' יתברך


יום ה' פרשת משפטים, ל"ט שובבי"ם, כ"ה שבט, שנת תשפ"ג לפרט קטן


 


לכבוד ... נרו יאיר, ירושלים


איך האב ערהאלטן דיין בריוו.


האסט מיך ממש מחי' געווען מיט די בריוו.


דער אייבערשטער זאל העלפן בזכות די הייליגע זאך וואס דיין ווייב האט געטון, זי האט זיך אפגעשוירן אירע האר - זאלן ענק זוכה זיין צו קינדער צדיקים און צו אלע ברכות און הבטחות וואס דער הייליגער זוהר זאגט.


דא האסטו א בריוו פאר דיין ווייב:


מרת ... תחי', ירושלים


די הייליגע צדיקים פון די פריערדיגע דורות פלעגן צוזאגן גרויסע ישועות פאר די פרויען וואס האבן זיך אונטערגענומען די גרויסע זאך פון זיך אפשערן די האר; וואונטש איך אייך: "דער אייבערשטער זאל אייך בענטשן מיט אלע גוטע ברכות בזכות וואס איר האט זיך אפגעשוירן די האר; איר וועט זוכה זיין צו ערליכע דורות, קינדער צדיקים".


דער אייבערשטער זאל העלפן איר זאלט האבן הצלחה אין אלע ענינים.

#4457 - טו אלעס אין דער וועלט צוריק צו גיין צו דיין ווייב
שלום בית, חסידות ברסלב, מורה דרך, חסידות

בעזרת ה' יתברך


יום ה' פרשת משפטים, ל"ט שובבי"ם, כ"ה שבט, שנת תשפ"ג לפרט קטן


 


לכבוד ... נרו יאיר


איך האב ערהאלטן דיין בריוו.


איך בעט דיר זייער, טו אלעס אין דער וועלט צוריק צו גיין צו דיין ווייב. עס איז בכלל נישט אינטערעסאנט ווער עס איז גערעכט, דו וועסט גארנישט האבן פון זיין גערעכט. וויי און ביטער איז דער מענטש וואס שטייט אויף זיינע רעכטן, דא רעדט מען פון האלטן די שטוב זאל נישט צעפאלן.


אז דיין ווייב וויל דו זאלסט געהערן צו די חסידות פון וואו ענק ביידע קומען - זאלסטו זיך נישט קריגן מיט איר, אפילו עס האט נישט קיין פשט א פרוי זאל אריינרעדן אין די זאך, וואס האט די פרוי זיך צו מישן וואו דער מאן זאל געהערן? דאך, למען השלום, למען הילדים - זאלסטו זיך נישט קריגן.


אז זי פארלאנגט דו זאלסט גיין צו טיפולים - גיי, אפילו טיפולים איז א דמיון; ווייל ווי קען דער מטפל העלפן א צווייטן - ווען ער קען זיך אליינס נישט העלפן... דאך זאלסטו גיין, אבי עס זאל ווערן שלום.


ביסט א פרישער מקורב ביים רבי'ן, דארפסטו וויסן אז מען קען נישט זיין אין ברסלב אן א ווייב, נישטא אזא זאך קומען צום רבי'ן אליינס אן א ווייב; זאלסטו אלעס טון צוריק צו שטעלן דיין שטוב.


רעד מיטן גבאי פון ענקער בית המדרש, ער וועט דיך מחזק זיין און מדריך זיין ווי אזוי זיך צו פירן, אבי עס זאל זיין שלום.


זאל שוין זיין די גאולה און משיח צדקינו וועט מאכן שלום אויף די וועלט.

#4456 - א גרויסע חסד אז מען קען באקומען פיינע ווארעמע געשמאקע מאלצייטן
שטעטל, חסד

בעזרת ה' יתברך


יום ג' פרשת יתרו, ל' שובבי"ם, ט"ז שבט, שנת תשפ"ג לפרט קטן


 


לכבוד מיין ליבער ... נרו יאיר ברסלב, ליבערטי


א גרויסן יישר כח פאר'ן עפענען אין שטעטל א געשעפט וואס פארקויפט פיינע ווארעמע געשמאקע מאלצייטן. אזויפיל מאל מאכט זיך ביי משפחות וואס קומען נישט אן צו קאכן ווארעמע נאכטמאל, און אזוי אויך סעודת שבת און מען איז זיך ממש מחי' מיט דיינע עסן, דאס איז זייער א גרויסע מצוה; מחי' צו זיין הונגעריגע מענטשן מיט עסן.


דער אייבערשטער זאל העלפן זאלסט קענען דיין גאנצע לעבן מחי' זיין אידישע קינדער, דו מיט דיין ווייב, און האבן ערליכע דורות.


איך שטאלציר מיט די חסד וואס טוט זיך אין שטעטל.


 

#4455 - הייליגער באשעפער, נעם ארויס די רוח רעה פון מיין מח
פחדים, תפילות אויף אידיש, סגולות, מחשבות, נערווען

בעזרת ה' יתברך


יום ב' פרשת יתרו, כ"ט שובבי"ם, חמשה עשר בשבט, שנת תשפ"ג לפ"ק


 


מרת ... תחי' ברסלב, ליבערטי


זאגט יעדן טאג קאפיטל כט פון ספר תהילים. דער הייליגער רבי זאגט (ספר המדות אות קליפה, סימן ו): "הַשִּׁבְעָה קוֹלוֹת שֶׁאָמַר דָּוִד עַל הַמַּיִם, בְּדִבּוּרָן מַכְנִיעִין הָרוּחַ רָעָה", די זיבן קולות וואס דוד המלך האט געזאגט - נעמט אוועק אלע פחדים און די רוח רעה וואס בוזשעוועט אין מח.


דער עיקר זאלט איר בעטן אויף איין זאך, בעטס אויף שמחה. זאגט די קאפיטל און בעטס די תפילה:


"הייליגער באשעפער, העלף מיר איך זאל זיין פרייליך. נעם ארויס די רוח רעה וואס בוזשעוועט אין מיין מח. נעם אוועק אלע פחדים, נעם אוועק די עצבות און מרה שחורה.


רבונו של עולם, איך האלט דאס נישט אויס, איך קען נישט אזוי ווייטער לעבן, איך האב נישט קיין מנוחה, איך לעב מיט אזעלכע שרעק. איך שלאף נישט, איך עס נישט, איך קען גארנישט טון פון די פילע שרעק וואס פייניגט מיר.


העלף מיר איך זאל זיין פרייליך, איך זאל האבן א שטארקע אמונה, איך זאל דיך שפירן און נישט פארגעסן פון דיר קיין איין רגע, בזכות די הייליגע צדיקים וואס האבן זיך מוסר נפש געווען פאר דיר, בזכות רבינו נחמן בן פיגא, בזכות רבינו אליעזר שלמה בן מלכה, אמן".


 

#4454 - תיקון הכללי איז פאר יעדן איינעם
תפילה והתבודדות, תיקון הכללי

בעזרת ה' יתברך


יום ב' פרשת יתרו, כ"ט שובבי"ם, חמשה עשר בשבט, שנת תשפ"ג לפ"ק


 


... תחי'


אייער טאטע האט מיר געגעבן אייער בריוו.


זייער גוט אז איר זאגט תיקון הכללי. מוהרא"ש זכותו יגן עלינו זאגט אז דער תיקון הכללי איז סיי פאר אינגלעך און סיי פאר מיידלעך, סיי פאר יונג און סיי פאר אלט. ווען מען זאגט די צען קאפיטלעך תהלים, די תיקון הכללי וואס דער הייליגער רבי האט מגלה געווען [קאפיטל טז, לב, מא, מב, נט, עז, צ, קה, קלז, קנ] - איז דאס אזוי ווי מען זאגט גאנץ תהלים, און דאס נעמט אראפ אלע עבירות, מען ווערט אינגאנצן ריין פאר'ן אייבערשטן.


געוואוינט זיך צו זיך אויסצושמועסן דאס הארץ, רעדן צום אייבערשטן - אויף אייער מאמע לשון, אויף אידיש. בעטס דעם אייבערשטן אלעס וואס איר דארפט.


שרייבט מיר נאך בריוון.


פון אייער ראש ישיבה.

#4453 - יעצט נאך די חתונה דארף מען טאפלט דאנקען דעם אייבערשטן
צניעות, תודה והודאה, חיזוק פאר פרויען, תהלים

בעזרת ה' יתברך


יום ב' פרשת יתרו, כ"ט שובבי"ם, חמשה עשר בשבט, שנת תשפ"ג לפ"ק


 


מרת ... תחי', תלמידה בית פיגא


מזל טוב צו אייער חתונה. דער אייבערשטער זאל העלפן איר זאלט זוכה זיין אויפצושטעלן א בית נאמן בישראל, ליכטיגע דורות, לשם ולתורתו.


יעצט נאך די חתונה - האט די ספר תהילים א שטערקערע באדייט, יעצט דארף מען דאנקען דעם אייבערשטן טאפלט פון אלס מיידל. אלס מיידל האט איר געזאגט "שכוח אייבערשטער" איין מאל פאר אלעס, פאר אייך אליינס, אבער יעצט איז יעדע זאך צוויי מאל "שכוח אייבערשטער", פאר אייך און פאר אייער מאן. און באלד ווען עס וועט זיין קינדער - איז שוין דריי מאל "שכוח אייבערשטער" אויף יעדע זאך, נאכדעם פיר מאל, פינף מאל און אזוי ווייטער.


דער אייבערשטער זאל העלפן, בזכות וואס איר זענט אנגעטון אזוי איידל, שיין און באשיידן - זאלט איר זוכה זיין צו בנים צדיקים.


פון אייער ראש ישיבה.

#4452 - געוואוין זיך צו נישט צו טון קיין שום זאך אן פרעגן
כיבוד אב ואם, בחור, לימוד התורה, יונגע יארן, מורה דרך, הלכה, היטן די צייט

בעזרת ה' יתברך


יום ב' פרשת בשלח, כ"ב שובבי"ם, ח' שבט, שנת תשפ"ג לפרט קטן


 


לכבוד מיין ליבער טייערער ... נרו יאיר


איך בעט דיר זייער, גיי יעדן טאג צום שיעור הלכה. דער הייליגער רבי האט געוואלט מען זאל לערנען יעדן טאג הלכה (שיחות הר"ן, סימן כט).


זיי קלוג, נוץ אויס דיינע יונגע יארן מיט לערנען. איך באצווינג טאקע נישט אלע בחורים צו גיין צום שיעור הלכה וואס מיין זון הרב אלחנן חיים שליט"א לערנט פאָר, אבער דו זיי קלוג און גיי צום שיעור, א שאד צו פארברענגען אזויפיל צייט און גארנישט טון.


אז דו וועסט לערנען פלייסיג - וועסטו מאכן א נחת פאר דיינע עלטערן. דו האסט דאך אזעלכע טייערע עלטערן, וועסטו האבן א גרויסע מצוה און דו וועסט טרעפן אן ערליכער שידוך.


איך האף דו וועסט מיך פאלגן, איך וויל דאך נאר דיין גוטס. אזוי אויך טו נישט קיין שום זאך אן פרעגן. געוואוין זיך צו, פרעג יעדע זאך אין דיין לעבן, ווייל ווער עס גייט נאך דעם אייגענעם שכל - קען זיך זייער פארפלאנטערן אין לעבן, און נאר דער וואס גייט אין די וועג פון צדיקים - איז אים גוט.


פון דיין ראש ישיבה וואס ליבט דיך.

#4451 - איך דאנק אלע אינגעלייט וואס העלפן דעקן די הוצאות בית המדרש
צדקה, חסידות ברסלב, שטעטל, התחדשות, בית המדרש

בעזרת ה' יתברך


יום ב' פרשת משפטים, ל"ו שובבי"ם, כ"ב שבט, שנת תשפ"ג לפרט קטן


 


לכבוד אנשי שלומינו תלמידי היכל הקודש, תושבי קרית ברסלב ליבערטי, ה' עליהם יחיו


איך בענק זיך זייער צו ענק, איך האף דעם שבת שקלים צו קומען אין שטעטל. אויך וועל איך מיטן אייבערשטנ'ס הילף זיין אין שטעטל די קומענדיגע ימים טובים פסח און שבועות.


איך דאנק אלע אינגעלייט וואס העלפן דעקן די הוצאות בית המדרש, די געטרייע גבאים אברהם הערש און אברהם יושע דערציילן מיר ווער עס העלפט אויסהאלטן דעם בית המדרש. אויפהאלטן א בית המדרש קאסט געלט; לעקטער קאסט, געז קאסט, גארבעדזש קאסט, רייניגן; דער גוי וואס רייניגט, ער ווייסט נישט פון דאס גרויסקייט פון משמש זיין דעם רבי'ן, ער בעט געלט, קאפי און מילך קאסט, אזוי אויך די פעיפער גודס; די אלע זאכן קאסטן.


מען דארף קוקן אויפן שול ווי די אייגענע הויז. מען קומט אינדערפרי דאווענען, מען איז זיך מחי' מיט א געשמאקע ריינע שול - דארף מען אנטייל נעמען און געבן צדקה פארן שול.


איך האב נאר אויסגערעכנט אפאר זאכן, עס איז נאך דא אסאך הוצאות, מען דארף פאררעכטן כסדר זאכן וואס צעברעכן זיך, אפגערעדט די שטייער וואס די שטאט בעט, דאס איז זייער אסאך געלט.


שטארקט אייך מיט די עצות פון רבי'ן. מען דארף זיך כסדר באנייען ביים רבי'ן, נישט זיין אלט. דער הייליגער רבי זאגט (ספר המדות אות צדיק, סימן עד): "הַמְקֹרָבִים שֶׁיֵּשׁ לַצַּדִּיק בְּחַיָּיו, הֵם יִהְיוּ מְקֹרָבִים בְּמוֹתָם"; ווער עס איז מקורב צום צדיק אויף די וועלט וועט זיין מקורב צום צדיק אויף יענע וועלט.


דער אייבערשטער זאל העלפן איר זאלט האבן הצלחה אין אלע ענינים.

#4450 - מאן און ווייב דארפן זיך דורכרעדן און ארויסגעבן וואס טוט וויי
שלום בית, שווער און שוויגער

בעזרת ה' יתברך


יום ב' פרשת משפטים, ל"ו שובבי"ם, כ"ב שבט, שנת תשפ"ג לפרט קטן


 


מרת ... תחי'


איך האב ערהאלטן אייער בריוו.


עס מעג אייך באדערן און עס איז נארמאל אז עס באדערט פאר די ווייב ווען מען גייט שבת צו די מאן'ס עלטערן און דער מאן רעדט א גאנץ שבת נאר מיט זיין טאטע מאמע און געשוויסטער, און זי איז פון דער זייט אן קיין מאן וכו'.


עס איז א זאך וואס איר דארפט אויסשמועסן מיט אים. זאגט אייער מאן אז עס איז אייך שווער צו גיין צו זיינע עלטערן אויף אזא וועג, ווייל פון ווען מען קומט אן צו זיינע עלטערן רעדט ער נישט מיט אייך, ער רעדט נאר מיט זיינע עלטערן.


מן הסתם כאפט ער נישט וואס ער טוט; ער פריידט זיך זייער, ווייל ער ווארט א לאנגע צייט צו טרעפן זיינע עלטערן און געשוויסטער, און ווען ער טרעפט זיי - כאפט ער נישט אז איר זיצט פון דער זייט.


רעדן איז זייער געזונט; מאן און ווייב דארפן רעדן, זיך דורכרעדן און זיך ארויסגעבן וואס טוט וויי, און אויסארבעטן א וועג עס זאל זיין גוט פאר ביידע.


פארגעסט נישט צו דאנקען דעם אייבערשטן פאר דעם טייערן מאן וואס איר האט; א מאן א ירא שמים, א מאן וואס טשעפעט נישט און טוט נישט וויי, א מאן וואס לערנט און דאווענט, מיט אלע זיינע מעלות.


דער אייבערשטער זאל העלפן איר זאלט האבן הצלחה אין אלע ענינים.

#4449 - א מלמד דארף האבן א שטארקע אחריות צו זיין צייטליך
מלמדים, מוסדות, שטעטל, היטן די צייט

בעזרת ה' יתברך


יום ב' פרשת משפטים, ל"ו שובבי"ם, כ"ב שבט, שנת תשפ"ג לפרט קטן


 


לכבוד ... נרו יאיר, מלמד בתלמוד תורה היכל הקודש


איך האב הנאה אז דו שרייבט מיר וואס טוט זיך אין חדר אין שטעטל.


איך וויל דיר בעטן זאלסט קומען צייטליך, און אפאר מינוט פריער. זיין א מלמד איז א גרויסע אחריות, און אז מען נעמט אראפ אפילו איין מינוט פון די צייט וואס מען דארף געבן פאר די קינדער - קען מען דאס נישט באצאלן.


דיין ברודער ר' ישראל יוסף נרו יאיר זאגט מיר, עס איז אים זייער שווער אינדערפרי אליינס ווען די מלמדים קומען נישט אין צייט. איך בעט דיר זייער, שטיי אים צו די האנט, ער זאל נישט פאלן פון די כוחות. איך האף בקרוב וועט איר האבן א גוטע מנהל, ר' מרדכי, וואס וועט ענק קענען מחזק זיין.


דער אייבערשטער זאל העלפן זאלסט האבן הצלחה אין אלע ענינים.

#4448 - אכטונג געבן וואס מען רעדט אין בית המדרש
קינדער, חסידות ברסלב, רעדן, בית המדרש, תכלית

בעזרת ה' יתברך


יום א' פרשת משפטים, ל"ה שובבי"ם, כ"א שבט, שנת תשפ"ג לפרט קטן


 


לכבוד מיין טייערער ... נרו יאיר


איך האב ערהאלטן דיין בריוו.


וואס זאל איך דיר זאגן מיין ליבער ברודער, ווען איך האב געעפנט אונזער מוסד האב איך געהאט אסאך זאכן וואס האט מיך געשטערט. עס זענען געווען קינדער וואס זענען געקומען פון זייער גוטע משפחות וואס האבן גערעדט די זאכן מיט די קינדער; בעצם איז דאס נישט קיין שלעכטס, עס איז נישט קיין ניבול פה צו רעדן ווען עס גייט זיין א שמחה אין די משפחה, אבער ביי אונז איז דאס א זאך וואס מען רעדט נישט מיט די קינדער. מיר האבן גערעדט מיט די מלמדים און לערערינס אז ווען זיי הערן קינדער רעדן פון קומענדיגע שמחות זאל מען פארדרייען די שמועס און שיינערהייט רעדן צו די עלטערן אז מען זאל פרובירן נישט צו רעדן פון דעם ווייל אונזערע קינדער ווערן צעמישט.


דער אינגערמאן ... נרו יאיר איז א טייערער אינגערמאן, הלואי זאלן מיר האבן נאך אזעלכע אינגעלייט. אפשר איז כדאי זאלסט רעדן מיט אים, ער זאל צולייגן קאפ פאר ער רעדט די זאכן אין שול, אויב שטייען דארט אינגלעך און בחורים.


העיקר בעט איך דיר טייערער ברודער, שטארק זיך מיט דיין עבודות השם. זיי זיך מתבודד יעדן טאג און לערן דיינע שיעורים כסדרן, ווייל אז מען פאלגט דעם רבי'ן קומט מען אן צו זייער שיינע זאכן. אזוי ווי דער רבי האט געזאגט (חיי מוהר"ן, סימן שנד): "עַל שְׁנֵי כִּתּוֹת אֲנָשִׁים יֵשׁ לִי רַחֲמָנוּת גָּדוֹל עֲלֵיהֶם", אויף צוויי גרופעס מענטשן האב איך גרויס רחמנות, "עַל אֵלּוּ אֲנָשִׁים שֶׁהָיוּ יְכוֹלִים לְהִתְקָרֵב אֵלַי וְאֵינָם מִתְקָרְבִים", אויף די מענטשן וואס האבן געקענט מקורב ווערן צו מיר און זענען נישט מקורב געווארן, "וְעַל אֵלּוּ הַמְקֹרָבִים אֵלַי וְאֵינָם מְקַיְּמִים אֶת דְּבָרַי", און אויף די וואס זענען מקורב צו מיר און פאלגן מיך נישט; "כִּי אֲנִי יוֹדֵעַ, שֶׁיִּהְיֶה עֵת, בְּעֵת שֶׁיִּהְיֶה הָאָדָם מֻנָּח עַל הָאָרֶץ עִם רַגְלָיו אֶל הַדֶּלֶת, אָז יִסְתַּכֵּל עַל עַצְמוֹ הֵיטֵב, וְיִתְחָרֵט מְאֹד מְאֹד עַל שֶׁלֹּא זָכָה לְהִתְקָרֵב אֵלַי, אוֹ שֶׁלֹּא קִיֵּם אֶת דְּבָרַי. כִּי אָז יֵדְעוּ שֶׁאִם הָיוּ מְקֹרָבִים אֵלַי וּמְקַיְּמִים אֶת דְּבָרַי, לֹא הָיָה שׁוּם דַּרְגָּא בָּעוֹלָם שֶׁלֹּא הָיִיתִי מְבִיאָם לְאוֹתָהּ הַמַּדְרֵגָה, אֲבָל לֹא יוֹעִיל אָז", ווייל עס וועט קומען א צייט ווען דער מענטש וועט ליגן מיט די פיס צום טיר (דאס מיינט ווען מען וועט שטארבן - וואס דעמאלט לייגט מען אראפ דעם מענטש אויף דער ערד מיט די פיס אויסגעדרייט צום טיר), דעמאלט וועט זיך דער מענטש באטראכטן ווי אזוי ער זעט אויס און ער וועט חרטה האבן: 'פארוואס האב איך נישט געפאלגט דעם רבי'ן?! ווען איך וואלט ווען געפאלגט דעם רבי'ן וואלט איך זוכה געווען צוצוקומען צו די גרעסטע מדריגות אויף די וועלט', אבער דעמאלט וועט שוין זיין צו שפעט.


דער אייבערשטער זאל העלפן זאלסט האבן הצלחה אין אלע ענינים.


 

#4447 - אז מען פארגעסט פונעם אייבערשטן, פארלירט מען אלעס
תפילות אויף אידיש, אמונה, סגולות

בעזרת ה' יתברך


יום ג' פרשת משפטים, ל"ז שובבי"ם, כ"ג שבט, שנת תשפ"ג לפרט קטן


 


לכבוד ... נרו יאיר


נעם אריין דעם אייבערשטן אין דיר - וועט אלעס זיין גרינגער; וועסט האבן פרנסה, שלום בית; אלעס וועט דיר גוט גיין. חס ושלום אז מען פארגעסט פונעם אייבערשטן פאר איין רגע - פארלירט מען אלעס.


בעט דעם אייבערשטן: "הייליגער באשעפער, איך וויל נישט מסיח דעת זיין פון דיר קיין איין רגע; איך וויל דיך שפירן און דיך זען, הייליגער באשעפער איך וויל לעבן מיט דיר".


איך דארף מקצר זיין.


דער אייבערשטער זאל העלפן זאלסט האבן הצלחה אין אלע ענינים.


 

#4446 - פארוואס זיך זארגן אויף א וועלט וואס באלאנגט נישט צו אייך?
קינדער, חינוך הילדים, מוסדות, חסידות ברסלב, היכל הקודש, מוהרא"ש, דאגות

בעזרת ה' יתברך


יום ה' פרשת יתרו, ל"ב שובבי"ם, י"ח שבט, שנת תשפ"ג לפרט קטן


 


לכבוד ... נרו יאיר


א נס אז איך בין אנגעקומען צו מוהרא"ש וואס ברענגט מיך צום הייליגן רבי'ן, וואס דערמאנט מיך יעדע מינוט נאכאמאל פונעם אייבערשטן, פון תכלית; וואו וואלטן מיר געווען און ווי וואלטן מיר אויסגעזן אן דעם הייליגן רבי'ן...


די ווערטער וואס מוהרא"ש שרייבט אונז אין די צוואה - דאס שטייט מיר פאר מיינע אויגן, און דאס זאלסטו לייגן פאר דיינע אויגן (צוואת מוהרא"ש, אות ח): "וְעַל כֵּן מַה לָכֶם לִדְאוֹג עַל עוֹלָם שֶׁאֵינוֹ שֶׁלָּכֶם", - דעריבער וואס דארפט איר זיך זארגן אויף א וועלט וואס באלאנגט נישט צו אייך? "וּמַה לָכֶם לְהִתְבַּלְבֵּל מֵאֲחֵרִים", וואס דארפט איר ווערן מבולבל פון אנדערע מענטשן?


עס כאפט מיר א שטארקע התעוררות פון די ווערטער, איך הויב אן דאנקען דעם אייבערשטן אז איך האב זוכה געווען צו וויסן פון א צדיק וואס שיינט אריין אין מיר אזא שכל: "וְעַל כֵּן מַה לָכֶם לִדְאוֹג עַל עוֹלָם שֶׁאֵינוֹ שֶׁלָּכֶם", דעריבער וואס דארפט איר זיך זארגן אויף א וועלט וואס באלאנגט נישט צו אייך? "וּמַה לָכֶם לְהִתְבַּלְבֵּל מֵאֲחֵרִים", וואס דארף איר ווערן מבולבל פון אנדערע מענטשן?


דאנק דעם אייבערשטן אז דיינע קינדער האבן א חדר, א סקול - וואס מען איז זיי מחנך פון קליינערהייט מיט די הייליגע אמונה, מיט א זיסקייט צו תורה און אידישקייט. דער הייליגער רבי האט געזאגט (שיחות הר"ן, סימן רט): "אַייעֶרֶע קִינְדֶער זָאלְט אִיר מוֹדִיעַ זַיין וָואס דָא הָאט זִיךְ גֶעטוּן", און רבי נתן זאגט (שם): "וְאָמַר בְּרֶתֶת וְזִיעַ בְּהִתְלַהֲבוּת נוֹרָא", דער רבי האט דאס געזאגט מיט א מורא'דיגע פלאם און מיט א פלאקער; אז מיר זאלן צואוויסן טון פאר אונזערע קינדער אז עס איז דא א רבי אויף די וועלט וואס פארשטייט יעדן איינעם און העלפט יעדן איינעם מיט זיינע זיסע עצות.


היינט נאכט וועט זיין די וועכנטליכע שיעור אין בארא פארק'ער שול.


דער אייבערשטער זאל העלפן זאלסט האבן הצלחה אין אלע ענינים.

#4445 - דער אייבערשטער וויל אונזער האלבע ארבעט
עבודת השם, תשובה, בלבולים, מדריגות, שבת שקלים

בעזרת ה' יתברך


יום ה' פרשת משפטים, ל"ט שובבי"ם, כ"ה שבט, שנת תשפ"ג לפרט קטן


 


לכבוד מיינע טייערע חברים, טייערע ליבע ברידער, תלמידי היכל הקודש, ה' עליהם יחיו


די וואך איז שבת שקלים, מען ליינט די פרשה וואס דער אייבערשטער זאגט פאר משה רבינו ער זאל זאגן פאר אלע אידן יעדער זאל געבן א מחצית השקל, לכפר על בני ישראל.


מיר קענען האבן שטארקע חיזוק פון די מצוה פון מחצית השקל. דער אייבערשטער זאגט אונז מיר זאלן נישט ברענגען א גאנצע שקל נאר א האלבע, ווייל געווענליך וויל מען זיין גוט - נאר אז מען קען זיין אינגאנצן גוט, אויב וועט מען נאר קענען זיין אביסל גוט - וויל מען בכלל נישט אנהויבן, עס איז נישט אינטערעסאנט. אבער דער אייבערשטער וויל יא מען זאל טון וואס מען קען, דער אייבערשטער וויל אונזער האלבע ארבעט. מיר זענען נישט קיין מלאכים, מיר זענען מענטשן מיט שווערע ביטערע נסיונות; דער אייבערשטער ווארט צו זען ווי מיר פרובירן עפעס צו טון גוטס, ווי מיר טוען עבודת השם האלבוועגס; דאס איז דער מחצית השקל.


קוקט אריין אין די ווערטער פון דער הייליגער רבי נתן, פייערדיגע ווערטער, וויכטיגע ווערטער. ער זאגט (לקוטי הלכות תרומות ומעשרות הלכה ג, אות ג): "כִּי בְּוַדַּאי אִם נִתְפֹּס אֵיזֶה אָדָם שֶׁהוּא בִּכְלַל יִשְׂרָאֵל שֶׁלֹּא נִזְרְקָה בּוֹ אֶפִּיקוֹרְסוּת וּמִינוּת, אִם נִשְׁאַל אוֹתוֹ אִם הוּא חָפֵץ בִּתְשׁוּבָה, לַחֲזֹר לַה' יִתְבָּרַךְ, בְּוַדַּאי הַכֹּל יָשִׁיבוּ פֶּה אֶחָד שֶׁרוֹצִים מְאֹד מְאֹד לָשׁוּב לַה' יִתְבָּרַךְ, וּמִתְגַּעְגְּעִים לָזֶה מְאֹד מְאֹד יָמִים וְשָׁנִים", אז מען וועט פרעגן א מענטש, נישט קיין חילוק ווער זאל נאר זיין, איינער וואס איז נישט קיין מין, קיין אפיקורס, אויב וועט מען אים פרעגן: זאג מיר ר' איד, דו ווילסט תשובה טון? דו ווילסט זיין ערליך? וועלן אלע דיר ענטפערן: יא, זיכער! מען וועט ענטפערן: וואס איז די פראגע? ווער וויל דען נישט זיין גוט?! "וְגַם אִם נִשְׁאַל אוֹתוֹ אִם רוֹצֶה לַעֲשׂוֹת אֵיזֶה דָּבָר בִּשְׁבִיל ה' יִתְבָּרַךְ כְּדֵי לָשׁוּב אֵלָיו יִתְבָּרַךְ, כְּגוֹן לִלְמֹד דַּף גְּמָרָא אוֹ לִתֵּן פְּרוּטָה לִצְדָקָה אוֹ לֵילֵךְ לִטְבֹּל בְּמִקְוֶה וְכַיּוֹצֵא בָּזֶה, מִדְּבָרִים הַמְקַדְּשִׁין אֶת הָאָדָם, בְּוַדַּאי יָשִׁיב בְּפֶה מָלֵא הֵן, כִּי בְּוַדַּאי אֲנִי מְרֻצֶּה לַעֲשׂוֹת בְּכִפְלַיִם", און אז מען וועט אים פרעגן: ווילסט עפעס טון צו זיין גוט? ווילסט לערנען א בלאט גמרא, אדער געבן א פרוטה פאר צדקה? ווילסט גיין אין מקוה, אדער אנדערע גוטע זאכן וואס מאכט הייליג און ברענגט נאנט צום אייבערשטן? וועט יעדער זאגן בפה מלא: יא, אודאי איך בין גרייט צו טון טאפלט אפילו, "וּבִלְבַד שֶׁיּוֹעִיל לִי", נאר מיט איין תנאי, אז עס וועט מיר העלפן. "כִּי אֲנִי יוֹדֵעַ שֶׁכָּל זֶה אֵינוֹ מוֹעִיל לִי", ווייל איך ווייס אז די זאכן וועט מיר נישט העלפן, "לְפִי עֹצֶם רִבּוּי הַפְּגָמִים וְהַחֲטָאִים שֶׁפָּגַמְתִּי נֶגְדּוֹ יִתְבָּרַךְ", איך האב דאך אזויפיל געזינדיגט פארן אייבערשטן, וועט מיר דאס אלעס נישט העלפן, "וּמֵחֲמַת זֶה שֶׁנִּדְמֶה לוֹ שֶׁכָּל זֶה לֹא יוֹעִיל לוֹ", און דערפאר וואס עס דאכט זיך אים אז עס וועט אים נישט העלפן, "עַל כֵּן אֵינוֹ עוֹשֶׂה כְּלָל", טוט ער גארנישט. "וְיֵשׁ שֶׁנָּפְלוּ כָּל כָּךְ בְּדַעְתָּם עַד שֶׁאֵינָם יְכוֹלִים אֲפִלּוּ לִלְמֹד דַּף גְּמָרָא אוֹ פֶּרֶק מִשְׁנָיוֹת, מֵחֲמַת שֶׁיּוֹדְעִים שֶׁצְּרִיכִים לַעֲשׂוֹת הַרְבֵּה מְאֹד, וּמֵחֲמַת זֶה אֵינָם עוֹשִׂים כְּלָל", עס זענען דא וואס זענען נעבעך אזוי געפאלן אז זיי עפענען נישט קיין גמרא און משניות, ווייל זיי ווילן טון אסאך - דעריבער טוען זיי גארנישט.


"וְעַל זֶה כְּבָר הִזְהִיר אוֹתָנוּ מְאֹד שְׁלֹמֹה הַמֶּלֶךְ עָלָיו הַשָּׁלוֹם, אַל תִּצְדַּק הַרְבֵּה וְאַל תִּרְשַׁע הַרְבֵּה. כִּי מֵחֲמַת שֶׁרוֹצֶה לִהְיוֹת צַדִּיק הַרְבֵּה כַּנַּ"ל. עַל כֵּן הוּא רָשָׁע הַרְבֵּה חַס וְשָׁלוֹם כַּנַּ"ל", אויף דעם שרייט שלמה המלך, זוך נישט צו זיין אסאך צדיק, און טו נישט קיין סאך שלעכטס; ווייל איינס איז תלוי אין די אנדערע, וויבאלד מען וויל טון אסאך - טוט מען גארנישט. "כִּי בֶּאֱמֶת בְּוַדַּאי הָיָה רָאוּי שֶׁיִּהְיֶה כָּךְ כְּמוֹ שֶׁבּוֹעֵר בְּלִבּוֹ כַּנַּ"ל. וּלְקַדֵּשׁ עַצְמוֹ בְּכָל הַקְּדֻשּׁוֹת וְלַהֲפֹךְ פָּנָיו מֵהָעוֹלָם הַזֶּה לְגַמְרֵי וְכוּ' וְכוּ' וְיוֹתֵר וְיוֹתֵר", אודאי און אודאי דארף א מענטש ברענען צום אייבערשטן און וועלן זיין דער גרעסטער צדיק וואס איז שייך, זיך אינגאנצן אויסדרייען דעם פנים פון די נארישע וועלט, "אֲבָל אַף עַל פִּי כֵן וְכִי מָאן דְּלָא יָכוֹל לְמֶעֱבָד כֹּלָּא מִצְוָה פַּלְגָּא מִצְוָה נָמֵי לָא לֶעֱבָד", אבער אז עס גייט נישט אינגאנצן - זאל מען שוין גארנישט טון? "וְכִי מִפְּנֵי שֶׁאֵינוֹ יָכוֹל לְהַרְוִיחַ כָּל מַה שֶּׁיְּכוֹלִין לְהַרְוִיחַ בְּזֶה הָעוֹלָם אִם כֵּן לֹא יַרְוִיחַ כְּלָל וְגַם יַפְסִיד חַס וְשָׁלוֹם מַה שֶּׁיַּפְסִיד רַחֲמָנָא לִצְלָן רַחֲמָנָא לִצְלָן", און אז מען קען נישט פארדינען אלעס - זאל מען פארלירן אלעס?! דאס איז די זאך פון מחצית השקל; קענסט נישט טון אסאך - טו האלב.


רבי נתן שרייבט פייער: "כִּי עִקַּר הַתְּשׁוּבָה הוּא לֵב נִשְׁבָּר, וּמֵאַחַר שֶׁאָדָם יוֹדֵעַ שֶׁפָּגַם כָּל כָּךְ הוּא מְחֻיָּב לִהְיוֹת מְרֻצֶּה שֶׁיַּעֲשֶׂה מַה שֶּׁיַּעֲשֶׂה בִּשְׁבִיל ה' יִתְבָּרַךְ, וְאַף עַל פִּי כֵן לֹא יִזְכֶּה כִּי אִם לְמַדְרֵגָה הַפְּחוּתָה מְאֹד", א מענטש דארף זיין גרייט תשובה צו טון און דינען דעם אייבערשטן אפילו ער וועט נישט קענען אנקומען צו שלימות, "וְאִם לֹא יִזְכֶּה עַל יְדֵי כָּל עֲבוֹדָתוֹ כִּי אִם לְמַעֵט עָנְשׁוֹ בַּגֵּיהִנֹּם קְצָת, גַּם כֵּן כְּדַאי לְבַלּוֹת כָּל יָמָיו בַּעֲבוֹדַת ה' בִּשְׁבִיל זֶה לְבַד", און אפילו ער וועט נאר קענען אראפנעמען פון זיך איין קליינע ברי פון גיהנום - איז נאכאלץ כדאי צו דינען דעם אייבערשטן זיין גאנץ לעבן, "כִּי צַעַר אֶחָד בַּגֵּיהִנֹּם רֶגַע אַחַת עוֹלֶה יוֹתֵר מִכָּל הָעוֹלָם הַזֶּה כָּל יְמֵי חַיָּיו", ווייל איין ברי אין גיהנום איז מער ווייטאגליך פון אלע ווייטאג פון די וועלט.


דאס איז געווען די סיבה פארוואס ירבעם בן נבט איז אוועקגעפאלן. ווען דער אייבערשטער האט אים געזאגט: "חֲזֹר בְּךָ וַאֲנִי וְאַתָּה וּבֶן יִשַׁי נְטַיֵּל בְּגַן עֵדֶן", טו תשובה און איך, דו און דוד המלך וועלן מיר צוזאמען שפאצירן אין גן עדן, האט ער געפרעגט דעם אייבערשטן: "מִי בָּרֹאשׁ", ווער וועט זיין דער ערשטער - איך צי דוד המלך? האט אים דער אייבערשטער געענטפערט: "בֶּן יִשַׁי בָּרֹאשׁ", דוד המלך וועט זיין בראש, האט ער נישט געוואלט תשובה טון.


פרעגט רבי נתן: "וְלִכְאוֹרָה הַדָּבָר תָּמוּהַּ, כִּי הֲלֹא יָרָבְעָם הָיָה חָכָם גָּדוֹל. וְאֵיךְ יַעֲלֶה עַל דַּעְתּוֹ לִשְׁאֹל אֶת ה' יִתְבָּרַךְ מִי בָּרֹאשׁ", עס איז זייער שווער צו פארשטיין, ירבעם בן נבט איז דאך געווען א גרויסער חכם, ווי קומט צו אים צו פרעגן אזא שאלה: ווער וועט זיין בראש? אודאי וועט דוד המלך זיין דער ערשטער, "וְכִי יִהְיֶה חוֹטֵא נִשְׂכָּר, הֲיַעֲלֶה עַל הַדַּעַת שֶׁאַחַר שֶׁהִרְשִׁיעַ כָּל כָּךְ יִהְיֶה גָּדוֹל יוֹתֵר מִדָּוִד הַמֶּלֶךְ עָלָיו הַשָּׁלוֹם, שֶׁעָבַד אֶת ה' יִתְבָּרַךְ בִּיגִיעָה גְּדוֹלָה מְאֹד מְאֹד כָּל יָמָיו" ווייל ווי קען מעגליך זיין אז א מענטש וואס האט זיין גאנץ לעבן געזינדיגט - זאל זיין העכער פון א צדיק וואס האט זיך א גאנץ לעבן מוסר נפש געווען פארן אייבערשטן? ענטפערט דער הייליגער רבי נתן אז דער פשט איז אזוי, ווען דער אייבערשטער איז געקומען צו ירבעם בן נבט ער זאל תשובה טון - איז ער תיכף געווארן זייער צופלאמט און געוואלט וויסן צי ער וועט קענען צוקומען צו די גרעסטע מדריגה, אזוי ווייט אז ער זאל נאך זיין גרעסער פון דוד המלך, "נִמְצָא שֶׁלֹּא דִּבֵּר שְׁטוּת גָּמוּר כִּי לֹא עָלָה עַל דַּעְתּוֹ שֶׁיִּהְיֶה בְּחִנָּם גָּבֹהַּ מִדָּוִד", ער האט נישט געמיינט צו פרעגן צי ער וועט זיין אומזיסט העכער פון דוד המלך, "רַק שֶׁשְּׁאֵלָתוֹ הָיָה שֶׁהָיָה רוֹצֶה לַעֲבֹד אֶת ה' יִתְבָּרַךְ כָּל כָּךְ עַד שֶׁיַּעֲלֶה בְּמַדְרֵגָה יוֹתֵר מִדָּוִד", נאר ער האט געוואלט וויסן, אויב ער וועט תשובה טון און דינען דעם אייבערשטן, צי ער קען נאך זוכה זיין צו קומען צו די גרעסטע מדריגה, "וְזֶהוּ בְּוַדַּאי אֶפְשָׁר וְאֶפְשָׁר", און דאס איז זיכער מעגליך, "כִּי כָּל אָדָם אֲפִלּוּ פּוֹשְׁעֵי יִשְׂרָאֵל יָכוֹל לַעֲלוֹת לְמַדְרֵגוֹת גְּבוֹהוֹת מְאֹד", ווייל אפילו א מענטש וואס האט זייער אסאך געזינדיגט, ער איז נעבעך א פושע ישראל, אויב טוט ער תשובה קען ער זוכה זיין צוצוקומען צו די גרעסטע מדריגה, אזוי ווי חכמינו זכרונם לברכה זאגן "בְּמָקוֹם שֶׁבַּעֲלֵי תְּשׁוּבָה עוֹמְדִין אֵין צַדִּיקִים גְּמוּרִים יְכוֹלִין לַעֲמֹד", א בעל תשובה קומט אן אויף א העכערע פלאץ אויבן אין הימל ווי די צדיקים; מיט דעם אלעם האט ער נישט געטון ריכטיג, ווייל מען קען נישט אנהענגען די תשובה אין דעם 'נאר אז מען קען נאך זוכה זיין וכו'', דעריבער האט אים דער אייבערשטער געענטפערט פארקערט ווי ער האט געוואלט הערן, אז דוד המלך וועט זיין העכער פון אים, "כִּי הוּא מְחֻיָּב לִהְיוֹת מְרֻצֶּה לָשׁוּב אֲפִלּוּ אִם לֹא יִזְכֶּה רַק לְמַדְרֵגָה קְטַנָּה מְאֹד", ווייל מען דארף זיין גרייט תשובה צו טון אפילו מען וועט זוכה זיין צו קומען צו א קליינע מדריגה, "וְאִם יִהְיֶה מְרֻצֶּה לְכָךְ בְּוַדַּאי ה' יִתְבָּרַךְ יְרַחֵם עָלָיו", און אויב דער מענטש איז גרייט אויף דעם, ער וויל גארנישט, נאר דעם אייבערשטן - וועט דער אייבערשטער רחמנות האבן אויף אים, "וּבִרְבוֹת הַיָּמִים אִם יִהְיֶה חָזָק בְּדַעְתּוֹ לְבַל יַנִּיחַ אֶת מְקוֹמוֹ, אֲפִלּוּ אִם יַעֲבֹר עָלָיו מָה, יוּכַל לִזְכּוֹת לַעֲלוֹת מִדַּרְגָּא לְדַרְגָּא וְלִקְנוֹת חַיֵּי עוֹלָם וְיִזְכֶּה לְמַה שֶּׁיִּזְכֶּה, אַשְׁרֵי לוֹ".


דאס איז מחצית השקל: געב האלב, טו האלב, קענסט נישט טון די גאנצע? דארפסט נישט טון דאס גאנצע; וואס קענסטו יא טון? וויפיל קענסטו יא טון?


א פרייליכן שבת.

#4444 - די סגולה פון שמחה איז העכער אלע סגולות
שמחה, חינוך הילדים, סגולות, מוסדות

בעזרת ה' יתברך


יום ב' פרשת משפטים, ל"ו שובבי"ם, כ"ב שבט, שנת תשפ"ג לפרט קטן


 


לכבוד ... נרו יאיר


זוכסט א גוטע סגולה? מוהרא"ש זאגט: "די סגולה פון שמחה איז העכער אלע סגולות!" ווייל אלע צרות קומט נאר פון דעם וואס מען איז נישט פרייליך, און וואס מער מען איז פרייליך - אלץ מער ווערט מען פטור פון צרות און יסורים.


פריי זיך מיט 'שלא עשני גוי', פריי זיך אז דו האסט אנגעטון היינט תפילין, האסט געדאווענט, האסט א מזוזה, האסט א כשר'ע קאך מיט כשר'ע עסן.


היינט נאכט וועט זיין אין שטעטל און מארגן אין וויליאמסבורג, פאר די מאמעס מיט די לערערינס אין סקול - אן אסיפה. זע צו בלייבן אין שטוב אז דיין ווייב זאל קענען קומען, דאס איז פאר די טובה פון די קינדער.


דער אייבערשטער זאל העלפן זאלסט האבן הצלחה אין אלע ענינים.

#4443 - אז עס איז דיר טונקל, מאך זיך ליכטיג
תפילה והתבודדות, אמונה, התחדשות

בעזרת ה' יתברך


יום א' פרשת משפטים, ל"ה שובבי"ם, כ"א שבט, שנת תשפ"ג לפרט קטן


 


לכבוד ... נרו יאיר


אז עס איז דיר טונקל - מאך זיך ליכטיג, נעם אריין דעם אייבערשטן אין זיך.


דער זוהר הקדוש זאגט (הקדמה, ד.) יעדן טאג גייט ארויס א בת קול פון הימל וואס רופט אויס: "מָאן מִנְכוֹן דִּי חֲשׁוֹכָא מְהַפְּכָן לִנְהוֹרָא" ווער פון אייך קען איבערדרייען און מאכן פון טונקל - ליכטיג, "וְטָעֲמִין מְרִירָא לְמִתְקָא עַד לָא יֵיתוֹן הָכָא" ווער פון אייך קען איבערדרייען און מאכן פון ביטער - זיס; "מָאן מִנְּכוֹן דִּמְחַכָּאן בְּכָל יוֹמָא לִנְהוֹרָא דְנָהִיר וכו'" ווער ווארט יעדן טאג אז עס זאל ליכטיג ווערן - דער וועט האבן א חלק לעולם הבא; ווייל ווען א מענטש איז זוכה און ער מאכט פון זיין ביטערע לעבן א זיס לעבן, און פון זיין טונקלקייט - ליכטיג, ווייל ער ווייסט אז אין די טונקלקייט איז באהאלטן דער אייבערשטער, און אין די ביטערניש איז באהאלטן דער זיסער באשעפער - דער איז א צדיק און ער איז זוכה צו עולם הבא.


דער אייבערשטער שטייט נעבן דיר, ער הערט אויס יעדעס ווארט, עפן דיין מויל און רעד צו אים. דער הייליגער רבי זאגט (לקוטי מוהר"ן חלק א', סימן סב): "וּבֶאֱמֶת, אִם הָיָה יוֹדֵעַ הָאָדָם יְדִיעָה בְּלֵב שָׁלֵם", ווען א מענטש וואלט ווען געוויסט ביי זיך קלאר, "שֶׁ'מְּלֹא כָל הָאָרֶץ כְּבוֹדוֹ'", אז דער אייבערשטער איז איבעראל, "וְהַקָּדוֹשׁ בָּרוּךְ הוּא עוֹמֵד בִּשְׁעַת הַתְּפִילָּה, וְשׁוֹמֵעַ הַתְּפִילָּה", און דער אייבערשטער שטייט נעבן אים בשעת ער דאווענט און ער הערט אויס יעדעס ווארט וואס ער בעט, "וַדַּאי הָיָה מִתְפַּלֵּל בְּהִתְלַהֲבוּת גָּדוֹל, וְהָיָה מְדַקְדֵּק מְאֹד לְכַוֵּן אֶת דְּבָרָיו", וואלט דער מענטש געדאוונט אזוי ווי עס דארף צו זיין.


דער אייבערשטער זאל העלפן זאלסט האבן הצלחה אין אלע ענינים.

#4442 - מנהגים פון יוצרות אין שבת שקלים
מנהגים, שבת שקלים

בעזרת ה' יתברך


יום ד' פרשת משפטים, ל"ח שובבי"ם, כ"ד שבט, שנת תשפ"ג לפרט קטן


 


לכבוד גבאי בית המדרש היכל הקודש, ה' עליהם יחיו


די וואך, שבת שקלים, איז דער מנהג ביי אונז אז מיר זאגן די יוצרות סיי ביי הויכע שמונה עשרה פון שחרית, און סיי ביי די הויכע שמונה עשרה פון מוסף.


ביי שחרית זאגן מיר נישט די לאנגע פיוט פאר קדושה. אזוי איז ביי די אלע ד' פרשיות, מיר זאגן נישט די לאנגע פיוט פון פאר נקדישך.


איך האף אייך צו שיקן א בריוו וואס פארצוליינען ביי שלש סעודות.


דער אייבערשטער זאל העלפן איר זאלט האבן הצלחה אין אלע ענינים.

#4441 - יעדן איינעם גייט גוט, נאר איך לייד
התחזקות, עבודת השם, קנאה, מדות טובות

בעזרת ה' יתברך


ערב שבת קודש פרשת יתרו, ל"ג שובבי"ם, י"ט שבט, שנת תשפ"ג לפ"ק


 


לכבוד מיינע טייערע חברים, טייערע ליבע ברידער, תלמידי היכל הקודש ארץ ישראל, ה' עליהם יחיו


קוקט נישט אויף קיינעם, זייט נישט מקנא קיינעם; יעדער איינער האט זיך זיין פעקל צרות. פון אינדרויסן זעט מען דאס נישט, פון אינדרויסן קען זיך דאכטן אז 'יעדן איינעם גייט גוט, אויסער איך לייד', אבער דער הייליגער רבי זאגט אונז קלאר אז יעדער ליידט. דער רבי זאגט (לקוטי מוהר"ן חלק ב', סימן קיט): "שֶׁכָּל בְּנֵי הָעוֹלָם כֻּלָּם מְלֵאִים יִסּוּרִים, וְאֵין גַּם אֶחָד שֶׁיִּהְיֶה לוֹ עוֹלָם הַזֶּה, וַאֲפִילּוּ הָעֲשִׁירִים הַגְּדוֹלִים אֵין לָהֶם שׁוּם עוֹלָם הַזֶּה כְּלָל", עס איז נישטא וועם מקנא צו זיין, עס איז נאריש מקנא צו זיין. מוהרא"ש זאגט, אלע מחלוקות, אלע קריגערייען וואס איז דא צווישן מענטשן, משפחה וכדומה - איז קנאה, נאכדעם גייט עס צו שנאה, ביז רציחה רחמנא לצלן, די אותיות פון שקר; עס הויבט זיך אן מיטן מיטלסטן אות ק'נאה, נאכדעם ש'נאה, ביז ר'ציחה. און דער מענטש איז איין שטיק צער זיין גאנצע לעבן, אזוי ווי חכמינו זכרונם לברכה זאגן (שבת קנב:): "כָּל מִי שֶׁיֵּשׁ בּוֹ קִנְאָה, עַצְמוֹתָיו מַרְקִיבִין", ווער עס איז מקנא א צווייטן - ווערן זיינע ביינער פארפוילט; בפשטות גייט עס ארויף אויף נאך די פטירה, אז אויב א מענטש האט קיינעם נישט מקנא געווען - וועט זיין גוף נישט פארפוילט ווערן אין קבר. מוהרא"ש זכרונו לברכה זאגט, אז דאס גייט ארויף אויף לעבעדיגע מענטשן; א מענטש וואס האט קנאה, ווערן אים זיינע ביינער פארפוילט בחיים חיותו.


אזוי אויך ביים לערנען, דאווענען און עבודת השם - טאר מען נישט מקנא זיין א צווייטן. דער הייליגער רבי זאגט (לקוטי מוהר"ן חלק א', סימן לד) יעדער מענטש האט אין זיך א נקודה וואס א צווייטער האט נישט; אזוי ווי חכמינו זכרונם לברכה דערציילן (תענית כא:) עס איז געווען א דאקטער וואס האט געהייסן אבא אומנא, ער פלעגט באקומען יעדן טאג א בת קול פון הימל: "שָׁלוֹם עָלֶיךָ אַבָּא אוּמְנָא"; אביי פלעגט באקומען נאר איין מאל א וואך א גרוס פון הימל, יעדן ערב שבת פלעגט ער הערן א בת קול פון הימל: "שָׁלוֹם עָלֶיךָ אַבַּיֵי"; רבא פלעגט באקומען דעם בת קול נאר איין מאל א יאר, יעדן ערב יום כיפור פלעגט ער הערן: "שָׁלוֹם עָלֶיךָ רָבָא"; זאגט די גמרא אז אביי האט געהאט חלישות הדעת פארוואס ער באקומט נאר איינמאל א וואך א בת קול און אבא אמנא באקומט יעדן טאג א בת קול, האט מען אים געענטפערט פון הימל: "לָא מָצִית לְמֶעֱבַד כְּעֻבְדָּא דְּאַבָּא אֻמָּנָא", דו קענסט נישט טון וואס אבא אומנא טוט; אזוי ווי דער תם פלעגט זאגן: "דאס איז יענעמס מעשה, און דאס איז מיין מעשה".


מיר דארפן זיך לערנען פונעם תם. דער רבי האט אונז דערציילט די מעשה פונעם חכם און תם (ספורי מעשיות, מעשה ט) דער תם איז געווען א שוסטער און ער האט זיך נישט געקענט דערלערנען ווי אזוי מען מאכט שיינע שיך, ער פלעגט מאכן א שיך וואס האט געהאט דריי עקן, עס האט נישט אויסגעזען ווי א שיך, דאך - פארציילט דער רבי - פלעגט דער תם נעמען זיין שיך און זיך מחי' זיין דערמיט, און געזאגט: "וואס פאר א שיינע שיך האב איך געמאכט, ווי זיס איז מיין שיך, ווי האניג'דיג איז מיין שיך, וואס פאר א צוקערדיגע שיך, א וואוילע שיך", זיין ווייב - ווען זי פלעגט הערן ווי איר מאן דער תם איז זיך אזוי מחי' מיט זיין שיך און ער לויבט זיין שיך אזוי שטארק - פלעגט זי אים פרעגן: "אויב איז עס יא אזוי, פארוואס נעמען אנדערע שוסטערס אסאך מער געלט ווי דו נעמסט פאר דיין שיך?" פלעגט איר דער תם ענטפערן: "וואס האט דאס צו טון מיט מיר? דאס איז זיין מעשה און דאס איז מיין מעשה, און וואס דארף מען רעדן פון א צווייטן, לאמיר זען וויפיל איך פארדין מִיַּד לְיַד וכו'"; דא ליגט דער סוד פון מצליח זיין אין לעבן, א מענטש זאל זיך מחי' זיין מיט זיך; אפילו ער האט א פנים ווי א שיך מיט דריי עקן - דאך זאל ער דאנקען דעם אייבערשטן אז דער אייבערשטער האט אים אזוי באשאפן.


דאס איז סיי בגשמיות און סיי ברוחניות. אזוי ווי רבי נתן זאגט (לקוטי הלכות פסח ט, אות כב) אזוי ווי א מענטש דארף זיך מחזק זיין נישט צו האבן קיין התפעלות פון שלעכטע מענטשן וואס מאכן חוזק פון אים ווען ער דינט דעם אייבערשטן און מען דארף זיין זייער שטארק נישט צו ווערן צעפאלן, אזוי אויך און נאך אסאך מער - זאגט רבי נתן – דארף א מענטש זיין ביי זיך זייער שטארק נישט צו ווערן צעבראכן פון זיינע ערליכע חברים, ווען ער זעט ווי זיי שטייגן און זענען מצליח בעבודת השם, און 'איך זע אויס אזוי ווי איך זע אויס וכו'', "וְכָל זֶה אִי אֶפְשָׁר לְבָאֵר בִּכְתָב, רַק כָּל אֶחָד יָבִין בְּעַצְמוֹ כְּפִי עִנְיָנָיו, וּכְנֶגֶד כָּל מִינֵי מְנִיעוֹת וַחֲלִישׁוּת הַדַּעַת שֶׁבָּעוֹלָם צְרִיכִין לֵילֵךְ בַּדֶּרֶךְ הַנַּ"ל, בִּבְחִינַת אֶחָד הָיָה אַבְרָהָם, לַחֲשֹׁב כְּאִלּוּ הוּא יְחִידִי בָּעוֹלָם".


א פרייליכן שבת.

#4440 - נעמט זיך פאר לכבוד אייער געבורטס-טאג זיך אפצוגיסן נעגל וואסער
חיזוק פאר מיידלעך, תהלים, דרך ארץ, נעגל וואסער, קבלה טובה, יום הולדת

בעזרת ה' יתברך


יום א' פרשת וארא, ח' שובבי"ם, כ"ב טבת, שנת תשפ"ג לפרט קטן


 


... תחי', תלמידה בית פיגא ירושלים


איך האב ערהאלטן אייער בריוו.


נעמט זיך פאר לכבוד אייער געבורטס-טאג זיך אפצוגיסן נעגל וואסער, נישט אראפגיין פון בעט - אן זיך אפגיסן נעגל וואסער. איידער איר גייט שלאפן - זאלט איר זיך אנגרייטן נעגל וואסער.


זאגט יעדן טאג אביסל תהילים. דער הייליגער רבי זאגט (לקוטי מוהר"ן חלק ב', סימן עג) תהילים ברענגט דעם מענטש נאנט צום אייבערשטן; אלע ישועות און סגולות ליגט אין תהילים.


פירט זיך מיט דרך ארץ צו אייערע לערערינס. ביים רבי'ן איז געווען דרך ארץ זייער א וויכטיגע זאך, אזוי וועט איר מיר מאכן א נחת רוח.


 

#4439 - הערט אויף וויינען אומזיסט, דאס קען ברענגען שרעקעדיגע זאכן
תפילות אויף אידיש, תודה והודאה, עצבות, וויינען

בעזרת ה' יתברך


יום ה' פרשת בא, י"ט שובבי"ם, ד' שבט, שנת תשפ"ג לפרט קטן


 


צו די כלה ... תחי'


איך האב ערהאלטן די נאסע בריוו, דורכגעווייקט מיט טרערן.


עס איז א גרויסע סכנה וואס איר טוט. חכמינו זכרונם לברכה זאגן (תענית כט.) דער חורבן בית המקדש איז געווען אין די זעלבע נאכט וואס די אידן אין מדבר האבן אומזיסט געוויינט, האט דער אייבערשטער געזאגט: "אתם בכיתם בכיה של חנם", איר וויינט אומזיסטע וויינען, "ואני קובע לכם בכיה לדורות", איך וועל ענק ברענגען אויף וואס צו וויינען.


דאס זעלבע ביי אייך; הערט אויף וויינען, ווייל דאס וועט ברענגען שרעקעדיגע זאכן, און אנשטאט וויינען אז די חתונה גייט זיין שפעטער פון ווען איר ווילט - זאלט איר דאנקען דעם אייבערשטן אז איר האט זוכה געווען צו א טייערער חתן, א בעל מדות טובות וירא שמים, א חתן וואס לעבט מיט'ן רבי'ן, לעבט מיט די עצות פון רבי'ן.


געדענקט וואס אונזער רבי האט אונז געלערנט. ווען מען הערט איינעם זיך אפרעדן, קרעכצן, וויינען - ברענגט מען אים נאך זאכן אויף וואס צו וויינען, און אז מען הערט ווי איינער לויבט און דאנקט דעם אייבערשטן - ברענגט מען אים פיל גוטס.


וואס פעלט אייך אין אייער לעבן? איר זענט געזונט און איר האט שוין אזא טייערע גוטע שידוך, איז ווי קומט אריין וויינען? עס האט נישט קיין זין צו וויינען אז די חתונה זאל זיין אביסל פריער, איר מוזט זיך טוישן, איר מוזט אנהויבן דאנקען דעם אייבערשטן.


איך האף איר וועט מיך פאלגן.


...


אויב איר האט פשוט ליב צו וויינען, (עס זענען דא מענטשן וואס זייער שמחה איז וויינען) - זאלט איר וויינען צום אייבערשטן פארקערט, וויינט און זאגט: "אייבערשטער, דו ביסט אזוי גוט צו מיר, איך בין דיר אזוי שולדיג, עס קומט מיר נישט אזויפיל גוטס; אייבערשטער וואס קען איך דיר צוריק צאלן פאר אלעס גוטס וואס דו טוסט מיט מיר".