בריוון פונעם ראש ישיבה שליט"א

בעזרת ה' יתברך

יום ב' פרשת ואתחנן, י' מנחם-אב, שנת תשפ"א לפרט קטן

לכבוד מיין טייערער ... נרו יאיר, קרית ברסלב

וויסן זאלסטו אז דו טראגסט אן אחריות; וואס דו טוסט, דיין אויפפירונג, דיינע דיבורים – אלעס גייט אויף מיר.

דו העלפסט מיר זייער בויען דעם שטעטל, טאקע דערפאר דארפסטו מער אכטונג געבן ווי אזוי דו רעדסט מיט מענטשן, ווי אזוי דו באנעמסט זיך מיט יעדן איינעם.

דער הייליגער רבי זאגט (ספר המדות, אות צדיק, סימן סט): "מִי שֶׁאוֹהֵב אֶת הַצַּדִּיק", דער וואס האט ליב דעם צדיק, "צָרִיךְ לִשְׁמֹר אֶת הַצַּדִּיק", דארף אכטונג געבן אויפ'ן צדיק, "שֶׁלֹּא יֵצֵא עָלָיו שֵׁם רָע", אז עס זאל נישט ארויסגיין א שלעכטע נאמען אויף אים; עס איז א גרויסע זאך צו העלפן בויען די מוסדות, די שטעטל, די הדפסה וכו' וכו', אבער אין די זעלבע צייט איז דאס א גרויסע אחריות.

דערפאר בעט איך דיר זייער, שטארק זיך אויף די נקודה 'רעדן שיין צו אנדערע, רחמנות האבן אויף אנדערע'; אז מען פירט א קהלה דארף מען זיך רעכענען מיט יעדן איינעמס געפילן, נישט מזלזל זיין אין קיינעם.

זאג אלע דיינע ארבעטערס זיי זאלן זייער אכטונג געבן אויף דעם פרט, רעדן שיין צו אלעמען; נאר אזוי וועסטו האבן הצלחה, נאר אז מען געבט אכטונג אויף אנדערע – איז מען מצליח.

עס איז אזוי קלאר די ניסים וואס דער אייבערשטער טוט מיט אונז, מען דארף זיין בלינד נישט צו זען וואס דא טוט זיך. יעצט איז געווארן צוויי יאר פון ווען מיר האבן מייסד געווען דעם שטעטל און עס זעט שוין באלד אויס ווי א שטאט; עס קומען נאך און נאך משפחות וואוינען דא אין שטעטל, וויפיל הייזער עס וועט זיין – וועט נישט זיין גענוג פאר די אלע משפחות וואס ווילן זיין א חלק אין אונזער קהלה.

יישר כח פאר אלעס וואס דו העלפסט מיר.

בעזרת ה' יתברך

יום ג' פרשת דברים, ד' מנחם-אב, שנת תשפ"א לפרט קטן

לכבוד מיין טייערער ... נרו יאיר

איך האב געהאט אזא מעשה נאך איינער פון מיינע קינדער, איך האב געבעטן מוהרא"ש אז איך דארף א ברכה פאר מיין ווייב, וויפיל זי פרובירט – האקט זיך עס אפ וכו'; מוהרא"ש האט מיר געזאגט אויפ'ן טעלעפאן: "איך קום היינט נאכט קיין וויליאמסבורג, איך וועל דיר עפעס ברענגען", איך האב נישט פארשטאנען וואס מוהרא"ש זאגט, 'עפעס ברענגען? וואס?' איך האב איבערגעפרעגט, און מוהרא"ש זאגט מיר: "איך ברענג דיר א סגולה פון רבי'ן", איך האב נישט געהאט קיין שום אנונג וואס מוהרא"ש זאגט.

ביינאכט האב איך געטראפן מוהרא"ש ביי די חתונה, מוהרא"ש האט מיר געגעבן א באטל גרעיפדזשוס און מיר געזאגט: "דער רבי זאגט דאך (לקוטי מוהר"ן חלק א', סימן כט): 'אִשָּׁה שֶׁדָּמֶיהָ מְרֻבִּים וְאֵין לָהּ וֶסֶת, אַף שֶׁיַּיִן מַזִּיק לָהּ וְכוּ', עִם כָּל זֶה רְפוּאָתָהּ עַל יְדֵי יַיִן שֶׁהִסְתַּכֵּל בּוֹ צַדִּיק אֲמִתִּי'", און מוהרא"ש זאגט מיר: "געב דיין ווייב צו טרינקען אביסל פון די גרעיפדזשוס וועט זי האבן א ישועה", וכך הוה.

איך שרייב דיר דאס ווייל דו ווילסט אן עצה וואס צו טון, עס נעמט שוין עטליכע וואכן; די פראגע איז נאר 'וואו נעמט מען א צדיק אמת?' מיר דארפן וויינען און שרייען: "רבונו של עולם, וואו איז מען זוכה צו טרעפן דעם אמת'ן צדיק וואס קען אונז העלפן?"

אינטערעסאנט, מיר האבן דאס געהאלטן פאר א לאנגע צייט; מיין ווייב האט געגעבן דערפון פאר נשות אנשי שלומינו, אלע האבן גלייך געזען ישועות.

ביי מיר איז געווען א חידוש וואס מוהרא"ש ברענגט מיץ ענבים (גרעיפדזשוס), אז דאס איז וויין.

בעזרת ה' יתברך

יום ד' פרשת פנחס, כ' תמוז, שנת תשפ"א לפרט קטן

לכבוד אנשי שלומינו, תלמידי היכל הקודש בני ברק, ה' עליהם יחיו

זייט מיר מוחל, איך דארף ווען שרייבן פאר אייך יעדן טאג א בריוו, כאטשיג איין מאל א וואך; וואס זאל איך טון, איך קום נישט אן, איך האב אזויפיל זאכן וואס ליגט אויף מיר צו טון, זייט מיר דן לכף זכות; איך וועל פרובירן פון יעצט צו מאכן צייט צו שרייבן פאר די טייערע אנשי שלומינו פון ארץ ישראל.

מיר זענען יעצט אריין אין די דריי וואכן, די טעג זענען טעג וואס מיר קלאגן אויפ'ן חורבן בית המקדש; דער רבי זאגט (לקוטי מוהר"ן חלק ב', סימן סז) אז דער עיקר חורבן בית המקדש איז אז מען ווייסט נישט פונעם צדיק, די צדיקי אמת זענען פארשטעלט פון די וועלט, ווער איז גרויס? ווער איז חשוב? טאָטערן, זאכן וואס זענען גארנישט, דאס איז שריפת בית המקדש; אויף דעם וויינען מיר, אויפ'ן צדיק וואס איז פארשטעלט פון דער וועלט. ווייל ווען דער צדיק וואלט ווען נישט געווען פארשטעלט, וואלט נישט געווען דער חורבן בית המקדש. קוקט דעם לשון פון רבי'ן: "וְעַל זֶה נֶאֱמַר: 'תִּשְׁתַּפֵּכְנָה אַבְנֵי קֹדֶשׁ בְּרֹאשׁ כָּל חוּצוֹת, בְּנֵי צִיּוֹן הַיְקָרִים הַמְסֻלָּאִים בַּפָּז' וְכוּ' (אֵיכָה ד), דְּהַיְנוּ שֶׁיִּשְׂרָאֵל קְדוֹשִׁים מִתְגַּלְגְּלִים, חַס וְשָׁלוֹם, בְּרֹאשׁ כָּל חוּצוֹת, כִּי נִסְתַּלֵּק וְנִתְעַלֵּם הָרֹאשׁ בַּיִת, דְּהַיְנוּ הַצַּדִּיק הָאֲמִתִּי, וְנִתְגַּבֵּר, חַס וְשָׁלוֹם, הַהֵפֶךְ, שֶׁהוּא בְּחִינַת שֵׁם שֶׁל הַטֻּמְאָה שֶׁל הַחִיצוֹנִים, בְּחִינַת רֹאשׁ כָּל חוּצוֹת כַּנַּ"ל", אידישע קינדער וואלגערן זיך אין די גאסן, נישטא קיין הויז פאר זיי; דער צדיק, דער ראש בית - איז פארהוילן.

מיר דארפן אין די טעג זיך שטארקן אין פארשפרייטן די ספרים און קונטרסים, עצות און חיזוק פון הייליגן רבי'ן, ביתר שאת וביתר עוז, דאס איז בנין בית המקדש. חכמינו זכרונם לברכה זאגן (ברכות לג.): "כָּל אָדָם שֶּׁיֶּשׁ בּוֹ דֵּעָה כְּאִילוּ נִבְנָה בֵּית הַמִּקְדָּשׁ בְּיָמָיו", ווער עס האט שכל, ביי אים איז אזוי ווי דער בית המקדש איז אויפגעבויט, ער שפירט יעצט וואס מען האט געשפירט אין בית המקדש; אין בית המקדש איז געווען א שטארקע גילוי אלוקית, א פלאץ וואו מען האט געשפירט דעם אייבערשטן. ווען מען האט דעה, מען האט שכל, מען ווייסט, מען גלייבט און מען לעבט מיט 'מְמַלֵּא כָּל עַלְמִין, וְסוֹבֵב כָּל עַלְמִין, וּבְתוֹךְ כָּל עַלְמִין, אֵין שׁוּם מְצִיאוּת בִּלְעָדָיו יִתְבָּרַךְ כְּלָל, וּבְכָל תְּנוּעָה וּתְּנוּעָה שָׁם אֲלוּפוֹ שֶׁל עוֹלָם', מען געדענקט אז אלעס איז דער אייבערשטער און דער אייבערשטער איז אלעס - איז מען נישט אין גלות, דער גוף איז אין גלות, אבער דער קאפ, דער מח - איז נישט אין גלות, די נשמה איז נישט אין גלות. ווען מען פאלט אונטער טבע, מקרה און מזל - דעמאלט איז מען אין גלות בגוף ונפש; אין די טעג דארף מען מער עוסק זיין אין הפצה, אריינברענגען אין אלעמען 'דער אייבערשטער איז דא, דער אייבערשטער פירט די וועלט'.

טייערע ברידער, טייערע חברים, אנטלויפט פון פאליטיק, עס זאל ענק נישט אינטערעסירן די זאכן; אלע פארטייען, פון אנהייב ביזן ענדע - איז נאר שררה, כבוד און געלט. איך האב נישט מורא דאס צו זאגן און צו שרייבן, קען זיין איר זענט נישט צוגעוואוינט צו די שפראך, קען זיין עס זענען דא צווישן אייך וואס טראכטן אז די פארטיי איז א ישועה, די פארטיי איז א גאולה וכו' וכו'; זאלט איר וויסן אז אלעס איז פאליטיק, אלע פארטייען זענען איין שטיק ליגנט, אך און וויי ווער עס האט שייכות מיט זיי.

ליינט נישט קיין צייטונג, בפרט די פרומע צייטונג; פון דעם זאלט איר זיך זייער היטן, זיך נישט איינרעדן אז דאס איז א חלק פון די תורה. אנשטאט ליינען די צייטונג זאלט איר לערנען די הייליגע תורה, מאכט אייך שיעורים אין כל התורה כולה. מאכט א שיעור אין חומש רש"י יעדן טאג, זונטאג ביז שני, מאנטאג ביז שלישי און אזוי ווייטער. נאך א שיעור זאלט איר מאכן אין משניות, יעדער איינער וויפיל ער קען, פון איין פרק משניות אדער צוויי דריי, אכצן אדער מער, וויפיל צייט איר האט. מאכט זיך א שיעור אין גמרא, לערנט דעם בלאט גמרא יעדן טאג, עס איז דאך א מחי' א טאג וואס מען לערנט דעם בלאט גמרא. מאכט א שיעור אין הלכה, אין מדרש, זוהר און אזוי ווייטער.

גרייט אייך צו קומען קיין אומאן אויף ראש השנה. ווי אזוי גרייט מען זיך? מיט תפילה והתבודדות. נעמט יעדן טאג א מינוט צוויי צו בעטן דעם אייבערשטן אויף דעם, זאגט די ווערטער: "הייליגער באשעפער, איך וויל זיין אין אומאן דעם יאר ראש השנה, איך וויל א תיקון פאר מיין נפש, רוח ונשמה. הייליגער באשעפער, אלע שפעטן פון מיר, אלע מאכן חוזק פון מיר אז איך פאר קיין אומאן, מען ווארנט מיר אז מען וועט מיר שלעכטס טון אויב איך פאר קיין אומאן, הייליגער באשעפער, דו ווייסט דאך דעם ריינעם אמת, פארוואס פאר איך קיין אומאן? פארוואס גיי איך צום רבי'ן? נאר ווייל איך וויל מתקן זיין וואס איך האב פוגם געווען, קיינער ווייסט נישט ווער איך בין, דו רבונו של עולם, דו ווייסט דאך אז איך וויל זיין ערליך, איך וויל זיין גוט; איך האב אזא יצר הרע וואס ברענט אין מיר, ער ווארפט מיר אראפ אן א שיעור מאל, און דא איז דא א רבי וואס קען מיר העלפן, איך וויל פארן צו אים, העלף מיר איך זאל טאקע אנקומען צו אים".

איך בענק זיך צו אייך, איך באקום בריוו פון א טייל פון ענק, איך ווארט אויף בריוו פון יעדן באזונדער; איך קום נישט אן צו ענטפערן, אבער איך ליין אלע בריוו, איך בין זיך מחי' ווען איר שרייבט מיר.

דער אייבערשטער זאל העלפן איר זאלט האבן הצלחה אין אלע ענינים.

בעזרת ה' יתברך

יום א' פרשת שלח, י"ט סיון, שנת תשפ"א לפרט קטן

לכבוד מיין טייערער ... נרו יאיר

איך פריי זיך זייער אז דו ביסט צוריק געקומען אין ישיבה, האסט בוחר געווען בטוב; איך האף דו וועסט שוין בלייבן דיין גאנץ לעבן אין היכל הקודש.

מען דארף גרויס רחמים פון הימל צו בלייבן ביים צדיק, ווייל די קליפות פארלייגן זיך זייער אויף יעדן איינעם אוועק צו שלעפן פון צדיק; מען דארף אסאך בעטן אויף דעם פרט יעדן איינציגסטן טאג, מען זאל בלייבן מקושר צום רבי'ן. דער רבי קען יעדן איינעם מתקן זיין, דער רבי איז אזוי גרויס, ער קען יעדן איינעם פאררעכטן; רבי נתן האט געזאגט: "דער גרעסטער בעל עבירה, אויב וועט ער זיך האלטן ביים רבי'ן - וועט ער ביים סוף תשובה טון און אלעס פאררעכטן".

געב אכטונג עס זאל נישט זיין קיין בחורים ביי דיר אין דארמיטארי וואס האבן טעלעפאונס אדער אנדערע כלים וואס מען קען זען עבירות. אויב דיין דארמיטארי וועט זיין ריין פון די כלים וועלן אלע בקרוב טרעפן שידוכים, אבער אויב מען וועט האבן די כלים - וועט אייך זיין ביטער, דער רבי זאגט (לקוטי מוהר"ן חלק ב', סימן פז) אז מען איז מתקן אות ברית קודש ברענגט מען נענטער און נענטער די שידוך, ווידעראום אז מען זינדיגט אין פגם הברית פארלירט מען דעם שידוך.

הלוואי וועסטו פאלגן דיין ראש ישיבה, וועסטו - נאר דו פארדינען פון דעם.

בעזרת ה' יתברך

יום ה' פרשת בהעלותך, ט"ז סיון, שנת תשפ"א לפרט קטן

לכבוד מיין טייערער ... נרו יאיר

איך האב זייער הנאה פון דיר, איך זע ווי שיין דו פירסט זיך; סיי דיין דאווענען, סיי דיין לערנען און דיין שלום בית; דו געבסט מיר כח מיט דיין שיינע התנהגות.

פאריאר האסטו זייער שטארק ארויסגעהאלפן ביים קאמפיין, עס איז געווען א גרויסע הצלחה; וויל איך דיר בעטן אויב דו וועסט מיר העלפן די יאר ביים קאמפיין. איך נויטיג זיך אין גרויס געלט, די מוסד וואקסט גרעסער און גרעסער, מיר דארפן הילף צו קענען אנגיין. בעט איך דיר, פארבינד זיך מיט האברך ... נרו יאיר, ער האט שוין חזקה, שוין אלע יארן האט ער גענומען אויף זיך די יערליכע קאמפיין, דאס איז אונזער דינער השנתי, פרעג אים וואס דו קענסט אים העלפן.

האסט חתונה געהאט - דארפסטו זיך אריינשטופן צוריק אין ישיבה; זוך דיר וועגן וואס דו קענסט טון אז דו זאלסט בלייבן מקושר צום רבי'ן, בלייבן א שמש פאר'ן רבי'ן, באדינען דעם רבי'ן; ווייל וואס מען טוט אויף די וועלט - טוט מען אויף יענע וועלט, ווער עס איז מקורב צו א צדיק אויף די וועלט - וועט זיין מקורב צום צדיק אין עולם העליון, אזוי זאגט דער הייליגער רבי (ספר המידות אות צדיק, סימן עד): "הַמְקֹרָבִים שֶׁיֵּשׁ לַצַּדִּיק בְּחַיָּיו, הֵם יִהְיוּ מְקֹרָבִים בְּמוֹתָם".

בעזרת ה' יתברך

ערב שבת קודש פרשת בהר-בחקותי - מברכים סיון, כ"ה אייר, שנת תשפ"א לפרט קטן

לכבוד טייערע אנשי שלומינו, תלמידי היכל הקודש ירושלים, ה' עליהם יחיו

חזק, חזק, ונתחזק! אשרינו שזכינו להתקרב לרבינו! חסדי השם יתברך מיר האבן מסיים געווען ספר ויקרא, דעם קומענדיגן זונטאג הייבן מיר אן ספר במדבר; יעצט איז א גוטע צייט פאר א פרישע התחלה, אנהייבן לערנען יעדן טאג אביסל חומש רש"י מיט'ן תרגום מידי יום ביומו; אז מען איז מעביר סדרה טאג טעגליך איז מען זוכה צו ענדיגן די פרשה יעדע וואך.

איך געדענק נישט א שיעור ביי מוהרא"ש וואס מוהרא"ש זאל נישט רעדן פון דאס גרויסקייט פון מעביר סדרה זיין. איבער צען יאר האב איך זוכה געווען צו זיין יעדע וואך ליל שישי ביים שיעור, איך האב כמעט נישט פארפעלט קיין איין שיעור, און יעדע וואך האט מוהרא"ש געשפירט פאר וויכטיג נאכאמאל צו רעדן פון די גרויסע מצוה פון מעביר סדרה זיין.

אינטערעסאנט פארוואס מוהרא"ש האט זיך פארלייגט דוקא אויף די מצוה, עס איז דא צענדליגער סימנים אין הלכות שבת, פארוואס פונקט פון די הלכה אין סימן רפ"ה, דאס האט מוהרא"ש אזויפיל גערעדט? מען קען פרעגן נאך אסאך מער, מען זעט ביי ערליכע אידן איז מען זייער מקפיד אויף געוויסע זאכן, צום ביישפיל מען איז זייער מקפיד אויף מקוה, מען איז זיך מוסר נפש אויף מקוה; אז די מקוה איז קאלט וועט מען אריינשפרינגען אין א קאלטע מקוה וכו'. אזוי אויך נעגל וואסער, דאס איז ביי ערליכע אידן ממש ווי פון די וויכטיגסטע זאכן, וואס איז די פשט אז צדיקים האבן גענומען געוויסע זאכן און פון דעם געמאכט א גרויסער עסק?

אלא מאי איז געדרונגען אז דער קשיא איז דער תירוץ, זעט אויס אז די זאכן זענען זייער וויכטיג פאר'ן מענטש; אפילו מיר פארשטייען נישט וואס עפעס די זאכן, דאס איז ווייל מיר זענען זייער ווייט, מיר ווייסן גארנישט, מיר פארשטייען צו עסן, צו טרינקען און צו געשמאקע זאכן. די צדיקים - זיי זעען וואס טוט זיך אין הימל, זיי זעען וואס טוט זיך מיט א נשמה, זיי זענען אונז מודיע אויף וואס מיר זאלן זיך מוסר נפש זיין.

נישט נאר מוהרא"ש האט געמאכט אן עסק פון מעביר סדרה זיין, אלע צדיקים האבן גערעדט פון דאס גרויסקייט פון לערנען חומש רש"י. דער הייליגער שר שלום פון בעלזא זכותו יגן עלינו האט געזאגט: "ווער עס לערנט יעדע וואך חומש מיט רש"י, איז פארזיכערט אז ער וועט זיצן אויף יענע וועלט אין די היכל פון רש"י"; אויך זאגט מען נאך פון הייליגן רבי פנחס'ל קאריצער זכותו יגן עלינו אז לערנען חומש רש"י יעדע וואך איז מסוגל צו האבן אמונה. דער הייליגער בעל התניא זכותו יגן עלינו האט איינגעפירט א סדר פאר זיינע תלמידים אז זיי זאלן יעדן טאג לערנען חומש מיט רש"י איינגעטיילט אויפ'ן וואך, און אזוי האבן זיך געפירט אלע רבי'ס פון חב"ד, און אזוי פירן זיך היינט אויך חסידי חב"ד; יעדן טאג צו לערנען חומש רש"י איינגעטיילט אויפ'ן וואך, ווייל דאס ברענגט יראת שמים.

איך געדענק ווען איך האב געהערט פון מוהרא"ש אז מען זאל שוין אנהייבן פון אנהייב וואך מעביר סדרה זיין, האב איך געטראכט אז דאס איז אפשר פאר אנדערע, דאס איז נישט פאר מיר; איך טו וואס דער אריז"ל זאגט (פרי עץ חיים, שער הנהגת הלימוד [עמוד שנז]) אז מען זאל מעביר סדרה זיין ערב שבת, אבער מוהרא"ש האט מיר אויפגעעפנט די אויגן און געוויזן זיך נישט צו נארן, 'קוק אויף זיך, אויב ביסטו טאקע מעביר סדרה וועכנטליך'; א מענטש טאר זיך נישט נארן, מען דארף קוקן צי מען טוט טאקע יעדע וואך אזוי ווי די הלכה פארלאנגט, ווי דער שולחן ערוך פסק'נט (אורח חיים סימן רפה, סעיף ג): "מִיּוֹם רִאשׁוֹן וְאֵילַך חָשׁוּב עִם הַצִּבּוּר", פון זונטאג קען מען שוין אנהייבן מעביר סדרה זיין. און דער משנה ברורה ברענגט אראפ (שם, סעיף קטן ח) פונעם הייליגן גר"א זכר צדיק לברכה, אז ער האט זיך אזוי געפירט, יעדן טאג האט ער מעביר סדרה געווען אביסל; זונטאג ביז שני, מאנטאג ביז שלישי, דינסטאג ביז רביעי און אזוי ווייטער. אז מען גייט אויף דעם וועג, דעמאלט קען מען זיין זיכער אז מען וועט ענדיגן יעדע וואך די פרשה, און אזוי פיר איך זיך, בעט איך אייך איר זאלט זיך אויך אזוי פירן, איר זאלט אנהייבן פון זונטאג מעביר סדרה זיין.

טייערע חברים, ליבע ברידער, נעמט נישט קיין חלק אין קיין שום מחלוקות, ווי עס איז דא מחלוקות זאלט איר אנטלויפן; בפרט ווען עס רעדט זיך פון מחלוקת לשם שמים, די מחלוקת לשם שמים איז זייער ביטער; דארט קען מען איינזינקען אין די גרעסטע טומאה. ליידער אין ברסלב איז דא פלעצער וואס איז א פלאץ פון מחלוקות, אנשטאט מען זאל רעדן דיבורי אמונה, דיבורי תכלית - רעדט מען אויף דעם און אויף יענעם; דער איז א מפורסם של שקר, דעם דארף מען רודפ'ן, ער איז נישט די ריכטיגע ברסלב, ער איז נישט פון אונזערע לייט, איך ווייס נישט אויב יענער איז פון אונזער לייט אדער נישט, אבער דו וואס דו רעדסט קעגן דעם און יענעם - דו ביסט זיכער נישט פון אונזערע לייט. וואס וועסטו ענטפערן ווען דער מלאך מיט די טויזנט אויגן וועט קומען און דיר געבן א קנאק און אוועק נעמען דיין נשמה? וואס וועסטו אים זאגן, דו ביסט יא דער מלאך המות, דו ביסט נישט דער ריכטיגער מלאך המות, דער מלאך המות איז פון אונזער לייט, אדער איז ער נישט פון אנזערע לייט, וואס וועסטו דעמאלט טון? וועסט דאך נישט וויסן וואס צו טון פאר בושה, וועסט נישט וויסן וואס צו טון פון פחד!

בעט איך ענק טייערע ברידער, אז מיר האבן זוכה געווען צו נתקרב ווערן צום רבי'ן - טארן מיר נישט זיין פארנומען מיט אנדערע, אדער חס ושלום אונטער שרייבן א צעטל קעגן אנדערע. מוהרא"ש זאגט, דאס וואס חכמינו זכרונם לברכה זאגן (סנהדרין נח:): "המגביה ידו על חבירו [...] נקרא רשע", דער וואס הייבט אויף זיין האנט אויף זיין חבר - איז א רשע; וואס איז די זאך אז מען הייבט נאר אויף די האנט איז מען שוין א רשע? מען האט דאך נאכנישט געשלאגן? נאר דאס גייט ארויף אויף דער וואס הייבט אויף זיין האנט צו אונטער שרייבן א צעטל קעגן זיין חבר, ער הייבט אויף די האנט מיט א פענע צו חתמ'נען קעגן א צווייטן דער איז "נקרא רשע".

בעט איך מיינע טייערע ברידער פון ירושלים, איר האט א בית המדרש אין מאה שערים; דארט איז א פלאץ פון גאר ערליכע אידן, דארט וואוינען זייער חשוב'ע משפחות, אויך איז דארט פארהאנען זייער אסאך וואס זענען פארנומען מיט אנדערע, דארט איז דער פלאץ וואס מען איז דן ווער איז פון אונזערע און וועם דארף מען אויסשפייען; איר זאלט נישט האבן קיין שייכות מיט רודפ'ן א צווייטן, נאר האבן שייכות מיט מקרב זיין יעדן איינעם. אז איר וועט זיך אזוי פירן וועט איר נאך אביסל דארפן האבן גאר א גרויסער שול, ווייל מענטשן האבן נישט קיין כח צו מחלוקת, מענטשן זוכן א בית המדרש וואו מען לאזט דאווענען, א בית המדרש וואו מען קען הערן א גוט ווארט, א בית המדרש וואו מען זעט מענטשן שמייכלען. איר האט געזען וויפיל הונגעריגע מענטשן זענען געקומען צו גיין די וואך מאנטאג צום שיעור, וואס קומט מען? וואס וויל מען? מען וויל פשוט א גוט ווארט, א ווארט מיט וואס מען וועט קענען צוען נאך א טאג דינען דעם אייבערשטן.

ביי אונז אין אמעריקע איז דא אסאך פלעצער וואו עס איז פארבאטן צו שמייכלען, אויב איינער שמייכלט איז א סימן אז ער איז נישט קיין ערענסטער אינגערמאן; אין א סאך שולן לאזט מען נישט שמייכלען, מען מוז זיין זייער דערביטערט. איך ווייס נישט ווי אזוי עס איז ביי ענק, איך מיין אז אין ירושלים, בפרט אין מאה שערים - איז אויך דא געוויסע שולן וואס מען טאר נישט שמייכלען דארט, אויב מען שמייכלט איז מען שוין א קאליקער. בעט איך ענק, אויב איינער וויל זיין דערביטערט זאל ער גיין אין א צווייטע פלאץ, מיר דארפן טון וואס דער רבי האט געזאגט (לקוטי מוהר"ן חלק ב', סימן כד): "מִצְוָה גְּדוֹלָה לִהְיוֹת בְּשִׂמְחָה תָּמִיד", עס איז א מצוה צו זיין שטענדיג פרייליך.

ביים דאווענען זאלט איר נישט רעדן, איך בעט אייך, אלע זאלן אכטונג געבן נישט צו רעדן ביים דאווענען, נישט עסן און טרינקען ביים דאווענען; אויב דו שפירסט אז מען דאוונט צו שטייט פאר דיר - קענסטו זיך מתבודד זיין, קיינער זאל זיך נישט מישן ווי אזוי צו פירן דעם שול. איך האב ממנה געווען גבאים - זיי פירן דעם שול אזוי ווי מוהרא"ש האט געוואלט, אויב איינער האט עפעס וואס צו זאגן - קען ער מיר שרייבן, איך ליין אלע בריוו, איך ווארט אויף יעדן איינעם פון אנשי שלומינו זאל מיר שרייבן לכל הפחות איין מאל א וואך, אבער זיך נישט מישן אין שול, נישט רעדן ביים דאווענען און זיך פירן מיט גרויס דרך ארץ.

איך וויל נישט אונזער שול זאל אויסקוקן ווי ביי די הפקר'דיגע ברסלב'ע שולן וואו קיינער טאר נישט זאגן, און אויב איינער וועט זאגן ווי אזוי זיך צו פירן קען מען חס ושלום נכשל ווערן און ווערן א בחינה פון א מפורסם של שקר השם ישמרינו, נאר אויב דו קענסט אונטער שרייבן קעגן א צווייטן - דאס איז מותר, דאס איז נישט פון די בחינה פון זיין א מפורסם של שקר, אויך אויב דו קענסט רעדן א דרשה קעגן א צווייטן - דאס איז כשר, אויב דו וועסט זאגן חיזוק, אדער ווי אזוי זיך צו פירן - דאס טאר מען נישט, דער שול אין ירושלים וועלן מיר פירן אזוי ווי מוהרא"ש האט דאס אוועקגעשטעלט, עס מוז זיין דרך ארץ; אלע מתפללים און בחורים זאלן זיך צושטעלן לויט ווי די גבאים פירן די שול, אויב איז דא וואס צו פאררעכטן, אויב איז דא וואס איז נישט גוט - קענט איר מיר שרייבן.

איך בעט אייך איבער אז איך בין נישט געקומען אין שול צו אייך, איינער א צעבראכענער איד מיט זיין צעבראכענע ווייב זענען געקומען דארט, זיי האבן געוואלט מאכן א טומל וכו' וכו', איך האב מקיים געווען וואס דער רבי זאגט (ספר המידות אות פחד, חלק ב', סימן ג): "מִי שֶׁבּוֹרֵחַ מִן הַצָּרָה, הוּא פִּקֵּחַ", דער וואס אנטלויפט פון א צרה - איז קלוג.

ווער עס וויל זיך אננעמען פאר מיר, ווער עס וויל מוחה זיין אויף די וואס טשעפען מיר - זאל נעמען נאך גליונות, נאך קונטרסים און דאס פארשפרייטן; מער פון דעם זאל קיינער זיך נישט קריגן פאר מיר, דער אייבערשטער העלפט מיר, ער קריגט פאר מיר.

א פרייליכן שבת.

בעזרת ה' יתברך

יום ה' פרשת אמור, י"ז אייר, שנת תשפ"א לפרט קטן

לכבוד מיין טייערער ... נרו יאיר

אז דו וועסט אריינקוקן אין בריוו פון פריערדיגע צדיקים, וועסטו זען ווי זיי שרייבן; זיי חתמ'נען זיך: "הדורש שלומך באהבה רבה", אדער: "ידידך האוהב אותך מכל הלב", וכדומה; פארוואס איז דאס נישט קינדיש – ווייל עס איז לשון הקודש?! וואס איז אזוי געפערליך אז א ראש ישיבה זאל שרייבן פאר זיין תלמיד "איך האב דיר ליב"? פארוואס איז דאס מער קינדיש ווי הדו"ש באה"ר - ווייל עס איז לשון הקודש געשריבן אין ראשי תיבות איז דאס מער ערוואקסן?

הקץ לדברי רוח? א שאד צו רעדן, א שאד צו ענטפערן; אין די צייט קען מען מזכה זיין נאך בחורים און אינגעלייט מיט תורה, תפלה, תשובה ומעשים טובים.

די וואס מאכן ליצנות פון די בריוו פון עצתו אמונה אינעם גליון, אז עס איז א גליון פאר קליינע קינדער; מען רעדט פון שלום בית, פון קינדערישע זאכן; פרעג זיי אויב זיך קריגן איז יא דערוואקסן... רעדן שיין, אויסלערנען אינגעלייט א' ב' פון לעבן דאס איז קינדיש, זיך קריגן איז וואס? – דערוואקסן.

שטארק זיך אין דיין עבודת הקודש, זיי ממשיך מיט דיינע תלמידים ביתר שאת וביתר עוז בדרך אהבה ורחמנות.

איך האב דיר ליב.

הדוש"ט [הדורש שלומו וטובתו] באה"ר [באהבה רבה] בלו"נ [בלב ונפש]

בעזרת ה' יתברך

יום ה' פרשת תצוה, י"ג אדר, תענית אסתר, שנת תשפ"א לפרט קטן

לכבוד מיין טייערער ליבער ... נרו יאיר, קרית ברסלב

פסח איז נישט קיין צייט צו פארן צו רבי'ס און עס איז נישט קיין יום טוב וואס מען גייט עסן סעודות דא און דארט, פסח מישט מען זיך נישט; דעריבער זאלסטו גיין צו דיינע עלטערן און צו דיין ווייב'ס עלטערן.

דאנק דעם אייבערשטן אז דו האסט טייערע עלטערן, דיין ווייב האט טייערע עלטערן; דו האסט וואו צו גיין. בלייב נישט אין שטעטל עסן ביי דעם און ביי יענעם, נאך אביסל ווען דיינע קינדער וועלן אונטערוואקסן וועסטו מאכן אליינס דעם סדר.

חול המועד וועט זיין שיעורים; אינדערפרי וועל איך פארלערנען דעם דף גמרא, פארנאכטס וועלן מיר רעדן פון רבי'ן, וועסטו קענען קומען זיך מחזק זיין, אבער די ערשטע טעג און די צווייטע טעג זאלסטו זיין ביי דיינע עלטערן.

בעזרת ה' יתברך

ערב שבת קודש פרשת מקץ, ג' טבת, זאת חנוכה, שנת תשפ"א לפרט קטן

לכבוד ... נרו יאיר

איך ליין יעדע וואך די בריוו פון עצתו אמונה בלשון הקודש, דו ביסט דאס זייער שיין מתרגם; עס ליינט זיך זייער געשמאק, איך בין זיך מחי' מיט דעם. שטארק זיך מיט דיין הייליגע ארבעט.

פאריגע וואך איז געווען א בריוו איבער דאס גרויסקייט פון זיך שערן די האר נאך די חתונה, אין די בריוו שטייט: "מוהרא"ש פלעגט זיך בארימען פאר אונז אין אמעריקע: 'איך האב א שטאט פון טייערע ספרד'ישע משפחות וואס אלע שערן זיך אפ די האר'"; אין אידיש ווען מען זאגט "טייערע ספרד'ישע משפחות" - הערט זיך דאס שיין, געב אכטונג אז ווען דו ביסט דאס מתרגם זאלסטו שרייבן די שענסטע וועג אויף די ספרד'ישע אידן, מער פארזיכטיג.

ליידער זענען דא וואס קוקן אויף זיי מיט א זלזול און ביטול השם ישמרינו; אפשר שרייב משפחות פון עדות המזרח, ספרד'ישע טייערע אידן; עס זאל זיך ליינען מיט די גרעסטע מאס כבוד. ביי תלמידי היכל הקודש איז נישטא קיין אונטערשייד צווישן אשכנז'ישע אידן און די טייערע ספרד'ישע אידן.

מוהרא"ש זכרונו לברכה פלעגט שטענדיג וויינען אויף מחלוקת, ער פלעגט זאגן: "דער גאנצער גלות איז אז עס איז דא פירודים צווישן אידישע קינדער"; די אשכנזים ווילן נישט די ספרדים, און צווישן זיך איז מען אויך צעריסן און צעשלאגן וכו' וכו', אזוי אויך ביי די ספרדים, צווישן זיך האט מען זיך פיינט איינער דעם אנדערן. מוהרא"ש פלעגט זאגן: "מיר זענען אלע אויף איין שיף, די אומות העולם מאכן לעכער אינעם שיף און ווילן אונז חס ושלום דערטרענקען, דארפן מיר זיך העלפן איינער דעם צווייטן".

מוהרא"ש זכרונו לברכה האט באוויזן א חידוש אין די ברסלב'ע שטאט יבנאל, מען זאל זיך ליב האבן איינער דעם אנדערן אפילו מען שטאמט נישט פונעם זעלבן אפשטאם. אויך ראש השנה אין אומאן ביים הייליגן רבינ'ס קיבוץ האט מוהרא"ש געמאכט אז סיי אשכנז'ישע אידן און סיי ספרד'ישע אידן פון אלע עדות - זאלן קענען דאווענען אונטער איין דאך. מוהרא"ש זכרונו לברכה האט מיר מכבד געווען צו זיין בעל תפילה און מיר געבעטן איך זאל זינגען די ספרד'ישע פיוטים; עס איז געווען א מחזה הוד צו זען ווי אלע זיצן צוזאמען, ספרד'ישע אידן זיצן און הערן ווי מיר זאגן אונזערע שטיקלעך ביים דאווענען - 'ונתנה תוקף', 'לקל עורך דין', 'וכל מאמינים', וואס דאס איז זייער חשוב ביי אונז, און מיר פלעגן אויסהערן ווי די ספרד'ישע אידן זינגען זייערע שטיקלעך, ווי למשל: 'עת שערי רצון', 'בחצוצרות וקול שופר', וואס דאס איז ביי זיי זייער חשוב, אזוי ווי ביי אונז 'ונתנה תוקף'.

ביים רבי'ן קענען אלע זיין אינאיינעם, עס איז דא פלאץ אין הארץ פאר אלעמען. דער הייליגער רבי האט דערציילט (סיפורי מעשיות, מעשה יג, פון די זיבן בעטלערס): "עס איז דא א בוים וואס אונטער יענעם בוים וואוינען אלע סארט חיות, אויך אלע פייגלעך האבן זייערע נעסטן אויף יענעם בוים, און דער תענוג וואס דארט איז דא - איז עד אין שיעור"; אזוי ווי עס שטייט ווען משיח וועט קומען וועט זיין (ישעיה יא, ו): "וְגָר זְאֵב עִם כֶּבֶשׂ וְנָמֵר עִם גְּדִי יִרְבָּץ", דער וואלף מיט'ן לעמעלע דער לעמפערט מיט'ן ציגעלע - וועלן זיצן צוזאמען, "וְעֵגֶל וּכְפִיר וּמְרִיא יַחְדָּו, וְנַעַר קָטֹן נֹהֵג בָּם", א יונגע קאלב מיט א יונגע לייב וועלן גיין צוזאמען, "וּפָרָה וָדֹב תִּרְעֶינָה יַחְדָּו יִרְבְּצוּ יַלְדֵיהֶן, וְאַרְיֵה כַּבָּקָר יֹאכַל תֶּבֶן", דער קוה מיט'ן בער וועלן צוזאמען פאשען, דער לייב וועט עסן שטרוי צוזאמען מיט די בהמות, "וְשִׁעֲשַׁע יוֹנֵק עַל חֻר פָּתֶן, וְעַל מְאוּרַת צִפְעוֹנִי גָּמוּל יָדוֹ הָדָה", קינדער וועלן זיך שפילן מיט גיפטיגע שלענג, "לֹא יָרֵעוּ וְלֹא יַשְׁחִיתוּ בְּכָל הַר קָדְשִׁי", קיינער וועט נישט שטערן דעם צווייטן און קיינער וועט נישט שלעכטס טון פאר'ן צווייטן, ווייל עס וועט זיין: "כִּי מָלְאָה הָאָרֶץ דֵּעָה אֶת ה', כַּמַּיִם לַיָּם מְכַסִּים", אלע וועלן וויסן פונעם אייבערשטן, מען וועט לעבן מיט אמונה.

דער בוים - דאס איז דער הייליגער רבי, אזוי ווי עס שטייט אין תיקוני זוהר (תיקון נב): "עֵץ דָא צַדִּיק", דער צדיק ווערט אנגערופן א בוים; אזוי ווי מיר זעען ביי משה רבינו, ווען ער האט געשיקט די מרגלים קיין ארץ ישראל האט ער זיי געזאגט זיי זאלן קוקן (במדבר יג, כ): "הֲיֵשׁ בָּהּ עֵץ אִם אַיִן", זאגט רש"י (שם): "אִם יֵשׁ אָדָם כָּשֵׁר לְהָגֵן עֲלֵיהֶם", זיי זאלן קוקן אויב עס געפונט זיך אין ארץ ישראל אן ערליכער איד וואס קען מגין זיין אויף זיי; ביים צדיק איז דא פלאץ פאר אלעמען.

ווען מען קומט קיין אומאן צום רבינ'ס קיבוץ קען מען זען ווי אזוי עס וועט זיין ווען משיח וועט קומען; עס קומען זיך צאם אלע סארט מענטשן, אלע סארט חיות און פייגל און קיינער קוקט נישט אויפ'ן צווייטן מיט א ביטול, קיינער האלט זיך נישט גרעסער פונעם צווייטן, ווייל ווען מען קומט צום רבי'ן באקומט מען שפלות (ליקוטי מוהר"ן, חלק ב', סימן עב).

דער אייבערשטער זאל העלפן זאלסט האבן הצלחה אין אלע ענינים.

בעזרת ה' יתברך

יום ד' פרשת מקץ, ראש חודש טבת, ו' דחנוכה, שנת תשפ"א לפרט קטן

לכבוד מיין טייערער ... נרו יאיר

אם ירצה ה' מאנטאג ויגש איז דא א חתונה אין ישיבה, לאז מיר וויסן אויב דו קומסט אריין און אויב דו פירסט די חתונה.

לאז וויסן די מחותנים אז מיר האבן א פרוי צו מאכן די פנימ'ער וכו' - בחנם. איך האב באצאלט פאר איינע פון די תלמידות זי זאל זיך לערנען די פאך בתנאי אז זי וועט דאס טון בחינם פאר די חתונות אין ישיבה.

אלע רעדן פון חתונה מאכן ביליג, אלע מאכן אסיפות; מען שרייבט, מען רעדט - אבער גארנישט אויף למעשה. דער מאכט א כח היחיד, א צווייטער מאכט א כח הרבים און א דריטער מיט אן אנדערע נאמען.

מיר האבן כח הצדיק, דער כח פון מוהרא"ש זכרונו לברכה, מיר האלטן ביי די זיבעצנסטע חתונה, נישט ביליג - נאר גענצליך בחינם; עס קאסט נישט קיין איין פרוטה פאר די מחותנים, יעצט וועט נישט קאסטן אפילו די זייטיגע זאכן - די האר פאר די מיידלעך און פאר די וואס מאכן די פנים וכו'.

לאז מיר וויסן דיינע פלענער.

בעזרת ה' יתברך

א' פרשת מקץ, כ"ח כסליו, ד' דחנוכה, שנת תשפ"א לפרט קטן

לכבוד מיין טייערער ... נרו יאיר, קרית ברסלב ליבערטי

דער סמ"ך מ"ם האט זייער מורא פונעם רבי'ן, ער האט זייער פיינט דעם רבי'ן; ער האט נישט קיין פראבלעם עס זאלן זיין טויזנט און איין רבי'ס, נאר נישט דער רבי. דער רבי איז לוחם מיט אים, דער רבי האט א שפראך מיט אלע זיינע קליענטן, מיט אלע בחורים און אברכים וואס פאלן אראפ אין עבירות; בפרט די אלע וואס פאלן אראפ אין פגם הברית, הוצאת זרע לבטלה רחמנא לצלן, די אלע איז דער רבי מחזק זיי זאלן צוריק קומען צום אייבערשטן.

מיר טארן זיך נישט אפשטעלן פון דרוקן די הייליגע ספרים און דאס פארשפרייטן פאר די גאנצע וועלט, פארשטייט זיך אז דער סמ"ך מ"ם וועט פרובירן זיינ'ס - דאס צו שטערן, יעדן טאג מיט א צווייטע מעשה, אבער מיר וועלן זיך נישט אפשטעלן פאר גארנישט אויף דער וועלט.

יעצט פרובירט ער מיט א פרישע וועג, עס האט פאסירט א שטיקל רייבעריי צווישן ... נרו יאיר און ... נרו יאיר; בעט איך דיר זייער דו זאלסט זען די הדפסה זאל אנגיין, מען זאל נישט אונטערברעכן און זיך קיינמאל נישט באגנוגן מיט וויפיל מען טוט, אלץ גיין מוסיף והולך, כשיטת בית הלל.

דאס וואס חכמינו זכרונם לברכה זאגן (אבות ד, א): "אֵיזֶהוּ עָשִׁיר - הַשָּׂמֵחַ בְּחֶלְקוֹ", ווער איז רייך? דער וואס איז צופרידן; דאס איז נאר ביי פריוואטע נכסים, נישט ווען עס קומט צו רוחניות.

בעזרת ה' יתברך

יום ג' פרשת ויצא, ח' כסליו, שנת תשפ"א לפרט קטן

לכבוד די טייערע קינדער שיחיו פון שטעטל, וואס לערנען ביי ר' ... שליט"א.

איך פריי זיך זייער צו הערן פונעם מגיד שיעור אז איר לערנט פלייסיג.

איך וויל אייך פרעגן א פראגע פון די פרשת השבוע, עס שטייט אין פסוק (בראשית ל, א): "וַתֹּאמֶר אֶל יַעֲקֹב הָבָה לִּי בָנִים", רחל האט געבעטן יעקב אבינו 'געב מיר קינדער', "וְאִם אַיִן - מֵתָה אָנֹכִי", ווייל אויב איך האב נישט קיין קינדער בין איך אזוי ווי א טויטער מענטש. רש"י זאגט, זי האט געבעטן יעקב אבינו ער זאל דאווענען זי זאל האבן קינדער, אזוי ווי יצחק אבינו האט געבעטן דעם אייבערשטן פאר רבקה זי זאל האבן קינדער. שטייט ווייטער (שם שם, ב): "וַיִּחַר אַף יַעֲקֹב בְּרָחֵל", יעקב אבינו האט זיך זייער אויפגערעגט אויף רחל.

עס איז מיר זייער שווער צו פארשטיין פארוואס האט יעקב אבינו זיך אויפגערעגט אויף רחל, זי האט דאך געטון וואס א איד דארף טון! ווען מען דארף א ישועה דארף מען גיין צו א צדיק אים בעטן ער זאל מתפלל זיין, די הייליגע חכמים זאגן (בבא בתרא קטז.): "כָּל שֶׁיֵּשׁ לוֹ חוֹלֶה בְּתוֹךְ בֵּיתוֹ", ווען מען האט א צרה אין שטוב, איינער איז קראנק, "יֵלֵךְ אֵצֶל חָכָם וִיבַקֵּשׁ עָלָיו רַחֲמִים", זאל מען גיין צו אן ערליכן איד ער זאל דאווענען צום אייבערשטן פאר אים; דאס האט רחל געטון, זי האט נישט געהאט קיין קינדער האט זי געבעטן יעקב אבינו דער צדיק פונעם דור: 'בעט פאר מיר קינדער'; פארוואס האט יעקב אבינו איר אוועק געמאכט?

איך האב אן ענטפער, וואס מוהרא"ש פלעגט זאגן; איך וויל הערן פון אייך אויב איר קענט טראכטן אן ענטפער.

לערנט ווייטער מיט התמדה, פירט זיך ווייטער מיט יראת שמים, וועט איר מיר מאכן א נחת רוח.

בעזרת ה' יתברך

יום ב' פרשת וירא, ט"ו מר-חשון, שנת תשפ"א לפרט קטן

... תחי'.

איך האב ערהאלטן אייער בריוו.

א שידוך האט נישט מיט קיינעם, א שידוך האט נאר מיט'ן אייבערשטן. חכמינו זכרונם לברכה זאגן (בראשית רבה סח, ג): "מָצִינוּ בַּתּוֹרָה בַּנְּבִיאִים וּבַכְּתוּבִים שֶׁאֵין זִוּוּגוֹ שֶׁל אִישׁ אֶלָּא מִן הַקָדוֹשׁ בָּרוּךְ הוּא", מיר געפונען אין די תורה, אין נביאים און אין כתובים אז א שידוך האט נאר מיט'ן אייבערשטן, די תורה זאגט (בראשית כד, נ): "מֵה' יָצָא הַדָּבָר", דער נביא זאגט (שופטים יד, ד): "וְאָבִיו וְאִמּוֹ לֹא יָדְעוּ כִּי מֵה' הִיא", און אין כתובים געפונען מיר (משלי יט, יד): "בַּיִת וָהוֹן נַחֲלַת אָבוֹת, וּמֵה' אִשָּׁה מַשְׂכָּלֶת", זעען מיר איבעראל אז נאר דער אייבערשטער געבט שידוכים.

איר זאלט בעטן דעם אייבערשטן איר זאלט טרעפן אן ערליכער בחור, א ירא שמים מיט גוטע מידות און א בר דעת; בעטס דעם אייבערשטן איר זאלט קענען האבן א שטוב וואס גייט אין די וועג פון צדיקים, ווייל דער גרונד פון א אידישע שטוב דארף זיין געבויט אויף צדיקים, אז נישט איז זייער ביטער; אויב מען גייט אליינס, מיט די אייגענע שכל - איז ביטער, דעריבער דארף א בחור און א מיידל אסאך בעטן דעם אייבערשטן מען זאל האבן א שטוב געבויט אויף וואס צדיקים זאגן.

איך האף איר נוצט דעם תהילים וואס איך האב אייך געשיקט קיין ארץ ישראל; זאגט וויפיל איר קענט, אז איר קענט זאגן דעם יום תהילים איז זייער גוט און אז איר קענט זאגן נאר אביסל - זאלט איר זאגן וויפיל איר קענט. דער עיקר, וואו איר גייט און וואו איר שטייט זאלט איר מיט נעמען אייער תהילים מיט זיך.

  דער אייבערשטער זאל העלפן איר זאלט האבן הצלחה אין אלע ענינים.

בעזרת ה' יתברך

יום ה' פרשת לך לך, י"א מר-חשון, שנת תשפ"א לפרט קטן

לכבוד... נרו יאיר.

איך האב ערהאלטן דיין בריוו.

איך ווייס נישט אויב איך זאל לאכן אדער וויינען; דו אליינס ווייסט דאך ביי דיר ווי שטארק די בריוו פון ספר עצתו אמונה האבן דיר געהאלפן, ווי עס האט דיר ארויסגענומען פון דיינע יסורים, יעצט קומסטו זאגן אז די בריוו טאר מען נישט געבן פאר בחורים און אינגעלייט?! יעצט זאגסטו אז די בריוו ברענגען שלעכטע מחשבות?! אזוי שנעל האסטו פארגעסן וואס די בריוו האבן דיר געהאלפן, אזוי שנעל האסטו פארגעסן ווי די בריוו האבן דיר ארויסגענומען פון ביטערע עבירות רחמנא לצלן, אזוי שנעל האסטו פארגעסן וואס דו האסט נעכטן געטון?!

איך האב אלע מיינע יארן געהערט פון מוהרא"ש אז דאס פאסירט ווען מען נעמט ארויס א מענטש פון די קליפות, מען נעמט ארויס א מענטש פון זיינע עבירות, מען איז מקרב אידישע קינדער צום אייבערשטן - אז ביים סוף דריידט זיך אלץ איבער, יענער הייבט אן זאגן אויף דעם וואס האט זיך געפארעט מיט אים - אז מען טאר נישט אזוי רעדן, מען טאר נישט אזוי שרייבן, מען האט נישט געהאלטן פון אים, ער איז א בעל דמיון וכו' וכו'; יעצט זע איך וואס מוהרא"ש האט אלץ גערעדט און וואס מוהרא"ש איז אלץ אריבער.

שכל'דיג איז דאס נישט, מען קען דאס נישט פארשטיין; מוהרא"ש זאגט אז דאס איז דער חק פון פרה אדומה, דער כהן וואס שפריצט דעם מי חטאת אויפ'ן טמא'נעם מענטש - ער ווערט טמא און דער טמא'נער מענטש ווערט ריין, דאס איז א זאך וואס איז אומפארשטענדליך, דאס איז א חק בלי טעם. מוהרא"ש זאגט מען קען דאס זען בחוש, עס קומט א טמא'נער מענטש, א טמא מת; דער רבי זאגט (ליקוטי מוהר"ן, חלק א', סימן רמב): "הִרְהוּרִים שֶׁל נִאוּף הֵם בְּחִינַת אֲבִי אָבוֹת הַטֻּמְאָה", טראכטן מחשבות פון ניאוף איז די גרעסטע טומאה, "בְּחִינוֹת מֵת", מען ווערט טמא בטומאת מת, ווער רעדט נאך ווען מען איז פוגם בברית - דאן איז גאר ביטער, ווען אזא איינער קומט צום צדיק און דער צדיק פארעט זיך מיט אים, ער לאזט זיך אראפ, ער רעדט זיין שפראך, ער דריידט ארום אזוי שטארק מיט אים ביז ער פועל'ט ביי אים ער זאל זיך צוריק קערן צום אייבערשטן, ער שפריצט אויף אים די מי חטאת, די מים טהורים, ער ווייזט יענעם א וועג ווי אזוי מען לערנט און ווי אזוי מען דאווענט, ער ווייזט אים די רחמנות פונעם אייבערשטן, וואס פאסירט נאכדעם? יענער הייבט אן זאגן אויפ'ן כהן: "אזוי רעדט מען? אזוי שרייבט מען? אזוי פירט מען זיך?"

געוואלד און געשריגן, ווי קען זיין אזא זאך? ווי קען מען אזוי שנעל פארגעסן וואס מען האט נעכטן געטון? צו קומען זאגן פאר'ן צדיק וואס האט דיר ארויסגעשלעפט פון וואס נאר איין איינציגער באשעפער ווייסט וואס מען האט געטון, "שֶׁאֵינוֹ לֹא מַזֶּה וְלֹא בֶּן מַזֶּה יֹאמַר לְמַזֶּה בֶּן מַזֶּה", ווי קען זיין דער וואס איז נישט קיין כהן און נישט קיין זון פון א כהן קומט און זאגט פאר'ן כהן (ברכות כח.): "מֵימֶיךָ מֵי מְעָרָה וְאֶפְרֶךָ אֵפֶר מִקְלֶה", דיינע וואסער זענען נישט קיין כשר'ע וואסער און דיין אש איז נישט קיין כשר'ע אש?!

זאת נחמתי, מוהרא"ש האט מיר געזאגט: "מיר קענען זיך בארימען אז מיר האבן קיינעם נישט פארפירט"; כמה פעמים האט מיר מוהרא"ש געזאגט: "אלע וואס האבן געהאט שייכות ביי מיר און אלע וואס האבן שייכות מיט דיר האבן זוכה געווען צו לערנען משניות און ענדיגן לכל הפחות איין מאל ששה סדרי משנה און לערנען און מסיים זיין מסכתות אין ש"ס; מיר האבן קיינעם נישט אפגענארט, אפילו מען רעדט אויף אונז כל דבר אסור, אפילו מען שלאגט אונז וכו'".

אמאל ווען איך האב זיך אויסגעשמועסט פאר מוהרא"ש מיינע יסורים, איך האב אים דערציילט אז איך בין געגאנגען אין גאס און מען האט מיר נאכגעשריגן: "ביסט שטאט'ס משוגע'נער", (היינט טראכט איך: 'וואס האט מיר דאס בכלל געבאדערט? וואס אינטערעסירט מיר וואס מען רעדט? אבער דעמאלט האט מיר עס יא וויי געטון), האט מיר מוהרא"ש געזאגט: "דו ביסט שטאט'ס משוגע'נער און איך בין וועלט'ס משוגע'נער"; מיר צו טרייסטן און זאגן: 'וואס גייט דיר אן וואס מענטשן רעדן, וואס מענטשן זאגן? אויף מיר רעדט מען אויך'; און מוהרא"ש האט אויסגעפירט: "דער עיקר זאלסטו ווייטער פועל'ן ביי די תלמידים זיי זאלן לערנען אויפ'ן סדר דרך הלימוד פון הייליגן רבי'ן, זיי זאלן דורך שפאצירן כל התורה כולה; מקרא, משנה, גמרא, מדרש און הלכה".

זאת נחמתי, חכמינו זכרונם לברכה זאגן (בראשית רבה פד, ו) אויפ'ן פסוק (בראשית לז, ב): אֵלֶּה תֹּלְדוֹת יַעֲקֹב יוֹסֵף - "כָּל מַה שֶׁאֵרַע לְיַעֲקֹב אֵרַע לְיוֹסֵף", אלץ וואס איז אריבער אויף יעקב אבינו איז אויך אריבער אויף יוסף; די זעלבע זאך, וואס איז אריבער אויף מוהרא"ש חזר'ט זיך יעצט איבער, מוהרא"ש האט זיך מוסר נפש געווען, אלעס אוועק געגעבן צוריק צו ברענגען אידישע קינדער צום אייבערשטן, און זייער אסאך פון די וואס מוהרא"ש האט זיי א טובה געטון האבן גערעדט אויף מוהרא"ש, עד היום הזה זענען דא מפורסמים אין ברסלב וואס מוהרא"ש האט זיי מקרב געווען צום רבי'ן, מוהרא"ש האט זיי אויפגעהויבן פון וואו זיי זענען געלעגן און זיי שטייען און בארעדן די ספרים, אז מען טאר דאס נישט לערנען וכו' וכו', אזוי ווי דו שרייבסט, אז דאס מאכט מחשבות רעות.

דאס אלעס חזר'ט זיך איבער היינט; מען רעדט אויף די בריוו, מען שרייט אז מען טאר נישט רעדן און שרייבן אזוי, פלוצלונג ווערט (שמות א, ח): "וַיָּקָם מֶלֶךְ חָדָשׁ ... אֲשֶׁר לֹא יָדַע אֶת יוֹסֵף", אזוי ווי חכמינו זכרונם לברכה זאגן (סוטה יא.) ער האט זיך געמאכט ווי ער קען נישט יוסף, ער האט פלוצלונג פארגעסן וואס יוסף הצדיק האט אים געטון, ווי ער האט אים געראטעוועט זיין לעבן; 'יוסף' - דאס איז דער צדיק וואס ער שפייזט יעדן, ער האט חיזוק פאר יעדן, ער ווייזט פאר דרי מעלה אז זיי האבן נאך א לאנגע וועג צו גיין און פאר דרי מטה ווייזט ער 'דער אייבערשטער איז מיט דיר; אפילו דו זינדיגסט, אפילו דו ביסט אראפגעפאלן אין פגם הברית - הוצאת זרע לבטלה רחמנא לצלן, קענסטו נאך אלץ צוריק קומען צום אייבערשטן'; און מען מאכט זיך ווי מען האט פארגעסן וואס די בריוו האבן געהאלפן.

איך האב נאך נישט אנגעהויבן שרייבן, איך דארף מקצר זיין; איך לויף אריין צו די בחורים וואס ווארטן אויף מיר.

בעזרת ה' יתברך

יום ג' פרשת ואתחנן, ז' מנחם-אב, שנת תש"פ לפרט קטן

לכבוד ... נרו יאיר, קרית ברסלב ליבערטי.

איך פריי זיך זייער צו זיין דא אין שטעטל אויפ'ן זומער; עס האט זיך אזוי געפירט פון הימל אז מיר זאלן נישט האבן קיין קעמפ, אזוי זענען מיר אין שטעטל.

איך בין זייער איבערגענומען פון די ערליכקייט פון דעם פלאץ און בעיקר פון די אחדות וואס הערשט דא; די משפחות לעבן אזוי שיין אינאיינעם, יעדער העלפט זיך ארויס איינער דעם צווייטן, יעדער זוכט צו טון גוטס פאר אנדערע - מען שפירט דעם רבי'ן אין די לופט, אלע דיבורים דריידט זיך ארום דעם רבינ'ס ווערטער.

מען שפירט ווי דער רבי איז דא; אזוי ווי דער רבי האט געזאגט, ווען דער רבי איז אוועק געפארן פון ברסלב קיין אומאן האט דער רבי געלייגט זיין האנט אויף די מזוזה און געזאגט: "תִּרְאוּ לְהִתְקַבֵּץ יַחַד, וּלְהִתְפַּלֵּל יַחַד", איר זאלט זיך האלטן צוזאמען און דאווענען צוזאמען, "כִּי אִם תִּתְפַּלְּלוּ בְּכַוָּנָה, אוּלַי תּוּכְלוּ לְהַמְשִׁיךְ אוֹתִי לְכָאן עוֹד הַפָּעַם". אויב איר וועט זיך האלטן צוזאמען און דאווענען צוזאמען, וועט איר מיר קענען ממשיך זיין צו אייך (חיי מוהר"ן, סימן קפז)".

אז איר וועט פאלגן דעם רבי'ן וועט זיין וואס דער רבי זאגט (ספר המידות, אות צדיק, סימן קמח): "עִיר שֶׁהִיא צַיָת אֶת הַצַּדִּיק", א שטאט וואס מען פאלגט דעם צדיק, "אֵין מִלְחָמָה נִשְׁמַעַת בָּהּ", הערט מען נישט אין איר קיין מלחמות, "וְאֵין מְהוּמָה", עס איז נישטא קיין פארלוירנקייט, "וְאֵין שְׁמוּעָה רָעָה", און מען וועט נישט הערן קיין שום שלעכטע נייעס.

דער אייבערשטער זאל העלפן זאלסט האבן הצלחה אין אלע ענינים.

בעזרת ה' יתברך

יום ד' פרשת מטות-מסעי, כ"ג תמוז, שנת תש"פ לפרט קטן

לכבוד ... נרו יאיר.

א גרויסן יישר כח פאר'ן בויען די ספרים שענק אין בית המדרש אין קרית ברסלב; אז מען ארבעט פאר'ן רבי'ן איז דאס א גרויסע טובה צו פאררעכטן וואס מיר דארפן פאררעכטן.

דו קענסט דאך די מעשה מיט'ן בענקל, א איד האט אמאל געברענגט א בענקל פאר'ן רבי'ן פאר א מתנה, האט אים דער רבי געפרעגט: "וויפיל צייט האט דיר גענומען צו מאכן דעם בענקל?" האט ער געענטפערט: "א האלבע יאר", האט אים דער רבי געפרעגט: "דו האסט געארבעט א גאנצן טאג במשך א האלבע דאס צו מאכן?" האט ער געענטפערט: "ניין, יעדן טאג א שעה צייט האב איך געבויט דעם בענקל", האט זיך דער רבי אנגערופן: "אזוי! דו האסט מיר אינזין געהאט א האלב יאר אלע טאג א שעה..." דער רבי האט מער הנאה געהאט פון דעם פרט אז דער איד האט געטראכט פון אים מער ווי ער האט הנאה געהאט פונעם בענקל אליינס; דאס אליינס אז מען טראכט פון א צדיק - ברענגט פאר'ן מענטש אלע ישועות.

דאס זעלבע בעט איך דיר אויב דו קענסט ענדיגן די שענק, עס דארף נישט זיין אין איין טאג, קענסט מאכן יעדן טאג אביסל.

דער אייבערשטער זאל העלפן זאלסט האבן הצלחה אין אלע ענינים.

בעזרת ה' יתברך

יום ד' פרשת מטות-מסעי, כ"ג תמוז, שנת תש"פ לפרט קטן

לכבוד מיין טייערער זון ... נרו יאיר.

איך האב גערעדט צו דיין ווייב תחי', זי איז מסכים אז דו זאלסט איבער נעכטיגן א גאנצע נאכט משמש זיין זיידי שליט"א.

ווען מען רופט דיר אן בעטן זאלסט קומען זיין א גאנצע נאכט משמש זיין זיידי שליט"א - זאלסטו דאס טון, ווייל משמש זיין אן ערליכער איד, א צדיק - איז נישט קיין פשוט'ע זאך, חכמינו זכרונם לברכה זאגן (ברכות ז:): "גְּדוֹלָה שִׁמּוּשָׁהּ יוֹתֵר מִלִּמּוּדָהּ"; עס איז חשוב'ער דאס באדינען א תלמיד חכם און צדיק - ווי דאס לערנען תורה ביי א תלמיד חכם.

עס איז באוואוסט אז דער הייליגער רבי הערש מרימנוב זכותו יגן עלינו האט זוכה געווען צו ווערן אזוי גרויס נאר פון דעם וואס ער האט משמש געווען זיין גרויסער רבי, דער הייליגער רבי מענדל מרימנוב זכותו יגן עלינו; זעט מען צו וואס מען קען זוכה זיין ווען מען באדינט א צדיק.

ווען מען דריידט זיך נעבן אן ערליכער איד; מען זעט ווי אזוי ער עסט, ווי אזוי ער שלאפט און ווי אזוי ער גייט אן אין לעבן - לערנט מען זיך אויס ווי אזוי צו לעבן מיט'ן אייבערשטן. אנשי שלומינו זאגן אז מען קען מער נתעורר ווערן ווען מען לערנט עלים לתרופה, די בריוו וואס רבי נתן האט געשריבן ווי ווען מען לערנט ליקוטי הלכות; ווייל דארט זעט מען דער לעבן, ווי רבי נתן לעבט זיין לעבן מיט א תמימות ופשיטות, מה שאין כן ווען מען לערנט ליקוטי הלכות טרעפט מען זיך אן מיט טיפע חידושים. דאס זעלבע איז ווען מען זעט אן ערליכע איד ווי ער לעבט אין שטוב מיט א דביקות צום אייבערשטן, באגלייט דאס דעם מענטש זיין גאנץ לעבן.

איך האב זייער אסאך גענומען דורכאויס די אלע יארן וואס איך האב זוכה געווען צו משמש זיין זיידי, דער קארלסבורגער רב שליט"א; איך האף אז דו וועסט האבן די זכיה וואס מער אים משמש זיין, וועסטו באקומען אסאך יראת שמים.

צו הערן איינמאל ווי אזוי זיידי, קארלסבורגער רב שליט"א ליינט קריאת שמע, מיט אזא זיסקייט, מיט אזא געשמאק - פאר דעם אליין לוינט זיך צו גיין. דער הייליגער רבי זאגט (ספר המידות, אות הצלחה, סימן יח): "לְהַצְלָחָה תִּשְׁמַע כְּשֶׁהַצַּדִּיק אוֹמֵר יִחוּד הַשֵּׁם, הַיְנוּ שְׁמַע יִשְׂרָאֵל", ווען מען הערט ווי אזוי א צדיק ליינט קריאת שמע האט מען הצלחה.

דער אייבערשטער זאל העלפן זאלסט האבן הצלחה אין אלע ענינים.

בעזרת ה' יתברך

יום ד' פרשת בהעלותך, י"ח סיון, שנת תש"פ לפרט קטן

לכבוד הילד הנחמד ... נרו יאיר, יבנאל.

איך האב ערהאלטן דיין בריוו.

דער אייבערשטער זאל העלפן דו זאלסט אויסוואקסן א גרויסער ערליכער איד, א צדיק. דו טראגסט א הייליגע נאמען, דו הייסט נאך א צדיק; דאס וועט דיר העלפן זאלסט אויסוואקסן א גרויסער צדיק, אזוי ווי דער הייליגער רבי אלימלך זכותו יגן עלינו זאגט (ספר נועם אלימלך, במדבר) אז ווען מען טראגט א נאמען פון א צדיק העלפט דאס דעם מענטש ער זאל ווערן א צדיק.

דו דארפסט זיך זייער פרייען אז דו וואוינסט אין אזא הייליגע שטאט ווי יבנאל; יבנאל איז א וואונדערליכע פלאץ, מוהרא"ש האט גענומען יבנאל – א שטאט וואס איז געווען א וויסטע פלאץ, א פלאץ וואו מען האט אויסגע'שמד'ט צוויי גאנצע עדות'ן - די תימנ'ער אידן און די טוניס'ער אידן. ווען מען האט זיי ארויף געברענגט קיין ארץ ישראל האט מען זיי גענומען קיין יבנאל און זיי דארט נעבעך אויסגע'שמד'ט. דארט האט מוהרא"ש אויפגעשטעלט א הערליכע מקום וואס בליהט מיט תורה און תפילה, קדושה וטהרה; מוסדות התורה, בתי מדרשים, מקואות, חדרים, מיידל שולע'ס און כוללים וואו אינגעלייט זיצן א גאנצן טאג און לערנען.

יעדע זאך וואס דו דארפסט זאלסטו בעטן דעם אייבערשטן אויף דיין שפראך - וועסטו זען גרויסע ניסים.

דער אייבערשטער זאל העלפן זאלסט האבן הצלחה אין אלע ענינים.

בעזרת ה' יתברך

ערב שבת קודש פרשת אחרי-קדושים, ז' אייר, שנת תש"פ לפרט קטן

לכבוד מיינע טייערע חברים, תלמידי היכל הקודש ירושלים עיר הקודש, ה' עליהם יחיו.

געלויבט דעם אייבערשטן אז מיר האבן זוכה געווען צו וויסן פון הייליגן רבי'ן; דער רבי זאגט (ליקוטי מוהר"ן, חלק ב', סימן ח): "כִּי כָּל הַמִּתְקָרְבִים לְמַנְהִיג אֲמִתִּי, זוֹכִין לֶאֱמוּנָה יְשָׁרָה דִּקְדֻשָּׁה", אלע וואס זענען מקורב צו אן אמת'ן צדיק זענען זוכה צו האבן א קלארע אמונה; מען לעבט מיט אמונה, מען גלייבט אז קיין שום זאך איז נישט קיין פערצופאל נאר אלעס איז דער אייבערשטער. אן א צדיק ווערט מען אלץ נאכגעשלעפט נאך די נייעס, מען זאל מיינען אז די וועלט פירט זיך באופן טבעי אן קיין בעל הבית, מען מיינט אז עס פאסירט זאכן פון זיך אליין; למשל יעצט ווען מיר דארפן רחמי שמים אז אידישע קינדער זאלן זיין געזונט און שטארק, אידישע קינדער זאלן האבן פרנסה; אז מען הערט די נייעס ווערט מען דערשראקן, מען מיינט אז די וועלט פירט זיך אן א בעל הבית, חס ושלום.

וויסן זאלט איר אז קיינער איז נאך נישט געשטארבן פון קורונה, קורונה קען נישט הרג'ענען קיין מענטשן, קורונה איז א קליינטשיגע באג, זי קען גארנישט טון, די אלע מענטשן וואס זענען יעצט אוועק פון דער וועלט, איז ווייל יעצט איז געקומען די צייט וואס זיי האבן געדארפט צוריק גיין צום אייבערשטן; יעדער מענטש פאר ער ווערט געבוירן באקומט ער פון הימל א געוויסע מאס יארן וויפיל ער גייט לעבן, ווען עס קומט די צייט מען זאל זיך צוריק קערן צום אייבערשטן נעמט דער אייבערשטער צוריק די נשמה - נישט קיין חילוק צי עס איז דא קורונה אדער עס איז נישט דא קורונה; יעדן איינעם אויף אן אנדערע וועג. מיר אידן גלייבן באמונה שלימה אז דער אייבערשטער געבט לעבן ווי לאנג ער וויל געבן און קיינער אנדערש קען נישט געבן לעבן אדער צונעמען לעבן.

אז מען וויל א ישועה איז דא איין זאך: "תפילה!" דער הייליגער רבי זאגט (ליקוטי מוהר"ן, חלק א', סימן רנ): "הַטֶּבַע מְחַיֵּב כָּךְ, וּתְפִלָּה מְשַׁנָּה הַטֶּבַע", תפילה איז משנה די טבע; אלע דאקטורים זאגן איין זאך און נאכדעם זעען זיי אז זיי ווייסן גארנישט, בפרט יעצט ביי די קורונה זאגן זיי אלע אז זיי ווייסן גארנישט, זיי מוזן מודה זיין אז עס איז דא א באשעפער אויף די וועלט, זיי זאגן איין זאך און פלוצלינג זעט מען ווי מענטשן היילן זיך דורך תפילה, דורכדעם ווערן זיי פארשעמט; אזוי ווי דער הייליגער רבי זאגט (ליקוטי מוהר"ן, חלק ב', סימן א'): "כִּי כְּשֶׁנִּגְאֶלֶת הַתְּפִלָּה, אָז נוֹפְלִים כָּל הָרְפוּאוֹת, כִּי נִתְרַפְּאִין עַל יְדֵי דְבַר ה'", ווען מען דאווענט צום אייבערשטן פאלן אוועק אלע רפואות, ווייל מען ווערט אויסגעהיילט פונעם אייבערשטן אליין, "וַאֲזַי כָּל הַדָּאקְטוֹרִים מִתְבַּיְּשִׁין בָּרְפוּאוֹת שֶׁלָּהֶם", דעמאלט שעמען זיך אלע דאקטורים מיט זייערע רפואות. "כִּי אֲזַי אֵין כֹּחַ לְשׁוּם רְפוּאָה, כִּי כָל הָעֲשָׂבִים חוֹזְרִים כֹּחָם לְתוֹךְ הַתְּפִילָּה", ווייל אלע כוחות וואס ליגט אין די מעדעצין גייט אריין אין די ווערטער פון תפילה און מען ווערט אויסגעהיילט דערמיט.

שטארקט אייך אין הפצה. האט רחמנות אויף אידישע קינדער, האט רחמנות אויף בחורים און מיידלעך; דער הייליגער רבי זאגט (ליקוטי מוהר"ן, חלק ב', סימן ז): "כִּי עִקָּר הָרַחֲמָנוּת הוּא כְּשֶׁיִּשְֹרָאֵל עַם קָדוֹשׁ נוֹפְלִין, חַס וְשָׁלוֹם, בַּעֲווֹנוֹת, רַחֲמָנָא לִצְלָן, כִּי זֶהוּ הָרַחֲמָנוּת הַגָּדוֹל מִכָּל מִינֵי רַחֲמָנוּת", דער עיקר רחמנות איז ווען אידישע קינדער פאלן אראפ אין עבירות רחמנא לצלן, דאס איז דער גרעסטע רחמנות פון אלע רחמנות. און דער רבי איז מסביר: "וּבֶאֱמֶת, מֵהֵיכָן בָּאִים לַעֲווֹנוֹת, חַס וְשָׁלוֹם", ווי אזוי קען מען ארויס נעמען אידישע קינדער פון עבירות? ווייל באמת, פון וואו קומט בכלל צו א מענטש ער זאל זינדיגן חס ושלום? "הוּא רַק עַל יְדֵי שֶׁאֵין לוֹ דַּעַת", דאס איז נאר ווייל ער ווייסט נישט אז דער אייבערשטער איז מיט אים, אזוי ווי חכמינו זכרונם לברכה זאגן (סוטה ג.): "אֵין אָדָם עוֹבֵר עֲבֵרָה אֶלָּא אִם כֵּן נִכְנַס בּוֹ רוּחַ שְׁטוּת", א מענטש זינדיגט נישט נאר נאכדעם וואס עס גייט אריין אין אים א רוח שטות, ער מיינט אז דער אייבערשטער זעט נישט וואס ער טוט, ער מיינט אז ער איז שוין סיי ווי פארפאלן וכו', "וְזֶהוּ הָרַחֲמָנוּת הַגָּדוֹל מִן הַכֹּל, שֶׁצְּרִיכִין לְרַחֵם עָלָיו לְהַכְנִיס בּוֹ דַּעַת", ממילא איז דאס די גרעסטע רחמנות, מען זאל אריין ברענגען אין אים דעת, ער זאל וויסן אז דער אייבערשטער האט אים נאך אלץ ליב און ער קען נאך תשובה טון, אזוי ווי עס שטייט (תהלים מא, ב): "אַשְׁרֵי מַשְֹכִּיל אֶל דָּל", וואויל איז דעם וואס ברענגט אריין שכל אין אן ארעמאן, "כִּי 'אֵין עָנִי אֶלָּא מִן הַדַּעַת (נדרים מא.)' וּצְרִיכִין לְרַחֵם עָלָיו, לְהַכְנִיס בּוֹ דַּעַת", ווער איז אן ארעמאן? דער וואס האט נישט קיין שכל, אויף די דארף מען רחמנות האבן און אריין ברענגען אין זיי שכל.

בעט איך אייך מיינע טייערע ברידער, תלמידי היכל הקודש פון ירושלים; גייט הפצה - יעדער אויף זיין אופן מיט וואס מען קען נאר. עס איז א צייט וואס מען קען נישט שלאפן, יעדער דארף טון וואס ער קען נאר צו ראטעווען נאך איין איד.

איך האף אז איר וועט אננעמען מיינע ווערטער.

איך בענק זיך נאך אייך.

א גוט שבת.

בעזרת ה' יתברך

ערב שבת קודש פרשת ויקרא, ב' ניסן, שנת תש"פ לפרט קטן

לכבוד מיינע טייערע חברים תלמידי היכל הקודש פון ירושלים, ה' עליהם יחיו.

אשרינו מה טוב חלקינו ומה נעים גורלינו אז מיר וויייסן פון הייליגן רבי'ן און זיינע תלמידים; ווער עס לעבט מיט'ן רבי'ן האט אן אנדערע סארט לעבן, מען לעבט מיט א קלארע אמונה, מען ווערט נישט פארלוירן ווען עס גייט איבער שווערע צייטן, די אמונה איז אזוי קלאר, מען שפירט ווי דער אייבערשטער היט, דער אייבערשטער מאכט אלעס.

יעצט ווען די וועלט איז אין אזא שרעק זעט מען וואס דער רבי געבט אונז, דער הייליגער רבי זאגט (ליקוטי מוהר"ן, חלק ב', סימן ח', אות ח): "וְצָרִיךְ לְבַקֵּשׁ מְאֹד מֵהַשֵּׁם יִתְבָּרַךְ 'שֶׁיִּזְכֶּה לְהִתְקָרֵב לְמַנְהִיג אֲמִתִּי, כְּדֵי שֶׁיִּזְכֶּה לֶאֱמוּנָה אֲמִתִּית בִּשְׁלֵמוּת'", מען דארף אסאך בעטן דעם אייבערשטן מען זאל זוכה זיין צו טרעפן אן אמת'ער צדיק וואס קען צוברענגען צו האבן א ריינע קלארע אמונה, "כָּל הַמִּתְקָרְבִים לְמַנְהִיג אֲמִתִּי, זוֹכִין לֶאֱמוּנָה יְשָׁרָה דִּקְדֻשָּׁה", ווייל אלע וואס זענען מקורב צו אן אמת'ן צדיק זענען זוכה צו האבן א קלארע אמונה; דאס באקומט מען ווען מען ווערט מקרוב צום רבי'ן, אלע קשיות, ספיקות און בלבולים גייען אוועק און די אמונה שיינט און לייכט, מען לעבט מיט אן אמונה ברורה ומזוככת.

זארגט נישט פון וואו איר וועט האבן אויף צרכי פסח, אלע וועט איר האבן גרויס שפע; דער עיקר דארף מען זארגן ווען מיר וועלן שוין זוכה זיין צו זיין ערליכע אידן, פרייליכע אידן. אזוי ווי רבי נתן האט געזאגט פאר איינעם וואס איז זיך געקומען אפרעדן צו אים אז ער האט נישט קיין געלט אויף פסח, רבי נתן האט אים מחזק געווען און געזאגט: "אויף פסח וועט זיין, אבער ווי נעמט מען דעם פסח אליין?" מען זעט בחוש אז ווען עס קומט אן דער יום טוב פסח האט למעשה יעדער איינער וויין, מצות און כל טוב וטוב; אידן פארטיילן שווערע געלטער פאר צדקה, מען טיילט מצות און אלע סארטן עסן וכו' וכו', האט רבי נתן געזאגט: "אויף פסח וועט זיין, אבער ווי נעמט מען דעם פסח אליין?" ווי נעמט מען דעם פֶּה-סָח - דאס רעדן צום באשעפער. מיר דארפן בעטן דעם אייבערשטן: "רבונו של עולם, העלף מיר אז איך זאל זוכה זיין צו רעדן צו דיר און געדענקען אז קיינער קען מיר גארנישט טון, העלף מיר איך זאל געדענקען אז אלעס קומט פון דיר. העלף מיר באשעפער אז איך זאל האבן ריינע אויגן, א ריינע מח און א ריינע הארץ, העלף מיר איך זאל קענען אויסרייניגן מיינע אברים זיי זאל נישט זיין חמץ'דיג פונעם יצר הרע".

איך בענק זיך זייער נאך אייך, מיין הארץ איז מיט אייך; בפרט מיט די מפיצים וואס רוען נישט, נאר גיין טאג און נאכט פארשפרייט מען דעם הייליגן רבינ'ס עצות.

שטארקט אייך מיט אמונה פשוטה; מיר ווייסן גארנישט, מיר פרעגן גארנישט, מיר פארשטייען גארנישט און מיר ווילן נישט פארשטיין; מיר ווילן נאר טון וואס דער אייבערשטער הייסט און וויל.

שטארקט אייך אלע אין הפצה; יעצט איז א צייט וואס אלע וועלן נעמען די ספרים, מענטשן זענען זייער פארלוירן, מען זוכט אביסל חיזוק, נאר דער רבי האט חיזוק.

א גוט שבת.

בעזרת ה' יתברך

יום ד' פרשת תצוה, ח' אדר, שנת תש"פ לפרט קטן

... תחי', תלמידה בית פיגא ברסלב.

איך האב ערהאלטן דיין בריוו.

וואס איז שלעכט אז דו קענסט ליינען אידיש, וואס דארפסטו קענען לשון קודש? עס זענען געווען גרויסע צדיקים וואס האבן באלאכטן די וועלט, וואס זייערע מאמע'ס האבן ניטאמאל געקענט עברי; זיי פלעגן בעטן דעם אייבערשטן אויף זייער שפראך, אויף רוסיש און פויליש אז זיי זאלן זוכה זיין צו האבן קינדער וואס וועלן באלייכטן די וועלט. זאלסטו ענדערש בעטן דעם אייבערשטן אויף דיין שפראך: "רבונו של עולם, העלף מיר איך זאל זוכה זיין צו האבן קינדער וואס וועלן ליכטיג מאכן די וועלט".

זיי שטאלץ מיט דיין איידלקייט וועסטו זוכה זיין צו בנים צדיקים.

בעזרת ה' יתברך

יום א' פרשת תרומה, כ"ח שבט, שנת תש"פ לפרט קטן

לכבוד ... נרו יאיר.

איך האב ערהאלטן דיין בריוו.

דאס בעסטע וואלט געווען אז דו מיט דיין ווייב תחי' זאלן האבן א מורה דרך אין לעבן; נעמט א דיין, א רב, אדער סתם אן ערליכער איד וואס זאל אייך מדריך זיין און ווייזן דעם גלייכן וועג אין לעבן.

א מענטש אליינס קען זייער ווייט פארקריכן; נעם צניעות פאר א ביישפיל, א מענטש אליינס קען מיינען אז מען דארף זיך אנטון אזוי ווי די כת השאלים צו זיין צניעות'דיג, אבער אז מען הערט וואס צדיקים זאגן, וואס זיי גייען שטענדיג מיט די תורה זעט מען אז דאס איז נישט קיין צניעות, דאס איז פריצות רחמנא לצלן. מוהרא"ש שרייבט (שו"ת ברסלב חלק כה, ג' אלפים קע"ט) אז דאס איז נישט קיין צניעות, עס איז פארקערט פון צניעות.

פרעג דיין ווייב תחי' אויב זי איז גרייט צו הערן מיין דעה אין אלע קאנפליקטן וואס גייט פאר צווישן אייך; איך בין גרייט אייך צו פירן אויף די תורה'דיגע וועג אזוי ווי מוהרא"ש האט אונז געלערנט.

דער אייבערשטער זאל העלפן זאלסט האבן הצלחה אין אלע ענינים.

בעזרת ה' יתברך

יום ב' פרשת משפטים, כ"ב שבט, שנת תש"פ לפרט קטן

מרת ... תחי'.

איך האב ערהאלטן אייער בריוו.

וואויל איז אייך אז זענט מחזק פרויען און מיידלעך.

לערנט מיט זיי בריוו פון "אשר בנחל" אדער "עצתו אמונה"; אז זיי פארשטייען נישט קיין אידיש קענט איר זיי פארלערנען די בריוו אין לשון הקודש, (מען איז מתרגם די אידישע בריוו אויף לשון הקודש).

בעיקר זאלט איר רעדן פון חיזוק אין אמונה, חיזוק אויף תפילה און אסאך פון אמונת חכמים, אמונה אינעם רבי'ן; אנשטאט רעדן פון פרטים אין לעבן וכו', וכו', דארף מען רעדן פון אמונה און פון צדיק. אזוי האט דער הייליגער רבי געזאגט פאר רבי נתן: "ווען דו שרייבסט חידושי תורה און דו קומסט אן צו שרייבן פון 'אמונה' אדער 'צדיק' - זאלסטו אויסשפרייטן דעם פענע"; דאס הייסט, ער זאל שרייבן אסאך איבער דעם נושא, ווייל: "דְדָּא בֵּיהּ כּוּלָא בֵּיהּ, דְּלֹא דָא בֵּיהּ מַּה בֵּיהּ (נדרים מא.)", אז מען האט אמונה האט מען אלעס, ווידעראום אן אמונה האט מען גארנישט; נאר אז מען האט אמונה האט מען א לעבן.

רעדטס צו זיי וואס מען באקומט ווען מען פאלגט דעם רבי'ן, ווי זיס און האניג'דיג דאס לעבן ווערט, פון דאס רואיגקייט וואס מען באקומט ווען מען גייט נאך דעם הייליגן רבי'ן. ביי אלע חסידים רעדט מען פון האבן א רבי, און אין ברסלב אליינס קען מען זיך אויך גוט אפנארן השם ישמרינו, בפרט ביי די וואס מען רעדט אין די קבלה שפראך און העכערע ווערטער - דארט איז זייער גרינג זיך צו נארן, ליידער אין ברסלב אליינס פארקויפט מען זאכן וואס איז נישט געשטויגן און נישט געפלויגן וכו', וכו', דערפאר דארף מען אסאך בעטן דעם אייבערשטן מען זאל זיך נישט לאזן נארן, מען זאל שטענדיג קוקן אויף זיך, מען זאל קוקן 'וואס האב איך אין די האנט?'

לייגטס אריין אין די מיידלעך זיי זאלן בעטן דעם אייבערשטן זיך נישט אפצונארן אין לעבן; מען דארף אסאך בעטן דעם אייבערשטן אז מען זאל זיך נישט לאזן נארן בזה העולם. דער הייליגער רבי האט געזאגט (שיחות הר"ן, סימן נא): "אֶת זֶה תְּקַבְּלוּ מֵאִתִּי, שֶׁלֹּא לְהַנִּיחַ עַצְמוֹ לְהָעוֹלָם לְהַטְעוֹת", דאס זאלט איר מקבל זיין פון מיר, די וועלט נארט אייך, לאזט אייך נישט נארן; דאס הייסט אז א מענטש דארף שטענדיג קוקן אויף זיינע רווחים ברוחניות. פונקט אזוי ווי בגשמיות ווען א מענטש האט א ביזנעס דארף ער זיך שטענדיג נאכפרעגן ביים בוכהאלטער צי די ביזנעס פארדינט אדער דערלייגט, אזוי און נאך מער דארף מען זיך כסדר בודק זיין: 'וואס טו איך אויף די וועלט, אפשר נַאר איך זיך?' און זען זיך טאקע נישט צו לאזן נארן.

בנוגע אויב אייער מאן זאל אוועק פארן מיט ענקער קהילה אויף שבת, מען פארט אוועק אן די ווייבער וכו'; דאס ווענדט זיך אין ענק, אז אייער מאן וויל בלייבן אין שטוב אויף שבת מיט אייך און מיט די קינדער איז זייער חשוב, און אז ער דארף אוועק גיין מיט די קהלה ווייל דארט פארשטייט מען נישט די זאך פון זיין אין שטוב מיט די ווייב וכו', זאלט איר אים נישט מאכן קיין שוועריקייטן. איר דארפט אים פארשטיין, אז ער וועט נישט פארן וועט ער נישט שפירן באקוועם אין די קהלה ווען אלע פארן וכו', וכו'; דאס זאלט איר צווישן זיך אפמאכן.

מען דארף שטענדיג געדענקען וואס דער רבי זאגט (שיחות הר"ן, סימן רסט): "וואס מען טוט - טוט מען, אבי מען טוט נישט קיין שלעכטס".

זייטס ממשיך צו זאגן תהלים יעדן טאג; תהלים וועט אייך טראגן צום טיר וואס פירט אויפ'ן ריכטיגן וועג.

דער אייבערשטער זאל העלפן איר זאלט האבן הצלחה אין אלע ענינים.

בעזרת ה' יתברך

יום ד' פרשת יתרו, י"ז שבט, שנת תש"פ לפרט קטן

לכבוד מיינע טייערע תלמידים, תושבי קרית ברסלב ליבערטי, ה' עליהם יחיו.

איך האב זייער הנאה געהאט צו זיין מיט ענק דעם פארגאנגענעם זונטאג נאכט ווען מיר האבן זיך מחזק געווען אינאיינעם מיט די מים חיים וואס קוועלט פונעם נ'חל נ'ובע מ'קור ח'כמה.

אלע יארן פלעגט מוהרא"ש מאכן א סעודה אום חמשה עשר בשבט לכבוד חמשה עשר און לכבוד רבי נתן'ס יום הולדת; מוהרא"ש פלעגט שטענדיג אויסשמועסן אז אפילו מען מאכט נישט קיין סעודות ביי אידן ביים יום הולדת, דאך ביי גרויסע צדיקים וואס מען האט שוין געזען בחיים חיותם וואס זיי האבן אויפגעטון, פאר זיי מאכט מען יא א סעודה. מען דאנקט דעם אייבערשטן אויף די מתנה, פאר'ן צדיק וואס מיר האבן, וואס ראטעוועט אונז און געבט אונז א וועג צו קענען אנקומען צום אייבערשטן.

יעדעס מאל איך קום אייך באזוכן ווער איך פרייליך; עס איז א פרייליכע פלאץ, מען שפירט דארט א א ריינקייט, א לויטערקייט. דער שטעטל דערמאנט מיר דעם סיפור וואס דער הייליגער רבי האט דערציילט (סיפורי מעשיות, מעשה ג) עס איז געווען א חכם וואס האט צוזאמגענומען זיין משפחה און געזאגט: "מיר דארפן זוכן א פלאץ וואו צו וואוינען, מיר קענען נישט ווייטער וואוינען דא ווייל דער קיסר פון די מדינה איז געווען א גרויסער אפיקורס און ער האט געמאכט די גאנצע מדינה פאר אפיקורסים, ער האט שוין א טייל פון די משפחה געמאכט פאר אפיקורסים, מוזן מיר זוכן א פלאץ וואו צו גיין וואוינען", ער האט זיי גענומען צו א מדבר וכו', וכו'.

יעדעס מאל איך קום אין שטעטל דערמאן איך זיך דעם סיפור אז איר האט זיך אוועקגעצויגן צו א מדבר כדי געראטעוועט צו ווערן פון דעם קיסר, דער יצר הרע וואס וויל מאכן די גאנצע מדינה פאר אפיקורסים.

יעצט דארפט איר טון וואס דער חכם האט געטון; דער רבי דערציילט דארט אז דער חכם האט געמאכט א רינג ארום זיין משפחה כדאי קיינער זאל נישט קענען קומען שלעכטס טון. מוהרא"ש איז מסביר, וואס איז דער רינג? דער רינג איז אחדות; אז מען לעבט בשלום, מען כאפט זיך אן איינער דעם צווייטן אין איין רינג דעמאלט קען קיינער נישט קומען שלעכטס טון, ווידער אויב מען לאזט אפ א צווייטנס האנט, מען קען זיך נישט דערליידן איינער דעם צווייטן, דער רינג עפנט זיך אויף - פאסירט וואס האט פאסירט אין די מעשה וואס דער רבי דערציילט, אז דער קעניג פון די שדים איז אנגעקומען און געוואלט שעדיגן וכו' וכו'.

כאפט אייך אן שטארק איינער מיט'ן צווייטן, קוקט גוט איינער אויפ'ן צווייטן און מאכט זיכער אז צווישן די ווייבער זאל אויך זיין ליבשאפט און שלום; ביי ווייבער איז מער איינגעשטעלט עס זאל אויסברעכן א קריגעריי חס ושלום, מען רעדט און מען שמועסט, דער רעדט אויף דעם און יענער רעדט אויף א צווייטן, פון דעם געשעט אז עס עפנט זיך אויף דער רינג און עס קומט שלעכטס.

אז מען וועט זיך ליב האבן וועט זיין שפע אין שטעטל, עס וועט קיינעם גארנישט פעלן.

בעזרת ה' יתברך

יום ד' פרשת וארא, כ"ה טבת, שנת תש"פ לפרט קטן

לכבוד מיין טייערער ... נרו יאיר.

א גרויסן יישר כח פאר'ן העלפן די ישיבה; דו העלפסט מיר חודש'ליך צו קענען דעקן די גרויסע הוצאות.

אין דעם זכות וועסטו געהאלפן ווערן; דו וועסט זען גרויסע ניסים וואס דער אייבערשטער וועט טון מיט דיר.

דער הייליגער רבי זאגט (ליקוטי מוהר"ן, חלק א', סימן ע): "דאס וואס ירמיהו הנביא האט געשאלטן די מענטשן פון שטאט ענתות אז זיי זאלן געבן זייער צדקה פאר מענטשן וואס זענען נישט קיין ארימעלייט וכו', ווייל ווען מען געבט צדקה פאר'ן צדיק דעמאלט ווערט מען גלייך געבענטשט, אבער אז מען געבט צדקה נישט פאר'ן צדיק איז דאס גארנישט".

דער אייבערשטער זאל אונז העלפן מיר זאלן שטענדיג בלייבן ביים צדיק.