בריוון פונעם ראש ישיבה שליט"א

#222 - זאגן די דרייצן אני מאמין'ס יעדן טאג
חיזוק פאר מיידלעך, סקול, אמונה

בעזרת ה' יתברך


יום ב' פרשת במדבר, כ"ח אייר, שנת תשפ"א לפרט קטן


 


... תחי', תלמידה בית פיגא וויליאמסבורג


איך האב ערהאלטן אייער בריוו.


איר ווילט וויסן וואס זיך פארצונעמען, א גוטע זאך; איך האב געטראכט אז איר האט נישט אין וואס זיך צו פארבעסערן ווייל איר זענט אויסגעצייכנט גוט, אייערע טיטשערס און די מנהלת זאגן אז איר זענט איידל, איר זענט צניעות'דיג, איר פירט זיך מיט דרך ארץ און יראת שמים; דארפט איר זיך נאר שטארקן, ווייטער אנגיין - מיט די גוטע וועג.


איין זאך וועל איך אייך שרייבן, וואס איר זאלט צולייגן צו אייער סדר היום; געוואוינט אייך צו צו זאגן די דרייצן אני מאמין'ס יעדן טאג. בעט אייערע לערערינס זיי זאלן לערנען די טייטש פון די אני מאמין'ס; דאס זאלט איר זאגן יעדן טאג, דאס וועט שטארקן די אמונה; איר וועט שפירן 'דער אייבערשטער איז מיט מיר'.


וואס איר דארפט זאלט איר בעטן דעם אייבערשטן, וועט איר זען גרויסע ניסים.

#221 - הייליגער באשעפער איך געב דיר איבער מיין גאנצע טאג
תפילות אויף אידיש, תפילה והתבודדות, צניעות, חיזוק פאר מיידלעך, סקול, תהלים

בעזרת ה' יתברך


יום ה' פרשת בהר-בחוקותי, כ"ד אייר, שנת תשפ"א לפרט קטן


 


... תחי', תלמידה בית פיגא, קרית ברסלב ליבערטי


איך דאנק אייך און אלע אנדערע מיידלעך וואס העלפן די סקול מיט וואס מען דארף. איך הער פון מרת ... תחי' זייער גוטע גרוסן אויף אייך, זי דערציילט מיר כסדר ווי שיין איר העלפט, ווי איבערגעגעבן איר זענט פאר די סקול.


אויך בין איך זייער צופרידן פון אייער צניעות, מען זעט אז איר קומט פון אן איידעלע שטוב און אז איר האט ליב איידלקייט; אייער צניעות איז א שטאלץ פאר אונזער סקול בית פיגא.


איך האף אז איר זאגט נאך תהלים יעדן טאג; איך וועל זיך זייער פרייען צו הערן ווען איר ענדיגט תהלים, שרייבט מיר וויפיל מאל איר האט שוין געענדיגט תהילים.


געוואוינט זיך צו זיך איבערגעבן יעדן אינדערפרי צום אייבערשטן, זאגט: "הייליגער באשעפער איך געב דיר איבער מיין גאנצע טאג, אלעס וואס איך גיי טראכטן, רעדן און טון", וועט אייך אלעס גיין גוט.

#220 - יישר כח פאר'ן מיר העלפן אויפבויען די דרך ארץ אין סקול
חיזוק פאר מיידלעך, סקול, דרך ארץ

בעזרת ה' יתברך


יום ה' פרשת בהר-בחוקותי, כ"ד אייר, שנת תשפ"א לפרט קטן


 


... תחי', בית פיגא, קרית ברסלב ליבערטי


היינט האט מיר די טיטשער געשריבן אז איר זענט שוין מער דרך ארץ'דיג, דערפאר שרייב איך אייך א יישר כח פאר'ן מיר העלפן אויפבויען די דרך ארץ אין סקול.


עס זענען דא מיידלעך ביי אייך אין קלאס וואס זענען אביסל קינדעריש, זיי מיינען אז אויב מען לאכט פון די טיטשער - ווערט מען מער ארויפגעקוקט, זיי מיינען אז אויב מען ארבעט נישט מיט מיט'ן סדר - איז מען מער ערוואקסן; וועט מען טאנצט - שטייען זיי אין די זייט, ווען מען זאגט מעשיות פון תפלה - מאכן זיי נארישע מעשיות. דאס טוט מיר זייער וויי, עס מאכט מיר הארץ שטעכעניש.


דערפאר בעט איך אייך ... תחי', איר זענט א מיידל מיט פארשטאנד, איר דארפט מיר העלפן אויפבויען די שכל פון סקול; אז איר וועט מיטארבעטן מיט די טיטשער וועלן די אנדערע מיידלעך אייך וועלן נאכמאכן.


איך בעט אייך פון מיין הארץ, זייט וואויל, זייט ערוואקסן - וועט איר האבן א חלק אין אלע מיינע ארבעט.


אז איך וועל הערן נאך גוטע גרוסן אויף אייך, וועל איך אייך שרייבן נאך בריוו.

#219 - דרך ארץ פאר די לערערין
חיזוק פאר מיידלעך, סקול, דרך ארץ

בעזרת ה' יתברך


יום א' פרשת אמור, י"ג אייר, שנת תשפ"א לפרט קטן


 


... תחי', קרית ברסלב


יעצט הער איך פון די טיטשערס אז איר זוכט נישט גוטע אויפמערקזאמקייט; ווען די טיטשער זאגט אז מען גייט עפעס לערנען - זוכט איר צו אפלאכן, איר זוכט צו שטערן.


איך וויל אייך זייער בעטן, איר זאלט פון היינט אנהייבן זיך פירן ווי א גרויס קינד; איר וועט נישט אוועק מאכן אייערע טיטשערס, איר וועט זיין א ביישפיל וואס איז א בית פיגא תלמידה.


איך האף די וואך צו הערן גוטע גרוסן אויף אייך.

#218 - זיך פירן מיט דרך ארץ אין שול
חיזוק פאר מיידלעך, חיזוק פאר פרויען, דרך ארץ, בית המדרש

בעזרת ה' יתברך


יום ד' פרשת אחרי קדושים, ט' אייר, שנת תשפ"א לפרט קטן


 


לכבוד תלמידות בית פיגא שתחיו


איך וויל אייך זייער בעטן, אויב איר קומט שבת אין שול - זאלט איר זיך פירן מיט דרך ארץ. א שול איז נישט קיין פלאץ וואו מען קומט זיך אויסלופטערן, א שול איז א פלאץ וואו מען קומט דאווענען צום אייבערשטן.


איך הער צוריק גריסן אז געוויסע תלמידות קומען אין שול, מען רעדט און מען שמועסט ביים דאווענען. ווען מען זאגט כתר בלייבט מען זיצן, מען דאווענט נישט מיט. אזוי אויך, ווען מען זאגט קדושה בלייבט מען זיצן און שמועסן. עס קען זיין אז איר ווייסט נישט דאס הארבקייט פון רעדן ביים דאווענען; רעדן ביים דאווענען איז נישט אויסגעהאלטן, ווען מען דאווענט טאר מען נישט שמועסן, מען טאר נישט דעמאלט רעדן.


נאכן דאווענען קען מען זיך באגריסן איינער דעם צווייטן, מען קען שמועסן, אבער בשעת'ן דאווענען איז מען שטיל. דער ספר חסידים ברענגט א מעשה (סימן נח; הובא בבאר היטב אורח חיים סימן רסח, סעיף קטן יב) אמאל איז געווען א גרויסער צדיק, ער האט זיך גע'חלומ'ט ווי ער זעט א צדיק וואס איז שוין נפטר געווארן מיט א שרעקעדיגע פנים, דער קאליר איז געווען גרין און ער האט אויסגעזען זייער שלעכט; דער צדיק האט געפרעגט אין חלום פונעם אנדערן צדיק: "וואס גייט פאר? פארוואס ביסטו אזוי גרין? פארוואס זעסטו אויס אזוי שלעכט?!" האט דער נפטר געזאגט: "וואס זאל איך טון, מען שטראפט מיר יעצט; ווייל איך פלעג רעדן שבת ביינאכט אין שול ווען מען האט געזאגט ויכולו השמים, אויך פלעג איך שמועסן ביי קדיש און אויך האב איך זיך נישט געשניטן די נעגל ערב שבת"; זעט מען פון דעם אז אויב מען רעדט ביים דאווענען, אפילו מען איז א גרויסער צדיק - באקומט מען א עונש.


דאס איז געזאגט געווארן ביי סתם מענטשן, ווען מען קומט אין שול דארף מען קומען מיט דרך ארץ און דאווענען; זיכער ביי ברסלב'ע תלמידות אנשי שלומינו וואס דער רבי האט אזוי שטארק געוואלט מיר זאלן האבן דרך ארץ; דארפן מיר זיין שטיל ביים דאווענען.


מיר ווייסן דאך אביסל וואס דאווענען איז, דער רבי האט אונז געגעבן א טעם אין דאווענען; דאווענען איז דאך א צייט וואס מען רעדט צום אייבערשטן, א צייט וואס מען איז איינס מיט'ן אייבערשטן; דארפט איר זיכער אכטונג געבן מיט צו דאווענען מיט דרך ארץ.


אויב מען קומט אין שול זיך טרעפן מיט חבר'טעס בעט איך אייך איר זאלט נישט קומען; איר זאלט בלייבן אין שטוב. אויב איר ווילט קומען דאווענען, איר ווילט זאגן די זיסע ווערטער פון נקדישך, די האניג ווערטער פון כתר, ווי מען דאנקט דעם אייבערשטן, וואס אפילו די מלאכים האבן נישט קיין רשות צו דאנקען דעם אייבערשטן נאר איינמאל, ווען מען געבט זיי רשות; מיר אידן קענען יעדן טאג זאגן: "קדוש, קדוש, קדוש"; דעמאלט קענט איר קומען.


איך וועל אייך זאגן דעם אמת, איך האב שוין אסאך מאל געקלערט פון אפשפארן דעם ווייבער שול, בפרט אין שטעטל וואס מען הערט אריין גערודער צו די מענער זייט; עס זעט אויס ווי מען קומט אין שול זיך טרעפן מיט חבר'טעס, צו פארברענגען.


איך האף אז איר וועט אננעמען מיינע ווערטער; בשעת מען דאווענט וועט איר נישט שמועסן, איר וועט מיט דאווענען. ווען מען זאגט נקדישך וועט איר שטיין שטיל און מיטזאגן די הייליגע ווערטער, אזוי אויך ביי כתר; וועט איר האבן ערליכע דורות.


דער אייבערשטער זאל העלפן איר זאלט האבן הצלחה אין אלע ענינים.

#217 - תהילים איז אן אונטערליינער
כיבוד אב ואם, חיזוק פאר מיידלעך, שידוכים, תהלים

בעזרת ה' יתברך


יום ב' פרשת צו, ט' ניסן, שנת תשפ"א לפרט קטן


 


... תחי', תלמידה בית פיגא ברסלב


איך האב ערהאלטן אייער בריוו.


איך פריי זיך זייער צו הערן פון אייך אז איר זאגט תהילים, איר האט מסיים געווען פאריגע וואך שבת די ניין און זיבעציגסטע מאל תהילים; דאס וועט מיט גיין מיט אייך א גאנץ לעבן, דאס וועט אייך אונטערליינען; דער רבי זאגט אז תהילים איז אן אונטערליינער אויף וואס מען קען זיך גוט אנליינען.


אייער מאמע שרייבט מיר אז זי איז זייער איבערגענומען פון די חינוך וואס איר האט געלערנט א גאנצע זמן אין בית פיגא; איר העלפט, איר זענט פרייליך, איר מאכט אלעמען פרייליך.


בנוגע א שידוך; אייערע עלטערן שרייבן מיר כסדר אז זיי ווילן שוין זייער איר זאלט א כלה ווערן, בעטס דעם אייבערשטן עס זאל שוין אונטערקומען אייער שידוך.


דער אייבערשטער זאל העלפן איר זאלט האבן הצלחה אין אלע ענינים.

#216 - בעטסט דעם אייבערשטן צו פאלגן טאטע מאמע מיט שמחה
תפילות אויף אידיש, כיבוד אב ואם, חיזוק פאר מיידלעך

בעזרת ה' יתברך


יום ג' פרשת תרומה, ד' אדר, שנת תשפ"א לפרט קטן


 


... תחי', תלמידה בית פיגא ברסלב


איך האב ערהאלטן אייער בריוו.


איר האט ספעציעלע עלטערן, אייערע עלטערן זענען זייער חשוב און טייער.


עס איז זייער א גרויסע מצוה ווען מען פאלגט די מאמע מיט די שטוב ארבעט, מען העלפט ארויס מיט אלעס וואס זי דארף; אז עס איז אייך שווער זאלט איר בעטן דעם אייבערשטן איר זאלט זיך קענען שטארקן און טון די ארבעט אין שטוב מיט שמחה.


דא האט איר א תפילה אויף וואס צו בעטן:


"הֵיילִיגֶער בַּאשֶׁעפֶער, אִיךְ דַאנְק דִיר פַאר מַיינֶע טֵייעֶרֶע עֶלְטֶערְן, אִיךְ הָאבּ דִי בֶּעסְטֶע טַאטֶע אוּן דִי בֶּעסְטֶע מַאמֶע; שְׁכּוֹחַ אֵייבֶּערְשְׁטֶער פַאר אַלֶעס וָואס דוּ גֶעבְּסְט מִיר.


הֵיילִיגֶער בַּאשֶׁעפֶער, הֶעלְף מִיר אִיךְ זָאל זִי קֶענֶען שְׁטַארְקְן אוּן טוּן דַיין וִוילְן, אִיךְ זָאל פוּן הַיינְט אוּן וַוייטֶער לִיבּ הָאבְּן צוּ הֶעלְפְן מַיינֶע עֶלְטֶערְן; וֶוען מַיין מַאמֶע בֶּעט מִיר עֶפֶּעס זָאל אִיךְ דָאס טוּן מִיט אַ שִׂמְחָה, הֶעלְף מִיר אִיךְ זָאל פָאלְגְן מַיינֶע עֶלְטֶערְן אוּן זֵיי בְּרֶענְגֶען נָאר נַחַת".


דער אייבערשטער זאל העלפן איר זאלט האבן הצלחה אין אלע ענינים.

#215 - ווען מ'רעדט פון אייך, איז דאס א גרויסע הפצה
כיבוד אב ואם, חיזוק פאר מיידלעך, הפצה

בעזרת ה' יתברך


יום ג' פרשת תרומה, ד' אדר, שנת תשפ"א לפרט קטן


 


... תחי', תלמידה בית פיגא ברסלב


איך האב ערהאלטן אייער בריוו.


איר מיינט איר טוט נישט קיין הפצה? נישטא נאך א תלמידה וואס זאל אזוי פארשפרייטן דעם הייליגן רבי'ן ווי אייך; ווייל ווען מען פירט זיך שיין, מען גייט אנגעטון איידל, מען רעדט איידל, מען איז גוט צו אנדערע און מען פירט זיך מיט דרך ארץ צו עלטערע - דאס איז די גרעסטע הפצה. אלע פרעגן: 'ווער איז די איידעלע מיידל? ווער איז זי? וואו לערנט זי? זי איז אזא איידעלע, אזא טייערע'; ווען מען הערט אז די מיידל האט מיט ברסלב, הייבן אלע אן טראכטן: 'מיר וועלן אויך אריינקוקן אין די ספרים, זען וואס ברסלב לערנט; מיר וועלן אויך אויסהערן שיעורים און נעמען די קונטרסים, מיר זעען אז עס איז דא עפעס אין ברסלב, ברסלב פארקויפט איידלקייט, ריינקייט און פרייליכקייט'.


אייער עלטערן ווילן נישט איר זאלט גיין הפצה, זי ווילן נישט איר זאלט אויסטיילן וכו' - זאלט איר זיי אויסהערן, ווייל איר זענט סיי ווי א גרויסע מפיצה; איר ווייסט נישט וויפיל אויגן קוקן אויף אייך, איר ווייסט נישט ווי אלע אייערע חבר'טעס, שכנים און משפחה וכו' - קוקן אויף אייך.


ווען מען רעדט א שמועס און עס קומט אויס מען זאל רעדן פון אייך, הייבן אלע אן רעדן פון ברסלב; אזוי איז מיט אלע תלמידות פון בית פיגא און אלע חתונה געהאטע ווייבלעך וואס געהערן אין קהילות ברסלב. ווען מען שמועסט פון זיי קומט אריין אטאמאטיש א שמועס פון ברסלב; א טייל הייבן אן שפעטן, אנדערע מאכן חוזק און אנדערע טראכטן שטילערהייט 'מיר דארפן אריין קוקן אין די זאך, זען וואס ברסלב געבט פאר מענטשן אז מענטשן ווערן אזוי צוגעקלעבט צו דעם'.


פאלגט אייער עלטערן.


דער אייבערשטער זאל העלפן איר זאלט האבן הצלחה אין אלע ענינים.

#214 - אונזערע תלמידות זאלן נישט דרייוון בשום פנים ואופן
חיזוק פאר מיידלעך, מוסדות, דרייוון

בעזרת ה' יתברך


יום ג' פרשת משפטים, כ"ז שבט, שנת תשפ"א לפרט קטן


 


משפחת ... שיחיו


אייער טאכטער ... תחי' שרייבט מיר אויב זי זאל יעצט מאכן לייסענס צו פירן א קאר; זי שרייבט אז איר ווילט זי זאל מאכן יעצט לייסענס.


מיר איז א גרויסע וואונדער אז איר זענט מסכים דערצו, א יונג מיידל פון זעכצן יאר זאל זיך לערנען דרייוון; איך בין נישט מסכים בשום פנים ואופן אז אונזערע תלמידות זאלן דרייוון.


אז איר האלט אנדערש זאלט איר זוכן פאר אייער טאכטער א צווייטע סקול, ביי אונז אין בית פיגא איז דאס נישט ערלויבט.


דער אייבערשטער זאל העלפן איר זאלט האבן הצלחה אין אלע ענינים.

#213 - דריי זאכן צו קוקן ביי א שידוך
חיזוק פאר מיידלעך, שידוכים

בעזרת ה' יתברך


מוצאי שבת קודש פרשת יתרו, מברכים אדר, כ"ה שבט, שנת תשפ"א לפרט קטן


מרת ... תחי'


אפשר קענט איר זיין די ריכטיגע שליח צו העלפן די מיידל ... תחי', איר צו מחזק זיין.


איך זוך נישט ארויפצולייגן אויף אייך ארבעט, איר האט גענוג ארבעט מיט אייערע קינדער, אבער זי איז זייער צעבראכן, זי עקשנ'ט זיך וועגן א שידוך וכו'; אפשר זאלט איר רעדן מיט איר זי זאל זיך נישט עקשנ'ען, זי זאל קוקן אויף דער עיקר אין לעבן - אויף גוטע מידות און יראת שמים.


זאגט איר אז איך האב יעצט באקומען א בריוו פון די כלה ... וואו זי שרייבט מיר אז איר חתן האט איר מגלה געווען דעם סוד אז ער האט אויך חיות פון רבי'ן; זי איז אזוי פרייליך אז זי מיט איר חתן - ביידע לעבן פון רבי'ן, זייער חיות איז דער רבי. זי האט אלע יארן געבעטן דעם אייבערשטן אז איר חתן זאל זיין מקורב צום רבי'ן.


זייט איר מחזק זי זאל זיך נישט קריגן מיט אירע עלטערן; סיי ווי סיי האט א שידוך מיט קיינעם נישט, א שידוך האט נאר מיט'ן אייבערשטן, אז מען רעדט איר א שידוך זאל זי קוקן אויף דריי זאכן: די ערשטע זאך - א געזונטער, צווייטע זאך - גוטע מידות און דריטע זאך - יראת שמים.


  דער אייבערשטער זאל העלפן איר זאלט האבן הצלחה אין אלע ענינים.

#212 - מיידלעך זאלן ענדערש בלייבן אינדערהיים העלפן, נישט זיך צוזאמקומען
חיזוק פאר מיידלעך, מורה דרך

בעזרת ה' יתברך


יום ג' פרשת יתרו, כ' שבט, שנת תשפ"א לפרט קטן


 


מרת ... תחי', ירושלים


איך האב ערהאלטן אייער בריוו.


וואס קען איך טון אז מען פרעגט נישט? מען טוט זאכן אליינס און נאכדעם באצאל איך א טייערער פרייז.


געבט איבער פאר די מיידלעך אין ארץ ישראל אז די צאמקום היינט איז נישט מיט מיין וויסן.


עס פעלט נישט אויס די צאמקום; ענדערש זאלן זיי בלייבן אין שטוב העלפן די עלטערן און זיך מחזק זיין מיט די שיעורים אויפ'ן טעלעפאן.


דער אייבערשטער זאל העלפן איר זאלט האבן הצלחה אין אלע ענינים.

#211 - אריינלייגן אין די קינדער אמונה, וועלן זיי נישט זוכן אנדערע גליקן
צניעות, חיזוק פאר מיידלעך, לערערין, סקול, חינוך הילדים, שידוכים

בעזרת ה' יתברך


יום א' פרשת וארא, שובבי"ם, כ"ו טבת, שנת תשפ"א לפרט קטן


 


מרת ... תחי', טיטשער בית פיגא ברסלב


שטארקט אייך מיט אייער ארבעט; מחנך זיין אידישע קינדער איז פון די חשוב'סטע זאכן, בפרט הייניגע צייטן ווען עס בלאזט אזעלכע שטארקע ווינטן, אידישע קינדער פאלן אוועק ה' ישמרינו - זענען די לערערינס זייער חשוב.


לייגט אריין אידישקייט מיט זיסקייט, לייגט עס אראפ פאר די מיידלעך מיט שטאלץ, מיט זאפט; זיי זאלן נישט נאכגיין די נישט גוטע וועג.


על פי רוב די אלע קינדער וואס קומען פון צעבראכענע שטובער די זוכן זיך אנצוטון נישט איידל, זיי זוכן צופרידנקייט. זיי האבן נישט קיין לעבן, זיי זוכן ליבשאפט, זיי זוכן שמחה, נעבעך די יונגע נשמה'לעך, זיי לעכצן פאר א טעם אין לעבן; למשל די מיידל ..., זי האט נישט קיין שטוב, טאטע מאמע הרג'ענען זיך, די קינדער הערן ווי זיי שרייען א גאנצן טאג אז מ'גייט זיך גט'ן השם ישמרינו, דאס מאכט זי זאל זיך שמירן די פנים און זיך אנטון קורץ.


בעט איך אייך זייער, איר זאלט נישט אויפהערן רעדן פונעם אייבערשטן; באגיסט זיי מיט חיזוק, וועלן זיי נישט דארפן די אלע זאכן, זיי וועלן זיין צופרידן.


נאך א נקודה. ביי די תלמידות וואס פאלגן, זיי פירן זיך איידל - וועל איך ווייטער זיין שדכן, אבער די וואס פאלגן נישט; וויפיל איך בעט זיך און איך שרייב זיי מען זאל נישט רעדן צווישן זיך פון שידוכים, די וואס רעדן ווייטער - וועל איך נישט טון פאר זיי.


ברוך ה' פאריגע וואך איז געווען דריי שידוכים, אלע דריי כלות זענען איידל, זיי רעדן נישט פון זאכן וואס מען דארף נישט; בין איך געווען זייער שדכן.

#210 - דרך ארץ הייבט זיך אן אין שטוב מיט טאטע מאמע
כיבוד אב ואם, חיזוק פאר מיידלעך, סקול, דרך ארץ

בעזרת ה' יתברך


יום ה' פרשת ויחי, ט"ז טבת, שנת תשפ"א לפרט קטן


 


לכבוד די תלמידות בית פיגא וויליאמסבורג און תלמידות בית פיגא ליבערטי שתחיו


איך בין זייער צופרידן צו הערן פון די מנהלת און די לערערינס גוטע גריסן פון אייך, בעיקר פון די דרך ארץ; ווייל ביים רבי'ן איז געווען דרך ארץ דאס ערשטע זאך. דער רבי האט געזאגט: "איך קען יעדן איינעם העלפן, איך קען יעדן ליידן - אויסער אן עזות פנים".


דרך ארץ הייבט זיך אן אין שטוב מיט טאטע מאמע; עלטערן זענען נישט קיין חברים, מען קען נישט רעדן צו עלטערן אזוי ווי מען רעדט צו חבר'טעס, מען דארף רעדן מיט דרך ארץ, אויסהערן וואס זיי זאגן און נישט גיין אין וויכוחים.


אזוי אויך אין סקול; מען מוז רעדן מיט דרך ארץ צו די לערערינס און צו די מנהלת, און אזוי ווייטער מיט יעדן דערוואקסענער מענטש. חכמינו זכרונם לברכה זאגן (יומא פו.) אויפ'ן פסוק (דברים ו, ה): "וְאָהַבְתָּ אֵת ה' אֱלֹהֶיךָ" - זאלסט זען עס זאל ארויסקומען א קידוש השם דורך דיר, דער אייבערשטער זאל באליבט ווערן דורך דיר. ווייל ווען א מענטש פירט זיך אויף ווי עס דארף צו זיין וואס זאגן מענטשן? "אַשְׁרֵי אָבִיו שֶׁלִּמְּדוֹ תּוֹרָה", וואויל זענען זיינע עלטערן וואס האבן אים געלערנט תורה; "אַשְׁרֵי רַבּוֹ שֶׁלִּמְּדוֹ תּוֹרָה", וואויל איז פאר זיין רבי וואס האט אים געלערנט תורה; "אוֹי לָהֶם לַבְּרִיוֹת שֶׁלֹא לָמְדוּ תּוֹרָה", וויי איז פאר די מענטשן וואס לערנען נישט קיין תורה; אויף איינעם וואס פירט זיך ערליך זאגט מען: קוקט אן דעם מענטש, וויבאלד ער לערנט תורה פירט ער זיך אויף אזוי ערליך, אויף אים זאגט דער פסוק (ישעיה מט, ג): "וַיֹּאמֶר לִי עַבְדִּי אָתָּה, יִשְׂרָאֵל אֲשֶׁר בְּךָ אֶתְפָּאָר", דער אייבערשטער בארימט זיך מיט אזא איינעם.


ווען מען פירט זיך שיין איז דאס די גרעסטע הפצה.


דער אייבערשטער זאל העלפן איר זאלט האבן הצלחה אין אלע ענינים.

#209 - מיידלעך שעמען זיך נישט צו קויפן ביליגע קליידער
חיזוק פאר מיידלעך, אידיש געלט, חתונה

בעזרת ה' יתברך


יום ה' פרשת ויגש, ט' טבת, שנת תשפ"א לפרט קטן


 


לכבוד תלמידות בית פיגא - "בית פיגא" וויליאמסבורג, "בית פיגא" ליבערטי


איך געפון זיך יעצט אין אומאן ביים הייליגן רבינ'ס ציון, איך בין מתפלל פאר אייך אלע, איר זאלט אלע מצליח זיין.


איך בין זייער פרייליך צו הערן די גוטע נייעס אז אלע מיידלעך קויפן קליידער ביי אונזער נייע באזאר; מען שטאלצירט צו גיין אנגעטון מיט קליידער וואס זענען נישט טייער, מען האט רחמנות אויף אידיש געלט, מען האט רחמנות אויף טאטע מאמע.


שטארקט אייך, געבט אכטונג אויף אידיש געלט; קויפט ביי אונז אין באזאר שיינע קליידער פאר ממש בחינם. העלפט ארויס די עלטערן זאלן בלייבן געזונט, זיי זאלן נישט דארפן בארגן געלט השם ישמרינו, קוקט נישט אויף די וואס גייען אנגעטון טייער, זייט זיי נישט מקנה.


די וואך איז געווען א הערליכע חתונה אין ישיבה, איר זענט אלע געווען, איר האט אלע געזען ווי שיין און לעבעדיג די חתונה איז געווען; איך האף אז אלע וועט איר חתונה האבן אין ישיבה פאר בחנם, איר וועט האבן שכל נישט אויסצוגעבן געלט פאר די פאר שעה אז 'אנדערע' זאלן מיינען מיר האבן געלט.

#208 - חבר'ט אייך מיט פרייליכע חבר'טעס, וועט איר נישט זיין אזוי דערשראקן
תפילה והתבודדות, חברים, חיזוק פאר מיידלעך, שמחה, מאוויס, וואקסינען

בעזרת ה' יתברך


יום ב' פרשת ויגש, ו' טבת, שנת תשפ"א לפרט קטן


 


... תחי', תלמידה בית פיגא ברסלב וויליאמסבורג


אייער מאמע האט מיר גערופן איך זאל אייך בארואיגן; איר זענט דערשראקן צום טויט פון די נייע וואקסין, איר רופט אהיים אגאנצן צייט זיכער מאכן אז מען גייט נישט נעמען די נייע וואקסין קעגן קאראנע. אייער מאמע דערציילט מיר אז אייער חבר'טע ... רעדט אייך איין די שרעקעדיגע חלומות.


איך בעט אייך זייער איר זאלט נישט רעדן מיט דערביטערטע מענטשן; די חבר'טע איז א צעבראכענע מיידל, זי ליגט אין בעט אגאנצן טאג, זי טוט גארנישט מיט'ן טאג, פון דעם איז זי נעבעך אריין אין א דעפרעסיע, יעצט וויל זי אייך אויך אריינלייגן אין א דעפרעסיע, פון פוסטע חלומות.


די דערביטערטע מענטשן - די האבן חיות פון שרעק און דמיונות, זייער גאנצע חיות איז פון זיך פייניגן און טראכטן: 'נאך אביסל גייט די וועלט אונטערגיין', 'נאך אביסל גייען אלע מענטשן שטארבן', 'נאך אביסל גייט מען אלעמען פאר'סמ'ען', 'נאך אביסל גייען די רייכע מענטשן שולט זיין אויף די באפעלקערונג', 'די וואקסין איז צו פאר'סמ'ען די וועלט' - און נאך אזעלכע נארישקייטן.


איך בעט אייך זייער איר זאלט זיך חבר'ן מיט פרייליכע מיידלעך; א מיידל וואס ליגט אגאנצן טאג אין בעט און טוט גארנישט, איין זאך טוט זי, קוקט און קוקט מאוויס - די זענען זייער דערביטערט און דערשלאגן, אז איר וועט ווערן זייער נאנט מיט אזא חבר'טע וועט איר אויך ווערן דערביטערט און דערשלאגן.


נעמט זיך חבר'טעס פון בית פיגא, חבר'ט זיך מיט פרייליכע מיידלעך, מיט מיידלעך וואס זייערע דיבורים זענען אייבערשטער - וועט מען אייך נישט קענען איינרעדן די נארישקייטן. חכמינו זכרונם לברכה דערציילן (פרקי דרבי אליעזר, פרק יג) ווען דער שלאנג האט געוואלט איינרעדן אדם הראשון ער זאל טון די עבירה - עסן פונעם עץ הדעת, האט ער געטראכט: 'אדם הראשון וועט מיר דאך זיכער נישט אויסהערן, עס איז שווער איבערצורעדן א מאן; איך וועל גיין צו חוה, איך וועל איר איינרעדן און זי וועט מיר זיכער אויסהערן, 'שֶׁהַנָּשִׁים נִשְׁמָעוֹת לְכָל הַבְּרִיּוֹת'', ווייל פרויען הערן אויס אלעמען; פרויען קען מען גרינג פארדרייען דעם קאפ, אזוי ווי מען זעט, די פרויען כאפן זיך צו צו די אלע פאנטאזיעס וכו'.


זאגט פאר אייער חבר'טע אז ליגן אין בעט טאג און נאכט און גארנישט טון - דאס איז א סכנה, דאס מאכט מען זאל שטארבן, קוקן טאג און נאכט מאוויס - דאס איז שעדליך, דאס מאכט מען זאל נישט האבן קיין קינדער השם ישמרינו.


 געוואוינט זיך צו צו רעדן צום אייבערשטן, וואס איר דארפט זאלט איר נאר בעטן פונעם אייבערשטן. דער אייבערשטער פארשטייט אלע שפראכן און הערט אויס יעדן איינעם; חכמינו זכרונם לברכה דערציילן (מדרש דברים רבה ב, טז): עס איז געווען אמאל א שטורעם ווינט אויפ'ן וואסער, און א שיף איז פארבלאנדזשעט געווארן און אנגעקומען צו א ווייטע שטאט, אויפ'ן שיף האבן זיך געפונען איין איד מיט אסאך גוים, ווען דער שיף איז אנגעקומען צו די פרעמדע מדינה זענען אלע גוים צוגעקומען בעטן פון דעם איד ער זאל זיי גיין קויפן עסן, האט דער איד זיי צוריק געפרעגט מיט וואונדער: "איך בין דען באקאנט דא, אז איר אלע קומט מיר בעטן איך זאל קויפן עסן?" האבן אלע גוים אויסגעשריגן צו דעם איד און געזאגט: "א איד איז קיינמאל נישט אליין, א איד האט אייביג דעם אייבערשטן מיט זיך".


דער אייבערשטער זאל העלפן איר זאלט האבן הצלחה אין אלע ענינים.


 

#207 - אכטונג געבן צו זיין אנגעטון ריין
חיזוק פאר מיידלעך, הפצה, ריינקייט

בעזרת ה' יתברך


יום ד' פרשת מקץ, ראש חודש טבת, ו' דחנוכה, שנת תשפ"א לפרט קטן


 


לכבוד די טייערע תלמידות בית פיגא שתחיו


געבט אכטונג צו זיין אנגעטון ריין; דער רבי האט זייער מקפיד געווען מען זאל גיין אנגעטון ריין.


איר ווייסט די מעשה, אמאל זענען מיידלעך געגאנגען צאמנעמען צדקה ביי די הייזער, די וועג איז געווען פול מיט בלאטע און אלע זענען פארשמירט געווארן פון די בלאטע, נאר אדל דעם רבינ'ס טאכטער איז געבליבן ריין, אלע האבן זיך געוואונדערט 'ווי קען זיין אז זי איז געבליבן ריין?' האט אדל זיי געזאגט: "מיין טאטע - דער רבי - האט מיר אויסגעלערנט א וועג, אז אפילו מען גייט אין בלאטע זאל מען זיך נישט פארשמירן".


א מיידל וואס גייט אנגעטון איידל, ריין און שיין - איז דאס אליינס הפצה, אלע פרעגן: ווער איז די מיידל? וואו לערנט זי? זי איז ברסלב? ברסלב האט נארמאלע מיידלעך?


א פרייליכן שבת.

#206 - זארגט נישט פאר אייער שידוך, א שידוך קומט פון הימל
חיזוק פאר מיידלעך, שידוכים

בעזרת ה' יתברך


יום א' פרשת מקץ, כ"ז כסליו, ג' דחנוכה, שנת תשפ"א לפרט קטן


 


... תחי'


איך האב ערהאלטן אייער בריוו.


וואויל איז אייך און וואויל איז אייער חלק אז איר פירט זיך ערליך און איר גייט אין די וועגן פון די תורה. אפילו איר זענט איינער אליין, די גאנצע משפחה פירט זיך דערווייל נישט מיט די תורה - זענט איר ערליך, איר לעבט מיט'ן אייבערשטן.


זארגט נישט פאר אייער שידוך, א שידוך קומט פון הימל; דער אייבערשטער - ער איז מזווג זיווגים; חכמינו זכרונם לברכה זאגן (בראשית רבה סח, ג): "מָצִינוּ בַּתּוֹרָה בַּנְּבִיאִים וּבַכְּתוּבִים שֶׁאֵין זִוּוּגוֹ שֶׁל אִישׁ אֶלָּא מִן הַקָדוֹשׁ בָּרוּךְ הוּא", מיר געפונען אין די תורה און נביאים און אין כתובים אז א שידוך האט נאר מיט'ן אייבערשטן, אין די תורה שטייט (בראשית כד, נ): "וַיַּעַן לָבָן וּבְתוּאֵל, וַיֹּאמְרוּ, מֵה' יָצָא הַדָּבָר", אין נביאים שטייט (שופטים יד, ד): "וְאָבִיו וְאִמּוֹ לֹא יָדְעוּ כִּי מֵה' הִיא" און אין כתובים שטייט (משלי יט, יד): "בַּיִת וָהוֹן נַחֲלַת אָבוֹת, וּמֵה' אִשָּׁה מַשְׂכָּלֶת", זעען מיר איבעראל אז נאר דער אייבערשטער איז דער וואס געבט שידוכים.


אז איר ווילט א שידוך פון אונזער קהלה זאלט איר זיך פארבינדן מיט מרת..., זי וועט פרובירן צו זיין שדכן.


דער אייבערשטער זאל העלפן איר זאלט האבן הצלחה אין אלע ענינים.

#205 - לאכט זיך אויס ווען איינער מאכט אייך אוועק
חיזוק פאר מיידלעך, שמחה, תהלים, בין אדם לחבירו, בושה

בעזרת ה' יתברך


יום ה' פרשת וישב, כ"ד כסליו, ערב חנוכה, שנת תשפ"א לפרט קטן


 


... תחי', תלמידה בית פיגא ברסלב וויליאמסבורג


איך האב ערהאלטן אייער בריוו.


ביי מיידלעך איז נישט שייך די סגולה פון משניות; ביי מיידלעך איז נישטא קיין לימוד התורה. מיידלעך דארפן זאגן תהילים, בעטן דעם אייבערשטן פאר זיך און פאר אירע דורות.


שטארקט זיך, ווערט נישט צעפאלן פון קיינעם; איך הער זאגן אז מען באנעמט זיך נישט שיין מיט אייך אין אפיס, מען שטופט אייך ארויס, מען מאכט אייך אוועק; נעמט עס נישט צום הארצן, די וואס פירן זיך נישט שיין -דאס איז זייער פראבלעם, דאס דארף אייך נישט צעברעכן, זיי דארפן זיך טוישן.


לאכט זיך אויס ווען איינער מאכט אייך אוועק; יעדעס מאל מען געבט אייך שלעכטע באנעמונג (עדיטוד) זאלט איר געבן א שמייכל.

#204 - ווי אזוי צו באצאלן וואס מ'האט גע'גנב'ט אלס קינד פון געשעפטן
חיזוק פאר מיידלעך, שידוכים, גניבה, תשובה, חתונה

בעזרת ה' יתברך


יום ה' פרשת וישב, כ"ד כסליו, ערב חנוכה, שנת תשפ"א לפרט קטן


 


... תחי', תלמידה בית פיגא 


 


איך האב ערהאלטן אייער בריוו.


בנוגע אז אלס קינד פלעגט איר גנב'ענען פון געשעפטן; אסאך קינדער טוען דאס. אויב איר געדענקט די געשעפט זאלט איר אריינשיקן די געלט; אויב איר שעמט זיך קענט איר עס אריינטראגן און זאגן אז א חבר'טע האט אייך געפרעגט וכו', אדער דורך די פאסט.


די געשעפטן וואס איר ווייסט נישט, זאלט איר טון וואס דער רמב"ם פסק'נט (עיין פרק ד' מהלכות תשובה, הלכה ג'; ביצה כט.): "גָּזַל וְאֵינוֹ יוֹדֵעַ לְמִי גָּזַל, יַעֲשֶׂה בָּהֶם צָרְכֵי רַבִּים", מען זאל טון גוטס פאר אנדערע; דאס איז א תיקון פאר דער זאך.


שטארקט זיך, האט נישט מורא פון דעם וואס איר ווילט נאכנישט חתונה האבן; דאס קומט מיט די צייט, נאך אביסל וועט איר וועלן א שידוך און דאס באקומען.

#203 - זוכט נישט אוועקצוגיין פון שטוב אויף שבת
כיבוד אב ואם, חיזוק פאר מיידלעך, שמחה, שידוכים

בעזרת ה' יתברך


יום ה' פרשת וישב, כ"ד כסליו, ערב חנוכה, שנת תשפ"א לפרט קטן


 


... תחי', תלמידה בית פיגא 


 


איך האב ערהאלטן אייער בריוו.


בלייבט אין שטוב; בלייבט מיט אייערע טייערע עלטערן שבת און זוכט נישט אוועק צו גיין. באלד האט איר חתונה וועט איר עסן די סעודות ביי זיך, יעצט כאפט אריין צו זיין מיט זיי; די מצוה פון כיבוד אב ואם וועט אייך באגלייטן אייער גאנץ לעבן בזה ובבא.


איר וועט אויך זיין א באבע, אלע קינדער וועלן חתונה האבן; וועט איר אויך נישט וועלן בלייבן אליין אן קיין איין קינד.


שטארקט זיך, זייט פרייליך; א מיידל אין די יארן פון שידוכים דארף זיין שטענדיג פרייליך, מען קוקט נאר אויף דעם.

#202 - הלכות שבת מוז מען לערנען און גוט קענען
חיזוק פאר מיידלעך, סקול, שבת קודש, אידישע שטוב, הלכה

בעזרת ה' יתברך


יום ד' פרשת וישב, כ"ג כסליו, שנת תשפ"א לפרט קטן


 


לכבוד די תלמידות פון די עלצטע קלאס, בית פיגא ברסלב וויליאמסבורג.


איך האב באקומען פון אייער לערערין תחי' אייערע בחינות אויף הלכות שבת - הלכות מוקצה; איך האב זייער הנאה צו זען אז איר לערנט און קענט גוט די הלכות.


הלכות שבת מוז מען לערנען און גוט קענען; אויב מען לערנט נישט ווייסט מען נישט ווי אזוי זיך צו פירן, מען קען צוקומען צו חילול שבת רחמנא לצלן. דער הייליגער צדיק רבי יונתן אייבשיץ זכר צדיק לברכה שרייבט (יערות דבש חלק ב', ב): "ווער עס האט נישט דורכגעלערנט הלכות שבת אפאר מאל איז נישט מעגליך ער זאל נישט עובר זיין אויף הלכות שבת", עיין שם.


איך האב באקומען די שאלות וואס איר פרעגט, איך וועל אריין שיקן פאר אייער לערערין די ענטפערס.


דער אייבערשטער זאל העלפן איר זאלט האבן הצלחה אין אלע ענינים.


 

#201 - שאלות אין הלכות מוקצה
חיזוק פאר מיידלעך, סקול, שבת קודש, הלכה

בעזרת ה' יתברך


יום ד' פרשת וישב, כ"ג כסליו, שנת תשפ"א לפרט קטן


 


לכבוד די תלמידות פון די עלצטע קלאס, בית פיגא ברסלב וויליאמסבורג.


איך האב ערהאלטן אייערע פראגעס.


די שאלה וואס ... תחי' פרעגט, אויב מען מעג שפילן שבת די שפיל פון מאנאפאלי; על פי הלכה איז עס נישט קיין פראבלעם, מעג מען שפילן די שפיל; אבער עלטערע קינדער, ווי ענקער יארגאנג, איז בעסער מען זאל שפילן אנדערע שפילן וואס איז נישט פון ביזנעס און געלט (עיין שמירת שבת כהלכתה פרק טז, הערה צא).


די צווייטע שאלה וואס ... תחי' פרעגט, א סידי פלעיער אדער אייפא"ד, אויב דאס איז מוקצה מחמת חסרון כיס; עס איז זייער וויכטיג ארויסצוהאבן און פארשטיין וואס איז דער אפטייטש פון "מוקצה מחמת חסרון כיס", אזוי קען מען נאכדעם אליינס וויסן אויף יעדע זאך אויב דאס איז מוקצה מחמת חסרון כיס אדער איז דאס אן אנדערע סארט מוקצה.


מוקצה מחמת חסרון כיס איז א זאך וואס מען געבט אכטונג אויף דעם דאס נישט צו נוצן פאר קיין שום אנדערע זאך; אזא זאך טאר מען נישט מטלטל זיין שבת, אפילו מען דארף די זאך אדער מען דארף די פלאץ וואו עס ליגט. אלע היינטיגע נייע כלים, ווי א טעיפרעקארדער, א סידי פלעיער, א סענסע קליפ, - די אלע זאכן זענען נישט קיין מוקצה מחמת חסרון כיס, ווייל מען געבט נישט אזוי שטארק אכטונג אויף דעם ווי אזוי מען טראגט דאס און וואו מען לייגט דאס.


אויב האט מען גאר א טייערע מאשין וואס מען געבט זייער אכטונג אין די וואכן טעג ווי אזוי מען טראגט דאס; מען ווארפט עס נישט און מען שפילט זיך נישט דערמיט - דעמאלט איז דאס יא א מוקצה מחמת חסרון כיס, עס גייט אן אלע הלכות אז מען טאר דאס נישט מטלטל זיין אפילו לצורך.


מען דארף וויסן אז מוקצה מחמת חסרון כיס האט נישט צוטון נאר מיט די זאך, עס האט אויך צוטון מיט'ן מענטש; אויב דער מענטש איז יא מקפיד אויף דעם, צום ביישפיל איר באקומט א סידי פלעיער אדער א סענסע און איר זענט זייער מקפיד וואו דאס זאל ליגן, איר רירט דאס נישט סתם אזוי, איר האלט דאס זייער טייער ווערט עס פאר יעדן איינעם א מוקצה מחמת חסרון כיס (עיין משנה ברורה סימן שח, סעיף קטן ב).


די שאלה וואס ... תחי' פרעגט, וועגן א טעלעפאן וואס איז פארלאשן, אויב מען מעג דאס מטלטל זיין שבת; דאס האט צוטון מיט די פריערדיגע ענטפער. עס ווענדט זיך ווי אזוי דער מענטש פירט זיך מיט'ן טעלעפאן, רוב מענטשן זענען נישט מקפיד אויף זייער טעלעפאן; מען ווארפט דאס, מען געבט דאס פאר א קינד צו שפילן, מען האלט דאס נישט אזוי טייער, ביי די מענטשן איז דער טעלעפאן א כלי שמלאכתו לאיסור, מעג מען עס מטלטל זיין פון איין פלאץ צום צווייטן לצורך גופו ומקומו, אבער אויב דער בעל הטעלעפאן האלט זיין טעלעפאן זייער טייער, ער איז זייער מקפיד אויף דעם, ער נעמט דאס נישט ארויס פונעם האלטער, ער געבט דאס נישט פאר קינדער צו שפילן און ער ווארפט דאס נישט - באקומט דער טעלעפאן א דין פון א מוקצה מחמת חסרון כיס און מען טאר דאס נישט רוקן פון איין פלאץ צום צווייטן.


די שאלה וואס ... תחי' פרעגט, א כלי שמלאכתו לאיסור וואס איז צעבראכן, צום ביישפיל א טעלעפאן וואס ארבעט מער נישט, עס איז צעבראכן און מען נוצט דאס פאר א שפילצייג, אויב מען מעג שפילן מיט דעם שבת? דער ענטפער איז יא, מען מעג שפילן מיט דעם.


די שאלה וואס ... תחי' פרעגט; מען מעג זיך אנלאנען אויף א קאר ווייל מוקצה איז נאר אסור צו מטלטל זיין, אז די מוקצה רוקט זיך נישט, עס איז א שווערע זאך - איז ביי דעם נישטא דער איסור (רמ"א סימן שח, סעיף ג).


לערנט און חזר'ט הלכות שבת, נאך אביסל ווערט איר אלע כלות, איר אלע וועט חתונה האבן; דארפט איר דאך וויסן ווי אזוי מען פירט א אידישע שטוב. איר וועט דארפן מחנך זיין די קינדער, זיי זאגן וואס מען מעג יא טון און וואס מען מעג נישט טון; אז איר וועט נישט לערנען, איר וועט נישט אויסהערן אייער טיטשער - וועט איר נישט וויסן.


איך בעט אייך טייערע תלמידות בית פיגא, די הלכות שיעור איז זייער וויכטיג פאר אלעמען אן אויסנאם; יעדע הלכה איז וויכטיג פאר'ן לעבן.


דער אייבערשטער זאל העלפן איר זאלט האבן הצלחה אין אלע ענינים.

#200 - די שבת התוועדות פאר מיידלעך איז געווען אויסנאם שיין
חיזוק פאר מיידלעך, מוסדות, שבת קודש

בעזרת ה' יתברך


יום ג' פרשת וישלח, ט"ו כסליו, שנת תשפ"א לפרט קטן


 


לכבוד די חשוב'ע מרת ... תחי', מנהלת בית פיגא וויליאמסבורג.


די מיידלעך און די ווייבלעך, אלע געבן איבער גאר שיינע גריסן פונעם "שבת התוועדות", זיי הערן נישט אויף צו דערציילן ווי שיין און תוכן'דיג דאס איז געווען.


מיר דארפן טראכטן פון מאכן נאך אזא שבת פאר די תלמידות בית פיגא.


דער אייבערשטער זאל אייך געבן כח איר זאלט קענען אנגיין מיט די הייליגע ארבעט.


 

#199 - נעמט דעם רבי'ן פאר זיך פריוואט, נישט צו שטויסן די שולע
כיבוד אב ואם, חיזוק פאר מיידלעך, סקול, דרך ארץ, חסידות ברסלב, מדות טובות, התנגדות

בעזרת ה' יתברך


יום ד' פרשת ויצא, ט' כסליו, שנת תשפ"א לפרט קטן


 


... תחי'.


איך האב ערהאלטן אייער בריוו.


אז איר וועט זיך פירן מיט דרך ארץ, איר וועט פאלגן וואס די מנהלת זאגט - וועט איר זיך מאכן א גוטע נאמען, איר וועט מאכן שיין דעם רבינ'ס נאמען.


דער רבי האט געזאגט: "ווען קיסרים און קעניגן וואלטן געוואוסט וואס פאר א דרך ארץ איך לערן פאר מיינע תלמידים, וואלטן זיי געשיקט זייערע קינדער צו מיר לערנען", דער רבי לערנט אויס דרך ארץ; ווען מען זיצט ביי יענעם איז מען שטיל, אז מען לערנט ביי יענעם אין מוסד דריידט מען נישט איבער יענעמס פלאץ.


קיין שום מנהלת גייט נישט אן ווער איז דער רבי פון די תלמידה, ווער איז דער דיין פון די תלמידה און ווער עס איז זייער מורה דרך, דער עיקר וואס די מנהלת ווילן איז - מען זאל פאלגן וואס די סקול זאגט; ווען מיידלעך הייבן אן זיך חוצפה'נען צו די לערערינס און צו די מנהלת - דעמאלט איז נישט גוט.


אויב די מיידל מארדעוועט, זי וויל נישט הערן וואס די מנהלת זאגט און וואס די לערערינס זאגן, זי פייפט זיך אן און זאגט: "איך בין ברסלב", דעמאלט פאסירן אלע התנגדות.


אלע התנגדות אויף ברסלב קומט פון עזות פנימ'ער און מחוצפים, ווייל אויף ברסלב איז נישטא וואס צו זאגן קיין איין ווארט שלעכט; מיר ליידן גענוג די אלע יארן פון דעם, מענטשן גלייכן נישט ברסלב - נאר צוליב די סיבה, קינדער חוצפה'נען זיך צו די עלטערן, תלמידות חוצפה'נען זיך קעגן זייער לערערין און בחורים פייפן אויף די מגידי שיעורים, נאכדעם מיינט מען אז דאס איז ברסלב.


איך בעט אייך זייער, רעדט נישט אין סקול מיט קיינעם פון רבי'ן, נעמט דעם רבי'ן פאר זיך פריוואט, נישט צו שטויסן די שולע.


אויך זאלט איר זען וואס מער צו העלפן אין שטוב; די שענסטע זאך איז העלפן די מאמע, זוכט נישט ארויס צו גיין טאג און נאכט אין גאס מיט חבר'טעס. בעטס דעם אייבערשטן איר זאלט האבן א געפיל צו העלפן אין שטוב, וועט איר זוכה זיין אז אייערע קינדער וועלן אייך העלפן.


דער אייבערשטער זאל העלפן איר זאלט האבן הצלחה אין אלע ענינים.

#198 - א ברסלבע מיידל איז מכבד און העלפט די עלטערן מיט אלע כוחות
כיבוד אב ואם, חיזוק פאר מיידלעך, חסידות ברסלב

 בעזרת ה' יתברך


יום ד' פרשת ויצא, ט' כסליו, שנת תשפ"א לפרט קטן


 


... תחי'.


איך האב ערהאלטן אייער בריוו.


איר האט מיר זייער דערפריידט מיט אייער בריוו אז אייערע עלטערן זענען פרייליך מיט אייך, איר זענט מקיים מצות כיבוד אב ואם בשמחה.


איר קענט זיך נישט פארשטעלן ווי גרויס איז די מצוה פון כיבוד אב ואם; וויפיל מיר וועלן טון פאר אונזערע עלטערן קען מען נישט זאגן אז מיר האבן יוצא געווען די מצוה. אזוי ווי חכמינו זכרונם לברכה דערציילן (ירושלמי קידושין כ.): דער הייליגער תנא רבי טרפון איז געגאנגען שפאצירן שבת מיט זיין מאמע, גייענדיג האט זיך איר שיך צעריסן, האט דער הייליגער תנא רבי טרפון זיך אראפגעלייגט און געלייגט זיינע הענט אויף דער ערד זאגנדיג: "מאמע, לייג דיינע פיס אויף מיינע הענט" – אז זי זאל נישט גיין בארוועס, אזוי איז ער געגאנגען מיט איר ביז זי איז אנגעקומען צו איר שטוב. איינמאל ווען דער הייליגער רבי טרפון האט זיך נישט גוט געשפירט, האט זיין מאמע געבעטן די חכמים זיי זאלן מתפלל זיין פאר אים, זי האט זיי געזאגט: "מיין זון איז מיר מכבד מער וויפיל מען דארף מכבד זיין א מאמע", האבן איר די חכמים געזאגט: "דערצייל אונז זיינע מעשים טובים", האט זי דערציילט ווי ער האט זיך אראפגעלייגט אויף דער ערד ווען איר שיך האט זיך צעריסן, "ער האט געלייגט זיינע הענט אז איך זאל קענען גיין וכו'"; האבן די חכמים געזאגט: "אפילו ער זאל דיר טון טויזנט מאל אזוי ווי ער טוט דיר יעצט, האט ער נאך נישט מקיים געווען די מצוה ווי עס דארף צו זיין".


אז אייער מאמע תחי' גייט אריבער יעצט שווערע טעג, זי נעמט שווערע מעדעצין פאר די ביטערע מחלה השם ישמרינו, זאלט איר העלפן אייער מאמע מיט וואס איר קענט נאר; העלפט איר מיט אלע כוחות און מיט שמחה. מען געבט זיך איין דריי און מען איז אליינס א מאמע און ווי אזוי מיר פירן זיך צו אונזערע עלטערן - וועלן זיך די קינדער פירן מיט אונז; אז מיר וועלן העלפן די מאמע מיט שמחה וועלן אונזערע קינדער זיין וואויל און ערליך, אז מיר וועלן רעדן שיין מיט דרך ארץ צו אונזערע עלטערן וועלן אונזערע קינדער רעדן שיין צו אונז.


איר זאלט ווייזן דעם בריוו פאר אלע אייערע חבר'טעס; זאלן אלע וויסן וואס דער רבי לערנט אונז. וואס מיינט א בית פיגא תלמידה? נאר אז מען רעדט שיין צו די עלטערן, מען חוצפה'ט זיך נישט, מען שעמט זיך נישט מיט די מאמע, מען שעמט זיך נישט מיט א טאטע - דאס איז א ברסלב'ע מיידל.


מוהרא"ש ברענגט א מעשה פלא פון הייליגן צדיק דער בן איש חי זכותו יגן עלינו (ספר בן יהוידע על מסכת בבא מציעא, דף לג) עס איז געווען א גרויסער גביר וואס האט געהאט אן אלטן טאט'ן - אן ארימאן; דער גביר האט נישט אכטונג געגעבן אויף זיין טאטע, ער האט אים ארויסגעווארפן פון שטוב און ער האט געדארפט שלאפן אין גאס צוזאמען מיט אנדערע ארעמעלייט; ויהי היום עס איז געווען אינמיטן ווינטער, זייער א קאלטע טאג ווען דער אלטער טאטע איז געזיצן אין גאס פרירנדיג פאר קעלט, איז דארט אריבער זיין אייניקל - א זון פון דעם גביר, האט דער זיידע געבעטן זיין אייניקל: "איך בעט דיר, גיי בעט דיין טאטע זאל אויף מיר רחמנות האבן און מיר שיקן א ווארעמע מלבוש אז איך זאל נישט אויסגיין פאר קעלט דא אין גאס", דער אייניקל איז אהיים געקומען און געבעטן: "טאטע, האב רחמנות אויף זיידי; זיידי בעט א ווארעמע קלייד", האט דער גביר געזאגט צו זיין זון: "גיי ארויף אויבן אין בוידעם, דארט האב איך אן אלטן קלייד וואס איך דארף סיי וויי נישט, דאס קענסטו טראגן פאר'ן זייד'ן"; דער זון איז ארויף אין בוידעם און געטראפן אן אלטע קלייד פול מיט ריסן און גרויסע לעכער. ער איז געווארן זייער אויפגערעגט, ער האט גענומען א שערל, איינגעקנייטשט דעם קלייד און דאס צעשניטן אין האלב. ווען זיין טאטע - דער גביר האט געזען אז דער זון קומט נאך נישט אראפ, האט ער ארויף געשריגן צום בוידעם: "וואס טוסטו אזוי לאנג אין בוידעם? גיי שוין מיט דעם קלייד צו מיין טאטע!" דער זון האט זיך אבער ווייטער פארזוימט, ווען ער האט געענדיגט שניידן דעם קלייד אויף צוויי שטיקלעך און אראפ געקומען צו זיין טאטע מיט איין שטיקל קלייד, האט אים דער טאטע געפרעגט: "פארוואס האסטו צעשניטן דעם קלייד אויף צוויי שטיקלעך?" האט ער אים געענטפערט: "איין שטיקל לייג איך אוועק פאר דיר, ווען דו וועסט ווערן אלט וועל איך דיר ארויס ווארפן פון שטוב און ווען עס וועט קומען ווינטער און דו וועסט זיין קאלט וועל איך דיר שיקן דעם צווייטן חלק פונעם קלייד, ווייל חכמינו זכרונם לברכה זאגן (עיין תנחומא לך לך, ט) 'מַעֲשֶׂה אָבוֹת - סִימָן לְבָּנִים', ווי אזוי דו פירסט זיך מיט דיינע עלטערן וועל איך זיך פירן מיט דיר"; האט דער טאטע זיך געכאפט ביים קאפ וואס ער האט געטון און ער האט אהיים גערופן זיין אלטן טאט'ן, ער האט אים אריין גענומען אין שטוב און אים איבערגעבעטן.


אזוי ווי זייער אסאך משפחות ווערן יעצט מקורב צום הייליגן רבי'ן און נישט אלע ווייסן וואס איז ברסלב, עס זענען דא וואס מיינען אז מען מוז אויסשרייען מיט א טראמפייטער, אלע זאלן וויסן 'איך בין ברסלב'; עס זענען דא קינדער וואס לערנען ביי אנדערע חסידות'ער, דארף מען אכטונג געבן נישט צו רעדן און אוועק מאכן אנדערע פלעצער, בפרט ווען מען גייט אין סקול דארף מען זיך פירן מיט דרך ארץ צו די לערערינס און צו די מנהלת. מיר ליידן אסאך פון די וואס חוצפה'נען זיך צו די עלטערן און צו אנדערע, נאכדעם גייט אלעס אויפ'ן הייליגן רבינ'ס נאמען, מען קוקט אויף ברסלב כאילו דאס איז א פלאץ פון מחוצפים.


דער אייבערשטער זאל העלפן איר זאלט האבן הצלחה אין אלע ענינים.