בריוון פונעם ראש ישיבה שליט"א

#122 - וואס מיידלעך קענען טון אין די ליידיגע צייט
כיבוד אב ואם, חברים, חיזוק פאר מיידלעך, תהלים, קריאת שמע, מוזיק

בעזרת ה' יתברך


יום ג' פרשת ויחי, עשרה בטבת, שנת תש"פ לפרט קטן


 


... תחי', תלמידה בית פיגא ברסלב.


איך האב ערהאלטן דיין בריוו.


דו שרייבסט אינעם בריוו אז אסאך מאל שפירסטו זיך אליינס אויף די וועלט, דו פרעגסט וואס דו קענסט טון.


די גרעסטע זאך וואס דו קענסט טון איז העלפן דיין מאמע, דו קענסט זיך נישט פארשטעלן דאס גרויסקייט פון העלפן די מאמע מיט די שטוב ווירטשאפט, נאך אביסל וועסטו חתונה האבן און דו וועסט אויך האבן קינדער, ערשט דעמאלט וועסטו כאפן וואס איז א מאמע, דעמאלט וועסטו פארשטיין ווי אויסגעמוטשעט א מאמע איז מיט די שטוב ארבעט. דעריבער זאלסטו שטענדיג העלפן דיין מאמע; ווען דו שפירסט זיך ליידיג און אומעטיג פרעג דיין מאמע: "וואס קען איך טון?" מאך די וועש, אדער די געשיר, אדער רוים צוזאם די שטוב, אדער קאך און באק וכו' וכו'.


אויך זאלסטו זאגן אביסל תהילים; פרוביר צו זאגן דעם יום תהילים און זיי זיך מתבודד, בעט דעם אייבערשטן יעדע זאך וואס דו דארפסט, בעיקר זאלסטו אסאך בעטן פאר דיין שידוך און פאר דיינע קומענדיגע דורות.


אויך קענסטו רעדן מיט חבר'טעס; היינט איז זייער גרינג צו זיין פארבינדן מיט גוטע חבר'טעס דורך רעדן אויפן טעלעפאן, זיי מחזק אנדערע וועסטו אליינס ווערן מחוזק.


בנוגע הערן מוזיק בשעת מען ליינט קריאת שמע; דו קענסט הערן מוזיק בשעת דו ליינסט קריאת שמע. געב אכטונג צו הערן נאר מוזיק פון ערליכע בעלי מנגנים, דער הייליגער רבי זאגט (ליקוטי מוהר"ן, חלק א', סימן ג): "מִי שֶׁשּׁוֹמֵעַ נְגִינָה מִמְּנַגֵּן רָשָׁע קָשֶׁה לוֹ לַעֲבוֹדַת הַבּוֹרֵא", ווער עס הערט ניגונים פון נישט אן ערליכער זינגער וועט אים אנקומען שווער צו דינען דעם אייבערשטן, "וּכְשֶׁשּׁוֹמֵעַ מִמְּנַגֵּן כָּשֵׁר וְהָגוּן, אֲזַי טוֹב לוֹ", ווידער אויב מען הערט ניגונים פון אן ערליכן זינגער וועט עס אים צוהעלפן צו עבודת השם.


דער אייבערשטער זאל העלפן זאלסט האבן הצלחה אין אלע ענינים.

#121 - פרעג דיין מאמע זי זאל דיר זאגן וואס איז ריכטיג
כיבוד אב ואם, צניעות, חיזוק פאר מיידלעך, דרך ארץ

בעזרת ה' יתברך


ערב שבת קודש פרשת וישלח, ט"ו כסליו, שנת תש"פ לפרט קטן


 


... תחי', תלמידה בית פיגא ברסלב.


איך האב ערהאלטן דיין בריוו.


גיי ווייטער צו דיין באבע און פיר זיך מיט דרך ארץ אזוי ווי דו לערנסט אין "בית פיגא"; ווען דיין באבע רעדט זאלסטו נישט איבער האקן נאר אויסהערן מיט כבוד, און פארשטייט זיך ווען דו ענטפערסט איר זאל עס זיין מיט גרויס דרך ארץ. אז דיינע קאזינס רעדן מיט שאנד און שפאט זאלסטו זיי נישט נאכמאכן, דו גיי דיר דיין וועג ווי אזוי דו לערנסט אין "בית פיגא".


בנוגע די קלייד וואס איז קורץ און דו ווילסט וויסן אויב מען קען גיין מיט דעם ביי א חתונה נאר צווישן פרויען; עס איז שווער צו ענטפערן ווען מען זעט עס נישט פון דער נאנט; פרעג דיין מאמע, זי זאל דיר זאגן אויב דאס איז צניעות'דיג, זי איז אן ערליכע פרוי, זי וועט דיר לערנען פונקטליך ווי אזוי צו גיין אנגעטון איידל.


ווען מען וואשט געשיר און מען באדט קינדער קען מען ארויף ציען די ערמל עס זאל נישט נאס ווערן.


דו קענסט אלעס דערציילן פאר דיין מאמע, דו דארפסט זיך נישט באהאלטן פון איר; זי איז זייער א קלוגע ערליכע פרוי, זי וועט דיר נאר העלפן אין לעבן.


דער אייבערשטער זאל העלפן זאלסט האבן הצלחה אין אלע ענינים.

#120 - דאס וויכטיגקייט פוּן לערנען הלכוֹת מיט די מיידלעך
חיזוק פאר מיידלעך, סקול, חינוך הילדים, הלכה

בעזרת ה' יתברך


יום ה' פרשת וישלח, י"ד כסליו, שנת תש"פ לפרט קטן


 


מרת ... תחי'.


יישר כח פאר'ן העלפן די סקול, אייער לימוד איז זייער א חשוב'ע לימוד. איר לערנט הלכה מיט די מיידלעך, דאס איז זייער וויכטיג, ווייל פון אלע לימודים וואס מען לערנט מיט די מיידלעך איז הלכה דאס וויכטיגסטע, דאס נעמט מען מיט נאך די חתונה.


די קליינע מיידלעך גייען גרויס ווערן, זיי וועלן חתונה האבן און זיין מאמע'ס, וועלן זיי דארפן וויסן ווי אזוי מען פירט א אידישע קאך; הלכות בשר בחלב, הלכות תולעים, הלכות שבת און הלכות ברכות. דעריבער איז זייער חשוב אייער פאסטן; בעט איך אייך זייער איר זאלט ווייטער לערנען מיט די קינדער הלכות, זיי זאלן קענען פירן א אידישע שטוב.


 אויך איז וויכטיג צו לערנען הלכות יחוד מיט די מיידלעך, זיי זאלן זיין קלאר פאר זייער לעבן וואס מען מעג און וואס מען טאר נישט.


א גרוס פון אייער טייערער מאן נרו יאיר, ער איז זייער א געטרייער מלמד; איך פערזענליך האב זייער הנאה פון אים, און אלע עלטערן האבן הנאה פון זיין ארבעט.


אין דעם זכות וואס איר לערנט מיט די מיידלעך און ער לערנט מיט די אינגלעך, וועט איר אינאיינעם זען נחת ביי אייערע קינדער.


פון ענקער ראש ישיבה.

#119 - אן עצה צו קענען איינשלאפן
חיזוק פאר מיידלעך, שלאפן, דרך ארץ

בעזרת ה' יתברך


יום ה' פרשת ויצא, ז' כסליו, שנת תש"פ לפרט קטן


 


... תחי', תלמידה בית פיגא ברסלב.


איך האב ערהאלטן דיין בריוו.


איך פריי זיך זייער צו הערן אז דו פירסט זיך מיט דרך ארץ; אלע דיינע טיטשערס - סיי די אידישע טיטשערס און סיי די ענגלישע טיטשערס - זאגן אז דו ביסט א בעלת דרך ארץ.


נאר א מיידל וואס פירט זיך מיט דרך ארץ איז א ברסלב'ע מיידל, ווייל ביים רבי'ן איז געווען דרך ארץ די ערשטע זאך. דער הייליגער רבי האט געזאגט: "איך קען יעדן העלפן, אפילו א מענטש וואס איז זייער ווייט פונעם אייבערשטן, חוץ אן עזות פנים"; אזוי ווי חכמינו זכרונם לברכה זאגן (אבות ה, כ): "עַז פָּנִים לְגֵיהִנֹּם".


אויף דיין פראגע וואס דו זאלסט טון אז דו קענסט נישט איינשלאפן; דער רבי זאגט (חיי מוהר"ן, סימן תלא): "מִי שֶׁרוֹצֶה לִישֹׁן וְאֵינוֹ יָכוֹל לִישֹׁן", ווען מען וויל שלאפן און מען קען נישט איינשלאפן, "הָעֵצָה לָזֶה לְבַל לְהַכְרִיחַ עַצְמוֹ כָּל כַּךְ לִישֹׁן", איז די עצה מען זאל זיך נישט דרוקן איינצושלאפן, "כִּי כָּל מַה שֶׁמַכְרִיחַ עַצְמוֹ יוֹתֵר לִישֹׁן, מִתְגַבֵּר עָלָיו בְּיוֹתֵר מְנִיעוֹת הַשֵּׁנָה", ווייל ווי מער מען דרוקט זיך איינצושלאפן אלץ מער קען מען נישט איינשלאפן, "וְעִנְיַן זֶה גַם בְּכָל הַדְבָרִים שֶׁבָּעוֹלָם לִבְלִי לְהַכְרִיחַ עַצְמוֹ בְּיוֹתֵר", און אזוי איז מיט יעדע זאך וואס מען וויל טון, זאל מען זיך נישט דרוקן דוקא צו טון די זאך, "כִּי כָּל מַה שֶׁמַכְרִיחִין עַצְמוֹ בְּיוֹתֵר לְאֵיזֶה דָּבָר, מִתְגַבֵּר עָלָיו בְּיוֹתֵר הַהֵפֶךְ דַּיְקָא", ווייל ווי מער מען דרוקט זיך צו טון די זאך אלץ מער גייט עס נישט.


זיי שטארק מיט דיין צניעות, שעם זיך נישט פון קיינעם; מיט דיין צניעות וועסטו זוכה זיין צו באקומען אן ערליכער חתן, א בחור מיט יראת שמים און גוטע מידות און קענען אויפשטעלן א שיינע אידישע שטוב.

#118 - קענסט זיך נישט פארשטעלן וואס הייסט מחי' זיין א איד
כיבוד אב ואם, חיזוק פאר מיידלעך, שידוכים, תהלים, ריינקייט

בעזרת ה' יתברך


יום ד' פרשת תולדות, כ"ט חשון, שנת תש"פ לפרט קטן


 


לכבוד מיין טייערער טאכטער ... תחי', תלמידה בית פיגא ברסלב.


איך האב ערהאלטן דיין בריוו.


בנוגע זאגן קרבנות הנשיאים וכו'; דער עיקר זאלסטו זאגן תהילים, ווען דו האסט איבעריגע צייט זאלסטו זאגן אביסל תהילים. דו דארפסט נאך נישט זאגן "מציאות הזיווג", יעצט זאלסטו זאגן תהילים. פרוביר צו זאגן יעדן טאג דעם גאנצן יום תהילים אזוי וועסטו ענדיגן יעדע וואך דעם גאנצן ספר תהילים, און אז דו קענסט נישט זאגן יעדן טאג דעם גאנצן יום תהילים זאלסטו זאגן אין א סדר וויפיל דו קענסט.


אז דו זעסט א מיידל איז שטיל, זי רעדט נישט מיט אנדערע און זי האט נישט מיט קיינעם - זאלסטו זיין איר חבר'טע, זאלסט רעדן מיט איר, שפאצירן מיט איר און גיין מיט איר. זאלסט שטענדיג זוכן וועם דו קענסט אויפלעבן, געב א שמייכל פאר יעדן איינעם.


דו קענסט זיך נישט פארשטעלן וואס הייסט מחי' זיין א איד; דער רבי זאגט (שיחות הר"ן, סימן מג): "וּלְהַחֲיוֹת אָדָם אֵינוֹ דָּבָר רֵק, כִּי הוּא דָּבָר גָּדוֹל מְאֹד", מחי' זיין א מענטש איז נישט קיין קלייניקייט, עס איז זייער א גרויסע זאך. אזוי ווי חכמינו זכרונם לברכה דערציילן (תענית כב.): אליהו הנביא האט אמאל באגעגנט רבי ברוקא אויפ'ן גאס און ער האט אים געוויזן אויף צוויי מענטשן אז זיי זענען בני עולם הבא, ווייל זיי גייען ארום פרייליך מאכן אידישע קינדער, זיי שמייכלען צו יעדן איינעם. און ווען זיי זעען ווי צוויי מענטשן קריגן זיך מאכן זיי דארט פרייליך ביז זיי בעטן זיך איבער.


איך בעט דיר זייער זאלסט העלפן רייניגן די סקול; דו קענסט זיך נישט פארשטעלן דאס גרויסקייט פון העלפן דעם רבי'ן, בפרט מיט'ן רייניגן די סקול, אן ארבעט וואס קיינער וויל נישט טון. בעט איך דיר זאלסט מיר העלפן מיט'ן רייניגן די סקול און זאלסט איבער געבן פאר די אנדערע מיידלעך וואס העלפן רייניגן אז זיי טוען זייער א הייליגע ארבעט. איך וויל זייער שטארק נישט האבן קיין גוים אין סקול, און דער לענדלער שרייט אז אויב עס וועט נישט זיין ריין וועלן מיר מוזן נעמען א גוי טמא זאל זיך דרייען צווישן די מיידלעך.


יישר כח פאר'ן העלפן מאמי; מאמי זאגט מיר אלץ אז דו העלפסט איר ווי א מלאך פון הימל.


דער אייבערשטער זאל העלפן זאלסט האבן הצלחה אין אלע ענינים.

#117 - וועגן חברים, און פארשידענע הלכות
חברים, חיזוק פאר מיידלעך, הלכה

בעזרת ה' יתברך


יום ג' פרשת חיי שרה, כ"א חשון, שנת תש"פ לפרט קטן


 


... תחי', תלמידה בית פיגא ברסלב.


דו האסט נישט גוט פארשטאנען וואס מיר האבן גערעדט ביי די שיעור. קודם כל א ראש ישיבה איז נישט קיין חבר, צווייטנס, מען מיינט נישט צו זאגן אז ווען מען ליידט פון אנדערע זאל מען נישט דערציילן פאר חברים, אודאי דארף מען דערציילן, נאר מען האט גערעדט אז אויב מען האט געטון נארישקייטן אינעם עבר איז נישט כדאי דאס צו דערציילן פאר אנדערע, ווייל שפעטער וועט יענער דיר באגראבן מיט דאס וואס מען האט פארציילט, אבער אז איינער רודפ'ט דיר דארפסטו דערציילן.


בנוגע שניידן די נעגל פון די פיס אויף א סדר; דאס וואס מיר זענען מקפיד ווען מען שערט די נעגל נישט צו שערן איינס נאכן צווייטן וכו', דאס איז נאר ווען מען שניידט די נעגל פון די הענט, אבער ווען מען שערט די נעגל פון די פיס דארף מען נישט מקפיד זיין (עיין ספר זכרון חלק ב', סימן לו בשם החזון איש זצ"ל).


בנוגע צי מען מעג עסן נאך קריאת שמע שעל המטה און ברכת המפיל; ענדערש זאלסטו עסן און טרינקען פאר דו ליינסט קריאת שמע, ווייל אזוי איז די הלכה (אורח חיים, סימן רלט, סעיף א) אז מען זאל נישט עסן און טרינקען נאך קריאת שמע, אבער אז דו ווערסט הונגעריג אדער דורשטיג נאכן ליינען קריאת שמע און זאגן המפיל מעגסטו עסן און טרינקען.


בנוגע מאכן די האר שבת; מען טאר נישט מאכן שבת די האר ווייל מען קומט צו רייסן האר. שבת איז שיין פאר א מיידל נישט געמאכטע האר, שיין איז וואס דער אייבערשטער זאגט און וואס די תורה זאגט.


עס איז זייער גוט צו פרעגן יעדע ספק וואס מען האט; חכמינו זכרונם לברכה דערציילן (נדה כז.) אז רב פפא האט געפרעגט עפעס פון די חברים אין ישיבה און זיי האבן געלאכט, האט רב פפא געזאגט: "אֲפִילוּ כִּי הָא מִילְּתָא לֵימָא אִינִישׁ וְלָא נִשְׁתּוֹק קַמֵּיהּ רַבֵּיהּ", אפילו אזא שאלה זאל מען פרעגן, אפילו אלע לאכן פון דיר, ווייל עס שטייט (משלי ל, לב): "אִם נָבַלְתָּ", אז מען איז זיך מבזה אויף תורה, מען פרעגט יעדע זאך אפילו מען ווערט פארשעמט, "בְהִתְנַשֵּׂא", וועט מען ביים סוף גרויס ווערן, "וְאִם זַמּוֹתָ", אבער אויב איז מען שטיל, מען שעמט זיך צו פרעגן, דעמאלט "יָד לְפֶה", וועט מען נישט וויסן ווי אזוי זיך צו פירן.


דער אייבערשטער זאל העלפן זאלסט האבן הצלחה אין אלע ענינים.

#116 - א מיידל דארף שטיין ווייט פון בחורים
צניעות, חיזוק פאר מיידלעך

בעזרת ה' יתברך


יום ה' פרשת וירא, ט"ז חשון, שנת תש"פ לפרט קטן


 


... תחי', תלמידה בית פיגא ברסלב.


איך האב ערהאלטן דיין בריוו.


געב אכטונג אויף דיין לעבן נישט צו רעדן מיט קיין בחורים; אז דיינע עלטערן ליידענען בחורים צו די סעודות, זאלסטו שטיין ווייט פון זיי ווי מען היט זיך פון פייער. און אז עס העלפט נישט, זיי זוכן צו רעדן און פרעגן שאלות וכו', זיי מוטשענען דיר וכו' - זאלסטו זיך איינשפארן אין שטוב ווי לאנג זיי גייען ארויס פון שטוב.


דער אייבערשטער זאל דיר היטן פון אלעם שלעכטס.

#115 - נישט ליינען קריאת שמע אין א טעלעפאן
צניעות, חיזוק פאר מיידלעך, שידוכים, סמארטפאון, קריאת שמע

בעזרת ה' יתברך


יום ה' פרשת לך לך, ט' חשון, שנת תש"פ לפרט קטן


 


... תחי', תלמידה בית פיגא.


איך האב ערהאלטן דיין בריוו.


חכמינו זכרונם לברכה זאגן (אבות ב, ה): הלל הזקן פלעגט זאגן: "וְלֹא הַבַּיְשָׁן לָמֵד", דער וואס שעמט זיך וועט נישט וויסן ווי אזוי זיך צו פירן אין לעבן, "וְלֹא הַקַּפְּדָן מְלַמֵּד", און א רבי וואס רעגט זיך ווען מען פרעגט אים צו סאך שאלות קען נישט זיין קיין רבי; דעריבער זאלסטו זיך נישט שעמען צו פרעגן און איך וועל דיר ענטפערן מיט אייבערשטנ'ס הילף אויף אלע דיינע פראגעס.


בנוגע ליינען קריאת שמע וכו'; ענדערש זאלסטו זיך צוגעוואוינען צו ליינען קריאת שמע פון א סידור ווי איידער צו ליינען קריאת שמע אויף א טעלעפאן; עס איז נישט כדאי צו לעבן פיר און צוואנציג שעה מיט'ן טעלעפאן, נוץ דעם טעלעפאן נאר צו רעדן וכו', אבער פאר אלע אנדערע זאכן, ווי ליינען קריאת שמע, בענטשן ברכת המזון - זאלסטו נעמען א סידור. און פארשטייט זיך אז דאווענען טאר מען אודאי נישט מיט א טעלעפאן, אזוי ווי עס ווערט גע'פסק'נט אין שלחן ערוך (אורח חיים סימן צו, סעיף א; משנה ברורה סעיף קטן ה) אז מען טאר נישט האלטן אין די האנט בשעת מען דאוונט קיין שום זאך וואס מען האט מורא אז עס וועט אראפ פאלן.


בנוגע דיין פראגע וועגן זינגען זמירות שבת ווען עס זענען דא פרעמדע מענטשן; א מיידל און א פרוי טארן נישט זינגען ווען עס זענען דא פרעמדע מענטשן, עס וואונדערט מיר ווי עס קען זיין אזאנס אז א טאטע זאל פארלאנגען פון א גרויסע מיידל אזא זאך, קען זיין אז איך האב נישט גוט פארשטאנען די פראגע. מען טאר נישט מיט זינגען אפילו שטילערהייט, און אפילו דער טאטע הייסט דארף מען זיך ארויסדרייען מיט דרך ארץ, און חס ושלום נישט מיט זינגען.


בנוגע שלאפן מיט הויזן; א מיידל טאר נישט גיין מיט הויזן, נישט קיין חילוק בייטאג אדער ביינאכט, אדער ביי עקסערסייז (איבונגען); הויזן פאר א מיידל איז פריצות. אז דו האסט זיך אזוי צוגעוואוינט און עס איז דיר שווער זיך צו אפגעוואוינען דערפון וועסטו באקומען מער שכר, אזוי ווי ווי חכמינו זכרונם לברכה זאגן (אבות ה, כג): "לְפוּם צַעֲרָא אַגְרָא", ווי שווערער עס קומט אן צו מקיים זיין א מצוה אלץ מער שכר באקומט מען.


בעט דעם אייבערשטן זאלסט טרעפן א גוטע שידוך; דורך תפילה קען מען זוכה זיין צו אלעס גוטס; דער הייליגער רבי זאגט (ספר המידות, אות רחמנות, סימן יא): "עַל יְדֵי בַּקָּשַׁת רַחֲמִים, זוֹכֶה לַעֲשוֹת שִׁידוּכִים טוֹבִים וְהַגוּנִים", דורך תפילה איז מען זוכה צו טון גוטע שידוכים; דאס איז די איינציגסטע עצה סיי פאר א בחור און סיי פאר א מיידל וואס ווארטן אויף זייער שידוך, מען זאל בעטן דעם אייבערשטן: "הייליגער באשעפער, העלף מיר איך זאל טרעפן מיין ריכטיגער שידוך שנעל און גרינג".


דער אייבערשטער זאל העלפן זאלסט האבן הצלחה אין אלע ענינים.

#114 - אנטלויפן פון שלעכטע מענטשן
חיזוק פאר מיידלעך, קדושה

בעזרת ה' יתברך


יום ה' פרשת לך לך, ט' חשון, שנת תש"פ לפרט קטן


 


לכבוד ... תחי', תלמידה בית פיגא ברסלב.


איך האב ערהאלטן דיין בריוו.


דו פרעגסט מיר וואס דו זאלסט טון אויב די מעשה פאסירט נאכאמאל, היות דיינע עלטערן פארן אוועק כמעט יעדע וואך אין האטעלס וכו'.


א מיידל טאר נישט שפילן, רעדן און לאכן מיט בחורים און אינגלעך; אז דער בחור איז געקומען צו דיר און ארויסגעכאפט פון דיין האנט וכו' וואלסטו געדארפט אוועק גיין פון אים, נישט אים נאכלויפן עס צוריק נעמען. ווייל דאס איז דער וועג פון שלעכטע מענטשן, זיי זוכן א וועג ווי אזוי זיי קענען אנהייבן שמועסן, לאכן און רעדן וכו', וכו' השם ישמרינו. די עצה איז נישט אנצוהייבן האבן מיט זיי גארנישט, אזוי ווי דער הייליגער רבי לערנט אונז אין ספר המידות (אות ניאוף, סימן י): "לֹא תִּכָּנֵס עִם פִּתּוּיֶיךָ בְּטוֹעֵן וְנִטְעָן", מען זאל נישט אנהייבן קיין שום שייכות מיט א שלעכטער מענטש, אפילו סתם רעדן אדער טענה'נען; ווייל דאס איז דער וועג ווי אזוי זיי כאפן אריין מענטשן אין זייער זאק. אזוי ווי מיר געפונען ביים שלאנג ווען ער האט געוואלט צורעדן אדם הראשון און חוה זיי זאלן עסן פונעם עץ הדעת, ווי אזוי האט ער אנגעהויבן? ער איז צוגעגאנגען צו חוה סתם שמועסן, ער האט איר געפרעגט: "דער אייבערשטער לאזט עסן פון די פיינע ביימער?" זאגט רש"י (בראשית ג, א, דבור המתחיל: אף כי אמר וגו'): "ער האט דאך געזען ווי זיי עסן פון די פרוכט פון די ביימער, פארוואס האט ער זיי געפרעגט די שאלה? נאר ער האט געזוכט א וועג ווי אזוי ער קען אנהייבן רעדן מיט זיי", ביז ער האט זיי איבערגערעדט צו טון די עבירה, און אדם און חוה זענען אראפגעפאלן אין דעם.


דו ביסט שוין א גרויס מיידל און דאס בעסטע פלאץ פאר דיר איז צו בלייבן אין שטוב, ווייל ווען מען פארט אין האטעל דארף מען האבן עקסטערע שמירה, אזוי דער רבי זאגט (ספר המידות אות דרך, חלק ב', סימן ו): "הַדְּרָכִים מְבִיאִים אֶת הָאָדָם וכו'", צו נישט גוטע זאכן; אויב דו האסט נישט קיין ברירה, דיינע עלטערן פארן כסדר אוועק זאלסטו געדענקען נישט צו האבן קיין שום שייכות מיט בחורים אדער גרויסע אינגלעך, אנטלויף פון זיי אזוי ווי מען אנטלויפט פון א פייער.


נעם זיך מיט א ספר תהילים, אשר בנחל און עצתו אמונה - דאס זאלן זיין דיינע ספרים, דיין פארמעגן.


דער אייבערשטער זאל העלפן זאלסט האבן הצלחה אין אלע ענינים.

#113 - זיך לערנען שפילן מוזיק
חיזוק פאר מיידלעך, מוזיק

בעזרת ה' יתברך


ערב שבת קודש פרשת נח, ג' חשון, שנת תש"פ לפרט קטן


 


... תחי'.


איך האב ערהאלטן דיין בריוו.


בנוגע זיך לערנען שפילן מוזיק וכו'; דאס ערשטע דארפסטו פרעגן דיינע עלטערן אויב זיי זענען מסכים, דעמאלט קענסטו זיך לערנען מוזיק. אבער נאר ביי אן ערליכע פרוי וואס האט ריינע השקפות וכו', ווייל אפילו מען לערנט נאר מוזיק וכדומה, אויב איז די פרוי נישט קיין יראת שמים, קען ארויסקומען גרויסע פראבלעמען, ממילא דארף מען מברר זיין אויב די טיטשער איז אן ערליכע פרוי, דעמאלט איז נישט קיין פראבלעם זיך צו לערנען ביי איר.


זע צו זאגן יעדן טאג אביסל תהלים; דער רבי זאגט (עיין ליקוטי מוהר"ן, חלק ב', סימן עג) אז אלע ישועות און רפואות ליגט אין תהלים, דורכדעם וועסטו זוכה זיין צו שיינע זאכן אין לעבן.


חבר זיך נאר מיט איידעלע מיידלעך, מיט מיידלעך וואס האבן א געפיל צו אנדערע; אויך זאלסטו שטענדיג מקרב זיין די מיידלעך וואס קיינער וויל נישט שפילן מיט זיי.

#112 - זינג צום אייבערשטן מזמורי תהילים וועט דיר ווערן גרינגער
חיזוק פאר מיידלעך, שידוכים, שאלות, הלכה

בעזרת ה' יתברך


יום ג' פרשת לך לך, ז' חשון, שנת תש"פ לפרט קטן


 


... תחי', תלמידה בית פיגא.


איך האב ערהאלטן דיין בריוו.


איך פריי זיך זייער צו הערן אז דו ביסט פרייליך און צופרידן מיט דיין ארבעט, דער אייבערשטער זאל דיר ווייטער העלפן זאלסט שטענדיג זיין פרייליך און צופרידן.


אויף דיין פראגע וועגן קידוש מאכן וכו'; דו קענסט אליינס מאכן קידוש און עסן מזונות וכדומה, אזוי וועסטו נישט דארפן זיין הונגעריג ביז דיין טאטע קומט אהיים און די סעודה וועסטו מיט עסן מיט אים. הבדלה קענסטו יוצא זיין פון דיין ברודער וכו' אפילו ער זאגט נישט קלאר די ווערטער.


אויף דיין פראגע אויב א מיידל מעג אראפ נעמען די האר וכו'; מען מעג אראפ נעמען די האר אונטער די הענט, דער איסור איז נאר פאר מענער.


אויף דיין פראגע וועגן גיין עדות זאגן וכו'; שטיי אוועק פון די אלע זאכן. האב נישט מורא פון קיינעם נישט; די אלע וואס שעלטן קללות און רעדן פון קפידות די ווילן סתם דערשרעקן, ביי דעם איז געזאגט געווארן וואס חכמינו זכרונם לברכה זאגן (פסחים קי:): "כָּל דְּקָפִּיד קָפְּדֵי בְּהַדֵּיהּ וּדְלָא קָפִּיד לָא קָפְּדֵי בְּהַדֵּיהּ", ווער עס מאכט זיך נישט צו טון פון דעם, ווער עס לאכט זיך אויס - וועט עס אים נישט שאטן.


אויף דיין פראגע וואס צו טון שבת וכו'; נעם דיר א תהילים און זינג די קאפיטלעך וואס דוד המלך האט געזינגען ווען ער איז געווען ארומגענומען מיט חיות אין וואלד. דוד המלך האט געדאנקט און געלויבט דעם אייבערשטן אויף די חסדים, איז אים גוט געווארן, דער הייליגער רבי זאגט (ליקוטי מוהר"ן, חלק א', סימן רנ; חלק ב', סימן קיט) אז יעדע מענטש פרובירט מען אויס מיט שוועריקייטן, דער חילוק איז ווי אזוי דער מענטש נעמט דאס; איינער קרעכצט טאג און נאכט, וואס דאס אליינס מאכט אים פיל ערגער זיין מצב, און דער צווייטער זינגט צום אייבערשטן מזמורי תהילים וואס דורכדעם ווערט אים נאכדעם גרינגער.


אמת, דיין צער איז זייער גרויס; דו ווילסט שוין חתונה האבן און אנהייבן דיין לעבן, בעט איך דיר זייער זאלסט זיך נישט לאזן צעברעכן, זאלסט זינגען צום אייבערשטן, אים דאנקען און לויבן אז דו ביסט געזונט און שטארק און אויף אלעס גוטס וואס ער טוט מיט דיר.


אויף דיין פראגע אז דיין ברודער גיסט זיך נישט אפ נעגל וואסער, צי די עסן ווערט טמא; א איד איז בחזקות כשרות, דארפסטו נישט מורא האבן פון דעם, דער עיקר זאלסטו מקפיד זיין אז דו אליינס זאלסט אפגיסן נעגל וואסער.


אויף דיין פראגע וכו'; זארג נישט וכו', נאך אביסל וועסטו שיין חתונה האבן, דעמאלט וועסטו הערן פון דיין מאן גוטע ווערטער. יעצט זאלסטו זיך אליינס געבן גוטע ווערטער, ווייל עס קומט זיך דיר אסאך גוטע ווערטער אז דו קענסט זיך דערהאלטן מיט אלע שוועריקייטן, מיט אלע ביטערע טעג וואס דו גייסט אריבער וכו' וכו'.


דער אייבערשטער זאל העלפן זאלסט האבן הצלחה אין אלע ענינים.

#111 - פארשפרייטן דעם רבינ'ס עצות
חיזוק פאר מיידלעך, הפצה

בעזרת ה' יתברך


יום ד' פרשת נח, ב' דראש חודש חשון, שנת תש"פ לפרט קטן


 


מרת ... תחי'.


איך האב ערהאלטן אייער בריוו.


מען קען זיך נישט פארשטעלן דאס גרויסקייט פון פארשפרייטן די עצות פון הייליגן רבי'ן פאר אנדערע; עס איז נישט דא נאך אזא חשוב'ע זאך ביים אייבערשטן ווי דער וואס איז עוסק צוריק צו ברענגען מענטשן צו די אמונה.


מוהרא"ש זכרונו לברכה האט דערציילט, אז ווען דער הייליגער צדיק רבי יצחק מדראהביטש זכותו יגן עלינו איז נפטר געווארן איז אים רש"י הקדוש אנקעגן געקומען אויבן אין הימל און אים געפרעגט: "וואס פאר א גוטע מעשים טוט אייער זון דער צדיק רבי מיכל'ע זלאטשובער אז דא אין הימל מאכט מען פון אים אזא רעש?" האט דער טאטע רבי יצחק מדראהביטש געענטפערט: "ער לייגט אריין שטארקע כוחות אינעם דאווענען וכו'", האט אים רש"י הקדוש געזאגט: "פאר דעם אליינס וואלט מען נישט געמאכט פון אים אזא רעש דא אין הימל; אסאך צדיקים לייגן אריין כוחות אינעם דאווענען און מען מאכט נישט אזא גרויסע עסק פון זיי", האט רבי יצחק מדראהביטש ווייטער געזאגט: "ער לערנט זייער פלייסיג", האט אים רש"י הקדוש געענפערט: "דאס קען אויך נישט זיין די סיבה, ווייל אסאך צדיקים לערנען פלייסיג די הייליגע תורה, און פאר דעם אליינס רעש'ט זיך נאך נישט", האט ער געזאגט: "צוליב זיין חסד און צדקה וכו'", רש"י הקדוש האט אבער נאך אלץ נישט מסכים געווען, ביז רבי יצחק מדראהביטש האט אים געזאגט: "אפשר ווייל ער ברענגט צוריק מענטשן צום אייבערשטן? ער איז עוסק אין דעם זייער שטארק", האט רש"י הקדוש געזאגט: "היינו דאהני ליה, יעצט פארשטיי איך שוין פארוואס עס רעש'ט זיך פון אים"; ווייל ביים אייבערשטן איז זייער חשוב דער וואס ברענגט צוריק זיינע קינדער צו אים.


עס זענען פארהאן אסאך זאכן אין וואס מען קען אויפטון וכו' וכו', אז איר ווילט און איר האט א געפיל צו פארשפרייטן דאס חשיבות פון צניעות אדער דאס הארבקייט פון לשון הרע - קענט איר דאס טון, מיר דארפן אבער בעיקר עוסק זיין אין פארשפרייטן דעם רבינ'ס עצות און ווען דער מענטש דערוויסט זיך פון די עצות וועט ער שוין ממילא אנקומען צו אלסדינג.


דעריבער אז איר שרייבט אז איר האט א צוגאנג צו מיידלעך וכו' זאלט איר בעיקר רעדן מיט זיי דיבורי אמונה און עצות פון הייליגן רבי'ן לויט ווי מוהרא"ש האט עס אראפ געברענגט פאר אונז פשוט'ע מענטשן, דורכדעם וועט איר זיי צוקלעבן צום אייבערשטן, וועלן זיי ממילא זיין נזהר אין לשון הרע, זיך אנטון בצניעות און לעבן א חיים טובים; אנדערש איז ווען מען רעדט צום מענטש פון פרטיות'דיגע נושאים וכו'.


אין דעם זכות וואס איר וועט פארשפרייטן פאר אלעמען די חיזוקים ובפרט פאר מיידלעך וואס האלטן אין אנהייב פון זייער לעבן, וואס זיי איז גרינג צו מקרב זיין צום אייבערשטן, וועט איר זוכה זיין צו האבן ליכטיגע קינדער און זען פון זיי אסאך נחת.


דער אייבערשטער זאל העלפן איר זאלט מצליח זיין אין אלע אייערע וועגן.

#110 - משיח וועט קומען בזכות די אידן וואס זאגן תהילים יעדן טאג
חיזוק פאר מיידלעך, תהלים

בעזרת ה' יתברך


יום ב' פרשת נח, כ"ט תשרי, שנת תש"פ לפרט קטן


 


... תחי', תלמידה בית פיגא ברסלב.


איך האב ערהאלטן דיין בריוו.


איך פריי מיר זייער צו הערן אז דו זאגסט יעדן טאג דעם 'יום תהילים' און דו האסט יעצט געענדיגט די ...'סטע מאל ספר תהילים.


מען קען זיך נישט פארשטעלן דאס גרויסקייט פון זאגן תהילים; דער הייליגער רבי האט געזאגט אז משיח וועט קומען בזכות די פשוט'ע אידן וואס זאגן אסאך תהילים, הרב הקדוש מסאטמאר זכותו יגן עלינו ברענגט דאס אראפ אין ספר ויואל משה (מאמר ישוב ארץ ישראל, סימן קנ) אז משיח וועט קומען בזכות די אלע ערליכע פשוט'ע אידן וואס זאגן תהילים יעדן טאג; זאלסטו ווייטער ממשיך זיין צו זאגן יעדן טאג תהילים.


דער אייבערשטער זאל העלפן זאלסט האבן הצלחה אין אלע דיינע וועגן.

#109 - ביי א ספק אין צניעות זאלסטו גיין לחומרא
צניעות, חיזוק פאר מיידלעך, תהלים

בעזרת ה' יתברך


יום ב' פרשת נח, כ"ט תשרי, שנת תש"פ לפרט קטן


 


... תחי', תלמידה בית פיגא ברסלב.


איך האב ערהאלטן דיין בריוו.


איך פריי מיר זייער צו הערן אז דו זאגסט יעדן טאג דעם 'יום תהילים' און דו האסט יעצט געענדיגט די ...'סטע מאל ספר תהילים; מען קען זיך נישט פארשטעלן דאס גרויסקייט פון זאגן תהילים, בפרט מיידלעך וואס דארפן גרויסע ניסים צו טרעפן אן ערליכער שידוך, אן ערליכער בחור מיט יראת שמים - איז זייער א גרויסע זאך פאר זיי צו זאגן תהילים.


שטארק זיך מיט צניעות; ווען דו האסט א ספק ביי צניעות, דו ווייסט נישט אויב א זאך איז צניעות'דיג אדער נישט זאלסטו שטענדיג גיין לחומרא, צו גיין אנגעטון איידל און שיין, דורכדעם וועסטו זוכה זיין צו טרעפן אן ערליכער בחור א ירא השם, און אינאיינעם אויפשטעלן ערליכע דורות וואס וועלן באלייכטן די וועלט.


איך וויל אז דו זאלסט זיין א ביישפיל (סעמפל) פון א בית פיגא תלמידה; אלע זאלן וויסן ווי אזוי א בית פיגא תלמידה פירט זיך ווען מען וועט זען ווי אזוי דו פירסט זיך אויף.


וואס דו דארפסט זאלסטו בעטן דעם אייבערשטן אויף פראסט אידיש; רעד צום אייבערשטן אזוי ווי דו רעדסט צו א חבר'טע, זאלסט אים אלעס דערציילן, אלעס וואס גייט אריבער אויף דיר וכו' וכו', וועסטו זען גרויסע ניסים.


דער אייבערשטער זאל העלפן זאלסט האבן הצלחה אין אלע דיינע וועגן.

#108 - רעדן שיין צו יעדן איינעם
כיבוד אב ואם, חיזוק פאר מיידלעך, מדות טובות

בעזרת ה' יתברך


יום ב' פרשת נח, כ"ט תשרי, שנת תש"פ לפרט קטן


 


... תחי', תלמידה בית פיגא ברסלב.


איך האב ערהאלטן דיין בריוו.


זע צו רעדן שיין צו יעדן איינעם, סיי צו די וואס זענען אין דיין יארגאנג, סיי צו די עלטערע מיידלעך און אויך צו יונגערע מיידלעך, - וועסטו זיך מאכן א גוטע נאמען און אלע וועלן דיר ליב האבן.


מענטשן האבן ליב א פרייליכער מענטש, א פאזיטיווער מענטש, איינער וואס איז שטענדיג פרייליך, און מען ציט זיך אוועק פון א זויערער מענטש; דארפסטו שטענדיג ארום גיין מיט א שמייכל און רעדן שיין צו יעדן איינעם, שטענדיג זאלסטו טראכטן: 'וואס קען איך טון פאר מיין חבר'טע?' וועסטו זען ווי אלע וועלן זיך וועלן חבר'ן מיט דיר.


איך האף אז דו זאגסט נאך תהילים יעדן טאג; ווען דו ביסט מסיים תהילים זאלסטו מיר שרייבן די וויפלטע מאל דו האסט מסיים געווען.


בנוגע האבן א קעמרע; פרעג דיין טאטע מאמע וואס זיי זאגן, אויב דו דארפסט שוין האבן אן אייגענע קעמרע, און וואס זיי זאגן דאס זאלסטו טון.


דער אייבערשטער זאל העלפן זאלסט האבן הצלחה אין אלע דיינע וועגן.

#107 - בעט דעם אייבערשטן פאר א שידוך
חיזוק פאר מיידלעך, סקול, שידוכים

בעזרת ה' יתברך


יום ב' פרשת נח, כ"ט תשרי, שנת תש"פ לפרט קטן


 


... תחי', תלמידה בית פיגא ברסלב.


איך האב ערהאלטן דיין בריוו.


רעד נישט מיט קיין חברט'עס פון בחורים; עס איז נישט קיין קלוגע זאך צו רעדן פון בחורים, פון שידוכים וכו' וכו'.


איך פארשטיי דיר זייער גוט אז דו ווילסט חתונה האבן, דו האלסט נישט אויס וכו' און דו ווילסט זיך שוין זען אונטער די חופה; בעט דעם אייבערשטן יעדן טאג נאכאמאל און נאכאמאל: "הייליגער באשעפער, העלף מיר איך זאל טרעפן מיין שידוך שנעל און גרינג, מיר זאלן קענען אויפשטעלן אן ערליכע שטוב", אבער מיט חבר'טעס זאלסטו נישט רעדן פון דעם.


זע צו העלפן די מנהלת מרת ... תחי' מיט וואס זי דארף אין סקול, ווען דו העלפסט אין סקול העלפסטו דעם הייליגן רבי'ן; דו ווערסט א משמש ביים רבי'ן וואס דער זכות פון דעם איז זייער גרויס.


דער אייבערשטער זאל העלפן זאלסט האבן הצלחה אין אלע דיינע וועגן.

#106 - נישט צום גלויבן וואס דו ליידסט אין שטוב
חיזוק פאר מיידלעך, צרות

בעזרת ה' יתברך


יום א' פרשת ברכה, ערב חג הסוכות, י"ד תשרי, שנת תש"פ לפרט קטן


 


... תחי'.


איך האב ערהאלטן דיין בריוו.


איך האב דיר שוין געשריבן פאריגע וואך אז עס גייט מיר נישט ארויס פון קאפ וואס דו האסט מיר דערציילט וואס דו ליידסט אין שטוב, ובעיקר אז קיינער ווייסט נישט וואס דו ליידסט, ווייל ווען איינער ליידט פון מענטשן, מען טשעפעט אים און מען רודפ'ט אים, אויב ווייסן מענטשן וואס ער ליידט איז דאס גרינגער פאר'ן מענטש, ווייל מען קען אים מחזק זיין וכו', אבער ווען א קינד גייט אריבער יסורים אין שטוב און קיינער ווייסט נישט וואס ער ליידט און קיינער גלייבט אים נישט, מען זאגט אים: "נע, דו טרייבסט איבער, עס קען נישט זיין", "דו ביסט שולדיג", וכדומה, דעמאלט איז כמעט אוממעגליך דורך צו טראגן די יסורים.


דעריבער ביסטו א חידוש ווי אזוי דו גייסט אן אין לעבן מיט אזויפיל יסורים ווען קיינער קען נישט חלומ'ן וואס מען טוט מיט דיר; דיינע נאנטע, דיינע חבר'טעס ווייסן גארנישט וואס דו ליידסט נעבעך צאם.


איך בעט דיר זייער, ווארט נאך אביסל; דו ביסט שוין אין די יארן פון ווערן א כלה, נאך אביסל וועסטו האבן דיין אייגענע לעבן מיט מזל און הצלחה.


געב זיך איבער צום אייבערשטן; איך האב געהערט פון א ברסלב'ער חסיד וואס האט א שווערע לעבן, אז יעדעס מאל ווען ער קען מער נישט נעמען די יסורים טראכט ער צו זיך: 'איך בין א נפטר און די מלאכי חבלה זענען מיר מטהר ומנקה פון מיינע עבירות'; דעמאלט ווערט אים גרינגער.


א גוט יום טוב.

#105 - עס איז נישט צום גלייבן אז עלטערן זאלן שלאגן די אייגענע קינדער מכות רצח
כיבוד אב ואם, חיזוק פאר מיידלעך

בעזרת ה' יתברך


יום א' פרשת האזינו, ז' תשרי, שנת תש"פ לפרט קטן


 


... תחי'.


איך בעט דיר זייער זאלסט זיך שטארקן מיט אלע דיינע כוחות זיך צו דערהאלטן, נאך אביסל וועסטו זוכה זיין צו טרעפן א גוטע שידוך און אויפשטעלן א בית נאמן בישראל.


איך האב נישט קיין מנוחה פון דאס אלעס וואס דו האסט מיר דערציילט, וואס דו גייסט אריבער אין שטוב וכו' וכו'; עס איז נישט צום גלייבן אז עלטערן זאלן שלאגן די אייגענע קינדער מכות רצח, איך האף צום אייבערשטן אז דאס וועט מער נישט פאסירן, אויב יא ווייסטו וואס דו האסט צו טון, זאלסט נעמען דיין טאשקע און אוועק גיין פון שטוב.


זייער גוט טוסטו אז דו דערציילסט קיינעם נישט וואס דו גייסט אריבער, נאר דו גייסט ארום מיט א שמייכל, אלע מיינען אז דו ביסט די גליקליכסטע וכו', קיינער קען נישט חלומ'ן ווי צעבראכן און צעבלוטיגט דיין הארץ איז אין דיר. זאלסט דערציילן פאר'ן אייבערשטן דיין צעבראכענע הארץ, רעדן צום אייבערשטן געבט א מורא'דיגע שטארקייט, מען קען אריבער טראגן שווערע ביטערע נסיונות און נישט צעפאלן ווערן.


איך האב באקומען ערב ראש השנה ביים רבינ'ס ציון אין אומאן א ליסטע פון אלע תלמידות בית פיגא פון ארץ ישראל, איך האב דיין נאמען, איך בעט פאר דיר דו זאלסט מצליח זיין אין אלע דיינע וועגן.


זיי ממשיך צו זאגן תהלים.


א גמר חתימה טובה און א גוט געבענטשט יאר.

#104 - חיזוק פאר א תלמידה אין בית פיגא
צניעות, חיזוק פאר מיידלעך, צדקה, תהלים, ישיבה

בעזרת ה' יתברך


יום ב' פרשת נצבים, כ"ג אלול, שנת תשע"ט לפרט קטן


 


... תחי', תלמידה בית פיגא ברסלב, ליבערטי ניו יארק יצ"ו.


איך האב ערהאלטן דיין בריוו.


1) וואויל איז דיר אז דו זאגסט תהלים יעדן טאג; אין תהלים ליגן אלע ישועות און רפואות.


דער הייליגער רבי זאגט (שיחות הר"ן, סימן צח): "אֲמִירַת תְּהִלִּים מַעֲלָה גְּדוֹלָה, כְּאִלּוּ אֲמָרָם דָּוִד הַמֶּלֶךְ בְּעַצְמוֹ. כִּי הוּא אֲמָרָם בְּרוּחַ הַקֹּדֶשׁ, וְהָרוּחַ הַקֹּדֶשׁ מֻנָּח בְּתוֹךְ הַתֵּבוֹת, וּכְשֶׁאוֹמְרָם הוּא מְעוֹרֵר בְּרוּחַ פִּיו אֶת הָרוּחַ הַקֹּדֶשׁ, עַד שֶׁנֶּחֱשָׁב כְּאִלּוּ אֲמָרָם דָּוִד הַמֶּלֶךְ עָלָיו הַשָּׁלוֹם בְּעַצְמוֹ", דוד המלך האט געשריבן דעם ספר תהלים מיט אזא רוח הקודש אז יעדער מענטש וואס זאגט תהלים שפירט ווי דער קאפיטל מיינט אים.


דערפאר ווען דו האסט איבעריג צייט זאלסטו די ערשטע זאך נעמען דעם ספר תהלים און זאגן דעם "יום", נאכדעם אז דו האסט נאך צייט קענסטו זאגן דעם "תיקון הכללי".


2) דאס וואס דו שפירסט זיך מחוץ למחנה וכו'; וויסן זאלסטו אז מען קען זיצן אין בית פיגא סקול אבער מען איז נישט דארט, ווידעראום קען מען זיין טויזנט מייל אוועק פון בית פיגא אבער מען איז "אין" בית פיגא.


איך זאג שטענדיג פאר די בחורים און אינגעלייט וואס ווילן קומען אין ישיבה און זיי האבן מניעות: "איר זענט מער 'אין' ישיבה ווי אסאך וואס דרייען זיך צווישן די פוס"; דער עיקר איז די מח מחשבה, אז מען טראכט פונעם אייבערשטן, מען טראכט פון רבי'ן, פון רבינ'ס עצות און פון רבינ'ס מענטשן – דעמאלט געפונט מען זיך צווישן זיי.


היינט צו טאגס קען מען הערן אלע שיעורים פון ישיבה און פון סקול אויפ'ן טעלעפאן און זיין מער צוגעבינדן און באהאפטן ווי וכו'.


3) שיק אריין דיין פושקע, מיט די געלט וועל איך דרוקן אשר בנחל און איך וועל דיר צוריק שיקן א ליידיגע פושקע.


 4) בנוגע אז דו ווילסט אזוי שטארק חתונה האבן; דאס איז א סימן פון א געזונטע מיידל, אלע געזונטע מיידלעך ווילן חתונה האבן. נאך אביסל וועסטו טרעפן דיין באשערטע זיווג.


5) אויף דיין פראגע וואס דו זאלסט זיך פארנעמען פאר די נייע יאר וכו'; נעם זיך פאר אז דו וועסט קיינמאל נישט ארומגיין אין שטוב אן שטרומפ אדער טייץ, אפילו ווען קיינער איז נישט דארט.


6) די בעסטע עצה אנצוהייבן דעם טאג מיט שמחה, אז מען זאל בעטן דעם אייבערשטן אינדערפרי: "אייבערשטער מאך מיך פרייליך, מאך מיר אין א גוטע גוסטע; העלף מיר איך זאל זיין אזוי פרייליך אז איך זאל האבן כח פרייליך צו מאכן אלע אנדערע".


7) איך האף צום אייבערשטן צו טרעפן נאך א טיטשער, אזוי וועט דיר זיין גרינגער מיט די קינדער. א האלבע טאג וועסטו לערנען מיט זיי אידיש און די צווייטע טיטשער וועט לערנען סוף טאג ענגליש.


איך פאר יעצט צום רבי'ן, דארט וועל איך מזכיר זיין אלע דיינע בקשות און אלע דיינע גוטע מעשים וואס דו טוסט.


א כתיבה וחתימה טובה און א גוט געבענטשט יאר.

#103 - זאלסט אנהייבן נאכאמאל תהילים
חיזוק פאר מיידלעך, תהלים

בעזרת ה' יתברך


יום ה' לסדר כי תבוא לאומאן, י"ט אלול, שנת תשע"ט לפרט קטן


 


... תחי', תלמידה בית פיגא ברסלב, ליבערטי ניו יארק.


איך האב ערהאלטן דיין בריוו.


איך פריי זיך זייער צו הערן אז דו האסט מסיים געווען ספר תהילים; יעצט זאלסטו אנהייבן נאכאמאל תהילים און ווען דו וועסט ענדיגן זאלסטו נאכאמאל אנהייבן, אזוי זאלסטו טון דיין גאנץ לעבן וועסטו זען גרויסע ניסים.


דער אייבערשטער זאל העלפן זאלסט האבן א גוט געבענטשט יאר.

#102 - ביים רבי'ן איז געווען דרך ארץ א יסוד
חיזוק פאר מיידלעך, סקול, תהלים, דרך ארץ

בעזרת ה' יתברך


יום ה' לסדר כי תבוא לאומאן, י"ט אלול, שנת תשע"ט לפרט קטן


 


... תחי', תלמידה בית פיגא ברסלב, ליבערטי ניו יארק.


איך האב ערהאלטן דיין בריוו.


דיין לערערין געבט מיר איבער כסדר גוטע גריסן פון דיר, ווי שיין דו פירסט זיך אויף, אז דו ביסט א מיידל מיט דרך ארץ; דאס מאכט מיר זייער פרייליך ווייל איך וויל אויפשטעלן תלמידות וואס פירן זיך ווי דער רבי האט געוואלט, און ביים רבי'ן איז געווען דרך ארץ א יסוד. דער הייליגער רבי האט געזאגט: "ווען קיסרין און קעניגן וואלטן געוויסט וואס פאר א דרך ארץ איך לערן מיט מיינע מענטשן, וואלטן זיי געשיקט זייערע קינדער לערנען צו מיר".


איך פריי זיך זייער צו הערן אז דו האסט געענדיגט דעם דריטן מאל תהילים, דער הייליגער רבי זאגט (ליקוטי מוהר"ן, חלק ב', סימן עג) אז ווען מען זאגט תהילים ברענגט עס אריין אינעם מענטש א בענקעניש צום אייבערשטן; דעריבער איז זייער גוט אז דו זאגסט תהילים יעדן טאג.


דער אייבערשטער זאל העלפן זאלסט האבן א גוט געבענטשט יאר.

#101 - א פרייליכע אטמאספער צווישן די קינדער
חיזוק פאר מיידלעך, שמחה, תהלים

בעזרת ה' יתברך


יום ד' לסדר כי תבוא לאומאן, י"ח אלול, שנת תשע"ט לפרט קטן


 


... תחי', תלמידה בית פיגא ברסלב.


איך האב ערהאלטן דיין בריוו.


איך פריי זיך זייער צו הערן פון דיר גוטע גריסן פון סקול; יעדע מאל איך באקום גוטע גריסן אויף די תלמידות פון בית פיגא האב איך אזויפיל הנאה און נחת, ווייל ביי מיר איז די עיקר די מוסד, די חינוך הבנים והבנות.


זיי ממשיך מיט'ן זאגן תהילים, זאג דעם יום תהילים יעדן טאג. דער רבי זאגט (ליקוטי מוהר"ן חלק ב', סימן עג) אז תהילים ברענגט נאנט דעם מענטש צום אייבערשטן; ווער וויל נישט זיין נאנט צום אייבערשטן? ווער וויל נישט א לעבן מיטן אייבערשטן? יעדער וויל זיין גוט און יעדער וויל זיין וואויל, מען ווייסט נאר נישט וואס צו טון, ווי אזוי ווערט מען גוט? ווי אזוי ווערט מען פיין? קומט דער רבי און זאגט אונז אז די וועג ווי אזוי מען ווערט גוט און וואויל איז דורך זאגן תהילים, זאלסטו ווייטער ממשיך זיין מיט דיין גוטע וועג, צו זאגן און ענדיגן תהילים יעדע וואך.


דער עיקר זאלסטו זען עס זאל זיין א פרייליכע אטמאספער צווישן די קינדער, די קינדער זאלן זיין פרייליך און גוטמוטיג; דעמאלט וועט דער אייבערשטער זיין מיט אייך, עס וועט זיין א השראת השכינה אין סקול און אלע וועלן האבן גרויס הצלחה. ווייל וואו עס איז דא שמחה דארט איז דא השראת השכינה, מען שפירט אין די לופט די קדושה. ביים אייבערשטן שטייט (דברי הימים-א טז, כז): "עֹז וְחֶדְוָה בִּמְקֹמוֹ", עס הערשט א שמחה; אזוי ווי חכמינו זכרונם לברכה זאגן (שבת ל:): "אֵין הַשְׁכִינָה שׁוֹרָה אֶלָּא מִתּוֹךְ שִׂמְחָה", דער אייבערשטער רוט נישט ביי איינעם וואס איז טרויעריג, נאר ביי א מענטש וואס איז פרייליך; ווען א מענטש איז פרייליך איז ער ביי די קדושה און אזוי אויך פארקערט.


דער אייבערשטער זאל העלפן זאלסט האבן הצלחה אין אלע ענינים.


א כתיבה וחתימה טובה און א גוט געבענטשט יאר.

#100 - ביי א מיידל איז נישטא קיין משניות, ביי מיידל איז דא צניעות
כיבוד אב ואם, צניעות, חיזוק פאר מיידלעך, משניות

בעזרת ה' יתברך


יום ד' לסדר כי תבוא לאומאן, י"ח אלול, שנת תשע"ט לפרט קטן


 


... תחי', תלמידה בית פיגא ברסלב.


איך האב ערהאלטן דיין בריוו.


איך פריי זיך זייער צו הערן פון דיר אז דו העלפסט אין שטוב דיינע עלטערן, אין דעם זכות וועסטו האבן שכר אויף די וועלט און אויף יענע וועלט, אזוי ווי חכמינו זכרונם לברכה זאגן (פאה א, א): "אֵלּוּ דְבָרִים שֶׁאָדָם אוֹכֵל פֵּרוֹתֵיהֶם בָּעוֹלָם הַזֶּה, וְהַקֶּרֶן קַיֶּמֶת לוֹ לָעוֹלָם הַבָּא, וְאֵלּוּ הֵן: כִּבּוּד אָב וָאֵם"; דער אייבערשטער באצאלט פאר כיבוד אב ואם שכר סיי אויף די וועלט און אויף יענע וועלט.


אויף דיין פראגע, אז דו האסט געהערט וואס מען זאגט פאר די בחורים אז ווער עס לערנט משניות וועט ניצול ווערן פון חיבוט הקבר, איז דיין פראגע וואס קען א מיידל טון אז די ווערים און מייז זאלן נישט קומען צי איר אין קבר; ביי א מיידל איז נישטא קיין משניות, ביי מיידל איז דא צניעות; אויב מען געבט אכטונג זיך צו פירן בצניעות, מען טוט זיך אן איידל, מען רעדט איידל און מען פירט זיך איידל - דאס היט אפ פון אלע שלעכטס אין קבר.


ווידעראום אויב חס ושלום מען טוט זיך אן אויף א וועג צו צוען אויגן פון פרעמדע מענער און בחורים באקומט מען אין קבר א גרויסער עונש, אזוי ווי דער הייליגער רבי האט דערציילט (מעשיות בסוף סיפורי מעשיות): עס איז געווען א צדיק וואס האט זיך אינגאנצן אויסגעארבעט און ער איז ארויף אויבן אין הימל און געזען ווי עס שטייט א טאפ מיט שטיקער פלייש און ביינער, האט ער געפרעגט: "וואס איז דאס?" האט מען אים געענטפערט: "דאס איז פון א מיידל וואס פלעגט גיין אנגעטון נישט צניעות'דיג, זי פלעגט אנרייצן בחורים און אינגעלייט צו קוקן אויף איר, דאס איז איר שטראף, אז זי ווערט יעדן טאג אויפגעקאכט אין בריעדיגע וואסער".


זאלסט זיך צוגעוואוינען צו רעדן צום אייבערשטן און יעדע זאך וואס דו דארפסט זאלסטו אים בעטן. דער הייליגער רבי פלעגט זייער אויסלויבן די אידישע פרויען וואס האבן אין זיך תמימות ופשיטות און זיי רעדן צום אייבערשטן אויף זייער מאמע לשון, און וואס זיי דארפן בעטן זיי נאר פונעם אייבערשטן.


צום אייבערשטן קען מען רעדן שטענדיג, אפילו ווען מען טאר נישט אויסרעדן וכו'.


דער אייבערשטער זאל העלפן זאלסט האבן הצלחה אין אלע ענינים.


א כתיבה וחתימה טובה און א גוט געבענטשט יאר.

#99 - די מיידלעך זאלן האלטן ריין די סקול
חיזוק פאר מיידלעך, סקול, ריינקייט

בעזרת ה' יתברך


יום ג' לסדר כי תבוא לאומאן, י"ז אלול, שנת תשע"ט לפרט קטן


 


לכבוד די חשוב'ע תלמידות פון בית פיגא ברסלב, שתחיו.


מיר האבן שוין די ישיבה איבער צען יאר און די תלמידים די בחורים האלטן ריין די ישיבה; מיר האבן נישט קיין גוים וואס רייניגן דעם בנין הישיבה, נאר יעדע נאכט נאך ישיבה זענען דא בחורים וואס מאכן זיכער אז דער בנין איז ציכטיג ריין, די בחורים מאכן ריין סיי די ישיבה און סיי דער חדר.


עס פלעגט זיין דער סדר אז בחורים פלעגן גיין אין סקול נאכדעם ווען אלע תלמידות זענען אהיים און פלעגן ריין מאכן די סקול, אבער פון היינט און ווייטער ווילן מיר מאכן אז די מיידלעך זאלן האלטן ריין די סקול, עס זאל זיין א סדר צווישן די תלמידות וועלכע וועלן זען אז די סקול זאל זיין ריין. איר ווייסט דאך אז ביים רבי'ן איז געווען ריינקייט א שטארקער יסוד, בעט איך אייך איר זאלט רייניגן דעם סקול יעדן טאג, עס זאל אינטערעסירן יעדע תלמידה אז דאס פלאץ זאל זיין ריין.


איר קענט די מעשה פון אדל - דעם רבינ'ס טאכטער, אמאל איז זי געגאנגען נאך געלט מיט נאך אפאר פרויען, אינמיטן וועג האט זיך אראפגעלאזט א גאס רעגן, עס איז געווארן א גרויסע בלאטע און אלע פרויען זענען געווארן פארשמירט פון די בלאטע, נאר אדל איז געבליבן זויבער און אפילו איר שיך איז געבליבן ריין; די פרויען וואס זענען מיטגעגאנגען מיט איר האבן זיך זייער געוואונדערט ווי אזוי קען זיין אז זי האט זוכה געווען צו אזא רואיגקייט אז זי זאל קענען גיין אין בלאטע און דאך בלייבן זויבער. האט אדל זיי געזאגט: "מיין גרויסער טאטע - דער הייליגער רבי - האט מיר אויסגעלערנט א וועג אז אפילו ווען מען גייט אין בלאטע זאל מען קענען בלייבן ריין און זויבער".


אז איר וועט האלטן דעם פלאץ ריין וועט איר זוכה זיין צו אלע מדריגות, אזוי ווי חכמינו זכרונם לברכה זאגן (עבודה זרה כ:) אז נקיות ברענגט צו פרישות און צו חסידות ביז תחיית המתים.


דער אייבערשטער זאל העלפן איר זאלט מצליח זיין אין אלע אייערע וועגן.


א כתיבה וחתימה טובה און א גוט געבענטשט יאר.

#98 - ווי קען מען זיך אננעמען פאר איינעם וואס האט מטמא געווען א אידישע טאכטער?!
חיזוק פאר מיידלעך, קדושה, חיזוק פאר פרויען

בעזרת ה' יתברך


יום ד' פרשת שופטים, ד' אלול, שנת תשע"ט לפרט קטן


 


מרת ... תחי'.


איך האב ערהאלטן אייער בריוו.


עס איז נישט צו פארשטיין, ווי קען מען זיך אננעמען פאר אזא איינעם וואס האט מטמא געווען א אידישע טאכטער?! עס איז א פלא פארוואס אלע האבן אויפגעהערט צו רעדן מיט אייך ווייל איר האט דערציילט פאר די פאליציי וואס יענער האט געטון מיט אייך אין די יונגע יארן און מען האט אים געלייגט אין תפיסה.


איר פון אייער זייט זאלט מכבד זיין טאטע מאמע; אז זיי ווילן נישט רעדן מיט אייך וכו' איז דאס נישט אייער פראבלעם, אבער איר פון אייער זייט זאלט ווייטער רעדן מיט זיי אויב זיי ווילן רעדן מיט אייך.


איר האט נישט גוט געטון מיט'ן זאגן פאר די קינדער אז מען רעדט מער נישט מיט זיידי און באבי, ווייל דאס איז א הירוס אין חינוך; איר געבט זיי א חינוך אז זיי זאלן דאס טון מיט אייך ווען זיי וועלן עלטער ווערן. זיי וועלן אויך אנזאגן זייערע קינדער אפצוהאקן מיט זיידי באבי - מיט אייך; זעטס ווי פריער צוריק צו דרייען מיט חכמה אז די קינדער זאלן נישט ווערן צומישט. מען טאר נישט זאגן פאר קינדער אז מען האקט אפ מיט עלטערן - זאל זיין וואס זאל זיין, אויב די עלטערן ווילן נישט רעדן מיט אייך איז דא גענוג וועגן ווי אזוי זיך ארויסצודרייען פון אהין גיין אן דעם וואס די קינדער זאלן כאפן וואס עס גייט פאר.


שטארק זיך מיט די עצות פון רבי'ן, בפרט מיט די עצה פון אנהייבן פונדאסניי. דער הייליגער רבי האט אונז געגעבן אזעלכע ליכטיגע עצות וואס ווער עס טוט זיי קריכט ארויס פון אלע פראבלעמען. די ערשטע עצה איז שכחה; דער רבי זאגט (שיחות הר"ן, סימן כו): "אֵצֶל הָעוֹלָם הַשִּׁכְחָה הִיא חִסָּרוֹן גָּדוֹל בְּעֵינֵיהֶם", ביי די וועלט איז שכחה א חסרון, "אֲבָל בְּעֵינַי יֵשׁ בְּהַשִּׁכְחָה מַעֲלָה גְּדוֹלָה, כִּי אִם לֹא הָיְתָה שִׁכְחָה, לֹא הָיָה אֶפְשָׁר לַעֲשׂוֹת שׁוּם דָּבָר בַּעֲבוֹדַת ה'", אבער איך זאג אז שכחה איז א מורא'דיגע מעלה, ווייל ווען א מענטש וואלט געדענקט יעדע זאך וואס ער האט געטון וואלט ער נישט געקענט אנגיין ווייטער מיט זיין לעבן, נאכדעם וואס עס וואלט אים געשטערט אלעס וואס ער האט געטון.


בעטס דעם אייבערשטן עס זאל ארויס גיין פון אייך וואס איר זענט אריבער אין די יוגנט; געוואוינט אייך צו זיך אויס צו רעדן צום אייבערשטן; פארציילט אים אלעס וואס איר זענט אריבער. דאס וועט מאכן עס זאל ארויס גיין פון אייך. אזוי ווי דער הייליגער רבי זאגט (ליקוטי מוהר"ן, חלק א', סימן ד) אז ווען א מענטש זינדיגט ווערן די עבירות אריין געקריצט אין זיינע ביינער, אזוי ווי עס שטייט (יחזקאל לב, כז): "וַתְּהִי עֲוֹנֹתָם עַל עַצְמוֹתָם" און דאס הרג'ט דעם מענטש, אזוי ווי עס שטייט (תהילים לד, כב): "תְּמוֹתֵת רָשָׁע רָעָה", די עבירות פונעם מענטש טוען אים הרג'נען; אבער ווען א מענטש איז זיך מתוודה פאר'ן אייבערשטן, ער פארציילט פאר'ן אייבערשטן יעדע זאך וואס ער האט געטון און בעט דעם אייבערשטן ער זאל רחמנות האבן אויף אים, דאן גייען ארויס אלע עבירות פון זיינע ביינער. דעריבער, אז איר וועט דערציילן פאר'ן אייבערשטן אלע אייערע אלטע מעשים וועט דאס צושטייטליך ארויסגיין פון אייך ביז איר וועט עס אינגאנצן פארגעסן, וואס דאס איז א סימן אז דער אייבערשטער איז אייך מוחל אויף אלעמען, ווייל איר זענט נישט שולדיג, מען האט אייך דאך באצוואונגען וכו'.


א כתיבה וחתימה טובה, א גוט געבענטשט יאר.