בריוון פונעם ראש ישיבה שליט"א

#8 - ווען מען דאווענט דארף מען גארנישט זען און גארנישט הערן
תפילה והתבודדות, יענער, מנין

בעזרת ה' יתברך


יום א' פרשת יתרו, י"ח שבט, שנת תשפ"א לפרט קטן


 


לכבוד ... נרו יאיר, קרית ברסלב ליבערטי


איך האב ערהאלטן דיין בריוו.


איך הער די טענות וכו'; אויב דו ווילסט דאווענען מיט'ן ערשטן מנין און עס איז צו שנעל פאר דיר - זאלסטו אנהייבן דאווענען פריער. דו קענסט זאגן די ברכות און פארענט פונעם דאווענען פארטאגס, אזוי וועסטו קענען דאווענען, דו וועסט נישט דארפן איינשלינגען די ווערטער.


ווען מען דאווענט דארף מען זיך צוקלעבן צום אייבערשטן מען זאל גארנישט זען און גארנישט הערן, אזוי ווי מען דאווענט אליינס אין א שטוב, דער רבי זאגט (ליקוטי מוהר"ן חלק א', סימן סו) שלימות התפילה איז ווען מען דאווענט צווישן מענטשן זאל מען דאווענען אזוי ווי מען דאווענט איינער אליין, מען זאל נישט זען קיינעם און נישט הערן פון קיינעם.


עס איז דא אין שטעטל שול א גרויסע מזרח וואנט; נעם דיר א פלאץ אויבן ביים מזרח וואנט, דארט וועסטו נישט זען קיינעם; דו וועסט נישט זען ווער עס דאווענט שנעל און ווער עס שמועסט, דו וועסט דאווענען מיט כוונה.


דער אייבערשטער זאל העלפן זאלסט האבן הצלחה אין אלע ענינים.

#7 - לערנען יעדן טאג אינדערפרי
תפילה והתבודדות, שטעטל, פרנסה, לימוד התורה, מנין

בעזרת ה' יתברך


א' לסדר כי תבוא לאומאן, י"א אלול, שנת תש"פ לפרט קטן


 


לכבוד מיינע טייערע תלמידים שיחיו, תושבי קרית ברסלב ליבערטי


איך האב זיך זייער מחי' געווען צו זיין צווישן אייך דורכאויס די זומער וואכן צוזאמען מיט די בחורים; אין בין צוריק געפארן קיין וויליאמסבורג אבער איך וועל ווייטער זיין מיט אייך.


איך וויל זייער שטארק בעטן אלע אינגעלייט מען זאל קומען לערנען אינדערפרי פאר'ן דאווענען. מען וועט דאווענען יעדן טאג זיבן אזייגער; איך וויל אייך מחזק זיין איר זאלט אלע קומען לערנען אינדערפרי, דער טאג איז אן אנדערע טאג ווען מען לערנט אינדערפרי, דער טאג איז אן אנדערע טאג ווען מען הייבט דאס אן מיט לערנען און דאווענען און א מקוה, עס איז דא א ברכה אינעם טאג; אמאל קען מען ארבעטן ביטער שווער א גאנצן טאג אבער עס איז נישטא קיין ברכה אינעם טאג, אבער אז מען הייבט אן דעם טאג מיט תורה ותפילה איז דא א ברכה אין די ארבעט.


נאכן דאווענען זאלט איר טאנצן; צינדט אן לעבעדיגע מוזיק פאר אפאר מינוט און טאנצט: "אשרינו מה טוב חלקינו שזכינו להתקרב לרבינו!" ווי גליקליך זענען מיר אז מיר ווייסן פון רבי'ן, ווי גליקליך זענען מיר אז מיר האבן א רבי וואס לערנט אונז ווי אזוי זיך צו דערהאלטן, נישט ווערן פארלוירן ווען עס גייט נישט ווי מען וויל.


אויך זאלט איר קומען דאווענען מנחה מעריב און מיט האלטן דעם שיעור גמרא, אבער נישט בלייבן ביינאכט שמועסן; ביינאכט דארף מען זיין אין שטוב מיט די ווייב און קינדער, מען קען נישט בלייבן אינדרויסן שמועסן.


נוצט אויס די פעלדער און וועלדער מיט התבודדות; עס איז אזוי געשמאק צו שפאצירן אין שטעטל מיט'ן אייבערשטן, זיך אויסשמועסן דאס הארץ און אים בעטן מען זאל נישט פארפאלן ווערן, מען זאל זיין ערליך.


שרייבט מיר וואס איר ווילט פרעגן און וויסן, איך וועל אייך גלייך ענטפערן.


דער אייבערשטער זאל העלפן איר זאלט האבן הצלחה אין אלע ענינים.


א כתיבה וחתימה טובה און א גוט געבענטשט יאר.

#6 - די גרויסקייט פון אוועק שטעלן א מנין אין רבינ'ס בית המדרש
חסידות ברסלב, בית המדרש, מנין

בעזרת ה' יתברך


יום ג' פרשת ויצא, ה' כסליו, שנת תש"פ לפרט קטן


 


לכבוד מיין טייערער ... נרו יאיר.


דאווענען מיט מנין איז זייער גרויס און זייער וויכטיגע, אבער וויסן זאלסטו אז נאך גרעסער און נאך וויכטיגער איז אוועק שטעלן א מנין אין רבינ'ס בית המדרש.


אז דו וועסט זיין שטארק צו קומען יעדן טאג אינדערפרי מיט נאך אפאר חברים דאווענען אין צייט וועסטו זען אז ביז א קורצע צייט וועט איר האבן א גרויסע מנין, און דער זכות וועט זיין דיינס.


דעריבער, אז דו שטייסט אויף שפעט וכו', דעמאלט זאלסטו זוכן א מנין וכו', אבער אז דו ווילסט קובע זיין א מנין זאלסטו נישט קוקן אויף דעם וואס עס איז נישט דא פונקט מנין יעדן טאג, נאר שטיין ביים עמוד מיט אן עקשנות יעדן טאג אין צייט, וועסטו זען אז דו וועסט האבן גרויס מנין.


איך שרייב דיר דאס פון נסיון; איך בין דאס אריבער ווען מען האט אויפגעמאכט דעם בית המדרש אין וויליאמסבורג, מען האט זיך זייער געמוטשעט מיט מנין. דעמאלט האב איך אנגעהויבן דאווענען אין צייט אפילו אן מנין, יעדן שבת אינדערפרי אום ניין אזייגער בין איך געשטאנען ביים עמוד איינער אליינס ביז נשמת, אמאל ביז ברכו און אמאל ביז שמונה עשרה. ביז א קורצע צייט איז געווען א שיינע קביעות'דיגער מנין.

#5 - עס איז זייער א גרויסע זאך צו דאווענען מיט אנשי שלומינו
זיכוי הרבים, חסידות ברסלב, בית המדרש, מנין

בעזרת ה' יתברך


ערב שבת קודש פרשת כי תצא, י"ג אלול, שנת תשע"ט לפרט קטן


 


לכבוד מיין טייערער ... נרו יאיר.


איך האב זיך זייער געפרייט צו דיין בריוו.


היינט האט מיר ... נרו יאיר געשיקט א בילד פון דיין שיעור, ווי דו לערנסט פאר דעם דף גמרא, איך האב זיך אזוי מחי' געווען צו זען ווי דו לערנסט פאר פאר בחורים און אינגעלייט.


אויף דיין פראגע צי דו זאלסט מאכן א מנין שחרית; אוודאי זאלסטו מאכן א מנין, עס איז זייער א גרויסע זאך צו דאווענען מיט אנשי שלומינו; יעדע תפלה וואס מען דאוונט מיט אנשי שלומינו איז גאר אנדערש, ווייל וואו עס געפונען זיך אנשי שלומינו וואס האלטן זיך באחדות - איז דער רבי דארט.


אין אנהייב וועט זיין שווער מיט מנין, אבער עס איז אלץ כדאי וכו' אבי עס זאל ווערן א מנין קבוע. עס איז כדאי דו זאלסט לערנען דעם בריוו (אשר בנחל אידיש, מכתב ו) וואו מוהרא"ש דערציילט פון רבי לוי יצחק זכרונו לברכה, ווי ער האט זיך מוסר נפש געווען צו מאכן דעם ברלסב'ן שול אין ירושלים. אפילו עס איז אים אויסגעקומען צו דאווענען ביחידות, האט ער ממשיך געווען ביז עס איז געווארן דער מנין קבוע.


מוהרא"ש שרייבט דארט: "עֶס הָאט מִיר דֶערְצֵיילְט הָרַב הַחָסִיד רֶבִּי לֵוִי יִצְחָק בֶּענְדֶער זַ"ל, וֶוען עֶר אִיז אָנְגֶעקוּמֶען אִין אֶרֶץ יִשְׂרָאֵל שְׁנַת תש"ט, אִיז גֶעוֶוען אַ קְלֵיין שְׁטִיבְּל פוּן בְּרֶסְלֶב'עֶר חֲסִידִים אִין מֵאָה שְׁעָרִים גֶעגְנְט, אַ גַאנְצֶע וָואךְ אִיז נִישְׁט גֶעוֶוען קַיין מִנְיָן דָארְטְן, נָאר שַׁבָּת אִיז גֶעוֶוען אַ מִנְיָן מְצוּמְצָם. עֶר הָאט בַּאקוּמֶען אַ דִירָה אִין אַ גֶעגְנְט וָואס הָאט גֶעהֵייסְן לִיפְתָּא, דָאס אִיז בַּיים אַרַיינְגַאנְג צוּ יְרוּשָׁלַיִם. כְּדֵי עֶר זָאל קֶענֶען דַאוֶוענֶען מִיט בְּרֶסְלֶב'עֶר חֲסִידִים צוּזַאמֶען, אִיז עֶר גֶעגַאנְגֶען צוּפִיס אַ וֶועג וָואס הָאט גֶענוּמֶען פוּן זַיין הוֹיז אִין לִיפְתָּא בִּיז מֵאָה שְׁעָרִים אַ שָׁעָה צַייט, אָבֶּער עֶר אִיז גֶעגַאנְגֶען מִיט עַקְשָׁנוּת. וִוינְטֶער אִין דִי קֶעלְט אוּן אִין דִי פְרֶעסְט, אִין דִי רֶעגְנְס, זוּמֶער אִין דִי הִיצְן, גָארְנִישְׁט הָאט אִים אָפְּגֶעהַאלְטְן. אוּן עֶר הָאט נִישְׁט גֶערוּט בִּיז עֶר הָאט פַארְגְרֶעסֶערְט דֶעם מִנְיָן שַׁבָּת. וֶוער סְ'אִיז נָאר גֶעוֶוען אַ בְּרֶסְלֶב'עֶר חָסִיד הָאט עֶר נִישְׁט אָפְּגֶעלָאזְט בִּיז עֶר הָאט אִים אִיבֶּערְגֶערֶעדְט אַז עֶר זָאל קוּמֶען דַאוֶוענֶען אִין בְּרֶסְלֶב'עֶר בֵּית הַמִדְרָשׁ, "וָואס הֵייסְט אַ בְּרֶסְלֶב'עֶר חָסִיד זָאל נִישְׁט דַאוֶוענֶען צְוִוישְׁן בְּרֶסְלֶב'עֶר חֲסִידִים?!" - אִיז גֶעוֶוען זַיין טַעֲנָה. אוּן אַזוֹי הָאט עֶר נִישְׁט אָפְּגֶעלָאזְט בִּיז עֶר הָאט פַארְגְרֶעסֶערְט דֶעם מִנְיָן.


דֶערְנָאךְ הָאט עֶר אָנְגֶעהוֹיבְּן מַאכְן אַ מִנְיָן אִינְדֶערְוָואכְן, וָואס אִיז אִים אָנְגֶעקוּמֶען זֵייעֶר זֵייעֶר שְׁוֶוער, וַוייל עֶר הָאט גֶעדַארְפְט גֵיין צוּפִיס פַארְטָאגְס, וֶוען עֶס אִיז נָאכְנִישְׁט גֶעוֶוען קַיין אוֹטוֹבָּאס. אוּן אַזוֹי הָאט עֶר זִיךְ גֶע'עַקְשְׁנְ'ט בִּיז סְ'אִיז גֶעוָוארְן אַ מִנְיָן אַ יֶעדְן טָאג, אֲפִילוּ סְ'אִיז אִים אוֹיסְגֶעקוּמֶען דַאוֶוענֶען בִּיְחִידוּת, אִיז עֶר גֶעגַאנְגֶען דַאוֶוענֶען נָאר אִין דִי בְּרֶסְלֶב'עֶר שְׁטִיבְּל. (אִיךְ הָאבּ אִים גֶעפְרֶעגְט, "וָואס אִיז מִיט מִנְיָן?" הָאט עֶר מִיר גֶעעֶנְטְפֶערְט, "אִיךְ הָאבּ גֶעוואוּסְט דָאס גְרוֹיסְקֵייט פוּן דֶעם עִנְיָן מַאכְן אַ מִנְיָן אוֹיפְ'ן רֶבִּינְ'ס נָאמֶען, אִינְדֶערְוָואכְן אוֹיךְ, קְדוּשָׁה אוּן בָּרְכוּ בִּין אִיךְ גֶעגַאנְגֶען הֶערְן אִין אַן אַנְדֶערְן שׁוּל, אָבֶּער גֶעדַאוֶוענְט הָאבּ אִיךְ בִּיְחִידוּת יֶעדְן טָאג אִין דֶעם שְׁטִיבְּל, בִּיז עֶס אִיז גֶעוָוארְן אַ מִנְיָן צוּפְרִי אוּן אוֹיפְדֶערְנַאכְט, שַׁחֲרִית, מִנְחָה, מַעֲרִיב")."


איך וועל נאך רעדן מיט דיר פנים בפנים, דיר מדריך זיין ווי אזוי מען איז מצליח צו מאכן א מנין קבוע.


שטארק זיך און שטארק דיין ווייב.


דער אייבערשטער זאל העלפן זאלסט האבן הצלחה אין אלע ענינים.


א כתיבה וחתימה טובה און א גוט געבענטשט יאר.

#4 - קריג דיך נישט מיט דיין ווייב
תפילה והתבודדות, שלום בית, שטעטל, מנין

בעזרת ה' יתברך


יום ב' פרשת שופטים, ב' אלול, שנת תשע"ט לפרט קטן


 


לכבוד מיין טייערער ... נרו יאיר.


איך בעט דיר זייער זאלסט האלטן טייער דיין ווייב תחי'; קריג זיך נישט מיט איר. זי שרייבט מיר אז דו קריגסט זיך מיט איר אסאך, איך בעט דיר טייערער חבר, הארציגער ברודער, בעט זיך איבער מיט דיין ווייב, זאג איר צו אז דו וועסט איר שעצן און ליב האבן. פיר זיך אויף ווי א תלמיד היכל הקודש וועסטו זען א גרויסע נס, דו וועסט טרעפן א גרינגע פרנסה.


ווער עס איז מכבד די ווייב האט ברייט פרנסה און גרויס עשירות, אזוי ווי דער הייליגער רבי זאגט (ליקוטי מוהר"ן, חלק א', סימן סט): "כִּי עִקַּר הָעֲשִׁירוּת עַל יְדֵי הָאִשָּׁה", די גאנצע געלט קומט בזכות די ווייב.


אויך זאלסטו אנהייבן דאווענען שחרית, מנחה און מעריב וואס דאס האלט א איד ביים אייבערשטן, אזוי ווי דער הייליגער רבי זאגט (ליקוטי מוהר"ן, חלק ב', סימן ח): אויף דעם וואס חכמינו זכרונם לברכה זאגן (ברכות נד.): עוג מלך הבשן האט געזאגט: "מַחֲנֵה יִשְׂרָאֵל כַּמָה הַוֵי? תְּלָתָא פַּרְסֵי", און ער איז געגאנגען און אויסגעריסן א בארג פון דריי פרסה, ער האט דאס געוואלט ווארפן אויף די אידן. האט דער אייבערשטער געמאכט א נס אז עס זענען געקומען קליינע ווערעמלעך און געלעכערט דעם בארג ביז דער בארג איז אים אריין געפאלן אויפן האלז און אים דערשטיקט, נאכדעם איז געקומען משה רבינו, ער האט געגעבן א שפרינג און אים דערלאנגט א קלאפ אויף זיין פיס און אים גע'הרג'עט.


זאגט דער רבי, אז 'עוג מלך הבשן' דאס איז דער 'יצר הרע' וואס ער האט פיינט יעדן איד און וויל אים הרג'נען. ווען ער זעט אז א איד האלט זיך אין מחנה ישראל דורך די 'ג' פרסה', דאס הייסט זיינע דריי תפילות, נעמט ער זיך איבער אים און זאגט: 'איך וועל אויסרייסן פון אים די דריי תפילות, אזוי וועל איך אים ארויסנעמען פון מחנה ישראל'.


איך בין נעכטן נאכט געווען אין שטעטל און געגעבן א שיעור התחזקות; איך האב דיר געוואלט טרעפן און רעדן צו דיר פנים אל פנים, איך האף אז ביי דעם קומענדיגן שיעור וועל איך דיך טרעפן.


פון דיין ראש ישיבה וואס האט דיר ליב.


א כתיבה וחתימה טובה, א גוט געבענטשט יאר.

#3 - נעם זיך פאר צו דאווענען מיט מנין
קדושה, בית המדרש, נסיונות, מנין

בעזרת ה' יתברך


יום א' פרשת במדבר, כ"ח אייר, שנת תשע"ט לפרט קטן


 


לכבוד מיין טייערער ... נרו יאיר.


איך האב ערהאלטן דיין נדבה פאר די ישיבה, יישר כח.


איך בעט דיר זייער זאלסט זיך פארנעמען צו דאווענען מיט מנין, גיין דריי מאל א טאג אין שול דאווענען מיט מנין.


חכמינו זכרונם לברכה זאגן (ברכות טז.): "אָמַר רַבִּי חָמָּא בֵּרַבִּי חֲנִינָא: לָמָּה נִסְמְכוּ אֹהָלִים לַנְּחָלִים וכו'? לוֹמַר לָךְ: מַה נְּחָלִים מַעֲלִין אֶת הָאָדָם מִטֻּמְאָה לְטָהֳרָה, אַף אֹהָלִים מַעֲלִין אֶת הָאָדָם מִכַּף חוֹבָה לְכַף זְכוּת", פונקט אזוי ווי ווען א טמא'נער מענטש טובל'ט זיך אין טייך ווערט ער ריין, אזוי אויך ווען מען גייט אין שול דאווענען און לערנען – נעמט מען אראפ פון זיך אלע שלעכטס.


דעם פארגאנגענעם שבת בין איך געווען אין בלומינג גראוו, איז צוגעקומען דיין ברודער זיך באדאנקען פאר די דרשות און התחזקות; ער זאגט מיר אז דאס איז פאר אים ווי אטעמען. זעט מען ווי צוביסלעך גייט אריין דעם רבינ'ס דיבורים מער און מער אין די וועלט.


אז דו שטייסט אין געשעפט אינמיטן די ארבעט און דו שפירסט ווי דו ווערסט פארברענט, עס הייבט אן ברענען די תאוות – השם ישמרינו, זאלסטו דארט שרייען צום אייבערשטן פון צווישן די מענטשן, זאג ארויס: "אייבערשטער, ראטעווע מיר!" "איך ווער פארברענט!" דאס וועט דיר היטן פון נישט אראפפאלן אינגאנצן.


דער אייבערשטער זאל העלפן זאלסט האבן הצלחה אין אלע ענינים.


...

#2 - זאלסט מקפיד זיין צו דאווענען אלע תפילות דוקא במנין
תפילה והתבודדות, מנין

בעזרת ה' יתברך


יום א' פרשת אחרי ב', אסרו חג, כ"ג ניסן, שנת תשע"ט לפרט קטן


 


 לכבוד מיין טייערער ... נרו יאיר.


איך האב ערהאלטן דיין נדבה פאר די ישיבה, יישר כח.


איך שרייב דיר די בריוו פון הימל, פון העכער די וואלקענעס. איך זיץ יעצט אויפן פליגער אויפן וועג קיין ארץ ישראל נעמען אביסל פון איר הייליגקייט וואס מען איז זוכה דורכ'ן זיין דארט; אמונה, אריכות אפים, תיקון הברית, ועוד.


איך וויל דיר מחזק זיין דו זאלסט מקפיד זיין צו דאווענען אלע תפילות דוקא במנין. חכמינו זכרונם לברכה זאגן (ברכות ז:): אויפ'ן פסוק (תהלים סט, יד): "וַאֲנִי תְפִלָּתִי לְךָ ה' עֵת רָצוֹן", "אֵימָתַי עֵת רָצוֹן?" ווען איז אן עת רצון, "בְּשָׁעָה שֶׁהַצִּבּוּר מִתְפַּלְּלִין", ווען דער ציבור דאוונט; אז מען דאוונט מיט מנין איז אן עת רצון אז די תפילות זאלן אנגענומען ווערן, נאך זאגן חז"ל (תענית ח.): "אֵין תְּפִלָּתוֹ שֶׁל אָדָם נִשְׁמַעַת אֶלָּא אִם כֵּן מֵשִׂים נַפְשׁוֹ בְּכַפּוֹ", דער אייבערשטער נעמט אן די תפילות נאר ווען מען האט אינזין וואס מען דאוונט. פרעגט די גמרא, עס שטייט דאך (תהלים עח, לו-לז): "וַיְפַתּוּהוּ בְּפִיהֶם, וּבִלְשׁוֹנָם יְכַזְּבוּ לוֹ, וְלִבָּם לֹא נָכוֹן עִמּוֹ, וְלֹא נֶאֶמְנוּ בִּבְרִיתוֹ", די אידן האבן געפאפט דעם אייבערשטן מיט זייער מויל, זיי האבן נישט אינזין געהאט ווען זיי האבן געבעטן דעם אייבערשטן וכו', דאך שטייט נאכדעם (תהלים עח, לח): "וְהוּא רַחוּם יְכַפֵּר עָוֹן" וגו', אז דער אייבערשטער האט אנגענומען זייערע תפילות און ער האט זיי מוחל געווען אויף זייערע עבירות? ענטפערט די גמרא: "לֹא קַשְׁיָא, כָּאן בְּיָחִיד כָּאן בְּצִבּוּר", אויב מען דאוונט ביחידות קוקט מען נאך דעם גאנצן דאווענען אויב מען האט אינזין יעדעס ווארט, מה שאין כן ווען מען דאוונט בציבור דעמאלט, "וְהוּא רַחוּם יְכַפֵּר עָוֹן" וגו', ווערן אנגענומען די תפילות אפילו אן כוונה.


דו האסט א שטארקע עקשנות, זאלסטו דאס נוצן בקדושה; זיי אן עקשן צו דאווענען אלע תפילות מיט מנין וועסטו האבן פרנסה בשפע.


איך בעט פאר דיר יעדן טאג; יעצט ווען איך פאר צו מקומות הקדושים וועל איך דאווענען פאר דיר דו זאלסט מצליח זיין אין אלע דיינע וועגן.


פון דיין ראש ישיבה וואס האט דיר ליב.


...

#1 - דאווענען מיט מנין איז ממשיך השגחה
תפילה והתבודדות, מנין, רענט

בעזרת ה' יתברך


יום ב' פרשת מקץ, כ"ה כסליו, נר א' דחנוכה, שנת תשע"ט לפרט קטן


 


לכבוד מיין טייערער ... נרו יאיר.


שטארק זיך ברודער און זיי זיך מחזק צו גיין ווייטער דאווענען יעדן טאג אלע דריי תפילות.


די ערשטע זאך זאלסטו גיין אין שול דאווענען; אז מען דאוונט מיט מנין איז מען ממשיך אויף זיך די השגחה און דער אייבערשטער היט אפ דעם מענטש.


איך האב זייער הנאה יעדעס מאל דו קומסט אין ישיבה דאווענען און לערנען.


א גריס פון דיין ברודער ... נרו יאיר, ער איז זייער א וואוילער בחור; געב איבער פאר דיין טאטן נרו יאיר א גריס, זאל ער שעפן נחת.


איך האב נעכטן פארהערט משניות אין כתה ד', דיין נעפיו האט זייער גוט געקענט; געב איבער פאר דיין ווייב תחי' זי זאל זאגן פאר איר שוועסטער אז דער קינד איז א ליכטיג קינד, עס איז נישט צום גלויבן אז מען האט אים ארויסגעווארפן פון תלמוד תורה וכו'.


פאר דעם קינד אליינס האט זיך מיר געלוינט צו עפענען אונזער חדר.


א גרויסן יישר כח פארן ארויסהעלפן די ישיבה מיטן געבן פאר די רענט פון דעם חודש ... דאללער; דער אייבערשטער זאל דיר העלפן אז אין דעם זכות זאלסטו מצליח זיין אין אלע דיינע וועגן.


זיי געזונט.


...