בריוון פונעם ראש ישיבה שליט"א

#145 - די אלע מניעות ווען מען ווערט מקורב צום צדיק, איז א גרויסע טובה
כיבוד אב ואם, צרות, שלום בית, חסידות ברסלב, פרנסה, מוהרא"ש, ישיבה, ראש ישיבה, לשון הרע, מניעות, מוהרנ"ת ז"ל

בעזרת ה' יתברך


יום ה' פרשת וישלח, י"ד כסליו, שנת תשפ"ב לפרט קטן


 


לכבוד מיין טייערער ... נרו יאיר


איך בעט דיר זייער, פארליר זיך נישט; בלייב שטארק. וואויל איז דיר אז מען האט דיר אפגעזאגט פון דיין אמט צוליב דעם אז דו ביסט א ברסלב'ער און נישט חס ושלום צוליב שלעכטע זאכן. מען הערט אזויפיל מעשיות פון תלמוד תורה'ס און ישיבות וואו מען ווארפט ארויס איינגעשטעלטע צוליב עבירות, אבער דיין גאנצע חטא איז אז דו ביסט א ברסלב'ער.


איך געדענק פון יארן צוריק ווען מען האט מיר אפגעזאגט פון מיין אמט פון זיין א מלמד מיט א מנהל, האט מיר מוהרא"ש זכרונו לברכה זייער מחזק געווען, מוהרא"ש האט מיר געזאגט די ווערטער: "אשריך שנתפסת על דברי תורה", וואויל איז דיר אז מען האט דיר ארויסגעווארפן צוליב דעם וואס דו האסט מזכה געווען אזויפיל בחורים מיט לערנען און דאווענען און אריינלייגן אין זיי אמונה; קוק נאך די בריוו וואס מוהרא"ש האט מיר געשריבן ערב יום הקדוש שנת ה'תשס"ט, עס איז געדרוקט אין אשר בנחל.


בלייב שטארק און זיי ממשיך נאך מער צו פארשפרייטן די הייליגע קונטרסים, ספרים און גליונות. דאס אלעס וואס דו גייסט אריבער, אנגעהויבן מיט די קלעפ שמחת תורה און די פרנסה וואס מען האט דיר מקפח געווען און די אלע בזיונות און שפיכות דמים, דאס וועט דיר נאר ברענגען נענטער צום אייבערשטן.


געדענק וואס מיר האבן היינט גערעדט, אויב דו וועסט זיך האלטן שטארק, דו וועסט אינאיינעם מיט דיין ווייב זיין שטארק, עס וועט זיין שלום און ליבשאפט צווישן ענק – וועט ענק קיינער נישט קענען צעברעכן.


פון אלעס וואס דו דערציילסט וואס דו גייסט אריבער, טוט מיר דאס מערסטע וויי אז דיין ווייב'ס עלטערן וויל נישט רעדן מיט ענק ווייל איר זענט נעבעך געווארן ברסלב. געוואלד און געשריגן, קוקט וואס לשון הרע טוט; זיי מיינען אז איר זענט אין נישט א גוטע פלאץ, וואלטן זיי געוויסט וואס דער רבי איז, וואס ברסלב איז, וואס מען לערנט ביים רבי'ן, וואלטן זיי געטאנצן פאר שמחה אז די קינדער גייען צו א רבי וואס געבט נאר יראת שמים, אזוי ווי דער רבי האט געזאגט (חיי מוהר"ן, סימן רצד): "אֲנִי אוֹצָר שֶׁל יִרְאַת שָׁמַיִם".


אוי ווי עס טוט וויי ווען עלטערן וויל נישט רעדן מיט א קינד, אוי שטעכט עס אין הארץ; די אנדערע זאכן זענען נישט קיין ווייטאג אנטקעגן די צער, וואס גייט מיר אן אז דער אדמו"ר האט געהייסן שלאגן? וואס גייט אן אז מען האט מיר אפגעזאגט פון א פרנסה? פרנסה געבט דער אייבערשטער, פרנסה איז דא אסאך, און דער אדמו"ר זאל זיין געזונט און שטארק און ווייטער אנכאפן זיינע חסידים זיי זאלן אים נישט אפלאזן; איך דארף אים בכלל נישט האבן, איך האב א רבי וואס העלפט מיר, א רבי וואס פארשטייט מיר, א רבי וואס ברענגט מיר צו לערנען און דאווענען און האבן שלום בית וכו'; אבער אז עלטערן ווילן נישט רעדן מיט א קינד – דאס שטעכט, דאס טוט וויי.


טייערער ברודער, זארג נישט; ביים סוף וועלן זיי שלום מאכן מיט דיר און דיין ווייב, זיי וועלן אויך אנקומען צום רבי'ן. אויב דו וועסט זיי ווייטער מכבד זיין, דו וועסט נישט רעדן קעגן זיי, דו וועסט טראכטן נאר גוטס אויף זיי – וועלן זיי אליינס קומען קיין אומאן.


וואס דארפסטו מער פון די מעשה וואס רבי נתן האט געהאט מיט זיינע עלטערן; אין אנהייב האט אים זיין טאטע גע'רודפ'ט עד חרמה, ער האט נישט געוואלט רעדן צו אים, ער האט אים ארויסגעווארפן פון שטוב, אבער ביים סוף האט ער אים אזוי ליב געהאט, ער האט אים גערופן אזוי ווי מען רופט אן אדם גדול, מיט א ר', "ר' נתן"; רבי נתן האט געזאגט: "טאטע, רוף מיר נישט מיט א ר'", אבער דער טאטע האט געזאגט: "איך האב פון דיר אזויפיל נחת, איך וועל דיר רופן ר' נתן".


די אלע מניעות וואס גייען אריבער אויף א מענטש ווען מען ווערט מקורב צום צדיק – איז א גרויסע טובה. דער הייליגער רבי זאגט (לקוטי מוהר"ן חלק א', סימן קפה, בסוף): "כָּל מִי שֶׁיֵּשׁ לוֹ יְגִיעוֹת וְטִרְחוֹת יוֹתֵר בִּתְחִלַּת הַהִתְקָרְבוּת לְהַשֵּׁם יִתְבָּרַךְ", ווער עס האט גרויסע מניעות ווען ער ווערט מקורב צום אייבערשטן, "דְּהַיְנוּ שֶׁיֵּשׁ לוֹ מְנִיעוֹת רַבּוֹת וּגְדוֹלוֹת כְּגוֹן מֵאָבִיו וְאִשְׁתּוֹ וְחוֹתְנוֹ", ער האט מניעות פון זיין טאטע, ווייב אדער שווער, "אוֹ מִשְּׁאָר בְּנֵי אָדָם שֶׁמּוֹנְעִים וּמְעַכְּבִים אוֹתוֹ מְאֹד, וּמְנִיעוֹת מֵחֲמַת מָמוֹן וכו'", אדער מניעות פון געלט, "הֵם טוֹבָה גְּדוֹלָה לְהָאָדָם", דאס איז א גרויסע טובה פאר'ן מענטש, "כִּי עַל יְדֵי זֶה", ווייל דורכדעם, "זוֹכֶה אַחַר כָּךְ לְקַבֵּל הַרְבֵּה קְדֻשָּׁה וְטָהֳרָה", איז מען זוכה צו מקבל זיין שפע קדושה וטהרה צו ווערן מקורב צום אייבערשטן.


איך האב דיר נאך אסאך צו שרייבן, איך בין אבער זייער טרוד, איך דארף מקצר זיין.


 

#144 - מוהרא"ש האט אפגעליטן צרות צרורות און דאך נישט געהאט קיין קשיות אויף די אמונה
צרות, אמונה, הפצה, חסידות ברסלב, מוהרא"ש, קשיות, התבודדות

בעזרת ה' יתברך


יום ב' פרשת וישב, י"ח כסליו, שנת תשפ"ב לפרט קטן


 


לכבוד מיין טייערער ... נרו יאיר ברסלב, ליבערטי


איך האב געזען א בילד וואס גייט מיר נישט ארויס פון קאפ; איך האב געזען מוהרא"ש אפאר טעג פאר'ן הסתלקות אין שפיטאל אויפ'ן בעטל, מוהרא"ש האט געפאטשט און געשמייכלט, מוהרא"ש האט געזאגט: "איך פאטש אז איך גיי אוועק פון די וועלט".


וואס זאל איך דיר זאגן, דאס בילד לויפט מיר נאך. מוהרא"ש האט אין זיין לעבן זיך אפגעליטן צרות צרורות און דאך האט ער נישט פארלוירן די אמונה, נישט געהאט קיין קשיות אויף די אמונה, ער האט זיין גאנץ לעבן נאר געטון פאר די אמונה; אריינברענגען אמונה אין אונז און אין די גאנצע וועלט.


אז מיר וועלן פאלגן מוהרא"ש, מיר וועלן גיין אין די וועגן, מיר וועלן זיך באנוצן מיט די עצות פון רבי'ן - וועלן מיר זוכה זיין צוצוקומען צו א שטארקע אמונה, מיר וועלן זיין צוגעקלעבט צום אייבערשטן, מיר וועלן אויך קענען פאטשן און שמייכלען, זיין אמת'דיג איבערגעגעבן צום אייבערשטן.


טייערער ברודער, גיי אביסל שפאצירן, זיי זיך מתבודד; בעט דעם אייבערשטן ער זאל דיר מקרב זיין צו אים, בעט אים: "קרבינו לעבודתיך, הט לבי ליראה את שמך", בעט אין אידיש: "טאטע איך וויל זיין ערליך, העלף מיר".


עס איז דאך א מחי' דאס לעבן ווען מען גייט התבודדות.

#143 - עס זענען דא משפחות וואס עס איז זיי זייער וויכטיג א שבת התוועדות
חסידות ברסלב, שבת קודש, שלום, אומאן, שבת התוועדות

בעזרת ה' יתברך


יום ה' פרשת וישלח, י"ד כסליו, שנת תשפ"ב לפרט קטן


 


לכבוד מיין טייערער ... נרו יאיר ברסלב, ליבערטי


בנוגע דעם שבת התוועדות וואס מיר מאכן, דו זאגסט אז אינגעלייט זאגן דיר זיי ווילן נישט קומען וכו', וואס פעלט עס אויס?


דארפסט פארשטיין, עס זענען דא משפחות וואס עס איז זייער וויכטיג פאר זיי א שבת התוועדות, דאס לעבט זיי אויף, דאס פרישט זיי אויף; נאר צוליב דעם מאך איך דאס. איך בין באקוועם אין שטוב, איך זוך נישט אוועק צו גיין פון שטוב; יעדעס מאל מען מאכט א שבת אינדרויסן פון שטוב איז מיר דאס אן אפקומעניש, דאך מאך איך דאס פאר די משפחות וואס לעבן אויף און זענען זיך פריש מקרב צום רבי'ן.


אז מען מאכט א שבת התוועדות מוז נישט יעדער קומען, אז מען קומט נישט - ווערט מען נישט אויס תלמוד, אויס ברסלב'ער. איין פלאץ דארפן מיר גיין - קיין אומאן אויף ראש השנה; דארט האט דער רבי געזאגט (חיי מוהר"ן, סימן תג): "אִישׁ לֹא יֵעָדֵר", קיינער טאר נישט פעלן.


איך האף דו וועסט אריינברענגען ליבשאפט צווישן אנשי שלומינו, מען זאל זיך ליב האבן, נישט אז מען זאל זיך פליקן און שטעכן.

#142 - מען מוז זיך פרייען מיט די גוטע זאכן
שמחה, חסידות ברסלב, נקודות טובות

בעזרת ה' יתברך


יום ה' פרשת וישלח, י"ד כסליו, שנת תשפ"ב לפרט קטן


 


לכבוד מיין טייערער ... נרו יאיר


איינע פון די פונדאמענטן פון ברסלב איז די תורה פון "אזמרה" (לקוטי מוהר"ן חלק א', סימן רפב), מען זאל זוכן אין זיך גוטע זאכן, "וַאֲפִלּוּ כְּשֶׁמַּתְחִיל לְהִסְתַּכֵּל בְּעַצְמוֹ וְרוֹאֶה שֶׁאֵין בּוֹ שׁוּם טוֹב", אפילו מען זעט אין זיך אז מען האט נישט קיין שום גוטס, "וְהוּא מָלֵא חֲטָאִים", נאר מען איז פול מיט זינד, "אַף עַל פִּי כֵן אָסוּר לוֹ לִפֹּל מִזֶּה", מיט דעם אלעם טאר מען נישט ווערן געפאלן פון דעם, "רַק צָרִיךְ לְחַפֵּשׂ וְלִמְצֹא בְּעַצְמוֹ אֵיזֶה מְעַט טוֹב", נאר מען דארף זוכן אין זיך עפעס גוטס, "כִּי אֵיךְ אֶפְשָׁר שֶׁלֹּא עָשָׂה מִיָּמָיו אֵיזֶה מִצְוָה אוֹ דָּבָר טוֹב", עס קען נישט זיין מען זאל נישט האבן געטון אמאל אין לעבן עפעס א גוטע זאך, און אפילו די גוטע זאך וואס מען טרעפט שוין יא אין זיך איז נישט אזוי ווי עס דארף צו זיין, עס איז אויך פארשמירט וכו' וכו', - דאך מוז מען זיך פרייען מיט די גוטע זאכן. קוק אריין אין די תורה, לערן דאס און חזר דאס, ווייל דאס איז א פונדאמענט פאר אונזער לעבן.


ברודער, מיט'ן רבינ'ס עצות קען מען האבן א חיים טובים, אז מען זוכט אין זיך גוטס, מען טרעפט א מעט וואס מען איז נישט שלעכט - "וְעוֹד מְעַט וְאֵין רָשָׁע", ווערט מען א צדיק - "וְהִתְבּוֹנַנְתָּ עַל מְקוֹמוֹ וְאֵינֶנּוּ".

#141 - יעדן טאג לערנען הלכה און רעדן צום אייבערשטן
תפילה והתבודדות, חסידות ברסלב, הלכה

בעזרת ה' יתברך


כסליו, שנת תשפ"ב לפרט קטן


 


לכבוד מיין טייערער ... נרו יאיר


לערן יעדן טאג הלכה.


דער הייליגער רבי האט געזאגט (שיחות הר"ן, סימן כט) אז יעדער איד איז מחויב צו לערנען יעדן טאג הלכה, און אויך רעדן צום אייבערשטן.


פון דיין ראש ישיבה.

#140 - נישט אפצולאזן די שיינע זאכן וואס מען זעט ביי עלטערן
חסידות ברסלב, משפחה, מסורה, מנהגים, ברית

בעזרת ה' יתברך


יום ד' פרשת ויצא, ו' כסליו, שנת תשפ"ב לפרט קטן


 


לכבוד ... נרו יאיר


מזל טוב פאר דיין נייע געבוירענע אינגל! דער אייבערשטער זאל העלפן די ברית זאל זיין אין צייט, דער קינד זאל אויפוואקסן א גרויסער צדיק; זאלסט האבן נחת פון אלע דיינע קינדער.


בנוגע וואס דו פרעגסט, וואס מען דארף געבן ביי א ברית, אויב מען דארף געבן פלייש און פיש אדער מען קען יוצא זיין מיט חלה, מיט סאלאטן, דו שרייבסט אז דו זעסט בילדער פון ברית'ן אין ישיבה וואס מען געבט נישט קיין פלייש; דו טו אזוי ווי מען פירט זיך ביי ענק אין די משפחה, מאך נישט קיין נייע זאכן; וואס דארפסטו טון אנדערש ווי מען טוט ביי ענק? אז מען איז מקפיד ביי דיינע עלטערן צו האבן פלייש - זאלסטו ברענגען פלייש.


מען דארף וויסן ווען מען ווערט מקורב צום הייליגן רבי'ן נישט אפצולאזן די שיינע זאכן וואס מען זעט ביי עלטערן; נישט זיין פארנומען מיט נישט וויכטיגע זאכן, נאר עוסק זיין בהתבודדות ותפילה און לערנען שיעורים כסדרן בכל התורה כולה, זיין פרייליך מיט פשטות יהדות און מכבד זיין די ווייב, ליב האבן יעדן איד און גיין הפצה; אלעס אנדערש איז נאריש.


מוהרא"ש זאגט עס פעלט נישט אויס צו געבן פלייש ביי א ברית; דאס איז ווען קיינער דארף דאס נישט, אבער אז טאטע מאמע אדער שווער און זיידע זענען מקפיד אויף דעם - איז דאך קיין שאלה נישט אז מען זאל געבן פלייש. איך האב ביי אלע מיינע ברית'ן געגעבן קוגל מיט פלייש, א גאנצע סעודה; ווייל אזוי פירט מען זיך ביי אונז אין די משפחה.


דער אייבערשטער זאל העלפן זאלסט האבן הצלחה אין אלע ענינים.

#139 - מיר גייען יעדן טאג עפעס טון פאר'ן רבי'ן
קינדער, הכרת הטוב, חסידות ברסלב, נסיעה, משמש דעם רבי'ן, סיפורי צדיקים, בריוו, עצתו אמונה

בעזרת ה' יתברך


יום ד' פרשת חיי שרה, כ"א מרחשון, שנת תשפ"ב לפרט קטן


 


לכבוד ... נרו יאיר


פאר געזונטערהייט און זאלסט צוריק קומען געזונטערהייט. איך וויל מיט דיר שיקן א מתנה פאר דער בר מצוה בחור, ...'ס זון. איך האב גרויס הכרת הטוב פאר משפחת ..., זיי האבן געעפנט ביי זיי אין שטוב דעם בית המדרש היכל הקודש ירושלים, אויך ביי זיי אין שטוב דרוקט מען די גליונות און די נייע ספרים עצתו אמונה איש אמונות, וואס אזויפיל מענטשן האבן ממש לעבן פון דעם.


אויך שיק איך דיר א זילבערנע ה, געב דאס פאר ..., אויך געב אים די בריוו. ער איז א גרויסער מפיץ, ער רוט נישט, ער איז א פלאם פייער, ער שטייט אונטער די אלע פרישע מקורבים.


לאז גריסן אלע חברים, דערצייל זיי וואס דא טוט זיך; דערצייל זיי ווי פארנומען איך בין, זיי האבן אסאך מאל חלישות הדעת אז איך ענטפער נישט זייערע בריוו, בפרט די חבורות בעטן יעדע וואך א בריוו, אויך די שול אין ירושלים בעטן יעדע וואך א בריוו און איך קום נישט אן אלץ זיי צו שרייבן, דערצייל זיי וואס ליגט אויף מיר, זיי זאלן מיר דן זיין לכף זכות.


דא האסטו א מעשה פאר די קינדער עצתו אמונה פרשת תולדות, די מעשה פונעם בענקל, ווי דער רבי האט הנאה געהאט אז דער שוחט האט געטראכט יעדן טאג פון רבי'ן א האלבע יאר אין איין צי.


די מלמדים און טיטשערס נעמען די עצתו אמונה פאר קינדער און ליינען דאס מיט די קינדער, אזוי וועלן זיי אריינלייגן אין די קינדער די זאך פון טון פאר'ן רבי'ן, אויך די עלטערן וועלן ארויסנעמען אן התעוררות, זיי וועלן אנהייבן טון עפעס פאר'ן רבי'ן יעדן טאג.


דא האסטו די מעשה:


ווער האט היינט געטראכט פון רבי'ן? ווער האט היינט עפעס געטון פאר'ן רבי'ן?


אלע קינדער וואונדערן זיך: 'וואס דארף מען טראכטן פון רבי'ן? וואס דארף מען טון פאר'ן רבי'ן?' די קינדער ווייסן שוין, יעצט גייט מען דערציילן א שיינע מעשה פון רבי'ן.


קינדער איר זענט גרייט?!


קינדער, קוקט וואס דער שוחט פון טעפליק שלעפט, ער שלעפט א גרויסע בענקל, אזא שיינע בענקל! קוק די שיינע בלומעלעך, די צוויי לייבן ביי די הענטלעך, דאס איז דאך עפעס הערליך שיין, אויסנאם שיין; דאס איז האנט ארבעט! איין שטיק וואונדער! אלע באוואונדערן דעם בענקל, מען קען זיך נישט גענוג אפזעטיגן פון קוקן אויף דעם בענקל, "מאכט פלאץ!" שרייען אלע, ער וויל אריינגיין צום הייליגן רבי'ן, ער האט געמאכט דעם בענקל פאר'ן רבי'ן.


דער איד עפנט אויף די טיר, ער שטייט שוין ביים רבינ'ס שטוב, ער זאגט: "רבי, איך האב געברענגט א מתנה, א בענקל! איך האב דאס אליינס געמאכט, איך האב דאס אויסגעשניצט מיט מיינע הענט!" דער רבי באטראכט דעם בענקל און פרעגט: "זאגט מיר, ווי לאנג האט אייך גענומען צו מאכן דעם שיינעם בענקל?" דער איד ענטפערט: "רבי, דער בענקל האט מיר גענומען צו מאכן א האלבע יאר", "א האלבע יאר?" - פרעגט דער רבי, "דאס האסטו געמאט א גאנצן טאג פאר א האלבע יאר אין איין צי?" זאגט דער איד: "ניין, איך האב נישט געארבעט א גאנצן טאג אויף דעם, איך האב יעדן טאג געארבעט איין שעה צו בויען דעם בענקל פאר א האלבע יאר", רופט זיך אן דער רבי: "אזוי? דו האסט געטראכט פון מיר יעדן טאג א שעה, א האלבע יאר אין איין צי?" דער רבי האט געשמייכלט, דער רבי האט זייער הנאה געהאט.


קינדער, איר ווייסט פון וואס דער רבי האט הנאה געהאט? פון די שיינע בענקל אדער פון דעם אז דער איד האט יעדן טאג געטראכט פון רבי'ן פאר א שעה? טייערע קינדער, מוהרא"ש זאגט אונז אז דער רבי האט מער הנאה געהאט פון דעם אז דער איד האט געטראכט יעדן טאג פון רבי'ן, ער האט יעדן טאג עפעס געטון פאר'ן רבי'ן - ווי פונעם בענקל אליינס... דער בענקל איז טאקע זייער א שיינע בענקל, איר אלע האט שוין געזען דעם בענקל, עס ליגט אין בית המדרש, מען מאכט דערויף ברית'ן, מען נוצט דאס פאר די כסא של אליהו; אבער דער וואס לעבט מיט א צדיק, טראכט פון צדיק און טוט עפעס יעדן טאג פאר'ן צדיק - דאס איז נאך מער חשוב ביים רבי'ן.


קינדער, מיר גייען יעדן טאג עפעס טון פאר'ן רבי'ן; די אינגלעך וועלן ריין מאכן די חדר, די מיידלעך וועלן ריין מאכן אין סקול, אלע וועלן אכטונג געבן צו האלטן ריין די באס, מיר וועלן העלפן אוועק פאקן די ספרים אין שול; ווייל אלעס וואס מען טוט אין שול, חדר און סקול - איז העלפן דעם רבי'ן. דער רבי קוקט פון גן עדן און זעט ווי מיר טוען פאר אים, ווי מיר טראכטן פון אים, ווי מיר זענען אים משמש; 'משמש' מיינט 'מיר באדינען אים'; דער רבי שמייכלט צו אונז, ער האט ליב ווען מען איז צוגעבינדן צו אים.


אלע קינדער, לאמיר זינגען: "אשרינו שזכינו ל'שמש' את רבינו, אשרינו! אשרינו!"


מאך א בילד ווי א איד האלט א בענקל אין דער הייעך, ער זאל נאך מאלן דעם בענקל וואס מיר האבן אין שול, דעם רבינ'ס בענקל; און פון דער זייט שטייען מענטשן און באוואונדערן זיך.


דער אייבערשטער זאל העלפן זאלסט האבן הצלחה אין אלע ענינים.

#138 - זע צו לערנען יעדן טאג לכל הפחות איין הלכה
חסידות ברסלב, הלכה, בר מצוה

בעזרת ה' יתברך


מרחשון, שנת תשפ"ב לפרט קטן


 


לכבוד מיין טייערער ... נרו יאיר, א זון פון דעם גרויסן מפיץ ר' ... נרו יאיר


מזל טוב פאר דיין בר מצוה! איך שיק דיר דעם סעט שלחן ערוך פאר א מתנה מיט א שליח פון חוץ לארץ לכבוד דיין בר מצוה.


זע צו לערנען יעדן טאג לכל הפחות איין הלכה כרצון רבינו זכרונו לברכה (שיחות הר"ן, סימן כט), וככה תתנהג כל ימיך, וגם להתבודד בכל יום; שתי הנהגות אלו ציוה רבינו לכל אנשי שלומינו לעשות בכל יום ויום, ורק מי שמציית את רבינו נקרא ברסלב'ער חסיד.


דער אייבערשטער זאל העלפן זאלסט אויסוואקסן אן ערליכער איד.


דיין ראש ישיבה.

#137 - א שיינע תהילים לכבוד די בת מצוה
חיזוק פאר מיידלעך, שמחה, הפצה, תהלים, חסידות ברסלב

בעזרת ה' יתברך


יום ג' פרשת חיי שרה, כ' מרחשון, שנת תשפ"ב לפרט קטן


 


לכבוד משפחת ... שיחיו


איך האב ערהאלטן אייער בריוו.


איך פריי זיך זייער צו הערן ווי איר שטארקט זיך מיט'ן הייליגן רבינ'ס עצות, ובפרט אז איר געבט דאס איבער פאר אנדערע, איר זענט מחזק נאך משפחות; מען נעמט זיך צאם נשות אנשי שלומינו, מען הערט אינאיינעם שיעורי התחזקות.


ווער עס האט א חלק אין פארשפרייטן דעם רבינ'ס עצות - ווערט א פרייליכער מענטש. דער רבי זאגט (ספר המידות אות שמחה, סימן טז): "מִי שֶׁמְּפַרְסֵם אֶת הַצַּדִּיק, זוֹכֶה לְשִׂמְחָה", ווער עס פארשפרייט דעם צדיק - ווערט פרייליך; די גאנצע שטוב ווערט פרייליך.


בנוגע אייער טאכטער וואס זי ווערט יעצט א בת מצוה, איר פרעגט וואס מען זאל איר זאגן, וואס זאל מען טון וכו'; קויפט איר א שיינע תהילים און זייט איר מחזק זי זאל זאגן יעדן טאג אביסל תהילים, און יעדעס מאל זי ענדיגט תהילים זאל זי אריינשרייבן "סיימתי עוד הפעם", "פעם ראשון", "פעם שני", אזוי וועט זי האבן א שטופ צו זאגן מער און מער; תהילים ברענגט א מענטש צו די העכסטע מדריגה.


דער אייבערשטער זאל העלפן איר זאלט האבן הצלחה אין אלע ענינים.

#136 - בעט איבער דיין ווייב, זאג איר צו אז דו וועסט מער נישט גיין אויף ברסלב
תפילה והתבודדות, שלום בית, חסידות ברסלב, לימוד התורה

בעזרת ה' יתברך


יום ג' פרשת חיי שרה, כ' מרחשון, שנת תשפ"ב לפרט קטן


 


לכבוד ... נרו יאיר


איך האב ערהאלטן דיין ווייטאגליכער בריוו.


זעט אויס אז דיין ווייב האט געהערט זייער שלעכטע זאכן אויף ברסלב בכלל און אויף היכל הקודש בפרט; זי ציטערט אז דו ביסט פארכאפט אין א שלעכטע פלאץ - דעריבער סטראשעט זי און זי גייט נישט וכו', דאס מאכט איר זאלט נישט האבן קיין שלום בית.


דיר זאג איך אז זי איז א וואוילע פרוי, זי איז נישט שלעכט, זי האט פשוט מורא צו לעבן מיט דיר ווייל דו ביסט אנגעקומען צו א קולט. דעריבער זאלסטו אויפהערן דאווענען אין ברסלב, גיי מער נישט צו די שיעורים, טו אלעס אויף דער וועלט אבי דו זאלסט צוריק האבן דיין שטוב; דו קענסט זיך ווייטער פירן מיט'ן רבינ'ס עצות, רעד צום אייבערשטן, זיי זיך מחי' מיט די גוטע זאכן וואס דו ביסט זוכה צו טון, לערן ווייטער דיינע שיעורים כסדרן בכל חלקי התורה; אין קורצע ווערטער, דו דארפסט גארנישט אפלאזן, סך הכל זאלסטו נישט קומען מער דאווענען אין ברסלב, זיך נישט רייצן מיט איר, כדי אז דיין משפחה זאל נישט צעפאלן.


וואס קענען מיר טון אז מיר זענען אזוי פארשעמט... יעצט וועסטו שוין פארשטיין וואס איז געווען פשט ווען רבי נתן זכרונו לברכה האט געפונען דעם רבי'ן וויינען האט ער געפרעגט דעם רבי'ן: "פארוואס וויינט דער רבי?" זאגט אים דער רבי: "מען זאגט אויף מיר אז איך בין כת ...", רבי נתן זאגט: "איך האב נישט פארשטאנען פארוואס דער רבי וויינט; איז וואס? האט יענער געזאגט דו ביסט כת ..., וועם גייט אן וואס דער זאגט, וואס יענער זאגט?" אבער שפעטער ווען רבי נתן האט אזוי שטארק געארבעט אריינצוברענגען די עצות פון רבי'ן, די וועג פון רבי'ן - אין די וועלט, און מענטשן האבן נישט געוואלט הערן פון רבי'ן צוליב די אלע לשון הרע'ס, האט רבי נתן געזאגט: "יעצט פארשטיי איך שוין פארוואס דער רבי האט געוויינט אז מען זאגט אויף אים די לשון הרע'ס".


יעצט ווען דיין ווייב גייט נישט וכו', זי וויל מער נישט האבן מיט דיר, שוין לאנגע וואכן וואס איר זענט צעטיילט שטילערהייט רחמנא לצלן; וואס איז דיין חטא, אז דו גייסט שבת הערן חיזוק אויף גיין דאווענען די דריי תפילות מיט מנין? חיזוק אויף האבן אן ערליכע לעבן? חיזוק אויף שלום בית? - זאלסטו איר נאכגעבן, זאלסט איר נישט וויי טון, זאלסט איר פארשטיין; זי האט אויסגעהערט לשון הרע, יעצט קענסטו גארנישט טון, יעצט דארפסטו טון רצון השם, דעם ווילן פונעם אייבערשטן; איר איבערבעטן און צוזאגן אז דו גייסט מער נישט גיין קיין ברסלב.


דעם רבינ'ס לימוד איז א לימוד וואס איז נישט תופס מקום. דער רבי האט דערציילט (לקוטי מוהר"ן חלק א', סימן קסב) עס איז געווען אין די צייטן פונעם גרויסן מגיד פון מעזריטש זכותו יגן עלינו - א רייכער מענטש, א יחסן, ער האט געשטאמט פון א חשוב'ער משפחה, ער איז געווען א מתנגד אויפ'ן הייליגן מגיד; דער מגיד האט זייער געבעטן זיינע מענטשן זיי זאלן מקרב זיין דעם איד צו אים, ווען דער איד איז מקורב געווארן איז ער געווארן אן ארעמאן, האט דער מגיד געזאגט: "שֶׁאֵלּוּ שְׁנֵיהֶם אִי אֶפְשָׁר שֶׁיִּהְיוּ בְּמָקוֹם אֶחָד", תּוֹרָה וּגְדֻלָּה גייט נישט אינאיינעם, "הָרוֹצֶה לְהַחְכִּים יַדְרִים, לְהַעֲשִׁיר יַצְפִּין", ווייל ווער עס וויל ווערן קלוג זאל זיך ציען קיין דרום, און ווער עס וויל זיין רייך זאל גיין קיין צפון, קען מען נישט זיין אויף איינמאל אין איין פלאץ.


זאגט אבער דער רבי, דאס איז ווען דער מענטש וויל עפעס, ווען דער מענטש איז עפעס, ער איז א מציאות; אזא איינער קען נאר זיין אדער דא אדער דארט, אבער ווען מען איז זיך אינגאנצן מבטל צום אייבערשטן, מען וויל גארנישט, מען איז גארנישט - דעמאלט קען מען יא האבן ביידע זאכן, סיי חכמה און סיי עשירות, אזוי ווי מיר זעען ביי די גרויסע צדיקים, משה רבינו און רבינו הקדוש, זיי האבן געהאט די גרעסטע מאס חכמה און די גרעסטע עשירות.


דאס איז דער לימוד פון רבי'ן, דער רבי איז נישט תופס מקום, דער רבי איז די בחינה פון (מגילה י:): "מקום ארון אינו מן המדה"; עס איז נישט קיין חסידות וואו איך דארף זיין דא, איך דארף זיין דארט, דער רבי לערנט אונז אמונה, דער רבי ווייזט אונז א וועג ווי צו לעבן, חכמת החיים, זיין דא אין דעם עולם השפל - און זיין אויבן ביים אייבערשטן; זיין חתונה געהאט, האבן א ווייב, האבן קינדער, ברענגען פרנסה, זיין אויסגעמישט מיט משפחה, טאטע מאמע, שווער און שוויגער - און אין די זעלבע צייט איז דער קאפ ביים אייבערשטן.


אזוי אויך אין לימוד התורה; דער רבי האט א וועג ווי אזוי יעדער איינער קען זוכה זיין צו לערנען און ענדיגן כל התורה כולה מרישא ועד גמירא (כמבואר בשיחות הר"ן, סימן עו), אפילו פשוט'ע מענטשן, קליינטשיגע מענטשן, אז מען כאפט ארויס צייט אינמיטן די ארבעט, ווען מען האט אפאר מינוט נעמט מען א ספר; א משניות, א גמרא, א מדרש, א זוהר און אזוי ווייטער, מען לערנט בלי הבנה, מען זאגט די ווערטער - דאס אלעס קען יעדער איינער טון, אפילו ווען די ווייב וויל נישט האבן און הערן פון ברסלב.


איך בעט דיר זייער, קריג זיך נישט; טענה זיך נישט מיט איר, זוך נישט צו זיין גערעכט. אז זי איז שוין אזוי פאר'עקשנ'ט אז זי גייט נישט פאר לאנגע וואכן וכו' - איז דאס אן איינגעגעסענע זאך, זאלסטו איר נאר איבערבעטן און געבן גוטע ווערטער. געדענק וואס דער רבי זאגט (לקוטי מוהר"ן חלק א, סימן רב) מען דארף געבן אסאך כבוד פאר די ווייב, ווייל ווי מער א מענטש איז בקטנות הדעת - אלץ מער דארף מען געבן כבוד און לאזן זיין גערעכט.


דו גיי צום אייבערשטן, גיי התבודדות; גיי וויין צום אייבערשטן ער זאל דיר מקרב זיין צו אים, דו זאלסט גארנישט וועלן נאר אים. בעט דעם אייבערשטן אז דו ווילסט זיין אן ערליכער איד, דערצייל דעם אייבערשטן וואס גייט אויף דיר אריבער, ווי דער יצר הרע האט דיר שוין לאנגע יארן פארכאפט, און יעצט האסטו געטראפן דעם הייליגן רבי'ן, עס איז דיר ליכטיג געווארן, דו האסט אנגעהויבן לעבן, האסט אנגעהויבן שפירן ווי דו ביסט ווערד ביים אייבערשטן, און יעצט האסטו אזא מניעה אז דיין ווייב וויל בשום אין אופן ווייטער לעבן מיט דיר אויב דו בלייבסט א ברסלב'ער; בעט דעם אייבערשטן ער זאל דיר העלפן, דיר מקרב זיין צו אים; באנוץ זיך מיט די עצה פון התבודדות, גיי שפאצירן אין א ליידיגע פלאץ, א ליידיגע גאס, שמועס זיך אויס דיין הארץ - וועסטו זען גרויסע ניסים.


איך האב דיר נאך אסאך צו שרייבן, איך דארף לויפן צו די בחורים, זיי ווארטן אויף אביסל חיזוק.


דער אייבערשטער זאל העלפן זאלסט האבן הצלחה אין אלע ענינים.

#135 - לערן יעדן טאג אן הלכה מיט די תפילין דרבינו תם
תפילה והתבודדות, חסידות ברסלב, הלכה

בעזרת ה' יתברך


חשון, שנת תשפ"ב לפרט קטן


 


לכבוד מיין טייערער ... נרו יאיר


איך געב דיר א מתנה דעם סעט שלחן ערוך הקטנים – מחבר רמ"א; זאלסט לערנען יעדן טאג נאכן דאווענען מיט תפילין דרבינו תם אן הלכה, אזוי ווי דעם רבינ'ס ווילן; דער רבי האט אונז זייער מזהיר געווען מיר זאלן לערנען הלכה (שיחות הר"ן, סימן כט).


אויך זאלסטו זיך מתבודד זיין, רעד זיך אויס דאס הארץ יעדן טאג צום אייבערשטן אויף דיין שפראך.


די צוויי זאכן האט דער רבי פארלאנגט צו טון יעדן טאג.


פון דיין ראש ישיבה.

#134 - ווער ס'איז טועם פון דעם רבינ'ס שכל, ווערט נישט פארנארט
כיבוד אב ואם, חסידות ברסלב, דרשות

בעזרת ה' יתברך


יום א' פרשת חיי שרה, י"ח מרחשון, שנת תשפ"ב לפרט קטן


 


לכבוד ... נרו יאיר


אז דיין מאמע וויל דו זאלסט גיין אויסהערן א שיעור - זאלסטו גיין; האב נישט מורא, עס וועט דיר גארנישט שאטן. איינמאל מען איז טועם פון די אונגארישע וויין, מען הערט דעם הייליגן רבינ'ס ווערטער, דעם רבינ'ס שכל - קען מען שוין נישט ווערן פארנארט; אדרבה, דו וועסט ווערן מער שטערקער צוגעקניפט צום רבי'ן.


עס איז מעשים בכל יום, עלטערן ווען זיי זעען די קינדער ווערן מקורב צום רבי'ן, מיט א פלאם פייער, שיקט מען דאס קינד צו דעם און צו יענעם, דער זאל רעדן, יענער זאל אפרעדן, פארשטייט זיך מיט חכמה; וואס געשעהט? די קינדער קומען צוריק נאך שטערקער, ווייל נאכן הערן דעם רבי'ן - קען מען שוין נישט הערן די אלע נארישע דרשות וואס ביי די גאס הייסט דאס חכמות.


גיי צו די שיעורים, און ממה נפשך; וועסטו הערן שיינע זאכן - איז דאך גוט, חכמינו זכרונם לברכה זאגן (אבות ד, א) "אֵיזֶהוּ חָכָם, הַלּוֹמֵד מִכָּל אָדָם, שֶׁנֶּאֱמַר (תהלים קיט, צט): מִכָּל מְלַמְּדַי הִשְׂכַּלְתִּי", איך לערן זיך שיינע זאכן פון אלעמען; און אז נישט - איז נאך בעסער, וועסטו זען ווי מען מאכט חוזק פון מענטשן, די רחמנות אויף מענטשן - וועסטו ווערן שטערקער אין הפצה.


דער אייבערשטער זאל העלפן זאלסט האבן הצלחה אין אלע ענינים.

#133 - איידעלערהייט גיין פון מענטש צו מענטש אויסטיילן ספרים און קונטרסים
הפצה, חסידות ברסלב, שלום

בעזרת ה' יתברך


יום ג' פרשת נח, כ"ט תשרי, שנת תשפ"ב לפרט קטן


 


לכבוד ... נרו יאיר


איך האב ערהאלטן דיין בריוו.


עס איז נישט כדאי צו מאכן די סארט זאכן פאר הפצה; וואס פעלט אויס זיך צו רייצן וכו'? אונזער וועג פון הפצה איז מיד ליד באופן צנוע; איידעלערהייט גיין פון מענטש צו מענטש אויסטיילן ספרים און קונטרסים, גליונות, סידיס וכדומה, שטילערהייט לייגן נאך און נאך אייער; ביז דערווייל וועלן אלע מיינען אז דאס זענען זייערע חסידים, אזוי ווי רבי נתן זאגט (חיי מוהר"ן, סימן תרג) דער רבי האט אונז דערציילט, עס איז דא א פייגל וואס לייגט זייער אסאך אייער, די פייגל לייגט אזויפיל אייער אז עס איז נישט מעגליך פאר די פייגל זי זאל קענען זיצן אויף אלע אייער אויף איינמאל און געבוירן פייגלעך, האט דער אייבערשטער אריינגעלייגט אינעם פייגל א טבע אז זי שווינדלט אריין אייער אין אנדערע נעסטן. די פייגל פון די אנדערע נעסטן כאפן נישט, זיי ווייסן נישט פון די שפיל, זיי מיינען אז דאס זענען זייערע אייער, די פייגל פון די אנדערע נעסטן זיצן אויף די אייער ביז עס ווערן געבוירן פייגלעך, אזוי טוט די פייגל מיט אסאך נעסטן, אלע פייגלעך מיינען אז די אייער זענען זייערע אייער, ביז די פייגל, די עכטע מאמע - געבט א פייף, און ווען די אלע געבוירענע פייגלעך הערן די פייף הייבן זיך אלע אויף פון זייער נעסט און פליען מיט די עכטע מאמע.


רבי נתן פירט אויס: "וְהַנִּמְשָׁל מוּבָן מְעַט לְמִי שֶׁיּוֹדֵעַ אֵיזֶה רֶמֶז מֵעִנְיַן גְּדֻלַּת עֵסֶק הַנְהָגַת שֶׁל רַבֵּנוּ זִכְרוֹנוֹ לִבְרָכָה עִם הָעוֹלָם", די נמשל פארשטייען שוין די וואס ווייסן ווי אזוי דער רבי מאכט מיט זיינע מקורבים; די אלע וואס קומען צו לויפן פון אנדערע חסידות'ן צום רבי'ן, די אלע זענען דעם רבינ'ס מענטשן, די באלאנגען צום רבי'ן, דער רבי האט זיי שטילערהייט צוריק געברענגט צום אייבערשטן; זיי געשטארקט, זיי פרייליך געמאכט, דער רבי האט זיי ארויסגענומען פון וואו זיי זענען געלעגן, וואס נאר דער אייבערשטער ווייסט.


אינדרויסן מיינט מען אז זיי באלאנגען צו אנדערע פייגלעך, צו דעם רבי'ן, צו דעם מפורסם וכו' וכו', אבער באמת זענען זיי דעם רבינ'ס אייער, און ווען דער רבי געבט איין פייף, דער רבי זאגט (חיי מוהר"ן, סימן תג): "הָרֹאשׁ הַשָּׁנָה שֶׁלִּי עוֹלֶה עַל הַכֹּל", מיין ראש השנה איז העכער פון אלעס, "אִישׁ לֹא יֵעָדֵר", קיינער טאר נישט פעלן, - קומען אלע קיין אומאן; אלע לאזן איבער זייערע נעסטן און קומען צום הייליגן רבי'ן.


דער אייבערשטער זאל העלפן זאלסט האבן הצלחה אין אלע ענינים.

#132 - זע צו דאווענען מיט אנשי שלומינו, וועסטו זיין ביים קיבוץ
הפצה, חסידות ברסלב, אומאן, ראש השנה

בעזרת ה' יתברך


יום ב' פרשת וילך, כ"ט אלול, ערב ראש השנה, שנת תשפ"ב לפרט קטן


 


לכבוד מיין טייערער ... נרו יאיר


יעצט איז נישט קיין צייט פון שרייבן בריוו, יעצט איז ערב יום טוב, ערב ראש השנה; דאך שרייב איך דיר אפאר ווערטער פאר חיזוק.


איך הער אז דו קענסט נישט ארויספארן פון ארץ ישראל, האסט זיך פארפלאנטערט מיט די רעגירונג; בעט איך דיר זייער, זיי פרייליך, זיי נישט בעצבות, אונס רחמנא פטריה; דו זע צו דאווענען מיט אנשי שלומינו - וועסטו זיין ביים קיבוץ.


ווער נאך איז אזוי נאנט צום רבי'ן ווי מפיצים, דו ביסט ביים רבי'ן; זיי ממשיך מיט דיין ווייב תחי' צו פארשפרייטן די עצות פאר די גאנצע לאנד לארכה ולרחבה.


א כתיבה וחתימה טובה.

#131 - אין אומאן דארף מען פון פריש מקורב ווערן
חסידות ברסלב, אומאן, קבלה טובה, תיקון הכללי

בעזרת ה' יתברך


ליל שישי פרשת נצבים, כ"ו אלול, שנת תשפ"א לפרט קטן, פה אומאן


 


לכבוד מיין טייערער ... נרו יאיר


איך בין אזוי פרייליך אז איך האב זוכה געווען צו קומען קיין אומאן זיין ביים הייליגן רבי'ן ראש השנה, איך בין געקומען מיט זעקס זון קיין עין הרע, מען האט אונז אזוי אנגעשראקן פון פאראויס אז מען וועט נישט קענען קומען, ברוך ה' מיט תפילה זענען מיר אנגעקומען.


יעצט אז מען איז שוין אין אומאן דארף מען פון פריש מקורב ווערן, מען דארף האבן שכל אויסצונוצן די צייט, גיין צום ציון מתפלל זיין אויף אלעס וואס מען דארף, סיי פאר זיך און סיי פאר די ווייב און קינדער.


איך בעט דיר זייער, גיי צום ציון זאג די תיקון הכללי, די צען קאפיטלעך תהילים. געב קודם א פרוטה לצדקה לזכות דעם הייליגן רבי'ן, רבינו נחמן בן פיגא, זאג די צען קאפיטלעך תהלים וואס דער רבי האט מבטיח געווען (עיין חיי מוהר"ן, סימן רכה): "אפילו אם עצמו וגברו פשעיו וחטאיו", אפילו מען האט געטון גרויסע ביטערע עבירות, וועל איך מיך לייגן אין די לענג און אין די ברייט אים א טובה טון, ביי די פיאות וועל איך אים ארויסצוען פון שאול תחתית.


נאכדעם זאלסטו זיך מתבודד זיין, בעט דעם אייבערשטן ער זאל רחמנות האבן אויף דיר, דיר ברענגען נענטער צו אים. זאלסט האבן א גוט יאר, א יאר פון גיין דריי מאל א טאג אין שול דאווענען מיט מנין, א יאר פון לערנען יעדן טאג חומש, א יאר פון זיין אפגעהיטן פון ראיות אסורות.


מאך א געשעפט מיט'ן רבי'ן, זיי זיך מקבל א גוטע קבלה ביים ציון, וועט דער רבי דיר געבן ניסים.


כתיבה וחתימה טובה.

#130 - מקושר מיט'ן רבי'ן אויף די וועלט און אויף יענע וועלט
צדיקים, חסידות ברסלב, אומאן, סיפורי צדיקים, בריוו, אמונת חכמים, רבינו ז"ל

בעזרת ה' יתברך


יום א' לסדר כי תבוא לאומאן, י"ד אלול, שנת תשפ"א לפרט קטן


 


לכבוד מיינע טייערע ליבע הארציגע בני ברק'ער חברים, אנשי שלומינו, וואס זענען זוכה צו טרינקען פונעם נחל נובע מקור חכמה.


איך באקום כמעט יעדן טאג בריוו פון בחורים און אינגעלייט פון חבורת בני ברק וואס בעטן זיך אז דער ראש ישיבה זאל שרייבן א בריוו ספעציעל פאר די חבורה. ווען איך ליין די בריוו וואס איר בעט טראכט איך צו מיר 'היינט גיי איך שרייבן א בריוו פאר זיי, איך מוז שרייבן'; אבער עס פאסירט דאס וואס פאסירט, איך שרייב נישט. גלייבט מיר, איך בין זייער אנגעשטרענגט, איך קום נישט אן צו וואס איך דארף טון, דעריבער ווערט עס אפגעשטופט נאכאמאל און נאכאמאל; יעצט האב איך אפאר מינוט, די בחורים פארן היינט אהיים פון שטעטל - קען איך יעצט שרייבן.


טייערע ברידער, שטארקט אייך מיט די עצות פון רבי'ן; דער וואס איז מקושר מיט'ן רבי'ן דא - דער וועט זיין אויבן אין הימל מקושר מיט'ן רבי'ן. דער הייליגער רבי האט דערציילט (חיי מוהר"ן, סימן קא) עס איז געווען א איד, א תלמיד פון הרב הקדוש רבי מנחם מענדל פון וויטעבסק זכותו יגן עלינו, ווען ער איז נפטר געווארן זענען געקומען די מלאכי חבלה און אים איינגערעדט אז ער לעבט נאך און ער איז עוסק אין מסחר, מען האט אים אריינגעשלעפט אין עולם התוהו, כאילו ער טוט ביזנעס, ער האט אנגעהויבן דמיונ'ען אז ער פארט צום יריד וכו'. דער איד איז געווען זייער דבוק צום גרויסן צדיק, ער פלעגט כסדר פארן צום הייליגן צדיק, אויפ'ן וועג צום יריד זאגט דער איד: "איך וויל גיין צו מיין רבי, הרב הקדוש רבי מענדעלע זכותו יגן עלינו", האבן אים די ארבעטערס - וואס זענען געווען מלאכים - אפגערעדט; זיי האבן אים געזאגט: "מען וועט גיין שפעטער וכו'", אזוי איז געווען אפאר מאל, ער האט געוואלט גיין צו זיין רבי און די מלאכים האבן אים אפגערעדט, ביז ער האט זיי געזאגט: "יעצט גיי איך ענק שוין נישט פאלגן, איך גיי צו מיין הייליגער רבי", און וויפיל זיי האבן אים געזאגט אז עס לוינט זיך נישט פאר די געשעפטן, האט ער געזאגט: "עס גייט מיך גארנישט אן, זאל איך פארלירן מיינע געשעפטן, איך פאר צו מיין רבי!" און ער האט זיך אנגעפאנגען שלאגן מיט זיי, ער האט געשריגן: "איר זענט מיינע ארבעטערס און איר דארפט מיר פאלגן!" האבן זיי אים אויסגעזאגט דעם אמת: "זאלסט וויסן אז דו ביסט א מת - א טויטער מענטש און דו גייסט נישט אין ערגעץ, דו קומסט מיט אונז", האט ער געשריגן: "איך וויל גיין צו מיין רבי!" האבן זיי אים געזאגט: "מה דאך פריער ווען מיר האבן געשפילט מיט דיר, מיר האבן דיר איינגערעדט א גאנצע מעשה כאילו דו לעבסט, דו ארבעטסט און מיר זענען דיינע ארבעטערס האבן מיר דיך נישט געלאזט גיין, יעצט וואס דו ווייסט שוין דעם אמת אז דו ביסט טויט און מיר זענען מלאכי חבלה - דארפן מיר דיך זיכער נישט פאלגן", עס איז געגאנגען קולות ביז דער בית דין של מעלה האט געפרעגט וואס די קולות זענען, האט מען זיי געזאגט וואס עס גייט פאר, האט בית דין של מעלה גע'פסק'נט אז זיי מוזן אים לאזן גיין צו זיין רבי וויבאלד ער פלעגט כסדר גיין צו זיין רבי, און דער הייליגער רבי מענדעלע זכותו יגן עלינו האט אים געגעבן א תיקון.


האט דער רבי אויסגעפירט די מעשה, אז א מענטש איז שטארק דא אויף די וועלט מיט א צדיק - וועט אים דער צדיק מתקן זיין.


גייט א טענצל: "אומאן אומאן, ראש השנה! אומאן אומאן, ראש השנה!!" מיר דארפן זיך זייער פרייען אז מיר פארן שוין קומענדיגע וואך צום רבי'ן קיין אומאן; דער רבי האט געזאגט (חיי מוהר"ן, סימן תג): "מִי שֶׁזּוֹכֶה לִהְיוֹת עַל רֹאשׁ הַשָּׁנָה, רָאוּי לוֹ לִשְׂמֹחַ מְאֹד מְאֹד", ווער עס איז געווען ביי מיר ראש השנה דארף זיך זייער פרייען, אזוי ווי עס שטייט (נחמיה ח, י): "אִכְלוּ מַעֲדַנִּים וּשְׁתוּ מַמְתַּקִּים", עסט גוטע זאכן און טרינקט זיסע געטראנקען, "כִּי חֶדְוַת ה' הִיא מָעֻזְּכֶם", אונזער שטארקייט איז - זיך פרייען מיט'ן אייבערשטן.


איך האף אייך אלע צו זען אין אומאן.


א כתיבה וחתימה טובה.

#129 - ווען דער יסוד איז גוט און פעסט, קען מען בויען דערויף א שטארקע בנין
קינדער, קדושה, הפצה, חסידות ברסלב, אומאן, מוהרא"ש, ספרי ברסלב, מנוולים

בעזרת ה' יתברך


ערב שבת קודש פרשת שופטים, ה' אלול, שנת תשפ"א לפרט קטן


 


לכבוד מיינע טייערע חברים, תלמידי היכל הקודש פון ירושלים, ה' עליהם יחיו


מיר דארפן זיך זייער פרייען אז מיר זענען מקורב צום הייליגן רבי'ן, דער רבי ברענגט אונז צו האבן אמונה, דער רבי ברענגט אונז צו די דרגה פון די גרויסע צדיקים וואס זיי לעבן א גאנצן טאג און א גאנצע נאכט מיט'ן אייבערשטן; צו די דרגה ברענגט אונז דער רבי צו, מיר זאלן נישט מסיח דעת זיין פונעם אייבערשטן.


מענטשן שפעטן פון אונז אז מיר רעדן אזויפיל פון קדושה וטהרה, מענטשן מאכן א געשפעט פון מוהרא"ש וואס האט אזויפיל גערעדט פון קדושת הברית; געשריבן און געדרוקט ספרים פון קדושת ישראל, מען מאכט פון דעם כל הליצנות, מען צערייסט די ספרים, מען איז מבזה תלמידי היכל הקודש השם ישמרינו.


פארוואס טאקע האט מוהרא"ש אזויפיל גערעדט פון קדושת היסוד? וואס האט מוהרא"ש אזויפיל געשריבן פון זיין אפגעהיטן אין קדושת הברית? ווייל ביים רבי'ן איז דאס געווען פון די וויכטיגסטע זאכן; ווייל ווען דער יסוד פונעם מענטש איז גוט און פעסט, דעמאלט קען מען בויען א שטארקע בנין אויף דעם, ווען מען איז אפגעהיטן בקדושת הברית, קדושת המחשבה וואס איז דער יסוד פונעם מענטש - דעמאלט האט מען א ריינע מח, מען קען דינען דעם אייבערשטן און מען קען זוכה זיין צו קומען צו די גרעסטע מדריגה, אבער אויב חס ושלום דער יסוד איז נישט גוט, מען זינדיגט אין פגם הברית - הוצאת זרע לבטלה רחמנא לצלן, דעמאלט איז זייער ביטער, דעמאלט פאלט אלעס אראפ, וואס מען בויט פאלט איין, עס ווערט אלעס חרוב.


איר האט זיכער געהערט די שרעקליכע נייעס וואס האט פאסירט אין אמעריקע, אין שטאט פלארידא; א ריזיגער בנין, א הויכער בנין איז איינגעפאלן מיט אלע איינוואוינער, אינמיטן די נאכט איז געווארן פונעם גרויסן בנין עפר ואפר, ליידער זענען דארט אומגעקומען זייער אסאך אידישע קינדער, יעצט שטעלט זיך ארויס אז מען האט שוין געזאגט פון פאראויס אז דער יסוד איז מקולקל. די בעלי בתים האבן זיך נישט וויסנדיג געמאכט, עס האט זיי געקאסט צופיל געלט דאס צו פאררעכטן, יעצט איז גארנישט געבליבן, נאנט צו הונדערט מענטשן זענען אומגעקומען אלעס ווייל דער יסוד איז נישט גוט.


איך בעט ענק טייערע חברים, מאכט אייך נישט צוטון פון לצים, פון די וואס שפעטן; אויף אונז ליגט א פליכט צו פארשפרייטן די קונטרסים, גליונות און ספרים וואס מער, צו ראטווען אידישע קינדער פון אוועקפאלן.


עס קומען אן צו מיר אזויפיל בריוו פון אינגעלייט און בחורים, זיי וויינען אז זיי זענען אומגליקליך געווארן, זיי האבן נישט געוויסט פון וואס זיך צו היטן, וואלט מען צו זיי גערעדט וואלטן זיי נישט אזוי אראפגעפאלן, יעצט איז זיי אזוי שווער, יעצט ווען זיי זענען נעבעך איינגעוואוינט אין שלעכטס איז שוין זייער שווער פאר זיי. פאריגע וואך שרייבט מיר א בחור א שרעקליכע בריוו, ליינט זיין ווייטאג:


לכבוד ראש הישיבה שליט"א,


קוראים לי ... אני גר ב...; כשהייתי ילד קטן המלמד עשה איתי ואם עוד ילדים כל אחד בנפרד - עברות, כשקצת גדלתי ילדים עשו את זה ביחד בלי המלמד, אחרי כמה שנים עברתי תלמוד תורה, לא בגלל זה, והייתי עושה עברות לבד; עד שחסדי השם זכיתי להתקרב לרבנו והבנתי את גודל הבעיה שלי והתחלתי להגיד משניות, ועכשיו אני רוצה לשאול אם אני ילך לטיפול וכו'.


[אין אידיש: מיין נאמען איז ... איך וואוין אין ... ווען איך בין געווען א קליין קינד האט מיין רבי מיר גענומען און געטון מיט מיר עבירות, אויך האט ער גענומען נאך קינדער פון קלאס און מיט יעדן איינעם באזונדער געטון עבירות, שפעטער ווען איך בין עלטער געווארן פלעגן מיר קינדער טון די עבירות אינאיינעם, נאך שפעטער בין איך שוין אזוי געפאלן אז איך האלט אין איין אראפפאלן אין פגם הברית, ביז דער אייבערשטער האט אויף מיר רחמנות געהאט, איך האב געפינען דעם רבי'ן, ערשט דעמאלט האב איך פארשטאנען אז דאס וואס איך טו איז זייער נישט גוט, איך האב אנגעהויבן זאגן משניות. יעצט וויל איך פרעגן דעם ראש ישיבה אויב איך זאל גיין צו מענטשן זאלן מיר העלפן אדער נישט].


א פחד פון א בריוו וואס קינדער און בחורים גייען אריבער פון מנוולים; מוהרא"ש פלעגט וויינען און שרייען אויף די צרה, עס דרייען זיך ארום צווישן אונז מניוולים וואס הרג'ענען אונזערע קינדער ואין פוצה פה ומצפצף, קיינער זאגט גארנישט, יעדער איז שטיל. מוהרא"ש זאגט, איינער וואס טוט מיט קינדער מעשה נבלה דארף מען יענעם לייגן אין תפיסה פאר זיין גאנץ לעבן, ער זאל נישט זען די ליכטיגקייט פון די זון.


מוהרא"ש האט דערציילט, א גרויסער אדמו"ר פון ברוקלין איז געקומען צו אים און אים פארגעהאלטן היתכן איינער פון זיינע תלמידים האבן פאר'מסר'ט זיינס א מתפלל, דער אדמו"ר האט פארלאנגט פון מוהרא"ש ער זאל אים זאגן ער זאל צוריק ציען פון די מסירה, האט אים מוהרא"ש געזאגט: "איך וויל אייך פרעגן א פשוט'ע שאלה, ווען איינער וואלט דאס געטון מיט אייערע קינדער וואס וואלט איר געטון? ווען א מניוול נעמט אייערע קינדער און הרג'עט זיי וואלט איר אויך געזאגט מען זאל אים נישט לייגן אין תפיסה?" יענער אדמו"ר האט נישט געהאט וואס צו ענטפערן.


די עצה פאר דעם בחור וואס פרעגט וואס ער זאל טון, אויב ער זאל גיין נעמען טיפולים, און פאר אנדערע וואס זענען נעבעך אראפגעפאלן אין פגם הברית - הוצאת זרע לבטלה, וואס זיי פרעגן 'וואס קענען מיר טון ארויס צו גיין פון אונזער בלאטע?' איז די עצה מען זאל נעמען טיפולים פון רבי'ן; נאר דער רבי קען היילן פון די טומאה, נאר דער רבי קען היילן פון די זוהמה. אז מען נעמט דעם רבינ'ס עצות, בפרט די עצה פון התבודדות, מען גייט יעדן טאג אין א שטילע פלאץ און מען רעדט זיך אויס צום אייבערשטן אויף די אייגענע שפראך, מען דערציילט אים וואו, ווען און ווי אזוי אלעס האט זיך אנגעהויבן, ווי דער יצר הרע איז געקומען נאך פאר ווען מען האט געהאט דעת - דאס היילט דעם מענטש.


דער רבי האט דערציילט (ספורי מעשיות, מעשה יג פון די זיבן בעטלערס - דעם לעצטן טאג) עס איז געווען א שלעכטער קעניג וואס האט זיך פארקאכט אין א בת מלכה ביז ער האט איר פארכאפט, שפעטער איז זי אנטלאפן פונעם קעניג, האט דער קעניג ארויסגעשיקט זיינע באדינער מען זאל זוכן וואו זי איז, ביז מען האט איר געטראפן זיך דרייען ביי א שלאס פון וואסער. איז דער קעניג געגאנגען צום וואסעריגן פעסטונג מיט זיין מיליטער איר כאפן, ווען די בת מלכה האט געזען דעם מלך האכזר האט זי געטראכט: 'ענדערש וועל איך אריינלויפן אינעם שלאס פון וואסער און דערטראנקען ווערן ווי איידער אנצוקומען צום מלך האכזר', ווען דער קעניג האט געזען ווי זי לויפט אריין אין די וואסערדיגע פאלאץ האט דער קעניג געהייסן מען זאל איר שיסן מיט אלע סארט פיילן וואס איז געווען באשמירט מיט אלע סארט סמ'ען, מען האט איר געשאסן מיט די פיילן וואס זענען געווען אנגעשמירט מיט טויטליכע סם, איז די בת מלכה אראפגעפאלן חלשות, האט דער רבי אויסגעפירט: "אוּן אִיךְ הֵייל זִי".


מוהרא"ש געבט אונז צו פארשטיין, דער מלך האכזר - דאס איז דער יצר הרע וואס זוכט צו פארכאפן אידישע קינדער וואס זענען דעם אייבערשטנ'ס קינדער; ער איז מכשיל א מענטש מיט עבירות רחמנא לצלן ביז דער מענטש פאלט חלשות, מען ווערט צעבראכן ביי זיך און מען געבט אויף. קומט דער הייליגער רבי און זאגט: "אוּן אִיךְ הֵייל זִי", דער רבי האט אזעלכע לימודים וואס קען אויסהיילן יעדן איינעם און צוריק ברענגען יעדן איינעם צום אייבערשטן, אפילו דער יצר הרע האט אראפגעווארפן אין די ערגסטע בלאטע, מען איז נכשל געווארן אין פגם הברית - הוצאת זרע לבטלה וכו' רחמנא לצלן, אויב פאלגט מען דעם רבי'ן און מען נעמט זיינע עצות איז מען זוכה ארויס צו קריכן פון אלע פראבלעמען.


טייערע חברים, עס ליגט א חוב אויף יעדן איינעם פון אונז עוסק זיין מער אין הפצה; איך פארשטיי איר ווילט יעצט הערן פונעם ראש ישיבה חיזוק אויף אומאן, איר ווארט אויף תשובות אויב מען זאל שוין פארן יעצט אדער ווארטן, אפשר גייט מען פארמאכן די גרעניץ - אפשר נישט, וואס זאגט דער ראש ישיבה? יא? ניין? איך וויל רעדן צו אייך פון א וויכטיגערע זאך, עס ברענט א פייער, בחורים און מיידלעך פאלן אין עבירות, קיינער ווייסט נישט אדער מאכט מען זיך ווי מען ווייסט נישט, אלע שלאפן א טיפע שלאף אדער מאכט מען זיך ווי מען שלאפט, אדער שלאפט מען נישט, מען ווייסט יא, נאר מען ווייסט נישט וואס צו טון; מיר האבן יא א וועג צו ראטעווען די יוגענט, מיר דארפן גיין מער הפצה, פארשפרייטן דעם רבי'ן אויף אלע וועגן, בפרט די נייע ספרים וואס מוהרא"ש האט געשריבן פאר אונדער דור און פאר די קומענדיגע דור, דאס קען ראטעווען די גאנצע יוגענט, מיר דארפן תשובה טון אז מיר טוען נישט גענוג פאר אונזערע ברידער, מיר דארפן טון נאך מער.


מאכט אייך נישט צוטון פון לצים וואס שפעטן פון די ספרים און קונטרסים, די אלע וואס שפעטן - די דארפן דאס מערסטע חיזוק, אפילו פון אינדרויסן זעט יענער אויס ווי א שיינער איד.


איינער פון די חברים האבן מיר דערציילט, ער האט דערציילט פאר מוהרא"ש אז בשעת ער איז געגאנגען הפצה מיט די קונטרסים ביי אים אין שול האט אים איינער פארגעהאלטן: "היתכן אזוי שרייבט מען? אזוי אפן פון עבירות?" מוהרא"ש האט געזאגט פאר דעם מפיץ, דאס קומענדיגע מאל ווען יענער וועט דיר פרעגן: "אזוי שרייבט מען?" זאלסטו אים צוריק פרעגן: "און אזוי טוט מען?!" דער אינגערמאן דערציילט מיר, ער איז דעם קומענדיגן טאג נאכאמאל ארום געגאנגען אין שול מיט די קונטרסים און ויבא, יענער איז דא, ער פרעגט נאכאמאל: "היתכן אזוי שרייבט מען? אזוי אפן פון עבירות?!" פרעגט אים דער מפיץ: "און אזוי טוט מען?" יענער איז געווארן ווייס פאר בושה, ער האט פארלוירן זיין שפראך, ער איז ארויסגעלאפן פון שול; מער האט ער נישט געטשעפעט דעם מפיץ.


ווערט נישט שוואך פון לצים; איינער וואס רעדט אויף די ספרים איז זייער ווייט, דער רבי זאגט (ספר המדות אות נאוף, סימן מז): "הַנּוֹאֲפִים לָרֹב הֵם מִתְנַגְּדִים לַצַּדִּיקִים", די בעלי עבירה די זענען וואס קריגן אויף צדיקים; מיר דארפן נישט קוקן אויף דעם, מיר דארפן זיך שטארקן וואס מער מיט הפצה.


ווערט נישט צעטומלט וועגן אומאן; מיר בעטן ווייטער דעם אייבערשטן מיר זאלן קענען קומען, און דער אייבערשטער וועט העלפן מיר וועלן זיין ביים רבי'ן.


א פרייליכן שבת.


א כתיבה וחתימה טובה, א גוט געבענטשט יאר.


 

#128 - די בעסטע עצה איז זיך אויסצושמועסן אפן איינער מיט'ן צווייטן
חסידות ברסלב, מחלוקת, שבת קודש, שלום, רעדן

בעזרת ה' יתברך


ערב שבת קודש פרשת ראה – מברכים אלול, ערב ראש חודש אלול, כ"ח מנחם-אב, שנת תשפ"א לפרט קטן


 


מרת ... תחי', קרית ברסלב


איך האב אסאך אריינגעטראכט אין וואס איר האט מיר דערציילט; די ריכטיגע וועג איז איר זאלט איר לאזן וויסן אז איר ווערט געטשעפעט פון די וועג ווי אזוי זי רעדט מיט אייך, ווייל עס קען זיין אז זי ווייסט ניטאמאל אז זי טשעפעט אייך, זי ווייסט נישט אז זי שטערט אייך; נישט נאר זי ווייסט נישט, נאר אין איר וויסטן חלום פאלט איר נישט איין אז איר ווערט געטשעפעט און געקלאפט. זי איז נישט קיין שלעכטע פרוי, זי איז א וואוילע פרוי; קען זיין די וועג ווי אזוי זי רעדט איז נישט גוט.


איך ווייס אז עס וועט אייך זיין זייער שווער דאס צו זאגן, אפשר וועט אייך זיין גרינגער איר צו שרייבן א שיינע בריוו. שרייבט איר ווי אזוי איר שפירט ווען זי רעדט אזוי צו אייך, ווייל עס איז א שאד צו לעבן מיט פיינטשאפט; א שאד ווען מיר זענען דא ביים רבי'ן, מיר זענען ווי איין גרויסע משפחה – זאל מען זיין צוקריגט, ווען מען קען דאס אויסגראדן.


איך האב דאס געהאט מיט יארן צוריק, מיין נאנטער חבר מיט וועם איך האב אינאיינעם געעפנט די מוסד – מיט אים האט דאס פאסירט. עס איז געווען א זאך וואס האט מיר זייער געשטערט, די וועג ווי אזוי ער האט גערעדט צו מיר, איך האב געשפירט אז אט אט גיי איך זיך צוקריגן מיט אים, עס איז אריין אין מיר א פיינטשאפט. וואס האב איך געטון? איך האב גענומען דעם רבינ'ס עצה, איך האב מיך מתבודד געווען, איך האב געבעטן דעם אייבערשטן 'וואס טו איך רבונו של עולם? מיין נאנטער חבר, מיין נאנטער פריינט מיט וועם איך האב אויפגעשטעלט די ישיבה, די חדר און אזוי ווייטער – מאכט מיר נערוועז, ביז איך קען מער נישט', אזוי האב איך געבעטן און געבעטן ביז עס איז מיר אריין א מחשבה 'אפשר ווייסט ער נישט, אפשר כאפט ער נישט?' איך האב גערעדט מיט אים און אלעס איז מסודר געווארן, מיר זענען געווארן נאך נענטער.


אזוי איז ביי אסאך משפחות, מאן און ווייב האבן חתונה, איינער קומט פון א משפחה וואס מען רעדט מער שארף, מער שטעכעדיג, און ביים צווייטן רעדט מען ווייך, פוטער'דיג; קען פאסירן דאס אז מען זאל ווערן פארווייטאגט און געטשעפעט אן דעם וואס דער אנדערער זאל דאס וויסן.


איך ראט אייך איר זאלט איר שרייבן א שיינע בריוו, זאגט איר 'איך וויל זיין נאנט מיט דיר אזוי ווי אין אנהייב', שרייבט איר אייער געפיל, ווי אזוי איר שפירט בשעת זי רעדט וכו' וכו'; - וועט זיך אלעס אויסגראדן.


דאס איז נאך א נסיון, נאך א פראוואקאציע פונעם סמ"ך מ"ם צו מאכן חלישות הדעת צוויישן אנשי שלומינו; עס וועט אים אבער גארנישט נוצן, ווייל דער רבי האט געזאגט (חיי מוהרן, סימן רצב): "הָעוֹלָם רָאוּי שֶׁיִּתְמְהוּ עַצְמָן עַל הָאַהֲבָה שֶׁבֵּינֵינוּ", די וועלט וועט זיך וואונדערן אויף די ליבשאפט וואס איז דא צווישן אונז.


איך שרייב אייך דעם בריוו אינמיטן די הכנות צו שבת, עס איז א פארנומענע טאג; דאך האב איך אראפגענומען צייט צו שרייבן כדי עס זאל אייך זיין גוט, איר זאלט זיך נישט פייניגן פון דעם, און אייך געבן אן עצה ארויסצוגיין פון דעם.


ערב שבת איז א צייט פון תשובה, ביי די הייליגע צדיקים פלעגט ערב שבת זיין א מורא'דיגע התעוררות לתשובה. מען דערציילט אז ביים הייליגן רבי'ן רבי אלימלך פון ליזענסק זכותו יגן עלינו פלעגט זיין יעדע ערב שבת אזא התעוררות לתשובה, אלע פרויען וואס האבן געארבעט דארט אין שטוב, די משרתות – פלעגן זיך איבערבעטן יעדן ערב שבת פון די גרויסע קדושה, עס האט זיך געשפירט אזוי ווי יום הקדוש.


א פרייליכן שבת.


 

#127 - א קלוגע פרוי קען ארויפברענגען איר מאן צו זייער שיינע מדריגות
תפילה והתבודדות, חברים, תודה והודאה, שלום בית, חיזוק פאר פרויען, חסידות ברסלב

בעזרת ה' יתברך


יום א' פרשת ראה, כ"ג מנחם-אב, שנת תשפ"א לפרט קטן


 


מרת ... תחי'


איך האב ערהאלטן אייער בריוו.


דאנקט דעם אייבערשטן פאר די חסדים וואס ער טוט מיט אייך, איר האט אזויפיל גוטס; איר האט א טייערער מאן מיט ליכטיגע קינדער, די גאנצע משפחה איז געזונט, אלע זענען וואויל און ערליך.


ווען מען לעבט מיט דאנקען און לויבן דעם אייבערשטן איז דער לעבן א 'גן עדן' לעבן, דאס לעבן ווערט יעדע מינוט בעסער און זיסער; דאס מאכט מען זאל ווערן נאנט צום אייבערשטן, מען הייבט אן שפירן א זיסקייט וואס מען האט נאך קיינמאל נישט געשפירט פון פארדעם.


בנוגע אייער מאן נרו יאיר; ער איז א טייערער אינגערמאן, ער וויל זיין גוט, ער זוכט עצות צו ווערן בעסער, ער פרעגט מיר כסדר ווי אזוי ער קען האבן דאס בעסטע שלום בית, ער וויל זיין א גוטער מאן. איר קענט אים ברענגען נענטער אז איר וועט אים אנטקעגן קומען; איר וועט אים נאר אויפהייבן, אויסרומען, געבן אסאך גוטע ווערטער; דורכדעם וועט ער ווערן א נייער מענטש, ער וועט נאר זיין אין שטוב, ער וועט אייך נישט אפלאזן.


בנוגע ברסלב וכו'; נעמט נישט קיין נייע חבר'טעס, בלייבט מיט אייערע חבר'טעס, בלייבט אויף אייער וועג. ברסלב איז נישט א פלאץ, א סביבה; ברסלב איז א שכל, ברסלב איז התחזקות; מען דארף זיך נישט טוישן צו זיין ברסלב. אז אייער מאן האט אנגעהויבן לעבן זייט ער האט זיך דערוויסט פון רבי'ן, דארף מען נישט אפהאקן מיט די משפחה, מיט די חבר'טעס.


איך בעט אייך זייער איר זאלט אים מחזק זיין, ער זאל שפירן ווי איר שעצט אים, ער זאל שפירן אז איר קוקט ארויף אויף אים; ווייל וויאזוי איר וועט קוקן אויף אים – אזוי וועט ער זיין. א קלוגע פרוי קען ארויפברענגען איר מאן צו זייער שיינע מדריגות, ווייל ווען דער מאן שפירט חשוב, ער שפירט 'מיין ווייב האלט פון מיר, מיין ווייב קוקט ארויף אויף מיר' – טראגט דאס אים אויף גוטע פלעצער.


שטארקט אייך, גייט אן מיט אייער שטוב ארבעט; מחנך זיין די קינדער זיי זאלן אויסוואקסן ערליכע אידן, פרובירט מיט אלע אייערע כחות צו זיין פרייליך און פרייליך מאכן די גאנצע שטוב.


והעיקר בעטס דעם אייבערשטן אויף אלעס וואס איר דארפט; שמועסט מיט אים, דערציילט אים אלעס וואס ליגט אייך אויפ'ן הארץ, דאס איז די עצה פאר אלע פראבלעמען, דער רבי רופט דאס "התבודדות"; דאס היילט אלעס.


דער אייבערשטער זאל אייך געבן כח צו זיין א געטרייע ווייב און מאמע.

#126 - פאלגן דעם רבי'ן א גאנץ יאר, נישט נאר ראש השנה אין אומאן
שמחה, חסידות ברסלב, אומאן, ראש השנה

בעזרת ה' יתברך


ערב שבת קודש פרשת ראה – מברכים אלול, כ"ח מנחם-אב, שנת תשפ"א לפרט קטן


 


לכבוד מיינע טייערער חברים, תלמידי היכל הקודש פון ירושלים, ה' עליהם יחיו


איך שיק אייך א שאלה און תשובה וואס איר אלע וועט הנאה האבן און באקומען חיזוק דערפון.


לכבוד דער ראש ישיבה שליט"א:


איך האב געוואלט בעטן אביסל חיזוק וועגן אומאן, עס הייבט זיך יעצט אן די אלע פראבלעמען וועגן פארן אין אומן, און איך קען נישט פארנעמען די בלבולים אין קאפ: 'יא קענען פארן, נישט קענען פארן', איך וועל עס נישט קענען אויסהאלטן אויב וועט מען נישט קענען פארן, איך האב געפילט די גאנצע יאר ווי עס פאלט אראפ שטיקער ברסלב פון מיר, איך ווייס נישט וואס גייט זיין מיט מיר אויב גיי איך נישט פארן, עס שפירט אזוי ווי איך בין נישט געווען אין מקוה פאר א לאנגע צייט.


איך בעט אז דער ראש ישיבה זאל מיר צוריק שיקן א בריוו; די חיזוק איז נישט נאר פאר מיר נאר פאר נאך אסאך אידן וואס ווילן זיין די יאר אין אומאן ראש השנה...


א גרויסן יישר כח פאר'ן מיר געבן אזא שיינע לעבן.


פון אייער תלמיד .... וואס בענקט זיך זייער.


דאס איז די תשובה:


מיר אלע האפן, בענקען און ווארטן צו קענען זיין ביים רבי'ן ראש השנה, מיר בעטן אלע דעם אייבערשטן א גאנץ יאר יעדן טאג מיר זאלן קענען זיין ביים רבי'ן ראש השנה, זוכה זיין צו אלע תיקונים; מיר גלייבן אז מיר וועלן זיין די יאר אין אומאן.


דאס וואס האט פאסירט פאריאר, ראש השנה שנת תשפ"א, אז מען האט נישט געקענט אנקומען צום רבי'ן, די גרעניצן זענען געווען פארשפארט, איז געווען זייער שווער פאר אונז אלע. אנשי שלומינו האבן געטון זייער ווילדע זאכן, באמת ווילדע זאכן, מען האט פרובירט אנצוקומען קיין אומאן דורך יעדע וועג וואס איז נאר שייך, רובא דרובא זענען למעשה נישט אנגעקומען קיין אומאן, א קליינע צאל מענטשן האבן יא געקענט זיין דארט, מענטשן זענען געווען זייער צעבראכן אז מען איז נישט געווען אין אומאן, אבער די וואס לערנען דעם רבינ'ס ספרים, די וואס לעבן מיט'ן רבי'ן, די זענען נישט געווען געפאלן ביי זיך, די זענען געווען פרייליך און דערהויבן אז מען האט געטון אלעס וואס מיר קענען טון, מען איז בכלל נישט געווען דערקלאפט; דעמאלט האט זיך דערקענט ווער עס לערנט דעם רבינ'ס ספרים, ווער עס לעבט מיט'ן רבי'ן; די וואס לעבן מיטן רבי'ן, די וואס נעמען דעם רבי'ן לעובדא ולמעשה - די זענען געווען אזוי פרייליך און אזוי שטארק ביי זיך, מען האט געשפירט ווי מען איז ביים רבי'ן אין אומאן, מען האט געשפירט אזא דערהויבנקייט ראש השנה.


איך בעט דיר זייער, הייב אן לערנען דעם הייליגן רבינ'ס ספרים, מאך זיך א שיעור קבוע אין הייליגן ספר ליקוטי מוהר"ן, דער רבי האט געזאגט (חיי מוהר"ן, סימן שמט): "שֶׁיְּכוֹלִין לִהְיוֹת נַעֲשֶׂה בַּעַל תְּשׁוּבָה גָּמוּר עַל יְדֵי לִמּוּד הַסֵּפֶר שֶׁלּוֹ", מען קען ווערן א גרויסער בעל תשובה אז מען לערנט זיין ספר. "וְאָמַר, שֶׁמִּי שֶׁיֵּשֵׁב וְיַעֲסֹק בִּסְפָרָיו, רַק בְּלִי קִנְטוּר וְנִצָּחוֹן, וְיִסְתַּכֵּל בּוֹ בֶּאֱמֶת, אָז בְּוַדַּאי יִהְיוּ נִבְקָעִין אֶצְלוֹ כָּל גִּידֵי קַשְׁיוּת לְבָבוֹ", נאך האט דער רבי געזאגט: "ווער עס וועט לערנען זיין ספר מיט אן אמת, וועט זיך אים עפענען אלע זיינע פארשטאפטע אדערן"; ווען מען לערנט דעם רבינ'ס ספרים באקומט מען אזא ישוב הדעת, מען הייבט אן שפירן דעם אייבערשטן, מען הייבט אן זיין צופרידן, מען קען נישט מסביר זיין וואס מען שפירט, מען קען נישט מסביר זיין פאר איינעם וואס האט נישט טועם געווען פון רבי'ן וואס מען שפירט.


דוד המלך זאגט (תהילים קלה, ה): "כִּי אֲנִי יָדַעְתִּי כִּי גָּדוֹל ה', וַאֲדוֹנֵינוּ מִכָּל אֱלֹקִים", פרעגט דער רבי (שיחות הר"ן, סימן א): "וואס איז דאס 'כִּי אֲנִי' איך ווייס? עס דארף שטיין: 'כִּי גָּדוֹל ה'' דער אייבערשטער איז גרויס, וואס איז דאס 'כִּי אֲנִי' איך ווייס? זאגט דער רבי: "כִּי גְּדֻלַּת הַבּוֹרֵא יִתְבָּרַךְ אִי אֶפְשָׁר לוֹמַר לַחֲבֵרוֹ, וַאֲפִילּוּ לְעַצְמוֹ אִי אֶפְשָׁר לְסַפֵּר מִיּוֹם לְיוֹם, לְפִי מַה שֶּׁמַּזְרִיחַ לוֹ וּמִתְנוֹצֵץ לוֹ בְּאוֹתוֹ הַיּוֹם אֵינוֹ יָכוֹל לְסַפֵּר לְעַצְמוֹ לְיוֹם שֵׁנִי הַזְּרִיחָה וְהַהִתְנוֹצְצוּת שֶׁל גְּדֻלָּתוֹ יִתְבָּרַךְ שֶׁהָיָה לוֹ אֶתְמוֹל", מען קען נישט מסביר זיין פאר א צווייטן ווי אזוי מען שפירט דעם אייבערשטן, און נישט נאר פאר א צווייטן קען מען דאס נישט מסביר זיין, נאר אפילו פאר זיך אליינס קען מען אויך נישט דערציילן און געדענקען ווי אזוי מען האט נעכטן געשפירט דעם אייבערשטן, דערפאר זאגט דוד המלך: "כִּי 'אֲנִי' יָדַעְתִּי כִּי גָּדוֹל ה', איך ווייס אז דער אייבערשטער איז גרויס, "אֲנִי יָדַעְתִּי דַּיְקָא", איך פאר מיר ווייס אז דער אייבערשטער איז גרויס און ער פירט דער וועלט און ער הערט מיר אויס ווען איך רעד צו אים, דער רבי ברענגט דארט אראפ וואס שטייט אין זוהר (פרשת וירא, קג:) אויפ'ן פסוק (משלי לא, כג): נוֹדָע בַּשְּׁעָרִים בַּעְלָהּ – "כָּל חַד, לְפוּם מַה דִּמְשַׁעֵר בְּלִבֵּהּ", יעדער איינער האט זיין וועג ווי אזוי ער שפירט דעם אייבערשטן ביי זיך אין הארץ.


מאך זיך שיעורים אין שיחות הר"ן, חיי מוהר"ן, ספר המידות, סיפורי מעשיות; מאך זיך שיעורים אין די ליכטיגע ספרים אשר בנחל און די קונטרסים וואס מוהרא"ש האט ארויסגענומען תמציות פון רבינ'ס ווערטער און רבי נתן'ס ווערטער, עס וועט זיך דיר עפענען א נייע וועלט, דו וועסט שפירן אז דער אייבערשטער איז מיט דיר, דו וועסט מער נישט שפירן ווי עס פאלט שטיקער פון דיר, דו וועסט נישט שפירן צעהאקט און צעבראכן.


מוהרא"ש זאגט, אויבן אין הימל לאכט מען פון דעם וואס איז צעבראכן און לערנט נישט אשר בנחל; ווער עס לערנט אשר בנחל - דער דארף שוין קיינעם, ער וויל שוין גארנישט, ער וויל פארן קיין אומאן נאר ווייל דער רבי האט געהייסן, אז מען קען פארן - פארט ער מיט שמחה, און אז מען קען נישט פארן - איז ער ווייטער זייער פרייליך; נישטא ביי אים זיין אויסער זיך אז דאס גייט נישט און יענץ גייט נישט.


מיר זענען געווען פאריאר אינאיינעם תלמידי הישיבה אין קרית ברסלב ליבערטי; וואס זאל איך דיר זאגן, עס האט זיך נישט אנגעזען ביי קיינעם קיין שום עצבות און מרה שחורה, יעדער איז געווען אזוי פרייליך, יעדער איינער האט געשפירט ביי זיך ווי דער רבי איז מיט אים, ווייל אז מען לערנט דעם רבינ'ס ספרים און מען טוט וואס דער רבי זאגט - איז נישטא קיין פארלוירנקייט.


בעט דעם אייבערשטן יעדן טאג: "הייליגער באשעפער, איך וויל זיין אין אומאן ראש השנה, איך מיט מיינע קינדער מיט אלע אידן"; מען קען זיך נישט פארשטעלן דאס גרויסקייט פון זיין ביים רבי'ן, דער הייליגער רבי האט געזאגט (חיי מוהר"ן, סימן תה): "הָרֹאשׁ הַשָּׁנָה שֶׁלִּי הוּא חִדּוּשׁ גָּדוֹל, וְהַשֵּׁם יִתְבָּרַךְ יוֹדֵעַ שֶׁאֵין הַדָּבָר הַזֶּה בִּירֻשָּׁה מֵאֲבוֹתַי, רַק הַשֵּׁם יִתְבָּרַךְ נָתַן לִי זֹאת בְּמַתָּנָה - שֶׁאֲנִי יוֹדֵעַ מַהוּ ראשׁ הַשָּׁנָה, לֹא מִבָּעֲיָא אַתֶּם כֻּלְּכֶם בְּוַדַּאי תְּלוּיִין בָּראשׁ הַשָּׁנָה שֶׁלִּי, אֶלָּא אֲפִילּוּ כָּל הָעוֹלָם כֻּלּוֹ תָּלוּי בָּרֹאשׁ הַשָּׁנָה שֶׁלִּי", די גאנצע וועלט איז אנגעהאנגען אין מיין ראש השנה, און דער אייבערשטער האט מיר דאס געגעבן פאר א מתנה; נישט נאר איר - מיינע תלמידים זענט תלוי אין מיין ראש השנה, נאר די גאנצע וועלט שטייט אויף מיין ראש השנה; מיט תפילה וועט מען עס פועל'ן.


דער אייבערשטער זאל העלפן זאלסט מצליח זיין מיט אלע דיינע וועגן.


איך האף איר וועט אלע ארויסנעמען חיזוק פון דעם בריוו; ווערט נישט פארלוירן, אז מען האט נישט קיין שייכות מיט'ן רבי'ן א גאנץ יאר, די איינציגסטע שייכות וואס מען האט איז זיין אין אומאן ראש השנה, דעמאלט שפירט מען ווי עס פאלט שטיקער וכו' וכו', אבער אז מען האט שייכות א גאנץ יאר מיט'ן רבי'ן, מען לעבט מיט'ן רבי'ן - ווערט מען נישט פארלוירן פון קיין שום זאך אויף די וועלט.


א פרייליכן שבת.


א כתיבה וחתימה טובה, א גוט געבענטשט יאר.

#125 - זיי ממשיך מיט דיינע שיינע וועגן
חסידות ברסלב, מדות טובות

בעזרת ה' יתברך


יום ה' פרשת עקב, כ' מנחם-אב, שנת תשפ"א לפרט קטן


 


לכבוד מיין טייערער ... נרו יאיר, קרית ברסלב


הער א שיינע מעשה.


די וואך זונטאג זענען געקומען צו מיר אן א שיעור מענטשן, יעדער מיט זיין פעקל צרות; עס קומט איינער נאכן צווייטן, יעדער דערציילט זיינע ווייטאגן וכו' וכו', ביז איך האב געשפירט 'וואו, וויפיל קען מען הערן?'


דיין שוויגער איז אויך געקומען, אבער זי האט נישט געהאט וואס צו קרעכצן, זי איז געקומען דאנקען, זי זאגט אז זייט דו ביסט אריין אין די משפחה האט זיך איר לעבן אנגעהויבן צו טוישן צום גוטן, זי האט געוויינט פאר שמחה, ווי שיין דו און דיין ווייב פירן זיך אויף צו איר, איר זענט איר זייער מכבד. זי זאגט אז פון ווען דו האסט חתונה געהאט, ביסט אריין געקומען אין די משפחה – האבן אלע געשוויסטער אנגעהויבן איר צו מכבד זיין, זיי האבן געזען ווי דו און דיין ווייב רעדן צו איר מיט דרך ארץ, איר מאכט זיכער צו רופן יעדן טאג – האבן זיי אלע אנגעהויבן מכבד זיין.


חכמינו זכרונם לברכה זאגן (יומא פו.) אויפ'ן פסוק (דברים ו, ה): וְאָהַבְתָּ אֵת ה' אֱלֹהֶיךָ - "שֶׁיְּהֵא שֵּׁם שָׁמַיִם מִתְאַהֵב עַל יָדְךָ", מאך אז מען זאל ליב האבן דעם אייבערשטן, פיר זיך מיט גוטע מעשים, אז אלע זאלן ליב האבן דעם אייבערשטן.


זיי ממשיך מיט דיינע שיינע וועגן ווי אזוי דו פירסט זיך צו טאטע מאמע, שווער און שוויגער, אין דעם זכות וועסטו זוכה זיין צו נחת ביי דיינע קינדער און אייניקלעך.

#124 - נישט קוקן אויף זיך, נאר מחזק זיין אנדערע אידן
הפצה, זיכוי הרבים, גאווה, חסידות ברסלב, שטעטל, בין אדם לחבירו, מוסר

בעזרת ה' יתברך


ב' פרשת עקב, י"ח מנחם-אב, שנת תשפ"א לפרט קטן


 


לכבוד ... נרו יאיר, קרית ברסלב ליבערטי


זיי נישט ברוגז אז איך האב דיר אזוי שארף געזאגט, ווי מעג מען לאזן אזעלכע מחשבות? איך וויל דיר פרעגן, ווען דו זעסט א מענטש דערטרונקט זיך אין וואסער, וועסטו אויך טראכטן די צעדרייטע מחשבות פון 'מי אנכי? ווער בין איך דען? בין איך דען ראוי יענעם ארויס צו שלעפן? האב איך דער רשות?' אויף דעם זאגן שוין די הייליגע חכמים (סוטה כא:) אז דאס איז א חסיד שוטה.


די זעלבע איז ווען מען זעט איינער איז צעבראכן און צעשטאכן, ער זיצט אין שטוב, מען זעט אים נישט פאר די אויגן; היתכן מען זאל נישט יענעם מחזק זיין?! יענעם ארויסנעמען אויף א שפאציר?!


דאס איז שוין נאכן זאגן און זאגן און זאגן אז דאס דארפן מיר טון, דער רבי האט אונז דאס באפוילן צו טון; נו וואו קומט אריין די צעדרייטע מחשבה 'מי אנכי? בין איך דען ראוי?' דאס איז א סימן אז מען שטונקט פון גאוה פון קאפ ביז פוס, ווייל אז דער אייבערשטער האט אונז געהאלפן, מיר ווייסן פון רבי'ן, מיר שפירן א טעם אין לעבן, מיר שפירן די זיסע געשמאקע איינגענעמע טעם פון זיין מיט'ן אייבערשטן, פארוואס זאלן מיר נישט טראכטן פון א צווייטן?


זאג דיין ווייב עס איז שוין צייט אפצולאזן די מחשבות פונעם יצר הרע, דער רבי זאגט בפירוש (לקוטי מוהר"ן חלק ב', סימן מח): "שֶׁאִלּוּ הָיָה אוֹמֵר לוֹ אֶחָד, 'יִהְיֶה מִי שֶׁיִּהְיֶה' בְּעֵת שֶׁעָסַק בַּעֲבוֹדַת הַשֵּׁם בִּתְחִלָּתוֹ, 'אָחִי, חֲזַק וֶאֱחֹז עַצְמְךָ'", ווען איך וואלט געהאט איינער, זאל זיין ווער עס זאל זיין, זאל מיר זאגן אין מיינע יונגע יארן, ברודער שטארק זיך און דערהאלט זיך, "הָיִיתִי רָץ וּמִזְדָּרֵז מְאֹד בַּעֲבוֹדָתוֹ יִתְבָּרַךְ", וואלט איך געהאט נאכמער כח צו דינען דעם אייבערשטן, "כִּי גַּם עָלָיו עָבַר כָּל הַנַּ"ל, וְלֹא הָיָה שׁוֹמֵעַ שׁוּם הִתְחַזְּקוּת מִשּׁוּם אָדָם", איך האב אבער נישט געהאט ווער עס זאל מיר דאס זאגן.


מוסר זאגן – דאס איז עפעס אנדערש, דאס דארף מען שוין זיין ראוי, נישט יעדער קען זאגן 'מוסר'. דער רבי זאגט (לקוטי מוהר"ן חלק ב', סימן ח): "אַף עַל פִּי שֶׁתּוֹכָחָה הוּא דָּבָר גָּדוֹל", כאטשיג מוסר זאגן איז א גרויסע זאך, "אַף עַל פִּי כֵן לָאו כָּל אָדָם רָאוּי לְהוֹכִיחַ", - אבער נישט יעדער קען געבן מוסר, ווייל אויב מען איז נישט ראוי קען מען ערגער מאכן, נאר ווער עס קען זאגן מוסר אזוי ווי משה רבינו האט געזאגט מוסר, ער האט אריינגעגעבן א ליבשאפט אין די אידן, נאכן זינדיגן ביים עגל האט ער זיי געזאגט (גיטין לו:): "עַדַיָין חֲבִיבוּתָא הוּא גַּבָּן", דער אייבערשטער האט ענק נאכאלץ ליב, אבער חיזוק – דאס מעג יעדער געבן און דאס דארף יעדער געבן.


עס ליגט א חוב אויף אנשי שלומינו מחזק צו זיין איינער דעם צווייטן, בפרט אז מען בויט א שטאט על שם רבינו, דארף זיך יעדער אומקוקן איינער אויפ'ן צווייטן, אפשר איז דא איינער וואס איז אריינגעפאלן אין א מרה שחורה? אפשר דארף איינער א גוטער חבר? אפשר קען איך יענעם מחזק זיין? די מענער דארפן טראכטן פון די מענער און ביי די פרויען - פון די פרויען; מען דארף נישט קיין רשות צו מחזק זיין, מען דארף נישט זיין חשוב, מען דארף נישט זיין עפעס ווייס איך וואס, מען דארף טראכטן פון יענעם, יענער דארף עסן, יענער דארף א חבר, יענער דארף א גוט ווארט; דא קומט נישט אריין 'מי אנכי, ווער בין איך? בין איך דען ראוי?!' דאס איז די גרעסטע גאוה.


אינטערעסאנט, ביי די אייגענע הנאות טראכט מען נישט 'מי אנכי? דארף איך דען א הויז? דארף איך דען א קאר? דארף איך דען עסן? ביך איך דען ראוי?!' וואס האב איך געטון ווען מוהרא"ש האט מיר געזאגט רעדן און מחזק זיין אנדערע? איך האב געפאלגט און איך וועל ווייטער פאלגן.


מיר גייט נישט אן אויב איך בין יא ראוי אדער נישט; איך ווייס גאר גוט ווער איך בין, איך בעט דעם אייבערשטן אין די זכות וואס איך טו מיט אידישע קינדער, זאל דאס זיין פאר מיר א תיקון; וואס איז נוגע ווער איך בין? וואס איך בין? אז מען קען א טובה טון פאר א מענטש איז אלעס כדאי.


מוהרא"ש ברענגט אן א שיעור מאל די ווארט פון הייליגן בעל שם טוב זכותו יגן עלינו: "א נשמה קומט אראפ אויף די וועלט, ליידט זיך אפ זיבעציג יאר צרות צרורות, לוינט זיך עס אויב מען קען א טובה טון פאר א איד"; דאס איז אפילו בגשמיות, מען קען יענעם פאררעכטן א לאך אינעם רעדל, עפענען זיין טיר, ארויסשלעפן די קאר פון שניי, בלאטע; כל שכן וכל שכן אז א מענטש איז צעבראכן, א מענטש איז אליין, דערביטערט, און מען זאגט אים א גוט ווארט, מען שלעפט אים ארויס פון זיין מרה שחורה; יענער הייבט אן לעבן.


ווער רעדט נאך א אידישע מאמע וואס גייט איבער אויף איר אזעלכע צרות און יסורים, קיינער ווייסט נישט וואס אידישע פרויען ליידן זיך צאם שטילערהייט; אז א פרוי קומט אריבער, רופט אן, נעמט ארויס וכו' וכו', איז דאס דאך אזא מצוה, עס לוינט זיך צו לעבן פאר דעם.


וויפיל קען איין מענטש טון? וואלט איך געהאט מיט מיר אפאר תלמידים ותלמידות וואס וואלטן געדענקט צו אויפהייבן אנשי שלומינו; געדענקט, געטראכט – פון די וואס דארפן חיזוק, וואלטן אלע געלעבט, אלע וואלטן געהאט חיות; היות איך בין אליין, איך האב נישט צייט אנצורופן יעדן, נאכלויפן יעדן – פאסירט וואס פאסירט.


איך שרייב דיר דאס נאר ווייל איך בין צעבראכן אז דאס האט פאסירט; משפחות שטייען פון אינדרויסן, זיי שפירן נישט אנגענומען; אנשטאט זיי מחזק זיין – מאכט מען זיי משוגע: 'דער ראש ישיבה לאזט נישט דאס, דער ראש ישיבה לאזט נישט יענץ'; ביי דעם וואלט מען געדארפט פרעגן רשות, פאר מען זאגט ארויס א ווארט מוסר פון מויל.


א אינגערמאן דערציילט מיר, זיין ווייב קוקט א גאנץ יאר ארויס צו קומען דא אין שטעטל, זי וויל זיין מיט די ברסלב'ער קהילה; די ערשטע קבלת פנים קומט איר א פרוי אנטקעגן מיט מוסר: "דו טוסט אן דיינע קינדער אזוי? דער ראש ישיבה לאזט נישט!" א מינוט שפעטער: "דו גייסט אזוי אנגעטון? דער ראש ישיבה לאזט נישט!" דער אינגערמאן קומט אהיים, ער זעט זיין ווייב וויינט, זי זאגט אים: "נעם מיר ארויס פון דעם פלאץ, איך וויל נישט זיין מיט די סארט מענטשן".


גערעכט איז זי, איך וואלט אויך נישט געוואלט זיין מיט אזעלכע מענטשן; ביי דעם פרעגט מען נישט קיין רשות, מען טראכט נישט 'מי אנכי?' מען שטעכט, מען פליקט, מען האט א קליינע שארפע מעסער וואס הייסט 'ראש ישיבה' און מען טיילט דעות. ווער האט געבעטן זאגן יענעם? ווער האט דיר געגעבן רשות צו מוסר'ן? ווילסט רעדן? רעד חיזוק, רעד גוטע ווערטער, נעם אויף יעדן איינעם מיט גוטע ווערטער.


וואויל איז דעם וואס געבט גוטע ווערטער פאר אנדערע, איז מחזק אנדערע און טראכט פון אלעמען; אויף דעם איז געזאגט געווארן (סנהדרין לז.): "כָּל הַמַצִיל נֶפֶשׁ אַחַת מִיִּשְׂרָאֵל, כְּאִילוּ קִיֵים עוֹלָם מָלֵא".

#123 - נישט אפלאזן די חשק און ברען פון אנהייב התקרבות
צרות, התחזקות, צדיקים, חסידות ברסלב, אומאן, בית המדרש, סדר דרך הלימוד

בעזרת ה' יתברך


ערב שבת קודש פרשת ואתחנן-נחמו, י"ד מנחם-אב, שנת תשפ"א לפרט קטן


 


לכבוד מיינע טייערע חברים, תלמידי היכל הקודש פון ירושלים, ה' עליהם יחיו


איך שעם זיך אביסל פון אייך; שוין א לאנגע צייט וואס איך האב אייך נישט געשריבן קיין בריוו. איך באקום כסדר בריוון פון אייך ווי איר בעט מיר איך זאל אייך שרייבן, זייט נישט ברוגז אויף מיר, גלייבט מיר איך וויל אייך נאך מער שרייבן, אבער איך ווער כסדר פארנומען מיט אנדערע זאכן און דאס ווערט אפגעשטופט. יעצט האט מיר איינער פון די גבאים, ... נרו יאיר נאכאמאל געבעטן איך זאל שרייבן, האב איך אלעס געלייגט אין דער זייט אייך צו שרייבן אפאר ווערטער.


איך בעט אייך זייער איר זאלט נישט אפלאזן די חשק און ברען פון אנהייב התקרבות. בדרך כלל ווען מען ווערט מקורב צום רבי'ן - גייט דאס מיט א שטארקע ברען, מיט א שטארקע פייער, און במשך די צייט ווערט מען אפגעקילט, מען דארף כסדר צולייגן אויל צום פייער כדי די פייער זאל ווייטער ברענען. וואס איז די אויל וואס מאכט אז די פייער זאל ווייטער ברענען? דאס זענען די עצות פון רבי'ן; כל זמן מען איז שטארק מיט די שיעורים כסדרן בכל התורה כולה, יעדער איינער אויף זיין פארנעם - איז דאס אויל צום פייער, אז די פייער זאל ווייטער ברענען; כל זמן מען גייט התבודדות, מען רעדט צום אייבערשטן - האט מען כח ווייטער אנצוהאלטן, מען ווערט פרישער און פרישער, אבער אז מען לאזט אפ דעם דרך הלימוד (כמבואר בשיחות הר"ן, סימן עו), מען הערט אויף גיין התבודדות - דעמאלט ווערט מען אלט און קאלט.


איך געדענק ווען מיר האבן געעפנט די ישיבה, האט מוהרא"ש געזאגט: "וואס איז דער חילוק צווישן תלמידי היכל הקודש און אנדערע? בדרך כלל ווען א בחור טרעפט א משפיע, ער האט שייכות מיט א גוטן איד, ווילאנג ער איז נעבן דעם משפיע - האט ער שייכות מיט אים, ער ברענט פאר אים, ער איז אים משמש וכו' וכו' אבער ווען ער גייט אוועק פון יענעם, ער האט חתונה, ער ציט זיך צו אן אנדערע פלאץ וכו' וכו' - ענדיגט זיך אלעס, דאס איז צוגעגליכן צו א פייער וואס פלאקערט אויף, אבער נאך א שטיק צייט פארלעשט זיך דאס", און מוהרא"ש האט אויסגעפירט און מיר געזאגט, אויב איך וועל אריינלייגן דעם סדר דרך הלימוד אין די תלמידים - וועט זיך קיינמאל נישט פארלעשן די פייער, "אפילו זיי וועלן אוועק גיין פון דיר וועלן זיי אלץ האבן אויל פאר זייער פייער, ווייל די וועג פון רבי'ן איז אויל, עס פארלעשט זיך נישט; אזוי ווי דער רבי האט געזאגט 'מיין פייער'ל וועט שוין ברענען און טליען ביז משיח וועט קומען'".


איך בעט אייך טייערע חברים, שטארקט אייך מיט אלע כוחות; עס גייט איבער אויף יעדן איינעם ביטערע שווערע נסיונות, יעדן איינעם פרובירט מען אויס מיט אן אנדערע וועג. דער הייליגער רבי זאגט (לקוטי מוהר"ן חלק ב', סימן קיט): יעדער איינער ליידט יסורים, עס איז נישטא אזא זאך מען זאל נישט האבן קיין יסורים, אפילו די גרויסע עשירים זענען אויך פול מיט יסורים, אזוי ווי עס שטייט (איוב ה, ז): "אָדָם לְעָמָל יוּלָד, קְצַר יָמִים וּשְׂבַע רֹגֶז", א מענטש איז באשאפן געווארן זיך צו מוטשען, דאס לעבן פון א מענטש איז ווייניג און פול מיט ווייטאג, אזוי אויך זאגט שלמה המלך (קהלת ב, כג): "גַּם כָל יָמָיו כַּעַס וּמַכְאוֹבוֹת", דאס גאנצע לעבן איז פול מיט כעס און ווייטאג; עס איז נישטא קיין שום עצה וואו צו אנטלויפן - נאר צום אייבערשטן און צו די תורה, נעמען די פלאג פאר גוטע זאכן, דער רבי האט קלאר געזאגט: "אֶפְשָׁר יֵשׁ גַּם עוֹלָם הַזֶּה גַּם כֵּן בְּאֵיזֶה עוֹלָם, כִּי בְּכָאן נִרְאֶה שֶׁהוּא הַגֵּיהִנּוֹם כִּי כֻלָּם מְלֵאִים יִסּוּרִים גְּדוֹלִים תָּמִיד", אפשר איז דא אויבן אין הימל א וועלט וואס הייסט 'עולם הזה', ווייל דא איז נישט דא קיין עולם הזה, דא איז דער גיהנום אליין, ווייל יעדער איז פול מיט יסורים, נישטא קיין עצה פטור צו ווערן פון פראבלעמען, נאר אז מען אנטלויפט צום אייבערשטן.


א שאד אויף די וואס קענען זיך נישט דערהאלטן, זיי לויפן אוועק אינמיטן עסן די מרור; וואלטן זיי געווארט נאך אביסל וואלטן זיי געהאט פון די גוטע שלחן עורך. אזוי ווי די מעשה וואס דער רבי האט דערציילט (כוכבי אור, סיפורים נפלאים): עס איז געווען א גוי וואס האט זיך געדריידט מיט ארעמעלייט און ער האט געהערט ווי די אידן שמועסן צווישן זיך אז באלד קומט דער יום טוב פסח; דער גוי האט זיך אינטערעסירט וואס איז פסח, מען האט אים דערציילט ווי שיין דער יום טוב איז, מען פראוועט א סדר, און אלע אידן - אפילו ארעמעלייט - עסן א געשמאקע רייכע סעודה; מען זיצט ביים טיש ווי קעניגן, מען עסט, מען טרינקט און מען איז פרייליך. דער גוי טראכט צו זיך 'איך מוז דאס אויספרובירן; איך וועל זיך פארשטעלן ווי א איד אז איך זאל כאטש איין מאל אין לעבן האבן א גוטע סעודה'.


פסח ביינאכט האט זיך דער גוי איינגעלאדנט ביי א איד צום סדר; מען הייבט אן די סדר, ער ווארט צו עסן די פיינע געשמאקע עסן, ווען עס איז געקומען צו מרור און ער האט שוין נישט אויסגעהאלטן זיין הונגער, האט ער געטראכט צו זיך: 'מען האט מיר דא אויסגעשפילט, די אידן האבן מיר פארנארט, איך ווארט שוין אזוי לאנג אויף די סעודה און מען דריידט ארום מיט מיר', ער האט זיך אויפגערעגט און איז אנטלאפן פאר שלחן עורך.


שפעטער ווען ער האט געטראפן זיינע חברים האט ער זיי דערציילט די גאנצע מעשה, אז מען האט אים געלאזט אויסהונגערן ביז מען האט אריינגעברענגט א שארפע עסן וכו' וכו', האבן זיי אים געזאגט: "א שאד דו ביסט אנטלאפן פאר שלחן עורך, ווען דו ווארטסט ווען אויס נאך אביסל וואלסטו געהאט א געשמאקע סעודה", דער רבי האט דאס דערציילט כדי אונז מחזק זיין מיר זאלן נישט אפלאזן די שווערע ארבעט וואס מיר דינען דעם אייבערשטן, מיר זאלן אויסווארטן, ווייל אז מען ווארט אויס מיט געדולד, מען דערהאלט זיך - איז מען זוכה צו זייער שיינע זאכן.


טייערע חברים, איך בעט ענק, געדענקט די ווערטער וואס די בת מלך האט געזאגט פאר'ן שני למלכות (ספורי מעשיות, מעשה א): "עס איז א גרויסע רחמנות אויף דיר און אויף מיר, נאך אזוי לאנג וואס דו זוכסט מיר, נאך אזויפיל יגיעות און טרחות וואס דו האסט זיך אזויפיל געפלאגט און געמוטשעט מיר ארויסצונעמען פון די נישט גוטע, און יעצט וועגן איין נסיון האסטו מיר פארלוירן", עיין שם; לאזט נישט אפ די רצון, די בענקעניש; אפילו מען זעט ווי עס רוקט זיך נישט, עס גייט נישט, עס איז אזוי שווער די נסיונות - זאלט איר ווייטער זוכן די בת מלך; זוכן עצות, וויינען און שרייען - ארויסצוגיין פון די נישט גוטע.


יעצט איז א יאר פון ווען מיר האבן געטראפן אונזער בית המדרש אין ירושלים עיר הקודש, מיט'ן אייבערשטנ'ס הילף איז דאס נאר די אנהייב, עס וועט נאך צואוואקסן ווערן אין א גרויסע קהילה; בעט איך אייך טייערע ברידער, האלט אייך אינאיינעם, פארלייגט זיך אויף די איין נקודה, זיך ליב האבן, זען דאס שיינקייט ביי אנדערע; אפילו איר זענט אלע אנדערש, יעדער האט אן אנדערער טעם, אן אנדערער שכל - קען מען באווייזן צו זיין אינאיינעם בשלום.


זייט מתפלל מיר זאלן אלע זיין אין אומאן ביים רבי'ן ראש השנה; תפילה איז שטערקער פון אלעס, מיט תפילה וועלן מיר זיין אין אומאן ראש השנה.


איך דארף ענדיגן ווייל די בחורים שטייען און ווארטן אויף מיר, זיי ווארטן אויף אביסל חיזוק; איך האף אז די פאר שורות וועט אייך געבן אביסל כח אויף ווייטער.


א פרייליכן ליכטיגן שבת.

#122 - מען פארלירט נישט קיין שידוך אז מען איז ערליך
שידוכים, מוסדות, חסידות ברסלב, אומאן

בעזרת ה' יתברך


יום ד' פרשת ואתחנן, י"ב מנחם-אב, שנת תשפ"א לפרט קטן


 


מרת ... תחי'


איך האב ערהאלטן אייער בריוו.


די אלע וואס סטראשען אז מען קען נישט טרעפן קיין שידוך אויב מען איז מקושר צום רבי'ן – דאס איז א גרויסער דמיון, מען פארלירט נישט קיין שידוך אז מען איז ערליך, מען פארלירט נישט קיין שידוך דורך עבודות השם; עס איז א נסיון וואס פרישע מקורבים גייען אריבער.


די שאלה איז, פארוואס דארף מען זאגן פאר'ן שדכן אז מען איז מקושר צום רבי'ן? ווער דארף וויסן אז מען הערט שיעורים? בפרט פרויען און מיידלעך, ביי זיי איז דאך בכלל נישט שייך מען זאל וויסן אז זיי האבן חיות פון רבי'ן, עס איז א זאך וואס דארף קיינעם נישט שטערן.


ביי בחורים און אינגעלייט איז דא אומאן, איינמאל א יאר דארף מען פארן קיין אומאן; דער רבי האט אונז געהייסן מיר זאלן קומען צו אומאן אויף ראש השנה, דאס קען מען נישט אויסלאזן, דעמאלט קען ארויסקומען די באהאלטענע סוד אז מען איז ברסלב (מען קען דאס אויך באהאלטן מיט שכל), אבער ביי פרויען און מיידלעך איז נישטא קיין אומאן.


די שאלה האב איך צו אלע פרישע מקורבים וואס וויינען אז מען רודפ'ט זיי; ווער הייסט אייך זאגן איר זענט ברסלב? ווער הייסט אייך מאכן מחלוקות? די פרישע מקורבים זענען געווענליך זייער צוהיצט, זיי ווילן נישט ארבעטן מיט שכל און חכמה, זיי אליינס מאכן זיך די מחלוקות.


יעצט זענען געקומען צו אונז א משפחה און אריינגעלייגט די קינדער אין קעמפ, די אינגלעך מיט די מיידלעך, און די עלטערן זענען געקומען צו מיר וויינען אז די מוסד וואו זיי שיקן די קינדער א גאנץ יאר האט זיי איינגעמאלדן אז מען נעמט נישט צוריק זייערע קינדער, ווייל זיי זענען זומער אין ברסלב. מיר האט דאס זייער וויי געטון, פארוואס זאל מען ארויסווארפן קינדער פון מוסדות אויב זיי קומען זומער אין ברסלב'ער קעמפ?! איך האב אונטערגעשיקט איינעם, א משפחה פונעם מנהל דארט, פרעגן פארוואס טוט מען דאס צו ברסלב, ביז עס האט זיך ארויסגעשטעלט אז איך בין גערעכט, עס האט גארנישט מיט ברסלב, עס זענען די פרישע מקורבים וואס האבן נישט קיין שכל, זיי רייצן זיך. דער מנהל זאגט, פאריאר זענען די קינדער געווען אין ברסלב'ער קעמפ, נאכן זומער ווען זיי זענען צוריק געקומען האבן זיי חוזק געמאכט פון די מוסד וואו זיי לערנען, זיי האבן געזאגט: "ברסלב איז די אמת", "נאר ברסלב", "אלעס חוץ ברסלב איז שקר"; עס איז געווארן א מהפכה אינעם מוסד, האט די הנהלה באשלאסן אז אויב די קינדער גייען נאכאמאל צו ברסלב, זאלן זיי בלייבן ביים אמת, זיי זוכן נישט קינדער וואס וועלן איבערדרייען זייער מוסד.


דאס איז אויך די סיבה פארוואס ישיבות ווארפן ארויס בחורים וואס פארן קיין אומאן; ווייל די בחורים, די פרישע מקורבים - זענען צוהיצט, זיי שטורעמען זייער ישיבה מיט ברסלב, ביז מען ווארפט זיי ארויס; וואלטן זיי געהאט שכל זיך נישט צו רייצן מיט קיינעם - וואלטן זיי געקענט זיין אין ישיבה אן דעם וואס מען זאל זיי רודפ'ן, זיי וואלט געקענט דינען דעם אייבערשטן, זיך מחי' זיין מיט די עצות פון הייליגן רבי'ן.


אזוי איז אויך מיט הערן די שיעורים אויפ'ן טעלעפאן; פארוואס אין דער וועלט דארף מען זיך רייצן מיט אנדערע? דערפאר פארשטיי איך נישט פארוואס דער שדכן דארף וויסן אז מען שעפט חיות פון רבי'ן.


דער אייבערשטער זאל העלפן איר זאלט האבן הצלחה אין אלע ענינים.


 

#121 - דער נייער וועג, וואס פירט צום אלטן וועג
קינדער, תפילה והתבודדות, חסידות ברסלב, סיפורי צדיקים, עצתו אמונה, מאגאזינען

בעזרת ה' יתברך


יום ג' פרשת ואתחנן, י"א מנחם-אב, שנת תשפ"א לפרט קטן


 


לכבוד מיין טייערער ... נרו יאיר


איך בעט דיר זייער, שטארק זיך מיט דיין הייליגע ארבעט; דו האסט נישט קיין אנונג וויפיל הונדערטער און טויזנטער מענטשן זענען זיך מחי' וועכנטליך. איך באקום בריוו פון אזויפיל משפחות וואס זיי זאגן אז די עצתו אמונה קונטרסים וואס ערשיינט וועכנטליך - דאס איז זייער וועג ווייזער אין לעבן; זייט זיי האבן אנגעהויבן באקומען די וועכנטליכע קונטרסים נעמען זיי נישט אריין אין שטוב קיין שום פרעמדע ליין מאטריאל, זיי נעמען זייער הדרכה ווי אזוי צו פירן די שטוב - פון די קונטרסים.


איך שרייב דיר דאס כדי דו זאלסט וויסן וואס דו טוסט; זאלסט נישט טראכטן קיין איין רגע אפצולאזן די הייליגע ארבעט פון מגיה זיין און אויסשטעלן די קונטרסים עס זאל זיין גרייט אין צייט יעדע וואך.


איך האף אז דו וועסט בקרוב ענדיגן די ספרים איש אמונות פון שנת תש"פ, דאס וועט מחזק זיין אזויפיל משפחות; עס איז דא דארט חיזוק פאר אלע נסיונות, פאר אלע איבערגייאכטס.


איך שיק דיר א מעשה פאר די 'קינדער עצתו אמונה', די מעשה פון רבי'ן ווי דער רבי האט געזאגט פאר'ן בעל עגלה: "איך גיי אויף א נייעם וועג, וואס די נייע וועג פירט צום אלטן וועג".


די נייע וועג פירט צוריק צום אלטן וועג


טייערע קינדער, מיר דארפן זיך זייער פרייען אז מיר ווייסן פון הייליגן רבי'ן; דער רבי ברענגט אונז נאנט צום אייבערשטן, דער רבי האט אזעלכע גוטע וועגן ווי אזוי מיר קענען ווערן גרויסע צדיקים; ווער וויל הערן די וועג פון רבי'ן ווי אזוי צו ווערן א צדיק?


דער הייליגער רבי איז אמאל געפארן אין וועג און אינמיטן האט מען נישט געקענט ווייטער פארן, די וועג איז געווארן אנגעלייגט מיט וועגענער, דער בעל הגעלה האט זיך גוט אויסגעקענט מיט זייטיגע וועגן, ער האט אוועקגעדרייט די פערד זאלן אריין פארן אין וואלד און ער זאגט פאר'ן רבי'ן: "איך נעם א נייעם וועג, אבער באלד וועט איר זען ווי די נייע וועג פירט צוריק צום אלטן וועג".


דער הייליגער רבי איז זייער צופייערט געווארן, דער רבי רופט זיך אן: "דאס טו איך, איך בין אראפ פון וועג, איך האב גענומען א נייעם וועג, אבער די נייע וועג פירט צו די גאר אלטע וועג, די וועג וואס אונזערע עלטערן אברהם אבינו, יצחק אבינו און יעקב אבינו זענען געגאנגען; ביז יעצט איז געווען א וועג פון תעניתים און סיגופים, ווער עס האט געוואלט זיין א צדיק האט גענומען די וועג פון טון שווערע עבודות, פאסטן און זיך פייניגן, אבער יעצט, זאגט דער רבי, האב איך א נייעם וועג, א וועג פון התבודדות און תפילה; ווער עס וויל זיין א צדיק דארף שוין נישט פאסטן, דורך התבודדות און תפילה קען מען ווערן א גרויסער צדיק".


אלע קינדער ווייסן שוין יעצט ווי אזוי מען ווערט א צדיק; אז מען רעדט אסאך צום אייבערשטן, מען גייט התבודדות, מען גייט אין א פלאץ וואו קיינער איז נישט דארט, מען רעדט צום אייבערשטן אין די שפראך וואס מען איז געוואוינט צו רעדן, מען בעט אים: "הייליגער באשעפער, איך וויל זיין אן ערליכער איד, הייליגער באשעפער, איך וויל זיין א צדיק", אזוי איז מען זוכה צו ווערן א צדיק.


דער אייבערשטער זאל העלפן זאלסט האבן הצלחה אין אלע ענינים.