בריוון פונעם ראש ישיבה שליט"א

#105 - זיך האלטן פריש און מכבד זיין די ווייב
שלום בית, הפצה, חסידות ברסלב, התחדשות, פרישע כוחות, ארץ ישראל, שכחה

בעזרת ה' יתברך


יום ד' פרשת טהרה, ב' אייר, שנת תשפ"א לפרט קטן


 


שלום וברכה וכל טוב סלה אל אנשי שלומינו, תלמידי היכל הקודש ארץ ישראל, ה' עליהם יחיו


איך פרוביר צו באקומען א רשות אריין צו קומען קיין ארץ ישראל, איך וועל זיך זייער פרייען צו קומען צו ענק, זיך באקענען פון דער נאנט מיט די פרישע מקורבים. איך האב זייער ליב פרישע מקורבים, זיי האבן א ברען און א פלאקער, זיי פרייען זיך מיט יעדע שיחה, מיט יעדע דיבור; עס איז גאר אנדערש דער וואס איז פריש, דער וואס לעבט - ווי די וואס זענען אלט און קאלט.


דער רבי האט געשריגן (שיחות הר"ן, סימן נא): "אלט טאר מען נישט זיין!" דער יצר הרע וויל נאר אריינווארפן דעם מענטש אין א זקנה, אלט איז די גרעסטע סכנה; דעריבער האט דער רבי געזאגט מען זאל זיך באנייען און פארגעסן וואס איז געווען, דער רבי האט געזאגט (שם, סימן כו): "ביי די וועלט איז שכחה א חסרון"; מען קען הערן ווי מענטשן רעדן זיך אפ אז זיי האבן נישט קיין גוטע זכרון, זיי פארגעסן וואס איז געווען, מען מיינט אז דאס איז א חסרון, "אבער ביי מיר - זאגט דער רבי - איז שכחה א גרויסע מעלה, ווייל ווען עס וואלט ווען נישט געווען שכחה וואלט מען נישט געקענט דינען דעם אייבערשטן, ווייל מען וואלט נישט אויפגעהערט צו טראכטן פונעם פארגאנגענהייט, פון אלע דורכפעלער און אלע פראבלעמען וואס מען איז דורך, און דאס וואלט געמאכט אז דער מענטש זאל נישט וועלן נאכאמאל פרובירן צו זיין אן ערליכער איד, אבער יעצט אז עס איז דא שכחה, קען מען זיך באנייען און אנהייבן פונדאסניי"; איך זוך אלץ פרישע חברים, פרישע מקורבים; מיט זיי איז געשמאק צו רעדן, מיט זיי איז געשמאק צו זיין; מען שפירט זיך אזוי גוט צווישן אנשי שלומינו וואס זענען ניי, פריש און ווילן אנהייבן פונדאסניי הערן פון רבי'ן; איך האף צו זיין בקרוב מיט אייך.


איך בעט אייך טייערע חברים, געבט אכטונג אין שטוב נישט וויי צו טון די ווייב; מיר זענען געקומען צום רבי'ן - דארפן מיר פאלגן דעם רבי'ן. רבי נתן האט אמאל געזאגט פאר זיין תלמיד רבי נחמן טולטשינער: "פארוואס קומסטו צו א רבי אז דו פאלגסט נישט דעם רבי'ן?"


רבי נחמן טולטשינער איז אמאל געווען מיט רבי נתן, זיי זענען געגאנגען צום רבינ'ס ציון, אויפ'ן וועג האט זיך צעריסן רבי נחמן טולטשינער'ס רעקל, האט אים רבי נתן געזאגט: "גיי ניי צו דיין רעקל", ווייל דער רבי זאגט אז מען דארף אכטונג געבן אויף די בגדים זיי זאלן נישט זיין צעריסן, אבער רבי נחמן טולטשינער האט געוואלט זען ווי רבי נתן גייט צום ציון, איז ער ווייטער מיטגעגאנגען מיט רבי נתן, האט אים רבי נתן געזאגט: "פארוואס קומסטו צו א רבי אז דו פאלגסט נישט דעם רבי'ן?"


דאס זאג איך אייך טייערע חברים: "אז מען איז געקומען צום רבי'ן דארף מען פאלגן דעם רבי'ן"; ביים רבי'ן איז געווען שלום בית א יסוד היסודות, דער רבי האט זייער מקפיד געווען מען זאל מכבד זיין די ווייב, מען זאל שיין רעדן צו די ווייב; מען האט נישט געקענט זיין ביים רבי'ן נאר דער וואס האט שלום בית, אנדערש ווי אין אנדערע מקומות וואס מען קוקט אויף די זאך פון שלום בית ווי א מאדערנע זאך, א פארגעשריטענע זאך; מען מיינט אז אויב מען רעדט פון שלום בית, אויב מען האט שלום בית - איז מען שוין נישט קיין עבד השם; ביים רבי'ן איז שלום בית נישט קיין מאדערנע זאך, שלום בית איז 'אייבערשטער', שלום בית איז 'קדושה', שלום בית איז מאכן א פלאץ פאר 'השראת השכינה'.


אנטלויפט פון די פאלשע לימודים, די חומרות וואס מען לערנט אויס פאר חתנים און כלות; אנטלויפט פון די וואס רעדן קעגן די תורה, מיר האבן א שלחן ערוך, דאס איז אונזער לעבן; די אלע וואס לייגן צו אויפ'ן שלחן ערוך חומרות און פרישות - דאס איז גורם אז מען זאל נאכדעם אריינפאלן אין עבירות חמורות, די אלע וואס רעדן צו אברכים פון פרישות - די זענען די גורמים אויף אלע שלום בית פראבלעמען.


מוהרא"ש פלעגט אונז דערציילן, אין ברסלב איז געווען זייער א גרויסער צדיק, הרב הקדוש רבי אברהם בן רבי נחמן מטולטשין זכר צדיק לברכה (בעל מחבר ספר "באור הלקוטים"), ער פאר זיך איז געווען גענצליך מובדל ומופרש פון די וועלט, מיט דעם אלעם ווען אנשי שלומינו פלעגן אים בעטן הדרכות בענינים שבינו לבינה וכו', פלעגט ער שטענדיג זאגן: "קִינְדֶערְלֶעךְ, הִיט אַייךְ פוּן כְּרִיתוּת"; דאס הייסט מען זאל אכטונג געבן צו היטן הלכות טהרה, מען זאל חזר'ן הלכות טהרה צו וויסן נישט נכשל צו ווערן אין קיין שום הלכה, אבער נישט צולייגן קיין שום פרישות, נאר ווען מען מעג - מעג מען אלעס וכו' און אין די אנדערע טעג וכו' זאל מען היטן די הלכות.


מען דארף נישט מער פון רבינ'ס ווערטער, דער הייליגער רבי זאגט (ליקוטי מוהר"ן חלק ב', סימן מד): "גַּם מֵחָכְמוֹת שֶׁיֵּשׁ בַּעֲבוֹדַת הַשֵּׁם בְּעַצְמוֹ צָרִיךְ לְהַרְחִיק מְאֹד", מען דארף זיך זייער היטן פון חכמות, "כִּי כָל אֵלּוּ הַחָכְמוֹת שֶׁל הָעוֹלָם שֶׁיֵּשׁ לְהַנִּכְנָסִין וּמַתְחִילִין קְצָת בַּעֲבוֹדַת הַשֵּׁם, אֵינָם חָכְמוֹת כְּלָל וְהֵם רַק דִּמְיוֹנוֹת וּשְׁטוּתִים וּבִלְבּוּלִים גְּדוֹלִים", ווייל די אלע חכמות וואס מען האט ווען מען הייבט אן דינען דעם אייבערשטן זענען בכלל נישט קיין חכמות, דאס איז דמיונות, שטותים און קאפ דרייעניש, "וְאֵלּוּ הַחָכְמוֹת מַפִּילִין מְאֹד אֶת הָאָדָם מֵעֲבוֹדַת הַשֵּׁם", דאס מאכט אז דער מענטש זאל אפלאזן זיין עבודת השם, "וְעַל אֵלּוּ הַמְדַקְדְּקִים וּמַחְמִירִים בְּחֻמְרוֹת יְתֵרוֹת עֲלֵיהֶם נֶאֱמַר: 'וְחַי בָּהֶם, וְלֹא שֶׁיָּמוּת בָּהֶם', כִּי אֵין לָהֶם שׁוּם חִיּוּת כְּלָל", די אלע וואס זענען פארנומען מיט חכמות און ספיקות זענען אלץ מסופק צי זיי האבן יוצא געווען די מצוה צי נישט - די האבן נישט קיין שום חיות, "וְתָמִיד הֵם בְּמָרָה שְׁחֹרָה מֵחֲמַת שֶׁנִּדְמֶה לָהֶם שֶׁאֵינָם יוֹצְאִים יְדֵי חוֹבָתָם בְּהַמִּצְווֹת שֶׁעוֹשִׂין וְאֵין לָהֶם שׁוּם חִיּוּת מִשּׁוּם מִצְוָה מֵחֲמַת הַדִּקְדּוּקִים וְהַמָּרָה שְׁחֹרוֹת שֶׁלָּהֶם", זיי זענען שטענדיג דעפרעסט, זיי לעבן אלץ אין ספיקות, און די חומרות ווארפט זיי אריין אין מרה שחורה.


טייערע חברים, טייערע ברידער; מיר קענען נישט האלטן די אלע שיינע זאכן נאר פאר אונז, מיר דארפן דאס געבן פאר נאך, מיר דארפן דאס פארשפרייטן פאר אנדערע; יעדער איינער זאל בעטן דעם אייבערשטן ער זאל אויך האבן א חלק אין פארשפרייטן די זיסע עצות, ער זאל האבן א חלק אין הפצה.


מיט'ן אייבערשטנ'ס הילף אז איך וועל קומען, בעט איך אייך, מאכט נישט קיין שום פירסום, קיין שום צעטלעך; איך וויל עס נישט, איך וועל קומען צו אייך, מיר וועלן זיך מחזק זיין פון דער נאנט.


דער אייבערשטער זאל העלפן איר זאלט האבן הצלחה אין אלע ענינים.

#104 - העלפן דעם רבי'ן, אבער אן שטעכן א צווייטן
חסידות ברסלב, משמש דעם רבי'ן, בין אדם לחבירו

בעזרת ה' יתברך


יום ד' פרשת טהרה, ב' אייר, שנת תשפ"א לפרט קטן


 


לכבוד ... נרו יאיר, קרית ברסלב


עס איז דא אסאך תלמידים פון ישיבה וואס זענען געטריי און העלפן מיר מיט אן איבערגעגעבנקייט, אבער תלמידים וואס העלפן מיר אן שטעכן אנדערע, אן זיך גרויסן און שאפן אויף אנדערע - דאס קען איך ציילן אויף די פינגער.


שלימות איז ווען מען וויל גארנישט, מען איז געטריי - אן שטעכן אנדערע, אן זיך גרויסן. אסאך מאל דארף איך זיך זייער איינהאלטן ווען איך זע איינעם העלפן און עס שפריצט פייער פון זיינע אויגן, ער גרויסט זיך וכו'.


בעט דעם אייבערשטן זאלסט דיין גאנץ לעבן זיין איבערגעגעבן פאר'ן רבי'ן, העלפן די מוסד, העלפן אין הפצה און אין די זעלבע צייט בעט דעם אייבערשטן דו זאלסט גארנישט וועלן; נישט זוכן יענעם אוועק צו מאכן, יענעם שטעכן.


 

#103 - דער עיקר זאלסטו גיין הפצה צווישן אנשי שלומינו
הפצה, חסידות ברסלב, ספרי ברסלב, גליון

בעזרת ה' יתברך


יום ד' פרשת טהרה, ב' אייר, שנת תשפ"א לפרט קטן


 


לכבוד ... נרו יאיר, מאנסי


איך האב ערהאלטן דיין בריוו.


איך האב זייער הנאה געהאט צו זיין מיט אייך אויף א סעודת ראש חודש און א סיום אויף מסכת שקלים; איך האב זיך זייער געפריידט צו זען די פרישע מקורבים און אויך די אלטע מקורבים וואס האבן זיך אויפגעפרישט.


בנוגע דיין פראגע אויב מען קען לייגן אין שולן בחינם ספרים און קונטרסים אזוי ווי מען לייגט גליונות; גליונות קען מען לייגן אין שולן בחינם, ווייל גליונות איז א זאך וואס אלע לייגן אין שולן, עס קומט אז מען זאל דאס לייגן אין שולן, ווידער ספרים און קונטרסים איז נישט א זאך וואס מען לייגט אין שולן; ספרים און קונטרסים קען מען פארשפרייטן מיד ליד און בעטן צדקה.


שטארק זיך ווייטער מיט די הייליגע ארבעט, דער עיקר זאלסטו גיין הפצה צווישן אנשי שלומינו; עס איז דא אין מאנסי אזויפיל תלמידים און אנשי שלומינו, מען דארף זיי צאמנעמען, מען דארף זיי אויפוועקן זיי זאלן אויך קומען צו די חבורה; אפילו די וואס וואוינען ווייט און קענען נישט קומען שבת - זאלן קומען אינדערוואכן, אז נישט יעדע נאכט - כאטשיג איין מאל א וואך. אז דו וועסט מחזק זיין אנשי שלומינו וועסטו האבן א גרויסע זכות.


דער אייבערשטער זאל העלפן זאלסט האבן הצלחה אין אלע ענינים.

#102 - יעדע פון דעם רבינ'ס ספרים האט אנדערע גרויסע סגולות
חסידות ברסלב, ספרי ברסלב

בעזרת ה' יתברך


יום ב' פרשת טהרה, א' דראש חודש אייר, שנת תשפ"א לפרט קטן


 


לכבוד ... נרו יאיר, בני ברק


איך האב ערהאלטן דיין בריוו.


איך פריי זיך זייער צו הערן ווי דו ביסט זיך מחי' מיט'ן הייליגן רבינ'ס עצות, דו לערנסט דעם רבינ'ס ספרים; דאס איז דיין חיות, דאס געבט דיר לעבן.


ווען דו ענדיגסט לערנען דעם רבינ'ס ספרים זאלסטו דאס אנהייבן נאכאמאל; דעם רבינ'ס ספרים איז גוט צו לערנען א גאנץ לעבן, דאס איז נישט א לימוד וואס מען לערנט איין מאל און מער נישט, דאס איז א לימוד פאר'ן לעבן, יעדן טאג לערנט מען אביסל פון אלע ספרים; אביסל ליקוטי מוהר"ן, חיי מוהר"ן, שיחות הר"ן ספר המידות און סיפורי מעשיות.


יעדע פון דעם רבינ'ס ספרים האט אנדערע גרויסע סגולות, אנגעהויבן מיט ספר ליקוטי מוהר"ן; דער רבי האט געזאגט: "יְּכוֹלִין לִהְיוֹת נַעֲשֶׂה בַּעַל תְּשׁוּבָה גָּמוּר עַל יְדֵי לִמּוּד הַסֵּפֶר שֶׁלּוֹ", ווער עס וועט לערנען זיין ספר ליקוטי מוהר"ן וועט ווערן אן אמת'ער בעל תשובה. נאך האט דער רבי געזאגט: "מִּי שֶׁיֵּשֵׁב וְיַעֲסֹק בִּסְפָרָיו רַק בְּלִי קִנְטוּר וְנִצָּחוֹן, וְיִסְתַּכֵּל בּוֹ בֶּאֱמֶת, אָז בְּוַדַּאי יִהְיוּ נִבְקָעִין אֶצְלוֹ כָּל גִּידֵי קַשְׁיוּת לְבָבוֹ", ווער עס וועט לערנען זיין ספר מיט אן אמת, וועט זיך אים עפענען אלע פארשטאפטע אָדערן און ער וועט ווערן אן ערליכער איד, דעם לשון האט דער רבי געזאגט: "סֶע וֶועט אִים אַלֶע אָדֶערְן טְרֶענֶען (חיי מוהר"ן, סימן שמט)".


חיי מוהר"ן און שיחות הר"ן איז דעם רבינ'ס שמועסן; דאס האט א כח צוריק צו קערן דעם מענטש צום אייבערשטן. דער רבי האט געזאגט (חיי מוהר"ן, סימן שנח): "מיט יעדע שיחה וואס איך שמועס מיט ענק קען מען זיין אן ערליכער איד, און נישט סתם אן ערליכער איד נאר אן ערליכע איד אזוי ווי איך מיין אן ערליכער איד"; רבי נתן זאגט (שם): "וְגַם אֲפִלּוּ עַכְשָׁו כְּשֶׁלּוֹמְדִין דְּבָרָיו הַקְּדוֹשִׁים יֵשׁ לָהֶם גַּם כֵּן כֹּחַ גָּדוֹל לְעוֹרֵר לְהַשֵּׁם יִתְבָּרַךְ לִזְכּוֹת לְדַרְכֵי ה' בֶּאֱמֶת, לְמִי שֶׁיָּשִׂים לִבּוֹ הֵיטֵב לִדְבָרָיו וּלְשִׂיחוֹתָיו הַקְּדוֹשִׁים הַנֶּאֱמָרִים בְּזֶה הַסֵּפֶר, וּבִשְׁאָר סְפָרָיו הַקְּדוֹשִׁים", דעם רבינ'ס ספרים פארמאגן א מורא'דיגן כח צו מעורר זיין א מענטש צו דינען דעם אייבערשטן; אין יעדע שמועס פון רבי'ן ליגן געוואלדיגע עצות און הדרכות פאר'ן לעבן.


ספר המידות - האט דער רבי געזאגט: "דאס האט מיר געמאכט פאר א איד", און סיפורי מעשיות: "דאס וועקט אויף פון שלאף (לקוטי מוהר"ן חלק א', סימן ס; חיי מוהר"ן, סימן כה)".


וואויל איז דעם וואס לעבט מיט די ספרים, ער לערנט דאס און חזר'ט דאס זיין גאנץ לעבן; וועט ער זוכה זיין צו קומען צו די גרעסטע מדריגות.


דער אייבערשטער זאל העלפן זאלסט האבן הצלחה אין אלע ענינים.

#101 - דארף נישט אויסרופן הויך אז דו ביסט א ברסלב'ער
מקוה, שידוכים, שלום בית, חסידות ברסלב, סדר דרך הלימוד, ספרי ברסלב, חתונה

בעזרת ה' יתברך


יום א' פרשת טהרה, כ"ט ניסן, שנת תשפ"א לפרט קטן


 


לכבוד ... נרו יאיר, מודיעין עילית


אשרינו מה טוב חלקינו אז מיר האבן זוכה געווען צו וויסן פון אזא גרויסער רבי וואס לערנט מיט אונז עצות ווי אזוי מיר זאלן זיך דערנענטערן צום אייבערשטן.


בעזרת השם בין איך גרייט צו ענטפערן אלע דיינע שאלות.


אויף דיין פראגע אז עס איז דיר שווער צו לערנען דעם ספר ליקוטי מוהר"ן, דו פארשטייסט נישט קיין איין ווארט; אויך מיט'ן פירוש שפת הנחל פארשטייסטו נישט, דו ווילסט וויסן א וועג ווי אזוי צו קענען לערנען דעם רבינ'ס ספרים.


וויסן זאלסטו אז אין אנהייב איז נישט גרינג, מען דארף זיך צוגעוואוינען צום שפראך וכו'; אז דו וועסט נעמען דעם סדר דרך הלימוד פון רבי'ן (כמבואר בשיחות הר"ן, סימן עו), דו וועסט אין אנהייב גורס זיין, דו וועסט זיך מסדר זיין צו לערנען ליקוטי מוהר"ן אן פארשטיין, דו וועסט זאגן די ווערטער - וועסטו במשך הזמן זוכה זיין אז עס וועט זיך דיר עפענען דיין מח, דו וועסט אנהייבן צו פארשטיין.


עס גייט נישט אין איין מינוט, מען דארף האבן אסאך סבלנות; אז מען האט סבלנות איז מען זוכה צו קענען און פארשטיין די תורה.


בנוגע דיין פראגע וואס דו זאלסט טון מיט דיין ווייב און קינדער, זיי האבן נישט ליב אז דו ביסט געווארן א ברסלב'ער; איך וויל פארשטיין, וואס פעלט אויס צו זאגן פאר אלעמען "איך בין געווארן א ברסלב'ער"? וואס איז שלעכט אז דו, פאר דיר אליינס - וועסט זיך מחי' זיין מיט דעם רבינ'ס עצות אן אויסרופן פאר אלעמען: "איך בין געווארן א ברסלב'ער" און אזוי פירן דיין שטוב? איך זאג דיר, אויב דו וועסט אזוי טון, נישט נאר זיי וועלן נישט האבן קיין טענות אויף דיר, נאר במשך הזמן וועלן זיי אלע מקורב ווערן; ווען מען וועט זען ווי דו פירסט זיך מיט דרך ארץ, מיט שמחה און מיט די אלע שיינע זאכן וואס דער רבי איז אונז מזכה - וועסטו זיי מקרב זיין מיט דיין התנהגות.


בנוגע חתונה מאכן די קינדער יונג; מוהרא"ש האט נישט גענומען קליינע קינדער און זיי חתונה געמאכט, מוהרא"ש האט גענומען קינדער וואס זענען דערוואקסן און האבן שכל מער ווי דרייסיג יעריגע און זיי חתונה געמאכט. איך ווייס נישט ווי קינדעריש דיין זון איז, אויב איז עס אזוי ווי דו לייגסט עס אראפ, אז ער איז ממש א קליין בעבי, דעמאלט קען מען נאכנישט חתונה האבן, אפילו ביי די אכצן.


בעט דעם אייבערשטן יעדן טאג פאר דיינע קינדער זיי זאלן זיין ערליכע אידן, זיי זאלן חתונה האבן און אויפשטעלן ערליכע דורות; ווייל תפילה איז זייער שטארק, תפילה איז שטערקער פון אלעס.


בנוגע מקוה וכו'; ביי אונז ברסלב'ער חסידים איז מען זיך מוסר נפש אויף מקוה, מען קוקט נישט אויב עס איז שווער אדער נישט, מען גייט יעדן טאג אין מקוה, זאל זיין וואס זאל זיין; ווייל דער הייליגער רבי נתן זכרונו לברכה האט צוגעזאגט: "מקוה איז די זעלבע לשון פון תקוה - אז מען גייט אין מקוה האט מען א תקוה אז מען וועט אלעס פאררעכטן".


בנוגע וואו דו זאלסט געבן דיין צדקה, פאר די ישיבה אין אמעריקע אדער פאר די שולן אין ארץ ישראל; ענדערש זאלסטו געבן די צדקה פאר די גבאים אין ארץ ישראל, זיי זאלן ווייטער קענען אנגיין מיט זייער הייליגע ארבעט.


נאכאמאל בעט איך דיר, דער עיקר זאלסטו אכטונג געבן אויף דיין שטוב, דיין ווייב זאל זיין צופרידן, זי זאל זיין מיט דיר אויף איין בלאט. אויב ביסטו אויף איין בלאט און זי אויף אן אנדערע בלאט, זאלסטו צוריק מישן די בלעטער, זוך אויף די בלאט וואו זי איז און לעב מיט איר אויף איין בלאט; ווייל אן שלום בית איז גארנישט דא, שלום בית איז דער יסוד פון זיין הייליג.


שעם זיך נישט צו פרעגן, דו קענסט פרעגן אלע דיינע שאלות.


דער אייבערשטער זאל העלפן זאלסט האבן הצלחה אין אלע ענינים

#100 - בעטן דעם אייבערשטן מיר זאלן זוכה זיין ארויס צו גיין פון מצרים
תפילה והתבודדות, חסידות ברסלב, התחדשות, רבינו ז"ל, פסח, תיקון הכללי

בעזרת ה' יתברך


יום ד' פרשת ויקהל-פקודי, כ"ו אדר, שנת תשפ"א לפרט קטן


 


לכבוד תלמידי היכל הקודש, תושבי ארץ ישראל, ה' עליהם יחיו


איך בעט ענק טייערע חברים, מיר שטייען יעצט אין אזא הייליגע צייט, שבת החודש שבת מברכים ניסן, ערב דעם הייליגן רבינ'ס געבורטסטאג; דער רבי איז געבוירן געווארן ראש חודש ניסן, אינעם טאג וואס מען האט אויפגעשטעלט דעם משכן. חכמינו זכרונם לברכה זאגן (מדרש סדר עולם, פרק ז): "רֹאשׁ חוֹדֶשׁ נִיסָן נָטַל עֶשֶׂר עֲטָרוֹת"; דאס גייט ארויף אויף די מתנה פון די צען קאפיטלעך תהילים, וואס איז אראפגעקומען אויף די וועלט ראש חודש ניסן; איז יעצט א צייט וואס מען דארף זיך פון פריש באנייען, פון פריש זיך צוריקקערן צום אייבערשטן.


טייערע ברידער, טייערע חברים; לאמיר אנהייבן לעבן מיט די עצות פון רבי'ן. דער רבי זאגט (שיחות הר"ן, סימן כו): "ביי די וועלט איז שכחה א חסרון, אבער ביי מיר איז שכחה א גרויסע מעלה; ווען עס וואלט נישט געווען שכחה וואלט מען נישט געקענט דינען דעם אייבערשטן, מען וואלט נישט פארגעסן פונעם פארגאנגענהייט, פון אלע דורכפעלער און אלע פראבלעמען וואס מען איז דורך, דאס וואלט געמאכט אז דער מענטש זאל נישט וועלן נאכאמאל פרובירן צו זיין אן ערליכער איד, אבער יעצט אז עס איז דא שכחה, קען מען זיך באנייען און אנהייבן פונדאסניי"; דאס איז געווען ביים רבי'ן א וויכטיגער יסוד, מען זאל אלץ אנהייבן פונדאסניי, נישט זיך קלאפן מיט'ן עבר נאר גיין ווייטער.


איך בעט אייך מיינע ברידער, מיינע טייערע חברים פון ארץ ישראל; אז מיר זענען מקורב צום רבי'ן דארפן מיר פאלגן דעם רבי'ן. מיר דארפן זיך באנייען, מיר דארפן אנהייבן נוצן די עצות. די עצה פון התבודדות; גיין אין א ווינקל, א פלאץ וואו קיינער הערט נישט און זיך אויסרעדן דאס הארץ צום אייבערשטן. איר וואוינט אין ארץ ישראל, איר זענט ארומגענומען מיט אזוינע הייליגע צדיקים, וואו מען גייט און וואו מען שטייט ליגן די הייליגע צדיקים וואס אויף זיי שטייט די וועלט; כאפט א שפאציר, גייט צו א ציון פון א צדיק אינמיטן טאג, ביינאכט אדער פארטאגס און זייט אייך מתבודד דארט.


מיר שטייען יעצט נאנט צום הייליגן יום טוב פסח, מיר דארפן שוין אנהייבן בעטן דעם אייבערשטן מיר זאלן זוכה זיין ארויס צו גיין פון מצרים, ארויסגיין פון אלע טמאות און אנקומען צו די קדושה פון יום טוב פסח. פסח איז די אותיות פֶּה סָח (פרי עץ חיים שער חג המצות, פרק ז; ועוד); מען הייבט אן רעדן צום אייבערשטן, מען הייבט אן זען און פארשטיין אז עס איז גארנישט דא אויף די וועלט נאר דער אייבערשטער. אזוי גייט מען ארויס פון פרעה; פרעה איז די אותיות פֶּה רַע (ספר הליקוטים פרשת שמות, דבור המתחיל "ויגדל הילד"), א שלעכט מויל, א מויל וואס שעלט, א מויל וואס טשעפעט, א מויל וואס רעדט זיך אפ, א מויל וואס בארעדט אנדערע און טוט וויי אנדערע; דורך פסח, פה סח - גייט מען ארויס פון די קליפות.


רעדט נאר פון רבי'ן און פון זיינע תלמידים. ווען איר קומט זיך צאם זאלן זיין די דיבורים נאר פון רבי'ן, זייט מקבל איינער פון צווייטן שיינע זאכן פון רבי'ן, שיינע שמועסן. דארט וואו מען רעדט פון רבי'ן - דארט איז דער רבי, דארט וואו מען רעדט נישט פון רבי'ן, מעג זיין א גרויסע טאוול "בית המדרש ברסלב", אבער אז מען רעדט נישט פון רבי'ן - איז דער רבי נישט דארט.


זאלט איר נאר רעדן פון רבי'ן; דערציילט מעשיות פון רבי'ן, מעשיות פון אנשי שלומינו ובעיקר מעשיות פון הפצה. ווער עס גייט הפצה איז מחויב צו דערציילן פאר אנשי שלומינו יעדע פרט פון הפצה, דאס געבט חשק פאר אנדערע זאלן אויך אנהייבן גיין הפצה. ווען מען הערט ווי מענטשן זענען זיך מחי', מענטשן דערציילן ווי זייער לעבן האט זיך איבערגעדריידט, עס איז זיי זיס געווארן - דאס מאכט מען זאל בלייבן פרישע מקורבים, נישט אלט געזעצן. קוקט גוט וועט איר זען אן אינטערעסאנטע זאך, די מפיצים זענען אלץ פריש, ווייל זיי זעען יעדע רגע ווי דער רבי איז מחי' מתים.


די וואך האב איך געהאט א געמישטע וואך, פון איין זייט בין איך א בעל שמחה, דער אייבערשטער האט מיר געגעבן א געזונטע אינגל למזל טוב; פון די אנדערע זייט האב איך פארלוירן מיין גרויסער זיידע זכותו יגן עלינו, דאס איז מיר זייער שווער.


איך האב געהאט די זכי' אים משמש זיין לאנגע יארן; מיין זיידע האט געהאט זייער א גרויסע הרגשה אין הייליגן רבי'ן, ער האט מיר גענומען אלס בחור מיט זיך קיין אומאן. מיר זענען געפארן אין גאנץ אוקריינע, ראמעניע, אונגארן און פולין - ביי זייער אסאך מקומות הקדושים, און ווען מיר זענען אנגעקומען אין אומאן האט מיין זיידע געמאכט דארט א סטאנציע, מען איז געגאנגען אין מקוה, געדאווענט שחרית און נאכדעם געזאגט אינאיינעם די צען קאפיטלעך תהילים. ער האט געהאלטן א פייערדיגע דרשה ביים ציון פון רבי'ן פון דאס גרויסקייט פון די צען קאפיטלעך, ער האט געוויינט ביים ציון און נאכגעזאגט וואס דער רבי זכותו יגן עלינו פון סאטמאר ברענגט אין הייליגן ספר ויואל משה (מאמר ישוב ארץ ישראל, סימן קנ) אז דער רבי האט געוויסט ברוח הקודש וואס וועט זיין ביז משיח וועט קומען, ער שרייבט בזה הלשון: "וזה ענין של רוח הקודש, שראה מה הגיע אלינו בעיקבא דמשיחא".


איך האב מיטגעהאלטן ווי ער פלעגט געבן געלט פאר ברסלב'ע חסידים זיי זאלן קענען פארן צום רבי'ן אויף ראש השנה און מיט געשיקט א קוויטל "יחזקאל בן יהודית"; ער האט זייער חשוב געהאלטן ברסלב'ער חסידים.


מיין זיידע פלעגט מיר זייער אסאך מחזק זיין אין מיינע יונגע יארן איך זאל זיך מאכן א שיעור גורס זיין משניות; ער האט מיר געבעטן אלס חתן נאכאמאל איך זאל יעדן טאג זאגן אכצן פרקים משניות. ער פלעגט זיין גאנץ לעבן זאגן משניות, זיין גאנץ לעבן איז געווען נאר דינען דעם אייבערשטן.


מן השמים איז געווען אז איך זאל מאכן די וואכטנאכט מאנטאג נאכט און דינסטאג דעם ברית אויף מיין זון יחזקאל נרו יאיר, דאס האט אפגעהאלטן איך זאל נישט מיטגיין קיין ארץ ישראל; איך האף און איך בעט צו קענען קומען קיין ארץ ישראל, זיין מיט ענק און זיך מחזק זיין אינאיינעם מיט די הייליגע עצות.


דער אייבערשטער זאל העלפן איר זאלט האבן הצלחה אין אלע ענינים.

#99 - זע צו שמועסן פון רבי'ן און פון רבינ'ס מענטשן
חסידות ברסלב

בעזרת ה' יתברך


יום ג' פרשת ויקהל-פקודי, כ"ה אדר, שנת תשפ"א לפרט קטן


 


לכבוד מיין טייערער ... נרו יאיר, קרית ברסלב


איך בעט דיר זייער, ברענג אריין א חיות אין די אינגעלייט; זע אז דער רבי זאל זיין צווישן אייך, מוהרא"ש זאל זיין צווישן אייך.


זע צו שמועסן פון רבי'ן און פון רבינ'ס מענטשן; ווייל דער רבי געפונט זיך נאר דארט וואו מען רעדט זיינע ווערטער. אז מען רעדט נישט פון רבי'ן איז גארנישט דא; מעג זיין גרויסע ווערטער "בית המדרש ברסלב", אבער דער רבי איז נישט דארט.


דעריבער בעט איך דיר זייער, זע מען זאל רעדן שיחות פון רבי'ן, חיזוק פון רבי'ן; זע צו טאנצן כמה פעמים: "אשרינו מה טוב חלקינו, ומה נעים גורלינו".


איך גיי היינט מאכן א ברית, איך ווארט מיין טאטע, קארלסבורגער רב שליט"א - זאל צוריק קומען פון ארץ ישראל, זיך באטייליגן ביים ברית.


איך וועל בעטן ביים ברית פאר דיר, דו זאלסט מצליח זיין.

#98 - נעם דעם רבי'ן פאר דיר, מאך נישט קיין רעש און קיין טומל
כיבוד אב ואם, יבנאל, חסידות ברסלב, אומאן

בעזרת ה' יתברך


יום ב' פרשת ויקהל-פקודי, כ"ד אדר, שנת תשפ"א לפרט קטן


 


לכבוד ... נרו יאיר


איך האב ערהאלטן דיין בריוו.


וואס דארפסטו מצער זיין דיין טאטע מאמע, וואס דארפן זיי וויסן בכלל אז דו שעפסט חיות פון רבי'ן? לדעתי קענסטו דאס באהאלטן פון זיי, בפרט ווען זיי זאגן קלאר עס שטערט זיי נישט אז דו הערסט שיעורים און אז דו האסט חיות פון די הייליגע ספרים; זיי בעטן דיר נאר אז דו זאלסט נישט מאכן קיין רעש און א טומל, קענסטו דאס באהאלטן פון זיי.


נעם דעם רבי'ן פאר דיר, מאך נישט קיין רעש און קיין טומל. אז דו ווילסט פארן קיין יבנאל - זאלסטו פארן געזונטערהייט, וואס דארפן דיינע עלטערן מיטהאלטן אז דו פארסט? אז דו ווילסט גיין צו די חבורות זיך מחזק זיין - זאלסטו גיין געזונטערהייט, אבער וואס דארפסטו יעדן איינעם מודיע זיין וואו דו גייסט? דאנק דעם אייבערשטן אז דיין ווייב איז דיר נישט קיין מונע, זי האלט דיר נישט אפ, קענסטו דאך דינען דעם אייבערשטן אזוי שיין, אזוי זיס, אן מחלוקות.


איי וועסטו פרעגן, וואס וועסטו טון ראש השנה? ראש השנה דארפן דאך אלע קומען קיין אומאן; ביז ראש השנה איז דא אסאך צייט, קענסט נאך אסאך מתפלל זיין דו זאלסט זוכה זיין צו קומען צום רבינ'ס ראש השנה, אלע דארפן מתפלל זיין אויף דעם, מען האט דאך געזען וואס האט פאסירט פאריאר תשפ"א ווען די גרעניצן זענען געווארן פלוצלונג פארשלאסן, ווער ווייסט וואס גייט זיין די יאר ראש השנה תשפ"ב הבא עלינו לטובה? קיינער ווייסט נישט וואס גייט זיין, קיינער איז נישט פארזיכערט, אלע דארפן מיר אנקומען צו תפילה; אבער ביז ראש השנה איז דאך ממש א שאד זיך צו קריגן.


ליין איבער דעם בריוו אפאר מאל, ליין עס נישט שנעל; וועסטו זען א וועג ווי אזוי דו זאלסט קענען דינען דעם אייבערשטן, שפירן די זיסע געשמאקע איינגענעמע ליכטיגקייט פונעם אייבערשטן - אן קיין מחלוקות, אן קריגערייען.


דער אייבערשטער זאל העלפן זאלסט האבן הצלחה אין אלע ענינים.

#97 - פסח פראוועט מען אין שטוב
חסידות ברסלב, פסח

בעזרת ה' יתברך


יום ה' פרשת כי תשא, כ' אדר, שנת תשפ"א לפרט קטן


 


לכבוד ... נרו יאיר, תלמיד הישיבה


מאך טיקעטס אהיים צו פארן אויף יום טוב פסח. פסח איז נישט א צייט צו גיין צו טישן, פסח פראוועט מען אין שטוב.


איך נעם נישט קיין בחורים צו מיר, נאר די וואס האבן נישט וואו צו גיין; די שטובער זענען צעפאלן (היי יאר קען איך דאס אויך נישט, מיין ווייב איז א קימפעטארין). דאנק דעם אייבערשטן אז דו האסט עלטערן, טייערע עלטערן, וואוילע עלטערן; זאלסטו שוין ערלעדיגן און מאכן דיינע פלענער צו קענען זיין אין שטוב.


זע צו לערנען דיינע שיעורים תמידין כסדרן בכל יום בלי הפסק, דאס וועט דיר אפוואשן און אפרייניגן.


געדענק וואס רבי נתן פלעגט זאגן: "אפילו א בעל עבירה, אויב וועט ער זיך האלטן אין רבי'ן, וועט ער ביים סוף אלעס פאררעכטן".

#96 - מיר זאלן האבן די זכי' ווייטער צו טון פאר'ן רבי'ן
מוסדות, חסידות ברסלב, משלוח מנות, פורים

בעזרת ה' יתברך


חג הפורים, ערב שבת קודש פרשת תצוה, י"ד אדר, שנת תשפ"א לפרט קטן


ומשלוח מנות איש לרעהו


לכבוד ... נרו יאיר, מנהל מוסדות היכל הקודש


דער אייבערשטער זאל העלפן מיר זאלן האבן די זכי' ווייטער צו טון פאר'ן רבי'ן; סיי מיט הפצת אור רבינו בעולם און סיי מיט'ן אויפשטעלן תלמידים ותלמידות, מיר זאלן זיך נישט דארפן שעמען פאר אונזערע עלטערן און רבי'ס; למען לא נבוש ולא נכלם ולא נכשל לעולם ועד, מיר זאלן בלייבן פארבינדן ביים רבי'ן אין זאק אויף די וועלט און אויף יענע וועלט.

#95 - מיר זאלן בלייבן אונזער גאנץ לעבן ביים רבי'ן אין זאק
הכרת הטוב, חסידות ברסלב, משלוח מנות, פורים

בעזרת ה' יתברך


חג הפורים, ערב שבת קודש פרשת תצוה, י"ד אדר, שנת תשפ"א לפרט קטן


ומשלוח מנות איש לרעהו


לכבוד ... נרו יאיר


א גרויסן יישר כח פאר'ן מיר העלפן אזוי געטריי א גאנץ יאר.


דער אייבערשטער זאל העלפן מיר זאלן בלייבן אונזער גאנץ לעבן ביים רבי'ן אין זאק, אזוי ווי רבי נתן האט געבעטן: "רבי, בינד מיר צו אין דיין זאק"; מיר זאלן ווייטער טון פאר'ן רבי'ן, דאס וועט אונז מתקן זיין.


שמחת פורים.

#94 - חזר'ן הלכות אן א שיעור מאל
חסידות ברסלב, הלכה

בעזרת ה' יתברך


יום ג' פרשת תרומה, ד' אדר, שנת תשפ"א לפרט קטן


 


טייערער חתן ... נרו יאיר


זע צו חזר'ן די הלכות אן א שיעור מאל.


מוהרא"ש פלעגט אלץ נאכזאגן פונעם צדיק רבי אורי סטרעליסקער זכותו יגן עלינו, ער האט גע'חזר'ט די הלכות איבער טויזנט מאל; פלעגט מוהרא"ש זאגן: "איז דאך זיכער אז אונז, פשוט'ע מענטשן, דארפן דאס חזר'ן אן א שיעור מאל".


בעט דעם אייבערשטן דו זאלסט אלץ זיין מקושר צום רבי'ן, דו און דיינע דורות. "דדא ביה כולא ביה", דער וואס לעבט מיט'ן צדיק - האט אלעס, "ודלא דא ביה, מה ביה (נדרים מא.)", דער וואס לעבט נישט מיט צדיקים - האט גארנישט אין לעבן.


זאלסטו דער עיקר בעטן אויף דעם; דו און דיין כלה און דיינע דורות זאלן זיין דבוק צו אמת'ע צדיקים.


דיין ראש ישיבה.

#93 - טענה זיך נישט מיט דיין ווייב
כיבוד אב ואם, שלום בית, חסידות ברסלב

בעזרת ה' יתברך


ערב שבת קודש פרשת תרומה-זכור, ז' אדר, שנת תשפ"א לפרט קטן


 


לכבוד ... נרו יאיר


איך האב ערהאלטן דיין בריוו.


איך בעט דיר זייער שטארק, טענה זיך נישט מיט דיין ווייב תחי'; זיי נישט ברוגז אויף איר, זי איז נישט שולדיג; זי ווערט צעריסן צווישן דיר און אירע עלטערן. פון איין זייט וויל זי זיין א געטרייע ווייב, זי וויל גיין מיט דיר, פון די צווייטע זייט רעדט איר טאטע און מאמע צו איר כל דבר אסור אויף ברסלב, זי קען עס נישט נעמען; עס איז איר גרינגער צו שרייען אויף דיר ווי זי זאל זיך קריגן מיט אירע עלטערן, זיי שרעקן איר אן זייער שטארק.


זאג איר די ווערטער איין מאל און נאכאמאל: "מיין לעבן, מיין חיות - איז פון די רבי; אויב דו ווילסט נישט, דו שעמסט זיך - וועל איך פרובירן אז קיינער זאל נישט וויסן, קיינער זאל נישט זען; איך וועל אלעס טון פאר דיר דו זאלסט זיין פרייליך", און אז זי שרייט ווייטער זאלסטו נישט ווערן ברוגז אויף איר. זי איז נעבעך א רחמנות, זי איז נישט שולדיג. זאג איבער נאכאמאל: "איך באקום לעבן פון די רבי, אז דו האסט מורא פון דיינע עלטערן וועל איך מער אכטונג געבן; איך וועל אלעס טון פאר דיר דו זאלסט זיין פרייליך".


וואס זאלן מיר טון אז דער רבי איז אזוי פארשעמט? וואס קען מען טון אז מען רעדט אויפ'ן רבי'ן אזעלכע לשון הרע'ס, מען באשמוצט אונז אז מיר האלטן נישט די תורה חס ושלום; דאס אלעס איז לשון הרע און הוצאת שם רע. די אלע וואס האבן א חלק אין די הוצאת שם רע - די האבן נישט קיין מחילה, ווייל זיי זענען גורם אז בחורים און אינגעלייט וואס דארפן התחזקות זיך צו דערהאלטן, מיט'ן רבינ'ס חיזוק וואלטן זיי געווען ערליכע אידן, אבער נאכן הערן אזויפיל לשון הרע וויל מען נישט האבן צוטון מיט ברסלב, מען וויל נישט די קינדער זאלן האבן צוטון מיט ברסלב.


שטארק זיך, באלד וועלן ווערן פון אלע מניעות - נעימות; עס וועט דיר זיס ווערן, דיין ווייב וועט דיר העלפן, זי וועט דיר זיין אן עזר פאר עבודת השם.


א פרייליכן שבת.

#92 - ווי מער מען איז מחזק אנדערע, אלץ מער כח באקומט מען
חברים, חינוך הילדים, חיזוק פאר פרויען, התחזקות, הפצה, חסידות ברסלב, בושה, הלכה

בעזרת ה' יתברך


יום א' פרשת משפטים, כ"ה שבט, שנת תשפ"א לפרט קטן


 


מרת ... תחי'


איך האב ערהאלטן אייער בריוו.


שטארקט אייך מיט די הייליגע ארבעט פון צאמנעמען נשות אנשי שלומינו - זיי מחזק זיין; נישטא קיין גרעסערע תענוג ביים אייבערשטן, צו זען ווי מען טוט פאר אנדערע אידן.


דער הייליגער בעל התניא זכותו יגן עלינו האט נאכגעזאגט פון זיין רבי'ן דער הייליגער מגיד פון מעזריטש זכותו יגן עלינו, וואס ער האט דאס געהערט פונעם הייליגן בעל שם טוב זכותו יגן עלינו: "א נשמה קומט אראפ אויף די וועלט און לעבט דא אפ א זיבעציג אכציג יאר - נאר כדי א טובה טון פאר א צווייטן איד"; דאס מיינט צו זאגן "עס לוינט זיך צו לעבן זיבעציג יאר א טובה צו טון פאר א צווייטן", ווען מען שיינט אריין אין א צווייטן אביסל שכל, אביסל דעת; יענער זאל שפירן דעם אייבערשטן - מיט דעם טוט מען יענעם א טובה בזה ובבא.


שטעלט נישט אפ אייער ארבעט פאר קיין שום זאך אויף די וועלט, דאס וועט אייך געבן כח אויף אלעס; איר וועט האבן כח צו די קינדער, כח פאר אייער מאן און פאר אלע אייערע געברויכן. עס איז פארקערט ווי מען טראכט, מענטשן מיינען אז מיט דעם וואס מען איז עוסק אין הפצה - פארלירט מען כח, עס גייט אויפ'ן חשבון פון משפחה, אויפ'ן חשבון פון די קינדער וכו' וכו', מען האלט זיך צוריק פון טון מיט אנדערע ווייל עס מוטשעט אפ. עס איז נישט אמת; ווי מער מען איז מחזק אנדערע אלץ מער כח באקומט מען, ווי מער מען שיינט אריין די זיסע עצות פון רבי'ן אין אנדערע - אלץ מער האט מען כח פאר די אייגענע לעבן.


נעמט ווייטער צוזאם פרויען און זייט זיי מחזק, איר קענט זיי געבן צו הערן שיעורים פון חיזוק, שיעורים פון אמונה, שיעורים פון שלום בית, טאנצט מיט זיי און שפילט מיט זיי; דאס איז זייער א גרויסע מצוה, ווייל פרויען דארפן דאס מערסטע חיזוק צו קענען אנגיין מיט זייער ארבעט אין שטוב.


אויף אייער פראגע וואס מען טוט מיט קינדער וואס שפילן זיך מיט משפחה - אינגלעך און מיידלעך; דאס איז נישט גוט, מען דארף זיי מחנך זיין זיי זאלן וויסן אז אינגלעך שפילן זיך מיט אינגלעך און מיידלעך שפילן זיך מיט מיידלעך, ווען זיי זענען נאך יונג דארף מען שוין אכטונג געבן אויף דעם.


מען דארף עס אבער טון מיט חכמה, נישט מיט געוואלד; זאגט זיי די ווערטער: "גרויסע קינדער שפילן זיך נישט אינגלעך מיט מיידלעך, גרויסע קינדער שפילן זיך אינגלעך מיט אינגלעך און מיידלעך מיט מיידלעך"; מען זאגט עס נאכאמאל און נאכאמאל ביז עס גייט אריין אין זיי. די קינדער וועלן נישט גלייך אפלאזן דער געוואוינהייט, בפרט ווען זיי זענען שוין באפריינדעט, אבער מען טאר נישט מיד ווערן, נאר נאכאמאל זאגן: "דו ביסט שוין אזוי גרויס, דו ביסט שוין נישט קיין בעבי; גרויסע קינדער שפילן נישט אזוי וכו' וכו'".


אויף אייער פראגע וואס צו טון מיט די חברט'עס וואס שפעטן וכו'; וואס וואלט איר געטון מיט א חבר'טע וואס וויל אייך אוועק נעמען אייערע קינדער, איר וואלט גערעדט מיט איר? וואס וואלט איר געטון ווען אייער חבר'טע וויל אייך צונעמען אייער מאן, וואלט איר געענטפערט ווען זי רופט אייך פרעגן אייערע שאלות?! א נארמאלע פרוי וואלט נישט געהאט צו טון מיט שכנים און חבר'טעס וואס ווילן אוועקנעמען איר מאן און קינדער וכו' וכו'; אזוי דארף מען קוקן אויף די וואס מאכן חוזק פון רבי'ן, אויף די וואס שפעטן פון היכל הקודש; וואס געבט אונז דער רבי? וואס געבט אונז דער צדיק? ער געבט אונז לעבן. מיט זיין כח, מיט זיין שכל - קען איך האבן קינדער, מיט זיינע עצות קען איך זיך אן עצה געבן, קען מען לעבן מאן און ווייב. אן דעם צדיק בין איך א געשטארבענער, אן דעם צדיק בין איך נישטא; אזוי ווי איך וואלט זיך געהיטן פון איינעם וואס וויל מיר אוועקנעמען מיין שטוב, אזוי דארף איך זיך היטן פון לצים, נישט האבן מיט זיי.


אויף אייער פראגע אויב מען דארף אין די טעג וכו'; איר זענט נישט דער ערשטער וואס זאגט אז עס איז שווער וכו', אנדערע זאגן אויך עס איז שווער וכו', אבער זייט מיר מוחל איך פארשטיי נישט וואס איז שווער; אין די טעג דארף מען גיין אזוי וכו'.


בנוגע פארן קיין יבנאל וכו'; אודאי זאלט איר גיין אין מ. מלכה, איר וועט זען גרויסע ישועות. מוהרא"ש האט צוגעזאגט אז ווער עס וועט גיין אין מ. מלכה וועט זען גרויסע ישועות.


דער אייבערשטער זאל העלפן איר זאלט האבן הצלחה אין אלע ענינים.

#91 - עס וועט גארנישט פאסירן אז מ'וועט אייך אפזאגן פון די ארבעט
חיזוק פאר פרויען, רפואה, חסידות ברסלב, פרנסה, בריוו, ישיבה, ראש ישיבה

בעזרת ה' יתברך


יום ה' פרשת יתרו, כ"ב שבט, שנת תשפ"א לפרט קטן


 


מרת ... תחי'


איך האב ערהאלטן אייער בריוו.


ערשטנס זאלט איר וויסן אז איך קום טאקע נישט אן צו ענטפערן יעדע בריוו, איך קום נישט אן אויפצוהייבן דעם טעלעפאן ווען מען רופט - אבער איך ליין כמעט יעדע בריוו און איך ליין און איך הער אלע מעסעדזשעס; זאלט איר זיך נישט צוריק האלטן פון שרייבן און פון איבערלאזן הודעות.


בנוגע וואס איר האט מורא יעדעס מאל אייער בעל הבית רופט אייך, אפשר גייט ער אייך אפזאגן וכו'; וואס גייט אייך אן? וועט מען אייך אפזאגן, עס וועט גארנישט פאסירן, ארבעט איז נישט קיין לעבן זאך, עס איז יא יא, ניין ניין; כל זמן איר ארבעט, איר האט וואס צו טון - איז גוט, און אז מען וועט אייך אפזאגן - איז אויך גוט.


בנוגע וכו'; בעטס דעם אייבערשטן אויף געזונט, אז מען איז געזונט האט מען אלעס און אז מען איז חלילה נישט געזונט - האט מען גארנישט. וואס האט מען אז מען איז דאר ווען מען איז נישט געזונט? וואס האט מען פון דעם אז מען איז שיין אז מען איז נישט געזונט? קומט אויס אז מען דארף בעטן און דאנקען דעם אייבערשטן אויף דעם אליינס, אז מען איז געזונט און מען האט געזונטע קינדער, מער פון דעם דארף מען נישט.


וואס ווערט איר צעבראכן אז מען באטיטלט אייך נישט מיט'ן טיטל 'בית פיגא תלמידה'; איך בין אויך נישט קיין תלמיד פון ישיבה, איך האב נישט געלערנט אלס קינד, אלס בחור - אין ברסלב. אנשטאט טראכטן 'א שאד איך האב נישט געהאט מיינע יונגע יארן אזוי און אזוי' טראכטס ענדערש 'ווי גליקליך בין איך אז יעצט בין איך געוואויר געווארן פון רבי'ן', איך וואלט זיך אויך געקענט אויפעסן טראכטנדיג 'א שאד מיינע יארן אלס קינד, אלס בחור - ווען איך האב נישט געוויסט פון רבי'ן', אנשטאט דעם פריי איך זיך אז יעצט ווייס איך פון רבי'ן.


אזוי זאלט איר אויך טון, טראכטס 'פון יעצט גיי איך אננעמען דעם רבינ'ס עצות, זיך מחי' זיין און לעבן מיט דעם'; ווייל מיט יעדע שיחה, מיט יעדע עצה - קען מען אפלעבן דאס לעבן זיס און האניגדיג.


דער אייבערשטער זאל העלפן איר זאלט האבן הצלחה אין אלע ענינים.

#90 - ווי מער מען רעדט פון רבי'ן, אלץ מער הרהורי תשובה האט מען
חברים, חסידות ברסלב, עבודת השם

בעזרת ה' יתברך


יום ד' פרשת יתרו, כ"א שבט, שנת תשפ"א לפרט קטן


 


לכבוד מיין טייערער ... נרו יאיר, תלמיד ישיבת תפארת התורה


ברענג אריין צווישן די בחורים מען זאל רעדן פון רבי'ן; זוך אויף גוטע חברים וואס האבן א געפיל אין רבי'ן.


מוהרא"ש זאגט, דעם רבינ'ס ווערטער איז אזוי ווי שמעקעדיגע בשמים; ווי מער מען באטאפט עס - אלץ א בעסערע און שטערקערע גערוך קומט ארויס, אזוי אויך - זאגט מוהרא"ש - ווי מער מען רעדט פון רבי'ן, אלץ מער הרהורי תשובה האט מען.


דריי זיך מיט בחורים תמימים, בחורים וואס טרינקען דעם רבינ'ס ווערטער; דו קענסט זיך נישט פארשטעלן צו וואס תמימות קען צוברענגען, צו וואס פאר א גרויסע מדריגות.

#89 - מיר זענען אלע משוגע, נאר דער רבי דערהאלט אונז
חסידות ברסלב, מוהרנ"ת ז"ל, משוגע

בעזרת ה' יתברך


יום ג' פרשת יתרו, כ' שבט, שנת תשפ"א לפרט קטן


 


לכבוד מיין טייערער ... נרו יאיר


אמאל איז אריינגעקומען א משוגע'נער ביי רבי נתן בשעת שלש סעודות, ער האט געשריגן: "איך האב געהאט א זיידע וואס האט געהאט טויזנט גאלדענע רענדלעך".


רבי נתן איז אריין אין א שמועס פון משוגעים, ער האט געזאגט: "לעולם וואלטן מיר אלע געדארפט אויסקוקן ווי דעם משוגע'נעם, כפי וויפיל עבירות מיר האבן געטון. די הייליגע חכמים זאגן (סוטה ג.) 'אֵין אָדָם עוֹבֵר עֲבֵרָה אֶלָּא אִם כֵּן נִכְנַס בּוֹ רוּחַ שְׁטוּת', א מענטש זינדיגט נישט נאר נאכדעם וואס ער ווערט משוגע; וואלטן מיר געדארפט זיין טויט משוגע, נאר בזכות וואס מיר זענען מקורב צום רבי'ן - דאס היט אונז. אזוי ווי דער רבי זאגט (ליקוטי מוהר"ן חלק א', סימן קעו) 'צָרִיךְ הָאָדָם לְמַהֵר מְאֹד לְגָרֵשׁ מִקִּרְבּוֹ הָרוּחַ שְׁטוּת, מַה שֶּׁלִּבּוֹ מָלֵא מֵרוּחַ שְׁטוּת הַדָּבוּק בּוֹ', א מענטש דארף ארויסקלאפן פון זיך אלע נארישקייטן, אלע שגיונות, 'וְזֶה עַל יְדֵי שֶׁנִּתְקַשֵּׁר לְהַצַּדִּיק הָאֱמֶת', דורך זיך מקשר זיין צום אמת'ן צדיק איז ער זוכה ארויסצוקלאפן די אלע נארישקייטן. וואס איז התקשרות? 'וְהִתְקַשְּׁרוּת הַיְנוּ אַהֲבַת נֶפֶשׁ מַה שֶּׁאוֹהֵב לְהַצַּדִּיק מְאֹד', ווען דער מענטש האט ליב דעם צדיק, דורך דעם ווערט ער איינס מיט'ן צדיק, ער הייבט אן גיין אין די וועגן, טון די עצות, דורכדעם ווערט ער צוריק נארמאל".


רבי נתן האט געזאגט: "די וועלט איז משוגע און איך אויך, אבער איך האב געקענט א קלארן, איך האב געקענט דעם רבי'ן"; דער רבי האט דעת און אז מיר זענען מקושר צום רבי'ן וועלן מיר זוכה זיין צו נכלל ווערן אין זיין הארץ.


שפעטער האט רבי נתן געזאגט: "אויב פון א משוגע'נעם קען ארויסקומען אזעלכע שיינע התחזקות - דארף מען האבן משוגעים".


 

#88 - נישט זוכן חסרונות ביי יענעם
תפילה והתבודדות, חסידות ברסלב, בין אדם לחבירו, יענער

בעזרת ה' יתברך


יום ג' פרשת יתרו, כ' שבט, שנת תשפ"א לפרט קטן


 


לכבוד ... נרו יאיר, קרית ברסלב ליבערטי


איך האב ערהאלטן דיין בריוו.


האסט מיר מחי' געווען מיט דיין בריוו וואו דו שרייבסט מיר אז דו האסט אנגעהויבן דאווענען בתמימות ופשיטות אזוי ווי א קליין קינד, האסט זיך אויסגעשאלטערט פון אלעס; האסט פארשטאנען די נקודה וואס איך האב דיר געשריבן אז ווען מען קומט אין שול קומט מען צו קיינעם, מען קומט נאר צום אייבערשטן, מען האט נישט מיט קיינעם און מען זעט נישט קיינעם; האסט געשפירט ביים דאווענען א זיסע טעם.


מען קען זיך נישט פארשטעלן צו וואס מיר וועלן זוכה זיין אז מיר וועלן לעבן מיטן רבי'ן, אז מיר וועלן נעמען דעם רבי'ן פאר זיך אליינס, מען וועט ניצן די עצות פאר זיך אליינס; מען וועט נישט זוכן אין א צווייטן חסרונות, אויב יענער איז א ברסלב'ער, אויב יענער טוט וואס דער רבי זאגט, אויב יענער איז מקיים הלכות. אז מען נעמט דעם רבי'ן פאר זיך, מען פאלגט דעם רבי'ן; מען גייט יעדן טאג התבודדות, מען לערנט שיעורים כסדרן על פי סדר דרך הלימוד פון רבי'ן (כמבואר בשיחות הר"ן, סימן עו), מען איז פרייליך מיט פשטות יהדות, מען איז נזהר אין שלום בית - קענען מיר נישט טראכטן צו וואס דער רבי וועט אונז ברענגען.


שטארק זיך מיט די נקודה פון זוכן דאס שיינקייט ביי אנדערע; יעדן איינעם דן זיין לכף זכות, זען דאס גוטס ביי יעדן איינעם - וועסטו מצליח זיין זייער שיין.

#87 - דער רבי קען יעדן העלפן, אבער נישט קיין בעל מחלוקת
חסידות ברסלב, מחלוקת, תכלית

בעזרת ה' יתברך


יום א' פרשת יתרו, שובבי"ם, י"ח שבט, שנת תשפ"א לפרט קטן


 


לכבוד ...


מוהרא"ש זאגט, דער רבי קען יעדן איינעם העלפן, זאל זיין ווער עס זאל נאר זיין, "אפילו הגרוע שבגרועים שמונח בשאול תחתית", אפילו דער ערגסטער מענטש וואס ליגט אין שאול תחתית, "אבל לא בעל מחלוקת", אבער נישט דער וואס מאכט מחלוקות.


איך שטיי ווייט פון די גאנצע פרשה וכו', איך וויל נישט האבן מיט דער זאך, איך בעט דעם אייבערשטן איך זאל זיך נישט נארן, איך זאל נישט פארגעסן ווער איך בין און פארוואס איך בין געקומען צום רבי'ן; איך בין געקומען צום רבי'ן אז דער רבי זאל מיר היילן, איך זאל נישט פארווארפן ווערן; אפהיטן זאל מיך דער אייבערשטער אז איך זאל אנהייבן זאגן דעות אויף אנדערע.


וואויל איז דעם וואס געדענקט פון תכלית און זוכט נישט קיין שלעכטס ביי א צווייטן, ער פילט אן זיינע טעג מיט תורה ותפלה.

#86 - ווען מ'ווייסט וואס ברסלב איז, וואלט מען נישט מורא געהאט דערפון
שידוכים, שלום בית, חסידות ברסלב

בעזרת ה' יתברך


יום ג' פרשת בשלח, י"ג שבט, שנת תשפ"א לפרט קטן


 


לכבוד משפחת ... שיחיו.


האברך ... נרו יאיר דערציילט מיר אז ער טראגט אן א שידוך פאר אייער טאכטער ... תחי'; איר ווילט דעם שידוך, אייער ווייב וויל אויך זייער דעם שידוך, אבער אייער טאכטער איז פארהאנקערט; זי וויל נישט, זי האט מורא פון ברסלב.


עס איז א שאד אז אייער טאכטער ווייסט נישט וואס ברסלב איז, זי האט מורא פון ברסלב; ווען זי וואלט געוויסט וואס ברסלב איז - וואלט דאס נישט געווען קיין עיכוב.


ברסלב איז א חסידות וואס מען לייגט א שטארקע דגוש אויף שלום בית; נישטא נאך א חסידות וואס מען זאל אזוי מוסר'ן די אינגעלייט מען זאל אכטונג געבן אין שטוב אויף די ווייב אזוי ווי אין חסידות ברסלב, נישטא נאך א צדיק וואס זאל האבן גערעדט פון שלום בית אזוי ווי דער הייליגער רבי. נייתי ספר ונחזה, לאמיר עפענען אלע ספרים פון תלמידי בעל שם טוב זכותם יגן עלינו, תלמידי המגיד זכותם יגן עלינו און פון רבינ'ס צייטן, נאר דער רבי רעדט פון שלום בית.


רבי נתן זאגט (שיחות הר"ן, סימן רסד): "הִזְהִיר לְכַבֵּד וּלְיַּקֵר אֶת אִשְׁתּוֹ", דער רבי האט אונז געווארנט מיר זאלן מכבד זיין די ווייב און איר האלטן טייער; מען האט נישט געקענט קומען צום רבי'ן אן שלום בית, דער רבי האט אמאל נישט געוואלט זיצן ביים טיש ווייל איינער פון די תלמידים האבן זיך געקריגט אין שטוב.


בפרט אין חדר היכל הקודש איז דאך פי כמה; מוהרא"ש האט אזויפיל געשריבן איבער דעם ענין פון שלום בית, מען געפונט זיך נישט דאס פלאץ אין היכל הקודש אויב מען איז נישט מכבד די ווייב, נישטא קיין אוועקפארן פון שטוב, נישטא קיין ארויסגיין פון שטוב אן די ווייב.


אפשר זאלט איר ווייזן דעם בריוו פאר אייער טאכטער, זי זאל וויסן דאס חשיבות פון ברסלב'ע חסידים, זי זאל וויסן די מעלות פון א תלמיד היכל הקודש.

#85 - אנשטאט זיך טענה'ן, זאלט איר אריינכאפן נאך א משנה, נאך א בלאט גמרא
חסידות ברסלב, לימוד התורה, מוהרנ"ת ז"ל, חמשה עשר בשבט

בעזרת ה' יתברך


יום ג' פרשת בשלח, י"ג שבט, שנת תשפ"א לפרט קטן


 


לכבוד די טייערע חברים, אנשי שלומינו פון בני ברק, ה' עליהם יחיו.


חמשה עשר בשבט איז די יום הולדת פון רבי נתן; אנשי שלומינו פלעגן זיך צאמקומען מיט רבי נתן מאכן א סעודה, דאנקען דעם אייבערשטן אויף די מתנה אז מיר האבן אזא תלמיד ווי רבי נתן.


בדרך כלל מאכט מען נישט קיין עסק ביי אידן פון א יום הולדת, דאס איז ווייל מען ווייסט נישט וואס וועט זיין מיט דעם מענטש, אפשר וועט ער חרוב מאכן די וועלט, אפשר וועט ער שעדיגן די וועלט. חכמינו זכרונם לברכה זאגן (שמות רבה מח, א) אויפ'ן פסוק (קהלת ז, א): "טוֹב שֵׁם מִשֶּׁמֶן טוֹב", א גוטע נאמען גייט ווייטער ווי גוטע בשמים, "וְיוֹם הַמָּוֶת מִיּוֹם הִוָּלְדוֹ", און דער טאג וואס מען שטארבט איז בעסער פונעם טאג וואס מען ווערט געבוירן; זאגן די הייליגע חכמים א משל, ווען א שיף פארט ארויס פונעם פָּארט אנגעפילט מיט סחורה, דעמאלט פייפט מען נישט מיט טראמפייטערס, ווייל מען ווייסט נישט צי דער שיף וועט אנקומען אדער נישט, אבער ווען מען זעט אז דער שיף קומט אן בשלום צום פָּארט, דעמאלט קומט מען מיט טראמפייטערס, מען שאלט און מען פריידט זיך מיט גרויס שמחה.


דאס זעלבע איז ווען א מענטש ווערט געבוירן, מען ווייסט נאכנישט וואס וועט זיין מיט אים, צי ער וועט צוגעבן צו די וועלט אדער פארקערט, דערפאר מאכט מען נישט קיין 'יוֹם הֻלֶּדֶת', מה שאין כן ביי א יארצייט, מאכט מען אן עסק און מען מאכט א יארצייט סעודה, אבער א צדיק וואס מאכט ליכטיג די וועלט - דאנקט מען דעם אייבערשטן אויף דעם טאג וואס דער צדיק איז אראפגעקומען אויף די וועלט.


איר זענט אלע פרישע מקורבים, בעט איך אייך זייער, געבט אכטונג מען זאל אייך נישט פארפירן; איך וויל איר זאלט וויסן וואס איז ביים רבי'ן דער עיקר.


דער רבי שרייבט פאר זיין איידעם (מכתבי רבינו ז"ל בתחלת ספר עלים לתרופה, מכתב ב): "בִּקַּשְׁתִּי מֵאֲהוּבִי חֲתָנִי", איך בעט דיר מיין ליבער איידעם, "שֶׁתִּלְמוֹד בְּכָל יוֹם שִׁיעוּר גְּמָרָא וּפוֹסֵק", זע צו לערנען יעדן טאג גמרא און הלכה, "שֶׁלֹא תַּעֲשֶׂה חַס וְשָׁלוֹם מִטָּפֵל עִקָּר", מאך נישט פון נישט וויכטיגע זאכן אן עיקר, "רַק אֶת הָאֱלֹקִים יְרָא", האב מורא פונעם אייבערשטן, "כִּי זֶה כָּל הָאָדָם", פאר דעם זענען מיר באשאפן געווארן; פון די קליינע בריוו וואס דער רבי שרייבט פאר זיין איידעם רבי יוסקא, זעט מען וואס דער רבי וויל פון אונז; נאר תורה, תפילה ויראת שמים, דער רבי וויל מיר זאלן לערנען, מיר זאלן האבן שיעורים בכל התורה כולה.


אזוי איז געווען אין אלע דורות, ברסלב'ע חסידים האבן געלערנט און געלערנט מיט א גרויסע התמדה; ווען מען לערנט אויפ'ן סדר דרך הלימוד (כמבואר בשיחות הר"ן, סימן עו) דעמאלט לערנט מען אן א שיעור, מען האט אלץ געוויסט אז די וואס לערנען אסאך בלעטער גמרא - זענען ברסלב'ע. רבי נתן שרייבט אין א בריוו (עלים לתרופה, מכתב קעד): "גַּם פֹּה נִמְצָא מִתְנַגֵּד אֶחָד", עס געפונט זיך דא א מתנגד, "שֶׁבְּנוֹ הִתְחִיל קְצָת לְהִתְקָרֵב לְאַנְשֵׁי שְׁלוֹמֵנוּ, וְלָמַד הַרְבֵּה גְּמָרָא וּפוֹסְקִים", וואס זיין זון איז מקורב צו אנשי שלומינו און ער האט אנגעפאנגען צו לערנען פלייסיג, "וְעַתָּה, מַכְרִיחִים אוֹתוֹ אַנְשֵׁי בְּלִיַּעַל, הַמְכַנִּים עַצְמָם בְּשֵׁם חֲסִידִים, וּמוֹנְעִים אוֹתוֹ בְּעַל כָּרְחוֹ מִלִּלְמֹד גְּמָרָא וּפוֹסְקִים, וְאוֹמְרִים שֶׁטּוֹב יוֹתֵר לְדַבֵּר עִמָּהֶם", די מתנגדים רעדן אים אפ פון לערנען גמרא ופוסקים, זיי זאגן אים אז ער זאל ענדערש פארברענגען מיט זיי ווי צו לערנען, "וְאָבִיו צָעַק עַל בְּנוֹ הַנַּ"ל, אֲנִי נוֹתֵן לְךָ לֶאֱכֹל עַל מְנָת שֶׁלֹּא תִּלְמַד רַק דַּף גְּמָרָא אֶחָד בְּכָל יוֹם, לֹא יוֹתֵר! כִּי מִי שֶׁלּוֹמֵד כָּל הַיּוֹם הוּא בְּרֶסְלְבֶר וְכוּ'", זיין טאטע שרייט אויף אים ער זאל אויפהערן צו לערנען אזוי סאך, ווייל ווער עס לערנט אסאך איז א ברסלב'ער, און דער טאטע זאגט אים אז ער גייט אים אויפהערן געבן עסן אויב לערנט ער מער ווי איין דף גמרא; זאגט רבי נתן א מורא'דיגער לשון: "הַכְּלָל, שֶׁאֵין הַמִּתְנַגְּדִים עוֹמְדִים לִמְנֹעַ מִלִּלְמֹד סִפְרֵי רַבֵּנוּ זִכְרוֹנוֹ לִבְרָכָה, רַק פְּנִימִיּוּת כַּוָּנַת הָרַע שֶׁבְּלִבָּם הוּא לְבַטֵּל מִיִּשְׂרָאֵל כָּל הַתּוֹרָה כֻּלָּהּ, כִּי יָדוּעַ לָכֶם מַעֲשֵׂי בְּנֵי הַנְּעוּרִים, בִּפְרָט בַּדּוֹר הַזֶּה, וְאֵין שׁוּם הַצָּלָה כִּי אִם עַל יְדֵי הַתּוֹרָה, וְאֵין מִי שֶׁיַּכְנִיס לִמּוּד הַתּוֹרָה וְקִיּוּם הַתּוֹרָה בָּעוֹלָם כְּמוֹ אֲדוֹנֵנוּ מוֹרֵנוּ וְרַבֵּנוּ זִכְרוֹנוֹ לִבְרָכָה, עַל יְדֵי אֲמִתַּת דְּרָכָיו הַקְּדוֹשִׁים שֶׁגִּלָּה עַל יָדֵינוּ, וּבִסְפָרָיו הַקְּדוֹשִׁים", די מתנגדים ווילן נישט אז מען זאל נישט לערנען דעם רבינ'ס ספרים, זיי ווילן אויסרייסן די גאנצע תורה; ווייל עס איז אייך באוויסט די מעשי בני הנעורים פונעם דור, און עס איז נישט דא קיין שום וועג זיי צו ראטעווען נאר דורך לימוד התורה, און עס איז נישט דא ווער עס זאל אריינברענגען לימוד התורה נאר דער הייליגער רבי.


ווער עס פאלגט דעם הייליגן רבי'ן און לערנט אויפ'ן סדר דרך הלימוד וואס דער רבי האט אונז געגעבן, איז זוכה ביז א קורצע צייט צו ענדיגן כל התורה כולה; דער רבי זאגט (שיחות הר"ן, סימן יט): "נִכְסַפְתִּי מְאֹד לְהַמְשִׁיךְ אֶת הָעוֹלָם אֶל עֲשִׂיָּה, שֶׁיִּהְיֶה חִיּוּב אֵצֶל כָּל אֶחָד וְאֶחָד לִלְמוֹד כָּךְ וְכָךְ, בְּכָל יוֹם וְלֹא יַעֲבֹר, וְכַיּוֹצֵא", דער רבי האט זייער געוואלט אריינברענגען אין מענטשן אז מען זאל לערנען יעדן טאג און דער רבי האט געזאגט (שם): "שֶׁאֲפִילוּ אוֹתָן הָאֲנָשִׁים הָרְחוֹקִים מִן הַקְדוּשָׁה מְאֹד, שֶׁנִלְכְּדוּ בִּמְצוּדָה רָעָה עַד שֶׁרְגִילִין בַּעֲבֵרוֹת חַס וְשָׁלוֹם, אַף עַל פִּי כֵּן, הַכֹּחַ שֶׁל הַתּוֹרָה גָדוֹל כָּל כַּךְ, עַד שֶׁיְכוֹלָה לְהוֹצִיא אוֹתָם מִן הָעֲבֵרוֹת שֶׁרְגִילִין בָּהֶם חַס וְשָׁלוֹם; וְאִם יַעֲשׂוּ לָהֶם חוֹק קָבוּעַ וְחִיוּב חָזָק לִלְמוֹד בְּכָל יוֹם וְיוֹם כַּךְ וְכַּךְ, יִהְיֶה אֵיךְ שֶׁיִּהְיֶה, בְּוַדַּאי יִזְכּוּ לָצֵאת מִמְּצוּדָתָם הָרָעָה עַל יְדֵי הַתּוֹרָה, כִּי כֹּחַ הַתּוֹרָה גָדוֹל מְאֹד", אפילו איינער וואס איז שוין אראפגעפאלן אין שאול תחתית, אויב וועט ער זיך מאכן א קביעות צו לערנען יעדן טאג 'כך וכך', וועט ער סוף כל סוף ארויסגיין פון זיין בלאטע, ווייל די כח פון די תורה איז אזוי גרויס אז עס נעמט ארויס דעם מענטש פון זיין שלעכטס.


ווען דער רבי האט געזאגט די שיחה האט רבי נתן געפרעגט דעם רבי'ן צי עס גייט אויך ארויף אויף איינעם וואס איז אריינגעפאלן אין פגם הברית - הוצאת זרע לבטלה רחמנא לצלן, האט דער רבי געשריגן אויף אים און געזאגט: "דו ווייסט ווי גרויס דער כח פון תורה איז?! תורה איז העכער פון אלעס (חיי מוהר"ן, סימן תקעג)"; זעט מען פון דעם אז דער רבי האט געוואלט מען זאל לערנען, ווייל תורה איז די עצה אז מען זאל ווערן נאנט צום אייבערשטן.


ליידער אין ברסלב אליינס מאכט מען חוזק פונעם סדר דרך הלימוד; מען רעדט פון טפל זאכן, מען דערציילט שיחות פון זקנים וכו' וכו', אבער אין היכל הקודש איז דער שיחה איינע פון די עיקרים אין ברסלב'ע חסידות.


איך בעט אייך זייער, טענה'ט נישט מיט קיינעם; אנשטאט טענה'ן זאלט איר אריינכאפן נאך א משנה, נאך א בלאט גמרא.


דער אייבערשטער זאל העלפן איר זאלט מצליח זיין אין אלע אייערע וועגן.

#84 - מען קען לערנען פון א חבר מער וויפיל מען לערנט פונעם רבי'ן
חברים, התחזקות, חסידות ברסלב, מחלוקת, אחדות

בעזרת ה' יתברך


יום ג' פרשת וארא, כ"ח טבת, שנת תשפ"א לפרט קטן


 


לכבוד אנשי שלומינו היקרים, טייערע חברים פון ארץ ישראל, ה' עליהם יחיו


איך פריי זיך זייער אז איר נעמט זיך צאם זיך מחזק זיין איינער מיט'ן צווייטן; דער הייליגער רבי זאגט (ליקוטי מוהר"ן, חלק א', סימן לד) מען דארף האבן נקודת החבר, אויסער וואס מען לערנט אליינס ביים רבי'ן דארף מען זיך מחזק זיין מיט א גוטער חבר, ווייל דורך א חבר קען א מענטש איבער חזר'ן אלע תורות פונעם צדיק, מען קען מקבל זיין נאך מער שיינע זאכן ווי מען איז אליינס מקבל פון רבי'ן; מען קען לערנען פון א חבר מער וויפיל מען לערנט פונעם רבי'ן, אזוי ווי רבי חנינא האט געזאגט (תענית ז.): "הַרְבֵּה לָמַדְתִּי מֵרַבּוֹתַי, וּמֵחֲבֵרַי יוֹתֵר מֵרַבּוֹתַי", איך האב געלערנט אסאך תורה פון מיינע רבי'ס, אבער פון מיינע חברים האב איך געלערנט נאך מער ווי פון מיינע רבי'ס.


הלואי זאלט איר דאס אנהאלטן, זיין שטארק מיט דעם; זיך צאמקומען חברים תלמידי היכל הקודש, איבער חזר'ן און זיך מחזק זיין מיט די הייליגע עצות פון רבי'ן. חכמינו זכרונם לברכה זאגן (תענית כג.): "אוֹ חַבְרוּתָא אוֹ מִיתוּתָא", אן א גוטער חבר איז מען ווי א טויטער מענטש, מען מוז האבן גוטע חברים מיט וועם מען פרישט זיך אויף; נאך זאגן אונז די הייליגע חכמים (אבות ב, ט): "אֵיזוֹהִי דֶרֶךְ יְשָׁרָה שֶׁיִּדְבַּק בָּהּ הָאָדָם", וואס איז די ריכטיגע וועג ווי אזוי א מענטש זאל זיך פירן? "רַבִּי יְהוֹשֻׁעַ אוֹמֵר, חָבֵר טוֹב", רבי יהושע זאגט ער זאל זיך נעמען א גוטער חבר, ווייל אז מען האט א גוטע חבר קען מען זיך מחזק זיין איינער דעם צווייטן.


בנוגע וואס איר זאלט לערנען בשעת מען קומט זיך צאם; עס איז נישט קיין חילוק וואס איר לערנט, דער עיקר איז עס זאל זיין געבויט אויף רעדן פון רבי'ן, פון די עצות, פון די שכל; אדער מאכט מען איינמאל אזוי און א צווייטע מאל אן אנדערע ספר, דאס איז נישט קיין חילוק, דער עיקר איז דער צאמקום זאל זיין געבויט אויף רעדן פון רבי'ן, אויב מען קומט זיך צאם סתם רעדן שטותים והבלים זאלט איר נישט אהין גיין, אז מען רעדט נישט פון תכלית, פון אייבערשטן - איז עס א מושב לצים, אויף דעם איז געזאגט געווארן וואס שטייט (תהלים א, א): "אַשְׁרֵי הָאִישׁ אֲשֶׁר לֹא הָלַךְ בַּעֲצַת רְשָׁעִים וּבְדֶרֶךְ חַטָּאִים לֹא עָמָד וּבְמוֹשַׁב לֵצִים לֹא יָשָׁב", וואויל איז דעם וואס גייט נישט אין די וועג פון שלעכטע מענטשן, ער שטייט נישט מיט זינדיגע מענטשן און זיצט נישט מיט לצים.


מען קען זיך נישט פארשטעלן צו וואס מען קען זוכה זיין אויב וועט זיין צווישן אונז אחדות; דער צדיק רבי חיים וויטאל זכרונו לברכה דערציילט (ספר שבחי האר"י ז"ל): "בְּעֶרֶב שַׁבָּת פִּרְצָה מְרִיבָה בֵּין כַּמָה נָשִׁים", ערב שבת האט אויסגעבראכן א קריגעריי צווישן די ווייבער פון די תלמידים פון אריז"ל, "וְאָמַר הָאֲרִיזַ"ל", און דער אריז"ל האט געזאגט, "בְּקַבָּלַת שַׁבָּת בָּא אֵלַי הַמֶלֶךְ הָרָע, וְאָמַר לִי", אינמיטן קבלת שבת איז געקומען דער מלאך המות און ער האט מיר געזאגט, "גַם אַתֶּם גַם מַלְכְּכֶם תִּסָפוּ", אז איך גיי נפטר ווערן, "וְכָל זֶה בִּגְלַל הַקְּטָטָה שֶׁהָיְתָה בֵּינֵיכֶם הַיוֹם", אלעס צוליב די מחלוקה וואס איז היינט געשען צווישן אייך, "כִּי כָּל פַּעַם שֶׁהָיָה הַשָׁלוֹם שׁוּרָה בֵּינֵיכֶם לֹא הָיְתָה לְמַלְאָךְ הַמָוֶת דְרִיסַת רֶגֶל", ווייל ווי לאנג עס איז געווען שלום צווישן אייך האט דער מלאך המות נישט געהאט קיין שליטה אויף מיר, "כֵּן הָיָה בַּעֲווֹנוֹתֵנוּ הָרַבִּים בְּאוֹתוֹ זְמַן נִתְבַּקֵּשׁ בִּיְשִׁיבָה שֶׁל מַעֲלָה מוֹרֵנוּ וְרַבֵּנוּ עֲטֶרֶת רֹאשֵׁנוּ זַ"ל", וכך הוה, אז דער אריז"ל איז יענע יאר אוועק; זעט מען פון די מעשה ווי חשוב עס איז צו זיין באחדות. אז מיר וועלן פרובירן מיט אלע אונזערע כוחות צו זיין בשלום מיט יעדן איינעם וועלן מיר זוכה זיין צו ברענגען משיח במהרה בימינו.


דער אייבערשטער זאל העלפן איר זאלט האבן הצלחה אין אלע ענינים.

#83 - די פייער פון רבי'ן זאל נישט אפבריען די טאטע מאמע
כיבוד אב ואם, התחזקות, חסידות ברסלב, אחדות

בעזרת ה' יתברך


יום ג' פרשת שמות, כ"א טבת, שנת תשפ"א לפרט קטן


 


לכבוד די טייערע חברים, אנשי שלומינו פון בני ברק, ה' עליהם יחיו


איך בעט אייך זייער איר זאלט זיך זייער שטארקן; דער רבי האט אונז איבערגעלאזט אזויפיל גוטע עצות, מיר דארפן נוצן די עצות - וועט אונז גוט זיין. אז מיר וועלן פאלגן דעם רבי'ן, מיר וועלן זיין שטארק אין רעדן צום אייבערשטן און אין לערנען די הייליגע תורה, מיר וועלן זיך פרייען מיט פשטות יהדות, מיר וועלן זיך פרייען מיט די מצוות - וועלן מיר זוכה זיין צו גרויסע מדריגות.


געבט אכטונג נישט וויי צו טון די עלטערן. איר זענט אלע פרישע מקורבים, פרישע מקורבים איז א מחי'; ווייל די פרישע מקורבים ברענען זייער שטארק, יעדעס ווארט פון רבי'ן איז אזוי חשוב און טייער, אבער די פרישע מקורבים דארפן זייער אכטונג געבן אז די פייער פון רבי'ן זאל נישט אפבריען טאטע מאמע וכדומה. טאטע מאמע דארף מען מכבד זיין; מען דארף נישט רעדן צו טאטע מאמע פון רבי'ן, טאטע מאמע זענען זייער דערשראקן ווען זיי הערן אז זייער קינד איז אנגעקומען קיין ברסלב, פון אזויפיל לשון הרע וואס איז דא אויפ'ן רבי'ן. אזוי ווי דער רבי האט געזאגט (שיחות הר"ן, סימן קפב): "עָלַי אֵין חוֹלְקִים כְּלָל, רַק הֵם חוֹלְקִים עַל מִי שֶׁעָשָׂה כָּךְ כְּמוֹ שֶׁבּוֹדִים הַחוֹלְקִים עָלָיו, וְעַל אִישׁ כָּזֶה בְּוַדַּאי רָאוּי לַחֲלֹק", אויף מיר קריגן זיי נישט, זיי קריגן אויף דעם וואס מען זאגט אויף אים די אלע לשון הרע'ס - אויף אים דארף מען טאקע קריגן און אויף אים קריג איך אויך, נאך האט דער רבי געזאגט: "זֵייא הָאבִּין זִיךְ אוֹיס גִּישְׁנִיצְט אַ מֶענְטְשׁ, אִין קְרִיגְן אוֹיף אִיהם", אויף אים קריג איך אויך.


אונזער ארבעט איז אראפצונעמען דעם שלעכטן נאמען וואס איז דא אויפ'ן הייליגן רבי'ן און אויף תלמידי היכל הקודש; מיר דארפן טון אלעס וואס מיר קענען אז מען זאל ארויפקוקן א ברסלב'ער חסיד, מען זאל וויסן אז ברסלב'ע חסידים זענען די צדיקים פון אונזער דור. דער רבי זאגט (ספר המדות, אות צדיק, סימן סט): "מִי שֶׁאוֹהֵב אֶת הַצַּדִּיק", ווער עס האט ליב דעם צדיק, "צָרִיךְ לִשְׁמֹר אֶת הַצַּדִּיק", דארף אכטונג געבן אויפ'ן צדיק, "שֶׁלֹּא יֵצֵא עָלָיו שֵׁם רָע", עס זאל נישט ארויסגיין אויפ'ן צדיק א שלעכטע נאמען; מיר דארפן זיך אויפפירן מיט דרך ארץ, אלע זאלן זען וואס דער רבי לערנט מיט זיינע תלמידים, וואס ברסלב'ע חסידים זענען.


יעצט ווען איר זיצט אינאיינעם ביי די חבורה וויל איך מיט אייך לערנען א קליינע תורה אין ליקוטי מוהר"ן. מישט אויף דעם ליקוטי מוהר"ן, חלק א סימן קעא; דער רבי הייבט אן די תורה אויפ'ן פסוק וואס דער נביא זאגט (דניאל יב, ב): "וְרַבִּים מִיְּשֵׁנֵי אַדְמַת עָפָר יָקִיצוּ", פיל פון די טויטע וואס שלאפן אין די ערד וועלן זיך אויפוועקן צו תחיית המתים, "אֵלֶּה לְחַיֵּי עוֹלָם", די צדיקים וועלן אויפשטיין תחיית המתים צו אן אייביגע לעבן, "וְאֵלֶּה לַחֲרָפוֹת וּלְדִרְאוֹן עוֹלָם", און די רשעים וועלן אויפשטיין צו בושות און בזיונות.


זאגט דער רבי א נייע פשט אינעם פסוק, "עַל יְדֵי שֶׁנִּתְעוֹרֵר שֵׂכֶל חָדָשׁ בַּעֲבוֹדַת ה', מַה שֶּׁלֹּא הָיָה נוֹדָע עַד עַתָּה", ווען עס קומט א צדיק און אנטפלעקט א נייע וועג ווי אזוי צו דינען דעם אייבערשטן, א וועג וואס איז ניי, עס איז נאכנישט געווען ביז יעצט, "עַל יְדֵי זֶה 'רַבִּים מִיְּשֵׁנֵי אַדְמַת עָפָר יָקִיצוּ', איז דאס אזוי ווי תחיית המתים, מענטשן וועקן זיך אויף פון שלאף, "אַךְ 'אֵלֶּה לְחַיֵּי עוֹלָם וְאֵלֶּה לַחֲרָפוֹת וּלְדִרְאוֹן עוֹלָם'", אבער נישט אלע נעמען דעם וועג פאר אן אייביגע לעבן, "כִּי 'צַדִּיקִים יֵלְכוּ בָם' - שֶׁעוֹבְדִין עִם זֶה הַשֵּׂכֶל אֶת הַשֵּׁם יִתְבָּרַךְ", די צדיקים נעמען די נייע וועג פאר זיך צו לעבן, "'וּפוֹשְׁעִים יִכָּשְׁלוּ בָם', שֶׁאֵינָם עוֹבְדִין בָּזֶה אֶת הַשֵּׁם יִתְבָּרַךְ", ווידער די רשעים נעמען די וועג, נישט צו דינען דעם אייבערשטן, "רַק שֶׁעַל יְדֵי זֶה הֵם מְבַזִּין וּמְחָרְפִין אֶת הָעוֹלָם עַל שֶׁהֵם יוֹדְעִין מִזֶּה הַשֵּׂכֶל הֶחָדָשׁ, וְהָעוֹלָם אֵינָם יוֹדְעִין מִזֶּה", נאר אפצושפעטן פון אנדערע, 'נאר מיר ווייסן פונעם אמת', 'נאר מיר ווייסן פונעם צדיק', 'נאר מיר זענען ביים אמת'; זיי שפעטן אפ פון אנדערע, "וּכְמוֹ שֶׁשָּׁמַעְתִּי לַחֲרָפוֹת וּלְדִרְאוֹן עוֹלָם, הַיְנוּ לְחָרֵף וּלְבַזּוֹת הָעוֹלָם, כִּי אֵינָם מִשְׁתַּמְּשִׁין עִם זֶה הַשֵּׂכֶל הֶחָדָשׁ רַק לְבַזּוֹת וּלְחָרֵף הָעוֹלָם, עַל יְדֵי שֶׁהֵם יוֹדְעִים מִזֶּה, וְהָעוֹלָם הֵם רֵיקִים וַחֲסֵרִים מִזֶּה"; דאס איז פשט לַחֲרָפוֹת וּלְדִרְאוֹן עוֹלָם, זיי שפעטן פון די וועלט.


בעט איך אייך אלע טייערע חברים, פרישע מקורבים צום הייליגן רבי'ן, אז מיר האבן זיך יעצט ערוועקט, עס איז ביי אונז די בחינה פון תחיית המתים, מיר האבן זיך דערוויסט פון א נייע ליכטיגקייט, א וועג ווי אזוי מען קען לעבן מיט'ן אייבערשטן, מיר זענען זוכה צו טון עבודות וואס גרויסע צדיקים פון פריערדיגע דורות האבן זוכה געווען און יעצט קומען מיר פשוט'ע מענטשן צו צו אזא הויכע פלאץ, דארפן מיר געדענקען נישט צו נעמען דעם רבי'ן לַחֲרָפוֹת וּלְדִרְאוֹן עוֹלָם; חס ושלום וויי טון א טאטע, חס ושלום וויי טון א מאמע, חס ושלום זיך מתחצף זיין פאר אנדערע וואס ווייסן נישט פון רבי'ן.


חכמינו זכרונם לברכה זאגן (יומא פו.) אויפ'ן פסוק (דברים ו, ה): "וְאָהַבְתָּ אֵת ה' אֱלֹהֶיךָ" - זאלסט זען עס זאל ארויסקומען א קידוש השם דורך דיר, דער אייבערשטער זאל באליבט ווערן דורך דיר. ווייל ווען א מענטש פירט זיך אויף ווי עס דארף צו זיין וואס זאגן מענטשן? "אַשְׁרֵי אָבִיו שֶׁלִּמְּדוֹ תּוֹרָה", וואויל זענען זיינע עלטערן וואס האבן אים געלערנט תורה; "אַשְׁרֵי רַבּוֹ שֶׁלִּמְּדוֹ תּוֹרָה", וואויל איז פאר זיין רבי וואס האט אים געלערנט תורה; "אוֹי לָהֶם לַבְּרִיוֹת שֶׁלֹא לָמְדוּ תּוֹרָה", וויי איז פאר די מענטשן וואס לערנען נישט קיין תורה; אויף איינעם וואס פירט זיך ערליך זאגט מען: קוקט אן דעם מענטש, וויבאלד ער לערנט תורה פירט ער זיך אויף אזוי ערליך. אויף אים זאגט דער פסוק (ישעיהו מט, ג): "וַיֹּאמֶר לִי עַבְדִּי אָתָּה, יִשְׂרָאֵל אֲשֶׁר בְּךָ אֶתְפָּאָר", דער אייבערשטער בארימט זיך מיט אזא איינעם.


דער אייבערשטער זאל העלפן איר זאלט האבן הצלחה אין אלע ענינים.

#82 - ענדערש שיקן צו אן ערליכע סקול, אפילו ס'איז ווייט פון שטוב
סקול, חינוך הילדים, חסידות ברסלב, נסיעה

בעזרת ה' יתברך


יום ב' פרשת שמות, כ' טבת, שנת תשפ"א לפרט קטן


 


... תחי'


איך האב ערהאלטן אייער בריוו.


אויף די פראגע אויב מען זאל ענדערש גיין אין א בעסערע סקול וואס איז ווייט פון שטוב וכו'; אודאי איז בעסער מען זאל גיין אין א ערליכע סקול אפילו מען דארף פארן א לאנגע וועג פון שטוב און א לאנגע וועג אויף צוריק, ווי איידער גיין אין א שוואכערע סקול אפילו עס איז נענטער.


אויפ'ן וועג איז דא אסאך וואס צו טון; מען קען זאגן דעם יום תהילים, מען קען זיך אביסל מתבודד זיין. מוהרא"ש האט דערציילט, ער איז מקורב געווארן דורך דעם וואס ער האט געדארפט פארן א לאנגע וועג יעדן טאג אין ישיבה. מוהרא"ש'ס עלטערן האבן געוואוינט אין די בראנקס געגענט און מוהרא"ש האט געלערנט אין וויליאמסבורג אין ישיבה ערוגת הבושם דצהעלים, עס האט אים גענומען צו פארן מיט'ן באן צוויי שעה פון זיין שטוב ביז די ישיבה און צוויי שעה צוריק, מוהרא"ש פלעגט יעדן טאג נעמען א קליין ספר'ל צו לערנען אויפ'ן טרעין, ביז איין מאל האט ער גענומען אין די האנט דעם ספר משיבת נפש און אזוי איז ער מקורב געווארן.


דאס וואס איר פרעגט אז מען לערנט נישט אין סקול פון רבי'ן, וואס האט מען פון גיין אין סקול? חס ושלום אזוי צו זאגן, וואס וויל דען דער רבי מען זאל רעדן פון אים? וואס וויל דער רבי? דער רבי וויל איין זאך, ברענגען אידישע קינדער צום אייבערשטן, ברענגען אידישע קינדער צו די וועג פון די תורה. דער רבי וויל מען זאל לערנען און קענען גוט הלכות, דאס טוט מען אין סקול, מען לערנט הלכות, מען לערנט יראת שמים; דאס איז וואס דער רבי וויל.


דארף מען ווייטער גיין לערנען אין סקול אפילו עס איז נישט ספעציעל געשטעלט אויפ'ן רבינ'ס וועג, אזוי ווי מוהרא"ש האט דערציילט, עס איז געווען א ברסלב'ער חסיד וואס האט נישט געשיקט זיינע קינדער אין חדר ווייל עס איז נישט געווען א ברסלב'ער חדר, ער האט זיי געלאזט אויף הפקר, ביז אלע זיינע קינדער האבן אפגעלאזט די תורה, זיי האבן זיך אויסגעמישט מיט גוים רחמנא לצלן.


דער אייבערשטער זאל העלפן איר זאלט האבן הצלחה אין אלע ענינים.

#81 - אז מ'פירט אן ערליכע שטוב, ברענגט מען נאר נחת פאר די עלטערן
כיבוד אב ואם, חינוך הילדים, חסידות ברסלב, נחת, תפלין

בעזרת ה' יתברך


יום א' פרשת שמות, י"ט טבת, שנת תשפ"א לפרט קטן


 


לכבוד ... נרו יאיר, קענווי איילענד


איך האב ערהאלטן דיין בריוו.


אז דו וועסט קויפן דיינע קינדער צוויי פאר תפילין - רש"י און רבינו תם - וועסטו נישט וויי טון דיין טאטע; כל זמן מען פירט א שטוב מיט יראת שמים ברענגט מען נאר נחת פאר די עלטערן, אפילו א טאטע וואס איז א מתנגד צום רבי'ן - ווערט נישט וויי געטון ווען זיינע קינדער פירן ערליכע שטובער און ציען אויף ערליכע קינדער אויף אן אנדערע שניט.


איך האב געהערט פון א ברסלב'ער חסיד זאגן: "מיין כיבוד אב ואם איז אז איך גיי יעדן טאג אין שול דאווענען דריי תפילות; מיין כיבוד אב איז אז איך רעד שיין צו מיין ווייב, איך שריי נישט אין שטוב; מיין כיבוד אב איז אז איך בין מגדל מיינע קינדער מיט יראת שמים; דאס אז עס שטערט מיין טאטע אז איך בין א ברסלב'ער - דאס האט נישט מיט מיר, מיין טאטע שטערט אויך ווען עס שנייט און ווען עס רעגנט, ער וואלט ווען געוואלט עס זאל שיינען יעדן טאג די זון און עס זאל זיין א שיינע וועטער; דאס איז נישט קיין פגם אין כיבוד אב ואם".


זיי שטארק ווייטער צו מכבד זיין די עלטערן.


דער אייבערשטער זאל העלפן זאלסט האבן הצלחה אין אלע ענינים.