בריוון פונעם ראש ישיבה שליט"א

בעזרת ה' יתברך - יום ד' פרשת בא, שובבי"ם, ז' שבט, שנת תשפ"ד לפרט קטן

לכבוד ... נרו יאיר

דו ביסט פול מיט נישט גוטע זאכן - אבער א גוי ביסטו נישט, און מיט דעם אליינס דארפסטו זיך זייער פרייען, אז 'שלא עשני גוי, איך בין נישט קיין גוי, איך בין א איד'.

מוהרא"ש דערציילט, ער איז אמאל געווען א שבת ביי איינעם אין שטוב און שבת נאכמיטאג האט ער געזען אין שאנק אן אלטע סידור מיט די ברכה: "ברוך אתה ה' אלוקינו מלך העולם שעשני יהודי"; ווייל די סידור איז געדרוקט געווארן אין די צייטן פון די רדיפות אויף אידן, און די צענזור האט נישט געלאזט דרוקן די ברכה 'שלא עשני גוי', נאדעם האט מוהרא"ש איינגעדרימלט און ער חלומ'ט זיך א שטארקע קשיא, פארוואס מאכט מען די ברכה אויף א וועג פון 'איך בין נישט קיין גוי', פארוואס מאכט מען נישט די ברכה 'שכוח אייבערשטער איך בין א איד', האט מוהרא"ש מחדש געווען אין חלום, וואלט מען ווען געמאכט די ברכה 'ברוך אתה ה' אלוקינו מלך העולם שעשני יהודי, איך בין א איד' - וואלטן די עצבות'דיגע מענטשן נישט געמאכט די ברכה, זיי וואלטן געטראכט מרוב עצבות ומרה שחורה 'בין איך דען א איד?', דערפאר מאכט מען די ברכה 'שלא עשני גוי', אז אפילו אן עצבות'דיגער מענטש וואס שפירט ביי זיך טויט, ער זעט זיך דער ערגסטער מענטש, דער גרעסטער בעל עבירה - קען אויך אויסשרייען: "א גוי בין איך נישט, גע'מל'עט בין איך!"

נעכטן נאכט איז געווען שבע ברכות ביי מיין שווער, הרב הצדיק רבי מרדכי אהרן מייזליש שליט"א. מיין שווער האט נאכגעזאגט פון הייליגן בני יששכר פייערדיגע ווערטער, אויב א מענטש איז מסופק צי דער אייבערשטער נעמט אן זיין תשובה, אויב ער קען נאך אמאל תשובה טון - איז דאס אפיקורסות, ווייל ביי א מענטש וואס פארטשעפעט זיך מיט א צווייטן מענטש, ער בעט איבער און יענער איז אים מוחל, און ער קומט נאכאמאל טשעפען און נאכאמאל איבערבעטן - וועט דער מענטש יענעם זאגן: "אלעס האט א גבול", אבער דער אייבערשטער איז נישט מוגבל, דער אייבערשטער איז א חנון המרבה לסלוח, מען קען אייביג פאררעכטן, מען קען אלץ מתקן זיין, אפילו מען האט שוין טויזנט מאל געזאגט מען גייט שוין נישט טון קיין שלעכטס - קען מען נאכאלץ פאררעכטן.

איך דארף גרויסע ניסים צו קענען אנגיין מיט די מוסדות, סיי אין אמעריקע און סיי אין ארץ ישראל. די גאנצע עול פון צאלן מלמדים איז געפאלן אויף מיר, איך האב נישט קיינעם אויף וועם זיך צו פארלאזן נאר אויפן אייבערשטן, איך פארלאז זיך נאר אויף אים, ער האט געמאכט ניסים מיט מיר ביז אהער און איך גלייב אז ער וועט מיך ווייטער נישט פארלאזן. איין זאך בעט איך דיר, לייג מיך אריין אין דיינע תפילות, מאך א תפילה פאר מיר יעדן טאג, איך זאל קענען ווייטער אנגיין ביתר שאת וביתר עוז.

דער אייבערשטער זאל העלפן זאלסט האבן הצלחה אין אלע ענינים.

בעזרת ה' יתברך - יום ג' פרשת בשלח, שובבי"ם, י"ג שבט, שנת תשפ"ד לפרט קטן

לכבוד ... נרו יאיר

דעם פארגאנגענעם שבת פרשת בא בין איך געווען אין שטעטל ביי די שבת שבע ברכות פון מיין זון שמעון נרו יאיר. די סעודות איז געווען ביים מחותן אין שטוב, ביי אברהם משה, עס האט געהאט אלע טעמים; אזוי שיין, אזוי פשוט. דורכאויס די גאנצע סעודה האט מען געדאנקט דעם אייבערשטן פאר די חסד חינם אז מיר ווייסן פון רבי'ן, מיר קריגן נישט אויפן רבי'ן און מיר ווייסן און לעבן מיט די זיסע עצות.

שבת איז געווען זייער קאלט, אבער אין הארץ איז געווען זייער ווארעם, מען האט זיך אזוי מחי' געווען מיט די עצות און חיזוק פון הייליגן רבי'ן. איך בין אהיים פון שטעטל אן אויפגעפרישטער, ווען איך קום אין שטעטל שעפ איך אזויפיל נחת פון די תלמידים, עס איז אזוי שיין צו זען ווי מען לעבט מיט די עצות פון רבי'ן, די עצות וואס מיר האבן באקומען פון מוהרא"ש זכותו יגן עלינו.

שבת אינדערפרי ביי ספורי מעשיות האבן מיר געלערנט די מעשה פונעם הינקעדיגער (ספורי מעשיות, מעשה ג' מחגר), ער האט גארנישט געהאט, ער איז געקראכן אויף דער ערד און געגעסן גראז, אזוי האט ער געטון פאר א לאנגע צייט, ביז ער איז אנגעקומען צו א קרויט וואס האט אים זייער געפאלן, און פון דארט און ווייטער האט זיך אנגעהויבן זיין ישועה, ער האט געפונען א דיימאנט פול מיט סגולות וכו' און ער איז צוגעקומען צו הויכע מדריגות; אלעס האט זיך אנגעהויבן פון דעם וואס 'עס האט אים געפאלן די קרויט', מיר האבן גערעדט אז ווען א מענטש איז מרוצה מיט וואס דער אייבערשטער מאכט, ער איז צופרידן מיט וואס ער האט - קען ער זוכה זיין צו זייער שיינע זאכן, אפילו ער האט נאר גראז צו עסן; אויב האט ער הנאה פון דעם, ער איז אין א גוטע גוסטע - קומט מען צו זייער שיינע זאכן.

ביי שלש סעודות האבן מיר גערעדט פון די שווערע שאלה וואס אלע פרעגן, דער אייבערשטער זאגט פאר משה רבינו (שמות י, א): "בֹּא אֶל פַּרְעֹה", קום צו פרעה, "כִּי אֲנִי הִכְבַּדְתִּי אֶת לִבּוֹ", ווייל איך האב אים הארט געמאכט זיין הארץ וגו'; עס איז שווער, ווייל וואס האט די טעם מיט די באפעל? אויב ער האט א שווערע הארץ און ער וועט נישט וועלן ארויסשיקן די אידן - איז וואס שיקט מען אים צו פרעה, וואס האט ער פון גיין צו פרעה?!

מען קען עס פארשטיין מיט די ווערטער פון הייליגן רבי'ן, דער רבי זאגט (לקוטי מוהר"ן חלק ב', סימן מט; לקוטי עצות אות התחזקות, סימן לז): "מַעֲלָה גְּדוֹלָה כְּשֶׁיֵּשׁ עֲדַיִן יֵצֶר הָרַע לָאָדָם", עס איז א גוטע זאך ווען מען האט נאך א יצר הרע, "כִּי אָז יָכוֹל לַעֲבֹד אוֹתוֹ יִתְבָּרַךְ עִם הַיֵּצֶר הָרַע דַּיְקָא", ווייל אזוי קען מען דינען דעם אייבערשטן מיטן יצר הרע, "דְּהַיְנוּ לְהִתְגַּבֵּר מִתּוֹךְ חֲמִימוּת הַיֵּצֶר הָרָע", זיך צו שטארקן אויף די ברענעדיגע פייער וואס דער יצר הרע ברענט, "לְהַמְשִׁיךְ מִמֶּנּוּ לְתוֹךְ אֵיזֶה עֲבוֹדָה מֵעֲבוֹדָתוֹ יִתְבָּרַךְ", און אזוי דינען דעם אייבערשטן, "וְאִם אֵין יֵצֶר הָרַע לָאָדָם", אבער ווען מען האט מער נישט קיין יצר הרע, "אֵין עֲבוֹדָתוֹ נֶחֱשֶׁבֶת כְּלָל", איז די עבודה נישט אזוי חשוב. "וּבִשְׁבִיל זֶה מַנִּיחַ הַשֵּׁם יִתְבָּרַךְ אֶת הַיֵּצֶר הָרָע שֶׁיִּתְפַּשֵּׁט כָּל כָּךְ עַל הָאָדָם", דעריבער מאכט דער אייבערשטער עס זאל זיין א יצר הרע מיט ברענעדיגע תאוות, "וּבְיוֹתֵר עַל מִי שֶׁחָפֵץ בֶּאֱמֶת לְהִתְקָרֵב אֵלָיו יִתְבָּרַךְ", און נאך מער ביי ערליכע אידן וואס ווילן זיין ערליך און הייליג, ווייל דער אייבערשטער וויל דער מענטש זאל זיך שטארקן אויפן יצר הרע, "אַף עַל פִּי שֶׁעַל יְדֵי הִתְפַּשְּׁטוּתוֹ וְהִתְגָּרוּתוֹ כָּל כָּךְ הוּא מֵבִיא אֶת הָאָדָם לְמַה שֶּׁמֵּבִיא, לְכַמָּה עֲווֹנוֹת וּפְגָמִים גְּדוֹלִים", אפילו עס פאסירט אז דער מענטש פאלט אראפ אין עבירות, "אַף עַל פִּי כֵן, הַכֹּל כְּדַאי אֶצְלוֹ יִתְבָּרַךְ בִּשְׁבִיל הַתְּנוּעָה טוֹבָה, מַה שֶּׁבְּתֹקֶף הִתְגַּבְּרוּתוֹ שֶׁל הַיֵּצֶר הָרָע, מִתְגַּבֵּר עָלָיו הָאָדָם בְּאֵיזֶה תְּנוּעָה וּבוֹרֵחַ מִמֶּנּוּ", דאך איז דאס זייער חשוב און טייער פארן אייבערשטן, "שֶׁזֶּה יָקָר אֶצְלוֹ יִתְבָּרַךְ בְּיוֹתֵר מֵאִלּוּ עָבַד אוֹתוֹ אֶלֶף שָׁנִים בְּלִי יֵצֶר הָרָע", עס איז מער ווערד פארן אייבערשטן ווען מען דינט אים מיט א ברענעדיגע יצר הרע - ווי א צווייטער וואס דינט דעם אייבערשטן טויזנט יאר אן קיין יצר הרע, "כִּי כָּל הָעוֹלָמוֹת לֹא נִבְרְאוּ כִּי אִם בִּשְׁבִיל הָאָדָם", ווייל די גאנצע וועלט האט דער אייבערשטער באשאפן נאר צוליב דעם מענטשעלע וואס לערנט און דאווענט, "שֶׁכָּל מַעֲלָתוֹ וַחֲשִׁיבוּתוֹ הִיא מֵחֲמַת שֶׁיֵּשׁ לוֹ יֵצֶר הָרָע כָּזֶה וְהוּא מִתְחַזֵּק כְּנֶגְדּוֹ", און נאר ווייל דער מענטש האט א יצר הרע וואס ציט אים אוועק, און ציט אים צו נישט גוטע זאכן, און אז מען שטארקט זיך אויף דעם יצר - איז מען זייער חשוב ביים אייבערשטן.

מיט דעם פארשטייט מען דעם טעם פון: "בֹּא אֶל פַּרְעֹה, כִּי אֲנִי הִכְבַּדְתִּי אֶת לִבּוֹ", מען רעדט צו אונז מענטשן, דוקא ווייל מען האט א שווערע יצר הרע, מען האט א שווערע הארץ, דוקא צו אים רעדט מען; זאלסט נאכאמאל פרובירן צו זיין גוט, און נאכאמאל זיך אויפהייבן, און אז דו זעסט אז עס גייט נישט, זאלסטו וויסן, דוקא אזא איינער - פון אים האט דער אייבערשטער הנאה.

איך האב נאך אסאך צו שרייבן פון דעם שבת אבער איך מוז אהיימלויפן העלפן מיין ווייב לייגן שלאפן די קינדער, ליינען קריאת שמע מיט זיי, אפאר קינדער שפירן זיך נישט אזוי גוט, דארף איך מקצר זיין.

דער אייבערשטער זאל העלפן זאלסט האבן הצלחה אין אלע ענינים.

בעזרת ה' יתברך - יום א' פרשת וארא, שובבי"ם, כ"ו טבת, שנת תשפ"ד לפרט קטן

לכבוד מיין טייערער ... נרו יאיר, קרית ברסלב

מיר זענען יעצט אין די "ימי השובבי"ם", טעג וואס מען קען זיך אומקערן צום אייבערשטן, די ערשטע און וויכטיגסטע זאך וואס מיר דארפן וויסן - די ערשטע רש"י אין פרשת שמות - "להודיע חבתן", דער אייבערשטער האט אונז ליב, דאס דארף מען אסאך חזר'ן; ווייל רוב רובם וואס לאזן אפ זייער ווילן צו זיין גוט איז צוליב דעם, זיי מיינען 'דער אייבערשטער דארף מיך נישט, איך בין שוין ממילא נישט ווערד'.

מען דארף זיך חזר'ן טאג און נאכט: 'דער אייבערשטער האט מיך ליב, דער אייבערשטער דארף מיך יא, נישט קיין חילוק וואס איך האב געטון – האט מיך דער אייבערשטער ליב, און איך קען זיך צוריק קערן און אנהויבן נאכאמאל'.

אשרינו אז מיר האבן א רבי וואס איז אונז מחזק און לאזט אונז נישט פאלן.

בעזרת ה' יתברך - יום א' פרשת ויגש, ה' טבת, שנת תשפ"ד לפרט קטן

... תחי'

דער הייליגער רבי נתן זכותו יגן עלינו האט אמאל געוואלט ארויסברענגען וואס מיינט 'אייביג', האט ער געגעבן א משל; אז מען וועט אנפילן די גאנצע וועלט מיט זאלץ און עס וועט קומען א פייגל עסן א ברעקעלע זאלץ – איין ברעקעלע יעדעס יאר – וועט זיך דאס אמאל ענדיגן? האט איינער געענטפערט: "ניין, עס קען זיך נישט ענדיגן", האט רבי נתן געזאגט: "ביסט נישט גערעכט, עס וועט זיך יא אמאל ענדיגן, אפילו עס וועט נעמען זייער זייער לאנג, אבער עס האט אן ענדע, מה שאין כן די שכר פון עולם הבא איז פאר אייביג, לנצח נצחים".

יעדעס ווארט וואס מען רעדט צום אייבערשטן – איז לנצח נצחים, פאר אייביג, יעדע מצוה וואס מען טוט, כיבוד אב ואם, צניעות, חסד – בלייבט פאר אייביג.

וואויל איז דעם וואס טוט גוטע זאכן.

בעזרת ה' יתברך - יום ג' פרשת מקץ, כ"ט כסליו, ה' דחנוכה שנת תשפ"ד לפרט קטן

לכבוד מיין טייערער ... נרו יאיר

עס שטייט אין פסוק (בראשית לז, כה): "וּגְמַלֵּיהֶם נֹשְׂאִים נְכֹאת וּצְרִי וָלֹט", די קעמלען פון די אראבער וואס האבן אויפגעקויפט יוסף, האבן געטראגן פעקלעך פון גוטע שמעקעדיגע בשמים. זאגט רש"י, וואס גייט מיך אן וואס די פעקלעך האבן געטראגן? "להודיע מתן שכרן של צדיקים", די פסוק לאזט אונז וויסן די באצאלונג פון צדיקים, ווייל געווענליך טראגן אראבער נאפט וואס האט א שלעכטע גערוך, און לכבוד יוסף הצדיק האבן זיי געטראגן גוטע בשמים.

אז מען טראכט אריין קען מען פרעגן, דאס איז 'מתן שכרן של צדיקים'? מען נעמט א בחור וואס טוט די מצוה פון כיבוד אב ואם און מען פייניגט אים, מען ווארפט אים אריין אין א גרוב פון שלענג און מען פארקויפט אים פאר אראבער, דאס איז 'מתן שכרן של צדיקים'? און אז עס שמעקט גוט אויפן וועג צו טויט – איז עס 'מתן שכרן של צדיקים'?!

נאר דא ליגט דער סוד וואס דער הייליגער רבי האט אונז מגלה געווען, 'בצר הרחבת לי'. דער רבי זאגט (ליקוטי מוהר"ן חלק א', סימן קצה): "אִם יִסְתַּכֵּל הָאָדָם עַל חַסְדֵּי ה'", אויב מען קוקן אויף די חסדים וואס דער אייבערשטער טוט, "יִרְאֶה, שֶׁאֲפִלּוּ בְּעֵת שֶׁהַשֵּׁם יִתְבָּרַךְ מֵצֵר לוֹ", אפילו ווען ער האט שווערע טעג, "גַּם בְּהַצָּרָה בְּעַצְמָהּ הַשֵּׁם יִתְבָּרַךְ מַרְחִיב לוֹ וּמַגְדִּיל חַסְדּוֹ עִמּוֹ", זאל ער גוט קוקן, וועט ער זען אז אין די צרה מאכט אים דער אייבערשטער גוט.

דאס זאגט רש"י: "להודיע מתן שכרן של צדיקים", דער פסוק לערנט אונז דאס גרויסקייט פון צדיקים, אז זיי זוכן דאס גוטס אין די צרה און זיי דאנקען דעם אייבערשטן אז אין די צרה איז דא הרחבה. יוסף הצדיק, מען טראגט אים צו די שמוציגע אראבער, זוכט ער דאס גוטס; ער איז זיך מחי' אז ער אטעמט און עס איז דא פיינע לופט וואס שמעקט גוט.

דאס איז דאס גרויסקייט פון צדיקים, און אז מיר וועלן אויפזוכן דאס גוטס – וועלן מיר אויך זוכה זיין צו אלע מדריגות, והבן למעשה.

בעזרת ה' יתברך - יום ב' פרשת מקץ, כ"ח כסליו, ד' דחנוכה שנת תשפ"ד לפרט קטן

לכבוד מיין טייערער ... נרו יאיר

מיר האבן געהאט א הערליכער קיבוץ אנשי שלומינו דעם שבת חנוכה אין שטעטל, קרית ברסלב. עס זענען געווען אסאך געסט, אויך די בחורים פון ישיבה זענען געווען.

שבת האב איך געגעסן מיט די בחורים אין בית המדרש, נאך די סעודה זענען זיך צוזאמגעקומען אנשי שלומינו, מען האט גערעדט פון דאס גרויסקייט פון דאנקען און לויבן דעם אייבערשטן; ווען א מענטש דאנקט דעם אייבערשטן הויבט ער אן שפירן אביסל פון די טעם וואס מען שפירט אין גן עדן, אין עולם הבא.

טייערער ברודער, כאפ אריין גוטע זאכן, ווייל נאר דאס בלייבט. מען נעמט גארנישט מיט אויף יענע וועלט, נאר די תורה, תפילה און גמילות חסדים. א מענטש האט קיינעם נישט אויף דער וועלט, ווען מען גייט אוועק פון די וועלט נעמט מען מיט נאר די פרקים משניות, בלעטער גמרא, פסוקים תהילים, און די ווערטער וואס מען האט ארויסגערעדט צום אייבערשטן. אזוי ווי חכמינו זכרונם לברכה זאגן (תנא דבי אליהו רבא, פרק טו): "לְפִי שֶׁכָּל הַמַּרְבֶּה שִׂיחוֹת וּתְפִלּוֹת, הֵם הַמְלַוִּים אוֹתוֹ עַד שֶׁיַּגִּיעַ לְבֵית עוֹלָמוֹ".

בעזרת ה' יתברך - ד' פרשת חיי שרה, כ"ה מר-חשון, שנת תשפ"ד לפרט קטן

מרת ... תחי'

איך האב ערהאלטן אייער בריוו.

ווי ווייטאגליך איז צו הערן אייער לעבנ'ס געשיכטע; אזויפיל פיין, אזויפיל ווייטאג וואס איר זענט אריבער אין אייער לעבן, איר האט אזוי ארויסגעקוקט צו האבן א מאן וואס וועט אייך געבן ליבשאפט און אינאיינעם בויען א ווארעמע שטוב, און עס איז פינקט פארקערט...

איך קען אייך געבן צוויי שיינע עצות וואס וועט צוריק אוועק שטעלן אייער שטוב, ווי די שענסטע שנה ראשונה וואס איז דא אין די וועלט.

ערשטנס, איר זאלט פרובירן מיט אלע אייערע כוחות זיך אנשטרענגען צו שעצן אייער מאן; דאס איז נישט קיין זאך וואס מען קען זיך מאכן, דאס איז א זאך וואס דארף זיין פון הארץ, מיט אמת. איר זאלט אים אויפהערן נאכקוקן און נאכזוכן, זוכט אויף אין אים א ברעקעלע גוטס, א פינטעלע גוטס; טראכטס פון דעם און דאנקט דעם אייבערשטן אויף דעם - וועט צוביסליך פון די פינטלעך און ברעקלעך - ווערן איין שטיק גוטס.

צווייטנס, "תפילה והתבודדות"; איר זאלט יעדן טאג נעמען אפאר מינוט אליינס מיטן אייבערשטן, אים דערציילן די גאנצע געשיכטע וואס איר האט געשריבן אינעם בריוו, און נאך מער; נישט טראכטן אין קאפ די צרות וואס איר זענט אריבער און וואס איר גייט אריבער, נאר ארויסזאגן מיטן מויל פארן אייבערשטן אויף אייער שפראך, און אז איר רעדט בעסער אין ענגליש - זאלט איר דאס זאגן אויסדריקליך אין ענגליש, און בעטס דעם אייבערשטן עס זאל זיין שלום צווישן אייך און עס זאל געשען ניסים.

איך זאג אייך צו, אז איר וועט טון די צוויי עצות - וועט איר אנהויבן אייער לעבן פונדאסניי מיט די גרעסטע ליבשאפט און שלום. איך ווייס אז עס איז נישט גרינג; נאכן ליידן אזויפיל, און נאכן ארויסקוקן אזוי לאנג אויף א זיסע לעבן, און נאכן האבן געווען ביי איבער צוועלף טערעפיסטן, מערידזש קאונסלינג, ענערדזשי, און דיינים - זענט איר שוין מיואש, איר טראכט 'וואס קען שוין ווערן פון אונזער שטוב?' אבער דער אייבערשטער איז זייער זייער גרויס, עס קען פאסירן א נס אין די קומענדיגע רגע, אלעס קען ווערן אזוי זיס, און בכח די צדיקים מיט זייערע עצות קען מען געהאלפן ווערן.

דער עיקר זאלט איר אויפהערן נאכקוקן אייער מאן. ווען ער קומט נישט אהיים זאלט איר טראכטן מיט אלע כוחות אז ער איז אין שול, ער לערנט, און אז עס ווערט שפעט און איר ווערט מיד זאלט איר אים שיקן א שיינע הודעה, ווי למשל: "א גוטע נאכט, איך גיי שוין שלאפן", שרייבט אים: "איך האב געהאט זייער א שיינע טאג, איך האף דו אויך"; לויפט אים נישט נאך: "וואו ביסטו?" "ווען קומסטו?" ווייל אין אזא מצב וואס די שטוב האלט ביים צעפאלן, היה לא תהיה - דארף מען נעמען אן אנדערע וועג.

ווען ער קומט שוין יא אהיים זאלט איר נאר שמייכלען; וויינען וויינט מען נאר ווען קיינער זעט נישט, מען וויינט נישט פארן מאן און נישט פאר קינדער, נאר פארן אייבערשטן וויינט מען, נאר ווען קיינער זעט נישט; דעמאלט דארף מען זיך גוט אויסוויינען.

ווען מען זיצט ביים טיש מיט די קינדער זאגט הויך: "קינדער לאמיר דאנקען דעם אייבערשטן פאר אזא גוטע טאטע וואס מיר האבן", און אים געבן נאר גוטע ווערטער. אפילו עס דארף ווען זיין פארקערט, ער זאל אייך געבן גוטע ווערטער; איך זאג אייך עס וועט נאך קומען, אויב איר וועט זיין שטארק מיט די צוויי עצות, שעצן דעם מאן, און דאווענען און וויינען צום אייבערשטן - קומט א גרויסער נס.

דער אייבערשטער זאל העלפן איר זאלט האבן הצלחה אין אלע ענינים.

בעזרת ה' יתברך - יום ג' פרשת וירא, ט"ז מר-חשון, שנת תשפ"ד לפרט קטן

לכבוד ... נרו יאיר

זיי זיך מחי' מיט וואס דו טוסט יא, זוך נישט וואס פעלט און וואס דו ביסט נישט גוט, קוק וואס דו האסט יא און וואס דו ביסט יא גוט; דאנק דעם אייבערשטן אז דו גיסט אפ נעגל וואסער, אז דו זאגסט ברכות השחר און מאה ברכות יעדן טאג, אז דו קושסט די מזוזה און דו בענטשט ברכת המזון.

זע צו טון הפצה, זיי מזכה א צווייטן מיט די זיסע עצות פון רבי'ן; עס איז דאך א רחמנות אויף מענטשן, מען גייט אריבער שווערע ביטערע נסיונות, און אז מען האט דעם רבינ'ס עצות - קען מען אנגיין, מען בלייבט מיט א שטארקע אמונה.

בעט דעם אייבערשטן דו זאלסט אויך האבן מיט די הייליגע זאך פון יָפוּצוּ מַעְיְנֹתֶיךָ חוּצָה.

דער אייבערשטער זאל העלפן זאלסט האבן הצלחה אין אלע ענינים.

בעזרת ה' יתברך - יום ה' פרשת וירא, י"ח מר-חשון, שנת תשפ"ד לפרט קטן

לכבוד די חשוב'ע משפחת ... שיחיו

איך האב ערהאלטן אייער הודעה.

איך בעט אייך זייער, איר זאלט זיך שטארקן מיט אלע כוחות צו זיין פרייליך, בפרט יעצט נאכן ווערן נאכאמאל אנטוישט וכו', נאכן אנהויבן ווארטן וכו', נאך אפאר מאל וואס דאס פאסירט.

איך בעט אייך, האט נישט קיין טענות און תרעומות אויפן רבונו של עולם, קוקט אויפן חלק גלעזל וואס איז יא פול, קוקט אויף ענקערע טייערע קינדער. לאזט נישט אריין דעם טייוול אין שטוב, דאס זענען די שלעכטע מחשבות, עצבות ומרה שחורה רחמנא לצלן.

א גאנץ שבת זאלן ענק טאנצן: "דער אייבערשטער איז גוט, דער אייבערשטער מאכט נאר גוט".

אנא, איך בעט ענק, בלייבט מיט שמחה און אמונה.

בעזרת ה' יתברך - יום ה' פרשת האזינו ב', ו' תשרי, שנת תשפ"ד לפרט קטן

מרת ... תחי'

איך האב ערהאלטן אייער בריוו.

זייט נישט בכעס אויף אייער מאן; וואס זאל ער טון אז ער איז געבוירן און באשאפן געווארן מיט א שעמעדיגע נאטור און א שטילע נאטור... איר קענט נישט פארלאנגען פון אים ער זאל זיין אזוי ווי אייך; ער איז ער, און איר זענט איר, און אז מען האט זיך ליב - קען מען לעבן א חיים טובים.

קוקט גוט אויף אים, זוכט אין אים נאר דאס גוטס, און בעטס דעם אייבערשטן עס זאל זיין חן צווישן אייך, ער זאל נושא חן זיין אין אייערע אויגן און איר זאלט נושא חן זיין אין זיינע אויגן.

א גמר חתימה טובה.

בעזרת ה' יתברך - יום ד' פרשת נצבים וילך, כ' אלול, שנת תשפ"ג לפרט קטן

מרת ... תחי'

איר קענט זיך נישט פארשטעלן וואס פאר א זכותים איר האט, וויפיל מיליאנען מלאכים זענען באשאפן געווארן די יאר אליינס פון אייער צניעות, פון אייער באשיידנקייט; די אלע ביליאנען מלאכים וועלן שטיין ביים כסא הכבוד און טענה'ען פאר אייך און פאר אייערע דורות.

דער אייבערשטער זאל העלפן איר זאלט האבן הצלחה אין אלע ענינים.

א כתיבה וחתימה טובה, א גוט געבענטשט יאר.

בעזרת ה' יתברך - יום ב' פרשת כי תבא לאומאן, י"א אלול, שנת תשפ"ג לפרט קטן

לכבוד ... נרו יאיר

חסדי השם יתברך דער זומער איז אריבער אזוי שיין, מיר זענען נעכטן נאכט אהיים געפארן; עס איז געבליבן צוויי וואכן צו די נסיעה צום הייליגן רבי'ן.

נעכטן בין איך געווען מנחם אבל זיין משפחת פיש, זיי זיצן שבעה אין שטעטל נאך זייער ברודער יואל משה יצחק עליו השלום. וואס זאל איך דיר זאגן, איך בין פונדאסניי נאכאמאל איבערצייגט וואס מוהרא"ש פלעגט אלץ זאגן, מיר זאלן זיך צוהערן וואס מען רעדט ביי א ניחום אבלים, מען רעדט פונעם נפטר'ס גוטע מעשים, פון זיין תורה ותפילה, פון זיין תמימות ופשיטות.

נעכטן ביים זיצן מיט די משפחה האב איך געהערט אזעלכע שיינע זאכן אויף אים, ווי ער האט יעדן טאג געלערנט אור החיים הקדוש, ער איז געווען זייער צוגעקלעבט צו דעם הייליגן צדיק. אויך האט מען דערציילט אז ער האט אלץ מקפיד געווען אויף מקוה און אויף דאווענען, ער האט קיינמאל נישט גערעדט מיט די תפילין און ער איז אלץ געווען מיט אמונה. איך בין זייער נתעורר געווארן, אז נאר דאס בלייבט, נאר די גוטע זאכן וואס מען טוט, וואס מען כאפט אריין - נאר דאס בלייבט; קיינער האט נישט גערעדט וויפיל הייזער ער האט איבערגעלאזט און וועגן זיין ביזנעס, מען האט גערעדט נאר זאכן וואס איז חשוב.

דעריבער בעט איך דיר מיין טייערער ברודער, וועק זיך אויף און לויף אין שול דאווענען. טאנץ אריין אין מקוה, כאפ א משניות, א חומש, א תהילים און כאפ אריין גוטע זאכן.

איך האב יעצט אינדערפרי א ברית אין ישיבה און באלד איז דא א חתונה אין ישיבה; איך קען נישט מאריך זיין, איך וועל דיר נאך שרייבן.

דער אייבערשטער זאל העלפן זאלסט האבן הצלחה אין אלע ענינים.

א כתיבה וחתימה טובה, א גוט געבענטשט יאר.

בעזרת ה' יתברך - יום א' פרשת עקב, י"ב מנחם-אב, שנת תשפ"ג לפרט קטן

לכבוד ... נרו יאיר

יעדע גוטע זאך וואס מען טוט - איז אין הימל זייער חשוב, אפגערעדט לערנען און דאווענען און טון חסד מיט אנדערע, דאס איז דאך דער עיקר אויף וואס מען באקומט שכר אין הימל.

הער א מעשה, דער הייליגער ישמח משה זכותו יגן עלינו האט אמאל עוסק געווען אין שאפן געלט פאר א וויכטיגע צוועק. ער איז געגאנגען נאך געלט און ער איז אריין אין א קרעטשמע, ער האט געקלאפט אויפן טיש און געזאגט: "רבותי, איך בין עוסק אין א גרויסע מצוה, איך בעט אייך איר זאלט זיך משתתף זיין"; רופט זיך אן א פשוט'ער איד צום הייליגן צדיק: "וויפיל געלט דארף דער רב?" און דער איד האט געגעבן די גאנצע סכום וואס דער צדיק האט אים געבעטן.

דער הייליגער ישמח משה איז געווארן זייער איבערגענומען, ער זאגט דעם איד: "בזכות די מצוה קענסטו בעטן וואס דו ווילסט, קענסט בעטן עשירות, אריכות ימים, וכדומה"; זאגט דער איד: "איך וויל דער רב זאל מיר צוזאגן עולם הבא", און דער ישמח משה האט אים דאס צוגעזאגט. אים איז דאס נישט געווען גענוג, ער האט געבעטן ער וויל די הבטחה בכתב און אזוי האט דער ישמח משה געטון, ער האט אים געשריבן בכתב אז ער וועט זוכה זיין צו עולם הבא.

דער איד איז נפטר געווארן און ער איז געקומען אין חלום צום הייליגן ישמח משה, ער זאגט: "עס איז מיר זייער ביטער; איך זיץ אין גן עדן, איך ווייס גארנישט, איך פארשטיי נישט קיין לערנען, עס איז מיר נישט גוט אין גן עדן", זאגט אים דער הייליגער ישמח משה: "לערן משניות", זאגט דער איד: "איך האב קיינמאל קיין משניות נישט געלערנט", אין גן עדן קען מען נאר לערנען אויב מען האט פארדעם געלערנט. זאגט דער ישמח משה דעם איד: "דעמאלט לערן חומש", זאגט ער: "איך האב נישט געלערנט אין לעבן, נישט קיין פסוק חומש און נישט קיין משנה, גארנישט גארנישט", זאגט אים דער ישמח משה: "אפשר א מעשה פון צאינה וראינה פון פרשת השבוע האסטו אמאל געלערנט?" זאגט דער איד: "דאס יא", זאגט אים דער צדיק: "דעמאלט זיץ אין גן עדן און לערן די מעשיות".

ווען דער ישמח משה האט דערציילט די מעשה האט ער געזאגט: "דער איד איז צו מיר מער נישט צוריק געקומען", איז א סימן אז אפילו מעשיות פון צאינה וראינה איז אין הימל זייער חשוב.

זיי נישט קיין בטלן, כאפ ארויס א פרק משניות, א בלאט גמרא; זאג די ווערטער אפילו אן פארשטיין. גיי שפאצירן יעדן טאג אפאר מינוט מיטן אייבערשטן, רעד צו אים, בעט אים די ווערטער: "הייליגער באשעפער, איך קען רעדן מיט יעדן איינעם שעות אויף שעות שטותים והבלים, דער טאג גייט מיר אריבער מיט שמועסן, און מיט דיר איז מיר אזוי שווער צו רעדן, איך קען קוים ארויסזאגן א ווארט פאר דיר הייליגער באשעפער, העלף מיר, איך וויל רעדן מיט דיר".

דער אייבערשטער זאל העלפן זאלסט האבן הצלחה אין אלע ענינים.

בעזרת ה' יתברך - יום ב' פרשת עקב, י"ג מנחם-אב, שנת תשפ"ג לפרט קטן

מרת ... תחי'

איך האב ערהאלטן אייער בריוו.

הערט נישט אויס די וואס רעדן צו אייך קעגן אייער מאן וכו', ווייל ווער עס רעדט צו א פארפאלק זיך צו גט'ן - דער איז א שליח פונעם שטן, זאל זיין ווער זאל נאר זיין.

איך בעט אייך זייער, שטארקט אייך מיט אמונה אינעם אייבערשטן, גלייבט באמונה שלימה אז וואס עס גייט אריבער אויף אייך איז נאר לטובה, און וויסן זאלט איר, מיט אלע שוועריקייטן וואס גייט אריבער אויף אייך - איז דאס נאכאלץ אסאך גרינגער ווי זיך גט'ן און זיין עלענד, אפגערעדט די צער וואס די קינדער גייען אריבער ווען טאטע און מאמע זענען צעטיילט; נאר אפילו פאר אייך אליין וועט זיין אסאך שווערער.

עס בוזשעווען ווינטן פון די לינקע גאס און עס שניידט אריין אין היימישע הערצער מיט געדאנקען פון די סטרא אחרא, זיי זאגן: "הער אויף ליידן", "גט זיך און פטור פון אלע צרות", און צענדליגער און הונדערטער משפחות צעטיילן זיך השם ישמרינו, און נאכדעם איז אזוי ביטער; מען קען זיך נישט פארשטעלן די ביטערע טעם וואס א גרוש און א גרושה שפירן, ערגער ווי טויט השם ישמרינו; מען איז פארוואגלט און פארווארפן, מען האט נישט קיין פלאץ אויף די וועלט.

אנטלויפן פונעם מאן מאכט נישט גרינגער, עס מאכט נאר שווערער; איין עצה איז דא, אנטלויפן צום אייבערשטן און נעמען די עצה פון רבי'ן, פון אזמרה (לקוטי מוהר"ן חלק א', סימן רפב), זוכן גוטס אין זיך און זוכן גוטס אין יענעם; זוכט גוטע פינטלעך אין אייער מאן און טראכטס פון דעם, און לויבט אים און רימט אים - וועט אייך ווערן גרינגער.

דאנקט יעדן טאג דעם אייבערשטן אויף די חסדים וואס ער טוט מיט אייך - וועט איר אנהויבן שפירן א שטארקע נאנטקייט צום אייבערשטן, עס וועט אנהויבן קומען א טעם אין לעבן און אלע פראבלעמען וועלן אוועקפאלן.

דער אייבערשטער זאל העלפן איר זאלט האבן הצלחה אין אלע ענינים.

בעזרת ה' יתברך - יום ג' פרשת מטות מסעי, כ"ב תמוז, שנת תשפ"ג לפרט קטן

לכבוד ... נרו יאיר

איך וויל דיר זאגן, דער אייבערשטער האט פון דיר אזא נחת רוח, ער האט א פארגעניגן פון דיר, ווי דו כאפסט ארויס מצוה'לעך, דו כאפסט ארויס גוטע זאכן אין דיינע טרדות, אין דיינע בלבולים וכו' וכו'.

דו מיינסט דאס איז נישט אינטערעסאנט... דיין פלאן איז, איין טאג וועסטו נאך ווערן א מלאך, אלעס אפלאזן וכו' וכו'; אין הימל לאכט מען פון די סארט פלענער, אין הימל ביסטו מער חשוב ווי א מלאך, מלאכים איז דא גענוג אין הימל.

מוהרא"ש דערציילט, דער הייליגער מעזריטשער מגיד זכותו יגן עלינו האט געהאט א מנהג אלע יארן מוצאי ראש השנה צו מאכן א סעודה און דערציילן פאר זיינע תלמידים וואס זיי האבן געבעטן ראש השנה, ער האט דאס געוואוסט מיט זיין רוח הקודש און אויך האט ער געזען אין הימל וואס זיי האבן גע'פועל'ט. איין יאר ביי די סעודה איז דארט געזעצן דער וואסער טרעגער פון שטאט, ער האט אויך געוואלט וויסן וואס מען האט אים אנגעשריבן אין הימל, האט ער געפרעגט דעם מעזריטשער מגיד: "רבי, וואס האב איך געבעטן און וואס האט מען מיר געענטפערט?" האט דער הייליגער מעזריטשער מגיד זכותו יגן עלינו אים געזאגט: "דו האסט געוויינט ביים דאווענען צום אייבערשטן פארוואס דיין פרנסה איז צו זיין א וואסער טרעגער, האסט געבעטן דעם אייבערשטן אז דאס יאר ווילסטו זיצן א גאנצן טאג אין בית המדרש און זיך נישט אזוי מוטשען מיטן ברענגען פרנסה, דו ווילסט דינען דעם אייבערשטן גרינגערהייט"; דער וואסער טרעגער זאגט פארן מגיד: "אמת, דאס האב איך געבעטן", און ער פרעגט דעם מגיד: "וואס האט מען מיר אנגעשריבן אין הימל", זאגט דער הייליגער מעזריטשער מגיד: "אין הימל האט מען געלאכט פון דיר, אין הימל האט מען געזאגט, 'אויב דו וועסט זיצן א גאנצן טאג אין שול - וואס דארף מען דיך האבן?' דער אייבערשטער האט אן א שיעור מלאכים וואס דינען אים - אן זיך מוטשען אויף פרנסה און אן קיין יצר הרע, דער אייבערשטער וויל דוקא הערן דיינע קאפיטלעך תהילים וואס דו כאפסט ארויס אינמיטן דיין ארבעט, ער וויל הערן ווי דו לויבסט אים ווען עס איז דיר שווער".

די וואך גייען צוויי סדרות - מטות און מסעי; זיי מעביר סדרה, ווארט נישט ביז סוף וואך.

א גרוס פון שטעטל, עס איז א מחי' דא צו זיין, אויך א גרוס פון ישיבה; דעם זומער זענען דא א גרופע בחורים, ערליכע מיט שכל; איך האב הנאה יעדע רגע דא צו זיין.

דער אייבערשטער זאל העלפן זאלסט האבן הצלחה אין אלע ענינים.

בעזרת ה' יתברך - יום ב' פרשת פנחס, י"ד תמוז, שנת תשפ"ג לפרט קטן

לכבוד ... נרו יאיר

איך האב ערהאלטן דיין בריוו.

מען טאר נישט הערן קיין מוזיק אין די דריי וואכן, נאר אויב איינער איז דעפרעסט און מען דארף אים היילן - דעמאלט זענען די פוסקים מתיר צו הערן בצנעה.

דער הייליגער רבי זאגט (לקוטי מוהר"ן חלק ב', סימן י) אז מען זוכט אויף גוטס אין זיך - דאס איז אן עצה פאר שמחה, מען זוכט אין זיך גוטע זאכן וואס מען האט זוכה געווען צו טון, און מען איז זיך מחי' מיט שֶׁלֹּא עָשַׂנִי גּוֹי - דאס מאכט פרייליך.

דער אייבערשטער זאל העלפן זאלסט האבן הצלחה אין אלע ענינים.

בעזרת ה' יתברך - יום ד' פרשת שלח, כ"ה סיון, שנת תשפ"ג לפרט קטן

לכבוד ... נרו יאיר

וואס מיינסטו, נאר דיך פרובירט מען אויס? מען פרובירט אויס יעדן איינעם. דער הייליגער רבי זאגט (לקוטי מוהר"ן חלק ב', סימן קיט): "דִּבֵּר עִמָּנוּ כַּמָּה פְּעָמִים מֵעִנְיַן יִסּוּרֵי עוֹלָם הַזֶּה, שֶׁכָּל בְּנֵי הָעוֹלָם כֻּלָּם מְלֵאִים יִסּוּרִים, אֵין גַּם אֶחָד שֶׁיִּהְיֶה לוֹ עוֹלָם הַזֶּה", עס איז נישטא קיינער וואס זאל האבן עולם הזה, "וַאֲפִלּוּ הָעֲשִׁירִים הַגְּדוֹלִים וַאֲפִלּוּ הַשָֹֹּרִים, אֵין לָהֶם שׁוּם עוֹלָם הַזֶּה כְּלָל", אפילו די גרויסע עשירים און גרויסע הארן האבן אויך נישט קיין עולם הזה, "כִּי כָל יְמֵיהֶם כַּעַס וּמַכְאוֹבוֹת", זייער גאנצע לעבן איז פול מיט ווייטאג און כעס, "וְכֻלָּם מְלֵאִים טְרָדוֹת וּדְאָגוֹת וְעַצְבוּת וְיָגוֹן וַאֲנָחָה תָּמִיד", און זיי זענען שטענדיג פארנומען און פאר'דאגה'ט, דעפרעסט און טרויעריג, "וְזֶה כּוֹלֵל כָּל בְּנֵי אָדָם שֶׁבָּעוֹלָם מִקָּטֹן וְעַד גָּדוֹל, כִּי כֻלָּם נוֹלְדוּ לְעָמָל וּמְלֵאִים רֹגֶז וְיִסּוּרִין", אין דעם איז אריינגערעכנט יעדער איינער - פון גרויס ביז קליין, אלע מוטשען זיך אויף דער וועלט, "וְאֵין שׁוּם עֵצָה וְתַחְבּוּלָה לְהִנָּצֵל מֵעָמָל וְיָגוֹן הַזֶּה כִּי אִם לִבְרֹחַ לְהַשֵּׁם יִתְבָּרַךְ וְלַעֲסֹק בַּתּוֹרָה", און עס איז נישטא קיין שום וועג ווי אזוי מען קען זיך ראטעווען פון די יסורים - נאר אז מען אנטלויפט צום אייבערשטן, מען דערציילט פארן אייבערשטן וואס מען גייט אריבער און מען בעט אים ער זאל רחמנות האבן.

זיי פרייליך אז דו ביסט א איד און דו טוסט אזויפיל גוטע זאכן, זיי נישט פארנומען מיט דיין שלעכטס, זוך דאס גוטס. דער רבי זאגט (לקוטי מוהר"ן חלק ב', סימן י): "מַה שֶּׁהָעוֹלָם רְחוֹקִים מֵהַשֵּׁם יִתְבָּרַךְ, וְאֵינָם מִתְקָרְבִים אֵלָיו יִתְבָּרַךְ", פארוואס זענען מענטשן אזוי געפאלן ביי זיך און זענען נישט נאנט צום אייבערשטן? "הוּא רַק מֵחֲמַת שֶׁאֵין לָהֶם יִשּׁוּב הַדַּעַת, וְאֵינָם מְיַשְּׁבִין עַצְמָן", ווייל מען האט נישט קיין ישוב הדעת, מען טראכט נישט פון תכלית; זאגט אבער דער רבי, ווי אזוי קען מען זוכה זיין צו ישוב הדעת און צו א קלארע מח צו וויסן וואס מען האט צוטון אויף דער וועלט? "אַךְ דַּע, שֶׁעַל יְדֵי מָרָה שְׁחוֹרָה אִי אֶפְשָׁר לְהַנְהִיג אֶת הַמֹּחַ כִּרְצוֹנוֹ, וְעַל כֵּן קָשֶׁה לוֹ לְיַשֵּׁב דַּעְתּוֹ", ווען מען איז נישט פרייליך קען מען נישט טראכטן גוטע זאכן, מען קען נישט טראכטן גוט, מען טראכט א גאנצן צייט נאר שלעכטע מחשבות. "רַק עַל יְדֵי הַשִּׂמְחָה יוּכַל לְהַנְהִיג הַמֹּחַ כִּרְצוֹנוֹ, וְיוּכַל לְיַשֵּׁב דַּעְתּוֹ", אבער אז מען איז פרייליך - דעמאלט קען מען בייגן די מחשבות צו טראכטן גוט, "כִּי שִׂמְחָה הוּא עוֹלָם הַחֵרוּת", אז א מענטש איז בשמחה איז ער א פרייער מענטש און דער מח איז אים נישט מצומצם, אזוי ווי עס שטייט (ישעיה נה, יב): "כִּי בְשִׂמְחָה תֵצֵאוּ", מיט שמחה גייט מען ארויס, "שֶׁעַל יְדֵי שִׂמְחָה נַעֲשִׂין בֶּן חוֹרִין, וְיוֹצְאִין מִן הַגָּלוּת", ווייל א פרייליכער מענטש איז פריי, פריי פון אלע פארמאכטקייטן.

מארגן וועט זיין די וועכנטליכער שיעור, מיר וועלן זיך מחי' זיין און מחזק זיין מיטן רבינ'ס עצות.

דעם שבת וועל איך נישט זיין אין וויליאמסבורג.

דער אייבערשטער זאל העלפן זאלסט האבן הצלחה אין אלע ענינים.

בעזרת ה' יתברך

יום א' פרשת וירא, י"ב מר-חשון, שנת תשפ"ג לפרט קטן

לכבוד ... נרו יאיר

די וואך שבת בין איך געווען אין שטעטל, איך בין זיך געפארן אפרוען; ברוך ה' איך שפיר זיך שוין בעסער. זיין א שבת אין שטעטל מיט אנשי שלומינו - היילט ממש אויס. עס איז געווען א שטילער שבת, עס איז נישט געווען קיין אנלויפעניש, איך האב נישט געזאגט פאראויס אז איך גיי דארט זיין, איך האב זיך געוואלט אביסל אפרוען.

איך וועל דיר אביסל שרייבן פונעם שיינעם שבת מיט אנשי שלומינו. פרייטאג נאכמיטאג גלייך ביים אנקומען בין איך געגאנגען קוקן די נייע צוויי געגענטער וואס מיר בויען יעצט פאר אנשי שלומינו. איין געגענט אויף טווין ברידזש; דארט וועט זיין איבער דרייסיג דירות מיט א שול און א מקוה, די דירות איז נישט צום פארקויפן, די דירות איז צו דינגען; די פרייזן וועלן זיין זיער ביליג, א דאלער א סקווער פיס, שיינע הערליכע ליכטיגע דירות, מיר האפן אז די דירות וועלן שוין זיין פארטיג אויף דעם קומענדיגן פסח, און אלע וואס ווילן דינגען א דירה אין די נייע געגענט זאלן זיך מעלדן ווי פריער ביי מיר.

אויך בין איך געגאנגען קוקן די צווייטע נייע געגענט אויף די גאס רעד קליף, דארט וועלן זיין פופצן הייזער. די הייזער זענען צו פארקויפן, ווער עס וויל קויפן א הויז זאל זיך מעלדן ווי פריער.

פרייטאג צו נאכטס בין איך געגאנגען דאווענען אינעם בית המדרש פעולת הצדיק. איך בין געפארן ביים זמן מיט א קאר; מיט א קאר נעמט צו פארן פון מיין שטוב צוויי מינוט, גיין צו פיס נעמט כמעט א שעה. עס איז געווען זייער געשמאק, א קליין מנין פון א מנין מתפללים, מיט אזא אחדות. איך האב זיך דערמאנט ווי אזוי עס האט אויסגעזען פאר צוואנציג יאר צוריק אין וויליאמסבורג אין היכל הקודש. פאר צוואנציג יאר צוריק ווען איך בין מקורב געווארן האט אזוי אויסגעזען אין וויליאמסבורג היכל הקודש, קוים א מנין פון צען, יעדע תפילה פלעגט מען ווארטן אויף א צענטער. פון איין זייט איז געווען אביסל שווער דאס ווארטן אויף מנין, אבער די ליבשאפט און אחדות, די תמימות און פשוט'קייט - דאס איז א זאך וואס איך קען נישט פארגעסן, פינקט אזוי האט זיך געשפירט דארט.

עס איז געווען א שיינע וועטער, איך האב צוריק געוואקט מיט מיינע קינדער און מיט נאך אפאר אינגעלייט, א וועג פון כמעט א שעה. עס האט זיך נישט געשפירט ווי א לאנגער וועג, ווייל אז מען גייט מיט אנשי שלומינו, מען רעדט פון רבי'ן, מען רעדט פון מעשיות פון תפילה - פארגעסט מען פון אלעם, מען שפירט ווי מען שפאצירט אין גן עדן.

פרייטאג צו נאכטס נאכן סעודה זענען זיך צאמגעקומען אנשי שלומינו, מען האט געזינגען זמירות און געשמועסט שיינע זאכן אויף די פרשת השבוע.

שבת אינדערפרי בין איך געגאנגען דאווענען אין בית המדרש אשר בנחל, א האלבע שעה אוועק פון מיין שטוב. איך האב זייער הנאה געהאט צו דאווענען דארט, עס איז זייער א שיינע געשמאקע שול, אלע זענען דארט פרייליך, האברך משולם פינטער האט געגעבן א נאמען פאר זיין נייע געבוירענע מיידל.

ביי ספורי מעשיות האבן מיר גערעדט פונעם תם (ספורי מעשיות, מעשה ט) וואס האט באקומען פונעם בעל שם קמיעות און שמירות, האט ער זיך שוין מער נישט דערשראקן ווען דער טייוול האט געשיקט נאך אים; דאס זענען די ספרים פון רבי'ן וואס איז מחזק און מעודד, ווער עס לערנט דעם רבינ'ס ספרים ווערט מער נישט דערשראקן פון קיין שום זאך אויף די וועלט.

איינער פון די אינגעלייט האבן געוויזן א בריוו וואס ער האט באקומען צוויי יאר צוריק ווען ער איז אריבער שווערע ביטערע נסיונות, ער האט נישט געהאט קיין פרוטה אין שטוב, זיין ווייב פלעגט פארשעמט ווערן אין גראסערי נאכן דארפן איבערלאזן דעם גאנצן וואגן מיט עסן ווען די קארטל האט נישט געארבעט, און די בריוו האט אים מחזק געווען, ער זאל נישט אויפגעבן און נישט האבן קיין קשיות אויפ'ן אייבערשטן, די בריוו האט אים זיער געשטארקט, ביז ער איז שוין ארויס פון די נסיון.

מיר האבן גערעדט פון די קמיע וואס מוהרא"ש האט אונז געגעבן, די קמיע איז נישט מער ווי מוהרא"ש'ס נאמען; אז דאס היט דעם מענטש. אז מען דערמאנט זיך פון מוהרא"ש דערמאנט מען זיך פון רבי'ן, דערמאנט מען זיך פונעם אייבערשטן. מוהרא"ש האט צו אונז גערעדט טאג און נאכט נאר פון רבי'ן און פון אייבערשטן, דאס איז די קמיע וואס דער בעל שם האט געגעבן דעם תם, און דאס האט אים בארואיגט. און אז מיר וועלן זיך פירן בתמימות, מיר וועלן אריינקוקן אין די בריוו, אין די ספרים און קונטרסים - וועלן מיר נישט מורא האבן פון קיין שום זאך.

שבת נאכמיטאג בין איך געגאנגען מיט מיינע קינדער צום בית המדרש עצתו אמונה, א וועג פון א שעה. ביי שלש סעודות האבן מיר גערעדט פון די פרשה (בראשית יב, א): "וַיֹּאמֶר ה' אֶל אַבְרָם לֶךְ לְךָ" דער אייבערשטער זאגט פאר יעדן איד: 'גיי צו דיר, קוק אויף דיר, לעב מיט דיר; מאך נישט נאך א צווייטן, דין דעם אייבערשטן אויף דיין וועג'; דער אייבערשטער פארלאנגט נישט מען זאל נאכמאכן א צווייטן, נאר יעדער איינער זאל טון לויט זיין נקודה. אזוי ווי דער הייליגער רבי זושא האט געזאגט: "אויבן וועט מען מיך נישט פארהאלטן פארוואס איך בין נישט געווען אזא צדיק אזוי ווי מיין ברודער דער הייליגער רבי אלימלך זכותו יגן עלינו, מען וועט מיך פארהאלטן לויט מיר אליינס".

יעדער איד האט אין זיך א שיינע זאך וואס דער צווייטער האט נישט; יעדער האט א נקודה וואס איז נישטא אין קיינעם. דער רבי זאגט (לקוטי מוהר"ן חלק א', סימן לד): "כִּי יֵשׁ בְּכָל אֶחָד מִיִּשְׂרָאֵל דָּבָר יָקָר מַה שֶּׁאֵין בַּחֲבֵרוֹ, כְּמַעֲשֵׂה דְּאַבַּיֵי וְאַבָּא אֻמָּנָא, שֶׁהֵשִׁיבוּ לוֹ: 'לָא מָצִית לְמֶעֱבַד כְּעֻבְדָּא דְּאַבָּא אֻמָּנָא'", יעדער מענטש האט אין זיך א נקודה וואס א צווייטער האט נישט; דער רבי ברענגט אראפ די מעשה וואס חכמינו זכרונם לברכה דערציילן (תענית כא:) עס איז געווען א דאקטער וואס האט געהייסן אבא אומנא, ער פלעגט באקומען יעדן טאג א בת קול פון הימל: "שָׁלוֹם עָלֶיךָ אַבָּא אוּמְנָא"; אביי פלעגט באקומען נאר איין מאל א וואך א גריס פון הימל - יעדע ערב שבת, ער פלעגט הערן א בת קול: "שָׁלוֹם עָלֶיךָ אַבַּיֵי"; רבא פלעגט באקומען נאר איין מאל א יאר דעם בת קול, יעדן ערב יום כיפור פלעגט ער הערן: "שָׁלוֹם עָלֶיךָ רָבָא"; זאגט די גמרא אז אביי האט געהאט חלישות הדעת פארוואס דער פשוט'ער דאקטער באקומט יעדן טאג א בת קול און ער באקומט דאס נאר איינמאל א וואך, האט מען אים געענטפערט פון הימל: "לָא מָצִית לְמֶעֱבַד כְּעֻבְדָּא דְּאַבָּא אֻמָּנָא", דו קענסט נישט טון וואס אבא אומנא טוט; דערפאר איז נישט שייך צו קוקן אויף א צווייטן און מקנא זיין א צווייטן, ווייל יעדער האט זיין נקודה וואס דער אייבערשטער האט הנאה פון דעם, און פאר דעם איז ער באשאפן געווארן.

היינט איז ביי אונז אין שטאט אביסל איבערגעדרייט, די שטאט איז צעטיילט אין צוויי, מען לויפט; דאס דערמאנט אונז ווי גליקליך מיר זענען, אנו רצים והם רצים, וואו לויפן מיר? מיר לויפן צום אייבערשטן; דאס איז די איינציגסטע פלאץ וואו מען קען אנטלויפן, מען קען זיך באהאלטן; דורך גיין התבודדות, בעטן דעם אייבערשטן אויף יעדע פרט ופרט.

איך דארף באצאלן די וואך פאר איינעם א חוב, איך וויל וויסן אויב דו קענסט מיר בארגן עפעס געלט ביז פורים הבא עלינו לטובה; לאז מיר וויסן, וועסטו האבן א חלק אין בויען קהילת היכל הקודש.

דער אייבערשטער זאל העלפן זאלסט האבן הצלחה אין אלע ענינים.

בעזרת ה' יתברך

יום א' פרשת קרח, כ"ז סיון, שנת תשפ"ב לפרט קטן

לכבוד ... נרו יאיר

איך האב ערהאלטן דיין בריוו.

אוי וויי, ווי שרעקליך איז דיין ווייטאג; ווי איז דא א גרעסערע ווייטאג פאר א טאטע מאמע צו זען ווי א קינד קילט זיך אפ פון די אידישע וועג? עס איז דאך די גרעסטע צער און ווייטאג וואס איז פארהאן.

דאך וויל איך דיר זייער בעטן, וויסן זאלסטו, ביי דיין פאל איז דאס נאך מיט גרויס חסדים, מען קען דאס נאך ראטעווען, עס איז תלוי אין דיר און דיין ווייב.

ערשטנס זאלסטו זוכן גוטע זאכן ביי דיין טאכטער, אנשטאט זוכן און נישטערן אויב זי היט שבת - זאלסטו זוכן גוטס. דער הייליגער רבי האט אונז געלערנט (לקוטי מוהר"ן חלק א, סימן רפב), ווען מען זוכט גוטע זאכן, אפילו יענער זאל זיין א רשע, וועט מען יענעם קענען איבערדרייען צו זיין א צדיק - דורך קוקן גוטס אין יענעם; עס איז כדאי דו זאלסט אריינקוקן אין די הייליגע ווערטער פון רבי'ן אין סימן רפב.

פארוואס זאלסטו מוצאי שבת נאכקוקן דיין טעלעפאן פשוט זען אויב זי האט שבת געטעקסט וכו'? ענדערש זאלסטו זוכן אין איר גוטס, זי זאל שפירן ווי מען האלט פון איר, ווי זי איז חשוב.

טאנץ פאר שמחה אז זי היט שבת בגלוי; על פי הלכה האט מען נישט קיין דין פון א מחלל שבת נאר ווער עס איז מחלל שבת בפרהסיא, פארוואס זאלסטו זוכן און נישטערן צו טרעפן עפעס שלעכטס? זי שפירט זיכער אז דו ביסט נישט רואיג מיט איר, א קינד שפירט און ווייסט פון אויסנווייניג וואס די עלטערן האלטן פון אים אדער איר; דאס איז זייער וויכטיג, זי זאל שפירן ווי זי איז חשוב.

צווייטנס זאלסטו בעטן דעם אייבערשטן ער זאל מאכן א נס עס זאל אריינגיין אין איר א הייליגע גייסט, זי זאל תשובה טון, זי זאל צוריקקומען צום אייבערשטן, גיין אין די וועג פון די תורה; תפילה איז שטערקער פון יעדע זאך, תפילה טוישט די טבע, תפילה איז למעלה מדרך הטבע, וואס מען פועל'ט מיט תפילה - קען מען נישט פועל'ן דורך קיין שום אנדערע וועג; בעט דעם אייבערשטן - וועסטו זען א ישועה בקרוב.

דער אייבערשטער זאל העלפן זאלסט האבן הצלחה אין אלע ענינים.

בעזרת ה' יתברך

ערב שבת קודש פרשת משפטים, מברכים חודש אדר א', כ"ו שבט, שנת תשפ"ב לפרט קטן

לכבוד מיינע טייערע חברים, אנשי שלומינו, תלמידי היכל הקודש תושבי ארץ ישראל, ה' עליהם יחיו

מיר האבן געבענטשט דעם שבת - חודש אדר, די יאר האבן מיר צוויי אדר'ס. די הייליגע חכמים זאגן (תענית כט.): "מִשֶּׁנִּכְנַס אֲדָר מַרְבִּין בְּשִׂמְחָה"; די יאר האבן מיר צוויי חדשים צו פארמערן מיט שמחה, ווי אזוי קען מען זיין פרייליך? ווי אזוי ווערט מען פרייליך? א מענטש זאגט: 'אדרבה, איך וויל זיין פרייליך, אבער איך בין אזוי צעבראכן פון וואס עס גייט אויף מיר אריבער, פון וואס איך לייד אלץ, אפגערעדט פון מיינע נסיונות, מיינע נפילות וואו דער יצר הרע ווארפט מיר אראפ, ווי אזוי קען איך זיין פרייליך?'

דער ענטפער איז, דער הייליגער רבי האט אונז געגעבן א וועג ווי אזוי צו קוקן אויף זיך, דער רבי זאגט (לקוטי מוהר"ן חלק א', סימן רפב; חלק ב', סימן י): "זוך אויף אין זיך גוטע נקודות, זוך גוטס אין זיך אליינס; זיי זיך מחי' מיט דעם וואס דו ביסט א איד, שלא עשני גוי!"

מוהרא"ש דערציילט, דער הייליגער צדיק הרב הקדוש רבי צדוק הכהן מלובלין זכותו יגן עלינו ברענגט אין זיין ספר פרי צדיק, א מורא'דיגע מעשה (חג השבועות, אות יג). דער הייליגער קדושת לוי זכותו יגן עלינו פלעגט יעדן טאג זאגן די ברכות השחר הויך אויפ'ן קול, איין טאג האט ער פארפעלט צו זאגן די ברכה "שלא עשני גוי", איז איינער צוגעגאנגען צו אים און געזאגט: "רבי, איר האט אויסגעלאזט א ברכה, די ברכה פון שלא עשני גוי", האט אים דער הייליגער קדושת לוי געזאגט: "איך האב שוין געמאכט היינט די ברכה! ווען איך בין אויפגעשטאנען אינדערפרי בין איך געווען זייער צעבראכן ביי זיך, איך האב נישט געקענט טרעפן קיין שום זאך מיט וואס איך זאל זיך קענען מחי' ומחזק זיין, האב איך געטראכט צו מיר: 'א איד בין איך דאך, איך בין נישט קיין גוי', און פון גרויס שמחה האב איך מיך נישט געקענט איינהאלטן און איך האב גלייך געמאכט די ברכה 'שלא עשני גוי', מיט דעם האב איך זיך מחי' געווען".

זעט מען פון דעם, אז אויב אזא הייליגע צדיק, וואס דער רבי האט אים אנגערופן "פאר הדור" (עיין שיחות הר"ן, סימן קצו) - האט נישט געהאט מיט וואס זיך צו מחזק זיין, נאר מיט'ן "שלא עשני גוי", איז דאך זיכער אז מיר קליינטשיגע מענטשעלעך, וואס מיר זענען טאקע גארנישט - דארפן מיר זיכער נעמען דעם "שלא עשני גוי" און זיך מחזק זיין מיט דעם, טראכטן שטענדיג צו זיך: 'ברוך ה' איך בין נישט קיין גוי טמא, איך בין א איד!'

אז דו וועסט גוט אריינקוקן אין זיך וועסטו זען אז דו ביסט נישט אזוי שלעכט, דו ביסט אנגעפילט מיט אזויפיל גוטס; 'ברוך ה' פיאות האב איך, א בארד האב איך, איך לייג טלית און תפילין, איך גיי מיט ציצית, איך עס כשר'ס, איך האב א מזוזה' - די אלע זאכן מאכן פרייליך.

ווער רעדט נאך אז מען איז זוכה, מען לערנט אביסל חומש רש"י יעדן טאג, - דאס איז דאך ממש א פארמעגן! מען לערנט משניות, גמרא - דאס מאכט פרייליך, "פִּקּוּדֵי ה' יְשָׁרִים מְשַׂמְּחֵי לֵב (תהלים יט, ט)", מען ווערט פרייליך, מען ווערט אויסגעלייזט, אזוי ווי די הייליגע חכמים זאגן (אבות ו, ב): "אֵין לְךָ בֶן חוֹרִין", ווער איז אויסגעלייזט? "אֶלָּא מִי שֶׁעוֹסֵק בְּתַלְמוּד תּוֹרָה", נאר דער וואס לערנט תורה.

שטארקט אייך טייערע חברים, לאמיר זיך שטארקן מיט די שיעורים כסדרן, לאמיר זיך שטארקן מיט די זיסע ליכטיגע עצות פון רבי'ן; די עצה פון קוקן גוטס אויף זיך אליינס, פון זיך אליינס ליב האבן, פון זיך מחי' זיין מיט אונזערע דריי עקיגע דאווענען. דער הייליגער תם פלעגט נעמען זיין שיך וואס האט געהאט א פנים ווי דריי עקן, ער האט זיך אזוי מחי' געווען דערמיט, ער האט זיך געזינגען (ספורי מעשיות, מעשה ט', מחכם ותם): "מיין טייערע שיכעלע, מיין ליבער שיכעלע, מיין וואוילע האניגדיגע שיכעלע", ווען דער רבי האט אויסגעפירט די מעשה האט דער רבי געזאגט: "אז דער דאווענען איז אזוי ווי דריי עקן, פארשטיי גוט ווי אזוי מען קען אפלעבן א לעבן מיט א שיך מיט דריי עקן, און זיך אזוי מחי' זיין און זיך אזוי פרייען און האבן א פרייליכע לעבן, מער ווי דער וואס פאלט אין חכמות".

מיט'ן אייבערשטנ'ס הילף וועל איך קומען אין אפאר וואכן ארום קיין ארץ ישראל, איך וועל באזוכן ביי אייך אין שול. איך בענק שוין זייער, איך ווארט שוין זייער אייך צו טרעפן, צו הערן פון יעדן איינעם זיינע סיומים, צו הערן יעדנ'ס מופתים; די עכטע מופתים - וואס מען האט באקומען פון רבי'ן.

וואס איז א מופת? א מופת איז, אז מען קוקט זיך אן און מען געבט א טראכט: 'ווער בין איך געווען? ווי אזוי האב איך אויסגעזען? איך ווייס דאך יא ווער איך בין, איך האב געטראפן דעם רבי'ן, דער רבי האט מיך געברענגט צו אזעלכע שיינע זאכן; איך האב שיעורים, איך בין זיך מתבודד, איך האב שלום בית', שלום בית איז די גרעסטע מופת פון רבי'ן; 'איך ענטפער נישט אין שטוב, איך שלינג אראפ ווען זי זאגט מיר'; אוי איז דאס א מופת, נאר דער רבי קען באווייזן אזעלכע מופתים, נעמען א מענטש און אים מאכן נישט ענטפערן... 'איך ווייס דאך יא ווער איך בין, און קוק וואס דער רבי האט געטון מיט מיר'.

א אינגערמאן פון ענקער חבורה האט מיר געשריבן די וואך אזא שיינע מופת, איך מוז אייך שיקן א קליינע שטיקל פון די בריוו:

דער אייבערשטער האט געמאכט מיט מיר א נס אז איך בין מקורב געווארן צו היכל הקודש.

איך בין אהיימגעקומען פרייטאג צו נאכטס נאכ'ן דאווענען, און איך זע אז דער שבת טיש איז א באלאגאן, נאך פול מיט מוקצה זאכן, די בענקלעך זענען נאך איבערגעדרייט אויפ'ן טיש פון אויפוואשן די ערד פריער, און מיין ווייב שלאפט נאך א שווערע וואך ארבעט.

איך טראכט צו זיך וואס איך וואלט געטון אין אזא צייט, ווען איך זאל נישט זיין מקורב צום ראש ישיבה שליט"א, עס וואלט ארויס א געדיכטע רויך פון הויז. דער אייבערשטער האט אבער רחמנות געהאט אויף מיר, איך האב גלייך געבעטן דעם אייבערשטן איך זאל זיך נישט אויפרעגן, מיר זאלן האבן א פרייליכער שבת אפילו די הויז זעט אזוי אויס, איך האב ברוך ה' מסדר געווען און צוגעגרייט דעם שבת טיש, און מיר האבן געהאט א פרייליכע סעודה.

די זעלבע האט זיך איבערגע'חזר'ט שבת אינדערפרי, איך קום אן אהיים, און אלעס ליגט נאך פונקט אזוי ווי מ'האט עס איבערגעלאזט נעכטן נאכט נאך די סעודה, ווען מען איז געווען מיד און מ'איז געגאנגען שלאפן אן אפרוימען דעם טיש. יעצט האלט איך נאך פאר'ן קידוש מאכן, מיין ווייב האט שוין קידוש געמאכט פאר די קינדער און איז געגאנגען שלאפן נאך א שווערע פולע וואך מיט די קינדער, ווען יעדע נאכט טיילן זיך די קינדער איין, יעדע שעה וויינט א צווייטער און וועקט אונז אויך, און איך האלט יעצט איינס אזייגער נאכמיטאג, נאך גארנישט געגעסן היינט, און איך בעט ווידער דעם אייבערשטן ער זאל רחמנות האבן אויף מיר, איך זאל נישט ווערן אין כעס, איך זאל זיך האלטן פרייליך, און ברוך ה' דער אייבערשטער האט מיר געהאלפן, אום דריי אזייגער האבן מיר געקענט אנהויבן די סעודת שבת קודש.

איך דאנק דעם אייבערשטן און איך דאנק דעם ראש ישיבה שליט"א, איך קען אפילו נישט טראכטן ווי אזוי איך וואלט געלעבט אן די עצות פון הייליגן רבי'ן, אז איך זאל קענען בלייבן פרייליך, און מיין ווייב זאל אפילו נישט כאפן ווי אזוי די הויז האט אויסגעזען ווען איך בין אהיימגעקומען, און ווי לאנג איך האב געווארט אויף איר מיט סבלנות אז זי זאל זיך קענען אפרוען אביסל, און זי ווייסט נישט ווי שטארק איך האב געדארפט ארבעטן אויף זיך, נישט זיך אויפצורעגן און זיין פרייליך, נאר דורכ'ן אסאך בעטן דעם אייבערשטן.

יישר כח פאר אלע עצות און חיזוק, ווי אזוי זיך צו קענען דערהאלטן אין יעדן מצב.

איך דארף מקצר זיין, איך מוז אהיים לויפן העלפן מיין ווייב.

א פרייליכן ליכטיגן שבת און א גוטן חודש.

בעזרת ה' יתברך

יום ב' פרשת משפטים, כ"ב שבט, שנת תשפ"ב לפרט קטן

לכבוד ... נרו יאיר

איך האב ערהאלטן דיין בריוו.

ריפאר"ט קארד"ס קען אמאל צעקלאפן דעם קינד אויף זיין גאנץ לעבן; אויב חס ושלום מען לייגט אראפ דעם קינד אלס א שלעכט קינד השם ישמרינו - קען דאס שטערן פאר'ן גאנצן לעבן.

ביי אונז אין די מוסדות מאכן מיר מיט חכמה; מען טיילט אויס ריפאר"ט קארד"ס, אבער מען קען נאר שרייבן גוטס. די אפיס מאכט זיכער אז יעדע קינד באקומט א ריפאר"ט קאר"ד וואס איז גוט, וואס לויבט אויס דעם קינד.

פארשטייט זיך מען שרייבט נאר אמת, מען שרייבט נישט ליגנט; מען זוכט אויף אין יעדן קינד א נקודה וואס אין דעם פרט טוט זיך דאס קינד אויסצייכענען.

אזוי זאלסטו טון מיט דיין כיתה; מאך פאר יעדן קינד א שיינע ריפאר"ט קאר"ד, שרייב שיינע הארציגע ווערטער; ווען די עלטערן וועלן אהיים קומען, זיי וועלן ליינען די שיינע זאכן אויפ'ן קינד, זיי וועלן אויסלויבן דאס קינד, אויפהייבן, אויפבויען - וועט דאס קינד בליען און וואקסן שענער און בעסער.

דער אייבערשטער זאל העלפן זאלסט האבן הצלחה אין אלע ענינים.

בעזרת ה' יתברך

יום ד' פרשת וישב, כ' כסליו, שנת תשפ"ב לפרט קטן

לכבוד מיין טייערער ליבער הארציגער ... נרו יאיר

איך בין יעצט אויפ'ן וועג צוריק פון א נסיעה. חסדי השם יתברך מיר זענען געפארן מיט א קבוצה תלמידי היכל הקודש מתפלל זיין ביי די הייליגע צדיקים, קדושים אשר בארץ המה. איך האב מתפלל געווען פאר דיר.

איך האב דיר שוין לאנג נישט געזען, איך בענק זיך צו דיר, איך האף אז אלעס איז ביי דיר אין בעסטן ארדענונג, איך האף אז דו נוצט דעם רבינ'ס עצות, די זיסע עצה פון זוכן גוטס אין זיך און אין א צווייטן. דער רבי זאגט (לקוטי מוהר"ן חלק א', סימן רפב) אפילו מען זעט זיך פול מיט חסרונות, מען זעט זיך שלעכט, מען איז פול מיט תאוות רעות – מוז מען זוכן א פינטעלע גוטס און מאכן אן עסק פון די נקודות טובות, זיך ליב האבן מיט די פינטעלע גוטס, דאס ברענגט דעם מענטש צו ווערן א גרויסער צדיק.

איך האב דיר זייער ליב, דעריבער וועל איך דיר שרייבן אביסל די סדר הנסיעה.

מיר זענען ארויסגעפארן זונטאג נאכמיטאג פון נוארק צוזאמען פינף און דרייסיג מענטשן; אפאר בחורים פון ישיבה מיט אינגעלייט תלמידי היכל הקודש. אויפ'ן וועג האב איך געשריבן בריוון. איך בין געווען זייער פרייליך, ווייל איך האב געבעטן דעם אייבערשטן איך זאל זיין פרייליך.

מיר זענען אנגעקומען קיין וויען מאנטאג אינדערפרי, מיר זענען צוגעפארן צום בית המדרש, מיר האבן געכאפט א טבילה, דארט האבן מיר זיך באגעגנט מיט נאך חברים תלמידי היכל הקודש פון ארץ ישראל, טייערע אינגעלייט, גרויסע מפיצים.

מיר האבן געדאווענט, איך האב געליינט, עולה געווען לתורה און געבענטשט גומל. מען האט געגעסן פת שחרית און זיך ארויסגעלאזט קיין אונגארן.

אויפ'ן וועג האבן מיר זיך אפגעשטעלט ביים ציון פון הייליגן חתם סופר זכותו יגן עלינו, מיר האבן געזאגט אינאיינעם דעם "יום ראשון" פון תהלים, געזינגען ניגוני התעוררות און זיך מתבודד געווען. האברך ... נרו יאיר האט מיר געברענגט אלע נעמען פון די וואס העלפן די ישיבה, איך האב געבעטן פאר אלעמען, פאר דיר אויך, דיין נאמען איז געווען אויף די קוויטלעך.

מיר האבן געדאווענט מנחה און זיך ארויסגעלאזט אויף א לאנגע נסיעה, זיבן שעה זענען מיר געפארן אלע אינאיינעם מיט א באקוועמע באס, רוב וועג, פאר לאנגע שעות, האבן מיר גערעדט שיחות וסיפורים פון הייליגן רבי'ן.

איך האב פארברענגט מיט די ארץ ישראל'דיגע חברים, מיר האבן זיך מחזק געווען מיט די אוצרות וואס מוהרא"ש האט אונז איבערגעגעבן פון רבי'ן. עס זענען געווען צוויי גבאים פון בית המדרש היכל הקודש ירושלים, מיר האבן גערעדט געוויסע פונקטן וואס מען דארף אכטונג געבן אין א בית המדרש היכל הקודש.

מיר זענען אנגעקומען אין אוהעל שפעט ביינאכט, מיר זענען געגאנגען קודם דאווענען מעריב, איך האב געזען אז עס איז דא א מקוה האט מיר אנגעכאפט א חשק זיך צו טובל'ען. הגם איך בין געווען אינדערפרי אין מקוה, אבער א ברסלב'ער חסיד גלוסט זיך ווי מער צו גיין אין מקוה, למעשה האב איך זיך אפגעבריט מיינע פיס, עס איז געווען קאכעדיג הייס, סכנת נפשות, איך בין ארויס מיט א נס.

מיר האבן געזאגט אינאיינעם "יום שני" פון תהלים און מיר האבן געזינגען דעם "אהבה רבה" ניגון פון רבי הערשעלע רימנובער זכותו יגן עלינו, עס איז געווען א גרויסע התעוררות, איך האב געהאט גרויס התעוררות, איך האב זיך געעפנט מיין הארץ, איך האב געהאט אפאר מינוט גוטע התבודדות, אויך דארט האב איך פארגעליינט אלע נעמען פון אלע קוויטלעך.

איך בין ארויס פון דארט האב איך זיך אנגעהויבן גוט שפירן. דארפסט פארשטיין, נאכן פארן אזויפיל שעות ווערט מען צעטומלט, אבער אז דער אייבערשטער העלפט, מען קען זאגן אפאר אמת'ע דיבורים פאר'ן אייבערשטן, מען קען זיך אויסקרעכצן און לאזן א טרער – דארף מען שוין נישט עפעס מער.

פון דארט זענען מיר געפארן קיין ליסקע צום הייליגן צדיק רבי הערשעלע ליסקער זכותו יגן עלינו, דער מחבר פונעם ספר אך פרי תבואה, א תלמיד פונעם הייליגן ישמח משה זכותו יגן עלינו. מיר האבן דארט געזאגט אינאיינעם תיקון חצות, תיקון רחל און תיקון לאה, מיר האבן געזינגען אידישע תפילות אינאיינעם. מיר האבן געזינגען דעם ניגון פון הרב הקדוש רבי אייזיקל קאלובער זכותו יגן עלינו:

"גלות גלות, ווי גרויס ביסטו - שכינה הקדושה, ווי שיין ביסטו.

וואלט דער גלות קלענער געווען - וואלט די שכינה שענער געווען".

עס איז געווען א גרויסע התעוררות, צוביסליך זענען מיר געקומען צו זיך.

פון דארט זענען מיר געפארן קיין קערעסטיר, מיר האבן זיך דערכאפט דאס הארץ, עס איז געווען צוגעשטעלט א געשמאקע סעודה, מיר האבן דארט גענעכטיגט.

דינסטאג אינדערפרי האבן מיר זיך גע'טובל'ט אין מקוה און געדאווענט, געגעסן פת שחרית און ארויף צום ציון פון הרב הקדוש רבי ישעי'לע מקערעסטיר זכותו יגן עלינו. מיר האבן געזאגט דעם יום תהלים, "יום שלישי", נאכדעם האבן מיר געזינגען ניגוני התעוררות און זיך מתבודד געווען.

איך האב געבעטן פאר דיר דארט. איך וועל דיר זאגן דעם אמת, איך וואלט נישט געדענקט צו בעטן פאר דיר, נאר האברך ... נרו יאיר האט מיר געגעבן דיין נאמען מיט נאך אסאך נעמען, די אלע וואס העלפן די מוסד, האב איך געבעטן פאר דיר; עס איז געווען א גרויסע התעוררות.

האברך ... נרו יאיר פון קרית ברסלב האט געמאכט אן אפיל, מען האט צאמגענומען צדקה פאר'ן בית התבשיל, פאר נצרכים פון אנשי שלומינו.

פון קערעסטיר זענען מיר געפארן קיין מאַד, אויפ'ן וועג האבן מיר געהאט שיחות חברים מיט די חברים פון ארץ ישראל און פון חוץ לארץ.

איך בין יעצט אביסל אפגעמאטערט פון די נסיעה, איך האב נישט די כוחות זיך מצמצם זיין צו שרייבן וואס מען האט גערעדט, הלוואי זאלן די אינגעלייט דאס אפשרייבן; מען האט גערעדט אזעלכע שיינע שיחות וסיפורים פון מוהרא"ש און אנשי שלומינו.

מיר האבן געזאגט צען קאפיטלעך תהלים ביים ציון פונעם קול ארי' זכותו יגן עלינו, נאכדעם האבן מיר געזאגט דעם קאפיטל "שיר המעלות ממעמקים" פסוק בפסוק ביים ציון פונעם לבושי מרדכי זכותו יגן עלינו. מיר האבן געזינגען די שיינע זיסע ליד:

"איך וויל זיין א איד, איך וויל זיין א איד - איך וויל זיין א פשוט'ער איד,

ווייל דער עיקר אידישקייט - זאגט דער הייליגער רבי - איז זיך פירן בתמימות ובפשיטות".

מען האט דאס געזינגען מיט'ן גאנצן הארץ צום אייבערשטן.

פון דארט זענען מיר געפארן קיין קאלוב, אויפ'ן וועג האבן מיר געלערנט דעם שיעור גמרא, עס איז געווען אזוי שיין צו זען ווי אזוי אנשי שלומינו לערנען שיעורים כסדרן.

מיר האבן געזינגען ניגונים פון הרב הקדוש מקאלוב, מען האט זיך מחזק געווען מיט דעם רבינ'ס עצות פון דאנקען דעם אייבערשטן. בפרט יעצט אין די הייליגע חנוכה טעג, זאגט דער הייליגער רבי (לקוטי מוהר"ן חלק ב', סימן ב) חנוכה איז טעג פון הודאה; דער גאנצער לעבן ווערט גוט און זיס ווען מען דאנקט דעם אייבערשטן, מען ווערט נענטער און נענטער צום אייבערשטן.

ביים ציון פון הרב הקדוש מקאלוב זכותו יגן עלינו האבן מיר געזען די טיטל וואס מען האט געשריבן אויף די מצבה: "הי' ערליכער איד, והי' לומד גמרא על הדף".

מען האט געזאגט דארט די סוף פונעם יום תהלים, "יום רביעי", מען האט געזינגען א ניגון פון הרב הקדוש מקאלוב זכותו יגן עלינו, געדאווענט מנחה און זיך ארויסגעלאזט אויפ'ן וועג קיין רומעניע.

אויפ'ן וועג האבן מיר גערעדט מעשיות וואס מיר האבן געהאט, ניסים וואס דער אייבערשטער האט געמאכט מיט'ן באצאלן חובות.

די וועג קיין רומעניע איז געווען אביסל שווער, מען האט אונז אויפגעהאלטן ביים גרעניץ אפאר שעה, מען איז אנגעקומען שפעטער ווי געפלאנט קיין סיגוט.

אין סיגוט האט קהילת סאטמאר געבויט א הערליכע בנין, א מקוה, א בית המדרש - מיט אלע באקוועמליכקייטן, דו מיינסט ממש אז דו ביסט אין וויליאמסבורג אדער מאנרא. מיר האבן דארט געגעסן, געדאווענט מעריב און געגאנגען צום ציון פונעם הייליגן ייטב לב, קדושת יום טוב און עצי חיים זכותם יגן עלינו. מיר האבן דארט געזאגט אינאיינעם תיקון חצות, דארט ביים ציון, נאכדעם האבן מיר געזאגט תהלים, "יום חמישי".

לכתחלה האבן מיר געהאט אין פלאן צו פארן קיין קארלסבורג צום מראה יחזקאל זכותו יגן עלינו, אבער א טייל עולם האבן זיך ממש געבעטן מען זאל אפשטעלן די נסיעה, עס איז געווארן חלוקי דעות, א טייל האבן געזאגט מען זאל גלייך פארן קיין קארלסבורג, א טייל האבן געזאגט אז אויב מען פארט ווייטער שפירן זיי אז דאס וועט זיי צוטרעטן צום מח, עס איז נישט פאר זייערע כחות צו פארן יעצט ביינאכט א נסיעה פון זעקס שעה.

איך האב געהאט גרויס חשק צו פארן קיין קארלסבורג, די גאנצע זאך וואס מיר זענען געפארן בכלל קיין רומעניא איז נאר געווען אז מיר זאלן קענען גיין קיין קארלסבורג, דאך האב איך זיך געמוזט רעכענען מיט די אויסגעמוטשעטע אידן, מען האט אפגעשטעלט די נסיעה און מען האט זיך אראפגעלייגט פאר דריי שעה, פון דריי אזייגער פארטאגס ביז זעקס אזייגער.

מען האט געדאווענט און זיך ארויסגעלאזט קיין קלויזנבורג, א וועג פון פיר שעה, אויפ'ן וועג האבן מיר געלערנט דעם דף גמרא. מוהרא"ש זכותו יגן עלינו האט אין אונז אזוי שטארק אריינגעבאקן מיר זאלן לערנען יעדן טאג א בלאט גמרא, אפילו מען איז אונטערוועגנס, צעבראכן און צעפארן, דאך איז מען נישט מוותר אויפ'ן בלאט גמרא.

וואס זאל איך דיר זאגן מיין טייערער ברודער, מיין הארץ איז פול מיט לויב און דאנק צום אייבערשטן אז ער האט אויף מיר רחמנות געהאט, מיך מקרב געווען צום רבי'ן; וואו וואלט איך געווען, ווי אזוי וואלט איך אויסגעזען אן דעם רבינ'ס עצות, שכל און חיזוק? דאס האלט אונז ביים לעבן, דאס ברענגט אונז צום אייבערשטן. אז מען פאלגט דעם רבי'ן, מען באנוצט זיך מיט די עצה פון התבודדות און תפלה – איז מען גאר גליקליך.

מיר קומען שוין אן אין קלויזנבורג עירפארט, מיר פארן פון דארט קיין ווארשא און פון דארט פארן מיר אהיים קיין ניו יארק; מיר וועלן אנקומען אם ירצה ה' מיטוואך נאכט.

מארגן וועט נישט זיין די וועכנטליכע שיעור, עס איז דא א חתונה אין ישיבה, די דרייסיגסטע חתונה אין ישיבה בחנם. דאס אלעס איז צו פארדאנקען מוהרא"ש זכותו יגן עלינו וואס האט אונז געלערנט מיר זאלן זיך נישט נאריש מאכן מיט טייערע שמחות; מיר זאלן חתונה מאכן די קינדער יונג אויפ'ן פשוט'ן וועג.

דעם שבת פרשת וישב, שבת מברכים חודש טבת, וועל איך זיין אין שטעטל. אויך די קומענדיגע וואך, שבת חנוכה, וועל איך זיין אם ירצה ה' אין שטעטל, זיין מיט אנשי שלומינו.

איך דארף מקצר זיין, איך וועל דיר נאך שרייבן.

בעזרת ה' יתברך

יום ה' פרשת וישלח, י"ד כסליו, שנת תשפ"ב לפרט קטן

לכבוד מיין טייערער ... נרו יאיר

איינע פון די פונדאמענטן פון ברסלב איז די תורה פון "אזמרה" (לקוטי מוהר"ן חלק א', סימן רפב), מען זאל זוכן אין זיך גוטע זאכן, "וַאֲפִלּוּ כְּשֶׁמַּתְחִיל לְהִסְתַּכֵּל בְּעַצְמוֹ וְרוֹאֶה שֶׁאֵין בּוֹ שׁוּם טוֹב", אפילו מען זעט אין זיך אז מען האט נישט קיין שום גוטס, "וְהוּא מָלֵא חֲטָאִים", נאר מען איז פול מיט זינד, "אַף עַל פִּי כֵן אָסוּר לוֹ לִפֹּל מִזֶּה", מיט דעם אלעם טאר מען נישט ווערן געפאלן פון דעם, "רַק צָרִיךְ לְחַפֵּשׂ וְלִמְצֹא בְּעַצְמוֹ אֵיזֶה מְעַט טוֹב", נאר מען דארף זוכן אין זיך עפעס גוטס, "כִּי אֵיךְ אֶפְשָׁר שֶׁלֹּא עָשָׂה מִיָּמָיו אֵיזֶה מִצְוָה אוֹ דָּבָר טוֹב", עס קען נישט זיין מען זאל נישט האבן געטון אמאל אין לעבן עפעס א גוטע זאך, און אפילו די גוטע זאך וואס מען טרעפט שוין יא אין זיך איז נישט אזוי ווי עס דארף צו זיין, עס איז אויך פארשמירט וכו' וכו', - דאך מוז מען זיך פרייען מיט די גוטע זאכן. קוק אריין אין די תורה, לערן דאס און חזר דאס, ווייל דאס איז א פונדאמענט פאר אונזער לעבן.

ברודער, מיט'ן רבינ'ס עצות קען מען האבן א חיים טובים, אז מען זוכט אין זיך גוטס, מען טרעפט א מעט וואס מען איז נישט שלעכט - "וְעוֹד מְעַט וְאֵין רָשָׁע", ווערט מען א צדיק - "וְהִתְבּוֹנַנְתָּ עַל מְקוֹמוֹ וְאֵינֶנּוּ".

בעזרת ה' יתברך

יום ב' פרשת כי תצא, ח' אלול, שנת תשפ"א לפרט קטן

לכבוד ... נרו יאיר

איך האב ערהאלטן דיין בריוו.

איך בעט דיר זייער זאלסט זיך זייער שטארקן, יעדער איינער בזה העולם גייט אריבער שוועריקייטן, מען פרובירט אויס יעדן איינעם; נישטא קיינער וואס זאל זיך נישט מוטשען מיט זיינע נסיונות, דער הייליגער רבי זאגט (לקוטי מוהר"ן חלק ב', סימן קיט): "אֶפְשָׁר יֵשׁ גַּם עוֹלָם הַזֶּה גַּם כֵּן בְּאֵיזֶה עוֹלָם, כִּי בְּכָאן נִרְאֶה שֶׁהוּא הַגֵּיהִנּוֹם כִּי כֻלָּם מְלֵאִים יִסּוּרִים גְּדוֹלִים תָּמִיד", אפשר איז דא אויבן אין הימל א וועלט וואס הייסט 'עולם הזה', ווייל דא איז נישטא קיין עולם הזה, דא איז דער גיהנום, מען פרובירט אויס יעדן איינעם מיט שווערע נסיונות, עס איז נישטא קיין מענטש וואס זאל נישט האבן קיין יסורים וכו', און ווער עס וויל זיך ראטעווען פון די יסורים איז דא איין עצה, אנטלויפן צום אייבערשטן און צו די הייליגע תורה.

זע אז דיין ווייב זאל נעמען אירע מעדעצין; אז זי וויל עס נישט נעמען, זי גייט אריין אין א ווייטאג, זי שרייט אז זי נעמט נישט - זאלסטו זיך נישט פארלירן, רעד מיט איר ביז זי וועט עס נעמען, עס דארף דיר נישט אנגיין אז עס נעמט אסאך צייט ביז זי איז מסכים וכו'. עס איז טאקע נישט קיין גרינגע מעשה דאס וואס דו גייסט אריבער, אבער געדענק, עס איז נאך מיט גרויס חסדים, עס וואלט געקענט זיין פיל ערגער.

טראכט פון דאס גוטס וואס דער אייבערשטער געבט דיר, טראכט נישט פון די פראבלעם; דער רבי האט אונז געגעבן א וועג פון טראכטן, אז א מענטש זאל זיך צוגעוואוינען צו קוקן אויף די ניסים וואס דער אייבערשטער טוט מיט אים, דער רבי זאגט (לקוטי מוהר"ן חלק א', סימן קצה) דוד המלך האט שטענדיג געזוכט עפעס גוטס אויף וואס ער קען דאנקען דעם אייבערשטן, אפילו ווען דער אייבערשטער האט געברענגט אויף אים שלעכטס האט ער געזוכט אין די שלעכטס עפעס גוטס, אזוי ווי דוד המלך דאנקט דעם אייבערשטן (תהלים ד, ב): "בַּצָּר הִרְחַבְתָּ לִּי", רבונו של עולם איך דאנק דיר אויף דעם וואס אין די צרה האסטו מיר ברייט געמאכט.

שרייב מיר נאך בריוו, איך האב זייער הנאה פון יעדן בריוו דיינע.

דער אייבערשטער זאל העלפן זאלסט האבן הצלחה אין אלע ענינים.

א כתיבה וחתימה טובה, א גוט געבענטשט יאר.

בעזרת ה' יתברך

יום ג' פרשת אמור, ט"ו אייר, שנת תשפ"א לפרט קטן

לכבוד מיין טייערער ... נרו יאיר

אשרינו מה טוב חלקינו אז מיר ווייסן פון אזא רבי; דער רבי האט אזעלכע זיסע עצות אז אפילו מיר פראסטע מענטשן קענען אויך אנקומען צו שיינע זאכן.

די זיסע עצה פון טון קליינע גוטע זאכן, דאס קענען מיר דאך טון, קלייניקייטן קען מען אלץ טון, אפילו מען איז פארמאטערט - קען מען טון קלייניקייטן, איין פרק משניות קען יעדער זאגן, נאר מען וויל טון אסאך - טוט מען גארנישט.

מוהרא"ש ברענגט, רבי לוי יצחק זכרונו לברכה פלעגט זאגן, דייקא די פון אנשי שלומינו וואס האבן געלעבט מיט דעם, זיי האבן געוויסט אז איין קליינע גוטע זאך איז חשוב - זיי האבן זייער מצליח געווען, ביז זיי האבן געטון אסאך.

ברודער טייערער, ליבער חבר; לאמיר אנהייבן מיט גוטע קליינע זאכן, וועלן מיר אנקומען צו גרויסע ליכטיגקייטן.