בריוון פונעם ראש ישיבה שליט"א

#4228 - דו זעסט אויס זייער גוט מיט דיין בארד און פיאות
פרנסה, בארד און פאות, ראש ישיבה, בטחון

בעזרת ה' יתברך


יום ה' פרשת מקץ, כ"ח כסליו, ד' דחנוכה, שנת תשפ"ג לפרט קטן


 


לכבוד ... נרו יאיר


פארלאז זיך אויפ'ן אייבערשטן, האב נישט מורא; דער אייבערשטער איז זייער גרויס, דו וועסט גיך ארויסגיין פון אלע פראבלעמען.


שטארק זיך מיט דיין צלם אלקים - דיין בארד און פיאות; דאס וועט דיר ברענגען גרויס שפע. דו זעסט אויס זייער גוט מיט דיין בארד און פיאות, שנייד נישט, ציפ נישט און מאך נישט גארנישט, לאז וואקסן דיין בארד און פיאות און זיי שטאלץ מיט דעם.


בארד און פיאות איז דער עיקר אידישקייט. אזוי ווי דער הייליגער רבי נתן זאגט (לקוטי הלכות גילוח הלכה ג', אות ב'): "עִקַּר הַדַּת יִשְֹרָאֵל וְעִקַּר הַיַּהֲדוּת תָּלוּי בְּזָקָן וּפֵאוֹת", די בארד און פיאות איז אן עיקר פון א איד און פון דאס גאנצע אידישקייט, "וּבָהֶם נִכָּר הַיְּהוּדִי כִּי הוּא מִזֶּרַע בֵּרַךְ ה', מִזֶּרַע יִשְֹרָאֵל", און מען דערקענט א איד דורך זיין בארד און פיאות אז ער איז א אידיש קינד, "וּמִי שֶׁרוּחַ אַחֶרֶת עִמּוֹ, חַס וְשָׁלוֹם, וְרוֹצֶה לִכְפֹּר, חַס וְשָׁלוֹם, בֶּאֱלֹקֵי יִשְֹרָאֵל", און ווער עס וויל חס ושלום לייקענען אינעם אייבערשטן, "תְּחִלַּת הַכְּפִירָה הוּא, שֶׁמַּשְׁלִיךְ חַס וְשָׁלוֹם מֵעָלָיו הַזָּקָן וְהַפֵּאוֹת", די ערשטע זאך וואס ער טוט - אז ער נעמט אראפ זיין בארד און פיאות, "כִּי בֶּאֱמֶת כָּל דַּת יִשְֹרָאֵל הַקָּדוֹשׁ הוּא תָּלוּי בְּזָקָן וּפֵאוֹת", ווייל דאס גאנצע אידישקייט איז אנגעהאנגען אינעם בארד און פיאות; קוק נאך דארט מער באריכות.


היינט נאכט וועט זיין דער שיעור אין שטעטל אין ליבערטי.


א פרייליכן ליכטיגן חנוכה.

#4227 - אידישקייט איז נישט געוואנדן אין טעם, און געפיל
תפילות אויף אידיש, תפילה והתבודדות, חנוכה, עבודת השם, געפילן

בעזרת ה' יתברך


יום ד' פרשת מקץ, כ"ז כסליו, ג' דחנוכה, שנת תשפ"ג לפרט קטן


לכבוד ... נרו יאיר


צינד אן געפיל, צינד אן טעם; אידישקייט איז נישט געוואנדן אין טעם, און געפיל, אידישקייט איז - פאלגן דעם אייבערשטן, טון רצון השם; אז דער אייבערשטער הייסט צינדן די מנורה - צינדט מען די מנורה.


אודאי פרובירט מען צו מאכן אלעס מיט א טעם, מיט געפיל, אבער אז אלעס איז פארלאשן, אלעס איז טינקל, נישטא קיין שום טעם פון חנוכה - צינדט מען די מנורה אזוי ווי די הלכה איז, למטה מעשרה טפחים, אין די נידעריגסטע מדריגה. און אז מען שפירט זיך אויסגעשפיגן פון קדושה, אויסגעשפיגן פון חנוכה - צינדט מען די מנורה אזוי ווי די הלכה, אין רשות הרבים אינדרויסן פון די קדושה, און אז עס איז אלעס טינקל - צינדט מען די מנורה ווי די הלכה, ביינאכט ווען עס איז טינקל.


נעם די עצה פון רבי'ן, גיי אין א ווינקל און קרעכץ ארויס א ווארט, זאג: "רבונו של עולם, ווען וועל איך שוין זוכה זיין צו זיין א איד? איך וויל אזוי שטארק זיין ערליך, איך האלט אין איין פאלן, איך קען נישט מער, איך זע נישט קיין וועג ווי אזוי איך קען צוריק קומען צו זיין ערליך און הייליג, האב רחמנות אויף מיר, העלף מיר".


א פרייליכן ליכטיגן חנוכה.

#4226 - געב חנוכה געלט פאר דיינע קינדער'ס מלמדים
שכר לימוד, חינוך הילדים, מלמדים, חנוכה, מוסדות, הכרת הטוב, ראש ישיבה

בעזרת ה' יתברך


יום ד' פרשת מקץ, כ"ז כסליו, ג' דחנוכה, שנת תשפ"ג לפרט קטן


 


לכבוד ... נרו יאיר


געב חנוכה געלט פאר דיינע קינדער'ס מלמדים, און אז דו האסט נישט וואס צו געבן - מאך זיך כאטשיג וויסנדיג; געב זיי עפעס, אפילו א קלייניקייט. אין בית המקדש איז אויך אזוי געווען, דער וואס האט נישט געהאט קיין געלט צו קויפן א רייכע קרבן - האט געברענגט א פייגעלע.


מאך זיך וויסנדיג פון דיינע קינדער'ס מלמדים, טראכט א מינוט אריין וואס זיי גייען אריבער איין טאג מיט די קינדער; זיי זיצן מיט מסירת נפש פון אינדערפרי ביז נאכמיטאג, מיט דיינע קינדער און מיט נאך קינדער; זיי ארבעטן זייער שווער, ווייז זיי אביסל הכרת הטוב.


אזוי אויך ווען מען רופט דיר פון די מוסד צו צאלן שכר לימוד - מאך זיך וויסנדיג, נאר אזוי וועסטו האבן הצלחה מיט די קינדער. מוהרא"ש שרייבט זייער שארף צו די עלטערן וואס מאכן זיך נישט וויסנדיג פון שכר לימוד, אזוי אויך דערציילט מען אז דער היילגער רבי פון סאטמער זכותו יגן עלינו האט אמאל געפרעגט די הנהלה פארוואס נישט אלע עלטערן צאלן שכר לימוד, אזוי ווי מען צאלט אנדערע זאכן, ווי לעקטער און גאז, וכדומה, האט מען אים געזאגט, ווייל די אנדערע זאכן אז מען צאלט נישט - האקט מען אפ; אז מען צאלט נישט קיין לעקטער - האקט מען אפ די לעקטער, און אז מען צאלט נישט קיין גאז - האקט מען אפ די גאז, האט זיך דער הייליגער רבי אנגערופן: "ווער זאגט אז ביי שכר לימוד אז נישט אזוי? ביי שכר לימוד האקט מען אויך אפ די סייעתא דשמיא פון הימל פאר די קינדער זיי זאלן מצליח זיין און אויסוואקסן ערליכע אידן".


אז מען רופט דיך פון די מוסד - זאלסטו אויסארבעטן א פלאן ווי אזוי צו צאלן שכר לימוד; נישט זיך נישט וויסנדיג מאכן.


חנוכה איז א צייט פון חינוך, חנוכה איז א צייט פון זיך מאכן א חשבון 'וואס טו איך מיט די קינדער מיינע?' דער הייליגער רבי רש"ב פון ליובאוויטש זכותו יגן עלינו האט געזאגט פאר זיינע תלמידים א שארפע הוראה: "אזוי ווי א איד האט א חיוב יעדן טאג אנצוטון תפילין, אזוי אויך האט יעדער איד א חיוב זיך אפשטעלן א האלבע שעה יעדן טאג, אויף טראכטן וועגן די חינוך פון זיינע קינדער, און טון אלעס וואס מען קען טון צו פארזיכערן אז די קינדער זאלן גיין אין די וועג וואס מען איז זיי מחנך".


איך בין שוין אין שטעטל, איך וועל זיין אין שטעטל ביז נאך שבת חנוכה, די וועכנטליכער שיעור ליל שישי וועט די וואך זיין אין שטעטל. יעדע מאל איך קום אהער ווער איך נאכאמאל איבערגענומען פון די שיינע קהילה, פון די חסד, פון די יראת שמים, פון די איידעלע משפחות.


א פרייליכן ליכטיגן חנוכה.

#4225 - וואס וועסטו האבן פון דיין צעבראכנקייט?
כיבוד אב ואם, צניעות, שמחה, חנוכה, סיפורי צדיקים, עצבות

בעזרת ה' יתברך


יום ג' פרשת מקץ, כ"ו כסליו, ב' דחנוכה, שנת תשפ"ג לפרט קטן


 


לכבוד ... נרו יאיר


וואס גייט פאר מיט דיר? וואס ביסטו אזוי צעבראכן? א קונץ צו זיין צעבראכן? א קונץ איז צו זיין פרייליך, א קונץ איז זיך אויפצוהייבן און אנהויבן פונדאסניי. דער הייליגער רבי האט אמאל געזאגט: "א קונץ אראפצואווארפן א איד? א קונץ איז אויפצוהייבן א איד!" דאס מיינט מען אויך זיך אליין; מען דארף זיך אויפהייבן, און אז מען איז נאכאמאל געפאלן - הייבט מען זיך אויף נאכאמאל.


נס חנוכה ווייזט אונז מען זאל זוכן דאס גוטס, מען זאל זוכן דעם פך שמן און מאכן פון דעם א יום טוב, נישט זוכן די אנדערע שמנים וואס מען האט מטמא געווען; מען דארף זוכן אין זיך גוטע זאכן און זיך מחי' זיין מיט דעם.


וואס וועסטו האבן פון דיין צעבראכנקייט? וואס וועסטו האבן פון זיין באבלאזן? זיי פרייליך, גיי א טענצל - שֶׁלֹּא עָשַׂנִי גּוֹי! מוהרא"ש דערציילט אונז אזויפיל מאל די מעשה פון הייליגן קדושת לוי זכותו יגן עלינו, ווי ער האט זיך מחי' געווען מיט די שֶׁלֹּא עָשַׂנִי גּוֹי. די מעשה ווערט געברענגט פון דער הייליגער צדיק, הרב הקדוש רבי צדוק הכהן מלובלין זכותו יגן עלינו (פרי צדיק חג השבועות, אות יג). דער הייליגער קדושת לוי זכותו יגן עלינו פלעגט יעדן טאג זאגן די ברכות השחר הויך אויפ'ן קול, איין טאג האט ער פארפעלט צו זאגן די ברכה שֶׁלֹּא עָשַׂנִי גּוֹי, איז איינער צוגעגאנגען צו אים און געזאגט: "רבי, איר האט אויסגעלאזט א ברכה, די ברכה פון שלא עשני גוי", האט אים דער הייליגער קדושת לוי געזאגט: "איך האב שוין געמאכט היינט די ברכה! ווען איך בין אויפגעשטאנען אינדערפרי בין איך געווען זייער צעבראכן ביי מיר, איך האב נישט געקענט טרעפן קיין שום זאך מיט וואס איך זאל זיך קענען מחי' ומחזק זיין, האב איך געטראכט צו מיר: 'א איד בין איך דאך, איך בין נישט קיין גוי', און פון גרויס שמחה האב איך מיך נישט געקענט איינהאלטן, איך האב גלייך געמאכט די ברכה 'שֶׁלֹּא עָשַׂנִי גּוֹי', מיט דעם האב איך זיך מחי' געווען"; מוהרא"ש זכותו יגן עלינו זאגט אונז, איז דאך זיכער אז מיר פשוט'ע מענטשן דארפן זיך מחי' זיין מיט שֶׁלֹּא עָשַׂנִי גּוֹי.


בנוגע חנוכה מסיבות; געב אכטונג עס זאל זיין מיט יראת שמים, געב אכטונג נישט צו פארלירן די קדושת חנוכה; אז מען דארף גיין צוליב כיבוד אב ואם דארף דאס זיין אפגעהיטן וכו'.


א פרייליכן ליכטיגן חנוכה.

#4224 - אז דו וועסט טון די מצוות פרייליך, וועלן דיינע קינדער עס ליב האבן
שמחה, תודה והודאה, חינוך הילדים, חנוכה, נערווען

בעזרת ה' יתברך


יום ב' פרשת מקץ, כ"ה כסליו, א' דחנוכה, שנת תשפ"ג לפרט קטן


 


לכבוד ... נרו יאיר


דאנק און לויב דעם אייבערשטן אויף די חסדים וואס ער טוט מיט דיר. געב זיך א בארעכן וואס גייט פאר מיט דיר, ווי גוט דער אייבערשטער איז צו דיר, מאך זיך א שנעלע חשבון, וויפיל ביסטו שולדיג דעם אייבערשטן אויף זיינע חסדים... וויפיל מיר וועלן דאנקען - וועלן מיר נישט קענען גענוג דאנקען פאר זיינע חסדים.


דער הייליגער רבי זאגט (לקוטי מוהר"ן חלק ב', סימן ב): "יְמֵי חֲנֻכָּה הֵם יְמֵי הוֹדָאָה", די חנוכה טעג איז א צייט פון דאנקען און לויבן דעם אייבערשטן אויף די חסד וואס ער טוט מיט אונז, און ווי מער מען דאנקט אים, ווי מער מען לויבט אים - ווערט מען מער נענטער צו אים.


ווען דו צינדסט די מנורה - צינד מיט שמחה; מאך נישט קיין נערווען מיט קיין לחץ, אויף דעם זאלסטו זיך דאס מערסטע פארלייגן. געדענק, גארנישט מוז זיין, גארנישט דארף זיין, נאר אויף איין זאך זאלסטו זיך פארלייגן מיט אלע דיינע כוחות - אויף שמחה; זיך פרייען מיטן אייבערשטן און זיך פרייען מיט די תורה.


אודאי דארף מען מקפיד זיין אויף הלכה, צו צינדן אין צייט ביים זמן, אבער אז מען קומט אהיים און זאכן זענען נישט גרייט - טאר מען נישט ווערן בכעס, שלאגן און שרייען. אז דו וועסט מאכן די מצוות פרייליך - וועלן דיינע קינדער ליב האבן די מצוות, זיי וועלן בלייבן שטארק מיט די מצוות.


אזוי אויך די זמירות איז זייער א וויכטיגע זאך, אבער נאר אז דאס איז אן נערווען, מען טאר נישט ציפן די קינדער ווען זיי זינגען נישט מיט, מען קען נישט און מען טאר נישט מאכן פון די מצוות א צייט פון שלאגן און טערארעזירן, עס דארף זיין מיט א שמחה וד"ל.


א פרייליכן ליכטיגן חנוכה.

#4223 - אנצינדן די מנורה מיט א שמחה
תפילה והתבודדות, שמחה, חינוך הילדים, חנוכה

בעזרת ה' יתברך


יום א' פרשת מקץ, כ"ד כסליו, ערב חנוכה, שנת תשפ"ג לפרט קטן


 


לכבוד ... נרו יאיר


היינט נאכט צינדט מען די ערשטע ליכט, גרייט זיך אן צו זיין צייטליך אין שטוב ביים זמן; ווען די קינדער זענען נאך אויף און אויסגערוט.


די מנורה זאלסטו לייגן ביי א טיר אין שטוב אויף די לינקע זייט אנטקעגן די מזוזה, אדער ביים פענסטער צום גאס.


מיר פירן זיך אנצוטון בגדי שבת, און אז מען קען גיין אין מקוה - איז גאר גוט.


והעיקר זאלסטו צינדן די מנורה מיט א שמחה. דער רבי זאגט (ספר המדות אות שמחה, סימן א): "כְּשֶׁאָדָם עוֹשֶׂה מִצְוָה בְּשִׂמְחָה" ווען א מענטש טוט די מצוות מיט שמחה, "זֶה סִימָן שֶׁלִּבּוֹ שָׁלֵם לֵאלֹקָיו" - איז א סימן אז זיין הארץ איז גאנץ מיט'ן אייבערשטן; עס ווייזט אז דער מענטש האט נישט קיין קשיות אויפ'ן אייבערשטן, ער האט ליב דעם אייבערשטן. דאס איז דער עיקר אויף וואס מען דארף זיך פארלייגן, צו טון די מצוות מיט א שמחה, מיט א לעבעדיגקייט.


אינגעלייט פרעגן מיר: "ווען איז דא צייט פאר התבודדות ביי די ליכט? מען איז דאך פארנומען מיט די קנדער, יעדע רגע איז מען פארנומען מיט א צווייטן קינד, דער זאל נישט איבערדרייען און דער צווייטער זאל נישט מאכן קיין פייער, און בכלל, מען דארף דאך רעדן צו זיי וכו'"; שפעטער ווען די קינדער גייען שלאפן קען מען זיך אוועקזעצן ביי די ליכט און זיך גוט אויסבעטן, אויך קען מען אינמיטן זינגען און אינמיטן זיין פארנומען - זיך ארויסכאפן נאך א ווארט און נאך א ווארט.


א פרייליכן ליכטיגן חנוכה.

#4222 - א אידישע שטוב איז נישט קיין אפיס
חינוך הילדים, שלום בית, קאמפיוטער, טעלעפאן, אידישע שטוב, אפיס

בעזרת ה' יתברך


יום ב' פרשת וישב, י"ח כסליו, שנת תשפ"ג לפרט קטן


 


מרת ... תחי' ברסלב, ליבערטי


זייער גוט אז איר ברענגט נישט מער אהיים די טעלעפאן אין שטוב; האלט אייך שטארק מיט דעם - וועט אייער מאן אויך זיין שטארק מיט דעם.


דער יצר הרע וועט קומען צו אייך מיט טויזנט פשעטלעך אז עס לוינט יא עס אריינברענגען אין שטוב; ערשטנס, וועט איר קענען שיקן פראגעס פאר'ן ראש ישיבה. צווייטנס, וועט איר קענען נוצן די טעלעפאן פאר דאס און פאר יענץ; דאך זאלט איר בלייבן שטארק מיט די קבלה נישט צו מאכן אן אפיס אין שטוב. א אידישע שטוב איז נישט קיין אפיס; אפיס איז איין זאך און א אידישע שטוב איז גאר עפעס העכערס פון דעם, א אידישע שטוב איז א בית המקדש מעט, א פלאץ וואו די קינדער וואקסן אויף ערליך און געזונט.


וואויל איז די עלטערן וואס פאלגן און האלטן די שטוב ריין פון אלע כלים.

#4221 - מען דארף זיך פירן בצניעות אויך אין א פריוואטע חצר
קינדער, צניעות, חיזוק פאר פרויען, סגולות

בעזרת ה' יתברך


יום ב' פרשת וישב, י"ח כסליו, שנת תשפ"ג לפרט קטן


 


מרת ... תחי' ברסלב, ליבערטי


חס ושלום זיך באדן אינדרויסן פון שטוב; אפילו די הויז איז פריוואט און עס איז א פריוואטע חצר - טאר מען נישט שטעלן א באד הינטערן שטוב אין אן אפענעם פלאץ, נאר אז מען פארמאכט דאס מיט פיר מחיצות; עס זאל זיין בקדושה ובטהרה.


וואויל איז די פרוי וואס פירט זיך איידל, וועט זי זוכה זיין צו בנים צדיקים. אזוי ווי דער רבי זאגט (ספר המדות אות בנים, סימן ט): "צְנִיעוּת שֶׁבָּאִשָּׁה מְזַכָּה לָהּ לְבָנִים הֲגוּנִים", א פרוי וואס איז איידל - וועט האבן ערליכע קינדער.


דער אייבערשטער זאל העלפן איר זאלט האבן הצלחה אין אלע ענינים.

#4220 - עס לוינט זיך צו טון הפצה, אפילו מען באקומט בזיונות
הפצה, בזיונות, סיפורי צדיקים, מניעות

בעזרת ה' יתברך


יום ג' פרשת וישב, י"ט כסליו, שנת תשפ"ג לפרט קטן


 


לכבוד ... נרו יאיר, ירושלים


איך האב ערהאלטן דיין בריוו.


דו שרייבסט מיר אז דו האסט געהאט גרויס חלישת הדעת ביים מפיץ זיין; וואס זאל איך דיר זאגן מיין טייערער ברודער, עס איז כדאי און כדאי ווייטער עוסק זיין אין די הייליגע זאך פון פארשפרייטן דעם הייליגן רבינ'ס ספרים פאר אלעמען, אפילו מען באקומט בזיונות וכו'. דער הייליגער רבי האט אונז מגלה געווען דאס גרויסקייט פון בזיונות; וואס ווייסטו וואס דו ביסט אפגעקומען מיט דעם וואס מען האט דיך פארשעמט...


איך האב געהערט פון מיין מאמע תחי' א מעשה וואס מען דערציילט ביי אונז אין די משפחה. מיר האבן געהאט א באבע א גרויסע צדיקת, די ווייב פון רבי יוסף טייטלבוים זכרונו לברכה, פון נעפלעמיץ. וואס א שכינה האט איר אמאל זייער וויי געטון; די שכינה איז אריינגעקומען אין איר שטוב און איר געטשעפעט, זי זאגט איר: "דו מאכסט זיך פאר א צדיקת, אלע רעדן אויף דיר, אלע ווייסן אז דו ביסט נישט קיין צדיקת"; זי האט זיך זייער באליידיגט און זי האט אנגעהויבן וויינען.


עס גייט נישט אריבער אפאר מינוט, און דער לענדלארד, דער בעל הבית פון די דירה קלאפט אריין און זאגט איר: "ביז אפאר טעג דארפסטו ארויסגיין פון די דירה, דו קענסט מער נישט דא וואוינען"; זי האט געשפירט ווי זי פאלט אראפ חלשות, זיי האט געוויינט, און פון צער איז זי איינגעשלאפן. זי זעט איר טאטע אין חלום, איר טאטע רבי יחזקאל שרגא זכרונו לברכה פון קלאסנא, וואס זאגט איר: "איך שעם זיך אזוי שטארק אז דו וויינסט, איך האב דיר דאס געברענגט; א שווערע גזירה איז געווען אויף דיר פארשריבן, דו האסט געדארפט אוועקגיין פון די וועלט, איך האב עס אויפגעטוישט אויף קליין געלט, איך שעם זיך אויבן אין הימל אז דו וויינסט; גלייב אז אלעס איז נאר פאר דיין טובה", איר טאטע זאגט איר אין חלום: "איך געב דיר א סימן אז דאס איז אמת, ווען דו וועסט זיך אויפוועקן וועט דיר די שכינה קומען איבערבעטן, אויך דער לענדלארד וועט דיר קומען זאגן אז דו קענסט בלייבן".


זי וועקט זיך אויף פון שלאף, זי איז שוין געווארן אביסל בארואיגט. ביז א האלבע שעה קומט די שכינה און בעט איר איבער, זי זאגט: "איך האב געמאכט א טעות, נישט אויף דיר רעדט מען, מען רעדט אויף א צווייטע פרוי, דו ביסט יא ערליך". א שעה שפעטער קומט דער לענדלארד און זאגט איר: "אנטשולדיגט, איך האב געמיינט אז מען רעדט אויף אייך, איר קענט יא בלייבן דא וואוינען".


ליבער ברודער, גיי ווייטער פארשפרייטן די הייליגע ספרים און קונטרסים וואס מוהרא"ש האט געשריבן פאר אונזער דור, און אז דו באקומסט א בזיון זאלסטו בעטן דעם אייבערשטן: "הייליגער באשעפער, זיי מיר מוחל אויף מיינע עבירות".


דער אייבערשטער זאל העלפן זאלסט האבן הצלחה אין אלע ענינים.

#4219 - איר האט קוים חתונה געהאט, וואס דארפט איר שוין זארגן?
קינדער, רפואה, תהלים, שנה ראשונה

בעזרת ה' יתברך


יום ג' פרשת וישב, י"ט כסליו, שנת תשפ"ג לפרט קטן


 


מרת ... תחי'


איך האב ערהאלטן אייער בריוו.


איר האט קוים חתונה געהאט, וואס דארפט איר שוין זארגן? וואס דארפט איר שוין טראכטן פון גיין צו דאקטורים? איר וועט נאך האבן א שיינע שטוב מיט קינדער.


זאגט תהילים; דאנקט און לויבט דעם אייבערשטן און בעטס אים אויף ווייטער.


דער אייבערשטער זאל העלפן איר זאלט האבן הצלחה אין אלע ענינים.

#4218 - קינדער דארפן האבן די מאמע ווען זיי שפירן נישט גוט
קינדער, תודה והודאה, חיזוק פאר פרויען, רפואה, פרנסה

בעזרת ה' יתברך


יום ד' פרשת וישב, כ' כסליו, שנת תשפ"ג לפרט קטן


 


מרת ... תחי'


איך האב ערהאלטן אייער בריוו.


אז אייערע קינדער שפירן זיך נישט גוט - זאלט איר נעמען א צווייטער זאל אייך איבערנעמען ביי אייער ארבעט, און איר זאלט בלייבן אין שטוב מיט די קינדער.


עס איז וויכטיג פאר קינדער צו האבן די מאמע אין די טעג וואס זיי שפירן זיך נישט גוט. די ארבעט וועט זיך אן עצה געבן אן אייך, געזונט פון קינדער קומט פאר ארבעט.


דאנקען און לויבן דעם אייבערשטן איז א רפואה פאר אלע פראבלעמען; ווי מער מען דאנקט און מען לויבט, מען זינגט און מען טאנצט צום אייבערשטן - קומט גרויסע ישועות.


דער אייבערשטער זאל העלפן איר זאלט האבן הצלחה אין אלע ענינים.

#4217 - דער רבי וועט אונז מתקן זיין מיט די גרעסטע תיקונים
חסידות ברסלב, בית המדרש, היכל הקודש

בעזרת ה' יתברך


יום ב' פרשת וישב, י"ח כסליו, שנת תשפ"ג לפרט קטן


 


לכבוד ... נרו יאיר


איך פריי זיך זייער צו הערן די גוטע גרוסן אויף אונזער בית המדרש היכל הקודש אין בראכפעלד, איך וועל איבערגעבן פאר די גבאים וואס ארבעטן אריין מיט מסירת נפש לטובת דעם בית המדרש - די שיינע גרוס וואס דו שרייבסט מיר.


שטארק זיך ברודער, מיר האבן א רבי וואס גייט פאר אונז, מיר האבן נישט וואס צו זארגן. דער רבי האט אונז געזאגט גלייך פארן הסתלקות (חיי מוהר"ן, סימן רכה): "מַה לָּכֶם לִדְאֹג", וואס האט איר צו זארגן, "מֵאַחַר שֶׁאֲנִי הוֹלֵךְ לִפְנֵיכֶם", אז איך גיי פאר אייך; דער רבי וועט אונז מתקן זיין מיט די גרעסטע תיקונים, מיר דארפן נאר ברענגען שטיינער און וואפנע, און דער רבי בויט פון דעם בנינים נוראים. (עיין חיי מוהר"ן, סימן רצג).


איך בין זיך זייער מחי' מיט דיינע בריוו; שרייב נאך, האלט זיך נישט צוריק פון שרייבן בריוו.


דער אייבערשטער זאל העלפן זאלסט האבן הצלחה אין אלע ענינים.

#4216 - מיר קענען נאר אדווערטייזן עסן מיט א הכשר
כשרות, גליון

בעזרת ה' יתברך


יום ב' פרשת וישב, י"ח כסליו, שנת תשפ"ג לפרט קטן


 


לכבוד מיין טייערער ... נרו יאיר ברסלב, ליבערטי


איך האב ערהאלטן דיין בריוו.


דאס וואס דער גבאי אברהם הערש נרו יאיר האט דיר געזאגט אז אויב דו ווילסט פארקויפן די זאכן און דו ווילסט דאס אדווערטייזן אין אונזער צייטונג - דארף עס האבן א הכשר, דאס קומט פון מיר; איך האב דאס געזאגט פארן גבאי, אז ער זאל מער נישט אריינשטעלן אינעם צייטונג זאכן אן קיין הכשר.


איך האב נישט קיין שום פריוואטע חשבונות מיט דיר, איך האב מיט קיינעם נישט קיין חשבונות, איך האב דיר זייער ליב, ביסט ביי מיר זייער חשוב. אבער דאס דארפסטו פארשטיין, מיר קענען נאר אדווערטייזן עסן מיט א הכשר, איך זוך נישט צו שטופן אונזער הכשר, אז דו האסט א הכשר - קענסטו ווייטער אדווערטייזן אינעם בלעטל.


דער אייבערשטער זאל העלפן זאלסט האבן הצלחה אין אלע ענינים.

#4215 - ווי אזוי ווייסט מען ווען דער אייבערשטער איז מוחל אויף די עבירות?
תפילות אויף אידיש, תפילה והתבודדות, מוסדות, תשובה, וידוי

בעזרת ה' יתברך


יום ד' פרשת וישלח, י"ג כסליו, שנת תשפ"ג לפרט קטן


 


לכבוד ... נרו יאיר, תלמוד תורה היכל הקודש טברי'


איך פריי זיך זייער צו הערן פונעם מנהל אז דו לערנסט פלייסיג און דו פירסט זיך מיט דרך ארץ; יעצט איז די חדר נאך קליין, אבער נאך אביסל וועט זיין אסאך קינדער אין די חדר היכל הקודש אין שטאט טברי'.


אויף דיין פראגע 'ווי אזוי ווייסט מען ווען דער אייבערשטער איז מוחל אויף די עבירות?' וויסן זאלסטו, גלייך ווען מען טוט תשובה, מען איז זיך מתוודה, מען זאגט: "הייליגער באשעפער, איך האב געטון די און די עבירה, איך האב חרטה, זיי מיר מוחל" - איז דער אייבערשטער גלייך מוחל.


חכמינו זכרונם לברכה זאגן (תורת כהנים, בחוקותי): "אָמַר הַקָּדוֹשׁ בָּרוּךְ הוּא", דער אייבערשטער זאגט, "מִיָּד שֶׁהֵם מִתְוַדִּים", גלייך ווען א איד איז זיך מתוודה, ער דערציילט דעם אייבערשטן וואס ער האט געטון - "אֲנִי מוֹחֵל לָהֶם", בין איך אים גלייך מוחל.


דערפאר זאלסטו זיך צוגעוואוינען, איידער דו גייסט שלאפן זאלסטו תשובה טון. זיי זיך מתוודה, זאג דעם אייבערשטן: "הייליגער באשעפער, איך האב חרטה אויף אלע שלעכטע זאכן וואס איך האב געטראכט, גערעדט און געטון, איך נעם זיך פאר מער נישט צו טראכטן, רעדן און טון די שלעכטע זאכן". און אויב דו געדענקסט עפעס א נישט גוטע זאך - זאלסטו דאס דערציילן דעם אייבערשטן, שמועס אויס פינקטליך וואס דו האסט געטון, שעם זיך נישט צו דערציילן דעם אייבערשטן אין דיין שפראך; אזוי וועט דער אייבערשטער דיר מוחל זיין.


דער אייבערשטער זאל העלפן זאלסט האבן הצלחה אין אלע ענינים.

#4214 - לערנען ספר המדות מיט די קינדער
תפילות אויף אידיש, תפילה והתבודדות, חינוך הילדים, מוסדות, פרנסה, מוהרא"ש, לימוד התורה, סיפורי צדיקים, ספרי ברסלב, פירושים

בעזרת ה' יתברך


יום ג' פרשת וישב, י"ט כסליו, שנת תשפ"ג לפרט קטן


 


לכבוד ... נרו יאיר, תלמוד תורה היכל הקודש טברי'


דער מלמד האט מיר געשריבן אז ביים לערנען ספר המידות, האסטו געפרעגט וואס איז דער פשט וואס דער רבי זאגט (ספר המדות אות אכילה חלק ב, סימן יד): "אֲכִילָה וּשְׁתִיָּה", עסן און טרינקען, "בָּא עַל יְדֵי חֹק וּמִשְׁפָּט", קומט דורך חק ומשפט.


ערשטנס וויל איך דיר זאגן, איך פריי זיך זייער אז דו לערנסט ספר המידות. דער הייליגער רבי האט געזאגט אז דער ספר המידות האט אים געמאכט פאר א איד; דעריבער האט מוהרא"ש איינגעפירט מען זאל לערנען מיט די קינדער - סיי מיט די אינגלעך און סיי אין סקול מיט די מיידלעך - ספר המידות, אזוי וועלן אלע קינדער אויסוואקסן גרויסע צדיקים. און ביי יעדע אות וואס מען לערנט זאל מען בעטן דעם אייבערשטן מען זאל זוכה זיין צו קומען צו די גוטע זאך און אויסרייסן די שלעכטע זאכן.


פשט איז, דער אייבערשטער געבט דעם מענטש שפע; דער מענטש באקומט עסן און טרינקען בזכות וואס ער היט די הייליגע תורה און בזכות וואס ער גלייבט אינעם אייבערשטן אז אלעס וואס ער טוט איז גערעכט. די הייליגע חכמים זאגן (שמות רבה כה, ז) אויפן פסוק (שמות טז, ד): "'הִנְנִי מַמְטִיר לָכֶם לֶחֶם מִן הַשָּׁמָיִם', אָמַר הַקָּדוֹשׁ בָּרוּךְ הוּא" דער אייבערשטער זאגט אונז: "מִי גָּרַם לָכֶם לֶאֱכֹל מִן הַמָּן וְלִשְׁתּוֹת מֵהַבְּאֵר", אין וואס פאר א זכות האט איר זוכה געווען צו באקומען די מן און די באר? "מִפְּנֵי שֶׁקִּבַּלְתֶּם אֶת הַחֻקִּים וְאֶת הַמִּשְׁפָּטִים", ווייל איר האט מקבל געווען די הייליגע תורה; אז מען לערנט תורה - איז מען זוכה צו האבן שפע.


ניץ אויס דיינע קינדער יארן; גיי התבודדות, בעט דעם אייבערשטן דו זאלסט זיין א צדיק. און ווען דער מלמד אין חדר דערציילט מעשיות פון צדיקים - זאלסטו גיין אין א ווינקעלע און וויינען צום אייבערשטן: "הייליגער באשעפער, איך וויל אויך זיין א צדיק, הייליגער באשעפער ווי אזוי ווערט מען א צדיק?" ביז דו וועסט ווערן א גרויסער צדיק.


דער אייבערשטער זאל העלפן זאלסט האבן הצלחה אין אלע ענינים.

#4213 - בעטן דעם אייבערשטן אז צניעות זאל נישט זיין אן אפקומעניש
תפילות אויף אידיש, תפילה והתבודדות, צניעות, חיזוק פאר פרויען, שערן די האר, נעגל

בעזרת ה' יתברך


יום ד' פרשת וישלח, י"ג כסליו, שנת תשפ"ג לפרט קטן


 


מרת ... תחי'


איך האב ערהאלטן אייער בריוו.


בעטס דעם אייבערשטן איר זאלט ליב האבן איידלקייט, בעטס דעם אייבערשטן צניעות זאל אייך נישט זיין אן אפקומעניש. מיט תפילה קען מען פועל'ן אלעס, מיט תפילה קען מען אויסדרייען דעם מח מען זאל וועלן און ליב האבן יעדע זאך פון די תורה.


איך קען פערזענליך משפחות פון אנשי שלומינו וואס האבן געהאט די זאך אין אנהויב, עס איז זיי געווען שווער מיט די האר, זיי האבן נישט געוואלט אפשניידן די האר, און אויך מיט די נעגל, זיי האבן נאר געוואלט שמירן די נעגל און אזוי ווייטער, און מיט אסאך תפילה והתבודדות, זיי האבן יעדן טאג געבעטן דעם אייבערשטן: "הייליגער באשעפער העלף מיר איך זאל ליב האבן צו זיין איידל, איך זאל מיך וועלן אפשערן די האר, איך זאל נישט וועלן מער שמירן די נעגל, איך זאל ליב האבן די איידעלע וועג, איך זאל נאר ליב האבן וואס די צדיקים זאגן"; אזוי האבן זיי געבעטן טעג און וואכן און אפילו יארן, און היינט זענען זיי זייער איידל און פירן שיינע ערליכע שטובער.


מיט תפילה וועט איר אנקומען צו די שענסטע פלעצער.

#4212 - פארוואס קומט אן אזוי שווער יעדעס מאל צו גיין הפצה?
הפצה, זיכוי הרבים, מניעות

בעזרת ה' יתברך


יום ד' פרשת וישלח, י"ג כסליו, שנת תשפ"ג לפרט קטן


 


לכבוד ... נרו יאיר


איך האב ערהאלטן דיין בריוו.


איך האב זייער הנאה אז דו שרייבסט מיר יעדן טאג אלע פרטים פון דיין גיין הפצה פונעם טאג; וויפיל צייט און וואו דו ביסט געגאנגען, און וועלכע ספרים דו האסט פארשפרייט.


וואויל איז דיר און וואויל איז דיין חלק אז דו ביסט מקרב נשמות ישראל לאביהם שבשמים; נישטא קיין גרעסערע זאך ווי דאס פארשפרייטן די חיזוק פון הייליגן רבי'ן, פון מוהרא"ש - פאר נשמות ישראל; זיי צוריק ברענגען צו די אמונה און צו די תורה.


ווייסט פארוואס עס קומט אן אזוי שווער יעדעס מאל צו גיין הפצה? ווייל הפצה איז אזוי הייליג, אז דער סמ"ך מ"ם לייגט זיך אין די לענג און אין די ברייט מען זאל ווערן פויל און מיד נישט צו גיין הפצה. קוק ווערטער פון הייליגן זוהר (תרומה, קכח:): "תָּא חֲזֵי" קום און זע, "כָּל מַאן דְּאָחִיד בְּיָדָא דְּחַיָּיבָא" יעדער איינער וואס כאפט אן די האנט פון א זינדיגער מענטש, "וְאִשְׁתָּדַּל בֵּיהּ, לְמִשְׁבַק אָרְחָא בִּישָׁא" און ער מאכט אז דער זינדיגער מענטש זאל אפלאזן די שלעכטע וועג - "אִיהוּ אִסְתַּלָּק בִּתְלַת סִלּוּקִין, מַה דְּלָא אִסְתַּלָּק הָכִי בַּר נָשׁ אַחֲרָא" איז זוכה צו דריי גרויסע זאכן וואס אנדערע זענען נישט זוכה; "גָּרִים לְאַכְפְּיָיא סִטְרָא אַחֲרָא", ערשטנס, ער נעמט אוועק פון די וועלט די טומאה, "וְגָרִים דְּאִסְתָּלַּק קוּדְשָׁא בְּרִיךְ הוּא בִּיקָרֵיהּ", צווייטנס, ער מאכט גרויס דעם אייבערשטן אויף די וועלט, "וְגָרִים לְקַיְּימָא כָּל עָלְמָא בְּקִיּוּמֵיהּ לְעֵילָּא וְתַתָּא", דריטנס, ער מאכט די וועלט זאל האבן א קיום, סיי אויבן און סיי די וועלט דא. "וְעַל הַאי בַּר נָשׁ כְּתִיב" און אויף דעם מענטש וואס ברענגט צוריק מענטשן צום אייבערשטן שטייט (מלאכי ב, ה): "בְּרִיתִי הָיְתָה אִתּוֹ הַחַיִּים וְהַשָּׁלוֹם" מיין בונד איז מיט אים, ער וועט האבן לעבן און שלום.


"וְזָכֵי לְמֵחֲמֵי בְּנִין לִבְנוֹי" דער מענטש איז זוכה צו קינדער און אייניקלעך, "וְזָכֵי בְּהַאי עָלְמָא" ער איז זוכה צו האבן א גוט לעבן אויף די וועלט, "וְזָכֵי לְעָלְמָא דְּאָתֵי" און ער איז זוכה צו האבן עולם הבא. "כָּל מָארֵי דִּינִין, לָא יַכְלִין לְמֵידָן לֵיהּ, בְּהַאי עָלְמָא וּבְעָלְמָא דְּאָתֵי" קיינער קען אים נישט שלעכטס טון - נישט אויף די וועלט און נישט אויף יענע וועלט, "עָאל בִּתְרֵיסַר תַּרְעֵי" זיין נשמה וועט קענען אנקומען אין אלע דרייצן היכלות אין גן עדן, "וְלֵית מַאן דְּיִמְחֵי בִּידֵיהּ" און קיינער וועט אים נישט קענען צוריק האלטן פון דעם, "וְעַל דָּא כְּתִיב" אויף דעם מענטש זאגט דער פסוק (תהלים קיב): "גִּבּוֹר בָּאָרֶץ יִהְיֶה זַרְעוֹ, דּוֹר יְשָׁרִים יְבוֹרָךְ" ער וועט זוכה זיין צו קינדער און אייניקלעך. "הוֹן וָעֹשֶׁר בְּבֵיתוֹ" אויף די וועלט וועט ער האבן עשירות, "וְצִדְקָתוֹ עוֹמֶדֶת לָעַד" און אויף יענע וועלט וועט ער האבן עולם הבא. "זָרַח בַּחֹשֶׁךְ אוֹר לַיְשָׁרִים" וְגוֹ' ער וועט שיינען אין לייכטן, און די אלע שווארצע טונקעלע מלאכים וועלן אים גארנישט קענען טון.


דער אייבערשטער זאל העלפן זאלסט האבן הצלחה אין אלע ענינים.

#4211 - מאך א חבורה פון בחורים מפיצים, גיי שטורעמען די גאסן
חברים, בחור, שידוכים, הפצה, יבנאל, מוהרא"ש, סיפורי צדיקים

בעזרת ה' יתברך


יום ד' פרשת וישלח, י"ג כסליו, שנת תשפ"ג לפרט קטן


 


לכבוד ... נרו יאיר


איך האב ערהאלטן דיין בריוו.


זיי נישט סעלפיש, לאז נאך בחורים האבן א זכות אין הפצה. נעם נאך בחורים מיט דיר, מאך א חבורה פון בחורים מפיצים; גיי שטורעמען די גאסן, ביי די הייזער, און אזוי ווייטער. איינמאל א וואך פאר ארויס מיט אלע בחורים מפיצים קיין יבנאל צו מוהרא"ש'ס ציון אויסזאגן תהילים, און דערציילט פאר מוהרא"ש וויפיל ספרים און קונטרסים איר האט פארשפרייט דורכאויס די וואך - וועט איר אלע בקרוב ווערן חתנים און אויפשטעלן שיינע שטובער.


איך מאך א מלוה מלכה יעדע וואך פאר די בחורים וואס גייען הפצה, אויך אינמיטן די וואך מאכן מיר פון צייט צו צייט אן הפצה פארברענג. איך האב דאס גענומען פון מוהרא"ש; ווען איך בין געווען אין יבנאל ביי מוהרא"ש אין די דירה, האט מיר מוהרא"ש דערציילט ווי אזוי ער האט געמאכט בחורים זאלן וועלן גיין הפצה. ער האט גענומען אמעריקאנער בחורים און זיי צוגעזאגט אייסעס, יעדע זונטאג האט מוהרא"ש פארברענגט מיט זיי, מען האט געגעסן אייזקרים און זיך מחזק געווען עוסק צו זיין אין הפצה. ווען איך וועל זיין אין ארץ ישראל וועל איך זיצן מיט דיר און מיט די אנדערע בחורים וואס זענען עוסק אין הפצה.


דער אייבערשטער זאל העלפן זאלסט האבן הצלחה אין אלע ענינים.

#4210 - אנשטאט זיך טענה'ן, זאג 'יישר כח פאר'ן זאגן'
דרך ארץ, חסידות ברסלב, וויכוחים, משפחה, היכל הקודש, הלכה, קריאת שמע

בעזרת ה' יתברך


יום ד' פרשת וישלח, י"ג כסליו, שנת תשפ"ג לפרט קטן


 


לכבוד ... נרו יאיר


איך האב ערהאלטן דיין בריוו.


איך פריי זיך זייער אז דו פירסט זיך מיט דרך ארץ, דו טענה'סט נישט מיט קיינעם. עס נעמט א שטיק צייט פון ווען מען ווערט מקורב ביז מען כאפט די שכל פון מוהרא"ש פון נישט אריינגיין אין ויכוחים מיט קיינעם, זיך נישט טענה'ן מיט מענטשן, און זיכער נישט מיט טאטע, מאמע און זיידעס. אז דיין זיידע האט דיר געגעבן א גאנצע דרשה אז מען טאר נישט זאגן "שכוח אייבערשטער" נאר "איך דאנק דיר אייבערשטער" - האסטו זיך נישט צוריק גע'טענה'ט, נאר אים געזאגט: "שכוח פארן זאגן".


בנוגע ליינען קריאת שמע גייענדיג אין גאס; אז מען ליינט קריאת שמע אין גאס גייענדיג - דארף מען זיך אפשטעלן ביי שמע ישראל. חכמינו זכרונם לברכה זאגן (תנחומא לך לך, א): "אָסוּר לְקַבֵּל עָלָיו עֹל מַלְכוּת שָׁמַיִם כְּשֶׁהוּא מְהַלֵּךְ", מען טאר נישט זאגן די ערשטע פסוק פון קריאת שמע גייענדיג, "אֶלָּא יַעֲמֹד בְּמָקוֹם אֶחָד", מען מוז זיך אפשטעלן, "וִיכַוֵּן לִבּוֹ לַשָּׁמַיִם" און אינזין האבן דעם אייבערשטן, "בְּאֵימָה וּבְיִרְאָה בְּרֶתֶת וּבְזִיעַ בְּיִחוּד הַשֵּׁם", מען דארף ליינען קריאת שמע מיט א ציטער און א פארכט, "וְיִקְרָא 'שְׁמַע יִשְׂרָאֵל ה' אֱלֹהֵינוּ ה' אֶחָד' (דברים ו, ד), כָּל אֶחָד וְאֶחָד בְּכַוָּנַת הַלֵּב, וְאַחַר כָּךְ, 'בָּרוּךְ שֵׁם כְּבוֹד מַלְכוּתוֹ לְעוֹלָם וָעֶד'", נאכדעם קען מען ווייטער גיין. עס איז דא קלארע גמרות ווי די הייליגע חכמים זכרונם לברכה דערציילן אז זיי האבן געליינט קריאת שמע גייענדיג.


דער אייבערשטער זאל העלפן זאלסט האבן הצלחה אין אלע ענינים.

#4209 - דראפע זיך און דערהאלט זיך
התחזקות, עבודת השם

בעזרת ה' יתברך


יום ה' פרשת וישלח, י"ד כסליו, שנת תשפ"ג לפרט קטן


 


לכבוד ... נרו יאיר


איך בענק זיך נאך דיר.


איך פריי זיך צו הערן אז דו ביסט ווייטער שטארק מיט דיין עבודות השם; דו לעבסט מיט אמונה, דו ביסט זיך מתבודד, דו גייסט אן מיט דיינע שיעורים כסדרן.


דראפע זיך און דערהאלט זיך; דער אייבערשטער זאל דיר שוין שיקן דיין ישועה.

#4208 - צוגעוואוינען די קינדער צו מעביר סדרה זיין יעדן טאג
חינוך הילדים, מוסדות, סיפורי צדיקים, חדר, מעביר סדרה

בעזרת ה' יתברך


יום ד' פרשת וישב, כ' כסליו, שנת תשפ"ג לפרט קטן


לכבוד ... נרו יאיר, ירושלים


איך האב ערהאלטן דיין בריוו.


ביי אונז אין אמעריקע אין אונזער תלמוד תורה זענען דא מלמדים וואס געבן צייט יעדן טאג פאר די קינדער צו מעביר סדרה זיין; זונטאג ביז שני, מאנטאג ביז שלישי - און אזוי ווייטער. עס איז א גוטע זאך אז מען געוואוינט איין די קינדער זיי זאלן איבערגיין די פרשה שנים מקרא ואחד תרגום לויט די טעג פון די וואך, אזוי וועלן זיי דאס טון זייער גאנץ לעבן.


א מלמד מוז דערציילן יעדן טאג מעשיות פון צדיקים פאר די קינדער, דאס ברענגט אריין אין די קינדער א שטארקע רייץ; זיי הויבן אן בענקען און גליסטן צו ווערן א צדיק.


רעד צו די קינדער פון צדיקים, דערצייל זיי מעשיות פון צדיקים. דער רבי האט דערציילט אז ווען ער איז געווען א קליין קינד האט ער געהערט אסאך מעשיות פון צדיקים, דאס איז אים אריין אין הארץ און ער האט אנגעהויבן בענקען און וועלן זיין א צדיק; ווייל ווען א קינד הערט א סיפור פון א צדיק הויבט ער אן בענקען: 'איך וויל אויך זיין א צדיק'.


דער אייבערשטער זאל העלפן זאלסט האבן הצלחה אין אלע ענינים.

#4207 - מאך די מצוה פון הכנסת אורחים מיט חכמה און מיט שכל
הפצה, זיכוי הרבים, הכנסת אורחים, משפחה

בעזרת ה' יתברך


יום ה' פרשת וישלח, י"ד כסליו, שנת תשפ"ג לפרט קטן


 


לכבוד ... נרו יאיר


איך האב ערהאלטן דיין בריוו.


האסט ליב די קבלה שפראך, וועל איך דיר שרייבן אויף דעם שפראך.


די מידה פון תפארת איז די מיטל וועג, די מידה שטייט אינמיטן פון די ערשטע צוויי מידות - חסד און גבורה. 'חסד' אליינס, איז דיין פראגע אויב דו זאלסט געבן דעם גאסט א שליסל פון דיין פריוואטע דירה, ער זאל קומען און גיין, זיך דרייען פיר און צוואנציג שעה אונטער די פיס; דאס איז נישט גוט. ווידער די מידה פון 'גבורה' אליינס, אין דיין פאל - נישט ארייננעמען בכלל קיין געסט, איז אויך נישט גוט; מען מוז טון די מצוה פון הכנסת אורחים, בפרט א שוואגער, דיין ווייב'ס א ברודער, אן עלטערער בחור וכו', דארף מען ארייננעמען; איז וואס איז יא דער וועג? די מידה פון תפארת איז דער וועג; מען מישט חסד מיט גבורה, דאס איז שלימות, אביסל פון דעם און אביסל פון דעם, מען טוט חסד מיט א צמצום.


זאג אים ער קען קומען צו אייך אביסל שמועסן ביינאכט, און אויך מיט א צמצום; נאך א שטיק צייט זאלסטו זאגן: "א גוטע נאכט", און אים זאגן: "מיר גייען שוין שלאפן"; נישטא אזא זאך קומען א גאנצן טאג זיצן אויף דיין ווייב'ס קאפ. זאג אים קלאר אז ער קען קומען אין די און די צייט, צום ביישפיל פארנאכטס. מאך די מצוה פון הכנסת אורחים מיט חכמה און מיט שכל.


גיי הפצה, גיי פארשפרייט פאר נאך אינגעלייט די שכל, חיזוק און עצות פון רבי'ן. שטעל זיך פאר דו ביסט נאכנישט מקורב, דו ביסט נאך א צעמישטער, דו ביסט נאך א פארלוירענער, וואלסטו דאך געוואלט איינער זאל דיר קומען אונטערשטופן א ספר, א קונטרס, א נומער וואו צו הערן די שיינע שיעורים; פארוואס זאלסטו דאס נישט טון מיט אנדערע אינגעלייט און בחורים?


דער אייבערשטער זאל העלפן זאלסט האבן הצלחה אין אלע ענינים.

#4206 - זיך פירן מיט צניעות אין אפיס, איידל און באשיידן
צניעות, חיזוק פאר מיידלעך, שידוכים, אפיס

בעזרת ה' יתברך


יום ה' פרשת וישלח, י"ד כסליו, שנת תשפ"ג לפרט קטן


 


... תחי'


איך האב ערהאלטן אייער בריוו.


געבט זיך זייער אכטונג אין אפיס וואו איר ארבעט זיך צו פירן איידל און באשיידן. ווען איר דארפט רעדן צום בעל הבית, זאלט איר רעדן בלשון רבים: "איר האט געזאגט", "ענק ווילן מאכן אנדערש", "ענק ווילן זען וואס מען האט געמאכט?" נישט "דו". אויך זאלט איר נישט קוקן אין די אויגן אריין, נאר קוקן זייטיג וכו'.


האלטס זיך ריין, האלטס זיך איידל - וועט איר האבן קינדער צדיקים. דער רבי זאגט (ספר המדות אות בנים, סימן ט): "צְנִיעוּת שֶׁבָּאִשָּׁה מְזַכָּה לָהּ לְבָנִים הֲגוּנִים", א פרוי וואס פירט זיך איידל - וועט האבן ערליכע קינדער.


אייער שידוך האט נאר מיט'ן אייבערשטן, בעטס דעם אייבערשטן פאר א ערליכע שידוך, אן ערליכער מאן, א ערליכע לעבן, א פרייליכע לעבן.


דער אייבערשטער זאל העלפן איר זאלט האבן הצלחה אין אלע ענינים.

#4205 - וויפיל צייט גייט דיר אוועק א טאג פון קוקן נאר דאס און נאר יענץ?
חינוך הילדים, חנוכה, וויכוחים, סמארטפאון, טעלעפאן, לימוד התורה, היטן די צייט

בעזרת ה' יתברך


יום ג' פרשת וישב, י"ט כסליו, שנת תשפ"ג לפרט קטן


 


לכבוד ... נרו יאיר


וואס האסטו פון טענה'ען מיט דעם און מיט יענעם? א שאד די צייט; אין די צייט קענסטו אריינכאפן א פרק משניות, א בלאט גמרא, אפאר קאפיטלעך תהילים. א שאד צו טענה'ען, א שאד ויכוחים; יענער וועט נישט טוישן זיין מיינונג פאר דיר, איז פארוואס זאלסטו פארברענען דיינע טעג מיט קוקן וואס דער זאגט און וואס יענער זאגט?


וויפיל צייט גייט דיר אוועק א טאג פון קוקן נאר סטעטוס און נאר דאס און נאר יענץ? וויפיל צייט פארלירסטו אין א טאג, אין א וואך... דו ביסט שוין נישט קיין קינד, דו ביסט שוין דערוואקסן, לאז אפ די קינדערישע נארישע זאכן. נעם א זעקל ספרים, נעם עס מיט דיר, "חֲטוֹף וְאֱכוֹל", כאפ אריין נאך תורה, "חֲטוֹף וְאִישְׁתֵּי" כאפ אריין נאך תפילה, "דְּעָלְמָא דְּאָזְלִינָן מִינֵיהּ כְּהִלּוּלָא דָּמִי" (עירובין נד.), ווייל די וועלט איז אזוי ווי א חתונה, ווער עס כאפט אריין עסן און טרינקען ביי די חתונה - דער איז זאט, און ווער עס עסט נישט - דער בלייבט הונגעריג; אזוי איז די וועלט, וואס מען כאפט אריין - דאס האט מען; אז מען לערנט יעדן טאג חומש רש"י, משנה, גמרא, וכו' - דאס בלייבט, דאס נעמט מען מיט.


קומענדיגע וואך זונטאג נאכט איז שוין חנוכה; גרייט זיך אן א מנורה פאר דיר און פאר דיינע קינדער און מאך שוין פלענער מיט דיין ארבעט זיי זאלן דיר לאזן אהיים קומען צינדן די מנורה מיט דיינע קינדער. מען מוז זיין צייטליך אין שטוב, חנוכה איז א צייט וואס דער טאטע פלאנצט קדושה מיט אמונה אין זיינע קינדער. קליינע קינדער אז מען האלט זיי אויף שפעט - ווערן זיי מיד און זיי האלטן נישט מיט. אז מען איז צייטליך אין שטוב, זעקס אזייגער - דעמאלט קען מען האבן א שיינע צייט מיט די קינדער; זינגען, טאנצן און זיי דערציילן פון די ניסים וואס דער אייבערשטער טוט מיט אונז.


דער אייבערשטער זאל העלפן זאלסט האבן הצלחה אין אלע ענינים.

#4204 - הקדמה צום ספר "שפתי תפתח"
ספרי ברסלב, ראש ישיבה

בעזרת ה' יתברך


יום ב' פרשת תולדות, כ"ז מר-חשון, שנת תשפ"ג לפרט קטן


 


לכבוד מיין ליבער טייערער ... נרו יאיר


איך האף דו שפירסט זיך שוין בעסער; דער אייבערשטער זאל העלפן זאלסט האבן א רפואה שלימה, און האבן כח ווייטער עוסק זיין אין פארשפרייטן די זיסע עצות פון הייליגן רבי'ן.


איך שיק דיר די הקדמה פארן ספר שפתי תפתח און איך האף דיר שוין צו שיקן די איבעריגע חלק פון די צווייטע תורה.


הקדמה:


דוד המלך בעט דעם אייבערשטן (תהלים נא, יז): "ה' שְׂפָתַי תִּפְתָּח" הייליגער באשעפער, עפן מיר מיין מויל, "וּפִי יַגִּיד תְּהִלָּתֶךָ" איך זאל דיך קענען דאנקען און לויבן. ווייל צוליב דעם האט דער אייבערשטער באשאפן די וועלט, מיר זאלן וויסן און אנערקענען אז ער האט אלעס באשאפן, ער פירט אלעס און אים דאנקען און לויבן. דאס איז וואס דער הייליגער רבי געבט אונז; ער לייגט אריין אין אונז א קלארע, לויטערע, ריינע אמונה, מען הויבט אן שפירן 'דער אייבערשטער איז מיט מיר, ביי מיר און נעבן מיר', און ווען מען איז זוכה דאס צו שפירן - עפנט זיך די מויל און מען הויבט אן רעדן צום אייבערשטן.


דער פירוש "שפתי תפתח" איז א גרינגע לייכטע פירוש אויפ'ן הייליגן ספר לקוטי מוהר"ן. דער פירוש איז געבויט אויף די הייליגע ספרים פונעם גרויסן צדיק מוהרא"ש זכותו יגן עלינו: שפת הנחל, דרשות מוהרא"ש און ספר אשר בנחל; איבערגעטייטשט און געגעבן צו פארשטיין אויף א גרינגע וועג פאר די בני הנעורים, אז די היינטיגע מוחות זאלן אויך האבן א טעם און א געפיל אינעם הייליגן ספר לקוטי מוהר"ן. זיי זאלן אויך קענען זוכה זיין צו וואס דער הייליגער רבי האט אונז געזאגט (חיי מוהר"ן, סימן שמט) מען קען ווערן אן אמת'ער בעל תשובה דורכ'ן לערנען זיין ספר לקוטי מוהר"ן, און ווער עס וועט לערנען זיין ספר מיט אן אמת - וועט זיך אים אויפשטאפן אלע פארשטאפטע אדערן.


איך האב א נאמען געגעבן דעם ספר "שפתי תפתח", ווייל דער הייליגער ספר לקוטי מוהר"ן עפנט אויף די מויל צו רעדן צום אייבערשטן. חכמינו זכרונם לברכה זאגן (תרומות א, ג): "סְתָם חֶרֶשׁ - שֶׁאֵינוֹ שׁוֹמֵעַ וְאֵינוֹ מְדַבֵּר", טייטשט דער הייליגער רבי (לקוטי מוהר"ן חלק א', סימן ס) פארוואס רעדט א מענטש נישט צום אייבערשטן? ווייל ער איז 'אינו שומע' בקול צדיקים, אז מען הערט נישט די ווערטער פון צדיקים - איז מען אן 'אינו מדבר', רעדט מען נישט צום באשעפער. אבער אז מען הערט זיך צו צום קול פון צדיק, מען לערנט דעם רבינ'ס ספר לקוטי מוהר"ן - ווערט "שפתי תפתח", די ליפן עפענען זיך, מען הויבט אן רעדן צום אייבערשטן.


אויך אין די ווארט 'שפתי' איז דא די ווארט 'שפת' ווייל דאס איז געבויט אויפן הייליגן ספר "שפת הנחל" און אינעם אות יו"ד איז מרומז מיין נאמען.


דער אייבערשטער זאל רחמנות האבן אויף מיר, איך זאל קענען תשובה טון און פאררעכטן אלעס וואס איך דארף מתקן זיין; מיין נפש, רוח ונשמה. איך זאל זיך נישט דארפן שעמען פון די הייליגע צדיקים, און מיר זאלן אלע שוין זוכה זיין צו די גאולה, ווען עס וועט זיין וּ'מֶלֶךְ אֶ'חָד יִ'הְיֶה לְ'כֻלָּם (יחזקאל לז, כב).


דער אייבערשטער זאל העלפן זאלסט האבן הצלחה אין אלע ענינים.