בריוון פונעם ראש ישיבה שליט"א

#240 - אין די אלול טעג דארף מען אריינברענגען שמחה אין די גאנצע שטוב
שמחה, שלום, תשובה, אומאן, אחדות, מניעות, חודש אלול, התבודדות

בעזרת ה' יתברך - ערב שבת קודש פרשת כי תבא לאומאן, ט"ו אלול, שנת תשפ"ג לפרט קטן


 


לכבוד מיינע טייערע חברים, טייערע ליבע ברידער, תלמידי היכל הקודש בארץ ישראל, ה' עליהם יחיו


מיר גרייטן זיך שוין צו די נסיעה קיין אומאן וואו אלע קומען צום הייליגן רבי'ן אויף ראש השנה. יעדער איינער האט זיך זיינע מניעות און מיט תפילה וועלן מיר אלע איבערקומען אונזערע מניעות; דאווענט צום אייבערשטן מען זאל האבן כח זיך צו שטארקן אויף די מניעות.


מניעות איז א גוטע זאך. נעכטן ביים ליל שישי שיעור האבן מיר געלערנט די ווערטער פון הייליגן רבי'ן (לקוטי מוהר"ן חלק א, סימן סו) אז מניעות איז נאר להגדיל החשק, צו מאכן די חשק גרעסער און שטערקער; דעריבער פלעגן אונזערע לייט דאווענען מען זאל איבערקומען די מניעות, מען האט נישט געדאווענט מען זאל בכלל נישט האבן קיין מניעות, ווייל בעצם די מניעה איז א גוטע זאך, עס מאכט אזוי בענקען, האפן און וועלן, מען דארף נאר האבן כח דאס צו קענען בייקומען.


טייערע ברידער, טייערע חברים, איין זאך בעט איך ענק, זייט נישט פארנומען מיט א צווייטנ'ס עבודת השם, יעדער זאל דינען דעם אייבערשטן לויט זיין דרגא און נישט זארגן פאר א צווייטנ'ס רוחניות, (איך מיין נישט די גבאים וואס דארפן זארגן אז די שול זאל זיך פירן מיט דרך ארץ). אז מען זעט שלעכטס ביי אנדערע איז דאס די אייגענע חסרון, אזוי ווי רבי נתן האט געזאגט פאר זיין תלמיד רבי נחמן טולטשינער זכרונו לברכה: "ווען איך זע שלעכטס ביי אנדערע; אדער האב איך זיך נאכנישט מתבודד געווען, אדער האב איך זיך נישט גענוג מתבודד געווען, וואלט איך זיך מתבודד געווען - וואלט איך נישט געזען קיין שלעכטס ביי יענעם".


מוהרא"ש זאגט, עס פלעגט זיין ביי אנשי שלומינו וואס פלעגן ענטפערן פאר די וואס קומען מיט מוסר: "איך בעט אייך, לאזט מיר ארבעטן אויף מיין עבודת השם, עס איז מיין מצוה, ביטע זארגט נישט פאר מיר"; אז אלע פון אייך וועלן אפלאזן יענעמ'ס עבודת השם, מען וועט נישט זארגן פאר יענעמ'ס ערליכקייט - וועט דער ס"מ אונז נישט קענען צעטיילן, מיר וועלן בלייבן צוגעקנופט צום רבי'ן.


אויך זאלט איר אריינברענגען שמחה אין שטוב, אין די ווייב און קינדער, בפרט יעצט אין די אלול טעג ווען מענטשן פארדרייען די יוצרות, מען הערט נישט אויף אנשרעקן מיט עונשים און מיט צרות, דארף מען אריינברענגען שמחה אין זיך און אין די גאנצע שטוב, אז מען זאל נישט ווערן אנגעשטעקט מיט עצבות און מרה שחורה.


דעם קומענדיגן וואך מאנטאג נצבים וילך, ח"י אלול - געפאלט די געבורטס טאג פון הייליגן צדיק דער בעל שם טוב זכותו יגן עלינו, מוהרא"ש זאגט בשם דעם הייליגן בעל התניא זכותו יגן עלינו, אז דאס קומט אונז ווייזן וואס דער הייליגער בעל שם טוב האט אויפגעטון, דער בעל שם טוב האט אריינגעברענגט א חיות אין אלול. איידער דער הייליגער בעל שם טוב זכותו יגן עלינו איז געקומען אויף די וועלט האט מען תשובה געטון פון פחד פון עונשים, מען האט תשובה געטון נישט ריכטיג, נאר פון ציטערן פון ביטערע פיין, און דער הייליגער צדיק דער בעל שם טוב זכותו יגן עלינו האט אריינגעברענגט ח"י אלול - א 'חיות' אין 'אלול', מען זאל תשובה טון פון ליבשאפט. דער דרך הבעל שם טוב זכותו יגן עלינו איז תשובה מאהבה, און דרך המוסר איז תשובה מיראה; ח"י אלול - א חיות אין אלול.


איך בעט אייך זייער, מיר קומען קיין אומאן צום רבי'ן, מיר מוזן זיך רייניגן אונזער הארץ, ארויסנעמען אלע פינטלעך וואס מען האט אין הארץ אויף אנדערע. מוהרא"ש פלעגט וויינען ביי תקיעת שופר: "אויב געפינט זיך איינער אין שול וואס האט פיינט א צווייטן - זאל ער ארויסגיין פון שול"; עס איז געווען אזא התעוררות, מיר אלע האבן תשובה געטון מיט אונזער גאנצע הארץ.


איך בעט אייך מיינע ליבע ברידער, מיר קומען צום רבי'ן, לאמיר קומען מיט די שיחה וואס דער הייליגער רבי האט געזאגט (חיי מוהר"ן, סימן רצב): "הָעוֹלָם רָאוּי שֶׁיִּתְמְהוּ עַצְמָן עַל הָאַהֲבָה שֶׁבֵּינֵינוּ", די וועלט וועט זיך וואונדערן אויף די גרויסע ליבשאפט וואס הערשט צווישן אייך; מוהרא"ש האט געשריבן אן א שיעור בריוו און געוויינט אז יעדן דיבור פון רבי'ן איז מקוים געווארן אבער דעם דיבור – נאכנישט; וויפיל האט מוהרא"ש געוויינט און געבעטן אז אין "היכל הקודש" זאל מען מקיים זיין דעם דיבור.


מען קען זיך נישט פארשטעלן וואס פאר א תיקונים מען איז זוכה ביים הייליגן רבינ'ס ציון, עס איז דא סודות צווישן אנשי שלומינו וואס מען קען נישט רעדן דערפון, סוד ה' ליראיו - וואס דער ציון טוט מיטן מענטש, אפילו איינער וואס איז געבוירן געווארן מיט א פגם וכו', הורתו שלא בקדושה, ער האט א פלעק וואס מען קען נישט אראפנעמען פון זיך, אבער ביים רבינ'ס ציון קען מען דאס אויך פאררעכטן, (עס אז א סוד וואס מען קען נישט רעדן אפן דערפון); דארפן מיר זיך זייער פרייען אז מיר קומען צו אזא מקום קדוש.


איך בענק זיך אזוי צו ענק, איך וויל ענק אזוי טרעפן אין אומאן, איך ווארט שוין אויף די שמחה, אויף די ברכות פון שהחיינו; אלע יארן אין אומאן פלעגט זיין אזעלכע שמחות און ריקודים פון אנשי שלומינו, מען האט אויסגעשריגן: "שהחיינו!" א טייל האבן געמאכט אפילו די ברכה פון מחיה המתים; ונזכה ונחיה ונראה.


א גוט שבת.


א כתיבה וחתימה טובה, א גוט געבענטשט יאר.

#239 - פרויען עסן אינאיינעם ראש השנה, ווען די מענער פארן קיין אומאן
חיזוק פאר פרויען, הכנסת אורחים, אומאן, ראש השנה, חסד

בעזרת ה' יתברך


יום ג' פרשת נצבים וילך, י"ט אלול, שנת תשפ"ג לפרט קטן


 


מרת ... תחי', קרית ברסלב


עס איז זייער א גוטע זאך וואס איר טוט אז מען נעמט זיך צוזאמען משפחות עסן די סעודות ראש השנה ווען די מענער זענען אין אומאן; אזויפיל משפחות וועלן הנאה האבן, בפרט די יונגע ווייבלעך וואס האבן נישט וואו צו זיין ראש השנה, אזוי וועלן זיי האבן שיינע יום טוב'דיגע סעודות.


בנוגע אויב מען זאל בעטן אפאר דאלער פון יעדע משפחה פאר געצייג און עסן וכו'; מען קען בעטן געלט, אבער אז איינער געבט נישט - זאל מען נישט יענעם ארויסשיקן, מען זאל יעדן איינעם אויפנעמען בסבר פנים יפות.


דער אייבערשטער זאל העלפן בזכות די חסד און הכנסת אורחים וואס איר טוט - זאל מען זוכה זיין צו א גוט געבענטשט יאר.


א כתיבה וחתימה טובה, א גוט געבענטשט יאר.

#238 - ראש השנה איז נישט קיין צייט צו פארברענגען
חברים, שלום בית, אומאן, ראש השנה

בעזרת ה' יתברך


יום ג' פרשת נצבים וילך, י"ט אלול, שנת תשפ"ג לפרט קטן


 


לכבוד ... נרו יאיר


זיי מחזק דיין ווייב זי זאל זיין ראש השנה ביי אירע עלטערן; אז דו פארסט אויף אומאן צום הייליגן רבי'ן דארפסטו זארגן פאר איר, קענסט איר נישט איבערלאזן און אנטלויפן.


ראש השנה איז נישט קיין צייט פון פארטי'ען, ראש השנה זענען אפן אויבן די ספרים פון לעבן און די ספרים פון טויט, עס איז נישט קיין צייט צו נעמען א דירה פון אפאר חברט'עס און פארברענגען; זי האט חשוב'ע עלטערן, זאלסט איר מחזק זיין צו גיין צו זיי.


ביסט אזוי טייער, ביסט אזוי וואויל, בעט איך דיר דו זאלסט רעדן צו דיין ווייב שיין און ווייך, זי איז א צדיקת.


דער אייבערשטער זאל העלפן זאלסט האבן הצלחה אין אלע ענינים.


א כתיבה וחתימה טובה, א גוט געבענטשט יאר.

#237 - אז דו פארסט אויף אומאן, ביסטו נישט קיין רודף
שלום בית, מחלוקת, אומאן

בעזרת ה' יתברך - יום ה' פרשת כי תבא לאומאן, י"ד אלול, שנת תשפ"ג לפרט קטן


 


לכבוד ... נרו יאיר


ברודער, וואס פארלירסטו זיך, ווער נישט אויס, ווער נישט צעפאלן; דו גיי ווייטער די וועג וואס מיר האבן געלערענט ביי מוהרא"ש, רעד שיין צו דיין ווייב און לאז נישט מען זאל דיך מאכן פאר א רודף; עס זענען דא שלעכטע מענטשן וואס האבן א וועג צו רודפ'ן א צווייטן ביז צום טויט און נאך מאכן יענעם שפירן ווי יענער איז גאר דער רודף.


אז דו פארסט אויף אומאן - ביסטו נישט קיין רודף, און אז יענער זאגט: "איך קען נישט מער, איך גיי שטארבן" - האט דאס נישט מיט דיר, דאס איז יענעמ'ס מידות וואס יענער דארף אויסארבעטן.


איך וועל נאך רעדן מיט דיר באריכות הרברים פנים בפנים.


דער אייבערשטער זאל העלפן זאלסט האבן הצלחה אין אלע ענינים.


א כתיבה וחתימה טובה, א גוט געבענטשט יאר.

#236 - בלייבן צוגעקניפט צום הייליגן רבי'ן אין חדר היכל הקודש
התחזקות, אומאן, היכל הקודש, חודש אלול

בעזרת ה' יתברך - יום ה' פרשת כי תצא, ז' אלול, שנת תשפ"ג לפרט קטן


 


לכבוד ... נרו יאיר


הודו לה' כי טוב כי לעולם חסדו, דער אייבערשטער האט מיר געהאלפן מיין זון הרב שמעון שליט"א איז נעכטן א חתן געווארן למזל טוב מיט א טאכטער פון ר' אברהם משה נרו יאיר. נעכטן איז געווען דער יארצייט פון הייליגן ייטב לב זכותו יגן עלינו און פון הייליגן תוספת יום טוב זכותו יגן עלינו, סיי מיין זון דער חתן און סיי די כלה - זענען ביידע אייניקלעך פון ייטב לב און תוספת יום טוב; דער אייבערשטער זאל העלפן מיר זאלן אלע זוכה זיין צו נחת און שמחה ביי אונז אלע.


היינט נאכט וועט זיין דער וועכנטליכער ליל שישי שיעור. עס איז וויכטיג צו קומען, עס איז וויכטיג זיך צו האלטן מיט תלמידי היכל הקודש, עס איז וויכטיג נאכאמאל צו הערן די עצות פון הייליגן רבי'ן, ווי מיר האבן מקבל געווען פון מוהרא"ש. בפרט יעצט אין חודש אלול ווען מיר גרייטן זיך שוין צו פארן צום הייליגן רבי'ן אויף ראש השנה קיין אומאן - דארף מען זיך פון פריש באנייען צו טון די עצות פון רבי'ן; דאס קען מען נאר דורך זיך האלטן אין די הייליגע חבורה פון היכל הקודש, א חבורה פון אמונה, א חבורה פון זוכן אין זיך און אין א צווייטן נקודות טובות.


בעט דעם אייבערשטן (פיוט אקדמות): "קְבִיעִין כֵּן תֶּהֱווּן, בְּהַנְהוּ חֲבוּרָתָא", זאלסט בלייבן צוגעקנופט צום הייליגן רבי'ן אין חדר היכל הקודש, זיך נישט דערשרעקן פון גארנישט, זיך נישט אפקילן פון קיינעם, זיך נישט צוטון מאכן פון בלבולים און חלישות הדעת וכו'. דער רבי האט געזאגט פאר ר' ליפא וואס האט זיך אפגעקילט און מער נישט געקומען, שפעטער איז ער געקומען האט אים דער רבי געזאגט (חיי מוהר"ן, סימן שטו): "תָּמֵהַּ אֲנִי", עס וואונדערט מיר, "אֵיךְ מַשְׁלִיכִים חֲבוּרָה אֲהוּבָה וַחֲבִיבָה כָּזוֹ", ווי אזוי קען א מענטש אפלאזן אזא באליבטע חבורה.


איך וויל דיך פרעגן אויב דו וועסט קענען מיטנעמען א קליין פעקל ספרים קיין אומאן פאר די מפיצים; איך וועל דאס אויסטיילן מוצאי שבת נאך סליחות, אויב דו קענסט נעמען איינס אדער מער - וועט דאס זיין א גרויסע הילף פאר די מפיצים.


דער אייבערשטער זאל העלפן זאלסט האבן הצלחה אין אלע ענינים.


א כתיבה וחתימה טובה, א גוט געבענטשט יאר.

#235 - גיי נישט ליידיג, טו גוטע זאכן
שטעטל, אומאן, היטן די צייט, דרך הלימוד, זומער

 


בעזרת ה' יתברך - יום ב' פרשת כי תצא, ד' אלול, שנת תשפ"ג לפרט קטן


 


לכבוד ... נרו יאיר


חסדי השם יתברך מיר זענען אריין אין פרשת כי תצא, מיר גייען שוין ארויס פונעם יאר שנת תשפ"ג און קומענדיגע וואך איז שוין 'כי תבוא לאומאן', מיר גרייטן זיך שוין צו די נסיעה קיין אומאן.


דעם זומער אין שטעטל מיט די ישיבה איז געווען זייער שיין, מען האט אויסגענוצט די צייט מיט תורה ותפילה. די בחורים פארן שוין אהיים די וואך, און מיטן אייבערשטנ'ס הילף וועלן מיר ממשיך זיין אין שטאט ישיבה די יאר פאר נאך צוויי וואכן, פון מאנטאג כי תבוא לאומאן ביז מאנטאג ב' סליחות.


נעכטן האבן מיר געהאט א סיום הש"ס פון א קינד און אויך מוצאי שבת ביי מלוה מלכה האבן מיר געהאט א סיום הש"ס; א יונג קינד פון עלף יאר האט זוכה געווען צו ענדיגן ש"ס. אלע זענען געווארן אזוי איבערגענומען צו זען ווי יונגע קינדער האבן שכל, זיי לאזן זיך נישט נארן, זיי לערנען יעדן טאג אויפן דרך הלימוד פון רבי'ן (המבואר בשיחות הר"ן, סימן עו).


איך בעט דיר זייער, גיי נישט ליידיג, בטל נישט קיין צייט; גיין ליידיג איז די ערגסטע זאך, עס ברענגט צו ווערן א נערווען קראנקער און אויך ברענגט עס צו טון עבירות. גיי נישט ליידיג, טו גוטע זאכן; אדער לערן, אדער זיי זיך מתבודד, אדער זיי עוסק אין חסד. טראג מיט זיך שטענדיג א זעקל ספרים, א חומש'ל, א משניות'ל, א תהילים'ל און ווען דו האסט איבריגע צייט זאלסטו גורס זיין תורה.


דער אייבערשטער זאל העלפן זאלסט האבן הצלחה אין אלע ענינים.


א כתיבה וחתימה טובה, א גוט געבענטשט יאר.


 

#234 - שווערע מניעות צו קומען צום רבי'ן אויף ראש השנה, אבער עס לוינט
תפילות אויף אידיש, שלום בית, אומאן, מניעות

בעזרת ה' יתברך - יום ה' פרשת כי תצא, ז' אלול, שנת תשפ"ג לפרט קטן


 


לכבוד מיינע טייערע חברים, טייערע ליבע ברידער, תלמידי היכל הקודש בארץ ישראל, ה' עליהם יחיו


איך וויל אייך דערציילן די גוטע נייעס, מיט גרויסע חסדים פונעם אייבערשטן האב איך א שידוך געטון מיט מיין זון הרב שמעון נרו יאיר, מיט א טאכטער פון ר' אברהם משה שטראסער נרו יאיר. מיין זון לערנט זייער פלייסיג אויפן סדר דרך הלימוד פון הייליגן רבי'ן (המבואר בשיחות הר"ן, סימן עו) ער לערנט יעדן טאג צענדליגער בלעטער גמרא און אסאך משניות, מה אשיב לה', כל תגמולוהי עלי, איך ווינטש אייך אלע, איר זאלט זוכה זיין צו זען נחת ביי אייערע קינדער געזונטערהייט.


מיר זענען יעצט אין פרשת כי תצא. מוהרא"ש זאגט, די לעצטע פרשיות זענען כי תצא; מיר גייען ארויס פונעם יאר, עס איז אריבער א לאנגע יאר, יעצט גייען מיר זיך שוין געזעגענען פון די יאר און מיר גייען יעצט אריין אין פרשת כי תבוא לאומאן, מיר גרייטן זיך שוין צו די נסיעה קיין אומאן צום הייליגן רבינ'ס ראש השנה.


בנוגע די מניעות וכו'; דער רבי זאגט עס מוז אזוי זיין, עס מוז זיין מניעות להגדל החשק. דער רבי זאגט (לקוטי מוהר"ן חלק א', סימן סו) אזוי ווי מען ווייזט פאר א קינד א גוטע זאך און מען באהאלט עס גלייך, מען וויל אנרייצן דעם קינד פאר די גוטע זאך, מען ווייזט עס נאכאמאל און מען באהאלט עס נאכאמאל, אזוי ווערט דאס קינד זייער אנגערייצט, אזוי אויך: "כָּל דָּבָר שֶׁבִּקְדֻשָּׁה שֶׁהָאָדָם צָרִיךְ לַעֲשׂוֹת", יעדע זאך וואס האט מיט די קדושה, "כְּגוֹן לִנְסֹעַ לְהַצַּדִּיק", צום ביישפיל מען וויל פארן צום צדיק, "אוֹ שְׁאָר דָּבָר שֶׁבִּקְדֻשָּׁה שֶׁהָאָדָם צָרִיךְ לַעֲשׂוֹת", אדער אנדערע עבודות וואס מען דארף טון, "נוֹתְנִין לוֹ מִתְּחִלָּה חֵשֶׁק", ברענגט מען דעם מענטש א גלוסטעניש, "כְּדֵי שֶׁעַל יְדֵי זֶה יַעֲשֶׂה הַדָּבָר", אזוי וועט ער דאס טון, "וְעִקַּר גֹּדֶל הַחֵשֶׁק נַעֲשֶׂה עַל יְדֵי הַמְּנִיעָה שֶׁמַּזְמִינִין לוֹ", און דער שטערקסטער וועג ווי אזוי מען קען געבן א גלוסטעניש פארן מענטש - איז דורך דעם וואס מען מאכט אים שוועריקייטן צו קענען טון די זאך, "כִּי כְּשֶׁאִישׁ יִשְׂרְאֵלִי צָרִיךְ לַעֲשׂוֹת דָּבָר הַצָּרִיךְ לוֹ לְיַהֲדוּתוֹ", ווייל ווען עס קומט אויס צו טון עבודות השם, "בִּפְרָט כְּשֶׁצָּרִיךְ לוֹ לַעֲשׂוֹת דָּבָר גָּדוֹל הַצָּרִיךְ לְיַהֲדוּתוֹ", ווער רעדט נאך ווען עס קומט אויס צו טון א גרויסע זאך פאר עבודות השם, "שֶׁכָּל יַהֲדוּתוֹ תָּלוּי בָּזֶה", וואס די גאנצע אידישקייט איז אנגעהאנגען אין דעם, "כְּגוֹן לִנְסֹעַ לְצַדִּיק אֲמִתִּי", צום ביישפיל פארן צום צדיק אמת, "אֲזַי מַזְמִינִין לוֹ מְנִיעָה", ברענגט מען פון הימל א שטער זאל אים צוריק האלטן פון קענען גיין צום צדיק, "וְזאֹת הַמְּנִיעָה הִיא בִּשְׁבִיל הַחֵשֶׁק", דאס איז מיט איין כוונה, דאס איז נאר אז דער מענטש זאל באקומען א שטארקע חשק, "כְּדֵי שֶׁעַל יְדֵי זֶה יִהְיֶה לוֹ חֵשֶׁק יוֹתֵר לַעֲשׂוֹת אוֹתוֹ הַדָּבָר", אזוי באקומט ער נאך מער גלוסטעניש, "כִּי עַל יְדֵי הַמְּנִיעָה שֶׁמּוֹנְעִין אֶת הָאָדָם מִן הַדָּבָר, עַל יְדֵי זֶה נַעֲשֶׂה הִתְגַּבְּרוּת הַחֵשֶׁק מְאֹד", ווייל דורך מניעות וויל מען נאך שטערקער און נאך שטערקער.


גלייבט מיר, אלע גייען מיר אריבער שווערע ביטערע מניעות צו קומען צום רבי'ן אויף ראש השנה, אבער עס לוינט, עס איז אלעס כדאי צו קענען זוכה זיין צו באקומען אונזער תיקון פון הייליגן רבי'ן. געבט נאר אכטונג אויף ענקער שלום בית, געבט אכטונג ווי אזוי ענק רעדן אין שטוב א גאנץ יאר. דער מציאות איז, אז מען רעדט שיין, מען רעדט ווייך, מען רעדט מיט הכנעה און דרך ארץ - וועט די ווייב לאזן פארן צום רבי'ן, זי וועט אויך איינפאקן גוטע געבעקס און שיקן מיטן גאנצן הארץ.


טייערע ליבע ברידער, איך בענק זיך שוין גאר שטארק, איך האף אייך צו זען אין אומאן. איך האף צום אייבערשטן איר ווערט שטערקער צוגעקנופט צום רבי'ן, דורך לערנען די הייליגע ספרים און טון די עצות; בעיקר דורך תפילה והתבודדות, זיך אוועק רייסן אפאר מינוט א טאג אין א ליידיגע שטילע פלאץ און רעדן צום אייבערשטן אויף די אייגענע שפראך, זיך בעטן: "הייליגער באשעפער האב אויף מיר רחמנות, העלף מיר, איך וויל זיין א איד, איך וויל לערנען און דאווענען, הייליגער באשעפער, וואס וועט זיין מיט מיר? איך ווער נאר ווייטער פון דיר, איך וויל דאך אזוי שטארק זיין אן ערליכער איד, זיי מיך מקרב צו דיר", אז מען פאלגט די עצה פון תפילה והתבודדות - ווערט מען אויסגעלייטערט, מען ווערט נענטער און נענטער צום אייבערשטן.


מיטן אייבערשטנ'ס הילף פאר איך אהיים פון שטעטל דעם קומענדיגן זונטאג. אין ישיבה אין שטאט קען איך מיטהאלטן וואס טוט זיך ביי ענק אין שול און אין תלמוד תורה, אויך קען איך רעדן צו ענק דורכן אונטערקאם.


א גוט שבת.


א כתיבה וחתימה טובה, א גוט געבענטשט יאר.

#233 - גיי ארום מיט א שמייכל, מענטשן קענען נישט ליידן א ביטערער מענטש
שמחה, תודה והודאה, אומאן, דף גמרא

בעזרת ה' יתברך - יום ב' פרשת שופטים, כ"ז מנחם-אב, שנת תשפ"ג לפרט קטן


 


לכבוד ... נרו יאיר


עס איז נישט קיין עצה ארום צו גיין דערביטערט וכו', גיי ארום מיט א שמייכל, שמייכל צו יעדן איינעם. מענטשן האבן ליב א פרייליכער מענטש, מענטשן קענען נישט ליידן א ביטערער מענטש; דער וואס קרעכצט שטענדיג, וויינט און דערציילט זיינע צרות פאר יעדן איינעם, אלע וועלן פון אים אנטלויפן, קיינער איז נישט אינטערעסירט צו הערן יענעמ'ס צרות.


דער הייליגער רבי זאגט (לקוטי מוהר"ן חלק א', סימן כט): "טוֹב הַכֹּל חֲפֵצִים לִשְׁמוֹעַ", גוטע זאכן ווילן אלע הערן; זאלסטו נאר דערציילן פאר יעדן איינעם די חסדים פונעם אייבערשטן, און ביי התבודדות זאלסטו זיך אויסוויינען און אויסקרעכצן.


עס איז געווען א ברסלב'ער חסיד וואס האט גארנישט געהאט, אבער טאקע גארנישט, און ער פלעגט יעדן איינעם זאגן: "דער אייבערשטער איז אזוי גוט צו מיר", "דער אייבערשטער געבט מיר נאר גוטס".


היינט ענדיגט מען מסכת גיטין און מארגן הויבט מען אן מסכת קידושין; זיי קלוג, כאפ זיך ארויף אויפן וואגן. לערן יעדן טאג דעם בלאט גמרא, אפילו בגירסא, אפילו בלי הבנה כלל. דער רבי זאגט (שיחות הר"ן, סימן עו): "אֵין צְרִיכִין בְּלִמּוּד רַק הָאֲמִירָה לְבַד", מען דארף נאר זאגן די ווערטער, "וּמִמֵּילָא יָבִין", ביים סוף וועט מען שוין פארשטיין.


מיטן אייבערשטנ'ס הילף פארן מיר קיין אומאן פון היינט מאנטאג שופטים - פיר וואכן, א גאנצע פליגער תלמידי היכל הקודש. יעצט הייסט עס מיר וועלן זיך אפשטעלן אין פוילן אין ליזענסק ביים הייליגן רבי אלימלך זכותו יגן עלינו, און פון דארט וועלן מיר פארן צום רבי'ן. קויף דו אויך א טיקעט און קום צום רבי'ן; זוכה זיין צו קומען צום רבי'ן - קוקט מען נישט אויף געלט.


דער אייבערשטער זאל העלפן זאלסט האבן הצלחה אין אלע ענינים.


א כתיבה וחתימה טובה, א גוט געבענטשט יאר.

#232 - מיר וועלן איבערלאזן אין אומאן אלע פעקלעך צרות און יסורים
שטעטל, אומאן, ראש השנה, דף גמרא

בעזרת ה' יתברך - ערב שבת קודש פרשת ואתחנן, נחמו, י' מנחם-אב, שנת תשפ"ג לפרט קטן


 


לכבוד מיין טייערער ... נרו יאיר, קרית ברסלב


מיר פארן שוין נאך אביסל קיין אומאן אויף ראש השנה צום הייליגן רבי'ן, דארט וועלן מיר זיך אויספאקן אלעס וואס איז אריבער די יאר און פון די פארגאנגענע יארן, מיר וועלן איבערלאזן אלע פעקלעך צרות און יסורים, און אהיימברענגען ישועות און רפואות.


איך געב יעדן אינדערפרי א שיעור גמרא, איך האב געמיינט אז דורכאויס די זומער וואכן וואס איך בין מיט ענק אין שטעטל – וועסטו קומען, למעשה פאר איך שוין אהיים נאך אפאר וואכן און איך זע דיך נישט; דו וואלסט זיך מחי' געווען אנצוהייבן די טאג מיט א בלאט גמרא און חיזוק פון רבי'ן.

#231 - טראנפארטאציע פאר די פרויען, ווען די מענער פארן קיין אומאן
שטעטל, אומאן

בעזרת ה' יתברך- ב' פרשת ראה, כ"א מנחם-אב, שנת תשפ"ג לפרט קטן


 


לכבוד ... נרו יאיר, חבר הנהלת קרית ברסלב ליבערטי


איך דארף הילף אין שטעטל, וואס קען מען טון אז די וואך פון ראש השנה - ווען אלע מענער פארן אוועק צום רבי'ן - זאל זיין טרענספארטעישן אין שטעטל פאר די פרויען? קום אויף מיט א פלאן עס זאל זיין צוגעשטעלט א סערוויס פון טרענספארטעישן פאר די פרויען צו קענען גיין און קומען.


עס איז גענוג שווער פאר די פרויען אז דער מאן פארט אוועק פאר א וואך, זיי בלייבן אליין מיט די קינדער; דארף מען פרובירן זיי מאכן גרינג מיט וואס מען קען.


דער אייבערשטער זאל העלפן זאלסט האבן הצלחה אין אלע ענינים.


א כתיבה וחתימה טובה, א גוט געבענטשט יאר.

#230 - אריינברענגען אין די בחורים אמונה און אמונת צדיקים
אמונה, אומאן, אמונת חכמים

בעזרת ה' יתברך - יום א' פרשת ראה, י"ט מנחם-אב, שנת תשפ"ג לפרט קטן


 


לכבוד ... נרו יאיר, מגיד שיעור ישיבת היכל הקודש ירושלים


איך האב ערהאלטן דיין בריוו.


רעד אסאך צו די בחורים פון אמונה און פון אמונת צדיקים, ווייל אז מען האט אמונה אינעם אייבערשטן און אויך אמונת חכמים, מען גלייבט אין די ווערטער פון צדיקים - ווערט דער נפש ריין און מען ווערט אן ערליכער איד.


דער הייליגער רבי האט געזאגט פאר רבי נתן: "ווען דו שרייבסט פון 'אמונה' און פון 'צדיק' - זאלסטו פארשפרייטן דעם פענע"; ווייל אין די צוויי זאכן איז תלוי אלעס. אויך ברענגט מוהרא"ש פונעם הייליגן צדיק רבי ר' ברוך'ל פון מעזיבוזש זכותו יגן עלינו: "אמונה אינעם באשעפער און אמונת חכמים - זענען תרין רעין דלא מתפרשין".


בנוגע אומאן; דו רעד צו די בחורים פון דאס גרויסקייט פון קומען צום רבינ'ס ציון, מער פון דעם איז נישט דיין עסק.


דער אייבערשטער זאל העלפן זאלסט האבן הצלחה אין אלע ענינים.


א כתיבה וחתימה טובה, א גוט געבענטשט יאר.


 

#229 - וואס קוקסטו אויף מענטשן? קיינער וועט דיר נישט העלפן אין דיין צרה
חברים, אמונה, אומאן, ראש השנה

בעזרת ה' יתברך - יום ה' פרשת ראה, כ"ג מנחם-אב, שנת תשפ"ג לפרט קטן


 


לכבוד ... נרו יאיר


איך האב ערהאלטן דיין בריוו.


וואס קוקסטו אויף מענטשן? קיינער וועט דיר נישט העלפן אין א צייט פון א צרה, און אפילו נאנטע מענטשן וואס וואלטן דיר יא געוואלט העלפן - קענען דיר אויך נישט העלפן; איז וואס קוקסטו אויף דעם און יענעם? דער רבי קען דיר אבער יא העלפן און ער וועט דיר העלפן.


יעדן טאג ווערן אוועקגעריסן יונגע מענטשן, מענער און פרויען, יונגע קינדער בלייבן אן עלטערן ה' ירחם; די שפיטעלער זענען אנגעפילט מיט אידישע קינדער השם ירחם, און דא איז דא א צדיק וואס האט צוגעזאגט אז ראש השנה קען ער יעדן איינעם העלפן, ער קען אונז אלע מתקן זיין; איז וואס איז די פחד פון קומען צום רבי'ן? קוק וואס רבי נתן שרייבט - וואס דער רבי האט אים געזאגט (חיי מוהר"ן, סימן תז): "אָמַר, שֶׁיְּכוֹלִין אָז אֲנָשִׁים לְקַבֵּל תִּקּוּנִים מַה שֶּׁבְּכָל הַשָּׁנָה לֹא הָיָה בְּאֶפְשָׁר שֶׁיִּהְיֶה לָהֶם תִּקּוּן בְּשׁוּם אֹפֶן, אַף עַל פִּי כֵן בְּרֹאשׁ הַשָּׁנָה יְכוֹלִין אֲפִילּוּ הֵם לְקַבֵּל תִּקּוּן. אַף עַל פִּי שֶׁבְּכָל הַשָּׁנָה אֲפִילּוּ הוּא בְּעַצְמוֹ זִכְרוֹנוֹ לִבְרָכָה לֹא הָיָה יָכוֹל לְתַקְּנָם, אֲבָל בְּרֹאשׁ הַשָּׁנָה גַּם הֵם יְכוֹלִים לְקַבֵּל תִּקּוּנִים, כִּי אָמַר שֶׁהוּא עוֹשֶׂה בְּרֹאשׁ הַשָּׁנָה עִנְיָנִים וְתִקּוּנִים מַה שֶּׁבְּכָל הַשָּׁנָה גַּם הוּא אֵינוֹ יָכוֹל לַעֲשׂוֹת", אפילו מענטשן וואס דער רבי קען א גאנץ יאר נישט העלפן - אבער ראש השנה קען ער יעדן איינעם פאררעכטן.


דער אייבערשטער זאל העלפן זאלסט האבן הצלחה אין אלע ענינים.


א כתיבה וחתימה טובה, א גוט געבענטשט יאר.


 

#228 - נעם דעם רבי'ן פאר דיר אליין, לאז אפ דיין ווייב
אמונה, שלום בית, חסידות ברסלב, אומאן, ראש השנה

בעזרת ה' יתברך - יום א' פרשת עקב, י"ב מנחם-אב, שנת תשפ"ג לפרט קטן


 


לכבוד ... נרו יאיר


איך בעט דיר נאכאמאל, לאז אפ דיין ווייב, הער אויף איר צו שלעפן קיין ברסלב; נעם דעם רבי'ן פאר דיר, לאז איר אפ.


דו קענסט האבן א חיים טובים מיט דיין ווייב אן דעם וואס זי זאל האבן מיט ברסלב; בעט איך דיר, מאך נישט קיין נארישקייטן און נאכדעם וועסטו האבן טענות אויפן אייבערשטן. אזוי ווי שלמה המלך זאגט (משלי יט, ג): "אִוֶּלֶת אָדָם תְּסַלֵּף דַּרְכּוֹ", דורך די נארישקייטן וואס דער מענטש טוט, מאכט ער זיך אליינס עס זאל קומען שלעכטס אויף אים, "וְעַל ה' יִזְעַף לִבּוֹ", נאכדעם איז ער נאך ברוגז אויפן אייבערשטן.


נעם דעם הייליגן רבינ'ס עצות פאר דיר, שפאציר אין כל התורה כולה, מאך זיך שיעורים בכל חלקי התורה און זיי זיך מתבודד מיטן אייבערשטן. טראכט נאר פון אייבערשטן, ווען דו ביסט צווישן מענטשן זאלסטו טראכטן 'אלעס איז אלוקית, אלעס איז אייבערשטער, עס איז ממלא כל עלמין און סובב כל עלמין, אין שום מציאות מבעלדיך כלל, ובכל תנועה ותנועה שם אלופו של עולם'.


ראש השנה זאלסטו קומען קיין אומאן, און אויסער דעם איז גארנישט דא אויף וואס דו דארפסט זיך שטעלן, וד"ל.


דער אייבערשטער זאל העלפן זאלסט האבן הצלחה אין אלע ענינים.


 

#227 - מען דארף זיך היטן דאס געזונט, עסן געזונט
רפואה, אומאן, עסן, דייעט

בעזרת ה' יתברך - ערב שבת קודש פרשת ואתחנן, נחמו, י' מנחם-אב, שנת תשפ"ג לפרט קטן


 


לכבוד מיין טייערער ... נרו יאיר, קרית ברסלב


איך בעט דיר זייער, געב זיך ווייטער אכטונג אויף דיין געזונט, געב זיך אכטונג וואס דו עסט. עס איז א מצות עשה מדאורייתא (דברים ד, טו): "וְנִשְׁמַרְתֶּם מְאֹד לְנַפְשֹׁתֵיכֶם", מען דארף זיך היטן דאס געזונט, עסן געזונט.


ביסט יונג, יעצט איז די צייט צו אכטונג געבן פון צוקער און פון איבערוואג. הויב אן דעם טאג מיט פרוכט, און נאכמיטאג עס גרינצייג און פראטעין; געענדיגט מיט קעיק, מיט סענדוויטש וכו' וכו'; היט דיין געזונט, דאס איז יעצט די וויכטיגסטע זאך פאר דיר.


מיר פארן שוין צום רבי'ן, מען הויבט אן א נייעם יאר, א נייעם בלעטל; ביים רבי'ן וועלן מיר פועל'ן ישועות ורפואות און אלעס וואס מען דארף.


 

#226 - דו ביסט געקומען ווי פון הימל מיר העלפן מיט די טיקעטס קיין אומאן
הכרת הטוב, אומאן

בעזרת ה' יתברך - יום א' פרשת ואתחנן, ה' מנחם-אב, שנת תשפ"ג לפרט קטן


 


לכבוד ... 


דאס איז א מעשה פון תפילה, א מעשה נס – אז דו האסט מיר געהאלפן מיט מיין נסיעה קיין אומאן.


איך האב אנגעהויבן צאלן פאר מיינע טיקעטס, אבער איך האב נאך געדארפט האבן שווערע טויזנטער דאלער; איך פאר די יאר מיט פינף קינדער, אויסער מיינע חתונה געהאטע קינדער, איך האב געבעטן דעם אייבערשטן פאר א נס, און דו ביסט געקומען ווי פון הימל מיר העלפן.


איך וואונטש דיר א גוט געבענטשט יאר, דו זאלסט האבן א גרויסע ישועה מיט וכו'. איך וועל בלי נדר בעטן פאר דיר פאר דעם פרט – ביז דו וועסט מיר דערציילן ווי אלעס האט זיך איבערגעדרייט לטובה.


א גרויסן יישר כח.


 

#225 - פאר נאר מיט דיין טאטע קיין אומאן, וועסטו זיין אפגעהיטן פון שלעכטס
שמחה, קדושה, אומאן, שמירת עינים

בעזרת ה' יתברך - יום ג' פרשת קרח, ב' דראש חודש תמוז, שנת תשפ"ג לפרט קטן


 


לכבוד ... נרו יאיר, ישיבה קטנה היכל הקודש ירושלים


איך האב ערהאלטן דיין בריוו.


עס איז ענדערש זאלסט פארן מיט דיין טאטע קיין אומאן, אזוי וועסטו זיין אפגעהיטן פון שלעכטס.


ווען מען פארט אויף אומאן דארף מען רחמי שמים, סיי אויפן וועג - נישט צו קוקן קיין מאוויס אויפן פליגער, און סיי דארט אין אומאן איז זייער ביטער, מען מוז האבן שמירה; איז זיכער כדאי זאלסט פארן מיט דיין טאטע נרו יאיר, ער וועט היטן אויף דיר א גאנצע וועג אז דו זאלסט זיין אפהיטן דיינע אויגן.


טייערער ..., היט דיינע אויגן, קוק נישט אין קיין טעלעפאן, און ווען דו גייסט אין גאס קוק אראפ - וועסטו האבן א שמחה אין לעבן, ווייל אויב מען איז מפקיר די אויגן - איז זייער ביטער; מען פארלירט די שמחה, ביז דער לעבן איז נישט ווערד, מען גייט ארום טאג און נאכט צעבראכן; בייטאג ווארט מען אויף נאכט און ביינאכט ווארט מען 'ווען ווערט שוין טאג?' מען איז קיינמאל נישט צופרידן.


דער אייבערשטער זאל העלפן זאלסט האבן הצלחה אין אלע ענינים.

#224 - נישט כדאי אויפצוהערן זייגן דאס קינד, צוליב קענען פארן קיין אומאן
חיזוק פאר פרויען, אומאן, רבינו ז"ל

בעזרת ה' יתברך - יום א' פרשת פנחס, י"ג תמוז, שנת תשפ"ג לפרט קטן


 


לכבוד משפחת ... שיחיו


איך האב ערהאלטן אייער בריוו.


עס איז נישט כדאי אויפהערן זייגן דאס קינד - צוליב קענען פארן קיין אומאן וכו'; אדער קענט איר מיטנעמען דאס קינד מיט אייך, און אז איר ווילט פארן אליין און נישט דארפן מיטנעמען דאס קינד - זאלט איר ווארטן נאך אפאר חדשים; ווייל די מילך וואס דאס קינד זייגט פונעם מאמע - דאס איז זייער געזונט סיי פארן גוף און סיי פארן נפש.


פארן צום רבינ'ס ציון איז טאקע העכער פון אלעם, אבער נישט וועגן דעם זאל מען אויפהערן זייגן.


דער אייבערשטער זאל העלפן איר זאלט האבן הצלחה אין אלע ענינים.

#223 - גיי נישט צום ארבעט איידער דו גייסט דאווענען, בפרט אין ראש חודש
תודה והודאה, מחלוקת, אומאן, פרנסה, ישיבה, מנין, ראש חודש, הלל, חודש תמוז

בעזרת ה' יתברך - יום ג' פרשת קרח, ב' דראש חודש תמוז, שנת תשפ"ג לפרט קטן


 


לכבוד ... נרו יאיר


היינט איז ראש חודש, גיי אין שול דאווענען מיט מנין. זינג הלל; זינג די זיסע ווערטער פון הלל, ווי דוד המלך זינגט (תהילים קיח, יג): "דָּחֹה דְחִיתַנִי לִנְפֹּל וַה' עֲזָרָנִי", מיינע פיינט ווילן מיך אראפווארפן, אבער דער אייבערשטער העלפט מיר; די פיינט מען מען די סטרא אחרא, וואס וויל אויסרייסן דעם מענטש פון ביידע וועלטן. אזוי ווי דער זוהר הקדוש טייטשט (פרשת וישלח, קעט.): "דָּא סִטְרָא אָחֳרָא", דאס מיינט מען די סטרא אחרא, "דְּדַחְיָיא לֵיהּ לְבַר נָשׁ תָּדִיר", וואס ווארפט אראפ דעם מענטש נאכאמאל און נאכאמאל, אבער: "וַה' עֲזָרָנִי", דער אייבערשטער היט אים, ווי אזוי? וואס איז די עצה צו ווערן אפגעהיטן פונעם סמ"ך מ"ם? זאגט מוהרא"ש (סידור עת רצון, הלל) דורך (תהילים קיח, יד): "עָזִּי וְזִמְרָת קָהּ", דורך זינגען און לויבן צום אייבערשטן, "וַיְהִי לִי לִישׁוּעָה", דאס איז די ישועה; זינגען צום אייבערשטן און זוכן אין זיך גוטע נקודות - דאס פארשניידט די שלעכטס.


גיי נישט צום ארבעט איידער דו גייסט אין שול דאווענען; בפרט אזא טאג ווי ראש חודש ווען דער אייבערשטער איז מוחל אלע עבירות - זאלסטו קומען אין שול דאווענען און זינגען הלל צום אייבערשטן. דער הייליגער רבי זאגט (ספר המידות אות אהבה, סימן ח): "עַל יְדֵי אֲמִירַת הַלֵּל", דורך זינגען הלל, "בְּקוֹל גָּדוֹל", מיט א הויכע קול - "זוֹכִים לְאַהֲבַת הַשֵּׁם יִתְבָּרַךְ", איז מען זוכה, מען הויבט אן ליב האבן דעם אייבערשטן. נאך זאגט דער רבי (שם אות מריבה, סימן ג): "עַל יְדֵי קְרִיאַת הַלֵּל", דורך זינגען הלל, "יוֹשִׁיעַ לְךָ הַקָּדוֹשׁ בָּרוּךְ הוּא", וועט דער אייבערשטער דיר העלפן - "מֵאוֹיְבֶיךָ", פון דיינע פיינט; ווייל אז מען דאנקט און מען לויבט דעם אייבערשטן - באקומט מען אזא שכל און פארשטאנד, מען ווערט געוואר 'קיינער קען מיר גארנישט טון, קיינער קען מיך נישט טשעפען אדער שעדיגן'.


ברודער, וואס איז מיט דיר? וועק זיך אויף! מיר שטייען שוין ביי תמוז... מוהרא"ש זאגט נאך פון פריערדיגע אז תמוז איז די ראשי תיבות: ז'מני ת'שובה מ'משמשין ו'באין; עס קומט שוין די הייליגע טעג, די טעג פון תשובה. עס כאפט א קיצל אין די ביינער, דער יאר איז שוין כמעט אריבער, מיר פארן שוין כמעט צום רבי'ן קיין אומאן אויף ראש השנה, דארף מען זיך אויפוועקן; אנהויבן דאווענען מיט מנין אלע דריי תפילות און אפלאזן די מחלוקות, אפלאזן קריגערייען.


איך פאר מיטן אייבערשטנ'ס הילף די וואך אין שטעטל - ביז א וואך פאר סליחות, און ב' סליחות פארן מיר קיין אומאן. איך האף דו וועסט קומען אמאל צו א שיעור; די שיעורים גייען אן ווי געהעריג, גארנישט האט זיך געטוישט. אנדערע זאגן די ישיבה טוישט זיך, עס איז נישט אזוי; עס איז צוריק ווי יארן צוריק, ווען אין ישיבה זענען געקומען בחורים מיט די כוונה צו לערנען און דאווענען. איך דארף נאר כח צו קענען פאלגן מוהרא"ש, ליידער איז מיר שווער צו פאלגן. מוהרא"ש האט מיר געזאגט סימנים וועם צו האלטן אין ישיבה און וועם נישט; איך דארף נאר פאלגן, אז איך וועל פאלגן - וועט זיין גוט פאר מיר און פאר די גאנצע קהילה.


דער אייבערשטער זאל העלפן זאלסט האבן הצלחה אין אלע ענינים.


א גוטן חודש.

#222 - מיין נישט אז א צווייטער פארט אויף אומאן אן מניעות
הכרת הטוב, מחלוקת, אומאן, ראש השנה, ישיבה, מניעות, ביקור חולים, שיעור

בעזרת ה' יתברך - יום ה' פרשת חקת בלק, י' תמוז, שנת תשפ"ג לפרט קטן


 


לכבוד ... נרו יאיר


נעכטן בין איך אריינגעפארן אין שטאט צו א חתונה פון א תלמיד הישיבה, החתן ישראל מנחם נרו יאיר. צו דער חתונה האב איך זייער געוואלט גיין, ווייל דער חתן איז פון די ערשטע מנין תלמידים פון אונזער ישיבה, דער בחור האט יארן געמאכט און געטון אלעס פאר די ישיבה, ער האט מיר זייער געהאלפן. אויך פלעגט ער אכטונג געבן אויף מיר אין די צייט פון די מחלוקות, ווען איך האב געדארפט האבן שמירה ביים גיין אין גאס. ער האט מיטגעהאלטן די פראטעסטן וואס מען האט געמאכט אינדערפרי ביי מיין שטוב, ער האט דעמאלט גענומען מיינע קינדער אינדערפרי אין חדר, כדי מיין ווייב זאל נישט דארפן אראפגיין אין גאס און ווערן פארשעמט פון די הפגנות; ביי דער חתונה האב איך געוואלט זיין, אלס הכרת הטוב.


אויך בין איך געווען באזוכן מיינע טייערע עלטערן שיחיו, אויך בין איך געווען אין שפיטאל מבקר חולה זיין א אינגערמאן וואס מוטשעט זיך זייער נעבעך מיט די ביטערע מחלה השם ישמרינו. ווען מען גייט אין שפיטאל, דארט הויבט מען אן כאפן די חסד פונעם אייבערשטן אז מען איז געזונט, מען קען גיין, קומען, מען איז נישט באהאפטן צו מאשינען; מען דארף שוין גארנישט, מען וויל נאר זיין געזונט.


אומאן ראש השנה... עס הויבט אן קאכן, מען הויבט אן בענקען, מען קומט שוין נענטער און נענטער... בעט דעם אייבערשטן דו זאלסט זוכה זיין צו קענען די יאר זיין ביים קיבוץ הקדוש און זוכה זיין צו די תיקונים וואס דער הייליגער רבי איז מתקן יעדן איינעם.


אוודאי איז דא מניעות, יעדער איינער האט זיינע מניעות, מיין נישט אז א צווייטער פארט אויף אומאן אן מניעות; איינער האט מניעות פון עלטערן א צווייטער פון די ווייב, איינער פון געלט און א צוויטער פון זיך אליינס; אזוי גייט דאס, אזוי איז ווען מען טוט הייליגע זאכן - מען גייט אריבער שווערע ביטערע מניעות; וואויל איז דעם וואס קומט אלעס איבער.


היינט נאכט וועט זיין א שיעור אין שטעטל אין היכל ראזענבערג. קומענדיגע וואך ליל שישי וועט נישט זיין קיין שיעור, קומענדיגע ליל שישי איז שבעה עשר בתמוז א פאסט טאג, מען הויבט אן די דריי וואכן; זאלסטו קומען די וואך צום שיעור.


דער אייבערשטער זאל העלפן זאלסט האבן הצלחה אין אלע ענינים.

#221 - לאז די טעלעפאן אין אפיס נאר פאר די צייט פון ביזנעס
אומאן, טעלעפאן, אפיס

בעזרת ה' יתברך - יום א' פרשת קרח, כ"ט סיון, שנת תשפ"ג לפרט קטן


 


לכבוד ... נרו יאיר


דעם פארגאנגענעם שבת בין איך געווען ביי מיינע עלטערן אין בארא פארק, און מיט'ן אייבערשטנ'ס הילף וועל איך זיין דעם קומענדיגן שבת אין שטעטל, ביז צוויי שבתים פאר סליחות, און מאנטאג סליחות וועלן מיר פארן קיין אומאן צום הייליגן רבי'ן, זיין דארט ראש השנה, אזוי ווי דער רבי האט אונז געהייסן.


שרייב זיך אויס פון אלע נארישע זאכן פון דיין טעלעפאן, לאז די טעלעפאן אין אפיס נאר פאר די צייט פון ביזנעס, און אין די איבריגע צייט - זאלסטו נוצן א פשוט'ע טעלעפאן. דו וועסט צובאקומען אזויפיל שעות אין דיין טאג; אזויפיל אינגעלייט זאגן מיר, זייט זיי האבן אוועקגעלייגט דעם סמארטפאון - האבן זיי פשוט אנגעהויבן לעבן. זיי פלעגן זיין צוגעבינדן צו דעם, זיי האבן ממש נישט געהאט קיין בחירה, יעדע רגע געקוקט אויפ'ן טעלעפאן, און ווען זיי האבן מחליט געווען דאס אוועקצולייגן איז אין אנהויב זיי געווען שווער, זיי האבן געשפירט ווי עס פעלט זיי עפעס, אבער נאך א וואך צוויי האבן זיי אנגעהויבן לעבן א זיסע לעבן וואס זיי האבן נישט געהאט פון פארדעם.


איך ווארט זאלסט מיר שרייבן דיינע שיעורים, דיינע סיומים פון גמרא, משניות און פון רבינ'ס ספרים.


דער אייבערשטער זאל העלפן זאלסט האבן הצלחה אין אלע ענינים.

#220 - איך וויל נעמען מיין זון קיין אומאן פאר די זיבן יאר
קינדער, חינוך הילדים, אומאן

בעזרת ה' יתברך


יום א' פרשת נשא ב', ח' סיון, אסרו חג, שנת תשפ"ג לפרט קטן


 


לכבוד מיין טייערער ... נרו יאיר


מאך מיר א טובה, מאך מיר א פאספארט פאר מיין זון יוסף, ער ווערט קומענדיגע יאר זיבן יאר, איך וויל אים מיטנעמען מיט מיר די יאר קיין אומאן צום הייליגן רבי'ן.


מיטן אייבערשטנ'ס הילף האב איך גענומען אלע מיינע קינדער ביז אהער קיין אומאן איידער די זיבן, און מיטן אייבערשטנ'ס הילף וויל איך ווייטער אזוי טון, ווייל דער רבי האט מבטיח געווען, אויב וועט מען ברענגען צו אים א קינד איידער די זיבן יאר - וועט דער קינד גיין צו זיין חתונה מיט א ריינעם העמד, דאס מיינט מען ריין אן קיין פגמים.


יעצט נעמט זייער לאנג צוריק צו באקומען א פאספארט, מען דארף דאס מאכן אויפ'ן שנעלן וועג.


לאז מיר וויסן ווען מיין אפוינטמענט איז.


יישר כח


 

#219 - איך וועל נישט נעמען קינדער אין מוסד, אויב איז דא ביי זיי שעדליכע כלים
חינוך הילדים, מוסדות, סמארטפאון, אומאן, אידישע שטוב, ראש ישיבה

בעזרת ה' יתברך


ערב שבת קודש פרשת במדבר-מברכין החודש, כ"ח אייר, מ"ג לעומר, שנת תשפ"ג לפרט קטן


 


לכבוד ... נרו יאיר


נעכטן ביים ליל שישי שיעור האב איך געדארפט ענדיגן די שיעור ממש ביים אנהויב שיעור, ווייל מיר זענען אריין אין א שמועס פון די שעדליכקייט פון האבן א סמארטפאון מיט זיך און דאס אהיים ברענגען אין שטוב, איך האב געשפירט ווי איך צופלאץ זיך אין א געוויין, איך האב געמוזט אויפהערן רעדן, די ערשטע מאל איך האב אזוינס.


איך וויל מודיע זיין אז איך האב מיך בארעכנט, איך וועל נישט נעמען אין אונזער בנין אין אומאן שלאפן די וואס האבן א סמארטפאון. דאווענען יום טוב - וועלן אלע קענען קומען, אבער שלאפן - וועל איך נישט נעמען. איך האב גערעדט צו יחזקאל סאמעט ער זאל צוריק געבן די געלט פאר אלע וואס האבן שוין באשטעלט און גענומען א צימער.


אזוי אויך וועל איך נישט צוריק נעמען קומענדיגע יאר אין די מוסד די קינדער וואס די עלטערן האבן אין שטוב די שעדליכע זאכן.


איך זאג עס יעצט און איך מיין עס זייער ערנסט.


דער אייבערשטער זאל מיר העלפן איך זאל האבן כח צו קענען ממשיך זיין מיט די ארבעט וואס איך האב צוגעזאגט פאר מוהרא"ש איך וועל טון.


זיי מתפלל פאר מיר איך זאל נישט צאמברעכן.


א גוט שבת.


 

#218 - פון אזא רבי וועל איך קיינמאל נישט אוועק גיין
תפילה והתבודדות, שמחה, חינוך הילדים, צדיקים, חסידות ברסלב, אומאן, ראש השנה, פרנסה, נעגל וואסער, סיפורי צדיקים, אמונת חכמים, קשיות, יום טוב, ארץ ישראל, תמימות, געלט, שבועות, תיקון ליל שבועות

בעזרת ה' יתברך


ערב שבת קודש פרשת במדבר-מברכין החודש, כ"ח אייר, מ"ג לעומר, שנת תשפ"ג לפרט קטן


 


לכבוד מיינע טייערע חברים, טייערע ליבע ברידער, תלמידי היכל הקודש בארץ ישראל, ה' עליהם יחיו


איך בין יעצט געווען אין ארץ ישראל און שוין בענק איך זיך צוריק צו גיין צו ענק. איך וואלט געבליבן מיט ענק פאר נאך לענגער, איך האב אייך זייער ליב. איך בין אהיים געפארן פאר איין סיבה, איך האב א שטוב מיט קליינע קינדער, זיי דארפן מיך אין שטוב, איך ליין מיט זיי קריאת שמע יעדע נאכט, איך לייג זיי שלאפן, און אינדערפרי גיס איך זיי אפ נעגל וואסער (איך האב א קליינע דירה, מען שלאפט איינער נעבן צווייטן, עס איז נישטא קיין פלאץ פאר יעדע קינד צו לייגן נעגל וואסער. איך וועק זיי און גיס זיי אפ נעגל וואסער); נאר צוליב דעם בין איך אהיים געקומען, אז נישט - וואלט איך געבליבן מיט אייך. אנשי שלומינו פון ארץ ישראל זענען אן ענין אחר לגמרי; דאס תמימות, דאס בענקען צום אייבערשטן, דאס איז עפעס א ווילד חידוש, איך בין אייך זייער מקנא.


שטארקט אייך, און מאכט א חשבון יעדן טאג וואס מיר האבן אלץ באקומען פון הייליגן רבי'ן. עס איז דא אסאך בלבולים, אסאך ליצנות, אסאך קשיות אויפן צדיק. דער רבי זאגט (לקוטי מוהר"ן חלק ב', סימן נב): "מַה שֶּׁקָּשֶׁה קֻשְׁיוֹת עַל הַצַּדִּיקִים", דאס וואס עס איז דא קשיות אויף צדיקים, "זֶהוּ מֻכְרָח לִהְיוֹת", אזוי מוז זיין, "כִּי הַצַּדִּיקִים מִתְדַּמִּים לְיוֹצְרָם כַּמּוּבָא", ווייל די צדיקים זענען צוגעגליכנט צום אייבערשטן, "וּכְמוֹ שֶׁקָּשֶׁה קֻשְׁיוֹת עַל הַשֵּׁם יִתְבָּרַךְ", און אזוי ווי מענטשן האבן קשיות אויפן באשעפער, 'פארוואס גייט מיר נישט? פארוואס מוטשע איך זיך?' "כְּמוֹ כֵן בְּהֶכְרֵחַ שֶׁיִּהְיֶה קָשֶׁה קֻשְׁיוֹת עַל הַצַּדִּיק, כִּי הוּא מִתְדַּמֶּה אֵלָיו יִתְבָּרַךְ", אזוי אויך איז דא קשיות אויפן אייבערשטן; וואויל איז דעם וואס קומט אלעס איבער.


נישט מען זאל מיינען אז עס איז דא אן ענין פון האבן קשיות, באלד וועט נאך איינער זאגן 'קוק עס שטייט אין לקוטי מוהר"ן, זה מוכרח להיות, עס מוז זיין'; ניין, חס ושלום; וואויל איז דעם וואס האט נישט קיין קשיות און האט נישט קיין טענות, ער ווייסט און גלייבט אז מיר קענען נישט פארשטיין דעם אייבערשטן און מיר ווייסן אז אלעס וואס ער טוט - איז גוט.


ווער עס איז זיך מתבודד און שמועסט אויס מיטן אייבערשטן ווי אזוי ער האט אויסגעזען, און ווי אזוי ער זעט נאך אלץ אויס, און וואס דער רבי האט געטון מיט אים, און וואס דער רבי טוט מיט אים יעדן טאג - דער האט כח איבער צו קומען אלע קשיות און בלבולים, אים קומט אויס קלאר טאג נאך טאג: 'פון אזא רבי וועל איך קיינמאל נישט אוועק גיין, אפילו ער וועט מיך שמייסן מיטן דראנג'.


אזוי ווי רבי נתן האט געזאגט פארן רב, רבי אהרן, ווען ער איז געקומען צום רבי'ן דעם לעצטן ראש השנה פון רבי'ן - שנת תקע"א - פרעגן וואס ער זאל טון וועגן זיין אין אומאן אויף ראש השנה, ער האט געזאגט פארן רבי'ן אז די ראשי קהילה זאגן אים אז ער קען נישט אוועקפארן, ער טאר זיי נישט איבערלאזן וכו', און אויב ער וועט אוועק פארן אויף ראש השנה - וועט ער פארלירן זיין פרנסה וכו'. האט אים דער רבי געזאגט ער זאל נישט קומען, און אזוי האט ער געטון, ער איז נישט געקומען. ווען רבי נתן האט געהערט דערפון, אז ער איז נישט געקומען ווייל דער רבי האט אים געזאגט: "קום נישט", האט ער אים געזאגט: "אפילו דער רבי זאל נעמען א דראנג (א דיקע האלץ) און מיך אוועק טרייבן - וואלט איך אויך נישט אוועק געגאנגען".


אזוי אויך גייט די מעשה, דער רבי האט געהאט א תלמיד ר' ליפא, א גרויסער סוחר. אמאל איז ער געפארן צום יריד מאכן געשעפטן, ער האט געטראכט אז ער וועט קודם גיין צום רבי'ן נעמען א ברכה. ביי שלש סעודות האט ער געווארט אז דער רבי זאל שוין ענדיגן די תורה, ער זאל קענען פארן צום יריד פארדינען געלט. דער הייליגער רבי האט דאך אלעס געזען, האט ער מרמז געווען ביי די תורה וואס שטייט אין זוהר (תיקוני זוהר תיקון ג' מהתיקונים האחרונים): "חֲיֵיכִת בְּהוֹן בְּעוּתְרָא בְּהַאי עָלְמָא, וּלְּבָתַר, קְטִילַת בְּהוֹן", געלט לאכט צום מענטש אין די יונגע יארן, און שפעטער הרג'עט עס דעם מענטש; דער רבי האט געוואלט מיט דעם מרמז זיין פאר ר' ליפא אז נישט אלעס איז געלט וכו'. ר' ליפא האט זיך באליידיגט פון דעם, ער איז אוועק געגאנגען פון רבי'ן און מער נישט געקומען.


יארן שפעטער האט אים רבי נתן געטראפן, ער האט אים געפרעגט: "ליפא, וואו ביסטו אנטלאפן, פארוואס ביסטו אוועק פון הייליגן רבי'ן? עמנו הייתם?!" האט אים ר' ליפא געזאגט: "דער רבי האט מיך פארשעמט", מיינענדיג די תורה וואס דער רבי האט דעמאלט געזאגט און אים מרמז געווען אין די תורה, זאגט אים רבי נתן: "ליפא! פון אזא רבי גייט מען אוועק?! זאל דער רבי נעמען א דראנג (א דיקע האלץ) און מיך שלאגן - וועל איך אויך נישט אוועק גיין", ווייל ווען מען מאכט זיך א חשבון, מען איז זיך מתבודד - קומט אויס אז 'פון אזא רבי וועל איך קיינמאל נישט אוועק גיין, אפילו ער וועט מיך שמייסן מיטן דראנג'.


די וואך קומט דער הייליגער יום טוב שבועות. געבט אכטונג נישט ארייננעמען דעם יום טוב מיט נערווען, און נארישקייטן; דער עיקר איז ארייננעמען יום טוב מיט שמחה. גארנישט דארף זיין, נאר איין זאך, מען דארף זיין פרייליך און איבערגעגעבן צום אייבערשטן. אז איר וועט קענען אויפזיין שבועות ביינאכט - איז זייער גוט, מען קען זוכה זיין צו גרויסע זאכן. מוהרא"ש זאגט, דער עיקר תיקון איז זאגן דעם ערשטן פסוק פון יעדע פרשה און דעם לעצטן פסוק, סיי פון תורה און פון נביאים וכתובים, און אויך די תרי"ג מצוות.


ביי אונז נאכן זאגן דעם תיקון - טאנצן מיר; מיר פרייען זיך אז מיר זענען אידן און מיר ווייסן פון די הייליגע צדיקים. מיר טאנצן ביז פארן עלות השחר, מען גייט און מקוה און מען איז זייער פרייליך.


א פרייליכן שבת און א פרייליכן יום טוב.

#217 - עס ווענדט זיך אין דיך אויב דיין ווייב זאל דיר לאזן פארן קיין אומאן
תפילה והתבודדות, שלום בית, חסידות ברסלב, אומאן, ראש השנה, ישיבה

בעזרת ה' יתברך


יום ב' פרשת אחרי קדושים, ג' אייר, שנת תשפ"ג לפרט קטן


 


לכבוד ... נרו יאיר


מען גרייט זיך שוין מיט תפילות צום רבינ'ס ראש השנה, מען גרייט זיך שוין מיט די פלענער ווען צו פארן און ווי אזוי צו פארן.


אז דו ווילסט דיין ווייב זאל דיך לאזן פארן קיין אומאן אויף ראש השנה, דאס ווענדט זיך אין דיר; אז דו וועסט איר העלפן, דו וועסט רעדן שיין צו איר, דו וועסט איר מכבד זיין - וועט זי דיך לאזן פארן צום רבי'ן.


מוהרא"ש זאגט אויף דעם וואס די וועלט זאגט: "פארוואס בלאזט דער שופר אזוי גוט ראש השנה? ווייל עס ליגט א גאנץ יאר אין ארון הקודש", זאגט מוהרא"ש: "אז מען וויל פארן קיין אומאן אויף ראש השנה - ווענדט זיך דאס ווי אזוי מען פירט זיך אויף א גאנץ יאר; אז די ווייב זעט א גאנץ יאר ווי שיין מען פירט זיך, זי זעט וואס א ברסלב'ער חסיד איז, מען לערנט יעדן טאג תורה, מען לעבט מיט'ן אייבערשטן - דאן וועט זי נישט מעכב זיין פון פארן קיין אומאן", אזוי ווי חכמינו זכרונם לברכה זאגן (שבת קיז:) "בלאזן שופר איז א חכמה, נישט קיין מלאכה"; עס גייט נישט מיט כח, עס דארף גיין מיט חכמה; אז מען פירט זיך אויף א גאנץ יאר אזוי ווי עס דארף צו זיין, דער שופר ליגט אין ארון קודש - דעמאלט דארף מען נישט קיין כח צו בלאזן דערמיט, עס איז נישט קיין שווערע ארבעט, עס געשעט אליינס.


די ישיבה האט זיך אנגעהויבן מיט א פרישקייט, שכח אייבערשטער אשר שמת חלקי מיושבי בית המדרש, מיר גייען יעצט ענדיגן די פופצנטע יאר ישיבה, מה אשיב לה', כל תגמולוהי עלי.


דער אייבערשטער זאל העלפן זאלסט האבן הצלחה אין אלע ענינים.


 

#216 - נעם אן די מלומדות, דארפסט גארנישט זאגן וועגן ברסלב
חינוך הילדים, מלמדים, חסידות ברסלב, אומאן, ראש השנה

בעזרת ה' יתברך


יום א' פרשת אחרי קדושים, ב' אייר, שנת תשפ"ג לפרט קטן


 


לכבוד ... נרו יאיר


איך האב ערהאלטן דיין בריוו.


זאג נישט וועגן ברסלב, רעד נישט וועגן פארן אויף אומאן ראש השנה, און ווען עס וועט קומען פאר ראש השנה - וועסטו איינמעלדן אז דו וועסט פעלן פאר צוויי דריי טעג, אזוי וועסטו איינשפארן מחלוקת און עגמת נפש.


נעם אן די מלומדות און לייג אריין אין די קינדער אהבת השם יתברך, יראת שמים און שטארקע אמונה.


זאג נישט פאר די קינדער אז דאס קומט פון רבי'ן, דער רבי האט אונז בפירוש געזאגט מען זאל רעדן זיינע דיבורים אן זאגן אז דאס קומט פון אים, דער רבי האט געזאגט: "וואס ארט דאס מיר אז א איד וועט בענטשן אן ערליכע ברכת המזון אן וויסן אז דאס קומט פון מיר".


דער אייבערשטער זאל העלפן זאלסט האבן הצלחה אין אלע ענינים.