בריוון פונעם ראש ישיבה שליט"א

#41 - יישר כח פאר'ן העלפן די סקול אין שטעטל
סקול, שטעטל, אומאן

בעזרת ה' יתברך


ערב שבת קודש לסדר כי תבוא לאומאן, כ' אלול, שנת תשע"ט לפרט קטן


 


לכבוד מיין טייערער ליבער ... נרו יאיר.


א דאנק דיר פאר אלעס וואס דו העלפסט מיר אין שטעטל, בפרט מיט'ן אויפשטעלן די מוסדות. איך בין טאקע נישט דארט מיט אייך בגוף אבער מיין קאפ און מח איז מיט ענק; איך האלט מיט אלעס, יעדע פרט ופרט.


יישר כח פאר'ן אויפבויען ווענט און שענק פאר די מיידלעך אין סקול, איך האף בקרוב וועלן מיר האבן א געהעריגע באקוועמע פלאץ, סיי פאר די מיידלעך און סיי פאר די אינגלעך.


אויב דו קענסט אויפבויען נאך א וואנט אין סקול; מיר דארפן נאך א כתה פאר די קליינע מיידלעך, אויב דו קענסט דאס מאכן מוצאי שבת און זונטאג ווען עס איז נישט דא קיין סקול, אז אויף מאנטאג זאל עס זיין גרייט.


איך האף אז בקרוב וועסטו זוכה זיין צו טרעפן דיין זיווג און אויפשטעלן אן ערליכע שטוב.


יעצט פארן מיר אם ירצה ה' קיין אומאן, דארט וועלן מיר פועל'ן ישועות פאר אלעמען.


א כתיבה וחתימה טובה און א גוט געבענטשט יאר.

#40 - לאדענען אנדערע משפחות אויף ראש השנה
חיזוק פאר פרויען, הפצה, הכנסת אורחים, אומאן, ראש השנה

בעזרת ה' יתברך


ערב שבת קודש לסדר כי תבוא לאומאן, כ' אלול, שנת תשע"ט לפרט קטן


 


מרת ... תחי'.


איך פריי זיך זייער צו הערן אז איר האט איינגעליידנט מרת ... צו אייך אויף ראש השנה; הלוואי זאלן נאך אנדערע זיך לערנען פון אייך צו טון חסד איינער מיט'ן צווייטן, בפרט ראש השנה ווען אלע אנשי שלומינו פארן אוועק קיין אומאן און נישט אלע פרויען האבן וואו צו גיין עסן די סעודות, דערפאר וואלט געווען א גרויסע זאך ווען מען ליידנט איין די פרויען וואס האבן נישט וואו צו זיין.


אין דעם זכות זאלט איר זוכה זיין צו מגדל זיין אייערע קינדער גרינגערהייט, אזוי ווי דער הייליגער רבי זאגט (ספר המידות, אות הכנסת אורחים, סימן ג): "הַכְנָסַת אוֹרְחִים מְזַכֶּה אֶת הָאִשָּׁה לְבָנִים", הכנסת אורחים איז מסוגל פאר קינדער; אזוי ווי מיר זעען ביי די פרוי שונמית וואס האט זייער חשוב געהאלטן די מצוה פון הכנסת אורחים (מלכים ב ד, ט-י), דערפאר האט איר אלישע הנביא צוגעזאגט א קינד (שם, שם, טז), און זי האט זוכה געווען צו א קינד – חבקוק הנביא (זוהר הקדוש, פרשת בשלח, דף מד:).


איך האט מיר געשריבן זוממער אז איר זענט מתרגם דעם קונטרס "געדולד צו קינדער" אויף ענגליש, איך ווארט צו הערן אויב עס איז שוין פארטיג, כדי מען זאל דאס קענען דרוקן און פארשפרייטן פאר אלע וואס פארשטייען נאר ענגליש.


א כתיבה וחתימה טובה, א גוט געבענטשט יאר.

#39 - שטארק זיך מיט דיין הייליגע ארבעט אין עבודת החינוך
סקול, חינוך הילדים, שטעטל, סיום, אומאן

בעזרת ה' יתברך


יום ד' לסדר כי תבוא לאומאן, י"ח אלול, שנת תשע"ט לפרט קטן


 


לכבוד ... נרו יאיר.


איך האב ערהאלטן דיין בריוו.


איך האב זייער שטארק געוואלט ארויסקומען צום סיום מסכת כריתות צו ענק אין שטעטל, ווייל עס איז מיר א גרויסע שמחה אז מיר האבן אזא פלאץ וואו די גאנצע שטאט לערנט און איז מסיים נאך א מסכתא, איך בין פשוט געווען זייער אויסגעמוטשעט, איך וועל נאך קומען צו אייך מיט'ן אייבערשטנ'ס הילף.


שטארק זיך מיט דיין הייליגע ארבעט אין עבודת החינוך; דיין גאנצע קאפ און מח זאל זיין ווי אזוי מען קען אויפבויען די קינדער לתורה ויראת שמים ומידות טובות. דער רבי האט געזאגט פאר רבי נתן (שיחות הר"ן, סימן רט): "אַייעֶרֶע קִינְדֶער זָאלְט אִיר מוֹדִיעַ זַיין וָואס דָא הָאט זִיך גֶעטוּן", וְאָמַר בְּרֶתֶת וְזִיעַ בְּהִתְלַהֲבוּת נוֹרָא, דער רבי האט דאס געזאגט מיט א מורא'דיגע פלאם און מיט א פלאקער; אז מיר זאלן צואוויסן טון פאר אונזערע קינדער אז עס איז דא א רבי אויף דער וועלט וואס האט עצות פאר יעדן איד ווי אזוי זיך דערנענטערן צום אייבערשטן.


איך האף אז אין אומאן וועסטו מיר העלפן ביים דאווענען; דו וועסט שטיין נעבן דעם בעל תפילה מיט די קינדער און בחורים ארויס העלפן מיט די ניגונים און נוסח, עס זאל זיין בא'טעמ'ט און געשמאק. אזוי ווי מיר האבן געדאוונט בחיים חיותו פון מוהרא"ש זכרונו לברכה. גרייט אן א פראגראם מיט די מלמדים ווי אזוי אנצורייצן די קינדער זיי זאלן דאווענען דעם גאנצן דאווענען און זיי זאלן נישט וועלן ארויסגיין שפילן ביים דאווענען; גרייט אן מתנות, טיקעטס וכו'.


זאג פאר דיין ווייב תחי' אז איך האב גערעדט צו משפחת ... זיי זאלן נישט שיקן זיייער טאכטער ווילאנג זי איז אנגעגרייט צו גיין אין ביה"כ. איך האב זיי מסביר געווען אז דאס איז נישט קיין חכמה; סיי אלץ די טיטשערס, זיי זענען נישט מחיוב יעדן צווייטן טאג צו אזא פאסירונג, חוץ מזה איז דאס נישט גוט פאר'ן קינד אליינס, זי ווערט פארשעמט פון דעם און עס קען איר שאטן פאר אלע אירע יארן, זי וועט באקומען א נאמען צווישן די קינדער אז זי האט א גערוך וכו'.


דער אייבערשטער זאל העלפן זאלסט האבן הצלחה אין אלע ענינים.


א כתיבה וחתימה טובה און א גוט געבענטשט יאר.

#38 - וואס טוט מען מיט קינדער וואס האבן טעלעפאונס מיט אינטערנעט?
חינוך הילדים, סמארטפאון, אומאן

בעזרת ה' יתברך


ערב שבת קודש פרשת כי תצא, י"ג אלול, שנת תשע"ט לפרט קטן


 


לכבוד ... נרו יאיר.


איך האב ערהאלטן אייער בריוו.


אויף אייער פראגע: "וואס טוט מען מיט קינדער וואס האבן טעלעפאונס וואס זענען אפן צו אינטערנעט ה' ירחם"? עס איז שווער צו ענטפערן באופן כללי. ווען זיי זענען יונג דעמאלט קען מען דאס נאך אוועק נעמען אבער ווען זיי ווערן עלטער העלפט נישט דאס אוועק צו נעמען, ווייל דעמאלט קויפן זיי נאך איינס און עס מאכט נאר זיי זאלן זיך דערווייטערן פון די עלטערן.


ווען די קינדער זענען שוין עלטער דארף מען אכטונג געבן ווי אזוי מען מוסר'ט זיי; מען מעג זיי זאגן מוסר, אבער נאר אויף דעם וועג ווי אזוי משה רבינו האט גע'מוסר'ט די אידן נאכדעם וואס זיין זענען דורכגעפאלן מיט'ן חטא העגל. חכמינו זכרונם לברכה זאגן (גיטין לו:) אז ווען משה רבינו איז אראפ געקומען פון הימל און געזען ווי די אידן האבן געמאכט דעם עגל, האט ער זיי געזאגט: "עַדַיָין חֲבִיבוּתָא הוּא גַּבָּן", דער אייבערשטער האט ענק נאך אלץ ליב, אזוי ווי עס שטייט (שיר השירים א, יב): "נִרְדִּי נָתַן רֵיחוֹ", וְלֹא כְּתִיב הִסְרִיחַ"; נאר אויף דעם וועג מעג מען זאגן מוסר, אזוי דער רבי זאגט (ליקוטי מוהר"ן, חלק ב', סימן ח) אז נאר איינער וואס קען געבן מוסר אזוי ווי משה רבינו האט גע'מוסר'ט די אידן - נאר דער מעג זאגן מוסר.


אין אומאן איז נישט דא קיין צייט צו רעדן וכו', יעדע מינוט וואס מען האט איז כדאי נאכאמאל צו גיין צום רבינ'ס ציון בעטן פאר זיך און פאר אלע אידן; איך קען נישט זאגן אז איך וועל האבן צייט צו רעדן מיט דיינע קינדער.


זיצן קען מען קויפן ביי הבחור ... נרו יאיר און האברך ... נרו יאיר.


דער עיקר דארפן מיר זיך פרייען אז מיר זענען זוכה צו זיין ביים הייליגן רבי'ן אויף ראש השנה; דער רבי זאגט (חיי מוהר"ן, סימן תג): "וּמִי שֶׁזּוֹכֶה לִהְיוֹת אֶצְלוֹ עַל רֹאשׁ הַשָּׁנָה, רָאוּי לוֹ לִשְׂמֹחַ מְאֹד מְאֹד", ווער עס איז געווען ביי מיר ראש השנה דארף זיך פרייען א גאנץ יאר.


א כתיבה וחתימה טובה און א גוט געבענטשט יאר.

#37 - אוועקלייגן די בעטן פאר אלע תלמידים
אומאן

בעזרת ה' יתברך


יום ג' פרשת כי תצא, י' אלול, שנת תשע"ט לפרט קטן


 


לכבוד מיינע געטרייע תלמידים ... נרו יאיר און ... נרו יאיר.


א גרויסן יישר כח פאר'ן זיך אוועק געבן בלב ונפש, אזויפיל וואכן און אזויפיל צייט, און בעיקר פאר'ן אוועק געבן ענקער "ראש השנה" – אלעס נאר פאר א צווייטן; אז אלע תלמידים וחברים זאלן האבן א פרייליכע איינגענעמענעם יום טוב, ובזכות דעם וועט איר זען נחת ביי אייערע דורות.


אזוי ווי עס זעט מיר יעצט אויס וועל איך נישט ענדיגן די צוויי אויבערשטע שטאקן אויף ראש השנה שנת תשפ"א. דעריבער, קומענדיגע יאר זאלט איר אוועקלייגן די בעטן פאר אלע תלמידים מיט זייערע קינדער און נאכדעם – אויב עס בלייבט איבער בעטן – קענט איר פארדינגען פאר אנדערע.


א כתיבה וחתימה טובה און א גוט געבענטשט יאר.

#36 - אויפנעמען יעדן שיין אין אומאן
אומאן, מדות טובות, אחדות

בעזרת ה' יתברך


ערב שבת קודש פרשת שופטים, ו' אלול, שנת תשע"ט לפרט קטן


 


לכבוד ... נרו יאיר.


איך האב ערהאלטן אייער בריוו.


עס טוט מיר וויי צו הערן אז איר האט זיך געשפירט אין אומאן אין אונזער בית המדרש אינעם נייעם בנין - צווייט קלאסיג. איך האב געפרעגט די אינגעלייט און די בחורים וואס זענען ממונה אין בית המדרש צי עס איז אמת וואס איר שרייבט, אז מען נעמט נישט אויף שיין די געסט וואס קומען דאווענען; זיי האבן מיר געזאגט אז היי יאר וועלן זיי מער אכטונג געבן אויף דעם פרט און מקרב זיין יעדן איינעם.


געבט איבער פאר אנשי שלומינו פון יבנאל אז מיר וועלן זיך זייער פרייען צו דאווענען אינאיינעם אין אומאן, מיר מאכן נישט קיין חילוק פון אשכנז'ישע אידן אדער ספרד'ישע אידן, מיר ווארטן אויף אייך און מיר וועלן זיך פרייען צו זיין צוזאמען; מיר גייען אין די וועגן פון מוהרא"ש וואס האט געוויזן אז מען קען דאווענען אין איין שול אפילו מיר זענען פון אנדערע שבטים. מיר זענען ממשיך וואס מוהרא"ש האט געטון ביי זיין לעבן, דארפן מיר געדענקען וואס מוהרא"ש פלעגט שטענדיגט חזר'ן, דאס וואס מיר געפונען אין זוהר הקדוש (נשא קכח.) אז רבי שמעון בן יוחאי האט געזאגט פאר זיינע תלמידים: "אֲנָן בַחֲבִיבוּתָא תַלְיָא", אונזער זאך איז אז מיר האבן זיך ליב איינער דעם צווייטן; רבי שמעון בן יוחאי האט אריין געברענגט אין זיינע תלמידים אז מען זאל זיך ליב האבן איינער דעם צווייטן. פלעגט מוהרא"ש זאגן אויף דעם א שיינע רמז, א'נ'ן' איז די ראשי תיבות: "אַ'נְשֵׁי נַ'חַל נ'וֹבֵעַ - בַחֲבִיבוּתָא תַלְיָא", אנשי שלומינו דארפן זיך האלטן צוזאמען און זיך ליב האבן איינער דעם צווייטן.


דער אייבערשטער זאל העלפן עס זאל שוין מקוים ווערן וואס דער רבי האט געזאגט (חיי מוהר"ן, סימן רצב): "הָעוֹלָם רָאוּי שֶׁיִּתְמְהוּ עַצְמָן עַל הָאַהֲבָה שֶׁבֵּינֵינוּ", די וועלט וועט זיך וואונדערן אויף די גרויסע ליבשאפט וואס עס וועט זיין צווישן אייך.


א כתיבה וחתימה טובה און א גוט געבענטשט יאר.

#35 - קיין אומאן ראש השנה דארף מען קומען צי מען האט געלט אדער נישט
אומאן, ראש השנה, פרנסה

בעזרת ה' יתברך


יום ה' פרשת שופטים, ה' אלול, שנת תשע"ט לפרט קטן


 


לכבוד ... נרו יאיר.


איך האב ערהאלטן דיין בריוו.


קיין אומאן ראש השנה דארף מען קומען צי מען האט געלט אדער נישט; דער הייליגער רבי האט געזאגט (חיי מוהר"ן, סימן תג): "הָרֹאשׁ הַשָּׁנָה שֶׁלִּי עוֹלֶה עַל הַכֹּל", זיין ביי מיר ראש השנה איז גרעסער פון אלעס, "וְהָיָה פֶּלֶא אֶצְלִי, מֵאַחַר שֶׁהַמְּקֹרָבִים שֶׁלִּי מַאֲמִינִים לִי, וְלָמָּה לֹא יִזָּהֲרוּ כָּל הָאֲנָשִׁים הַמְקֹרָבִים אֵלַי, שֶׁיִּהְיוּ כֻּלָּם עַל רֹאשׁ הַשָּׁנָה", און איך וואונדער זיך אויף מיינע תלמידים וואס גלייבן אין מיר, פארוואס זאלן זיי נישט מעורר זיין מיינע מענטשן אז אלע זאלן קומען צו מיר אויף ראש השנה, "אִישׁ לֹא יֵעָדֵר", קיינער טאר נישט פעלן, "כִּי כָּל עִנְיָן שֶׁלִּי הוּא רַק רֹאשׁ הַשָּׁנָה", ווייל מיין גאנצע זאך איז ראש השנה.


"וְהִזְהִיר לַעֲשׂוֹת כְּרוּז, שֶׁכָּל מִי שֶׁסָּר אֶל מִשְׁמַעְתּוֹ, וּמְקֹרָב אֵלָיו, יִהְיֶה עַל ראשׁ הַשָּׁנָה אֶצְלוֹ, לֹא יֶחְסַר אִישׁ", דער רבי האט געהייסן מען זאל מודיע זיין פאר אלע מענטשן וואס גלייבן אין אים, אז ער האט געהייסן קומען צו אים אויף ראש השנה, "וּמִי שֶׁזּוֹכֶה לִהְיוֹת עַל רֹאשׁ הַשָּׁנָה, רָאוּי לוֹ לִשְׂמֹחַ מְאֹד מְאֹד, 'אִכְלוּ מַעֲדַנִּים וּשְׁתוּ מַמְתַקִּים, כִּי חֶדְוַת ה' הִיא מָעֻזְּכֶם'", און ווער עס איז זוכה צו זיין ביי אים אויף ראש השנה דארף זיך זייער פרייען א גאנץ יאר, עיין שם.


אין אומאן אליינס איז נישט קיין חילוק וואו מען איז, דער עיקר איז מען זאל זיין ביים רבי'ן אין אומאן. אז עס קומט דיר אויס צו טייער צו זיין מיט אונז זאלסטו גיין וואו עס קומט דיר אויס בעסער, אבער דער עיקר איז זיין אין אומאן.


אז דו פלאגסט זיך און דו קענסט נישט דעקן דיינע הוצאות - זאלסטו גיין נאך געלט; מוהרא"ש פלעגט אונז שטענדיג מזהיר זיין אז אויב מען וויל נישט פושט רגל זיין (באנקראטירן) זאל מען פושט יד זיין, מען זאל אויסשטרעקן די הענט און גיין נאך געלט אז מען זאל האבן וואס צו געבן פאר די ווייב; עס איז נישט דא אזא זאך ווי נישט אהיים ברענגען געלט. האסט חתונה געהאט און אונטערגעשריבן אין די כתובה: "אֲנָא אֵיזִן, וְאוֹקִיר, וְאֶפְלַח לֵכִי", איך וועל דיר שפייזן וכו' - דארפסטו דאס מקיים זיין, דו דארפסט ברענגען פון אונטער דער ערד געלט.


זיי עוסק אין הפצה וועסטו שטענדיג האבן שפע; דער הייליגער רבי האט געהאט א תלמיד רבי נפתלי זכרונו לברכה, ער איז געווען איינער פון די צוויי עדות וואס דער רבי האט גענומען פארן 'תיקון הכללי'. ער האט באקומען א ברכה פון רבי'ן אז ווען ער וועט אריין לייגן זיינע הענט אין טאש וועט ער אייביג טרעפן דארט געלט, וכך הוה, ווען ער האט געדארפט האבן געלט האט ער אריין געלייגט די הענט אין טאש און געטראפן געלט; מוהרא"ש שרייבט אין 'אשר בנחל': "איך געב א צווייטע ברכה, ווער עס וועט עוסק זיין אין הפצה, ער וועט גיין מיט קונטרסים וכדומה ביי די הייזער וכו', וועט אייביג האבן געלט אין טאש".


דער אייבערשטער זאל העלפן זאלסט מצליח זיין אין אלע דיינע וועגן.


א כתיבה וחתימה טובה, א גוט געבענטשט יאר.

#34 - זיך אפגעבן מיט די קינדער אין אומאן
קינדער, אומאן

בעזרת ה' יתברך


יום ב' פרשת שופטים, ב' אלול, שנת תשע"ט לפרט קטן


 


לכבוד מיין טייערער ... נרו יאיר.


איך האף אז דו וועסט מיר העלפן אין אומאן היי יאר אזוי ווי די פריערדיגע יארן מיט'ן דאווענען; זאלסט צוזאמנעמען אלע קינדער און בחורים וואס קענען זינגען זיי זאלן שטיין נעבן מיר ביים דאווענען העלפן זינגען דאס דאווענען און די ניגונים.


אויך זאלסטו צוזאמנעמען די מלמדים; סיי די מלמדים פון וויליאמסבורג און אויך פון שטעטל, ווייל איך וויל מאכן חדר אין אומאן פאר אלע קינדער. מיר פארן אם ירצה ה' ארויס מיטוואך פרשת נצבים און מיר קומען אן דאנערשטאג נאכמיטאג, וויל איך מאכן חדר פרייטאג און אויך זונטאג – ערב ראש השנה. די קינדער זאלן דאווענען צוזאמען, מען זאל לערנען מיט זיי אביסל הלכה און דערציילן סיפורי צדיקים, נאכדעם זאלן די מלמדים גיין מיט זיי צום ציון זאגן די עשרה מזמורים תהלים און זיך מתבודד זיין וכו', וכו'.


שמועס זיך אפ מיט די מלמדים – סיי פון שטאט און סיי פון שטעטל, אנצוגרייטן א פראגראם; טיקעטס און פרסים וכו', אז די קינדער זאלן 'וועלן' זיין אין שול און נישט ארויסלויפן וכו', ווייל ביי מיר איז דאס דער עיקר: "די קינדער"; די קינדער זאלן אויפוואקסן מיט א ריינע הייליגע ראש השנה, אזוי ווי דער רבי האט געזאגט (שיחות הר"ן, סימן רט): "אַייעֶרֶע קִינְדֶער זָאלְט אִיר מוֹדִיעַ זַיין וָואס דָא הָאט זִיך גֶעטוּן", און רבי נתן זאגט (שם): "וְאָמַר בְּרֶתֶת וְזִיעַ בְּהִתְלַהֲבוּת נוֹרָא", דער רבי האט דאס געזאגט מיט א מורא'דיגע פלאם און מיט א פלאקער.


דער אייבערשטער זאל העלפן זאלסט מצליח זיין אין אלע דיינע וועגן.


א כתיבה וחתימה טובה, א גוט געבענטשט יאר.

#33 - פריש דיך אויף
אומאן, התחדשות, לימוד התורה, ישיבה

בעזרת ה' יתברך


יום ב' פרשת ראה, כ"ה מנחם-אב, שנת תשע"ט לפרט קטן


 


לכבוד ... נרו יאיר.


איכה - וואו ביסטו?! איך האב נאכנישט פארגעסן פון דיר! איך בענק צו הערן פון דיר! איך ווארט דו זאלסט מיר שרייבן אפילו אפאר שורות – וועסטו מיר מחי' זיין.


איך בעט דיר זייער קום קיין אומאן; דער רבי האט געהייסן קומען קיין אומאן אויף ראש השנה, דארט וועסטו אויס'פועל'ן ישועות שלא כדרך הטבע.


כאפ זיך אן בלימוד התורה; לערן יעדן טאג כאטשיג א דף גמרא. דער הייליגער רבי זאגט (ליקוטי מוהר"ן, חלק א', סימן ריד): "תַּלְמוּד בְּגִימַטְרִיָּא אוֹתִיּוֹת שֶׁל שְׁמָהּ 'לִילִית', עַל כֵּן יֵשׁ כֹּחַ בְּלִמּוּד הַתַּלְמוּד לְהַכְנִיעַ אוֹתָהּ", תלמוד איז די אותיות פון די קליפה וואס מאכט זינדיגן א מענטש בפגם הברית, און מיט גמרא איז מען מבטל די קליפה.


א שאד אז דו קומסט נישט ארויס אונז באזוכן אין קעמפ - כאטשיג איינמאל במשך דעם זומער; קום קוקן די ישיבה וואו דו האסט פארברענגט אלע דיינע יארן. די ישיבה גייט אן; דער ראש ישיבה געבן יעדן טאג דרשות - פונקט ווי פאר צען יאר צוריק, מיט די זעלבע פרישקייט, ממש א גן עדן!


דער אייבערשטער זאל העלפן זאלסט האבן הצלחה אין אלע דיינע וועגן.


א כתיבה וחתימה טובה און א גוט געבענטשט יאר.

#32 - ברענגען א מתנה פאר'ן רבי'ן
אומאן, מדות טובות, סיום הש"ס

בעזרת ה' יתברך


יום ג' פרשת ואתחנן, י"ב מנחם-אב, שנת תשע"ט לפרט קטן


 


לכבוד מיין טייערער ... נרו יאיר.


איך האב ערהאלטן דיין נדבה פאר די ישיבה, יישר כח.


דיין שווער און שוויגער זענען געווען אין קעמפ באזוכן די קינדער, האבן זיי מיר דערציילט וועגן דיר זייער שיינע זאכן. זיי זענען אזוי פרייליך מיט דיר, זיי זאגן אז יעדעס מאל ווען די משפחה קומט זיך צוזאמען באקומען זיי גוטע גריסן אויף דיר; איך האב זיך זייער געפריידט צו הערן די גוטע גריס.


איך האף אז דו האלסט אן מיט דיינע שיעורים כסדרן; אנשי שלומינו פירן זיך אז ווען מען קומט צום רבי'ן אויף ראש השנה ברענגט מען א מתנה פאר'ן רבי'ן, מען קומט נישט מיט ליידיגע הענט. זע צו קומען מיט פולע הענט מיט משניות און גמרא.


מיר מאכן אם ירצה ה' דעם קומענדיגן יאר א שבת התוועדות פאר אלע תלמידי הישיבה, - א שבת סיום הש"ס; סיי פאר די וואס האבן מסיים געווען ש"ס אז זיי זאלן זיך קענען מחזק זיין אינאיינעם און סיי פאר די וואס האבן נישט געענדיגט ש"ס אז זיי זאלן שטיין און זען צו וואס מען קען זוכה זיין ווען מען פאלגט דעם רבי'ן און מען לערנט יעדן טאג א בלאט גמרא, ביז מען ענדיגט גאנץ ש"ס.


איך האף אז דו וועסט מיטהאלטן דעם שבת מיט'ן סיום.

#31 - מיט די פרנסה, קען מען אויך ארויסכאפן אסאך גוטע זאכן
תפילה והתבודדות, אומאן, פרנסה, לימוד התורה

בעזרת ה' יתברך


יום ב' פרשת קרח, כ"ח סיון, שנת תשע"ט לפרט קטן


 


לכבוד מיין טייערער ... נרו יאיר.


איך האב ערהאלטן דיין נדבה פאר די ישיבה, יישר כח.


דער הייליגער רבי לערנט אונז א וועג צו זיין דבוק צום אייבערשטן, אפילו מען ארבעט און מען איז פארנומען צו ברענגען פרנסה – דאך קען מען זיין צוגעקלעבט צום אייבערשטן.


ווען מען האט אן איבעריגע מינוט זאל מען ארויסכאפן אביסל תורה, אביסל חומש – שנים מקרא ואחד תרגום; אביסל משנה; גמרא, וכו', וכו' און בעיקר רעדן צום אייבערשטן א גאנצן טאג, די ליפן זאלן זיך שאקלען שעפשענדיג תפילות שטענדיג.


יישר כח פאר'ן מיר העלפן שאפן מזומנים איך זאל קענען שיקן דאס געלט קיין אומאן; געלויבט דעם אייבערשטן אז דאס יאר – ה'תש"פ וועלן מיר שוין האבן דעם בנין פערטיג.


איך בענק צו הערן פון דיר אז אלעס איז בסדר.

#30 - יישר כח פאר'ן מיר העלפן אזוי געטריי מיט די סקול
סקול, שידוכים, מוסדות, אומאן

בעזרת ה' יתברך


יום ג' פרשת בהר, ט"ז אייר, שנת תשע"ט לפרט קטן


 


לכבוד מיין טייערער ... נרו יאיר.


איך האב ערהאלטן דיין נדבה פאר די ישיבה, יישר כח.


א גרויסן יישר כח פאר'ן מיר העלפן אזוי געטריי מיט די סקול; די גאנצע עול פון רייניגן, מסדר זיין, ברענגען עסן וכו' וכו', - האסטו אראפגענומען פון מיר. דו זארגסט פאר יעדע פרט פאר די מיידלעך און דו רייניגסט יעדע נאכט די סקול מיט דיינע אייגענע הענט אן קיין באצאלונג.


זארג נישט פאר דיין שידוך; דו וועסט אם ירצה ה' זוכה זיין צו טרעפן א גוטע שידוך אויף אויפשטעלן א בית נאמן בישראל. וואס מען טוט פאר א צווייטן טוט מען נאר פאר זיך; אז מען העלפט די מוסד וואס פארשפרייט דעם הייליגן רבינ'ס עצות און די הייליגע אמונה אויף די וועלט – העלפט מען זיך אליינס. יעדע ריר וואס דו טוסט פאר'ן מוסד וועט דיר צוניץ קומען.


בנוגע די זיצן אין אומאן; אפשר איז כדאי דו זאלסט רעדן צו האברך היקר לי ... נרו יאיר, פרעג אים צי עס איז כדאי צו באשטעלן נאך פאר די יאר די בעסערע באקוועמערע בענק און טישן, אזוי וועסטו וויסן ווי אזוי מסדר צו זיין די מאפע צו קענען אנגרייטן צו פארקויפן זיצן פאר ראש השנה תש"פ הבא עלינו לטובה.


נאכאמאל, איך דאנק דיר און איך בעט פאר דיר יעדן טאג, ... בן ... להצלחה.


פון דיין ראש ישיבה.

#29 - איך דארף נישט קיין געלט, מ'דארף אבער ענדיגן דעם בנין אין אומאן
אומאן, אידיש געלט

בעזרת ה' יתברך


ערב שבת קודש פרשת טהרה, שבת הגדול, ז' ניסן, שנת תשע"ט לפרט קטן


 


לכבוד מיין טייערער ... נרו יאיר, תלמיד ישיבת תפארת התורה.


איך בעט דיר אויב דו קענסט מיר העלפן פסח'דיג מאכן די ישיבה גלייך נאך שבת הגדול; דעם שבת וועל איך עסן אין ישיבה מיט נאך אפאר משפחות וואס העלפן מיר ענדיגן דעם בנין אין אומאן. איך קען נישט ענדיגן דעם בנין אבער איך מוז עס ענדיגן; איך קען נישט לאזן עס זאל מיר חרוב גיין, מוז מען פארמאכן דעם דאך עס זאל נישט אריין רעגענען; דעריבער וועל איך עסן די וואך שבת מיט די פאר משפחות וואס העלפן מיר.


איינער פרעגט מיר: "וואס איז געשען לעצטנס אז אלעס איז געלט? אמאל האט מען נישט געמאכט די אלע זאכן פאר געלט, היינט בעט מען יעדע צווייטע טאג געלט, וואס גייט פאר?!" וויסן זאלסטו אז געלויבט דעם אייבערשטן וואס האט מיר געגעבן די זכיה צו ארבעטן מיט אידישע קינדער, און עס איז שוין באלד עלף יאר וואס איך זיץ אין ישיבה אן קיין געהאלט. פאר איך האב געעפנט די ישיבה פלעגט איך באקומען א גרויסע געהאלט, איך פלעג פארדינען צוויי טויזנט דאללער א וואך. מען האט מיר געווארנט און געסטראשט אז אויב איך וועל ווייטער רעדן צו די בחורים פון פשטות יהדות וועלן זיי מיר ארויס ווארפן, עס זענען געווען פון אנשי שלומינו וואס זענען געגאנגען רעדן צו מוהרא"ש אז מוהרא"ש זאל מיר זאגן איך זאל אויפהערן רעדן צו די בחורים אין יענע ישיבה פונעם אייבערשטן, ווייל מען וועט מיר ארויס ווארפן. אבער מוהרא"ש האט מיר געזאגט איך זאל ווייטער מחזק זיין די בחורים אז זיי זאלן לערנען משניות און רעדן צום אייבערשטן; מוהרא"ש האט מיר געזאגט: "קיינער פארשטייט נישט קיין בחורים; קיין שום רבי ווייסט נישט וואס גייט אריבער אויף בחורים, זיי ווערן נכשל אין פגם הברית - הוצאת זרע לבטלה רחמנא לצלן".


למעשה איז טאקע אזוי געווען, מען האט מיר בחסדי השם יתברך ארויסגעווארפן מיט גרויסע בזיונות, און פון דעמאלט - תשס"ט - ביז יעצט זיץ איך אין ישיבה אן קיין געהאלט.


געלויבט דעם אייבערשטן אז איך דארף נישט קיין געהאלט, איך באקום מיין געהאלט פונעם אייבערשטן אליינס; איך דארף נישט קיין געלט און איך האב נישט קיין געלט, איך וויל נאר אויפשטעלן א פלאץ וואו מיר זאלן ווייטער ממשיך זייין מיט די לימודים וואס מיר האבן מקבל געווען פון מוהרא"ש.


מיר פארן יעדעס יאר קיין אומאן אויף ראש השנה; מיר פארן מיט אלע אינגלעך פון העכער זיבן יאר און מיט אלע בחורים, דערפאר דארפן מיר האבן א ריינע פלאץ; ריין אין קדושה און ריין פון ליצנות. דאס איז די זאך וואס מיר מאכן יעדע פאר וואכן אן עסק פון די וואס שטרענגען זיך אן צו העלפן ענדיגן בויען דעם בנין.


איך האף אז דו וועסט מיר העלפן צוגרייטן דעם יום טוב פסח און אויסרוימען די ישיבה פון אלע חמץ.


זיי מיר מודיע צי מיר האבן א פסח'דיגע סאמאוואר (פערקיולעיטאר) פאר קאווע, ווייל מען קען נישט נוצן די חמצ'דיגע.


דער אייבערשטער זאל העלפן מיר זאלן שוין אלע זוכה זיין צו (פסחים קטז:): "וְנֹאכַל שָׁם מִן הַזְּבָחִים וּמִן הַפְּסָחִים"; און צו (מיכה ז, טו): "כִּימֵי צֵאתְךָ מֵאֶרֶץ מִצְרָיִם אַרְאֶנּוּ נִפְלָאוֹת", אמן.


א גוט שבת.

#28 - מאך אן התעוררות צווישן די אינגעלייט צו העלפן ענדיגן דעם בנין אין אומאן
צדקה, אומאן

בעזרת ה' יתברך


יום ה' פרשת ויקרא, ז' אדר ב', שנת תשע"ט לפרט קטן


 


לכבוד מיין טייערער ... נרו יאיר.


איך דאנק דיר אויף דעם וואס דו העלפסט מיר מיט'ן בנין אין אומאן; סיי פאר דאס וואס דו האסט מיר געהאלפן דעם ווינטער איך זאל קענען באצאלן אביסל חובות און סיי וואס דו האסט זיך יעצט אונטער גענומען צו העלפן ענדיגן דעם בנין כדי מיר זאלן קענען זיין דארט דעם קומענדיגן ראש השנה שנת תש"פ הבא עלינו לטובה מיט אלע באקוועמליכקייטן.


געב איבער פאר אלע יונגעלייט אז זיי זאלן זיך אונטער נעמען אלע צוזאמען צו העלפן ענדיגן דעם בנין; אפילו די יונגעלייט וואס האבן שוין געגעבן זייער חלק אינעם בנין זאלן גיין צוזאמנעמען געלט. נעם נישט פון די יונגעלייט זייער אייגענע געלט וואס זיי האבן נישט, נאר רעד צו זיי זיי זאלן גיין נאך געלט, בפרט יעצט ווען עס קומען די טעג פון פורים און אידן עפענען די טירן צו געבן צדקה זאלן אלע תלמידים זיך אונטער נעמען צו גיין צוזאמנעמען געלט צו העלפן ענדיגן דעם בנין.


איך ווייס נישט צי דו ווייסט, אבער דאס יאר קומען שוין א גאנצע כיתה פון קינדער קיין אומאן פון כתה ב'; דער רבי האט צוגעזאגט (חיי מוהר"ן, סימן תקיז): "אֲנִי בָּטוּחַ בְּהַשֵּׁם יִתְבָּרַךְ, שֶׁכָּל תִּינוֹק שֶׁיָּבוֹא לְפָנַי קוֹדֶם שֶׁיַּגִּיעַ לְבֶּן שֶׁבַע שָׁנִים, בְּוַדַּאי יִהְיֶה נָקִי מִן הַחֵטְא עַד יוֹם חֲתֻנָּתוֹ", איך זאג צו, אז יעדעס קינד וואס וועט קומען צו מיר פאר די זיבן יאר, וועט גיין צו זיין חתונה מיט א ריינע העמד; דערפאר פירן זיך תלמידי היכל הקודש צו ברענגען די קינדער יעדן ראש השנה צום רבי'ן אין אומאן פון די זיבן יאר און ווייטער; מען קוקט נישט אויף קיין געלט, טרחה וכו', מען וויל פשוט מחנך זיין די קינדער זיי זאלן לעבן מיטן רבי'ן.


דערפאר דארפן מיר האבן א ריינע אפגעהיטענע פלאץ וואו מען קען לאזן די קינדער ארום גיין ראש השנה, מען קען נישט ברענגען קינדער קיין אומאן אן קיין השגחה. דעריבער האב איך זיך מוסר נפש געווען און אריין געשפרינגען אין הונדערטער טויזנטער דאללער חובות אז מיר זאלן האבן א ריינע אפגעהיטענע פלאץ וואו צו זיין מיט די קינדער.


זאלסטו מאכן אן התעוררות צווישן די יונגעלייט זיי זאלן אלע העלפן ענדיגן דעם בנין; אין דעם זכות וועסטו טרעפן בקרוב דיין זיווג און אויפשטעלן א שטוב מיט ערליכע קינדער.


קענסט ווייזן דעם בריוו פאר אלע יונגעלייט.


 

#27 - הלואי זאלסטו מיר קענען העלפן ענדיגן דעם בנין אין אומאן
צדקה, אומאן

בעזרת ה' יתברך


יום ה' פרשת ויקרא, ז' אדר ב', שנת תשע"ט לפרט קטן


 


לכבוד מיין טייערער ... נרו יאיר.


איך האב ערהאלטן דיין חשבון אז דו גייסט מיר העלפן ענדיגן דעם בנין אין אומאן, דו שרייבסט מיר אז דו האסט א ליסט פון הונדערט יונגעלייט וואס אז יעדער זאל געבן טויזנט דאללער קען מען ענדיגן פארמאכן דעם דאך עס זאל נישט אריין רעגענען, אזוי אויך ענדיגן די וואסער, בית כסא און לעקטער.


איך דאנק דיר זייער פאר דיין ווילן מיר צו העלפן; אפשר אז דו וועסט בעטן וועסטו קענען פועל'ן, ווייל איך האב געבעטן פאר צוויי יאר צוריק - זומער תשע"ח - פון אלע תלמידים זיי זאלן זיך משתתף זיין 'איינמאל' מיט'ן סכום פון טויזנט דאללער פארן בנין אין אומאן; וואס מיינסטו, ניטאמאל האלב האבן געגעבן, אפשר דו וועסט קענען פועל'ן.


זיי געזונט און שטארק.

#26 - הפצה אין אומאן
הפצה, אומאן

בעזרת ה' יתברך


ערב שבת קודש פרשת כי תשא, י"ז אדר א', שנת תשע"ט לפרט קטן


 


לכבוד מיין טייערער ... נרו יאיר.


איך האב ערהאלטן א בילד ווי מען זעט דיר דרוקן דעם גליון אין אומאן און דו פארשפרייסט דאס ביים ציון פון הייליגן רבי'ן; איך האב זיך זייער געפריידט צו זען אז דו ביסט עוסק אין הפצה אין אזא הייליגע פלאץ ווי אומאן.


דער אייבערשטער זאל העלפן מיר זאלן אונזער גאנץ לעבן נאר עוסק זיין אין פארשפרייטן די הייליגע עצות פון רבי'ן פאר די גאנצע וועלט; אלע זאלן וויסן פון די זיסע עצות פון רבי'ן וואס לערנט אונז די ריינע אמונה, מיר זאלן וויסן אז דער אייבערשטער איז שטענדיג מיט אונז, ביי אונז און נעבן אונז, און וואס מיר דארפן זאלן מיר זיך ווענדן נאר צו אים.


אויך פריי איך זיך צו הערן אז דיין ווייב תחי' איז מפיץ ביי די פרויען אין אומאן.


אויב דו ווילסט נאך ספרים און קונטרסים זאלסטו מיר מודיע זיין, וועל איך דיר דאס שיקן קיין אומאן; מיר האבן כמעט יעדע וואך תלמידים וואס פארן קיין אומאן.


זיי געזונט, א גוט שבת.

#25 - נאר דער אייבערשטער קען מיר העלפן ענדיגן דעם בנין אין אומאן
אומאן

בעזרת ה' יתברך


ה' פרשת בשלח, י"א שבט, שנת תשע"ט לפרט קטן


 


לכבוד מיין טייערער ליבער ... נרו יאיר.


איך האב ערהאלטן די בילדער פון אומאן.


וואס זאל איך דיר זאגן, עס טוט מיר אזוי וויי אז איך קען דאס נישט ענדיגן; איך ווייס באמת נישט פון וואו איך גיי קענען ענדיגן דעם בנין אין אומאן.


איך שעם זיך אביסל פון די תלמידים ווען זיי פרעגן מיר צי דעם קומענדיגן יאר גייט אויך אריין רעגענען, אזוי אויך פון די בחורים וואס זענען געשלאפן אויפן צווייטן שטאק ווי זייערע בעטן זענען געשווימען אין וואסער. איך שעם זיך ווען מען פרעגט מיר צי עס גייט זיין אינעם בנין וואסער, בית כסא - די פשוט'ע מענטשליכע געברויכן.


מיינע אויגן זענען געוואנדן נאר צום אייבערשטן; דער אייבערשטער ווייסט מיין כוונה מיט דעם גאנצן בנין, אז דאס איז נאר מיר זאלן האבן א פלאץ וואו מען וועט קענען זיין בטהרה, לויט ווי מוהרא"ש האט אונז געלערנט, בתמימות ופשיטות אן קיין מחלוקת. איך האב גענומען גרויסע הלוואות פאר'ן בנין און יעצט ווארט איך אויף ישועת השם אז דער אייבערשטער זאל מיר העלפן.


איך האב יעצט געגעבן נאך פינף טויזנט דאללער פאר האברך... נרו יאיר וואס ער גייט שיקן קיין אומאן. לעת עתה איז די קאסע ריין אן קיין איין פרוטה; איך האף צום אייבערשטן וואס ער האט געמאכט מיט מיר נסים ביז יעצט אז ער וועט מיר ווייטער נישט פארלאזן.


אז דו קענסט מאכן א שטיקל התעוררות ביי די תלמידי הישיבה זיי זאלן העלפן ענדיגן דעם בנין וואלט איך דיר זייער מכיר טובה געווען; זאלסט זיי מסביר זיין אז דאס איז נישט קיין אייגענע נכסים, נאר דאס איז זייער'ס. קיינער מאכט דא נישט קיין איין פרוטה, און ווען מען וועט ענדיגן דעם בנין וועט די ריווח גיין פאר'ן מוסד.


מיר מוטשען זיך אזוי שטארק צו קענען באצאלן די מלמדים און טיטשערס; איך שעם זיך יעדן ערב שבת אז איך קען נישט געבן די מינעמאלע געהאלט זיי זאלן האבן אויף שבת. ליידער כאפן נישט אלע עלטערן וואס שכר לימוד איז; מען טראכט נישט פונעם מוסד, מען קוקט דאס אן ווי א נדבה זאך, בשעת איך שטיי שוין צען יאר מיט מסירות נפש צו באצאלן פון מיין דלות פאר אונזערע טייערע מלמדים און טיטשערס.


איך בין געפארן פאר צוויי וואכן צוריק מיט צען יונגעלייט אויף א 'שבת הכרת הטוב', נאכדעם וואס זיי האבן זיך משתתף געווען מיט צען טויזנט דאללער. עס איז מיר געווען א חידוש צו זען ווער איז געקומען אויף שבת, רובם זענען יונגעלייט וואס מוטשען זיך אויף זייער פרנסה. האב איך פארשטאנען וואס רבי נתן זכרונו לברכה האט געזאגט ווען ער האט געבויט דעם קלויז: "איך האב עס נישט געבויט מיט געלט פון עשירים נאר מיט די רצונות פון ארימעלייט".


הבחור ... נרו יאיר העלפט מיר זייער געטריי; ער וויל מיר שלעפן דא און דארט שאפן געלט. איך האב נישט קיין כח צו גיין, קומען און פארן, מיר איז די גרינגסטע צו זיין אין שטוב.


שטארק זיך מיט אמונה אינעם אייבערשטן; ווען א מענטש נעמט אריין אין זיך דעם אייבערשטן ווערט אים גרינגער, ער קען נעמען די לעבן ווי עס קומט מיט אלע פראבלעמען.


א גוטע נאכט.

#24 - אנגרייטן מזוזות פאר אומאן
אומאן, פרנסה

בעזרת ה' יתברך


יום ג' פרשת וארא, כ"ד טבת, שנת תשע"ט לפרט קטן


 


לכבוד ... נרו יאיר.


איך האב ערהאלטן דיין בריוו.


שטארק זיך און פארליר זיך נישט; פרנסה קומט פונעם אייבערשטן, ביים אייבערשטן איז אלץ מעגליך, עס קען זיין אז כהרף עין וועסטו געהלאפן ווערן מיט גרויס שפע.


יישר כח פאר די מזוזות; סך הכל האב איך געקויפט פון דיר פערציג מזוזות, אבער עס איז מיר נישט גענוג נאר פערציג מזוזות פאר אומאן, ווייל מיר האבן אויף איין שטאק אליינס פופצן שטובער וואס יעדע שטוב דארף צוויי מזוזות. בעט איך דיר דו זאלסט שוין אנגרייטן נאך מזוזות.


דער אייבערשטער זאל העלפן זאלסט מצליח זיין אין אלע דיינע וועגן.

#23 - ביים רבי'ן איז שלום בית געווען א גרויסער עיקר
שלום בית, חיזוק פאר פרויען, מוסדות, חסידות ברסלב, אומאן

בעזרת ה' יתברך


יום א' פרשת ויגש, ב' דראש חודש טבת, נר ז' דחנוכה, שנת תשע"ט לפרט קטן


 


מרת ... תחי'.


איך האב ערהאלטן אייער בריוו.


דאס איז מיין גאנצע נחת - צו הערן ווי איר לעבט א שיין לעבן, ווי איר שרייבט אז אייער מאן נרו יאיר מאכט שיינע שבת סעודות, ער זינגט זמירות און דערציילט שיינע זאכן, ער פירט זיך ווי א ברסלב'ע חסיד.


מענטשן מיינען אז עס איז א רחמנות אויף די ברסלב'ע פרויען ווייל זייערע מענער לאזן זיי איבער ראש השנה אליינס; ווען די וועלט וואלט געוויסט ווי אזוי א ברסלב'ער חסיד פירט זיך אויף צו זיין ווייב א גאנץ יאר וואלטן אלע מקנא געווען די ברסלב'ע פרויען.


עס איז נישט דא נאך א פלאץ וואו מען זאל לייגן אזא דגוש אויף 'שלום בית' ווי ביים רבי'ן, ווייל 'שלום בית' איז א יסוד היסודות אין ברסלב; מיר פארן טאקע אוועק איין מאל א יאר קיין אומאן אויף ראש השנה און מיר פאלגן דעם רבי'ן וואס האט אונז געהייסן קומען צו אים קיין אומאן אויף ראש השנה, אבער א גאנץ יאר פאלגן מיר אויך דעם רבי'ן וואס האט אונז געהייסן מכבד זיין די ווייב.


בנוגע רעדן אידיש וכו'; עס איז זיכער בעסער אז איר וועט רעדן אידיש צו אייערע קינדער, בפרט אז זיי קומען ביי אונז אין מוסד וואס אידיש איז דער שפראך וואס אלע רעדן, אזוי וועלן זיי נישט ווערן צעמישט.


בענין איבער טייטשן די שאלות ותשובות פון עצתו אמונה אויף ענגליש; הלוואי זאלט איר ווייטער ממשיך זיין עס איבער צו טייטשן און מיר עס שיקן אז מען זאל דאס קענען דרוקן פאר די וואס קענען נישט קיין אידיש.


איך פריי מיר זייער צו הערן אז איר זענט מכיר וואס די מלמדים טוען פאר אונזערע קינדער; אלע מלמדים ביי אונז אין מוסד זענען אויסנאם גוטע מלמדים. דאס איז די ערשטע אויף די ליסט פון מיינע תפילות יעדן טאג צום אייבערשטן, אז מיר זאלן האבן מלמדים און טיטשערס יראי השם וואס וועלן אויפשטעלן א דור ערליכע אידן פארן אייבערשטן.


א ליכטיגן חנוכה און א גוטן חודש.

#22 - א גוטע זאך קומט נישט אן גרינג
אומאן, אידיש געלט, רענט

בעזרת ה' יתברך


יום ג' פרשת וישב, י"ט כסליו, שנת תשע"ט לפרט קטן


 


לכבוד מיין טייערער ... נרו יאיר.


איך זיץ יעצט אויפן פליגער אויפן וועג אהיים פון אומאן.


זייענדיג אין אומאן בין איך געווען קוקן דעם נייעם בנין אין אומאן; פון איין זייט טוט מיר וויי צו זען ווי דער בנין איז נאר האלב געבויעט און עס קומט מיר אן אזוי שווער דאס צו ענדיגן וכו', אבער פון די אנדערע זייט זע איך ווי עס בויען זיך בנינים מופלגים אין אומאן, יעדער בויט און יעדער האט געלט בשעת וואס מיר מוטשען זיך אזוי שטארק אויף יעדע איינציגע פרוטה, דאס איז א סימן אז עס איז א גוטע זאך, ווייל א גוטע זאך קומט נישט אן גרינג.


איך שרייב דיר דאס אלעס ווייל דו ביסט דער איינציגסטער וואס ברענגט מיר געלט צו קענען ווייטער בויען דעם בנין. אבער איך בין גארנישט באזארגט, איך וועל מיטן אייבערשטנס הילף ענדיגן דעם בנין נאך היי יאר.


ווער עס גלייבט נישט אין תפילה זאל קומען קוקן דעם בנין אין אומאן; מיר געפונען אין די גמרא (תענית כד:): פלימו האט געזאגט: "אֲנִי רָאִיתִי אוֹתוֹ הַבַּיִת וְהָיוּ קוֹרוֹתָיו יוֹצְאוֹת אַמָּה לְכַּאן וְאַמָּה לְכַּאן, וְאָמְרוּ לִי 'בַּיִת זֶּה שֶׁקִירָה רַבִּי חֲנִינָה בֶּן דּוֹסָא בִּתְפִלָּתוֹ'"; גענוי דאס וועט ער קענען זאגן אויפן בנין אין אומאן וואס מען האט געבויעט מיט תפלה. עס ליגט שוין אינעם בנין סחורה אין ווערד פון איבער א מיליאן דאללער; פון וואו דאס געלט קומט ווייס איך נישט, אבער עס איז א מציאות.


יישר כח פאר דיין הילף און אן עקסטערע יישר כח פארן ארויסהעלפן די ישיבה מיטן געבן פאר די רענט פון דעם חודש ... דאללער; דער אייבערשטער זאל דיר העלפן אז אין דעם זכות זאלסטו מצליח זיין אין אלע דיינע וועגן.


...

#21 - ווען נישט דעם רבינ'ס עצות, איז די ווייב שולדיג אין אלע שוועריקייטן
שלום בית, חסידות ברסלב, אומאן, לימוד התורה, רענט

בעזרת ה' יתברך


יום ג' פרשת וישב, י"ט כסליו, שנת תשע"ט לפרט קטן


 


לכבוד מיין טייערער ... נרו יאיר.


א גרויסן יישר כח פארן ארויסהעלפן די ישיבה מיטן צושטייער געבן פאר די רענט פון דעם חודש ... דאללער; דער אייבערשטער זאל דיר העלפן אז אין זכות פון די מצוה פון צדקה זאלסטו מצליח זיין אין אלע דיינע וועגן.


איך האב זייער הנאה דיר צו זען לערנען בהתמדה רבה אזוי ווי אין דיינע ערשטע יארן ווען דו ביסט מקורב געווארן; א מחי' צו זען א אינגערמאן זעצט זיך אוועק אין ישיבה לערנען משניות אויפן סדר דרך הלימוד פון הייליגן רבי'ן.


די הייליגע חכמים זאגן (מנחות ק.) אויפן פסוק (מלאכי א, יא): "וּמִנְחָה טְהוֹרָה", אז דאס מיינט מען א מענטש וואס לערנט תורה, "נושא אשה", קודם האט מען חתונה, ואחר כך לומד תורה", און נאכדעם לערנט מען תורה; ווייל נאך די חתונה האט מען מער נישט קיין שלעכטע מחשבות, מען איז ריין, אויף דעם אופן קען מען לערנען תורה ריינערהייט.


יעצט אז דו האסט שוין ברוך ה' חתונה געהאט איז די בעסטע צייט אין לעבן צו לערנען.


ווען איך האב זיך דערוויסט פונעם רבינ'ס "סדר דרך הלימוד" נאך מיין חתונה, איז ממש געווען ביי מיר ביטול הבחירה; איך בין געזיצן און געלערנט זייער פלייסיג, איך פלעג זאגן א גאנצע סדר משניות א טאג און צענדליגער בלעטער גמרא. דאס איז געווען בשנת תשס"ה – פיר יאר נאך מיין חתונה; דאס איז א תקופה ווען מען האט נאכנישט קיין טרדות, די קינדער זענען נאך קליין וכו', מען האט שוין א זויבערע קאפ וכו' וכו' – ממש א מחי'.


דעריבער אז איך זע דיר אויסנוצן די צייט פריי איך מיר זייער.


טייערער ליבער ... נרו יאיר, דו האסט באקומען א מתנה א טייערע ווייב תחי', און נאך אביסל ביסטו שוין א טאטעלע, דארפסטו דאנקען דעם אייבערשטן אויף די גרויסע נסים וואס ער טוט מיט דיר. זאלסט שטענדיג געדענקען ווען דו ביסט געווען א בחור אין וואלד און ווי דער אייבערשטער האט דיר געשיקט די זיבן בעטלערס וועלכע האבן דיר געגעבן ברויט און דיר חתונה געמאכט.


זע צו העלפן דיין ווייב, בפרט אין די יעצטיגע טעג ווען זי ווארט וכו', די טעג זענען שווערע טעג פאר א פרוי – בפרט אין אנהייב וכו', דארף מען זען צו העלפן אין שטוב; אסאך מאל דארף מען אליינס קאכן עסן אדער אהיימברענגען עסן וכו'.


איך דאנק דיר פאר אלעס וואס דו העלפסט מיר; אלע וואס העלפן די מוסד זע איך אין דעם זייער "הכרת הטוב", אז זיי געדענקען וואס די מוסד האט געטון פאר זיי. דאס וואס איך טו, איך ארבעט טאג און נאכט מיט בחורים, אינגלעך און מיידלעך, אינגעלייט און ווייבלעך וכו' וכו' אן קיין שום אינטערעסע, דאס טו איך נאר ווייל איך געדענק וואס דער רבי האט געטון מיט מיר.


איך קום יעצט פון הייליגן רבינ'ס ציון; איך בין צוויי מאל געווען אין אומאן. מיר זענען אוועק געפארן פון אומאן פינף אזייגער פארטאגס צו כאפן די פליגער עלעף אזייגער פארמיטאג, אינמיטן וועג האבן מיר באקומען א ידיעה אז דער פליגער פארט הערשט אכט אזייגער ביינאכט, זענען מיר צוריק געפארן קיין אומאן; יעצט זיץ איך אין ערפארט פון אכט אזייגער, ווייל פון אכטע האט זיך עס אפגעשטופט אויף עלעף אזייגער ביינאכט.


וואס מיינסטו האב איך געטון אין אומאן? איך האב געזאגט פארן רבי'ן איין זאך: "רבי, יישר כח פאר מיין לעבן!" דאס האב איך איבערגעזאגט נאכאמאל און נאכאמאל ווען טרערן פון שמחה זענען מיר גערינען פון מיינע אויגן. אויך אין יבנאל האב איך דאס געזאגט פאר מוהרא"ש: "יישר כח מוהרא"ש פאר מיין לעבן"; איך וועל מיין גאנץ לעבן ווייטער משמש זיין מוהרא"ש און דעם רבי'ן – דערציילן פאר יעדן איינעם פון די זיסע לעבן וואס דער רבי געבט אונז.


איך וויל דיר דערציילן א מעשה וואס מיר האבן יעצט געהאט אין עירפארט; מיר זיצן דא שוין פאר לאנגע שעות, איך, מיין ווייב און מיינע דריי עלסטע קינדער; דער פליגער פארט נישט און שטופט זיך אלץ אפ מער און מער, אזוי זיצנדיג רוף איך זיך אן פאר מיין ווייב און איך זאג איר: "ווען איך בין ווען נישט מקורב צו מוהרא"ש וואלסטו געווען שולדיג אז דער פליגער האלט זיך אין איין אפשטופן"; מיינע קינדער קוקן מיר אן און פארשטייען נישט וואס איך רעד, וואס האט צו טון מוהרא"ש מיט די פליגער-פארשפעטיגונג מיט מיין ווייב?! האב איך זיי פרובירט מסביר צו זיין ווי אזוי מענטשן לעבן, אז אפילו די וואוילע מענטשן וואס האבן כלומ'ריש שלום בית איז דאס ווילאנג אלעס גייט מער ווייניגער אויפן סדר היום, אבער ווען עפעס גייט ארויס פון זייער וועג – ווער איז שולדיג? די ערשטע איז שולדיג די ווייב, און אויב די ווייב לאזט זיך נישט כאפן די קינדער; בקיצור מיינע קינדער האבן דאס נישט געוואלט פארשטיין, ברוך ה' אז זיי ווייסן נישט וואס איך רעד.


עס גייט נישט אריבער מער ווי אביסל צייט און עס קומט אן א משפחה – א מיטליעריגער איד מיט זיין ווייב און קינדער, אינמיטן באמערקט דער איד אז ער האט פארגעסן זיין רעקל און מאנטל אין שטוב, ער איז געווען אנגעטון נאר מיט א מעיל (רעגן מאנטל); דער איד הייבט אן שרייען אויף זיין ווייב: "וואו איז מיין רעקל? ווי אזוי וועל איך קענען גיין אין גאס?!" זיין ווייב האט זיך אנגעהויבן צו פארענטפערן אז זי האט געמיינט אז ער האט אן זיין רעקל אונטערן מעיל, און ער שרייט אויף איר: "וואס רעדסטו? שווייג!" בקיצור מיינע קינדער קומען צו צו מיר און זאגן מיר אז יעצט פארשטייען זיי שוין וואס איך האב פריער געזאגט פאר מאמי אז ווען נישט מוהרא"ש וואלט זי געווען שולדיג אינעם פארשפעטיגונג; דאס געדענק איך און דערפאר וועל איך במשך מיין גאנצע לעבן ווייטער ממשיך זיין צו פארשפרייטן פאר אלעמען די שיינע עצות און ווי שיין מען קען לעבן דורכן הייליגן רבי'ן.


ווי פריער דערמאנט קום איך יעצט פון רבינ'ס ציון; איך ווייס נישט צי איך זאל לאכן אדער וויינען, ביים ציון זיצן אורחי פורחי, אלע וואס קומען זיך נישט אויס מיט די ווייב אדער די וואס האבן זיך פארפלאנטערט מיט חובות און האבן געדארפט אנטלויפן - די זיצן דארט, עס פעלט א ראש בית וואס זאל זיי אלעמען פארטרייבן פון דארט, אזוי ווי רבי אברהם בן רבי נחמן פלעגט פארטרייבן די אלע וואס פלעגן זיך אריין זעצן אין אומאן, ער פלעגט זיי זאגן: "אומאן איז נישט קיין ערי מקלט; אז דו קומסט זיך נישט אויס מיט דיין ווייב איז נישט אומאן דאס פלאץ וואו צו קומען"; האב איך געזען די גרויסע נס וואס דער אייבערשטער האט געטון מיט מיר אז איך בין מקורב געווארן אין היכל הקודש – קודש קדשים.


באמת האט מיר דאס צוריק געהאלטן פון מקורב ווערן צו ברסלב, ווייל פון אלץ יונג בחור'ל האב איך געצויגן צו ברסלב,  אבער ביז איך האב נישט געפונען דעם ספר "אשר בנחל" וואס זאל מיר אויסקלארן וואס ברסלב איז, האב איך נישט געקענט נעמען ברסלב.


איך האב דיר נאך אסאך וואס צו שרייבן, אבער איך זיץ נישט דא באקוועמערהייט ביי א טיש און בענקל, איך שטיי ביי א קאונטער וואו מען טשעקט אריין, דא שרייב איך, דעריבער דארף איך מקצר זיין.


דער אייבערשטער זאל דיר געבן כח ווייטער ממשיך צו זיין מיט דיינע גוטע מעשים; יעצט קומט דער יום טוב חנוכה, וואס מיר גייען לויטן שיטת בית הלל צו זיין "מוסיף והולך", מען דארף אלץ פארמערן נאך נירות, נאך ליכטלעך, נאך פעולות אז נאך אידן זאלן וויסן אז דער אייבערשטער פירט די וועלט.


דער אייבערשטער זאל העלפן זאלסט מצליח זיין אין אלע דיינע וועגן.


פון דיין ראש ישיבה וואס האט דיר זייער ליב און ווארט פאר דיין הצלחה.


...

#20 - לערנען פלייסיג איז כיבוד אב ואם
כיבוד אב ואם, אומאן, ישיבה, רענט

בעזרת ה' יתברך


יום ג' פרשת וישב, י"ט כסליו, שנת תשע"ט לפרט קטן


 


לכבוד מיין טייערער ... נרו יאיר.


יישר כח פארן ארויסהעלפן די ישיבה מיטן געבן פאר די רענט פון דעם חודש ... דאללער; דער אייבערשטער זאל דיר העלפן אז אין דעם זכות זאלסטו מצליח זיין אין אלע דיינע וועגן.


ווי אויך וויל איך דיר דאנקען פארן מיר העלפן צוזאמשטעלן געלט איך זאל קענען ארויסגיין פון די חובות וואס איך האב פונעם בנין אין אומאן; איך וואונטש דיר דו זאלסט טרעפן דיין זיווג בקרוב בזכות די מצוות צדקה.


... היקר והנחמד, איך האב זייער הנאה אז דו האסט געביטן דיין סדר היום, דו קומסט אינדערפרי און מען זעט דיר מער און בית המדרש, ווי אויך אז דו לערנסט גמרא מיט משניות. אין דעם זכות וועסטו טרעפן א גוטע שידוך.


זיי מכבד דיין טאטע, אבער פון דער אנדערער זייט זאלסטו געדענקען וואס "כבד את אביך" מיינט; "כבד את אביך" מיינט אז דו וועסט לערנען פלייסיג, דאווענען, האבן יראת שמים און גוטע מידות.


א פרייליכן חנוכה.


פון דיין ראש ישיבה.


...

#19 - א קינד דארף שפילן און זיך אויסגעבן
חינוך הילדים, אומאן, חובות, רענט

בעזרת ה' יתברך


יום ד' פרשת וישלח, י"ג כסליו, שנת תשע"ט לפרט קטן


 


לכבוד מיין טייערער ... נרו יאיר.


א גרויסן דאנק פארן העלפן די ישיבה מיטן געבן פאר די רענט פון דעם חודש ... דאללער; אין דעם זכות זאל דיר דער אייבערשטער העלפן זאלט מצליח זיין אין אלע דיינע ענינים.


ברוך ה' איך האב דיר געקענט אפצאלן דעם חוב פון $10,000 אין צייט; איך דאנק דיר פארן זיין א גוטער שליח צו בארגן געלט אז מיר זאלן קענען ענדיגן דעם בנין אין אומאן (די פוסקים זענען מתיר צו זאגן "יישר כח").


דער אייבערשטער זאל מיר העלפן איך זאל קענען ארויס גיין פון אלע מיינע חובות אין וואס איך זינק – פון אומאן און פון די מוסדות.


איך האב פארהערט ביי דיין זון ...'ס קלאס; איך מוז דיר זאגן אז דיין זון איז א חריף, ער האט געענטפערט חד וחלק אויף די שאלות. דער אייבערשטער זאל העלפן ער זאל אויסוואקסן א גרויסער ערליכער איד און א תלמוד חכם.


עס פעלט נישט אויס אים צו שטופן צו לערנען ווען ער קומט אהיים; א קינד דארף שפילן און זיך אויסגעבן.


פון דיין ראש ישיבה.


...

#18 - בנוגע דעם בנין אין אומאן
אומאן

בעזרת ה' יתברך


יום ב' פרשת וישלח, י"א כסליו, שנת תשע"ט לפרט קטן


 


לכבוד ... נרו יאיר.


איך האב ערהאלטן דיין בריוו.


איך וועל אם ירצה ה' שיקן נאך געלט קיין אומאן, אבער איך וויל וויסן וויפיל עס גייט מיר נאך קאסטן צו ענדיגן דעם בנין עס זאל נישט אריין רעגענען. יעדן טאג בעט ער נאך געלט, איך קען נישט אזוי; נאר אז דו געבסט מיר א דו"ח וויפיל עס וועט מיר קאסטן צו ענדיגן דעם בנין עס זאל נישט אריין רעגענען.


לעת עתה וויל איך ענדיגן דעם בנין פון אינדרויסן אזוי אויך די רעלינגס פאר די טרעפ. איך וויל פארמאכן די פענסטערס אז מען זאל חס ושלום נישט ארויס פאלן רחמנא לצלן, און אפשר אויך אריין ברענגען לעקטער; דאס איז מיר גענוג.


דער אייבערשטער זאל העלפן זאלסט מצליח זיין אין אלע דיינע וועגן.

#17 - יישר כח פאר'ן באשטעלן טיקעטס אויף אומאן ראש השנה
אומאן

בעזרת ה' יתברך


יום א' פרשת ויצא, ג' כסליו, שנת תשע"ט לפרט קטן


 


לכבוד ... נרו יאיר.


יישר כח פארן באשטעלן טיקעטס פאר מיר און מיינע קינדער פאר ראש השנה שנת ה'תש"פ.


מען קען טראכטן עס איז נאך זייער פרי, וואס דארף מען שוין זארגן אויף ראש השנה? אבער ביי אונז לעבט מען א גאנץ יאר מיט ראש השנה, אזוי ווי דער רבי האט געזאגט (עיין חיי מוהר"ן, סימן תג): "מִי שֶׁהָיָה אֶצְלִי עַל רֹאשׁ הַשָּׁנָה, רָאוּי לִשְׂמוֹחַ מְּאֹד כָּל הַשָּׁנָה", ווער עס איז געווען ביי מיר אויף ראש השנה דארף זיך א גאנץ יאר פרייען מיט דעם.


זאלסט איבערגעבן פאר אלע בחורים ווען איך פאר אז זיי זאלן מיט קומען און פארן צוזאמען; מוהרא"ש האט מיר געזאגט איך זאל נעמען די בחורים צוזאמען מיט מיר כדי זיי זאלן זיין אפגעהיטן דורכאויס די גאנצע וועג.


איך דאנק דיר פארן מיר אויסלייגן די געלט, איך האף צום אייבערשטן דיר צו באצאלן צוביסלעך.


ישר כח פארן העלפן צאלן די רענט חודש'ליך.