בריוון פונעם ראש ישיבה שליט"א

#219 - גייט מיט מיט אייער מאן, וועט אייך זיין גוט
שלום בית, חיזוק פאר פרויען, שווער און שוויגער, משפחה

בעזרת ה' יתברך


יום א' פרשת שלח, י"ט סיון, שנת תשפ"א לפרט קטן


 


מרת ... תחי'


איך האב ערהאלטן אייער בריוו.


טוט וואס אייער מאן וויל, זייט געטריי פאר אים; אז ער וויל נישט גיין אויף שבת צו אייער משפחה זאלט איר אים זאגן 'איך טו וואס דו ווילסט'.


איך פארשטיי אים זייער גוט און איר פארשטייט אים נאך בעסער, איר ווייסט דאס בעסטע פארוואס ער וויל נישט גיין צו אייערע עלטערן; דערמאנט אייך וואס איר האט מיר אלץ געשריבן ווי אזוי עס זעט אויס א שבת ביי אייערע עלטערן, פלוצלונג האט איר אלעס פארגעסן און איר פארשטייט נישט אייער מאן פארוואס ער וויל נישט אהין גיין? קוקט איבער די טויזנט בריוו וואס איר האט מיר געשריבן, אייער צער און ווייטאג וואס איר זענט אריבער אלע יארן פון אייערע עלטערן, און ווי אזוי עס קוקט אויס א שבת ביי זיי, א בית משוגעים איז גאלד געזאגט; אייער טאטע און ברידער ליגן אויף דער ערד, זיי שלאגן זיך און ראנגלען זיך וכו' וכו', עס פליען כלים און חפצים, מען ווארפט מעסערס איינער אויפ'ן צווייטן; בקיצור, איך דארף אייך נישט זאגן ווייל איר ווייסט בעסער.


איך בעט אייך, גייט מיט אייער מאן, זייט אים געטריי; בעסערס פון אים וועט איר נישט טרעפן אין אייער לעבן, קיינער וועט אייך נישט זיין געטרייער ווי אייער מאן; אז ער וויל נישט גיין - דארף ער נישט גיין, מען דארף טאקע מכבד זיין די עלטערן, אבער מען איז נישט מחויב צו זיצן שבת צווישן משוגעים און מטורפים.


מאכט אים נישט ביטער דאס לעבן, מאכט אים פרייליך - וועט איר ווערן פרייליך; אז איר וועט זיין געטריי צו אים וועט איר האבן א רפואה שלימה.


דער אייבערשטער זאל העלפן איר זאלט האבן הצלחה אין אלע ענינים.

#218 - ברענגט ארויס דאס גרויסקייט פון אידישע מאמעס
חינוך הילדים, חיזוק פאר פרויען, התחזקות, דרשות, מוסר, אידישע שטוב

בעזרת ה' יתברך


יום ב' פרשת במדבר, כ"ח אייר, שנת תשפ"א לפרט קטן


 


מרת ... תחי'


איך האב ערהאלטן אייער בריוו.


אז מען בעט אייך איר זאלט רעדן פאר עלטערן, זאלט איר דער עיקר רעדן דיבורי חיזוק; מוסר איז דא גענוג וואס געבן, מיר דארפן געבן חיזוק, חיזוק טוט אסאך מער אויף ווי מוסר און התעוררות. רבי נתן פלעגט זאגן: "ווען מען ווערט נתעורר פון מוסר האלט דאס נישט אן פאר צו לאנג, אבער ווען מען ווערט נתעורר פון חיזוק דעמאלט האלט אן די התעוררות פאר גאר לאנג".


ברענגט ארויס דאס גרויסקייט פון אידישע מאמעס, ווי חשוב אידישע פרויען זענען ביים אייבערשטן און אז די גאנצע וועלט שטייט אויף זיי; מיט דעם וואס זיי שיקן די אינגלעך אין חדר לערנען די הייליגע תורה און די מיידלעך אין סקול לערנען ווי אזוי צו זיין איידל און הייליג - אויף דעם שטייט די וועלט.


זייט מחזק די עלטערן זיי זאלן זיין פרייליך; אז די מאמע איז פרייליך ווערט די גאנצע שטוב פרייליך, און אז די מאמע וויינט - וויינען אלע. די קינדער וואס האבן א דערביטערטע מאמע - וואקסן אויף דערביטערט.


מיין מאמע תחי' האט מיר דערציילט, עס איז געווען א פרוי וואס ווען עס האט גערעגנט פלעגט זי זייער שטארק וויינען, קיינער האט נישט געוויסט פארוואס זי וויינט, די פרוי אליינס האט אויך נישט געוויסט פארוואס זי וויינט; זי פלעגט זיין אין א פרייליכע גוסטע און ווי נאר עס האט אנגעהויבן רעגענען פלעגט זי זייער וויינען, ביז מען האט אויסגעפונען דעם סוד, איר מאמע פלעגט האבן פרנסה פון וואשן וועש, ווען עס האט גערעגנט האט זי נישט געקענט אויסטרונקענען די וועש, זי האט פארלוירן פרנסה אין די טעג, זי פלעגט אזוי וויינען ווען עס האט גערעגנט; יארן איז אריבער, די פרוי איז שוין לאנג געשטארבן און די קינדער און אייניקלעך וויינען נאך עד היום הזה.


רעדט צו די עלטערן זיי זאלן נישט האבן אין שטוב קיין טעלעפאן; א רחמנות אויף די קינדער וואס די מאמע האט א טעלעפאן, זיי זענען נעבעך לעבעדיגע יתומים. זיי קומען אהיים, זיי האבן נישט ווער עס זאל שפילן מיט זיי, די מאמע איז פארנומען מיט די טעלעפאן איינקויפן, די מאמע איז פארנומען שפילן געימס, די קינדער וואקסן אויף נישט גוט.


דער אייבערשטער זאל אייך געבן די ריכטיגע ווערטער וואס צו רעדן פאר די עלטערן, עס זאל זיין דברים היוצאים מן הלב, וועט עס אריינגיין אין אלע הערצער.

#217 - אז יעצט איז נישטא קיין איבריגע געלט, וועט עס אויסווארטן
תודה והודאה, שלום בית, חיזוק פאר פרויען, סבלנות

בעזרת ה' יתברך


יום ה' פרשת אמור, י"ז אייר, שנת תשפ"א לפרט קטן


מרת ... תחי'


איך האב ערהאלטן אייער בריוו.


איר האט זייער א וואוילער מאן, ער וועט אלעס טון פאר אייך; אבער איר דארפט וויסן אז ער וועט עס טון אין די ריכטיגע צייט.


אז איר ווילט א נייע קאך, נייע לעקטער, נייע טיילס - זייער פיין, זייער וואויל, איר וועט עס באקומען, אבער מען קען נישט דערווערגן דעם מאן. אסאך פרויען ליידן אויף דעם וואס זיי טראכטן אז עס מוז 'שוין' זיין וואס זיי זעען, וואס זיי חלומ'ען - דארף ווערן געקויפט, געטון און געמאכט אויף די מינוט; אך און וויי אז דער מאן זאגט 'איך האב נישט קיין געלט'.


איך וויל אייך מחזק זיין איר זאלט דאנקען דעם אייבערשטן אויף די ניסים וואס ער טוט מיט אייך ביז אהער, און אלעס וואס איר חלומ'ט, אפילו גוטע חלומות - זאלט איר בעטן פון אייער מאן, און אז יעצט איז נישטא קיין איבריגע געלט - וועט עס אויסווארטן.


וואויל זענען די פרויען וואס ווייסן די שיינע וועג ווי אזוי צו רעדן, ווי אזוי צו בעטן און האבן סבלנות...

#216 - אלץ גיין אביסל מער צניעות'דיג
צניעות, חיזוק פאר פרויען, רפואה, קבלה טובה

בעזרת ה' יתברך


יום ג' פרשת אמור, ט"ו אייר, שנת תשפ"א לפרט קטן


 


מרת ... תחי', תלמידה בית פיגא


אין די חדשים וואס מען ווארט למזל טוב, דארף מען זיך מקבל זיין גוטע זאכן לזכות אז אלעס זאל אנקומען גרינג; זאלט איר אלץ גיין אנגעטון א ברעקעלע מער אויף די איידעלע זייט.


צום ביישפיל, ווען איר קויפט זיך א קלייד, איר טראכט צו זיך, איר ווייסט נישט אויב עס איז צניעות'דיג אדער נישט, זאלט איר אלץ גיין אויף די איידעלע וועג; אין דעם זכות וועט איר האבן גרינג און זוכה זיין צו ערליכע געזונטע קינדער.


א בית פיגא תלמידה טראגט אן אחריות; די גאנצע קהילה, אלע פרישע מקורבים קוקן אויף ענק.


 

#215 - עס איז נישט געזונט זיך אויפצועסן שטילערהייט
שלום בית, חיזוק פאר פרויען, רעדן

בעזרת ה' יתברך


יום א' פרשת אמור, י"ג אייר, שנת תשפ"א לפרט קטן


 


מרת ... תחי', קרית ברסלב


זייט אפן מיט אייער מאן; רעדט צו אים, זאגט אים וואס שטערט אייך. עס איז נישט געזונט זיך אויפצועסן שטילערהייט; עס איז נישט געזונט סיי פאר'ן געזונט און סיי פאר'ן שלום בית.


אז אייער מאן קומט אהיים שפעט און ער רעדט נישט מיט אייך קיין צוויי ווערטער, ער זיצט מיט זיין טעלעפאן טאג און נאכט - דארפט איר אים דאס זאגן. זייט אפן מיט אים, זאגט אים שיינערהייט: "מיין טייערער מאן, איך וויל רעדן מיט דיר, איך וויל לעבן מיט דיר, איך וויל האבן מיט דיר; עס שטערט מיר אז דו לויפסט צו דיין טעלעפאן טאג און נאכט".


אייער מאן איז נישט קיין שלעכטער, ער כאפט זיך נישט וואס ער טוט; די טעלעפאן ציט אזוי שטארק אז מען ווערט אומווילנדיג צוגעקלעבט צו דעם, מען כאפט נישט וויפיל צייט עס גייט אוועק דורך דעם.


איך בעט אייך, רעדט צו אים, זייט אפן מיט אים; זאגט אים שיינערהייט ווי שטארק איר ווארט א גאנצן טאג ער זאל אהיים קומען, וועט ער זיכער זיין מיט אייך, ווייל ער איז א גוטער מענטש, ער מיינט נישט קיין שלעכטס.


דער אייבערשטער זאל העלפן איר זאלט האבן הצלחה אין אלע ענינים.

#214 - א אידישע פרוי דארף זיין פרייליך
תפילה והתבודדות, שמחה, חיזוק פאר פרויען, אידישע שטוב

בעזרת ה' יתברך


יום ב' פרשת אמור, י"ד אייר, פסח שני, שנת תשפ"א לפרט קטן


 


מרת ... תחי'


איך האב ערהאלטן אייער בריוו.


דער עיקר אויף וואס איר זאלסט זיך פארלייגן - איז אויף שמחה; שמחה היט אפ דעם מענטש פון אלעם שלעכטס, שמחה איז א פאנצער, שמחה פארברענט אלע קליפות.


אמת טאקע, דער רבי האט אונז געלערנט די הייליגע עבודה פון התבודדות און וידוי דברים; זיך מתודה זיין פאר'ן אייבערשטן, דערציילן אלעס וואס מען האט געטון, דער רבי זאגט (לקוטי מוהר"ן חלק א', סימן ד) אז דאס איז די וועג ווי אזוי מען קען ארויסנעמען די עבירות פון די ביינער, אבער דאס קען מען נישט טון טאג און נאכט, דאס דארף מען טון איינמאל א טאג, אבער דורכאויס דעם גאנצן טאג דארף מען זיין פרייליך (לקוטי מוהר"ן חלק ב', סימן כה).


איך האף אז איר וועט פון היינט אנהייבן לעבן מיט שמחה, דער עיקר שמחה איז אז מיר זענען אידן, מיר היטן די תורה; דורכדעם וועט איר מאכן א פלאץ ביי אייך אין שטוב פאר השראת השכינה.


געדענקט, א אידישע מאמע, א אידישע פרוי – מוז זיין פרייליך.

#213 - זיך פירן מיט דרך ארץ אין שול
חיזוק פאר מיידלעך, חיזוק פאר פרויען, דרך ארץ, בית המדרש

בעזרת ה' יתברך


יום ד' פרשת אחרי קדושים, ט' אייר, שנת תשפ"א לפרט קטן


 


לכבוד תלמידות בית פיגא שתחיו


איך וויל אייך זייער בעטן, אויב איר קומט שבת אין שול - זאלט איר זיך פירן מיט דרך ארץ. א שול איז נישט קיין פלאץ וואו מען קומט זיך אויסלופטערן, א שול איז א פלאץ וואו מען קומט דאווענען צום אייבערשטן.


איך הער צוריק גריסן אז געוויסע תלמידות קומען אין שול, מען רעדט און מען שמועסט ביים דאווענען. ווען מען זאגט כתר בלייבט מען זיצן, מען דאווענט נישט מיט. אזוי אויך, ווען מען זאגט קדושה בלייבט מען זיצן און שמועסן. עס קען זיין אז איר ווייסט נישט דאס הארבקייט פון רעדן ביים דאווענען; רעדן ביים דאווענען איז נישט אויסגעהאלטן, ווען מען דאווענט טאר מען נישט שמועסן, מען טאר נישט דעמאלט רעדן.


נאכן דאווענען קען מען זיך באגריסן איינער דעם צווייטן, מען קען שמועסן, אבער בשעת'ן דאווענען איז מען שטיל. דער ספר חסידים ברענגט א מעשה (סימן נח; הובא בבאר היטב אורח חיים סימן רסח, סעיף קטן יב) אמאל איז געווען א גרויסער צדיק, ער האט זיך גע'חלומ'ט ווי ער זעט א צדיק וואס איז שוין נפטר געווארן מיט א שרעקעדיגע פנים, דער קאליר איז געווען גרין און ער האט אויסגעזען זייער שלעכט; דער צדיק האט געפרעגט אין חלום פונעם אנדערן צדיק: "וואס גייט פאר? פארוואס ביסטו אזוי גרין? פארוואס זעסטו אויס אזוי שלעכט?!" האט דער נפטר געזאגט: "וואס זאל איך טון, מען שטראפט מיר יעצט; ווייל איך פלעג רעדן שבת ביינאכט אין שול ווען מען האט געזאגט ויכולו השמים, אויך פלעג איך שמועסן ביי קדיש און אויך האב איך זיך נישט געשניטן די נעגל ערב שבת"; זעט מען פון דעם אז אויב מען רעדט ביים דאווענען, אפילו מען איז א גרויסער צדיק - באקומט מען א עונש.


דאס איז געזאגט געווארן ביי סתם מענטשן, ווען מען קומט אין שול דארף מען קומען מיט דרך ארץ און דאווענען; זיכער ביי ברסלב'ע תלמידות אנשי שלומינו וואס דער רבי האט אזוי שטארק געוואלט מיר זאלן האבן דרך ארץ; דארפן מיר זיין שטיל ביים דאווענען.


מיר ווייסן דאך אביסל וואס דאווענען איז, דער רבי האט אונז געגעבן א טעם אין דאווענען; דאווענען איז דאך א צייט וואס מען רעדט צום אייבערשטן, א צייט וואס מען איז איינס מיט'ן אייבערשטן; דארפט איר זיכער אכטונג געבן מיט צו דאווענען מיט דרך ארץ.


אויב מען קומט אין שול זיך טרעפן מיט חבר'טעס בעט איך אייך איר זאלט נישט קומען; איר זאלט בלייבן אין שטוב. אויב איר ווילט קומען דאווענען, איר ווילט זאגן די זיסע ווערטער פון נקדישך, די האניג ווערטער פון כתר, ווי מען דאנקט דעם אייבערשטן, וואס אפילו די מלאכים האבן נישט קיין רשות צו דאנקען דעם אייבערשטן נאר איינמאל, ווען מען געבט זיי רשות; מיר אידן קענען יעדן טאג זאגן: "קדוש, קדוש, קדוש"; דעמאלט קענט איר קומען.


איך וועל אייך זאגן דעם אמת, איך האב שוין אסאך מאל געקלערט פון אפשפארן דעם ווייבער שול, בפרט אין שטעטל וואס מען הערט אריין גערודער צו די מענער זייט; עס זעט אויס ווי מען קומט אין שול זיך טרעפן מיט חבר'טעס, צו פארברענגען.


איך האף אז איר וועט אננעמען מיינע ווערטער; בשעת מען דאווענט וועט איר נישט שמועסן, איר וועט מיט דאווענען. ווען מען זאגט נקדישך וועט איר שטיין שטיל און מיטזאגן די הייליגע ווערטער, אזוי אויך ביי כתר; וועט איר האבן ערליכע דורות.


דער אייבערשטער זאל העלפן איר זאלט האבן הצלחה אין אלע ענינים.

#212 - פרויען זענען נישט קיין שמאטעס
חיזוק פאר פרויען

בעזרת ה' יתברך


יום א' פרשת אחרי קדושים, ו' אייר, שנת תשפ"א לפרט קטן


 


מרת ... תחי'


איך האב ערהאלטן אייער בריוו.


איך ווייס נישט וואס האט פאסירט מיט אייך, איר פלעגט זיין אזוי פרייליך, אזוי גליקליך; לעצטנס הערט איר נישט אויף זיך צו באקלאגן, איר רעדט זיך אפ אז "פרויען זענען שמאטעס"; "פרויען זענען אויסגענוצט"; "פרויען זענען באשאפן געווארן צו ליידן". אויך פארשטייט איר נישט וואס איז די גאנצע זאך פון מאן און ווייב לעבן אינאיינעם וכו' וכו'; איר זאגט אז עס איז א קינדערישע זאך, איר פרעגט: "וואס פעלט אויס די גאנצע זאך?" איך מוז אייך זאגן איך ווייס נישט וואס האט מיט אייך פאסירט.


איך וויל זייער שטארק איר זאלט צוריק האבן דעם טעם אין לעבן ווי אמאל; איך בעט דעם אייבערשטן איך זאל האבן די ריכטיגע ווערטער פאר אייך, איך וויל זייער ארויסנעמען די שלעכטע מחשבות, איך וויל זייער איר זאלט אנהייבן לעבן אזוי ווי שנה ראשונה.


וויסן זאלט איר, דער אייבערשטער האט באשאפן די וועלט, א גרויסע שיינע וועלט; אלעס האט ער באשאפן נאר פאר די אידן, זיי זאלן מקבל זיין די תורה. די גאנצע וועלט האט געווארט און געציטערט ביז דעם טאג וואס משה רבינו איז ארויף געגאנגען אין הימל נעמען די תורה פאר די אידן, דער אייבערשטער האט זיך אויסגענומען מיט די וועלט אז זיי וועלן נאר זיין וועלט אויב די אידן נעמען די תורה (שבת פח.).


ווען משה רבינו האט באקומען די הייליגע לוחות אויפ'ן בארג סיני, די הייליגע תורה, האט מען דאס אריינגעלייגט אין א קאסטן. דער אייבערשטער האט געזאגט פאר משה רבינו (שמות כה, י): "וְעָשׂוּ אֲרוֹן עֲצֵי שִׁטִּים", מאך א קאסטן (שם, טז): "וְנָתַתָּ אֶל הָאָרֹן אֵת הָעֵדֻת אֲשֶׁר אֶתֵּן אֵלֶיךָ", דארט זאלסטו אריינלייגן די הייליגע לוחות; נאכדעם האט דער אייבערשטער געזאגט, אז אויף דעם הייליגן קאסטן וואס דארט ליגט די הייליגסטע זאך, די הייליגע תורה, וואס אויף דעם שטייט די גאנצע וועלט, זאל משה רבינו מאכן (שם, יח): "וְעָשִׂיתָ שְׁנַיִם כְּרֻבִים", צוויי געשטאלטן, דער פנים איז געווען ווי א קינד, איינער א זכר און איינע א נקיבה; די געשטאלטן האבן געהאט פליגלעך און זיי זענען געשטאנען איינער אנטקעגן די אנדערע, זיי האבן זיך ארומגענומען מיט א ליבשאפט.


חכמינו זכרונם לברכה דערציילן (יומא נד:): "בְּשָׁעָה שֶׁנִּכְנְסוּ נָכְרִים לְהֵיכָל", ווען די גוים האבן חרוב געמאכט דעם בית המקדש, זענען זיי אריין אין קודש הקדשים, "מָצְאוּ כְּרוּבִים הַמְּעוֹרִין זֶה בָזֶה", זיי האבן געזען אויפ'ן הייליגן ארון די צוויי כרובים אזוי ווי מאן און ווייב, "הוֹצִיאוּ אוֹתָן לַשּׁוּק", האבן זיי ארויסגעטראגן די צוויי געשטאלטן און חוזק געמאכט פון אידישע קינדער, זיי האבן געזאגט: "יִשְׂרָאֵל הַלָּלוּ שֶׁבִּרְכָּתָן בְּרָכָה וְקִלְלָתָן קְלָלָה עוֹסְקִין בַּדְּבָרִים הַלָּלוּ", ווי קען זיין די אידן וואס זיי זענען אזוי נאנט צום אייבערשטן, אזא הייליג פאלק - זאלן האבן אין קודש הקדשים אזעלכע זאכן, אזוי ווי מאן און ווייב לעבן אינאיינעם?! דער גוי'שע קאפ, דער טמא ומטומא קען נישט פארשטיין, 'וואס גייט דא פאר?'


זאגן די הייליגע חכמים (שם) אז ביז דעמאלט האבן זיי געקוקט אויף די אידן מיט שעצונג, אבער פון ווען זיי האבן געזען די זאך אין קודש הקדשים, זאגט די גמרא: "מִיָּד הִזִּילוּם", זיי האבן געקוקט אויף די אידן מיט שפאט; ווייל א גוי קען נישט פארשטיין וואס איז די זאך פון חתונה האבן, לעבן אינאיינעם מאן און ווייב; וואס איז די זאך פון זיין אינאיינעם? ער קוקט אויף דעם ווי א נישט חשוב'ע זאך, ער קוקט אויף דעם ווי דאס איז קינד'יש, בעבי'ש, ער קוקט אויף דעם כאילו דאס איז עפעס שלעכט; להבדיל, מיר אידן זענען א הייליג פאלק, מיר קוקן אין די תורה; דארט זעען מיר ווי אזוי זיך צו פירן, מיר גייען נישט מיט אונזער נארישע שכל, מיר גייען מיט די הייליגע תורה.


אז מען וועט אריינטראכטן וואס קודש הקדשים איז; א פלאץ וואו קיינער קען נישט אריינקומען, נאר דער כהן גדול האט געמעגט אריינגיין דארט איין מאל א יאר - יום הכיפורים, נאכן זיך אזוי הייליגן און רייניגן. אין קודש הקדשים ליגט די לוחות וואס דער אייבערשטער האט געגעבן פאר משה רבינו, פון דארט גייט ארויס די קול נבואה פונעם אייבערשטן גלייך צו משה רבינו; דארט אויפ'ן ארון איז די כרובים, וואו א מאן און ווייב לעבן מיט ליבשאפט. פון דעם זעט איר אז איר טראכט פארדריידט, איר טראכט נישט ווי אזוי א איד דארף טראכטן.


איך ווייס נישט וואס האט פאסירט אז איר זענט אזוי דערביטערט, איר שפירט זיך ווי א שמאטע; פארוואס זאגט איר אז פרויען זענען שמאטעס? פארוואס טראכט איר אז פרויען זענען אויסגענוצט? אז מען דארף אויפרוימען די שטוב איז מען שוין א שמאטע?! אז מען דארף אנגרייטן עסן איז מען אויסגענוצט?! קומט אויס אז די הייליגע כהנים אין בית המקדש וואס זיי זענען די חשוב'סטע ביי כלל ישראל; זיי זענען אויך אויסגענוצט ווייל זיי האבן גערייניגט דעם בית המקדש? זיי האבן געקאכט די עסן פאר'ן אייבערשטן, געארבעט טאג און נאכט, זיי זענען די שמאטעס? זיי זענען די אויסגענוצטע?!


נאר וואס דען, דער הייליגער רבי האט אונז אנטפלעקט א מורא'דיגע סוד; עס קען זיין צוויי מענטשן, ביידע פון זיי טוען די זעלבע ארבעט, ביי איינעם איז דאס ל"ט מלאכת המשכן און ביים צווייטן איז דאס ל"ט מלקות. דער רבי זאגט (לקוטי מוהר"ן חלק א, סימן יא) אז ביי איינעם איז דער לעבן א געשמאקע זאך, ער שפירט ביי זיך ווי ער בויט אויף די משכן פאר'ן אייבערשטן, ער בויט א פלאץ וואו די שכינה וועט רוען, א שטוב וואו עס וועלן אויפוואקסן קינדער מיט אמונה, קינדער וואס וועלן גיין אין די תורה וועג; ביי אים, אלעס וואס ער ארבעט, אלעס וואס ער טוט - שפירט ער א זיסקייט אין דעם, ער שפירט ווי ער בויט אויף דעם משכן.


ווידער ביי דעם צווייטן איז דאס ל"ט מלקות; ער שפירט אלע טעמי מיתה, ער שפירט ווי מען שלאגט אים, ער שרייט: 'מען נוצט מיר אויס, מען מאכט מיר ווי א שמאטע; איך מוז קאכן, איך מוז מאכן וועש, איך דארף אזוי שווער ארבעטן'; דער צווייטער טוט גארנישט מער ווי דער ערשטער, אבער ער שפירט נישט דעם אייבערשטן, עס איז ביי אים פארלאשן די אמונה, דערפאר איז ביי אים אלעס ווי מלקות.


דער אייבערשטער זאל העלפן איר זאלט האבן הצלחה אין אלע ענינים.

#211 - דאנקען דעם אייבערשטן מאכט שטארקע נערוון
תודה והודאה, חיזוק פאר פרויען, תהלים

בעזרת ה' יתברך


יום ד' פרשת טהרה, ב' אייר, שנת תשפ"א לפרט קטן


 


מרת ... תחי'


איך וויל אייך געבן א גרוס פון אייער מאן נרו יאיר, ער לערנט פלייסיג אין כולל, ער פירט זיך מיט יראת שמים, א ליכטיגער אינגערמאן.


שטארקט אייך, זאגט תהלים יעדן טאג, מי יתן אז איר זאלט זאגן יעדן טאג דעם "יום תהלים"; תהלים געבט כח זיך צו קענען דערהאלטן אין אלע שווערע צייטן, תהלים ברענגט נאנט צום אייבערשטן.


וואס איר דארפט - בעטס פונעם אייבערשטן, אין אייער שפראך - אין אידיש. ווען איר רעדט צום אייבערשטן זאלט איר איינטיילן דאס רעדן אין צוויי; געדענקט צו דאנקען און צו בעטן, נישט נאר בעטן נאר אויך דאנקען.


דאנקען דעם אייבערשטן מאכט שטארקע נערוון, עס געבט כח.


 

#210 - ווען מ'זאגט עס מיט ליבשאפט, ווערט עס אנגענומען
תודה והודאה, שלום בית, חיזוק פאר פרויען

בעזרת ה' יתברך


ערב שבת קודש פרשת טהרה, ד' אייר, שנת תשפ"א לפרט קטן


 


מרת ... תחי'


איך האב ערהאלטן אייער בריוו.


איר האט זייער שיין חתונה געהאט, אייער מאן איז א טייערער אינגערמאן; איך קען אים זייער גוט, ער איז ערליך און וואויל, ער האט גוטע מידות, ער איז באמת א וואוילער אינגערמאן.


דאס וואס איר זאגט אז אייער מאן קען נישט קיין הלכות, ער איז א גרויסער עם הארץ; איר ציטערט וואס וועט זיין מיט אייערע דורות, איר ווילט נישט אייערע קינדער זאלן זיין עמי הארצים, און ווען איר זאגט אים הלכות ווי אזוי זיך צו פירן ווערט ער נערוועז וכו'; וואס זאל איך אייך זאגן, עס זעט מיר אויס אז עס איז נישטא קיין ליבשאפט צווישן אייך, וואלט ווען געווען ליבשאפט וואלט ער דאס שיין אנגענומען, שיינע ווערטער האבן אלע ליב, שיינע ווערטער נעמט מען אן; אז מען זאגט דאס מיט האס, מיט פיינטשאפט, - דעמאלט גייט עס נישט אריין אין יענעם, דעמאלט איז א שאד צו זאגן, ווייל מען מאכט נאר ערגער.


איך בעט אייך זייער, קוקט גוט אויף אייער מאן; ער איז א טייערער מענטש, ער איז נישט אזא עם הארץ ווי איר לייגט אים אראפ. חכמינו זכרונם לברכה זאגן (ברכות מז ע"ב; סוטה כב.) ווער איז אן עם הארץ? "כָּל שֶׁאֵינוֹ קוֹרֵא קְרִיאַת שְׁמַע שַׁחֲרִית וְעַרְבִית בְּבִרְכוֹתֶיהָ, דִּבְרֵי רֶבִּי מֵאִיר", רבי מאיר זאגט, דער וואס ליינט נישט קיין קריאת שמע אינדערפרי און ביינאכט; די חכמים זאגן: "כָּל שֶׁאֵינוֹ מֵנִיחַ תְּפִילִין", דער וואס לייגט נישט קיין תפילין, בן עזאי זאגט: "כָּל שֶׁאֵין לוֹ צִיצִית בְּבִגְדוֹ", דער וואס גייט נישט קיין ציצית, רבי יונתן בר יוסף זאגט: "כָּל מִי שֶׁיֵּשׁ לוֹ בָּנִים וְאֵינוֹ מְגַדְּלָן לְתַלְמוּד תּוֹרָה", דער וואס האט קינדער און שיקט זיי נישט לערנען די הייליגע תורה, "אֲחֵרִים אוֹמְרִים", אחרים זאגט: "אֲפִילוּ קָרָא וְשָׁנָה וְלֹא שִׁמֵּשׁ תַּלְמִידֵי חֲכָמִים", דער וואס לערנט נישט גמרא; דאנקט דעם אייבערשטן אז אייער מאן ליינט קריאת שמע, ער לייגט תפילין יעדן טאג, ער גייט מיט ציצית, ווען די קינדער וועלן אויפוואקסן וועט ער זיי שיקן אין תלמוד תורה; מאכט אים נישט אזוי שלעכט.


קוקט א ביישפיל פון א פרוי א צדקת, א קלוגע פרוי; לערנט אייך אפ פון דבורה הנביאה, זי האט באקומען א מאן אן עם הארץ, ער האט נישט געקענט לערנען, ווען זי האט געזען אז ער קען גארנישט; ער לערנט נישט, ער קען נישט לערנען, ער קען גארנישט טון, האט זי אים נישט צעקלאפט, זי האט נישט געוויינט אויף איר מזל, זי האט נישט געבלאזן אויף די וועלט, עס איז איר נישט נמאס געווארן דאס לעבן; חכמינו זכרונם לברכה זאגן (ילקוט שופטים פרק ד, רמז מב) זי האט אים מחזק געווען, זי האט אים געפרעגט: "אפשר ווילסטו מאכן קנויטן פאר'ן בית המקדש?" אבער דאס האט ער אויך נישט געקענט, האט זי אים געזאגט: "איך וועל מאכן די קנויטן און דו וועסט עס טראגן צום בית המקדש"; דערפאר הייסט זי "אשת לפידות - די פרוי פון לפידות", מען רופט איר מאן "לפידות", ווייל ער האט געברענגט שיינע דיקע קנויטן צום בית המקדש, וואס זיין ווייב האט געמאכט.


וואס איז נאכדעם געווארן פון איר מאן דעם עם הארץ? ער האט זוכה געווען צו חיי עולם הבא! אזוי ווי די הייליגע חכמים זאגן (שם): "מִי זָכָה לוֹ לְלַפִּידוֹת שֶׁיְּהֵא חֶלְקוֹ עִם הַכְּשֵׁרִים", אין וועמענס זכות האט לפידות זוכה געווען אז זיין נאמען ווערט גערעכנט צווישן די ערליכע אידן? "וְיָבֹא לְחַיֵּי הָעוֹלָם הַבָּא", אין וועמענס זכות האט לפידות זוכה געווען צו עולם הבא? "הֱוֵי אוֹמֵר דְּבוֹרָה אִשְׁתּוֹ", דורך זיין ווייב דבורה, וואס אויף איר איז געזאגט געווארן דעם פסוק (משלי יד, א): "חַכְמוֹת נָשִׁים בָּנְתָה בֵיתָהּ", א קלוגע פרוי בויט אויף איר שטוב.


איך שפיר ווי דער סמ"ך מ"ם האט געטראפן א פלאץ וואו ער קען צעברעכן די ליבשאפט צווישן ענק; ער האט מצליח געווען, ער האט געטראפן א וועג ווי אזוי ער וועט קענען אפקילן דאס ליבשאפט און נאכדעם וועט ער חרוב מאכן די גאנצע שטוב, איך וויל דאס נישט און איך וועל דאס נישט לאזן פאסירן.


איך בעט אייך זייער, איר זאלט זיך מאכן צייט, שרייבט אייך א ליסטע פון אלעס וואס גייט אייך גוט, שרייבט אראפ אלע גוטס וואס דער אייבערשטער טוט מיט אייך און איר זאלט דאנקען דעם אייבערשטן מיט די ליסט; רעכנט אויס אלע גוטס וואס דער אייבערשטער טוט מיט אייך וועט איר אנהייבן זען אן אנדערע בילד אין לעבן, איר וועט אנהייבן זען ווי גוט דער אייבערשטער איז, ווי גוט עס איז צו פאלגן דעם אייבערשטן.


ווער עס דאנקט דעם אייבערשטן לעבט אן אנדערע לעבן; אן דאנקען איז מען אומגליקליך, אז מען דאנקט נישט דעם אייבערשטן הייבט מען אן טראכטן נאר פון פראבלעמען. דער סמ"ך מ"ם וויל אויסרייסן דעם מענטש, ער פארגינט נישט דעם מענטש אז ער לעבט א זיסע לעבן, דערפאר מאכט ער גרויס די פראבלעמען; אנשטאט מיר זאלן זען די ניסים, די חסדים און די ליבשאפט וואס דער אייבערשטער האט צו אונז, וואס ער טוט אלץ פאר אונז - טראכט מען פון שלעכטס.


בעטס דעם אייבערשטן עס זאל זיין אהבה, אחוה, שלום און פריינטשאפט צווישן אייך - וועט אלעס זיין גוט, איר וועט לעבן די שיינע זיסע לעבן וואס אלע ערליכע אידן לעבן.


איך שיק אייך נישט דעם בריוו אהיים; איך וויל נישט אייער מאן זאל זען אז איר האט טענות, איך לייג דעם בריוו אין ספר איש אמונות, דארט וועט איר עס קענען ליינען און האבן חיזוק.


דער אייבערשטער זאל העלפן זאלסט האבן הצלחה אין אלע ענינים.

#209 - הייליגער באשעפער העלף מיר, געב מיר קינדער
קינדער, תפילות אויף אידיש, תפילה והתבודדות, חיזוק פאר פרויען, סגולות, יבנאל

בעזרת ה' יתברך


יום ב' פרשת שמיני, כ"ג ניסן, אסרו חג, שנת תשפ"א לפרט קטן


 


מרת ... תחי'


שטופט אוועק פון אייך די שלעכטע מחשבות וואס קומען כסדר ארויף אין מח אז איר וועט נישט האבן קיין קינדער, ווייל קינדער געבט דער אייבערשטער; עס איז דא הונדערטער און טויזנטער מעשיות פון פרויען וואס דאקטורים האבן געזאגט אז זיי וועלן נישט האבן קיין קינדער און מיט תפילה זענען זיי געבענטשט געווארן מיט קינדער און אייניקלעך.


דער רבי זאגט (ספר המידות תפילה, סימן כח): "עַל יְדֵי הַתְּפִלָּה יָכוֹל לְשַׁנּוֹת אֶת הַמַּזָּל", מיט תפילה קען מען איבערדרייען די מזל; אפילו אונטער'ן מזל קען מען נישט האבן קיין קינדער, אבער מיט תפילה דריידט זיך אלעס איבער.


בעטס דעם אייבערשטן אין אייער אייגענע שפראך, אז איר זאלט געהאלפן ווערן מיט קינדער. עס איז גוט צו זאגן אלע תפילות און יהי רצון'ס, אבער אייגענע תפילות - דאס איז עפעס אנדערש, דאס קומט ארויס פון טיפעניש פון הארץ, דאס גייט ארויף זייער הויך, ווייל דאס איז אמת. "קָרוֹב ה' לְכָל קֹרְאָיו", דער אייבערשטער הערט אויס יעדער איינער וואס רופט אים, "לְכֹל אֲשֶׁר יִקְרָאֻהוּ בֶאֱמֶת", אבער נאך מער הערט דער אייבערשטער אויס די וואס רופן אים מיט אמת (תהלים קמה, יח).


דא האט איר א געבעט וואס איר זאלט בעטן דעם אייבערשטן:


"הייליגער באשעפער, איך דאנק דיר און איך לויב דיר פאר אלע חסדים וואס דו טוסט מיט מיר; איך דאנק דיר אז איך בין חתונה געהאט, איך דאנק דיר אויף מיין טייערער מאן, איך דאנק דיר אז איך און מיין מאן זענען ביידע געזונט.


הייליגער באשעפער העלף מיר, געב מיר קינדער; איך וויל אזוי שטארק האבן קינדער, איך ווארט שוין אזוי לאנג אויף קינדער; איך בין אזוי צעבראכן, איך בין אזוי פארזארגט, ווייל עס גייען אריבער נאך טעג און וואכן און איך ווארט נאכאלץ אויף מיין ישועה, דאס מאכט מיר זייער פארזארגט. בעט איך דיר טאטע זיסער, העלף מיר, געב מיר געזונטע קינדער, ערליכע קינדער, קינדער וואס וועלן דיר דינען, קינדער וואס וועלן גיין אין די וועגן פון די הייליגע תורה.


העלף מיר בזכות אלע צדיקים וואס האבן זיך מוסר נפש געווען פאר דיר; בזכות דער הייליגער תנא רבי שמעון בר יוחאי, בזכות דער הייליגער רבי יצחק לוריא אשכנזי, בזכות דער הייליגער רבי ישראל בעל שם טוב, בזכות דער הייליגער רבי - רבי נחמן בן פיגא מברסלב, אין זכות פון זיין תלמיד רבי נתן מברסלב און בזכות רבינו אליעזר שלמה מברסלב; יהיו לרצון אמרי פי והגיון לבי לפניך, ה' צורי וגואלי. אמן כן יהי רצון".


בנוגע די סגולה פון מקוה מלכה אין יבנאל; מוהרא"ש האט געזאגט, ווער עס וועט זיך טובל'ן אין די מקוה - וועט געהאלפן ווערן מיט קינדער. ווייל די מקוה אין יבנאל איז געבויט געווארן מיט מסירות נפש, די מדינה של גיהנום האט נישט געגעבן קיין רשות צו בויען קיין מקוה. דארט וואוינט א רב מטעם המדינה וואס האט לאנגע יארן מכשיל געווען אלעמען מיט איסורי כריתות; געזאגט האט ער אז די מקוה אין יבנאל איז כשר, למעשה איז נישט געווען קיין מי גשמים ממילא איז די מקוה בכלל נישט קיין מקוה, עס איז א וואנע. ווען דער שטראף האט געזען אז עס ווערט א גערודער האט ער אנגעפילט די אוצר מיט וואסער, געווען איז דאס אינמיטן זומער ווען עס רעגנט נישט אין ארץ ישראל. מוהרא"ש האט דאס נישט אויסגעהאלטן, האט מוהרא"ש געבויט א מקוה שטילערהייט, אזוי ווי די ערליכע אידן, די בעלי מסירות נפש האבן געטון אין רוסלאנד אונטער די קאמעניסטן, און מוהרא"ש האט געזאגט אז ווער עס וועט גיין אין די מקוה וועט געהאלפן ווערן, ווייל א זאך וואס מען טוט מיט מסירת נפש קען מען זען דערביי ישועות למעלה מדרך הטבע, און אזוי איז עס, צענדליגער און הונדערטער פרויען זענען שוין געהאלפן געווארן דורך די סגולה.


בנוגע אויב מען זאל נאכאמאל גיין וכו'; אדרבה ואדרבה, יעדע מאל מען טוט די סגולות איז מען זוכה אויף נאך נסים.


דער אייבערשטער זאל העלפן איר זאלט האבן הצלחה אין אלע ענינים.

#208 - וואויל איז די וואס זענען שטארק נזהר אין נעגל וואסער
חיזוק פאר פרויען, נעגל וואסער, הלכה

בעזרת ה' יתברך


יום א' פרשת ויקרא, ראש חודש ניסן, שנת תשפ"א לפרט קטן


 


מרת ... תחי'


איך האב ערהאלטן אייער בריוו.


ווען מען שלאפט בייטאג דארף מען זיך אפגיסן די הענט; דאס דארף נישט זיין ביים בעט, אבער מען דארף זיך וואשן מיט א כלי יעדע האנט דריי מאל.


דאס איז ווען מען שלאפט בייטאג, אבער ביינאכט דארף מען זייער אכטונג געבן זיך נישט אראפצולייגן נאר אז מען גרייט זיך אן נעגל וואסער, כדי מען זאל זיך קענען אפגיסן גלייך ווען מען שטייט אויף און חס ושלום אראפגיין פון בעט מיט טמא'נע הענט.


וואויל איז די וואס זענען שטארק נזהר אין נעגל וואסער, בפרט אידישע פרויען; וועלן זיי ברענגען קדושה וטהרה אין שטוב.

#207 - קינדער מאכן נאר שטערקער די שלום בית
קינדער, שלום בית, חיזוק פאר פרויען, רפואה

בעזרת ה' יתברך


יום א' פרשת ויקרא, ראש חודש ניסן, שנת תשפ"א לפרט קטן


 


לכבוד מיין טייערער ... נרו יאיר


ווען דו ביסט געווען ביי מיר מיט דיין ווייב תחי' האב איך געזען אז דו האסט אויף וואס צו דאנקען.


דאנק דעם אייבערשטן אז דו האסט א טייערע ווייב תחי'; זי וויל זיין א מאמע, זי האט די כוחות צו פירן א גרויסע שטוב, דאס וועט גארנישט אוועקנעמען פון דיר; קינדער מאכט נאר שטערקער און שטערקער דעם קניפ צווישן מאן און ווייב.


איך האב איר געגעבן גערעכט, ווייל אזוי האב איך מקבל געווען פון גרויסע רבנים. וואלט די מעשה געווען פארקערט, וואלט זי געבעטן וכו', וואלט איך געהערט אז זי האט נישט די כוחות - איז עפעס אנדערש, אבער זי איז געזונט און שטארק פיזיש און גייסטיש, זי וויל קינדער, זי האט די שכל דאס צו וועלן; דו ווילסט ווארטן - אויף דעם קען איך דיר געבן חיזוק זאלסט וויסן אז דאס וועט ענק נאר מאכן נענטער און נענטער, אנדערש ווי די גוי'שע טמא'נע לעבן זאגט.

#206 - מאוויס ברענגט אריין אין שטוב שדים, שידות און רוחות רעות
קדושה, שלום בית, חיזוק פאר פרויען, מאוויס

בעזרת ה' יתברך


יום ה' פרשת ויקהל-פקודי, כ"ז אדר, שנת תשפ"א לפרט קטן


 


מרת ... תחי'


איך וויל אייך זייער בעטן, רעדט נישט צו אייער שוועסטער ... תחי' פון זאכן וואס איז פאר חתונה געהאטע ווייבלעך. אפילו מיט חתונה געהאטע ווייבלעך דארף מען נישט רעדן פון די זאכן, זיכער נישט מיט יונגע מיידלעך; דאס צעמישט זיי און עס קומט נישט ארויס קיין גוטס פון דעם.


איך בעט אייך פון מיין הארץ, פון היינט און ווייטער זאלט איר נאר רעדן מיט שכל; איך פרוביר אזוי שווער אריינצולייגן אין די בית פיגא תלמידות ריינקייט, זויבערקייט און הייליגקייט; וואס דארפט איר רעדן מיט זיי פון זאכן וואס זיי דארפן נישט וויסן? אייער שוועסטער שרייבט מיר אז די זאכן מאכן איר טראכטן נישט גוטע מחשבות.


נאך א זאך בעט איך אייך זייער, קוקט נישט קיין מאוויס; א אידישע מאמע, א אידישע פרוי - טאר נישט קוקן די זאכן, אז מען קוקט מאוויס ברענגט מען אריין אין שטוב די שדים, שידות און רוחות רעות; וואס ווילט איר? איר ווילט די בייזע זאכן אין שטוב? אדער א לויטערע שטוב - א הייליגקייט?


איר האט דאך א טייערער מאן, איר האט דאך מיט וועם צו רעדן, איר האט דאך מיט וועם צו לעבן; איז דאך ענדערש איר זאלט נעמען גוטס אנשטאט שלעכטס, זיס אנשטאט ביטער, ליכטיגקייט אנשטאט טונקלקייט.


איך שרייב אייך נאר ווייל איר זענט זייער טייער, איך זע אין אייך א הייליגע נשמה.

#205 - תהלים איז געמישט פון צוויי זאכן, פון לויבן און בעטן
צניעות, קדושה, חיזוק פאר פרויען, תהלים

בעזרת ה' יתברך


יום ה' פרשת ויקהל-פקודי, כ"ז אדר, שנת תשפ"א לפרט קטן


 


מרת ... תחי'


דאנקט דעם אייבערשטן אויף אלעס גוטס וואס ער טוט מיט אייך; איר האט אזוי גוט חתונה געהאט, און אויף אלע חסדים וואס ער טוט מיט ענק.


איך האף אז איר זענט נאך שטארק מיט זאגן תהלים אזוי ווי איר פלעגט זיין אלס מיידל. זאגט יעדן טאג תהלים; תהלים איז געמישט פון צוויי זאכן, פון לויבן און בעטן; איין פסוק איז דאנק און לויב ווערטער און אינעם צווייטן פסוק בעט מען אויף ווייטער.


איך וויל אייך בעטן נישט צו רעדן מיט מיידלעך פון זאכן וואס איז נוגע פאר נאך די חתונה. אפילו מיט חתונה געהאטע ווייבלעך רעדט מען נישט פון די זאכן; נישט פון די הלכות און אויך נישט וכו'. איך לייג אריין מיין לייב און לעבן אז אונזערע תלמידות זאלן אויסוואקסן הייליג און ריין, בעט איך אייך איר זאלט אכטונג געבן אויף דעם.


אייער צניעות איז א קידוש השם; אלע זעען ווי שיין עס איז צו זיין א איד, אלע זעען ווי שיין אידישקייט איז. מען זעט אין אייך אז מען קען זיין סיי ערליך און סיי אנגעטון לויט די היינטיגע טעג.


ווי מער איר וועט דאנקען דעם אייבערשטן אלץ מער ניסים וועט איר זען.

#204 - אויב מען וויל האבן שלום בית, דארף מען זיין אפן איינער מיט'ן צווייטן
שלום בית, חיזוק פאר פרויען

בעזרת ה' יתברך


יום ד' פרשת ויקהל-פקודי, כ"ו אדר, שנת תשפ"א לפרט קטן


 


אל מרת ... תחי'


איך האב ערהאלטן אייער בריוו.


אויב מען וויל האבן שלום בית - דארף מען זיין אפן איינער מיט'ן צווייטן. די וועג וואס איר גייט איז נישט קיין גוטע וועג, דאס קען ברענגען עס זאל ווערן אויס שטוב. מען מוז רעדן, מען מוז זאגן וואס שטערט, מען מוז ארויסגעבן געפילן; אויב מען רעדט נישט - קען ווערן א גט השם ישמרינו.


עס איז נישט גערעכט פון אייער זייט אז איר זענט נישט אפן מיט אייער מאן נרו יאיר; אויב איינער האט א נישט גוטע גערוך דארף מען יענעם אויפמערקזאם מאכן, מען זאגט דאס שיינערהייט. צום ביישפיל: "אפשר קענסטו פוצן די ציינער?" "אפשר קענסטו שווענקען די מויל מיט מינט עס זאל זיין איינגענעם?" אויב איז איינער בטבע א שוויצעדיגער און ער כאפט זיך אליינס נישט, דארף מען יענעם זאגן שיינערהייט אויף אן איידעלע וועג; אויב שעמט מען זיך און מען וויל נישט זאגן, אדער מען מיינט אז מען וועט יענעם וויי טון ווען מען זאגט, זאל מען וויסן אז מיט די צייט קען עס ווערן ערגער און ערגער ביז עס קען ווערן אויס שטוב; זיכער אין די צייטן וואס מען ווערט פאראיבלט פון עסן, פון מענטשן און אזוי ווייטער וכו' וכו' - איז מען מחויב דאס צו זאגן פאר'ן מאן, אז נישט קען ווערן אויס שטוב השם ישמרינו.


די זעלבע איז אויב דער מאן אדער די ווייב רעדן נישט שיין, איינער איז מער הייקל פונעם צווייטן, מער איידל און קען נישט נעמען די וועג ווי אזוי מען רעדט, איז זייער וויכטיג מען זאל דאס זאגן. צום ביישפיל, מען זאגט: "מיין טייערע לעבן, עס שטערט מיר זייער ווען דו רעדטס צו מיר אזוי און אזוי; איך האב דיר ליב, איך ווער אבער וויי געטון ווען דו זאגסט מיר די ווערטל. מיין טייערע לעבן, איך בין זיכער אז דו ווייסט נישט אז איך ווער וויי געטון, ווייל דו האסט מיר אויך זייער ליב, דעריבער דערצייל איך דיר, אז דו זאלסט מער אכטונג געבן".


אויב איז אייך שווער אים צו זאגן אז יעצט אין די צייט וכו' - ווערט איר פאראיבלט, זאלט איר נעמען דעם ספר עצתו אמונה און לערנען די בריוו אינאיינעם, ביז איר וועט אנקומען צו דעם בריוו און אינאיינעם לערנען די בריוו, וועט איר זען אז אייער שלום בית וועט ווערן שטערקער, ער וועט אייך פלוצלונג אנהייבן זאגן וואס שטערט אים און איר וועט אים שיינערהייט זאגן וואס עס שטערט אייך און עס וועט זיין שלום על ישראל, ביידע פון אייך וועלן אכטונג געבן אויפ'ן צווייטנ'ס כבוד, איר וועט האבן א שטארקע אמת'ע שלום.


בפרט ווען מען ווארט למזל טוב איז דער לעבן גאר אנדערש. מענער ווייסן נישט ווי עס גייט אין די חדשים און אפילו די וואס מען האט זיי יא געזאגט און געלערנט - פארגעסן דאס; זיי לעבן נישט מיט דעם, עס איז זיי שווער צו פארשטיין וכו'. דארף מען זיך דורכשמועסן אינאיינעם, זיי זאלן פארשטיין אז מען קען נישט נאכלויפן וכו' וכו'.


שטארקט אייך, דער אייבערשטער זאל אייך העלפן איר זאלט האבן בנקל ובנחת און זוכה זיין צו ערליכע אידישע דורות.


נאכאמאל, איר דארפט טוישן אייער וועג אין לעבן, איר דארפט זיין אפן מיט אייער מאן.


דער אייבערשטער זאל העלפן איר זאלט האבן הצלחה אין אלע ענינים.

#203 - גיין נאר צו אן ערליכע קיאסק
חיזוק פאר פרויען, פרנסה, אינטערנעט

בעזרת ה' יתברך


יום ג' פרשת ויקהל-פקודי, כ"ה אדר, שנת תשפ"א לפרט קטן


 


לכבוד מיין טייערער ... נרו יאיר, קרית ברסלב


דיין ווייב האט מיר געשריבן, זי פרעגט אויב זי זאל ענדערש איינקויפן אין אידישע געשעפטן, אדער קען זי איינקויפן אין קיאס"ק פאר ביליגער, אבער מען קען זען געוויסע בילדער פון גוים.


זאג דיין ווייב אז זי קען איינקויפן אין קיאס"ק, מיט דעם שטיצט זי דיר דו זאלסט קענען בלייבן אין כולל לערנען; די בילדער איז דא אין די געשעפטן אויך.


פארשטייט זיך, זי זאל גיין נאר צו אן ערליכע קיאסק; ברוך ה' אין שטעטל האבן מיר אן ערליכע קיאסק. איך האב געבעטן די הנהלה אז איך וויל א קיאסק אין שטעטל; פון די ערשטע זאכן אין שטעטל האב איך דאס געעפנט, אז די משפחות זאלן נישט ארייננעמען אין שטוב קיין אינטערנעט, אז מען וויל עפעס קויפן זאל מען האבן וואו צו קויפן.


זאלסטו מחזק זיין דיין ווייב זי זאל נישט ארייננעמען אין שטוב קיין שום כלי וואס מען קען דאס מחבר זיין מיט אינטערנעט און וואס זי דארף איינקויפן זאל זי גיין מיט דיר צום קיאסק איינקויפן פאר ביליג, אזוי וועסטו קענען לערנען מיט ישוב הדעת.

#202 - אריינפלעכטן לויב ווערטער אין ספר תהלים
תודה והודאה, חיזוק פאר פרויען, תהלים

בעזרת ה' יתברך


יום ד' פרשת כי תשא, י"ט אדר, שנת תשפ"א לפרט קטן


 


מרת ... תחי'


איך האב ערהאלטן אייער בריוו.


א מחי' צו באקומען א פאזעטיווע בריוו צווישן טויזנט בריוו פון צרות און געשרייען; רוב מענטשן טראכטן נישט פון שרייבן ווי גוט עס גייט זיי און וואס פאר א שיינע לעבן זיי האבן, רוב שרייבן נאר די צרות און די געשרייען, דעריבער פריי איך זיך זייער ווען עס קומט א פאזעטיווע בריוו; ווי שיין אייער לעבן איז, אייער מאן לערנט און דאווענט און איר לעבט מיט שלום.


זייט ממשיך צו זאגן תהילים און פלעכטס אריין אייערע אייגענע תפילות און אייערע אייגענע לויב ווערטער צווישן די הייליגע ווערטער פון תהילים.


דער אייבערשטער זאל העלפן איר זאלט האבן הצלחה אין אלע ענינים.


 

#201 - ביים אייבערשטן איז חשוב א פרוי וואס העלפט איר מאן
שלום בית, חיזוק פאר פרויען

בעזרת ה' יתברך


יום ה' פרשת תצוה, י"ג אדר, תענית אסתר, שנת תשפ"א לפרט קטן


 


מרת ...


איך וויל אייך מחזק זיין איר זאלט וויסן וואס איז חשוב ביים אייבערשטן; ביים אייבערשטן איז חשוב א פרוי וואס איז גרייט פאר'ן מאן, א פרוי וואס היט אפ איר מאן. אזוי ווי חכמינו זכרונם לברכה זאגן (תנא דבי אליהו רבא, פרק ט): "אֵיזוֹהִי אִשָׁה כְּשֵׁרָה", ווער איז א חשוב'ע פרוי? "כָּל שֶׁעוֹשָׂה רְצוֹן בַּעֲלָהּ", די פרוי וואס טוט די ווילן פונעם מאן; זי היט אים ער זאל זיין הייליג און ריין, ער זאל קענען לערנען תורה בקדושה.


א פרוי וואס איז שטענדיג גרייט פאר'ן מאן וועט דער אייבערשטער זיין גרייט פאר איר; אירע תפילות און בקשות וועלן ווערן שנעל אנגענומען. די פרוי וואס גייט ארויס פון איר וועג פאר איר מאן, זי היט אים פון עבירות - וועט ווערן אפגעהיטן פון אלע שלעכטס.


עס איז נישט קיין תירוץ 'עס איז שווער וכו' וכו''; יעדן איינעם איז שווער, פאר'ן מאן איז אויך שווער צו טון וואס ער האט צו טון; אויף דעם זאגן די הייליגע חכמים (אבות ה, כג): "לְפוּם צַעֲרָא אַגְרָא", לויט ווי שווער עס קומט אן צו טון דעם ווילן פונעם אייבערשטן, באקומט מען מער שכר.

#200 - העלף דיין ווייב זאל קענען אביסל ארויסגיין זיך מחזק זיין
שלום בית, חיזוק פאר פרויען

בעזרת ה' יתברך


יום ה' פרשת תצוה, י"ג אדר, תענית אסתר, שנת תשפ"א לפרט קטן


 


לכבוד מיין טייערער ... נרו יאיר, קרית ברסלב


יעדן דינסטאג קומען זיך צוזאמען די פרויען אין שטעטל; מען שמועסט, מען שפילט א שפיל אינאיינעם, מען הערט חיזוק, הלכות און אויך טאנצט מען.


עס איז וויכטיג דו זאלסט פון דיין זייט העלפן דיין ווייב זי זאל קענען קומען, דאס הייסט דו זאלסט אהיים קומען פרי, בלייבן אין שטוב אכטונג געבן אויף די קינדער.


אז זי וויל נישט קומען זאלסטו איר נישט נייטן, פון דיין זייט זאלסטו זען זי זאל קענען גיין.


עס קוקט אויס ווי א נישט וויכטיגע זאך, אבער עס איז זייער וויכטיג צו הערן חיזוק, הלכות; זיך טרעפן מיט גוטע פריינט וכו'.

#199 - נישט זוכן חסרונות
שלום בית, חיזוק פאר פרויען

בעזרת ה' יתברך


יום ב' פרשת תצוה, י' אדר, שנת תשפ"א לפרט קטן


 


מרת ... תחי', קרית ברסלב ליבערטי


דאנקט דעם אייבערשטן אז איר האט באקומען א ריינעם מאן, ער ווייסט נישט פון קיין שלעכטס, ער האט ריינע אויגן, ער איז צופרידן מיט אייך אזוי ווי איר זענט, איר דארפט זיך נישט מאכן פאר אים ווי א וכו'.


ער דארף נישט די אלע זאכן וכו', ביי אים איז שיין וואס איז טאקע שיין, ביי אים איז ציעדיג וואס איז עכט ציעדיג, נישט וואס איז ציעדיג ביי די גוים.


אייערע ליפן זאלן נישט אויפהערן דאנקען און לויבן דעם אייבערשטן אז איר האט אן ערליכער מאן. זוכט נישט אויף אים חסרונות; אז איר וועט זוכן אויף אים חסרונות וועט ער זוכן אויף אייך חסרונות, ער איז ליכטיג און טייער צוזאמען מיט אייך.


 

#198 - ווי מער מען איז מחזק אנדערע, אלץ מער כח באקומט מען
חברים, חינוך הילדים, חיזוק פאר פרויען, התחזקות, הפצה, חסידות ברסלב, בושה, הלכה

בעזרת ה' יתברך


יום א' פרשת משפטים, כ"ה שבט, שנת תשפ"א לפרט קטן


 


מרת ... תחי'


איך האב ערהאלטן אייער בריוו.


שטארקט אייך מיט די הייליגע ארבעט פון צאמנעמען נשות אנשי שלומינו - זיי מחזק זיין; נישטא קיין גרעסערע תענוג ביים אייבערשטן, צו זען ווי מען טוט פאר אנדערע אידן.


דער הייליגער בעל התניא זכותו יגן עלינו האט נאכגעזאגט פון זיין רבי'ן דער הייליגער מגיד פון מעזריטש זכותו יגן עלינו, וואס ער האט דאס געהערט פונעם הייליגן בעל שם טוב זכותו יגן עלינו: "א נשמה קומט אראפ אויף די וועלט און לעבט דא אפ א זיבעציג אכציג יאר - נאר כדי א טובה טון פאר א צווייטן איד"; דאס מיינט צו זאגן "עס לוינט זיך צו לעבן זיבעציג יאר א טובה צו טון פאר א צווייטן", ווען מען שיינט אריין אין א צווייטן אביסל שכל, אביסל דעת; יענער זאל שפירן דעם אייבערשטן - מיט דעם טוט מען יענעם א טובה בזה ובבא.


שטעלט נישט אפ אייער ארבעט פאר קיין שום זאך אויף די וועלט, דאס וועט אייך געבן כח אויף אלעס; איר וועט האבן כח צו די קינדער, כח פאר אייער מאן און פאר אלע אייערע געברויכן. עס איז פארקערט ווי מען טראכט, מענטשן מיינען אז מיט דעם וואס מען איז עוסק אין הפצה - פארלירט מען כח, עס גייט אויפ'ן חשבון פון משפחה, אויפ'ן חשבון פון די קינדער וכו' וכו', מען האלט זיך צוריק פון טון מיט אנדערע ווייל עס מוטשעט אפ. עס איז נישט אמת; ווי מער מען איז מחזק אנדערע אלץ מער כח באקומט מען, ווי מער מען שיינט אריין די זיסע עצות פון רבי'ן אין אנדערע - אלץ מער האט מען כח פאר די אייגענע לעבן.


נעמט ווייטער צוזאם פרויען און זייט זיי מחזק, איר קענט זיי געבן צו הערן שיעורים פון חיזוק, שיעורים פון אמונה, שיעורים פון שלום בית, טאנצט מיט זיי און שפילט מיט זיי; דאס איז זייער א גרויסע מצוה, ווייל פרויען דארפן דאס מערסטע חיזוק צו קענען אנגיין מיט זייער ארבעט אין שטוב.


אויף אייער פראגע וואס מען טוט מיט קינדער וואס שפילן זיך מיט משפחה - אינגלעך און מיידלעך; דאס איז נישט גוט, מען דארף זיי מחנך זיין זיי זאלן וויסן אז אינגלעך שפילן זיך מיט אינגלעך און מיידלעך שפילן זיך מיט מיידלעך, ווען זיי זענען נאך יונג דארף מען שוין אכטונג געבן אויף דעם.


מען דארף עס אבער טון מיט חכמה, נישט מיט געוואלד; זאגט זיי די ווערטער: "גרויסע קינדער שפילן זיך נישט אינגלעך מיט מיידלעך, גרויסע קינדער שפילן זיך אינגלעך מיט אינגלעך און מיידלעך מיט מיידלעך"; מען זאגט עס נאכאמאל און נאכאמאל ביז עס גייט אריין אין זיי. די קינדער וועלן נישט גלייך אפלאזן דער געוואוינהייט, בפרט ווען זיי זענען שוין באפריינדעט, אבער מען טאר נישט מיד ווערן, נאר נאכאמאל זאגן: "דו ביסט שוין אזוי גרויס, דו ביסט שוין נישט קיין בעבי; גרויסע קינדער שפילן נישט אזוי וכו' וכו'".


אויף אייער פראגע וואס צו טון מיט די חברט'עס וואס שפעטן וכו'; וואס וואלט איר געטון מיט א חבר'טע וואס וויל אייך אוועק נעמען אייערע קינדער, איר וואלט גערעדט מיט איר? וואס וואלט איר געטון ווען אייער חבר'טע וויל אייך צונעמען אייער מאן, וואלט איר געענטפערט ווען זי רופט אייך פרעגן אייערע שאלות?! א נארמאלע פרוי וואלט נישט געהאט צו טון מיט שכנים און חבר'טעס וואס ווילן אוועקנעמען איר מאן און קינדער וכו' וכו'; אזוי דארף מען קוקן אויף די וואס מאכן חוזק פון רבי'ן, אויף די וואס שפעטן פון היכל הקודש; וואס געבט אונז דער רבי? וואס געבט אונז דער צדיק? ער געבט אונז לעבן. מיט זיין כח, מיט זיין שכל - קען איך האבן קינדער, מיט זיינע עצות קען איך זיך אן עצה געבן, קען מען לעבן מאן און ווייב. אן דעם צדיק בין איך א געשטארבענער, אן דעם צדיק בין איך נישטא; אזוי ווי איך וואלט זיך געהיטן פון איינעם וואס וויל מיר אוועקנעמען מיין שטוב, אזוי דארף איך זיך היטן פון לצים, נישט האבן מיט זיי.


אויף אייער פראגע אויב מען דארף אין די טעג וכו'; איר זענט נישט דער ערשטער וואס זאגט אז עס איז שווער וכו', אנדערע זאגן אויך עס איז שווער וכו', אבער זייט מיר מוחל איך פארשטיי נישט וואס איז שווער; אין די טעג דארף מען גיין אזוי וכו'.


בנוגע פארן קיין יבנאל וכו'; אודאי זאלט איר גיין אין מ. מלכה, איר וועט זען גרויסע ישועות. מוהרא"ש האט צוגעזאגט אז ווער עס וועט גיין אין מ. מלכה וועט זען גרויסע ישועות.


דער אייבערשטער זאל העלפן איר זאלט האבן הצלחה אין אלע ענינים.

#197 - עס פאסירט גארנישט ווען יענער לאכט
תפילות אויף אידיש, חיזוק פאר פרויען, מחלוקת, משפחה, יענער, ראש ישיבה, זעלבס זיכערקייט

בעזרת ה' יתברך


ערב שבת קודש פרשת יתרו, מברכים אדר, כ"ג שבט, שנת תשפ"א לפרט קטן


 


מרת ... תחי'


איך האב ערהאלטן אייער בריוו.


איך בעט אייך זייער איר זאלט זיך נישט נעמען צום הארצן ווען מען קוקט אויף אייך און מען לאכט פון אייך; אמת, עס איז נישט אזוי איינגענעם ווען א שוועסטער שמייכלט זיך אונטער, מען ווערט אומזיכער מיט זיך, מען שפירט זיך חוזק, אבער דאס איז נישט נוגע צום לעבן.


דאנקט און לויבט דעם אייבערשטן אז אייער מאן לאכט נישט פון אייך, אייער מאן איז אזוי געטריי צו אייך - דאס איז אייער לעבן, איר און אייער מאן זאלן נישט לאכן איינער פון צווייטן. א שוועסטער איז טאקע נאנט, א שוועסטער איז זייער וויכטיג, אבער מען קען נישט קוקן אויף שוועסטערס און שוואגערס, מען קען נישט לעבן פאר זיי, לויט זייער פארשטאנד.


איך פארשטיי אייער ווייטאג, איך בין דאס אלץ אריבער; מען האט געלאכט, געשמייכלט און געבלינקט מיט די אויגן אונטער מיין רוקן וכו' וכו'; ווען איך האב דאס דערציילט פאר מוהרא"ש פלעגט ער מיר אלץ פרעגן: "וואס זאגט דיין ווייב?" אן א שיעור מאל פלעגט מיר דאס מוהרא"ש פרעגן, ביז מיין מח האט זיך א דריי געטון אויף די ריכטיגע שינעס און עס האט מיר אויפגעהערט צו באדערן.


דא האט איר א קליינע תפלה וואס צו בעטן דעם אייבערשטן:


"הייליגער באשעפער, איך דאנק דיר פאר מיין לעבן, פאר מיין מאן און פאר מיין קינד; דו ביסט אזוי גוט צו מיר.


איך בעט דיר זייער, העלף מיר, איך בין זייער צעקלאפט נאך פון אלס קינד, עס שטערט מיר אין מיין לעבן; איך טראכט אלס וואס מענטשן זאגן, וואס מענטשן טראכטן - אויב מען לאכט פון מיר. העלף מיר באשעפער איך זאל זיין אזוי שטארק ביי מיר, עס זאל מיר נישט אנגיין וואס דער זאגט, וואס יענער זאגט; איך זאל זיך פרייען מיט מיין לעבן, עס זאל מיר נישט אנגיין וואס אנדערע זאגן".


די תפלה זאלט איר זאגן און לייגט צו אייגענע תפילות; בפרט ווען איר צינדט אן די הייליגע שבת לעכט זאלט איר בעטן אויף דעם, וועט איר זען גרויסע נסים.

#196 - עס וועט גארנישט פאסירן אז מ'וועט אייך אפזאגן פון די ארבעט
חיזוק פאר פרויען, רפואה, חסידות ברסלב, פרנסה, בריוו, ישיבה, ראש ישיבה

בעזרת ה' יתברך


יום ה' פרשת יתרו, כ"ב שבט, שנת תשפ"א לפרט קטן


 


מרת ... תחי'


איך האב ערהאלטן אייער בריוו.


ערשטנס זאלט איר וויסן אז איך קום טאקע נישט אן צו ענטפערן יעדע בריוו, איך קום נישט אן אויפצוהייבן דעם טעלעפאן ווען מען רופט - אבער איך ליין כמעט יעדע בריוו און איך ליין און איך הער אלע מעסעדזשעס; זאלט איר זיך נישט צוריק האלטן פון שרייבן און פון איבערלאזן הודעות.


בנוגע וואס איר האט מורא יעדעס מאל אייער בעל הבית רופט אייך, אפשר גייט ער אייך אפזאגן וכו'; וואס גייט אייך אן? וועט מען אייך אפזאגן, עס וועט גארנישט פאסירן, ארבעט איז נישט קיין לעבן זאך, עס איז יא יא, ניין ניין; כל זמן איר ארבעט, איר האט וואס צו טון - איז גוט, און אז מען וועט אייך אפזאגן - איז אויך גוט.


בנוגע וכו'; בעטס דעם אייבערשטן אויף געזונט, אז מען איז געזונט האט מען אלעס און אז מען איז חלילה נישט געזונט - האט מען גארנישט. וואס האט מען אז מען איז דאר ווען מען איז נישט געזונט? וואס האט מען פון דעם אז מען איז שיין אז מען איז נישט געזונט? קומט אויס אז מען דארף בעטן און דאנקען דעם אייבערשטן אויף דעם אליינס, אז מען איז געזונט און מען האט געזונטע קינדער, מער פון דעם דארף מען נישט.


וואס ווערט איר צעבראכן אז מען באטיטלט אייך נישט מיט'ן טיטל 'בית פיגא תלמידה'; איך בין אויך נישט קיין תלמיד פון ישיבה, איך האב נישט געלערנט אלס קינד, אלס בחור - אין ברסלב. אנשטאט טראכטן 'א שאד איך האב נישט געהאט מיינע יונגע יארן אזוי און אזוי' טראכטס ענדערש 'ווי גליקליך בין איך אז יעצט בין איך געוואויר געווארן פון רבי'ן', איך וואלט זיך אויך געקענט אויפעסן טראכטנדיג 'א שאד מיינע יארן אלס קינד, אלס בחור - ווען איך האב נישט געוויסט פון רבי'ן', אנשטאט דעם פריי איך זיך אז יעצט ווייס איך פון רבי'ן.


אזוי זאלט איר אויך טון, טראכטס 'פון יעצט גיי איך אננעמען דעם רבינ'ס עצות, זיך מחי' זיין און לעבן מיט דעם'; ווייל מיט יעדע שיחה, מיט יעדע עצה - קען מען אפלעבן דאס לעבן זיס און האניגדיג.


דער אייבערשטער זאל העלפן איר זאלט האבן הצלחה אין אלע ענינים.

#195 - יעדער מוטשעט זיך מיט קינדער, מ'דארף נאר בעטן דעם אייבערשטן
תפילה והתבודדות, חינוך הילדים, חיזוק פאר פרויען

בעזרת ה' יתברך


יום א' פרשת יתרו, שובבי"ם, י"ח שבט, שנת תשפ"א לפרט קטן


 


מרת ... תחי'


אייער פראבלעם איז, איר מיינט אז איר קענט זיך נישט קיין עצה געבן מיט די קינדער; איר מיינט אז דאס איז אייער פראבלעם, איר מיינט אז עפעס גייט פאר מיט אייך, כאילו אלע פרויען, אלע מאמעס ווייסן פונקטליך ווי אזוי צו זיין א מאמע און נאר ביי אייך גייט עס נישט...


וויסן זאלט איר אז ביי אלע הייזער זעט אויס ווי ביי אייך, אלע קינדער זענען אייניג און אלע עלטערן זענען אייניג; אלע קינדער זענען נישט פאלגעדיג, נישט הערעדיג און נישט רואיג און אלע עלטערן האבן נישט קיין כח.


די עצה איז בעטן דעם אייבערשטן אינדערפרי, פארמיטאג, נאכמיטאג, אווענט, פארנאכטס און ביינאכט; אגאנצן צייט בעטן דעם אייבערשטן: "הייליגער באשעפער, העלף מיר איך זאל זיין רואיג, העלף מיר איך זאל נישט ווערן נערוועז ווען מען פאלגט מיר נישט; העלף מיר איך זאל נישט שרייען, שלאגן און שטויסן וכו'".


נאך אן עצה פון רבי'ן, נעמען יעדן טאג אויף אמאל; טראכטס נישט פונעם יאר, פונעם חודש און פונעם וואך, נאר פונעם טאג; איין טאג איז נישט אזוי שווער.


איך בעט אייך, קלאפט אייך נישט אראפ