בריוון פונעם ראש ישיבה שליט"א

#142 - א פרוי דארף זיך אפגעבן מיט די שטוב
שלום בית, חיזוק פאר פרויען, פרנסה

בעזרת ה' יתברך


יום א' פרשת נשא א', ראש חודש סיון, שנת תש"פ לפרט קטן


 


מרת ... תחי'.


איך האב ערהאלטן אייער בריוו.


עס איז זייער א שיינע זאך פון אייער זייט אז איר ווילט העלפן אייער מאן דעקן די חובות, אבער דאס קען נאר זיין אויב איר האט די כוחות דאס צו טון.


עס איז נישט אייער פליכט צו ארבעטן און ברענגען פרנסה; אייער פליכט איז צו זיין א געטרייע מאמע פאר די קינדער און א געטרייע ווייב, זיין גרייט פאר אייער מאן וכו'. אז איר ווילט העלפן אייער מאן באצאלן די חובות דארפט איר אכטונג געבן עס זאל נישט קומען אויפ'ן חשבון פון די שטוב.


דער אייבערשטער זאל העלפן איר זאלט האבן הצלחה אין אלע ענינים.

#141 - וואס טוט מען ווען די קינדער קריגן זיך
חינוך הילדים, חיזוק פאר פרויען, רפואה

בעזרת ה' יתברך


יום ה' פרשת במדבר, כ"ז אייר, שנת תש"פ לפרט קטן


 


מרת ... תחי'.


אייער מאן האט מיר געבעטן איך זאל אייך שרייבן און ענטפערן אויף אייערע פראגעס.


ווען א קינד טשעפעט די יונגערע געשוויסטער איז דאס געווענליך פון קנאה; דאס איז נישט נאר אייער פראבלעם, אין אלע אידישע שטובער איז דא דער פראבלעם אז קינדער זענען מקנא די יונגערע פון זיי און זיי טשעפען זיי. אנשטאט אנשרייען וכו' דארף מען זיי געבן מער ליבשאפט, מאכן אן עסק פון זיי און זיי אויפהייבן, ווי למשל זיי כסדר זאגן: "דו ביסט שוין עלטער, דו גייסט העלפן די מאמע, דו גייסט קענען בלייבן אויף און העלפן קאכן, העלפן באקן; דו קענסט שוין מיט קומען וכו' וכו'", און אין די זעלבע צייט זיי זאגן נישט צו טשעפען די יונגערע, דאס וועט זיי אויפהייבן זיי זאלן שפירן חשוב און צופרידן.


פארשטייט זיך אז מיט אלע עצות איז נאר דא איין עצה: "תפילה, תפילה און נאכמאל תפילה"; בעטן דעם אייבערשטן אויף די קינדער זיי זאלן אויסוואקסן געזונט און ערליך. בפרט ווען א מאמע בעט דעם אייבערשטן פאר אירע קינדער מיט איר צעבראכן הארץ גייט נישט פארלוירן אירע תפילות, דער אייבערשטער נעמט אן די תפילות און מען זעט גרויסע וואונדער.


בעט איך אייך זייער איר זאלט זיך שטארקן, איר זאלט ווייטער בעטן דעם אייבערשטן; בעיקר ווען איר צינדט די לעכט פרייטאג צו נאכטס זאלט איר זיצן ביי די לעכט מיט די הענט אויפ'ן פנים און רעדן צום אייבערשטן אין אידיש, אים בעטן ער זאל אייך העלפן מיט די קינדער, איר זאלט זוכה זיין צו ערליכע קינדער, בנים צדיקים.


בנוגע וכו'; אז דער דאקטער זאגט אז דאס האט נישט צו טון מיט וכו', זאלט איר נאך ווארטן און דאס נישט ארויסנעמען. ווען איר וועט קומען צו די כוחות, איר וועט זיין גרייט צו קינדער וועט איר דעמאלט פרעגן.


שטארקטס אייך מיט אמונה; צינדטס אן אין שטוב ניגוני אמונה. אמונה מאכט רואיג, אמונה מאכט פרייליך, אמונה געבט כח.


דער אייבערשטער זאל העלפן איר זאלט האבן הצלחה אין אלע ענינים.

#140 - קודם דאווענען אדער קודם זאגן תהלים?
תפילה והתבודדות, שידוכים, חיזוק פאר פרויען, תהלים, ספרי ברסלב

בעזרת ה' יתברך


יום ה' פרשת במדבר, כ"ז אייר, שנת תש"פ לפרט קטן


 


... תחי'.


איך האב ערהאלטן אייער בריוו.


איך פריי זיך זייער צו הערן אז זייט איר האט זיך דערוואוסט פון הייליגן רבינ'ס וועג האט זיך אייער לעבן געטוישט; איר לעבט מיט'ן אייבערשטן און איר שפירט זיך נענטער צו אים.


בנוגע וואס איר זאלט ענדערש טון, זאגן תהילים אדער דאווענען שחרית און מנחה; קודם קומט דאווענען. אינדערפרי זאלט איר דאווענען שחרית, נאכדעם זאלט איר זאגן תהלים; אז איר האט צייט פרובירט צו זאגן דעם יום תהלים און אז איר האט נישט קיין צייט זאלט איר זאגן וויפיל איר קענט.


אלע ישועות ליגן אין ספר תהלים; דער הייליגער צמח צדק זכותו יגן עלינו האט געזאגט: "ווען מענטשן וואלטן געוואוסט דאס גרויסקייט פון זאגן תהלים וואלט מען שטענדיג עוסק געווען אין תהלים".


דעם רבינ'ס ספרים איז אויך פאר פרויען און מיידלעך.


בנוגע א שידוך; בעטס דעם אייבערשטן איר זאלט זוכה זיין אויפצושטעלן אן ערליכע שטוב, ערליכע דורות; מיט תפילה וועט איר אלעס באקומען.

#139 - א געפיל אין איידלקייט
צניעות, חיזוק פאר פרויען

בעזרת ה' יתברך


יום ד' פרשת במדבר, כ"ו אייר, שנת תש"פ לפרט קטן


מרת ... תחי'.


א גריס פון דיין מאן, ער לערנט אזוי פלייסיג אין כולל, ער דאווענט אזוי שיין און ער פירט זיך מיט יראת שמים; איך האב אזויפיל נחת פון אים.


אויך וויל איך דיר געבן א קאמפלימענט אויף דיין איידלקייט און באשיידנקייט, איך שטאלציר מיט אזעלכע תלמידות ווי דיר; א מחי' צו טרעפן יונגע ווייבלעך וואס האבן א געפיל אין איידלקייט, איך האב אזויפיל נחת פון דיר.


אין דעם זכות וועסטו האבן ערליכע קינדער.

#138 - א געפיל צו צניעות
צניעות, חיזוק פאר פרויען, תהלים, מדות טובות

בעזרת ה' יתברך


יום ד' פרשת במדבר, כ"ו אייר, שנת תש"פ לפרט קטן


מרת ... תחי'.


שטארק זיך און שטארק אלעמען מיט גוטע ווערטער; עס איז א גרויסע מצוה צו מחזק זיין אנדערע און עס איז אויך א גוטע עצה צו ווערן אליינס מחוזק.


רעד מיט דיינע חבר'טעס; אלע קוקן דיר ארויף, אלע ווילן גיין אנגעטון איידל. עס איז דא א שטארקע נסיון ביי יונגע ווייבלעך צו גיין אנגעטון ציענדיג, שרייעדיג און אויפפאלנד; דער נסיון איז בעיקר ביי די יונגע ווייבלעך און אז מען האט א גוטע חבר'טע וואס איז שטארק מיט איר איידלקייט העלפט דאס פאר אנדערע אויך צו זיין שטארק.


דערפאר בעט איך דיר זייער, געב פאר יעדן איינעם גוטע ווערטער, רעד שיין צו אלעמען, וועלן אלע דיר נאכמאכן, אלע וועלן ליב האבן צניעות.


עס גייט מיר ממש אין לעבן אז די תלמידות בית פיגא און אלע יונגע ווייבלעך וואס ווערן מקורב צו אונזער קהלה זאלן ליב האבן צניעות; זיי זאלן דאס וועלן, נישט טון די אלע זאכן וואס דער אייבערשטער הייסט – געצוואונגענערהייט. איך בעט דער אייבערשטן פאר אלע תלמידים ותלמידות זיי זאלן ליב האבן אידישקייט און זיך עקלען פון עבירות, זיי זאלן ברעכן פון פריצות און ווערן איבלדיג פון אויסגעלאסענע קליידער.


איך האף אז דו וועסט מיר העלפן, דורכדעם וואס דו וועסט רעדן שיין צו יעדן און שמייכלען צו יעדן און פאר אלעמען געבן גוטע ווערטער, וועלן אלע באקומען א געפיל צו איידלקייט.


איך האף אז דו זאגסט נאך תהלים; הלוואי זאלסטו זאגן יעדן טאג דעם יום תהלים, אזוי וועסטו ענדיגן יעדע וואך דעם ספר תהלים.

#137 - הנהגות פאר געזונטע קינדער
קינדער, מקוה, חיזוק פאר פרויען, רפואה, דרייוון, סופרים

בעזרת ה' יתברך


יום ד' פרשת במדבר, כ"ו אייר, שנת תש"פ לפרט קטן


 


לכבוד ... נרו יאיר.


איך האב ערהאלטן דיין בריוו.


איך פריי זיך זייער אויף די גוטע נייעס אז איר ווארט למזל טוב, דער אייבערשטער זאל העלפן עס זאל זיין בנקל ובנחת.


ברסלב'ע פרויען זענען מקפיד נישט צו עסן אין די טעג רעטעך, אזוי ווי דער רבי זאגט (ספר המדות אות קשוי לילד, סימן א): "אִשָּׁה שֶׁאוֹכֶלֶת צְנוֹן בְּעִבּוּרָה, תֵּלֵד בְּקִשּׁוּי", א פרוי וואס עסט רעטעך ווען זי ווארט וועט האבן א שווערע געבורט; אויך זענען ברסלב'ע פרויען מקפיד נישט צו עסן קיין רויע קנאבל און צוויבל ווען מען ווארט און ווען מען זייגט, ווייל דער רבי זאגט (שם אות הריון, סימן ד): "עֻבָּרוֹת וּמֵינִיקוֹת לֹא יֹאכְלוּ שׁוּמִין וּבְצָלִים", פרויען וואס טראגן און זייגן זאלן נישט עסן נישט קיין קנאבל און נישט קיין צוויבל; אזוי ווי מיר געפונען (רש"י במדבר יא, ה) אז אין מדבר ווען דער אייבערשטער האט געגעבן צו עסן די הייליגע מן פון הימל, האט מען געקענט שפירן דערין אלע טעמים, וואס פאר א טעם מען האט געוואלט שפירן אינעם מן האט מען געקענט שפירן, אויסער די זאכן וואס שאדט פאר פרויען וואס טראגן און זייגן, צווישן זיי צוויבל און קנאבל.


אויך פירן זיך ברסלב'ע חסידים אין די טעג וואס מען ווארט א שמחה צו זאגן שמות הצדיקים, ווייל דער רבי זאגט (ספר המידות, אות צדיק, חלק ב', סימן כ): "עַל יְדֵי הַזְכָּרַת שֵׁמוֹת הַצַּדִּיקִים יְכוֹלִים לְהָבִיא שִׁנּוּי בַּמַּעֲשֶׂה בְּרֵאשִׁית, כְּלוֹמַר לְשַׁנּוֹת הַטֶּבַע", דורכ'ן דערמאנען די נעמען פון צדיקים קען מען טוישן די טבע; מען זאגט נעמען פון צדיקים וואס מען קען פון אויסעווייניג: אברהם, יצחק, יעקב, משה, אהרן, יוסף, דוד און שלמה, רבי שמעון בר יוחאי, רבי יצחק לוריא אשכנזי, רבי ישראל בעל שם טוב, רבי נחמן בן פיגא מברסלב, רבי נתן מברסלב, מוהרא"ש וכו' וכו', און נאך נעמען פון צדיקים וואס מען געדענקט. נאכדעם בעט מען דעם אייבערשטן די תפילה אז בזכות די הייליגע צדיקים זאלן מיר זוכה זיין צו האבן א געזונט קינד, אלעס זאל גיין גרינג און אין די ריכטיגע צייט.


בנוגע מאכן לייסענס וכו'; אודאי זאלסטו מאכן לייסענס, אזוי וועסטו נישט זיין א נצרך לבריות.


זיי ווייטער מקפיד צו גיין אין מקוה יעדן טאג, און זיכער זאלסטו מקפיד זיין צו גיין אין מקוה פאר דו שרייבסט ספרי תורה, תפילין ומזוזות.


דער אייבערשטער זאל העלפן זאלסט האבן הצלחה אין אלע ענינים.

#136 - שטארקט אייך מחנך צו זיין די קינדער אליין
חינוך הילדים, חיזוק פאר פרויען, תפלות אויף אידיש, גט

בעזרת ה' יתברך


יום ד' פרשת במדבר, כ"ו אייר, שנת תש"פ לפרט קטן


מרת ... תחי'.


איך האב ערהאלטן אייער בריוו.


איך בעט אייך זייער שטארק, איר זאלט זיך שטארקן מיט אלע כוחות ווייטער אנצוגיין מיט אייער לעבן; אמת עס איז זייער שווער פאר אייך אין אייער מצב ווען איר זענט אליין, איר דארפט אליינס מחנך זיין די קינדער, נאכדעם וואס איר זענט צעטיילט פון אייער מאן. די גאנצע לאסט פון חינוך הבנים והבנות ליגט אויף אייך, וואס אפילו אין א געהעריגע פאל ווען מען איז צוזאמען מאן און ווייב קען מען זיך נישט אן עצה געבן מיט די קינדער, אידישע מאמעס פאלן פון די כוחות פון אויפציען די קינדער, ווער רעדט נאך ווען די קינדער ווערן גרויס און זיי הייבן אן שפירן ווי זיי זענען שוין דערוואקסן וכו' - איז זייער שווער מיט זיי, און אודאי אין אייער פאל ווען איר אליין דארפט זיי אויפציען מיט אזויפיל מי און פלאג; זאלט איר זיך שטארקן מיט אמונה.


ווען מען נעמט אריין דעם אייבערשטן אינעם בילד איז אלעס אסאך גרינגער; ווען מען באשולדיגט זיך נישט, מען ווייסט אז אלעס אלעס איז דער אייבערשטער, 'אלעס וואס איך לייד, מיינע אלע ווייטאגן קומט מיט א חשבון' - דעמאלט איז גרינגער דאס לעבן. אזוי ווי דער מענטש וואס גייט צום דאקטער און דער דאקטער שניידט אים, ער אפערירט אים; ווילאנג דער מענטש ווייסט אז 'דאס איז מיין טובה; מיט'ן שניידן היילט מען מיר, מיט'ן שטעכן וועט מיר בעסער ווערן', געבט דאס אים כח זיך צו קענען שטארקן און נישט ברוגז ווערן אויפ'ן דאקטער; אזוי און נאך אסאך מער איז ווען מען לעבט מיט אמונה, מען שפירט ווי מען ליגט אין די הענט פונעם אייבערשטן, מען געדענקט שטענדיג 'אין עוד מלבדו, עס איז גארנישט דא אויסער דעם אייבערשטן, דער אייבערשטער געבט לעבן און ער מאכט אלעס' – דעמאלט איז גרינגער דאס לעבן.


ווען אייערע קינדער זענען אין חדר און אין סקול זאלט איר אביסל וויינען צום אייבערשטן; וויינטס צו אים אזוי ווי איר וויינט אינעם בריוו וואס איר שרייבט מיר, זאגטס פאר'ן אייבערשטן: "אייבערשטער איך דארף אביסל כח פון דיר, אייבערשטער איך האב נישט קיין מאן וואס זאל מיך שטארקן; אייבערשטער, אלע אידישע מאמעס וואס פאלן פון די כוחות האבן זייער מאן וואס שטארקט זיי; נאך א גאנצן טאג ארבעטן קומט דער מאן אהיים, ער רעדט שיין, ער שמייכלט און ער געבט ליבשאפט, דאס געבט כח פאר אידישע מאמעס; אייבערשטער איך האב דאס נישט, איך בין אליין, איך שפיר ווי איך קען נישט מער, איך ארבעט אזוי שווער צו ברענגען פרנסה, איך ארבעט אזוי שווער צו האלטן מיינע קינדער ערליך. די קינדער רעדן נישט שיין צו מיר, זיי זענען נעבעך צעבראכן פון די פרשה, זיי פאלגן מיר נישט; העלף מיר אייבערשטער, געב מיר א שמייכל, געב מיר ליבשאפט און געב מיר שטארקייט איך זאל האבן כח ווייטער זיי מחנך צו זיין".


יעדע תפילה גייט ארויף צום אייבערשטן, בפרט א תפילה פון א צעבראכענע הארץ - דאס איז זייער חשוב ביים אייבערשטן; דער אייבערשטער הערט אויס יעדן איינעמס תפילות, בפרט תפילות פון צעבראכענע הערצער.


דער אייבערשטער זאל רחמנות האבן אויף אייך, איר זאלט האבן כח ווייטער אויפצוציען אייערע קינדער און זען אסאך נחת פון זיי.

#135 - זייט מחזק אייער מאן צו לערנען און דאווענען
שלום בית, חיזוק פאר פרויען, פרנסה

בעזרת ה' יתברך


יום ד' פרשת אמור, י"ב אייר, שנת תש"פ לפרט קטן


 


מרת ... תחי'.


דאנק און לויב דער אייבערשטן אויף די מתנה וואס ער האט דיר געגעבן, א טייערער מאן, א תלמיד חכם און א ירא שמים, ער לערנט און דאווענט, אזוי ליכטיג און טייער.


איך בעט דיר זייער, דו פון דיין זייט זאלסטו אים נאר מחזק זיין צו לערנען און דאווענען; זיי גרייט צו אקערן מיט די נאז צו ברענגען פרנסה, אבי דיין מאן זאל בלייבן לערנען.


געלט צום לעבן געבט דער אייבערשטער פאר אלעמען; אז מען לעבט א פשוט'ע לעבן, מען קויפט נישט קיין טייערע זאכן - קען מען לעבן א גוט לעבן, דער מאן קען לערנען און דאווענען מיט א קלארע קאפ.


וואס דו דארפסט זאלסטו "נאר" בעטן דעם אייבערשטן; רעד צום אייבערשטן אויף דיין פשוט'ע שפראך, בעט אים, רעד צו אים אזוי ווי מען רעדט צו א נאנטער פריינד.

#134 - וואס א ווייב קען מאכן מיט'ן מאן, קען קיינער נישט מאכן
כולל, שלום בית, חיזוק פאר פרויען

בעזרת ה' יתברך


יום ג' פרשת אחרי-קדושים, ד' אייר, שנת תש"פ לפרט קטן


 


לכבוד מרת ... תחי'.


א גריס פון דיין טייערער מאן ... נרו יאיר; ער לערנט אין כולל זייער פלייסיג, ער פירט זיך זייער וואויל, ער געבט מיר צו א שטיק לעבן.


בכלל געבט מיר דער כולל לעבן, זעענדיג ווי די אינגעלייט לערנען מיט א שטארקע התמדה.


איך האף אז דו שעצט אים און דו ווייזט אים אז דו פרייסט זיך אז ער לערנט, ווייל די חיזוק פון די ווייב איז די שטערקסטע חיזוק; וואס א ווייב קען מאכן מיט'ן מאן - קען קיינער נישט מאכן. זאלסטו אים מכבד זיין און אים זאגן ווי שטארק דו פרייסט זיך אז ער לערנט.


לעב א פשוט'ע לעבן; גיי נישט נאך די וואס קויפן טייערע זאכן, דו גיי דיין וועג אזוי ווי דו האסט געלערנט אלע יארן אין בית פיגא.


ענקער ראש ישיבה.

#133 - ס'איז דא א וועג צו ווערן א געזונטע פרוי
קדושה, חיזוק פאר פרויען, רפואה, תפלות אויף אידיש

בעזרת ה' יתברך


יום ג' פרשת אחרי-קדושים, ד' אייר, שנת תש"פ לפרט קטן


 


לכבוד מרת ... תחי'.


איר אליינס ווייסט נישט ווי קראנק איר זענט - אז איר ווילט נישט לעבן מיט אייער מאן, איר ווילט נאר לעבן מיט חבר'טעס רחמנא לצלן. די צרה איז א דאפעלטע, ווייל איר טראכט אז איר האט נישט קיין פראבלעם, איינער האט אייך פארדרייט דעם קאפ אז דאס איז בכלל נישט קיין עבירה, ווען דער הייליגער באשעפער זאגט פאר אונז אידישע קינדער (ויקרא יח, ג): "כְּמַעֲשֵׂה אֶרֶץ מִצְרַיִם אֲשֶׁר יְשַׁבְתֶּם בָּהּ לֹא תַעֲשׂוּ" איר זאלט זיך נישט פירן אזוי ווי די מצריים האבן זיך געפירט, און חכמינו זכרונם לברכה זאגן (תורת כהנים יג, ז) אז דאס מיינט מען מעשה זנות.


די שאלה איז צי איר ווילט זיך בכלל אויסהיילן אדער איר ווילט בלייבן קראנק א גאנץ לעבן; אויב איר ווילט זיך היילן איז דא א וועג דאס צו היילן, איך האב שוין געזען אסאך פעלער פון אזעלכע מעשיות וואס מען איז געווען טויט קראנק אזוי ווי איר זענט און האבן זיך אויסגעהיילט נאר ווייל זיי האבן געוואלט, זיי האבן פארשטאנען אז זיי זענען אויף נישט א גוטע וועג, זיי זענען פשוט אריין געפאלן אין דעם אן וויסן, אבער אז איר ווילט בכלל נישט הערן אז דאס איז א גרויסע עבירה, איר האלט אייך פאר א חכמת, איר האט שלעכטע חבר'טעס וואס רעדן אנטקעגן די תורה און טייטשן אויס פסוקים לויט אייערע מניוולות - דעמאלט וועט איר זיך דארפן גט'ן.


עס קען זיין אז איר זענט נישט שולדיג, איר האט באקומען א פחד פון מענער צוליב אייער ברודער; אייער ברודער איז אייך נאכגעלאפן אלס מיידל, אייך און אלע אייערע געשוויסטער השם ישמרינו, ער האט ענק אלע באצווינגען רחמנא לצלן, דאס האט איבערגעלאזט א שרעק אין אייך פון מענער און ביז יעצט ווילט איר נישט וויסן פון קיין מאן, אבער אייער מאן איז זיכער נישט שולדיג, ער וויל לעבן אזוי ווי דער אייבערשטער האט באשאפן די וועלט, וועט מען זיך דעמאלט דארפן גט'ן; איך וועל נישט לאזן אייער טייערער מאן זיך אפליידן א גאנץ לעבן און בלייבן מיט אייך, נאר אויב איר זאגט אז איר ווילט ארויסגיין פון אייער מצב.


פון היינט זאלט איר יעדן טאג זאגן תהלים; זאגטס דעם יום תהילים יעדן טאג, דאס וועט זיין א תשובה פאר'ן זאגן אזא מיאוס'ע זאך אויף די הייליגע צדיקת רות. וואס חכמינו זכרונם לברכה זאגן (ברכות ז:) אז זי האט באקומען איר נאמען רות ווייל רות איז א לשון פון אנטרינקען, פון איר איז ארויסגעקומען דער צדיק דוד המלך וואס האט אנגעטריקען כביכול דעם אייבערשטן מיט שירות ותשבחות, ער האט געזינגען די הייליגע קאפיטלעך תהילים צום אייבערשטן; זאגטס דעם יום תהילים און ווען איר ענדיגט דעם יום זאלט איר זאגן די תפילה:


"הייליגער באשעפער העלף מיר, איך ווייס נישט וואס צו טון, איך בין קראנק אין קאפ, איך וויל נישט לעבן מיט א מאן; איך האב חתונה געהאט אן א ווילן, מיינע עלטערן האבן מיר חתונה געמאכט, אבער איך וויל נישט לעבן מיט א מאן, איך וויל נישט זיין חתונה געהאט, איך וויל לעבן מיט חבר'טעס אזוי ווי די מצרי'שע פרויען און די געמיינע פעלקער לעבן.


הייליגער באשעפער איך ווייס נישט וואס צו טון, איך בין אזוי פארדרייט פון שלעכטע חבר'טעס; דער יצר הרע רעדט מיר איין אז דאס איז בכלל נישט קיין פראבלעם, איך בעט דיר אייבערשטער הייל מיר אויס פון מיין קראנקהייט, העלף מיר איך זאל וועלן זיין געזונט, איך זאל וועלן לעבן א אידישע לעבן, א ריינע לעבן און א געזונטע לעבן אזוי ווי דו האסט באשאפן די וועלט.


וואס בין איך שולדיג אייבערשטער אז איך בין קראנק אין קאפ, אלע מיינע געפילן זענען אויסגעדרייט? מיין ברודער האט מיר געפייניגט אלס מיידל, פון דעמאלט איז מיר אריין א פחד צו מענער, און היינט בין איך אזוי פארדרייט אז איך וויל שוין אזוי בלייבן. איך בין חתונה געהאט אבער איך וויל נישט זיין חתונה געהאט, איך האב א מאן אבער איך וויל נישט קיין מאן; איך בעט דיר אייבערשטער, דו קענסט אלעס, דו מאכסט אלעס, דו געבסט שכל און פארשטאנד, העלף מיר איך זאל ווערן א געזונטע פרוי.


אייבערשטער ראטעווע מיר, קוק מיין צעבראכענעם הארץ, איך אליינס וויל נישט די סארט לעבן; העלף מיר, איך וויל זיין גוט, איך וויל זיין ערליך, איך וויל זיין א געזונטע מאמע, א געזונטע פרוי; איך ווייס נישט וואס צו טון.


אייבערשטער הער צו מיין געבעט און מיין געוויין; העלף מיר בזכות אלע צדיקים וואס האבן זיך מוסר נפש געווען פאר דיינעט וועגן, בפרט דער הייליגער רבי - רבינו נחמן בן פיגא זכותו יגן עלינו און רבינו אליעזר שלמה בן מלכה זכותו יגן עלינו, אמן".


אויך זאלט איר זאגן קאפיטל כט פון תהילים; דער רבי זאגט (ספר המידות, אות קליפה, סימן י): "הַשִּׁבְעָה קוֹלוֹת שֶׁאָמַר דָּוִד עַל הַמַּיִם, בְּדִבּוּרָן מַכְנִיעִין הָרוּחַ רָעָה", אז מען זאגט קאפיטל כט נעמט מען אוועק דעם רוח רעה וואס כאפט זיך אריין אינעם מענטש; וועט דאס זיכער ארויס נעמען דעם רוח רעה, דער רוח הטומאה פון אייך, איר וועט ווערן אויסגעלייזט פון די קליפות און שדים וואס האבן אייך געפאנגען:


"מִזְמוֹר לְדָוִד הָבוּ לַה' בְּנֵי אֵלִים הָבוּ לַה' כָּבוֹד וָעֹז, הָבוּ לַה' כְּבוֹד שְׁמוֹ הִשְׁתַּחֲווּ לַה' בְּהַדְרַת קֹדֶשׁ. קוֹל ה' עַל הַמָּיִם אֵל הַכָּבוֹד הִרְעִים ה' עַל מַיִם רַבִּים. קוֹל ה' בַּכֹּחַ קוֹל ה' בֶּהָדָר. קוֹל ה' שֹׁבֵר אֲרָזִים וַיְשַׁבֵּר ה' אֶת אַרְזֵי הַלְּבָנוֹן. וַיַּרְקִידֵם כְּמוֹ עֵגֶל לְבָנוֹן וְשִׂרְיֹן כְּמוֹ בֶן רְאֵמִים. קוֹל ה' חֹצֵב לַהֲבוֹת אֵשׁ. קוֹל ה' יָחִיל מִדְבָּר יָחִיל ה' מִדְבַּר קָדֵשׁ, קוֹל ה' יְחוֹלֵל אַיָּלוֹת וַיֶּחֱשֹׂף יְעָרוֹת וּבְהֵיכָלוֹ כֻּלּוֹ אֹמֵר כָּבוֹד, ה' לַמַּבּוּל יָשָׁב וַיֵּשֶׁב ה' מֶלֶךְ לְעוֹלָם, ה' עֹז לְעַמּוֹ יִתֵּן ה' יְבָרֵךְ אֶת עַמּוֹ בַשָּׁלוֹם".


אז איר וועט פאלגן וואס שטייט אין דעם בריוו, איר וועט ליינען דעם בריוו יעדן טאג, אפילו אפאר מאל א טאג - און זאגן די תפילה וועט איר מיט'ן אייבערשטנ'ס הילף צוריק ווערן א געזונטע פרוי און א געטרייע ווייב צו אייער מאן, איר וועט לעבן א שיינע לעבן.

#132 - ס'איז נישט גוט זיך צוצוגעוואוינען צו א טייער לעבן
חיזוק פאר מיידלעך, חיזוק פאר פרויען, אידיש געלט, חתונה

בעזרת ה' יתברך


יום ב' פרשת אחרי-קדושים, ג' אייר, שנת תש"פ לפרט קטן


 


לכבוד הכלה ... תחי'.


איך האב ערהאלטן אייער בריוו.


איר בעט פאר חיזוק אויף נישט אויסגעבן געלט פאר טייערע קליידער, וכדומה; דער אייבערשטער האט אייך געהאלפן איר האט באקומען א חתן א תלמוד חכם, מיט'ן אייבערשטנ'ס הילף וויל ער בלייבן לערנען און דאווענען נאך די חתונה, אבער דאס ווענדט זיך באמת נאר אין אייך.


די אלע גרויסע גאונים און צדיקים זענען אויסגעוואקסן וואס זיי זענען אויסגעוואקסן ווייל אונטער זייער גרויסקייט איז געשטאנען אן אשת חיל וואס האט מסכים געווען צו לעבן א פשוט'ע לעבן, אן ארעמע לעבן, אבי איר מאן זאל בלייבן לערנען; אלע גדולי ישראל האבן געקענט אנקומען וואו זיי זענען אנגעקומען נאר צוליב זייער ווייב, ווייל דער עיקר איז די פרוי. אזוי ווי חכמינו זכרונם לברכה דערציילן (בראשית רבה יז, ז): "מַעֲשֶׂה בְּחָסִיד אֶחָד שֶׁהָיָה נָשׂוּי לַחֲסִידָה אַחַת וְלֹא הֶעֱמִידוּ בָנִים זֶה מִזֶּה", עס איז געווען א מעשה מיט אן ערליכער איד וואס האט חתונה געהאט צו אן ערליכע פרוי, נאכדעם וואס עס זענען אריבער לאנגע יארן וואס זיי האבן נישט געהאט קיין קינדער האבן זיי זיך גע'גט, "הָלַךְ זֶה וְנָשָׂא רְשָׁעָה אַחַת וְעָשְׂתָה אוֹתוֹ רָשָׁע", דער ערליכער איד האט חתונה געהאט מיט א שלעכטע פרוי און זי האט אים געמאכט פאר א רשע, "הָלְכָה זֹאת וְנִשַּׂאת לְרָשָׁע אֶחָד וְעָשְׂתָה אוֹתוֹ צַדִּיק", און די ערליכע פרוי האט חתונה געהאט מיט א רשע, און זי האט אים געמאכט פאר א גרויסער צדיק, פירט אויס דער מדרש: "הֱוֵי שֶׁהַכֹּל מִן הָאִשָּׁה", זעט מען פון דעם אז אלעס איז געוואנדן אין די פרוי.


אז איר הויבט אן אייער לעבן מיט טייערע קליידער וועט עס ווייטער אזוי אנגיין נאך אייער חתונה; איר וועט פארלאנגען נאך און נאך פון אייער מאן נרו יאיר, ביז ער וועט דארפן גיין בארגן געלט און פארשווארצט ווערן פאר זיינע זיבעציג יאר, ער וועט אפלאזן דאס לערנען, אפלאזן דאס דאווענען – כדי צו קענען דעקן אייערע פילע גרויסע געברויכן; פרעג איך אייך: "לוינט זיך דאס? איז דאס ווערד?!"


עס האט אמאל פאסירט א מעשה, א איד אן ארעמאן איז געקומען צום הייליגן רבי נתן און אים געזאגט מיט איין שמחה אז ער האט זיך געקויפט א טייערער מאנטל מיט די געלט וואס זיין טאטע האט אים איבערגעלאזט בירושה, זאגט אים רבי נתן: "פאלג מיר און ווארף עס אוועק, דו דארפסט עס נישט האבן!" דער איד האט נישט פארשטאנען פארוואס רבי נתן הייסט אים דאס אוועק ווארפן, האט ער געפרעגט רבי נתן: "וואס איז אזוי שלעכט מיט'ן מאנטל?" האט אים רבי נתן געענטפערט מיט א שמייכל: "א טייערער מאנטל קען מען נישט אויפהענגען אויף א פשוט'ן הענגער, מען דארף פארדעם קויפן א טייערער הענגער און א טייערער הענגער מיט א טייערער מאנטל קען מען נישט אויפהענגען אין אן אלטן שאפע, וועסטו דארפן גיין בארגן געלט צו קויפן א טייערער שאפע, נאך מער - זאגט אים רבי נתן - א טייערער שאפע פאסט נישט אריין אין אן ארעמע שטוב, דו וועסט דארפן בארגן געלט זיך איבער צו בויען דיין שטוב, דאס וועט אריין ציען אין שווערע טויזנטער דאללער, ווייל ווען מען בויט איבער א שטוב איז דאך א שאד נישט צו מאכן דאס און יענץ און יענץ און דאס, קומט אויס אז צוליב דיין מאנטל וועסטו פארשווארצט ווערן פאר דיינע זיבעציג יאר, אבער אז דו וועסט אוועק ווארפן דיין טייערער מאנטל וועסטו קענען ווייטער לעבן א גוט לעבן".


דאס זעלבע זאג איך אייך, אז איר הויבט אן דאס לעבן מיט טייערע קליידער וועט איר נאך די חתונה דארפן האבן א טייערער קערידזש (קינדער וועגעלע), און אז מען האט א טייערער קערידזש קען מען נישט גיין מיט אלטע גענוצטע שטיוול, דארף מען קויפן טייערע שטיוול און אזוי שלעפט דאס אריין אין טויזנטער דאללער, קען אזוי דער מאן נישט לערנען, ער האט נישט קיין קאפ צו קענען דינען דעם אייבערשטן ווייל ווען מען בארגט געלט, מען האט חובות - איז זייער שווער צו זיין אן ערליכער איד, אזוי ווי דער רבי זאגט (ספר המידות, אות תשובה, סימן מו): "מִי שֶׁרוֹצֶה לָשׁוּב, יִזָּהֵר מִלִּהְיוֹת בַּעַל חוֹב", ווער עס וויל תשובה טון זאל אכטונג געבן פון האבן חובות.


בעטס דעם אייבערשטן אז איר זאלט זיין פרייליך און צופרידן, דעמאלט וועט איר קוקן אויף די לעבן מיט אן אמת'ן בליק, איר וועט לעבן דעם תם'ס לעבן, וואס ער איז געווען פרייליך און צופרידן (סיפורי מעשיות, מעשה ט' – מחכם ותם); ער האט גארנישט געהאט און גארנישט געדארפט, ער האט געהאט ברויט מיט וואסער מיט איין פעלץ פאר אים און זיין ווייב און איז אלץ געווען פרייליך, און דער חכם זיין חבר איז אלץ געווען דיפרעסט און מרה שחורה'דיג, ווייל נאר אזוי קען מען זיין פרייליך אז מען איז צופרידן מיט וואס מען האט, מען איז קיינעם נישט מקנא.


בנוגע ווער עס זאל אייך לערנען און אייך אנגרייטן אויף נאך די חתונה; איר האט מיר שוין געפרעגט און איך האב אייך שוין געענטפערט, וואס דארפט איר איבער פרעגן? טראכטס נישט אז איך וויל אייך אוועקשטופן, ווייל נאר תלמידות קענען לערנען ביי דעם און די לערנען ביי דעם, איך וויל דאס בעסטע פאר אייך, און איר וועט אם ירצה ה' האבן דאס בעסטע.

#131 - שרייב זיך ארויס פון אלע מעסעדזש גרופס
כיבוד אב ואם, חיזוק פאר פרויען, שבת קודש, טעלעפאן, האר

בעזרת ה' יתברך


יום ב' פרשת אחרי-קדושים, ג' אייר, שנת תש"פ לפרט קטן


 


מרת ... תחי'.


שרייב זיך ארויס פון אלע מעסעדזש גרופס, אפילו פון די גרופ וואס רופט זיך: "ברסלב גרופ" אדער "ברסלב'ע פרויען" וכדומה; אויב איז דאס סתם בויך וויי פון יעדן איינעם זאלסטו זיך אראפשרייבן פון דעם, א שאד אוועק צו געבן טייערע צייט, קאפ און מח פאר נארישקייטן.


דער אמת איז אז ווען מיר האבן געעפנט די גרופ פאר ברסלב'ע פרויען האט מען דאס געעפנט נאר פאר חסד - זיך העלפן איינער דעם צווייטן; איינער פרעגט אן עצה פונעם צווייטן, איינער פרעגט ווי אזוי מען קאכט און באקט, אדער צו מודיע זיין ווען עס איז דא שיעורים, חדר און סקול, אבער אז עס ווערט א גרופ פון אויסגעבן בויך ווייטאג איז זיכער כדאי דו זאלסט אראפגיין פונעם גראפ.


עס איז גוט צו האבן א גרופ צווישן די פרויען וואו מען שרייבט און מען פרעגט נאר פאר חסד זאכן וכדומה, אבער סתם אויסשווענדן צייט איז ממש אן עבירה; די טעקסט מעסידזשעס לאזט נישט עסן, לאזט נישט שלאפן און לאזט נישט האבן צייט פאר די מאן און קינדער.


בנוגע צי מען מעג עסן פרייטאג צו נאכטס נאך ליכט צינדן; ווען א פרוי מאכט די ברכה "להדליק נר של שבת" - איז זי מקבל שבת, דעריבער דארף די פרוי קודם אנצינדן די ליכט און נאכדעם מאכן די ברכה, ווייל ווי נאר זי מאכט די ברכה ווערט ביי איר שבת, דערפאר טאר זי נישט צינדן די ליכט נאך די ברכה; און אז מען האט מקבל שבת געווען און מען וויל עסן דארף מען קודם מאכן קידוש, מען טאר נישט עסן פאר מען הערט קידוש, דעריבער אויב איז מען הונגעריג און מען קומט נישט אן צו עסן פאר ליכט צינדן זאל מען טראכטן בשעת מען צינדט די ליכט אז מען איז נישט מקבל שבת, אזוי קען מען עסן נאך ליכט צינדן, און שפעטער בשעת מען דאווענט דעמאלט איז מען מקבל שבת.


בנוגע יום טוב, איז נישט קיין שאלה צי מען מעג עסן ווייל מען צינדט אן די ליכט ביי די סעודה.


בנוגע די קאפ צודעק; אפילו מען שערט זיך אפ דארף מען נאך אלץ אכטונג געבן אז די קאפ זאל זיין צוגעדעקט, און די שכר פאר דעם איז קינדער צדיקים.


בנוגע פאלגן עלטערן; פריוואט ביי דיר קענסטו זיך פירן אויף דיין וועג, און אין געגנווארט פון זיי זאלסטו פרובירן פאלגן און טון ווי אזוי זיי בעטן דיר.


בנוגע לאזן דעם שבת טישטוך ביז זונטאג אינדערפרי; עס איז דא אזא מנהג צו לאזן דער ווייסן טישטוך ביז זונטאג אינדערפרי, דאס איז מסוגל לפרנסה.


דער אייבערשטער זאל העלפן זאלסט זוכה זיין צו בנים ובני בנים עוסקים בתורה ובמצוות, זיי וועלן זיין ברסלב'ע חסידים, ערליכע אידן.

#130 - בעטן דעם אייבערשטן ס'זאל אריבערגיין בשלום
קינדער, חיזוק פאר פרויען, רפואה, תפלות אויף אידיש

בעזרת ה' יתברך


ערב שבת קודש לסדר טהרה, א' דראש חודש אייר, שנת תש"פ לפרט קטן


 


מרת ... תחי',


איך האב ערהאלטן די גוטע בשורה פון אייער מאן נרו יאיר.


דער אייבערשטער זאל העלפן איר זאלט האבן כח אריבער צו גיין די אלע חדשים, עס זאל אייך גרינג אנקומען בגוף ובנפש.


מוהרא"ש זאגט אז דורכאויס די ניין חדשים וואס מען ווארט וכו' זאל מען יעדן טאג בעטן דעם אייבערשטן אז אלעס זאל אריבער גיין בנקל ובנחת בזכות די צדיקים וואס האבן זיך מוסר נפש געווען פאר'ן אייבערשטן; מען זאל זאגן די נעמען פון די צדיקים, ווייל דער רבי זאגט (ספר המידות, אות צדיק, חלק ב', סימן כ): "עַל יְדֵי הַזְכָּרַת שֵׁמוֹת הַצַּדִּיקִים יְכוֹלִים לְהָבִיא שִׁנּוּי בַּמַּעֲשֶׂה בְּרֵאשִׁית, כְּלוֹמַר לְשַׁנּוֹת הַטֶּבַע", דורכ'ן דערמאנען די נעמען פון צדיקים קען מען טוישן די טבע; דעריבער איז גוט אז ווען מען בעט דעם אייבערשטן זאל מען ארויסזאגן די נעמען פון די צדיקים וואס מען געדענקט אויסנווייניג, צום ביישפיל: אברהם, יצחק, יעקב, משה, אהרן, יוסף, דוד און שלמה, רבי שמעון בר יוחאי, רבי יצחק לוריא אשכנזי, רבי ישראל בעל שם טוב, רבי נחמן בן פיגא מברסלב, רבי נתן מברסלב וכו' וכו', און נאך נעמען פון צדיקים וואס מען געדענקט, און נאכדעם זאל מען בעטן דעם אייבערשטן אז מען זאל זוכה זיין צו ניסים, מען זאל האבן דאס קינד גרינגערהייט.


דא האט איר א תפילה וואס איר זאלט בעטן דעם אייבערשטן נאכן זאגן די נעמען פון צדיקים:


"הֵיילִיגֶער בַּאשֶׁעפֶער, הֶעלְף מִיר אִיךְ זָאל הָאבְּן גְרִינְגֶערְהֵייט אַ גֶעזוּנְט קִינְד בְּרַמַ"ח אֵיבָרִים וּשְׁסָ"ה גִּידִים הֶעלְף מִיר אִיךְ זָאל זוֹכֶה זַיין אַרִיבֶּער צוּ גֵיין דִי אַלֶע טֶעג וָואס אִיךְ וַוארְט - גְרִינְגֶערְהֵייט. הֶעלְף מִיר אִיךְ זָאל זוֹכֶה זַיין צוּ הָאבְּן עֶרְלִיכֶע קִינְדֶער וָואס וֶועלְן טוּן דַיין וִוילְן זֵייעֶר גַאנְץ לֶעבְּן. רִבּוֹנוֹ שֶׁל עוֹלָם, הֶעלְף מִיר אִיךְ זָאל זַיין גֶעזוּנְט אוּן שְׁטַארְק מַיין גַאנְצֶע לֶעבְּן, אִיךְ זָאל אֵייבִּיג טוּן נָאר גוּטֶע מַעֲשִׂים וָואס דוּ וֶועסְט הָאבְּן פוּן דֶעם אַ נַחַת רוּחַ. הֵיילִיגֶער בַּאשֶׁעפֶער, נֶעם אָן מַיין תְּפִלָה אוּן הֶעלְף מִיר שׁוֹין אִין זְכוּת פוּן אַלֶע צַדִיקִים, וּבִּפְרַט אִין דִי זְכוּת פוּן הֵיילִיגְן רֶבִּי'ן רַבֵּינוּ נַחְמָן בֶּן פֵיגָא זְכוּתוֹ יָגֵן עָלֵינוּ אוּן אִין זְכוּת פוּן רַבֵּינוּ אֱלִיעֶזֶר שְׁלֹמֹה בֶּן מְנַחֶם זְאֵב זְכוּתוֹ יָגֵן עָלֵינוּ, וָואס הָאט גֶעמַאכְט דִי תְּפִלָה, יִהְיוּ לְרָצוֹן אִמְרֵי פִי וְהֶגְיוֹן לִבִּי לְפָנֶיךָ יְ"יָ צוּרִי וְגוֹאֲלִי, אָמֵן כֵּן יְהִי רָצוֹן".


שטארקט זיך מיט אמונה וועט אלעס גיין גרינג.

#129 - אריינפלעכטן אייגענע תפלות אין די פסוקים פון תהלים
חיזוק פאר פרויען, רפואה, תהלים

בעזרת ה' יתברך


ערב שבת קודש לסדר טהרה, א' דראש חודש אייר, שנת תש"פ לפרט קטן


 


מרת ... תחי',


איך האב ערהאלטן אייער בריוו.


איך פריי זיך זייער צו הערן די גוטע נייעס וכו'; דער אייבערשטער זאל העלפן אלעס זאל גיין בנקל ובנחת.


זאגטס יעדן טאג דעם יום תהילים און פלעכטס אריין אין די פסוקי תהילים אייערע אייגענע תפילות. מען פלעגט הערן ווי אנשי שלומינו פלעגן זאגן תהילים, האט מען געהערט ווי זיי רעדן צום אייבערשטן אינמיטן די מזמורי תהילים; זיי פלעגן טייטשן די פסוקי תהילים, ווי דוד המלך זאגט (תהלים קיח, ח): "טוֹב לַחֲסוֹת בַּה' מִבְּטֹחַ בָּאָדָם", עס איז בעסער זיך צו פארלאזן אויפ'ן אייבערשטן ווי זיך פארלאזן אויף מענטשן, "ה' לִי לֹא אִירָא, מַה יַּעֲשֶׂה לִי אָדָם (שם, ו)", דער אייבערשטער איז מיט מיר, איך האב נישט מורא פון א צווייטן; זאלט איר אזוי זאגן די תהלים.


יעדעס ווארט וואס מען רעדט צום אייבערשטן מאכט אז דער מענטש זאל ווערן שטערקער מיט זיך אליין, עס בויט אויף א שטארקייט און א זיכערקייט, מען הייבט אן שפירן דעם אייבערשטן.


א גריס פון אייער מאן, ער איז ליכטיג און טייער.

#128 - מיט'ן דערמאנען די נעמען פון צדיקים טוישט מען די טבע
פחדים, קינדער, חיזוק פאר פרויען, סגולות, רפואה, מוזיק, ספירה

בעזרת ה' יתברך


יום ב' לסדר טהרה, כ"ו ניסן, שנת תש"פ לפרט קטן


 


מרת ... תחי'.


איך האב ערהאלטן אייער בריוו.


איר קענט זיך נישט פארשטעלן דאס גרויסקייט פון מחזק זיין אנדערע; ווען מענטשן וואלטן ווען געוואוסט דאס גרויסקייט פון פארשפרייטן דעם הייליגן רבינ'ס עצות פאר אנדערע וואלטן אלע נאר עוסק געווען אין הפצה. איך האף אז איר וועט ווייטער אנגיין מיט אייער הייליגע ארבעט, רעדן מיט פרויען און מיידלעך - ביתר שאת וביתר עוז.


בנוגע הערן מוזיק אין די ספירה טעג; עס ווערט געברענגט אין די פוסקים (אשר בנחל, שו"ת ברסלב) אז מען מעג הערן מוזיק פאר זיך, בפרט אויב מען וויל בעיקר הערן די ניגוני אמונה, מען הערט 'טאנץ מיט אמונה', מען וויל די חיזוק - מעג מען הערן.


דאס וואס איר האט מורא וכו', איר דערמאנט זיך די וועג ווי אזוי איר האט געהאט דעם פאריגן קינד, ווי אזוי די דאקטורים האבן זיך באנומען מיט אייך, איר ווערט אזוי דערשראקן פון דאס וואס איר זענט דעמאלט אריבערגעגאנגען וכו'; נעמט די עצה וואס מוהרא"ש שרייבט פאר אלע פרויען וואס בעטן א ברכה צו האבן גרינג, מוהרא"ש זאגט מען זאל זאגן שמות הצדיקים און בעטן דעם אייבערשטן אז בזכות די הייליגע צדיקים זאל מען האבן גרינג דאס קינד, ווייל דער רבי זאגט (ספר המידות, אות צדיק, חלק ב', סימן כ): "עַל יְדֵי הַזְכָּרַת שֵׁמוֹת הַצַּדִּיקִים יְכוֹלִים לְהָבִיא שִׁנּוּי בַּמַּעֲשֶׂה בְּרֵאשִׁית, כְּלוֹמַר לְשַׁנּוֹת הַטֶּבַע", דורכ'ן דערמאנען די נעמען פון צדיקים קען מען טוישן די טבע.


דעריבער איז גוט מען זאל זאגן כסדר די נעמען פון צדיקים וואס מען געדענקט אויסנווייניג, צום ביישפיל: אברהם, יצחק, יעקב, משה, אהרן, יוסף, דוד און שלמה, רבי שמעון בר יוחאי, רבי יצחק לוריא אשכנזי, רבי ישראל בעל שם טוב, רבי נחמן בן פיגא מברסלב, רבי נתן מברסלב וכו' וכו', און נאך נעמען פון צדיקים וואס מען געדענקט, און נאכדעם זאל מען זאגן די תפילה: "יְהִי רָצוֹן מִלְּפָנֶיךָ אָבִי שֶׁבַּשָׁמַיִם, אִין דִי זְכוּת וָואס אִיךְ הָאבּ דֶערְמַאנְט דִי נֶעמֶען פוּן דִי צַדִּיקִים, בִּזְכוּת זֵייעֶר תּוֹרָה, זֵייעֶרֶע מַעֲשִׂים טוֹבִים אוּן זֵייעֶר מְסִירַת נֶפֶשׁ, וִוי זֵיי הָאבְּן זִיךְ מוֹסֵר נֶפֶשׁ גֶעוֶוען פַאר דַיינֶעט וֶועגְן, זָאלְסְטוּ מִיר הֶעלְפְן אִיךְ זָאל גֶעבּוֹירְן גְרִינְג אַ גֶעזוּנְט קִינְד בְּרַמַ"ח אֵיבָרִים וּשְׁסָ"ה גִּידִים; אִיךְ זָאל זוֹכֶה זַיין אַרִיבֶּער צוּ גֵיין דִי אַלֶע טֶעג וָואס אִיךְ וַוארְט גְרִינְגֶערְהֵייט. נֶעם אַוֶועק פוּן מִיר אַלֶע מִינֵי עַיִן הָרַע'ס אַז קֵיינֶער זָאל מִיר נִישְׁט קֶענֶען שֶׁעדִיגְן. הֶעלְף מִיר אִיךְ זָאל זוֹכֶה זַיין צוּ הָאבְּן עֶרְלִיכֶע קִינְדֶער וָואס וֶועלְן טוּן דַיין וִוילְן זֵייעֶר גַאנְץ לֶעבְּן, רִבּוֹנוֹ שֶׁל עוֹלָם הֶעלְף מִיר אִיךְ זָאל זַיין גֶעזוּנְט אוּן שְׁטַארְק מַיין גַאנְצֶע לֶעבְּן, אִיך זָאל אֵייבִּיג טוּן נָאר גוּטֶע מַעֲשִׂים וָואס דוּ וֶועסְט הָאבְּן פוּן דֶעם אַ נַחַת רוּחַ, יִהְיוּ לְרָצוֹן אִמְרֵי פִי וְהֶגְיוֹן לִבִּי לְפָנֶיךָ, יְ"יָ צוּרִי וְגוֹאֲלִי, אָמֵן כֵּן יְהִי רָצוֹן".


אויף די פראגעס וואס זענען נוגע פאר אייער מאן וועל איך אים שרייבן א באזונדערע בריוו.


דער אייבערשטער זאל העלפן איר זאלט האבן הצלחה אין אלע ענינים.

#127 - דער אייבערשטער האט אייך געמאכט ניסים, און ער וועט אייך אויך ווייטער העלפן
חיזוק פאר פרויען, זכותים, נסים

בעזרת ה' יתברך


יום ד' פרשת צו, ז' ניסן, שנת תש"פ לפרט קטן


 


לכבוד ... תחי'.


איך האב ערהאלטן אייער בריוו.


דאנקטס דעם אייבערשטן אויף די גרויסע נס וואס ער האט געמאכט מיט אייך, דערציילט פאר אלעמען די נס וועט דער אייבערשטער מאכן מיט אייך נאך גרויסע ניסים.


פארוואס זאלט איר זארגן און זוכן פון אונטער דער ערד זאכן פון וואס צו ווערן מבולבל? פארוואס זאלט איר טראכטן אז איר האט מער נישט קיין זכותים ווייל אלע זכותים האבן זיך אויסגענוצט יעצט ביי די גרויסע נס וואס דער אייבערשטער האט געמאכט מיט אייך? אפילו איר האט אויסגענוצט אלע אייערע זכותים קענט איר אין איין רגע זוכה זיין צוריק האבן אזויפיל זכותים, יעדע רגע וואס מען טראכט פונעם אייבערשטן איז ווערד מער פון די גאנצע געלט, גאלד און זילבער וואס איז דא אויף די וועלט, אזוי ווי חכמינו זכרונם לברכה זאגן (אבות ד, יז): "יָפָה שָׁעָה אַחַת בִּתְשׁוּבָה וּמַעֲשִׂים טוֹבִים בָּעוֹלָם הַזֶּה, מִכָּל חַיֵּי הַעוֹלָם הַבָּא", עס איז מער ווערד איין מינוט תשובה און גוטע מעשים וואס מען טוט אויף די וועלט, מער פון אלעס אויף יענע וועלט, "וְיָפָה שָׁעָה אַחַת שֶׁל קוֹרַת רוּחַ בָּעוֹלָם הַבָּא, מִכָּל חַיֵּי הָעוֹלָם הַזֶּה", און איין מינוט אויף יענע וועלט איז מער פון אלע גוטס אויף די וועלט; זעט מען אז מען קען זוכה זיין אין איין רגע, אין איין מינוט אנצוקומען צו די גרעסטע מדריגה.


שטארקט אייך און זייט אייך נישט מבלבל פון קיין שום זאך, און אז דער אייבערשטער האט אייך געראטעוועט פון אזא אומגליק, איר האט געהאט אזא אפענע נס זאלט איר נאר דאנקען און לויבן דעם אייבערשטן און דערציילן פאר אלעמען די גרויסע נס, וועט איר זען נאך ניסים.


דער אייבערשטער זאל העלפן מיר זאלן זוכה זיין צו (פסחים קטז:): "וְנֹאכַל שָׁם מִן הַזְּבָחִים וּמִן הַפְּסָחִים"; און צו (מיכה ז, טו): "כִּימֵי צֵאתְךָ מֵאֶרֶץ מִצְרָיִם אַרְאֶנּוּ נִפְלָאוֹת", אמן.


א פרייליכן יום טוב.

#126 - שטארקט אייך מיט אלע כוחות, וועט איר איבערקומען אלע שוועריקייטן
חיזוק פאר פרויען, התחזקות, כוחות

בעזרת ה' יתברך


יום ב' פרשת צו, ה' ניסן, שנת תש"פ לפרט קטן


 


מרת ... תחי'.


דער אייבערשטער זאל אים גיך אויסהיילן און איר זאלט באקומען הימלישע כוחות צו קענען אנגיין מיט די שטוב ארבעט.


איך בעט אייך זייער איר זאלט זיך שטארקן מיט אלע כוחות; איר האט שוין אסאך שווערע מצבים איבערגעטראגן, יעצט איז נישט קיין צייט פון אויפהייבן הענט, יעצט דארף מען זיין א העלד. מען דארף אנגיין מיט די שטוב ארבעט, מען טאר נישט קרעכצן.


איך האב געהאט א חשוב'ע באבע עליה השלום, זי איז געווען א העלדישע פרוי, זי האט איבערגעלעבט די קריג נאר ווייל זי האט געוואלט. זי פלעגט אונז זאגן יעדע מאל מיר זענען איר געקומען באזוכן: "איר ווייסט פארוואס איך האב איבערגעלעבט דעם קריג? נאר ווייל איך האב געוואלט לעבן; אלע זענען אומגעקומען און איך לעב, ווייל איך האב געוואלט לעבן"; זי איז געווען זייער שוואך די לעצטע יארן, אבער זי פלעגט אלץ ווייזן א פויסט און זאגן: "איך האב אזויפיל כח".


מאכטס א פויסט - א סימן פון שטארקייט און זייטס א העלדישע מאמע; ווערטס נישט פארלוירן, דער אייבערשטער וועט העלפן איר וועט זיין געזונט, אייער מאן און קינדער - אלע וועלן זיין געזונט.

#125 - אין זכות פון שערן די האר, וועט איר האבן ליכטיגע קינדער
קינדער, חיזוק פאר פרויען, שערן די האר

בעזרת ה' יתברך


יום ד' פרשת ויקרא, כ"ט אדר, שנת תש"פ לפרט קטן


 


מרת ... תחי'.


איך האב ערהאלטן אייער בריוו.


זייטס נישט פאר'דאגה'ט; איר וועט האבן קינדער, איר וועט האבן ליכטיגע קינדער, בזכות אייער שטארקייט, אייער דרייסטקייט וואס איר האט געטון פאר'ן אייבערשטן. איר האט זיך אפגעשוירן די האר אין די צייט וואס אלע אייערע געשוויסטער גייען ביז דערווייל מיט זייער אייגענע האר.


איר וועט זוכה זיין צו האבן קינדער אזוי ווי די צדיקת קמחית; אזוי ווי חכמינו זכרונם לברכה דערציילן (יומא מז.): "שִׁבְעָה בָּנִים הָיוּ לָהּ לְקִמְחִית", עס איז געווען א פרוי וואס האט געהייסן קמחית, זי האט געהאט זיבן קינדער, "וְכֻלָּן שִׁמְּשׁוּ בִּכְּהוּנָה גְדוֹלָה", און אלע זענען געווען כהנים גדולים. "אָמְרוּ לָהּ חֲכָמִים: מַה עָשִֹיתָ שֶׁזָּכִיתָ לְכַּךְ?" האבן די חכמים איר געפרעגט: וואס האסטו געטון אז דו האסט זוכה געווען צו דעם? "אָמְרָה לָהֶם: מִיָּמַי לֹא רָאוּ קוֹרוֹת בֵּיתִי קְלָעֵי שַׂעֲרִי", האט זי געזאגט פאר די חכמים: איך האב אייביג אכטונג געגעבן אז די ווענט און די דאך פון מיין הויז זאלן נישט זען מיין האר.


שטארקט זיך, דער אייבערשטער וועט אייך העלפן; וואס איר דארפט בעטס נאר פונעם אייבערשטן, וועט איר זען גרויסע וואונדער.

#124 - אלעס וועט אריבער גיין בנקל ובנחת
פחדים, קינדער, חיזוק פאר פרויען, רפואה, תפלות אויף אידיש

בעזרת ה' יתברך


יום ג' פרשת ויקרא, כ"ח אדר, שנת תש"פ לפרט קטן


 


מרת ... תחי'.


אייער מאן האט מיר געבעטן איך זאל אייך שרייבן אפאר ווערטער.


זייטס נישט דערשראקן, דער אייבערשטער וועט העלפן אלעס וועט אריבער גיין בנקל ובנחת; בעטס דעם אייבערשטן אז בזכות די צדיקים וואס האבן זיך מוסר נפש געווען פאר'ן כבוד שמים זאל אלעס זיין גוט.


דער רבי זאגט (ספר המידות, אות צדיק, חלק ב', סימן כ): "עַל יְדֵי הַזְכָּרַת שֵׁמוֹת הַצַּדִּיקִים יְכוֹלִים לְהָבִיא שִׁנּוּי בַּמַּעֲשֶׂה בְּרֵאשִׁית, כְּלוֹמַר לְשַׁנּוֹת הַטֶּבַע", דורכ'ן דערמאנען די נעמען פון צדיקים קען מען טוישן די טבע; דעריבער איז גוט ווען מען בעט דעם אייבערשטן זאל מען ארויסזאגן די נעמען פון די צדיקים וואס מען געדענקט אויסנווייניג, צום ביישפיל: אברהם, יצחק, יעקב, משה, אהרן, יוסף, דוד און שלמה, רבי שמעון בר יוחאי, רבי יצחק לוריא אשכנזי, רבי ישראל בעל שם טוב, רבי נחמן בן פיגא מברסלב, רבי נתן מברסלב וכו' וכו', און נאך נעמען פון צדיקים וואס מען געדענקט, און נאכדעם זאל מען זאגן די תפילה:


"הֵיילִיגֶער בַּאשֶׁעפֶער, הֶעלְף מִיר אִיךְ זָאל גֶעבּוֹירְן גְרִינְג אַ גֶעזוּנְט קִינְד בְּרַמַ"ח אֵיבָרִים וּשְׁסָ"ה גִּידִים אוּן אִיךְ זָאל זוֹכֶה זַיין אַרִיבֶּער צוּ גֵיין דִי אַלֶע טֶעג וָואס אִיךְ וַוארְט - גְרִינְגֶערְהֵייט. נֶעם אַוֶועק פוּן מִיר אַלֶע מִינֵי עַיִן הָרַע'ס אַז קֵיינֶער זָאל מִיר נִישְׁט קֶענֶען שֶׁעדִיגְן. הֶעלְף מִיר אִיךְ זָאל זוֹכֶה זַיין צוּ הָאבְּן עֶרְלִיכֶע קִינְדֶער וָואס וֶועלְן טוּן דַיין וִוילְן זֵייעֶר גַאנְץ לֶעבְּן. רִבּוֹנוֹ שֶׁל עוֹלָם, הֶעלְף מִיר אִיךְ זָאל זַיין גֶעזוּנְט אוּן שְׁטַארְק מַיין גַאנְצֶע לֶעבְּן, אִיךְ זָאל אֵייבִּיג טוּן נָאר גוּטֶע מַעֲשִׂים וָואס דוּ וֶועסְט הָאבְּן פוּן דֶעם אַ נַחַת רוּחַ. הֵיילִיגֶער בַּאשֶׁעפֶער, נֶעם אָן מַיין תְּפִלָה אוּן הֶעלְף מִיר שׁוֹין אִין זְכוּת פוּן אַלֶע צַדִיקִים, וּבִּפְרַט אִין דִי זְכוּת פוּן הֵיילִיגְן רֶבִּי'ן רַבֵּינוּ נַחְמָן בֶּן פֵיגָא זְכוּתוֹ יָגֵן עָלֵינוּ אוּן אִין זְכוּת פוּן רַבֵּינוּ אֱלִיעֶזֶר שְׁלֹמֹה בֶּן מְנַחֶם זְאֵב זְכוּתוֹ יָגֵן עָלֵינוּ, וָואס הָאט גֶעמַאכְט דִי תְּפִלָה, יִהְיוּ לְרָצוֹן אִמְרֵי פִי וְהֶגְיוֹן לִבִּי לְפָנֶיךָ יְ"יָ צוּרִי וְגוֹאֲלִי, אָמֵן כֵּן יְהִי רָצוֹן".


חזר'טס אמונה; זינגטס ניגונים פון אמונה; רעדטס צו אלעמען פון אמונה - וועט ארויסגיין פון אייך אלע פחדים.

#123 - האלטן די שטוב ריין
חינוך הילדים, אמונה, חיזוק פאר פרויען, תשובה, קאראנע וויירוס

בעזרת ה' יתברך - ב' פרשת ויקרא, כ"ח אדר, שנת תש"פ לפרט קטן


 מרת ... תחי'


זייטס נישט דערשראקן פון קאראנע; זייטס נישט באזארגט טראכטנדיג: 'וואס וועט זיין?' ווייל די זארג און שרעק איז א גרעסערע סכנה ווי די מחלה אליין. חכמינו זכרונם לברכה זאגן (סנהדרין ק:): "לָא תַּעֵיל דַּוְיָא בְּלִבָּךְ, דְּגַבְרֵי גִּיבָּרִין קְטַל דַּוְיָא", נעם זיך גארנישט צום הארצן, ווייל אסאך גיבורים זענען שוין געשטארבן פון דעם וואס זיי האבן יעדע זאך גענומען צום הארצן.


איך בעט אייך זייער, לאזט אייך נישט פארפירן פון די וואס רעדן אייך צו צו קויפן א סקרין פאר אייערע קינדער, אזוי וועט איר קענען זיין רואיג אין שטוב; איך בעט זיך און איך וויין צו אייך, טוטס דאס נישט, ברענגטס נישט אריין אין שטוב קיין שום זאך וואס מען קען זען אויף דעם מאוויס, ווידיאוס און פלעיס - אפילו כשר'ע; דאס איז ערגער פון די קאראנע.


עס איז שוין צייט זיך אויפצואוועקן און תשובה טון; דער אייבערשטער ברענגט א צרה נאר כדי מיר זאלן צוריק קומען צו אים, נישט צו ווערן דערווייטערט פון אים.


וואויל איז די פרוי וואס האט נישט קיין שום שייכות מיט די כלים; נישט קיין סמארטפאן, נישט קיין טעבלעט און נישט קיין שום זאך וואס האט סאשעל מידיע.

#122 - וואס צו טון פאר'ן טאטע'ס נשמה
כיבוד אב ואם, חיזוק פאר פרויען, נשמה

בעזרת ה' יתברך


יום ד' פרשת תצוה, ח' אדר, שנת תש"פ לפרט קטן


 


מרת ... תחי'.


איך האב ערהאלטן אייער בריוו.


הַמָּקוֹם יְנַחֵם אוֹתָךְ בְּתוֹךְ שְׁאָר אֲבֵלֵי צִיּוֹן וִירוּשָׁלָיִם, איר זאלט נישט וויסן מער פון קיין צער.


איר פרעגט וואס איר זאלט טון פאר אייער טאטע'ס נשמה, איר זענט זייער באזארגט וואס עס טוט זיך מיט זיין נשמה; ווען רבי נתן האט געפרעגט דעם רבי'ן וואס ער זאל טון פאר זיין מאמע'ס נשמה אז זי זאל האבן עליה, האט אים דער רבי געזאגט: "זאג די ברכה פון אשר יצר מיט כוונה"; זעט מען פון דעם אז אויבן אין הימל איז זייער חשוב און זייער הייליג יעדע ברכה וואס מען מאכט מיט כוונה, יעדע מצוה איז זייער חשוב, בפרט א אידישע פרוי וואס איר גאנצע לעבן באשעפטיגט זי זיך נאר מיט מצוות, טאג און נאכט איז זי פארנומען מיט די קינדער, זיי אויפציען צו זיין ערליכע אידן - דאס איז די גרעסטע זאך פאר די נשמה פון די עלטערן.


יעדע גוטע זאך וואס קינדער טוען האבן די עלטערן'ס נשמה אן עליה פון דעם; דעריבער זאלט איר ווייטער ממשיך זיין מיט אייער עבודת השם, איר זאלט אויפברענגען אייערע קינדער מיט ליבשאפט און ווארעמקייט צום אייבערשטן און צו די תורה, וועט אייער טאטע רוען אין גן עדן.

#121 - א פראבלעמאטישער שווער וואס שטערט די שלום בית
כיבוד אב ואם, שלום בית, חיזוק פאר פרויען

בעזרת ה' יתברך


יום ג' פרשת תצוה, ז' אדר, שנת תש"פ לפרט קטן


 


מרת ... תחי'.


איך האב ערהאלטן אייער בריוו.


איר האט א טייערער מאן נרו יאיר, ער איז געזונט און שטארק, זארגטס נישט וכו'; עס איז דא איין פראבלעם, ער האט א שרעקליכע פחד פון זיין טאטע. עס איז נישט זיין פראבלעם, עס איז זיין טאטע וואס ווארפט א שרעקליכע פחד השם ישמרינו.


איך וועל רעדן צו אים, איך וועל אים מדריך זיין ווי אזוי ער זאל זיך אויפפירן; עס איז אן הייקעלער ענין, פון איין זייט דארף ער אכטונג געבן אויף די כבוד פון זיין טאטע'ן, פון די אנדערע זייט קענט איר נישט ליידן דערפון, און אז זיין טאטע הערט נישט אויף רעדן צו אים אנטקעגן אייך דארף מען זען מיט חכמה וואס מען טוט דא.


דערפאר בעט איך אייך איר זאלט אים נאר שטארקן; איר האט באקומען אן אויסנאם מאן, ער איז טייער און ליכטיג, ער איז פשוט דערשראקן, ער ווייסט נישט ווי אזוי מען עסט דאס וכו'; ער האט געהערט זייער אסאך שיעורים אין ישיבה פון כיבוד אב ואם, ער ווייסט נישט וואס צו טון, ער שפירט ממש פארלוירן וכו'; איך וועל אים לערנען פריוואט ווי אזוי זיך אן עצה צו געבן.


איר זאלט אים נאר הייבן און געבן גוטע ווערטער; רעדטס נישט צו אים אנטקעגן זיין טאטע, ווי נישט ווי דארפט איר פארשטיין אז א טאטע איז א טאטע, עס איז נישט גוט איר זאלט רעדן דירעקט אנטקעגן זיין טאטע, עס וועט אים וויי טון; אפילו ער האט אייך מער ליב און ער וויל נאר אייך וכו', דאך איז א טאטע א טאטע.


דער אייבערשטער זאל העלפן איר זאלט מצליח זיין אין אלע אייערע וועגן.

#120 - מחזק זיין אידישע קינדער
חיזוק פאר פרויען, התחזקות, זיכוי הרבים

בעזרת ה' יתברך


יום א' פרשת תרומה, כ"ח שבט, שנת תש"פ לפרט קטן


 


מרת ... תחי'.


איך האב ערהאלטן אייער בריוו.


אין זוהר הקדוש פרשת וירא (דף קד.) שטייט: "בְּשַׁעֲתָא דְּקוּדְשָׁא בְּרִיךְ הוּא רָחִים לֵיהּ לְבַּר נָשׁ, מְשַׁדֵּר לֵיהּ דּוֹרוֹנָא, וּמַאן אִיהוּ? מִסְּכֵּנָא, בְּגִין דְּיִזְכֵּי בֵּיהּ", ווען דער אייבערשטער האט ליב איינעם שיקט ער אים א מתנה א צעבראכענער מענטש; אז מען קומט צו אייך און מען רופט אייך פאר חיזוק איז דאס א סימן אז דער אייבערשטער האט אייך ליב, ער שיקט אייך מתנות צעבראכענע נשמות, דארפט איר טאנצן פאר שמחה אז איר האט אזא זכות צו מחזק זיין נשמות ישראל.


שטארקט אייך מיט אייער הייליגע ארבעט פון מחזק זיין אידישע פרויען און מיידלעך וואס זענען צעבראכן; עס איז נישט דא נאך אזא גרויסע זאך ביים אייבערשטן ווי מחזק זיין אידישע קינדער.


דער אייבערשטער זאל העלפן איר זאלט האבן הצלחה אין אלע ענינים.

#119 - נאך קינדער ברענגען נאך פרנסה און שלום בית
קינדער, שלום בית, חיזוק פאר פרויען, רפואה, פרנסה

בעזרת ה' יתברך


יום ב' פרשת תצוה, ו' אדר, שנת תש"פ לפרט קטן


 


מרת ... תחי'.


איך האב ערהאלטן אייער בריוו.


אויב איז דאס צוליב אייער געזונט וכו' איז איין זאך, אבער אויב דאס איז צוליב אנדערע חששות וואס איר האט, אזוי ווי איר שרייבט אינעם בריוו אז איר האט נישט קיין פרנסה בריווח, אדער עס איז שווער צו פארן צו די עלטערן מיט נאך קינדער און די שלום בית איז נישט אזוי ווי עס דארף וכו' וכו', דארפט איר וויסן אז עס איז פארקערט ווי איר טראכט, ווייל קינדער ברענגט פרנסה, יעדעס קינד וואס ווערט געבוירן ברענגט נאך פרנסה, דורך יעדע קינד וואס ווערט געבוירן ווערט מער ליכטיג אין שטוב.


קינדער מאכן נאר בעסער די שלום בית; אזוי שטייט פון צדיקים, אז קינדער ברענגט שלום בית. אזוי ווי מיר געפונען ביי די פרשה פון א סוטה; ווען א מאן און ווייב קריגן זיך ביז עס קומט דערצו אז דער מאן ברענגט זיין ווייב צום כהן, דער כהן טרינקט איר אן מיט די ביטערע וואסער און עס שטעלט זיך ארויס אז זי איז אן ערליכע פרוי, זאגט די תורה (במדבר ה, כח): "וְנִקְּתָה וְנִזְרְעָה זָֽרַע", זי וועט ווערן געבענטשט מיט קינדער און די קינדער וועלן צוריק ברענגען די אמת'ע ליבשאפט און פארשטאנד איינער צום צווייטן.


איך בעט אייך זייער איר זאלט זאגן יעדן טאג תהלים, דאס וועט אייך געבן כח און מוט צו ערציען אייערע קינדער.

#118 - די קינדער זאלן האבן א גוטע סביבה
חינוך הילדים, חיזוק פאר פרויען, שבת קודש, תעניתים, הלכה, פורים

די קינדער זאלן האבן א גוטע סביבה


בעזרת ה' יתברך


יום ד' פרשת תרומה, ב' דראש חודש אדר, שנת תש"פ לפרט קטן


 


מרת ... תחי'.


אז איר זענט געווען אין שפיטאל שבת וכו' און איר האט נישט געקענט צינדן שבת ליכט - הייסט דאס אן אונס, וואס אין אזא פאל דארף מען נישט צולייגן א גאנץ לעבן נאך א ליכט; נאר ווען די פרוי פארגעסט דעמאלט קנס'ט מען איר אז זי דארף צולייגן (עיין משנה ברורה סימן רסג, סיעף קטן ז).


בנוגע זיך פארשטעלן וכו'; זייער אסאך קינדער ווילן זיך פארשטעלן מיט די סארט פארשטעלאכץ וכו', עס איז נישט געפערליך אז זיי זאלן זיך פארשטעלן מיט דעם.


מיידלעך קענען זיך אויך פארשטעלן אבער עס מוז זיין אן איידעלע פארשטעלאכץ בגדרי צניעות.


איך פריי זיך אז איר האט איינגעליידנט משפחת ... נרו יאיר אויף די סעודות פורים, דאס איז דאך דער עיקר מצוה פון פורים - צו פארמערן שלום און אחדות.


פרויען דארפן נישט פאסטן עשרה בטבת, תענית אסתר, שבעה עשר בתמוז און צום גדליה, אבער מענער - פון די בר מצוה דארפן אלע פאסטן אן קיין אויסנאם. דאס אז אייער מאן נרו יאיר פאסט נישט די אלע תעניתים, ער עסט א געהעריגע פרישטאג אין שטוב; איך וועל רעדן צו אים, מן הסתם מיינט ער אז מען דארף נישט פאסטן, ער ווייסט נישט אז דאס איז אן הלכה מפורשת.


בנוגע וואו צו וואוינען וכו'; ווייסט דען א מענטש וואו זיין פלאץ איז? דער עיקר דארף מען קוקן אויף חינוך הבנים והבנות. א איד קען נישט וואוינען וואו אימער, א איד דארף זען אז זיינע קינדער זאלן האבן א גוטע סביבה און א גוטע חינוך, מען דארף אסאך בעטן דעם אייבערשטן מען זאל וואוינען אין א פלאץ וואו מען קען אויפציען ערליכע דורות.


מוהרא"ש האט דערציילט אז ער פלעגט זייער אסאך וויינען צום אייבערשטן, אים בעטן ער זאל אים ווייזן וואו זיין חלק איז אין ארץ ישראל, ביז דער אייבערשטער האט אים געברענגט קיין יבנאל.


שטארקטס אייך ווייטער אויפצוציען די קינדער אזוי ווי מיר האבן געלערנט ביי מוהרא"ש.