בריוון פונעם ראש ישיבה שליט"א

#169 - וויפיל א פרוי דארף דאווענען
תפילה והתבודדות, חיזוק פאר פרויען, שולד געפילן

בעזרת ה' יתברך


יום ה' פרשת האזינו ב', ו' תשרי, שנת תשפ"א לפרט קטן


 


מרת ... תחי'.


פרויען זענען פטור פון דאווענען די תפילות הקבועות, שחרית מנחה און מעריב; פרויען פירן זיך צו זאגן די ברכות אינדערפרי און בעטן אייגענע בקשות, מיט דעם זענען זיי מקיים די מצוה פון דאווענען.


א פרוי וואס האט צייט, זי האט שוין נישט קיין קליינע קינדער אין שטוב און זי וויל דאווענען די תפילות הקבועות - זאל זי דאווענען, ווייל די תפילות פון פרויען איז זייער חשוב אויבן אין הימל.


בנוגע זיך באשולדיגן ווען מען פארגעסט וכו'; דאס איז נישט ריכטיג, זי דארף זיך פרייען יעדעס מאל זי קען אריין כאפן נאך א דאווענען צום אייבערשטן אבער נישט זיך באשולדיגן ווען מען פארפאסט.


שנה טובה.


 

#168 - איך דאנק אייך פאר'ן זיך אזוי שטארק איבערגעבן פאר אונזער מוסד
קינדער, חיזוק פאר פרויען, מוסדות, הכרת הטוב, פרנסה

בעזרת ה' יתברך


 


יום ה' פרשת נצבים-וילך, כ"א אלול, שנת תש"פ לפרט קטן


 


מרת ... תחי'.


נאכן זיצן אפאר שעה אין אפיס ביים מיטינג דורכצוגיין אלע איינצעלהייטן שפיר איך אז איך דארף אייך שרייבן אפאר ווערטער.


איך דאנק אייך מרת ... תחי' פאר'ן זיך אזוי שטארק איבערגעבן פאר אונזער מוסד, מיט אזא געטריישאפט; אלע גוטע זאכן וואס קומט ארויס פון אונזער קהלה און מוסד גיין אויפ'ן וואגשאל פאר אייך לזכות פאר'ן יום הדין, דאס וועט אייך ביישטיין פאר'ן גרויסן יום הדין.


איך בעט אייך זייער איר זאלט ארבעטן נאר אין די פארמיטאג שעות, שפעטסטנס ביז פיר אזייגער; איר זענט א מאמע, איר האט א געבענטשטע שטוב – דארפט איר אהיים גיין דריי אזייגער, און אויב איז דא אסאך ארבעט – שפעטסטנס פיר אזייגער.


איך וואונטש אייך צום נייעם יאר איר זאלט געבענטשט ווערן מיט אלע ברכות, א זיסע יאר, א געזונטע יאר, א יאר מיט פרנסה, א יאר מיט שמחה, א יאר מיט שלום ושלוה און נחת פון די קינדער.


איך זאג אייך נאכאמאל, אלעס וועט מען לייגן אויפ'ן וואגשאל.


בנוגע בעיביסיטינג; איך האב גערעדט צו מרת ... תחי', די סקול וועט צושטעלן בעיביסיטינג פאר אייערע קינדער.

#167 - בעטס אסאך דעם אייבערשטן עס זאל זיין ליבשאפט צווישן אייך
שלאפן, שלום בית, חיזוק פאר פרויען, סדר היום

בעזרת ה' יתברך


 


יום ה' פרשת נצבים-וילך, כ"א אלול, שנת תש"פ לפרט קטן


 


מרת ... תחי'.


איך האב ערהאלטן אייער בריוו.


איך פריי זיך צו הערן אז איר האט זיך מחי' געווען מיט די בריוו פון עצתו אמונה; די בריוו פאר די פרוי וואס איר מאן שטייט אויף שפעט. איר פלעגט זיך זייער אויפעסן פון דעם אז אייער מאן שטייט אויף שפעט, טיף אין טאג, ווען איר קומט אהיים פון ארבעט שלאפט ער נאך וכו'; עס האט אפגעקילט אייער ליבשאפט וכו', און יעצט נאכן ליינען דעם בריוו האט עס געטוישט דעם בליק אויף אייער מאן, עס האט אייך געמאכט אים ליב האבן.


א שאד וואס מענטשן שרעקן זיך פון ברסלב; ווען מען וואלט ווען געוואוסט וואס ברסלב איז, וואס פאר א שכל דער רבי געבט אין יעדע פרט אין לעבן - וואלטן אלע געקענט האבן די זיסע לעבן וואס מיר לעבן.


בעטס דעם אייבערשטן סיי עס זאל אייך נישט באדערן דאס פון אייער מאן און אויך אויף דעם אז ער זאל אויפשטיין אין צייט און האבן א סדר היום ווי אזוי דער אייבערשטער האט באשאפן די וועלט; אבער בעיקר בעטס אסאך דעם אייבערשטן עס זאל זיין ליבשאפט צווישן אייך, דעמאלט וועט איר זיין גליקליך און צופרידן.


אז איר נעמט אן די חיזוק וועל איך אייך ווייטער געבן חיזוק.


א כתיבה וחתימה טובה און א גוט געבענטשט יאר.

#166 - נוצטס אויס די שטעטל פאר התבודדות
תפילה והתבודדות, חיזוק פאר פרויען, תהלים, שטעטל

בעזרת ה' יתברך


א' לסדר כי תבוא לאומאן, י"א אלול, שנת תש"פ לפרט קטן


 


מרת ... תחי', קרית ברסלב ליבערטי


איך האב זייער הנאה געהאט צו זיין אין שטעטל דורכאויס די זומער וואכן; עס איז א הייליג פלאץ, א ריינע פלאץ; עס איז נישטא נאך אזא פלאץ אין די וועלט, א פלאץ וואו יעדער איינער לעבט פאר זיך מיט'ן אייבערשטן.


יעדע דינסטאג נאכט וועט זיין א צאמקום פאר אלע פרויען פון שטעטל; איך האף אנצוגרייטן אפאר ווערטער, חיזוק פון רבי'ן וואס מען וועט אויפשפילן; דאס וועט אייך געבן חיזוק ווייטער אנצוגיין מיט אייער ארבעט מיט די קינדער.


נוצטס אויס די שטעטל פאר התבודדות; יעצט איז נאך נישט קאלט, עס איז שיינע וועטערס, זעצט אייך ארויס אויפ'ן פעלד נעבן שטוב מיט א תהילים און זינגטס די שיינע געזאנגען וואס דוד המלך האט געזינגען צום אייבערשטן. בעטס דעם אייבערשטן וואס איר דארפט וועט איר זען וואונדער וואס ער וועט טון מיט אייך.


דער אייבערשטער זאל העלפן איר זאלט האבן הצלחה אין אלע ענינים.


א כתיבה וחתימה טובה און א גוט געבענטשט יאר.

#165 - צניעות ביים ארבייטס פלאץ
תפילה והתבודדות, צניעות, חיזוק פאר פרויען, פרנסה

בעזרת ה' יתברך


יום ה' פרשת כי תצא, ז' אלול, שנת תש"פ לפרט קטן


 


... תחי'.


איך האב ערהאלטן אייער בריוו.


געבטס זיך זייער אכטונג איר זאלט ארבעטן בצניעות, געבטס אכטונג נישט צו רעדן פריינטליך מיט קיין שום פרעמדע מאן; אלע שאלות וואס האט צו טון מיט די ארבעט זאלט איר ענטפערן קאלט און טרוקן, קורץ און שארף, נישט מער און נישט ווייניגער.


איך ווייס נישט וואס די מצב איז דארט ביי די ארבעט, דאס דארפט איר אליינס וויסן, אויב איז דאס גוט פאר אייך אדער נישט; ווייל אויב פירט מען זיך נישט איידל - איז נישט ווערד די גאנצע דשאב, עס לוינט נישט צו פארלירן די גאנצע לעבן פאר די פאר דאלער, עס לוינט נישט צו פארלירן יענע וועלט פאר די פאר דאלער.


בעטס דעם אייבערשטן איר זאלט זיין אין א גוטע פלאץ, איר זאלט נישט האבן צו טון מיט פרעמדע מענער, איר זאלט זיין אין א ריינע פלאץ; מאכטס התבודדות איר זאלט וויסן ווי אזוי זיך צו פירן, ווייל דורך התבודדות שווימט ארויף די אמת. ווען מען שמועסט מיט'ן אייבערשטן, מען דערציילט אים אלע פרטים - שווימט ארויף די אמת, מען ווייסט נאכדעם ווי אזוי זיך צו פירן.


טוטס וואס יוסף הצדיק האט געטון ווען ער האט געדארפט ארבעטן ביי דעם גוי טמא פוטיפר, ער האט א גאנצן צייט געבעטן שטילערהייט דעם אייבערשטן ער זאל אים היטן פון שלעכטס, ביז דער גוי טמא פוטיפר האט געזען ווי דער אייבערשטער איז מיט אים. אזוי ווי די הייליגע חכמים דערציילן (בראשית רבה פו, ה) יוסף הצדיק פלעגט רעדן צום אייבערשטן און שטענדיג האבן זיך זיינע ליפן געשאקלט, ביז פוטיפר האט אים איינמאל געפרעגט: "זאג מיר, וואס שאקלסטו מיט דיינע ליפן, דו מאכסט כישוף?!" האט אים יוסף הצדיק געענטפערט: "ניין, איך איך בין נישט קיין כישוף מאכער, איך האב א גרויסן באשעפער, וואס איך בעט אים איך זאל נישט צוקומען צו שלעכטס".


דער אייבערשטער זאל העלפן איר זאלט האבן הצלחה אין אלע ענינים.


א כתיבה וחתימה טובה און א גוט געבענטשט יאר.

#164 - דורך תהלים און התבודדות זעט מען וואונדער
חיזוק פאר פרויען, תהלים, שטעטל, התבודדות

בעזרת ה' יתברך - א' לסדר כי תבוא לאומאן, י"א אלול, שנת תש"פ לפרט קטן


 מרת ... תחי', קרית ברסלב ליבערטי


איך האב זייער הנאה געהאט צו זיין אין שטעטל דורכאויס די זומער וואכן; עס איז א הייליג פלאץ, א ריינע פלאץ; עס איז נישטא נאך אזא פלאץ אין די וועלט, א פלאץ וואו יעדער איינער לעבט פאר זיך מיט'ן אייבערשטן.


יעדע דינסטאג נאכט וועט זיין א צאמקום פאר אלע פרויען פון שטעטל; איך האף אנצוגרייטן אפאר ווערטער, חיזוק פון רבי'ן וואס מען וועט אויפשפילן; דאס וועט אייך געבן חיזוק ווייטער אנצוגיין מיט אייער ארבעט מיט די קינדער.


נוצטס אויס די שטעטל פאר התבודדות; יעצט איז נאך נישט קאלט, עס איז שיינע וועטערס, זעצט אייך ארויס אויפ'ן פעלד נעבן שטוב מיט א תהילים און זינגטס די שיינע געזאנגען וואס דוד המלך האט געזינגען צום אייבערשטן. בעטס דעם אייבערשטן וואס איר דארפט וועט איר זען וואונדער וואס ער וועט טון מיט אייך.


דער אייבערשטער זאל העלפן איר זאלט האבן הצלחה אין אלע ענינים.


א כתיבה וחתימה טובה און א גוט געבענטשט יאר.

#163 - רעדטס צו אייער מאן זייער אפן
שלום בית, חיזוק פאר פרויען

בעזרת ה' יתברך


יום ג' פרשת כי תצא, ה' אלול, שנת תש"פ לפרט קטן


 


מרת ... תחי'.


איך האב ערהאלטן אייער בריוו.


אייערע בריוו צערייסן מיר אויף שטיקער; איך ווייס אייך נישט וואס צו זאגן, איך האלט נישט אויס אייער צער, איך וויין פאר אייך, איך וויין פארוואס איר דארפט אזוי שטארק ליידן פון אייער מאן.


קיינער זאגט נישט אז איר דארפט ליידן; רעדטס צו אייער מאן זייער אפן, זאגטס אים אז איר קענט נאר לעבן מיט איינעם וואס רעדט שיין און ווייך. אויב קען ער טוישן די וועג ווי אזוי ער רעדט צו אייך, ער וועט אייך מכבד זיין - איז גוט און אז ער פירט זיך מיט אייך אויף די נישט גוטע וועג קענט איר ווייטער נישט ממשיך זיין מיט אים, איר גייט צוריק אהיים.


עס איז מיר א וואונדער נאכדעם וואס איך רעד אזויפיל ביי די שיעורים, איך וויין צו די אינגעלייט זאלן שיין רעדן אין שטוב צו די ווייב - פירט ער זיך אויף אזוי צו אייך.


שטארקטס זיך און ווערטס נישט צעפאלן, דער אייבערשטער וועט אייך נישט אפלאזן.

#162 - דאס לעבן אויף די וועלט איז געוואנדן אינעם מענטש
תודה והודאה, צרות, חיזוק פאר פרויען, התחזקות, תהלים

בעזרת ה' יתברך


יום ג' פרשת ראה, כ"א מנחם-אב, שנת תש"פ לפרט קטן


 


מרת ... תחי'.


איך האב ערהאלטן אייער מעסעדזש.


איר שרייבט: "מיין לעבן איז איין שטיק ליידן צרות" און איר פרעגט אויב אייער גאנצע לעבן וועט ווייטער זיין איין שטיק צרות; דאס ווענדט זיך אין אייך. עס ווענדט זיך ווי אזוי איר וועט נעמען אייער לעבן, ווי אזוי איר וועט קוקן אויפ'ן לעבן.


איך ווייס נישט צופיל פון אייער לעבן, אבער דאס וואס איר שרייבט, איר רעכנט אויס וואס איר האט געליטן - מיין איך אז איר זענט נישט גערעכט; דער אייבערשטער זאל אייך באהיטן פון ליידן, איר זאלט קיינמאל נישט וויסן וואס מיינט ליידן, וואס מיינט צרות.


וויסן זאלט איר, דאס לעבן אויף די וועלט איז געוואנדן אינעם מענטש; אז מען נעמט אריין אין זיך אמונה, מען חזר'ט אמונה, מען ווייסט אז 'אלעס וואס גייט אריבער איז דער אייבערשטער, דער אייבערשטער מאכט אלעס פאר מיין גוטס' - דעמאלט איז דאס לעבן זיס און געשמאק, אבער אז מען לעבט מיט טבע, מקרה און מזל - דעמאלט איז זייער ביטער.


דער הייליגער רבי האט געזאגט (ליקוטי מוהר"ן, חלק ב', סימן קיט): "אפשר איז דא אויבן אין הימל א וועלט וואס הייסט 'עולם הזה', ווייל דא אויף די וועלט איז נישט דא קיין עולם הזה, דא איז דער גיהנום אליינס, יעדער איז פול מיט יסורים". אפילו די גרויסע עשירים זענען פול מיט יסורים, אזוי ווי עס שטייט (איוב ה, ז): "אָדָם לְעָמָל יוּלָד קְצַר יָמִים וּשְׂבַע רֹגֶז", א מענטש איז באשאפן געווארן זיך צו מוטשען, א מענטש לעבט ווייניג און דאס גאנצע לעבן איז פול מיט ווייטאג. שלמה המלך זאגט (קהלת ב, כג): "גַּם כָל יָמָיו כַּעַס וּמַכְאוֹבוֹת", דאס גאנצע לעבן איז פול מיט כעס און ווייטאג; עס איז נישטא קיין שום עצה וואו צו אנטלויפן נאר צום אייבערשטן.


הייבטס אן קוקן אויף דאס גוטס וואס דער אייבערשטער טוט מיט אייך. איר זענט געזונט און שטארק, איר זענט נישט אין שפיטאל; איר האט אלע אברים גאנץ, דאנקטס אים אויף אייערע אויגן, אייערע אויערן, נאז, מויל, הענט און פיס; מוהרא"ש זאגט אז דאס איז די ראשי תיבות פון עשי"ר: ע'ינים, ש'ינים, י'דים און ר'גלים, אז מען האט די אברים גאנץ איז מען רייך.


איך דערמאן זיך א מעשה וואס איך האב געהאט. איך בין געווען ביי א חתונה פון אן אייניקל פון מוהרא"ש און איך בין געווען זייער צעבראכן (דעמאלט זענען געווען מענטשן וואס האבן געזוכט צו רעדן צו מוהרא"ש קעגן די ישיבה וכו'), איך האב געטאנצן מיט אלעמען אבער אינעווייניג טיף אין מיין הארץ בין איך געווען זייער צעבראכן, פלוצלונג קומט אריין א איד אינעם רינג און כאפט מיר אן, איך וויל אים אנכאפן אבער איך טרעף נישט זיינע פינגער, איך דריי זיך אויס, איך קוק און איך זע אז עס איז נישטא קיין פינגער, נאר איין פינגער האט ער; איך האב געשפירט ווי איך קען עס נישט נעמען, איך האב געוואלט ארויסגיין פונעם רינג אבער איך האב אים נישט געוואלט פארשעמען. איך בין געבליבן ווייטער טאנצן און איך הייבן אן טראכטן: 'איין מינוט, וואס גייט פאר מיט מיר? פארוואס בין איך צעבראכן?! איך האב דאך מיינע צען פינגער'; איך האב געשפירט ווי דער אייבערשטער האט מיר געשיקט דעם מענטש מיר אויפצואוועקן פון שלאף, איך זאל אנהייבן דאנקען דעם אייבערשטן. אזוי האב איך געטון, איך האב אנגעהויבן טאנצן זייער פרייליך.


דאס זעלבע זאג איך אייך, איר האט חתונה געהאט און נאך אביסל האט איר שוין ליכטיגע קינדער; איר זענט געזונט און אייער מאן איז געזונט, "וואס פעלט אייך?" איין זאך פעלט אייך, איר זאלט אנהייבן קוקן אויף דאס גוטס וואס דער אייבערשטער טוט מיט אייך; איר זאלט נעמען דעם תהילים און אנהייבן לויבן דעם אייבערשטן, זינגען די געזאנג וואס דוד המלך האט געזינגען ווען ער איז אריבער ביטערע שווערע צרות.


דער אייבערשטער זאל העלפן איר זאלט האבן הצלחה אין אלע ענינים.

#161 - ווי אזוי שטארקט מען זיך? ווי אזוי נעמט מען כח אנצוגיין אין לעבן?
צרות, חיזוק פאר פרויען, התחזקות

בעזרת ה' יתברך


יום ב' פרשת עקב, י"ג מנחם-אב, שנת תש"פ לפרט קטן


 


מרת ... תחי', מאנטריאל.


איך האב ערהאלטן אייער בריוו.


איך בעט אייך זייער איר זאלט זיך שטארקן מיט אלע כוחות, איר זאלט ווייטער בויען אייער הערליכע שטוב. איך ווייס אז עס איז אייך ביטער שווער, איר שפירט ווי איר האלט פאר א בראך אדער גאר שוין נאכן בראך, איר שפירט ווי איר שוועבט וכו' - פון אלע שוועריקייטן וואס איר זענט אריבער אין אייער לעבן און פון אלעס וואס איר גייט נאך אלץ אריבער אין לעבן און איר קענט זיך נישט צאמנעמען אויף גארנישט, דאך זאלט איר זיך שטארקן מיט אלע אייערע כוחות.


איר וועט פרעגן: "ווי אזוי שטארקט מען זיך? ווי אזוי נעמט מען כח אנצוגיין אין לעבן?" דער ענטפער איז אז מען איז זיך מבטל צום אייבערשטן. דער רבי האט געזאגט פאר רבי נתן (שיחות הר"ן, סימן רעט): "ווען עס איז שוין גאר ביטער איז מען זיך אינגאנצן מבטל", האט רבי נתן געפרעגט דעם רבי'ן: "אֵיךְ מְבַטְּלִין עַצְמוֹ", ווי אזוי איז מען זיך מבטל? האט דער רבי געזאגט: "מען פארמאכט זיך דאס מויל און די אויגן - דאס איז ביטול", מען פרעגט נישט קיין שום קשיות: 'פארוואס? פארוואס מיר גייט שלעכט? פארוואס מיר איז ביטער?' אז מען פארמאכט נישט דאס מויל, מען רעדט און מען פרעגט קשיות - דעמאלט ווערט נאר מער ביטער, אבער אז מען איז זיך מבטל צום אייבערשטן, מען נעמט אריין דעם אייבערשטן אין זיך, מען ווייסט אז עס איז גארנישט דא אויף די וועלט אויסער דעם אייבערשטן און אלעס וואס גייט אריבער איז דער אייבערשטער אליין, דאס הייסט אז מען פארמאכט דאס מויל, מען פרעגט נישט: 'פארוואס? פארוואס איך? פארוואס דארף איך ליידן?' דורכדעם נעמט מען אראפ פון זיך אלע דינים.


אזוי אויך די אויגן; מען פארמאכט די אויגן, דאס מיינט 'איך וויל גארנישט פארשטיין, איך פארמאך די אויגן, איך פארמאך מיין שכל, איך בין זיך מבטל צום אייבערשטן, איך ווייס אז וואס דער אייבערשטער טוט איז גוט, דער אייבערשטער וויל נאר גוטס טון מיט מיר', דעמאלט ווערט מען זייער שטארק און מען קען אסאך פארטראגן.


מרת ... תחי', איר שרייבט אז איר ווילט קומען צו פליען רעדן צו מיר; אז איר וועט קומען וועל איך מאכן צייט פאר אייך, איך וועל אייך מחזק זיין. איך שרייב אייך חיזוק ווערטער אז איר זאלט זיך קענען מחזק זיין וואו איר זענט, אין אייער פלאץ זאלט איר וויסן אז דער אייבערשטער איז מיט אייך, ביי אייך און נעבן אייך; וואס איר דארפט און וואס עס שטערט אייך זאלט איר אים בעטן, דורכדעם וועט אייך גרינגער ווערן, איר וועט זען פאר זיך אן אנדערע לעבן.


דער אייבערשטער זאל העלפן איר זאלט האבן הצלחה אין אלע ענינים.

#160 - ווען א פרוי שערט זיך די האר נעמט זי אראפ פון זיך אלע דינים
חיזוק פאר פרויען, שערן די האר

בעזרת ה' יתברך


יום ד' פרשת ואתחנן, ח' מנחם-אב, שנת תש"פ לפרט קטן


 


מרת ... תחי'.


אייער מאן האט מיר געשריבן אז איר האט זיך אפגעשוירן די האר.


איר קענט זיך נישט פארשטעלן דאס גרויסקייט פון זיך שערן די האר; ווען א פרוי שערט זיך די האר נעמט זי אראפ פון זיך אלע דינים, זי ברענגט אויף זיך אלעס גוטס.


אין דעם זכות וועט איר זען הערליכע שיינע דורות.


איך בין יעצט זייער פארנומען, איך האף אייך צו שרייבן א לענגערע בריוו.


דער אייבערשטער זאל העלפן איר זאלט האבן הצלחה אין אלע ענינים.

#159 - לאזט אייך נישט פארנארן
חיזוק פאר פרויען, חסידות ברסלב, פארנארן

בעזרת ה' יתברך


יום ד' פרשת ואתחנן, ח' מנחם-אב, שנת תש"פ לפרט קטן


 


מרת ... תחי'.


איר האט מיר געפרעגט אויב עס אמת אז א פרוי איז געקומען און זי רעדט איין אונזערע פרויען אז זי זעט זאכן, זי זעט זאכן אין דעם מענטשנ'ס אויגן וכו' וכו'.


איך בעט אייך זייער, הייבטס אן טרינקען פון די אונגארישע וויין, הייבטס אן לערנען דעם הייליגן רבינ'ס ספרים; לערנטס אשר בנחל, לערנטס עצתו אמונה - וועט מען אייך נישט קענען אפנארן.


דער הייליגער רבי האט דערציילט (חיי מוהר"ן, סימן רס): עס איז געווען אמאל א גרויסער סוחר, א וויין סוחר; ער האט געהאט די בעסטע וויין, די 'אונגארישע וויין'. איינמאל ווען ער איז געפארן אונטערוועגנס האט אים זיין משרת און דער בעל עגלה געבעטן אויב זיי קענען פארזוכן אביסל פון די גוטע וויין, די 'אונגארישע וויין'; דער בעל הבית האט זיי געגעבן אביסל און זיי האבן געהאט א געלעגנהייט צו פארזוכן פון די גוטע וויין.


אפאר טעג שפעטער האט זיך געמאכט אז דער משרת איז אנגעקומען אין א קליין שטעטעלע צו א פלאץ וואו מען האט געטרינקען וויין, די מענטשן האבן זייער אויסגעלויבט די וויין, זיי האבן געזאגט: "דאס איז דאך די גוטע וויין, די אונגארישע וויין", האט דער משרת זיי געבעטן אויב ער קען אויך טרינקען אביסל פון די גוטע וויין, די אונגארישע וויין; זיי האבן אים געגעבן אביסל פון די וויין, נאכדעם וואס ער האט געטרינקען דערפון האט ער זיך אנגערופן צו זיי און געזאגט: "איך ווייס אז די וויין איז נישט קיין גוטע וויין, עס איז בכלל נישט קיין אונגארישע וויין", אלע האבן אנגעהויבן שרייען אויף אים, מען האט אים געשלאגן, היתכן ער רעדט אויף די וויין, אבער ער האט זיך געהאלטן ביי זיינס און ווייטער געזאגט: "איך ווייס אז די וויין איז נישט קיין גוטע וויין, עס איז בכלל נישט קיין אונגערישע וויין", ער האט צוגעלייגט אז ער איז געווען ביי א גרויסער סוחר וואו ער האט שוין פארזוכט פון די גוטע וויין וכו'.


דער רבי האט אויסגעפירט די מעשה און געזאגט: "לֶעָתִיד כְּשֶׁיָּבוֹא מָשִׁיחַ", ווען משיח וועט קומען, "אָז יֵדְעוּ כְּשֶׁיִּתְּנוּ יַיִן הַמְשֻׁמָּר", דעמאלט וועט איר וויסן ווען מען וועט אייך געבן פונעם יין המשומר, "אֲזַי לַאֲחֵרִים יוּכְלוּ לְהַטְעוֹת וְיִתְּנוּ לָהֶם יַיִן וָואלִיחְשֶׁין סְטְרָאוִויצְטֶיר וְיֹאמְרוּ לָהֶם שֶׁהוּא יַיִן הַטּוֹב הַמְשֻׁמָּר", אנדערע מענטשן וועט מען קענען אויסנארן, מען וועט זיי געבן סתם וויין און מען וועט זיי זאגן אז דאס איז גוטע וויין, דאס איז דער יין המשומר, "אֲבָל לְאַנְשֵׁי שְׁלוֹמֵנוּ לא יוּכְלוּ לְהַטְעוֹת כִּי אֲנַחְנוּ טָעַמְנוּ הַיַּיִן הַטּוֹב", אבער אנשי שלומינו וועט מען נישט קענען פארנארן ווייל איר האט שוין טועם געווען פון די גוטע וויין.


עס איז מיר א וואונדער אז נאכן הערן אזויפיל דרשות און נאכן זען וואס מוהרא"ש געבט אונז - ווערט איר נאכאלץ פארלוירן פאר באבע מעשיות, יעדעס מאל עס קומט א פרוי און הייבט אן רעדן אירע זאכן, קויפט איר אפ אירע רייד. איר קענט דאך גלייך זען וואס זי רעדט, וואס זי פארקויפט און וואס אירע ווערטער זענען; זי רעדט פון אייבערשטן? זי רעדט פון צדיק? אויב זי רעדט פונעם אייבערשטן, פון פאלגן א צדיק, זי דערציילט וואס זי האט באקומען פון מוהרא"ש זכותו יגן עלינו און זי איז מחזק אנדערע פרויען צו גיין אין די וועגן פונעם צדיק, דעמאלט קענט איר זי אויסהערן (נישט יעדע ווארט וואס זי זאגט מיינט אז דאס איז וואר), אבער אז זי רעדט אירע שיינע חלומות, אירע פאנטאזיעס (טשאדעלע באדעלע) - וואס קויפט איר דאס אפ?


עס איז נישט דאס ערשטע מאל וואס פרויען קומען דא און פרובירן צו מאכן פרנסה אויף אונזערע ווייבלעך און עס איז נישט דאס לעצטע מאל, און עס איז אלץ דא שוואכע וואס ווערן אריין גענארט; בפרט ווען מען הייבט אן רעדן פון געזונטע עסן און קעגן שאטס וכו' וכו', זאלט איר שטענדיג זיך אכטונג געבן פון זיי.


איך וועל אייך נאך שרייבן מער באריכות אן אנדערע מאל.


דער אייבערשטער זאל העלפן איר זאלט האבן הצלחה אין אלע ענינים.

#158 - זארגטס נישט, איר וועט זוכה זיין צו שיינע הערליכע דורות
קינדער, חיזוק פאר פרויען, רפואה, שבת קודש

בעזרת ה' יתברך


יום ה' פרשת דברים, ב' מנחם-אב, שנת תש"פ לפרט קטן


 


מרת ... תחי'.


אייער מאן נרו יאיר האט מיר דערציילט אז איר האט פארלוירן וכו', נאך אזויפיל צייט פון ווארטן און נאך אזויפיל מי און פלאג; מען האט שוין געמיינט אז עס קומט שוין אט אט א מזל טוב און יעצט האט איר פארלוירן און איר זענט זייער צעבראכן פון צעקלאפט פון דעם.


איך בעט אייך זייער מרת ... תחי', איר זאלט זיך שטארקן מיט אמונה אינעם בורא כל עולמים, איר זאלט גלייבן אז דאס איז געווען פאר אייער טובה, דער אייבערשטער האט אייך דא געמאכט א גרויסע נס, ער האט אייך אפגעהיטן פון א נישט געזונט קינד; דאס איז איין שטיק חסד פונעם אייבערשטן.


זארגטס נישט, איר וועט זוכה זיין צו שיינע הערליכע דורות; אנשטאט קלאגן אויף וואס איר האט פארלוירן זאלט איר זיך פרייען מיט וואס איר האט, מיט אייערע ליכטיגע קינדער. אז איר וועט דאנקען דעם אייבערשטן אויף אייערע קינדערלעך וועט איר זוכה זיין צו נאך קינדער, צו א גרויסע געבענטשטע משפחה.


ווען איר צינדט די שבת ליכט זאלט איר בעטן דעם אייבערשטן אויף אייער שפראך (אידיש) פאר אייך, פאר אייער מאן, פאר אייערע קינדער און פאר אלע אידן.


דער אייבערשטער זאל העלפן איר זאלט האבן הצלחה אין אלע ענינים.

#157 - אז מען קוקט מיט רחמנות איז גאר אנדערש
צניעות, חינוך הילדים, חיזוק פאר פרויען, בין אדם לחבירו, שכנים

בעזרת ה' יתברך


יום ה' פרשת פנחס, שבעה עשר בתמוז, שנת תש"פ לפרט קטן


 


מרת ... תחי'.


איך האב ערהאלטן אייער בריוו.


אז די שכנים האבן נישט קיין שכל, זיי לאזן די טעכטער זיך ארום דרייען נאקעט וכו' - זאלט איר מיט אייער חכמת נשים שיין רעדן צו זיי און זיי בעטן מיט א ווייכע שפראך אז איר האט קינדער - אינגלעך און מיידלעך און איר ווילט זיי אפהיטן זיי זאלן זיין ערליך; איך בין זיכער אז אויב איר וועט רעדן שיינערהייט צו זיי וועלן זיי אכטונג געבן און אנטון די קינדער.


אז מען קוקט מיט רחמנות איז גאר אנדערש; דער הייליגער רבי זאגט (ליקוטי מוהר"ן, חלק א', סימן יח) דער וואס דרייט איבער פון כעס אויף רחמנות איז זוכה צו א גוט לעבן; יעדעס מאל מען האט צוטון מיט א צווייטן מענטש, אויב מען לייגט אריין אין די מעשה דאס ווארט "רחמנות", דאן טוישט זיך די גאנצע מעשה.


די גאנצע לעבן טוישט זיך אויב מען קוקט אויף א צווייטן מיט רחמנות; ווען מען האט צוטון מיט א שווערע מענטש און מען שפירט ווי מען קען עס מער נישט נעמען, דארף מען טראכטן: 'איין מינוט, ער איז דאך אזא רחמנות, ער ליידט דאך דאס מערסטע פון זיך אליין', דעמאלט פאלט אוועק די שנאה, מען דאנקט און מען לויבט דעם אייבערשטן אז מען האט נישט די שלעכטע נאטור וואס דער אנדערער האט.


הערטס נישט אויף צו דאנקען דעם אייבערשטן אויף די ניסים וואס ער טוט שטענדיג מיט אייך, מיט אייער מאן און מיט אייערע קינדער, וועט דער אייבערשטער מאכן נאך ניסים.


דער אייבערשטער זאל העלפן איר זאלט האבן הצלחה אין אלע ענינים.

#156 - טון וואס דער דאקטער זאגט
קינדער, חיזוק פאר פרויען, סגולות, רפואה, תפלות אויף אידיש

בעזרת ה' יתברך


יום ד' פרשת מטות-מסעי, כ"ג תמוז, שנת תש"פ לפרט קטן


 


מרת ... תחי'.


איך האב ערהאלטן אייער בריוו.


א פרוי פרעגט מוהרא"ש אייער שאלה; זי פרעגט אויב זי זאל נעמען עפידורעל, און מוהרא"ש ענטפערט איר (שו"ת ברסלב, מכתב ה'תקמח): "אם הרופא ממליץ על זה, צריכים לעשות את זה בלי שום שאלה כלל", אויב דער דאקטער האלט אז מען זאל דאס טון זאל מען דאס טון אן קיין שום שאלה, "ובדברים כאלו צריכים לציית את הרופא", מען זאל פאלגן דעם דאקטער.


עס איז זייער וויכטיג איר זאלט זאגן יעדן טאג נעמען פון צדיקים; דער הייליגער רבי זאגט (ספר המידות, אות צדיק, חלק ב', סימן כ): "עַל יְדֵי הַזְכָּרַת שֵׁמוֹת הַצַּדִּיקִים יְכוֹלִים לְהָבִיא שִׁנּוּי בַּמַּעֲשֶׂה בְּרֵאשִׁית, כְּלוֹמַר לְשַׁנּוֹת הַטֶּבַע", דורכ'ן דערמאנען די נעמען פון צדיקים קען מען טוישן די טבע, זאלט איר זאגן כסדר די נעמען פון צדיקים וואס איר געדענקט אויסנווייניג, צום ביישפיל: אברהם, יצחק, יעקב, משה, אהרן, יוסף, דוד און שלמה, רבי שמעון בר יוחאי, רבי יצחק לוריא אשכנזי, רבי ישראל בעל שם טוב, רבי נחמן בן פיגא מברסלב, רבי נתן מברסלב וכו' וכו', און נאך נעמען פון צדיקים וואס מען געדענקט, און נאכדעם זאלט איר זאגן די תפילה:


"יְהִי רָצוֹן מִלְּפָנֶיךָ אָבִי שֶׁבַּשָׁמַיִם, הֶעלְף מִיר הֵיילִיגֶער בַּאשֶׁעפֶער אַז אִין דִי זְכוּת וָואס אִיךְ הָאבּ דֶערְמַאנְט דִי נֶעמֶען פוּן דִי צַדִּיקִים; בִּזְכוּת זֵייעֶר תּוֹרָה, זֵייעֶרֶע מַעֲשִׂים טוֹבִים אוּן זֵייעֶר מְסִירַת נֶפֶשׁ, וִוי זֵיי הָאבְּן זִיךְ מוֹסֵר נֶפֶשׁ גֶעוֶוען פַאר דַיינֶעט וֶועגְן, זָאלְסְטוּ מִיר הֶעלְפְן אִיךְ זָאל הָאבְּן אַ גְרִינְגֶע לֵידָה, אִיךְ זָאל גֶעבּוֹירְן גְרִינְג אַ גֶעזוּנְט קִינְד בְּרַמַ"ח אֵיבָרִים וּשְׁסָ"ה גִּידִים; הֶעלְף מִיר אֵייבֶּערְשְׁטֶער אִיךְ זָאל זִיךְ נִישְׁט מוּטְשֶׁען בַּיים הָאבְּן דָאס קִינְד, אִיךְ זָאל זַיין גֶעזוּנְט אוּן אַלֶעס זָאל אַרִיבֶּער גֵיין גְרִינְג.


רִבּוֹנוֹ שֶׁל עוֹלָם, הֶעלְף מִיר אִיךְ זָאל זוֹכָה זַיין צוּ הָאבְּן עֶרְלִיכֶע קִינְדֶער וָואס וֶועלְן טוּן דַיין וִוילְן זֵייעֶר גַאנְץ לֶעבְּן, רִבּוֹנוֹ שֶׁל עוֹלָם הֶעלְף מִיר אִיךְ זָאל זַיין גֶעזוּנְט אוּן שְׁטַארְק מַיין גַאנְצֶע לֶעבְּן, אִיך זָאל אֵייבִּיג טוּן נָאר גוּטֶע מַעֲשִׂים וָואס דוּ וֶועסְט הָאבְּן פוּן דֶעם אַ נַחַת רוּחַ, יִהְיוּ לְרָצוֹן אִמְרֵי פִי וְהֶגְיוֹן לִבִּי לְפָנֶיךָ, יְ"יָ צוּרִי וְגוֹאֲלִי, אָמֵן כֵּן יְהִי רָצוֹן".


דער אייבערשטער זאל העלפן איר זאלט האבן הצלחה אין אלע ענינים.

#155 - אז דיין ווייב האט מורא, טארסטו נישט חוזק מאכן פון איר
פחדים, קינדער, שלום בית, חיזוק פאר פרויען, הפצה, בושה

בעזרת ה' יתברך


יום ה' פרשת פנחס, שבעה עשר בתמוז, שנת תש"פ לפרט קטן


 


לכבוד ... נרו יאיר.


אז דיין ווייב זאגט דיר אז זי האט מורא וכו' און זי וויל האבן א פרוי וואס זאל שטיין מיט איר בשעת די לידה (דאולע), זאלסטו נישט חוזק מאכן פון איר; דו ביסט נישט גערעכט מיט דעם וואס דו זאגסט איר: "עס איז שטותים".


צווישן מיר און דיר איז דאס א פיינע שטות; עס איז א צעדרייטע זאך וואס געוויסע פרויען וואס זוכן גרינג פרנסה זענען אויפגעקומען דערמיט, זיי זענען מסביר ווי זיס, רואיג און געשמאק עס איז ווען זיי שטייען צו די האנט וכו' וכו'; נאטורליך כאפן זיך די פרויען צו צו דעם, ווען מען רעדט זיי איין אז מיט זיי וועט די לידה זיין גרינגער, ווען זיי אליינס קענען זיך נישט העלפן וכו'. אבער אז דיין ווייב בעט עס פון דיר דארפסטו וויסן אז זי האט שרעק, זי האט פחד, זי האט מורא - זאלסטו איר בארואיגן.


א מאן וועט קיינמאל נישט פארשטיין וואס מיינט א לידה; מענער ווייסן נישט און קענען נישט וויסן וואס א פרוי גייט אריבער במשך די אלע חדשים, זיי זענען איין שטיק שרעק, איין שטיק פחד: 'וואס גייט זיין?' 'ווי אזוי וועט עס זיין?' ממילא דארפסטו איר בארואיגן, נישט חוזק מאכן.


בעט דעם אייבערשטן אז דו זאלסט שטענדיג געדענקען די נס וואס ער האט מיט דיר געטון, אז ער האט דיר געגעבן אזא טייערע מתנה - א טייערע ווייב, אן אמת'ע אשת חיל; זאלסט איר נאר מחזק זיין און אויפבויען. מערסטנס קענסטו איר זאגן: "לאמיר נעמען דעם אייבערשטן - ער זאל העלפן, ער זאל מאכן די לידה זאל זיין גרינג און געזונט"; ווייל לידה איז נאר אין דעם אייבערשטנ'ס הענט, אזוי ווי חכמינו זכרונם לברכה זאגן (תענית ב.): "מַפְתֵּחַ שֶׁל חַיָה", אז דער שליסל פון האבן קינדער ליגט אין די הענט פונעם אייבערשטן; נאר ער קען העלפן און נאר אויף אים דארף מען זיך פארלאזן.


שטארק זיך אין הפצה; ווען דו גייסט הפצה זאלסטו וויסן און געדענקען אז אין די מינוטן וואס מען איז עוסק אין הפצה איז מען ביים אייבערשטן זייער חשוב, מען קען דעמאלט פועל'ן גרויסע ישועות; ווער רעדט נאך ווען דו כאפסט אריין א בזיון, מען שרייט אויף דיר: "גיי דיר מיט די ברסלב'ע זאכן!" "גיי דיר מיט די שמות!" און נאך אנדערע זידלונגען וואס מפיצים כאפן אריין - זאלסטו זיך נישט דערשרעקן און דו זאלסט נישט ענטפערן, נאר בעטן דעם אייבערשטן פאר דיר און פאר אנדערע אידן.


ווען מען ווערט פארשעמט און מען ענטפערט נישט צוריק - איז מען דעמאלט זייער באליבט ביים אייבערשטן, אזוי ווי חכמינו זכרונם לברכה זאגן (שבת פח:): "הַנֶּעֱלָבִים וְאֵינָם עוֹלְבִים", די וואס ווערן פארשעמט און זיי טוען נישט צוריק פארשעמען, "שׁוֹמְעִים חֶרְפָּתָם וְאֵינָם מְשִׁיבִים", די וואס הערן ווי מען שענדט זיי און זיי ענטפערן נישט צוריק, "עוֹשִׂים מֵאַהֲבָה וּשְׂמֵחִים בְּיִסּוּרִים", די וואס דינען דעם אייבערשטן מיט ליבשאפט און פרייען זיך מיט'ן אייבערשטן - אפילו ווען עס איז זיי שווער, אויף זיי איז געזאגט געווארן דער פסוק וואס שטייט (שופטים ה, לא): "וְאֹהֲבָיו כְּצֵאת הַשֶּׁמֶשׁ בִּגְבֻרָתוֹ", זיי זענען באליבט ביים אייבערשטן.


דער אייבערשטער זאל העלפן זאלסט האבן הצלחה אין אלע ענינים.

#154 - אז דו ביסט מחנך מיידלעך, דארפסטו זיין מער פארזיכטיג אין צניעות
צניעות, חינוך הילדים, חיזוק פאר פרויען

בעזרת ה' יתברך


יום ד' פרשת פנחס, ט"ז תמוז, שנת תש"פ לפרט קטן


 


מרת ... תחי'.


דארפסט פארשטיין אז דו דארפסט אכטונג געבן אויף דיין אנטון וכו' - מער ווי אנדערע פרויען; מיר געפונען זייער אסאך מאל, ווען על פי הלכה איז מותר עפעס צו טון, אבער אן אדם חשוב, א מענטש אויף וועמען אלע קוקן ארויף - האט אן אנדערע דין, ער דארף מער מחמיר זיין.


אז דו ביסט מחנך אונזערע מיידלעך, דו לערנסט מיט אונזערע מיידלעך מיט אזא איבערגעגעבנקייט - דארפסטו זיין מער פארזיכטיג צו גיין אנגעטון איידל און באשיידן ווייל אלע קוקן אויף דיר, דו ביסט פאר זיי א ביישפיל.


דערפאר האב איך דיר געזאגט ווען דו האסט מיר געפרעגט אויף א קלייד אויב דאס איז צניעות'דיג - אז דו זאלסט נישט גיין דערמיט, נאר ווייל דו ביסט א ביישפיל פאר די מיידלעך, אנדערש וואלט איך זיך ווען ארויסגעדרייט.


שטארק זיך און ווער נישט צעפאלן פון קיינעם; ווען דו ווייסט נישט ווי אזוי זיך צו פירן מיט די מיידלעך - קענסטו מיר רופן, איך בין גרייט א גאנצן צייט צו העלפן מיט וואס מען דארף אין חדר און אין סקול, דאס איז ביי מיר די חשוב'סטע זאך.


דער אייבערשטער זאל העלפן זאלסט האבן הצלחה אין אלע ענינים.

#153 - אז מ'דאנקט דעם אייבערשטן אויף די גוטס, ווערט גרינגער די שוועריקייטן
קינדער, תודה והודאה, חיזוק פאר פרויען, רפואה, תפלות אויף אידיש

בעזרת ה' יתברך


יום א' פרשת חקת-בלק, ז' תמוז, שנת תש"פ לפרט קטן


 


מרת ... תחי'.


אייער מאן נרו יאיר האט מיר געשריבן אז איר מוטשעט זיך זייער פון ווען איר האט אנגעהויבן ווארטן וכו' און איר ליגט אין בעט שוין פאר לאנגע וואכן מיט שטארקע יסורים; ער האט מיר געבעטן איך זאל אייך שרייבן אפאר ווערטער.


וויסן זאלט איר אז עס איז דא א וועג זיך גרינגער צו מאכן מען זאל נישט דארפן אזוי שטארק ליידן; אויב מען נעמט די עצה פון רבי'ן, די עצה פון (תהלים ד, ב): "בַּצָּר הִרְחַבְתָּ לִּי".


דער רבי געבט אונז א וועג פון טראכטן; מען זאל זיך צוגעוואוינען צו קוקן אויף די ניסים וואס דער אייבערשטער טוט, דעמאלט ווערט גרינגער און מען קען דערטראגן פיל מער. אזוי ווי דער רבי זאגט (ליקוטי מוהר"ן, חלק א', סימן קצה): דוד המלך איז אריבער זייער שווערע צרות אין לעבן; ער האט נישט געהאט קיין טראפ מנוחה אין זיין לעבן, אזוי ווי די הייליגע חכמים זאגן (ברכות נה:): "כָּל שְׁנוֹתָיו שֶׁל דָוִד לֹא רָאָה חֲלוֹם טוֹב", דוד המלך האט אפילו נישט געהאט איין גוטע חלום אין זיין לעבן; דאך האט ער שטענדיג געזוכט עפעס גוטס אויף וואס ער קען דאנקען דעם אייבערשטן. אפילו ווען דער אייבערשטער האט געברענגט אויף אים א צרה האט ער געזוכט אין די צרה עפעס גוטס. ער האט געזינגען צום אייבערשטן: "רבונו של עולם, איך דאנק דיר אז 'בַּצָּר הִרְחַבְתָּ לִּי'; איך דאנק דיר אויף דעם וואס אין די צרה האסטו מיר ברייט געמאכט".


אזוי זאלט איר אויך טון, זוכטס אויף די גרויסע חסדים וואס דער אייבערשטער טוט מיט אייך און דאנקטס אים אויף יעדן פרט ופרט; דאנקטס אים אז איר זענט חתונה געהאט און אז איר האט זוכה געווען צו א געטרייער מאן, א וואוילער מאן; דאנקטס אים אז איר ווארט א קינד, דאנקטס אים אז איר זענט געזונט קענענדיג זיין אין שטוב; נאכדעם זאלט איר בעטן שיינערהייט דעם אייבערשטן מיט רחמנות.


איך שרייב אייך א קליינע תפילה, פון דעם וועט איר שוין אליינס קענען צולייגן אייערע אייגענע ווערטער פון הארץ:


"הייליגער באשעפער, איך דאנק דיר פאר מיין לעבן און פאר מיין געטרייער מאן, איך דאנק דיר אז איך בין געזונט און מיין מאן איז געזונט; איך דאנק דיר אז איך ווארט למזל טוב, איך בעט דיר זייער, העלף מיר אז איך זאל זיין אינגאנצן געזונט, עס איז מיר שווער צו ליגן אין בעט און זיך נישט אזוי גוט שפירן; הייליגער באשעפער, איך גלייב אז אלעס איז פאר אונזער טובה, איך נעם אן אלעס וואס דו ברענגסט מיר, איך האב נישט קיין שום קשיות און שאלות. איך בעט דיר, העלף מיר אז איך זאל אריבער גיין די חדשים פון ווארטן גרינגערהייט, איך זאל האבן גרינגערהייט און איך זאל האבן געזונטע קינדער, ערליכע דורות".


פרובירטס מיט אלע כוחות זיך פרייליך צו מאכן וועט דאס אייך אינגאנצן אויסהיילן; דער רבי זאגט (ליקוטי מוהר"ן, חלק ב', סימן כה): "אלע פראבלעמען און קרענק קומען פון נישט זיין פרייליך, נאר שמחה איז די רפואה פאר אלע קרענק".


דער אייבערשטער זאל העלפן איר זאלט האבן הצלחה אין אלע ענינים.

#152 - איינער וואס ארבעט מיט קינדער דארף גוט שלאפן
חינוך הילדים, חיזוק פאר פרויען

בעזרת ה' יתברך


יום ב' פרשת קרח, א' דראש חודש תמוז, שנת תש"פ לפרט קטן


 


מרת ... תחי', קרית ברסלב ליבערטי.


זייער גוט האסטו געטון אז דו ביסט נישט אריין געקומען אין וויליאמסבורג צו די פרויען פארטי; איינער וואס ארבעט מיט קינדער, א טיטשער אדער מנהלת - האט א גרויסע אחריות און מען דארף גיין שלאפן צייטליך. אזוי ווערט גע'פסקנט אין שלחן ערוך (יורה דעה סימן רמה, סעיף טז): "וְאֵין לַמְלַמֵּד לִנְעוֹר בַּלַּיְלָה יוֹתֵר מִדַּאי שֶׁלֹא יִּהְיֶה עָצֵל בַּיוֹם לִלְמֹד", א מלמד טאר נישט אויפזיין ביינאכט כדי ער זאל נישט זיין פויל בייטאג צו לערנען מיט די קינדער.


איך נעם זיך אויס מיט אלע מלמדים אז זיי טארן נישט אוועק פארן צו חתונות אדער א פארברענג וכדומה (אויסער אויב זיי נעמען א במקום, א שטעלפארטרעטער); דאס זעלבע איז מיט די טיטשערס, זיי דארפן זיין גוט אויסגערוט צו די קינדער.


בנוגע די פרויען פארברענג וואס איר מאכט אין שטעטל יעדע דינסטאג נאכט; מען דארף טראכטן א גוטע צייט ווען דאס צו מאכן, ווייל עס קען נישט זיין צו שפעט. אויב מאכט מען דאס אזוי ווי ווינטער צייט, בערך ניין אזייגער - קען מען דאס ווייטער מאכן, אבער אויב הייבט מען דאס אן שפעטער - איז דאס א פראבלעם, ווייל עס פארציט זיך צו שפעט וואס דעמאלט גייט דאס אויפ'ן חשבון פון די קינדער. א מאמע וואס לייגט זיך טויזנט אזייגער האט נישט קיין כח אינדערפרי צו אירע קינדער, די קינדער קומען אין חדר און אין סקול מיט קולות און פסקים; אנדערש איז ווען מען לייגט זיך פרי און מען איז אויסגערוט - דאן האט מען כח אויפצואוועקן די קינדער און זיי גרייט מאכן מיט שמחה צו גיין אין חדר און אין סקול.


דער אייבערשטער זאל העלפן זאלסט האבן הצלחה אין אלע ענינים.

#151 - אויב מ'וויל נחת פון די קינדער, דארף מען וויינען צום אייבערשטן
קינדער, תפילה והתבודדות, חינוך הילדים, חיזוק פאר פרויען, תפלות אויף אידיש

בעזרת ה' יתברך


יום ד' פרשת שלח, כ"ה סיון, שנת תש"פ לפרט קטן


 


מרת ... תחי'.


איך בעט אייך זייער איר זאלט נישט מיד ווערן פון בעטן דעם אייבערשטן, דאס איז די עצה פאר אייך און פאר אלע אידישע טאטעס און מאמעס וואס ווילן האבן נחת פון די קינדער; בעטן דעם אייבערשטער מיט הייסע טרערן ער זאל רחמנות האבן אויף אידישע קינדער, זיי צוריק ברענגען צו די וועג פון די תורה.


יעדע טרער וואס עלטערן וויינען צום אייבערשטן פאר זייערע דורות גייט ארויף זייער הויעך, ביז'ן אייבערשטן אליין, און ביים סוף זעט מען גרויסע ניסים. דער רבי זאגט (ספר המידות, אות תפילה, סימן נא): "תְּפִילָה שֶׁהִיא בִּדְמָעוֹת  - הִיא מִתְקַבֶּלֶת", תפילה וואס קומט מיט טרערן - ווערט אנגענומען.


מוהרא"ש זכותו יגן עלינו דערציילט אז ווען ער איז מקורב געווארן צום הייליגן רבי'ן און ער האט געלערנט די זאך פון התבודדות ותפילה, האט ער זייער שטארק געוואלט זיך קענען אויסוויינען צום אייבערשטן; ווען ער פלעגט הערן קליינע קינדער וויינען פלעגט ער בעטן דעם אייבערשטן: "רבונו של עולם, איך וויל אויך אזוי וויינען צו דיר; דאס מיינט וויינען, איך וויל וויינען צו דיר אזוי ווי קליינע קינדער וויינען".


קוקטס גוט אויף זיי וועט איר זיי אלע מאכן פאר ערליכע אידן.

#150 - אז איר האט שוין א קינד דארפט איר נישט זוכן צו ארבעטן
קינדער, חיזוק פאר פרויען, פרנסה

בעזרת ה' יתברך


יום ג' פרשת שלח, כ"ד סיון, שנת תש"פ לפרט קטן


 


מרת ... תחי'.


יעצט אז איר האט שוין א קינד דארפט איר נישט זוכן צו ארבעטן; יעצט דארפט איר זיין א מאמע מיט פרישע כוחות פאר אייערע קינדער און א געטרייע ווייב פאר אייער מאן.


אז איר האט די מעגליכקייט צו טרעפן א גרינגע ארבעט נעבן שטוב איז גוט, אבער פארן קיין ירושלים יעדן טאג א וועג פון א שעה און צוריק קומען א שעה וועג - לוינט נישט און עס איז נישט כדאי.


זייטס מחזק אייער מאן ער זאל עוסק זיין אין הפצה, ווייל די אלע וואס זענען עוסק אין הפצה האבן גרויס שפע.


דער אייבערשטער זאל העלפן איר זאלט האבן הצלחה אין אלע ענינים.

#149 - זייט ווייטער מחזק אידישע קינדער
חיזוק פאר פרויען, צדקה, זיכוי הרבים

בעזרת ה' יתברך


יום ב' פרשת שלח, כ"ג סיון, שנת תש"פ לפרט קטן


מרת ... תחי'.


איך האב ערהאלטן אייער בריוו.


זייטס ווייטער מחזק ... תחי'; זי איז א וואוילע מיידל, זי דארף א גוטע פריינד זאל איר העלפן זיין גוט.


געדענקטס וואס דער הייליגער זוהר זאגט (וירא, קד.): "בְּשַׁעֲתָא דְּקוּדְשָׁא בְּרִיךְ הוּא רָחִים לֵיהּ לְבַּר נָשׁ", ווען דער אייבערשטער האט ליב א מענטש, "מְשַׁדֵּר לֵיהּ דּוֹרוֹנָא", שיקט ער אים א מתנה, "וּמַאן אִיהוּ" און וואס פאר א מתנה שיקט אים דער אייבערשטער? "מִסְּכֵּנָא" - אן ארעמאן, "בְּגִין דְּיִזְכֵּי בֵּיהּ", אז ער זאל טון מיט אים צדקה, וואס דורכדעם וועט ער זוכה זיין צו אלע גרויסע זאכן; עס איז נישט דא נאך אזא ארעמאן ווי א בחור אדער א מיידל וואס האט נישט צו וועם צו רעדן. אזוי ווי חכמינו זכרונם לברכה זאגן (נדרים מא.): "אֵין עֳנִי אֶלָּא מִן הַדַּעַת", ווער איז אן ארעמאן? דער וואס האט נישט קיין שכל.


אז א מיידל קומט קלאפן אויף אייער טיר, אדער א מיידל רופט אייך אויפ'ן טעלעפאן אז זי וויל חיזוק - דארף דאס זיין פאר אייך א שמחה אז דער אייבערשטער האט אייך געשיקט א מעסעדזש פון הימל אז ער האט אייך ליב, ער האט אייך געברענגט א צעבראכענעם מענטש וועם צו מחזק זיין.


דער אייבערשטער זאל העלפן איר זאלט האבן הצלחה אין אלע ענינים.

#148 - א פרוי איז בכח אויפצוהייבן איר מאן און אים ברענגען צו די שענסטע זאכן
חינוך הילדים, שלום בית, חיזוק פאר פרויען

בעזרת ה' יתברך


יום ב' פרשת שלח, כ"ג סיון, שנת תש"פ לפרט קטן


 


מרת ... תחי'.


איך האב ערהאלטן אייער בריוו.


א שאד זיך אויפצועסן, א שאד צו מסביר זיין, עס וועט נישט העלפן קיין הסברים וכו'; אייער שווער איז נישט קיין געזונטער מענטש, א נארמאלער מענטש טוט נישט מיט א חתונה געהאט'ע זון דאס וואס ער האט געטון מיט אייער מאן; מיט רעדן און מסביר זיין וועט איר אין ערגעץ נישט אנקומען.


איר דארפט מכבד זיין אייער שווער ווייל אזוי זאגט דער אייבערשטער; פון צייט צו צייט, ווען עס קומט אויס זיך צו טרעפן ביי א שמחה וכדומה זאלט איר גיין און מיט האלטן די שמחה.


יעצט ווערט פארענטפערט אלע קשיות וואס איר האט אויף אייער מאן נרו יאיר, פארוואס ער ציטערט אזוי שטארק פון זיין אייגענעם שאטן; אז מען האט אזא משוגענעם טאטע'ן וואס פירט זיך צו די קינדער מיט טעראר, פון דעם פארלירט מען דאס זיכערקייט.


איר זאלט אויפבויען אייער מאן; איר זאלט אים שטענדיג אויפהייבן. געבט אים גוטע ווערטער; זאל ער הערן כאטש א צענטל גוטע ווערטער פון וויפיל ער האט געהערט נישט גוטע ווערטער; געדענקטס, א פרוי האט כוחות וואס קיינער אין די וועלט האט נישט, א פרוי איז בכח אויפצוהייבן איר מאן און אים ברענגען צו די שענסטע זאכן, אזוי ווי חכמינו זכרונם לברכה דערציילן (בראשית רבה יז, ז): "מַעֲשֶׂה בְּחָסִיד אֶחָד שֶׁהָיָה נָשׂוּי לַחֲסִידָה אַחַת", עס איז געווען א מעשה מיט אן ערליכער איד וואס איז געווען חתונה געהאט צו אן ערליכע פרוי, "וְלֹא הֶעֱמִידוּ בָּנִים זֶה מִזֶּה, אָמְרוּ: אֵין אָנוּ מוֹעִילִים לְהַקָּדוֹשׁ בָּרוּךְ הוּא כְּלוּם, עָמְדוּ וְגֵרְשׁוּ זֶה אֶת זֶה", עס איז אריבער לאנגע יארן וואס זיי האבן נישט געהאט קיין קינדער און זיי האבן זיך גע'גט. "הָלַךְ זֶה וְנָשָׂא רְשָׁעָה אַחַת, וְעָשְׂתָה אוֹתוֹ רָשָׁע", דער ערליכער איד איז געגאנגען און האט חתונה געהאט מיט א שלעכטע פרוי און זי האט געמאכט אז איר מאן דער צדיק זאל אויך ווערן א רשע, "הָלְכָה זֹאת וְנִשֵּׂאת לְרָשָׁע אֶחָד וְעָשְׂתָה אוֹתוֹ צַדִּיק", און די ערליכע פרוי האט חתונה געהאט מיט א רשע און זי האט אים געמאכט פאר א גרויסער צדיק, "הֱוֵי שֶׁהַכֹּל מִן הָאִשָּׁה", זעט מען פון דעם אז אלעס איז געוואנדן אין די פרוי.


דער אייבערשטער זאל העלפן איר זאלט האבן הצלחה אין אלע ענינים.

#147 - א גריס פון אייער הפצה
חיזוק פאר פרויען, הפצה

בעזרת ה' יתברך


יום א' פרשת שלח, כ"ב סיון, שנת תש"פ לפרט קטן


 


מרת ... תחי', צפת.


איך האב באקומען א גריס פון אייער הפצה; איך שרייב אייך די ווערטער וואס א מיידל האט געשריבן, ווי זי ברענגט א גריס פון אייער הפצה:


"היינט בין איך געווען אין מירון ביים הייליגן תנא רבי שמעון בר יוחאי צו מתפלל זיין; איך האב געזען א שיינע מחזה, איך זע ווי א זיסע איידעלע פרוי גייט פון פרוי צו מיידל מיט א שמייכל, זי רעדט עפעס און געבט עפעס וכו', עס איז מיר געווען זייער אינטערעסאנט, ביז זי איז צוגעקומען צו מיר... איך האב שוין אלעס פונקטליך פארשטאנען.


די פרוי איז געווען מרת ... תחי' פון צפת וואס האט מפיץ געווען פאר שעות אונזערע אלע טייערע מתנות וואס מיר באקומען פונעם ראש ישיבה. זי קומט צו מיר מיט א שמייכל און זאגט מיר: "היינט האב איך געהאט א האלבע ארבעט, צו וועם איך בין צוגעגאנגען געבן א קונטרס, א קארטל וכו' זאגט מיר אויסנווייניג די נומער פון די ברסלב'ע האטליין".


שטארקטס אייך און גייטס ווייטער אן מיט די הייליגע ארבעט פון פארשפרייטן די זיסע עצות פון רבי'ן.


דער אייבערשטער זאל העלפן איר זאלט האבן הצלחה אין אלע ענינים.

#146 - מ'קען נישט ענטפערן אלע שאלות אין צניעות
צניעות, חיזוק פאר פרויען, דרשות, בריוו

בעזרת ה' יתברך


יום ד' פרשת בהעלותך, י"ח סיון, שנת תש"פ לפרט קטן


 


מרת ... תחי'.


איך האב ערהאלטן דיין בריוו.


איך האב זייער הנאה אז דו האסט באקומען ענטפערס אויף דיינע פראגעס הערנדיג די שיעורים און ליינענדיג די בריוון.


דעם שיעור וואס דו האסט געהערט האב איך אינזין געהאט דערמיט דיר אויסצוקלארן; איך האב דערציילט ביי די שיעור וואס דיר באדערט און וואס עס איז די ריכטיגע וועג און צוגאנג דערצו. איך האב הנאה אז דו ביסט שוין קלאר, און נאך מער האב איך הנאה אז דו האסט פארשטאנען פון די בריוו ווי אזוי זיך צו פירן.


זיי נישט ברוגז אז איך האב דיר נישט געענטפערט ווען דו האסט מיר געפרעגט; דו דארפסט פארשטיין אז עס זענען דא שאלות וואס מען קען נישט ענטפערן, בפרט שאלות אין צניעות, ווי אזוי צו גיין אנגעטון; דאס איז א זאך וואס יעדער מענטש דארף באזונדער בעטן דעם אייבערשטן מען זאל וויסן ווי אזוי זיך צו פירן, מען זאל האבן א געפיל צו צניעות און מען זאל דאס ליב האבן, ווייל ליידער וואוינען מיר צווישן גוים און מיר זענען אזוי פארזינקען אין גלות אז מען לערנט זיך אפ פון זיי, אזוי ווי עס שטייט (תהלים קו, לה): "וַיִּתְעָרְבוּ בַגּוֹיִם, וַיִּלְמְדוּ מַעֲשֵׂיהֶם"; מען ווייסט שוין נישט וואס מיינט שיין און וואס איז זיס, מען פארגעסט ווי אזוי א איד דארף גיין אנגעטון. אנשטאט צו קוקן אויף איידעלע קליידער, איידעלע אנטואכץ - גלוסט מען צו ברעכאכץ.


דער אייבערשטער זאל העלפן זאלסט האבן הצלחה אין אלע ענינים.

#145 - איר וועט נאך האבן א שיינע משפחה
פחדים, כיבוד אב ואם, חיזוק פאר פרויען, תהלים

בעזרת ה' יתברך


יום ג' פרשת בהעלותך, י"ז סיון, שנת תש"פ לפרט קטן


 


מרת ... תחי'.


האטס נישט מורא און זייטס נישט באזארגט; איר וועט מיט'ן אייבערשטנ'ס הילף האבן א שיינע משפחה, קינדער און אייניקלעך. איר האט ערשט יעצט חתונה געהאט, דארפט איר נישט זארגן; נאך אביסל וועט איר שוין האבן גוטע נייעס.


זאגטס אביסל תהלים יעדן טאג; פרובירטס צו זאגן דעם יום תהילים אז איר זאלט ענדיגן יעדע וואך דעם ספר תהילים.


זעטס צו רעדן מיט אייערע עלטערן יעדן טאג; היינט איז גרינג צו מקיים זיין כיבוד אב ואם, מען קען זיין אין איין זייט וועלט און די עלטערן אין די אנדערע זייט וועלט - און מען קען רעדן יעדן טאג אויפ'ן טעלעפאן.


דער אייבערשטער זאל העלפן איר זאלט האבן הצלחה אין אלע ענינים.