בריוון פונעם ראש ישיבה שליט"א

#468 - הרג'ע נישט דיינע אייגענע קינדער
חינוך הילדים, טעלעפאן, אינטערנעט, פילטער

בעזרת ה' יתברך


ערב שבת קודש פרשת דברים-חזון, ח' אב, שנת תשפ"ב לפרט קטן


 


לכבוד מיין ליבער טייערער ...


נעכטן בין איך געווען אין קעמפ, מחנה בית פיגא, דיין טאכטער איז צו מיר געקומען מיט א געוויין, זי זאגט מיר זי איז זייער דערשראקן ווייל איינע פון די לערערינס האבן געגעבן א שיעור איבער דאס שעדליכקייט פון קוקן מאוויס, קוקן שלעכטע זאכן; אז דאס שטערט פונעם לעבן, שפעטער נאך די חתונה לויפט נאך די עקלדיגע בילדער, עקלדיגע מאוויס; מען קען נישט האבן א נאטירליכע לעבן מיט די מאן.


איך האב איר געפרעגט: "נו, וואס וויינסטו? וואס ביסטו דערשראקן?" איך ווייס אז זי איז א ריינע מיידל, זי קומט פון א ריינע שטוב; זאגט זי מיר: "איך קוק שלעכטע זאכן", פרעג איך איר מיט וואונדער: "וואו?" זאגט זי מיר: "אויף מיין טאטע'ס טעלעפאן..." איך האב געמיינט איך פאל חלשות...


א טאטע מאמע שלאפן זיך רואיג, זיי זענען קלוגער פון אלע רבנים, זיי זענען קלוגער פון מוהרא"ש זכותו יגן עלינו וואס זאגן און וויינען צום דור: "ברענגט נישט אריין קיין נישט כשר'ע טעלעפאן אין שטוב, הרג'עט נישט אייערע קינדער".


איך בין נישט ביי זיך, איך וויין פאר דיינע קינדער, אומשולדיגע שעפעלעך, אומשולדיגע ריינע נשמות (אמאל געווען ריין), ווי זיי פאלן קרבנות צוליב עלטערן וואס האלטן זיך קלוגער, זיי האבן א טעלעפאן אין שטוב אן א פילטער; גיוואלד, וואס איז מיט די לאו פון "לֹא תָשִׂים דָּמִים בְּבֵיתֶךָ" (דברים כב, ח), זאלסט נישט צוברענגען עס זאל זיך גיסן בלוט ביי דיר אין שטוב!


איך בין געבינדן די הענט, איך קען דיר דעם בריוו נישט שיקן, ווייל דו וועסט אנשרייען דיין טאכטער פארוואס זי האט דערציילט שלעכטס אויף דיר, זי האט מיר געבעטן עס זאל בלייבן א סוד. איך שטעל אריין דעם בריוו אינעם קונטרס עצתו אמונה; דו זאגסט מיר אז דו ליינסט די בריוו יעדע וואך, הגם עס איז אינטערעסאנט צו הערן אז דו ליינסט די בריוו, האסטו שוין זיכער געזען צענדליגער בריוו איבער נישט האבן אין שטוב קיין טעלעפאן, ווי שעדליך דאס איז.


איך האף צום אייבערשטן אז גלייך נאכן ליינען דעם בריוו וועסטו גלייך צעשמעטערן דיינע כלים און ארויפלייגן א פילטער אויף די וואס דו דארפסט האבן, צו ראטעווען דיינע קינדער און אייניקלעך, און אלע דורות זאלן בלייבן ערליכע אידן.

#467 - ווען איר וויינט ביי די שבת ליכט, זאל דאס זיין מיט שמחה
תפילות אויף אידיש, חינוך הילדים, חיזוק פאר פרויען, שבת קודש, שבת ליכט

בעזרת ה' יתברך


ערב שבת קודש פרשת דברים-חזון, ח' אב, שנת תשפ"ב לפרט קטן


 


מרת ... תחי' ברסלב, ליבערטי


וואויל איז אייך אז איר געבט זיך אזוי אוועק פאר די קינדער פון בית פיגא.


איך בעט אייך זייער, רעדט צו די קינדער פון די שיינקייט פון צניעות, פון די שיינקייט פון זיין א מאמע. די וועלט רוקט זיך לינקס, עס שטורעמט אריין אין אידישע הייזער ווינטן פון אומות העולם; אלע מחנכים און מחנכות שרייען גיוואלד, וואס טוט מען מיט די יוגענט?! די איינציגסטע עצה איז ווייזן פאר די קינדער דאס שיינקייט פון א אידיש לעבן, דאס שיינקייט פון גיין אנגעטון איידל און באשיידן.


ווען איר צינדט די שבת ליכט זאלט איר בעטן דעם אייבערשטן די ווערטער וואס רבי נתן האט געבעטן זיין טאכטער צו מתפלל זיין:


"רבונו של עולם, אזוי ווי איך צינד יעצט אן די שבת ליכט, איך מאך ליכטיג מיין שטוב, זאלסטו - אייבערשטער - ליכטיג מאכן פאר אידישע קינדער, זאלסט עפענען זייערע הערצער זיי זאלן אננעמען דעם רבינ'ס ווערטער און ווערן צוגעקלעבט צו דיר".


ווען איר וויינט ביי די ליכט זאל דאס זיין מיט שמחה, אייערע קינדער זאלן זיך נישט דערשרעקן. איך פלעג זען מיין מאמע גיסן טרערן ביי די ליכט מיט א שמייכל, זי פלעגט שמייכלען ווען עס איז גערינען טרערן. מיר זענען בכלל נישט געווען דערשראקן, מיר האבן א גאנצע וואך געווארט אויף שבת.

#466 - איין אומדירעקטע שיינע שמועס מיט די קינדער, קען אויפטון גאר אסאך
לערערין, חינוך הילדים, הכרת הטוב, מאוויס

בעזרת ה' יתברך


יום ב' פרשת מטות מסעי, כ"ו תמוז, שנת תשפ"ב לפרט קטן


מרת ... תחי'


שטארקט זיך מיט אייער הייליגע ארבעט; לייגט אריין אין די קינדער א זיסקייט און שיינקייט פון לעבן.


רעדט צו זיי פון די גרויסע סכנה פון קוקן מאוויס.


יעצט זומער איז א גוטע צייט צו רעדן צו די עלטערע קינדער פון די שיינקייט פון דאס אידישע לעבן, פון דאס שיינקייט פון צניעות; פון לעבן א באשיידענע לעבן.


שמועסט מיט די קינדער פון אמונת חכמים; ווי שיין די לעבן איז אז מען גייט אין די וועג פון צדיקים, די וועג פון רבי'ן וואס מוהרא"ש האט אונז געגעבן. שמועסט מיט זיי פון פאלגן מוהרא"ש, פון זיך אפשערן די האר נאך די חתונה.


איר קענט נישט וויסן וואס איין שיינע שמועס, אן אומדירעקטע שיינע שמועס מיט די קינדער - קען אויפטון; וואס דאס וועט פועל'ן ביי זיי און איבערדרייען זייער לעבן.


איך בין אייך זייער מכיר טובה פאר אלעס וואס איר טוט מיט אונזערע קינדער.

#465 - הכנסת אורחים איז א גרויסע מצוה, אבער עס מוז מיט יראת שמים
צניעות, חינוך הילדים, הכנסת אורחים, אידישע שטוב

בעזרת ה' יתברך


יום ה' פרשת פנחס, כ"ב תמוז, שנת תשפ"ב לפרט קטן


 


מרת ... תחי'


הכנסת אורחים איז א גרויסע מצוה, אבער מען דארף אכטונג געבן אויף די יראת שמים פון די אייגענע קינדער. אזוי ווי דער רבי האט געזאגט פאר רבי נתן, ער זאל נאר נעמען געסט וואס די קינדער וועלן קענען זיצן מיט זיי ביים טיש (עיין אשר בנחל חלק כ, מכתב ג'סא; מסכת אבות עם פירוש חסדי אבות, עמוד יד).


געבט אכטונג אז אייער שטוב זאל זיין א שטוב פון יראת שמים, אייערע קינדער זאלן אויפוואקסן ערליך און ריין. די הייליגע מלאכים וואס קומען שבת ביינאכט זאלן נישט גלייך ארויספליען, אז מען זיצט נישט בצניעות חס ושלום.


דאנקט און לויבט דעם אייבערשטן פאר אייער שיינע משפחה, איר האט א טייערער מאן מיט ליכטיגע קינדער; דער אייבערשטער זאל העלפן זיי זאלן אויסוואקסן ערליכע אידן, איר זאלט זען אסאך נחת פון זיי אלע.

#464 - קום שבת אין שול מיט'ן שטריימל
חינוך הילדים, הפצה, שבת קודש, בית המדרש, בגדי שבת

בעזרת ה' יתברך


יום ג' פרשת בלק, י"ד תמוז, שנת תשפ"ב לפרט קטן


 


לכבוד מיין טייערער ליבער ... נרו יאיר ברסלב, ליבערטי


קום שבת אין שול מיט'ן שטריימל, אויך ביים אהיימגיין זאלסטו גיין אנגעטון מיט'ן שטריימל, און אויב עס איז דיר שווער צו גיין א לאנגע וועג - קענסטו דאווענען נעבן דיין שטוב. מיר האבן שוין היינט פינף בתי מדרשים אין שטעטל, ענדערש דאווען נעבן דיין שטוב און גיי אנגעטון מיט'ן שטריימל, ווי איידער זיך שלעפן די לאנגע וועג צו קומען הערן ספורי מעשיות און אויסטון די שבת'דיגע קליידער.


דורות רוקן זיך אוועק, אויב מען כאפט זיך אן, מען איז נישט משנה - וועלן די קינדער אויך בלייבן ערליך.


גיי הפצה, יעצט זומער זענען דא ארום די שטעטל צענדליגער טויזנטער משפחות וואס ווארטן איינער זאל זיי מדריך זיין, איינער זאל זיי אויפווייזן אז זיי קענען נאך תשובה טון און אז דער אייבערשטער האט ליב זייערע מצוות.

#463 - די סקול זאל בלייבן היימיש און ווארעם, אפילו ווען ס'ווערט גרעסער
צניעות, סקול, חינוך הילדים, מוסדות, הכרת הטוב

בעזרת ה' יתברך


יום ב' פרשת בלק, י"ב תמוז, שנת תשפ"ב לפרט קטן


 


מרת ... תחי'


אייער מאן העלפט מיר זייער געטריי, ער העלפט מיר אן קיין אייגענע חשבונות; ער איז דא צו העלפן די מוסד וואס האט אים געהאלפן.


אויך איר זענט זייער א גוטע טיטשער, מיר זענען זייער צופרידן פון אייער ארבעט.


ברענגט אריין אין די תלמידות - שמחה.


זעט אז די סקול זאל בלייבן היימיש, עס זאל בלייבן א סקול וואו יעדע מיידל איז א קינד - נישט א נומער. איך האף אז אפילו ווען מיר וועלן וואקסן, די מוסד ווערט גרעסער - וועט דאס בלייבן א ווארעמע פלאץ וואו מען ערציעט קינדער מיט א ליבשאפט צום אייבערשטן און צו די תורה.


גייט מיט איידעלע קליידער, זוכט נישט ארויסצושטארן פון אנדערע.


 

#462 - מען דארף אסאך הערן און זאגן, ביז זאכן הויבן זיך אן טוישן
קינדער, תפילה והתבודדות, צניעות, חינוך הילדים, חיזוק פאר פרויען, התחזקות, רפואה, דרשות, ראש ישיבה, קליידער

בעזרת ה' יתברך


יום ב' פרשת בלק, י"ב תמוז, שנת תשפ"ב לפרט קטן


 


מרת ... תחי' ברסלב, ליבערטי


איך האב ערהאלטן אייער בריוו.


בנוגע ווען איר הערט א שיעור שפירט איר ווי די שיעור איז ממש פאר אייך, איר טראכט איר גייט פאלגן, אבער שפעטער פארגעסט איר; איר דארפט אן עצה.


וויסן זאלט איר, מען ווערט נישט געטוישט פון הערן איין שיעור, מען ווערט נישט א נייע מענטש איבער נאכט; דורך הערן אסאך שיעורים, דורך הערן אסאך חיזוק און אסאך בעטן דעם אייבערשטן - אזוי טוישט מען זיך.


איך געדענק ווען איך בין געקומען צו מוהרא"ש, איך פלעג שפירן ביים שיעור ווי איך בין אין גן עדן. מוהרא"ש האט גערעדט פון תפילה והתבודדות, איך פלעג טראכטן 'ווען די שיעור ענדיגט זיך, גיי איך גלייך פאלגן די עצות, איך גיי רעדן צום אייבערשטן'. אבער למעשה האב איך נישט גערעדט צום אייבערשטן ביז די קומענדיגע וואך ליל שישי, דעמאלט האב איך נאכאמאל געהערט, און א וואך נאכדעם נאכאמאל און נאכאמאל, ביז איין טאג איז געשען די גרויסע נס, מיין מויל האט זיך געעפנט; אזוי וועט זיין מיט אייך, אז איר וועט קומען הערן נאך און נאך שיעורים - וועט איר זען ווי איר וועט זיך אינגאנצן טוישן צום גוטן.


אז אייער קינד זאגט עס איז שווער צו ליינען, זען - זאלט איר גיין צום אויגן דאקטער, און אז דער דאקטער זאגט מען דארף גלעזער - זאלט איר אזוי טון.


בנוגע פאררעכטן די צינג וכו'; גייט צום דאקטער, עס איז א קליינע פראצעדור. יעצט אז אייער קינד איז שוין דערוואקסן - דארף מען שוין פארן קיין אלבאני, איינשלעפן וכו', ווען מען טוט דאס אין אנהויב - איז דאס ממש א קלייניקייט.


בנוגע קינדער וואס טשעפענען זיך, איר שפירט ווי עס טרעט אייך צו צום געזונט; אזוי איז ביי אלעמען, די עצה איז מחנך זיין נאכאמאל און נאכאמאל. אויך דארף מען געבן אויפמערקזאמקייט פאר'ן עלטערער וואס טשעפעט די יונגערע, אז די עלטערע זענען זאט פון אויפמערקזאמקייט - טשעפעט מען נישט.


בנוגע דענים וכו'; מען דארף בעטן דעם אייבערשטן מען זאל ליב האבן די איידעלע וועג און ברעכן פון די אומות העולם, מיט תפילה והתבודדות באקומט מען א געפיל אין צניעות, מען ווייסט וואס יא און וואס נישט, און וואס איז בעסער; איך ענטפער נישט אויף די זאכן, דאס האט מיט'ן מענטש אליינס.


דער אייבערשטער זאל אייך געבן כח צו קענען אנגיין, ערציען אייערע קינדער און זען אסאך נחת.


 

#461 - ווי אזוי דער מלמד שפירט, אזוי שפירן די קינדער
שמחה, חינוך הילדים, מלמדים, מוסדות

בעזרת ה' יתברך


יום ב' פרשת בלק, י"ב תמוז, שנת תשפ"ב לפרט קטן


 


לכבוד מיין טייערער ... נרו יאיר, מלמד היכל הקודש קרית יואל


עס איז א מחי' צו זיין ביי דיר אין תלמוד תורה, מען שפירט דארט אויר ארץ ישראל, מען שפירט אן אויר הזך והנח, א גוטע לופט, מען שפירט אין די לופט שמחה; הלוואי זאל מען דאס שפירן אין אלע כתות.


מיר האבן ברוך ה' אויסגעצייכנטע מלמדים, סיי אין ליבערטי, סיי אין וויליאמסבורג און אויך אין ירושלים, יעדער איינער האט זיינע מעלות, אבער דאס וואס מען שפירט ביי דיר, די שמחה - דאס איז נישט פשוט; די וועג ווי אזוי דו רעדסט צו די קינדער, אזוי זיס, האניגדיג, הארציג, צוקערדיג.


איך דערמאן זיך, מוהרא"ש זכותו יגן עלינו האט מיר געזאגט, נישט איין מאל, אפאר מאל: "זע עס זאל זיין שמחה צווישן דיינע תלמידים, ווייל אז עס איז פרייליך - איז די מח אפן אנצונעמען וואס מען לערנט".


א מלמד דארף וויסן, ווי אזוי ער שפירט - שפירן די קינדער; אויב פאר אים איז די ארבעט אן אפקומעניש - איז פאר די קינדער אויך אן אפקומעניש, אויב דער מלמד שפירט א טעם אין זיין ארבעט, ער האט הנאה צו זיין מיט די קינדער, ביי אים איז דאס א פארגענוגן - האבן די קינדער אויך א טעם; דעמאלט גייט אריין די ווערטער אין זייערע הערצער. אזוי ווי חכמינו זכרונם לברכה זאגן (ברכות ו:): "כל אדם שיש בו יראת שמים" וואס איז א סימן פון ירא שמים, א סימן אז דער אייבערשטער איז מיט דעם מענטש? "דבריו נשמעין", אז די ווערטער זיינע גייען אריין.


שטארק זיך מיט דיין עבודת הקודש.

#460 - א קינד האט א הארץ, עס ווארט אויף א שמייכל, אן אמת'ע שמייכל
קאמפלימענטס, חינוך הילדים, מוסדות, קעמפ, מדות טובות, סיפורי צדיקים

בעזרת ה' יתברך


יום ג' פרשת חקת, ו' תמוז, שנת תשפ"ב לפרט קטן


 


מרת ... תחי'


ווען איר גרייט זיך צו ענטפאנגען די תלמידות אין קעמפ מחנה בית פיגא, איר לייגט אריין קאפ און מח אין די טעכנישע חלקים, עס זאל קלאפן הונדערט פראצענט, זאלט איר אבער געדענקען אז אונזער מטרה, אונזער ציל איז, אז די קינדער זאלן באקומען א ווארעמע און א ליבע געפיל צום באשעפער, אונזער ציל איז די קינדער זאלן לעבן מיט גוטע מדות.


איידער איר הויבט אן דעם טאג מאכט זיך א חשבון פון אייערע קינדער יארן, וואס געדענקט איר פון קעמפ? איר געדענקט די מעכטיגע שפילן? די מעכטיגע טריפס? אדער די גוט ווארט וואס א קאונסלער האט אייך געגעבן? די גוטע געפיל פון הערן אביסל ווערטער פון אמונה, ווערטער פון רבי'ן.


איך האף איר וועט נעמען דעם בריוו אויף די גוטע וועג, נישט איר זאלט יעצט אפלאזן אלע אקטיוויטעטן און מעכטיגע פלענער... ניין, מאכט ווייטער אלע פלענער, און איך האף צום אייבערשטן אז אלעס וועט זיך אויסארבעטן גוט, אבער געדענקט די ציל, געדענקט די עיקר, געדענקט וואס א קינד איז; א קינד איז נישט קיין מאשין, א קינד האט א הארץ, א מח - וואס ווארט אויף א שמייכל; נישט א געמאכטע שמייכל, אן אמת'ע שמייכל; א הארץ און א מח וואס ווארט אויף א גוט ווארט.


א קינד האט נאטורן וואס מען דארף אויסארבעטן, און ווען דאס קינד פאלגט נישט גלייך - ווערן זיי נאכנישט שלעכט, מען דארף זיי נאכאמאל זאגן.


די ציל איז אויסלערנען גוטע מדות; רוב צייט זאלט איר רעדן פון גוטע מדות. גרייט אייך אן שיינע מעשיות פון גוטע מדות, פון אויסארבעטן מדות, ווי שיין און זיס די לעבן ווערט ווען מען איז מוותר פאר א צווייטן.


מיר לערנען אין די גמרא (יבמות קכא.) דער הייליגער רבי טרפון האט דערציילט, איך בין געפארן אויף א שיף און איך האב געזען ווי א צווייטע שיף איז צעבראכן געווארן, און די מענטשן זענען נעבעך דערטראנקען געווארן. אויפ'ן שיף איז געווען א גרויסער צדיק, דער הייליגער תנא רבי עקיבא, עס האט מיר זייער וויי געטון אז דער צדיק האט זיך דערטראנקען, אבער שפעטער האב איך געטראפן דעם צדיק זיצן און לערנען, איך האב זיך זייער געוואונדערט 'ווי קען זיין אזא זאך? איך האב דאך געזען ווי ער איז דערטראנקען געווארן!' איך האב אים געפרעגט, זאג מיר די מעשה, ווי אזוי האסטו זיך געראטעוועט? האט ער מיר געזאגט: "איך האב געטראפן א ברעט פונעם צעבראכענעם שיף, איך האב זיך ארויפגעזעצט אויף די ברעט און יעדע מאל עס איז געקומען א כוואליע האב איך זיך איינגעבויגן דעם קאפ ביז די וואל איז אריבער, ביז איך בין געראטעוועט געווארן".


ווען די הייליגע חכמים האבן געהערט די געשיכטע האבן זיי געזאגט: "אם יבוא רשעים על אדם", אויב א מענטש האט צוטון מיט שלעכטע מענטשן, "ינענע להם ראשו", זאל ער זיך איינבייגן זיין קאפ, אזוי וועט ער געראטעוועט ווערן; און זיכער אויב מען לעבט מיט גוטע מענטשן, מאן און ווייב, וואס זענען נישט קיין רשעים, אדער מיידלעך אין קעמפ - דארף מען זיך אויסקומען איינער מיט'ן צווייטן, און אז עס איז שווער - בייגט מען איין דעם קאפ, אזוי קען מען האבן א חיים טובים.


איך וועל נאך רעדן מיט אייך.


דער אייבערשטער זאל אייך העלפן איר זאלט האבן סייעתא דשמיא.

#459 - דער ציל זאל זיין אויפצובויען די קינדער
לערערין, קאמפלימענטס, חינוך הילדים, מוסדות, הכרת הטוב

בעזרת ה' יתברך


יום ג' פרשת חקת, ו' תמוז, שנת תשפ"ב לפרט קטן


 


מרת ... תחי' ברסלב, ליבערטי


יישר כח פאר'ן זיין א געטרייע טיטשער פאר אונזערע קינדער אין בית פיגא.


דער עיקר זאלט איר האבן פאר זיך איין ציל, דער ציל זאל זיין: אויפבויען די קינדער; יעדע קינד זאל שפירן און וויסן 'איך קען יא', 'איך בין גוט', 'איך בין חשוב', 'מיין טיטשער האט מיך ליב', 'דער אייבערשטער האט מיך ליב'; דאס וועט פאסירן ווען איר וועט אזוי גלייבן, אז די טיטשער האלט פון די תלמידות – הויבן זיי אליינס אן צו האלטן אזוי.


אינמיטן לערנען זינגט א גאנצן צייט: "א מחי' דו קענסט", "וואו, דו קענסט אזוי גוט"; יעדע קינד'ס נאמען רופט מען אויס, קארגט נישט ביי קאמפלימענטן.

#458 - פארוואס רעדסטו נישט צו דיינע קינדער פון קדושת הברית?
קדושה, חינוך הילדים, מלמדים

בעזרת ה' יתברך


יום ב' פרשת חקת, ה' תמוז, שנת תשפ"ב לפרט קטן


 


לכבוד מיין טייערער ... נרו יאיר, מנהל תלמוד תורה היכל הקודש ברסלב


די גאנצע שטעטל איז זייער פרייליך אז דו ביסט ארויסגעקומען פאר די זומער וואכן פירן אונזער חדר, די מלמדים זענען אזוי רואיג אז דו וועסט זיין זומער מיט זיי.


נעכטן זאגט מיר א מלמד, מען איז זיך צאמגעקומען פאר אן אסיפה אנגרייטן די לימודים פאר'ן זומער; איידער דו ביסט אנגעקומען איז געווען א צעמישעניש, א קטנות הדעת, אלע זענען געווען דערשראקן; אזוי ווי דו ביסט אריינגעקומען און אנגעהויבן רעדן אפאר ווערטער וואס דער ציל אונזערע איז דעם זומער - שמייכלען צו די קינדער, געבן גוטע ווערטער פאר די קינדער, זיי אויפבויען און מוטיגן צו לערנען און דאווענען - איז געווארן עפעס א מין רואיגקייט, אלע זענען פרייליך, אלע זאגן "מי יתן דער מנהל זאל פארבלייבן אין שטעטל פאר די גאנצע יאר".


איך בין גרייט צו קומען ווען אימער דו וועסט מיר בעטן צו רעדן פאר די מלמדים חיזוק און עצות; די חדר איז ביי מיר דאס וויכטיגסטע, וויכטיגער פון אלעס.


דער הייליגער רבי שמעון בר יוחאי הויבט אן דעם הייליגן ספר הזוהר (הקדמה א ע"ב): "וּמָאן מְקַיֵּם עָלְמָא" אויף וועמענס זכות שטייט די וועלט? "וְגָרִים לַאֲבָהָן דְּאִתְגַּלְּיָן" וועמענ'ס זכות וועקן אויף די הייליגע אבות הקודשים זיי זאלן באשיצן די וועלט? "קַל יְנוֹקֵי" די קול פון די קינדער, "דְּלָעָאן בְּאוֹרַיְתָא" וואס פלאגן זיך אין די הייליגע תורה, "וּבְגִין אִנּוּן רַבְיָין דְּעָלְמָא" בזכות די תינוקות של בית רבן, "עָלְמָא אִשְׁתְּזִיב" - ווערט די וועלט אפגעהיטן פון שלעכטס, "לְקָבְלֵיהוֹן" אויף זיי שטייט אין פסוק (שיר השירים א, יא): "תּוֹרֵי זָהָב נַעֲשֶׂה לָּךְ"; "אִלֵּין אִנּוּן יְנוֹקֵי רַבְיָין עוּלְמִין" די יונגע קינדער וואס גייען אין חדר לערנען תורה, "דִּכְתִיב" וואס שטייט (שמות כה, יח): "וְעָשִׂיתָ שְׁנַיִם כְּרוּבִים זָהָב".


לייג אלעס אין די זייט, די מלמדים מיט די קינדער - דאס איז דאס חשוב'סטע און וויכטיגסטע; זע די מלמדים זאלן רעדן צו די קינדער פון קדושת הברית, דו אליינס זאלסט רעדן צו די קינדער ווען די מלמדים הערן צו, אזוי וועלן זיי וויסן ווי אזוי צו רעדן.


ליידער מעשה שטן הצליח, אפילו אין די היימישע מוסדות איז דא פארדרייטע שיטות; מען זאל נישט רעדן פון דעם.


אויף דעם זאגט שלמה המלך (קהלת י, ג): "וְגַם בַּדֶּרֶךְ כְּשֶׁהַסָּכָל הֹלֵךְ לִבּוֹ חָסֵר", דער נאר זאגט פאר יעדן איינעם איך בין א נאר, ווי דער זוהר הקודש זאגט (בראשית נט.): "אֲפִלּוּ כַּד שְׁמַע מִלָּה דִמְהֵימְנוּתָא דְמָארֵיהּ" אפילו ווען ער הערט וויכטיגע זאכן, יסודות פון אידישקייט, יסוד האמונה, "הוּא אָמַר" זאגט ער, "דְּטִפְּשׁוּתָא הוּא לְאִשְׁתַּדָּלָא בֵּיהּ" עס איז נישט גוט צו רעדן פון דעם.


"כְּהַאי דְּשָׁאִילוּ לְבַר נָשׁ" אזוי ווי די מעשה, מען האט אמאל געפרעגט א מענטש - "עַל אָת קְיָימָא דִּרְשִׁימוּ בְּבִשְׂרֵיהּ דְּבַר נָשׁ" אויפ'ן אות ברית קודש וואס איז איינגעקריצט אינעם מענטש, "וְאָמַר, לָאו אִיהוּ מְהֵימְנוּתָא" האט ער געזאגט עס איז נישט וויכטיג, עס איז נישט אמת, "שָׁמַע רַב יֵיבָא סָבָא" ווען רב ייבא סבא האט דאס געהערט, "וְאִסְתַּכַּל בֵּיהּ" האט ער געקוקט אויף אים, "וְאִתְעֲבִיד תִּלָּא דְּגַרְמֵי" און יענער איז געווארן א בארג ביינער.


קען זיין פשט, מען פרעגט א מענטש, א מלמד, א טאטע: "פארוואס רעדסטו נישט צו דיינע קינדער, דיינע תלמידים - פון קדושת הברית? מען זאל זיך אכטונג געבן, מען זאל זיין אפגעהיטן", ענטפערט ער: "לָאו אִיהוּ מְהֵימְנוּתָא" עס איז נישט וויכטיג, ביי אונז רעדט מען נישט פון דעם; האט רב ייבא סבא געזאגט: "עס וועט גארנישט בלייבן פון דיר"; אויב מען היט נישט דעם אות ברית קודש - פאלט מען אראפ פון אמונה, מען האט קשיות אויף די אמונה.


לאז מיר וויסן ווען צו קומען רעדן צו די מלמדים.

#457 - דער בעל תפילה איז אזוי ווי א דרייווער
חינוך הילדים, שבת קודש, שלום, דאווענען, חבורות, שלש סעודות, בעל תפלה, אחדות, קידוש לבנה

בעזרת ה' יתברך


ערב שבת קודש פרשת בלק, ט"ז תמוז, שנת תשפ"ב לפרט קטן


 


לכבוד חבורת היכל הקודש בית שמש, ה' עליהם יחיו


איך באקום גוטע גריסן פון ענקער חבורה, פון די אחדות צווישן ענק, פון די שמחה וואס הערשט ווען איר קומט זיך צוזאמען.


איך וויל בעטן די גבאים זאלן אכטונג געבן עס זאל זיין בעלי תפילות וואס דאווענען געשמאק; מען קען נישט צושיקן אבי ווער זאל אפכיפערן דאס דאווענען. דער בעל תפילה דארף דאווענען געשמאק, איינגענעם, מיט א זיסקייט; דער בעל תפילה איז אזוי ווי א דרייווער, אז דער דרייווער פארט ווילד - ווערן אלע אויפגעשאקלט, מען ווערט נאושעס; אזוי אויך א בעל תפילה קען נישט אפכאפן דאס דאווענען, מען דארף דאווענען געשמאק, נישט אויסציען און נישט כיפערן.


עס איז בעסער איר זאלט צושיקן אינגעלייט פאר בעלי תפילות, נישט קיין בחורים; אויב איז נישטא קיין פאסיגע בעלי תפילות קען מען צושיקן א בחור.


מיר זענען זייער מקפיד אויף זמן רבינו תם, חס וחלילה צו טון מוצאי שבת א מלאכה פאר'ן זמן רבינו תם; אבער דאווענען מעריב קען מען שוין אביסל פאר'ן זמן. אזוי פלעגט זיין ביי מוהרא"ש, ער האט שוין געדאווענט אביסל פריער, און הבדלה איז געווען גלייך ביים זמן רבינו תם.


מען דארף נישט ווארטן אויף ז' ימים צו מקדש זיין די לבנה; מוהרא"ש פלעגט נישט ווארטן אויף זיבן טעג, און אזוי פירן זיך אנשי שלומינו.


בנוגע ווער עס זאל פארלערנען ביי שלש סעודות; מען קען מאכן יעדע וואך זאל א צווייטער פארלערנען. אזוי האבן מיר אנגעהויבן דעם בית המדרש היכל הקודש אין וויליאמסבורג, יעדע וואך האט א צווייטער פארגעלערנט. מען איז געזיצן אין א רינג ארום דעם טיש, יעדער האט געהאט זיין מקום קבוע, און יעדע וואך האט א צווייטער פארגעלערנט, עס האט געהאט אלע טעמים. מען האט געלערנט שיחות הר"ן; דער ערשטער האט אנגעהויבן שיחה א', דער צווייטער שיחה ב', אזוי האבן מיר געלערנט ביז מיר האבן מסיים געווען שיחות הר"ן. דערנאך זענען מיר געגאנגען צו חיי מוהר"ן, ביז שפעטער האט מוהרא"ש ממנה געווען איינעם צו רעדן, און נאכדעם האט מיר מוהרא"ש געזאגט איך זאל רעדן.


אויך איז כדאי איינער זאל זיך אפגעבן מיט די קינדער, זיי זאלן דאווענען און זינגען זמירות.


איין זאך קען איך אייך זאגן: "אויב איר וועט זיך ליב האבן - וועט איר זייער מצליח זיין".


א גוט שבת.

#456 - מיט אפאר ווערטער נעמט מען אוועק אלע שלעכטס
תפילות אויף אידיש, תפילה והתבודדות, חינוך הילדים, שלום בית, תשובה, אומאן, ראש השנה, מלכות הרשעה, אידיש

בעזרת ה' יתברך


ערב שבת קודש פרשת בלק, ט"ז תמוז, שנת תשפ"ב לפרט קטן


לכבוד אנשי שלומינו תלמידי היכל הקודש תושבי ארץ ישראל, ה' עליהם יחיו


מיר זענען נאכאלץ אפגערוקט מיט א וואך, ביי אונז אין אמעריקא איז די וואך פרשת בלק, ביי ענק איז שוין פנחס. איך וועל ענק שרייבן וואס מיר האבן גערעדט נעכטן ביים ליל שישי שיעור, צוויי וויכטיגע נקודות.


דאס ערשטע האבן מיר גערעדט פון דאס גרויסקייט פון תשובה. די הייליגע חכמים זאגן (במדבר רבה כ, טו) אויפ'ן פסוק (במדבר כב, לד): "וַיֹּאמֶר בִּלְעָם אֶל מַלְאַךְ ה' חָטָאתִי", בלעם האט געזען ווי דער מלאך שטייט מיט'ן שווערד האט ער גלייך געזאגט: "חָטָאתִי", זאגן חכמינו זכרונם לברכה: "שֶׁהָיָה רָשָׁע עָרוּם", בלעם איז געווען א קלוגער רשע, "וְיוֹדֵעַ שֶׁאֵין עוֹמֵד מִפְּנֵי הַפֻּרְעָנוּת אֶלָּא תְּשׁוּבָה", ער האט געוויסט אז די איינציגסטע זאך וואס האלט אפ א שטראף - איז תשובה, "שֶׁכָּל מִי שֶׁחוֹטֵא וְאוֹמֵר חָטָאתִי", ווייל ווען א מענטש וואס האט געזינדיגט זאגט חטאתי, ער טוט תשובה - "אֵין רְשׁוּת לַמַּלְאָךְ לִגַּע בּוֹ", קען קיין מלאך אים נישט אנרירן; ווען ער האט געזען דעם מלאך קומט צו אים מיט'ן שווערד - האט ער גלייך תשובה געטון, אזוי האט ער זיך ארויסגעדרייט פונעם שטראף.


דאס איז זייער שטארקע חיזוק, ווען מען איז אראפגעפאלן אין עבירות, מען שפירט זיך אזוי שלעכט, מען שפירט זיך אזוי דערווייטערט - זאל מען זאגן פאר'ן אייבערשטן: "הייליגער באשעפער איך האב געזינדיגט, איך האב געטון זאכן וואס מען טאר נישט, איך בעט דיר זיי מיר מוחל"; די פאר ווערטער נעמט אוועק אלע שלעכטס, דער אייבערשטער איז מוחל דעם מענטש.


אויך האבן מיר גערעדט פון דעם אז בלעם איז געווען בלינד אויף איין אויג. רש"י הקדוש זאגט (במדבר כד, ג) בלעם האט נישט פארשטאנען וואס איז די זאך פון מאן און ווייב לעבן אינאיינעם און דער אייבערשטער געפונט זיך צווישן זיי, איש ואשה זכו שכינה שריה ביניהם; ווי קען זיין: "מי שהוא קדוש ומשרתיו קדושים" - זאל זיין צווישן מאן און ווייב? די טומאה וויל נישט מען זאל לעבן מאן און ווייב, ווייל ווען מען לעבט מאן און ווייב בשלום ובאהבה - איז מען אפגעהיטן פון שלעכטס, מען איז נאנט צום אייבערשטן.


איך וועל נישט מאריך זיין יעצט ערב שבת, איך וויל אבער בעטן פון די מלמדים ביי אונז אין תלמוד תורה, איך וויל מען זאל לערנען נאר אויף אידיש, אלעס זאל זיך ארום דרייען אידיש; איך וויל נישט האבן מיט די טמאים, מיט די ערב רב; אונזערע קינדער זאלן רעדן נאר אידיש, איך וויל געבן אונזערע קינדער א ריינע חינוך.


געלויבט דעם אייבערשטן מיר האבן טייערע מלמדים מיט א גוטער מנהל וואס געבט זיך אפ זייער שטארק מיט יעדן פרט אין תלמוד תורה, איך האלט מיט יעדע פרט מיט יעדן קינד; מיר האבן זיך נישט וואס צו שעמען פון אנדערע תלמוד תורה'ס, די קינדער לעבן מיט'ן אייבערשטן, זיי לעבן מיט תפילה, זיי לעבן מיט יראת שמים.


ביי אונז גרייט מען זיך שוין אויפ'ן רבינ'ס ראש השנה; מיר האבן היינט געקויפט טיקעטס, ונזכה ונחי' צו זיין ביים רבי'ן אויף ראש השנה.


א גוט שבת.

#455 - די זומער וואכן אין קעמפ זענען קריטיש וויכטיגע וואכן פאר די קינדער
תפילה והתבודדות, חינוך הילדים, מוסדות, הכרת הטוב, קעמפ, זומער

בעזרת ה' יתברך


יום א' פרשת חקת, ד' תמוז, שנת תשפ"ב לפרט קטן


 


לכבוד מיין טייערער ... נרו יאיר


די זומער וואכן אין קעמפ זענען קריטיש וויכטיגע וואכן פאר די קינדער בכלל און באזונדער פאר די קינדער וואס קומען פון שטיבער וואס זענען נישט מסודר. אין די וואכן קען מען אסאך אריינלייגן אין זיי, ביים שלאפן גיין און ביים עסן, ביים שפילן און ביים שלאפן; מען קען אויסארבעטן זייער דרך ארץ און זייערע מדות.


דער אייבערשטער זאל דיר געבן סייעתא דשמיא, זאלסט מצליח זיין מיט יעדן קינד, עס זאל דיר אנקומען גרינג.


גיי שפאצירן יעדן טאג צווישן די גראז און ביימער; בעט פאר דיר, פאר דיין משפחה און פאר יעדן תלמיד.

#454 - יעדע קינד זאל זיך שפירן ווי ער איז דער בעסטער קינד
חינוך הילדים, מלמדים, מוסדות, הכרת הטוב, שטעטל

בעזרת ה' יתברך


יום א' פרשת חקת, ד' תמוז, שנת תשפ"ב לפרט קטן


 


לכבוד מיין טייערער ... נרו יאיר, מלמד תלמוד תורה היכל הקודש קרית ברסלב


ברוכים הבאים בשם ה', מיר פרייען זיך זייער אז דו ביסט ארויסגעקומען וואוינען אין שטעטל, די גאנצע תלמוד תורה קוקט ארויס אויף דיר, דו וועסט אסאך צוגעבן פאר די הצלחה פון אונזערע קינדער.


א גרויסן יישר כח פאר'ן מיר מעורר זיין איך זאל מער חזר'ן מיט מיין זון ..., אים העלפן קענען גוט די עברי. איך האב שוין אנגעפאנגען מער לערנען מיט אים, איך בין זיכער דו וועסט זען א גרויסע שנוי לטובה ביי זיין ליינען.


אז דו האסט מצליח געווען אלע יארן אין די וויליאמסבורג תלמוד תורה וועט יעצט זיין פי כמה; דא אין שטעטל איז די לופט אסאך ריינער, מען האט דא א קלארע קאפ, א ריינע הארץ, מען קען מער טראכטן פון תכלית.


די סוד פון א גוטער מלמד איז: יעדע קינד זאל זיך שפירן ווי ער איז דער בעסטער קינד, זיין מלמד האט אים ליב.

#453 - די קינדער זאלן נישט צוריקפאלן פון עברי אין די זומער וואכן
חינוך הילדים, מוסדות, הכרת הטוב, עברי, זומער

בעזרת ה' יתברך


ערב שבת קודש פרשת קרח, ב' תמוז, שנת תשפ"ב לפרט קטן


 


לכבוד מיין ליבער ... נרו יאיר מלמד תלמוד תורה היכל הקודש קרית ברסלב, ליבערטי


די עלטערן זענען זייער צופרידן פון דיין ארבעט, די קינדער קענען גוט די לימודים, זיי קענען גוט ליינען.


יעצט אין די זומער וואכן זאלסטו זען אז די קינדער זאלן נישט צוריק פאלן. זייער אסאך קינדער פון כתה א' וואס האבן גוט געקענט די עברי קומען צוריק נאכן זומער שוואכער ווי זיי זענען געווען, ווייל אין די וואכן זענען קינדער זייער פארשפילט, און אז מען חזר'ט נישט צען וואכן - פארגעסט מען.


זאלסטו זען אז די קינדער זאלן חזר'ן יעדן טאג די עברי, אזוי וועלן זיי קענען גוט ליינען.


כתה א' איז דער יסוד פונעם לעבן; אויב מען פאלט ארויס פון ליינען - קען מען נאכדעם נישט מצליח זיין ביי קיין שום כתה.

#452 - דאס גרויסקייט פון לערנען מיט תינוקות של בית רבן
חינוך הילדים, מלמדים, מוסדות, הכרת הטוב, חדר, פירושים

 


בעזרת ה' יתברך


ערב שבת קודש פרשת קרח, ב' תמוז, שנת תשפ"ב לפרט קטן


 


לכבוד מיין טייערער ... נרו יאיר מלמד תלמוד תורה היכל הקודש קרית ברסלב, ליבערטי


היינט אינדערפרי ביים לערנען תיקונים האב איך זיך באגעגנט מיט אזעלכע זיסע ווערטער און איך האב גלייך גענומען דעם פעדער און פאפיר דיר צו שרייבן אביסל חיזוק פון דאס גרויסקייט פון לערנען מיט תינוקות של בית רבן.


רבי שמעון בר יוחאי זאגט, ער טייטשט אויס די מצוה פון שילוח הקן (תיקון ו, דף כא ע"ב): "אֶפְרוֹחִים" פייגלעך, "אִלֵּין תַּלְמִידֵי חֲכָמִים" דאס מיינט מען די ערליכע אידן וואס לערנען תורה. "דִּבְגִינְהוֹן" צוליב זיי, "שַׁרְיָא שְׁכִינְתָּא" רוט די הייליגע שכינה, "עַל יִשְׂרָאֵל" אויף אידישע קינדער. "אוֹ בֵּיצִים" אדער אייער; זאגט רבי שמעון בר יוחאי - "אִלֵּין אִינוּן תִּינוֹקוֹת שֶׁל בֵּית רַבָּן" דאס מיינט מען קינדער וואס לערנען תורה ביים מלמד; קינדער זענען אזוי ווי אייער, זיי זענען נאך יונג, נאך פאר'ן ווערן פייגלעך - גרויסע תלמידי חכמים, "דִּבְגִינְהוֹן שַׁרְיָא שְׁכִינְתָּא עַל יִשְׂרָאֵל" וואס אין זייער זכות רוט די שכינה ביי אידישע קינדער, אזוי ווי חכמינו זכרונם לברכה זאגן (שבת קיט:) די וועלט שטייט אויף זייער תורה, "וְאִלֵּין" און די קינדער, "אִינוּן מָארֵי מִקְרָא" לערנען חומש. "וּבְזִמְנָא דְאִינוּן עָסְקִין בְּאוֹרַיְיתָא" ווען תלמידי חכמים און תינוקות של בית רבן לערנען חומש, "אוֹ בְמִצְוָה" אדער טוען מצוות, "דְאִנּוּן קוּדְשָׁא בְּרִיךְ הוּא וּשְׁכִינְתָּא" פאר'ן אייבערשטנ'ס וועגן, "וְגָרְמִי לְחַבְּרָא לוֹן כַּחֲדָא" קלעבן זיי זיך צו צום אייבערשטן, "יָרְתִין מִתַּמָּן נִשְׁמָתִין" זיי זענען זוכה צו באקומען א הייליגע נשמה, "וְאִתְקְרִיאוּ בָנִים דְּקוּדְשָׁא בְּרִיךְ הוּא" זיי ווערן אנגערופן 'די קינדער פונעם אייבערשטן', אויף זיי זאגט דער פסוק (דברים כב, ו): "'לֹא תִקַּח הָאֵם עַל הַבָּנִים', דְּאִימָּא לָא זָזָה מִנַּיְיהוּ לְעָלַם", דער אייבערשטער בלייבט שטענדיג מיט זיי.


הערסט זיסע ווערטער פון רבי שמעון בר יוחאי? דאס איז דאך ממש חיזוק פאר דיר, דו זיצט מיט תינוקות של בית רבן, עס איז דא סיי אפרוחים - די מלמדים, או ביצים - מיט די קינדער, - זיי זענען גורם צו ברענגען קדושה אויף די וועלט, זיי מאכן רוען די שכינה הקדושה.


נעכטן ווען איך בין געווען ביי דיר אין כתה ביי די סיומים, האב איך באקומען פרישע כוחות; איך האב אזוי הנאה געהאט צו זיצן מיט די ליכטיגע קינדער.


זאלסט מצליח זיין מיט דיינע תלמידים.


 

#451 - קארגט נישט קיין גוטע ווערטער פאר די קינדער
לערערין, קאמפלימענטס, חינוך הילדים, מוסדות, הכרת הטוב

בעזרת ה' יתברך


יום ה' פרשת קרח, ב' דראש חודש תמוז, שנת תשפ"ב לפרט קטן


 


מרת ... תחי' ברסלב, ליבערטי


א גרויסן יישר כח פאר'ן העלפן אזוי געטריי די מוסד; די מנהלת תחי' זאגט אז איר זענט גאר א גוטע טיטשער.


מיר פרייען זיך צו האבן אזעלכע איידעלע טיטשערס, איר קארגט נישט קיין גוטע ווערטער פאר די קינדער, איר פארגינט צו שמייכלען צו די קינדער.


דער אייבערשטער זאל אייך געבן נחת ביי אייערע קינדער.

#450 - א כבוד פאר בית פיגא צו האבן אזעלכע לערערינס ווי אייך
לערערין, חינוך הילדים, מוסדות, הכרת הטוב

בעזרת ה' יתברך


יום ה' פרשת קרח, ב' דראש חודש תמוז, שנת תשפ"ב לפרט קטן


 


מרת ... תחי' ברסלב, ליבערטי


עס קומט אייך א גרויסן יישר כח פאר'ן לערנען מיט בית פיגא תלמידות; די שיעורים וואס איר געבט איז פול מיט תוכן, פול מיט שכל; די קינדער האבן זייער הנאה, עס בויט זיי אויף פאר זייער לעבן.


עס איז א כבוד פאר בית פיגא צו האבן אזעלכע לערערינס אזוי ווי אייך.

#449 - ווי האט מען כח צו זיין א מנהלת?
לערערין, חינוך הילדים, מוסדות, הכרת הטוב

בעזרת ה' יתברך


יום ה' פרשת קרח, ב' דראש חודש תמוז, שנת תשפ"ב לפרט קטן


 


מרת ... תחי' מנהלת בית פיגא ברסלב, ליבערטי


יעצט ווען די יאר אין סקול בית פיגא איז אריבער, מיר האבן געענדיגט נאך א יאר בית פיגא - קומט אייך א גרויסן דאנק פאר'ן פירן די סקול מיט אזא געטריישאפט.


איך ווייס אז איר ארבעט בכלל נישט שווער, די ארבעט איז אייך זיס, איר האט ליב צו קומען לערנען מיט די קינדער, דאס איז די סימן פון א געטרייע טיטשער, א געטרייע מנהלת; מען וויל די ארבעט, מען וויל זיין מיט די קינדער, אזוי ווי א געטרייע מאמע וואס ווארט אויף די קינדער, און וויל די קינדער.


מענטשן פארשטייען נישט, ווי האט מען כח צו זיין א מנהלת? ווי האט מען כח פאר יענעמ'ס קינדער ווען מען האט נישט כח צו די אייגענע קינדער? די פראגע איז די ענטפער, טאקע די וואס האבן נישט קיין כח צו די אייגענע קינדער - די קענען דאס נישט פארשטיין, אבער א מחנך, א מחנכת קוקט אויף קינדער מיט אנדערע אויגן ווי סתם איינער; זיי זעען נשמות, ריינע נשמות פונעם אייבערשטן, וואס ווארטן איינער זאל זיי געבן ווארעמקייט און ליבשאפט.


איך וואונטש אייך הצלחה פאר'ן זומער; די זומער אין מחנה בית פיגא זאל זיין מיט גרויס הצלחה.

#448 - ענדערש מאכן איין גרויסע קלאס און נעמען א העלפער
לערערין, חינוך הילדים, מוסדות, הכרת הטוב

בעזרת ה' יתברך


יום ה' פרשת קרח, ב' דראש חודש תמוז, שנת תשפ"ב לפרט קטן


 


מרת ... תחי'


מרת ... תחי' האט מיר געפרעגט וואס מען זאל טון זומער ווען עס קומען נאך מיידלעך, אויב מען זאל ענדערש צוטיילן אייער קלאס אויף צוויי?


איך האב איר געזאגט, ענדערש נישט צוטיילן, נאר מען זאל אריינשטעלן א העלפער, ווייל איך וויל אלע קינדער זאלן לערנען ביי אייך. דער אייבערשטער האט אייך געגעבן א פאך, א מתנה - ווי אזוי צו רעדן צו קינדער ווייך, שיין, מיט שכל און אין די זעלבע צייט זאל זיין א שטארקע דיסציפלין; דאס קען נישט יעדער באווייזן, דאס איז א מתנה; צו האבן ביידע כוחות, סיי עס זאל זיין סדר, און אויך איינגענעם - דאס איז א ריכטיגע מחנכת.


איך האף אז זומער וועט זיין גרינג פאר אייך, און אויב איר שפירט אז די ארבעט איז צו שווער - קען מען אלץ צוטיילן. איך טראכט מען זאל יא פרובירן מאכן א גרויסע קלאס און צונעמען נאך א טיטשער.


דער אייבערשטער זאל אייך געבן הצלחה און סייעתא דשמיא.


איך בענק זיך נאך אייער מאן ... נרו יאיר; איך בין זיכער, ווען ער וואלט געוויסט ווי שטארק איך בענק זיך - וואלט ער אמאל זיך באוויזן פאר מיר.

#447 - אפילו די פארשפילטע קינדער, הערן יעדעס ווארט
לערערין, חינוך הילדים, מוסדות, הכרת הטוב

בעזרת ה' יתברך


יום ה' פרשת קרח, ב' דראש חודש תמוז, שנת תשפ"ב לפרט קטן


 


מרת ... תחי' ברסלב, ליבערטי


עס קען זיך דאכטן פאר א טיטשער 'וואס טו איך שוין דען?' עס קען זיך דאכטן 'א שאד די ארבעט'.


די אלע מחשבות זענען נישט וואר, יעדע ווארט וואס מען לערנט מיט קינדער - הערן זיי אויס, עס גייט אריין אין זיי; אפילו זיי זענען פארשפילט וכדומה - גייט דאס אריין אין זיי, און דאס מאכט זיי ערליך און וואויל.


די קינדער האבן זייער הנאה פון אייערע שיעורים, אלע אן אויסנאם.

#446 - זיין א לערערין איז ביטער שווער, אבער עס לוינט די הארעוואניע
לערערין, חינוך הילדים, מוסדות, הכרת הטוב, מדות טובות

בעזרת ה' יתברך


יום ה' פרשת קרח, ב' דראש חודש תמוז, שנת תשפ"ב לפרט קטן


 


מרת ... תחי' ברסלב, ליבערטי


א גרויסן יישר כח פאר'ן זיין א טיטשער ביי אונז אין סקול.


עס איז זייער א שווערע ארבעט צו זיצן מיט קינדער, א גאנצע קלאס; יעדן טאג קומט א צווייטע פרשה, קינדער זענען דאך קינדער, זיי ווילן נישט לערנען, זיי וויל זיך פירן מיט די נאטור זייערע וואס איז נאכנישט אויסגעארבעט.


זיין א טיטשער איז ביטער שווער, אבער עס לוינט זיך; עס לוינט די שווערע הארעוואניע.


לערנט אויס פאר די קינדער די מדה פון זיך באדאנקען, זיי זאלן זאגן שכוח פאר אנדערע און זיכער פאר'ן באשעפער.

#445 - אריינגעלייגט יעדע טראפ בלוט פאר אידישע קינדער
חינוך הילדים, מלמדים, מוסדות, הכרת הטוב, מוהרא"ש, ראש ישיבה

בעזרת ה' יתברך


יום ה' פרשת קרח, ב' דראש חודש תמוז, שנת תשפ"ב לפרט קטן


 


לכבוד מיין טייערער ... נרו יאיר מלמד תלמוד תורה היכל הקודש קרית ברסלב, ליבערטי


ווי שווער דו ארבעטסט, ווי אפגעמוטשעט דו ווערסט - איז נאכאלץ כדאי צו זיין א מלמד, ווייל יעדער איינער ארבעט ביטער שווער, יעדער ווערט אפגעמוטשעט, דער אונטערשייד איז אז דער מלמד וואס טוט זיין ארבעט בנאמנות - בויט אידישקייט, ער בויט כלל ישראל, ער נעמט מיט מיט זיך זיינע טעג און יארן.


ברודער, איך טו דאס פאר כמעט צוואנציג יאר, איך האב דאס געטון מיט דיר; ווען דו ביסט געווען א קינד האב איך געארבעט מיט דיר, געשוויצט מיט דיר, היינט זע איך שיינע פירות פון דיר און פון אנדערע תלמידים.


אויך, היינט ווען איך פלאג זיך טראכט איך 'וואס טו איך דא?' איך פאל פון מיינע כוחות, אבער ווען איך טראכט פון מוהרא"ש זכותו יגן עלינו, ווי ער האט געטון און געטון מיט יעדע טראפ בלוט... מוהרא"ש האט מיר אמאל געזאגט: "איך האב נישט געהאט קיין אשר בנחל וואס זאל מיך מחזק זיין, אבער דו האסט דאך די התחזקות פון אשר בנחל, דארף דיר דאס זיין גרינגער".


ברודער, מיר זענען גליקליך אז מיר האבן אזא רבי.

#444 - ווען איך קום אין חדר, באקום איך כח אנצוגיין
חינוך הילדים, מוסדות, הכרת הטוב, סיפורי צדיקים, נחת

בעזרת ה' יתברך


יום ה' פרשת קרח, ב' דראש חודש תמוז, שנת תשפ"ב לפרט קטן


 


לכבוד מיין טייערער ... נרו יאיר מלמד תלמוד תורה היכל הקודש קרית ברסלב, ליבערטי


איך האב זייער הנאה געהאט צו זיין היינט ביי דיר אין כתה, לערנען מיט די קינדער די שיעור גמרא, די קינדער האבן זייער גוט מיט געהאלטן.


דאס איז מיין גאנצע נחת, דאס געבט מיר כח ווייטער אנצוגיין מיט די הייליגע ארבעט. איך האב אזויפיל אויפ'ן קאפ, אויסער די צרות וואס איך הער אויס טאג טעגליך פון אידישע קינדער, יעדער איינער זיין פעקל; אבער ווען איך קום אין חדר, איך זע די ליכטיגע קינדער, ווי זיי לערנען און דאווענען מיט א חיות, דאס איז דאך מער פון אלעס.


דערצייל פאר די קינדער מעשיות פון צדיקים; דו האסט דאך אסאך וואס צו דערציילן, דו ווייסט אסאך מעשיות פון צדיקים; דאס וועט זיי אויפפלאקערן זייערע ריינע הערצער צום אייבערשטן.