בריוון פונעם ראש ישיבה שליט"א

#166 - באשעפער, איך וויל זיין פרייליך
תפילות אויף אידיש, תפילה והתבודדות, שמחה, סיפורי צדיקים, עצבות

בעזרת ה' יתברך


יום ב' פרשת צו, ה' ניסן, שנת תשפ"ג לפרט קטן


 


מיין ליבער ... נרו יאיר


רבי חיים ויטאל זכרונו לברכה האט געזאגט, ער האט געהערט פון זיין רבי דער הייליגער אריז"ל די סיבה וואס ער האט זוכה געווען צו זיינע מדריגות - איז געווען נאר פון שמחה; ער האט זיך געפריידט מיט יעדע מצוה כמוצא שלל רב, ווי איינער וואס האט נארוואס פארדינט די גאנצע געלט פון די וועלט.


צו שמחה קען מען זוכה זיין אז מען בעט דעם אייבערשטן יעדן טאג אויף שמחה. בעט דעם אייבערשטן דו זאלסט זוכה זיין צו שמחה, בעט אויף פראסט אידיש:


"באשעפער, איך וויל זיין פרייליך, נעם אוועק פון מיר די עצבות ומרה שחורה. העלף מיר איך זאל האבן אמונה, איך זאל דיך שטענדיג שפירן, איך זאל נישט פארגעסן פון דיר".


אזוי זאלסטו בעטן דעם אייבערשטן טאג נאך טאג, וועסטו זוכה זיין צו שמחה און צו אלע מדריגות.


 

#165 - טשעפע נישט דיין ווייב און מאך נישט חוזק פון אירע מנהגים
שלום בית, דרך ארץ, סיום, מוהרא"ש, סיפורי צדיקים, מנהגים, פסח

בעזרת ה' יתברך


יום ב' פרשת שמיני א', י"ב ניסן, שנת תשפ"ג לפרט קטן


 


לכבוד ... נרו יאיר


טשעפע נישט דיין ווייב און מאך נישט חוזק פון אירע מנהגים, פיר זיך מיט דרך ארץ, דאס איז די גרעסטע הפצה. ווייל דו טראגסט דעם רבינ'ס נאמען, אלע קוקן אויף דיר און זאגן 'קוק ווי אזוי א ברסלב'ער חסיד פירט זיך, קוק ווי שיין זייער לעבן איז', און חס ושלום אז מען איז אן עזות פנים, מען פירט זיך מיט חוצפה צו אנדערע און עלטערע - ווערט דער הייליגער רבי פארשעמט.


מוהרא"ש פלעגט יעדן ערב פסח מאכן א סיום אויף מסכת תמיד. עס איז א קליינע שיינע גרינגע מסכתא, עס נעמט נישט לאנג דאס דורך צו לערנען. איך פיר זיך אויך אזוי, ערב פסח אינדערפרי לערן איך די מסכתא און איך בין דאס מסיים.


איך האב זוכה געווען צו זיין איין מאל ערב פסח ביי מוהרא"ש, שנת תשס"ט, דעמאלט זענען מיר געפארן מיט מוהרא"ש צום אטלאנטיק אושען מאכן די ברכה אינדערפרי ביים נץ החמה און נאכדעם זענען מיר געפארן דאווענען שחרית ביי מוהרא"ש אין בית המדרש, האב איך געזען נאכן דאווענען ווי מוהרא"ש לערנט מסכת תמיד און איז דאס מסיים.


דער אייבערשטער זאל העלפן מיר זאלן שוין זוכה זיין צו (פסחים קטז:): "וְנֹאכַל שָׁם מִן הַזְּבָחִים וּמִן הַפְּסָחִים"; און צו (מיכה ז, טו): "כִּימֵי צֵאתְךָ מֵאֶרֶץ מִצְרָיִם אַרְאֶנּוּ נִפְלָאוֹת", אמן.


 

#164 - צו זיין אפגעהיטן פון א משהו חמץ, דארף מען בעטן דעם אייבערשטן
תפילה והתבודדות, אמונה, סיפורי צדיקים, מנהגים, ראש ישיבה, פסח, מצה

בעזרת ה' יתברך


יום א' פרשת שמיני א', י"א ניסן, שנת תשפ"ג לפרט קטן


 


לכבוד ... נרו יאיר


געדענק, אז מען וויל זיין אפגעהיטן פון א משהו חמץ - דארף מען אסאך בעטן דעם אייבערשטן אויף דעם, אז מען זאל נישט עסן קיין חמץ, און אויב מען רעדט זיך איין אז מען קען אליינס אכטונג געבן - קען מען חס ושלום נכשל ווערן. אזוי ווי מוהרא"ש דערציילט די מעשה פון רבי דוד ממיקולייב זכרונו לברכה, א תלמיד פונעם הייליגן בעל שם טוב זכותו יגן עלינו. ער האט זיך אונטערגענומען צו מאכן וויין פאר זיין רבי דער הייליגער בעל שם טוב, ער האט עס געמאכט מיט אלע חומרות, מיט אלע בחינות וכו' וכו'. אויפן וועג אהיים האט מען אים אפגעשטעלט ביי די גרעניץ, און דער וועכטער האט געעפנט די וויין און עס מטמא געווען, ער האט עס געמאכט יין נסך. רבי דוד איז געווארן אויסער זיך, ער איז געווארן זייער צעבראכן פארוואס דאס האט פאסירט, ער האט געפרעגט זיין רבי דער הייליגער בעל שם טוב זכותו יגן עלינו פארוואס דאס האט פאסירט, האט אים דער הייליגער בעל שם טוב געפרעגט: "האסטו געבעטן דעם אייבערשטן אז אלעס זאל זיך אויסארבעטן לטובה?" האט ער געענטפערט פארן הייליגן בעל שם טוב אז ער האט טאקע אינגאנצן פארגעסן צו בעטן דעם אייבערשטן.


עס זענען דא וואס פירן זיך איבער צו קוקן אלע מצות ערב פסח, בודק זיין אויב עס איז דא כפילות; איך פארלאז זיך אויף די הכשר פונעם מצה בעקעריי. איך קוק נישט דורך די מצות ערב פסח, און אויב מיר טרעפן אין די מצה א כפילה - ברעכט מען עס אראפ און מען עסט דאס נישט.


איך בין שוין אין שטעטל, איך וועל מיטן אייבערשטנ'ס הילף דא זיין אויף פסח. מיר האבן געהאט א שיינע שבת מיט אנשי שלומינו, ממש טעם גן עדן.


דער אייבערשטער זאל העלפן מיר זאלן שוין זוכה זיין צו (פסחים קטז:): "וְנֹאכַל שָׁם מִן הַזְּבָחִים וּמִן הַפְּסָחִים"; און צו (מיכה ז, טו): "כִּימֵי צֵאתְךָ מֵאֶרֶץ מִצְרָיִם אַרְאֶנּוּ נִפְלָאוֹת", אמן.


 

#163 - נישט ווערן פארלוירן
התחזקות, הפצה, סיפורי צדיקים, עצתו אמונה

בעזרת ה' יתברך


ערב שבת קודש פרשת ויקהל-פקודי, החודש, מברכים החודש, כ"ד אדר, שנת תשפ"ג לפרט קטן


 


לכבוד ... נרו יאיר


טייערער ליבער ..., שטארק זיך מיט דיין הייליגע ארבעט, אזויפיל אידן זענען זיך מחי' מיט די שיינע בריוו פון עצתו אמונה, אזויפיל מענטשן נעמען דאס פאר זייער וועג ווייזער, פאר זייער מורה דרך; גאנצע שטובער האבן אויפגעהערט ליינען מאגאזינען, זיי נעמען מער נישט אריין קיין שום ליין מאטריאל.


איך זאג דיר נאכאמאל, די מטרה מיינע פון דרוקן די בריוו איז נאר פאר אנשי שלומינו. איך וויל רעדן צו אלע מיינע תלמידים און צו אלע שטובער, טאטעס און מאמעס, דאס איז מיין וועג ווי איך קען אנקומען צו זיי, (על כל פנים ווער עס וויל מיך אויסהערן). אז די מפיצים ווילן דאס מפיץ זיין - קענען זיי דאס טון, און אז נישט - איז נישט; די בריוו שרייב איך פאר מיינע תלמידים ותלמידות.


וואויל איז דיר אז דו ארבעסט אזוי געטריי אז דאס זאל זיין שיין און בא'טעמ'ט.


איך וויל דיר בעטן זאלסט מאכן א נייעם דעקל, א קאלירטע דעקל פאר די וועכנטליכע קונטרסים, און יעדע יאר פסח זאלסטו בייטן דעם דעקל, אזוי אז עס זאל זיך אויפפרישן ביי אנשי שלומינו, עס זאל זיין פריש.


דא האסטו די מעשה פון הייליגן בעל שם טוב'ס נסיעה קיין ארץ ישראל, איך וועל צעטיילן די מעשה אויף קליינע מעשה'לעך פאר די קומענדיגע וואכן.


מעשה:


דִי זוּן הָאט נָארְוָואס אוֹיפְגֶעשַׁיינְט, עֶס אִיז אַ שֵׁיינֶע וֶועטֶער, אַ שֵׁיינֶע בְּלוֹיעֶ הִימְל, עֶס בְּלָאזְט אַ וִוינְט, דִי וַואסֶער אִיז אוֹיךְ שֵׁיין בְּלוֹי; שְׁטֵייט זִי אוּן קוּקְט אַרוֹיף צוּם הִימְל אוּן זָאגְט: "הֵיילִיגֶער בַּאשֶׁעפֶער, מִיר הָאבְּן גָארְנִישְׁט, וָואס וֶועט דָא זַיין? הֵיילִיגֶער בַּאשֶׁעפֶער, מַיין טַאטֶע דֶער גְרוֹיסֶער צַדִיק הָאט גָארְנִישְׁט אוֹיף יוֹם טוֹב פֶּסַח, אֲפִילוּ דִי אֵיין הֶעמְד וָואס אִיךְ הָאבּ גֶעהַאלְטְן אִינְמִיטְן אוֹיסְוַואשְׁן לְכָבוֹד יוֹם טוֹב - אִיז אַוֶועקְגֶעפְלוֹיגְן מִיטְן וִוינְט..."


דִי צַדֵיקֶת אָדְל, דִי טָאכְטֶער פוּן הֵיילִיגְן בַּעַל שֵׁם טוֹב זְכוּתוֹ יָגֵן עָלֵינוּ גֶעפוּנְט זִיךְ בַּיים יַם אִין טֶערְקֵיי, זִי אִיז מִיטְגֶעפָארְן מִיט אִיר טַאטֶע. זֵיי פַארְן יֶעצְט קַיין אֶרֶץ יִשְׂרָאֵל, אוֹיף פֶּסַח זֶענֶען זֵיי אִין דִי שְׁטָאט אִיסְטַאנְבּוּל. דִי צַדֵיקֶת אָדְל אִיז גֶעגַאנְגֶען צוּם יַם אוֹיסְוַואשְׁן אַ הֶעמְד אַז אִיר טַאטֶע זָאל הָאבְּן אַ פְרִישֶׁע הֶעמְד לְכָבוֹד יוֹם טוֹב, זֵיי הָאבְּן גָארְנִישְׁט, זֵיי זֶענֶען גֶעפָארְן אָן קַיין גֶעלְט אוּן אָן עֶסְן. דֶער בַּעַל שֵׁם טוֹב הָאט נִישְׁט גֶעוָואלְט וַוארְטְן בִּיז מֶען וֶועט אַיינְפַּאקְן עֶסְן, עֶר הָאט גֶעוָואלְט אָנְקוּמֶען וִוי שְׁנֶעלֶער קַיין אֶרֶץ יִשְׂרָאֵל, עֶר וִויל זִיךְ טְרֶעפְן מִיטְן הֵיילִיגְן צַדִיק רֶבִּי חַיִים בֶּן עַטֲר, דֶער אוֹר הַחַיִים הַקָדוֹשׁ זְכוּתוֹ יָגֵן עָלֵינוּ.


דִי צַדֵיקֶת אָדְל הָאט זִיךְ נִישְׁט פַארְלוֹירְן, זִי הָאט גֶעבֶּעטְן דֶעם אֵייבֶּערְשְׁטְן: "הֵיילִיגֶער בַּאשֶׁעפֶער הֶעלְף אוּנְז, מַאךְ אַ נֵס, עֶס אִיז שׁוֹין עֶרֶב פֶּסַח מִיר הָאבְּן גָארְנִישְׁט אוֹיף יוֹם טוֹב, הֵיילִיגֶער בַּאשֶׁעפֶער מִיר דַארְפְן מַצּוֹת, וֵויין, פִישׁ אוּן פְלֵיישׁ פַאר יוֹם טוֹב, הֶעלְף אוּנְז מִיר זָאלְן הָאבְּן אַ גֶעהֶערִיגֶע שְׁטוּבּ וואוּ צוּ זַיין".


פְּלוּצְלוּנְג זֶעט זִי וִוי עֶס קוּמְט צוּ פָארְן אַ גְרוֹיסֶער וָואגְן, דִי וָואגְן שְׁטֶעלְט זִיךְ אָפּ, אוֹיפְן וָואגְן זִיצְט אַ פָּארְפָאלְק, אַ מַאן אוּן וַוייבּ, זֵייעֶר רַייכֶע מֶענְטְשְׁן. זֵיי פְרֶעגְן אָדְל: "מִיר זוּכְן זֵייעֶר דֶעם צַדִיק דֶער בַּעַל שֵׁם טוֹב, אֶפְשָׁר וֵוייסְט אִיר פוּן אִים צוּ זָאגְן? אֶפְשָׁר הָאט אִיר גֶעהֶערְט וואוּ עֶר אִיז?" אָדְל זָאגְט: "אִיךְ בִּין אַ טָאכְטֶער פוּן דֶעם צַדִיק, מַיין טַאטֶע זִיצְט אִין שׁוּל, עֶר לֶערְנְט אוּן דַאוֶוענְט, וָואס קֶען אִיךְ אַייךְ הֶעלְפְן?" זֵיי זָאגְן זֵיי הָאבְּן גֶעבְּרֶענְגְט אַלֶעס פַאר יוֹם טוֹב, דֶער בַּעַל שֵׁם טוֹב זָאל אַלֶעס הָאבְּן.


דִי צַדֵיקֶת אָדְל זָאגְט גְלַייךְ: "שְׁכֹּחַ אֵייבֶּערְשְׁטֶער! שְׁכֹּחַ אֵייבֶּערְשְׁטֶער! אִיךְ דַאנְק דִיךְ אַזוֹי שְׁטַארְק אַז דוּ הָאסְט גֶעמַאכְט אַ נֵס, מַיין טַאטֶע אוּן אִיךְ וֶועלְן הָאבְּן אַלֶעס אוֹיף יוֹם טוֹב".


טֵייעֶרֶע קִינְדֶער, מִיר לֶערְנֶען זִיךְ פוּן דִי מַעֲשֶׂה נִישְׁט צוּ וֶוערְן פַארְלוֹירְן. אֲפִילוּ מֶען הָאט גָארְנִישְׁט - זָאל מֶען בֶּעטְן דֶעם אֵייבֶּערְשְׁטְן עֶר זָאל מַאכְן נִיסִים, אוּן אַז מֶען הָאט עֶפֶּעס פַארְלוֹירְן, עֶפֶּעס אִיז אַרוֹיסְגֶעפַאלְן פוּן הַאנְט זָאל מֶען זִיךְ דֶערְמַאנֶען פוּן דִי צַדֵיקֶת אָדְל, וָואס זִי הָאט גֶעטוּן וֶוען דִי הֶעמְד אִיז אַרוֹיסְגֶעפְלוֹיגְן פוּן אִיר הַאנְט.


קִינְדֶער מִיר וֶועלְן דֶערְצֵיילְן קוּמֶענְדִיגֶע וָואךְ וֶוער דִי מֶענְטְשְׁן זֶענֶען גֶעוֶוען, וָואס זֵיי הָאבְּן גֶעוָואלְט פוּן הֵיילִיגְן בַּעַל שֵׁם טוֹב.


דער אייבערשטער זאל העלפן זאלסט האבן הצלחה אין אלע ענינים.


 

#162 - רבונו של עולם, איך בין דיין קנעכט, איך בין גרייט צו טון אלעס פאר דיר
תפילות אויף אידיש, תפילה והתבודדות, שטעטל, סיפורי צדיקים, הלל

בעזרת ה' יתברך


יום ד' פרשת צו, ז' ניסן, שנת תשפ"ג לפרט קטן


 


לכבוד מיין טייערער ... נרו יאיר ברסלב, ליבערטי


וואוינסט אין שטעטל, דארט איז גרינג צו טון וואס דער הייליגער רבי האט אונז געלערנט פון זיך מתבודד זיין צווישן די גראז און ביימער.


גיי אביסל שפאצירן יעדן טאג, בעט דעם אייבערשטן: "הייליגער באשעפער, איך וויל זיין נאנט צו דיר, איך וויל דיך דינען, איך וויל לעבן מיט דיר", וועסטו זוכה זיין צו שפירן א שטארקע נאנטקייט צום אייבערשטן.


דער היליגער שפת אמת זכותו יגן עלינו האט אמאל געזאגט פאר איינעם: "ביים זאגן הלל, ביי די פסוק 'אנא ה'' קען מען זוכה זיין צו פועל'ן זייער גרויסע זאכן". ווען דער איד האט דאס געהערט האט ער דאס דערציילט פאר אנדערע, ביז עס איז געווארן א גרויסע התעוררות ביי הלל, ביי די פסוק "אנא ה' הושיעה נא". האט דער שפת אמת געזאגט, נישט דעם פסוק האב איך געמיינט, איך האב געמיינט דעם פסוק "אנא ה' כי אני עבדיך", ווען א איד וויינט זיך אויס: "רבונו של עולם, איך בין דיין קנעכט, איך בין גרייט צו טון אלעס פאר דיר, איך וויל זיין נאנט צו דיר, איך וויל דיך דינען", דעמאלט קען מען פועל'ן ישועות.


ברודער, ברסלב איז נישט קיין פלאץ, ברסלב איז אין הארץ, אין מח, זע צו זיין א ברסלב'ער, עס איז נישט גענוג צו וואוינען אין ברסלב.


גיי התבודדות, שריי: "אנא ה' כי אני עבדיך!"


 

#161 - נעם צוזאם געלט פאר קמחא דפסחא, וועסטו נישט דארפן קיין דין תורה'ס
צדקה, סיפורי צדיקים, פסח

בעזרת ה' יתברך


יום ד' פרשת צו, ז' ניסן, שנת תשפ"ג לפרט קטן


 


לכבוד ... נרו יאיר


מוהרא"ש זאגט, דער הייליגער בית יוסף האט זוכה געווען אז מען האט אנגענומען זיין ספר, דער שלחן ערוך - צוליב די גרויסע ענוה וואס ער האט געהאט, און דער רמ"א האט זוכה געווען אז מיר אלע פסק'נען ווי דער רמ"א בזכות וואס ער האט זיין גאנץ לעבן עוסק געווען אין די מצוה פון צדקה.


מוהרא"ש דערציילט, אין שטאט קראקא, דער שטאט וואו דער הייליגער רמ"א איז געווען רב - האט געוואוינט א שיכור יענקעלע, ער פלעגט יעדן טאג נאכן ענדיגן ארבעטן נעמען די געלט וואס ער האט פארדינט און דאס אויסטרינקען. איינמאל האט ער געהערט ווי אן ארעמע פרוי אן אלמנה זינגט זיך אזוי אונטער: "רבונו של עולם, יענקעלע גייט טרינקען ביר און ברוינפן און איך האב נישט אויף שבת צו מאכן", יענקעלע שיכור האט דאס געהערט און ער האט דאס נישט געקענט אראפשלינגען, ער האט גענומען די געלט און געלייגט ביי די טיר פון די אלמנה, ער איז אהיים און ער איז נפטר געווארן.


יענע נאכט, דער רמ"א זיצט אין שטוב און לערנט די הייליגע תורה, פלוצלונג קומט אריין א איד, יענקעלע און זאגט: "איך רוף דיך צו דין תורה אויבן אין הימל", דער רמ"א האט געמיינט ער מאכט שפאס, דער יענקל איז געווען א באקאנטער שיכור פון קראקא, ער האט זיך נעבעך געוואלגערט אין די גאסן, נישט אויפגעהערט טרינקען. דער רמ"א זאגט אים: "שטער מיך נישט פון לערנען, מאך נישט קיין חוזק פון מיר", אבער יענקעלע דער שיכור זאגט: "דער רב זאל מיך גלייבן, איך בין שוין א נפטר, איך האב א טענה צום רב".


דער רמ"א האט זיך אביסל דערשראקן, ער טראכט 'ווי אזוי איז ער אריינגעקומען צו מיר אין שטוב? עס איז דאך פארשפארט די טיר, זעט אויס עס איז נישט קיין וויץ'. ער פרעגט אים: "וואס איז דיין טענה אויף מיר?" זאגט ער: "דער רב פלעגט אלץ גיין נאך געלט אבער דער רב איז קיינמאל נישט געקומען צו מיר בעטן צדקה, יעצט ווען איך בין א נפטר זע איך אז צדקה ראטעוועט פון טויט, צדקה נעמט אראפ אלע עונשים, פארוואס האט דער רב נישט געבעטן פון מיר געלט?" האט דער רמ"א געזאגט: "ביזט גערעכט, גיי צום בית דין של מעלה און זאג 'איך רבי משה איסרליש טו תשובה, און פון היינט אן גיי איך מזכה זיין יעדן איינעם מיט די מצוה פון צדקה'".


על כן, איך וויל נישט דו זאלסט מיך רופן צו די דין תורה, וויל איך דיר יעצט בעטן דו זאלסט גיין נאך געלט צאמנעמען פאר קמחא דפסחא פאר אידן וואס דארפן געלט אויף יום טוב, און ברענג עס פאר די גבאים פונעם בית התבשיל, אדער דער גבאי פון ירושלים יצחק נרו יאיר, וועסטו נישט דארפן האבן צוטון מיט קיין דין תורה'ס.


דער אייבערשטער זאל העלפן מיר זאלן שוין זוכה זיין צו (פסחים קטז:): "וְנֹאכַל שָׁם מִן הַזְּבָחִים וּמִן הַפְּסָחִים"; און צו (מיכה ז, טו): "כִּימֵי צֵאתְךָ מֵאֶרֶץ מִצְרָיִם אַרְאֶנּוּ נִפְלָאוֹת", אמן.

#160 - ווען דו קענסט, זאלסטו רעדן פון רבי'ן
חברים, מוסדות, חסידות ברסלב, שטעטל, רעדן, מוהרא"ש, סיפורי צדיקים, מנהגים, חדר, פסח

בעזרת ה' יתברך


יום ד' פרשת ויקרא, כ"ט אדר, שנת תשפ"ג לפרט קטן


 


לכבוד ... נרו יאיר


איך בין נעכטן געווען אין חדר און אין בית פיגא אין שטעטל, איין זאך קען איך דיר זאגן: "מיר האבן זיך נישט וואס צו שעמען פון קיינעם נישט".


די ווערטער פלעגט מיר מוהרא"ש שטענדיג זאגן. ווען מוהרא"ש איז געקומען באזוכן די ישיבה פלעגט מוהרא"ש שמייכלען צו מיר און זאגן די ווערטער: "מיר האבן זיך נישט וואס צו שעמען פון קיינעם נישט"; די קינדער, די אינגלעך און מיידלעך - אזוי פרייליך, אזוי רואיג, אנגעפילט מיט אמונה, אנגעפילט מיט שמחה; איך בין ארויס פון דארט אזוי פרייליך.


איך בין געפארן כשר'ן מיין קאך, ווייל מיטן אייבערשטנ'ס הילף וועל איך זיין פסח אין שטעטל. איך האב גע'כשר'ט די קאך און אלעס איבערגעדעקט, מיר פירן זיך אפילו מען כשר'ט דעקט מען איבער אלע קאונטערס, סינקס און טיש, אלע פלעצער וואו מען עסט חמץ.


ווען דו קענסט - זאלסטו רעדן פון רבי'ן; אז דו קומסט אין שול, דו טרעפסט אנשי שלומינו, אדער אין שטוב מיט דיין ווייב, מיט דיינע קינדער - רעד פון הייליגן רבי'ן.


מוהרא"ש דערציילט, עס איז געווען א ברסלב'ער חסיד א גרויסער צדיק, רבי אברהם שטערנהארץ זכרונו לברכה, אן אייניקל פון רבי נתן זכותו יגן עלינו, אויך אן אייניקל פון טשערינער רב זכר צדיק לברכה, ער האט געקענט דעם גאנצן ספר לקוטי מוהר"ן אויף אויסנווייניג. ער פלעגט אלץ רעדן נאר פון רבי'ן, אפילו אויף דער עלטער ווען ער איז געווען העכער די ניינציג יאר און ער איז געווען זייער שוואך - האט ער גערעדט נאר פון רבי'ן. מען האט אים געפרעגט: "רבי אברהם, וואס מוטשעט איר זיך אזוי צו רעדן פון רבי'ן, איר האט קוים כח?" האט ער געזאגט: "איך מוז רעדן פון רבי'ן, ווייל נאך אביסל קומט דער מלאך המות צו מיר, וויל איך ער זאל מיר צונעמען מיין נשמה אינמיטן רעדן פון הייליגן רבי'ן".


אז מען דריידט זיך אין ברסלב מיינט נישט אז מען האט שייכות מיטן רבי'ן, זוך חברים וואס רעדן פון רבי'ן.


דער אייבערשטער זאל העלפן מיר זאלן שוין זוכה זיין צו (פסחים קטז:): "וְנֹאכַל שָׁם מִן הַזְּבָחִים וּמִן הַפְּסָחִים"; און צו (מיכה ז, טו): "כִּימֵי צֵאתְךָ מֵאֶרֶץ מִצְרָיִם אַרְאֶנּוּ נִפְלָאוֹת", אמן.


 

#159 - ענדערש גיי שלאפן פרי און שטיי אויף פארטאגס לערנען
שלאפן, שלום בית, סיפורי צדיקים, סדר היום

בעזרת ה' יתברך


יום ב' פרשת ויקהל-פקודי, כ' אדר, שנת תשפ"ג לפרט קטן


 


לכבוד מיין טייערער ליבער זון הרב ... שליט"א


ענדערש גיי שלאפן פרי און שטיי אויף פארטאגס לערנען און דינען דעם אייבערשטן, ווי איידער בלייבן אויף שפעט ביינאכט. גלייך נאך מעריב גיי אהיים און גיי שלאפן, אלע דיינע שיעורים זאלסטו לערנען פארטאגס און במשך דעם טאג.


אויך זאלסטו מאכן צייט צו שמועסן און פארברענגען מיט דיין ווייב. האסט א מתנה פון הימל, אן אשת חיל; זאלסטו שמועסן און פארברענגען מיט איר.


נאכאמאל, ביינאכט זאלסטו גארנישט טון. מוהרא"ש דערציילט איינע פון די שיינע זאכן וואס ער האט געזען ביי הרב החסיד רבי לוי יצחק בענדער זכר צדיק לברכה; נאך מעריב האט מוהרא"ש אים באגלייט ביזן שטוב, ער האט געוואלט הערן שיחות, און ווען ער איז אנגעקומען צו זיין שטוב האט רבי לוי יצחק געשמייכלט און אים געזאגט: "א גוטע נאכט". מוהרא"ש זאגט, דאס אליינס איז ביי אים געווען א לימוד, והבן למעשה.


 

#158 - מכבד זיין טאטע מאמע אזוי ווי דער אייבערשטער האט געהייסן
קינדער, כיבוד אב ואם, הפצה, הדפסה, סיפורי צדיקים, עצתו אמונה, נחת

בעזרת ה' יתברך


יום ד' פרשת תצוה, ח' אדר, שנת תשפ"ג לפרט קטן


 


לכבוד מיין טייערער ליבער ... נרו יאיר


איך בעט דיר זייער זאלסט זיך שטארקן מיט דיין הייליגע ארבעט. דו ביסט מחי' די וועלט, אלע האבן חיזוק פון דיר, אלע זענען זיך מחי' מיט די בריוו פון עצתו אמונה. ווען דו וואלסט ווען געוויסט וואס פאר א זכות דו האסט, וויפיל מענטשן טוען תשובה בזכות דיר, וויפיל מענטשן הייבן אן לעבן מיט יראת שמים, מיט שלום בית, מיט לערנען און דאווענען וכו' וכו' - וואלסטו געטאנצן און נישט אויפגעהערט דאנקען און לויבן דעם אייבערשטן.


די וואך וויל איך שרייבן פאר די קינדער די מעשה פונעם בן איש חי, פון כיבוד אב ואם. די מעשה ווערט געברענגט אין ספר בן יהוידע (על מסכת בבא מציעא דף לג).


קִינְדֶער יֶעצְט זֶענְט עֶטְץ דִי קִינְדֶער, אוּן נָאךְ אַבִּיסְל וֶועט אִיר זַיין דִי עֶלְטֶערְן. וִויל אִיךְ אַייךְ דֶערְצֵיילְן אַ מַעֲשֶׂה וָואס אִיר וֶועט זִיךְ לֶערְנֶען דֶערְפוּן אַז וִוי אַזוֹי מֶען פִירְט זִיךְ מִיט דִי עֶלְטֶערְן - אַזוֹי וֶועלְן דִי קִינְדֶער זִיךְ פִירְן מִיט עֶנְק.


עֶס אִיז גֶעוֶוען אַ גְרוֹיסֶער גְבִיר וָואס הָאט גֶעהַאט אַן אַלְטְן טַאטְן אַן אָרֶעמַאן, דֶער גְבִיר הָאט נִישְׁט אַכְטוּנְג גֶעגֶעבְּן אוֹיף זַיין טַאטֶע, עֶר הָאט אִים אַרוֹיסְגֶעוָוארְפְן פוּן שְׁטוּבּ אוּן עֶר הָאט גֶעדַארְפְט שְׁלָאפְן אִין גַאס מִיט אַנְדֶערֶע אָרֶעמֶעלַייט.


וַיְהִי הַיוֹם, עֶס אִיז גֶעוֶוען אִינְמִיטְן וִוינְטֶער, זֵייעֶר אַ קַאלְטֶע טָאג, וֶוען דֶער אַלְטֶער טַאטֶע אִיז גֶעזִיצְן אִין גַאס פְרִירְנְדִיג פַאר קֶעלְט, אִיז דָארְט אַרִיבֶּער זַיין אֵיינִיקְל - אַ זוּן פוּן דֶעם גְבִיר, הָאט דֶער זֵיידֶע גֶעבֶּעטְן זַיין אֵיינִיקְל: "אִיךְ בֶּעט דִיר, גֵיי בֶּעט דַיין טַאטֶע זָאל אוֹיף מִיר רַחְמָנוּת הָאבְּן אוּן מִיר שִׁיקְן אַ וַוארֶעמֶע מַלְבּוּשׁ אַז אִיךְ זָאל נִישְׁט אוֹיסְגֵיין פַאר קֶעלְט דָא אִין גַאס". דֶער אֵיינִיקְל אִיז אַהֵיים גֶעקוּמֶען אוּן גֶעבֶּעטְן: "טַאטֶע, הָאבּ רַחְמָנוּת אוֹיף זֵיידִי; זֵיידִי בֶּעט אַ וַוארֶעמֶע קְלֵייד", הָאט דֶער גְבִיר גֶעזָאגְט פַאר זַיין זוּן: "גֵיי אַרוֹיף אוֹיבְן אִין בּוֹידֶעם, דָארְט הָאבּ אִיךְ אַן אַלְטֶע קְלֵייד וָואס אִיךְ דַארְף סֵיי וִוי נִישְׁט, דָאס קֶענְסְטוּ טְרָאגְן פַארְן זֵיידְן".


דֶער זוּן אִיז אַרוֹיף אִין בּוֹידֶעם אוּן גֶעטְרָאפְן אַן אַלְטֶע קְלֵייד, פוּל מִיט רִיסְן אוּן גְרוֹיסֶע לֶעכֶער, עֶר אִיז גֶעוָוארְן זֵייעֶר אוֹיפְגֶערֶעגְט, עֶר הָאט גֶענוּמֶען אַ שֶׁערְל, אַיינְגֶעקְנֵייטְשְׁט דֶעם קְלֵייד אוּן דָאס צֶעשְׁנִיטְן אִין הַאלְבּ. וֶוען זַיין טַאטֶע - דֶער גְבִיר הָאט גֶעזֶען אַז דֶער זוּן קוּמְט נָאכְנִישְׁט אַרָאפּ, הָאט עֶר אַרוֹיפְגֶעשְׁרִיגְן צוּם בּוֹידֶעם: "וָואס טוּסְטוּ אַזוֹי לַאנְג אִין בּוֹידֶעם? גֵיי שׁוֹין מִיט דֶעם קְלֵייד צוּ מַיין טַאטֶע!" דֶער זוּן הָאט זִיךְ אָבֶּער וַוייטֶער פַארְזוֹימְט, עֶר הָאט גֶעעֶנְדִיגְט שְׁנַיידְן דֶעם קְלֵייד אוֹיף צְוֵויי שְׁטִיקְלֶעךְ אוּן אַרָאפְּגֶעקוּמֶען צוּ זַיין טַאטֶע מִיט אֵיין שְׁטִיקְל קְלֵייד, הָאט אִים דֶער טַאטֶע גֶעפְרֶעגְט: "פַארְוָואס הָאסְטוּ צֶעשְׁנִיטְן דֶעם קְלֵייד אוֹיף צְוֵויי שְׁטִיקְלֶעךְ?" הָאט עֶר גֶעזָאגְט פַאר זַיין טַאטֶע: "אֵיין שְׁטִיקְל לֵייג אִיךְ אַוֶועק פַאר דִיר, וֶוען דוּ וֶועסְט וֶוערְן אַן אַלְטֶער מֶענְטְשׁ וֶועל אִיךְ דִיךְ אַרוֹיסְוַוארְפְן פוּן שְׁטוּבּ, אוּן וֶוען עֶס וֶועט קוּמֶען וִוינְטֶער אוּן דוּ וֶועסְט זַיין קַאלְט - וֶועל אִיךְ דִיר שִׁיקְן דֶעם צְוֵוייטְן חֵלֶק פוּנֶעם קְלֵייד".


הָאט דֶער טַאטֶע זִיךְ גֶעכַאפְּט בַּיים קָאפּ וָואס עֶר הָאט גֶעטוּן אוּן עֶר הָאט אַהֵיים גֶערוּפְן זַיין אַלְטְן טַאטְן, עֶר הָאט אִים אַרַיינְגֶענוּמֶען אִין שְׁטוּבּ אוּן אִים אִיבֶּערְגֶעבֶּעטְן.


טֵייעֶרֶע קִינְדֶער, מִיר גֵייעֶן מְכַבֵּד זַיין טַאטֶע מַאמֶע אַזוֹי וִוי דֶער אֵייבֶּערְשְׁטֶער הָאט גֶעהֵייסְן, אוּן וֶוען מִיר וֶועלְן חֲתוּנָה הָאבְּן וֶועט דֶער אֵייבֶּערְשְׁטֶער אוּנְז בַּאצָאלְן מִיט נַחַת, מִיר וֶועלְן אוֹיךְ הָאבְּן קִינְדֶער וָואס וֶועלְן אַכְטוּנְג גֶעבְּן אוֹיף אוּנְז.


לָאמִיר זִינְגֶען: "שְׁכֹּחַ אֵייבֶּערְשְׁטֶער אַז דוּ הָאסְט מִיר גֶעגֶעבְּן אַזַא גוּטֶע טַאטֶע אוּן מַאמֶע".


בעט דעם מעלער ער זאל מאכן א בילד פון אן אלטער איד מיט צעריסענע קליידער, נעבן אים שטייט איינער אנגעטון ווי א גביר. דער אלטער איד שטרעקט אויס זיין האנט, ער בעט צדקה, און דער איד שטייט קאלטערהייט מיט די הענט אויף די לענדן, און אין די זייט א אינגל מיט א גרויסע שערל, שניידט א סחורה.


דער אייבערשטער זאל העלפן זאלסט האבן הצלחה אין אלע ענינים.


 

#157 - אלע ארבייטער אין מצה בעקערי שעפשן צום אייבערשטן
תפילה והתבודדות, סיפורי צדיקים, ראש ישיבה, פסח, מצה

בעזרת ה' יתברך


יום ה' פרשת ויקהל-פקודי, כ"ג אדר, שנת תשפ"ג לפרט קטן


 


לכבוד ... נרו יאיר


היינט פארמיטאג בין איך ארויסגעפארן אין שטעטל באקן מצות, עס איז גאר אנדערש מצות וואס ווערן געבאקן דורך אנשי שלומינו; פונעם קנעטער, פונעם וואסער גיסער, ביזן שיבער, ביזן פאקער - אלע רעדן צום אייבערשטן, אלע ליפן שעפשען תפילות און לויב און דאנק ווערטער צום הייליגן באשעפער.


אמאל ערב פסח ווען דער הייליגער צדיק דער מנחת אלעזר זכותו יגן עלינו האט געבאקן ערב פסח מצות האט ער זייער געקאכט, און געזאגט: "מיר גלייבן באמונה שלימה אז מיר וועלן נאך זוכה זיין צו עסן דעם קרבן פסח מיט משיח צדקינו אין ירושלים", האט א איד זיך אנגערופן און געפרעגט: "רבי, אויפ'ן זייגער שטימט עס נישט; יעצט איז שוין אין ירושלים פסח ביינאכט, ווי איז מעגליך אז מיר זאלן נאך קענען זיין אין ירושלים, עס נעמט דאך צייט דאס פארן, זיך מטהר זיין, און ווי נעמט מען דעם קרבן פסח וכו'", האט דער הייליגע מנחת אלעזר זכותו יגן עלינו געזאגט: "אז ביי דיר שטימט עס נישט - וועסטו דא בלייבן, און די אלע וואס גלייבן - וועלן נאך זוכה זיין צו זיין אין ירושלים און עסן דעם קרבן פסח".


ביים באקן די מצות האב איך געבעטן דעם אייבערשטן מיר זאלן זוכה זיין ניצול צו ווערן פון א משהו חמץ אום פסח, און נאך זוכה זיין די יאר צו עסן "מִן הַזְּבָחִים וּמִן הַפְּסָחִים" (פסחים קטז:); און צו (מיכה ז, טו): "כִּימֵי צֵאתְךָ מֵאֶרֶץ מִצְרָיִם אַרְאֶנּוּ נִפְלָאוֹת", אמן.


 

#156 - אפילו ביסט נישט מצליח צו טון אסאך, זאלסטו בענקען, וועלן און האפן
התחזקות, עבודת השם, רצונות, סיפורי צדיקים, חומש רש"י, מעביר סדרה

בעזרת ה' יתברך


יום א' פרשת ויקהל-פקודי, י"ט אדר, שנת תשפ"ג לפרט קטן


 


לכבוד ... נרו יאיר


בענק צום אייבערשטן, דאס וועט דיך ברענגען צו די העכסטע מדריגות. אפילו דו זעסט ווי עס גייט דיר נישט, דו ביסט נישט מצליח צו טון אסאך - דאך זאלסטו בענקען, וועלן און האפן, אזוי וועסטו זוכה זיין צו קומען צו די העכסטע מדריגות.


עס איז באוויסט ביי אנשי שלומינו, אז ווען רבי נתן איז מקורב געווארן צום רבי'ן, ער איז געקומען צום רבי'ן און געזען דעם ספר שבחי האריז"ל - האט ער געבעטן דעם רבי'ן אויב ער קען דאס בארגן, האט דער רבי געזאגט: "יא", און דער רבי האט געשמייכלט און געזאגט: "אבער זאלסט נישט זיין ווי די חסידים וואס בארגן א ספר און פארגעסן עס צוריק צו געבן".


רבי נתן איז אריבער דעם ספר אפאר מאל און צו מארגנס האט ער דאס צוריק געברענגט. דער רבי פרעגט אים: "וואס האסטו געזען אינעם ספר?" זאגט רבי נתן: "צוויי זאכן. איינס, דער אריז"ל האט געזאגט פאר זיין תלמיד רבי חיים וויטאל אז אינעם היינטיגן דור קען א מענטש צוקומען צו די מדריגה פון רבי עקיבא מיט מיעוט פעולות, מיט ווייניג טון", האט זיך דער רבי אנגערופן: "יא יא, מיט ווייניג טון אבער מיט אסאך בענקען", און דער רבי פרעגט אים: "וואס איז די צווייטע זאך?" זאגט רבי נתן: "עס שטייט אינעם ספר, ווי מער דער אריז"ל האט אויסגעלויבט זיין תלמיד רבי חיים וויטאל - אלץ מער איז ער געווארן ביי זיך כלא כלום, ווי גארנישט, און עס איז אים געווען א וואונדער פארוואס זיין רבי רעדט פון אים", דער רבי האט דאס געהערט, ער האט געקוקט אויף רבי נתן און אים גארנישט געזאגט.


עס איז דא אסאך צו רעדן פון דעם, איך יאג זיך, איך דארף לויפן צו די בחורים. דער עיקר וויל איך זאלסט ארויסנעמען פון דעם סיפור דאס וואס דער רבי האט געזאגט: "מען קען זוכה זיין צו קומען צו גרויסע מדריגות דורך ווייניג טון אבער דורך אסאך בענקען".


די וואך גייען מיר ענדיגן ספר שמות. די וואך גייט צוויי פרשיות, ויקהל און פקודי, איז גוט שוין היינט זונטאג אנצוהייבן מעביר סדרה זיין יעדן טאג אביסל, איינגעטיילט לויט די וואך. אז מען לערנט יעדן טאג חומש, תרגום מיט רש"י - איז מען זוכה צו רוח הקודש, מען ווערט געראטעוועט פון אלעם שלעכטס.


דער אייבערשטער זאל העלפן זאלסט האבן הצלחה אין אלע ענינים.


 

#155 - קער נעמען פון פראבלעמען איז נישט קיין חסרון אמונה
תפילה והתבודדות, אמונה, רפואה, עבודת השם, אומאן, סיפורי צדיקים, פורים

בעזרת ה' יתברך


יום א' פרשת כי תשא, י"ב אדר, שנת תשפ"ג לפרט קטן


 


מרת ... תחי'


איך האב ערהאלטן אייער בריוו.


יעצט קומט הייליגע טעג, מען קען פועל'ן ישועות שלא כדרך הטבע. פורים איז א צייט וואס (ירושלמי מגילה פרק א', הלכה ד): "כָּל הַפּוֹשֵׁט יָד נוֹתְנִים לוֹ", ווער עס שטרעקט אויס זיינע הענט צום אייבערשטן מיט א געבעט - געבט מען אים.


בנוגע וכו'; מוהרא"ש דערציילט, אין אומאן זענען געווען צוויי צדיקים פון אנשי שלומינו, ביידע האבן געהאט שטארקע ציין ווייטאג, איינער פלעגט גיין יעדן טאג צום רבינ'ס ציון וויינען אז זיין ציין טוט אים וויי און דער אנדערער איז געגאנגען צום ציין דאקטער און די ווייטאג איז אים אוועקגעגאנגען, ער האט געזאגט: "אין די צייט וואס איך בעט מיין ציין זאל מיך נישט וויי טון - קען איך בעטן דעם אייבערשטן איך זאל זיין נאנט צו אים און אים דינען".


דערפאר זאלט איר נישט טראכטן אז איר האט נישט קיין אמונה, איר קענט נעמען ווייטאמינען און איר זאלט גיין צו וכו', עס איז בכלל נישט קיין חסרון אמונה.


דער אייבערשטער זאל העלפן איר זאלט האבן הצלחה אין אלע ענינים.


 

#154 - א שאד צו אנטלויפן פאר שולחן עורך
התחזקות, דרשות, סיפורי צדיקים, פסח

בעזרת ה' יתברך


יום ה' פרשת כי תשא, ט"ז אדר, שנת תשפ"ג לפרט קטן


 


לכבוד ... נרו יאיר


היינט נאכט וועט זיין א שיעור, איך האף דו וועסט קומען; איך האף דו וועסט קומען זיך מחזק זיין, הערן נאכאמאל די זיסע ווערטער, די חיזוק פון רבי'ן; איך האף דו וועסט נישט אוועקלויפן יעצט פאר שולחן עורך.


איך ווייס דו ביסט אזוי צעבראכן, דו זעסט נישט פון וואו דיין ישועה וועט קומען, דאך בעט איך דיר, ברודער, אנטלויף נישט פאר שלחן עורך. דער הייליגער רבי האט דערציילט (כוכבי אור, סיפורים נפלאים), עס איז געווען א גוי וואס האט זיך געדריידט מיט ארעמעלייט, און ער האט געהערט ווי די אידן שמועסן צווישן זיך אז נאך אביסל קומט שוין דער יום טוב פסח; האט ער זיך אינטערעסירט וואס איז דאס פסח, האט מען אים דערציילט ווי שיין דער יום טוב איז. מען פראוועט א סדר און אלע אידן - אפילו ארעמעלייט - עסן א געשמאקע רייכע סעודה; מען זיצט ביים טיש ווי קעניגן, מען עסט און מען טרינקט און מען איז פרייליך. די ארעמעלייט האבן אים געזאגט אז עס לוינט זיך צו פאסטן אפאר טעג פאר יום טוב כדי מען זאל זיין גוט הונגעריג צום סדר. דער גוי האט געטראכט צו זיך: 'איך מוז דאס אויספרובירן; איך וועל זיך פארשטעלן ווי א איד אז איך זאל כאטש איין מאל אין לעבן האבן א גוטע סעודה'.


פסח ביינאכט האט זיך דער גוי איינגעליידנט ביי א איד צו זיין ביי אים ביים סדר, ענדליך הויבט מען שוין די סדר, ער זיצט ביים סדר און ער ווארט צו עסן די שיינע סעודה. ווען עס איז געקומען צו מרור און ער האט שוין נישט אויסגעהאלטן זיין הונגער, האט ער געטראכט צו זיך אז מען האט אים דא זיכער אויסגעשפילט, ווייל ער ווארט אזוי לאנג אויף די סעודה און מען דריידט ארום מיט אים; האט ער זיך אויפגערעגט און אנטלאפן.


שפעטער ווען ער האט געטראפן זיינע חברים האט ער זיי דערציילט די גאנצע מעשה, אז מען האט אים געלאזט אויסהונגערן ביז מען האט אריינגעברענגט א שארפע עסן וכו' וכו', האבן זיי אים געזאגט: "א שאד דו ביסט אנטלאפן פאר שולחן עורך, ווען דו ווארטסט ווען אויס נאך אביסל וואלסטו געהאט א הערליכע סעודה".


דראפע זיך און דערהאלט זיך.


 

#153 - ביסט אראפגעפאלן? פארליר זיך נישט, גיי אין מקוה און לויף צום צדיק
התחזקות, תשובה, סיפורי צדיקים, פירושים, יאוש, פורים, שושן פורים

בעזרת ה' יתברך


יום ד' פרשת כי תשא, ט"ו אדר, שושן פורים, שנת תשפ"ג לפרט קטן


 


לכבוד ... נרו יאיר


געלויבט דעם אייבערשטן פאר די גרויסע חסדים אז מיר האבן זוכה געווען צו אזא הייליגע טאג פורים, מיט אזעלכע הייליגע מצוות. דער אייבערשטער זאל העלפן מיר זאלן בלייבן פארבינדן מיט מרדכי ואסתר א גאנץ יאר, מיר זאלן נישט אפלאזן די אמונה, די קדושה.


היינט שושן פורים איז אויך פורים. רבי נתן איז אמאל געפארן צום רבי'ן אויף פורים און ער איז נישט אנגעקומען אין צייט, ער איז אנגעקומען אויף שושן פורים. ער איז געווען זייער צעבראכן, ער האט דערציילט דעם רבי'ן אז ער האט זייער שטארק געוואלט קומען צום רבי'ן און זיין ביים רבי'ן אויף פורים. האט אים דער רבי געזאגט: "שושן פורים איז אויך פורים".


מיר וועלן מאכן א סעודה אין ישיבה נאכמיטאג, מיר וועלן דאנקען און לויבן דעם אייבערשטן אז מיר האבן דעם הייליגן רבינ'ס עצות.


מיין ליבער ברודער, לאמיר אנטלויפן פון אחשורוש און פון המן, און לויפן צו מרדכי הצדיק. די הייליגע חכמים זאגן (מגילה יג:): "אֶסְתֵּר הַמַלְכָּה הָיְתָה עוֹמֶדֶת מֵחֵיקוֹ שֶׁל אֲחַשְׁוֵרוֹשׁ, וְטוֹבֶלֶת, וְיוֹשֶׁבֶת בְּחֵיקוֹ שֶׁל מָרְדְכַי", זאגט דער הייליגער רבי נתן, אפילו א מענטש איז שוין אראפגעפאלן אין שמוציגע עבירות, ער איז בחיקו של אחשורוש - זאל ער טון וואס אסתר המלכה האט אונז געלערנט, זיך נישט פארלירן, נאר גיין אין מקוה און לויפן צום צדיק, צו מרדכי הצדיק, צום הייליגן רבינ'ס שויס; פורים עפנט זיך די אויערן, עס שטאפט זיך אויף דאס הארץ, מען דערהערט דעם רבינ'ס געשריי: "גיוואלד קיין ייאוש איז נישט פארהאנען".


איך דארף מקצר זיין.


דער אייבערשטער זאל העלפן זאלסט האבן הצלחה אין אלע ענינים.


 

#152 - יעצט איז די צייט זיך צו באנייען
בחור, שלום בית, התחזקות, צדקה, מוסדות, שטעטל, התחדשות, בית המדרש, חסד, סיפורי צדיקים, ישיבה, יאוש, פורים, שבת זכור

בעזרת ה' יתברך


יום ה' פרשת תצוה, ט' אדר, שנת תשפ"ג לפרט קטן


 


לכבוד ... נרו יאיר


מיר שטייען יעצט אין זייער הייליגע טעג, עס קומט יעצט די הייליגע פורים טעג, עס אז א צייט וואס מען קען זיך באנייען; "קִיְּמוּ וְקִבְּלוּ הַיְּהוּדִים" (אסתר ט, כז), זאגן די הייליגע חכמים (שבת פח.): "הַדוּר קִבְּלוּהָ בִּימֵי אֲחַשְׁוֵרוֹשׁ", מען איז יעצט מקבל נאכאמאל די תורה; פארקערט וואס המן האט גע'טענה'עט (אסתר ג, ח): "יֶשְׁנוֹ עַם אֶחָד", זאגן חכמינו זכרונם לברכה (מגילה יג:) ווען המן האט פארגעשלאגן פאר אחשורוש צו הרג'ענען די אידן האט אחשורוש מורא געהאט, "אמר ליה מסתפינא מאלקיו", ער האט געזאגט איך האב מורא פונעם אייבערשטן, "דלא ליעביד לי כדעבד בקמאי", ער זאל נישט טון מיט מיר אזוי ווי ער האט געטון מיט אלע אנדערע וואס האבן געטשעפעט מיט די אידן, "אמר ליה ישנו מן המצות", האט המן געזאגט, דארפסט נישט מורא האבן, די אידן זענען אלט פון טון מצוות; דאס זאגט המן, דאס זאגט עמלק; אבער דער הייליגער רבי שרייט (לקוטי מוהר"ן חלק ב', סימן עח): "גִיוַואלְד, זַייט אַייךְ נִישְׁט מְיַיאֵשׁ! קַיין יֵאוּשׁ אִיז גָארְנִישְׁט פַארְהַאנֶען!" הויב אן פונדאסניי.


קריג זיך נישט אין שטוב מיט דיין ווייב, זיי מותר, געב נאך; ביסט א ברסלב'ער חסיד - דארפסטו טון וואס דער רבי האט געזאגט. ווען בחורים פלעגן קומען צום רבי'ן פלעגט דער רבי אוועק שיקן, דער רבי פלעגט זאגן: "קום צוריק מיט א טלית". ווייל זוכה זיין צו טהרת המח והמחשבה איז נאר אז מען איז אן אדם השלם, מען איז חתונה געהאט. אויך האט דער רבי פארטריבן די וואס האבן נישט געהאט קיין שלום בית, ווייל ביים רבי'ן איז געווען זייער וויכטיג טהרת המח והמחשבה.


על כן בעט איך דיר זייער, לאז אפ די אלע מצוה'לעך וואס דו טוסט; לויף נישט אוועק פון שטוב מיטן אויסרייד אז דו גייסט טון חסד מיט דעם און מיט יענעם, בלייב אין שטוב, העלף דיין ווייב מיט די קינדער.


דעם שבת זאלסטו גיין אין שול, עס איז א חיוב צו הערן די קריאה פון שבת זכור, פון מחיאת עמלק. איך האב געזאגט אין שטעטל, אלע וואס דאווענען אין די שולן וואס מאכט זיך מזמן לזמן אז עס איז נישטא קיין מנין - דארפן די וואך מער אכטונג געבן עס זאל זיין מנין, און אז עס איז נישטא קיין מנין - דארף מען גיין צו א שול מיט מנין הערן די קריאה, עס איז א מצות עשה, און עס איז כדאי צו ברענגען די קינדער אפילו מען דארף גיין א ווייטע וועג.


איך וויל דיר בעטן, היות די בחורים אין ישיבה העלפן מיר זייער, זיי גייען פורים צאמנעמען געלט פון די וואס האבן א געפיל צו די ישיבה; אויב דו ווייסט פון חברים, משפחה און באקאנטע וואס נעמען אויף געלט גייערס און האבן א געפיל - זאלסטו זיך פארבינדן מיט שמעון פיש נרו יאיר, וועסטו מיר זייער העלפן.


עס קומט יעצט פסח מיר דארפן באצאלן די איינגעשטעלטע אויך דארף איך באצאלן חובות וואס איך האב געבארגט פאר די מוסד. בעט איך דיר, אויב דו קענסט העלפן מיט ברענגען אדרעסן - איז דאס זייער חשוב.


דער אייבערשטער זאל העלפן זאלסט האבן הצלחה אין אלע ענינים.

#151 - א באזוך אין שטעטל
מוסדות, שטעטל, סיפורי צדיקים, ראש ישיבה

בעזרת ה' יתברך


ערב שבת קודש פרשת תרומה, ג' אדר, שנת תשפ"ג לפרט קטן


לכבוד ... נרו יאיר


זיי מיר מוחל אז איך האב דיר נישט געשריבן ביז יעצט, איך בין זייער פארנומען, מיט די ישיבה און מיט די מוסדות.


נעכטן בין איך געווען אין שטעטל. איך בין שוין ארויסגעפארן מיטוואך נאכט, איך בין געווען מנחם אבל זיין אונזער חבר יואל נרו יאיר, וואס איז געזיצן שבעה נאך זיין טאטע. איך קום אים אסאך הכרת הטוב, ער האט מיר געהאלפן ביי די פרשה וואס איז געווען פאר צוויי יאר צוריק וכו'.


אינדערפרי ביים דאווענען איז געווען א קריאת השם ביים מלמד האברך בערל נרו יאיר, ויקרא שמה בישראל פיגא, נאכן רבינ'ס מאמע. נאכדעם איז געווען א ברית ביי הרב יחזקאל שליט"א פון די כולל אינגעלייט, אן אייניקל פון הרב רבי יצחק שליט"א, זיין טאטע הרב אלימלך שליט"א איז געקומען צו פארן פון יבנאל, דער זיידע הרב רבי דניאל שליט"א איז געווען סנדק. מיר האט ער געבעטן צו זאגן די ברכות און דעם נאמען, ויקרא שמו בישראל משה נאך זיין זיידע. איך האב אים זייער גוט געקענט, ער איז געווען א טייערער איד, איך האב אים געזען ווי ער פלעגט זיך מתבודד זיין מיט אזא פשטות און תמימות.


פון דארט בין איך געגאנגען קוקן ווי מען גיסט נאך א מקוה אין שטעטל אין די נייע געגנט ירושלים. שבתי נרו יאיר האט מנדב געווען די מקוה לזכר נשמת זיין שוועסטער עליה השלום וואס איז יעצט ממש נפטר געווארן, עס אז נאך אין די שלושים, און ער האט געגאסן א שיינע גרויסע מקוה, נישט מיט א צמצום ווי די ערשטע. דער דיין שליט"א מיט די חברים פון כולל וואס האבן גוט דורכגעלערנט הלכות מקוואות זענען געקומען געבן די הכשר פאר די מקוה.


עס קומט א גרויסן יישר כח פאר שבתי פארן זיך אזוי אוועקגעבן פאר אונזער שטעטל, דו האסט נישט קיין איינונג וואס ער טוט פאר מיר און פאר אונז אלע; פון אינדרויסן זעט אויס ווי עס קומט אים אן גרינג, דו ווייסט נישט וואס ער טוט אלץ פאר אונז. נאכדעם בין איך געגאנגען צו א מיטינג פאר פרישע הייזער, מיר גרייטן שוין אן שטחים פאר די קומענדיגע דור, פאר אונזערע קינדער.


פון דארט בין איך געגאנגען צום מצה בעקעריי. איך האב אזוי הנאה אז מיר האבן אונזערע מצות; עס איז גאר אנדערש א מצה וואס א ברסלב'ער חסיד מאכט. דער קנעטער, דער וואסער גיסער, זייערע ליפן שעפשען תפילות. די ווייבלעך מיט די גרעסטע מאס צניעות וועלגערן מיט שמחה, מיט אמונה, מיט תפילה והתבודדות. דער רעדלער, דער שיבער און דער פאקער; אלע תלמידי ותלמידות היכל הקודש. די הכשר געבט דער דיין שליט"א. איך האב אראפגענומען חלה און געדאווענט מנחה מיט די אינגעלייט.


איך וויל בעטן, אויב דו ווייסט ווער עס וויל קומען ארבעטן ביי די מצות, אפשר דיין ווייב ווייסט איינער ווער עס וויל קומען ארבעטן; איך דארף נאך וועלגערערס.


פון דארט בין איך געפארן צום חדר און צו בית פיגא, דארט איז ממש א טעם גן עדן; ווען איך גיי אהין פארגעס איך פון אלע מיינע שווערע ארבעט. די קינדער מיט אזא תמימות, מיט אזא שמחה; סיי אין חדר און סיי אין בית פיגא, אלע מיט אזא דרך ארץ. די מלמדים – איז נישטא דאס ווארט וואס צו זאגן, געטריי איז נישט דאס ווארט; זיי ארבעטן מיט די קינדער מיט זייער גאנצער מח, מיט יעדע טראפ בלוט. אזוי אויך אין סקול, די מנהלת מיט די לערערינס זענען אזוי איבערגעגעבן; ווער עס איז נישט דארט צווישן די פיר ווענט פון חדר און בית פיגא - האט נישט קיין השגה וואס פאר א ארבעט מען לייגט אריין אין די קינדער, מיט סבלנות, מיט אזויפיל חכמה.


איך האב געוואלט גיין אין כולל און אויך צום הדפסה, אבער עס איז געווארן שפעט, איך האב געדארפט אהיימגיין העלפן מיין ווייב מיט די קינדער און גיין צום שיעור.


ביים שיעור האבן מיר בעיקר גערעדט פון זיך האלטן ביים רבי'ן. אזוי ווי דער בעל שם טוב זכותו יגן עלינו האט געזאגט פאר זיין תלמיד דער צדיק רבי נחמן הורודענקער זכותו יגן עלינו, וואס האט געוואלט פארן קיין ארץ ישראל. ער איז געגאנגען זיך טובל'ן, שפעטער האט אים דער בעל שם טוב געפרעגט: "וואס האסטו געזען ביים זיך טובל'ן?" ער האט געזען ארץ ישראל, ירושלים, דעם הר הבית, ביזן קודש הקדשים, אבער דער ארון האט ער נישט געזען, האט אים דער הייליגער בעל שם טוב געזאגט: "דער ארון איז אין מעזיבוזש"; האט ער פארשטאנען נישט צו פארן קיין ארץ ישראל, נאר בלייבן נעבן זיין רבי.


די וואך האבן מיר אין די פרשה, דער אייבערשטער זאגט אונז (שמות כה, ח): "וְעָשׂוּ לִי מִקְדָּשׁ וְשָׁכַנְתִּי בְּתוֹכָם", מאכט מיר א פלאץ וואו צו וואוינען; יעדער איד דארף דאס טון, מאכן א פלאץ פאר השראת השכינה, און אז מען האט א צדיק, מען האט דעם רבי'ן - האט מען דעם ארון.


איך בין אביסל אפגעמאטערט, איך דארף מקצר זיין. איך וויל דיר איינליידענען, מוצאי שבת וועט זיין א מסיבה אין ישיבה, א מסיבה פון הכרת הטוב. די גבאים שבתי און אשר בער זיי העלפן מיר א גאנץ יאר מיט די רענט, ווילן מיר אפגעבן אן הכרת הטוב פאר אלע וואס העלפן דורכאויס דעם יאר מיטן רענט קאמפיין.


זאלסט האבן א פרייליכן שבת.

#150 - אז ער דארף גארנישט, קענסטו אים גארנישט צונעמען
אמונה, חסידות ברסלב, מוסר, סיפורי צדיקים, פירושים, נ נח

בעזרת ה' יתברך


ליל שישי פרשת תרומה, ג' אדר, שנת תשפ"ג לפרט קטן


 


לכבוד מיינע טייערע חברים, טייערע ליבע ברידער, תלמידי היכל הקודש בארץ ישראל, ה' עליהם יחיו


איך בענק זיך נאך ענק, איך טראכט פון ענק און איך בין מיט ענק. איך וויל אייך שרייבן שיינע זאכן וואס מיר זעען אין די פרשה, לויט די הקדמות וואס מיר האבן מקבל געווען פון מוהרא"ש, תמצית דברי רבינו.


שטייט די וואך אין די פרשה (שמות כו, כח): "וְהַבְּרִיחַ הַתִּיכֹן בְּתוֹךְ הַקְּרָשִׁים מַבְרִחַ מִן הַקָּצֶה אֶל הַקָּצֶה". חכמינו זכרונם לברכה זאגן (שבת צח:) אז דאס איז געווען בדרך נס, ווייל א האלץ איז נישט ווייך, עס איז הארט, און א הארטע זאך קען זיך נישט בייגן, דאך איז דאס געגאנגען פון איין זייט - פון צפון - צו מעריב, און צוריק צו דרום; דארפן מיר פארשטיין וואס וויל אונז די תורה ווייזן מיט די נס? וואס האט אויסגעפעלט די זאך? דער אייבערשטער מאכט דאך נישט קיין ניסים פאר אומזיסט, עס וואלט געקענט זיין באזונדערע שטאנגען פאר צפון, מעריב און דרום!


נאר דער הייליגער רבי האט דערציילט (לקוטי מוהר"ן חלק א', סימן קסב) עס איז געווען אין די צייטן פונעם גרויסן מגיד פון מעזריטש זכותו יגן עלינו - א רייכער מענטש, א יחסן, ער האט געשטאמט פון א חשוב'ער משפחה, ער איז געווען א מתנגד אויפ'ן הייליגן מגיד, און דער מגיד האט זייער געבעטן זיינע מענטשן זיי זאלן מקרב זיין דעם איד צו אים. ווען דער איד איז מקורב געווארן איז ער געווארן אן ארעמאן, האט דער מגיד געזאגט: "שֶׁאֵלּוּ שְׁנֵיהֶם אִי אֶפְשָׁר שֶׁיִּהְיוּ בְּמָקוֹם אֶחָד", תּוֹרָה וּגְדֻלָּה גייט נישט אינאיינעם, "הָרוֹצֶה לְהַחְכִּים יַדְרִים, לְהַעֲשִׁיר יַצְפִּין", ווייל ווער עס וויל ווערן קלוג - זאל זיך ציען קיין דרום, און ווער עס וויל זיין רייך זאל גיין קיין צפון - מען קען נישט זיין אויף איינמאל אין איין פלאץ, פירט דער רבי אויס, דאס איז ווען דער מענטש וויל עפעס, ווען דער מענטש איז עפעס, ער איז א מציאות; אזא איינער קען נאר זיין אדער דא אדער דארט, אבער ווען מען איז זיך אינגאנצן מבטל צום אייבערשטן, מען וויל גארנישט, מען איז גארנישט - דעמאלט קען מען יא האבן ביידע זאכן, סיי חכמה און סיי עשירות, אזוי ווי מיר זעען ביי די גרויסע צדיקים, משה רבינו און רבינו הקדוש - זיי האבן געהאט די גרעסטע מאס חכמה און די גרעסטע עשירות.


דאס קומט אונז די תורה ווייזן מיט דעם נס, אז צפון און דרום זענען טאקע צוויי זייטן, אבער אויב מען איז אין בית המקדש, אין משכן, מען איז זיך מבטל צום אייבערשטן, מען וויל גארנישט - קען אפילו א הארטע האלץ זיך דרייען פון רעכטס צו לינקס און פון לינקס צו רעכטס, עס איז איין זאך, מען קען זיין ביי צפון און ביי דרום אין איין צייט, מען קען האבן סיי דעם שלחן וואס ליגט אויף צפון זייט וואס איז מרמז אויף עשירות, און סיי די מנורה, חכמת התורה - וואס ליגט אויף דרום.


מוהרא"ש האט אונז געזאגט ביי די שיעורים שטענדיג, ווען א מענטש האט עפעס, ער שפירט ווי ער איז עפעס, ער דארף זאכן - דעמאלט קענסטו אים צונעמען, קענסט אים טשעפען, קענסט אים צעברעכן, אבער ווען א מענטש איז ביי זיך בטל צום אייבערשטן; ער איז גארנישט, ער וויל גארנישט, ער דארף גארנישט און האט גארנישט - נעם אים עפעס צו... קענסט אים גארנישט צונעמען, קענסט אים נישט מבטל זיין.


דאס האט מען זוכה געווען צו שפירן אין משכן און אין בית המקדש, מען האט געשפירט אזא ליכטיגקייט, אזא גילוי אלקות; מען האט שוין גארנישט געדארפט.


דאס איז חיזוק פאר שלום בית. מען קען לעבן מיט די ווייב נאר אז מען איז זיך מבטל צום אייבערשטן, מען וויל גארנישט, נאר אזוי קען מען זיך בייגן און נישט פארנעמען א פלאץ. אזוי ווי חכמינו זכרונם לברכה זאגן (בבא בתרא צט.): "מָקוֹם אָרוֹן אֵינוֹ מִן הַמִּדָּה", עס האט נישט געשטימט; שכל'דיג האט עס נישט קיין פשט, ווי אזוי מען קען זיך אויסקומען; "בְּנֵס הָיוּ עוֹמְדִין".


איך וויל בעטן אלע תלמידי היכל הקודש, אז דו גייסט אין א געשעפט און דו זעסט אז ער פארקויפט די קאפל וואס מאכט חוזק פון הייליגן רבי'ן, עס האט די אותיות פון הייליגן רבינ'ס נאמען - זאלסטו אים שיינערהייט זאגן אז דאס איז א געשפעט פון א צדיק. זאג אים אז דאס פארשעמט דעם צדיק און דאס פארשעמט אונז ברסלב'ער חסידים, מיר ליידן זייער פון דעם. אז ער וועט נישט פארשטיין וואס דו רעדסט - זאלסטו אים שיינערהייט פרעגן: "ווי אזוי וואלט זיך עס געשפירט ווען דו זעסט אין די געשעפטן א קאפל מיט דיין רבי'ס נאמען אין א חוזק וועג, אויסגעלייגט די אותיות?" בעט אים שיינערהייט ער זאל דאס נישט פארקויפן.


די גאנצע זאך פון "נ נח" - איז אויסגעזויגן פון די פינגער, מוהרא"ש האט שוין אזויפיל געשריבן און גערעדט פון די צרה. עס איז געווען א איד אין טברי' רבי ישראל בער אודעסער זכרונו לברכה, א ברסלב'ער חסיד, מען האט אים דארט זייער געפייניגט און גע'רודפ'ט. ווען מען ליינט וואס ער איז אריבער - כאפט א פחד; מען האט פארגאסן זיין בלוט, ביז ער איז ממש אריינגעפאלן אין אן עצבות ומרה שחורה. דארט אין טברי' האט געוואוינט א איד רבי יואל אשכנזי זכרונו לברכה, א פרייליכער איד, ער האט נישט געקענט צוזען ווי מען רודפ'ט דעם רבי ישראל בער; 'ווייל ער איז א ברסלב'ער דארף מען אים רודפ'ן? ווייל ער האלט אנדערש פון דיין חסידות - קומט אים דאס?!' האט ער געמאכט א שפיצל אים פרייליך צו מאכן, ער האט אריינגעלייגט אין זיין לקוטי מוהר"ן א צעטל אויפגעשריבן דערויף: 'פתקא מן השמים' מיט די ווערטער 'נ נח', און פון דעם איז געווארן די גאנצע משוגעת, ער האט אים געוואלט פרייליך מאכן, ער זאל מיינען אז ער האט באקומען א צעטל פון רבי'ן וכו' און נעבעך דער רבי ישראל בער האט געמיינט אז דער רבי האט אים אריינגעלייגט א צעטל וכו', און פון דעם ליידן מיר עד היום הזה.


וויי און ביטער איז אז מען איז מבזה א צדיק, די אלע זענען מרחק מענטשן פון ברסלב, זיי זענען גורם די אלע מחלוקות אויף ברסלב, (פארשטייט זיך דאס זאלט איר טון שיינערהייט, נישט מאכן קיין מחלוקות; בעטן שיינערהייט, נאר אזוי פועל'ט מען).


דער אייבערשטער זאל העלפן איר זאלט האבן הצלחה אין אלע ענינים.


א פרייליכן שבת.

#149 - מיר קוקן נישט קיין ווידיאו
שטעטל, מאוויס, סיפורי צדיקים, דירה, בית נצחי

בעזרת ה' יתברך


יום ג' פרשת יתרו, ל' שובבי"ם, ט"ז שבט, שנת תשפ"ג לפרט קטן


 


לכבוד מיין טייערער ... נרו יאיר


איך האב ערהאלטן דיין בריוו און דיין ווייב'ס בריוו.


איך פריי זיך צו הערן אז דו שטארקסט זיך מיט דיינע שיעורים כסדרן, דו לערנסט יעדן טאג א בלאט בבלי, א בלאט ירושלמי און א פרק תוספתא - ראשי תיבות בי"ת נצחי. מוהרא"ש זאגט, דאס איז מסוגל פאר א בית בזה ובבא. דער אייבערשטער זאל העלפן זאלסט קענען קויפן א הויז אין שטעטל - קרית ברסלב ליבערטי, אינעם נייעם געגנט בארדיטשוב, אויף די גאס רעדקליף.


בנוגע קוקן ווידיאו; מיר קוקן נישט קיין ווידיאו, אבער פון אונזערע רבי'ס - קוקן מיר, און פון צדיקים קען מען קוקן. מיין גרויסער זיידע, קארלסבורגער רב זכר צדיק לברכה, וואס איז געווען א גרויסער קנאי קעגן ווידיאוס און בילדער - איז אבער געגאנגען קוקן א ווידיאו פון הרב הקדוש דער הייליגער מנחת אלעזר זכותו יגן עלינו, ווי ער שרייט קיין אמעריקע, צו די אמעריקאנער אידן: "האלט שבת!" אבער חס ושלום קוקן ווידיאו.

#148 - נישט מעגליך אויסצוהאלטן די שוועריקייטן אן די חיזוק פון רבי'ן
שלום בית, התחזקות, סיפורי צדיקים, ספרי ברסלב, גמרא, אשר בנחל

בעזרת ה' יתברך


יום ד' פרשת תרומה, ב' דראש חודש אדר, שנת תשפ"ג לפרט קטן


 


לכבוד ... נרו יאיר


א שאד אז דו לערנסט נישט דעם הייליגן רבינ'ס ספרים, ווייל עס איז נישט מעגליך צו קענען אויסהאלטן די שוועריקייטן בזה העולם נאר אז מען האט די חיזוק פון רבי'ן, ווייל יעדער איינער גייט אריבער ביטערע שווערע נסיונות, און מען דארף אסאך חיזוק.


מאך זיך א שיעור אין רבינ'ס ספרים, בפרט אין די בריוו פון ספר הקדוש אשר בנחל - וועסטו נישט פאלן. אויך וועט דיך דאס דערמאנען פון תכלית, פון אריינכאפן יעדן טאג אביסל תורה און גיין דאווענען דריי מאל א טאג די דריי תפילות.


אמאל איז דאקטער לאנדא פון אומאן אריין צו רבי נתן אין שטוב און געהערט ווי רבי נתן רעדט פון תכלית, ער הערט זיך צו וואס רבי נתן רעדט, "אָדָם לְעָמָל יוּלָד" (איוב ה, ז), מענטשן מוטשען זיך פאר גארנישט, נאר תורה ותפילה איז תכלית, נאר דאס איז ווערד, נאר דאס בלייבט איבער פונעם מענטש. דער דר. לאנדא טראכט צו זיך: 'וואס ווייסט דען רבי נתן וואס מיינט גוט אז ער רעדט פון גוטס? ווייסט ער דען ווי גליקליך איך בין, אז היינט האב איך פארדינט אסאך געלט און געקויפט א טייערע צירונג פאר מיין ווייב, וואס האט דען רבי נתן אפילו אן אנונג וואס גוטס מיינט?' און רבי נתן זאגט ווייטער: "א מענטש קען פארדינען געלט און אפילו קויפן א טייערע צירונג פאר זיין ווייב, און ער קומט אהיים און געבט איר די מתנה, און זי איז נישט צופרידן, עס ווערט א גאנצע מחלוקה פון דעם, ער אנטלויפט פון שטוב און זוכט נאר ווי אזוי זיך צו הרג'ענען"; ווען דער דר. לאנדא האט דאס געהערט האט ער געטראכט: 'א בטלן דער רבי נתן, וואס רעדט ער? וואס ווייסט ער פון זיין לעבן צו זאגן...?'


דער דאקטאר לאנדא איז אהיים, ער האט געגעבן פאר זיין ווייב די מתנה וואס ער האט איר געקויפט און זי האט דאס נישט ליב געהאט. עס האט זיך אנגעהויבן א קריגעריי צווישן זיי, ביז ער איז ארויסגעלאפן פון שטוב. עס איז אים געווארן אזוי ביטער אז ער האט אנגעהויבן טראכטן פון זיך הרג'ענען. ער איז געלויפן צו רבי נתן און געזאגט: "איי ווי גוט האט איר צוגעטראפן; פינקט די ווערטער פון דעם שמועס האט ביי מיר פאסירט", און רבי נתן האט אים ווייטער מחזק געווען, ביז ער האט אים ארויסגעטריבן די שלעכטע מחשבות פון זיך הרג'ענען, והבן למעשה.


נעם א גמרא און לערן דעם בלאט גמרא, דאס איז תכלית; אנדערע זאכן איז קיין תכלית.


דער אייבערשטער זאל העלפן זאלסט האבן הצלחה אין אלע ענינים.

#147 - ווי לאנג ס'איז נישט קעגן די הלכה, טוט מען אלעס פאר שלום בית
שלום בית, סיפורי צדיקים, הלכה

בעזרת ה' יתברך


יום ג' פרשת תרומה, א' דראש חודש אדר, שנת תשפ"ג לפרט קטן


 


לכבוד ... נרו יאיר


איך האב ערהאלטן דיין בריוו.


איך פריי זיך זייער אז מען ליינט די בריוו וואס איך שיק אייך פאר שלש סעודות, און אז דאס איז אייך מחי' און מחזק. גלייב מיר, איך האב קוים צייט צו אטעמען, איך קום נישט אן צו מיין ארבעט. אבער פון ווען איך בין געווען דעם ווינטער אין ארץ ישראל און געזען די דורשטיגקייט און הונגעריקייט פון אנשי שלומינו צו די חיזוק, שכל און הדרכה פון מוהרא"ש, וואס געבט אונז איבער פון הייליגן רבי'ן - פרוביר איך מיט אלע כוחות צו שרייבן פאר אייך א בריוו.


בנוגע וכו'; איך ווייס נישט ווי שטארק דיין ווייב תחי' שטעלט זיך אויף דעם וכו', איך קען דיר נאר דערציילן וואס אונזער רבי מוהרא"ש זכותו יגן עלינו האט דערציילט, עס איז געווען א צדיק נסתר, א באהאלטענער צדיק, וואס ביי זיין חתונה האט ער זיך ארויפגעדריידט זיינע פיאות צוליב שלום בית, ווייל זיין כלה האט נישט געהאט אן השגה און דאס גרויסקייט פון גיין געקרייזלטע פיאות, זי האט דאס אנגעקוקט ווי א חניאקישע זאך; האט דער צדיק ברוב ענותנותו ארויפגעדריידט די פיאות. אויך האט דער צדיק שוין געהאט א בארד ביי די חתונה און די כלה האט געבעטן ער זאל דאס אריינדרייען, האט דער צדיק נסתר דאס געטון.


שלום בית איז זייער א הייליגע זאך און זייער א וויכטיגע זאך פאר עבודות השם, און עס איז כדאי אלעס צו טון - פרייליך צו מאכן אין שטוב. (פארשטייט זיך, ווען עס קומט צו זאכן קעגן די הלכה - דעמאלט איז נישטא וואס צו רעדן, דעמאלט איז [משלי כא, ל]: "אֵין חָכְמָה וְאֵין תְּבוּנָה וְאֵין עֵצָה לְנֶגֶד ה'", און [סנהדרין פב.]: "אין חולקין כבוד אפילו לרב").


דער אייבערשטער זאל העלפן זאלסט האבן הצלחה אין אלע ענינים.

#146 - די סעודות שבת וועלן דיר מתקן זיין אלע פגמים
שבת קודש, סיפורי צדיקים, תעניתים, שובבי"ם, שבת טיש

בעזרת ה' יתברך


ערב שבת קודש פרשת וארא, מברכים החודש, י"ג שובבי"ם, כ"ז טבת, שנת תשפ"ג לפרט קטן


 


לכבוד ... נרו יאיר


מיר גייען יעצט אריין אינעם צווייטן שבת פון שובבי"ם. מוהרא"ש פלעגט שטענדיג חזר'ן ביי די ליל שישי שיעורים פון שובבי"ם וואס די הייליגע חכמים זאגן (תנחומא בראשית, ג): "כְּבוֹד שַׁבָּת עָדִיף מֵאֶלֶף תַּעֲנִיּוֹת", זיך פרייען שבת און האבן פארגענוגן שבת - איז מער פון פאסטן טויזנט טעג; דעריבער בעט איך איך דיר, זע צו מאכן שיינע סעודות, זינג זמירות און דערצייל שיינע מעשיות פאר דיין ווייב און קינדער, די סעודות שבת וועלן דיר מתקן זיין אלע פגמים.


זינג זמירות ביי די סעודה. דער הייליגער רבי זאגט (לקוטי מוהר"ן חלק ב, סימן קד) זינגען זמירות איז אן עיקר אין אידישקייט; ווי לאנג נעמט צו זינגן די ביסל זמירות? הויב אן די סעודה פרייטאג צו נאכטס מיט "שלום עליכם"; עס נעמט נישט לאנג, עס נעמט אינגאנצן אפאר מינוט.


ווער עס איז מכבד שבת - ווערט רייך. חכמינו זכרונם לברכה זאגן (שבת קיט.) ווען א מענטש איז מכבד דעם שבת - ווערט ער געבענטש מיט עשירות, אזוי ווי רבי חייא בר אבא האט דערציילט: אמאל בין איך געווען אין די שטאט לודקיא און איך בין דארט איינגעשטאנען ביי איינעם, האב איך געזען אז מען האט אים אריינגעברענגט א גאלדענעם טיש, דער טיש איז געווען געמאכט פון אזויפיל גאלד אז זעכצן מענטשן האבן דאס געדארפט אויפהייבן; אינעם טיש זענען געווען זעכצן זילבערנע קייטלעך צוגעבינדן צו זיי טעלערס און גלעזער, אויפ'ן טיש זענען געווען אלע געשמאקע עסן און טרינקען, און שמעקעדיגע בשמים.


ווען מען האט אריינגעברענגט דעם טיש האט מען געזינגען דעם קאפיטל תהילים (תהלים כד, א): "לַה' הָאָרֶץ וּמְלֹאָהּ וגו'", אלעס אויף די וועלט איז דעם אייבערשטנ'ס, נאכן עסן האבן זיי געזינגען דעם קאפיטל תהילים (תהלים קטו, טז): "הַשָּׁמַיִם שָׁמַיִם לַה' וְהָאָרֶץ נָתַן לִבְנֵי אָדָם".


האב איך זיך זייער געוואונדערט - פארציילט רבי חייא בר אבא - "איך האב אים געפרעגט דעם מענטש וואס פאר א גוטע זאך האסטו געטון אז דער אייבערשטער האט דיר געגעבן אזא רייכטום?" האט ער מיר געזאגט: "איך בין א קצב (בוטשער) און ווען איך זע א שיינע בהמה לייג איך דאס אוועק פאר מיר פאר שבת", האט אים רבי חייא געזאגט: "אַשְׁרֶיךָ שֶׁזָּכִיתָ", וואויל איז דיר אז דו האסט זוכה געווען צו דעם, "וּבָרוּךְ הַמָּקוֹם שֶׁזִּכֵּךְ לְכָךְ", און געלויבט איז דער אייבערשטער אז ער האט דיר מזכה געווען מיט דעם.


א פרייליכן שבת.

#145 - דו קענסט תשובה טון, ביסט נאכנישט דערנאך
התחזקות, תשובה, סיפורי צדיקים, פרויען צאמקום

בעזרת ה' יתברך


יום ב' פרשת בא, ט"ז שובבי"ם, ראש חודש שבט, שנת תשפ"ג לפ"ק


 


לכבוד ... נרו יאיר


דו קענסט תשובה טון, ביסט נאך נישט דערנאך, דער אייבערשטער ווארט דו זאלסט זיך צוריקקערן צו אים, אפילו דו האסט רחמנא לצלן פוגם געווען באות ברית קודש - קענסטו נאכאלץ פאררעכטן, קענסט תשובה טון. גיי אין מקוה און זאג די צען קאפיטלעך תהילים [קאפיטל טז, לב, מא, מב, נט, עז, צ, קה, קלז, קנ], און בעט דעם אייבערשטן ער זאל דיר מוחל זיין. זיי זיך מתוודה, דערצייל דעם אייבערשטן אלעס וואס דו האסט געטון און בעט אים ער זאל רחמנות האבן אויף דיר.


דער הייליגער צדיק רבי ישראל סאלאנטער זכותו יגן עלינו איז אמאל שפעט ביינאכט אריין צום שוסטער, ער האט זיך אנטשולדיגט אז ער קומט אזוי שפעט ביינאכט אין אזא שפעטע שעה, אבער זיין שיך האט זיך ממש יעצט צעריסן און ער וויל וויסן צי ער קען דאס נאך פאררעכטן. האט זיך דער שוסטער אנגערופן: "ווי לאנג די ליכט ברענט, קען איך פאררעכטן די שיך"; רבי ישראל סאלאנטער זכותו יגן עלינו איז זייער נתעורר געווארן פון די ווערטער, ער האט געטראכט צו זיך 'דאס מיינט מען מיר', ער האט דאס גענומען ווי א בת קול פון הימל וואס זאגט: 'ווי לאנג די ליכט ברענט, ווי לאנג איך לעב, מיין נשמה איז אין מיר, (די נשמה ווערט אנגערופן א ליכט אזוי ווי עס שטייט [משלי כ, כז]: 'נֵר ה' נִשְׁמַת אָדָם'), קען איך נאך אלעס פאררעכטן'.


איך דארף מקצר זיין, איך דארף אנגרייטן א שיעור פאר די פרויען צאמקום. זע דיין ווייב זאל קענען ארויסגיין פון שטוב שעפן אביסל פרישע כוחות.


דער אייבערשטער זאל העלפן זאלסט האבן הצלחה אין אלע ענינים.

#144 - פלאקער אויף די הערצער פון די קינדער אין חדר מיט סיפורי צדיקים
חינוך הילדים, מלמדים, סדר דרך הלימוד, סיפורי צדיקים

בעזרת ה' יתברך


יום ד' פרשת וארא, י"א שובבי"ם, כ"ה טבת, שנת תשפ"ג לפרט קטן


לכבוד ... נרו יאיר


אשריך ואשרי חלקך אז דו ברענגסט אריין אין דיינע תלמידים א ליבשאפט צו לערנען די הייליגע תורה, דו געוואוינסט זיי צו צו גורס זיין משניות פון יונגווייז אן.


שטארק זיך מיט דיין הייליגע ארבעט. יעדער איינער מוטשעט זיך, "אָדָם לְעָמָל יוּלָד" (איוב ה, ז), נאר וואס דען? וואויל איז דעם וואס זיין פלאג און מי איז אין לערנען תורה מיט אידישע קינדער. וועסט אוועק גיין פון די וועלט וועט בלייבן פון דיין מי און פלאג א זכר, א שארית לנצח, אנדערש ווען מען פלאגט זיך מיט הבלי עולם הזה, דאן בלייבט גארנישט איבער פון די מי און פלאג.


פלאקער אויף די הערצער פון די קינדער אין חדר מיט סיפורי צדיקים. ודעת לנבון, מען דארף נישט אלץ דערציילן פרישע מעשיות, מען קען איבערדערציילן די זעלבע מעשיות. פארשטייט זיך, נאר אז דער מלמד קען איבער דערציילן די מעשיות מיט א פרישקייט, ווייל מעשיות פון צדיקים פלאקערט אויף די הערצער פון די קינדער צום אייבערשטן (לקוטי מוהר"ן חלק א', סימן רמח).


דער אייבערשטער זאל העלפן זאלסט האבן הצלחה אין אלע ענינים.

#143 - ברענג אהיים א גוטע זאך, פרייליך צו מאכן דיין ווייב
שלום בית, צדקה, סיפורי צדיקים, ראש ישיבה, פרויען צאמקום

בעזרת ה' יתברך


יום ה' פרשת וארא, י"ב שובבי"ם, כ"ו טבת, שנת תשפ"ג לפרט קטן


 


לכבוד ... נרו יאיר


טראכט וואס דו קענסט אהיימברענגען עפעס א גוטע זאך, פרייליך צו מאכן דיין ווייב. חכמינו זכרונם לברכה דערציילן (יבמות סג.): "רֶבִּי חִיָיא הַוָה קָא מְצַעֲרָא לֵיהּ דְבִיתְהוּ", רבי חייא'ס ווייב פלעגט אים זייער אסאך מצער זיין; מיט דעם אלעם: "כִּי הַוָה מְשַׁכַּח מִידִי", ווען ער פלעגט זען גוטע זאכן וואס זי האט ליב, "צִיֵּיר לֵיהּ בְּסוּדְרֵיהּ", פלעגט ער דאס איר שיין איינפאקן, "וּמַיְיתֵי נִיהֲלֵהּ", און איר אהיימברענגען, האט רב געפרעגט רבי חייא: "פארוואס ברענגסטו איר אייביג גוטע זאכן, זי איז דאך דיר מצער?" האט רב חייא געזאגט: "דַּיֵּינוּ, שֶׁמְגַדְלוֹת בָּנֵינוּ", מיר איז גענוג אז זי ציט אויף די קינדער, "וּמַצִּילוֹת אוֹתָנוּ מִן הַחֵטְא", און זי ראטעוועט מיך פון עבירות.


מוהרא"ש פלעגט מדייק זיין, 'פון וועם רעדט מען דא? מען רעדט דא פון דעם הייליגן רבי חייא, וואס דער מלאך המות האט נישט געהאט קיין שליטה אויף אים; ווען עס איז געקומען די צייט ער זאל אוועקגיין פון דער וועלט האט ער אים נישט געקענט בייקומען, מען רעדט דא פון מלאכי מעלה, דאך זעט מען ווי זיי האבן אזוי אכטונג געגעבן אויף שלום בית, איז דאך כל שכן אונז, אז מיר דארפן אכטונג געבן מכבד זיין די ווייב וואס היט אונז פון עבירות און איז מגדל די קינדער'.


געב איבער אין שטוב א גרויסן יישר כח פארן זיך באטייליגן ביי די פרויען פארטי, עס איז אריינגעקומען זייער שיין. איך מוטשע זיך יעצט זייער צו קענען באצאלן די איינגעשטעלטע, איך בין אבער זייער רואיג, איך בין נישט פארלוירן; איך ווייס און איך גלייב אז דער אייבערשטער וועט מאכן גאר גרויסע ניסים.


אז דו קענסט גיין נאך געלט, אויך אהיימנעמען א פושקע פון די מוסד, אויך א פושקע אין דיין אפיס און אין דיין קאר - וועט דאס מיר זיין א גרויסע הילף.


היינט נאכט וועל איך זיין אין מאנסי, איך וועל דארט געבן די וועכנטליכע ליל שישי שמועס. אויך וועט זיין א סעודת סיום מסכת ברכות פון תלמוד ירושלמי.


דעם שבת וועל איך נישט זיין אין וויליאמסבורג, איך פאר אוועק מיט די בחורים וואס העלפן די ישיבה, זיי נעמען צאם צדקה פאר די מוסד; איך דארף באצאלן די חובות.


דער אייבערשטער זאל העלפן זאלסט האבן הצלחה אין אלע ענינים.

#142 - געבט אכטונג מען זאל רעדן אין שול נאר דבורי התחזקות
התחזקות, דרשות, בית המדרש, סיפורי צדיקים, גבאי

בעזרת ה' יתברך


יום ה' פרשת וארא, י"ב שובבי"ם, כ"ו טבת, שנת תשפ"ג לפרט קטן


 


לכבוד ... נרו יאיר, בראכפעלד


איך האב ערהאלטן דיין בריוו.


דארפסט נישט פארלערנען שיחות הר"ן כסדרן, דער עיקר זאלסטו פארלערנען שיחות וואס זענען מחזק, מעודד ומשמח. פארלערנען אין היכל הקודש איז א גרויסע אחריות, ווייל ווען איינער קומט אין היכל הקודש קומט ער פאר איין סיבה: צו הערן עפעס א ווארט וואס וועט אים געבן א שטופ ווייטער צו גיין אין לעבן, ווייטער צו דינען דעם אייבערשטן.


איך בעט אלע גבאים פון היכל הקודש די בכל אתר ואתר, געבט אכטונג מען זאל רעדן אין שול נאר דבורי התחזקות, מען זאל נישט פארלערנען סתם א שיינע ווארט אויף די פרשה, מען דארף רעדן נאר פון חיזוק. מען האט נישט קיין השגה וואס מענטשן מאכן מיט, שווערע ביטערע נסיונות; זה בכה וזה בכה, און ווען מען קומט אין שול - וויל מען הערן עפעס גוטע ווערטער, עפעס חיזוק - מיט וואס זיך צו מחזק זיין צו קענען ווייטער אנגיין מיט דינען דעם אייבערשטן.


מוהרא"ש האט מיך גערופן אין אומאן א נאכט פאר זכור ברית און געשמועסט מיט מיר ביי זיך אין שטוב, מוהרא"ש האט געהאלטן אינמיטן לערנען ליקוטי מוהר"ן די צווייטע חלק סימן ב', אינמיטן שמועסן זאגט מיר מוהרא"ש: "קוק אריין די ווערטער פון רבי'ן", מוהרא"ש זאגט מיר איך זאל זאגן וואו ער טייטלט מיטן פינגער, איך האב אנגעהויבן זאגן: "וְהָאֱמֶת מֵאִיר בְּרִבּוּעַ הַדִּבּוּר הַנַּ"ל עַל יְדֵי שְׁלשָׁה שֵׁמוֹת הַנַּ"ל שֶׁהֵם קֵל, אֱלֹקִים, ה', שֶׁהֵם בְּחִינַת תְּפִלָּה, וְתוֹרָה, וְשִׁדּוּכִים וְזִוּוּגִים", און מוהרא"ש געבט מיר צו פארשטיין: "זעסט וואס שטייט דא? דער רבי זאגט, נאר די דריי זאכן איז גערעדט; יעדע מאל דו רעדסט - זאלסטו רעדן פון די דריי זאכן: פון תורה, פון סדר דרך הלימוד; זיי מחזק די בחורים און אינגעלייט צו לערנען כל התורה כולה אויפ'ן רבינ'ס וועג, אפילו אן פארשטיין. רעד פון תפילה והתבודדות; זיי מחזק די צוהערער זאלן זיך צוקלעבן צום אייבערשטן, יעדע זאך בעטן דעם אייבערשטן. דריטנס, רעד פון שידוכים און שלום בית; אזוי זאלסטו טון, אז מען איז דיך מכבד צו רעדן - זאלסטו רעדן נאר פון חיזוק אויף די דריי נקודות.


דער אייבערשטער זאל העלפן זאלסט האבן הצלחה אין אלע ענינים.