בריוון פונעם ראש ישיבה שליט"א

בעזרת ה' יתברך

יום ד' פרשת ויקרא, ד' ניסן, שנת תשפ"א לפרט קטן

לכבוד מיינע טייערע חברים, תלמידי היכל הקודש פון ארץ ישראל, ה' עליהם יחיו

אשרינו מה טוב חלקינו ומה נעים גורלינו אז מיר ווייסן פון הייליגן רבי'ן; עס איז גאר אנדערש די הכנות צום יום טוב פסח ווען מען ווייסט פון רבי'ן, אלעס גייט צו מיט א שטארקע שמחה, מען פריידט זיך צו רוימען די חמץ.

ווען איר רוימט אויס די חמץ זאלט איר בעטן דעם אייבערשטן אויף די חמץ וואס איז אין הארצן, די חמץ וואס ליגט אין מח; דער יצר הרע וואס ווערט אנגערופן (ברכות יז.): 'שְׂאוֹר שֶׁבְּעִסָּה', מען זאל נישט האבן קיין שום קשיות און ספיקות אויפ'ן אייבערשטן.

קשיות און ספיקות איז אסור - אפילו במשהו; איין פינטעלע קשיות אויף די אמונה איז שוין זייער ביטער, אזוי ווי דער רבי זאגט (ליקוטי מוהר"ן, חלק א', סימן ה): "וְתַעֲשֶֹה מֵאוֹתִיּוֹת חָמֵץ מַצָּה, הַיְנוּ שֶׁלֹּא תַּחְמִיץ חָכְמָתְךָ", חמץ און מצה האבן די זעלבע אותיות, ביידע האבן א מ' און א צ', דער גאנצער חילוק איז פון דעם אות חי"ת און דעם אות ה"א וואס מאכט אינגאנצן אויס א קליינע פינטעלע, ווייל אז מען לייגט צו א קליינע פינטעלע צום אות ה"א ווערט דאס א חי"ת; זאגט דער רבי אז מען דארף אכטונג געבן פון שלעכטע מחשבות אפילו במשהו.

טייערע חברים, וויסן זאלט איר אז אן תפילה קען מען גארנישט; מען דארף אסאך בעטן: "הייליגער באשעפער העלף מיר איך זאל זיין נזהר פון א משהו חמץ, איך זאל זוכה זיין אריינצוגיין אין יום טוב מיט שמחה"; נאר אזוי קען מען זוכה זיין צו זיין נזהר פון חמץ און זיין פרייליך יום טוב.

מוהרא"ש פלעגט דערציילן זייער אסאך מאל די מעשה פון דעם גרויסן צדיק, רבי דוד ממיקולייב זכרונו לברכה, א תלמיד פונעם הייליגן בעל שם טוב זכותו יגן עלינו. ער האט זיך אונטערגענומען צו מאכן וויין פאר זיין רבי דער הייליגער בעל שם טוב, ער האט עס אליינס געמאכט מיט אלע חומרות, מיט אלע ענינים און מיט אלע בחינות וכו' וכו'. אויפ'ן וועג אהיים האט מען אים אפגעשטעלט ביי די גרעניץ און דער וועכטער האט געעפנט די וויין און עס מטמא געווען, ער האט עס געמאכט יין נסך. רבי דוד איז געווארן אויסער זיך, ער איז געווארן זייער צעבראכן פארוואס דאס האט פאסירט, ער האט געפרעגט זיין רבי דעם הייליגן בעל שם טוב זי"ע פארוואס דאס האט פאסירט, האט אים דער הייליגער בעל שם טוב געפרעגט: "האסטו געבעטן דעם אייבערשטער אז אלעס זאל זיך אויסארבעטן לטובה?" האט ער געענטפערט פאר'ן הייליגן בעל שם טוב אז ער האט טאקע אינגאנצן פארגעסן צו בעטן דעם אייבערשטער.

מוהרא"ש פלעגט דאס שטענדיג חזר'ן מיט אונז, מיר זאלן וויסן און געדענקען צו בעטן דעם אייבערשטן אויף יעדע זאך; נאר אזוי האט מען הצלחה.

טייערע ליבע ברידער, גייט מזכה זיין אנדערע זיי זאלן אויך האבן וואס מיר האבן; זייט עוסק אין די הייליגע עבודה פון מפיץ זיין. מיר דארפן געבן אונזער חיים טובים פאר אנדערע, מיר קענען דאס נישט האלטן בלויז פאר אונז; מיר דארפן עוסק זיין אין הפצה, פארשפרייטן די ספרים און קונטרסים ווי מער. פארשטייט זיך עס זאל נישט גיין אויפ'ן חשבון פון די ווייב; מען דארף יעצט העלפן אין שטוב אריינברענגען דעם יום טוב, אבער אין די זייטיגע צייטן דארף מען גיין מזכה זיין אידישע קינדער זיי זאלן אויך האבן דעם רבינ'ס התחזקות.

יעצט גייט זיין נאכאמאל בחירות, דארף מען גיין פארשפרייטן פאר אלעמען פאר וועמען מיר שטימען; מיר שטימען פאר'ן אייבערשטן, מיר דארפן פארשפרייטן פאר אלעמען אז עס איז דא א באשעפער אויף די וועלט און אלעס אנדערש איז ליגנט. נישט דער פארטיי וועט אונז העלפן און נישט יענע פארטיי וועט זיין גוט, אלעס איז נארישקייטן; די אלע פארטייען מיינען כבוד און געלט, מיר האבן נישט קיין חלק אין די זאכן, מיר האבן די הייליגע תורה. אנדערע זאגן אויך: 'מיר פאלגן דעת תורה', אבער עס איז תורא מיט אן אל"ף, "וְאָתָא תּוֹרָא וְשָׁתָא לְמַיָּא"; עס איז געקומען די אקס און אויסגעטרינקען די וואסער, די הייליגע תורה, אזוי ווי עס שטייט (בבא קמא יז.): "אֵין מַיִם אֶלָּא תּוֹרָה", די תּוֹרָא טרינקט אויס די אמת'ע תורה.

אין שטוב זאלט איר זיך אויסקומען, מאן און ווייב זאלן שטימען. אין אידיש זאגט מען, ווען מען קומט זיך נישט אויס: "מיר שטימען נישט"; ווען מאן און ווייב קריגן זיך זאגט מען אויף זיי: "זיי שטימען נישט?" די זעלבע ווארט וואס מען נוצט ווען מען זאגט: "מיר גייען נישט צו די בחירות"; בעט איך אייך, מיר שטימען טאקע נישט ביי די בחירות, אבער אין שטוב שטימען מיר יא; תלמידי היכל הקודש געבן זייער אכטונג צו שטימען אין שטוב, זיך נישט קריגן.

קויפט א שיינע זאך פאר די ווייב לכבוד יום טוב; געב איר געלט מיט א גוט אויג, מיט די גאנצע הארץ. זאג איר 'דאס איז פאר דיר לכבוד יום טוב', זי זאל זיך קויפן וואס איר הארץ באגערט. עס זאל דיר נישט אנגיין וואס זי קויפט, א פרוי וויל עפעס אנדערש, זי האט אירע זאכן וואס זי דארף; זאלסטו איר פרייליך מאכן.

דא האט איר א תפילה, א געבעט צום אייבערשטן מען זאל זוכה זיין צו מקבל זיין דעם יום טוב פסח אזוי ווי עס דארף צו זיין:

"הֵיילִיגֶער בַּאשֶׁעפֶער, עֶס קוּמְט יֶעצְט דֶער יוֹם טוֹב פֶּסַח, אִיךְ פְּרוּבִּיר זִיךְ צוּצוּגְרֵייטְן צוּם הֵיילִיגְן יוֹם טוֹב, אִיךְ וֵוייס אָבֶּער דֶעם אֱמֶת אַז אִיךְ אַלֵיין קֶען גָארְנִישְׁט טוּן, נָאר מִיט דַיין הִילְף וֶועל אִיךְ קֶענֶען זוֹכֶה זַיין צוּ אַ שֵׁיינֶעם יוֹם טוֹב. הֶעלְף מִיר אַז אִיךְ זָאל הָאבְּן גֶענוּג גֶעלְט צוּ קֶענֶען אַיינְקוֹיפְן אַלֶע גֶעבְּרוֹיכְן פוּן יוֹם טוֹב, אַז אִיךְ זָאל קֶענֶען צוּשְׁטֶעלְן פַאר מַיין וַוייבּ אוּן קִינְדֶער אַלֶעס וָואס זֵיי דַארְפְן הָאבְּן אוֹיף יוֹם טוֹב. הֶעלְף מִיר אַז אִיךְ זָאל שְׁפִּירְן אַ זִיסֶע אוּן גֶעשְׁמַאקֶע טַעַם אִין דֶעם הֵיילִיגְן יוֹם טוֹב, אִיךְ זָאל נָאר זַיין פְרֵיילִיךְ בְּמֶשֶׁךְ דֶעם גַאנְצְן פֶּסַח, אֲפִילוּ וֶוען זַאכְן וֶועלְן נִישְׁט גֵיין אַזוֹי וִוי אִיךְ וִויל, אֲפִילוּ וֶוען זַאכְן וֶועלְן זִיךְ נִישְׁט אוֹיסְאַרְבֶּעטְן אַזוֹי וִוי אִיךְ הָאבּ זִיךְ פָארְגֶעשְׁטֶעלְט, זָאל אִיךְ נִישְׁט וֶוערְן גֶערֶעגְט אוּן טְרוֹיעֶרִיג נָאר אִיךְ זָאל זִיךְ וַוייטֶער הַאלְטְן זֵייעֶר פְרֵיילִיךְ. הֶעלְף מִיר אַז אִיךְ זָאל זוֹכֶה זַיין אַרַיינְצוּבְּרֶענְגֶען אַ פְרֵיילִיכֶע שְׁטִימוּנְג אִין מַיין שְׁטוּבּ, אִיךְ אַלֵיין זָאל זַיין פְרֵיילִיךְ אוּן אִיךְ זָאל אוֹיךְ מַאכְן פְרֵיילִיךְ מַיין וַוייבּ אוּן קִינְדֶער. דִי שִׂמְחָה‏ זָאל זִיךְ אִיבֶּערְגִיסְן פוּן מִיר אַזוֹי וַוייט אַז אֲפִילוּ וֶוער עֶס וֶועט נָאר שְׁטֵיין נֶעבְּן מִיר זָאל אוֹיךְ וֶוערְן פְרֵיילִיךְ.

הֵיילִיגֶער בַּאשֶׁעפֶער, אִיךְ גֶעבּ אִיבֶּער מַיין גַאנְצֶע יוֹם טוֹב פֶּסַח פַאר דִיר, אִיךְ גֶעבּ זִיךְ אִינְגַאנְצְן אִיבֶּער פַאר דִיר. הֶעלְף מִיר אַז אִיךְ זָאל חַס וְשָׁלוֹם נִישְׁט עֶסְן קַיין בְּרֶעקְל חָמֵץ אוּן עֶס זָאל זִיךְ נִישְׁט גֶעפוּנֶען אִין מַיין הוֹיז קַיין מַשֶׁהוּ חָמֵץ אוּם פֶּסַח. הֶעלְף מִיר אַז אִיךְ זָאל זִיךְ זֵייעֶר פְרֵייעֶן מִיט דֶעם וָואס אִיךְ בִּין זוֹכֶה אוֹיסְצוּרֵיינִיגְן דֶעם חָמֵץ פוּן מַיין שְׁטוּבּ אוּן אִיךְ בִּין זוֹכֶה צוּ עֶסְן דִי הֵיילִיגֶע מַצָה. הֶעלְף מִיר אַז אִיךְ זָאל זוֹכֶה זַיין צוּ דִי אַלֶע סְגוּלוֹת פוּן דִי הֵיילִיגֶע מַצָה, אַז דִי מַצָה זָאל אוֹיסְוַואשְׁן מַיין הַארְץ, עֶס זָאל אַרַיינְבְּרֶענְגֶען אִין מַיין הַארְץ אַ שְׁטַארְקֶע אֱמוּנָה, אַז אִיךְ זָאל נָאר גְלֵייבְּן אִין דִיר מִיטְ'ן גַאנְצְן הַארְץ, אִיךְ זָאל נִישְׁט הָאבְּן קַיין שׁוּם סְפֵיקוֹת אִין דִי הֵיילִיגֶע אֱמוּנָה, אִיךְ זָאל וִויסְן אוּן גְלֵייבְּן מִיט אַ קְלָארְקֵייט אַז נָאר דוּ פִירְסְט דִי גַאנְצֶע וֶועלְט, אַז עֶס אִיז גָארְנִישְׁט דָא אוֹיף דֶער וֶועלְט אוֹיסֶער דִיר. דִי מַצָה זָאל זַיין צוּ מִיר פַאר אַ רְפוּאָה, עֶס זָאל מִיר אוֹיסְהֵיילְן פוּן אַלֶע סָארְט קְרֶענְק, סֵיי פִיזִישֶׁע קְרֶענְק אוּן סֵיי גֵייסְטִישֶׁע קְרֶענְק, עֶס זָאל מִיר אוֹיסְהֵיילְן בְּגַשְׁמִיוּת אוּן עֶס זָאל מִיר אוֹיסְהֵיילְן בְּרוּחֲנִיוּת.

הֵיילִיגֶער בַּאשֶׁעפֶער, הֶעלְף מִיר אַז דִי שִׂמְחָה פוּן דִי הֵיילִיגֶע מַצָה אוּן פוּן אַלֶע מִצְוֹת פוּנֶעם יוֹם טוֹב זָאל מִיר בַּאגְלֵייטְן אוֹיךְ אוֹיף דִי גַאנְצֶע יָאר, אִיךְ זָאל אַ גַאנְץ יָאר זַיין זֵייעֶר פְרֵיילִיךְ אַז אִיךְ הָאבּ זוֹכֶה גֶעוֶוען צוּ עֶסְן נָאר מַצָה אוּן נִישְׁט חַס וְשָׁלוֹם קַיין שׁוּם בְּרֶעקְל חָמֵץ אוּם פֶּסַח. אוּן אַזוֹי זָאל אִיךְ זִיךְ שְׁטֶענְדִיג‏ נָאר פְרֵייעֶן מִיט יֶעדֶע מִצְוָה וָואס אִיךְ טוּ, מִיט יֶעדֶע גוּטֶע זַאךְ וָואס אִיךְ טוּ, אֲפִילוּ וֶוען אִיךְ קוּק זִיךְ אָן אוּן אִיךְ זֶע אַז אִיךְ בִּין אַזוֹי וַוייט פוּן דִיר, אוּן דֶער יֵצֶר הָרַע וִויל אַרַיינְבְּרֶענְגֶען אִין מִיר אַ צֶעבְּרָאכְנְקֵייט אוּן עַצְבוּת, זָאל אִיךְ זִיךְ נִישְׁט לָאזְן פַארְפִירְן פוּן אִים, נָאר אִיךְ זָאל זִיךְ וַוייטֶער הַאלְטְן זֵייעֶר פְרֵיילִיךְ, אִיךְ זָאל קוּקְן נָאר אוֹיף דִי גוּטֶע חֲלָקִים וָואס אִיךְ הָאבּ, אוּן דוּרְךְ דֶעם זוֹכֶה זַיין צוּ וֶוערְן אֱמֶת'דִיג נָאנְט צוּ דִיר.

הֵיילִיגֶער בַּאשֶׁעפֶער! אִיךְ וִויל אוֹיךְ אַרוֹיסְגֵיין פוּן מִצְרַיִם! אַזוֹי וִוי דִי אִידִישֶׁע קִינְדֶער זֶענֶען גֶעוֶוען פַארְשְׁקְלַאפְט אִין מִצְרַיִם אוּנְטֶער דֶעם שְׁוֶוערְן יָאךְ פוּן פַּרְעֹה אוּן דִי שְׁלֶעכְטֶע מִצְרִיִים, דִי זֶעלְבֶּע בִּין אִיךְ אוֹיךְ פַארְשְׁקְלַאפְט אוּנְטֶער מַיין שְׁוֶוערֶע יֵצֶר הָרַע אוּן אוּנְטֶער מַיינֶע שְׁלֶעכְטֶע מִדוֹת אוּן שְׁלֶעכְטֶע תַּאֲווֹת, אוּן אִיךְ זֶע נִישְׁט דֶעם וֶועג אַרוֹיס פוּן מַיין אֵייגֶענֶע שְׁוֶוערֶע גָלוּת. הֵיילִיגֶער בַּאשֶׁעפֶער, מַיינֶע אוֹיגְן זֶענֶען נִישְׁט גוּט, זֵיי וִוילְן נָאר קוּקְן אוֹיף זַאכְן וָואס מֶען טָאר נִישְׁט, אוּן זֵיי וִוילְן נִישְׁט קוּקְן צוּ דִיר. מַיינֶע אוֹיעֶרְן וִוילְן נָאר הֶערְן אַלֶע נַארִישְׁקֵייטְן אוּן זֵיי וִוילְן זִיךְ נִישְׁט צוּהֶערְן צוּ דִי קוֹל פוּן דִי צַדִיקִים וֶועלְכֶע וִוילְן מִיר מְקַרֵב זַיין צוּם אֵייבֶּערְשְׁטְן. מַיין נָאז טוֹיג אוֹיךְ נִישְׁט, אִיךְ הָאבּ אַזַא שְׁטַארְקֶע "חֲרוֹן אַף", יֶעדֶע קְלֵיינִיקֵייט וָואס גֵייט נִישְׁט אַזוֹי וִוי אִיךְ וִויל, נֶעמְט מִיךְ מַמָשׁ אַרוֹיס פוּן דִי כֵּלִים אוּן אִיךְ וֶוער אַזוֹי שְׁנֶעל אוֹיפְגֶערֶעגְט. מַיין מוֹיל אִיז מַמָשׁ וִוי פַארְשְׁלָאסְן וֶוען עֶס קוּמְט צוּ רֶעדְן צוּ דִיר אוּן וֶוען עֶס קוּמְט צוּ לֶערְנֶען דִי הֵיילִיגֶע תּוֹרָה, אַנְשְׁטָאט אִיךְ זָאל אוֹיסְנוּצְן מַיין מוֹיל וִוי עֶס דַארְף צוּ זַיין, אַנְשְׁטָאט אִיךְ זָאל אוֹיסְנוּצְן דִי גֶעוַואלְדִיגֶע גְרוֹיסֶע כּוֹחוֹת וָואס אִיךְ הָאבּ אִין מַיין מוֹיל, וֶוען אִיךְ זָאל זִיךְ אוֹיסְרֶעדְן מַיין גַאנְצֶע הַארְץ פַאר דִיר יֶעדְן טָאג, וֶוען אִיךְ זָאל זִיךְ אוֹיסְבֶּעטְן בַּיי דִיר אַלֶעס וָואס אִיךְ דַארְף, וָואלְט אִיךְ שׁוֹין לַאנְג גֶעהָאלְפְן גֶעוָוארְן אוּן אַרוֹיסְגֶעקְרָאכְן פוּן אַלֶע מַיינֶע פְּרָאבְּלֶעמֶען; וֶוען אִיךְ זָאל וֶוען נוּצְן מַיין מוֹיל צוּ זָאגְן דִי וֶוערְטֶער פוּן דִי הֵיילִיגֶע תּוֹרָה, וָואלְט דִי תּוֹרָה מִיךְ שׁוֹין לַאנְג גֶעמַאכְט פְרֵיילִיךְ אוּן מִיךְ בַּארוּאִיגְט פוּן אַלֶע מַיינֶע שְׁלֶעכְטֶע מִדוֹת אוּן שְׁלֶעכְטֶע תַּאֲווֹת; אַנְשְׁטָאט דֶעם נוּץ אִיךְ מַיין מוֹיל נָאר צוּ רֶעדְן נַארִישְׁקֵייטְן אוּן זַאכְן וָואס דוּ לָאזְט נִישְׁט רֶעדְן, אוּן דָאס בְּרֶענְגְט אוֹיף מִיר נָאךְ פִיל מֶער צָרוֹת אוּן פְּרָאבְּלֶעמֶען. מַיין מֹחַ אִיז אִינְגַאנְצְן פַארְדְרֵייט, אִיךְ טְרַאכְט נָאר פוּן אַלֶע נַארִישְׁקֵייטְן אוּן עֲבֵירוֹת, מַיין מֹחַ אִיז פוּל מִיט אַלֶע סָארְט פְּחָדִים, אִיךְ טְרַאכְט נָאר וָואס אַ צְוֵוייטֶער וֶועט זָאגְן אוֹיף מִיר, אוּן מַיין מֹחַ אִיז פַארְדְרֵייט מִיט אַלֶע סָארְט גֵייסְטִישֶׁע קְרֶענְק אוּן שְׁוֶוערִיקֵייטְן.

הֵיילִיגֶער בַּאשֶׁעפֶער, שִׁיק מִיר שׁוֹין משֶׁה רַבֵּינוּ, הֶעלְף מִיר אַז אִיךְ זָאל שׁוֹין טְרֶעפְן דֶעם אֱמֶת'ן צַדִיק אַזוֹי וִוי משֶׁה רַבֵּינוּ וָואס הָאט דֶעם כֹּחַ מִיר אַרוֹיסְצוּנֶעמֶען פוּן מַיין שְׁוֶוערֶע גָלוּת מִצְרַיִם, הֶעלְף מִיר אַז אִיךְ זָאל זִיךְ צוּהֶערְן צוּם קוֹל פוּן דֶעם צַדִיק, הֶעלְף מִיר אַז אִיךְ זָאל פָאלְגְן דִי אַלֶע עֵצוֹת פוּנֶעם צַדִיק, אוּן דוּרְךְ דֶעם וֶועל אִיךְ אַרוֹיסְגֵיין פוּן מַיין אֵייגֶענֶע גָלוּת, אִיךְ וֶועל אֱמֶת'דִיג שְׁפִּירְן דֶעם "כְּאִילוּ הוּא יָצָא מִמִּצְרַיִם", אִיךְ וֶועל קֶענֶען אַרוֹיסְגֵיין פוּן מַיין מִצְרַיִם, אוּן דַאן וֶועל אִיךְ קֶענֶען זִינְגֶען שִׁירָה פַאר דִיר, אוּן דִיר דַאנְקֶען פַאר דִי גְרוֹיסֶע נִסִים וָואס דוּ הָאסְט גֶעטוּן מִיט מִיר".

 דער אייבערשטער זאל העלפן מיר זאלן שוין זוכה זיין צו (פסחים קטז:): "וְנֹאכַל שָׁם מִן הַזְּבָחִים וּמִן הַפְּסָחִים"; און צו (מיכה ז, טו): "כִּימֵי צֵאתְךָ מֵאֶרֶץ מִצְרָיִם אַרְאֶנּוּ נִפְלָאוֹת", אמן.

בעזרת ה' יתברך

יום א' פרשת ויקרא, ראש חודש ניסן, שנת תשפ"א לפרט קטן

לכבוד מיין טייערער ... נרו יאיר

ווען דו ביסט געווען ביי מיר מיט דיין ווייב תחי' האב איך געזען אז דו האסט אויף וואס צו דאנקען.

דאנק דעם אייבערשטן אז דו האסט א טייערע ווייב תחי'; זי וויל זיין א מאמע, זי האט די כוחות צו פירן א גרויסע שטוב, דאס וועט גארנישט אוועקנעמען פון דיר; קינדער מאכט נאר שטערקער און שטערקער דעם קניפ צווישן מאן און ווייב.

איך האב איר געגעבן גערעכט, ווייל אזוי האב איך מקבל געווען פון גרויסע רבנים. וואלט די מעשה געווען פארקערט, וואלט זי געבעטן וכו', וואלט איך געהערט אז זי האט נישט די כוחות - איז עפעס אנדערש, אבער זי איז געזונט און שטארק פיזיש און גייסטיש, זי וויל קינדער, זי האט די שכל דאס צו וועלן; דו ווילסט ווארטן - אויף דעם קען איך דיר געבן חיזוק זאלסט וויסן אז דאס וועט ענק נאר מאכן נענטער און נענטער, אנדערש ווי די גוי'שע טמא'נע לעבן זאגט.

בעזרת ה' יתברך

יום ה' פרשת ויקהל-פקודי, כ"ז אדר, שנת תשפ"א לפרט קטן

מרת ... תחי'

איך וויל אייך זייער בעטן, רעדט נישט צו אייער שוועסטער ... תחי' פון זאכן וואס איז פאר חתונה געהאטע ווייבלעך. אפילו מיט חתונה געהאטע ווייבלעך דארף מען נישט רעדן פון די זאכן, זיכער נישט מיט יונגע מיידלעך; דאס צעמישט זיי און עס קומט נישט ארויס קיין גוטס פון דעם.

איך בעט אייך פון מיין הארץ, פון היינט און ווייטער זאלט איר נאר רעדן מיט שכל; איך פרוביר אזוי שווער אריינצולייגן אין די בית פיגא תלמידות ריינקייט, זויבערקייט און הייליגקייט; וואס דארפט איר רעדן מיט זיי פון זאכן וואס זיי דארפן נישט וויסן? אייער שוועסטער שרייבט מיר אז די זאכן מאכן איר טראכטן נישט גוטע מחשבות.

נאך א זאך בעט איך אייך זייער, קוקט נישט קיין מאוויס; א אידישע מאמע, א אידישע פרוי - טאר נישט קוקן די זאכן, אז מען קוקט מאוויס ברענגט מען אריין אין שטוב די שדים, שידות און רוחות רעות; וואס ווילט איר? איר ווילט די בייזע זאכן אין שטוב? אדער א לויטערע שטוב - א הייליגקייט?

איר האט דאך א טייערער מאן, איר האט דאך מיט וועם צו רעדן, איר האט דאך מיט וועם צו לעבן; איז דאך ענדערש איר זאלט נעמען גוטס אנשטאט שלעכטס, זיס אנשטאט ביטער, ליכטיגקייט אנשטאט טונקלקייט.

איך שרייב אייך נאר ווייל איר זענט זייער טייער, איך זע אין אייך א הייליגע נשמה.

בעזרת ה' יתברך

יום ה' פרשת ויקהל-פקודי, כ"ז אדר, שנת תשפ"א לפרט קטן

אל מרת ... תחי'

די כלה ... תחי' האט געשריבן אז זי האט פייגלעך אין קאפ וועגן איר חתן; זי ווייסט נישט אויב זי האט חשק צו אים וכו' וכו'.

וויל איך אייך בעטן אויב איר קענט איר מחזק זיין, איר אויסגראדן איר מח און מסדר זיין אלע בלבולים.

דאס איז די וועג פונעם יצר הרע, ער וויל נאר אראפווארפן דעם מענטש, אים צעמישן. פאר מען טרעפט די שידוך ברענגט ער אריין ספיקות און בלבולים אינעם מענטש אפשר וועט מען נישט טרעפן קיין שידוך, איין מאל מען טרעפט די שידוך וואלט מען דאך שוין געדארפט זיין פרייליך, הייבט זיך אן א נייע קאפ דרייעניש: 'איז דאס מיין שידוך? וועט זיך דאס אויסארבעטן?' נאכדעם, ווען מען האט חתונה - ווערט מען נאכאלץ נישט פטור פון אים, ער קומט אריין פון מאל צו מאל אין קאפ מיט א מחשבה 'איז דאס מיין שידוך? פארוואס האב איך געדארפט טון דעם שידוך?' אזוי צעשאקלט ער דעם מענטש, נאכדעם ווארפט ער אים אריין אין אן עצבות און מרה שחורה, נאכדעם האט ער דעם מענטש ביי זיך.

זייט איר מחזק זי זאל וויסן ווי אזוי עס גייט דער לעבן. זי זאל דאנקען דעם אייבערשטן אז זי האט באקומען א בחור א ירא שמים, א בחור א לב טוב; וואס נאך דארף זי? וואס פעלט איר?

אנטשולדיגט פאר'ן אייך געבן ארבעט; וואויל איז דעם מענטש וואס דאס איז זיין ארבעט, מחזק זיין אידישע קינדער. דער אייבערשטער האט אזוי ליב ווען זיינע קינדער העלפן זיך איינער דעם צווייטן, אזוי ווי א טאטע מאמע האבן נאר ליב צו זען ווי זייערע קינדער קומען זיך אויס צווישן זיך.

דער אייבערשטער זאל העלפן איר זאלט האבן הצלחה אין אלע ענינים.

בעזרת ה' יתברך

יום ד' פרשת ויקהל-פקודי, כ"ו אדר, שנת תשפ"א לפרט קטן

אל מרת ... תחי'

איך האב ערהאלטן אייער בריוו.

אויב מען וויל האבן שלום בית - דארף מען זיין אפן איינער מיט'ן צווייטן. די וועג וואס איר גייט איז נישט קיין גוטע וועג, דאס קען ברענגען עס זאל ווערן אויס שטוב. מען מוז רעדן, מען מוז זאגן וואס שטערט, מען מוז ארויסגעבן געפילן; אויב מען רעדט נישט - קען ווערן א גט השם ישמרינו.

עס איז נישט גערעכט פון אייער זייט אז איר זענט נישט אפן מיט אייער מאן נרו יאיר; אויב איינער האט א נישט גוטע גערוך דארף מען יענעם אויפמערקזאם מאכן, מען זאגט דאס שיינערהייט. צום ביישפיל: "אפשר קענסטו פוצן די ציינער?" "אפשר קענסטו שווענקען די מויל מיט מינט עס זאל זיין איינגענעם?" אויב איז איינער בטבע א שוויצעדיגער און ער כאפט זיך אליינס נישט, דארף מען יענעם זאגן שיינערהייט אויף אן איידעלע וועג; אויב שעמט מען זיך און מען וויל נישט זאגן, אדער מען מיינט אז מען וועט יענעם וויי טון ווען מען זאגט, זאל מען וויסן אז מיט די צייט קען עס ווערן ערגער און ערגער ביז עס קען ווערן אויס שטוב; זיכער אין די צייטן וואס מען ווערט פאראיבלט פון עסן, פון מענטשן און אזוי ווייטער וכו' וכו' - איז מען מחויב דאס צו זאגן פאר'ן מאן, אז נישט קען ווערן אויס שטוב השם ישמרינו.

די זעלבע איז אויב דער מאן אדער די ווייב רעדן נישט שיין, איינער איז מער הייקל פונעם צווייטן, מער איידל און קען נישט נעמען די וועג ווי אזוי מען רעדט, איז זייער וויכטיג מען זאל דאס זאגן. צום ביישפיל, מען זאגט: "מיין טייערע לעבן, עס שטערט מיר זייער ווען דו רעדטס צו מיר אזוי און אזוי; איך האב דיר ליב, איך ווער אבער וויי געטון ווען דו זאגסט מיר די ווערטל. מיין טייערע לעבן, איך בין זיכער אז דו ווייסט נישט אז איך ווער וויי געטון, ווייל דו האסט מיר אויך זייער ליב, דעריבער דערצייל איך דיר, אז דו זאלסט מער אכטונג געבן".

אויב איז אייך שווער אים צו זאגן אז יעצט אין די צייט וכו' - ווערט איר פאראיבלט, זאלט איר נעמען דעם ספר עצתו אמונה און לערנען די בריוו אינאיינעם, ביז איר וועט אנקומען צו דעם בריוו און אינאיינעם לערנען די בריוו, וועט איר זען אז אייער שלום בית וועט ווערן שטערקער, ער וועט אייך פלוצלונג אנהייבן זאגן וואס שטערט אים און איר וועט אים שיינערהייט זאגן וואס עס שטערט אייך און עס וועט זיין שלום על ישראל, ביידע פון אייך וועלן אכטונג געבן אויפ'ן צווייטנ'ס כבוד, איר וועט האבן א שטארקע אמת'ע שלום.

בפרט ווען מען ווארט למזל טוב איז דער לעבן גאר אנדערש. מענער ווייסן נישט ווי עס גייט אין די חדשים און אפילו די וואס מען האט זיי יא געזאגט און געלערנט - פארגעסן דאס; זיי לעבן נישט מיט דעם, עס איז זיי שווער צו פארשטיין וכו'. דארף מען זיך דורכשמועסן אינאיינעם, זיי זאלן פארשטיין אז מען קען נישט נאכלויפן וכו' וכו'.

שטארקט אייך, דער אייבערשטער זאל אייך העלפן איר זאלט האבן בנקל ובנחת און זוכה זיין צו ערליכע אידישע דורות.

נאכאמאל, איר דארפט טוישן אייער וועג אין לעבן, איר דארפט זיין אפן מיט אייער מאן.

דער אייבערשטער זאל העלפן איר זאלט האבן הצלחה אין אלע ענינים.

בעזרת ה' יתברך

יום ב' פרשת ויקהל-פקודי, כ"ד אדר, שנת תשפ"א לפרט קטן

לכבוד ... נרו יאיר

זיי מיר מוחל, די זאכן קען מען נישט ענטפערן בכתב מפני הצניעות.

איר דארפט גיין אינאיינעם, דו מיט דיין ווייב - צו אן ערליכער רב וואס וועט אייך מדריך זיין ווי אזוי זיך צו פירן אין שטוב; ווייל פון אייער שאלה זעט זיך אן אז מען האט אייך נישט גוט מדריך געווען, מען האט אייך געלערנט פאלשע הדרכות רחמנא לצלן, כאילו דאס חתונה האבן איז א בדיעבד שבדיעבד.

ליידער ליידער איז דאס געווארן א ביזנעס; מדריכים און מדריכות, מען לערנט מיט חתנים און כלות, מען מאכט פון דעם א נערוון זאך און פון דעם קומען ארויס פילע מכשולות.

דער אייבערשטער זאל העלפן זאלסט האבן הצלחה אין אלע ענינים.

בעזרת ה' יתברך

יום ה' פרשת כי תשא, כ' אדר, שנת תשפ"א לפרט קטן

לכבוד מיין טייערער ... נרו יאיר

א גרויסן דאנק פאר'ן מיר העלפן אזוי געטריי, דו העלפסט מיר אז די מוסד זאל קענען באקומען די נויטיגע הילף פון די שטאט, מען זאל קענען באצאלן די מלמדים, טיטשערס און עסן וכדומה.

דער אייבערשטער זאל העלפן מיר זאלן ווייטער האבן די זכי' צו טון גוטע זאכן, בויען מוסדות התורה והיראה, משמש זיין דעם רבי'ן; דאס וועלן מיר מיטנעמען, דאס וועט בלייבן אויף אייביג.

בנוגע הפצה; דאס אליינס איז הפצה. אלע וואס העלפן די מוסדות - איז הפצה, זיי האבן א חלק אין אלעס וואס די מוסד פארשפרייט.

זיי נישט קארג אין שטוב, גיס גוטע ווערטער; טראכט נישט אויב עס פעלט אויס נאך גוטע ווערטער, געב דיין ווייב גוטע ווערטער איבער די מאס.

בעזרת ה' יתברך

יום ה' פרשת כי תשא, כ' אדר, שנת תשפ"א לפרט קטן

לכבוד מיין טייערער ... נרו יאיר, קרית ברסלב

מזל טוב פאר דיין חתונה, דער אייבערשטער זאל העלפן זאלסט זוכה זיין אז די שכינה זאל רוען ביי דיר אין שטוב.

טייערער ..., יעצט איז די שענסטע צייט פון לעבן; האסט זוכה געווען האסט חתונה געהאט, קענסטו יעצט דינען דעם אייבערשטן בקדושה ובטהרה.

לדעתי זאלסטו אננעמען אן ארבעט ביי ...; דו וועסט זייער הנאה האבן, סיי אז עס איז אין שטעטל, סיי דו וועסט האבן א גוטע בעל הבית און סיי עס איז א ריינע ארבעט, דו וועסט זיין באשעפטיגט מיט טליתים און בייטלעך.

מאך זיך א סדר אויפצושטיין פארטאגס; דאס ערשטע זאך זאלסטו גיין אביסל שפאצירן, זיך מתבודד זיין.

טייל איין די התבודדות אין דריי חלקים. די ערשטע חלק זאל זיין וידוי דברים, דערצייל דעם אייבערשטן וואס דו האסט געטון. די צווייטע חלק, זאלסטו דאנקען דעם אייבערשטן און די דריטע חלק - זאלסטו בעטן אויף ווייטער.

נאכדעם זאלסטו לויפן אין שול דאווענען און לערנען; גיי יעדן טאג צום שיעור גמרא, לערן א בלאט גמרא יעדן טאג. נאכדעם וועסטו גיין ברענגען פרנסה און ווען דו ענדיגסט ארבעטן וועסטו אהיים גיין צו דיין ווייב איר פרייליך מאכן.

בעזרת ה' יתברך

יום ה' פרשת תצוה, י"ג אדר, תענית אסתר, שנת תשפ"א לפרט קטן

טייערער ליבער הארציגער ... נרו יאיר

איך האב דיר זייער ליב, דו ביסט א טייערער אינגערמאן; דעריבער בעט איך דיר פון מיין הארץ: "רעד שיין צו דיין ווייב".

דער אייבערשטער האט דיר געגעבן א מתנה א וואוילע ווייב מיט ליכטיגע קינדער, זי איז דיר אזוי געטריי, זי איז דיר אזוי איבערגעגעבן, דארפסטו אכטונג געבן ווי אזוי דו רעדסט מיט איר.

זאלסט קיינמאל נישט אראפהאקן דעם טעלעפאן אינמיטן רעדן מיט איר, דאס טוט זייער וויי פאר א ווייב, דאס מאכט א לאך אין הארץ, דאס ווארפט איר אראפ פון אירע כוחות.

מיר זענען מקורב צו אזא גרויסער רבי, דארפן מיר פאלגן וואס ער האט אונז געזאגט (שיחות הר"ן, סימן רסד), מיר זאלן מכבד זיין די ווייב, מיר זאלן רעדן שיין צו זיי, "כִּי אָמַר, הֲלֹא הַנָּשִׁים הֵם סוֹבְלִים צַעַר וְיִסּוּרִים גְּדוֹלִים מְאֹד מְאֹד מִיַּלְדֵיהֶם, צַעַר הָעִבּוּר וְהַלֵּדָה וְהַגִּדּוּל, כַּאֲשֶׁר יָדוּעַ לַכֹּל עֹצֶם מַכְאוֹבָם וְצַעֲרָם וְיִסּוּרֵיהֶם", ווייל זיי זענען אזוי אויסגעמאטערט מיט די קינדער.

איך בעט דיר אזוי שטארק, נעם ביטע אן מיינע ווערטער, זאג מיר נישט אפ, טו דאס איינע זאך וואס איך בעט דיר!!

בעזרת ה' יתברך

יום ה' פרשת תצוה, י"ג אדר, תענית אסתר, שנת תשפ"א לפרט קטן

מרת ...

איך וויל אייך מחזק זיין איר זאלט וויסן וואס איז חשוב ביים אייבערשטן; ביים אייבערשטן איז חשוב א פרוי וואס איז גרייט פאר'ן מאן, א פרוי וואס היט אפ איר מאן. אזוי ווי חכמינו זכרונם לברכה זאגן (תנא דבי אליהו רבא, פרק ט): "אֵיזוֹהִי אִשָׁה כְּשֵׁרָה", ווער איז א חשוב'ע פרוי? "כָּל שֶׁעוֹשָׂה רְצוֹן בַּעֲלָהּ", די פרוי וואס טוט די ווילן פונעם מאן; זי היט אים ער זאל זיין הייליג און ריין, ער זאל קענען לערנען תורה בקדושה.

א פרוי וואס איז שטענדיג גרייט פאר'ן מאן וועט דער אייבערשטער זיין גרייט פאר איר; אירע תפילות און בקשות וועלן ווערן שנעל אנגענומען. די פרוי וואס גייט ארויס פון איר וועג פאר איר מאן, זי היט אים פון עבירות - וועט ווערן אפגעהיטן פון אלע שלעכטס.

עס איז נישט קיין תירוץ 'עס איז שווער וכו' וכו''; יעדן איינעם איז שווער, פאר'ן מאן איז אויך שווער צו טון וואס ער האט צו טון; אויף דעם זאגן די הייליגע חכמים (אבות ה, כג): "לְפוּם צַעֲרָא אַגְרָא", לויט ווי שווער עס קומט אן צו טון דעם ווילן פונעם אייבערשטן, באקומט מען מער שכר.

בעזרת ה' יתברך

יום ה' פרשת תצוה, י"ג אדר, תענית אסתר, שנת תשפ"א לפרט קטן

לכבוד מיין טייערער ... נרו יאיר, קרית ברסלב

יעדן דינסטאג קומען זיך צוזאמען די פרויען אין שטעטל; מען שמועסט, מען שפילט א שפיל אינאיינעם, מען הערט חיזוק, הלכות און אויך טאנצט מען.

עס איז וויכטיג דו זאלסט פון דיין זייט העלפן דיין ווייב זי זאל קענען קומען, דאס הייסט דו זאלסט אהיים קומען פרי, בלייבן אין שטוב אכטונג געבן אויף די קינדער.

אז זי וויל נישט קומען זאלסטו איר נישט נייטן, פון דיין זייט זאלסטו זען זי זאל קענען גיין.

עס קוקט אויס ווי א נישט וויכטיגע זאך, אבער עס איז זייער וויכטיג צו הערן חיזוק, הלכות; זיך טרעפן מיט גוטע פריינט וכו'.

בעזרת ה' יתברך

יום א' פרשת תצוה, ט' אדר, שנת תשפ"א לפרט קטן

לכבוד מיין טייערער ... נרו יאיר

געב אכטונג אויף דיין "שלום בית".

דיין ווייב זאל זיין ביי דיר נומער איינס; ווען זי רופט דיר זאלסטו מאכן צייט אויפצוהייבן דעם טעלעפאון, ווען זי דארף גיין ערגעץ זאלסטו איר טראגן און ברענגען. דו האסט א טייערע ווייב, זי וויל לעבן מיט דיר, זי וויל שפירן זיכער, זי וויל שפירן ווי דו ליבסט איר.

טייערער ..., איך האב דיר זייער ליב, איך האב דיר אסאך געלערנט אין לעבן, ברוך ה' איך האב דיר נישט פארפירט; אז דו וועסט ווייטער פאלגן וועסטו אליינס אסאך מרויח זיין.

נעם אן מיינע ווערטער.

בעזרת ה' יתברך

יום ב' פרשת תצוה, י' אדר, שנת תשפ"א לפרט קטן

לכבוד החתן ... נרו יאיר, תלמיד ישיבת תפארת התורה

איך שרייב דיר ווייל דו וועסט זיך נישט באליידיגן, באמת דארף איך דאס שרייבן פאר אינגעלייט.

נאך דיין חתונה ווען דיין ווייב וועט דיר בעטן זאלסט איר טראגן און ברענגען מיט דיין קאר, זאלסטו איר חס ושלום זאגן: "איך בין נישט דיין קאר סערוויס"; דאס טוט זייער וויי פאר א ווייב, ווען איר מאן רעדט צו איר אזוי מיט שפאט. דו זאלסט איר טראגן און ברענגען, איר העלפן מיט דיין גאנצע הארץ.

אז דו קענסט נישט אדער דו ביסט נישט דערביי, איז דא גענוג וועגן ווי אזוי זיך ארויסצודרייען, אבער חס ושלום טשעפען און זאגן: "איך בין נישט דיין בעל עגלה".

עס טוט מיר וויי צו הערן פון משפחות וואס זיי טוען טובות פאר אלעמען; מען טראגט, מען ברענגט - ביז די אייגענע ווייב, ווען זי וויל א טובה האט מען נישט קיין געדולד, מען מאכט שפאס און שפאט.

איך זאג דיר עס יעצט, איך האף עס וועט נישט אויספעלן דיר דאס צו זאגן נאכאמאל נאך דיין חתונה.

בעזרת ה' יתברך

יום ב' פרשת תצוה, י' אדר, שנת תשפ"א לפרט קטן

טייערער ... נרו יאיר, קרית ברסלב ליבערטי

דיין ווייב תחי' האט מיר געשריבן ווי שיין דו פירסט זיך אין שטוב; דו ביסט זייער געטריי.

איך פריי זיך זייער צו הערן אז דו פירסט זיך ווי אן ערליכער איד. אין שטעטל האבן מיר געמאכט א תקנה אז מען דארף האבן שלום בית, מען קען נישט וואוינען אין שטעטל אויב מען קריגט זיך.

די תקנה איז געבויט אויף די ווערטער פונעם הייליגן רבי'ן, וואס האט געזאגט: "ווי ווייגט זיך צו קומען צו מיר איינער מיט שלעכטע געדאנקען?!" דער רבי האט נישט געוואלט זיין ביים טיש מיט דעם איד וואס האט נישט געהאט שלום בית; אין שטעטל פירט דער רבי טיש, אלע זיצן מיר ביים רבינ'ס טיש, דארפן מיר זיצן מיט גרויס דרך ארץ, מיט שלום בית.

דיין ווייב פרעגט אויב זי זאל דרייוון; זאג איר זי זאל זיך פירן אזוי ווי איר מאמע, זי זאל נישט אפטרעטן קיין ריר. אזוי וועלן ענקערע קינדער נישט אפטרעטן פון ענקער וועג, זיי וועלן אייך ברענגען נאר נחת.

זע צו טון חסד מיט אנדערע, דורך חסד העלפט מען בויען די שטעטל, עולם חסד יבנה.

בעזרת ה' יתברך

יום ב' פרשת תצוה, י' אדר, שנת תשפ"א לפרט קטן

לכבוד מיין טייערער ... נרו יאיר

איך וויל דיר מחזק זיין אויף שלום בית; דו ווייסט דאך ווי שטארק מוהרא"ש פלעגט אונז הייסן מיר זאלן האבן שלום בית.

מוהרא"ש פלעגט אזויפיל רעדן פון דעם זאך, אז דאס איז אן עיקר פון אלע עיקרים; ווייל דער וואס האט שלום בית, דער וואס איז צופרידן אין שטוב - דער איז אפגעהיטן פון שלעכטס, דער סמ"ך מ"ם האט נישט קיין שליטה ווען מען לעבט בשלום.

בעט איך דיר מיין טייערער ליבער ..., לייג אלעס אויף די זייט, אבי עס זאל זיין שלום. דיין ווייב זאל זיין ביי דיר נומער איינס און זי זאל שפירן ווי זי איז נומער איינס, אזוי ווי די ערליכע אידן פירן זיך, זיי פירן זיך אין שטוב מיט גרויס דרך ארץ.

איך האב דיר נישט פארפירט ביז יעצט, איך וויל דיר ווייטער העלפן.

בעזרת ה' יתברך

יום ב' פרשת תצוה, י' אדר, שנת תשפ"א לפרט קטן

מרת ... תחי', קרית ברסלב ליבערטי

דאנקט דעם אייבערשטן אז איר האט באקומען א ריינעם מאן, ער ווייסט נישט פון קיין שלעכטס, ער האט ריינע אויגן, ער איז צופרידן מיט אייך אזוי ווי איר זענט, איר דארפט זיך נישט מאכן פאר אים ווי א וכו'.

ער דארף נישט די אלע זאכן וכו', ביי אים איז שיין וואס איז טאקע שיין, ביי אים איז ציעדיג וואס איז עכט ציעדיג, נישט וואס איז ציעדיג ביי די גוים.

אייערע ליפן זאלן נישט אויפהערן דאנקען און לויבן דעם אייבערשטן אז איר האט אן ערליכער מאן. זוכט נישט אויף אים חסרונות; אז איר וועט זוכן אויף אים חסרונות וועט ער זוכן אויף אייך חסרונות, ער איז ליכטיג און טייער צוזאמען מיט אייך.

בעזרת ה' יתברך

ערב שבת קודש פרשת תרומה-זכור, ז' אדר, שנת תשפ"א לפרט קטן

לכבוד טייערע אנשי שלומינו שיחיו פון ירושלים עיר הקודש

געלויבט דעם אייבערשטן מיר האבן זוכה געווען צו מקיים זיין די מצות עשה אויסצומעקן עמלק, דער אייבערשטער זאל העלפן מיר זאלן שוין זוכה זיין אויסגעלייזט ווערן.

חכמינו זכרונם לברכה זאגן (עיין תנחומא תצא, יא): "אֵין הַכִּסֵּא שָׁלֵם עַד שֶׁיִמָּחֶה זַרְעוֹ שֶׁל עֲמָלֵק", אז מען מעקט אויס עמלק איז מען זוכה צו ווערן אויסגעלייזט; עמלק פארדעקט די אמונה, עמלק פארדעקט דעם אייבערשטן. מוהרא"ש האט אלץ גע'חזר'ט מיט אונז אז עמל"ק איז בגימטריא ספ"ק, די טומאה פון עמלק איז אריינצוברענגען ספיקות אינעם מענטש, עמלק ברענגט אריין די ספיקות פון (שמות יז, ז): "הֲיֵשׁ ה' בְּקִרְבֵּנוּ אִם אָיִן"; מיר דארפן אויסמעקן עמלק, ארויסנעמען פון זיך די אלע ספיקות ובלבולים וכו', מיר דארפן גלייבן אינעם אייבערשטן.

מיר קומען שוין נענטער צום הייליגן יום טוב פורים; פורים איז זייער א גרויסער טאג. אין תיקוני זוהר שטייט (תיקון כא, נז:): "פּוּרִים אִתְקְרִיאַת עַל שֵׁם יוֹם הַכִּפּוּרִים", פורים איז גרעסער פון יום כיפור; ווייל פורים איז א צייט וואס מען מאכט שלום איינער מיט'ן צווייטן, מען שיקט משלוח מנות איינער פאר'ן צווייטן, מען געבט צדקה פאר ווער עס בעט און מען איז מרבה שמחה - דאס איז חשוב'ער פאר'ן אייבערשטן מער ווי אלצדינג.

שלום איז דער נאמען פונעם אייבערשטן (שבת י:), שלום איז די העכסטע זאך; פורים איז א צייט וואס מען בעט זיך איבער, מען מעקט אויס די קליפה פון המן און עמלק - פון מחלוקת. המן האט געוואלט מאכן מחלוקת, ער האט געזאגט פאר אחשורוש (אסתר ג, ח): "יֶשְׁנוֹ עַם אֶחָד מְפֻזָּר וּמְפֹרָד", זיין זאך איז מחלוקות, וואו עס איז דא א מחלוקת איז עס פון המן און עמלק, דער רבי זאגט (ספר המידות, אות מריבה, סימן סו): "בִּמְקוֹם מְרִיבָה שָׁם הַשָּׂטָן", א פלאץ וואו מען קריגט זיך - דארט איז דער שטן; ווידער מרדכי הצדיק און אסתר המלכה זייער זאך איז (אסתר ד, טז): "לֵךְ כְּנוֹס אֶת כָּל הַיְּהוּדִים", זיך צאמנעמען לעבן בשלום.

בעט איך אייך טייערע חברים, זעט עס זאל זיין שלום אין שטוב; געדענקט, אין שטוב איז אסור וויכוחים, מיט א ווייב איז מען זיך נישט מתווכח, מיט א ווייב טענה'ט מען נישט, מוהרא"ש האט אונז געלערנט: "א ווייב איז אלץ גערעכט"; מען דארף זיך מוסר נפש זיין אויף דעם, ווייל דער יסוד פונעם מענטש איז צו האבן א ריינעם מח מחשבה, און כדי צו האבן א ריינעם מח דארף זיין שלום אין שטוב, אז מען איז בשלום מיט די ווייב איז מען אפגעהיטן פון אלעם שלעכט.

דערפאר יעצט ווען עס קומט יום טוב, עס טוט זיך, מען מאכט הכנות, מען גייט צו די עלטערן און מען איז פארנומען מיט די מצות היום קען אמאל אויסקומען מען זאל פארגעסן פונעם עיקר, מען קען אריינפאלן אין טענה'רייען און קריגערייען, דארף מען זייער אסאך בעטן דעם אייבערשטן: "רבונו של עולם, הצלינו מקליפות המן ועמלק, היט מיר פון מחלוקת, היט מיר פון דעם יצר הרע; העלף מיר איך זאל זוכה זיין צו קדושת מרדכי ואסתר, איך זאל דיר רבונו של עולם שטענדיג שפירן, איך זאל נישט מסיח דעת זיין פון דיר קיין איין רגע".

א פרייליכן ליכטיגן יום טוב פורים.

בעזרת ה' יתברך

ערב שבת קודש פרשת תרומה-זכור, ז' אדר, שנת תשפ"א לפרט קטן

לכבוד ... נרו יאיר

איך האב ערהאלטן דיין בריוו.

איך בעט דיר זייער שטארק, טענה זיך נישט מיט דיין ווייב תחי'; זיי נישט ברוגז אויף איר, זי איז נישט שולדיג; זי ווערט צעריסן צווישן דיר און אירע עלטערן. פון איין זייט וויל זי זיין א געטרייע ווייב, זי וויל גיין מיט דיר, פון די צווייטע זייט רעדט איר טאטע און מאמע צו איר כל דבר אסור אויף ברסלב, זי קען עס נישט נעמען; עס איז איר גרינגער צו שרייען אויף דיר ווי זי זאל זיך קריגן מיט אירע עלטערן, זיי שרעקן איר אן זייער שטארק.

זאג איר די ווערטער איין מאל און נאכאמאל: "מיין לעבן, מיין חיות - איז פון די רבי; אויב דו ווילסט נישט, דו שעמסט זיך - וועל איך פרובירן אז קיינער זאל נישט וויסן, קיינער זאל נישט זען; איך וועל אלעס טון פאר דיר דו זאלסט זיין פרייליך", און אז זי שרייט ווייטער זאלסטו נישט ווערן ברוגז אויף איר. זי איז נעבעך א רחמנות, זי איז נישט שולדיג. זאג איבער נאכאמאל: "איך באקום לעבן פון די רבי, אז דו האסט מורא פון דיינע עלטערן וועל איך מער אכטונג געבן; איך וועל אלעס טון פאר דיר דו זאלסט זיין פרייליך".

וואס זאלן מיר טון אז דער רבי איז אזוי פארשעמט? וואס קען מען טון אז מען רעדט אויפ'ן רבי'ן אזעלכע לשון הרע'ס, מען באשמוצט אונז אז מיר האלטן נישט די תורה חס ושלום; דאס אלעס איז לשון הרע און הוצאת שם רע. די אלע וואס האבן א חלק אין די הוצאת שם רע - די האבן נישט קיין מחילה, ווייל זיי זענען גורם אז בחורים און אינגעלייט וואס דארפן התחזקות זיך צו דערהאלטן, מיט'ן רבינ'ס חיזוק וואלטן זיי געווען ערליכע אידן, אבער נאכן הערן אזויפיל לשון הרע וויל מען נישט האבן צוטון מיט ברסלב, מען וויל נישט די קינדער זאלן האבן צוטון מיט ברסלב.

שטארק זיך, באלד וועלן ווערן פון אלע מניעות - נעימות; עס וועט דיר זיס ווערן, דיין ווייב וועט דיר העלפן, זי וועט דיר זיין אן עזר פאר עבודת השם.

א פרייליכן שבת.

בעזרת ה' יתברך

יום א' פרשת תרומה, ב' אדר, שנת תשפ"א לפרט קטן

לכבוד ... נרו יאיר

איך האב ערהאלטן דיין בריוו.

ווער נישט פארלוירן ווען דיין ווייב וויינט, געב נאר אכטונג זי זאל נישט וויינען פון דיר, דו זאלסט איר נישט וויי טון.

חכמינו זכרונם לברכה זאגן (בבא מציעא נט.): "לְעוֹלָם יְהֵא אָדָם זָהִיר בְּאוֹנָאַת אִשְׁתּוֹ", מען דארף אכטונג געבן נישט וויי טון די ווייב, "שֶׁדִּמְעָתָהּ מְצוּיָה", ווייל די נאטור ביי פרויען איז אז זיי זענען זייער געפיליש, זיי וויינען שנעלער; זאלסט אכטונג געבן איר נישט וויי צו טון.

ווען זי וויינט פון איר מאמע וכו' זאלסטו איר אויסהערן און בארואיגן, און חס ושלום אפלאכן פון די עלטערן. עס וועט נישט לאנג נעמען ביז איר וועט האבן קינדער און איר וועט אויך זאגן פאר די קינדער ווי אזוי זיך צו פירן; עלטערן מעגן זאגן פאר קינדער ווי אזוי זיך צו פירן, נישט נאר זיי מעגן זאגן - נאר מען דארף זאגן, נישט נאר פאר די חתונה דארף מען זאגן פאר די קינדער ווי זיך צו פירן נאר נאך די חתונה דארף מען אויך זאגן; עס איז נישט עק וועלט אז די עלטערן זאגן ווי אזוי זיך צו פירן.

זיי קלוג, בוי איר אויף; רעד צו איר שיין, רעד צו איר ווייך, זי זאל שפירן זיכער מיט דיר.

דער אייבערשטער זאל העלפן זאלסט האבן הצלחה אין אלע ענינים.

בעזרת ה' יתברך

יום ד' פרשת משפטים, כ"ח שבט, שנת תשפ"א לפרט קטן

לכבוד טייערע אנשי שלומינו פון ..., ה' עליהם יחיו

מען דארף האבן זייער אסאך סבלנות אויף דער וועלט; עס גייט אריבער אויף יעדן איינציגסטן מענטש שווערע ביטערע נסיונות.

דער הייליגער רבי זאגט (ליקוטי מוהר"ן חלק ב', סימן קיט): "אֶפְשָׁר יֵשׁ גַּם עוֹלָם הַזֶּה גַּם כֵּן בְּאֵיזֶה עוֹלָם", אפשר איז דא אויבן אין הימל א וועלט וואס הייסט 'עולם הזה', "כִּי בְּכָאן נִרְאֶה שֶׁהוּא הַגֵּיהִנּוֹם, כִּי כֻלָּם מְלֵאִים יִסּוּרִים גְּדוֹלִים תָּמִיד", ווייל דא איז נישטא קיין עולם הזה, דא איז דער גיהנום אליינס, יעדער האט זיינע יסורים. נאך זאגט דער רבי (שם) יעדער איינער ליידט יסורים, עס איז נישטא קיין איין מענטש וואס זאל נישט האבן קיין יסורים וכו', אפילו די גרויסע עשירים זענען אויך פול מיט יסורים, אזוי ווי עס שטייט (איוב ה, ז): "אָדָם לְעָמָל יוּלָד קְצַר יָמִים וּשְׂבַע רֹגֶז", א מענטש איז באשאפן געווארן זיך צו מוטשען, א מענטש לעבט ווייניג און דאס גאנצע לעבן איז פול מיט ווייטאג; און שלמה המלך זאגט (קהלת ב, כג): "גַּם כָל יָמָיו כַּעַס וּמַכְאוֹבוֹת", דאס גאנצע לעבן איז פול מיט כעס און ווייטאג; עס איז נישטא קיין שום עצה וואו צו אנטלויפן נאר צום אייבערשטן און צו די תורה.

דערפאר איז א שאד מקנא צו זיין א צווייטן; יעדער איינער האט זיינע שוועריקייטן. מען דארף קוקן אויף זיך, מען דארף זיך פרייען מיט די אייגענע לעבן.

די אלע וואס לעבן פאר אנדערע, זיי זענען מקנא אנדערע - די עסן זיך אויף לעבעדיגערהייט. חכמינו זכרונם לברכה זאגן (שבת קנב:): "כָּל מִי שֶׁיֵּשׁ בּוֹ קִנְאָה - עַצְמוֹתָיו מַרְקִיבִין", ווער עס איז מקנא א צווייטן ווערן זיינע ביינער פארפוילט; בפשטות גייט עס ארויף ווען מען שטארבט, א מענטש וואס האט קיינעם נישט מקנא געווען וועט זיין גוף נישט פארפוילט ווערן אין קבר, אבער מוהרא"ש זכרונו לברכה זאגט אז דאס מיינט מען לעבעדיגע מענטשן, דער וואס האט קנאה, ווערן אים זיינע ביינער פארפוילט בחיים חיותו; במשך זיין גאנצע לעבן עסט ער זיך אויף, ער טראכט שטענדיג: 'פארוואס האב איך נישט אזא לעבן ווי יענעם? פארוואס האב איך נישט אזא ווייב ווי יענער? פארוואס האב איך נישט אזא הויז ווי יענער? א קאר ווי יענער?' באמת דארף אבער א מענטש וויסן 'אויב דער אייבערשטער האט מיר געגעבן די סארט לעבן; די ווייב, די קינדער און די דירה וכו' וכו', איז דאס גוט פאר מיר; דאס איז דאס בעסטע פאר מיר, בעסער קען נישט זיין'.

הלוואי זאלן מיר אנהייבן לעבן דער לעבן פונעם תם. דער רבי האט אונז דערציילט די מעשה פון דער חכם און תם (סיפורי מעשיות, מעשה ט), ווי דער תם האט געהאט א גוט לעבן און איז שטענדיג געווען פרייליך; ער איז געווען א שוסטער, ער פלעגט ארבעטן זייער שווער צו פאבריצירן שיך, ווען ער האט שוין געענדיגט מאכן דעם שיך האט עס געהאט יענץ פנים, עס האט געהאט דריי עקן, אבער ער פלעגט אנכאפן דעם שיך און זיך מחי' זיין דערמיט, ער פלעגט זאגן: "וואס פאר א שיינקייט, וואס פאר א וואוילקייט דאס שיכעלע איז, וואס פאר א זיסקייט דאס שיכעלע איז, וואס פאר א האניג'דיג, וואס פאר א צוקער'דיג שיכעלע דאס איז"; אבער זיין ווייב האט זיך זייער געוואונדערט, זי האט אים געפרעגט: "אז עס איז יא אזוי, פארוואס אנדערע שוסטערס נעמען דריי גילדן פאר א פאר שיך און דו נעמסט נאר א האלבן טאלער?" האט איר דער תם געענטפערט: "וואס האט דאס צו טון מיט מיר? דאס איז יענעמס מעשה און דאס איז מיין מעשה, און ווייטער פארוואס דארפן מיר שמועסן פון אנדערע מענטשן? לאמיר מאכן א חשבון וויפיל איך פארדין פון דעם שיך", ער פלעגט צאמרעכענען וויפיל ער האט אויסגעגעבן פאר די סחורה און וויפיל עס איז אים אריינגעקומען ריווח און ער האט געזען אז ער האט מרוויח געווען צען גראשן, האט ער געזאגט פאר זיין ווייב: "וואס זאל מיר באדערן אז איך האב פארדינט עפעס ריווח מיד ליד?"

אין די מעשה ליגט דער סוד ווי אזוי מען קען האבן א חיים טובים אויף דער וועלט; א מענטש האט נישט וואס צו קוקן אויף א צווייטן, אז מען קוקט אויף א צווייטן האט מען נישט קיין לעבן, איינער וואס איז מקנא א צווייטן עסט זיך אויף לעבעדיגערהייט. מען דארף געדענקען די פאר ווערטער: "וואס האט דאס צו טון מיט מיר? דאס איז יענעמס מעשה און דאס איז מיין מעשה, און ווייטער פארוואס דארפן מיר שמועסן פון אנדערע מענטשן?"

טייערע חברים, טייערע תלמידים; לאמיר געדענקען וואס דער רבי וויל פון אונז, לאמיר בעטן דעם אייבערשטן מיר זאלן פאלגן דעם רבי'ן. ביים רבי'ן איז געווען טהרת המחשבה דער עיקר, מען זאל האבן א ריינעם געדאנק, דערפאר האט דער רבי זייער אסאך גערעדט פון שלום בית, מען זאל זיין בשלום מיט די ווייב; נאר אזוי קען מען האבן א ריינעם מח.

אמאל איז דער רבי געזעצן ביים טיש מיט די תלמידים און איינער פון די אנוועזנדע האט נישט געהאט קיין שלום בית, ער האט זיך געקריגט מיט זיין ווייב, אינמיטן האט זיך דער רבי אנגערופן: "וִוי וַואגְט זִיך צוּ קוּמֶען צוּ מַיין טִישׁ אֵיינֶער וָואס הָאט נִישְׁט קַיין רֵיינֶע מַחְשָׁבוֹת?!" און דער רבי האט זיך אויפגעשטעלט, ער איז אריין אין זיין צימער און מער נישט געוואלט זיצן ביים טיש. ווען דער אינגערמאן - אויף וועם דער רבי האט זיך באצויגן - האט געזען ווי דער רבי גייט אריין אין צימער האט ער זיך אויפגעשטעלט, ער איז צוגעגאנגען צום רבינ'ס צימער און אנגעהויבן זייער צו וויינען, ער האט זיך איינגעבעטן ביים רבי'ן אז דאס גייט מער נישט פאסירן, ביז דער רבי איז צוריק ארויסגעקומען און ווייטער ממשיך געווען מיט'ן זאגן תורה; זעט מען ווי שטארק דער רבי האט געוואלט מען זאל האבן שלום בית.

איך שרייב דעם בריוו בכלליות פאר די גאנצע חבורה אבער די כוונה איז פאר יעדן איינעם בפרטיות. איך בעט יעדן פון אייך באזונדער, הער זיך אויף קריגן אין שטוב מיט דיין ווייב; פארוואס זאלסטו זיצן אין א גיהנום? טאג און נאכט איז מען פארנומען מיט טענות איינער אויפ'ן צווייטן, בעט איך דיר, גיי ארויס פון גיהנום, הער זיך אויף צו קריגן, לעש אויס די פייער, זוך נישט צו זיין גערעכט; מען ווערט נישט מער פרייליך און מער צופרידן ווען מען איז גערעכט, לאז איר זיין גערעכט, געב איר נאך, בעט איר איבער, בלייב מיט איר אין שטוב אנשטאט גיין מיט חברים.

דער אייבערשטער זאל העלפן איר זאלט האבן הצלחה אין אלע ענינים.

בעזרת ה' יתברך

יום ב' פרשת משפטים, כ"ו שבט, שנת תשפ"א לפרט קטן

מרת ... תחי', קרית ברסלב

איך האב ערהאלטן אייער בריוו.

אויף אייער פראגע וואס צו טון מיט אייער מאמע תחי', זי רעדט זיך זייער אסאך אויס צו אייך און אסאך מאל הייבט זי אן וויינען פון וואס עס גייט אריבער אויף איר; זי רעדט אסאך קעגן אייער טאטע און עס שטערט אייך זייער, איר ווייסט נישט וואס צו טון, איר ווערט זייער צעבראכן ווען איר טראכט דערפון, איר פרעגט אויב איר זאלט ווייטער רעדן מיט איר.

איר זענט נישט די ערשטע מיט דעם פראבלעם און נישט די לעצטע, יעדע צווייטע מענטש האט די פראגע. ווייל ווען מען פארעלטערט זיך הייבט זיך אן א נייע פרשה, ווען מען מאכט חתונה די קינדער דעמאלט קומט ארויס דעם אמת פון לעבן; אויב האט מען געלעבט אין די יונגע יארן שיין און זיס ווערט דעמאלט נאך שענער און נאך זיסער. אויב אבער אין די יונגע יארן האט מען נישט געהאט אמת'ע שלום בית, מען האט געלעבט פאר אנדערע, מען איז געקומען, געגאנגען און געפארן וכו' וכו', דעמאלט ווען מען פארעלטערט זיך, ווען עס גייט זיך שוין נישט, עס קומט זיך שוין נישט און עס פארט זיך שוין נישט - דעמאלט הייבן זיך דאס פארפאלק אן צו קריגן השם ישמרינו.

אוודאי זאלט איר רעדן מיט איר, ערשט יעצט ווען זי גייט אזויפיל אריבער, זאלט איר אויפהייבן דעם טעלעפאן ווען זי רופט און איר מחזק זיין.

די גרעסטע מצוה איז העלפן א מאמע; חכמינו זכרונם לברכה זאגן (פאה א, א): "אֵלּוּ דְּבָרִים שֶׁאָדָם אוֹכֵל פֵּירוֹתֵיהֶן בָּעוֹלָם הַזֶּה, וְהַקֶּרֶן קַיֶּמֶת לּוֹ לָעוֹלָם הַבָּא: כִּיבּוּד אָב וָאֵם וְכוּ'", דער אייבערשטער באצאלט שכר פאר די מצוה פון כיבוד אב ואם, סיי אויף די וועלט און סיי אויף יענע וועלט; עס וועט אייך צוריקקומען ביי אייערע קינדער. אייערע קינדער וועלן רעדן מיט אייך, זיי וועלן אייך מחזק זיין; ווייל אזוי ווי א מענטש פירט זיך מיט זיינע עלטערן, אזוי וועלן זיינע קינדער זיך פירן מיט אים.

לאזט איר רעדן, לאזט איר ארויסגעבן אירע ווייטאגן און נאכדעם זאלט איר איבערנעמען דאס ווארט, איר זאלט אנהייבן דערציילן פון די אייניקלעך, דערציילט איר זיסע זאכן פון אייערע קינדער; דאס וועט איר מחי' זיין. דערציילט איר פון אייער לעבן, ווי גליקליך איר זענט, ווי שיין איר לעבט; דאס וועט איר געבן פרישע כוחות.

פון צייט צו צייט זאלט איר זי גיין באזוכן און איר זאלט איר רופן צו אייך אין שטוב; וועט איר זוכה זיין צו די ברכות וואס דער אייבערשטער בענטשט.

בעזרת ה' יתברך

יום א' פרשת משפטים, כ"ה שבט, שנת תשפ"א לפרט קטן

לכבוד ... נרו יאיר

דו האסט א קלוגע ווייב, זי ווייסט זייער גוט וואס דאס לעבן איז, זי ווייסט זייער גוט וואס א טעלעפאן איז און ווי אזוי עס וועט זיך ענדיגן; זי האט שוין מן הסתם געזען שטובער ווי אזוי עס קוקט אויס מיט א טעלעפאן.

אז זי זאגט דיר דו זאלסט נישט נעמען די ארבעט ווייל מען דארף דארט האבן א טעלעפאן - זאלסטו איר פאלגן.

קענסט נאכאמאל פרעגן אויב מען דארף דאס האבן, אדער איז דא אן אנדערע וועג ווי אזוי צו ארבעטן אן א טעלעפאן.

דער אייבערשטער זאל העלפן זאלסט האבן הצלחה אין אלע ענינים.

בעזרת ה' יתברך

יום ב' פרשת יתרו, י"ט שבט, שנת תשפ"א לפרט קטן

לכבוד ... נרו יאיר

איך האב ערהאלטן דיין בריוו.

דו האסט מיר ממש מחי' געווען מיט דיין בריוו; סיי מיט דיינע שיעורים כסדרן אויפ'ן סדר דרך הלימוד (כמבואר בשיחות הר"ן, סימן עו), סיי דיינע שיעורים אין כולל, דיינע שאיפות צו גיין אין די וועגן פון דיינע עלטערן, רוב טאג לערנסטו הלכה, און דיין חלק אין הפצה. סיי מיט'ן מתרגם זיין, און דו ביסט זיך נישט יוצא מיט'ן מתרגם זיין, דו גייסט ביי די הייזער פארפלייצן די ספרים.

שטארק זיך, ווער נישט צעבראכן ווען דיין משפחה לאזט נישט אפ; זיי האלטן אין איין האקן אין קאפ זאלסט אפלאזן ברסלב וכו' וכו'. דו זע איין זאך, דיין ווייב זאל זיין מיט דיר; אז דיין ווייב וועט זיין מיט דיר, איר וועט לעבן בשלום - וועט דיר קיינער נישט קענען שלעכטס טון.

שמשון הגיבור איז געווען זייער שטארק, ער האט געקענט אליינס גיין קעגן אלעמען, אבער ווען זיין ווייב האט אים דערקוטשעט איז ער שוואך געווארן. אזוי ווי עס שטייט (שופטים טז, טז): "וַיְהִי כִּי הֵצִיקָה לּוֹ בִדְבָרֶיהָ, כָּל הַיָּמִים", זיין ווייב האט אים געדרוקט מיט אירע ווערטער, "וַתְּאַלְצֵהוּ", זי האט אים צוגעדריקט, "וַתִּקְצַר נַפְשׁוֹ לָמוּת", ביז שמשון איז פאר'מיאוס'ט געווארן פון לעבן, ער האט געוואלט שטארבן; מען קען זיין שטארק, אבער אז די ווייב דערקוטשעט ווערט מען שוואך.

איין זאך קען איך דיר זאגן, אז דו וועסט ווייטער דינען דעם אייבערשטן, דו וועסט נישט נתפעל ווערן פון קיינעם און נישט קוקן אויף קיינעם, דו וועסט ווייטער לערנען און דאווענען, מכבד זיין דיינע עלטערן און דיין ווייב'ס עלטערן - וועט ווערן פון די מניעות - נעימות, אזוי ווי עס איז געווען ביים הייליגן רבי נתן. אין אנהייב האט אים זיין טאטע גע'רודפ'ט, ער האט געזאגט פאר זיין שנור, פאר רבי נתן'ס ווייב - זי זאל זיך גט'ן פון זיין זון רבי נתן; אזוינס הערט מען נישט אין די וועלט, א טאטע זאל צורעדן זיין שנור זאל זיך גט'ן פון זיין אייגענעם זון.

רבי נתן איז געבליבן שטארק, ער האט ווייטער געדינט דעם אייבערשטן; ווייטער געלערנט און געדאווענט, עוסק געווען אין הפצה און מכבד געווען זיינע עלטערן, ביים סוף פלעגט אים זיין טאטע רופן מיט א 'ר'', רבי נתן; געווענליך רופט נישט א טאטע אן אן אייגן זון מיט א ר', אבער ער פלעגט זאגן: "נאר דו ביסט מיר מכבד, נאר פון דיר האב איך נחת".

איך זאג דיר וואס מוהרא"ש האט מיר געזאגט אלע יארן; איך בין אויך אריבער שווערע נסיונות, איך פרוביר דאס צו באהאלטן ווייל עס איז נישט קיין כבוד פאר די משפחה. גלייב מיר, עס איז געווען ביטער שווער. מוהרא"ש האט מיר שטענדיג געזאגט: "ביים סוף וועט זיך אלעס איבערדרייען, מען וועט האבן נחת פון דיר, מען וועט זען דאס שיינקייט פון א ברסלב'ער חסיד, מען וועט זען דאס גרויסקייט פון א ברסלב'ע שטוב".

דער אייבערשטער זאל העלפן זאלסט האבן הצלחה אין אלע ענינים.

בעזרת ה' יתברך

יום ב' פרשת יתרו, י"ט שבט, שנת תשפ"א לפרט קטן

לכבוד מיין טייערער ליבער הארציגער ... נרו יאיר

איך בענק זיך אויף די טעג פון נאך דיין חתונה ווען דו מיט דיין ווייב האבן געלעבט אזוי שיין, אזוי זיס; דו האסט אכטונג געגעבן אויף איר און זי האט געקוקט שיין אויף דיר.

יעצט איז גאר אנדערש, יעצט לעבט איר געצווינגען; נישט דו געבסט אכטונג אויף איר און נישט זי שעצט דיר, דיין ווייב שרייבט מיר אז זי האלט ממש ביים ענדע לעבן, זי קען מער נישט, זי האלט פאר א בראך.

איך שרייב דיר פון די טיפעניש פון מיין הארץ; אנא, חוס וחמול, האב רחמנות אויף איר, אויף די קינדער, אויף דיינע עלטערן און אויף דיין משפחה; האב רחמנות אויף דיר. אפשר דאך זאלסטו אנהייבן צוריק לעבן ווי א איד, גיין דאווענען, לערנען, רעדן שיין, איר נישט באצווינגען און זיך פירן צו די קינדער מיט צניעות.

דער בריוו איז מיין לעצטע זאך וואס איך פרוביר צו טון עס זאל נישט זיין א גט.

בעזרת ה' יתברך

יום א' פרשת יתרו, י"ח שבט, שנת תשפ"א לפרט קטן

לכבוד מיין טייערער ... נרו יאיר

איך פארשטיי נישט וואס דו האסט מיר געזאגט, וואס הייסט דיין ווייב וויל נישט האלטן הלכות טהרה?

אויב זי האלט נישט די הלכות דארפסטו זיך ווענדן צו א גרויסער רב, דו קענסט נישט נכשל ווערן אין כריתות השם ישמרינו; אויב איז עס נאר קרעכצן וכו', יעדעס מאל עס קומען די צייטן הייבט זי אן קרעכצן און זאגן אז זי גייט נישט, זי מאכט נישט, זי ציילט נישט וכו' וכו', - דאס איז ביי אסאך משפחות, אסאך טוען דאס.

אויב דאס איז די מעשה זאלסטו איר מחזק זיין, זאג איר דאס גרויסע שכר וואס מען קריגט, מען באקומט ליכטיגע קינדער; אויב איז עס מער פון קרעכצן, אויף למעשה, זאלסטו רעדן צו א גרויסער רב.

פארליר זיך נישט, בעט דעם אייבערשטן עס זאל אריינגיין אין איר א ריינקייט, א הייליגקייט; מיט תפילה וועסטו איר טוישן.