בעזרת ה' יתברך
יום ב' פרשת וירא, ט"ו מר-חשון, שנת תשפ"א לפרט קטן
מרת ... תחי'.
איך האב ערהאלטן אייער בריוו.
אז איר וועט זיך אפשערן אייער האר וועט איר זען גרויסע ישועות אין אלע ענינים; אייער קינד וועט האבן א רפואה שלימה, אלעס וועט זיך איבערדרייען לטובה.
קוקט נישט אויף קיינעם, קוקט נאר וואס איז די ווילן פונעם אייבערשטן; אייער מאן וועט ביים סוף נאר הנאה האבן אז ער האט אן ערליכע ווייב וואס גייט אין די וועג פון צדיקים.
דער אייבערשטער זאל העלפן איר זאלט האבן הצלחה אין אלע ענינים.
בעזרת ה' יתברך
יום ב' פרשת וירא, ט"ו מר-חשון, שנת תשפ"א לפרט קטן
לכבוד ... נרו יאיר.
איך וויל זייער שטארק אונזער קהילה זאל זיין אן איידעלע קהילה וואס פירט זיך מיט יראת שמים; דאס צו טון דארף איך האבן הילף פון מיינע תלמידים, משפחות וואס פירן זיך איידל, משפחות וואס לעבן מיט'ן אייבערשטן.
איך קוק זייער ארויס אז דו און דיין ווייב וועלן זיין א ביישפיל פאר אונזערע תלמידים ותלמידות, ווען מען וועט קוקן אויף ענק וועט מען וויסן ווי אזוי מען דארף זיך פירן.
זיי מחזק דיין ווייב תחי'; שלעפ איר נישט אראפ, מאך נישט חוזק פון צניעות. אז זי קויפט זיך א קלייד און זי פרעגט דיר אויב עס איז גוט און שיין, זאלסטו נישט חוזק מאכן, איר זאגן: "ביסט געווארן א פרומע?" פארקערט, שעץ איר צניעות, שעץ איר איידלקייט.
זיי איר מחזק זי זאל זיך נישט אוועק רירן פון די לבוש פון איר מאמע; אויב זי וויל טוישן פון איר מאמע - קען זי נאר אויף מער איידל, מער פשוט, מער צניעות'דיג.
יעצט ביסטו יונג, עס קאכט אין דיר א פייער; אבער אז דו וועסט מיר פאלגן וועסטו נאר פארדינען.
בעזרת ה' יתברך
יום ד' פרשת נח, ג' מר-חשון, שנת תשפ"א לפרט קטן
לכבוד מיין טייערער ... נרו יאיר.
איך בעט דיר זייער זאלסט זיין פארזיכטיג מיט דיין ווייב; בפרט יעצט אין די חדשים וואס זי ווארט וכו' - דארפסטו מער אכטונג געבן אויף איר געזונט.
זע אז זי זאל קענען שלאפן, וועק איר נישט אויף; עס איז זייער אן איינגעשטעלטע זאך אוועק צו נעמען שלאף פון א פרוי, פון א מאמע; בפרט אין די חדשים לאז איר אביסל שלאפן.
אינדערפרי דארף זי אויפשטיין מיט די קינדער, א גאנצן טאג האט זי איר ארבעט אין שטוב, שפעטער ווען די קינדער קומען אהיים פאלט זי שוין פון די כחות, ענדליך אז זי לייגט זיי שלאפן און זי פאלט אריין אין בעט - טארסטו איר נישט אויפוועקן.
איך בעט דיר, האב רחמנות אויף איר; נאר דו וועסט מרוויח זיין פון דעם; גלייב מיר, איך האב גארנישט פון דעם, איך שרייב דיר דעם בריוו אום דריי אזייגער פארטאגס, איך געב אוועק פון מיין שלאף, פון מיין לעבן - אז דיין שטוב זאל נישט צעפאלן, פאר דיינע קינדער - זיי זאלן האבן א טאטע און א מאמע.
איך מיין נאר דיין שלום בית.
בעזרת ה' יתברך
יום ב' פרשת נח, ב' דראש חודש מר-חשון, שנת תשפ"א לפרט קטן
מרת ... תחי'.
איך האב ערהאלטן אייער בריוו.
איר זענט געזונט און שטארק, איר האט נישט די אלע מחלות און קרענק; איך האף צום אייבערשטן איר וועט וואס שנעלער פטור ווערן פון דעם רשע מרושע וואס האט אייך אזויפיל יארן געפייניגט און איר וועט באקומען א רחמנות'דיגער מאן וואס וועט אייך אויפהייבן און אויפבויען.
בדרך כלל בין איך זייער קעגן גט'ן, איך האב דאס געלערנט פון מיין הייליגער רבי - מוהרא"ש זכותו יגן עלינו וואס האט זיך מוסר נפש געווען זיין גאנצע לעבן צו מאכן שלום בית; מיט דעם אלעם איז געווען פעלער וואס מוהרא"ש אליינס האט אויך געהייסן מען זאל זיך גט'ן. אין אייער פאל, ווען איר לעבט מיט א חי' רעה, א קראנקער כאראקטער וואס פייניגט אייך און ער האט אייך כמעט אינגאנצן צוגרינד געלייגט - דארפט איר זיך גט'ן און אנהייבן א נייע לעבן.
דאס וואס אייער טאכטער זאגט אז ער האט נאכאמאל אנגעהויבן מיט זיינע מניוולות, ער ליגט מיט איר וכו'; זאלט איר זי גוט אנגרייטן זי זאל זיין שטארק נישט זיך לאזן צוגרונד לייגן איר לעבן.
האט נישט מורא פון אים, ער האט מיר אליינס מודה געווען אויף דאס אלעס וואס זי דערציילט; איך האב פון אים אימעילס וואו ער איז מודה אויף אלעס. זאלט איר נישט מורא האבן פון אים, ער קען אייך גארנישט שעדיגן.
זייט ממשיך מיט אייער פרנסה אזוי ווי איך האב אייך געזאגט.
איך קען קוים ווארטן צו הערן די גוטע נייעס אז איר זענט פטור געווארן פון אים און איר האט אנגעהויבן א נייע לעבן.
געדענקט: "אין עוד מלבדו, קיינער קען אייך גארנישט טון אן דעם אייבערשטן".
דער אייבערשטער זאל העלפן איר זאלט האבן הצלחה אין אלע ענינים.
בעזרת ה' יתברך
יום ה' פרשת וזאת הברכה, י"ג תשרי, שנת תשפ"א לפרט קטן
מרת ... תחי'.
דיין מאן איז יעצט געווען ביי מיר, ער האט מיר געזאגט מיט טרערן אז ער שפירט זיך אזוי שלעכט אז ער קומט נישט אן אהיים צו קומען; ער קומט נישט אן דיר צו העלפן מיט די קינדער. ער איז זייער צעבראכן ביי זיך אז אלעס ווערט ביי אים פערטיג די לעצטע מינוט, די סוכה האט ער נאך נישט געבויט און ער קומט נישט אן דיר צו געבן געלט פאר יום טוב.
איך האב אים זייער מחזק געווען, איך האב אים געזאגט ער זאל גלייבן באמונה שלימה אז נאך אביסל וועט אים גרינגער ווערן; איך האב אים געזאגט אז ער מוז דיר איבערבעטן. ער האט מיר צוגעזאגט אז ער גייט אנהייבן אהיים צו קומען צייטליך דיר העלפן מיט די קינדער.
דיר בעט איך זייער זאלסט מחזק זיין דיין מאן; ער איז א טייערער אינגערמאן, איך האב אים זייער ליב. ווייניג אינגעלייט זענען אזוי טייער ביי מיר, ער איז מיר איינגעקריצט אין הארץ. ער ארבעט ביטער שווער צו קענען מפרנס זיין דיר און די קינדער; בעט איך דיר זייער, זיי אים מחזק, ווייל א ווייב קען דאס מערסטע מחזק זיין, וויפיל איך וועל אים מחזק זיין וועט ער ווערן נאך מער מחוזק פון דיינע גוטע ווערטער.
איך בעט פאר ענק שטענדיג.
א פרייליכן יום טוב.
בעזרת ה' יתברך
יום ג' פרשת וזאת הברכה, מחרת יום הכיפורים, י"א תשרי, שנת תשפ"א לפרט קטן
לכבוד מיין טייערער ... נרו יאיר.
פארליר זיך נישט, נאך אביסל וועסטו פטור ווערן פון אלע דיינע חובות, דו וועסט האבן גרויס שפע; יעצט איז א צייט וואס מען פרובירט דיר אויס פון הימל, צו זען ווי אזוי דו וועסט זיך דערהאלטן.
איך בעט דיר טייערער ליבער ברודער, פארליר נישט דיין אמונה ובטחון פאר קיין איין רגע, לאז נישט אריין אין דיין הארץ קיין פינטעלע קשיא אויפ'ן באשעפער; גלייב באמונה שלימה אז אלעס איז לטובה, אלעס איז פאר דיין גוטס, פאר דיין תיקון וכו'.
מעגסט בארגן געלט פאר יום טוב אז דיין ווייב זאל קענען איינקויפן עסן און קליידער. די הייליגע חכמים זאגן (ביצה טו:): "לִוּוּ עָלַי", בארגט פאר מיר, "וַאֲנִי פּוֹרֵעַ", איך וועל העלפן איר וועט קענען באצאלן.
וואס פלעגט רבי נתן זאגן? געדענקסט וואס? רבי נתן פלעגט זאגן בשעת ער איז אריבער ביטערע שווערע נסיונות: "עס איז נאך מיט גרויס חסדים"; זאג עס פאר דיר: "עס איז נאך מיט גרויס חסדים".
בעזרת ה' יתברך
יום ג' פרשת וזאת הברכה, מחרת יום הכיפורים, י"א תשרי, שנת תשפ"א לפרט קטן
לכבוד מיין טייערער ... נרו יאיר.
מיט דעם וואס מיר האבן שוין גערעדט, שפיר איך אז איך דארף דיר שרייבן.
דיין ווייב איז געווען ביי מיר ערב יום הכיפורים, זי האט זייער געוויינט אז זי וויל אן ערליכע ריינע שטוב; עס טוט איר זייער וויי אז דו קוקסט מאווי"ס, נייעס. זי זאגט אז זי האט דיר זייער ליב, עס שטערט איר אז דו ביסט מפקיר דיינע אויגן.
דעריבער בעט איך דיר פון די טיפעניש פון מיין הארץ דו זאלסט אוועקווארפן דיין טעלעפאון וכדומה, דו זאלסט נישט קוקן די אלע זאכן; גלייב מיר, עס איז נישטא וואס צו קוקן, אלעס איז דמיונות, אלעס איז אן אויג פארבלענדעניש; דו וועסט זיין אסאך מער פרייליך אז דו וועסט נישט קוקן קיין שום זאך, נישט קיין ספארט"ס, נישט קיין מאווי"ס, נייעס.
דו האסט דאך א טייערע ווייב, זי וויל לעבן מיט דיר, זי וויל זיין מיט דיר; אנדערע וואלטן זיך געוואונטשן צו האבן אזא געטרייע ווייב וואס דו האסט.
זיי נישט ברוגז אז איך זאג דיר; איך זאג דיר נאר ווייל איך האב דיר ליב, איך וויל זען אביסל נחת ביי מיינע תלמידים.
שרייב מיר דיינע שיעורים, וויפיל דו לערנסט און וואס דו לערנסט.
בעזרת ה' יתברך
יום ג' פרשת וזאת הברכה, מחרת יום הכיפורים, י"א תשרי, שנת תשפ"א לפרט קטן
לכבוד מיין טייערער ... און ... שיחיו.
איך בעט אייך זייער איר זאלט מיר מאכן נחת, איר זאלט האבן שלום בית. איך וויל נישט איר זאלט זיך קריגן איינער מיט'ן צווייטן; איר זענט ביי מיר זייער טייער, איך האב ענק זייער ליב, איך ווארט צו הערן פון אייך ביידע ווי שיין איר לעבט.
שלום בית איז נאר שייך ווען 'ביידע' ארבעטן אויף דעם, ווען ביידע רעכענען זיך מיט די געפילן פונעם צווייטן.
איך בעט דיר טייערער ... נרו יאיר, רעד שיין צו ... תחי', האלט איר טייער, זי איז דיר א מתנה פון הימל. דו קענסט נישט לעבן לויט דיינע טעמים און דיינע וועגן, לעבן מיט א ווייב איז ווי א שותפות; שותפים קענען נאר מצליח זיין ווען ביידע שותפים פארשטייען אז עס איז דא נאך א שותף אינעם געשעפט.
און אויך דיר ... תחי' בעט איך, רעד שיין צו ... נרו יאיר; איר זענט צוויי וואוילע מענטשן, איר קענט זייער מצליח זיין אין לעבן, נאר אז ביידע וועט איר קוקן שיין איינער אויפ'ן צווייטן און זוכן די מעלות איינער אויפ'ן צווייטן.
בעזרת ה' יתברך
יום ד' פרשת וזאת הברכה, י"ב תשרי, שנת תשפ"א לפרט קטן
לכבוד ... נרו יאיר.
לאז דיין ווייב גיין ווי אזוי זי גייט, מוטשע איר נישט זי זאל זיך טוישן, בעט דעם אייבערשטן דו זאלסט ליב האבן די וועג ווי אזוי זי גייט אנגעטון; בעט דעם אייבערשטן עס זאל זיין חן, דו זאלסט האבן חן אין אירע אויגן און זי זאל האבן חן אין דיינע אויגן.
דער רבי זאגט (ספר המידות, אות חן, סימן ו): "כְּשֶׁתַּעֲבִיר עַל מִדּוֹתֶיךָ, תִּמְצָא חֵן", אז מען איז א ותרן, מען געבט נאך, מען זוכט נישט אויסצופירן - דאס ברענגט חן; דאס איז דער סוד פון שלום בית, ווען ביידע - סיי דער מאן און סיי די ווייב, ביידע געבן נאך איינער פאר'ן צווייטן, מען זוכט נישט אויסצופירן, דעמאלט איז דא חן און אז עס איז דא חן איז שוין אלעס דא דארט.
דאנק דיין ווייב פאר'ן זיך פירן איידל, אין דעם זכות וועט איר האבן קינדער צדיקים.
דער אייבערשטער זאל העלפן זאלסט האבן הצלחה אין אלע ענינים.
בעזרת ה' יתברך - ערב שבת קודש פרשת האזינו ב' - תשובה, ז' תשרי, שנת תשפ"א לפרט קטן
לכבוד מרת ... תחי'.
די שבת איז זייער א גרויסע שבת, עס איז די ערשטע שבת פונעם נייעם יאר; דעם שבת רופט מען 'שבת תשובה' ווייל אלע טוען יעצט תשובה, מען גייט אוועק פון די אלטע וועג און מען קערט זיך צוריק צום אייבערשטן.
דעריבער בעט איך אייך זייער איר זאלט אויפנעמען דעם שבת מיט א שמחה, מיט א שטארקע פרייליכקייט; עס זאל אייך גארנישט אנגיין. לאזט נישט אריין די נישט גוטע אין שטוב, דער רבי זאגט (ספר המידות, אות מריבה, סימן סו): "בִּמְקוֹם מְרִיבָה שָׁם הַשָּׂטָן", די נישט גוטע קומען דארט וואו מען קריגט זיך; לאזט נישט אריין דעם שטן אין שטוב, זייט מותר, זייט מוחל, זייט ווייעך - בפרט צו אייער מאן, וועט דער אייבערשטער קומען אין שטוב, עס וועט זיין א פלאץ פאר השראת השכינה.
ווען איר צינדט אן די שבת ליכט פונעם נייעם יאר זאלט איר בעטן ביי די ליכט פאר אייך, פאר אייערע דורות און פאר אלע אידן. פרויען ווייסן נישט און טראכטן נישט וואס פאר א כח זיי האבן; ווען זיי צינדן אן די ליכט צינדן זיך אן אלע הימלען און דער אייבערשטער שטייט און ווארט צו הערן די תפילות זייערע.
איך שרייב אייך א קליינע תפילה וואס איר זאלט בעטן און איר זאלט צולייגן צו דעם תפילה אייערע אייגענע תפילות:
"הֵיילִיגֶער בַּאשֶׁעפֶער, הֶעלְף מִיר אַז דִי נֵייעֶ יָאר זָאל זַיין אַ גֶעזוּנְטֶע יָאר, אַ גְלִיקְלִיכֶע יָאר; אַ יָאר פוּן שִׂמְחָה, אַ יָאר פוּן יְשׁוּעוֹת, אַ יָאר וָואס מִיר וֶועלְן אוֹיסְגֶעלֵייזְט וֶוערְן - יֶעדֶער אֵיינֶער פוּן זַיין פְּרִיוַואטֶע צָרוֹת אוּן אַלֶע אִידְן אִינְאֵיינֶעם וֶועלְן אוֹיסְגֶעלֵייזְט וֶוערְן בִּכְּלָלִיּוֹת. הֵיילִיגֶער בַּאשֶׁעפֶער הֶעלְף מִיר עֶס זָאל זַיין נָאר שָׁלוֹם אִין אוּנְזֶער שְׁטוּבּ, הֶעלְף אוּנְז מִיר זָאלְן זִיךְ לִיבּ הָאבְּן, מִיר זָאלְן אוֹיפְצִיעֶן דִי קִינְדֶער זָאלְן זַיין עֶרְלִיכֶע אִידְן"; אזוי זאלט איר צולייגן אייערע אייגענע תפילות.
א פרייליכן שבת.
א גמר חתימה טובה.
בעזרת ה' יתברך
יום ה' פרשת נצבים-וילך, כ"א אלול, שנת תש"פ לפרט קטן
מרת ... תחי'.
איך האב ערהאלטן אייער בריוו.
איך פריי זיך צו הערן אז איר האט זיך מחי' געווען מיט די בריוו פון עצתו אמונה; די בריוו פאר די פרוי וואס איר מאן שטייט אויף שפעט. איר פלעגט זיך זייער אויפעסן פון דעם אז אייער מאן שטייט אויף שפעט, טיף אין טאג, ווען איר קומט אהיים פון ארבעט שלאפט ער נאך וכו'; עס האט אפגעקילט אייער ליבשאפט וכו', און יעצט נאכן ליינען דעם בריוו האט עס געטוישט דעם בליק אויף אייער מאן, עס האט אייך געמאכט אים ליב האבן.
א שאד וואס מענטשן שרעקן זיך פון ברסלב; ווען מען וואלט ווען געוואוסט וואס ברסלב איז, וואס פאר א שכל דער רבי געבט אין יעדע פרט אין לעבן - וואלטן אלע געקענט האבן די זיסע לעבן וואס מיר לעבן.
בעטס דעם אייבערשטן סיי עס זאל אייך נישט באדערן דאס פון אייער מאן און אויך אויף דעם אז ער זאל אויפשטיין אין צייט און האבן א סדר היום ווי אזוי דער אייבערשטער האט באשאפן די וועלט; אבער בעיקר בעטס אסאך דעם אייבערשטן עס זאל זיין ליבשאפט צווישן אייך, דעמאלט וועט איר זיין גליקליך און צופרידן.
אז איר נעמט אן די חיזוק וועל איך אייך ווייטער געבן חיזוק.
א כתיבה וחתימה טובה און א גוט געבענטשט יאר.
בעזרת ה' יתברך
יום ד' לסדר כי תבוא לאומאן, י"ג אלול, שנת תש"פ לפרט קטן
מרת ... תחי',
אייער מאן האט מיר געשריבן אז איר האט גרויס צער פון אים, איר האט טענות אויף אים; בעיקר האט איר צוויי גרויסע פראבלעמען מיט אים, איינס אז ער שטייט אויף שפעט, און די צווייטע טענה אז ער האט שייכות מיט ברסלב. איר לויפט ארום פון איין עצה געבער צום צווייטן, איר זוכט ווער עס קען אייך העלפן; קיינער אין די וועלט קען אייך נישט העלפן, איר פייניגט זיך און איר עסט זיך אויף לעבעדיגערהייט, אייער מאן בעט מיר אן עצה וואס ער קען טון אז דאס לעבן צווישן ענק זאל זיין זיס.
איך מיין אז איר ווייסט נישט וואס פאר א טייערער מאן איר האט, אסאך פרויען וואלטן זיך געוואונטשן אז דאס זאלן זיין זייערע פראבלעמען; אייער מאן איז א טייערער מענטש, א ווייכע הארץ, א נשמה, א מענטש אנגעפילט מיט געפילן, ערליך און פריינטליך; ער האט די איין פראבלעם אז ער שטייט אויף אביסל שפעט.
איך פרעג אייך, פארוואס פעלט אויס איר זאלט זיך אויפעסן צוליב דעם? איר דארפט פארשטיין אז ער טוט דאס נישט פאר שלעכטיקייט, נאר דאס איז זיין נאטור, ער איז אזוי אויפגעוואקסן. ביי זיין טאטע שליט"א לייגט מען נישט אזא שטארקע דגוש אויף אויפשטיין פארטאגס, די גאנצע משפחה שלאפט אריין ביז אין טאג, איז וואס זאלט איר זיך עסן און עסן אויף דעם? דאנקט און לויבט דעם אייבערשטן אז דאס איז אייער גאנצע דאגה, דאנקט און לויבט דעם אייבערשטן אז איר האט א מאן וואס איז ערליך, ער העלפט אייך און ער איז געטריי צו די קינדער, וואס פעלט אייך? פארוואס זאלט איר זיך עסן די גאנצע לעבן?
בנוגע די צווייטע טענה וואס איר האט, איר ווילט נישט ער זאל האבן שייכות מיט ברסלב; וואס זאל אייך אנגיין אז אייער מאן האט חיות פון די ברסלב'ע ספרים? וואס נעמט דאס אוועק פון אייער לעבן? אז אייער מאן שפירט אז די ספרים און דרשות העלפן אים און עס געבט אים עצות אין זיין לעבן - פארוואס דארפט איר זיך אויפעסן און זוכן פון אונטער דער ערד אויף וואס צו מאכן א ראבעריי?
מיר שטייען יעצט אין חודש אלול, מיר זוכן אלע זכותים פאר'ן יום הדין; דארפט איר זיך בארעכענען און תשובה טון פאר'ן סעקירן אייער מאן טאג טעגליך. איר טארט נישט ערווארטן פון אים ער זאל זיין ווי אייער טאטע שליט"א; אז אייער טאטע שליט"א שטייט אויף פארטאגס, אינמיטן די נאכט - איז דאס זייער חשוב פאר אים אליינס, דאס מיינט אבער נישט אז אייער מאן דארף אויפשטיין פונקט אין די צייט. אייער טאטע האט אויך נישט די מעלות פון אייער מאן שליט"א; ער קען נישט זיין ווי אייער מאן, ווייל יעדער מענטש איז באשאנקען מיט זיינע מעלות, דער אייבערשטער פארלאנגט נישט מען זאל נאכמאכן איינער דעם צווייטן, דער אייבערשטער וויל יעדער איינער זאל אים דינען מיט זיינע נאטורן און מיט זיין וועג.
איר ווייסט אודאי וואס מען לערנט מיט אלע קינדער אין חדר און אין סקול, דאס וואס דער הייליגער רבי זושא פון האניפאלי זכותו יגן עלינו פלעגט זאגן: "ווען איך וועל ארויף קומען אויבן אין הימל וועט מען מיר נישט פרעגן 'פארוואס ביסטו נישט געווען ווי דיין ברידער אלימלך?' מען וועט מיר פרעגן 'פארוואס ביסטו נישט געווען ווי זושא דארף זיין?' איך וועל דארפן אפגעבן דין וחשבון פארוואס איך בין נישט געווען אזוי ווי איך דארף זיין"; ווייל דער אייבערשטער וויל נישט מען זאל נאכמאכן אנדערע, נאכמאכן א צווייטן האט נישט קיין טעם.
איך שרייב אייך ווייל עס טוט מיר וויי צו זען ווי אייער מאן ליידט; איך ווייס נישט צו איר וועט אפילו וועלן ליינען מיינע ווערטער, איר זענט דאך ברוגז אז אייער מאן רעדט צו מיר וכו', דאך שרייב איך אייך די ווערטער ווייל עס רייסט מיר מיין הארץ פארוואס איר לעבט נישט אינאיינעם. איך וויל כאטשיג אז אייער מאן זאל האבן אביסל חיזוק, ער זאל שפירן ווי איינער פארשטייט אים, און אפשר וועלן נאך אנדערע ווייבלעך אויפהערן סעקירן די מענער ווען זיי זענען נישט "פונקט" ווי זייער פאטער.
איך האף אז איר וועט אננעמען די ווערטער; איר וועט פון היינט אן קוקן גוט אויף אייער מאן און איר וועט אים נאר אויפהייבן, איר וועט זיך פרייען ווען ער שלאפט, איר וועט אכטונג געבן מען זאל אים נישט אויפוועקן כדי ער זאל זיך קענען גוט אויסרוען און ווען ער שטייט אויף - נישט קיין חילוק ווען - וועט איר אים ווייטער ליב האבן און איר וועט שמייכלען צו אים. ער וועט אנהייבן שפירן 'מיין ווייב האט מיר ליב, מיין ווייב פארשטייט מיר, מיין ווייב קוקט אויף מיר גוט', וועט איר אנהייבן שפירן די זיסע לעבן וואס מען איז זוכה צו שפירן אין ברסלב, איר וועט אנהייבן שפירן א ליבשאפט, די שכינה וועט רוען ביי אייך אין שטוב.
בעזרת ה' יתברך
יום ג' פרשת כי תצא, ה' אלול, שנת תש"פ לפרט קטן
מרת ... תחי', בית שמש.
איך האב ערהאלטן אייער בריוו.
איך בין אזוי פרייליך צו הערן אזעלכע שיינע גרוסן וואס איר שרייבט אויף אייער טייערער מאן, ווי ער לערנט און העלפט אייך.
איך בענק זיך זייער צו אייער מאן; איך האף אים צו זען ראש השנה אין אומאן ביים הייליגן רבי'ן.
דער אייבערשטער זאל העלפן איר זאלט האבן נחת פון אייערע קינדער.
א כתיבה וחתימה טובה און א גוט געבענטשט יאר.
בעזרת ה' יתברך
יום ג' פרשת כי תצא, ה' אלול, שנת תש"פ לפרט קטן
מרת ... תחי'.
איך האב ערהאלטן אייער בריוו.
אייערע בריוו צערייסן מיר אויף שטיקער; איך ווייס אייך נישט וואס צו זאגן, איך האלט נישט אויס אייער צער, איך וויין פאר אייך, איך וויין פארוואס איר דארפט אזוי שטארק ליידן פון אייער מאן.
קיינער זאגט נישט אז איר דארפט ליידן; רעדטס צו אייער מאן זייער אפן, זאגטס אים אז איר קענט נאר לעבן מיט איינעם וואס רעדט שיין און ווייך. אויב קען ער טוישן די וועג ווי אזוי ער רעדט צו אייך, ער וועט אייך מכבד זיין - איז גוט און אז ער פירט זיך מיט אייך אויף די נישט גוטע וועג קענט איר ווייטער נישט ממשיך זיין מיט אים, איר גייט צוריק אהיים.
עס איז מיר א וואונדער נאכדעם וואס איך רעד אזויפיל ביי די שיעורים, איך וויין צו די אינגעלייט זאלן שיין רעדן אין שטוב צו די ווייב - פירט ער זיך אויף אזוי צו אייך.
שטארקטס זיך און ווערטס נישט צעפאלן, דער אייבערשטער וועט אייך נישט אפלאזן.
בעזרת ה' יתברך
יום ג' פרשת כי תצא, ה' אלול, שנת תש"פ לפרט קטן
לכבוד ... נרו יאיר
איך האב ערהאלטן דיין בריוו.
עס איז מיר א חידוש די גאנצע מעשה וואס דו שרייבסט, אז דיין ווייב איז דיר א מעכב צו פארן קיין אומאן אויף ראש השנה; זי איז געווען ביי מיר מיט דיר אינאיינעם און זי האט זיך זייער באדאנקט, זי האט געזאגט אז זי קומט איר לעבן פאר'ן הייליגן רבי'ן, זי האט אזוי ליב ברסלב, איר לעבן איז געווארן ניי, איר לעבן איז געווארן זיס און צוקער; ווי קען זיין אז זי זאל דיר נישט לאזן קומען קיין אומאן? עפעס שטימט נישט, עפעס פרטים פעלט פון דיין בריוו.
קען זיין אז זי וויל יא דו זאלסט פארן נאר עס איז איר שווער צוליב איר משפחה; איר משפחה מאכט חוזק פון איר, אירע עלטערן מאכן חוזק, זיי טשעפען איר מיט ברלסב, מיט אומאן; דאס מאכט עס זאל דיר אויסזען אז זי וויל נישט דו זאלסט פארן קיין אומאן, אבער באמת וויל זי יא דו זאלסט פארן קיין אומאן, זי דארף נאר דיין חיזוק, זי וויל דו זאלסט איר שטארקן זי זאל עס טון מיט שמחה.
דעריבער בעט איך דיר זייער דו זאלסט רעדן מיט דיין ווייב; רעד שיין צו איר, שמועס מיט איר יעדן טאג וואס איר באקומט פון רבי'ן. דערמאנט אייך אינאיינעם ווי אזוי אייער לעבן האט אויסגעזען פאר איר האט זיך דערוואוסט פון הייליגן רבי'ן, דורכדעם וועט זי ווערן שטערקער און שטערקער, זי וועט האבן די כוחות מיט צו גיין מיט דיר און נישט ווערן צעפאלן פון איר משפחה.
ביסט נישט גערעכט אז דו רעדסט נישט מיט דיין ווייב פון אומאן; דו דארפסט רעדן מיט איר נאכאנאנד פון דאס לעבן וואס דער הייליגער רבי געבט, וועט זי זיין דיין עזר, זי וועט דיר שטופן צו פארן צום הייליגן רבי'ן.
דער אייבערשטער זאל העלפן זאלסט האבן הצלחה אין אלע ענינים.
א כתיבה וחתימה טובה און א גוט געבענטשט יאר.
בעזרת ה' יתברך
יום ב' פרשת כי תצא, ד' אלול, שנת תש"פ לפרט קטן
לכבוד ... נרו יאיר.
איך האב ערהאלטן דיין בריוו.
מזל טוב פאר דיין סיום מסכתא!
איך האב זייער הנאה געהאט צו זען בילדער פון די שיינע סעודה פון דיין סיום.
דו האסט א קלוגע ווייב, זי ווייסט ווי אזוי דיר צו שטארקן זאלסט ווייטער לערנען; דאנק דעם אייבערשטן פאר די מתנה וואס ער האט דיר געגעבן, האסט באקומען א קלוגע פרוי וואס איז דיר מחזק צו לערנען און דאווענען.
לערן ווייטער אויפ'ן סדר דרך הלימוד פון הייליגן רבי'ן (המבואר בשיחות הר"ן, סימן עו), דורכדעם וועסטו זוכה זיין אין א קורצע צייט צו לערנען און ענדיגן כל התורה כולה.
דער אייבערשטער זאל העלפן זאלסט האבן הצלחה אין אלע ענינים.
א כתיבה וחתימה טובה און א גוט געבענטשט יאר.
בעזרת ה' יתברך
יום ב' פרשת כי תצא, ד' אלול, שנת תש"פ לפרט קטן
מרת ... תחי'.
איך האב ערהאלטן אייער בריוו.
איך האב זייער הנאה אז איר זענט אין אונזער קהלה.
איך ווייס נישט פארוואס איר שפירט ווי איר זענט נישט א חלק פון די קהלה; איר דארפט פארשטיין אז איך האב נישט קיין צייט צו רעדן, איך קען נישט אויפנעמען צו שמועסן בפרט ווען עס איז נישט וויכטיג וכו'. איר האט א מאן, איר קענט מיט אים שמועסן. איך בין זייער פארנומען מיט די בחורים, מיט די תלמוד תורה און מיידל סקול; דאס דארף אייך נישט מאכן טראכטן אז איר זענט נישט נאנט.
ווען איר ווילט עפעס פרעגן קענט איר שיקן אייער מאן אין ישיבה מיר פרעגן. אויב איז דאס א זאך וואס איר האט צווישן אייך און אייער מאן און איר שפירט ווי איר קענט דאס נישט פרעגן דורך אייער מאן וכו' קענט איר מיר שרייבן פריוואט און איך וועל אייך מיט'ן אייבערשטנ'ס הילף ענטפערן.
שטארקטס אייך, וואס איר דארפט און וואס איר ווילט - זאלט איר נאר בעטן דעם אייבערשטן. חכמינו זכרונם לברכה זאגן (ירושלמי ברכות סג.): "אִם בָּא עַל אָדָם צָרָה", אז א מענטש האט א צרה, "לֹא יִצְוַוח - לֹא לְמִיכָאֵל, וְלֹא לְגַבְרִיאֵל, אֶלָא לִי יִצְוַוח, וַאֲנִי עוֹנֶה לוֹ מִיַד", זאל ער נישט שרייען - נישט צו מלאך מיכאל, נישט צו מלאך גבריאל, נאר צום הייליגן באשעפער אליינס.
רעדטס צום אייבערשטן אויף אייער שפראך; דער אייבערשטער פארשטייט און הערט אויס אלע שפראכן. חכמינו זכרונם לברכה זאגן (דברים רבה ב, טז): אויפ'ן פסוק (דברים ד, ז): "כִּי מִי גוֹי גָּדוֹל אֲשֶׁר לוֹ אֱלֹקִים קְרֹבִים אֵלָיו כַּה' אֱלֹקֵינוּ בְּכָל קָרְאֵנוּ אֵלָיו", עס איז געווען א מעשה מיט א שיף וואס דערויף זענען געפארן גוים, נאר איין איד האט זיך געפונען אויף דעם שיף; אינמיטן וועג איז דער שיף פארבלאנזשעט געווארן און איז אנגעקומען צו א פרעמדע לאנד, נאכן אנקערן זענען די גוים צוגעקומען צום איד און אים געבעטן: "מיר בעטן אייך, נעמט פון אונז געלט און קויפט פאר אונז עסן, ווייל מיר הונגערן שוין א לאנגע צייט", האט דער איד געקוקט אויף זיי מיט וואונדער און געפרעגט: "בין איך דען נישט קיין גאסט דא פונקט ווי אייך? איך ווייס נישט וואו צו גיין, איך בין א פרעמדער דא פונקט ווי אייך..." האבן אים די גוים פארגעהאלטן און געזאגט: "יֵּשׁ יְהוּדִי אַכְסְנַאי? בְּכָל מָקוֹם שֶׁאַתָּה הוֹלֵךְ אֱלֹקֶיךָ עִמְּךָ", וואס הייסט א איד איז פרעמד? וואו א איד גייט איז דער אייבערשטער מיט אים; אזוי ווי עס שטייט: "אֲשֶׁר לוֹ אֱלֹקִים קְרֹבִים אֵלָיו", ווייל וואו א איד געפונט זיך איז דער אייבערשטער מיט אים און אויף וואסערע שפראך מען רעדט צום אייבערשטן - ענטפערט ער, אזוי ווי חכמינו זכרונם לברכה זאגן (שם): "בְּכָל קָרְאֵנוּ אֵלָיו - בְּכָל לָשׁוֹן שֶׁיִּשְׂרָאֵל קוֹרְאִין לְהַקָּדוֹשׁ בָּרוּךְ הוּא עוֹנֶה אוֹתָם", אויף יעדע שפראך וואס מיר רעדן צום אייבערשטן ענטפערט ער אונז.
דער אייבערשטער זאל העלפן איר זאלט האבן הצלחה אין אלע ענינים.
א כתיבה וחתימה טובה און א גוט געבענטשט יאר.
בעזרת ה' יתברך
יום ה' פרשת שופטים, א' דראש חודש אלול, שנת תש"פ לפרט קטן
לכבוד ... נרו יאיר.
איך האב ערהאלטן דיין בריוו.
אז דיינע שוועגערינס לאזן דיר נישט פארן קיין אומאן זאלסטו זיך גוט אויסלאכן און טון וואס איז גוט פאר דיר. א חוצפה און אן עזות ווען שוועגערינס מישן זיך אריין, זיי טיילן איין וואס צו טון. פאלג מיר, קוק נישט אויף קיינעם, מאך א טיקעט און קום קיין אומאן; אז דיין ווייב וויל נישט דו זאלסט פארן וועגן אירע שוועסטערס - דאס מיינט נישט אז מען דארף איר פאלגן.
דער רבי האט געהייסן מכבד זיין די ווייב, אבער אז די משפחה מישט זיך אריין זאלסטו טון וואס איז גוט פאר דיר; קוק נישט אויף קיינעם און פרעג נישט קיינעם, קום צום רבי'ן, דארט וועסטו פועל'ן אלעס גוטס.
לייג דיינע שוואגערס און שוועגערינס אויף איין זייט וואגשאל און נעם די פאר דיבורים פון רבי'ן וואס האט געזאגט (חיי מוהר"ן, סימן תג): "הָרֹאשׁ הַשָּׁנָה שֶׁלִּי עוֹלֶה עַל הַכֹּל", מיין גאנצע זאך איז ראש השנה, "וְהָיָה פֶּלֶא אֶצְלִי, מֵאַחַר שֶׁהַמְּקֹרָבִים שֶׁלִּי מַאֲמִינִים לִי, וְלָמָּה לֹא יִזָּהֲרוּ כָּל הָאֲנָשִׁים הַמְקֹרָבִים אֵלַי, שֶׁיִּהְיוּ כֻּלָּם עַל רֹאשׁ הַשָּׁנָה אִישׁ לֹא יֵעָדֵר; כִּי כָּל עִנְיָן שֶׁלִּי הוּא רַק רֹאשׁ הַשָּׁנָה", עס איז מיר א וואונדער פארוואס מיינע מענטשן וואס גלייבן אין מיר זאלן נישט רעדן צו אלעמען אז מען זאל קומען צו מיר אויף ראש השנה, "וְהִזְהִיר לַעֲשׂוֹת כְּרוּז, שֶׁכָּל מִי שֶׁסָּר אֶל מִשְׁמַעְתּוֹ וּמְקֹרָב אֵלָיו יִהְיֶה עַל רֹאשׁ הַשָּׁנָה אֶצְלוֹ לא יֶחְסַר אִישׁ, וּמִי שֶׁזּוֹכֶה לִהְיוֹת עַל ראשׁ הַשָּׁנָה רָאוּי לוֹ לִשְׂמֹחַ מְאֹד מְאֹד", דער רבי האט געהייסן מען זאל מאכן א כרוז אז אלע זאלן קומען צו זיין ראש השנה. נאך האט דער רבי געזאגט: "ווער עס קומט צו מיר אויף ראש השנה דארף זיין פרייליך א גאנץ יאר"; וועם וועסטו אויסהערן? וואס איז בכלל די פראגע?
דער אייבערשטער זאל העלפן זאלסט פארשטיין ווען יא אויסצוהערן אין שטוב און ווען דו דארפסט טון וואס דו האסט צו טון.
א כתיבה וחתימה טובה און א גוט געבענטשט יאר.
בעזרת ה' יתברך
יום ג' פרשת ראה, כ"א מנחם-אב, שנת תש"פ לפרט קטן
לכבוד מיינע טייערע תלמידים שיחיו וואס וואוינען אין יבנאל עיר ברסלב.
איך בעט אייך איר זאלט געדענקען וואס איר האט געלערנט אין ישיבה, מיט דעם זאלט איר לעבן. איר וואוינט אין אזא הייליגע שטאט, א שטאט וואס מוהרא"ש האט געבויט מיט בלוט און שווייס, א פלאץ וואס מוהרא"ש האט אוועק געגעבן דערפאר זיינע טעג און יארן - זאלט איר לעבן מיט די לימודים.
איך בענק זיך זייער צו ענק, איך וויל זייער שטארק קומען קיין יבנאל צו מוהרא"ש; איך האב יעצט פרובירט צו באקומען רשות פון די מדינה של גיהנום, איך ווארט אויף א תשובה, איך האף בקרוב צו זיין מיט ענק.
אין ישיבה איז יעצט הויך יום טוב; אלע בחורים זיצן און לערנען, מען ענדיגט יעדן טאג מסכת תענית - פערציג טעג אין איין צי, פון ט"ו באב ביז ראש השנה הבא עלינו לטובה, אלע טוען די סגולה פון מוהרא"ש בתמימות ובפשיטות.
מוהרא"ש איז געקומען צו אונז אין ישיבה זומער שנת תשע"א, דעמאלט איז געווען אז זייער אסאך וואס האבן זיך געדריידט אין היכל הקודש האבן פרובירט צו רעדן שלעכטס צו מוהרא"ש אויף די ישיבה, דעמאלט איז מוהרא"ש געקומען אין קעמפ און געזאגט די בחורים: "איך זאג צו אלע וואס וועלן לערנען און ענדיגן יעדן טאג גאנץ מסכת תענית וועלן טרעפן זייער שידוך", און אזוי איז טאקע געווען, יענעם יאר האבן חתונה געהאט צענדליגער בחורים. אזוי טוען די בחורים יעדעס יאר, מען פאלגט א צדיק, מען טוט די סגולה און מען זעט גרויסע ניסים.
פארוואס שרייב איך ענק דאס? איך וויל אייך דערציילן א מעשה וואס איז שייך צו דעם ענין. א אינגערמאן דערציילט מיר, ער מוטשעט זיך מיט שלום בית און ער איז געווען ביים שיעור ווען מוהרא"ש האט געזאגט פאר די בחורים די סגולה פון מסכת תענית, איז ער צוגעגאנגען פרעגן מוהרא"ש אויב ער וועט זאגן פערציג טעג מסכת תענית צי ער וועט האבן א בעסערע שלום בית? האט אים מוהרא"ש געזאגט מיט א שמייכל: "מענדל מענדל, א אינגערמאן וואס וויל האבן א גוטע שלום בית דארף זיין א וותרן אין שטוב".
דאס וויל איך ענק בעטן, איר זאלט מוותר זיין אין שטוב; איר זאלט נישט מקפיד זיין ווען די עסן איז נישט גרייט וכדומה, איר דארפט קוקן גוט אויף די ווייב און איר האלטן טייער. זייט נישט קארג מיט גוטע ווערטער, געבט אן א שיעור גוטע ווערטער וועט איר זוכה זיין אז די שכינה וועט רוען ביי אייך.
ווען איר זענט ביים ציון בעטס פאר מיר: יואל בן ריצא רעכיל, איך זאל האבן כח ווייטער מיט די תלמידים.
דער אייבערשטער זאל העלפן איר זאלט האבן הצלחה אין אלע ענינים.
בעזרת ה' יתברך
יום ד' פרשת עקב, חמשה עשר באב, שנת תש"פ לפרט קטן
לכבוד ... נרו יאיר.
מען טאר נישט אפשטופן וכו'; מען דארף זיין אין שטוב די נאכט פון וכו'. אפילו עס איז דיר שווער, דו האסט נישט קיין כח צו פארן.
סיי די פרוי טאר נישט אפשטופן און סיי דער מאן דארף זיין אין שטוב ווען זי גייט וכו'.
אן ערליכער איד לייגט אלעס אין די זייט צו קענען זיין אין שטוב מיט די ווייב אין אזא נאכט.
איך האף דו וועסט תשובה טון און ארויס פארן צו דיין ווייב, וועסטו זוכה זיין צו ברענגען די שכינה אין שטוב.
דער אייבערשטער זאל העלפן זאלסט האבן הצלחה אין אלע ענינים.
בעזרת ה' יתברך
יום ג' פרשת ואתחנן, ז' מנחם-אב, שנת תש"פ לפרט קטן
לכבוד ... נרו יאיר.
איך האב ערהאלטן דיין בריוו.
איך בעט דיר זייער זאלסט נישט טענה'ען מיט דיין ווייב.
בנוגע אומאן, אז דו ווילסט אזוי שטארק קומען צום הייליגן רבי'ן זוכה זיין צו אלע תיקונים אבער דיין ווייב וויל נישט, זי זאגט אז דו זאלסט אפילו נישט טראכטן דערפון; דו ווילסט וויסן וואס צו טון.
דו בעט דעם אייבערשטן אן א שיעור מאל אז דו זאלסט זוכה זיין צו קומען צום רבי'ן; מיט דיין ווייב זאלסטו נישט טענה'ען, עס וועט גארנישט העלפן, מיט כח האט נאך קיינער נישט געוואונען די ווייב.
רעד צו איר שיינערהייט; זאג איר ווי שטארק דיין לעבן האט זיך געטוישט. ווען דו רעדסט מיט איר זוך נישט איר צו אויפווייזן אז זי איז נישט גערעכט, דו זאלסט נאר רעדן פון דיר, ווי שטארק דו ווילסט גיין.
אז דו וועסט זיין שטארק מיט די צוויי נקודות, דו וועסט בעטן דעם אייבערשטן אן א שיעור מאל און דו וועסט זיין שטארק מיט נישט טענה'ען מיט איר און נישט זוכן איר צו אויפווייזן אז זי איז נישט גערעכט, דו וועסט איר מכבד זיין - וועט זי זיך ברעכן פאר דיר, זי וועט דיר שיקן צום רבי'ן מיט שמחה.
בנוגע הפצה; יעצט ווען דיין ווייב איז נאך א שטארקע מתנגדת וכו' - זאלסטו איר נישט דערציילן אלע דיינע פלענער פון הפצה, זי פארשטייט נאך נישט וואס מיינט הפצה, דו זאג איר אז דו גייסט ערלעדיגן דיינע זאכן און אזוי זאלסטו מאכן הפצה.
עס איז געווען א ברסלב'ער חסיד וואס האט נישט געהאט קיין פרנסה, ער האט געטון וואס שטייט אין שלחן ערוך (יורה דעה, סימן רנג) אז ווער עס האט נישט קיין פרנסה מעג צאמנעמען צדקה פאר זיך; זיין ווייב האט נישט געוואלט ער זאל גיין נאך געלט, זי האט זיך געשעמט, זי פלעגט פארלאנגען ער זאל ברענגען געלט אן צו גיין נאך געלט. רוב טאג איז ער געזעצן און געלערנט בהתמדה רבה און נאכמיטאג איז ער אהיים געקומען און זיך אנגעטון זיין טייערן רעקל, ער פלעגט זאגן אז ער גייט צום פריץ, ער האט געשעפטן מיט'ן פריץ. זי איז געווען מלא שמחה אז איר מאן איז אזא פערזענליכקייט, ער מאכט געשעפטן מיט'ן פריץ; ער איז ארום געגאנגען אין די הייזער צאמנעמען געלט, אזוי האט ער זיך געפירט זיין גאנץ לעבן אן דעם וואס זיין ווייב זאל וויסן וואס ער טוט.
דער אייבערשטער זאל העלפן זאלסט האבן הצלחה אין אלע ענינים.
בעזרת ה' יתברך
יום ה' פרשת פנחס, שבעה עשר בתמוז, שנת תש"פ לפרט קטן
לכבוד ... נרו יאיר.
איך בעט דיר טייערער ליבער ..., מאך שלום מיט דיין ווייב, קריג זיך נישט מיט איר.
ווי לאנג איז דען דאס גאנצע לעבן? חכמינו זכרונם לברכה זאגן (חולין נט.) עס איז דא א פליג וואס הייסט "בַּקָא" וואס לעבט אינגאנצן איין טאג, אנשטאט זיך צו פרייען מיט'ן פאר - קריגן זיי זיך און בלאזן איינער אויפ'ן צווייטן, די נקיבה זאגט פאר'ן זכר, "איך האב געזען ווי דו האסט געביסן א מענטש וואס איז געשווימען אין וואסער און דו האסט מיר נישט גערופן איך זאל אויך האבן בלוט צו עסן, דערפאר גיי איך נישט רעדן מיט דיר פאר זיבן יאר", זיי לעבן קוים איין טאג און זיי קריגן זיך פאר זיבן יאר, איז דא א גרעסערע געלעכטער פון דעם?
אזא פנים האבן די וואס קריגן זיך; מען מיינט אז מען בלייבט דא אויף די וועלט פאר אייביג, בשעת דאס גאנצע לעבן איז אזוי קורץ; בעט איבער דיין ווייב און זיי נישט דערשראקן ווען זי שרייט, נעם עס נישט צום הארצן.
דער אייבערשטער זאל העלפן זאלסט האבן הצלחה אין אלע ענינים.
בעזרת ה' יתברך
יום ה' פרשת פנחס, שבעה עשר בתמוז, שנת תש"פ לפרט קטן
לכבוד ... נרו יאיר.
איך וועל זיך זייער פרייען אז דו וועסט קומען וואוינען אין שטעטל קרית ברסלב ליבערטי; איך וויל זייער שטארק אז דו זאלסט דארט וואוינען, איך ווארט און איך האף אז דו וועסט דא זיין וואס שנעלער.
אבער אז דיין ווייב וויל נישט קומען וואוינען אין שטעטל - זאלסטו בשום אין פנים ואופן נישט קומען אין שטעטל; וואס וועסטו טון אז דיין ווייב וועט דיר זינגען טאג און נאכט: "דו האסט מיר אהער געשלעפט מיט געוואלד"? וואס וועסטו טון ווען זי וועט רעדן צו אלעמען אז זי וואוינט אין שטעטל באצוואונגענערהייט? ענדערש זאלסטו בלייבן וואוינען וואו דו וואוינסט יעצט און האבן א פרייליכע ווייב. אז זי וועט זיין פרייליך און צופרידן וועסטו אליינס מרויח זיין דערפון, זי וועט זיך אפגעבן מיט די קינדער און זי וועט דיר פרייליך מאכן, אבער אז זי וועט וויינען טאג און נאכט, און ביי יעדע זאך וואס וועט פעלן אין שטוב וועט זי זאגן: "זעסט? וועגן דיר!" "וועגן שטעטל!" נו וואס פעלט דיר דאס אויס?
דעריבער בעט איך דיר זאלסט איר נישט שלעפן מיט געוואלד; בעט דעם אייבערשטן אז דו זאלסט וויסן וואס צו טון, דו זאלסט זיין צופרידן וואו דו ביסט.
ווייז דעם בריוו פאר דיין ווייב; זי זאל זען אז איך הייס נישט קומען אין שטעטל און איך באצוואונג נישט וואו מען זאל וואוינען, איך הייס מיינע תלמידים זאלן מכבד זיין די ווייב.
דער אייבערשטער זאל העלפן זאלסט האבן הצלחה אין אלע ענינים.
בעזרת ה' יתברך
יום ה' פרשת פנחס, שבעה עשר בתמוז, שנת תש"פ לפרט קטן
לכבוד ... נרו יאיר.
אז דיין ווייב זאגט דיר אז זי האט מורא וכו' און זי וויל האבן א פרוי וואס זאל שטיין מיט איר בשעת די לידה (דאולע), זאלסטו נישט חוזק מאכן פון איר; דו ביסט נישט גערעכט מיט דעם וואס דו זאגסט איר: "עס איז שטותים".
צווישן מיר און דיר איז דאס א פיינע שטות; עס איז א צעדרייטע זאך וואס געוויסע פרויען וואס זוכן גרינג פרנסה זענען אויפגעקומען דערמיט, זיי זענען מסביר ווי זיס, רואיג און געשמאק עס איז ווען זיי שטייען צו די האנט וכו' וכו'; נאטורליך כאפן זיך די פרויען צו צו דעם, ווען מען רעדט זיי איין אז מיט זיי וועט די לידה זיין גרינגער, ווען זיי אליינס קענען זיך נישט העלפן וכו'. אבער אז דיין ווייב בעט עס פון דיר דארפסטו וויסן אז זי האט שרעק, זי האט פחד, זי האט מורא - זאלסטו איר בארואיגן.
א מאן וועט קיינמאל נישט פארשטיין וואס מיינט א לידה; מענער ווייסן נישט און קענען נישט וויסן וואס א פרוי גייט אריבער במשך די אלע חדשים, זיי זענען איין שטיק שרעק, איין שטיק פחד: 'וואס גייט זיין?' 'ווי אזוי וועט עס זיין?' ממילא דארפסטו איר בארואיגן, נישט חוזק מאכן.
בעט דעם אייבערשטן אז דו זאלסט שטענדיג געדענקען די נס וואס ער האט מיט דיר געטון, אז ער האט דיר געגעבן אזא טייערע מתנה - א טייערע ווייב, אן אמת'ע אשת חיל; זאלסט איר נאר מחזק זיין און אויפבויען. מערסטנס קענסטו איר זאגן: "לאמיר נעמען דעם אייבערשטן - ער זאל העלפן, ער זאל מאכן די לידה זאל זיין גרינג און געזונט"; ווייל לידה איז נאר אין דעם אייבערשטנ'ס הענט, אזוי ווי חכמינו זכרונם לברכה זאגן (תענית ב.): "מַפְתֵּחַ שֶׁל חַיָה", אז דער שליסל פון האבן קינדער ליגט אין די הענט פונעם אייבערשטן; נאר ער קען העלפן און נאר אויף אים דארף מען זיך פארלאזן.
שטארק זיך אין הפצה; ווען דו גייסט הפצה זאלסטו וויסן און געדענקען אז אין די מינוטן וואס מען איז עוסק אין הפצה איז מען ביים אייבערשטן זייער חשוב, מען קען דעמאלט פועל'ן גרויסע ישועות; ווער רעדט נאך ווען דו כאפסט אריין א בזיון, מען שרייט אויף דיר: "גיי דיר מיט די ברסלב'ע זאכן!" "גיי דיר מיט די שמות!" און נאך אנדערע זידלונגען וואס מפיצים כאפן אריין - זאלסטו זיך נישט דערשרעקן און דו זאלסט נישט ענטפערן, נאר בעטן דעם אייבערשטן פאר דיר און פאר אנדערע אידן.
ווען מען ווערט פארשעמט און מען ענטפערט נישט צוריק - איז מען דעמאלט זייער באליבט ביים אייבערשטן, אזוי ווי חכמינו זכרונם לברכה זאגן (שבת פח:): "הַנֶּעֱלָבִים וְאֵינָם עוֹלְבִים", די וואס ווערן פארשעמט און זיי טוען נישט צוריק פארשעמען, "שׁוֹמְעִים חֶרְפָּתָם וְאֵינָם מְשִׁיבִים", די וואס הערן ווי מען שענדט זיי און זיי ענטפערן נישט צוריק, "עוֹשִׂים מֵאַהֲבָה וּשְׂמֵחִים בְּיִסּוּרִים", די וואס דינען דעם אייבערשטן מיט ליבשאפט און פרייען זיך מיט'ן אייבערשטן - אפילו ווען עס איז זיי שווער, אויף זיי איז געזאגט געווארן דער פסוק וואס שטייט (שופטים ה, לא): "וְאֹהֲבָיו כְּצֵאת הַשֶּׁמֶשׁ בִּגְבֻרָתוֹ", זיי זענען באליבט ביים אייבערשטן.
דער אייבערשטער זאל העלפן זאלסט האבן הצלחה אין אלע ענינים.
בעזרת ה' יתברך
יום ד' פרשת קרח, ב' תמוז, שנת תש"פ לפרט קטן
לכבוד ... נרו יאיר, ירושלים.
דאס וויכטיגסטע זאך זאלסטו אכטונג געבן נישט צו פארשעמען דיין ווייב תחי'.
צווייטנס, זאלסט איר אויפבויען און מחזק זיין. זאג איר אז דאס איז א זאך וואס פאסירט ביי אנדערע אויך; איך האב שוין געהאט זייער אסאך פעלער וואס גרויסע ישיבה גדולה בחורים פלעגן זיך מוטשען מיט דעם, מען האט זיי געדארפט אויפוועקן ביינאכט נעמען אין בית הכסא אז זיי זאלן נישט פארשעמט ווערן וכו' צווישן די בחורים.
דריטנס, נעם איר צו א דאקטער; אסאך מאל קען מען דאס פאררעכטן מיט א קלייניקייט.
פערטנס, בעט דעם אייבערשטן יעדן טאג אויף דעם מיט סבלנות, ביז איר וועט געהאלפן ווערן.
ועל כולם, דאנק דעם אייבערשטן אז דו האסט געטראפן דיין שידוך; דו האסט אזויפיל געבעטן, געוויינט, געווארט, געזארגט און געטון סגולות פאר דיין שידוך, יעצט אז דו האסט חתונה געהאט זאלסטו נישט אויפהערן דאנקען דעם אייבערשטן פאר דעם, און דו זאלסט אויפבויען דיין ווייב; זאלסט איר הייבן העכער און העכער. אין אירע אויגן זאלסטו אוועק מאכן דעם פראבלעם; אפילו עס איז נישט בא'טעמ'ט וכו', זאלסטו איר זאגן אז עס איז א זאך וואס מען קען גרינג ארויסגיין דערפון, ווייל מען קען טאקע גרינג ארויסגיין פון דעם. דער פראבלעם איז אז די אלע וואס ליידן אויף דעם פארלירן זייער זעלבסטזיכערקייט ווייל מען פארשעמט זיי, אזוי אויך טוען זיי זיך זעלבסט פארשעמען און קלאפן, דאס איז שוין א שווערערע זאך ווי דער פראבלעם אליינס. פון יעדע פראבלעם קען מען ארויסגיין, אבער פון צעבראכנקייט - דאס איז שוין אן אנדערע מעשה; עס קען נעמען לאנגע יארן ביז מען בויט זיך צוריק אויף.
דעריבער בעט איך דיר זייער זאלט אויפהייבן דיין ווייב, פרוביר זיך אריין צו לייגן אין איר מצב; ווי אזוי וואלסטו געשפירט ווען עס גייט איבער אויף דיר אזא פראבלעם, דו וואלסט דאך נישט געקענט אויפהייבן דיין קאפ צו קוקן דיין ווייב אין די אויגן פאר בושה, יעצט אז די מעשה איז פארקערט, זי האט דעם פראבלעם - זאלסטו איר מחזק זיין. חכמינו זכרונם לברכה זאגן (סנהדרין כב:): "אֵין הָאִשָּׁה כּוֹרֶתֶת בְּרִית אֶלָּא לְמִי שֶׁעֲשָׂאָהּ כֵּלִי", א פרוי ווערט איינס מיט איר מאן ווען דער מאן מאכט איר פאר א כלי, דאס הייסט ער בויט איר אויף.
אז דו וועסט פאלגן וואס עס שטייט אין דעם בריוו וועסטו זען אז זי וועט ארויסגיין פון איר פראבלעם.
