בריוון פונעם ראש ישיבה שליט"א

#2760 - בארעכנט אייך וואס איר ווילט אין לעבן
קדושה, שידוכים, סמארטפאון, שכל

בעזרת ה' יתברך


יום ב' פרשת לך לך, ה' מרחשון, שנת תשפ"ב לפרט קטן


 


... תחי', תלמידה בית פיגא ברסלב


איך האב ערהאלטן אייער בריוו.


איך האב זייער הנאה אז איר זענט אפן מיט מיר, איר דערציילט מיר אינעם בריוו איז איר האט א באהאלטענע אייפאון און אז איר האט אראפגענומען די פילטער; זייער גוט צו זיין אפן, אזוי קען איך מיט'ן אייבערשטנ'ס הילף אייך פרובירן צו העלפן און בעטן פאר אייך.


איין זאך וויל איך אייך פרעגן, זאגט מיר דעם אמת, נאך אביסל זענט איר אין די יארן פון ווערן א כלה, וואס פאר א חתן ווילט איר? א בחור וואס האט באהאלטענערהייט א טעלעפאן און קוקט אויף אלע עקלדיגע גוי'טעס? א בחור וואס ווייקט זיך אין שמוץ? א בחור וואס וועט זיין גאנץ לעבן אייך אויסשפילן? ער וועט זיך מאכן כאילו ער דארף אייך און באמת וועט ער נעמען זיין הנאה פון קוקן עבירות? אדער איר דארפט א ריינער בחור וואס היט די אויגן, ער וועט נאר קוקן אויף אייך, ער וועט נאר אייך דארפן, נאר אייך וועלן און נאר אייך ליב האבן?


וויסן זאלט איר, חכמינו זכרונם לברכה זאגן (סוטה ב.): "אֵין מְזַוְּגִין לוֹ לְאָדָם אִשָׁה אֶלָּא לְפִי מַעֲשָׂיו", מען ברענגט א זיווג לויט די מעשים פונעם מענטש; אז איר וועט זיך מתגבר זיין אויף די נסיון, איר וועט אפלאזן די נארישע זאכן, וועט אייער מאן אויך נישט קוקן די זאכן, און אז נישט וועט די לעבן זיין זייער נישט גוט.


איך גיי נישט זאגן פאר קיינעם אייער עבר, איך האף איר וועט זיך בארעכענען און שוין אפלאזן די נישט גוטע חבר'טעס און זיך חבר'ן מיט גוטע מיידלעך; גלייבט מיר, איך מיין נאר אייער גוטס, נאר איר וועט בענעפיטירן אז איר וועט זיך היטן פון נישט גוטע חבר'טעס.


איך וועל אייך אויסקלויבן א גוטער בחור וואס וועט אייך זיין געטריי אייער גאנץ לעבן.


שרייבט מיר אייערע סיומים פון תהילים, שרייבט מיר אז איר גייט אפלאזן די נישט גוטע חבר'טעס; איר זענט א גאר גוטע מיידל, בלייבט שטארק.

#2759 - מען דארף גיין צו די עלטערן, אפילו עס איז נישט אזוי בא'טעמ'ט
כיבוד אב ואם, שלום בית, הפצה, צדיקים, מורה דרך, עלטערע יארן

בעזרת ה' יתברך


יום ב' פרשת לך לך, ה' מרחשון, שנת תשפ"ב לפרט קטן


 


לכבוד מיין טייערער ... נרו יאיר


דאס וואס האט פאסירט ביי דיינע עלטערן, עס האט אויסגעבראכן א מחלוקת אויף דער עלטער און יעצט זאגט דיין ווייב אז זי וויל מער נישט אהינגיין, זי קען נישט אויסהאלטן די פאר'סמ'טע לופט פון מחלוקת; דו פרעגסט וואס דו זאלסט טון, אויב דו זאלסט רעדן צו דיין מאמע אדער מער נישט גיין.


דו רעד גארנישט צו דיין מאמע, חס ושלום זיך אריינמישן אדער וויי טון; זיי מסביר דיין ווייב שיינערהייט 'מיר דארפן גיין צו די עלטערן אפילו עס איז נישט אזוי בא'טעמ'ט', יעצט זענט איר יונג גייט מען מער צו די עלטערן, שפעטער ווען די קינדער וואקסן אונטער גייט מען אביסל ווייניגער, מען דארף טון וואס איז ריכטיג, אפילו עס איז נישט געשמאק.


דו שטארק זיך מיט'ן רבינ'ס עצות; גיי התבודדות, בעט דעם אייבערשטן דו זאלסט זוכה זיין צו ווערן בטל ומבוטל פאר אים. קוק וואס פאסירט אויף דער עלטער ווען מען לעבט אן א צדיק, עס איז אזוי שרעקעדיג צו זען ווי מענטשן גייען צוגרינד, מען קריגט זיך, מען עסט זיך אויף לעבעדיגערהייט.


דאס דארף דיר געבן חיזוק פאר הפצה; וועסט קיינמאל נישט וויסן וואס איין קונטרס טוט ראטעווען א גאנצע משפחה.

#2758 - די דריי תפילות היט דעם מענטש פון אלעם שלעכטס
שלום בית, שטעטל, פרנסה, דאווענען, מנין

בעזרת ה' יתברך


יום ב' פרשת לך לך, ה' מרחשון, שנת תשפ"ב לפרט קטן


 


לכבוד מיין טייערער ... נרו יאיר, קרית ברסלב


איך וויל דיר מחזק זיין זאלסט דאווענען די דריי תפילות שחרית, מנחה און ערבית אין צייט מיט מנין.


וויסן זאלסטו, די דריי תפילות דאס איז וואס האלט א איד אין מחנה ישראל, מען דארף זייער נזהר זיין אין די דריי תפילות, דאס היט דעם מענטש פון אלעם שלעכטס (לקוטי מוהר"ן חלק ב', סימן ח); בפרט אז דו וואוינסט אין שטעטל, אויב מען שטייט נישט אויף אין צייט קען אויסקומען מען זאל נישט הערן ברכו, קדושה און קדיש א גאנץ יאר; איז שוין כדאי צוריק צו קומען אין שטאט ווי איידער צו האבן אזא סארט לעבן.


מוהרא"ש זאגט, דאווענען מיט מנין איז מסוגל פאר פרנסה; קען זיין פשט, אז מען שטייט אויף פרי, מען דאווענט - וועט מען האבן פרנסה, און אז מען שלאפט אריין אין טאג אריין - ווי קען מען האבן פרנסה? אויך שלום בית, אז די ווייב זעט דעם מאן שלאפן ביז'ן טאג אריין, נו וואס קען מען ערווארטן...


הלוואי זאלסטו אננעמען די ווערטער, זאלסט זיך באנייען, גיין דאווענען בזמן ובמנין.

#2757 - די קאפ זאל זיין אין גוטע זאכן
עבודת השם, פרנסה, תכלית, מחשבות

בעזרת ה' יתברך


יום ב' פרשת לך לך, ה' מרחשון, שנת תשפ"ב לפרט קטן


 


לכבוד מיין טייערער ... נרו יאיר


הער נישט אויף דאנקען דעם אייבערשטן אויף די גרויסע חסדים וואס ער טוט מיט דיר, האסט א וואוילע ווייב און א געזונט ליכטיג קינד; דארפסטו נאר דאנקען און לויבן דעם אייבערשטן, וועט דער אייבערשטער דיר שענקען נאך גוטס.


זע אז דיין קאפ זאל זיין אין גוטע זאכן, דאס הייסט, אפילו דו דארפסט זיין פארנומען צו ברענגען פרנסה, זאל דיר דיין קאפ זיין אין תכלית. אדער זאלסטו זיך מתבודד זיין, אדער עוסק זיין אינמיטן ארבעט מיט הפצה; ווען דו טרעפסט איינעם געב יענעם א ספר וכדומה, אדער בענק צום בית המדרש; ווארט צו קענען לערנען און דאווענען.


עס קען זיין א מענטש א מענטש האט געארבעט כל ימיו און ווען ער קומט ארויף אין הימל זעט מען ווי דער מענטש האט זיין גאנץ לעבן געלערנט און געדאווענט, ווייל ער האט געוואלט, געבענקט און געגליסט צו דעם; איז דאס אזוי ווי ער האט דאס געטון.


 

#2756 - בויען א שטוב אויף תורה און יראת שמים
שאלות, אידישע שטוב, שמחות, מורה דרך, הלכה

בעזרת ה' יתברך


יום ב' פרשת לך לך, ה' מרחשון, שנת תשפ"ב לפרט קטן


 


לכבוד מיין טייערער ... נרו יאיר וזוגתו ... תחי'


מזל טוב פאר ענקער שמחה, דער אייבערשטער זאל העלפן איר זאלט זוכה זיין אויפצושטעלן א בית נאמן בישראל מיט ליכטיגע ערליכע דורות.


זייט מיר מוחל, איך בין נישט אנגעקומען צו ענקער שמחה; איך וועל דאס נאך משלים זיין בלי נדר.


זעט צו בויען ענקער שטוב אויף תורה און יראת שמים. אז איר ווילט אייער שטוב זאל זיין געבויט אויף שטארקע יסודות זאלט איר יעדע זאך פרעגן, גארנישט טון מיט די אייגענע שכל; יעדע שאלה זאלט איר פרעגן א דיין און אזוי אויך יעדע זאך זאלט איר אויסשמועסן מיט אן ערליכן רב, אזוי וועט דער שטוב האבן א קיום.


 


 

#2755 - ס'זאל נישט אריבערגיין א טאג אן א בלאט גמרא
כולל, סדר דרך הלימוד, לימוד התורה, סיפורי צדיקים, גמרא

בעזרת ה' יתברך


יום ב' פרשת לך לך, ה' מרחשון, שנת תשפ"ב לפרט קטן


 


לכבוד מיין טייערער ... נרו יאיר


א גרויסן יישר כח פאר'ן העלפן די כולל חודש'ליך; די פאר אינגעלייט וואס מיר האבן אין כולל לערנען בהתמדה רבה, עס איז א גרויסע זכות צו העלפן תורה. איך שפיר פאר א זכי' צו האבן די כולל, העלפן אינגעלייט לערנען תורה.


שטארק זיך בלימוד התורה, לערן דיינע שיעורים כסדרן על פי סדר דרך הלימוד פון רבי'ן (כמבואר בשיחות הר"ן, סימן עו) אפילו בלי הבנה כלל; זיי שטארק אינעם בלאט גמרא, זע עס זאל נישט אריבערגיין א טאג אן לערנען דעם בלאט גמרא.


דער הייליגער צדיק רבי שלמה מ'זעוויל זכותו יגן עלינו האט זיך אויסגעדרוקט: "א מענטש וואס לערנט נישט גמרא, יענעם טאג האט ער א פנים ווי א הונט, ה' ישמרינו", אמאל האט ער געשריגן צום גבאי ער זאל שנעל קומען ווייל א הונט איז אין שטוב, דער גבאי קומט צו לויפן און זעט א מענטש, אבער דער צדיק ווייזט אויף יענעם, ער זעט אויס ווי א הונט; וואויל איז דעם מענטש וואס לאזט זיך נישט נארן.


 

#2754 - צייל נישט די טעג, יעדע מינוט הויב אן פונדאסניי
עבודת השם, התחדשות

בעזרת ה' יתברך


יום ב' פרשת לך לך, ה' מרחשון, שנת תשפ"ב לפרט קטן


 


לכבוד מיין טייערער ... נרו יאיר


איך בעט דיר זייער, געב נישט אויף; אז מען פאלט אראפ הייבט מען זיך אויף, מען בלייבט נישט ליגן אויף דער ערד. געדענק, דער רבי זאגט (לקוטי מוהר"ן חלק ב', סימן קיב): "אִם אַתָּה מַאֲמִין שֶׁיְּכוֹלִין לְקַלְקֵל", אז דו גלייבסט אז דו קענסט פארדארבן, "תַּאֲמִין שֶׁיְּכוֹלִין לְתַקֵּן", גלייב אויך אז דו קענסט פאררעכטן.


אמאל מיינט דער מענטש אז ער דינט דעם אייבערשטן, אבער באמת דינט ער זיך, ער וויל קענען זאגן "שוין זעקס חדשים וואס 'איך' זינדיג נישט", "שוין פערצן חדשים וואס איך בין נישט פוגם", און ווען מען פאלט אראפ נאכדעם קען מען זיך נישט ליידן, מען וויל זיך נישט קענען; מען וויל נישט דאווענען, מען וויל נישט לערנען; ווייל ביז אהער האט ער זיך געדינט, וואלט ער געדינט דעם אייבערשטן - וואלט ער ווייטער געדינט דעם אייבערשטן, די עבירה וואלט אים נישט אראפגעווארפן, ער וואלט תשובה געטון. אזוי ווי דער רבי האט געזאגט (חיי מוהר"ן, סימן תנג): "אָט וִוי אִיר זֶעט מִיר, אִיךְ זָאל חַס וְשָׁלוֹם עוֹבֵר זַיין דִי גְרֶעסְטֶע עֲבֵרָה, וָואלְט דָאס מִיר גָארְנִישְׁט אַרָאפּ גֶעוָוארְפְן, אִיךְ וָואלְט נָאךְ דֶעם גֶעוֶוען אַזוֹי אֵיין עֶרְלִיכֶער יוּד וִוי פְרִיעֶר, דֶער נָאךְ וָואלְט אִיךְ תְּשׁוּבָה גִיטָאן".


ברודער, דאס איז נישט אונזער וועג, צו ציילן די טעג וויפיל טעג מען איז שטארק, וויפיל טעג איך בין נישט פוגם; אונזער וועג איז יעדן טאג, יעדע מינוט אנהייבן פונדאסניי זיין גוט.

#2753 - קום לערנען אין שול אינדערפרי און ביינאכט
חינוך הילדים, התחדשות, בית המדרש, לימוד התורה, שיעורים כסדרן

בעזרת ה' יתברך


יום ב' פרשת לך לך, ה' מרחשון, שנת תשפ"ב לפרט קטן


 


לכבוד מיין טייערער ליבער קאזין און תלמיד ... נרו יאיר, קרית ברסלב


איך וויל דיר מחזק זיין, איך געדענק די ערשטע צייט ווען דו האסט זיך ארויסגעצויגן אין שטעטל פלעגסטו קומען פארטאגס לערנען, האסט געלערנט דיינע שיעורים צופרי פאר'ן דאווענען, עס איז געווען אזוי מחי'דיג, די גאנצע טאג, די גאנצע מענטש - איז אינגאנצן אנדערש.


וויל איך דיר מחזק זיין, באניי זיך, הייב אן פון פריש; קום צופרי לערנען דיינע שיעורים כסדרן, אויך ביינאכט זאלסטו זיך קובע זיין א שיעור אין גמרא. דער רבי זאגט (ספר המדות אות בנים, סימן נב): יַקְדִּים וְיַחְשִׁיךְ לְבֵית הַכְּנֶסֶת, עַל יְדֵי זֶה יַאֲרִיךְ יְמֵי בָנָיו", אז מען קומט אין שול אינדערפרי און ביינאכט - וועלן די קינדער לאנג לעבן; ווייל קינדער וואס באקומען א חינוך פון קומען אין שול ביינאכט און צופרי - וועלן זיי אויך אזוי טון, וועלן זיי לעבן; ווייל נאר אז מען לערנט און מען דאווענט לעבט מען א חיים טובים.


שרייב מיר יעדע מאל דו מאכסט א סיום משניות, א סיום מסכתא, א סיום אויף א חלק פון די תורה.


 

#2752 - אכטונג געבן צו וועלכע בעביסיטער מ'שיקט
קינדער, חינוך הילדים, חיזוק פאר פרויען

בעזרת ה' יתברך


יום ב' פרשת לך לך, ה' מרחשון, שנת תשפ"ב לפרט קטן


 


מרת ... תחי'


איך האב ערהאלטן אייער בריוו.


וואס איז בכלל די שאלה? אז די בעביסיטער טוישט נישט דאס קינד, זאלט איר מער נישט אהין שיקן דאס קינד.


איר האט צוויי ברירות, אדער זוכט א נארמאלע פרוי וואס וועט אכטונג געבן אויפ'ן קינד און ווען מען דארף טוישן דאס קינד וועט זי דאס טון, אדער לאזט אפ אייער ארבעט; וואס דארפט איר ארבעטן? איר דארפט זיין א מאמע פאר אייערע קינדער.


עס איז דא גוטע בעביסיטערס, אבער עס איז דא בעביסיטערס וואס טוען גארנישט, זיי לאזן די קינדער וויינען און שרייען, זיי פארשפארן די טיר; זיי אינטערעסירט נאר די פאר דאלער השם ישמרינו.


אויב איר ווילט בלייבן ארבעטן - זאלט איר בעטן דעם אייבערשטן איר זאלט טרעפן א גוטע פלאץ וואו צו שיקן אייער קינד.

#2751 - עס איז וויכטיג צו נעמען א רוימערקע צו העלפן אין שטוב
שטעטל, אידיש געלט, דירה

בעזרת ה' יתברך


יום ב' פרשת לך לך, ה' מרחשון, שנת תשפ"ב לפרט קטן


 


... תחי', קרית ברסלב


איך האב ערהאלטן אייער בריוו.


בנוגע צו קויפן די הויז; די הנהלה זאגט אז די הויז איז ניטאמאל ווערד צוויי הונדערט טויזנט דאלער, מערסטנס הונדערט זיבעציג, און די גוים ווילן פאר דעם צוויי הונדערט פערציג, איז ממילא נישט שייך דאס צו קויפן. מען קען נישט קויפן קיין הייזער אין שטעטל און זיין א חלק פון אונזער קהילה נאר אז מען קויפט דאס דורך די הנהלה.


בנוגע נעמען גוי'טעס; אודאי זאלט איר נעמען א גוי'טע זאל אייך העלפן רייניגן די שטוב, דאס מיינט נישט אויסגעבן געלט; א אידישע מאמע זאל האבן כח - איז וויכטיגער ווי די פאר דאלער וואס די גוי'טעס נעמען.


דער אייבערשטער זאל העלפן איר זאלט האבן הצלחה אין אלע ענינים .

#2750 - אויב מען זאגט תיקון רחל אין א שנת השמיטה
חברים, שאלות, חבורות, שמיטה, זכר לחורבן

בעזרת ה' יתברך


יום ב' פרשת לך לך, ה' מרחשון, שנת תשפ"ב לפרט קטן


 


לכבוד מיין טייערער ליבער ... נרו יאיר, טברי'


איך האב ערהאלטן דיין בריוו.


אויף דיין פראגע אויב מען זאגט די יאר, אין א שנת השמיטה, ביי תיקון חצות - תיקון רחל, היות עס ווערט געברענגט (עיין ספר זמרת הארץ, סימן פד) אין א שנת השמיטה זאל מען נישט זאגן ביי תיקון חצות תיקון רחל, ווייל אין זוהר הקדוש שטייט (פרשת שלח, דף קעא.) אז שמיטה איז א שנת שמחה אויבן אין הימל, איז די יאר א גרויסע שמחה און אזוי ווי שבת זאגט מען נישט קיין תיקון רחל זאגט מען די יאר אויך נישט.


מוהרא"ש זאגט אז ביי אנשי שלומינו זאגט מען אויך די יאר תיקון חצות אזוי ווי אלע יארן, ווייל מיר זענען נאך אין גלות, דער בית המקדש איז חרוב, דעריבער בעטן מיר ווייטער אויף צרות ישראל און אויף גלות השכינה; אפילו עס איז א צייט פון שמחה דארף מען ווייטער וויינען אויפ'ן חורבן. מוהרא"ש ברענגט א ראי' פון די הלכה (שלחן ערוך אורח חיים סימן תקס, סעיף ב) אז מען טאר נישט לייגן אלע עסן ביי א שמחה, מען דארף בשעת א שמחה איבערלאזן אין טעלער א זכר לחורבן, אזוי אויך טאר א פרוי נישט אנטון אויף איינמאל אלע אירע צירונגען און אזוי אויך ביי א חתונה לייגט מען אויפ'ן חתן אביסל אש און מען צעברעכט א טעלער; דאס אלעס מאכט מען אלס א זכר, אזוי ווי עס שטייט (תהלים קלז, ה-ו): "אִם אֶשְׁכָּחֵךְ יְרוּשָׁלָיִם וגו', אִם לֹא אַעֲלֶה אֶת יְרוּשָׁלִַיִם עַל רֹאשׁ שִׂמְחָתִי"; אזוי אויך אין א שמיטה יאר זאגן מיר ווייטער תיקון חצות אזוי ווי אלע יארן.


אויף דיין פראגע וואס דו זאלסט טון ליל שישי, וואו צו גיין, אדער צו די חבורה פון אנשי שלומינו אדער צו די חבורה פון דיינע חברים פון די קהילה וואו דו געהערסט; קוק וואו דו קענסט מער קונה זיין פאר דיר יראת שמים און חיזוק.


שטארק זיך מיט די הייליגע עצה פון תפילה והתבודדות; תפילה והתבודדות ברענגט דעם מענטש צו די העכסטע מדריגות.


דער אייבערשטער זאל העלפן זאלסט האבן הצלחה אין אלע ענינים .

#2749 - מ'קען זאגן תהילים ביינאכט
הפצה, תהלים, דרך ארץ, היכל הקודש

בעזרת ה' יתברך


יום ב' פרשת לך לך, ה' מרחשון, שנת תשפ"ב לפרט קטן


 


... תחי', תלמידה בית פיגא ברסלב


איך האב ערהאלטן אייער בריוו.


איר קענט זאגן תהילים ביינאכט. מוהרא"ש ברענגט פונעם ספר אשל אברהם פון הרב הקדוש מבוטשאטש זכרונו לברכה (אורח חיים סימן רלח, סעיף ב) וואס ער פסק'נט אז תהילים מעג מען זאגן ביינאכט אויך, ווייל מען זאגט דאס צו מתפלל זיין און צו דאנקען דעם אייבערשטן.


פירט זיך אויף מיט דרך ארץ צו אייערע טיטשערס, דאס איז די גרעסטע הפצה; ווייל אלע ווייסן אז איר זענט א ברסלב'ע מיידל, אלע ווייסן אז איר און אייערע עלטערן זענען תלמידי היכל הקודש, און ווען מען זעט ווי א תלמידה היכל הקודש פירט זיך מיט דרך ארץ - ווערט פארשטאפט די מויל פון אלע מתנגדים, מען האט נישט וואס צו רעדן מער קעגן היכל הקודש; דאס איז די גרעסטע הפצה.


דער אייבערשטער זאל העלפן איר זאלט האבן הצלחה אין אלע ענינים .

#2748 - א שידוך האט נאר מיט'ן אייבערשטן
שידוכים

בעזרת ה' יתברך


יום א' פרשת לך לך, ד' מרחשון, שנת תשפ"ב לפרט קטן


 


... תחי', תלמידה בית פיגא ברסלב


איך האב ערהאלטן אייער בריוו.


זייט מתפלל פאר א גוטע שידוך, א שידוך האט נאר מיט'ן אייבערשטן; איך האב שוין גערעדט מיט אייערע עלטערן וועגן א שידוך פאר אייך, איך זוך פאר אייך א גוטער בחור מיט גוטע מידות און א ירא שמים.


דאנקט דעם אייבערשטן פאר אייערע טייערע עלטערן.


דער אייבערשטער זאל העלפן איר זאלט האבן הצלחה אין אלע ענינים.

#2747 - עס איז נישט גוט צו געבן אסאך נעמען פאר א קינד
קינדער, נאמען

בעזרת ה' יתברך


יום ב' פרשת לך לך, ה' מרחשון, שנת תשפ"ב לפרט קטן


 


לכבוד ... נרו יאיר


איך האב ערהאלטן דיין בריוו.


געב נישט מער פון צוויי נעמען, מוהרא"ש זאגט עס איז נישט גוט אסאך נעמען, מער נעמען - מער פראבלעמען אין לעבן, השם ישמרינו; געב א נאמען נאכן הייליגן רבי'ן און לייג צו איין נאמען נאך א זיידע, נישט מער פון איין נאמען.


דער אייבערשטער זאל העלפן זאלסט האבן הצלחה אין אלע ענינים .

#2746 - זיכער מאכן אז די קיאסק איז מסודר מיט מחיצות בצניעות
צניעות, שטעטל

בעזרת ה' יתברך


יום א' פרשת לך לך, ד' מרחשון, שנת תשפ"ב לפרט קטן


 


לכבוד ... נרו יאיר


איך האב געזען די בילדער פון די נייע קיאסק; איך וויל דיר זאגן אז איך וועל נישט לאזן מען זאל נוצן די קיאסק נאר אויב עס איז אפגעטיילט מיט מחיצות.


איך ווייס נישט וואס דו טראכסט; ווי אזוי קען מען זיצן דארט מענער מיט פרויען אינאיינעם? דו גאנצע געדאנק פונעם קיאסק איז דאך נאר העלפן די משפחות אין שטעטל זאלן זיין ריין אן קיין ראיות אסורות, מען זאל נישט האבן קיין טעלעפאן, טעבלעט, קאמפיוטער אין שטוב; יעצט אז דו מאכסט די טישן איינס נעבן צווייטן אן קיין מחיצות איז דאס נאך ערגער.


איך בעט דיר זייער, טראכט וואס דו קענסט טון עס זאל זיין אפגעטיילט מענער מיט פרויען, עס זאל נישט ארויסקומען קיין שלעכטס פון די זאך.


דער אייבערשטער זאל העלפן זאלסט האבן הצלחה אין אלע ענינים.

#2745 - לערנען א תורה פון ליקוטי מוהר"ן און די תפלה דערויף, ווארטנדיג אויף א מזל טוב
שמחות

בעזרת ה' יתברך


יום א' פרשת לך לך, ד' מרחשון, שנת תשפ"ב לפרט קטן


 


לכבוד ... נרו יאיר


איך האב ערהאלטן דיין בריוו.


פון ווען די דאקטורים הייבן אן מיט די זאך - גייט דער מאן ארויס פון שטוב און ער ווארט אינדרויסן.


בלייב נישט אינעווייניג, מען קען סיי ווי נישט העלפן און נישט קוקן.


מוהרא"ש זאגט, ביי אים, פון ווען ער איז געפארן אין שפיטאל האט ער גענומען לערנען לקוטי מוהר"ן חלק ב' סימן ב' און געזאגט די תפילה פון רבי נתן אויף די תורה, און פאר ער האט דאס געענדיגט איז דער דאקטער שוין געקומען זאגן א מזל טוב; און אזוי פירן זיך טאקע אנשי שלומינו.


דער אייבערשטער זאל העלפן עס זאל זיין בשעה טובה ומוצלחת, עס זאל אנקומען גרינג.

#2744 - מ'דארף קוקן וואו די קינדער וועלן אויפוואקסן ערליך
חינוך הילדים, שטעטל, הדרכות, דירה

בעזרת ה' יתברך


יום א' פרשת לך לך, ד' מרחשון, שנת תשפ"ב לפרט קטן


 


מרת ... תחי'


איך האב ערהאלטן אייער בריוו.


זייט מיר מוחל, איך וועל אייך נישט ענטפערן וואס צו טון; ווי קען מען זאגן א צווייטן וואס צו טון און ווי אזוי זיך צו פירן? זיכער נישט וואו מען זאל וואוינען.


מיינט נישט אז איך שטופ אייך אוועק, אז מיר ווילן נישט האבן אייער משפחה ביי אונז אין שטעטל; אדרבה, מיר וועלן זיך זייער פרייען אז אייער משפחה וועט קומען וואוינען ביי אונז אין שטעטל, עס איז פאר אונז א זכיה צו האבן אזעלכע באזעסענע ערליכע משפחות ווי אייער משפחה, אבער מיר קענען דאס נישט זאגן צו טון; דאס דארפט איר - אינאיינעם מיט אייער מאן - אסאך בעטן דעם אייבערשטן אויב איר זאלט זיך אריבערציען פון אייער מדינה און קומען קיין אמעריקע, קיין קרית ברסלב.


וואס מיינט איר, וואס האב איך געטון ביים עפענען דעם שטעטל? איר מיינט איך בין אויפגעשטאנען איין טאג אויף די לינקע זייט און מחליט געווען אז מיר גייען בויען א שטעטל? מיט טייכן טרערן האב איך געוויינט צום אייבערשטן ער זאל מיר אריינשיינען וואס צו טון, אויב מיר זאלן מייסד זיין א שטעטל על שם רבינו און וואו די שטעטל זאל זיין, און אזוי ווייטער, יעדע פרט ופרט.


דער עיקר דארפט איר קוקן אויף די חינוך הבנים והבנות, די קינדער זאלן באקומען א גוטע חינוך, אן ערליכער חינוך; א איד קוקט אויף איין זאך 'וואו וועלן מיינע קינדער אויפוואקסן ערליך? וואו וועל איך קענען מחנך זיין מיינע קינדער זיי זאלן זיין ערליכע אידן?' אזוי ווי די תורה זאגט אויף אברהם אבינו, דאס גרויסקייט פון אברהם אבינו (בראשית יח, יט): "כִּי יְדַעְתִּיו לְמַעַן אֲשֶׁר יְצַוֶּה אֶת בָּנָיו וְאֶת בֵּיתוֹ אַחֲרָיו, וְשָׁמְרוּ דֶּרֶךְ ה' לַעֲשׂוֹת צְדָקָה וּמִשְׁפָּט".


דער אייבערשטער זאל העלפן איר זאלט האבן הצלחה אין אלע ענינים.

#2743 - אויב איז נישטא קיין דרך ארץ, איז גארנישט אינטערעסאנט
סקול, תהלים, דרך ארץ

בעזרת ה' יתברך


יום א' פרשת לך לך, ד' מרחשון, שנת תשפ"ב לפרט קטן


 


... תחי'


איך האב ערהאלטן אייער בריוו.


איך פריי זיך זייער צו הערן פון אייך אז איר זאגט תהילים, איר האט שוין געענדיגט די ... מאל תהילים; אבער יעצט ווען איך הער פון אייער טיטשער אז איר לאכט ווען זי זאגט מען קען נישט עסן און נישט טרינקען אין קלאס, איר זאגט פאר די מיידלעך אז איר גייט נישט פאלגן, - וויל איך אייך בעטן איר זאלט מיר מער נישט שרייבן קיין בריוו; עס איז מיר מער נישט אינטערעסאנט צו הערן אייערע סיומים, אויב איז נישטא קיין דרך ארץ - איז מיר גארנישט אינטערעסאנט.


איר ווייסט נישט וואס מיינט פאר מיר צו האבן א סקול, ווי שווער עס איז מיר צו פירן די סקול; איר וואלט ווען געדארפט זיין פון די תלמידות וואס פאלגן אלעס וואס די טיטשערס זאגן. אייערע שוועסטערס האבן דא געלערנט, זיי זענען געווען אויסנאם דרך ארץ'דיגע מיידלעך, זיי האבן מיר נאר געהאלפן, זיי האבן געמאכט א ווינט אין סקול צו פאלגן אלעס וואס די טיטשערס זאגן; הלואי זאלט איר אויך זיין פון די וואס העלפן בויען די סקול, נישט פון די וואס מאכן די ארבעט שווערער און שווערער.

#2742 - אפווארטן די קינדער צופרי און ביינאכט, זיי געבן ווארעמקייט און ליבשאפט
חינוך הילדים, תהלים

בעזרת ה' יתברך


יום ה' פרשת נח, ב' דראש חודש מרחשון, שנת תשפ"ב לפרט קטן


 


מרת ... תחי', קרית ברסלב


איך האב ערהאלטן אייער בריוו.


דאס וואס איר פרעגט, אייער טאכטער זאגט אייך: "נאר מאמי ווארט מיט מיר אינדרויסן צופרי און נאכמיטאג", איר ווילט וויסן וואס איז די בעסטע זאך איר זאלט טון.


אודאי איז דאס די וועג, אפצואווארטן די קינדער און זיי געבן דאס מערסטע וואס מען קען נאר. חכמינו זכרונם לברכה זאגן (ברכות יז.): "אֲמַר לֵיהּ רַב לְרַבִּי חִיָּא, נָשִׁים בְּמַאי זָכְיָן", וואס איז די שכר פאר פרויען? פרויען לערנען דאך נישט קיין תורה?! זאגט די גמרא, בשכר וואס זיי שיקן די קינדער לערנען און ווארטן אפ די קינדער.


מען קען נישט דן זיין אנדערע מאמעס; עס זענען דא משפחות וואס זענען זייער פארפלאגט, זיי האבן נישט די מעגליכקייט צו ווארטן אינדרויסן צופרי און נאכמיטאג, אבער אז איר האט די כח און צייט - איז נישטא קיין בעסערע זאך ווי אפווארטן די קינדער צופרי און ביינאכט, זיי געבן די גאנצע ווארעמקייט און ליבשאפט.


איך פריי זיך זייער יעדעס מאל איר שרייבט מיר אז איר זאגט תהילים און אז איר האט נאכאמאל געמאכט א סיום אויף תהילים; מען קען זיך נישט פארשטעלן דאס גרויסקייט פון תהילים, אלע ישועות ליגן אין תהילים.


דער אייבערשטער זאל העלפן איר זאלט האבן הצלחה אין אלע ענינים.

#2741 - עס איז דאך אזוי געשמאק אויפצושטיין פרי פארטאגס לערנען
שלאפן, לימוד התורה

בעזרת ה' יתברך


יום ד' פרשת נח, א' דראש חודש מרחשון, שנת תשפ"ב לפרט קטן


 


לכבוד מיין טייערער זון הרב ר' ... נרו יאיר, קרית ברסלב


איך בענק זיך זייער נאך דיר און נאך דיין משפחה, איך האף אז אלעס איז גוט, איך האף איר האט הנאה צו וואוינען אין שטעטל.


דאס מערסטע בענק איך זיך ווען איך פלעג אריינקוקן אפאר מאל א טאג אין כולל זען ווי דו לערנסט בהתמדה, יעצט זע איך דאס נישט, דעריבער בעט איך דיר זאלסט מיר שרייבן כאטשיג איין מאל א וואך דיינע שיעורים, דיינע חברותות און ווען דו שטייסט אויף. האב נישט מורא צו גיין שלאפן פרי, עס איז דאך אזא געשמאקקייט אויפצושטיין פרי פארטאגס לערנען און זיך מתבודד זיין.


היינט צו טאגס איז מיין סדר א פארדרייטע, איך בין אנגעהאנגען אויפ'ן רבים, מענטשן קומען מבוקר עד הערב, קומט אויס אז איך גיי שלאפן שפעט, אבער בתחלת התקרבותי ווען איך בין מקורב געווארן צום הייליגן רבי'ן, שנת תשס"ד, פלעג איך זיך לייגן גאר פרי; פרעג מאמי תחי', זי וועט דיר דערציילן ווען איך פלעג אויפשטיין לערנען מיט חברותות פון דריי אזייגער פארטאגס, עס איז שטיל און רואיג, "הַיּוֹשֶׁבֶת בַּגַּנִּים חֲבֵרִים מַקְשִׁיבִים לְקוֹלֵךְ" (שיר השירים ח, יג), דעמאלט זיצט דער אייבערשטער כביכול אין גן עדן מיט אלע צדיקים און לערנט מיט זיי תורה (זוהר ויחי, רלא ע"ב, ועוד); וואויל איז די וואס נוצן אויס די נעכט מיט תורה ותפלה.

#2740 - וואלסטו געוויסט די גרויסקייט פון די ניגונים, וואלסטו ארויסגעגעבן יעדעס יאר אפאר סידיס
ניגונים, הפצה

בעזרת ה' יתברך


יום ד' פרשת נח, א' דראש חודש מרחשון, שנת תשפ"ב לפרט קטן


 


לכבוד מיין טייערער ... נרו יאיר, קרית ברסלב


א שאד עס שלעפט זיך אזוי לאנג דאס ארויסגעבן נייע סידיס, א שאד; מען וואלט דאך מיט די ניגונים געקענט מחי' זיין אזויפיל מענטשן און זיי צוריק ברענגען צום אייבערשטן.


איך בין זיכער אז דאס וואס עס שלעפט זיך אזוי לאנג איז נאר ווייל דו ווייסט נישט ווי וויכטיג דאס איז, וואלסטו געוויסט וואס די סידיס טוען אויף - וואלסטו זיך צוגעאיילט און ארויסגעגעבן יעדעס יאר אפאר סידיס.


אדרבה, פרעג זיך נאך ביי די פרישע מקורבים וויפיל פון זיי זענען מקורב געווארן דורכ'ן הערן א ניגון געזינגען פון אמונה, א ניגון, א הארציגע ניגון - פון תשובה, פון התבודדות.


איך פון מיין זייט בין גרייט צו העלפן ווען דו ווילסט, לאז מיר וויסן א טאג פאראויס איך זאל קענען מאכן מיינע פלענער.

#2739 - עס איז כדאי אויסצוווארטן די ישועה
בחור, שידוכים, ישועות, התחזקות, עבודת השם

בעזרת ה' יתברך


יום ד' פרשת נח, א' דראש חודש מרחשון, שנת תשפ"ב לפרט קטן


 


לכבוד מיין ליבער ... נרו יאיר


איך בעט דיר זייער, ווארט אויס אויף דיין ישועה, פארליר זיך נישט; בלייב שטארק מיט דיין אידישקייט, מיט דיינע שיעורים כסדרן, מיט דיין אמונה און מצוות.


נאך אביסל וועסטו א חתן ווערן, דו וועסט ווערן אן אדם השלם, עס איז כדאי צו ווארטן, עס וועט דיר זיין אזוי גוט און זיס; ווייל וויסן זאלסטו, נאר מיט אמונה האט מען א גוט לעבן, נאר מיט די תורה האט מען א זיס לעבן. דער רבי זאגט זאגט (שיחות הר"ן, סימן נג): "מִי שֶׁיֵּשׁ לוֹ אֱמוּנָה - חַיָּיו חַיִּים", ווער עס האט אמונה, זיין לעבן איז א לעבן; אלעס איז גוט, אלעס איז אזוי געשמאק, מען שפירט שוין דא בזה העולם א טעם גן עדן.


איך האף אז דו וועסט נישט אנטלויפן פאר שלחן עורך, דו וועסט זיך שטארקן, גארנישט אפלאזן פון דיינע גוטע זאכן, פון דיין עבודת השם.


דיין ראש ישיבה.

#2738 - נישט חוזק מאכן, שפעטן און לאכן, פון מענטשן
תפילות אויף אידיש, רעדן, מדות טובות

בעזרת ה' יתברך


יום ד' פרשת נח, א' דראש חודש מרחשון, שנת תשפ"ב לפרט קטן


 


לכבוד מיין טייערער ... נרו יאיר


איך האב זייער הנאה פון דיר, דו דאווענסט ערנסט און דו לערנסט פלייסיג.


איין זאך דארפסטו פאררעכטן, בעט דעם אייבערשטן זאלסט ארויסגיין פון די קטנות הדעת, פון די וועג ווי אזוי דו רעדסט צו מענטשן, א וועג פון שפעטן, א וועג פון לאכן. בעצם לאכן איז זייער גוט און זייער וויכטיג, אבער ווען עס איז אויף יענעמ'ס חשבון איז דאס עקלדיג און גרויליג.


איך זאג דיר דעם אמת, איך וויל דיר זייער אסאך מאל געבן א גוטע געפיל, א שמייכל, א גוט ווארט; און ווען איך קום נאנט צו דיר און איך הער ווי דו רעדסט, אלעס איז איין שטיק חוזק, איין שטיק שפעטן, נאכמאכן מענטשן אדער שפעטן - ווער איך אזוי פארעקלט אז איך קען נישט שמייכלען און געבן גוטע ווערטער, ווייל ברוך ה' איך קען נישט זיין אחד בפה ואחד בלב, אויב אין הארץ בין איך נישט צופרידן קען איך זיך נישט מאכן.


א שאד פאר דיר, א שאד די צעדרייטע וועג וואס דו גייסט. בעט דעם אייבערשטן די ווערטער:


"רבונו של עולם, איך וויל אנהייבן רעדן צו אלעמען אויף א גוטע וועג, בדרך הישר והרצוי לפניך, נישט א וועג פון חוזק, שפעטן און לאכן; העלף מיר אייבערשטער".


אזוי זאלסט בעטן טאג נאך טאג.


 

#2737 - קלוגע פרויען בויען אויף זייער שטוב
שלום בית, חיזוק פאר פרויען

בעזרת ה' יתברך


יום ד' פרשת נח, א' דראש חודש מרחשון, שנת תשפ"ב לפרט קטן


 


מרת ...


וויסן זאלט איר, אויב מען שטופט אפ, מען וויל נישט גיין וכו' - איז דאס א גרויסע עבירה, מען באקומט פאר דעם א גרויסער עונש.


מען קען נישט סטראשען דעם מאן מיט די זאך; אויב איר זענט פארווייטאגט, איר ווילט אים אפטון - קענט איר נישט אפשטופן וכו'. אויך איז דאס נישט קיין קלוגע זאך, ווייל דאס רעגט נאר מער אויף דעם מאן און עס ווארפט אים אראפ אין נישט גוטע זאכן; אזוי פועל'ט מען נישט.


אייער מאן איז זייער א וואוילער מענטש, איין שטיק גוטס, עס קומט אים נישט צו סטראשען; ער איז גוט, ער וויל זיין גוט און ער וועט נאך ווערן בעסער און בעסער; מיט סטראשען נישט צו גיין וכו' - דאס מאכט נאר ערגער.


איך האף איר וועט נישט ווערן ברוגז אויף מיר און זאגן אז איך פארשטיי אייך נישט, אדער זאגן אז איך נעם זיך אן פאר אייער מאן וכו'; ניין, ניין, בכלל נישט! קודם כל איך פארשטיי אייך זייער גוט, איך ווייס פונקטליך וויפיל איר ליידט, איך ווייס גאר גוט אייער ווייטאג, אבער איך ווייס אויך וויפיל אייער מאן ליידט, ער איז נאך מער רחמנות ווי אייך; ער וויל זיין גוט, ער האלט אין איין צוריק פאלן. עס איז נישט אים, ער איז טייער, ערליך, ער איז זייער וואויל, יעדעס מאל ער פאלט אראפ ווערט ער אזוי צעבראכן אז ער קען קוים תשובה טון, און ווען ער קומט אהיים און איר האלט זיך צוריק פון גיין וכו' ווייל איר ווילט אים שטעלן אין פלאץ - ווערט ער פון דעם אזוי צעקלאפט, דאס הרג'עט אים.


איך בעט אייך זייער, זייט פון די פרויען וואס די תורה זאגט אויף זיי (משלי יד, א): "חַכְמוֹת נָשִׁים בָּנְתָה בֵיתָהּ", קלוגע פרויען בויען זייער שטוב; אויב אלעס קלאפט, אלעס גייט ווי אזוי מען וויל און מען בויט די שטוב – פארדעם איז מען נאכנישט א 'חכמה', מען דארף נאר נישט זיין א נארישע צו בויען די שטוב, אבער ווען זאכן גייען פארקערט ווי אזוי מען וויל, מען ליידט פונעם מאן וכו', דאך בויט מען ווייטער די שטוב מיט שמחה, אזא פרוי איז פון די פרויען וואס די תורה זאגט (משלי יד, א): "חַכְמוֹת נָשִׁים בָּנְתָה בֵיתָהּ".

#2736 - מאך א פלאן וואס דו ווילסט טון דעם זמן
משניות, ישיבה, היטן די צייט, סדר היום, נערווען

בעזרת ה' יתברך


יום ד' פרשת נח, א' דראש חודש מרחשון, שנת תשפ"ב לפרט קטן


 


לכבוד מיין טייערער ליבער ... נרו יאיר


איך ווארט צו הערן וואס איז דיין פלאן פאר'ן קומענדיגן זמן, קומסט אין ישיבה אדער דו גייסט ארבעטן? ווייל איך בין נישט מסכים דו זאלסט זיצן דעם זמן אין שטעטל און גארנישט טון; שטעטל איז נישט קיין עיר מקלט, אויב דו קומסט מיט א פלאן וואס דו גייסט טון - איז גוט, אבער סתם זיין אין שטעטל און גיין ליידיג - בין איך נישט מסכים.


האברך ... נרו יאיר האט מיר געזאגט אז דו האסט אים געפרעגט אויב דו קענסט שלאפן ביי אים; איך האב אים געזאגט אז איך וויל הערן פון דיר וואס דיין פלאן איז.


שטארק זיך בלימוד משניות, פארפעל נישט קיין איין טאג פון ח"י פרקים משניות; משניות לייטערט אויס דעם מענטש, משניות וואשט אפ אלע פלעקן, משניות היילט אויס, עס נעמט אוועק אלע סארט נערווען, שלעכטע מחשבות, דמיונות, חזיונות וכו'.