בריוון פונעם ראש ישיבה שליט"א

#3258 - נאר מצוות און מעשים טובים נעמט מען מיט
מוסדות, תכלית, מלחמה

בעזרת ה' יתברך


יום ה' פרשת פקודי, א' דראש חודש אדר ב', שנת תשפ"ב לפרט קטן


 


לכבוד מיין ליבער ... נרו יאיר


אשרינו מה טוב חלקינו אז מיר זענען מקורב צום הייליגן רבי'ן און אז מיר קענען משמש זיין דעם רבי'ן. דאנק דעם אייבערשטן אז דער טאג גייט דיר אריבער מיט'ן משמש זיין דעם רבי'ן; רוב טאג ביסטו עוסק נאר מיט העלפן די מוסד, דאס וועט איבערבלייבן פון אונז.


איך האב יעצט געזען וואס מוהרא"ש האט אלע יארן גערעדט, אז עס בלייבט גארנישט איבער פונעם מענטש. אין אומאן זענען יעצט אנטלאפן אלע משפחות, יעצט איז דא א מלחמה אין אוקריינא, דער בויער פון אונזער בנין, א גרויסער בויער מיט אסאך געשעפטן, אונזער בנין איז נאר איינע פון די בנינים וואס ער בויט, יעצט איז ער אנטלאפן פאר זיין לעבן, יעצט האט ער גארנישט, אזוי איז מיט נאך אנדערע. וואס נעמט ער מיט פון אלע זיינע יארן פון צוריק? נאר זיין טלית ותפילין, זיין שחרית מנחה מעריב, זיינע שיעורים, צדקה, מצוות ומעשים טובים, עפעס אנדערש איז נישטא; אויס, גארנישט.


דאס דארף דיר זיין חיזוק, ווייל דו ארבעטסט צו בויען מוסדות, דו העלפסט דעם מוסד; דאס בלייבט.

#3257 - א מלמד מוז גיין אין מקוה
מקוה, שמחה, חינוך הילדים, מלמדים, בחור, חדר

בעזרת ה' יתברך


יום ה' פרשת פקודי, א' דראש חודש אדר ב', שנת תשפ"ב לפרט קטן


 


לכבוד מיין טייערער ... נרו יאיר


אז דו נעמסט בחורים צו העלפן אין חדר מיט די קינדער – זאלסטו אכטונג געבן, נעם נאר בחורים מיט יראת שמים, בחורים וואס וועלן אריינלייגן אין די קינדער יראת שמים.


א מלמד מוז גיין אין מקוה, מען קען נישט לערנען מיט קינדער נאר בקדושה ובטהרה. מוהרא"ש זאגט, די דריי זאכן: "מלמדים, סופרים און שוחטים" – מוזן גיין אין מקוה; דאס איז זייער א הייליגע ארבעט, דאס מוז געטון ווערן בקדושה ובטהרה. איך וויל זייער אז ביי אונז אין תלמוד תורה זאלן די מלמדים מקפיד זיין אויף מקוה, נישט קומען לערנען מיט די קינדער נאר נאכן זיך טובל'ען פאר'ן אייבערשטן.


נאך בעט איך דיר, ברענג אריין א חיות צווישן די קינדער און א ליבשאפט צו מצוות און ערליכקייט. עס איז גאר אנדערש ווען מען לייגט אריין תורה ומצוות מיט שמחה, דאס האלט זיך פאר א גאנץ לעבן, אנדערש ווי ווען עס גייט בכפי', געצווינגענערהייט; דאס האלט נישט.


 

#3256 - שטארק זיך, עס וועט נאך קומען גאר גוטע טעג
אמונה, התחזקות

בעזרת ה' יתברך


יום ה' פרשת פקודי, א' דראש חודש אדר ב', שנת תשפ"ב לפרט קטן


 


לכבוד מיין טייערער ליבער הארציגער ... נרו יאיר


ברודער, שטארק זיך, עס וועט נאך קומען גאר גוטע טעג, פארליר זיך נישט. געדענק, דער אייבערשטער איז מיט דיר, ביי דיר און נעבן דיר, דער אייבערשטער האט דיך ליב, ער איז גוט צו דיר. חזר די ווערטער (תהלים קמה, ט): "טוֹב ה' לַכֹּל", דער אייבערשטער איז גוט צו יעדן איינעם, "וְרַחֲמָיו עַל כָּל מַעֲשָׂיו", ער האט רחמנות אויף אלע זיינע באשעפענישן; דאס וועט דיר געבן כח אנצוגיין ביז דיין ישועה.


אמונה געבט כח, אמונה איז די איינציגסטע עצה.

#3255 - שטיי אויף די מלמדים זיי זאלן טון די ארבעט געטריי
מלמדים, חדר

בעזרת ה' יתברך


יום ה' פרשת פקודי, א' דראש חודש אדר ב', שנת תשפ"ב לפרט קטן


 


לכבוד אונזער חשוב'ער ... נרו יאיר, מנהל תלמוד תורה היכל הקודש וויליאמסבורג


אשריך ואשרי חלקיך פאר'ן עוסק זיין אזוי געטריי מיט די קינדער.


שטיי אויף די מלמדים זיי זאלן טון די ארבעט געטריי און לערנען מיט די קינדער אזוי ווי מוהרא"ש האט אונז געלערנט.


איך בעט פאר דיר דו זאלסט מצליח זיין אין דיין הייליגע ארבעט.


 

#3254 - מען דערקענט א איד דורך זיין בארד און פיאות
התחזקות, בארד און פאות, יענער

בעזרת ה' יתברך


יום ד' פרשת פקודי, כ"ט אדר א', ערב ראש חודש אדר ב', שנת תשפ"ב לפרט קטן


 


לכבוד ... נרו יאיר


איך האב ערהאלטן דיין בריוו.


שעם זיך נישט מיט דיין בארד און פיאות, זיי שטאלץ מיט דעם; דו קענסט עס שיין מסדר זיין, אריינדרייען וכדומה. די פיאות דארף נישט זיין לאנג, די פיאות קענסטו מאכן קורץ, אבער חס ושלום שניידן די בארד. קוק די ווערטער וואס רבי נתן זאגט (לקוטי הלכות גילוח הלכה ג', אות ב): "עִקַּר הַדַּת יִשְֹרָאֵל וְעִקַּר הַיַּהֲדוּת תָּלוּי בְּזָקָן וּפֵאוֹת", די בארד און פיאות איז אן עיקר פון א איד און פון דאס גאנצע אידישקייט, "וּבָהֶם נִכָּר הַיְּהוּדִי כִּי הוּא מִזֶּרַע בָּרֵךְ ה', מִזֶּרַע יִשְֹרָאֵל", און מען דערקענט א איד דורך זיין בארד און פיאות אז ער איז א אידיש קינד. "וּמִי שֶׁרוּחַ אַחֶרֶת עִמּוֹ, חַס וְשָׁלוֹם, וְרוֹצֶה לִכְפֹּר, חַס וְשָׁלוֹם, בֶּאֱלֹקֵי יִשְֹרָאֵל", און ווער עס וויל לייקענען אינעם אייבערשטן, "תְּחִלַּת הַכְּפִירָה הוּא, שֶׁמַּשְׁלִיךְ חַס וְשָׁלוֹם מֵעָלָיו הַזָּקָן וְהַפֵּאוֹת", דאס ערשטע זאך נעמט ער אראפ זיין בארד און פיאות, "כִּי בֶּאֱמֶת כָּל דַּת יִשְֹרָאֵל הַקָּדוֹשׁ הוּא תָּלוּי בְּזָקָן וּפֵאוֹת", ווייל דאס גאנצע אידישקייט איז אנגעהאנגען אינעם בארד און פיאות; קוק אריין דארט זיינע הייליגע ווערטער מער באריכות.


דאס וואס מענטשן זאגן דיר אז דו זעסט אויס ווי אן אבל מיט לאנגע האר וכו'; דער רבי זאגט (לקוטי מוהר"ן השמטה, תחלת חלק שני) אויפ'ן פסוק (יחזקאל לג, כד): "אֶחָד הָיָה אַבְרָהָם", אברהם אבינו האט געדינט דעם אייבערשטן וויבאלד ער איז געווען איינער אליינס און נישט געקוקט אויף קיינעם, ער האט נאר געטון וואס דער אייבערשטער זאגט; וואויל איז דעם וואס קוקט נישט אויף קיינעם, ער טוט נאר וואס דער אייבערשטער זאגט, און זיין אידישקייט איז נישט געבויט אויף וויפיל מענטשן טוען דעם רצון השם; אפילו ער זאל בלייבן איינער אליין וועט ער אויך זיין שטאלץ מיט זיין בארד און פיאות.


דער אייבערשטער זאל העלפן זאלסט האבן הצלחה אין אלע ענינים.

#3253 - ווי אזוי צו רעדן און מחזק זיין א צווייטן
חברים, התחזקות, זיכוי הרבים, חסידות ברסלב, רעדן, ראש ישיבה

בעזרת ה' יתברך


יום ב' פרשת פקודי, כ"ז אדר א', שנת תשפ"ב לפרט קטן


 


מרת ... תחי'


איך האב ערהאלטן אייער הודעה.


אן עצה ווי אזוי אנצוהויבן א שמועס מיט וכו'; זאגט איר די ווערטער: "מיר זענען אזוי גליקליך אז מיר זענען מקורב צום רבי'ן", זאגט איר: "איך ווייס נישט ווי אזוי מענטשן לעבן אנעם רבי'ן, איך וואלט געווען אין בית משוגעים אנעם רבי'ן"; זאגט עס בלשון רבים, אויף אייך און אויף איר; אזוי וועט איר האבן א וועג, אריינצוגיין מיט איר אין א שמועס.


אזוי טו איך, ווען איך וויל אנהויבן א שמועס מיט איינעם, איך ווייס אז יענער דארף חיזוק און מען קען נישט רעדן דירעקט, הויב איך אן רעדן פון רבי'ן, פון די עצות; אזוי קומט ארויס די ריכטיגע ווערטער. אזוי ווי דער רבי האט געזאגט: "ווען מען וועט רעדן פון מיר - וועט מען ווערן כקטן שנולד", מען וועט ווערן ניי געבוירן, מען וועט אנהויבן לעבן.


רעדט אויף זיך; זאגט איר: "אנעם רבינ'ס ווערטער וואלט איך שוין היינט געסנעפט, נאר בזכות דעם רבי'ן לעב איך; איך הער די שיעורים, עס איז מיין לופט צו אטעמען, איך ליין די בריוו, עס איז מיין לייף סעיווער"; אזוי וועט איר קענען אריינגיין אין א שיינע שמועס.


ווען מען דארף רעדן מיט מענטשן טאר מען נישט טראכטן: 'וואס זאל איך רעדן?' 'וואס זאל איך זאגן?' דער רבי האט געזאגט פאר רבי נתן: "רעד מיט מענטשן, שמועס מיט אנדערע, זיי מחזק אידישע קינדער", האט רבי נתן געפרעגט דעם רבי'ן: "ווי אזוי ווייס איך וואס צו רעדן? אפשר דארף יענער הערן עפעס אנדערע דיבורים?" האט אים דער רבי געזאגט: "דו רעד, דו וועסט פועל'ן"; מוהרא"ש זאגט, דאס איז פאר אונז אלע; וואס דער רבי זאגט פאר רבי נתן - איז פאר כלל אנשי שלומינו, מיר דארפן רעדן מיט מענטשן, מחזק זיין אידישע קינדער.


דער אייבערשטער זאל העלפן איר זאלט האבן הצלחה אין אלע ענינים.

#3252 - העלף מיר טאטע, האב רחמנות אויף מיר, מאך מיך פרייליך
תפילות אויף אידיש, שמחה, עצבות

בעזרת ה' יתברך


יום ד' פרשת פקודי, כ"ט אדר א', ערב ראש חודש אדר ב', שנת תשפ"ב לפרט קטן


 


משפחת ... שיחיו


ווען איר זענט געווען ביי מיר זונטאג האט איר מיר געבעטן א תפילה וואס צו זאגן יעדן טאג צו שטארקן די מח און צו באקומען כח, דא האט איר א שיינע תפילה:


"רבונו של עולם, איך דאנק דיר און איך לויב דיר פאר מיין שיינע לעבן, איך דאנק דיר פאר מיין משפחה, מיר אלע זענען געזונט, איך דאנק דיר פאר אלעס פון מיין לעבן.


הייליגער באשעפער העלף מיר, מאך מיך פרייליך, געב מיר שמחה, איך ווייס אז נאר דאס פעלט מיר, נאר דאס וועט מיר געבן כח צו קענען אנגיין אין לעבן, שמחה איז די סוד פון האבן א גוט לעבן. איך ווייס נישט פארוואס עס איז מיר אזוי שווער צו זיין פרייליך, אלץ ווער איך אראפגעשלעפט צו עצבות און מרה שחורה, איך ווער דעפרעסט פון יעדע זאך, דאס לאזט מיר נישט לעבן, העלף מיר טאטע, האב רחמנות אויף מיר, מאך מיך פרייליך, געב מיר די כח זיך צו שטארקן נישט צו ווערן אראפגעשלעפט אין עצבות.


געב מיר א שטארקע אמונה, איך זאל גלייבן אין דיר, אויך זאל איך האבן אמונה אין מיר אליינס, איך זאל געדענקען אז דו האסט מיך ליב, איך זאל געדענקען אז איך בין גוט.


העלף מיר בזכות די צדיקים, אמן כן יהי רצון".

#3251 - ברסלב'ער מיידלעך דארפן זיך מער צוכאפן צום דאווענען
חיזוק פאר מיידלעך, חיזוק פאר פרויען, דאווענען

בעזרת ה' יתברך


יום ד' פרשת פקודי, כ"ט אדר א', ערב ראש חודש אדר ב', שנת תשפ"ב לפרט קטן


 


די חשוב'ע תלמידה ... תחי', תלמידה בית פיגא ליבערטי


אייערע לערערינס זאגן אלע אז איר זענט א טייער קינד, איר פירט זיך מיט דרך ארץ, איר האט גוטע מידות; איך האב זייער הנאה צו הערן די גוטע גרוסן אויף אייך.


אויך וויל איך אייך זאגן אז איך האב ערהאלטן אייערע בריוו, איר בעט חיזוק אויף דאווענען; וויסן זאלט איר, ווען מען דאווענט שמונה עשרה דארף מען שטיין אזוי ווי מען שטייט פאר א קעניג, עס איז בכלל נישט קיין שפיל, עד כדי כך, חכמינו זכרונם לברכה זאגן (ברכות כד:) אויב מען דארף שפייען טאר מען נישט שפייען אינמיטן שמונה עשרה, ווייל עס איז אזוי ווי מען שפייט אין פנים פונעם באשעפער, ווייל ביי שמונה עשרה שטייט דער אייבערשטער ביים מענטש.


ברסלב'ער מיידלעך דארפן זיך מער צוכאפן צום דאווענען, ברסלב'ער ווייבלעך דארפן ליב האבן צו דאווענען, נישט זיך זוכן ווי מען קען זיך פטר'ן פון דאווענען.

#3250 - לאזט אפ די דמיונות, טראכטס פונעם אייבערשטן
כיבוד אב ואם, חיזוק פאר מיידלעך, סקול, קאמפלימענטס, מדות טובות, מחשבות, דמיונות

בעזרת ה' יתברך


יום ד' פרשת פקודי, כ"ט אדר א', ערב ראש חודש אדר ב', שנת תשפ"ב לפרט קטן


 


די חשוב'ע תלמידה ... תחי', תלמידה בית פיגא


איר פירט זיך אויף זייער וואויל; איך באקום אזעלכע גוטע גרוסן אויף אייער אויפפירונג, איר זענט ערליך און איידל. איך האב שוין גערעדט מיט אייערע חשוב'ע עלטערן פון א גוטע שידוך פאר אייך, א בחור א ירא שמים מיט גוטע מידות.


האלטס אייך שטארק, גייט אן מיט אייער גוטע וועג; געבט גוטע ווערטער פאר אנדערע מיידלעך און העלפט אייער מאמע - וועט איר שיין מצליח זיין אין לעבן.


טראכטס נישט קיין נארישקייטן, דער רבי זאגט (חיי מוהר"ן, סימן תקנ) אמאל טראכט א מענטש א דמיון און נאכדעם מיינט ער שוין אז עס איז אזוי געווען; לאזט אפ די דמיונות, טראכטס פונעם אייבערשטן. אלעס וואס מען טראכט איז דמיון, נאר די מחשבות פון אמונה איז מציאות, רעאליטעט, שכל'דיג.

#3249 - אכטונג געבן פונעם יצר הרע וואס ברענגט אריין פאלשע ענוה
חיזוק פאר מיידלעך, סקול, התחזקות, תהלים, מחלוקת, שלום, זעלבס זיכערקייט, מלחמה

בעזרת ה' יתברך


יום ד' פרשת פקודי, כ"ט אדר א', ערב ראש חודש אדר ב', שנת תשפ"ב לפרט קטן


 


די חשוב'ע תלמידה ... תחי', תלמידה בית פיגא ברסלב ליבערטי


איך האב ערהאלטן אייערע בריוון.


איך פריי זיך זייער אז איר זאגט תהילים, נאך מער פריי איך זיך זייער צו הערן פון אייך אז אין סקול הערשט אחדות און ליבשאפט, די שענסטע זאך איז אחדות און ליבשאפט.


יעצט איז דא א מלחמה צווישן צוויי גרויסע לענדער, רוסלאנד מיט אוקריינא; וואו מען גייט און וואו מען שטייט זאגן אלע 'פארוואס דארף מען זיך קריגן?' מענטשן האבן נישט קיין כח פאר מלחמות, אבער קיינער כאפט זיך נישט אז מיר דארפן אליינס אנהויבן לעבן בשלום, זיך נישט קריגן איין איד מיט'ן צווייטן.


דעריבער, אז איר שרייבט מיר ווי שיין מען לעבט אין סקול, אלע מיידלעך ליבן זיך, גרויסע מיט קליינע צוגלייך, - איז דאס פאר מיר א גרויסע שמחה.


איך וויל אייך זייער בעטן איר זאלט קיינעם נישט מקנא זיין. איר זענט זייער א טייער קינד, אייערע לערערינס און די מנהלת זאגן אויף אייך אז איר זענט פון די בעסטע תלמידות; דארפט איר נאר אכטונג געבן פונעם יצר הרע וואס כאפט זיך צומאל אריין אין די כשר'ע הערצער מיט פאלשע ענוה, ער צעברעכט, ער מאכט שפירן ווי מען איז ווייניג חשוב, אנשטאט ארומגיין מיט א פרייליכע מוט צו געדענקען און צו וויסן אז מיר זענען דעם אייבערשטנ'ס קינדער, מאכט ער מען זאל זיך שפירן שולדיג.


דעריבער זאלט איר ארומגיין מיט איין מחשבה, א גאנצן טאג טראכטס: 'דער אייבערשטער איז גוט צו מיר', 'איך בין גוט'; דאס איז די שליסל אריין צו קומען צו קדושה.


שרייבט מיר אלע אייערע סיומים פון ספר תהלים.

#3248 - די וויכטיגסטע זאך פאר א אידישע מאמע איז צו האבן כח
קינדער, שמחה, חיזוק פאר פרויען, התחזקות, רפואה, סיפורי צדיקים

בעזרת ה' יתברך


יום ד' פרשת פקודי, כ"ט אדר א', ערב ראש חודש אדר ב', שנת תשפ"ב לפרט קטן


 


לכבוד מיין טייערער ליבער ... נרו יאיר


עס איז נישט קיין פראבלעם צוצוגעבן א מילך באטל פאר'ן קינד; אז דאס קינד בלייבט הונגעריג זאל דיין ווייב אוודאי צוגעבן א מילך באטל, זי זאל זיך חס ושלום נישט שפירן שולדיג פאר דעם.


א אידישע מאמע דארף געדענקען אז דאס וויכטיגסטע זאך אין איר לעבן איז - זי זאל האבן כח, אוודאי און אוודאי איז זייער גוט צו געבן צו זייגן פאר'ן קינד, אבער נאך מער וויכטיג איז - די מאמע זאל זיין א מאמע, און אויב עס גייט נישט צוזאמען - דארף די מאמע אלעס לייגן אין די זייט און זען צו זיין געזונט און שטארק, און זיכער ווען מען וויל סך הכל צוגעבן א באטל, איז זיכער נישט קיין פראבלעם.


זיי פרייליך, זיי שטארק; שטארק זיך און שטארק דיין ווייב. געדענק, די גאנצע געלט - זאגט דער רבי - קומט בזכות די ווייב (לקוטי מוהר"ן חלק א', סימן סט); דארפסטו פרייליך מאכן אין שטוב, העלפן און בארואיגן.


געדענקסט אוודאי וואס מוהרא"ש פלעגט זאגן פונעם הייליגן צדיק דער אהבת ישראל זכותו יגן עלינו: "מען ציפט זיך אויס די באקן, מען וואשט אפ די פנים, אלע מיינען אז עס גייט גוט"; מען קען נישט חלומ'ען אז דא איז דא א צעבראכענע הערצעלע וד"ל.

#3247 - קלוגע פרויען ווייסן ווי אזוי צו רעדן צום מאן מיט שעצונג און כבוד
שלום בית, חיזוק פאר פרויען, מחלוקת

בעזרת ה' יתברך


יום ד' פרשת פקודי, כ"ט אדר א', ערב ראש חודש אדר ב', שנת תשפ"ב לפרט קטן


 


מרת ... תחי', ברסלב ליבערטי


איך זע דעם רוצח ווי ער וויל קומען צו אייער שטוב, לאזט אים נישט אריינקומען, עפנט נישט די טיר; ווען ער קומט זאלט איר אים זאגן: 'גיי צו א צווייטע שטוב, קום נישט צו מיר'.


איר וועט נישט אזוי שנעל פטור ווערן פון אים, דאס איז א מלחמה א גאנץ לעבן; דער סמ"ך מ"ם וויל זיך אריינזעצן ביי יונגע פארפעלקער זיי חרוב מאכן דאס לעבן דורך מחלוקות און קריגערייען, לאזט נישט ביי אייך אין שטוב קיין מחלוקות, דערמאנט נישט אייער מאן אלטע זאכן, אייער מאן איז וואויל, ער וויל זיין א צדיק, ער דארף נאר די גוטע געפיל צו שפירן ווי ער איז חשוב אין אייערע אויגן.


בעט איך אייך זייער, געבט אים דעם געפיל; און אויב חס ושלום ער פארלירט זיך - זאלט איר פרובירן ווייטער אים צו שעצן, אים מאכן שפירן גוט. ביי מיר זענט איר זייער חשוב, ביידע פון ענק; איך געב אוועק אזויפיל צייט נאר פאר ענק, איר זאלט לעבן א חיים טובים.


מענער האבן א נאטור זיי ווילן שפירן ווי מען האלט פון זיי, זיי האבן נישט ליב ווען מען זאגט זיי, ווען מען מאכט זיי אוועק; דעריבער, די קלוגע פרויען ווייסן ווי אזוי צו רעדן צום מאן מיט שעצונג און כבוד; איך ווייס פון מעשיות וואס דער מאן איז נישט קיין קליינער נאר און אויך נישט קיין גרויסער חכם, די ווייב רעדט צו אים אזוי ווי מען רעדט צום חשוב'סטן מענטש און די קינדער זייערע שיינען און לייכטן.


בקיצור, צוריק צום אנהויב, פארמאכט אייער טיר, לאזט נישט אריין דעם רוצח; ווען אימער עס צינדט זיך אן א כעס, א ווייטאג, גייט צום טיר און זאגט: 'אנטשולדיגט, נישט ביי אונז אין שטוב; ביי אונז אין שטוב וואוינט די שכינה הקדושה, ביי אונז איז דא שלום'.


איר קענט קומען זונטאג, איך וועל מאכן צייט פאר ענק; איך וועל ענק העלפן מאכן ענקער שטוב א פלאץ פאר די שכינה הקדושה.

#3246 - מיט חכמה קען מען שלום מאכן צווישן די מאמע און שוויגער
כיבוד אב ואם, מחלוקת, שווער און שוויגער, שלום, סיפורי צדיקים, פורים

בעזרת ה' יתברך


יום ד' פרשת פקודי, כ"ט אדר א', ערב ראש חודש אדר ב', שנת תשפ"ב לפרט קטן


 


משפחת ... שתחיו


איך האב ערהאלטן אייער בריוו.


מיט חכמה קענט איר אלעס צוריק דרייען, נעמט די טריק פון אהרן הכהן. די הייליגע חכמים דערציילן (אבות דרבי נתן יב, ג) ווי אזוי אהרן הכהן פלעגט שלום מאכן צווישן צוויי פיינט, ער האט געזאגט פאר איינעם: "דיין חבר וויל זייער שטארק רעדן מיט דיר אבער ער שעמט זיך פון וואס עס איז געווען, ער האט חרטה, ער זאגט א גאנצן צייט, הלוואי ווען ער קען ווען צוריק דרייען", נאכדעם איז אהרן הכהן געגאנגען צום צווייטן מיט די זעלבע מעשה, אים אנגערייצט אז יענער וויל שלום מאכן, יענער האט חרטה, ער שעמט זיך פון דיר, נאכדעם ווען די ביידע האבן זיך געטראפן זענען זיי ארויפגעפאלן איינער אויפ'ן צווייטן, זיך געהאלזט און געקושט, און געווארן נאנטע חברים.


אזוי זאלט איר טון, ווען איר רעדט מיט אייער מאמע זאלט איר זי זאגן ווי שטארק אייער שוויגער שעמט זיך אז זי איז נישט געקומען וכו', און ווען אייער מאן רעדט צו זיין מאמע זאל ער אריינווארפן גוטע ווערטער פון אייער מאמע.


באלד קומט פורים, מאכט א שפיצל, מאכט צוויי שיינע משלוח מנות'ער; ווען איר גייט צו אייער מאמע זאלט איר זאגן: "איך קום פון מיין שוויגער, זי שיקט דיר די שיינע משלוח מנות", און ווען איר גייט צו אייער שוויגער זאגט איר: "דאס איז פון מיין מאמע"; אזוי וועט איר זיין בבחינת אהרן הכהן, אוהב שלום ורודף שלום.


אזוי אויך ווען איינער רעדט שלעכט אדער מאכט חוזק - זאל מען דאס חס ושלום נישט איבערזאגן. ווען איר רעדט מיט אייער מאמע און זי זאגט עפעס א שלעכט ווארט - זאלט איר עס נישט טראגן ווייטער, אפילו אייער מאן דארף דאס נישט הערן. פאר אייער מאן זאגט: "מיין מאמע רעדט זייער שיין פון דיינע עלטערן און אוודאי פון דיר", און ווען אייער שוויגער זאגט עפעס א קרום ווארט - שלינגט עס אראפ.


דאס האב איך געלערנט פון מיין טייערע מאמע, זי פלעגט אונז אלץ זאגן: "האסט א גוט ווארט אויף א צווייטן - זאג עס איבער פאר יענעם, האסט א שלעכט ווארט - שלינג עס אראפ"; מיין מאמע תחי' זאגט אז זי האט דאס געלערנט פון איר מאמע, מיין באבע רחל לאה עליה השלום. מיין מאמע תחי' זאגט, איך לייג צו נאך שטערקער: "האסט א שלעכט ווארט - שלינג עס אראפ, אפילו דו דערשטיקסט זיך"; ענדערש טשאו"ק זיך, ווי איידער טראגן א נישט גוטע ווארט.


 איין גוט ווארט קען מאכן א שלום, און איין שלעכט ווארט מאכט מחלוקות, און אלע צרות קומט פון מחלוקות, אלע קראנקהייטן קומט פון מחלוקות. אזוי זאגט דער הייליגער רבי (לקוטי מוהר"ן חלק א', סימן יד): "כִּי כָּל הַחוֹלַאַת בָּאִין עַל יְדֵי בְּחִינַת מַחֲלֹקֶת", אלע קראנקהייטן קומען פון קריגערייען.


אין דעם זכות פון מאכן וואס אהרן הכהן האט געמאכט - וועט איר זוכה זיין צו זען א גרויסע ישועה, איר וועט זען באשיינפערליך ווי דער אייבערשטער וועט מאכן גרויסע נסים.

#3245 - הייליגער באשעפער העלף מיר איך זאל נישט פארלירן מיין אמונה
תפילות אויף אידיש, תפילה והתבודדות, שמחה, אמונה, התחזקות, רפואה

בעזרת ה' יתברך


יום ג' פרשת פקודי, כ"ח אדר א', שנת תשפ"ב לפרט קטן


 


לכבוד ... נרו יאיר


דא האסטו א תפילה, זאג די תפילה יעדן טאג און אפאר מאל א טאג; דאס וועט דיך ראטעווען:


"הייליגער באשעפער העלף מיר איך זאל נישט פארלירן מיין אמונה אין דיר, העלף מיר איך זאל גלייבן אז אלעס וואס פאסירט מיט מיר איז פון דיר, און דאס איז פאר מיין טובה, מיר צו ברענגען נענטער צו דיר.


הייליגער באשעפער, העלף מיר מיין ווייב זאל זיין געזונט און שטארק, זי איז זייער שוואך, סיי פיזיש און אויך גייסטיש; איך ווייס נישט וואס האט פאסירט, זי איז געווען אזוי געזונט ביז אהער, און פלוצלונג האט זי צאמגעבראכן, זי איז נישט געזונט, זי קען גארנישט טון; העלף מיר אייבערשטער, העלף מיין ווייב זאל זיין געזונט, העלף מיר איך זאל האבן כח צו קענען האלטן מיין שטוב, און כח איר אויפצובויען".


נאר מיט תפילה וועסטו ארויסגיין פון די זאך, נאר מיט שמחה וועסטו זען א ישועה.

#3244 - נישט זיין קיין עניו ווען עס קומט צו פארשפרייטן דעם רבינ'ס ווערטער
חיזוק פאר פרויען, הפצה, זיכוי הרבים, עניוות, זעלבס זיכערקייט, פרויען צאמקום

בעזרת ה' יתברך


יום ג' פרשת פקודי, כ"ח אדר א', שנת תשפ"ב לפרט קטן


 


מרת ... תחי'


איר קענט האבן די זכי' צאמצונעמען די ווייבלעך ביי אייך אין שטוב, זיך מחזק זיין מיט די שיעורים פון דעם הייליגן רבינ'ס ווערטער.


מיר האבן אנגעהויבן צוועלף יאר צוריק אין וויליאמסבורג די זאך פון מאכן א "פרויען צאמקום" איין מאל א חודש, מיר האבן אנגעהויבן מיט געציילטע ווייבלעך, היינט נאך צוועלף יאר איז דאס שוין א וועלט'ס זאך; מען קומט זיך צוזאם יעדן ראש חודש, אנגעהויבן אין וויליאמסבורג, בארא פארק, קרית יואל, מאנסי, אויך אין ענגלאנד, קענווי איילענד, ביז ירושלים און אויך אין צפת; יעצט זוכן מיר אין מאנטסשעסטער א פרוי וואס זאל זיין וויליג דאס צו טון.


ווען עס קומט צו פארשפרייטן דעם הייליגן רבינ'ס ווערטער טאר מען נישט זיין קיין עניו און זאגן: "מי אנכי? ווער בין איך דען? בין איך דען ראוי?" מען דארף זיין זיכער ביי זיך, און שטארק ביי זיך - אן קיין ספיקות.


איך האף איר וועט נעמען די הייליגע מצוה פון זיך מחזק זיין אינאיינעם נשות אנשי שלומינו, אין דעם זכות וועט איר זוכה זיין צו אלע ברכות, ישועות ונחמות.

#3243 - לאז מיך אפ, איך דארף נישט קיין עזות פנימ'ער ביי מיר
כיבוד אב ואם, בזיונות, ישיבה, ראש ישיבה

בעזרת ה' יתברך


יום ג' פרשת פקודי, כ"ח אדר א', שנת תשפ"ב לפרט קטן


 


...


איך האב נאר בזיונות פון דיר; דו פאררופסט זיך אז דו ביסט א תלמיד הישיבה און מיט דיינע עלטערן פירסטו זיך אויף ווי א ציגיינער, דיינע עלטערן דארפן קומען צו מיר אז איך זאל רעדן צו דיר, מיט יעדע זאך וואס זיי ווילן מאכן וכו', דו הערסט זיי נישט אויס, זיי האבן קיין שום ווארט ביי דיר, און אלץ מיט מיין נאמען "ראש ישיבה", "ראש ישיבה", "ראש ישיבה"; יעדע זאך וואס זיי ווילן מאכן וכו' קומסטו זיי איינטיילן מיט דער ראש ישיבה אהער, דער ראש ישיבה אהין, איך האב אזעלכע בזיונות.


איך בין שוין הייזעריג פון רעדן אזויפיל דרשות פון כיבוד אב ואם.


טו מיר א טובה, זוך דיר א צווייטער ראש ישיבה; לאז מיך אפ, איך דארף נישט קיין עזות פנימ'ער ביי מיר.

#3242 - אז די בריוו מאכן אייך דעפרעסט, זאלט איר דאס נישט ליינען
שמחה, התחזקות, סמארטפאון, אידישע שטוב, עצבות, עצתו אמונה, זעלבס זיכערקייט

בעזרת ה' יתברך


יום ג' פרשת פקודי, כ"ח אדר א', שנת תשפ"ב לפרט קטן


 


מרת ... תחי', ברסלב ליבערטי


איך האב ערהאלטן אייער בריוו.


עס איז אינטערעסאנט וואס איר שרייבט אז איר ווערט דעפרעסט ווען איר ליינט די בריוו פון עצתו אמונה, די ערשטע מאל וואס איך הער אז די בריוו מאכן דעפרעסט; אנדערע זאגן עס מאכט זיי פרייליך, עס ברענגט זיי נאנט צום אייבערשטן.


קען זיין אז ווען איר ליינט אין די בריוו ווי אזוי צו פירן א שטוב, און ווען איר דערזעט זיך טון אנדערש מאכט דאס אייך דעפרעסט; צום ביישפיל, איר ליינט וואס מוהרא"ש זאגט וועגן האבן א סמארטפאון וכו', - דאס מאכט אייך דערביטערט; איז דאס נישט די בריוו, איז דאס אייך אליינס.


אז די בריוו מאכן אייך דעפרעסט - זאלט איר דאס נישט ליינען. דער רבי האט געזאגט מען זאל לערנען דעם הייליגן ספר ראשית חכמה (לקוטי מוהר"ן חלק ב', סימן יז), דער רבי אליינס האט געלערנט דעם הייליגן ספר ראשית חכמה איבער פיר הונדערט מאל (עיין שבחי הר"ן, סימן ז), דאך ווייסן מיר, מוהרא"ש האט דערציילט, א איד האט געזאגט פאר רבי נתן אז ווען ער לערנט דעם ספר ראשית חכמה ווערט ער בעצבות ומרה שחורה, האט אים רבי נתן געזאגט: "פארמאך דעם ספר, לערן מער נישט דעם ספר"; אפילו דער רבי האט געזאגט מיר זאלן האבן א שיעור אין דעם ספר. דער מחבר פונעם ספר ראשית חכמה האט נישט געוואלט צעברעכן מענטשן, ער האט געוואלט ווייזן די וועג ווי אזוי צו לעבן, און אז דאס מאכט דעפרעסט זאל מען עס נישט לערנען.


איך בעט אייך זייער, שטארקט זיך, הויבט אן האלטן פון זיך. דער רבי דערציילט ביים סוף פון די מעשה פון די בן מלך ובן שפחה וואס האבן זיך פארביטן (ספורי מעשיות, מעשה יא), דער אמת'ער בן מלך האט געזאגט: "מען דארף נעמען דאס רויזעלע וואס ליגט אונטערן שטול און דאס אוועקשטעלן אויבן, אזוי וועט די שטול האבן דעם כח פון דעם קעסטל וכו'"; דער רבי איז אונז מרמז מיר זאלן נישט בלייבן ליגן אונטערן שטול, מיר זאלן האלטן פון זיך, מיר דארפן געדענקען 'דער אייבערשטער האט מיך יא ליב', 'איך בין גוט', 'מיין מאן איז גוט', 'מיינע קינדער זענען גוט'; כל זמן דאס רויזעלע ליגט אויף דער ערד אונטערן שטיל - איז אלעס טויט, אז מען האלט נישט פון זיך איז נישט גוט.


צינדט אן מוזיק און טאנצט מיט די קינדער; שמחה פארטרייבט די עצבות ומרה שחורה.


דער אייבערשטער זאל העלפן איר זאלט האבן הצלחה אין אלע ענינים.

#3241 - די שענסטע פלאץ וואו צו זיין יום טוב, איז אין שטוב
אידישע שטוב, פסח, יום טוב

בעזרת ה' יתברך


יום ג' פרשת פקודי, כ"ח אדר א', שנת תשפ"ב לפרט קטן


 


לכבוד ... נרו יאיר


איך האב ערהאלטן דיין בריוו.


וואס מיינסטו מיט דעם וואס דו שרייבסט אז דו האסט נישט וואו צו זיין פסח; ווי זענען אנדערע פסח אויב נישט אין שטוב? וואס איז אזוי שלעכט צו זיין אין שטוב פסח?! וואו בין איך פסח? די שענסטע פלאץ וואו צו זיין יום טוב - איז אין שטוב.


בלייב אין שטוב, מאך א שיינע יום טוב דו מיט דיין ווייב; פסח איז נישט א צייט פון אוועק פארן, פסח איז מען אדער אין שטוב אדער ביי די עלטערן.


דער אייבערשטער זאל העלפן זאלסט האבן הצלחה אין אלע ענינים.

#3240 - עס איז נישט כדאי צו בארגן געלט
שלום בית, אידיש געלט, חובות

בעזרת ה' יתברך


יום ג' פרשת פקודי, כ"ח אדר א', שנת תשפ"ב לפרט קטן


 


לכבוד ... נרו יאיר, בית שמש


איך האב ערהאלטן דיין בריוו.


בנוגע בארגן געלט וכו'; עס איז נישט כדאי צו בארגן געלט. דער רבי זאגט (שיחות הר"ן, סימן קכב): "וּמוּטָב שֶׁיִּהְיֶה בַּעַל חוֹב לְעַצְמוֹ אוֹ לִבְנֵי בֵּיתוֹ בְּמַלְבּוּשִׁים מִלִּהְיוֹת בַּעַל חוֹב לְהַחֶנְוָנִי אוֹ לַאֲחֵרִים", א מענטש זאל ענדערש זיין א בעל חוב פאר זיך אליין - ווי צו זיין א בעל חוב פאר א צווייטן, ענדערש בלייב שולדיג פאר דיר די מעבל, לייג אוועק געלט צו קענען קויפן שיינע מעבל - ווי איידער צו גיין בארגן, זיין יענעמ'ס קנעכט.


וואלט ווען געווען די מעשה פארקערט, דיין ווייב וואלט געוויינט און געשריגן אז זי דארף מעבל וכו' - וואלט ריכטיג געווען איר צו בארואיגן, און אז זי לאזט זיך נישט - קען זיין מען דארף בארגן, אבער אין דיין פאל, אז זי איז גאר די וואס זאגט בארגט נישט - איז דאך גוט.


דער אייבערשטער זאל העלפן זאלסט האבן הצלחה אין אלע ענינים.

#3239 - וואויל פאר די עלטערן וואס די קינדער זענען עוסק אין הפצה
קינדער, הפצה, זיכוי הרבים, הדפסה, סיפורי צדיקים, נחת

בעזרת ה' יתברך


יום ב' פרשת פקודי, כ"ז אדר א', שנת תשפ"ב לפרט קטן


 


מרת ... תחי', ירושלים


איך וויל אייך דערציילן א מעשה וואס איך האב געהערט פון מוהרא"ש זכותו יגן עלינו. ווען דער הייליגער צדיק רבי יצחק מדראביטש זכותו יגן עלינו איז נפטר געווען איז אים רש"י הקדוש אנטקעגן געקומען אויבן אין הימל און אים געפרעגט: "וואס פאר א גוטע מעשים טוט אייער זון דער הייליגער צדיק רבי מיכעלע זלאטשובער זכותו יגן עלינו, אז אויבן אין הימל מאכט מען אזא רעש פון אים?" האט דער טאטע רבי יצחק מדראביטש געענטפערט: "ער לייגט אריין כוחות אין דאווענען וכו'", האט אים רש"י הקדוש געזאגט: "פאר דעם אליינס וואלט מען נישט געמאכט אזא רעש דא אין הימל פון אים; אסאך צדיקים לייגן אריין כוחות אינעם דאווענען און מען מאכט נישט אזא גרויסע עסק פון זיי", האט דער טאטע רבי יצחק געזאגט: "ער לערנט זייער פלייסיג", האט אים רש"י הקדוש געענטפערט: "דאס קען אויך נישט זיין די סיבה, ווייל אסאך צדיקים לערנען פלייסיג די הייליגע תורה, און פאר דעם אליינס רעש'ט זיך נאכנישט", האט ער געזאגט: "צוליב זיין חסד און צדקה וכו'", האט רש"י נאכאלץ נישט מסכים געווען, ביז רבי יצחק מדראביטש האט אים געזאגט: "אפשר ווייל ער ברענגט צוריק מענטשן צום אייבערשטן? ער איז עוסק אין דעם זייער שטארק", האט רש"י הקדוש געזאגט: "היינו דאהני ליה, יעצט פארשטיי איך שוין פארוואס עס רעש'ט זיך פון אים".


דאס וואס אייערע טייערע קינדער, משפחת ... שיחיו - טוען פאר אידישע קינדער, זיי זענען עוסק אין איבערטייטשן, דרוקן און פארשפרייטן דעם הייליגן רבינ'ס עצות, טויזנטער מענטשן זענען זיך מחי' וועכנטליך מיט די קונטרסים, גליונות וכו' - וואס זיי זענען מתרגם, דרוקן און פארשפרייטן - דאס איז די העכסטע זאך ביים אייבערשטן; וואויל פאר די עלטערן וואס די קינדער זענען עוסק אין די מצוה.


דער אייבערשטער זאל אייך געבן געזונט, כח און נחת פון אלע קינדער און אייניקלעך.

#3238 - אז דיין ווייב דארף דיין הילף מיט די קינדער, זאלסטו בלייבן העלפן
שלום בית, היכל הקודש, לימוד התורה, היטן די צייט, אחדות

בעזרת ה' יתברך


יום ב' פרשת פקודי, כ"ז אדר א', שנת תשפ"ב לפרט קטן


 


לכבוד ... נרו יאיר


איך האב ערהאלטן דיין בריוו.


יישר כח פאר די גוטע גרוס פון בית המדרש. איך בין זיך זייער מחי' יעדעס מאל איינער שרייבט מיר ווי אזוי מען פירט זיך אין שול, פון די דרך ארץ פון אנשי שלומינו. די ליבשאפט צווישן אנשי שלומינו - דאס איז עפעס וואס מען זעט נישט ערגעץ אנדערש; דער רבי האט געזאגט (חיי מוהרן, סימן רצב): "הָעוֹלָם רָאוּי שֶׁיִּתְמְהוּ עַצְמָן עַל הָאַהֲבָה שֶׁבֵּינֵינוּ", די וועלט וועט זיך וואונדערן אויף די גרויסע ליבשאפט וואס וועט זיין צווישן אייך.


בנוגע בלייבן אין שטוב וכו'; אז דיין ווייב דארף דיך האבן אין שטוב, זי דארף דיין הילף - זאלסטו איר העלפן. אודאי און אודאי איז זייער א גוטע זאך צו גיין צום שיעור, אבער אז דיין ווייב פאלט פון אירע כוחות, זי דארף האבן דיין הילף מיט די קינדער - זאלסטו בלייבן העלפן, און לערנען אין די אנדערע צייטן.


עס איז דא צייט פאר ביידע, עס איז דא צייט פאר אלעס; בעט דעם אייבערשטן דו זאלסט נאר טון זיין רצון.


דער אייבערשטער זאל העלפן זאלסט האבן הצלחה אין אלע ענינים.

#3237 - אז מען הויבט אן א גוטע זאך, דארף מען זיין שטארק דאס אנצוהאלטן
התחזקות, עבודת השם, התנגדות, עקשנות

בעזרת ה' יתברך


יום א' פרשת פקודי, כ"ו אדר א', שנת תשפ"ב לפרט קטן


 


לכבוד ... נרו יאיר, בית שמש


איך האב ערהאלטן דיין בריוו.


דער הייליגער רבי זאגט (לקוטי מוהר"ן חלק ב', סימן מח): "וְצָרִיךְ לִהְיוֹת עַקְשָׁן גָּדוֹל בַּעֲבוֹדַת הַשֵּׁם, לִבְלִי לְהָנִיחַ אֶת מְקוֹמוֹ, דְּהַיְנוּ מְעַט מִקְצָת עֲבוֹדָתוֹ שֶׁהִתְחִיל, אַף אִם יַעֲבֹר עָלָיו מָה", ווען עס קומט צו עבודת השם, צו דינען דעם אייבערשטן - דארף מען זיין א גרויסער עקשן; אז מען הויבט אן טון עפעס א גוטע זאך - דארף מען זיין זייער שטארק דאס אנצוהאלטן, נישט אפלאזן, "וּזְכֹר דָּבָר זֶה הֵיטֵב, כִּי תִּצְטָרֵךְ לָזֶה מְאֹד, כְּשֶׁתַּתְחִיל קְצָת בַּעֲבוֹדַת הַשֵּׁם, כִּי צָרִיךְ עַקְשָׁנוּת גָּדוֹל מְאֹד מְאֹד, לִהְיוֹת חָזָק וְאַמִּיץ, לֶאֱחֹז עַצְמוֹ לַעֲמֹד עַל עָמְדוֹ".


בעט דעם אייבערשטן דו זאלסט זיך נישט צעברעכן פון יעדן נאר און טיפש; דו זאלסט זיין שטארק מיט דיינע שיעורים כסדרן, נישט קוקן ווער עס לאכט.


מוהרא"ש האט געמאכט א שיינעם ניגון און מיר געבעטן דאס צו זינגען מיט די בחורים יעדן טאג; דא האסטו די ווערטער, קוק הייליגע ווערטער פון א צדיק:


"כַּךְ וְכַּךְ דָאס אִיז דֶעם רֶבִּינְ'ס זַאךְ, דֶער ס"מ קֶען שְׁפְּרִינְגֶען בִּיזְן דַאךְ.


וַוייל אִיךְ לֶערְן יֶעדְן טָאג מִשְׁנַיוֹת זֵייעֶר אַסַאךְ,


גִיבּ אִיךְ פוּן אִיהְם אַ גְרוֹיסְן לַאךְ,


אִיךְ קוּק נִישְׁט וָואס יֶעדֶער טִיפֵּשׁ טוּט מִיט דִי הַאנְט אַ מַאךְ,


דָאס אִיךְ לֶערְן יֶעדְן טָאג מִשְׁנַיוֹת אַסַאךְ.


וָואס הָאבּ אִיךְ מִיט יֶענֶעם, וָואס הָאבּ אִיךְ מִיט יֶענֶעם,


אִיךְ וַוייס אַז נָאר מִשְׁנַיוֹת וֶועל אִיךְ מִיט מִיר מִיטְנֶעמֶען.


אוּן דָאס וֶועט מִיךְ פוּן אַלֶעם בֵּייזְן בַּאשִׁיצְן,


אוּן אִין קֵבֶר וֶועלְן אַלֶע שְׁרָצִים, אוּן וֶוערִים, אוּן אַלֶע מַלְאֲכֵי חַבָּלָה,


פוּן מִיר זִיךְ אַוֶועקְפִּיצְן.


אוּן כָאטְשׁ זֵיי וֶועלְן מִיט זֵייעֶרֶע בֵּייזֶע צֵיינֶער אוֹיף מִיר טוּעֶן קְרִיצְן,


אָבֶּער עֶס וֶועט זֵיי שׁוֹין גָארְנִישְׁט נוּצְן.


וָוארוּם דִי פְּרָקִים מִשְׁנַיוֹת, וָואס אִיךְ הָאבּ גֶעלֶערְנְט,


וֶועלְן מִיר פוּן זֵיי בַּאשִׁיצְן.


אוּן אִיךְ וֶועל וֶוערְן פוּן אַלֶעם שְׁלֶעכְטְס אָפְּגֶעהִיטְן.


אוּן אִין גַן עֵדֶן וֶועל אִיךְ צוּזַאמֶען מִיט דִי צַדִיקִים זִיצְן".


דער אייבערשטער זאל העלפן זאלסט האבן הצלחה אין אלע ענינים.

#3236 - שלעפ נישט אראפ דיין ווייב פון איר צניעות
צניעות, קאמפלימענטס, חינוך הילדים, שלום בית, שאלות, ספיקות

בעזרת ה' יתברך


יום א' פרשת פקודי, כ"ו אדר א', שנת תשפ"ב לפרט קטן


 


לכבוד ... נרו יאיר


איך האב ערהאלטן דיין בריוו.


שלעפ נישט אראפ דיין ווייב פון איר צניעות, פריי זיך אז זי וויל גיין אנגעטון איידל; וויי און ביטער ווערט ווען די ווייב הויבט אן זאגן אז דאס פעלט נישט אויס, יענץ פעלט נישט אויס - דעמאלט איז נישטא וואס צו מאכן, ווייל ווען די ווייב פארלירט איר געפיל אין איידלקייט - קען מען איר נישט באצווינגען.


עס קומען צו מיר טייערע אינגעלייט זיי וויינען צו מיר וואס זיי זאלן טון, זייער ווייב הויבט אן זיך פירן נישט ווי אזוי מען דארף; אן שטרומפ, קורצע קליידער וכו' וכו', השם ירחם; אז דיין ווייב האט אן אפמאך נאר צו גיין מיט א געוויסע סארט שטרומפ - זאלסטו נישט לאכן פון איר.


דער מאן דארף שטענדיג זאגן גוטע ווערטער פאר די ווייב בנוגע איר צניעות. נישט נאר פאר די ווייב, מען דארף זאגן פאר די קינדער; די גוטע ווערטער געבט כח מען זאל בלייבן גוט, סיי מיט די אינגלעך, סיי מיט די מיידלעך. זוך צו געבן א גוט ווארט יעדן טאג פאר דיינע קינדער, צום ביישפיל, ווען דו זעסט דיין קינד גרייט אן נעגל וואסער, זאלסטו זאגן הויך: "מאמי, קוק ווי וואויל דער קינד איז, ער גרייט אן נעגל וואסער"; עס קען זיין אז די איין גוט ווארט וואס ער הערט יעצט וועט אים טראגן זיין גאנץ לעבן אנצוגרייטן נעגל וואסער. אז דו זעסט דיין טאכטער - זאלסטו איר געבן א גוט ווארט, זאג הויך: "מאמי קוק ווי שיין צניעות'דיג זי איז"; דאס וועט איר געבן א שטארקייט צו בלייבן גוט.


דער רבי האט געזאגט פאר רבי נתן (שיחות הר"ן, סימן קיט): "עס איז א גרויסע מדריגה אפילו א מענטש איז נאכנישט קיין צדיק ער זאל פארגינען א צווייטן צו זיין א צדיק"; אז דו ביסט נאכנישט ביי דעם, דו כאפסט נישט דאס גרויסקייט פון אזא שטרומפ אדער א צווייטע סארט שטרומפ, און דו זעסט דיין ווייב ווי זי איז שטארק צו גיין נאר אזוי וכו' - זאלסטו איר זאגן: "איך פריי זיך אז דו ביסט שטארק מיט איידלקייט".


בנוגע וכו'; איך קוק גוט אויף דיר, האב נישט מורא צו שרייבן דיינע ספיקות; זיי נישט פון די וואס האלטן זיך צוריק צו פרעגן ווייל אפשר וועט דער ראש ישיבה טראכטן אז מען איז צעדרייט; עס איז נישט אזוי, ווייל כל זמן מען פרעגט, ווי צעדרייט מען זאל זיין - ווערט מען אויסגעגראדט.


דער אייבערשטער זאל העלפן זאלסט האבן הצלחה אין אלע ענינים.

#3235 - א גרויסע זכות זיך אפצוגעבן מיט די קינדער אין שול
חינוך הילדים, בית המדרש, גמרא

בעזרת ה' יתברך


יום א' פרשת פקודי, כ"ו אדר א', שנת תשפ"ב לפרט קטן


 


לכבוד ... נרו יאיר, צפת


איך האב נישט קיין ווערטער ארויסצוברענגען דיין גרויסע זכות מיט'ן העלפן דעם בית המדרש היכל הקודש אין צפת; בפרט אז דו ארבעסט מיט די קינדער, דאס איז ביי מיר זייער זייער חשוב.


ביי אונז אין ישיבה האבן מיר איינער פון די אינגעלייט וואס ער זיצט מיט די קינדער ביי שלש סעודות, ער טיילט זיי גוטע זאכן; זיי זינגען זייער שיין. אויך ביים דאווענען גייט ער ארום טיילן צוקערלעך פאר די קינדער וואס זיצן נעבן די עלטערן, דאס מאכט די קינדער זאלן שיין דאווענען.


די קינדער זאל זיין ביי דיר א שטארקע זאך; ארבעט מיט די קינדער, זאג מיט זיי תהילים, דערצייל זיי סיפורי צדיקים. לערן זיי אויס דעם רבינ'ס עצות; דאס וועט זיי בלייבן א גאנץ לעבן.


בנוגע דיינע שיעורים וכו'; הויב אן ש"ס, גיי כסדרן ביז דו ענדיגסט ש"ס, און אזוי זאלסטו טון דיין גאנץ לעבן.


דער אייבערשטער זאל העלפן זאלסט האבן הצלחה אין אלע ענינים.

#3234 - נישט זיין אנגעהאנגען אין קיינעם, נאר אינעם אייבערשטן
חברים, אמונה, מחלוקת, שלום, מדות טובות, היכל הקודש

בעזרת ה' יתברך


יום א' פרשת פקודי, כ"ו אדר א', שנת תשפ"ב לפרט קטן


 


... תחי', תלמידה בית פיגא


איך האב ערהאלטן דיין בריוו.


עס זעט מיר אויס פון אייערע ווערטער ווי איר האט שוין פארגעסן די שיינע זאכן וואס איר האט געלערנט אין בית פיגא. איינע פון די וויכטיגסטע זאכן וואס מוהרא"ש לערנט אונז - אז מיר זאלן נישט זיין אנגעהאנגען אין קיינעם, נאר אינעם אייבערשטן, מיר זאלן נישט מאכן פון קיינעם קיין מציאות; אלע מחלוקות און פראבלעמען פאסירן ווען מען פארגעסט פונעם אייבערשטן, מען הויבט אן מאכן א מציאות פון א בשר ודם.


אויב איינער וויל נישט רעדן מיט אייך, וואס דארף אייך דאס שטערן פאר אייער לעבן? אז א צווייטער וויל נישט האבן מיט אייך - וואס דארף אייך דאס אראפווארפן? די מיידל וואס רעדט צו אנדערע מיידלעך וועגן אייך - וועט אייך נישט שאטן, קיינער קען גארנישט צונעמען פון אייך; אז איר וועט זיך אויפפירן גוט, איר וועט העלפן אייער מאמע, איר וועט זיך פירן מיט גוטע מידות – וועט איר האבן א גוטע נאמען, איר וועט טרעפן א גוטע שידוך.


דאס איז דער לימוד וואס מוהרא"ש לערנט מיט אונז; מיר זאלן זיין אזוי פעסט מיט די אמונה אינעם אייבערשטן, מיר זאלן זיך נישט פארלאזן אויף קיינעם נאר אויף אים.


איך שרייב אייך דא א שטיקל פון די צוואה וואס מוהרא"ש האט אונז געשריבן (צוואת מוהרא"ש אות ח-ט), חזר'ט דאס יעדן טאג - וועט איר ווערן אזוי שטארק, קיין שום זאך אין די וועלט וועט אייך נישט קענען צעברעכן:


"מַיינֶע טֵייעֶרֶע קִינְדֶער אוּן תַּלְמִידִים, אִיךְ בֶּעט אַייךְ אִיר זָאלְט זִיךְ שְׁטַארְקְן מִיט דִי פָּשׁוּטֶע אֱמוּנָה צוּ גְלֵייבְּן אִינֶעם אֵייבֶּערְשְׁטְן, שְׁטֶענְדִיג זָאלְט אִיר הַאלְטְן פַאר דִי אוֹיגְן אַז נָאר דֶער אֵייבֶּערְשְׁטֶער פִירְט דִי וֶועלְט מִיט אַ גֶעוַואלְדִיגֶע הַשְׁגָחָה פְּרָטִית, אוּן אַז עֶס אִיז גָארְנִישְׁט דָא אוֹיסֶערְן אֵייבֶּערְשְׁטְן.


אִיר זָאלְט קֵיינְמָאל נִישְׁט קוּקְן אוֹיף אַ צְוֵוייטְן. דִי וֶועלְט אִיז נִישְׁט אֵייעֶרְס, נָאר דֶער אֵייבֶּערְשְׁטֶער פִירְט דִי וֶועלְט, אוּן דֶערִיבֶּער דַארְפְט אִיר זִיךְ נִישְׁט זָארְגְן פַאר אַ וֶועלְט וָואס גֶעהֶערְט נִישְׁט צוּ אַייךְ. אִיר דַארְפְט אַייךְ קֵיינְמָאל נִישְׁט מְבַלְבֵּל זַיין פוּן אַנְדֶערֶע מֶענְטְשְׁן, נִישְׁט קוּקְן אוֹיף קַיין אַנְדֶערֶע מֶענְטְשְׁן. וָואס אִיר דַארְפְט הָאבְּן זָאלְט אִיר זִיךְ צוּגֶעוואוֹינֶען צוּ רֶעדְן אוּן צוּ בֶּעטְן נָאר פוּנֶעם אֵייבֶּערְשְׁטְן אוֹיף אִידִישׁ, אָדֶער אוֹיף סֵיי וֶועלְכֶע שְׁפְּרַאךְ אִיר זֶענְט צוּגֶעוואוֹינְט צוּ רֶעדְן.


דָאס רֶעדְן צוּם אֵייבֶּערְשְׁטְן בּוֹיעֶט אוֹיף דִי אֱמוּנָה פוּנֶעם מֶענְטְשׁ, מִיט דֶעם וָואס אַ מֶענְטְשׁ רֶעדְט צוּם אֵייבֶּערְשְׁטְן, עֶר בֶּעט דֶעם אֵייבֶּערְשְׁטְן אַלֶעס וָואס עֶר דַארְף, מִיט דֶעם וַוייזְט עֶר אַז עֶר וֵוייסְט אוּן גְלֵייבְּט קְלָאר אַז עֶס אִיז גָארְנִישְׁט דָא אוֹיסֶערְן אֵייבֶּערְשְׁטְן, אוּן אַז נָאר דֶער אֵייבֶּערְשְׁטֶער פִירְט דִי גַאנְצֶע וֶועלְט.


אֱמוּנָה אִיז דֶער יְסוֹד פוּן אִידִישְׁקַייט, אֱמוּנָה קְלֶעבְּט צוּ דֶעם מֶענְטְשׁ צוּם אֵייבֶּערְשְׁטְן. וֶוען אַ מֶענְטְשׁ נֶעמְט אַרַיין אִין זִיךְ דֶעם אֵייבֶּערְשְׁטְן, עֶר שְׁטֶעלְט זִיךְ פָאר אִין זַיין מֹחַ אַז דִי גַאנְצֶע וֶועלְט אִיז אֵיין שְׁטִיק אֵייבֶּערְשְׁטֶער אוּן עֶר שְׁטֵייט אִינְדֶערְמִיט, דָאס אִיז דִי גְרֶעסְטֶע הַנָאָה אוּן גֶעשְׁמַאק וָואס מֶען קֶען הָאבְּן אוֹיף דֶער וֶועלְט, מֶען שְׁפִּירְט שׁוֹין אוֹיף דִי וֶועלְט דִי גֶעוַואלְדִיגֶע גוּטֶע גֶעשְׁמַאק אוּן הַנָאָה פוּן גַן עֵדֶן. אוּן צוּ דֶעם קֶען מֶען נָאר זוֹכֶה זַיין וֶוען מֶען לֵייגְט זִיךְ אַרַיין אִין דִי פָּשׁוּטֶע אֱמוּנָה, צוּ גְלֵייבְּן אִינֶעם אֵייבֶּערְשְׁטְן אוּן צוּ רֶעדְן צוּ אִים מִיט תְּמִימוּת וּפְּשִׁיטוֹת אַזוֹי וִוי אַ מֶענְטְשׁ רֶעדְט צוּ זַיין חַבֶר אוּן אַזוֹי וִוי אַ קִינְד רֶעדְט צוּ זַיין טַאטְן.


אִיךְ בֶּעט אַייךְ זֵייעֶר אִיר זָאלְט זִיךְ גוּט אַרַיין נֶעמֶען אִין קָאפּ אַז אִיר הָאט נִישְׁט קֵיינֶעם אוֹיף דֶער וֶועלְט. קַיין שׁוּם מֶענְטְשׁ אוֹיף דֶער וֶועלְט קֶען אַייךְ נִישְׁט הֶעלְפְן, אוּן זִיכֶער קֶען קֵיינֶער אַייךְ נִישְׁט שְׁלֶעכְטְס טוּן. דֶערִיבֶּער זָאלְט אִיר נִישְׁט מוֹרָא הָאבְּן פוּן קַיין שׁוּם מֶענְטְשׁ, אוּן אִיר זָאלְט זִיךְ נִישְׁט חַנְפְ'עֶנֶען צוּ קַיין שׁוּם מֶענְטְשׁ, וַוייל דָאס וֶועט אַייךְ גָארְנִישְׁט הֶעלְפְן.


פַארְקֶערְט, דָאס וֶועט אַייךְ נָאר שָׁאטְן צוּם גֶעזוּנְט, וַוייל וֶוען מֶען פַארְלָאזְט זִיךְ אוֹיף מֶענְטְשְׁן, אוּן דֶערְנָאךְ זֶעט מֶען אַז יֶענֶער הָאט גָארְנִישְׁט גֶעקֶענְט הֶעלְפְן, יֶענֶער אִיז בִּכְלַל נִישְׁט אִינְטֶערֶעסִירְט דִיר צוּ הֶעלְפְן, דַאן וֶוערְט מֶען זֵייעֶר אַנְטוֹישְׁט, מֶען וֶוערְט זֵייעֶר צוּבְּרָאכְן אוּן צוּקְלַאפְּט פוּן דֶעם. אַ אִיד וָואס גְלֵייבְּט אָבֶּער אִינֶעם אֵייבֶּערְשְׁטְן, עֶר פַארְלָאזְט זִיךְ אִינְגַאנְצְן נָאר אוֹיפְן אֵייבֶּערְשְׁטְן, דַאן אִיז עֶר זֵייעֶר מַצְלִיחַ".


דער אייבערשטער זאל העלפן איר זאלט האבן הצלחה אין אלע ענינים.