בריוון פונעם ראש ישיבה שליט"א

#2306 - וואלסטו געוואוסט ווי חשוב הפצה איז, וואלסטו געטאנצן פון פרייד
הפצה

בעזרת ה' יתברך


יום ב' פרשת אמור, י"ד אייר, פסח שני, שנת תשפ"א לפרט קטן


 


לכבוד מיין טייערער ... נרו יאיר


ווי גוט איז אונזער חלק, ווי וואויל איז אונזער גורל – אשר בנחל שם גורלינו, אז מיר האבן די זכי' צו עוסק זיין אין די הייליגע ארבעט פון פארשפרייטן די ספרים, קונטרסים און גליונות פאר אלעמען.


אנו עמלים והם עמלים, אלע מוטשען זיך; אנו רצים והם רצים, אלע זענען פאריאגט; אבער וואס וועט בלייבן פון אלע פלאג און יאגעניש? נאר דאס וואס מיר זענען זוכה צו פארשפרייטן פאר אנדערע, דאס וועט בלייבן.


וואלסטו געוויסט ווי חשוב הפצה איז, וואלסטו געטאנצן און געזינגען פון פרייד: "אשרינו מה טוב חלקינו..."

#2305 - נישט רעדן פון אנהייב דאווענען ביז'ן סוף
תפילה והתבודדות, הפצה, הדפסה

בעזרת ה' יתברך


ערב שבת קודש פרשת אחרי-קדושים, י"א אייר, שנת תשפ"א לפרט קטן


 


לכבוד מיין טייערער זון ... נרו יאיר


שטארק זיך בלימוד התורה ויראת שמים; ביים דאווענען זאלסטו אלעס אוועקלייגן און נאר דאווענען. געוואוין זיך צו נישט צו רעדן פון אנהייב דאווענען ביז'ן סוף, בפרט מיט די הייליגע תפילין זאלסטו נישט רעדן קיין איין ווארט.


ווען דו ענדיגסט און דער בעל תפלה שלעפט – זאלסטו אויסנוצן די סעקונדעס און מינוטן זיך מתבודד זיין, חס ושלום רעדן אדער שמועסן מיט חברים; דורך דאווענען וועסטו קומען צו די העכסטע דרגא און צו כל טוב.


איך האב געזען די נייע קונטרס וואס דו האסט געדרוקט, איך פריי זיך אז מיינע קינדער דרוקן ספרים; זיי האבן א חלק אין הפצת ספרי רבינו.


דיין טאטע.

#2304 - יישר כח פאר'ן צושטעלן אזא שיינע סיום
הכרת הטוב, סיום, ארץ ישראל

בעזרת ה' יתברך


ערב שבת קודש פרשת אחרי-קדושים, י"א אייר, שנת תשפ"א לפרט קטן


 


לכבוד האברך היקר ... נרו יאיר, מאנסי


איך האב זייער הנאה געהאט צו זיין ביי דיר אין שטוב זען די חבורה היכל הקודש, זיך טרעפן מיט תלמידי הישיבה און מיט די פרישע מקורבים. איך האף צו קומען צו דיר מער אפט, איך וויל זיך מחזק זיין מיט אנשי שלומינו; בעיקר וויל איך מחזק זיין די שיעור גמרא.


איך האב זיך נאכנישט באדאנקט פאר דיין ווייב תחי', פאר'ן צוגרייטן די שיינע סיום; געב איר איבער א גרויסן דאנק. אין זכות פון ארייננעמען אנשי שלומינו ביי אייך אין שטוב וועט איר זוכה זיין צו גרויס שפע.


איך ווארט צו באקומען רשות צו קענען פארן קיין ארץ ישראל; איך וועל דיר לאזן וויסן אויב איך האב רשות, וועסטו מיר ערלעדיגן די טיקעטס וכו'.

#2303 - ווען עס איז דא שלום אין שטוב, איז דא אלע ברכות אין שטוב
שלום בית, שטעטל, התבודדות

בעזרת ה' יתברך


ערב שבת קודש פרשת אחרי-קדושים, י"א אייר, שנת תשפ"א לפרט קטן


 


לכבוד ... נרו יאיר, קרית ברסלב


איך פריי זיך זייער אז עס איז דא שלום צווישן דיר און דיין ווייב, שלום איז דער נאמען פונעם אייבערשטן (שבת י:); ווען עס איז דא שלום אין שטוב - איז דא אלע ברכות אין שטוב.


שטארק זיך מיט די עצה פון רבי'ן, גיי אביסל התבודדות; אין שטעטל איז דאך אזוי געשמאק, וואו מען גייט און וואו מען שטייט האט מען פעלדער און וועלדער. עס איז אזוי איינגענעם צו שמועסן מיט'ן אייבערשטן, אלעס גייט אנדערש נאך התבודדות, אלעס גייט כסדרן ווען מען געבט זיך איבער צום אייבערשטן.

#2302 - געבן צדקה פאר א פלאץ וואס פארשפרייט אמונה, איז גאר א גרויסע מצוה
מקוה, צדקה, שיעורים כסדרן

בעזרת ה' יתברך


ערב שבת קודש פרשת אחרי-קדושים, י"א אייר, שנת תשפ"א לפרט קטן


 


לכבוד מיין טייערער ... נרו יאיר


קענסט זיך נישט פארשטעלן דאס גרויסקייט פון געבן צדקה פאר אונזער ישיבה; עס איז דא אסאך צדקות, אלע זענען חשוב; אבער אז מען געבט צדקה פאר א פלאץ וואס פארשפרייט אמונה, א פלאץ וואס לערנט אינגעלייט לעבן בשלום ובאהבה מיט א ווייב און קינדער וכו' וכו', - איז די מצוה זייער גרויס.


שרייב מיר דיינע שיעורים, דיינע סיומים - וועסטו מיר מחי' זיין.


זיי מקפיד אויף מקוה; דער רבי זאגט (ספר המידות, אות המתקת הדין, סימן פא): "הַמִּקְוֶה מַמְתִּיק הַדִּין", מקוה איז המתקת הדין; נאכן זיך טובל'ן שפירט מען ווי מען ווערט א נייער מענטש.

#2301 - דרך ארץ פאר די לערערין
חיזוק פאר מיידלעך, סקול, דרך ארץ

בעזרת ה' יתברך


יום א' פרשת אמור, י"ג אייר, שנת תשפ"א לפרט קטן


 


... תחי', קרית ברסלב


יעצט הער איך פון די טיטשערס אז איר זוכט נישט גוטע אויפמערקזאמקייט; ווען די טיטשער זאגט אז מען גייט עפעס לערנען - זוכט איר צו אפלאכן, איר זוכט צו שטערן.


איך וויל אייך זייער בעטן, איר זאלט פון היינט אנהייבן זיך פירן ווי א גרויס קינד; איר וועט נישט אוועק מאכן אייערע טיטשערס, איר וועט זיין א ביישפיל וואס איז א בית פיגא תלמידה.


איך האף די וואך צו הערן גוטע גרוסן אויף אייך.

#2300 - אז איר וועט קוקן איינער אויפ'ן צווייטן מיט ליבשאפט, וועט איר מצליח זיין
שלום בית, התחזקות, ארץ ישראל, אחדות, ל"ג בעומר

בעזרת ה' יתברך


ערב שבת קודש פרשת אחרי-קדושים, י"א אייר, שנת תשפ"א לפרט קטן


 


לכבוד מיינע טייערע חברים, אנשי שלומינו תלמידי היכל הקודש ירושלים, ה' עליהם יחיו


די וואך קומט א גאר פרייליכע וואך, בפרט פאר די ארץ ישראל'דיגע אידן; מיר האבן די וואך דעם יום טוב ל"ג בעומר. איך האף נאך צו באקומען א רשות צו קענען קומען, איך האב נישט אויפגעגעבן, איך פרוביר נאכאלץ צו באקומען א רשות צו קענען זיין ל"ג בעומר ביי רבי שמעון, איך וועל אייך לאזן וויסן אויב איך קום.


וואס דארפן מיר ארויסנעמען פון אזעלכע גרויסע טעג? מיר ווייסן אלע וואס איז אריבער אויף רבי שמעון בר יוחאי, די רומיים האבן אים געוואלט הרג'נען, ער איז געווען דרייצן יאר באהאלטן אין א הייל מיט זיין זון, קוקט צו וואס מען איז זוכה אז מען דערהאלט זיך; אמאל האט רבי נתן גערעדט מיט אנשי שלומינו אז מען דארף זיך דערהאלטן מיט אלע כוחות, ווייל אויף יעדן איינעם גייט אריבער שווערע ביטערע נסיונות; אינמיטן רעדן האט ער זיך צופייערט און געזאגט: "פארוואס איז רבי שמעון בן יוחאי געווען רבי שמעון בן יוחאי? ווייל ער האט געהאט די מאס התחזקות! פארוואס איז דער אר"י הקדוש געווען דער אר"י הקדוש? ווייל ער האט געהאט די מאס התחזקות! פארוואס איז דער בעל שם טוב הקדוש געווען דער בעל שם טוב הקדוש? ווייל ער האט געהאט די מאס התחזקות! פארוואס איז דער הייליגער רבי געווען דער הייליגער רבי? ווייל ער האט געהאט די מאס התחזקות! און פארוואס בין איך וואס איך בין? ווייל איך האב די מאס התחזקות"; אז מען דערהאלט זיך קומט מען אן צו שיינע זאכן.


מען פרובירט אויס יעדן איינעם בזה העולם, יעדער איינער גייט אריבער שווערע ביטערע נסיונות, אלץ ווייל מען וויל זען אויב דער מענטש וועט זיך דערהאלטן, אויב ער וועט בלייבן שטארק ביי די אמונה, און אז מען דערהאלט זיך איז מען זוכה צו קומען צו די גרעסטע דרגא.


ביי רבי שמעון בר יוחאי איז געווען ליבשאפט, "אֲנָן בַחֲבִיבוּתָא תַּלְיָא (זוהר הקדוש נשא קכח.)", רבי שמעון בר יוחאי האט געזאגט: "אונזער זאך איז ליבשאפט"; דערפאר האבן זיי זוכה געווען צו די גרויסע מדריגות, צו די גרויסע קדושות; אויב מיר וועלן זיך האלטן אינאיינעם וועלן מיר קומען צו די גרעסטע דרגות.


וואס זאל איך אייך זאגן טייערע ברידער פון ירושלים, אז איר וועט קוקן איינער אויפ'ן צווייטן מיט ליבשאפט, מען וועט זיך ליב האבן, מען וועט זיך פארגינען - וועט איר מצליח זיין.


אזוי אויך אין שטוב, אז מאן און ווייב לעבן בשלום, מען איז זיך מוחל איינער דעם צווייטן - איז דא די שכינה הקדושה אין שטוב, דעמאלט איז דא אלע ברכות אין שטוב, און פארקערט, אויב איז דא מחלוקת - ווערט אלעס חרוב.


א פרייליכן שבת.

#2299 - אין זכות פון אוועקווארפן די אינטערנעט, וועט איר זוכה זיין צו קינדער
קינדער, קדושה, סגולות, נחת, אינטערנעט

בעזרת ה' יתברך


יום ה' פרשת אחרי קדושים, י' אייר, שנת תשפ"א לפרט קטן


 


לכבוד משפחת ... שיחיו


יעצט הער איך די גוטע נייעס אז איר ביידע, סיי ... און סיי איר האבן ביידע אפגעמאכט אוועק צו ווארפן די אינטערנעט; איר האט געמאכט די בעסטע שריט פאר אייער לעבן און פאר אייערע דורות העתידים.


אין דעם זכות וואונטש איך אייך איר זאלט שוין בקרוב נפקד ווערן בזרע של קיימא, איר זאלט זען ליכטיגע דורות.


איך ווייס אז עס וועט אייך באלד צוריק ציען אהין; ווען מען טוט א גוטע שריט מיינט נישט אז מען גייט אלץ זיין שטארק, אפשר וועט איר איין טאג טראכטן 'וואס איז אזוי שלעכט צו האבן אינטערנעט?' אפשר וועט אריינקומען די אלטע גליסטעניש, עס וועט ציען אויף צוריק; זאלט איר געדענקען אז בזכות די גוטע קבלה וועט איר זוכה זיין צו נפקד ווערן מיט קינדער, און אויב איר וועט נישט האבן אין שטוב די אלע כלים און ביי די ארבעט וועט איר האבן נאר א געפילטערטע אינטערנעט - וועט איר האבן ערליכע קינדער, בנים צדיקים.


דער אייבערשטער זאל העלפן איר זאלט האבן הצלחה אין אלע ענינים.

#2298 - דאס גרויסקייט פון איבערטייטשן דעם גליון אין ענגליש
הפצה, שבת קודש, גליון

בעזרת ה' יתברך


יום ה' פרשת אחרי קדושים, י' אייר, שנת תשפ"א לפרט קטן


 


מרת ... תחי', קרית ברסלב


איך האב ערהאלטן אייער בריוו.


איר קענט זיך נישט פארשטעלן דאס גרויסקייט פון איבערטייטשן דעם גליון אין ענגליש; איך הער פון די מפיצים ווי מען צוכאפט עס, מענטשן זאגן אז דאס איז זייער גאנצע חיות, דאס מאכט זיי א טעם אין שבת קודש.


עס זענען דא צענדליגער גליונות אין די שול'ן, אבער דער גליון היכל הקודש איז א דבר השוה לכל נפש; עס איז נישט קיין טיפע תורות, עס איז פשוט לופט צום לעבן; לופט דארפן אלע, נישט קיין חילוק א למדן אדער א פשוט'ער מענטש, א מאן אדער א פרוי, יונג אדער אלט - אלע זענען זיך מחי' מיט דעם גליון.


זעט עס זאל זיין גרייט פון אייער זייט ווי פריער; פרייטאג איז נישט קיין צייט צו אנגרייטן דעם גליון, אז מען רופט אייך פרייטאג איר זאלט פאררעכטן דעם גליון וכו' - זאלט איר זיך נישט צוטון מאכן.


איך האף איר וועט זיך אליינס אויסלערנען צו מגיה זיין, אזוי וועט איר נישט דארפן צוקומען צו אנדערע און עס וועט קענען זיין גרייט אין צייט.


דער אייבערשטער זאל העלפן איר זאלט האבן הצלחה אין אלע ענינים.

#2297 - נישט זיך אליין אראפקלאפן
תפילה והתבודדות, שלום בית, זעלבס זיכערקייט

בעזרת ה' יתברך


יום ד' פרשת אחרי קדושים, ט' אייר, שנת תשפ"א לפרט קטן


 


מרת ... תחי'


איך האב ערהאלטן אייער בריוו.


איך בעט אייך זייער, האט שכל און זאגט נישט די ווערטער פאר אייער מאן; אז איר וועט אים זאגן איינמאל און נאכאמאל אז ער איז גוט און איר זענט נישט גוט וועט ער אנהייבן טראכטן אז איר זענט גערעכט, עס וועט נישט זיין גוט.


ווי צעבראכן איר זענט ביי זיך, ווי נעגאטיוו איר זענט ביי זיך, זאלט איר זיך נישט קלאפן פאר אייער מאן; א מאן האט ליב א פרייליכע ווייב, נישט איינער וואס זאגט טאג און נאכט, נאכט און טאג: "איך בין א עקלדיגע מענטש".


אז איר ווילט ארויסגיין פון אייער עצבות און מרה שחורה איז דא אן עצה, וואס ווער עס נוצט די עצה - ווערט געהאלפן; מענטשן זאגן אז זיי זעען אפענע ישועות, עס איז בדוק ומנוסה, עס איז וואונדערליך, די עצה קאסט נישט קיין געלט, עס איז בחינם, די עצה איז התבודדות; מען זאל דערציילן פאר'ן אייבערשטן וואס עס גייט אריבער, ווי שווער עס איז ווען מען זעט אלעס שווארץ, ווי שווער עס איז ווען מען האט זיך נישט ליב, און מען בעט אים ער זאל העלפן מען זאל ארויסגיין פון עצבות און מרה שחורה צו ששון ושמחה.


אין יעדנפאלס זאלט איר דאס געדענקען, נישט צו זאגן פאר אייער מאן: "איך בין עקלדיג", "איך בין שלעכט"; ווייל עס קען ווערן אפגעקילט דאס ליבשאפט צווישן אייך.


דער אייבערשטער זאל העלפן איר זאלט האבן הצלחה אין אלע ענינים.

#2296 - שיין מברר געווען די הלכה אזוי קלאר
הלכה, חידושי תורה, ספרי שו"ת

בעזרת ה' יתברך


יום ד' פרשת אחרי קדושים, ט' אייר, שנת תשפ"א לפרט קטן


 


לכבוד ... נרו יאיר


איך האב ערהאלטן דיין בריוו.


איך האב מעיין געווען אין די תשובה וואס דו האסט געשריבן אויפ'ן כשרות פון די פילטער וואס די וואסער בלייבט אין מקוה; דו ווייזט אויף אז זוחלין איז נאר ווען עס גייט ארויס, און אפילו מען וועט זאגן אז זוחלין איז אויך אינעם פלאץ אליינס, איז אבער דא אנדערש, ווייל עס איז פונעם עלעקטערישן כח וכו'.


איך האב זייער הנאה געהאט צו זען ווי שיין דו האסט מברר געווען די הלכה אזוי קלאר. אויב איך קען בעטן זאלסט מיר שיקן אלע דיינע חידושים; איך האב זייער הנאה צו זען ווי דו בויסט א תשובה פון אנהייב, פון די גמרא, ראשונים און אחרונים, ביז הלכה למעשה.


אגב, מוהרא"ש האט מיר כמה פעמים געזאגט איך זאל יעדן טאג לערנען לכל הפחות דריי תשובות פון ספרי שאלות ותשובות, ווייל דאס שארפט אויס די מח.


דער אייבערשטער זאל העלפן זאלסט האבן הצלחה אין אלע ענינים.

#2295 - מיט תפילה וועסטו זיין אין אומאן אויף ראש השנה
תפילה והתבודדות, אומאן, ראש השנה

בעזרת ה' יתברך


יום ד' פרשת אחרי קדושים, ט' אייר, שנת תשפ"א לפרט קטן


 


לכבוד ... נרו יאיר


איך האב ערהאלטן דיין בריוו.


אז דו ווילסט קומען אויף אומאן אויף ראש השנה דארפסטו איין זאך טון, 'בעטן און בעטן און נאכאמאל בעטן'; מער פון דעם איז נישטא וואס צו טון.


מיט תפילה וועסטו זיין אין אומאן אויף ראש השנה הבא עלינו לטובה.


דער אייבערשטער זאל העלפן זאלסט האבן הצלחה אין אלע ענינים.

#2294 - א מלמד בויט כלל ישראל
חינוך הילדים, מלמדים, סבלנות

בעזרת ה' יתברך


יום ד' פרשת אחרי קדושים, ט' אייר, שנת תשפ"א לפרט קטן


 


לכבוד ... נרו יאיר


איך האב ערהאלטן דיין בריוו.


נישטא קיין ווערטער וואס זאל ארויסברענגען דאס גרויסקייט פון א גוטע מלמד; אלע תורה און תפילה וואס די תלמידים גייען לערנען און דאווענען זייער גאנץ לעבן, אלעס גייט אויפ'ן זכות פונעם מלמד. א מלמד בויט כלל ישראל; די אלע קינדער גייען אויפוואקסן ערליכע אידן, אלעס בזכות דעם מלמד.


לייג אריין אין די קינדער אמונה; יונגע קינדער האבן אין זיך א שטארקע תמימות, זיי נעמען אריין יעדעס ווארט, די קינדער וועלן זייער גאנץ לעבן געדענקען זייער מלמד, עס וועט בלייבן איינגעקריצט אין זיי די ריינע אמונה.


מוהרא"ש דערציילט, ער האט געהאט א מלמד א ברסלב'ער חסיד, ער פלעגט אריינלייגן אין די קינדער זייער שטארקע אמונה. די חדר איז געווען אין א שול און ווען א קינד האט עפעס געדארפט פלעגט דער מלמד נעמען דאס קינד און אים שטעלן ביים ארון הקודש, ער האט געהייסן דאס קינד קישן דעם פרוכת, ער האט אים פארגעזאגט א תפילה און אים געהייסן נאכזאגן ווארט ביי ווארט; אזוי האט ער אריינגעברענגט אין די קינדער די זאך פון תפילה, אז ווען מען דארף עפעס זאל מען צוגיין צום ארון הקודש, געבן א קיש דעם פרוכת און בעטן פונעם אייבערשטן וואס מען דארף.


נאך האט מוהרא"ש דערציילט, אז דער מלמד רבי יעקב האט געלערנט מיט זיי נ"ך, ספר יהושע, שופטים, שמואל א', שמואל ב' און ספר מלכים ביז קאפיטל ח'; מוהרא"ש איז געווען דעמאלט א קינד פון זעקס זיבן יאר און ער פלעגט זאגן אלע יארן אז ער געדענקט יעדעס ווארט פונעם מלמד, ווייל ער האט דאס אריינגעלייגט אין די קינדער מיט א מורא'דיגע קלארקייט, מיט גאר א שטארקע אמונה. מוהרא"ש האט נאכנישט געוויסט דעמאלט פון ברסלב און אז דער מלמד איז א ברסלב'ער חסיד, יארן שפעטער ווען מוהרא"ש איז מקורב געווארן האט ער זיך דערוויסט אז דער ר' יעקב קאלמענאוויטש איז געווען א ברסלב'ער חסיד.


בנוגע דער קינד וואס איז דיר געקומען דערציילן אויף א צווייטע אינגל אז ער האט גערעדט צו אים נישט איידל; זאג פאר'ן קינד וואס האט דאס דערציילט: "זייער גוט אז דו דערציילסט מיר, זאלסט אלץ קומען דערציילן"; און דעם אנדערן קינד זאלסטו נעמען אין א זייט און אים זאגן ער זאל נישט רעדן אזוי, זאלסט אים זאגן די הארבקייט פון ניבול פה.


ווען דו דארפסט געבן מוסר פאר א קינד זאלסטו דאס טון אזוי ווי מען געבט מעדעצין; אזוי ווי קינדער ווילן נישט נעמען קיין מעדעצין, אזוי ווילן זיי נישט הערן מוסר. וואס טוט מען ווען דארף געבן פאר א קינד מעדעצין? עס איז שווער צו נעמען די שארפע מעדעצין, וואס טוט מען? מען געבט זיי צו טרינקען א זיסע געטראנק פארדעם און נאכדעם און אינדערמיט שמוגלט מען אריין די שארפע מעדעצין, אזוי איז אויך מיט מוסר; ווען א מלמד וויל זאגן מוסר פאר'ן תלמיד, דארף מען אנהייבן מיט שיינע ווערטער, אויסרומען דעם תלמיד, ווי טייער ער איז, ובתוך הדברים זאגט מען אים אז מען רעדט נישט קיין ניבול פה, מען זאגט אים די הארבקייט דערפון און מען ענדיגט מיט גוטע חיזוק, ווי חשוב ער איז, ווי טייער ער איז און ווי שיין ער וועט אויסוואקסן אויב וועט ער זיך פירן גוט.


דער אייבערשטער זאל העלפן זאלסט האבן הצלחה אין אלע ענינים.

#2293 - די עצתו אמונה אין ענגליש איז הערליך שיין
הפצה, עצתו אמונה

בעזרת ה' יתברך


יום ג' פרשת אחרי קדושים, ח' אייר, שנת תשפ"א לפרט קטן


 


מרת ... תחי', קרית ברסלב


איך האב יעצט ערהאלטן די קונטרס עצתו אמונה איבערגעטייטשט אין ענגליש חלק 12.


וואס זאל איך אייך זאגן, עס איז אזוי שיין, אזוי הערליך געשריבן.


די מפיצים זאגן אז זיי האבן א פראבלעם מיט די עצתו אמונה; וואו זיי גייען בעט מען פון זיי נאך חלקים, מענטשן ווערן עדיקטעד צו דעם, זיי וויל נישט עפעס אנדערש נאר נאך חלקים פון "לייט אף אמונה".


שטארקט אייך מיט אייער הייליגע ארבעט.

#2292 - געבן דאס געלט פאר די צרכי הקהלה
שטעטל

בעזרת ה' יתברך


יום ג' פרשת אחרי קדושים, ח' אייר, שנת תשפ"א לפרט קטן


 


לכבוד ... נרו יאיר, קרית ברסלב


געב איבער פאר ... נרו יאיר אז פון היינט און ווייטער זאל ער נישט לאזן אריינגיין אין קאנטראקט פאר מען געבט די צען טויזנט דאלער פאר די קהילה, איך זע אז עס איז זייער שווער צו באקומען די געלט.


אינטערעסאנט פארוואס מען פארשטייט אז פאר די הויז איז כדאי צו צאלן געלט, אבער פאר א בית המדרש, מקוה, מקוה טהרה, תלמוד תורה, בית חינוך לבנות וכו' כו' - ווערט מען פארמאכט, מען ווייסט נישט פארוואס מען דארף געבן די געלט.


מיר צווינגען נישט קיינעם צו זיין ביי אונז אין די קהילה; געלויבט דעם אייבערשטן עס בויען זיך איבעראל שיינע חסידישע געגנטער כן ירבו, מיר דארפן שטיין דערויף אז אלע וואס ווילן זיין א חלק פון אונזער קהילה זאלן טון וואס מיר בעטן.


איך שיק דיר דא געלט פון צען פרישע אינגעלייט וואס האבן שוין געגעבן פאראויס געלט צו קענען קויפן א הויז אין שטעטל, זיין א חלק פון אונזער קהילה; איך שיק דיר די נעמען, ביטע זיי שיקן, פאר יעדן איינעם, א שטר אז זיי האבן געגעבן די חלק פאר די קהילה און זיי האבן א זכות צו קויפן א הויז אין קרית ברסלב.


דער אייבערשטער זאל העלפן זאלסט האבן הצלחה אין אלע ענינים.

#2291 - שלום בית איז א שותפות, קיינער קען נישט ליידן פונעם צווייטן
שלום בית, רפואה, גט

בעזרת ה' יתברך


יום ג' פרשת אחרי קדושים, ח' אייר, שנת תשפ"א לפרט קטן


 


לכבוד מיין טייערער ליבער ... נרו יאיר


איך האב ערהאלטן דיין פראגע.


איך ווייס נישט וועגן דעם, איך האב נישט געהערט פון די עצה; דאס דארף מען פרעגן דעם דאקטער, אויב דאס איז נישט קיין סכנה און אויב דאס העלפט.


איך האב דיר יעצט געוואלט שרייבן א בריוו אז איך בין זייער פארשעמט צו הערן אז דו טוסט וויי דיין ווייב; איך בין געווען דיין שדכן, איך קען דיר פאר איינעם וואס טוט נישט וויי, נאר פאר דעם האב איך געמאכט די שידוך, יעצט הער איך אז דו טשעפעסט דיין ווייב, זי שרייבט מיר די ווערטער: "נעכטן האט ער זייער געשריגן אויף מיר, אז ער גייט מיר צערייסן און אז איך מאך אים נמאס דאס לעבן און אז איך בין גארנישט ווערד, און אז איך פיר זיך נישט ווי א פרוי נאר ווי א ... פון גאס, און ער גייט זיך גט'ן פון מיר, און איך זאל וויסן אז דאס גייט זיין די סוף, אז ער גייט מיר געבן א גט, און קיינער גייט נישט וועלן חתונה האבן מיט מיר. ער האט מיר אראפגעלייגט אויפ'ן ערד און ער זאגט אז איך דארף דאנקען די קינד ווייל ווען נישט מיר האבן א קינד וואלט שוין לאנג געווען א גט, איך האב זיך זייער דערשראקן און איך האב נישט געקענט רעדן פון גרויס שרעק, און איך האב זיך גענומען וויינען זייער שטיל, וועגן איך האב מורא געהאט אויב איך גיי וויינען הויך גייט ער מיר שלאגן".


איך בין זייער נייגעריג אויב דאס איז טאקע אזוי ווי זי שרייבט, אדער די מעשה האט א צווייטע חלק; ביטע שרייב מיר אויב דאס איז אזוי, אז דו זאגסט איר דו גייסט זיך גט'ן; אויב איז דאס אמת דארפסטו נישט סטראשען, איך וועל דיר העלפן דו זאלסט זיך גט'ן כדי זי זאל נישט ווערן געשעדיגט.


דיין ווייב האט מיר געבעטן איך זאל נישט דערציילן אז זי האט דערציילט, דאס שמעקט זייער נישט גוט; אדער איז די מעשה נישט אמת, אדער איז דאס יא אמת נאר זי לעבט אין א פחד פון דיר. ביי מיר איז נישטא אונטערן טיש; מוהרא"ש האט מיר געלערנט ווי אזוי צו מאכן שלום בית, קיינער קען נישט ליידן פונעם צווייטן, שלום בית איז א שותפות, מען לעבט אינאיינעם מיט ליבשאפט, נישט ווי קנעכט און דינסט.


איך ווארט דו זאלסט מיר שרייבן.

#2290 - מ'טאר זיך נישט לאזן פייניגן
שלום בית, בין אדם לחבירו, גט

בעזרת ה' יתברך


יום ג' פרשת אחרי קדושים, ח' אייר, שנת תשפ"א לפרט קטן


 


מרת ... תחי'


איך האב ערהאלטן אייער בריוו.


איך שעם זיך זייער, ווייל איך בין געווען שדכן; איך האב נישט גע'חלומ'ט אין מיין וויסטן חלום אז אייער מאן וועט אזוי רעדן צו אייך, ער וועט אייך סטראשען מיט א גט, ער וועט רעדן צו אייך מיאוס'ע ווערטער; איך ווייס אייך נישט וואס צו זאגן, איך האב גרויס צער.


איך גיי רעדן צו אים, איך וועל זען אויב איז די מעשה טאקע אזוי ווי איר שרייבט, אז ער שלאגט און ער טשעפעט אייך מיט מיאוס'ע ווערטער. אויב איז דאס אזוי, ווייס איך אייך נישט וואס צו זאגן; איך וואלט נישט געזאגט מיין טאכטער זאל בלייבן וואוינען מיט א מאן וואס שלאגט אדער סטראשעט מיט מיאוס'ע ווערטער.


איין זאך פארשטיי איך נישט פון די בריוו, אויב איז טאקע אזוי ווי איר שרייבט, ער שלאגט, ער שרייט די מיאוס'ע ווערטער און ווארפט א פחד אויף אייך, פארוואס שרייבט איר מיר אז איך זאל אים נישט זאגן אז איר האט געשריבן? דאס גייט מיר נישט אריין אין קאפ, פארוואס זאלט איר נישט מעגן דערציילן אז איר ליידט? פארוואס זאלט איר נישט מעגן זוכן הצלה זיך צו ראטעווען? וואס איז די סוד?! אויב איז טאקע וואר די ווערטער וואס איר שרייבט; איך ברענג אייך די ווערטער וואס איר שרייבט:


"נעכטן האט ער זייער געשריגן אויף מיר, אז ער גייט מיר צערייסן און אז איך מאך אים נמאס דאס לעבן און אז איך בין גארנישט ווערד, און אז איך פיר זיך נישט ווי א פרוי נאר ווי א ... פון גאס, און ער גייט זיך גט'ן פון מיר, און איך זאל וויסן אז דאס גייט זיין די סוף, אז ער גייט מיר געבן א גט, און קיינער גייט נישט וועלן חתונה האבן מיט מיר. ער האט מיר אראפגעלייגט אויפ'ן ערד און ער זאגט אז איך דארף דאנקען די קינד ווייל ווען נישט מיר האבן א קינד וואלט שוין לאנג געווען א גט, איך האב זיך זייער דערשראקן און איך האב נישט געקענט רעדן פון גרויס שרעק, און איך האב זיך גענומען וויינען זייער שטיל, וועגן איך האב מורא געהאט אויב איך גיי וויינען הויך גייט ער מיר שלאגן".


אויב איז דאס וואר, פארוואס זאלט איר דאס נישט דערציילן? פארוואס זאלט איר מורא האבן? פון וועמען מורא האבן? פארוואס זיך לאזן פייניגן? פארוואס לעבן מיט איינעם וואס רעדט אזוי מיאוס?! איר האט מורא איר וועט בלייבן אליינס? אפילו עס איז אמת, קיינער וועט נישט וועלן חתונה האבן מיט אייך איז נאכאלץ ענדערש צו לעבן אליין ווי צו לעבן מיט איינער וואס לייגט אראפ אויף דער ערד און רעדט אזעלכע ווערטער!


איך גיי אים יעצט שרייבן און פרעגן וואס עס גייט פאר; איך האב נישט מורא פון קיינעם, מוהרא"ש האט מיר אויסגעלערנט צו גיין מיט'ן אמת, איך וועל אים פרעגן אויב דאס איז אמת, איך וועל אים פרעגן וואס גייט פאר, וואס איז די צווייטע זייט פון די מעשה.


ביי מוהרא"ש איז איינער אמאל אריינגעקומען צובלוטיגט; די גאנצע העמד איז געווען בלוטיג, יענער בחור האט געוויינט אז איינער האט אים געשלאגן ביז בלוט; ווען מוהרא"ש איז געגאנגען פרעגן דעם אנדערן, אזוי ווי די הלכה איז, אז מען דארף אלץ הערן ביידע מעשיות, האט יענער געזאגט: "איך האב אים נישט געשלאגן, יענער האט מיר געשלאגן; יענער האט מיר געמאכט בלוטן, די בלוט איז פון מיינע וואונדן. יענער האט מיר ארומגענומען, ער האט מיר געוואלט דערווערגן, ער האט מיר געהאקט און געשלאגן, פון דעם איז יענער בלוטיג".


מוהרא"ש האט דאס דערציילט פאר אונז צו ווייזן ווי מען דארף פאלגן די תורה און הערן ביידע זייטן, אפילו עס זעט אויס ממש ווי מען ווייסט דעם אמת.


איך האב אמאל געזען א מעשה ביי מיין זיידע, קארלסבורגער רב זכרונו לברכה. א פרוי איז געקומען שרייען: "מיין מאן שלאגט מיר!" די פרוי האט געוואוינט בשכינות מיט אונז, טאג און נאכט איז דארט געווען קריגערייען; איין טאג קומט זי וויינען: "מיין מאן שלאגט מיר!" מען האט אריבערגערופן דעם מאן, דעמאלט האט מען אלעס געזען, דער מאן איז געווען צעגראזשעט, די פנים צובלוטיגט פון איר, ער האט געוויינט צו מיין זיידע אז ער ווייסט נישט וואס צו טון, זי בייסט אים, זי גראזשעט אים, וואס זאל ער טון? ביז יענער האט זיך געדארפט גט'ן.


איך גיי רעדן צו אייער מאן, איך וועל זען וואס דא גייט פאר.


דער אייבערשטער זאל העלפן איר זאלט האבן הצלחה אין אלע ענינים.

#2289 - נישט אפטרעטן פון שלחן ערוך
תפילה והתבודדות, חינוך הילדים, הלכה

בעזרת ה' יתברך


יום ג' פרשת אחרי קדושים, ח' אייר, שנת תשפ"א לפרט קטן


 


מרת ... תחי'


איך האב ערהאלטן אייער בריוו.


איך קען נישט גלייבן אז אייערע קינדער פירן זיך נישט לויט די הלכה, זיי האלטן נישט קיין הלכות ווען זיי זענען צווישן מענטשן. איך האב געהערט אז חדשים מקרוב באו, לא שערום אבותיכם, וואס לערנען מיט חתנים אז ברבים דארף מען נישט האלטן קיין הרחקות רחמנא לצלן, רחמנא לשיזבן.


איר זאלט נישט טראכטן אז מיר לערנען אזוי, מיר לערנען נאר וואס די הייליגע שלחן ערוך זאגט.


בעטס דעם אייבערשטן אז אייערע קינדער זאלן זיין ערליכע אידן, די תפילות פון עלטערן זענען זייער שטארק; ווען עלטערן וואלטן געוויסט וואס זייערע תפילות טוען אויף, וואלטן זיי זייער אסאך געבעטן פאר די קינדער און קינד'ס קינדער זיי זאלן זיין ערליכע אידן.


דער אייבערשטער זאל העלפן איר זאלט האבן הצלחה אין אלע ענינים.

#2288 - חינוך איז א פיר און צוואנציג שעה'דיגע ארבעט
קדושה, חינוך הילדים

בעזרת ה' יתברך


יום א' פרשת אחרי קדושים, ו' אייר, שנת תשפ"א לפרט קטן


 


לכבוד ... נרו יאיר, אלעד


איך האב ערהאלטן דיין בריוו.


עלטערן וואס ווילן האבן נחת פון זייערע קינדער דארפן אסאך בעטן דעם אייבערשטן; טאג און נאכט דארף מען בעטן דעם אייבערשטן פאר די קינדער, זיי זאלן אויסוואקסן ערליך, הייליג און ריין.


מוהרא"ש דערציילט, א איד איז געקומען צום הייליגן חפץ חיים זכותו יגן עלינו בעטן א ברכה אויף גוטע קינדער, האט זיך דער הייליגער חפץ חיים אויפגעשטעלט פון זיין פלאץ, ער האט ארויס גענומען פון ספרים שאנק אן אלטן תהלים וואס איז געווען אויפגעבלאזן פון נאסקייט, ער האט דאס געוויזן פאר דעם איד און אים געזאגט: "זעסט? דאס איז דער תהלים פון מיין מאמע עליה השלום וואו זי פלעגט יעדן טאג וויינען אז זי זאל האבן גוטע קינדער, אזוי איז מען זוכה צו גוטע קינדער".


זייער גוט אז איר לערנט אויס אייערע קינדער זאלן אכטונג געבן, זיין הייליג; זאגסט זיי אז מען טאר נישט לייגן די הענט ביים אות ברית קודש. עס איז זייער וויכטיג אנצוגרייטן קינדער זיי זאלן וויסן ווי אזוי צו זיין הייליג; פון וואו זאלן קינדער וויסן אז מען דארף זיין אפגעהיטן, נישט פוגם זיין בברית? אז מען זאגט נישט - ווייסט מען נישט; מען דארף אויסלערנען די קינדער ווען זיי זענען נאך קליין אז מען טאר נישט אנרירן דעם אות ברית קודש.


דאס וואס דו פרעגסט אויב מען זאל מסביר זיין וכו', דער תירוץ איז ניין; ווען מען רעדט פון קדושה זאגט מען דאס אן קיין הסברים, אן קיין טעמים; מען רעדט קורץ און שארף, מען זאגט די ווערטער: "דער אייבערשטער זאגט מען דארף זיין הייליג, דאס טאר מען נישט טון"; אן קיין פארוואס אן קיין פארווען, לייגט נישט צו און נעמט נישט אראפ.


דערציילט זיי וואס די הייליגע חכמים זאגן (שבת קיח:) אז רבינו הקדוש האט באקומען דעם טיטל "הקדוש" ווייל ער איז געווען זייער אפגעהיטן אין קדושה; ער האט זיך געמאכט א גדר, ער האט נישט אראפגעלייגט זיינע הענט אונטער די גארטל כדי ער זאל נישט צוקומען צו נישט גוטע זאכן, דעריבער רופט מען אים 'רבינו הקדוש'; דאס איז אויך א גדר פאר קדושה און צניעות, אויסלערנען די קינדער זיי זאלן נישט לייגן די הענט אין טאש.


אויך דארף מען זען זיי זאלן גיין אנגעטון איידל; דאס איז אויך א גדר אין קדושה, זיי אנטון געהעריגע קליידער, נישט אויסגעפאסט; עס איז נישט איידל און נישט גוט אנצוטון די אינגלעך מיט אויסגעפאסטע הויזן.


אויך דערמאנט מען זיי כסדר אויף שמירת עיניים; דאס איז דאך דאס וויכטיגסטע זאך פאר קדושה, ווען מען גייט מיט די קינדער אין גאס און עס איז דא פריצות זאגט מען זיי מען זאל אראפקוקן, מען זאל היטן די אויגן. מען דערציילט זיי מעשיות פון צדיקים ווי זיי האבן געהיטן די אויגן, צו וואס זיי האבן זוכה געווען.


ווען מען נעמט די קינדער אין מקוה זאגט מען זיי אן זיך צו היטן די אויגן.


חינוך איז א פיר און צוואנציג שעה'דיגע ארבעט, חינוך איז וואו מען גייט און וואו מען שטייט; ווען מען איז אויף און ווען מען שלאפט. ווען מען לייגט שלאפן די קינדער זאגט מען זיי ווי אזוי צו שלאפן, מען לערנט זיי אויס צו שלאפן ווי א איד - שלאפן אויף די זייט, דאס איז אויך א זאך וואס ברענגט קדושה, נישט שלאפן אויף די רוקן און נישט אויפ'ן בויך.


אויך לערנט מען זיי אויס זיי זאלן אלץ גיין אנגעטון, נישט ארום גיין אין שטוב בלויז מיט אונטער וועש; ערליכע אידן גייען אלץ אנגעטון, ביי טאג גייט מען מיט טאג קליידער און ביינאכט גייט מען מיט נאכט קליידער.


מען זעט קינדער שפילן מיט אנדערע קינדער, זיי ליגן איינער אויפ'ן צווייטן, זיצן איינער אויפ'ן צווייטן; איז גאר וויכטיג פאר קדושה זיי אויסצולערנען דאס נישט צו טון.


ווען מען טראגט קינדער שווימען לערנט מען זיי אויס צו שווימען מיט קדושה; מען לערנט זיי אויס אז אויב איינער זוכט זיי אנצוכאפן און באטאפן זאלן זיי אוועק שווימען און ארויסגיין פון דארט.


אז מען לייגט אריין אין די קינדער פון יונגעווייז אן יראת שמים, איז מען זוכה, ווען זיי ווערן עלטער - צו שעפן פון זיי אסאך נחת דקדושה.


דער אייבערשטער זאל העלפן זאלסט האבן הצלחה אין אלע ענינים.


 

#2287 - זיך האלטן פריש און מכבד זיין די ווייב
שלום בית, הפצה, חסידות ברסלב, התחדשות, פרישע כוחות, ארץ ישראל, שכחה

בעזרת ה' יתברך


יום ד' פרשת טהרה, ב' אייר, שנת תשפ"א לפרט קטן


 


שלום וברכה וכל טוב סלה אל אנשי שלומינו, תלמידי היכל הקודש ארץ ישראל, ה' עליהם יחיו


איך פרוביר צו באקומען א רשות אריין צו קומען קיין ארץ ישראל, איך וועל זיך זייער פרייען צו קומען צו ענק, זיך באקענען פון דער נאנט מיט די פרישע מקורבים. איך האב זייער ליב פרישע מקורבים, זיי האבן א ברען און א פלאקער, זיי פרייען זיך מיט יעדע שיחה, מיט יעדע דיבור; עס איז גאר אנדערש דער וואס איז פריש, דער וואס לעבט - ווי די וואס זענען אלט און קאלט.


דער רבי האט געשריגן (שיחות הר"ן, סימן נא): "אלט טאר מען נישט זיין!" דער יצר הרע וויל נאר אריינווארפן דעם מענטש אין א זקנה, אלט איז די גרעסטע סכנה; דעריבער האט דער רבי געזאגט מען זאל זיך באנייען און פארגעסן וואס איז געווען, דער רבי האט געזאגט (שם, סימן כו): "ביי די וועלט איז שכחה א חסרון"; מען קען הערן ווי מענטשן רעדן זיך אפ אז זיי האבן נישט קיין גוטע זכרון, זיי פארגעסן וואס איז געווען, מען מיינט אז דאס איז א חסרון, "אבער ביי מיר - זאגט דער רבי - איז שכחה א גרויסע מעלה, ווייל ווען עס וואלט ווען נישט געווען שכחה וואלט מען נישט געקענט דינען דעם אייבערשטן, ווייל מען וואלט נישט אויפגעהערט צו טראכטן פונעם פארגאנגענהייט, פון אלע דורכפעלער און אלע פראבלעמען וואס מען איז דורך, און דאס וואלט געמאכט אז דער מענטש זאל נישט וועלן נאכאמאל פרובירן צו זיין אן ערליכער איד, אבער יעצט אז עס איז דא שכחה, קען מען זיך באנייען און אנהייבן פונדאסניי"; איך זוך אלץ פרישע חברים, פרישע מקורבים; מיט זיי איז געשמאק צו רעדן, מיט זיי איז געשמאק צו זיין; מען שפירט זיך אזוי גוט צווישן אנשי שלומינו וואס זענען ניי, פריש און ווילן אנהייבן פונדאסניי הערן פון רבי'ן; איך האף צו זיין בקרוב מיט אייך.


איך בעט אייך טייערע חברים, געבט אכטונג אין שטוב נישט וויי צו טון די ווייב; מיר זענען געקומען צום רבי'ן - דארפן מיר פאלגן דעם רבי'ן. רבי נתן האט אמאל געזאגט פאר זיין תלמיד רבי נחמן טולטשינער: "פארוואס קומסטו צו א רבי אז דו פאלגסט נישט דעם רבי'ן?"


רבי נחמן טולטשינער איז אמאל געווען מיט רבי נתן, זיי זענען געגאנגען צום רבינ'ס ציון, אויפ'ן וועג האט זיך צעריסן רבי נחמן טולטשינער'ס רעקל, האט אים רבי נתן געזאגט: "גיי ניי צו דיין רעקל", ווייל דער רבי זאגט אז מען דארף אכטונג געבן אויף די בגדים זיי זאלן נישט זיין צעריסן, אבער רבי נחמן טולטשינער האט געוואלט זען ווי רבי נתן גייט צום ציון, איז ער ווייטער מיטגעגאנגען מיט רבי נתן, האט אים רבי נתן געזאגט: "פארוואס קומסטו צו א רבי אז דו פאלגסט נישט דעם רבי'ן?"


דאס זאג איך אייך טייערע חברים: "אז מען איז געקומען צום רבי'ן דארף מען פאלגן דעם רבי'ן"; ביים רבי'ן איז געווען שלום בית א יסוד היסודות, דער רבי האט זייער מקפיד געווען מען זאל מכבד זיין די ווייב, מען זאל שיין רעדן צו די ווייב; מען האט נישט געקענט זיין ביים רבי'ן נאר דער וואס האט שלום בית, אנדערש ווי אין אנדערע מקומות וואס מען קוקט אויף די זאך פון שלום בית ווי א מאדערנע זאך, א פארגעשריטענע זאך; מען מיינט אז אויב מען רעדט פון שלום בית, אויב מען האט שלום בית - איז מען שוין נישט קיין עבד השם; ביים רבי'ן איז שלום בית נישט קיין מאדערנע זאך, שלום בית איז 'אייבערשטער', שלום בית איז 'קדושה', שלום בית איז מאכן א פלאץ פאר 'השראת השכינה'.


אנטלויפט פון די פאלשע לימודים, די חומרות וואס מען לערנט אויס פאר חתנים און כלות; אנטלויפט פון די וואס רעדן קעגן די תורה, מיר האבן א שלחן ערוך, דאס איז אונזער לעבן; די אלע וואס לייגן צו אויפ'ן שלחן ערוך חומרות און פרישות - דאס איז גורם אז מען זאל נאכדעם אריינפאלן אין עבירות חמורות, די אלע וואס רעדן צו אברכים פון פרישות - די זענען די גורמים אויף אלע שלום בית פראבלעמען.


מוהרא"ש פלעגט אונז דערציילן, אין ברסלב איז געווען זייער א גרויסער צדיק, הרב הקדוש רבי אברהם בן רבי נחמן מטולטשין זכר צדיק לברכה (בעל מחבר ספר "באור הלקוטים"), ער פאר זיך איז געווען גענצליך מובדל ומופרש פון די וועלט, מיט דעם אלעם ווען אנשי שלומינו פלעגן אים בעטן הדרכות בענינים שבינו לבינה וכו', פלעגט ער שטענדיג זאגן: "קִינְדֶערְלֶעךְ, הִיט אַייךְ פוּן כְּרִיתוּת"; דאס הייסט מען זאל אכטונג געבן צו היטן הלכות טהרה, מען זאל חזר'ן הלכות טהרה צו וויסן נישט נכשל צו ווערן אין קיין שום הלכה, אבער נישט צולייגן קיין שום פרישות, נאר ווען מען מעג - מעג מען אלעס וכו' און אין די אנדערע טעג וכו' זאל מען היטן די הלכות.


מען דארף נישט מער פון רבינ'ס ווערטער, דער הייליגער רבי זאגט (ליקוטי מוהר"ן חלק ב', סימן מד): "גַּם מֵחָכְמוֹת שֶׁיֵּשׁ בַּעֲבוֹדַת הַשֵּׁם בְּעַצְמוֹ צָרִיךְ לְהַרְחִיק מְאֹד", מען דארף זיך זייער היטן פון חכמות, "כִּי כָל אֵלּוּ הַחָכְמוֹת שֶׁל הָעוֹלָם שֶׁיֵּשׁ לְהַנִּכְנָסִין וּמַתְחִילִין קְצָת בַּעֲבוֹדַת הַשֵּׁם, אֵינָם חָכְמוֹת כְּלָל וְהֵם רַק דִּמְיוֹנוֹת וּשְׁטוּתִים וּבִלְבּוּלִים גְּדוֹלִים", ווייל די אלע חכמות וואס מען האט ווען מען הייבט אן דינען דעם אייבערשטן זענען בכלל נישט קיין חכמות, דאס איז דמיונות, שטותים און קאפ דרייעניש, "וְאֵלּוּ הַחָכְמוֹת מַפִּילִין מְאֹד אֶת הָאָדָם מֵעֲבוֹדַת הַשֵּׁם", דאס מאכט אז דער מענטש זאל אפלאזן זיין עבודת השם, "וְעַל אֵלּוּ הַמְדַקְדְּקִים וּמַחְמִירִים בְּחֻמְרוֹת יְתֵרוֹת עֲלֵיהֶם נֶאֱמַר: 'וְחַי בָּהֶם, וְלֹא שֶׁיָּמוּת בָּהֶם', כִּי אֵין לָהֶם שׁוּם חִיּוּת כְּלָל", די אלע וואס זענען פארנומען מיט חכמות און ספיקות זענען אלץ מסופק צי זיי האבן יוצא געווען די מצוה צי נישט - די האבן נישט קיין שום חיות, "וְתָמִיד הֵם בְּמָרָה שְׁחֹרָה מֵחֲמַת שֶׁנִּדְמֶה לָהֶם שֶׁאֵינָם יוֹצְאִים יְדֵי חוֹבָתָם בְּהַמִּצְווֹת שֶׁעוֹשִׂין וְאֵין לָהֶם שׁוּם חִיּוּת מִשּׁוּם מִצְוָה מֵחֲמַת הַדִּקְדּוּקִים וְהַמָּרָה שְׁחֹרוֹת שֶׁלָּהֶם", זיי זענען שטענדיג דעפרעסט, זיי לעבן אלץ אין ספיקות, און די חומרות ווארפט זיי אריין אין מרה שחורה.


טייערע חברים, טייערע ברידער; מיר קענען נישט האלטן די אלע שיינע זאכן נאר פאר אונז, מיר דארפן דאס געבן פאר נאך, מיר דארפן דאס פארשפרייטן פאר אנדערע; יעדער איינער זאל בעטן דעם אייבערשטן ער זאל אויך האבן א חלק אין פארשפרייטן די זיסע עצות, ער זאל האבן א חלק אין הפצה.


מיט'ן אייבערשטנ'ס הילף אז איך וועל קומען, בעט איך אייך, מאכט נישט קיין שום פירסום, קיין שום צעטלעך; איך וויל עס נישט, איך וועל קומען צו אייך, מיר וועלן זיך מחזק זיין פון דער נאנט.


דער אייבערשטער זאל העלפן איר זאלט האבן הצלחה אין אלע ענינים.

#2286 - אפילו ווען מ'ליידט פון עלטערן, דארפן מען זיי ווייטער מכבד זיין
כיבוד אב ואם

בעזרת ה' יתברך


יום א' פרשת אחרי קדושים, ו' אייר, שנת תשפ"א לפרט קטן


 


לכבוד ... נרו יאיר, מאנסי


איך האב ערהאלטן דיין בריוו.


איך ווייס וואס דו ביסט אריבער אלע יארן מיט דיינע עלטערן, איך געדענק ווי זיי האבן דיר נאר דערקוטשעט און סעקירט אויף יעדע זאך, זיי האבן אלץ געקוקט שלעכט אויף דיר; איך געדענק ווען דו ביסט געווען א יונגער בחור ווי זיי האבן דיר גע'רודפ'ט פאר גארנישט און פאר נישט, וואס דו האסט געטון האט מען נאר געהאט טענות.


מיט דעם אלעם דארפסטו וויסן אז א טאטע און א מאמע דארף מען מכבד זיין; מען דארף זייער אכטונג געבן ווי אזוי מען רעדט צו זיי און ווי אזוי מען באגייט זיך מיט זיי, עס האט נישט צו טון אויב מען איז אריבער שוועריקייטן פון זיי אדער מען קומט זיך אויס מיט זיי, טאטע מאמע דארף מען מכבד זיין ווייל אזוי זאגט דער אייבערשטער; עס שטייט אין די תורה (שמות כ, יב): "כַּבֵּד אֶת אָבִיךָ וְאֶת אִמֶּךָ"; אן קיין תנאים, אפילו מען ליידט פון זיי דארף מען זיי ווייטער מכבד זיין.


די הייליגע חכמים דערציילן אונז (ירושלמי פאה ג.) מען האט געפרעגט דעם הייליגן תנא רבי אליעזר: "עַד הֵיכָן הוּא כִּיבּוּד אָב וָאֵם", ביז וויפיל איז א מענטש מחויב צו מכבד זיין זיינע עלטערן? האט רבי אליעזר געענטפערט: "וְלִי אַתֶּם שׁוֹאֲלִין?!" וואס פרעגט איר מיר, "לְכוּ שָׁאֲלוּ לְדָּמָה בֶּן נְתִינָה", גייטס פרעגטס דמה בן נתינה, "רֹאשׁ פְּטַרְבּוֹלֵי הָיָה", ער איז געווען א גרויסער גענעראל, "פַּעַם אַחַת הָיְתָה אִמּוֹ מְסֲטַרְתּוֹ", איינמאל האט אים זיין מאמע געשלאגן מיט א שיך, "בִּפְנֵי כָּל בּוּלֵי שֶׁלּוֹ", פארנט פון די סאלדאטן, "וְנָפַל קוֹרְדְקוֹן שֶׁלָּהּ מִיָדָהּ", אינמיטן שלאגן איז אראפגעפאלן די שיך פון אירע הענט, "וְהוֹשִׁיט לָהּ שֶּׁלֹּא תִּצְטַעֵר", האט ער זיך אראפגעבויגן אויפצוהייבן די שיך און דאס געגעבן פאר זיין מאמע אז זי זאל זיך נישט דארפן אראפבייגן און זיך מצער זיין; זעט מען אז אפילו מען כאפט פון א טאטע מאמע דארף מען זיי ווייטער מכבד זיין.


יעצט אז דו האסט שוין חתונה געהאט, דו וואוינסט מער נישט ביי זיי - איז דיר גרינגער צו מכבד זיין דיינע עלטערן. דו האסט חתונה געהאט, דו האסט אן אשת חיל, זי איז מיט דיר, זי קוקט שיין אויף דיר; וועט דיר זיין אסאך גרינגער צו קענען נעמען און שלינגען ווען זיי זאגן דיר אריין.


מיין נישט אז איך פארשטיי דיר נישט, איך ווייס זייער גוט וואס דו ביסט אריבער און וואס דו גייסט נאך אלץ אריבער; יעדעס מאל דו גייסט צו זיי שפירסטו ווי א גארנישט, זיי זוכן נאר קריטיק און טראכטן נאר שלעכטס אויף דיר און דיין ווייב; מיט דעם זאלסטו זיי מכבד זיין, זאלסט גיין צו זיי. זיי דן לכף זכות דיינע עלטערן, זיי האבן זייער וועג ווי אזוי זיי זענען אויפגעוואקסן; ביי זיי איז א פארמאכטע סוועטער ביז די האלז א געפערליכע זאך, זיי מיינען נישט קיין שלעכטס, זיי ווייסן נישט אנדערש.


אין דעם זכות וואס דו וועסט זיי מכבד זיין וועסטו זוכה זיין צו קינדער און קינד'ס קינדער וואס וועלן דיר ברענגען נאר נחת.


דער אייבערשטער זאל העלפן זאלסט האבן הצלחה אין אלע ענינים.

#2285 - זיך פירן מיט דרך ארץ אין שול
חיזוק פאר מיידלעך, חיזוק פאר פרויען, דרך ארץ, בית המדרש

בעזרת ה' יתברך


יום ד' פרשת אחרי קדושים, ט' אייר, שנת תשפ"א לפרט קטן


 


לכבוד תלמידות בית פיגא שתחיו


איך וויל אייך זייער בעטן, אויב איר קומט שבת אין שול - זאלט איר זיך פירן מיט דרך ארץ. א שול איז נישט קיין פלאץ וואו מען קומט זיך אויסלופטערן, א שול איז א פלאץ וואו מען קומט דאווענען צום אייבערשטן.


איך הער צוריק גריסן אז געוויסע תלמידות קומען אין שול, מען רעדט און מען שמועסט ביים דאווענען. ווען מען זאגט כתר בלייבט מען זיצן, מען דאווענט נישט מיט. אזוי אויך, ווען מען זאגט קדושה בלייבט מען זיצן און שמועסן. עס קען זיין אז איר ווייסט נישט דאס הארבקייט פון רעדן ביים דאווענען; רעדן ביים דאווענען איז נישט אויסגעהאלטן, ווען מען דאווענט טאר מען נישט שמועסן, מען טאר נישט דעמאלט רעדן.


נאכן דאווענען קען מען זיך באגריסן איינער דעם צווייטן, מען קען שמועסן, אבער בשעת'ן דאווענען איז מען שטיל. דער ספר חסידים ברענגט א מעשה (סימן נח; הובא בבאר היטב אורח חיים סימן רסח, סעיף קטן יב) אמאל איז געווען א גרויסער צדיק, ער האט זיך גע'חלומ'ט ווי ער זעט א צדיק וואס איז שוין נפטר געווארן מיט א שרעקעדיגע פנים, דער קאליר איז געווען גרין און ער האט אויסגעזען זייער שלעכט; דער צדיק האט געפרעגט אין חלום פונעם אנדערן צדיק: "וואס גייט פאר? פארוואס ביסטו אזוי גרין? פארוואס זעסטו אויס אזוי שלעכט?!" האט דער נפטר געזאגט: "וואס זאל איך טון, מען שטראפט מיר יעצט; ווייל איך פלעג רעדן שבת ביינאכט אין שול ווען מען האט געזאגט ויכולו השמים, אויך פלעג איך שמועסן ביי קדיש און אויך האב איך זיך נישט געשניטן די נעגל ערב שבת"; זעט מען פון דעם אז אויב מען רעדט ביים דאווענען, אפילו מען איז א גרויסער צדיק - באקומט מען א עונש.


דאס איז געזאגט געווארן ביי סתם מענטשן, ווען מען קומט אין שול דארף מען קומען מיט דרך ארץ און דאווענען; זיכער ביי ברסלב'ע תלמידות אנשי שלומינו וואס דער רבי האט אזוי שטארק געוואלט מיר זאלן האבן דרך ארץ; דארפן מיר זיין שטיל ביים דאווענען.


מיר ווייסן דאך אביסל וואס דאווענען איז, דער רבי האט אונז געגעבן א טעם אין דאווענען; דאווענען איז דאך א צייט וואס מען רעדט צום אייבערשטן, א צייט וואס מען איז איינס מיט'ן אייבערשטן; דארפט איר זיכער אכטונג געבן מיט צו דאווענען מיט דרך ארץ.


אויב מען קומט אין שול זיך טרעפן מיט חבר'טעס בעט איך אייך איר זאלט נישט קומען; איר זאלט בלייבן אין שטוב. אויב איר ווילט קומען דאווענען, איר ווילט זאגן די זיסע ווערטער פון נקדישך, די האניג ווערטער פון כתר, ווי מען דאנקט דעם אייבערשטן, וואס אפילו די מלאכים האבן נישט קיין רשות צו דאנקען דעם אייבערשטן נאר איינמאל, ווען מען געבט זיי רשות; מיר אידן קענען יעדן טאג זאגן: "קדוש, קדוש, קדוש"; דעמאלט קענט איר קומען.


איך וועל אייך זאגן דעם אמת, איך האב שוין אסאך מאל געקלערט פון אפשפארן דעם ווייבער שול, בפרט אין שטעטל וואס מען הערט אריין גערודער צו די מענער זייט; עס זעט אויס ווי מען קומט אין שול זיך טרעפן מיט חבר'טעס, צו פארברענגען.


איך האף אז איר וועט אננעמען מיינע ווערטער; בשעת מען דאווענט וועט איר נישט שמועסן, איר וועט מיט דאווענען. ווען מען זאגט נקדישך וועט איר שטיין שטיל און מיטזאגן די הייליגע ווערטער, אזוי אויך ביי כתר; וועט איר האבן ערליכע דורות.


דער אייבערשטער זאל העלפן איר זאלט האבן הצלחה אין אלע ענינים.

#2284 - אן א שיעור מענטשן זענען זיך מחי' מיט די חיזוק פון רבי'ן
הפצה, מוהרא"ש, בריוו, עצתו אמונה, גליון

בעזרת ה' יתברך


יום א' פרשת אחרי קדושים, ו' אייר, שנת תשפ"א לפרט קטן


 


לכבוד ... נרו יאיר, בית שמש


איך האב ערהאלטן דיין בריוו.


איך פריי זיך צו הערן אז איר האט אנגעהויבן אין בית שמש צו דרוקן די גליונות און קונטרסים פון עצתו אמונה. קענסט זיך נישט פארשטעלן דאס גרויסקייט פון פארשפרייטן די גליונות און קונטרסים; אן א שיעור מענטשן זענען זיך מחי' מיט די חיזוק פון רבי'ן, מענטשן שרייבן פון גאנץ ארץ ישראל ווי זייער לעבן האט זיך פשוט געטוישט צום גוטן פון די גליונות, די קונטרסים, די דיבורים.


מענטשן דאנקען מיר, זיי ווייסן נישט אז דאס איז נישט מיינע דיבורים, דאס איז מוהרא"ש; אים קומט דער יישר כח. מוהרא"ש האט זיך מוסר נפש געווען זיין גאנץ לעבן פאר אידישע קינדער, מיר קענען זיך נישט פארשטעלן וואס מוהרא"ש איז אריבער פאר אונז און פאר די קומענדיגע דורות. מען האט אים זיין גאנץ לעבן מבזה געווען מיט די גרעסטע בזיונות, נישטא נאך איינער וואס זאל האבן די בזיונות וואס מוהרא"ש איז אריבער פאר גארנישט און פאר נישט.


איך האב זוכה געווען צו זיין ביי מוהרא"ש אפאר טעג פאר זיין הסתלקות. מוהרא"ש איז אוועק ליל שישי פרשת יתרו, י"ז שבט, תשע"ה; איך בין געווען מוצאי שבת פרשת בשלח ביי מוהרא"ש, מוהרא"ש האט קוים געקענט רעדן, ער איז געליגן אין בעט און מיר געזאגט די שיחה וואס דער רבי האט געזאגט אויף דעם הייליגן בעל יסוד ושורש העבודה זכותו יגן עלינו (חיי מוהר"ן, סימן תקכב), איידער ער איז אוועק פון דער וועלט האט ער געקלאפט מיט זיין פינגער און געזאגט: "איבער געשפרינגען!" אזוי ווי איינער וויל באווייזן עפעס און עס איז אים געלונגען, דער צדיק האט געמיינט צו זאגן אז עס איז אים געלונגען די אלע יארן אויף די וועלט; דער רבי האט זייער באוואונדערט דאס ווארט. האט זיך מוהרא"ש אנגערופן און געזאגט: "איך פאטש"; ער האט אנגעהויבן פאטשן און געזאגט: "מיין גאנץ לעבן האב איך געווארט אויף דעם טאג, איך גיי יעצט אוועק פון דער וועלט; מיין גאנצע לעבן האב איך זיך מוסר נפש געווען פאר אידישע קינדער, איך האב זיך איינגעקויפט אזויפיל שונאים, עד היום ווייס איך נישט פארוואס".


אלע דיבורים וואס מיר רעדן איז דיבורים וואס איך האב זוכה געווען צו הערן פון מוהרא"ש. אלע גליונות, בריוו - אלעס איז נאכגעשריבן פון מוהרא"ש; וואויל איז דעם וואס פארשפרייט עס פאר נאך אידן און האט א חלק אין די הייליגע ארבעט, דאס איז דער גרעסטער תיקון זיך צו מתקן זיין, צו האבן א חלק אין צוריק ברענגען מענטשן צום אייבערשטן.


דער אייבערשטער זאל העלפן זאלסט האבן הצלחה אין אלע ענינים.


 

#2283 - דאנק דעם אייבערשטן און געב אכטונג אויף דיין ווייב
קינדער, תודה והודאה, שלום בית, רפואה

בעזרת ה' יתברך


יום א' פרשת אחרי קדושים, ו' אייר, שנת תשפ"א לפרט קטן


 


לכבוד ... נרו יאיר


איך האב ערהאלטן דיין בריוו.


איך פריי זיך זייער פאר די גוטע נייעס וכו'; זיי מודיע דיינע עלטערן און דיין ווייב'ס עלטערן - אז איר ווארט למזל טוב. עלטערן זענען זייער באזארגט, זיי ווארטן צו הערן עפעס גוטע נייעס, עס איז וויכטיג צו זאגן די עלטערן די גוטע נייעס.


דו בעטסט איך זאל דיר שרייבן הנהגות פאר דיין ווייב פאר די טעג וכו'; פארוואס בעטסטו נישט מען זאל שרייבן פאר דיר הנהגות אין די טעג? דיין ווייב טוט שוין גענוג אין די טעג, איר גאנצע לעבן איז אוועק געגעבן פאר'ן אייבערשטן וכו' וכו'; מענער קענען דאס נישט פארשטיין און וועלן קיינמאל נישט פארשטיין וואס א פרוי גייט אריבער די חדשים. טראכט וואס דו קענסט טון אין די טעג, דו דארפסט אויסנוצן די טעג מיט אסאך תודה והודאה, אסאך דאנקען דעם אייבערשטן אויף די ניסים ביז אהער און בעטן אויף ווייטער אז אלעס זאל גיין בנקל ובנחת.


נאך אן הנהגה פאר דיר אין די חדשים; געב אכטונג אויף דיין ווייב, ווי שטארק דו געבסט אכטונג אויף איר א גאנץ יאר זאלסטו אין די חדשים נאך מער אכטונג געבן. עס איז נישט צום פארשטיין ווי שווער עס איז זיי; מען דארף זייער אכטונג געבן אין די טעג, זיין פאר זיי גרייט אין יעדע מצב, נישט פארלאנגען וכו', נישט נאכלויפן אין די טעג, נישט פארלאנגען זי זאל קאכן און מאכן.


אויב דו וועסט איר נאכלויפן אין די טעג וכו' וכו' - וועסטו איר פארלירן אפילו אויף שפעטער; איך ווייס פון מעשיות וואס אינגעלייט האבן דאס נישט געוויסט, מען האט זיי נישט אנגעגרייט, זיי האבן חתונה געהאט און גלייך אנגעהויבן ווארטן; זיי האבן פארלאנגט וכו' און נאכגעלאפן וכו', דאס יונג ווייבל האט נאכנישט געוויסט אז מען מעג זאגן 'איך שפיר זיך נישט גוט', 'איך בין דיזי', 'איך בין נאושעס'; און דאס האט גורם געווען נאכדעם מען זאל זיך אנגאנצן צעטיילן.


דער אייבערשטער זאל העלפן זאלסט האבן הצלחה אין אלע ענינים.

#2282 - פרויען זענען נישט קיין שמאטעס
חיזוק פאר פרויען

בעזרת ה' יתברך


יום א' פרשת אחרי קדושים, ו' אייר, שנת תשפ"א לפרט קטן


 


מרת ... תחי'


איך האב ערהאלטן אייער בריוו.


איך ווייס נישט וואס האט פאסירט מיט אייך, איר פלעגט זיין אזוי פרייליך, אזוי גליקליך; לעצטנס הערט איר נישט אויף זיך צו באקלאגן, איר רעדט זיך אפ אז "פרויען זענען שמאטעס"; "פרויען זענען אויסגענוצט"; "פרויען זענען באשאפן געווארן צו ליידן". אויך פארשטייט איר נישט וואס איז די גאנצע זאך פון מאן און ווייב לעבן אינאיינעם וכו' וכו'; איר זאגט אז עס איז א קינדערישע זאך, איר פרעגט: "וואס פעלט אויס די גאנצע זאך?" איך מוז אייך זאגן איך ווייס נישט וואס האט מיט אייך פאסירט.


איך וויל זייער שטארק איר זאלט צוריק האבן דעם טעם אין לעבן ווי אמאל; איך בעט דעם אייבערשטן איך זאל האבן די ריכטיגע ווערטער פאר אייך, איך וויל זייער ארויסנעמען די שלעכטע מחשבות, איך וויל זייער איר זאלט אנהייבן לעבן אזוי ווי שנה ראשונה.


וויסן זאלט איר, דער אייבערשטער האט באשאפן די וועלט, א גרויסע שיינע וועלט; אלעס האט ער באשאפן נאר פאר די אידן, זיי זאלן מקבל זיין די תורה. די גאנצע וועלט האט געווארט און געציטערט ביז דעם טאג וואס משה רבינו איז ארויף געגאנגען אין הימל נעמען די תורה פאר די אידן, דער אייבערשטער האט זיך אויסגענומען מיט די וועלט אז זיי וועלן נאר זיין וועלט אויב די אידן נעמען די תורה (שבת פח.).


ווען משה רבינו האט באקומען די הייליגע לוחות אויפ'ן בארג סיני, די הייליגע תורה, האט מען דאס אריינגעלייגט אין א קאסטן. דער אייבערשטער האט געזאגט פאר משה רבינו (שמות כה, י): "וְעָשׂוּ אֲרוֹן עֲצֵי שִׁטִּים", מאך א קאסטן (שם, טז): "וְנָתַתָּ אֶל הָאָרֹן אֵת הָעֵדֻת אֲשֶׁר אֶתֵּן אֵלֶיךָ", דארט זאלסטו אריינלייגן די הייליגע לוחות; נאכדעם האט דער אייבערשטער געזאגט, אז אויף דעם הייליגן קאסטן וואס דארט ליגט די הייליגסטע זאך, די הייליגע תורה, וואס אויף דעם שטייט די גאנצע וועלט, זאל משה רבינו מאכן (שם, יח): "וְעָשִׂיתָ שְׁנַיִם כְּרֻבִים", צוויי געשטאלטן, דער פנים איז געווען ווי א קינד, איינער א זכר און איינע א נקיבה; די געשטאלטן האבן געהאט פליגלעך און זיי זענען געשטאנען איינער אנטקעגן די אנדערע, זיי האבן זיך ארומגענומען מיט א ליבשאפט.


חכמינו זכרונם לברכה דערציילן (יומא נד:): "בְּשָׁעָה שֶׁנִּכְנְסוּ נָכְרִים לְהֵיכָל", ווען די גוים האבן חרוב געמאכט דעם בית המקדש, זענען זיי אריין אין קודש הקדשים, "מָצְאוּ כְּרוּבִים הַמְּעוֹרִין זֶה בָזֶה", זיי האבן געזען אויפ'ן הייליגן ארון די צוויי כרובים אזוי ווי מאן און ווייב, "הוֹצִיאוּ אוֹתָן לַשּׁוּק", האבן זיי ארויסגעטראגן די צוויי געשטאלטן און חוזק געמאכט פון אידישע קינדער, זיי האבן געזאגט: "יִשְׂרָאֵל הַלָּלוּ שֶׁבִּרְכָּתָן בְּרָכָה וְקִלְלָתָן קְלָלָה עוֹסְקִין בַּדְּבָרִים הַלָּלוּ", ווי קען זיין די אידן וואס זיי זענען אזוי נאנט צום אייבערשטן, אזא הייליג פאלק - זאלן האבן אין קודש הקדשים אזעלכע זאכן, אזוי ווי מאן און ווייב לעבן אינאיינעם?! דער גוי'שע קאפ, דער טמא ומטומא קען נישט פארשטיין, 'וואס גייט דא פאר?'


זאגן די הייליגע חכמים (שם) אז ביז דעמאלט האבן זיי געקוקט אויף די אידן מיט שעצונג, אבער פון ווען זיי האבן געזען די זאך אין קודש הקדשים, זאגט די גמרא: "מִיָּד הִזִּילוּם", זיי האבן געקוקט אויף די אידן מיט שפאט; ווייל א גוי קען נישט פארשטיין וואס איז די זאך פון חתונה האבן, לעבן אינאיינעם מאן און ווייב; וואס איז די זאך פון זיין אינאיינעם? ער קוקט אויף דעם ווי א נישט חשוב'ע זאך, ער קוקט אויף דעם ווי דאס איז קינד'יש, בעבי'ש, ער קוקט אויף דעם כאילו דאס איז עפעס שלעכט; להבדיל, מיר אידן זענען א הייליג פאלק, מיר קוקן אין די תורה; דארט זעען מיר ווי אזוי זיך צו פירן, מיר גייען נישט מיט אונזער נארישע שכל, מיר גייען מיט די הייליגע תורה.


אז מען וועט אריינטראכטן וואס קודש הקדשים איז; א פלאץ וואו קיינער קען נישט אריינקומען, נאר דער כהן גדול האט געמעגט אריינגיין דארט איין מאל א יאר - יום הכיפורים, נאכן זיך אזוי הייליגן און רייניגן. אין קודש הקדשים ליגט די לוחות וואס דער אייבערשטער האט געגעבן פאר משה רבינו, פון דארט גייט ארויס די קול נבואה פונעם אייבערשטן גלייך צו משה רבינו; דארט אויפ'ן ארון איז די כרובים, וואו א מאן און ווייב לעבן מיט ליבשאפט. פון דעם זעט איר אז איר טראכט פארדריידט, איר טראכט נישט ווי אזוי א איד דארף טראכטן.


איך ווייס נישט וואס האט פאסירט אז איר זענט אזוי דערביטערט, איר שפירט זיך ווי א שמאטע; פארוואס זאגט איר אז פרויען זענען שמאטעס? פארוואס טראכט איר אז פרויען זענען אויסגענוצט? אז מען דארף אויפרוימען די שטוב איז מען שוין א שמאטע?! אז מען דארף אנגרייטן עסן איז מען אויסגענוצט?! קומט אויס אז די הייליגע כהנים אין בית המקדש וואס זיי זענען די חשוב'סטע ביי כלל ישראל; זיי זענען אויך אויסגענוצט ווייל זיי האבן גערייניגט דעם בית המקדש? זיי האבן געקאכט די עסן פאר'ן אייבערשטן, געארבעט טאג און נאכט, זיי זענען די שמאטעס? זיי זענען די אויסגענוצטע?!


נאר וואס דען, דער הייליגער רבי האט אונז אנטפלעקט א מורא'דיגע סוד; עס קען זיין צוויי מענטשן, ביידע פון זיי טוען די זעלבע ארבעט, ביי איינעם איז דאס ל"ט מלאכת המשכן און ביים צווייטן איז דאס ל"ט מלקות. דער רבי זאגט (לקוטי מוהר"ן חלק א, סימן יא) אז ביי איינעם איז דער לעבן א געשמאקע זאך, ער שפירט ביי זיך ווי ער בויט אויף די משכן פאר'ן אייבערשטן, ער בויט א פלאץ וואו די שכינה וועט רוען, א שטוב וואו עס וועלן אויפוואקסן קינדער מיט אמונה, קינדער וואס וועלן גיין אין די תורה וועג; ביי אים, אלעס וואס ער ארבעט, אלעס וואס ער טוט - שפירט ער א זיסקייט אין דעם, ער שפירט ווי ער בויט אויף דעם משכן.


ווידער ביי דעם צווייטן איז דאס ל"ט מלקות; ער שפירט אלע טעמי מיתה, ער שפירט ווי מען שלאגט אים, ער שרייט: 'מען נוצט מיר אויס, מען מאכט מיר ווי א שמאטע; איך מוז קאכן, איך מוז מאכן וועש, איך דארף אזוי שווער ארבעטן'; דער צווייטער טוט גארנישט מער ווי דער ערשטער, אבער ער שפירט נישט דעם אייבערשטן, עס איז ביי אים פארלאשן די אמונה, דערפאר איז ביי אים אלעס ווי מלקות.


דער אייבערשטער זאל העלפן איר זאלט האבן הצלחה אין אלע ענינים.