בריוון פונעם ראש ישיבה שליט"א

#4650 - די איינציגסטע וועג איז צו רעדן צו די קינדער נאכאמאל און נאכאמאל
קדושה, חינוך הילדים, מלמדים, מוסדות, בריוו

בעזרת ה' יתברך


יום ב' פרשת צו, ה' ניסן, שנת תשפ"ג לפרט קטן


 


לכבוד מיין ליבער טייערער ... נרו יאיר ברסלב, ליבערטי


איך האב ערהאלטן א בילד אז מען האט פארבויט הינטער די טרעפ אין תלמוד תורה. עס וועט דיר נישט קיין סאך העלפן אז הינטער די טרעפ וועלן קינדער זיך נישט קענען באהאלטן, ווייל אויב דו וועסט נישט רעדן צו די קינדער פון קדושה, אויב מען וועט נישט רעדן נאכאמאל און נאכאמאל פון קדושת הברית - וועלן זיי נכשל ווערן אויף די טרעפ און אין די כתה רחמנא לצלן.


פאלג וואס אונזערע צדיקים האבן אונז געלערנט, מען זאל רעדן צו די קינדער, זיי אנגרייטן, סיי פאר זיך אליינס; זיי זאלן וויסן נישט אנצורירן, און סיי אויב חס ושלום א צווייטער וויל אנרירן - זאל מען טון דריי זאכן: אנטלויפן, שרייען און דערציילן.


טייערער ברודער, זוך נישט קיין פוילע וועגן, רעד צו די קינדער; נאר דאס איז די וועג.


נאך א זאך, איך האב דיר שוין געשריבן גאר אסאך בריוו; עס איז כדאי זאלסט דאס צאמנעמען און דאס דורכגיין כאטש איין מאל א חודש און בעט דעם אייבערשטן זאלסט קענען טון אלעס וואס שטייט דארט.


 

#4649 - באשעפער, איך וויל זיין פרייליך
תפילות אויף אידיש, תפילה והתבודדות, שמחה, סיפורי צדיקים, עצבות

בעזרת ה' יתברך


יום ב' פרשת צו, ה' ניסן, שנת תשפ"ג לפרט קטן


 


מיין ליבער ... נרו יאיר


רבי חיים ויטאל זכרונו לברכה האט געזאגט, ער האט געהערט פון זיין רבי דער הייליגער אריז"ל די סיבה וואס ער האט זוכה געווען צו זיינע מדריגות - איז געווען נאר פון שמחה; ער האט זיך געפריידט מיט יעדע מצוה כמוצא שלל רב, ווי איינער וואס האט נארוואס פארדינט די גאנצע געלט פון די וועלט.


צו שמחה קען מען זוכה זיין אז מען בעט דעם אייבערשטן יעדן טאג אויף שמחה. בעט דעם אייבערשטן דו זאלסט זוכה זיין צו שמחה, בעט אויף פראסט אידיש:


"באשעפער, איך וויל זיין פרייליך, נעם אוועק פון מיר די עצבות ומרה שחורה. העלף מיר איך זאל האבן אמונה, איך זאל דיך שטענדיג שפירן, איך זאל נישט פארגעסן פון דיר".


אזוי זאלסטו בעטן דעם אייבערשטן טאג נאך טאג, וועסטו זוכה זיין צו שמחה און צו אלע מדריגות.


 

#4648 - געב אכטונג אויף דיין ווייב, שטיי ווייט פון מנוולים
שלום בית, משפחה, ניבול פה

בעזרת ה' יתברך


יום ב' פרשת צו, ה' ניסן, שנת תשפ"ג לפרט קטן


 


לכבוד מיין ליבער טייערער ... נרו יאיר


געב אכטונג אויף דיין ווייב, זי זאגט אז איינע פון דיינע ברידער פירן זיך נישט אויף איידל, זי שפירט נישט רואיג ביי דיין טאטע אין שטוב. בעט איך דיר, געב אכטונג אויף איר. שטיי ווייט פון מניוולים, האב שייכות מיט די ערליכע איידעלע געשוויסטער.


איך האב דיר געגעבן א טייערע ווייב, א טייער קינד, זאלסטו איר האלטן טייער און חשוב.


אויך בעט איך דיר, דארט וואו מען רעדט ניבול פה - פון דארט זאלסטו אנטלויפן, ווייל עס איז זייער ביטער ביים סוף. ניבול פה הרג'עט סיי דער וואס רעדט און אויך די וואס הערן; אלע וואס געפונען זיך וואו מען רעדט ניבול פה - ליידן.


שרייב מיר יעדע וואך כאטשיג איין בריוו.


 

#4647 - רעד אסאך צו די קינדער פון רעדן איידל
חינוך הילדים, מלמדים, רעדן

בעזרת ה' יתברך


יום ב' פרשת צו, ה' ניסן, שנת תשפ"ג לפרט קטן


 


לכבוד מיין ליבער ... נרו יאיר ברסלב, ליבערטי


עס שטייט (זוהר חדש, לך לך) ווען רבי שמעון בר יוחאי איז געקומען אין א שטאט, האט ער געזאגט: "אֲזַלְנָא לְמֶחֱמֵי אַפֵּי שְׁכִינְתָּא", ערשט וויל איך גיין מקבל זיין פני השכינה, האבן די תלמידים געפרעגט, וואו איז די שכינה? האט רבי שמעון בר יוחאי געזאגט: "ביי די תינוקות של בית רבן".


וואויל איז דיר אז דו זיצט מיט די שכינה הקדושה, דו לערנסט מיט די קינדער; איך בין דיך מקנא.


איך וויל דיר בעטן, פאריגע וואך ווען איך בין געווען אין תלמוד תורה ביי ענק, איז צוגעקומען דער קינד ... נרו יאיר מיט א שרעק אויפן פנים, אז עס איז דא א קינד וואס רעדט מיאוס'ע ווערטער, ווי 'איך גיי דיך הרג'ענען', 'איך גיי דיך שחט'ן'; איך פרעג אים: "פארוואס רעדסטו נישט צום מלמד?" זאגט ער: "איך האב שוין גערעדט און מען טוט גארנישט".


איך בעט דיר, רעד אסאך צו די קינדער פון רעדן איידל, און בראק אריין אין זיי 'הקול קול יעקב', אידישע קינדער נוצן די קול צו רעדן צום באשעפער, 'והידים ידי עשיו', עשיו נוצט די הענט, 'ועל חרבך תחי'; שווערד, שפיזן, שלאגן, שעכטן, הרג'ענען; מיר אידן זענען ווייט פון די זאכן.


איך האף צו קומען צו דיר אין כיתה רעדן פון דעם צו די קינדער, אבער מיינע פאר דרשות וועט נישט אזוי סאך אויסמאכן. דער עיקר זאלסטו רעדן און רעדן אן א שיעור ביז די ווערטער וועלן אריינגיין אין זייערע הערצער.


 

#4646 - זאג פאר יעדן קינד אז דער אייבערשטער האט אים ליב
תפילה והתבודדות, חינוך הילדים, התחזקות, רעדן, פרנסה

בעזרת ה' יתברך


יום ב' פרשת צו, ה' ניסן, שנת תשפ"ג לפרט קטן


 


לכבוד מיין טייערער ... נרו יאיר


טאנץ פאר שמחה אז דיין פרנסה איז לערנען מיט נשמות ישראל. בוי אויף די קינדער, געב זיי גוטע ווערטער, ווייל די קינדער וואס קומען אן צו דיר זענען זייער צעבראכן. מען טראגט זיי פון איין טערעפיסט צום צווייטן, און אז זיי קומען אן צו דיר - דארפסטו נאר געבן גוטע ווערטער; זיי אויפבויען מיט אמונה. זאג פאר יעדן קינד אז דער אייבערשטער האט אים ליב און 'אז מען רעדט צום אייבערשטן - זעט מען ניסים', ווייל נאר דעם רבינ'ס טערעפי העלפט. אז מען רעדט נישט פון אמונה איז גניבה וגזילה יעדע רגע, די אלע וואס שמאכטן זייערע יארן ביי טערעפי ווערן בא'גנב'עט און בארויבט פון די רוצחים וואס זעען אויס ווי זיידענע אידן און זיידענע אידענעס.


טייערער ליבער ברודער, יעדן אינדערפרי זאלסטו זיך מתבודד זיין. גיי אין א שטילע פלאץ פאר אפאר מינוט און שמועס אויס דיין הארץ מיטן אייבערשטן אויף פראסט אידיש. דאס ברענגט נאנט דעם מענטש צום אייבערשטן, די מח ווערט קלאר, דאס לעבן ווערט זיס און געשמאק.


 

#4645 - אז דיר איז יעצט שווער, זיץ נישט אין שטוב מיט אן אראפגעלאזטע נאז
תפילה והתבודדות, שמחה, חינוך הילדים, צרות, שלום בית, התחזקות, אידישע שטוב

בעזרת ה' יתברך


יום ב' פרשת צו, ה' ניסן, שנת תשפ"ג לפרט קטן


 


...


דער הייליגער זוהר זאגט (הקדמה, ד.) עס גייט ארויס א בת קול יעדן טאג פון הימל און זאגט: "מָאן מִנְכוֹן דִּי חֲשׁוֹכָא מְהַפְּכָן לִנְהוֹרָא, וְטָעֲמִין מְרִירָא לְמִתְקָא עַד לָא יֵיתוֹן הָכָא, מָאן מִנְּכוֹן דִּמְחַכָּאן בְּכָל יוֹמָא לִנְהוֹרָא דְנָהִיר", ווער פון ענק איז זוכה צו מאכן פון טונקל - ליכטיג און פון ביטער - זיס, דער וועט זוכה זיין צו עולם הבא; ווייל נאר דאס איז ביים אייבערשטן חשוב, צו זען ווי מיר צעבראכענע צעהאקטע מענטשעלעך שטארקן זיך און מען איז פרייליך, אזוי ווי מיר זאגן ביי די ימים נוראים ביים דאווענען "וְאָבִיתָ תְהִילָה מִגּוּשֵׁי עָפָר" (עיין ליקוטי מוהר"ן חלק א' סימן ד', אות ט), עס גייט ארויף א לויב צום אייבערשטן פון מענטשעלעך וואס זענען שטיקער בלאטע.


טייערער ברודער, געב אכטונג אז דיין שטוב זאל נישט אריינפאלן אין א קטנות הדעת. אז דיר איז יעצט שווער זאלסטו נישט זיצן אין שטוב מיט אן אראפגעלאזטע נאז, עס קען חס ושלום אראפווארפן די גאנצע שטוב. מאך זיך פרייליך און מאך פרייליך דיין ווייב און קינדער.


הלוואי זאלסטו גיין התבודדות יעדן אינדערפרי, זיך גוט אויסרעדן און אויסוויינען צום אייבערשטן, וועט דיר אלעס גיין גרינגער.


געב אכטונג אויף דיין שטוב, ביתו זה אשתו (יומא ב.).


 

#4644 - אויפוועקן פון שלאף און זיך פריש מקרב זיין צום הייליגן רבי'ן
התחדשות

בעזרת ה' יתברך


יום ב' פרשת צו, ה' ניסן, שנת תשפ"ג לפרט קטן


 


... נרו יאיר, מאנסי


איך געדענק יארן צוריק ביסטו געווען אזוי צופייערט, האסט געקאכט און געברענט מיטן דרך הלימוד, מיט די לימודים פון הייליגן רבי'ן, און שוין לאנגע יארן וואס איך הער נישט פון דיר.


דער אייבערשטער זאל העלפן זאלסט זיך צוריק אויפוועקן פון דיין שלאף און זיך פריש מקרב זיין צום הייליגן רבי'ן און פאלגן זיינע עצות. ווייל ווער עס פאלגט דעם רבינ'ס עצות בתמימות ופשיטות - האט דער רבי צוגעזאגט - וועט נישט זיין קיין דרגא צו וואס ער וועט נישט זוכה זיין צו דעם.


 

#4643 - פירט זיך איידל, זייט שטערקער פון די נישט גוטע חבר'טעס
קינדער, חברים, צניעות, חיזוק פאר פרויען, התחזקות, סגולות

בעזרת ה' יתברך


יום ב' פרשת צו, ה' ניסן, שנת תשפ"ג לפרט קטן


 


מרת ... תחי', תלמידה בית פיגא


איר קומט אין סקול אנגעטון זייער איידל, הלוואי זאלט איר גיין אנגעטון אזוי איידל אויך אינדרויסן פון בית פיגא; הלוואי זאלט איר זיך קענען שטארקן און טון וואס איז ריכטיג, נישט נאכטון אנדערע פרויען וואס זענען נישט פרייליך.


איר ווילט דאך ערליכע קינדער, איר ווילט דאך געזונטע קינדער; דאס קומט נישט פון זיך אליינס. דאס קומט נאר אז די מאמע לעבט איידל, טוט זיך אן איידל און אז מען בעט דעם אייבערשטן.


איך שרייב אייך ווייל איך וויל אייער גוטס; הלוואי זאלן מיינע ווערטער אריינגיין אין אייך און עס זאל זיין שטערקער פון די נישט גוטע חבר'טעס.


קורץ, געפאסט און אויסגעשניטן איז נישט ווערד זיך צו מוטשען מיט קינדער. איר האט דאך געזען וואס פאסירט אז מען היט נישט די תורה, מען פארלירט די קינדער רחמנא לצלן.


וואויל איז דעם וואס היט די תורה און פירט זיך איידל, וועט זוכה זיין צו שיינע דורות.


געבט א גרוס פאר אייער מאן, ... נרו יאיר


 

#4642 - דו דארפסט שטארקן דיין ווייב אז אלעס איז נאר פאר ענקער טובה
שלום בית, התחזקות, צדקה, רפואה, משניות, לימוד התורה, חובות, גמרא, מעביר סדרה

בעזרת ה' יתברך


יום ב' פרשת צו, ה' ניסן, שנת תשפ"ג לפרט קטן


 


לכבוד מיין טייערער ליבער ... נרו יאיר


דאנק דעם אייבערשטן אויף וואס האט פאסירט און יעצט דארפסטו זיין דער וואס שטארקט זיך, דו דארפסט שטארקן דיין ווייב אז אלעס איז נאר פאר ענקער טובה. איר וועט נאך זוכה זיין צו געזונטע קינדער. מען טאר נישט האבן קיין קשיות אויפן אייבערשטן, דער אייבערשטער טוט נאר גוטס, עס איז זיכער געווען נאר פאר ענקער טובה.


לערן יעדן טאג חומש מיט תרגום און צוויי פרקים משניות מיטן בלאט גמרא.


געב צדקה יעדן טאג, אבער מאך נישט קיין חובות, בארג נישט קיין געלט צו געבן צדקה. געב זיך אכטונג פון חובות, ווייל חובות הרג'עט דעם מענטש.


 

#4641 - נעם נישט קיין געסט וואס דיין ווייב וויל נישט
כיבוד אב ואם, שלום בית, הכנסת אורחים, אידישע שטוב, ניבול פה

בעזרת ה' יתברך


יום ב' פרשת צו, ה' ניסן, שנת תשפ"ג לפרט קטן


 


לכבוד מיין טייערער ליבער ... נרו יאיר


דאנק דעם אייבערשטן אז דו האסט זוכה געווען צו אן אשת חיל, האסט אן איידעלע ווייב. זאלסט איר אויסהערן ווי צו מאכן און פירן וכו', כל אשר תאמר שמע בקולה. חכמינו זכרונם לברכה זאגן (ברכות י:): "הָאִשָּׁה מַכֶּרֶת בְּאוֹרְחִין", א פרוי דערקענט געסט; און אז זי זאגט דיר נישט נעמען וכו' - זאלסטו נישט נעמען, ווייל אז מען רעדט ניבול פה - איז דאס א סכנה פאר די גאנצע שטוב.


שפיר זיך נישט שולדיג אז דו נעמסט נישט די ... פאר געסט. חכמינו זכרונם לברכה זאגן (מדרש שמואל יח, ד): "כָּל שֶׁהוּא רַחֲמָן עַל אַכְזָרִים", ווער עס האט רחמנות אויף ווער עס האט נישט קיין דעת, "לַסּוֹף נַעֲשֶׂה אַכְזָר עַל רַחְמָנִים", וועט ער ביים סוף זיין אן אכזר אויף וועם מען דארף רחמנות האבן; דעריבער זאלסטו אכטונג געבן אויף דיין שטוב, עס זאל זיין נאר ערליכע געסט.


ווען דיינע עלטערן קומען צו דיר אין שטוב - זאלסטו זיצן פון דער זייט, זעץ דיין טאטע אויבן אן און ער זאל פירן און פראווען.


 

#4640 - אויב דו זוכסט א גוטער חבר, איך בין גרייט צו זיין דיין חבר
חברים, צדיקים, רעדן, התחדשות, ראש ישיבה, לצנות, ניבול פה

בעזרת ה' יתברך


יום ב' פרשת צו, ה' ניסן, שנת תשפ"ג לפרט קטן


 


לכבוד מיין טייערער ... נרו יאיר


מן הסתם ווייסטו נישט ווי שטארק איך בענק זיך נאך דיר, וואלסטו געוויסט ווי איך בענק נאך דיר - וואלסטו זיכער געקומען פון צייט צו צייט, גערופן אדער געשריבן.


טייערער ..., וואס מאכסטו? ווי אזוי גייט דיין עבודת השם? ווי אזוי גייט דיר דיינע שיעורים כסדרן?


אויך וויל איך הערן פון דיין טייערע ווייב תחי'. איך האף צום אייבערשטן אז דו ביסט איר מכבד, ווייל זי איז א טייערע מתנה פון אייבערשטן פאר דיר.


שטארק זיך, נעם זיך נאר גוטע חברים וואס האבן א ריינע שפראך, אנטלויף פון די וואס רעדן ליצנות אויף צדיקים און ניבול פה. אויב דו זוכסט א גוטער חבר, איך בין גרייט צו זיין דיין חבר.


שרייב מיר כאטשיג איין מאל א וואך - וועסטו מיר מחי' זיין.


 

#4639 - באשולדיגט זיך נישט, עס האט נישט מיט אייך
תודה והודאה, חיזוק פאר פרויען, סגולות, רפואה, שולד געפילן

בעזרת ה' יתברך


יום ג' פרשת שמיני א', י"ג ניסן, שנת תשפ"ג לפרט קטן


מרת ... תחי'


איך האב ערהאלטן אייער בריוו.


דאנקט און לויבט דעם אייבערשטן פאר אייערע ליכטיגע קינדער, און דאנקט און לויבט דעם אייבערשטן פאר די פאר מאל וואס איר האט פארלוירן אינמיטן ווארטן; דער אייבערשטער איז גוט און טוט מיט אונז נאר גוטס. פארוואס עס האט פאסירט, פארוואס פונקט ביי מיר, פארוואס אהער און פארוואס אהין - דאס אלעס קענען מיר נישט פארשטיין, מיר גלייבן אז אלעס וואס דער אייבערשטער טוט - איז גוט.


ווי מער איר וועט דאנקען דעם אייבערשטן - וועט איר זען מער און מער ניסים.


באשולדיגט זיך נישט, עס האט נישט מיט אייך; עס האט נישט קיין זין זיך צו באשולדיגן כאילו איר האט נישט גענוג אכטונג געגעבן וכדומה.


נאכאמאל, די בעסטע סגולה, די שטערקסטע סגולה און די וואונדערליכסטע סגולה - איז תודה והודאה, דאנקען און לויבן דעם אייבערשטן.


דער אייבערשטער זאל העלפן מיר זאלן שוין זוכה זיין צו (פסחים קטז:): "וְנֹאכַל שָׁם מִן הַזְּבָחִים וּמִן הַפְּסָחִים"; און צו (מיכה ז, טו): "כִּימֵי צֵאתְךָ מֵאֶרֶץ מִצְרָיִם אַרְאֶנּוּ נִפְלָאוֹת", אמן.


 

#4638 - א שליסל אויף די חלות, די שליסל פון פרנסה ליגט ביים אייבערשטן
חינוך הילדים, אמונה, סגולות, זיכוי הרבים, תהלים, שטעטל, פרנסה, ראש ישיבה, פסח, מצה, שבת טיש

בעזרת ה' יתברך


ערב שבת קודש פרשת שמיני ב', כ"ג ניסן, אסרו חג, שנת תשפ"ג לפרט קטן


 


לכבוד ... נרו יאיר


חסדי השם יתברך עס איז אריבער אזא שיינער יום טוב, מיר האבן זוכה געווען צו עסן די הייליגע מצה; "מֵיכְלָא דִּמְהֵימְנוּתָא", אן עסן פון אמונה, "מֵיכְלָא דְּאַסְוָותָא", אן עסן פון רפואה; זאל דער אייבערשטער העלפן מיר זאלן זוכה זיין צו אמונה, און ווערן אויסגעהיילט.


די וואך שבת איז דער מנהג אז מען מאכט א שליסל אויף די חלות, צו ווייזן אז די שליסל פון פרנסה ליגט ביים אייבערשטן. עס העלפט נישט נאכלויפן די געלט, עס העלפט נישט טון פארדרייטע זאכן; די שליסל פון פרנסה ליגט ביים אייבערשטן, און אז מען וויל פרנסה - דארף מען בעטן דעם אייבערשטן.


נעם דעם תהילים און בעט דעם אייבערשטן - וועסטו האבן גרויס שפע. עס איז דא א ווארט פון רבי'ן: "מענטשן, ווען זיי זעען אז עס וועט זיי שוין נישט העלפן גארנישט - דעמאלט נעמען זיי דעם תהילים און זאגן תהילים, איך זאג 'מען דארף צום ערשט נעמען דעם תהילים און זיך גוט אויסוויינען צום אייבערשטן און נאכדעם טון וואס מען האט צו טון'".


ביי די סעודה זאלסטו שמועסן מיט דיינע קינדער, ווייז זיי דעם שליסל און זאג זיי: "עס איז א שאד נאכצולויפן געלט, מען דארף לויפן צום אייבערשטן, אזוי האט מען אלעס", די דיבורים דארף מען שטענדיג רעדן, נישט נאר זיך צו טרייסטן. מוהרא"ש זאגט בשם דעם צדיק רבי אברהם דוב פון חמעלניק זכותו יגן עלינו: "אלע רעדן פון אמונה, מען זאגט 'דער אייבערשטער פירט די וועלט', 'אלעס איז לטובה' - נאר נאכדעם וואס מען האט אלעס פרובירט און עס האט נישט געהאלפן, דעמאלט זאגט מען דאס אלעס זיך צו טרייסטן, איך זאג, מען דארף ארייננעמען אין אנהויב; איידער מען טוט, איידער מען מאכט, זאל מען וויסן 'דער אייבערשטער מאכט אלעס און טוט אלעס, ער איז אלעס, קיינער קען גארנישט טון קיינער קען גארנישט מאכן, ער איז אלעס און טוט אלעס'".


וואויל איז דעם וואס לעבט מיט אמונה, ער חזר'ט אמונה און רעדט מיט יעדן איינעם דיבורי אמונה - וועט ער זיין געבענטשט, אזוי ווי עס שטייט (משלי כח, כ): "אִישׁ אֱמוּנוֹת, רַב בְּרָכוֹת".


איך בין געבליבן אין שטעטל, עס איז זייער איינגענעם דא מיט אנשי שלומינו, די אחדות און די תמימות איז אין לשער.


א פרייליכן שבת.


 

#4637 - לאז אפ די ארבעט וואו מען רעדט ניבול פה
חברים, הפצה, פרנסה, ניבול פה

בעזרת ה' יתברך


יום ג' פרשת שמיני א', י"ג ניסן, שנת תשפ"ג לפרט קטן


 


לכבוד ... נרו יאיר


איך האב ערהאלטן דיין בריוו.


לאז אפ די ארבעט, עס לוינט נישט די פאר דאלער אז דו זאלסט אויך אנהויבן רעדן ניבול פה. ווייל מיט וועם מען דריידט זיך - אזוי ווערט מען, אז מען דריידט זיך אין אן ארבעט וואו מען לאכט פון ניבול פה, מען רעדט פון נישט איידעלע זאכן, ביז א קורצע צייט הויבט מען אליינס אן רעדן ניבול פה, און אז מען דריידט זיך מיט ערליכע אידן, יראי שמים - ווערט מען אויך נאכגעשלעפט נאך זיי, מען ווערט א ירא השם.


גיי הפצה, נישטא קיין בעסערע פרנסה ווי פארשפרייטן די הייליגע עצות פון רבי'ן. דער וואס גייט הפצה, ער איז מזכה נשמות ישראל צוריק צו קומען צום אייבערשטן - דער איז זייער באליבט ביים אייבערשטן. דער הייליגער זוהר זאגט (תרומה קכח:) "תָּא חֲזֵי, כָּל מַאן דְּאָחִיד בְּיָדָא דְּחַיָּיבָא וְאִשְׁתָּדַּל בֵּיהּ, לְמִשְׁבַק אָרְחָא בִּישָׁא", קום און זע, זאגט דער הייליגער זוהר: א מענטש וואס ברענגט צוריק זינדיגע מענטשן צום אייבערשטן, "אִיהוּ אִסְתַּלָּק בִּתְלַת סִלּוּקִין, מַה דְּלָא אִסְתַּלָּק הָכִי בַּר נָשׁ אַחֲרָא. גָּרִים לְאַכְפְּיָיא סִטְרָא אַחֲרָא, וְגָרִים דְּאִסְתָּלַּק קוּדְשָׁא בְּרִיךְ הוּא בִּיקָרֵיהּ. וְגָרִים לְקַיְּימָא כָּל עָלְמָא בְּקִיּוּמֵיהּ לְעֵילָּא וְתַתָּא", איז זוכה ארויף צו גיין אויף א פלאץ וואס קיין שום מענטש איז נישט זוכה; דער מענטש נעמט אוועק טומאה פון די וועלט, ער מאכט אז דעם אייבערשטנ'ס נאמען זאל ווערן געהייליגט אויף די וועלט און ער איז גורם אז אלע וועלטן שטייען אויף זיין זכות. "וְזָכֵי לְמֵחַמֵי בְּנִין לִבְנוֹי", ער איז זוכה צו זען קינדער און אייניקלעך, "וְזָכֵי בְּהַאי עָלְמָא, וְזָכֵי לְעָלְמָא דְּאָתֵי", און ער איז זוכה צו אלע גוטע זאכן אויף די וועלט און אויף יענע וועלט, "כָּל מָארֵי דִּינִין, לָא יַכְלִין לְמֵידָן לֵיהּ, בְּהַאי עָלְמָא וּבְעָלְמָא דְּאָתֵי", קיינער קען אים נישט שלעכטס טון - נישט אויף די וועלט און נישט אויף יענע וועלט, "עָאל בִּתְרֵיסַר תַּרְעֵי, וְלֵית מַאן דְּיִמְחֵי בִּידֵיהּ", ער גייט אריין אין דרייצן טויערן פון שערי רחמים און קיינער קען אים נישט צוריק האלטן, עיין שם.


געב א קוק דיין ברודער, ער איז אויך געווען נישט לאנג צוריק אן איידעלער אינגערמאן, און קוק וואס פאסירט ווען מען גייט ארבעטן אין א פלאץ וואו מען רעדט ניבול פה, מען ווערט אליינס אפגעקילט.


דער אייבערשטער זאל העלפן מיר זאלן שוין זוכה זיין צו (פסחים קטז:): "וְנֹאכַל שָׁם מִן הַזְּבָחִים וּמִן הַפְּסָחִים"; און צו (מיכה ז, טו): "כִּימֵי צֵאתְךָ מֵאֶרֶץ מִצְרָיִם אַרְאֶנּוּ נִפְלָאוֹת", אמן.


 

#4636 - דער פסוק וועט אוועקנעמען פון דיר אלע דינים
צרות, אמונה, סגולות, נסיונות

בעזרת ה' יתברך


יום ב' פרשת שמיני א', י"ב ניסן, שנת תשפ"ג לפרט קטן


לכבוד מיין ליבער ... נרו יאיר


איך האב ערהאלטן דיין בריוו.


ווען דו האסט ווייטאג, דו גייסט אריבער שווערע טעג - זאלסטו זאגן דעם פסוק (תהלים כה, יח): "רְאֵה עָנְיִי וַעֲמָלִי וְשָׂא לְכָל חַטֹּאותָי", מיט דעם וועט נמתק ווערן פון דיר אלע דינים.


קוק אריין בספר שאלות ותשובות ברסלב, איינער שרייבט פאר מוהרא"ש אז ער האלט מער נישט אויס זיינע יסורים. ענטפערט אים מוהרא"ש ער זאל זיך שטארקן מיט אלע כוחות און מוהרא"ש זאגט אים א שטארקע סגולה: "ויהיה הפסוק הזה שגור על פיך תמיד", דעם פסוק זאלסטו שטענדיג זאגן: "'רְאֵה עָנְיִי וַעֲמָלִי וְשָׂא לְכָל חַטֹּאותָי' (תהלים כה, יח), וזה מסוגל מאד להמתקת הדינים", דאס איז א סגולה אוועק צו נעמען די דינים, "כי באמירת הפסוק הזה הוא מצדיק עליו את הדין ומקבל הכל באהבה", ווייל מיטן זאגן דעם פסוק ווייזט ער אז ער נעמט אויף זיך אלעס וואס דער אייבערשטער טוט - מיט ליבשאפט און ער ווייזט אז ער האט נישט קיין טענות אויפן אייבערשטן, "ובזה בעצמו נמתק ממנו הדין והצרות שעוברים עליו, ונתהפך הכל לאהבה ולחסד גדול", און מיט דעם וועלן אוועקגיין אלע דינים.


דער אייבערשטער זאל העלפן מיר זאלן שוין זוכה זיין צו (פסחים קטז:): "וְנֹאכַל שָׁם מִן הַזְּבָחִים וּמִן הַפְּסָחִים"; און צו (מיכה ז, טו): "כִּימֵי צֵאתְךָ מֵאֶרֶץ מִצְרָיִם אַרְאֶנּוּ נִפְלָאוֹת", אמן.


 

#4635 - שוין חתונה געהאט צוויי און צוואנציג יאר און ס'שפירט זיך ווי שנה ראשונה
שלום בית, צדיקים, אמונת חכמים, חתונה, שנה ראשונה

בעזרת ה' יתברך


יום א' פרשת שמיני א', י"א ניסן, שנת תשפ"ג לפרט קטן


 


לכבוד ... נרו יאיר


איך האב ערהאלטן דיין בריוו.


איך פריי זיך זייער צו הערן די שיינע זאכן, ווי דיין לעבן איז דיר אזוי שיין און אז דיין ווייב זאגט דיר אז זי שפירט - זייט ענקער התקרבות צום רבי'ן - ווי איר זענט אינמיטן ענקער שבע ברכות.


ביי מיר איז אויך אזוי, איך בין שוין חתונה געהאט איבער צוויי און צוואנציג יאר און עס שפירט זיך ווי שנה ראשונה. מיטן רבינ'ס עצות, שכל און חיזוק - איז דער לעבן א זיסע חלום, מיט די שטארקע אמונה וואס דער רבי געבט אונז איז דער לעבן אזוי גוט.


זאלסט האבן א פרייליכן יום טוב.


דער אייבערשטער זאל העלפן מיר זאלן שוין זוכה זיין צו (פסחים קטז:): "וְנֹאכַל שָׁם מִן הַזְּבָחִים וּמִן הַפְּסָחִים"; און צו (מיכה ז, טו): "כִּימֵי צֵאתְךָ מֵאֶרֶץ מִצְרָיִם אַרְאֶנּוּ נִפְלָאוֹת", אמן.


 

#4634 - בזכות די הייליגע צדיקים זאל מען האבן גרינג דאס קינד
קינדער, תפילות אויף אידיש, תפילה והתבודדות, תודה והודאה, רפואה, נסים, שמות הצדיקים

בעזרת ה' יתברך


יום א' פרשת שמיני א', י"א ניסן, שנת תשפ"ג לפרט קטן


 


לכבוד ... נרו יאיר


איך האב ערהאלטן דיין בריוו.


איך פריי זיך זייער צו הערן אז עס איז דא גוטע נייעס ביי ענק, דער אייבערשטער זאל העלפן עס זאל זיין בנקל ובנחת.


בנוגע וואס עס זענען די מנהגים פון די חדשים וכו'; די טעג דארף מען נאר איין זאך, נאר תודה והודאה, דאנקען און לויבן דעם אייבערשטן און בעטן אז אלעס זאל זיין גוט.


אויך איז גוט אז דיין ווייב זאל זאגן שמות הצדיקים, קויף איר א ספר שמות הצדיקים. מוהרא"ש זאגט פאר פרויען וואס ווארטן אז זיי זאלן זאגן אין די חדשים "שמות הצדיקים" - נעמען פון צדיקים און בעטן דעם אייבערשטן אז בזכות די הייליגע צדיקים זאל מען האבן גרינג דאס קינד. ווייל דער רבי זאגט (ספר המדות אות צדיק חלק ב', סימן כ): "עַל יְדֵי הַזְכָּרַת שֵׁמוֹת הַצַּדִּיקִים יְכוֹלִים לְהָבִיא שִׁנּוּי בַּמַּעֲשֶׂה בְּרֵאשִׁית, כְּלוֹמַר לְשַׁנּוֹת הַטֶּבַע", דורכן דערמאנען די נעמען פון צדיקים - קען מען טוישן די טבע.


אויך זאל דיין ווייב זאגן די נעמען פון צדיקים וואס זי געדענקט אויסנווייניג, צום ביישפיל: אברהם אבינו, יצחק אבינו, יעקב אבינו, משה רבינו, אהרן הכהן, יוסף הצדיק, דוד המלך, שלמה המלך, רבי שמעון בר יוחאי, רבי יצחק לוריא אשכנזי, רבי ישראל בעל שם טוב, רבי נחמן בן פיגא מברסלב, רבי נתן מברסלב, מוהרא"ש מברסלב וכו' וכו', און נאך נעמען פון צדיקים וואס מען געדענקט, און נאכדעם זאל זי זאגן די תפילה:


"יְהִי רָצוֹן מִלְּפָנֶיךָ אָבִי שֶׁבַּשָׁמַיִם, אִין דִי זְכוּת וָואס אִיךְ הָאבּ דֶערְמַאנְט דִי נֶעמֶען פוּן דִי צַדִּיקִים, בִּזְכוּת זֵייעֶר תּוֹרָה, זֵייעֶרֶע מַעֲשִׂים טוֹבִים אוּן זֵייעֶר מְסִירַת נֶפֶשׁ, וִוי זֵיי הָאבְּן זִיךְ מוֹסֵר נֶפֶשׁ גֶעוֶוען פַאר דַיינֶעט וֶועגְן, זָאלְסְטוּ מִיר הֶעלְפְן אִיךְ זָאל גֶעבּוֹירְן גְרִינְגֶערְהֵייט אַ גֶעזוּנְט קִינְד בְּרַמַ"ח אֵיבָרִים וּשְׁסָ"ה גִּידִים; אִיךְ זָאל זוֹכֶה זַיין אַרִיבֶּער צוּ גֵיין דִי אַלֶע טֶעג וָואס אִיךְ וַוארְט גְרִינְגֶערְהֵייט. נֶעם אַוֶועק פוּן מִיר אַלֶע מִינֵי עַיִן הָרַע'ס אַז קֵיינֶער זָאל מִיךְ נִישְׁט קֶענֶען שֶׁעדִיגְן. הֶעלְף מִיר אִיךְ זָאל זוֹכֶה זַיין צוּ הָאבְּן עֶרְלִיכֶע קִינְדֶער וָואס וֶועלְן טוּן דַיין וִוילְן זֵייעֶר גַאנְץ לֶעבְּן. הֵיילִיגֶער בַּאשֶׁעפֶער, הִיט מִיךְ אוּן הִיט דָאס קִינְד, דִי דָאקְטוֹרִים שְׁרֶעקְן מִיךְ אָן אַז עֶפֶּעס טוֹיג נִישְׁט אוּן דָאס מַאכְט מִיר אַזֶעלְכֶע פְּחָדִים אַז אִיךְ הַאלְט דָאס מַמָּשׁ נִישְׁט אוֹיס, גֶעבּ מִיר אַ גֶעזוּנְט קִינְד, אַ לִיכְטִיג קִינְד, אַ הֵיילִיג קִינְד. רִבּוֹנוֹ שֶׁל עוֹלָם הֶעלְף מִיר אִיךְ זָאל זַיין גֶעזוּנְט אוּן שְׁטַארְק מַיין גַאנְצֶע לֶעבְּן, אִיך זָאל אֵייבִּיג טוּן נָאר גוּטֶע מַעֲשִׂים וָואס דוּ וֶועסְט הָאבְּן פוּן דֶעם אַ נַחַת רוּחַ, יִהְיוּ לְרָצוֹן אִמְרֵי פִי וְהֶגְיוֹן לִבִּי לְפָנֶיךָ, יְ"יָ צוּרִי וְגוֹאֲלִי, אָמֵן כֵּן יְהִי רָצוֹן".


דער אייבערשטער זאל העלפן מיר זאלן שוין זוכה זיין צו (פסחים קטז:): "וְנֹאכַל שָׁם מִן הַזְּבָחִים וּמִן הַפְּסָחִים"; און צו (מיכה ז, טו): "כִּימֵי צֵאתְךָ מֵאֶרֶץ מִצְרָיִם אַרְאֶנּוּ נִפְלָאוֹת", אמן.


 

#4633 - שבתון'ס איז נישט קיין גוטע זאך
חברים, שידוכים, משפחה, שבת התוועדות, שולד געפילן, סדר היום, זיווג שני, גט

בעזרת ה' יתברך


יום ב' פרשת צו, ה' ניסן, שנת תשפ"ג לפרט קטן


 


לכבוד מיין טייערער ליבער ... נרו יאיר


זיי פעלזן פעסט צו בלייבן ערליך, גיי נישט צו די שבתים פון גרושים. בני, אל תלך בדרך אתם, דו וועסט פאלן פון דיין יראת שמים.


בכלל איז שבתון'ס נישט קיין גוטע זאך, קיין גוטס קומט נישט ארויס פון דעם. מיט אלע הסכמות, מיט אלע רעדנערס, בדחנים, טערעפיסטן - קומט נישט ארויס קיין גוטס פון דעם, הלוואי זאלן קומען רבנים און דאס מבטל זיין כעפרא דארעא.


בלייב שבתים ביי דיין טאטע אין שטוב, אדער גיי צו א ברודער, א שוואגער, א זיידע און בקרוב וועסטו טרעפן דיין שידוך.


ביינאכט גיי שלאפן, גיי נישט צו קיין פארטיס. האלט זיך שטארק, עס ווארט דיר גוטע טעג.


באשולדיג זיך נישט און באשולדיג נישט דעם אייבערשטן. דאס וואס דו האסט חתונה געהאט וכו' און זיך געדארפט גט'ן וכו' - איז נישט דיין שולד; פארוואס און פארווען - ווייסן מיר נישט, מיר גלייבן אז אלעס איז לטובה.


 

#4632 - קריג זיך נישט מיט דיין טאטע
כיבוד אב ואם, חברים, בחור, שידוכים, לימוד התורה, ישיבה

בעזרת ה' יתברך


יום ב' פרשת צו, ה' ניסן, שנת תשפ"ג לפרט קטן


 


לכבוד מיין טייערער ליבער ... נרו יאיר


איך בעט דיר זייער, קריג זיך נישט מיט דיין טאטע. דיין טאטע וויל נישט קיין שלעכטס, ער איז דיר מער נאנט פון די חברים. לאז זיך נישט פארדרייען פון די חברים וואס שלעפן דיך ארויס פון שטוב ביינאכט, זיי קוועטשן אויס פון דיר געלט; זיי זענען חברים פאר דיין געלט, גארנישט מיט דיר.


קום אין ישיבה, לערן דיינע שיעורים כסדרן, ח"י פרקים משניות מיט דפים גמרא. נאך אביסל וועסטו טרעפן דיין שידוך, אבער נאר אז דו וועסט זיך דערהאלטן, בלייבן ערליך און ריין, מיט דרך ארץ.


שרייב מיר צוריק - וועסטו מיך מחי' זיין.


 

#4631 - א ווייב וויל א מאן זאל איר אויסהערן און פארשטיין
שלום בית, אשר בנחל

בעזרת ה' יתברך


יום ב' פרשת צו, ה' ניסן, שנת תשפ"ג לפרט קטן


 


לכבוד מיין ליבער טייערער ... נרו יאיר ברסלב, ליבערטי


א ווייב וויל א מאן זאל איר אויסהערן און פארשטיין, גארנישט מער און גארנישט ווייניגער.


דיין ווייב ווארט א גאנצן טאג דו זאלסט אהיימקומען - דיר צו קענען דערציילן איר טאג, איר פלאג, איר ווייטאג וכו' וכו'; דארפסטו האלטן קאפ אויף דעם. אפילו דו ארבעטסט שווער, ביסט אויסגעמוטשעט, דיינע אויגן קלעבן זיך צו - דארפסטו איר אויסהערן און פרובירן פארשטיין אירע שמחות און בכיות, און איר מחזק זיין; געבן גוטע ווערטער, שטארקן מיט אמונה.


טייערער ברודער, רבי נתן האט געזאגט, ער וואלט געדארפט שרייבן נאך א סעט ליקוטי הלכות נאר אויף שלום בית, אויף דברים שבינו לבינה. ברוך ה' מיר האבן זוכה געווען צו ספר אשר בנחל, מוהרא"ש האט געשריבן נישט איין סעט, נישט אכט סעטס; איבער צוויי הונדערט בענדער חיזוק אויף שלום בית, אויף ווי אזוי מען לעבט אין שטוב, מכבד זיין די ווייב און איר העלפן וכו' וכו'.


 

#4630 - עלטערן דארפן מיטארבעטן מיט די מחנכים פאר די טובה פון די קינדער
תפילה והתבודדות, חינוך הילדים, שלום בית, מוסדות

בעזרת ה' יתברך


יום ב' פרשת צו, ה' ניסן, שנת תשפ"ג לפרט קטן


 


לכבוד מיין טייערער ... נרו יאיר ברסלב, ליבערטי


דער מלמד פון דיין זון ... נרו יאיר זאגט מיר, ער מוטשעט זיך מיט אים; סיי מיט דרך ארץ, סיי מיט דאווענען. איך וויל דיר בעטן, סיי דו און סיי דיין ווייב - זאלן זיך שטענדיג אינטערעסירן ביים מלמד און מיט-ארבעטן מיט אים; א שאד אז די שיינע קינדער יארן פון דיינע קינדער זאלן אריבערגיין אזוי.


חינוך הבנים והבנות איז נישט גרינג, עס איז אן עבודה קשה, אבער עס לוינט זיך, עס צאלט זיך אויס.


איך בעט דיר און אויך דיין ווייב, לאמיר ארבעטן אינאיינעם. איר האט טייערע קינדער; ... נרו יאיר איז א גוט קינד, אנגעפילט מיט ענערגיע, איך האב אים זייער ליב; עס איז א שאד אז די יארן זאלן אריבערגיין אזוי.


גיי התבודדות יעדן טאג, דאנק און לויב דעם אייבערשטן און בעט פאר די קינדער.


אויך זאלסטו העלפן דיין ווייב.


 

#4629 - אז דו ביסט נישט צייטליך, קענסטו נישט זיין א מלמד
מלמדים, מוסדות, פרנסה, היטן די צייט

בעזרת ה' יתברך


יום ב' פרשת צו, ה' ניסן, שנת תשפ"ג לפרט קטן


 


לכבוד מיין ליבער ... נרו יאיר


זיין א מלמד איז נישט קיין קינדער שפיל, עס איז א גרויסע אחריות. איך מוז דיר זאגן, פון איין זייט בין איך זייער צופרידן פון דיין ארבעט, אבער אז דו ביסט נישט צייטליך - קענסטו נישט זיין א מלמד.


דאס איז די לעצטע מאל וואס איך פרוביר מיט דיר, אויב דו וועסט ווייטער קומען שפעט - קענסטו מער נישט זיין ביי אונז א מלמד. ווייל אז דו בארגסט געלט פון מענטשן, אדער דו גנב'עסט געלט - קענסטו פאררעכטן און באצאלן, אבער אז דו קומסט שפעט און דו לאזט די קינדער הפקר - אויף דעם איז נישטא קיין כפרה.


מיר האבן מלמדים וואס איז נישטא אין אנדערע מוסדות, טייערע הארציגע וכו' וכו'; אבער די הפקירות פון קומען שפעט - דאס איז אויך נישטא אין ערגעץ, איך מוז יעצט אראפשטעלן א פוס און דאס פאררעכטן.


 

#4628 - נישט אלעס איז געלט; האסט א משפחה, ווען וועסטו קוקן אויף זיי?
חינוך הילדים, עבודת השם, משפחה, פרנסה, געלט

בעזרת ה' יתברך


יום א' פרשת צו, ד' ניסן, שנת תשפ"ג לפרט קטן


 


לכבוד מיין טייערער ... נרו יאיר ברסלב, ליבערטי


דער הייליגער רבי דערציילט (ספורי מעשיות, מעשה יא), דער מענטש פון וואלד (דאס איז דער צדיק) - האט געזאגט פארן אמת'ן בן מלך (דאס איז דער איד וואס ווייסט נישט זיינע כוחות און פון וואו ער שטאמט): "הער אויף נאכלויפן דיינע עבירות, האסט שוין גענוג געארבעט", עיין שם.


ביי דיר איז אויך אזוי, האסט שוין גענוג געארבעט ביטער שווער, וואס דארפסטו צוריק גיין ארבעטן ביטער שווער? נישט אלעס איז געלט; האסט א משפחה, ווען וועסטו קוקן אויף זיי? ענדערש ארבעט פאר דיר און אין די איבריגע צייט זאלסטו לערנען און דאווענען, און מחנך זיין דיינע קינדער.


נאך אביסל גייען מיר אלע אוועק פון די וועלט, און וואס וועט בלייבן פון אונז? נאר חינוך הילדים און תורה ותפילה.


 

#4627 - ביים אייבערשטן בין איך א בת יחידה
תפילות אויף אידיש, תפילה והתבודדות, כיבוד אב ואם, התחזקות, פלעי, מאוויס, בלבולים

בעזרת ה' יתברך


יום א' פרשת צו, ד' ניסן, שנת תשפ"ג לפרט קטן


 


... תחי', בית שמש


איך האב ערהאלטן אייער בריוו.


ווען עס קומען אריין אין אייך די מחשבות אז ביים אייבערשטן זענט איר שוין סיי ווי סוג ב' און איר זענט שוין סיי ווי פארפאלן - זאלט איר זיך זאגן: "ליגנט!" זאגט זיך אליינס: "נישט אמת!" "איך בין ביים אייבערשטן א בת יחידה", "איך בין זייער גוט און זייער חשוב".


די אלע מחשבות וואס איר טראכט 'איך בין נישט גוט' - דאס איז פונעם שטן, פונעם מלאך המות וואס וויל הרג'ענען דעם מענטש און אים צונעמען אלעס פון זיין לעבן. בעט איך אייך זייער איר זאלט אים נישט צו הערן, נאר גלייבן אז איר זענט זייער זייער חשוב ביים אייבערשטן.


בנוגע קוקן מאוויס, פלעיס וכו' וכו'; עס לוינט זיך נישט צו קוקן, עס לוינט זיך צו היטן פון די זאכן. ווייל אז מען האט הייליגע אויגן און א ריינעם מח - איז מען זוכה צו ערליכע קינדער, דאס לעבן איז זיס און געשמאק.


ובנוגע וואס איר זאגט, עס איז אייך שווער צו מכבד זיין די עלטערן אין הארץ, עס איז שווער צו טראכטן שיין פון זיי; וויסן זאלט איר, מיט תפילה והתבודדות קען מען צו דעם אויך זוכה זיין.


בעטס דעם אייבערשטן: "רבונו של עולם, העלף מיר איך זאל ליב האבן מיינע עלטערן, איך זאל זיי מכבד זיין, איך זאל טראכטן נאר גוטס אויף זיי. רבונו של עולם, עס איז מיר גרינג צו טראכטן אויף אנדערע גוט, איך קען דן זיין לזכות פרעמדע, אבער מיינע אייגענע עלטערן, מיינע נאנטע - אויף זיי איז שווער צו טראכטן גוטס; העלף מיר איך זאל זיי מכבד זיין און אויך אין הארץ זאל איך זיי מכבד זיין. העלף מיר איך זאל זיין פרייליך, איך זאל דיך שפירן".


מיט תפילה וועט איר זוכה זיין צו קענען טון די מצוה ווי מען באדארף.


 


 

#4626 - עס לוינט זיך אוועק צו געבן אביסל צייט פאר די עברי פונעם קינד
תפילה והתבודדות, חינוך הילדים, שבת ליכט, עברי

בעזרת ה' יתברך


יום ה' פרשת ויקרא, ראש חודש ניסן, שנת תשפ"ג לפרט קטן


 


מרת ... תחי' ברסלב, ליבערטי


דער מלמד פון אייער זון ... נרו יאיר זאגט מיר אז אייער זון פאלט ארויס פון קענען די עברי. וויל איך אייך בעטן, אפשר קענט איר אוועק געבן אביסל מער צייט פאר אים, חזר'ן מיט אים די עברי; ווייל עס איז א שאד ער זאל ארויספאלן פון די כיתה. מיט אביסל צייט אינדערפרי וואס מען וועט לערנען מיט אים פריוואט און רואיג - קען ער זיך שיין צוריק כאפן.


... איז א טייער קינד, א גוט קינד מיט גאלדענע מידות; עס לוינט זיך אוועק צו געבן אביסל צייט פאר זיין עברי.


ביי די ליכט זאלט איר לאזן אפאר טרערן פאר אייערע קינדער, זיי זאלן אלע אויסוואקסן צדיקים.


אויך א גאנצע וואך, יעדן טאג, זאלט איר שפאצירן הינטער אייער שטוב און שמועסן מיטן אייבערשטן, אים בעטן פאר אייערע דורות.