בריוון פונעם ראש ישיבה שליט"א

בעזרת ה' יתברך

יום א' פרשת אחרי ב', כ"ג ניסן, אסרו חג, שנת תשפ"ב לפרט קטן

טייערער ..., ליבערטי

וואויל איז דיר און וואויל איז דיין חלק אז דו ביסט עוסק אין אזא הייליגע ארבעט, דו געבסט ארויס די הערליכע קונטרסים עצתו אמונה יעדע וואך, אזויפיל מענטשן זענען זיך ממש מחי' מיט דעם; זיי ווערן נענטער צום אייבערשטן.

אויך די עצתו אמונה פאר קינדער איז אזוי שיין. זייער אסאך משפחות זאגן מיר אז די קינדער ווארטן יעדן שבת אויף די מעשה, מען לעבט מיט די מעשה א גאנצע וואך, אויך אין חדר און אין בית פיגא דערציילט מען דאס פאר די קינדער. איך בעט דיר זייער, שטארק זיך און שטארק די אנדערע אינגעלייט וואס זיי העלפן דיר, זיי ארבעטן מיט דיר.

מי יתן עס זאל שוין זיין דער מכון עצתו אמונה, עס איז דא אזויפיל ארבעט. איך האף דו ביסט נישט צופרידן מיט דיין ארבעט וואס דו טוסט, דו ווילסט טון מער און מער. ווייל צדיקים זאגן, דאס וואס חכמינו זכרונם לברכה (אבות ד, א): "אֵיזֶהוּ עָשִׁיר, הַשָּׂמֵחַ בְּחֶלְקוֹ", דאס איז נאר געזאגט געווארן בגשמיות, דער וואס איז צופרידן מיט זיין קאר, מיט זיין הויז, מיט זיין פרנסה - דער איז אן עושר, אבער ווען עס קומט ברוחניות - טאר מען נישט זיין צופרידן, מען דארף אלץ וועלן מער און מער.

דער אייבערשטער זאל העלפן זאלסט האבן הצלחה אין אלע ענינים.

בעזרת ה' יתברך

ערב שבת קודש פרשת תזריע-החודש, כ"ט אדר ב', שנת תשפ"ב לפרט קטן

לכבוד מיין טייערער חבר ... נרו יאיר

איך האף דו שטארקסט זיך מיט דיין הייליגע ארבעט פון מגלה זיין פאר די וועלט דעם רבינ'ס עצות, די חיזוק פון רבי'ן.

דא האסטו א מעשה פאר קינדער עצתו אמונה פאר קומענדיגע וואך:

טֵייעֶרֶע קִינְדֶער, עֶס קוּמְט שׁוֹין דֶער הֵיילִיגֶער יוֹם טוֹב פֶּסַח, מֶען רוֹימְט שׁוֹין אוֹיס דִי חָמֵץ פוּן אַלֶע שְׁטוּבֶּער אוּן מֶען קוֹיפְט אַיין פֵיינֶע עֶסְן אוּן נֵייעֶ קְלֵיידֶער פַאר דִי הֵיילִיגֶע יוֹם טוֹב פֶּסַח.

אָבֶּער בַּיי רֶבִּי נָתָן אִין שְׁטוּבּ אִיז גָארְנִישְׁט דָא, רֶבִּי נָתָן דֶער גְרוֹיסֶער תַּלְמִיד פוּן רֶבִּי'ן הָאט נִישְׁט קַיין גֶעלְט אוֹיף פֶּסַח; דִי קִינְדֶער וֵויינֶען אוּן שְׁרֵייעֶן: "טַאטֶע וָואס וֶועט דָא זַיין?" "טַאטֶע מִיר הָאבְּן גָארְנִישְׁט אוֹיף פֶּסַח!"

קִינְדֶער, אִיר מֵיינְט אַז רֶבִּי נָתָן אִיז גֶעוָוארְן צֶעבְּרָאכְן? וָואס טְרַאכְט אִיר, אִיר מֵיינְט רֶבִּי נָתָן אִיז גֶעוָוארְן דֶערְבִּיטֶערְט? נֵיין, חַס וְשָׁלוֹם! אַ בְּרֶסְלֶב'עֶר חָסִיד גֶעבְּט נִישְׁט אוֹיף, עֶר גְלֵייבְּט אַז דֶער אֵייבֶּערְשְׁטֶער וֶועט אִים הֶעלְפְן, רֶבִּי נָתָן הָאט גֶעגְלֵייבְּט אַז יְשׁוּעַת ה' כְּהֶרֶף עַיִן, אָט קוּמְט דִי יְשׁוּעָה.

מֶען שְׁטֵייט שׁוֹין צְוֵויי טֶעג פַאר דֶעם הֵיילִיגְן יוֹם טוֹב פֶּסַח אוּן עֶס אִיז גָארְנִישְׁט דָא אִין שְׁטוּבּ... דִי טָאכְטֶער קוּמְט אַרַיין אוּן וֵויינְט: "טַאטֶע, שׁוֹין צְוֵויי טֶעג פַאר פֶּסַח, וָואס וֶועט דָא זַיין? מִיר הָאבְּן גָארְנִישְׁט אוֹיף יוֹם טוֹב!" רֶבִּי נָתָן פְרֶעגְט אִיר: "עֶס אִיז טַאקֶע גָארְנִישְׁט דָא?!" זָאגְט זִי: "מִיר הָאבְּן נָאר וַואסֶער, אוֹיסֶער וַואסֶער הָאבְּן מִיר גָארְנִישְׁט!" דֶער הֵיילִיגֶער רֶבִּי נָתָן שְׁרֵייט אוֹיס הוֹיךְ: "שְׁכּוֹחַ אֵייבֶּערְשְׁטֶער וַואסֶער אוֹיף פֶּסַח אִיז דָא! אִיךְ דַאנְק דִיר אֵייבֶּערְשְׁטֶער אוֹיף דִי וַואסֶער, פַארְוָואס זָאגְסְטוּ עֶס אִיז גָארְנִישְׁט דָא? עֶס אִיז דָאךְ דָא וַואסֶער! לָאמִיר דַאנְקֶען דֶעם אֵייבֶּערְשְׁטְן אוֹיף וָואס מִיר הָאבְּן - וֶועט דֶער אֵייבֶּערְשְׁטֶער מַאכְן גְרוֹיסֶע נִסִים".

אַזוֹי אִיז טַאקֶע גֶעוֶוען, פְּלוּצְלוּנְג עֶפְנְט זִיךְ דִי טִיר, אַ אִיד אִיז גֶעקוּמֶען מִיט אַ אָנְגֶעפִילְטֶע וָואגְן מִיט עֶסְן, טְרִינְקֶען אוּן וָואס נִישְׁט. רֶבִּי נָתָן אִיז גֶעוָוארְן אַזוֹי פְרֵיילִיךְ, עֶר הָאט גֶעזָאגְט פַאר זַיינֶע קִינְדֶער: "אִיר זֶעט דִי נִסִים וָואס דֶער אֵייבֶּערְשְׁטֶער טוּט? לָאמִיר וַוייטֶער דַאנְקֶען דֶעם אֵייבֶּערְשְׁטְן - וֶועט דֶער אֵייבֶּערְשְׁטֶער טוּן נָאךְ נִסִים".

טֵייעֶרֶע קִינְדֶער, וָואס לֶערְנֶען מִיר זִיךְ אַרוֹיס פוּן דִי מַעֲשֶׂה? נִישְׁט אוֹיפְגֶעבְּן וֶוען מֶען אִיז אִין אַ צָרָה, נָאר זוּכְן דָאס גוּטְס אוּן דַאנְקֶען דֶעם אֵייבֶּערְשְׁטְן אוֹיף דֶעם, וֶועט דֶער אֵייבֶּערְשְׁטֶער אוּנְז גֶעבְּן נָאךְ גוּטְס.

מאך א בילד ווי מען זעט א גרויסע פאס וואסער און ווי א איד זיצט מיט א שמייכל און ווייזט מיט די הענט ארויף, אזוי ווי ער זאגט: "שכוח אייבערשטער!" בשעת זיין פנים קוקט אויף די וואסער, און ווי א מיידל וויינט מיט די הענט אויסגעשטרעקט אז עס איז גארנישט דא.

א פרייליכן שבת און א גוטן חודש.

בעזרת ה' יתברך

יום ה' פרשת מצורע, ו' ניסן, שנת תשפ"ב לפרט קטן

לכבוד מיין טייערער ... נרו יאיר, ברסלב

עס וואלט געווען א גוטע זאך זאלסט זיך ווענדן צום מכון עצתו אמונה זיי בעטן ארויסצוגעבן אלע בריוו וואס איז געשריבן פאר מלמדים און טיטשערס, אזוי וועסטו דאס קענען חזר'ן; דו מיט די אנדערע מלמדים. איר וועט זיך קענען האלטן פריש, איר וועט זען וואס איז די מטרה פונעם חדר, וואס איז דער ציל פון אונזערע מוסדות.

על כל פנים, ווילאנג דאס איז נישטא, קענסטו אליינס צאמנעמען אלע בריוו וואס איך האב דיר געשריבן און פון דיינע ברידער, אויך דיינע שוועסטערס די טיטשערס; ענקער משפחה פון אנהויב ביזן סוף זענען אלע כהנים גדולים, אלע ארבעטן אין בית המקדש, אין חינוך הבנים והבנות. אפשר וועסטו דאס צאמנעמען, דרוקן און דאס חזר'ן, זיך אויפפרישן מיט די חיזוק פאר מחנכים, און נאכאמאל זען וואס מיר ווילן דא פון אונזערע קינדער.

שטארק זיך, ברענג אריין א שמחה אין תלמוד תורה. די קינדער אין שטעטל חדר זענען קלוגע לעבעדיגע קינדער, מען דארף האבן אייזערנע געדולד, הלל'ס געדולד צו קענען זיין מלמד.

 איך האב צו דיר איין קריטיק, דו פארסט זייער שנעל אין די גאסן פון שטעטל. מילא פארן שנעל אויפ'ן הויפט שאסיי (היי וועי) - איז איין זאך, און אויך א סכנה, אבער אין שטעטל איז דאך סכנת נפשות; דו קענסט דאך הרג'ענען א קינד.

עס זענען דא אסאך וואס פארן שנעל, ווי חיות, אבער מיינע מלמדים דארפן זיין א ביישפיל פאר אונזער שטעטל. מיינע מלמדים זענען ביי מיר דאס טייערסטע זאך, איך בין מקפיד אז די מלמדים, די מחנכים, די טיטשערס, אלע וואס ארבעטן פאר מיר - זאלן זיין א ביישפיל. גיין שיין אנגעטון, צאמגענומען, ריין און זויבער. אין שטעטל איז דא בלאטע, אלע גייען פארשמירט די שיך, אבער די מלמדים דארפן האבן אין קאר פאפיר זיך שטענדיג זויבערן און זיך האלטן ריין, די קאר זאל זיין ריין. דאס אויפפירונג דארף זיין זייער קלאסיש; אפילו אזא זאך ווי דרייוון שנעלער ווי מען מעג, כל שכן פארן מיט רציחה ווען קינדער גייען, ווייבלעך שפאצירן - איז דאך סכנת נפשות.

ביים סדר נאכט ווען דו וועסט זאגן: "עבדים היינו לפרעה במצרים", זאלסטו דאנקען דעם אייבערשטן וואס איז געווען מיט אונז פאר'ן מקורב ווערן צום רבי'ן, "ועכשיו קרבנו המקום..." זאלסט טאנצן, פאטשן און זינגען.

בעזרת ה' יתברך

יום ה' פרשת תזריע, כ"ח אדר ב', שנת תשפ"ב לפרט קטן

מרת ... תחי'

וואויל איז אייך, וואויל איז אייער חלק אז איר זענט מזכה אזויפיל אידן זאלן וויסן פון די זיסע עצות פון הייליגן רבי'ן.

די בריוו עצתו אמונה אין אידיש פארשטייען נישט אלע, נאר א קליין חלק פון כלל ישראל פארשטייען אידיש, און אין אייער זכות וואס איר זענט דאס מתרגם זענען זיך אזויפיל אידישע קינדער מחי'.

עס וועט קומען א צייט וואס איר וועט זען דאס גרויסקייט פון מתרגם זיין די בריוו.

א גרינגע ערב פסח און א פרייליכע יום טוב.

בעזרת ה' יתברך

יום א' פרשת ויקרא, ג' אדר ב', שנת תשפ"ב לפרט קטן

לכבוד ... נרו יאיר

איך האב באקומען דעם קינדער ביכל "מעשה'לעך פאר קינדערלעך", איך בין אזוי איבערגענומען פון די שיינע ארבעט וואס דו האסט אהערגעשטעלט; אזוי שיין די גרעפיקס, אזוי שיין די אויסשטעל. דאס וועט זיין א שטארקע זאך פאר די מפיצים, מען וועט גיין מיט דעם ביי די הייזער, עלטערן וועלן דאס זען וועלן זיי דאס נעמען פאר די קינדער; די מעשיות זענען פול מיט יראת שמים און ריינע אמונה.

דא האסטו נאך א מעשה פאר די קינדער עצתו אמונה. בעט דעם מעלער ער זאל מאכן א בילד ווי א איד האלט מיט איין האנט א האמער, און די צווייטע האנט בייגט ער איין די פינגער און עס בלוט, אין די זייט שטייט א איד מיט איין האנט צום הימל, אזוי ווי ער ווייזט אים 'האסט געדארפט בעטן דעם אייבערשטן זיך נישט צו צעקלאפן'.

אָה... אִיךְ הָאבּ מִיךְ צֶעקְלַאפְּט מַיין פִינְגֶער... סְ'בְּלוּט, בְּרֶענְג אַ בֶּענְדִידְזְשׁ...

גֶעוֶוען אִיז דָאס מִיט רֶבִּי נַחְמָן טוּלְטְשִׁינֶער זִכְרוֹנוֹ לִבְרָכָה, אַ תַּלְמִיד פוּן הֵיילִיגְן רֶבִּי נָתָן זְכוּתוֹ יָגֵן עָלֵינוּ, עֶר הָאט אַרַיינְגֶעהַאקְט אַ נָאגְל, אוּן בַּיים קְלַאפְּן מִיטְ'ן הַאמֶער הָאט עֶר זִיךְ צֶעקְלַאפְּט זַיין פִינְגֶער; עֶס הָאט אִים זֵייעֶר וֵויי גֶעטוּן, עֶר הָאט גֶעשְׁרִיגְן פוּן וֵוייטָאג: "אוֹטְשׁ, עֶס טוּט מִיר וֵויי, אֲהָהּ... אִיךְ הָאבּ מִיךְ צֶעקְלַאפְּט מַיין פִינְגֶער... סְ'בְּלוּט, בְּרֶענְג אַ בֶּענְדִידְזְשׁ..."

דָארְט אִיז גֶעוֶוען זַיין רֶבִּי, דֶער הֵיילִיגֶער רֶבִּי נָתָן פוּן בְּרֶסְלֶב, דֶער גְרוֹיסֶער תַּלְמִיד פוּן הֵיילִיגְן רֶבִּי'ן זְכוּתוֹ יָגֵן עָלֵינוּ. רֶבִּי נָתָן פְרֶעגְט זַיין תַּלְמִיד: "נַחְמָן, הָאסְטוּ גֶעבֶּעטְן דֶעם אֵייבֶּערְשְׁטְן אֵיידֶער דוּ הָאסְט גֶענוּמֶען דֶעם הַאמֶער אוּן אָנְגֶעהוֹיבְּן קְלַאפְּן 'הֵיילִיגֶער בַּאשֶׁעפֶער הֶעלְף מִיר אִיךְ זָאל זִיךְ נִישְׁט צֶעקְלַאפְּן, הֵיילִיגֶער בַּאשֶׁעפֶער הֶעלְף דֶער נָאגְל זָאל גוּט אַרַיינְגֵיין?' הָאסְט נִישְׁט גֶעבֶּעטְן אוֹיף דֶעם, וָואלְסְט גֶעדַארְפְט בֶּעטְן - וָואלְסְטוּ זִיךְ נִישְׁט צֶעקְלַאפְּט".

טֵייעֶרֶע קִינְדֶער, מִיר לֶערְנֶען פוּן דִי מַעֲשֶׂה צוּ בֶּעטְן דֶעם אֵייבֶּערְשְׁטְן אוֹיף יֶעדֶע זַאךְ, נִישְׁט קַיין חִילוּק וָואס מֶען טוּט, אַ קְלֵיינֶע זַאךְ אָדֶער אַ גְרוֹיסֶע זַאךְ - דַארְף מֶען בֶּעטְן דֶעם אֵייבֶּערְשְׁטְן מֶען זָאל מַצְלִיחַ זַיין, לָאמִיר זִינְגֶען אִינְאֵיינֶעם: "רִבּוֹנוֹ שֶׁל עוֹלָם אִיךְ בֶּעט דִיר זֵייעֶר, הֶעלְף אַלֶע אִידְן אוּן אוֹיךְ מִיר ..."

דער אייבערשטער זאל העלפן זאלסט האבן הצלחה אין אלע ענינים.

בעזרת ה' יתברך

יום ד' פרשת פקודי, כ"ט אדר א', ערב ראש חודש אדר ב', שנת תשפ"ב לפרט קטן

לכבוד ... נרו יאיר

וואויל איז דיר אז דו ביסט עוסק אין אזא הייליגע ארבעט, אזויפיל מענטשן זענען זיך מחזק מיט די בריוו, אזויפיל מענטשן באקומען כח צו קענען אנגיין; איך בעט דיר, שטארק זיך מער, איך ווארט שוין ווען עס וועט פארטיג ווערן נאך חלקים פון עצתו אמונה, און אויף די ספרים איש אמונות.

אויך די "קינדער עצתו אמונה" איז זייער וויכטיג. די מפיצים זאגן זיי וועלן דאס טיילן ביי אלע הייזער, די עלטערן וועלן זיך מחי' זיין מיט די מעשה'לעך, די קינדער וועלן אריינזאפן אין זיך די יראת שמים.

די וואך זאלסטו מאכן א בילד ווי א מאמע שטייט ביים וויגעלע, זי האלט אין אירע הענט א ספר תהלים און זי וויינט, אינעם וויג זאל מען זען א קינד מיט פארמאכטע אויגן. בעט דעם מעלער ער זאל אריינלייגן הארץ אין די בילדער, נישט מאכן סתם א קאטשקע...

דא האסטו די מעשה:

"גיוואלד...! אוי וויי...! וואס וועט זיין...?!" זי וויינט געפערליך... זי שרייט צו איר מאן: "לויף צום רבי'ן, בעט א ברכה; דאס קינד איז שרעקליך קראנק".

געווען איז דאס די פרוי פון רבי שמעון, רבי שמעון איז געווען א תלמיד פון רבי'ן. פאסירט אמאל אז זייער קינד האט זיך זייער נישט גוט געשפירט, די מאמע פונעם קינד איז געווען זייער באזארגט, זי זאגט פאר איר מאן: "לויף צום רבי'ן, בעט א ברכה אז דאס קינד זאל האבן א רפואה שלימה".

רבי שמעון לויפט צום רבי'ן, ער בעט: "רבי ווינטשט אן דאס קינד זאל זיין געזונט און שטארק", אבער דער רבי מאכט זיך נישט וויסנדיג, רבי שמעון ווערט זייער באזארגט, ער בעט נאכאמאל: "דער רבי זאל געבן א ברכה, דער רבי זאל וואונטשן אז דאס קינד זאל האבן א רפואה שלימה", אבער אזוי ווי פריער, דער רבי מאכט זיך נישט וויסנדיג. רבי שמעון גייט אהיים זייער צעבראכן, ער זאגט זיין ווייב: "דער רבי האט מיר נישט געוואלט וואונטשן, דער רבי האט מיר נישט געענטפערט".

רבי שמעון'ס ווייב ווערט זייער דערשראקן, זי נעמט א תהילים און הויבט אן בעטן דעם אייבערשטן; זי וויינט, זי בעט: "הייליגער באשעפער, העלף מיין קינד זאל זיין געזונט, העלף דאס קינד זאל האבן א רפואה שלימה"; עס ווערט שוין שפעט ביינאכט, אלע שלאפן, אבער די מאמע רירט זיך נישט אוועק פון דעם קינד, זי זאגט נאך א קאפיטל תהילים און נאך א קאפיטל תהילים, זי וויינט צום אייבערשטן א גאנצע נאכט.

אינדערפרי, רבי שמעון נעמט זיין טלית ותפילין, ער גייט דאווענען מיט'ן רבינ'ס מנין. ווען דער רבי האט אים געזען זאגט אים דער רבי מיט א שמייכל: "יעצט וועל איך דיר דערציילן פארוואס איך האב דיר נישט געענטפערט נעכטן; ווען דו ביסט געקומען בעטן א ברכה פאר'ן קינד האב איך געזען עס איז נגזר געווארן א גזירה אז דאס קינד מוז שטארבן, דעריבער האב איך גארנישט געזאגט, אבער יעצט זע איך אז די גזירה איז איבערגעדרייט געווארן, דיין ווייב האט מיט אירע תפילות גע'פועל'ט אז דאס קינד זאל זיין געזונט, און זי האט מיט אירע תפילות גע'פועל'ט לאנגע געזונטע יארן פאר'ן קינד".

טייערע קינדער, מיר לערנען ארויס פון די מעשה דאס גרויסקייט פון בעטן דעם אייבערשטן; אפילו עס איז שוין נגזר געווארן א שלעכטע גזירה, אויב מען בעט דעם אייבערשטן, מען זאגט תהילים - דריידט מען איבער די גזירה.

שטארק זיך טייערער ..., זיי ממשיך מיט דיין הייליגע ארבעט.

בעזרת ה' יתברך

יום ב' פרשת ויקרא, ד' אדר ב', שנת תשפ"ב לפרט קטן

לכבוד משפחת ... שיחיו, און אלע וואס נעמען א טייל אין די הייליגע ארבעט פון מתרגם זיין און פארשפרייטן די בריוו פון ספר עצתו אמונה און איש אמונות.

הודו לה' כי טוב אז מיר האלטן שוין דא, מען האט יעצט געענדיגט מתרגם זיין די הונדערטסטע קונטרס עצתו אמונה; די ליכטיגע עצות און חיזוק פון הייליגן רבי'ן וואס מיר האבן מקבל געווען פון מוהרא"ש זכותו יגן עלינו.

איר קענט זיך נישט פארשטעלן וואס פאר א מהפכה די קונטרסים מאכן; הונדערטער און טויזנטער מענטשן זענען זיך מחי' מיט די קונטרסים וועכנטליך, דאס געבט זיי חיזוק זיך צו קענען דערהאלטן ביי די אמונה.

וואויל איז דעם וואס נעמט א חלק אין פארשפרייטן די זיסע טרינקען פונעם נחל נובע מקור חכמה, דעם רבינ'ס עצות. אנגעהויבן מיט'ן מתרגם זיין, דרוקן און פארשפרייטן.

מיר מוזן דאס טון, מיר מוזן האבן א חלק אין הפצה. רבי נתן זכרונו לברכה שרייבט (חיי מוהר"ן, סימן תקמג): "דער רבי פלעגט אונז מבזה זיין פארוואס מיר זענען נישט עוסק אין הפצה; וּפַעַם אַחַת בְּלֵיל מוֹצָאֵי שַׁבָּת עָמַדְנוּ לְפָנָיו עִם כַּמָּה אֲנָשִׁים מֵהַחֲשׁוּבִים שֶׁלּוֹ, וְהוֹכִיחַ אוֹתָנוּ מְאֹד כַּמָּה שָׁעוֹת עַל עִנְיָן זֶה, איינמאל מוצאי שבת האט דער רבי אונז געגעבן מוסר אפאר שעה היתכן מיר זענען נישט גענוג עוסק אין הפצה, וּפַעַם אַחַת קָרָא אוֹתָנוּ 'עֵצִים יְבֵשִׁים' עַל שֶׁאֵין אָנוּ מוֹלִידִים נְפָשׁוֹת שֶׁיִּתְקָרְבוּ לְהַשֵּׁם יִתְבָּרַךְ עַל יָדֵינוּ, 'טרוקענע ביימער' האט אונז דער רבי אנגערופן"; ווייל דער רבי האט געוואלט מיר זאלן עוסק זיין אין אנטרינקען ביימער - מקרב זיין אידישע קינדער צום אייבערשטן.

טייערע אנשי שלומינו אין ארץ ישראל ודי בכל אתר ואתר, מיר מוזן עוסק זיין אין הפצה; עס איז א שרעקעדיגע צייט, אידישע קינדער פאלן נעבעך, מען איז שוואך אין אמונה, מען פאלט אוועק רחמנא לצלן. מיר מוזן פארשפרייטן די קונטרסים, גליונות און ספרים, די ריינע לויטערע אמונה. דער רבי דערציילט אונז (ספורי מעשיות, מעשה ג): "מעשה, אמאל איז געווען א חכם, פאר זיין טויט האט ער גערופן זיינע קינדער און זיין משפחה, און האט זיי געלאזט צוואה אז זיי זאלן אנטרינקען ביימער; איר מעגט עוסק זיין אין אנדערע פרנסות אויך, נאר דאס זאלט איר זען שטענדיג צו טון: אנטרינקען ביימער"; מוהרא"ש איז מסביר (ספר נהרי אפרסמון) אז דאס גייט ארויף אויף מקרב זיין מענטשן צום אייבערשטן. א מענטש איז צוגעגליכן צו א בוים, אזוי ווי עס שטייט אין פסוק (דברים כ, יט): "כִּי הָאָדָם עֵץ הַשָּׂדֶה", און מען דארף עס אנטרינקען מיט אמונה.

איך קום אם ירצה ה' גלייך נאך פורים צו ענק קיין ארץ ישראל.

דער אייבערשטער זאל העלפן איר זאלט האבן הצלחה אין אלע ענינים.

בעזרת ה' יתברך

יום א' פרשת פקודי, כ"ו אדר א', שנת תשפ"ב לפרט קטן

לכבוד ... נרו יאיר

די וואך זאלסטו אריינלייגן די מעשה פאר די קינדער פון דער איד וואס האט גערעדט צום אייבערשטן, ער האט געבעטן פאר זיינע ציינער; מוהרא"ש האט געהערט ווי ער בעט און ווייזט דערביי פאר'ן אייבערשטן די צאן וואס טוט אים וויי.

מוהרא"ש פלעגט אלץ רעדן פון די מעשה און אונז זאגן: "אזוי דארף מען רעדן צום אייבערשטן".

מאך א בילד ווי א איד ווייזט מיט'ן פינגער אויף די ציין, ער האלט די קאפ אויף ארויף מיט ווייטאג, און נעבן אים שטייט מוהרא"ש מיט די הענט אויפ'ן אויער און בייגט זיך צו.

דא האסטו די מעשה פאר די קינדער:

"מיין ציין טוט זייער וויי; אייבערשטער העלף מיר, מיין ציין טוט מיר וויי, דא, דער ציין..."

מוהרא"ש איז געווען אמאל ביי מקומות הקדושים מתפלל זיין צום אייבערשטן, נעבן מוהרא"ש איז געשטאנען א איד, א ספרד'ישער איד, ער האט זייער געוויינט. מוהרא"ש הערט ווי ער זאגט: "הייליגער באשעפער מיין ציין טוט מיר זייער וויי, הייליגער באשעפער, איך האב יסורים ביי די ציינער"; ער זאגט: "אייבערשטער דא, דער ציין", מוהרא"ש געבט א קוק, ער זעט ווי דער איד ווייזט פאר'ן אייבערשטן וועלכע ציין עס טוט אים וויי, אזוי ווי מען ווייזט פאר'ן ציין דאקטער וועלכע ציין עס טוט וויי.

מוהרא"ש האט אונז געזאגט: "מיר האט זייער געפאלן צו זען ווי אזוי דער איד רעדט צום אייבערשטן; ער האט אזא שטארקע אמונה, ער שפירט ווי דער אייבערשטער שטייט נעבן אים און ער קען ווייזן דעם אייבערשטן וואו עס טוט אים וויי, וואס טוט אים וויי.

מוהרא"ש האט אויסגעלויבט די ספרד'ישע אידן; מוהרא"ש זאגט, די ספרדי'שע אפשטאמיגע אידן האבן זייער א שטארקע אמונה און א שטארקע תמימות; אזוי דארף מען רעדן צום אייבערשטן, מען דארף שפירן ווי דער אייבערשטער איז מיט מיר, ביי מיר און נעבן מיר און אים בעטן אלעס וואס מען דארף.

טייערע קינדער, לאמיר זינגען אינאיינעם: "דער אייבערשטער האט ליב א איד וואס לעבט בתמימות אלע זיינע יארן, און אן תערומות נאר בתמימות נישט אויפגעבן און קיינמאל נישט פארפארן, רבון העולמים, איך וויל אויך זיין א תמים, איך ווייס אז דו האסט ליב א איד וואס לעבט בתמימות אלע זיינע יארן..."

דער אייבערשטער זאל העלפן זאלסט האבן הצלחה אין אלע ענינים.

בעזרת ה' יתברך

יום ג' פרשת פקודי, כ"ח אדר א', שנת תשפ"ב לפרט קטן

מרת ... תחי', ברסלב ליבערטי

איך האב ערהאלטן אייער בריוו.

עס איז אינטערעסאנט וואס איר שרייבט אז איר ווערט דעפרעסט ווען איר ליינט די בריוו פון עצתו אמונה, די ערשטע מאל וואס איך הער אז די בריוו מאכן דעפרעסט; אנדערע זאגן עס מאכט זיי פרייליך, עס ברענגט זיי נאנט צום אייבערשטן.

קען זיין אז ווען איר ליינט אין די בריוו ווי אזוי צו פירן א שטוב, און ווען איר דערזעט זיך טון אנדערש מאכט דאס אייך דעפרעסט; צום ביישפיל, איר ליינט וואס מוהרא"ש זאגט וועגן האבן א סמארטפאון וכו', - דאס מאכט אייך דערביטערט; איז דאס נישט די בריוו, איז דאס אייך אליינס.

אז די בריוו מאכן אייך דעפרעסט - זאלט איר דאס נישט ליינען. דער רבי האט געזאגט מען זאל לערנען דעם הייליגן ספר ראשית חכמה (לקוטי מוהר"ן חלק ב', סימן יז), דער רבי אליינס האט געלערנט דעם הייליגן ספר ראשית חכמה איבער פיר הונדערט מאל (עיין שבחי הר"ן, סימן ז), דאך ווייסן מיר, מוהרא"ש האט דערציילט, א איד האט געזאגט פאר רבי נתן אז ווען ער לערנט דעם ספר ראשית חכמה ווערט ער בעצבות ומרה שחורה, האט אים רבי נתן געזאגט: "פארמאך דעם ספר, לערן מער נישט דעם ספר"; אפילו דער רבי האט געזאגט מיר זאלן האבן א שיעור אין דעם ספר. דער מחבר פונעם ספר ראשית חכמה האט נישט געוואלט צעברעכן מענטשן, ער האט געוואלט ווייזן די וועג ווי אזוי צו לעבן, און אז דאס מאכט דעפרעסט זאל מען עס נישט לערנען.

איך בעט אייך זייער, שטארקט זיך, הויבט אן האלטן פון זיך. דער רבי דערציילט ביים סוף פון די מעשה פון די בן מלך ובן שפחה וואס האבן זיך פארביטן (ספורי מעשיות, מעשה יא), דער אמת'ער בן מלך האט געזאגט: "מען דארף נעמען דאס רויזעלע וואס ליגט אונטערן שטול און דאס אוועקשטעלן אויבן, אזוי וועט די שטול האבן דעם כח פון דעם קעסטל וכו'"; דער רבי איז אונז מרמז מיר זאלן נישט בלייבן ליגן אונטערן שטול, מיר זאלן האלטן פון זיך, מיר דארפן געדענקען 'דער אייבערשטער האט מיך יא ליב', 'איך בין גוט', 'מיין מאן איז גוט', 'מיינע קינדער זענען גוט'; כל זמן דאס רויזעלע ליגט אויף דער ערד אונטערן שטיל - איז אלעס טויט, אז מען האלט נישט פון זיך איז נישט גוט.

צינדט אן מוזיק און טאנצט מיט די קינדער; שמחה פארטרייבט די עצבות ומרה שחורה.

דער אייבערשטער זאל העלפן איר זאלט האבן הצלחה אין אלע ענינים.

בעזרת ה' יתברך

ערב שבת קודש פרשת כי תשא, י"ז אדר א', שנת תשפ"ב לפרט קטן

לכבוד מיין טייערער ... נרו יאיר

דא האסטו א מעשה פון הייליגן רבי'ן פאר די קינדער עצתו אמונה.

טייערע קינדער, די וואך וועלן מיר דערציילן פון רבינ'ס קינדער יארן. ווען דער הייליגער רבי זכותו יגן עלינו איז געווען א יונג קינד האט ער געוואלט מקיים זיין דעם פסוק (תהלים טז, ח): "שִׁוִּיתִי ה' לְנֶגְדִּי תָמִיד", שטענדיג טראכטן פונעם אייבערשטן, ער האט אלץ געטראכט פון די שם הוי"ה ברוך הוא.

לאמיר פרובירן צו זען ווי אזוי דאס ארבעט, לאמיר פארמאכן אונזערע אויגן און טראכטן פון דעם אות יו"ד, יעצט פון דעם אות ה"י, יעצט אות וי"ו און אות ה"י. יעצט לאמיר טראכטן פון אלע פיר אותיות אינאיינעם, דאס איז די הייליגע נאמען פונעם אייבערשטן. יעדעס מאל מען טראכט פון די פיר הייליגע אותיות י-ק-ו-ק איז מען מקיים א מצוה, דער אייבערשטער האט א תענוג יעדעס מאל מען איז מיחד א שם, דאס פלעגט דער הייליגער רבי טון אין די יונגע יארן אלס קליין קינד.

ווען דער רבי איז געזיצן אין חדר בשעת דער מלמד פלעגט פארלערנען גמרא האט דער רבי זיך פארטראכט אין די הייליגע אותיות, זיין מלמד האט נישט געוויסט פארוואס דער קליינער נחמן חלומ'ט, ער האט נישט געוויסט וואס דא טוט זיך, ער פלעגט שרייען אויפ'ן רבי'ן ער זאל נישט חלומ'ען. מיר ווייסן אבער אז דער רבי האט נישט גע'חלומ'ט פון נארישקייטן, דער רבי האט געטראכט פון "שִׁוִּיתִי ה' לְנֶגְדִּי תָמִיד".

טייערע קינדער, מיר לערנען פון די מעשה אפאר זאכן, 1) דאס גרויסקייט פון טראכטן דעם שם הוי"ה. 2) דאס איז אויך פאר קינדער, קליינע קינדער קענען אויך זוכה זיין צו טראכטן פון די הייליגע זאכן. 3) יעצט ווייסן מיר שוין ווי אזוי מען איז מיחד יחודים, מיר קענען דאס אויך טון; מען טראכט פון אות י', פון אות ה', אות ו' און אות ה'; עס איז א גרינגע זאך, א שאד מיר זאלן דאס נישט טון. 4) מיר לערנען דאס גרויסקייט פון צדיקים, א צדיק טראכט א גאנצן צייט פונעם אייבערשטן, אפילו ווען עס זעט אויס ווי ער חלומ'ט - ווייסן מיר אז ער טראכט פון אין סוף ברוך הוא.

בעזרת ה' יתברך

ערב שבת קודש פרשת כי תשא, י"ז אדר א', שנת תשפ"ב לפרט קטן

לכבוד מיינע טייערע ליבע חברים פון ארץ ישראל, תלמידי היכל הקודש ברסלב

די וואך אין די פרשה זעען מיר זייער א שרעקעדיגע זאך, ווי אין די וועלט קען אזא זאך פאסירן? נאכדעם וואס אידישע קינדער האבן זוכה געווען צו מקבל זיין די הייליגע תורה מיט אזעלכע וואונדער, אלע אידן האבן זוכה געווען צו רוח הקודש – זאלן זיי אראפפאלן און מאכן דעם עגל?!

אפילו די אידן האבן טאקע דאס נישט געמאכט, נאר די ערב רב, און זיי האבן פארנארט א טייל אידן – איז נאכאלץ שווער, ווייל די ערב רב האבן דאך אויך זוכה געווען צו גיין מיט משה רבינו, זיי האבן זיך מגייר געווען, זיי האבן געזען די גרויסע וואונדער וואס משה רבינו האט געטון; קריעת ים סוף, מלחמת עמלק, מתן תורה, די אותות און מופתים נוראים, נאך דעם אלעם זאל מען אזוי פארנארט ווערן און מאכן אזא זאך – אן עגל?!

זאגט דער הייליגער רבי נתן זכרונו לברכה (לקוטי הלכות ברכת הריח הלכה ד, אות לג): "וְכָל זֶה מֵחֲמַת שֶׁמֹּשֶׁה רַבֵּנוּ נִסְתַּלֵּק מֵהֶם אָז וְלֹא הָיָה בֵּינֵיהֶם, עַל כֵּן עִרְבֵּב הַשָּׂטָן אֶת הָעוֹלָם עַד שֶׁעָשׂוּ אֶת הָעֵגֶל", וויבאלד דער צדיק משה רבינו איז נישט דארט געווען, האט דער שטן געהאט די כח צו פארנארן די אידן; ווי הויך מען זאל נאר זיין, ווי נאר מען גייט אוועק פונעם צדיק – פאלט מען אראפ פון די העכסטע דרגות צו די גרעסטע טומאה. מען קען זיין ביים בארג סיני, מען האט נארוואס מקבל געווען די תורה הקדושה, נאכאלץ איז דער מענטש אין א סכנה פון אלעס פארלירן. אזוי ווי מען גייט אוועק פונעם צדיק – איז שוין גארנישט דא; דער בעל דבר האט אזעלכע כוחות, ער העצט אויף דעם מענטש – ביז מען ווערט אן עובד עבודה זרה רחמנא לצלן.

און גלייך ווען משה רבינו איז צוריק געקומען איז אלעס גוט געווארן, ער האט מכניע געווען דעם שטן, ער האט צעבראכן דעם עגל און שוין געברענגט א פרישע לוחות; ווייל נאר מיט א צדיק קען מען האבן די תורה און זיין ביים אייבערשטן.

טייערע חברים, טייערע אנשי שלומינו, מיר דארפן אסאך בעטן דעם אייבערשטן מיר זאלן נישט אפלאזן דעם צדיק, מיר זאלן שטענדיג זוכן זיך פון פריש מקרב זיין צום הייליגן רבי'ן, לערנען דעם רבינ'ס ספרים און זוכן ווי מען קען געפונען אין אונזער דור דעם צדיק.

רבי נתן זאגט (שם, בשר וחלב הלכה ה, אות כב): "עִקַּר חֵטְא הָעֵגֶל הָיָה עַל יְדֵי שֶׁפָּגְמוּ בִּכְבוֹד מֹשֶׁה וְתַלְמִידָיו", די עבירה פונעם עגל איז געווען אז זיי האבן פוגם געווען אין משה רבינו און אין זיינע תלמידים, "עַל יְדֵי שֶׁלֹּא הֶאֱמִינוּ שֶׁגַּם אַחַר הִסְתַּלְּקוּת מֹשֶׁה, עֲדַיִן תַּלְמִידָיו הַקְּדוֹשִׁים קַיָּמִים", זיי האבן נישט געגלייבט אז נאכן הסתלקות פונעם צדיק האמת איז נאך געבליבן תלמידים וואס זיי קענען ווייטער לערנען די וועג ווי אזוי צו דינען דעם אייבערשטן, "וַאֲפִלּוּ לְפִי טָעוּתָם שֶׁמֵּת מֹשֶׁה, הָיָה לָהֶם לֵילֵךְ לְתַלְמִידָיו הַקְּדוֹשִׁים וְלִשְׁאֹל מֵהֶם הַדֶּרֶךְ אֲשֶׁר יֵלְכוּ בָּהּ", אפילו לויט זייער טעות, אז משה רבינו איז נישטא, וואלטן זיי נאך געקענט גיין צו אהרן, חור און יהושע וכו'.

שטארקט אייך מיט'ן רבינ'ס ספרים. דער רבי איז דא צווישן אונז, ווער עס לערנט דעם רבינ'ס ספרים – ביי אים לעבט דער רבי. בפרט די ספרים און קונטרסים וואס מוהרא"ש האט אונז איבערגעלאזט בירושה, דאס זענען וואונדערליכע ספרים, עס האט א כח צו שלעפן דעם מענטש צו די גרעסטע דרגא. די ספרים האבן א כח, עס עפנט אויף די מויל צו רעדן צום אייבערשטן, מען הויבט אן לעבן מיט תכלית.

איך האב באקומען שיינע גרוסן; די וואך זענען געקומען צוויי אינגעלייט וואס האבן באזוכט ביי ענק. האברך ... נרו יאיר, און האברך ... ; ביידע פון זיי זאגן אז עס איז דא ביי ענק א שטארקע "אחדות" און "תמימות"; זיי קענען נישט קומען צו זיך פון די ליבשאפט צווישן אייך און ענקער תמימות. איך האב זיך זייער געפריידט דאס צו הערן, ווייל די צוויי זאכן זענען זייער וויכטיג, אז עס איז דא אחדות, ליבשאפט און תמימות, עס איז נישטא קיין ליצנות – דארט איז דער רבי.

די בריוו וואס איך שרייב אייך יעצט דריי אזייגער פארטאגס – איז צו פארדאנקען מיין זון, הילד ... נרו יאיר, ער וויינט שוין מער פון א שעה, ער וויל נישט שלאפן, ער האט מיך אויפגעוועקט. איך האב געבעטן דעם אייבערשטן איך וויל ענק שרייבן א בריוו לכבוד שבת, למעשה, פון אזויפיל טרדות איז דאס מיר ארויס פון קאפ.

היינט בין איך נישט געווען א גאנצן טאג אין ישיבה, פון נאך שחרית ביז נאכט בין איך געווען מיט די חתנים פון ישיבה. מיר האבן יעצט א מנין חתנים אין ישיבה, איך האב געלערנט מיט זיי הלכות, הדרכה און השקפה אויפ'ן באפעל פון מוהרא"ש זכותו יגן עלינו. מוהרא"ש האט מיר אפאר מאל געבעטן צו לערנען מיט חתנים, זיי מדריך זיין ווי אזוי צו לעבן בקדושה ובטהרה, אן קיין פאלשע לימודים. ליידער לערנט מען מיט חתנים און כלות פאלשע לימודים, קריסטליכע לימודים, פרישות השם ישמרינו; דאס איז גורם אז אינגעלייט און ווייבלעך פאלן אין עבירות, זיי האבן נישט די חומה, די שמירה, די פת בסלו.

עס קומען צו מיר חתנים פון אנדערע ישיבות איך זאל לערנען מיט זיי, אבער איך לערן נאר מיט תלמידים פון ישיבה. מוהרא"ש האט מיר געזאגט צו אכטונג געבן וכו', אזוי ווי דער רבי זאגט (לקוטי מוהר"ן חלק א', סימן קפח): "הַצַּדִּיק אֵינוֹ מֵשִׁיב לוֹ הָאֲבֵדָה עַד שֶׁיִּדְרְשֶׁנּוּ אִם אֵינוֹ רַמַּאי וְשַׁקְרָן", דער צדיק פרובירט אויס דעם מענטש פאר ער לערנט מיט אים, איידער ער געבט אים צוריק זיינע אבידות – אויב ער איז א פאפער, א ליגנער.

מיר האבן געלערנט מיט די חתנים א גאנצן טאג, צוויי פון די חתנים גייען וואוינען אין ארץ ישראל, איין חתן קומט קיין ירושלים און דער צווייטער קיין בית שמש; ביידע פון זיי זענען טייערע חשוב'ע חתנים, גוטע כלים להשפיע בעזר ה' יתברך.

מן השמים האט מיר מיין זון אויפגעוועקט, יעצט איז ער שוין איינגעשלאפן, מעז יצא מתוק, פון וויינען איז ארויסגעקומען א שיינע בריוו – האט זיך אלעס געלוינט.

ביי רבי נתן איז אזוי געווען, אמאל האט פאסירט אז ביי שלש סעודות איז אריינגעקומען א נישט נארמאלער מענטש, א משוגע'נער – אין שול, ער האט געשריגן און פארפירט. דער הייליגער רבי נתן האט געזאגט פאר אנשי שלומינו: "לעולם וואלטן מיר אויך ווען געדארפט אזוי אויסזען, ווייל חכמינו זכרונם לברכה זאגן (סוטה ג.) 'אֵין אָדָם עוֹבֵר עֲבֵרָה', א מענטש זינדיגט נישט, 'אֶלָּא אִם כֵּן נִכְנַס בּוֹ רוּחַ שְׁטוּת', נאר נאכדעם וואס עס איז אריין אין אים א רוח שגעון; קומט אויס, לפי אונזערע מעשים האבן מיר דאך אזויפיל רוח שטות, וואלטן מיר שוין געדארפט זיין טויט משוגע, נאר דער אייבערשטער האט אויף אונז רחמנות געהאט און אונז מקרב געווען צום רבי'ן, - זענען מיר אביסל נארמאל". דער שמועס האט זיך פארצויגן, עס איז געווארן הערליכע שמועס; האט זיך רבי נתן אנגערופן: "אויב פון א משוגע'נער קומט ארויס אזעלכע שיינע דיבורים – פעלט אויס עס זאלן זיין אזעלכע מענטשן".

און אז פון א קינד'ס וויינען קומט א בריוו – פעלט אויס א קינד זאל וויינען; טוט מיר נאר א טובה, זייט נישט מתפלל אז מיינע קינדער זאלן זיך אויפוועקן כדי איר זאלט באקומען א בריוו, זייט מתפלל איך זאל האבן כח און קענען אנקומען ענק צו שרייבן יעדן באזונדער און אויך א בריוו יעדע וואך.

טייערע ברודער, איך בעט אייך זייער, זייט נישט "סעלפיש"; אין אמעריקע איז דא א ווארט "סעלפיש", איך ווייס נישט ווי אזוי מען רופט עס ביי ענק, סעלפיש הייסט א מענטש וואס טראכט נאר פון זיך, רעכנט זיך נישט מיט אנדערע. אז מיר זענען אין "גן עדן", מיר האבן פארזוכט פון די אונגארישע וויין, דארפן מיר דאס אויך מזכה זיין פאר אנדערע. פארוואס נישט טראכטן פון נאך א בחור, נאך א איד – זאל פארזוכן פון די גוטע זיסע עצות פון רבי'ן?

נעמט דעם שיינעם גליון היכל הקודש, סיי די אידישע און סיי די מתורגם אויף לשון הקודש, די שיינע קונטרסים עצתו אמונה, איש אמונות – די אידישע און די מתורגם'דיגע, פארשפרייטס דאס פאר אנדערע, פארשפרייטס דאס אין גאנץ ארץ ישראל.

די עצתו אמונה מתורגם איז אזוי שיין, עס האט אזא טעם, אלע ליינען דאס. עס שרייבן מיר פון אלע קרייזן, חסידי'שע, ליטווישע, ספרדי'שע; רבנים, דיינים, לומדים, מלמדים, מגידי שיעור; אלע שרייבן פה אחד אז דאס איז זייער עונג שבת, דאס איז זייער חיזוק, זייער שכל; עס קומען אן הונדערטער אזעלכע בריוון טעגליך.

דער גבאי האברך ... נרו יאיר, שרייבט מיר די וואך אז מען ענדיגט יעצט מתרגם זיין די הונדערט'סטע קונטרס פון "עצתו אמונה" מתורגם. זיין משפחה איז דאס מתרגם וואך נאך וואך, פערציג שעה א וואך, אזויפיל שעה וויפיל א אינגערמאן ארבעט ביי אונז אין אמעריקע א וואך. נישט יעדער קען דאס באווייזן, אריינלייגן אין הפצה פערציג שעה א וואך. קיינער צאלט נישט פאר דעם, קיינער האט נישט געזאגט זיי זאלן דאס טון, נאר עס ברענט אין זיי "הפצה". פון אייך אלע בעט איך נישט קיין פערציג שעה; געבט אביסל צייט פאר הפצה.

די גליונות קען מען פארשפרייטן א גאנצע וואך, עס דארף נישט זיין נאר שבת. מענטשן זענען אויסגעהונגערט פאר חיזוק, הונגעריג פאר פראקטישע עצות. מענטשן זענען שוין מיד פון די אלע גליונות, תורות, ענינים, משלים ומליצות. אויף דעם זאגט דער נביא (ישעיה ז, יג): "הַמְעַט מִכֶּם הַלְאוֹת אֲנָשִׁים, כִּי תַלְאוּ גַּם אֶת אֱלֹקִים", מענטשן ווערן מיד פון די אלע שיינע משלים און מליצות. דער רבי זאגט (לקוטי מוהר"ן חלק א', סימן כח): "אֲנָשִׁים חוֹשְׁבִים שֶׁיָּבוֹאוּ לְאֵיזֶהוּ תּוֹעֶלֶת עַל יָדָם", מענטשן זוכן "לָדַעַת אֵיךְ לַעֲבֹד אֶת ה'", און ווען מען זעט אז מען קען גארנישט נאכטון, ביז מען זאגט: "לֹא יִרְאֶה וְלֹא יָבִין אֶלֹקִים", - קומט אויס אז דאס איז גורם מענטשן זאלן אפלאזן אידישקייט.

מה שאין כן דעם רבינ'ס ווערטער, דאס האט א כח אז עס ברענגט צוריק פון די ווייטסטע מקומות – צום אייבערשטן. די גליונות און ספרים ווייזן דעם מענטש, 'דו קענסט תשובה טון', דער מענטש ליינט א צוויי דריי בריוון, ער הויבט אן שפירן 'דער אייבערשטער האט א נחת רוח פון מיינע מצוות און מעשים טובים'; דאס איז די פאקט, פארוואס איז דאס אזוי? פארוואס די דיבורים האבן א כח? ווייל נאר דער רבי קען אלעמען צוריק ברענגען, אפילו מען האט שוין אריינגעשאסן אלע צען פיילן באשמירט מיט אלע צען גיפטן – זאגט דער רבי (ספורי מעשיות, מעשה יג פון די זיבן בעטלערס - דעם לעצטן טאג): "אוּן אִיך הֵייל זִי".

דעריבער בעט איך אייך, זייט נישט "סעלפיש", יעדער איינער זאל זיך באנייען אין "הפצה"; שעמט זיך נישט מיט היכל הקודש. עס איז שוין היינט גארנישט קיין בושה צו זיין א תלמיד היכל הקודש, א בושה איז צו זיין ביי א רבי וואס מען באקומט גארנישט, זיך דרייען אין א פלאץ אן האבן מסיים געווען אפילו איינמאל אין לעבן ששה סדרי משנה.

אין יבנאל האט מען די וואך געעפנט א דרוק, מען האט אנגעהויבן דרוקן די גליונות, עצתו אמונה וכו', דאס איז פאר מיר א גרויסע שמחה. מוהרא"ש איז פרייליך, אלע צדיקים זענען פרייליך אז די ליכטיגקייט פון רבי'ן וואס מיר האבן מקבל געווען פון מוהרא"ש גייט ווייטער און ווייטער, "לֹא יִכְבֶּה בַּלַּיְלָה נֵרָהּ" (משלי לא, יח).

בעזרת ה' יתברך קום איך גלייך נאך פורים.

בעזרת ה' יתברך

יום ב' פרשת תצוה, ו' אדר א', שנת תשפ"ב לפרט קטן

מרת ... תחי', ברסלב ליבערטי

איר פלעגט אריינזאגן אינעם פרויען האטליין די בריוו פון עצתו אמונה און איש אמונות, אזויפיל פרויען האבן זיך מחי' געווען. נישט יעדער באקומט די בריוו, און אפילו די וואס באקומען עס, נישט אלע קומען אן דאס צו ליינען - אויפ'ן האטליין הערן זיי דאס אויס; בשעת מען טוט די שטוב ארבעט, מען מאכט די וועש, מען רייניגט די געשיר - צינדט מען אן די שיינע האטליין און מען שעפט פרישע לופט; א שאד איר האט אפגעלאזט די זאך.

בנוגע מאכן א קאמעדיע ביי די פרויען פארברענג; מען קען נאר מאכן אויב מען האט רשות. אזוי ווי איר פארשטייט אז עס וועלן נישט קענען קומען אפאר פרויען פון אנשי שלומינו אין בית פיגא סקול מאכן א פלעי - נאר מיט רשות פון די מנהלת, אזוי אויך קען מען גארנישט מאכן ביים פרויען צאמקום נאר מיט רשות.

מען מיינט נישט מיט דעם קיין שלעכטס; קיינער איז נישט ווייניגער, קיינער איז נישט מער, נאר א זאך וואס די מוסד מאכט - מוז האבן אן אויטאריטעט; איך וויל נישט דארפן מבטל זיין די שיינע פרויען פארברענג.

בעזרת ה' יתברך

יום א' פרשת תצוה, ה' אדר א', שנת תשפ"ב לפרט קטן

מרת ... תחי', ברסלב ליבערטי

"פאניק אטאקעס" – קומט פון חסרון אמונה; ווען מען פארגעסט פונעם אייבערשטן – דעמאלט פאסירן די אלע זאכן. ווייל ווען א מענטש געדענקט אז 'דער אייבערשטער איז דא, דער אייבערשטער איז מיט מיר, ביי מיר, נעבן מיר, עס קען גארנישט פאסירן צו מיר, ביים לעבן בין איך ביים אייבערשטן, ביים שטארבן בין איך ביים אייבערשטן' – איז מען נישט דערשראקן פון גארנישט.

די רגע מען פארגעסט פונעם באשעפער – ווערט אלעס שרעקעדיג; דאס לעבן איז שרעקעדיג, אלעס איז שרעקעדיג.

מאכט זיך א שיעור אין די בריוו פון עצתו אמונה/איש אמונות; לערנט די בריוו אויפ'ן קול.

בעזרת ה' יתברך

יום ג' פרשת משפטים, כ"ג שבט, שנת תשפ"ב לפרט קטן

לכבוד ... נרו יאיר

דו דארפסט זיך זייער פרייען אז דו ביסט עוסק אין ארויסגעבן וועכענטליך די שיינע קונטרסים עצתו אמונה. זייער אסאך מענטשן זענען זיך מחי' מיט די בריוו; עס געבט זיי א פרישקייט אין עבודת השם, עס געבט זיי חיזוק אנצוגיין אין לעבן.

איך שיק דיר דא א מעשה פאר די קינדער עצתו אמונה, דער סיפור ווי די צדקת אדל, די טאכטער פון בעל שם טוב - האט זיך משדך געווען מיט דער גרויסער צדיק רבי נחמן הורידענקער זכותו יגן עלינו:

דער הייליגער בעל שם טוב זכותו יגן עלינו האט געהאט א גרויסער תלמיד רבי נחמן הורידענקער זכותו יגן עלינו. דער צדיק רבי נחמן הורידענקער איז געווען זייער נאנט צו זיין רבי דער הייליגער בעל שם טוב; ער האט אים זייער ליב געהאט, ער פלעגט אסאך אוועקפארן אויף ווייטע פלעצער צו טון שליחות'ן פאר זיין רבי דער הייליגער בעל שם טוב זכותו יגן עלינו. וויבאלד ער האט נישט געהאט מער זיין ווייב, זי איז נפטר געווארן, פלעגט ער איבערלאזן זיין זון שמחה ביי אדל, די טאכטער פון בעל שם טוב.

איינמאל ווען דער בעל שם טוב איז געקומען באזוכן זיין טאכטער די צדיקת אדל, און ער האט געזען דעם קינד שמחה, האט ער זיך אנגערופן צו אדל: "דער אינגל געפעלט מיר!"

אדל האט נישט פארשטאנען וואס דער בעל שם טוב מיינט צו זאגן, זי האט אבער געוויסט אז יעדעס ווארט פון א צדיק האט א באדייט; זי האט זיך איינגע'חזר'ט די ווערטער וואס איר טאטע דער בעל שם טוב האט איר געזאגט.

שפעטער, ווען שמחה איז געווארן דרייצן יאר, און פייגא די טאכטער פון די צדיקת אדל איז געווארן גרייט חתונה צו האבן, האט זיך אדל דערמאנט אין די ווערטער פון איר טאטע, וואס ער האט איר געזאגט: "דער אינגל געפעלט מיר"; זי האט זיך פארוואונדערט: 'פארוואס האט מיר מיין טאטע געזאגט די ווערטער? מוז זיין ער האט געמיינט צו זאגן איך זאל זיך משדך זיין מיט דעם קינד'.

אזוי האט זי געטון, זי האט זיי חתונה געמאכט, און פון זיי איז ארויסגעקומען דער הייליגער רבי, רבינו נחמן בן פיגא ובן שמחה.

קינדער, מיר לערנען ארויס פון די מעשה אז ווען א צדיק זאגט א ווארט איז דאס מיט א כונה, און אויב מען לייגט גוט צו די אויערן, מען הערט אויס יעדעס ווארט פונעם צדיק, און מען בעט דעם אייבערשטן מען זאל פארשטיין די מיינונג דערפון - איז מען זיכער אז מען טוט גוט, מען גייט אויפ'ן גוטן וועג.

דער אייבערשטער זאל העלפן זאלסט האבן הצלחה אין אלע ענינים.

בעזרת ה' יתברך

יום ה' פרשת יתרו, י"ח שבט, שנת תשפ"ב לפרט קטן

לכבוד מיין ליבער ... נרו יאיר

איך ווייס נישט ווי אזוי עס קען זיין אז דו ביסט צעבראכן, דו האסט נישט קיין השגה וויפיל מענטשן זענען זיך מחי' מיט די שיינע קונטרסים וואס דו שטעלסט אהער וועכענטליך. מענטשן זאגן און שרייען אז די קונטרסים עצתו אמונה - איש אמונות, די בריוו - דאס איז זייער גאנצע חיות, זייער גאנצע חיזוק; ווי קען זיין דו זאלסט זיין אזוי געפאלן, אזוי פארשלאפן? דו דארפסט טאנצן פאר שמחה: "אשרינו מה טוב חלקינו ומה נעים גורלינו 'אשר בנחל' שם גורלינו"; די אלע בריוו, אלעס איז ארויסגענומען פון אשר בנחל, אלעס איז שכל פון מוהרא"ש, עצות פון הייליגן רבי'ן.

א שאד איך האב אויסגעלאזט פאריגע וואך די קינדער עצתו אמונה, אזויפיל קינדער ווארטן א גאנצע וואך אויף דעם, זיי ווילן זען די שיינע מעשה פון עצתו אמונה פאר קינדער.

איך שיק דיר יעצט א קליינע שיינע ווארט פון אדל, א טאכטער פון רבי'ן. איך וועל עס פרובירן אויסציען אין א מעשה, אז די עלטערן זאלן האבן וואס צו דערציילן פאר די קינדער, און זיי אנווארעמען צו בענטשן ברכת המזון הויך אויפ'ן קול מיט א געשמאק:

טייערע קינדער, לאמיר גיין קיין אומאן, לאמיר אריינקוקן אין שטוב פון רבינ'ס טאכטער, די גרויסע צדיקת אדל עליה השלום:

א שיינע סעודה קומט פאר ביים רבינ'ס טאכטער, אנשי שלומינו עסן א געשמאקע סעודה. אין די צווייטע שטוב זיצט אדל דעם רבינ'ס טאכטער מיט נאך פרויען, מען עסט און מען טרינקט אזוי געשמאק, מען שמועסט און מען פארברענגט אינאיינעם.

וויבאלד מען האט געגעסן אין באזונדערע צימערן האבן די פרויען נישט געוויסט ווי מען האלט ביי די סעודה ביי די מענער, זיי האבן געטראכט: 'האבן זיי שוין געבענטשט ברכת המזון? זאלן מיר שוין אויך בענטשן?' א טייל פרויען האבן געזאגט: "די מענער האבן שוין געבענטשט ברכת המזון, מיר דארפן שוין אויך בענטשן".

רופט זיך אן די צדיקת אדל עליה השלום: "איך זאג אייך מען האט נאך נישט געבענטשט, מען האלט נאך אינמיטן עסן, מיר קענען ווייטער עסן"; אלע פרויען קוקן אויף איר, זיי פרעגן איר: "ביסטו זיכער אז מען האט נאכנישט געבענטשט, אפשר האט מען שוין יא געבענטשט?" רופט זיך אן די צדיקת אדל: "מיין טאטנ'ס מענטשן בענטשן אויפ'ן קול, מיר וואלטן זיכער געהערט זייער ברכת המזון".

פלוצלונג הערט מען א גערודער, מען הערט פון דערווייטנס ווי מען בענטשט ברכת המזון אזוי שיין; רופט זיך אן די צדיקת אדל: "איך האב אייך דאס געזאגט, מיין טאטנ'ס מענטשן, ווען זיי בענטשן ברכת המזון בענטשן זיי אויפ'ן קול".

קינדער, יעצט וועלן מיר אלע בענטשן שיין הויך אויפ'ן קול, אזוי ווי ברסלב'ער חסידים.

דער אייבערשטער זאל העלפן זאלסט האבן הצלחה אין אלע ענינים.

בעזרת ה' יתברך

יום ה' פרשת וארא, כ"ו טבת, שנת תשפ"ב לפרט קטן

טייערער ... נרו יאיר

איך שיק דיר נאך א מעשה פאר די קינדער, צעטייל די מעשה פאר צוויי וואכן; די מעשה פון רבי'ן מיט'ן אראבער.

ראטעוועט!!!!

ער האט א מעסער!!!!!!

עס איז אנגעקומען אן אראבער, ער שרייט: "אאאאללללאא הואאאאאקבבאאאאררר!!!"

קיינער פארשטייט נישט וואס ער זאגט, קיינער ווייסט נישט וואס ער רעדט, ער שטייט מיט א כעס, ער פאכעט מיט זיין שווערד, ער וויל נאר רעדן צום רבי'ן.

טייערע קינדער, די מעשה האט פאסירט ווען דער רבי איז געווען אין ארץ ישראל, דער רבי איז אנגעקומען אין די שטאט חיפה, דעמאלט האט פאסירט די מעשה. עס איז געקומען א יונגער אראבער רעדן מיט'ן רבי'ן, דער רבי האט נישט פארשטאנען וואס ער רעדט, דער אראבער איז געקומען יעדן טאג, סיי אינדערפרי און סיי ביינאכט, יעדע סעודה וואס דער רבי איז געזעצן מיט די געסט איז דער אראבער געקומען, ער האט זייער ליב געהאט דעם רבי'ן.

ביז איינמאל קומט ער אריין זייער אויפגערעגט מיט א מעסער, ער האט זיך גענומען שרייען שרעקליכע קולות, דער רבי האט נישט געוויסט וואס ער וויל; דארט איז געווען א פרוי פון די שטאט וואלחיי, ווען דער אראבער איז אוועקגעגאנגען האט זי געזאגט פאר'ן רבי'ן: "למען השם זאלט איר אוועקלויפן, דער אראבער שרייט אז ער וויל מאכן א מלחמה מיט אייך, אנטלויפט...!"

דער רבי איז גלייך אנטלאפן צום שטוב פון רבי זאב וואלף מטשערני-אוסטראה; דער צדיק האט דעמאלט געוואוינט אין חיפה, דער רבי האט זיך באהאלטן ביי אים אין שטוב, אזוי איז דער רבי געראטעוועט געווארן.

קינדער איר ווייסט וואס דער אראבער האט געוואלט? און ווער ער איז געווען?

דער אראבער איז געווען דער סמ"ך מ"ם, ער האט זיך פארשטעלט ווי אן אראבער, ער האט געוואלט הרג'ענען דעם רבי'ן, ווייל ער האט זייער פיינט דעם רבי'ן. דער רבי האט דערציילט, דער סמ"ך מ"ם האט געזאגט פאר'ן אייבערשטן: "אויב דער רבי'ס נשמה קומט אראפ אויף די וועלט, פארוואס האסטו מיך באשאפן? מיין זאך איז אוועקנעמען מענטשן פונעם אייבערשטן, און דער רבי - ער האט א כח צוריק צו ברענגען יעדן איינעם צום אייבערשטן"; דער רבי ווייזט אונז די רחמנות פונעם אייבערשטן, מיר זאלן תשובה טון.

די קומענדיגע וואך:

טייערע קינדער, מיר האלטן אינמיטן דערציילן, ווען דער רבי איז געווען אין ארץ ישראל אין חיפה און דער אראבער איז געקומען מלחמה האלטן מיט'ן רבי'ן, דער רבי האט זיך באהאלטן; לאמיר דערציילן נאך פון די מעשה.

אוי וויי! דער אראבער איז שוין ווייטער דא! ער זוכט דעם רבי'ן, ער פרעגט: "וואו איז דער רבי?!" ער לאכט און ער זאגט: "איך האב זייער ליב דעם מענטש (דעם רבי'ן), איך וויל אים אוועק געבן מיינע אייזלען, אויך געב איך אים אוועק מיין פערד, ער זאל קענען גיין קיין טברי', ער דארף נישט מורא האבן פון מיר".

אזוי איז טאקע געווען, ווען דער רבי איז צוריק געקומען צו זיין אכסניא איז דער אראבער געקומען און זיך אראפגעזעצט, און ער האט געלאכט און געלאכט צום רבי'ן.

די גאנצע מעשה מיט'ן אראבער אין חיפה איז זייער אן אינטערעסאנטע געשיכטע; וואס האט דער אראבער געוואלט פון רבי'ן...? אין אנהייב האט ער געוואלט מלחמה האלטן מיט'ן רבי'ן, שפעטער האט ער ליב געהאט דעם רבי'ן; מיר ווייסן נישט די סודות פון דעם.

דער רבי האט געזאגט: "איך האב געהאט מער יסורים פון די ליבשאפט פונעם אראבער ווי פון די פיינטשאפט פונעם אראבער".

קינדער, מיר נעמען ארויס פון די מעשה זייער אכטונג צו געבן פון שלעכטע מענטשן; ווען זיי קומען מיט א שמייכל, זיי ווילן זיין א חבר, זיי געבן מתנות, זיי לאכן - זאל מען זיך זייער היטן פון זיי! עס איז מער סכנה ווען דער שלעכטער מענטש מאכט זיך ווי א חבר, ווי ווען א מענטש קומט זיך קריגן, מען דארף אוועקלויפן פון שלעכטע מענטשן וואס ווילן טון עבירות.

(די עלטערן קענען דא אביסל שמועסן מיט די קינדער, זיי זאגן: "אויב איינער וויל דיך קיצלען אונטער דיינע קליידער אדער אויף די קליידער אויף פריוואטע פלעצער, יענער מאכט זיך פאר א חבר, ער זאגט דיר ער האט דיך ליב - זאלסטו געדענקען די מעשה פונעם הייליגן רבי'ן, פונעם אראבער וואס האט זיך אויך געמאכט ווי ער האט ליב דעם רבי'ן").

דער אייבערשטער זאל העלפן זאלסט האבן הצלחה אין אלע ענינים .

בעזרת ה' יתברך

יום ה' פרשת בא, ד' שבט, שנת תשפ"ב לפרט קטן

לכבוד מיין טייערער ... נרו יאיר, קרית ברסלב

שטארק זיך מיט דיין עבודת השם, מלמדות איז זייער א הייליגע ארבעט; זיין א מלמד איז פון די חשוב'סטע זאכן.

איך ווייס נישט אויב דו ווייסט דיין גרויסקייט; דו לערנסט מיט תינוקות של בית רבן די הייליגע א-ב, דו לערנסט זיי אויס דאווענען, פרשה, מידות טובות וכו'; דאס וועט זיי בלייבן זייער גאנץ לעבן.

איך האב שוין געשריבן פאר מלמדים זייער אסאך בריוו, פרעג די מלמדים; זיי זאלן דיר ווייזן אלע בריוו וואס איך האב זיי געשריבן. אפשר וועט איינער צאמנעמען אלע בריוו און ארויסגעבן א באזונדערע ספר פאר מלמדים, פאר מחנכים; עס איז דא אין די בריוו אסאך גוטע עצות, שכל און חיזוק אויף חינוך הבנים והבנות.

בעזרת ה' יתברך

יום ה' פרשת וישלח, י"ד כסליו, שנת תשפ"ב לפרט קטן

לכבוד ... נרו יאיר

איך בעט דיר זייער, שטארק זיך מיט דיין הייליגע ארבעט, איך מיין אז דו ווייסט נישט וואס דו טוסט, וואס די קונטרסים, די בריוון – טוען; ווען דו וואלסט געוויסט נאר איין פראצענט וואס די נייע קונטרסים און גליונות טוען - וואלסטו נישט געווען אזוי צעבראכן ביי זיך, דו וואלסט געארבעט מיט א שמחה ארויסצוגעבן די וועכנטליכע קונטרסים עצתו אמונה און איש אמונות וכו' וכו'.

אזויפיל בחורים און מיידלעך, אינגעלייט און ווייבלעך זאגן אז די קונטרסים איז זייער גאנצע חיות, זיי זענען אויסגעהונגערט א גאנצע וואך פאר די בריוו.

דא האסטו א מעשה פאר די קינדער אפטיילונג, די מעשה ווי אזוי דער רבי איז געווען באהאלטן אין זיינע יונגע יארן, ער האט זיך געמאכט ווי א פשוט'ער מענטש און שטילערהייט האט ער געדינט דעם אייבערשטן.

די מעשה איז אביסל א לענגערע מעשה, דו קענסט דאס צעטיילן פאר דריי וואכן מיט דריי בילדער, שפעטער ווען דו וועסט דרוקן אלע מעשיות פון עצתו אמונה פאר קינדער - זאלסטו דאס צאמשטעלן אינאיינעם.

"אין די שניי מיט'ן אייבערשטן"

קינדער ווער וויל זיין א צדיק?

איך פריי זיך זייער אז אלע קינדער ווילן זיין צדיקים; קינדער איר ווייסט אז מען קען זיין א צדיק און אויך שפילן, שפרינגען און טאנצן? איך וועל ענק דערציילן דעם רבינ'ס יונגע יארן.

דער הייליגער רבי האט זיך זייער אויסבאהאלטן נאך זיין חתונה, קיינער האט נישט געוויסט ווער דער רבי איז, נאר דער רבי'ס ווייב; דער רבי האט געבעטן זיין ווייב די צדקת סאשיא זי זאל נישט דערציילן פאר קיינעם פון זיין עבודות השם. דער רבי פלעגט שטילערהייט לערנען און דאווענען, ער פלעגט גיין אין וואלד רעדן צום אייבערשטן, אויך האט ער זיך באהאלטן אויף די אנדערע זייט טייך, דארט האט ער געלערנט און געדאווענט.

געווען איז דאס אינמיטן ווינטער, עס איז קאלט, עס גייט א פראסט, די טייך אין הוסיאטן איז פארפרוירן, מענטשן גייען אויפ'ן טייך, מען נוצט די טייך פאר א וועג צו גיין פון איין שטאט צום צווייטן. עס גייט דארט אויך רבי אפרים זכרונו לברכה דעם רבינ'ס שווער און זעט ווי זיין איידעם - דער רבי - שפילט זיך מיט חברים, זיי גליטשן זיך אין די שניי, ער ווערט אזוי צעבראכן, ער קען דאס נישט אויסהאלטן, ער טראכט צו זיך: 'איך האב אים גענומען ווייל ער איז אן אייניקל פון הייליגן בעל שם טוב זכותו יגן עלינו, איך האב געמיינט איך האב גענומען פאר מיין טאכטער אן ערליכער איידעם; ער לערנט נישט, ער דאווענט נישט, ער קען אפילו נישט קיין עברי'.

ביז דא לייג איין וואך. מאך א בילד ווי א בחור מיט א שטריימל גליטשט זיך אין די שניי, אין די זייט שטייען צוויי עלטערע אידן, איינער ווייסט פאר'ן צווייטן מיט די הענט, א תנועה ווי ער איז נישט צופרידן פון דעם וואס דער בחור שפילט זיך מיט די שניי.

לייג נאך די שטיקל מעשה:

קינדער, איר ווייסט אבער יא דעם אמת אז עכט איז דער רבי געווען זייער ערליך, ער האט געלערנט און געדאווענט, און אפילו ווען ער האט געשפילט מיט די שניי - האט ער דאס געטון מיט'ן אייבערשטן. מען קען שפילן, שפרינגען און טאנצן, און זיין דבוק צום אייבערשטן, זאגן א גאנצע צייט: "שכוח אייבערשטער!", "איך דאנק דיר אייבערשטער"; אויב מען צעקלאפט זיך זאגט מען: "אלעס איז דער אייבערשטער!" "אלעס איז פאר מיין טובה".

קינדער טייערע, אז מיר וועלן טון וואס דער רבי האט אונז געלערנט - וועלן מיר אויך זיין גרויסע צדיקים.

חלק ב':

טייערע קינדער מיר האלטן אינמיטן דערציילן ווי אזוי דער רבי האט געדינט דעם אייבערשטן אין זיינע יונגע יארן און קיינער האט נישט געוויסט אז ער איז א צדיק, ער האט זיך געמאכט ווי א פשוט'ער מענטש.

ווער געדענקט וואו מיר האלטן אין די מעשה?

רבי אפרים זכרונו לברכה, דעם רבינ'ס שווער - זעט ווי זיין איידעם שפילט זיך מיט די שניי, ער ווערט אזוי צעבראכן, ער קען דאס נישט אויסהאלטן, ער טראכט צו זיך: 'איך האב אים גענומען ווייל ער איז אן אייניקל פון הייליגן בעל שם טוב זכותו יגן עלינו, איך האב געמיינט אז איך האב גענומען פאר מיין טאכטער אן ערליכער איידעם, דערווייל לערנט ער נישט, ער דאווענט נישט, ער קען אפילו נישט קיין עברי'.

און יעצט ליינט ווייטער:

רבי אפרים זכרונו לברכה איז געווען א גרויסער בעל מכניס אורח, עס פלעגן קומען צו אים גרויסע צדיקים און ער האט יעדן איינעם זייער שיין אויפגענומען. איינמאל איז אנגעקומען צו אים אין שטוב א גרויסער צדיק, א תלמיד פון הייליגן מעזריטשער מגיד זכרונו לברכה. רבי אפרים האט זיך באקלאגט פאר אים, ער האט זיך אויסגעגאסן פאר אים דאס הארץ: "איך האב דא א גרויסע פראבלעם, איך האב גענומען פאר אן איידעם אן אייניקל פון הייליגן בעל שם טוב, אבער ער לערנט נישט! ער שפילט זיך מיט די קינדער, ער האט שוין אפילו פארגעסן די עברי, ער קען נישט ליינען בכלל!"

דער גאסט, דער גרויסער צדיק - זאגט פאר רבי אפרים: "איר מאכט א טעות! עס קען נישט זיין, עס איז זיכער נישט אמת!" דער צדיק האט מורא געהאט צו רעדן אויף אן אייניקל פון בעל שם טוב, אבער רבי אפרים, דעם רבינ'ס שווער, זאגט אים: "הלוואי זאל איך מאכן א טעות, איך זאג אייך ער קען נישט ליינען, ער האט פארגעסן די עברי, ער שפילט א גאנצן טאג מיט חברים; פרובירט אים אויס, געבט אים צו ליינען א ספר וועט איר זען אז ער קען נישט קיין עברי", דער צדיק זאגט פאר רבי אפרים: "רופט אהער אייער איידעם, איך וועל אים געבן צו ליינען".

דער רבי קומט צו גיין מיט זיין שווער, דער צדיק האלט אינמיטן זאגן משניות, ער נעמט זיין משניות און זאגט פאר'ן רבי'ן: "איך וויל הערן אויב דו קענסט ליינען די ווערטער פון משניות", ער עפנט די משניות ביי מסכת בבא קמא פרק ב משנה ג: "הַכֶּלֶב וְהַגְּדִי שֶׁקָּפְצוּ מֵרֹאשׁ הַגָּג", און ער זאגט פאר'ן רבי'ן: "זאג!" דער רבי איז געווען זייער קלוג, דער רבי האט נישט געוואלט מען זאל וויסן אז ער לערנט, האט ער זיך געמאכט ווי ער האט פארגעסן ווי אזוי מען ליינט, ער הייבט אן זאגן: "הַכֶּלֶב וְהַגְּדִי", די הינט מיט די ציג, "שֶׁקָּפְצוּ מַארְשׁ", וואס האבן געטאנצן א מארש; דער צדיק האט זיך זייער פארשעמט, ער האט נישט געקענט גלייבן וואס דא גייט פאר, דעם רבינ'ס שווער רבי אפרים זאגט: "איך האב אייך געזאגט אז ער האט שוין פארגעסן אפילו די עברי!"

דער צדיק נעמט דעם רבי'ן אין א זייט און זאגט אים מוסר: "דו שעמסט זיך נישט?! דו ביסט אן אייניקל פון הייליגן בעל שם טוב זכותו יגן עלינו, דו ביסט אן אייניקל פון דעם גרויסן צדיק רבי נחמן הוראדענקער זכותו יגן עלינו, דיין שווער האט דיר געגעבן א גרויסער נדן, אסאך געלט ביי דיין חתונה, און דו לערנסט נישט! דו האסט שוין אפילו פארגעסן די עברי!!!" און ער געבט דעם רבי'ן צוויי געזונטע פעטש אין פנים. דער רבי וויינט, דער רבי וויל נישט זאגן ווער ער איז, דער רבי וויל זיין באהאלטן, דער רבי מאכט זיך ווי ער קען נישט לערנען.

ביז דא לייג די אנדערע וואך. מאך א בילד ווי אן עלטערער איד געבט א פאטש פאר א בחור, אין דער זייט א בילד ווי א הינט מיט א ציג טאנצן א מארש; עס מוז זיין אינטערעסאנט פאר די קינדער, אזוי גייען אריין די מעשיות זייער שטארק אין זייער הארץ.

לייג נאך די שטיקל מעשה:

קינדער, מיר ווייסן דעם אמת אז דער רבי האט יא געקענט ליינען, ער האט זייער פלייסיג געלערנט, געדאווענט און גערעדט צום אייבערשטן, דער רבי האט נישט געוואלט מען זאל שמועסן פון אים, ער האט געוואלט זיין אויסבאהאלטן פון די וועלט; מיר לערנען זיך ארויס פון די מעשה צו רעדן צום אייבערשטן שטילערהייט, אזוי וועלן מיר זיין גרויסע צדיקים.

חלק ג:

טייערע קינדער, מיר האלטן אינמיטן דערציילן די מעשה פון הייליגן רבי'ן, ווי ער האט זיך באהאלטן אין זיינע יונגע יארן, ער האט נישט געוואלט מען זאל וויסן פון זיין עבודות השם.

קינדער, ווער געדענקט וואו מיר האלטן אין די מעשה?

לאמיר איבערגיין און קורצן פון פריער. דער רבי'ס שווער רבי אפרים האט ביי זיך א גאסט א צדיק, און יענער צדיק זעט אז דער רבי לערנט נישט, ער האט שוין אפילו פארגעסן די עברי, דער צדיק נעמט דעם רבי'ן אין א זייט און זאגט אים מוסר: "דו שעמסט זיך נישט?! דו ביסט אן אייניקל פון הייליגן בעל שם טוב זכותו יגן עלינו! דו ביסט אן אייניקל פון דער גרויסער צדיק רבי נחמן האראדענקער זכותו יגן עלינו, דיין שווער האט דיר געגעבן א גרויסער נדן, אסאך געלט ביי דיין חתונה - און דו לערנסט נישט! דו האסט שוין אפילו פארגעסן די עברי!" ער האט געגעבן דעם רבי'ן צוויי געזונטע פעטש אין פנים און דער רבי האט זייער געוויינט.

און יעצט ליינט ווייטער:

דער צדיק דער גאסט וואס האט געגעבן פאר'ן רבי'ן צוויי פעטש גרייט זיך אהיים צו פארן, ער פארט ארויס פון הוסיאטין, ער זיצט אין וואגן און עפעס הערט ער, ער בעט דעם בעל עגלה זאל אפשטעלן די וואגן, ער הערט איינעם וויינען, דער בעל עגלה ווערט דערשראקן און ער שטעלט אפ די וואגן.

זיי הערן ביידע א וויינעדיגע קול, א זיסע קול; זיי גייען אראפ פון וואגן און גייען נאך דעם קול, דער צדיק זאגט פאר'ן בעל עגלה: "עס הערט זיך א קול ווי איינער דאווענט", פלוצלונג זעען זיי א איד אין וואלד אנגעטון מיט טלית און תפילין דאווענט מיט א ברען, מיט א פלאקער; דער איד וויינט, דער איד בענקט, דער איד זאגט די ווערטער פון פסוקי דזמרה מיט אזא הארציגקייט.

דער צדיק ווערט דערשראקן, ער שפירט ווי ער גייט חלש'ן, ער דערקענט דעם מענטש, ער שרייט: "אוי, וויי איז מיר, איך האב געגעבן דעם מענטש צוויי פעטש?!?!" ער כאפט שוין וואס גייט פאר, דאס איז דער רבי, רבי אפרים'ס איידעם, דער אייניקל פון בעל שם טוב זכותו יגן עלינו, ער פארשטייט שוין אז דער רבי האט זיך געמאכט ווי ער קען נישט קיין עברי, עכט איז ער א באהאלטענער צדיק! ער וויינט צום רבי'ן: "זיי מיר מוחל, פארגעב מיר!" דער רבי זאגט אים: "איך בין דיר מוחל מיט מיין גאנצע הארץ נאר אויב דו זאגסט מיר צו אז דו גייסט קיינעם נישט דערציילן, ווי לאנג איך לעב, וואס דו האסט דא געזען..."

(מיר ווייסן די מעשה ווייל דער צדיק האט געלעבט לענגער פון רבי'ן, ער איז אמאל איינשטאנען ביי חייקל, דער חזן פון רבי'ן, דעמאלט האט ער דערציילט די מעשה).

ביז דא לייג די אנדערע וואך, מאך א בילד ווי מען זעט דעם רבי'ן אין וואלד מיט טלית און תפילין, ער שטייט ביי א בוים, ער דאווענט און וויינט, פון די זייט שטייט דער רב, דער בעל עגלה, די פערד און וואגן, זייער פנים איז דערשראקן.

לייג נאך די שטיקל מעשה:

אזוי איז דער רבי אויסגעוואקסן דער הייליגער רבי, ער האט געדאווענט און געלערנט, ער איז געגאנגען התבודדות, געבעטן דעם אייבערשטן, געוויינט צום אייבערשטן - ביז ער איז געווארן דער הייליגער רבי.

אז מיר וועלן פאלגן דעם רבי'ן, מיר וועלן רעדן צום אייבערשטן, מיר וועלן זינגען צום אייבערשטן, מיר וועלן אים דאנקען אויף אלעס - וועלן מיר ווערן גרויסע צדיקים.

דער אייבערשטער זאל העלפן זאלסט האבן הצלחה אין אלע ענינים.

בעזרת ה' יתברך

ד' פרשת מקץ, כ"ח כסליו, ד' דחנוכה, שנת תשפ"ב לפרט קטן

לכבוד מיין טייערער ליבער ... נרו יאיר מלמד בתלמוד תורה היכל הקודש ברסלב, ליבערטי

ווער נישט פארלוירן פון קיין שום זאך. געדענק דיינע קינדערישע יארן, געדענק וואס מוהרא"ש לערנט אונז; אז קינדער זענען קינדער, קינדער זענען ווילד, קינדער ווילן נישט לערנען, קינדער ווילן נאר שפילן, און אונזער ארבעט איז זיי צו מאכן לערנען, אונזער ארבעט איז זיי צו מאכן פאלגן.

ווער נישט דערשראקן ווען א טאטע זאגט דיר אז די קינדער זאגן: "די יאר האבן מיר נישט מורא, ווייל דער רבי איז נישט שטרענג, דער רבי שלאגט נישט, דער רבי טוט גארנישט"; ווער נישט אויסער זיך פון וואס די קינדער זאגן, און זיכער נישט וואס עלטערן זאגן דיר.

ווען עלטערן רופן דיך מיט טענות - זאלסטו אויסהערן וואס זיי זאגן; הער פון זיי אינפארמאציע, הער צו יעדעס ווארט, און נאכדעם זאלסטו טון וואס דו האסט צו טון; זאלסט נעמען די לימודים וואס דו האסט געלערנט אין ישיבה, די לימודים פון מוהרא"ש און מיט אסאך סבלנות און ליבשאפט ווייטער זיי מחנך זיין.

איך בין יעצט ארויסגעקומען אין שטעטל. יעצט איז אינמיטן נאכט, איך שרייב דיר יעצט נאכן פארן א לאנגע וועג; איך האף מארגן צו מאכן א באזוך ביי דיר אין כתה, דיר מחזק זיין.

בנוגע דעם קינד הילד ... נרו יאיר וואס דו זאגסט אז ער איז דיר נישט גורס, ער איז קאלט, טרוקן וכו' וכו'; וויל איך דיר פרעגן, וואס וואלסטו געטון ווען ער איז דיין זון? וואס וואלסטו געטון ווען ער איז דיין ברודער? חס ושלום זאגן אויף א אידיש קינד ער איז א קאלטער, א טרוקענער וכו' וכו', די אלע נעמען; דו רעדסט אזוי ווי די פלישתים וואס האבן פארשטאפט אלע ברונעמס וואס די הייליגע אבות האבן געגראבן, אונזער עבודה איז צו גראבן ביי יעדן איד און טרעפן א ברונעם וואסער, מים חיים; נישט פארשטאפן חס ושלום.

אז א קינד איז פארמאכט, פארשלאסן - איז א סימן אז ער גייט אריבער עפעס א שוועריקייט אין לעבן. פערצופאל האלט איך מיט וואס טוט זיך ביי אים אין שטוב, ער קומט פון א צעבראכענע שטוב, די עלטערן זענען ערגעץ אין א צווייטע פלאץ, די קינדער גייען אריבער זייער שווערע יארן; אלע ברידער און שוועסטער זענען אזוי געווען, איך האב אסאך געארבעט מיט די געשוויסטער.

דעריבער בעט איך דיר זייער, מיין טייערער ליבער תלמיד, איך האב דיר אויסגעוועלט צו זיין פון אונזער ארמיי - זאלסטו זיין א גוטער סאלדאט, א בראווער גענעראל און נישט לאזן חס ושלום קיין איין קינד בלייבן פארשטאפט. זוך א גרובעלע ביי אים אין הארץ, זוך וואסער. קום מיר דערציילן די גוטע בשורה וואס די עבדי אבות האבן דערציילט (בראשית כו, לב): "מָצָאנוּ מָיִם!" זוך אין אים א פלאץ, מאך אים א העלד, מאך יעדן קינד פאר א העלד, האב ליב יעדן קינד, ובפרט די קינדער וואס עס דארף נאך אריינגיין אין זיי אסאך ארבעט - זאלסטו נאכמער ליב האבן.

לייג אוועק אלעס, לאז אפ דיינע שיעורים, לאז אפ אלעס; יעצט זאלסטו נעמען מלמדות פאר דיין עבודת השם. זיי פעלזן פעסט, ווער נישט צעפאלן פון קיינעם, אל תירא ואל תחת מאף אחד שבעולם! לערן אויס די קינדער זיי זאלן זיך נישט טשעפען, לערן זיי אויס צו זיין הייליג.

איין שיעור זאלסטו נישט מוותר זיין, עצתו אמונה; דאס זאל זיין דיין וועג ווייזער, דיין חיזוק, דיין מוסר ספר, דיינע שיעורים כסדרן.

איך בעט פאר דיר שטענדיג.

בעזרת ה' יתברך

יום ד' פרשת מקץ, כ"ז כסליו, ג' דחנוכה, שנת תשפ"ב לפרט קטן

מרת ... תחי'

איך האב ערהאלטן אייער בריוו.

איר שרייבט: "איך קוק מיך ארום און איך זע ווי מרת ... און ... און... און אלע האבן אזא אמונת צדיקים, יעדע זאך פרעגן זיי דעם ראש ישיבה, זיי האבן אייביג ליסטעס מיט זאכן צו פרעגן, און איך ווייס נישט גארנישט וואס צו פרעגן. ווי אזוי ווייסן זיי וואס צו פרעגן? מיר פאלט נישט איין אפילו וואס צו פרעגן, אבער איך פריי זיך ווען איך דערמאן זיך וואס דער ראש ישיבה זאגט, אז ווער עס ליינט עצתו אמונה און הערט די שיעורים ווייסט אלעס וואס מען דארף וויסן".

ווערט נישט צעבראכן פון אנדערע, ווערט נישט מבולבל פון אנדערע; אז מען ווייסט וואס צו טון, מען האט נישט קיין ספיקות - מיינט נישט אז מען האט נישט קיין אמונת חכמים. עס זענען דא וואס קומען פון שטובער אן חינוך, זיי ווייסן גארנישט אין לעבן, דעריבער פרעגן זיי יעדע זאך; אנדערע וואס קומען פון ערליכע שטובער, אזוי ווי אייך, וואס אייערע עלטערן האבן אייך געגעבן א גוטע חינוך - ווייסט איר אליינס ווי אזוי זיך צו פירן, דאס מיינט נישט אז איר האט ווייניגער אמונת חכמים; זיי ווייסן נישט ווי אזוי זיך צו געבן א ריר אין לעבן, זיי הייבן יעצט אן זייער לעבן, דעריבער פרעגן זיי יעדע זאך.

צעברעכט זיך נישט פון אנדערע, איר זענט מער פון זיי; קוקט נישט אויף אנדערע, מאכט נישט נאך אנדערע, ווילט נישט זיין ווי אנדערע, ווילט נאר איין זאך - טון דעם ווילן פונעם אייבערשטן.

לערנט די בריוו פון עצתו אמונה, לערנט דאס אפאר מאל; עס איז נישט גענוג אריין צו בליקן שבת אין דעם, א גאנצע וואך זאלט איר לעבן מיט די בריוו. ווען איר זעט תפילות אין די בריוו - זאלט איר דאס מיט זאגן אויפ'ן קול, און ווען איר זעט אין די בריוו מען זאל דאנקען דעם אייבערשטן - זאלט איר אנהייבן דאנקען דעם אייבערשטן אויפ'ן קול.

ווער עס לערנט די בריוו ווייסט שוין אליינס ווי אזוי זיך צו פירן, מען דארף שוין נישט קיינעם.

א ליכטיגן חנוכה.

בעזרת ה' יתברך

יום ד' פרשת וישב, כ' כסליו, שנת תשפ"ב לפרט קטן

לכבוד מיין טייערער ... נרו יאיר, ירושלים

איך האב אפאר מינוט אין עירפארט וועל איך דיר שרייבן אפאר ווערטער.

וויסן זאלסט, נישטא קיין ווערטער ארויסצוברענגען דיינע זכותים און די זכותים פון דיין ווייב תחי'; עס איז נישטא קיין גרעסערע זאך ביים אייבערשטן ווי די זאך פון הפצה, וואס דאס איז מקרב אידישע קינדער צום אייבערשטן.

טויזנטער אידן זענען זיך מחי' מיט די עצתו אמונה און איש אמונות המתורגם. איך קוק דאס איבער יעדע וואך, איך וויל זען אויב עס גייט נישט אוועק פון די מכוון, בשעת איך קוק דאס דורך ווער איך אזוי צוגעקלעבט צו דעם, איך בין זיך מחי' מיט די שיינע לשון, די שיינע חיזוק.

טייערער ברודער, חזק ואמץ ואחוז עצמך בכל כחך! זיי מחזק דיין ווייב זי זאל נישט אפלאזן די הייליגע ארבעט.

איך דאווען פאר ענק, פאר דיר און דיין גאנצע משפחה איר זאלט מצליח זיין. איך האב מתפלל געווען פאר דיר ביי אלע מקומות הקדושים.

איך האב אזוי הנאה פון ענקער חבורה, היכל הקודש ירושלים; אזעלכע טייערע אינגעלייט. ... נרו יאיר, ... נרו יאיר, ... נרו יאיר און דו ... נרו יאיר, איך האב ענק ליב באהבת נפש. איך וויל אזוי שטארק יעצט קומען אויף א שבת אין ירושלים, איך האב גערעדט צו ... אויב עס איז מעגליך צו זיין אין שול, אויב דאס איז נישט צו קליין.

שטארק זיך ברודער, אלע בלבולים וחלישת הדעת וואס גייט אריבער - דאס איז דעם רבינ'ס זאך. אלע וואס טוען פאר'ן רבי'ן מיינען אז מען דארף זיי נישט, אלע וואס זענען עוסק אין פארשפרייטן דעם רבי'ן גייען אריבער די זאכן; וואויל איז דעם וואס קומט דאס איבער, ער שטארקט זיך אויף אלעס.

איך מוז מקצר זיין, די אינגעלייט פון ארץ ישראל גייען שוין ארויף אויפ'ן פליגער.

זיי געזונט, לאז אלעמען גריסן.

יואל בן ריצא רעכיל

בעזרת ה' יתברך

יום ג' פרשת וישלח, י"ב כסליו, שנת תשפ"ב לפרט קטן

לכבוד ... נרו יאיר

איך האב ערהאלטן דיין בריוו.

יא, זיכער; אז דו וועסט געבן צדקה צו דרוקן די גליונות און די נייע ספרים עצתו אמונה - וועסטו האבן א ישועה.

די הבטחה וואס מוהרא"ש האט צוגעזאגט, אז ווער עס וועט נעמען א חלק אין דרוקן אשר בנחל וועט זען ישועות, דאס גייט אויך ארויף אויף די גליונות און קונטרסים. וואס שטייט אין די גליונות? וואס שטייט אין די נייע ספרים? עס שטייט נאר ווערטער, שכל און חיזוק פון מוהרא"ש, אזויפיל אידן זענען זיך מחזק מיט דעם, אזויפיל אידישע שטובער שטייען בזכות דעם, אזויפיל קומען צוריק צום אייבערשטן בזכות דעם, וואס איז בכלל די פראגע?

וואויל איז דעם וואס נעמט א חלק אין דרוקן די גליונות מידי שבת בשבתו; די גליונות מאכן אזא מהפכה אין די וועלט, עס איז נאכנישט געווען אזא הפצה אין ברסלב אזוי ווי די הפצה מיט די גליונות. אלע ליינען דאס, אלע ווארטן אויף דעם; מענטשן גייען פון שול צו שול זוכן א גליון, מען ווערט צוגעקלעבט צו דעם, בפרט צו די בריוו פון עצתו אמונה, איש אמונות; מענטשן זאגן אז דאס לעבט זיי אויף, דאס איז זיי אזוי מחזק.

דער אייבערשטער זאל העלפן זאלסט האבן הצלחה אין אלע ענינים.

בעזרת ה' יתברך

יום ד' פרשת חיי שרה, כ"א מרחשון, שנת תשפ"ב לפרט קטן

לכבוד ... נרו יאיר

פאר געזונטערהייט און זאלסט צוריק קומען געזונטערהייט. איך וויל מיט דיר שיקן א מתנה פאר דער בר מצוה בחור, ...'ס זון. איך האב גרויס הכרת הטוב פאר משפחת ..., זיי האבן געעפנט ביי זיי אין שטוב דעם בית המדרש היכל הקודש ירושלים, אויך ביי זיי אין שטוב דרוקט מען די גליונות און די נייע ספרים עצתו אמונה איש אמונות, וואס אזויפיל מענטשן האבן ממש לעבן פון דעם.

אויך שיק איך דיר א זילבערנע ה, געב דאס פאר ..., אויך געב אים די בריוו. ער איז א גרויסער מפיץ, ער רוט נישט, ער איז א פלאם פייער, ער שטייט אונטער די אלע פרישע מקורבים.

לאז גריסן אלע חברים, דערצייל זיי וואס דא טוט זיך; דערצייל זיי ווי פארנומען איך בין, זיי האבן אסאך מאל חלישות הדעת אז איך ענטפער נישט זייערע בריוו, בפרט די חבורות בעטן יעדע וואך א בריוו, אויך די שול אין ירושלים בעטן יעדע וואך א בריוו און איך קום נישט אן אלץ זיי צו שרייבן, דערצייל זיי וואס ליגט אויף מיר, זיי זאלן מיר דן זיין לכף זכות.

דא האסטו א מעשה פאר די קינדער עצתו אמונה פרשת תולדות, די מעשה פונעם בענקל, ווי דער רבי האט הנאה געהאט אז דער שוחט האט געטראכט יעדן טאג פון רבי'ן א האלבע יאר אין איין צי.

די מלמדים און טיטשערס נעמען די עצתו אמונה פאר קינדער און ליינען דאס מיט די קינדער, אזוי וועלן זיי אריינלייגן אין די קינדער די זאך פון טון פאר'ן רבי'ן, אויך די עלטערן וועלן ארויסנעמען אן התעוררות, זיי וועלן אנהייבן טון עפעס פאר'ן רבי'ן יעדן טאג.

דא האסטו די מעשה:

ווער האט היינט געטראכט פון רבי'ן? ווער האט היינט עפעס געטון פאר'ן רבי'ן?

אלע קינדער וואונדערן זיך: 'וואס דארף מען טראכטן פון רבי'ן? וואס דארף מען טון פאר'ן רבי'ן?' די קינדער ווייסן שוין, יעצט גייט מען דערציילן א שיינע מעשה פון רבי'ן.

קינדער איר זענט גרייט?!

קינדער, קוקט וואס דער שוחט פון טעפליק שלעפט, ער שלעפט א גרויסע בענקל, אזא שיינע בענקל! קוק די שיינע בלומעלעך, די צוויי לייבן ביי די הענטלעך, דאס איז דאך עפעס הערליך שיין, אויסנאם שיין; דאס איז האנט ארבעט! איין שטיק וואונדער! אלע באוואונדערן דעם בענקל, מען קען זיך נישט גענוג אפזעטיגן פון קוקן אויף דעם בענקל, "מאכט פלאץ!" שרייען אלע, ער וויל אריינגיין צום הייליגן רבי'ן, ער האט געמאכט דעם בענקל פאר'ן רבי'ן.

דער איד עפנט אויף די טיר, ער שטייט שוין ביים רבינ'ס שטוב, ער זאגט: "רבי, איך האב געברענגט א מתנה, א בענקל! איך האב דאס אליינס געמאכט, איך האב דאס אויסגעשניצט מיט מיינע הענט!" דער רבי באטראכט דעם בענקל און פרעגט: "זאגט מיר, ווי לאנג האט אייך גענומען צו מאכן דעם שיינעם בענקל?" דער איד ענטפערט: "רבי, דער בענקל האט מיר גענומען צו מאכן א האלבע יאר", "א האלבע יאר?" - פרעגט דער רבי, "דאס האסטו געמאט א גאנצן טאג פאר א האלבע יאר אין איין צי?" זאגט דער איד: "ניין, איך האב נישט געארבעט א גאנצן טאג אויף דעם, איך האב יעדן טאג געארבעט איין שעה צו בויען דעם בענקל פאר א האלבע יאר", רופט זיך אן דער רבי: "אזוי? דו האסט געטראכט פון מיר יעדן טאג א שעה, א האלבע יאר אין איין צי?" דער רבי האט געשמייכלט, דער רבי האט זייער הנאה געהאט.

קינדער, איר ווייסט פון וואס דער רבי האט הנאה געהאט? פון די שיינע בענקל אדער פון דעם אז דער איד האט יעדן טאג געטראכט פון רבי'ן פאר א שעה? טייערע קינדער, מוהרא"ש זאגט אונז אז דער רבי האט מער הנאה געהאט פון דעם אז דער איד האט געטראכט יעדן טאג פון רבי'ן, ער האט יעדן טאג עפעס געטון פאר'ן רבי'ן - ווי פונעם בענקל אליינס... דער בענקל איז טאקע זייער א שיינע בענקל, איר אלע האט שוין געזען דעם בענקל, עס ליגט אין בית המדרש, מען מאכט דערויף ברית'ן, מען נוצט דאס פאר די כסא של אליהו; אבער דער וואס לעבט מיט א צדיק, טראכט פון צדיק און טוט עפעס יעדן טאג פאר'ן צדיק - דאס איז נאך מער חשוב ביים רבי'ן.

קינדער, מיר גייען יעדן טאג עפעס טון פאר'ן רבי'ן; די אינגלעך וועלן ריין מאכן די חדר, די מיידלעך וועלן ריין מאכן אין סקול, אלע וועלן אכטונג געבן צו האלטן ריין די באס, מיר וועלן העלפן אוועק פאקן די ספרים אין שול; ווייל אלעס וואס מען טוט אין שול, חדר און סקול - איז העלפן דעם רבי'ן. דער רבי קוקט פון גן עדן און זעט ווי מיר טוען פאר אים, ווי מיר טראכטן פון אים, ווי מיר זענען אים משמש; 'משמש' מיינט 'מיר באדינען אים'; דער רבי שמייכלט צו אונז, ער האט ליב ווען מען איז צוגעבינדן צו אים.

אלע קינדער, לאמיר זינגען: "אשרינו שזכינו ל'שמש' את רבינו, אשרינו! אשרינו!"

מאך א בילד ווי א איד האלט א בענקל אין דער הייעך, ער זאל נאך מאלן דעם בענקל וואס מיר האבן אין שול, דעם רבינ'ס בענקל; און פון דער זייט שטייען מענטשן און באוואונדערן זיך.

דער אייבערשטער זאל העלפן זאלסט האבן הצלחה אין אלע ענינים.

בעזרת ה' יתברך

יום ה' פרשת חיי שרה, כ"ב מרחשון, שנת תשפ"ב לפרט קטן

לכבוד ... נרו יאיר

איך האב ערהאלטן דיין בריוו.

דו לערנסט נישט די נייע וועכנטליכע ספרים "עצתו אמונה" און "איש אמונות"? עס איז געווען א בריוו פאר צוויי וואכן צוריק וואו איינער פרעגט דיין שאלה, אויב מען מעג ליינען קריאת שמע און לערנען ווען מען דארף גיין אין מקוה פאר טבילת עזרא.

איך האב געמיינט די אינגעלייט פון דיין חבורה אין ארץ ישראל לעבן מיט די בריוו; א שאד דו ליינסט נישט די בריוו, די נייע ספרים, די וועכנטליכע קונטרסים "עצתו אמונה" און "איש אמונות"; דארט איז דא אזויפיל חיזוק, אזויפיל עצות, פראקטישע עצות פאר'ן לעבן; ווען מען ליינט דאס - ווערט פארענטפערט אלע ספיקות, אלע קשיות.

דא האסטו דעם בריוו:

לכבוד דער ראש ישיבה שליט"א, איך האב ברוך ה' זוכה געווען פארגאנגענע יאר צו ענדיגן גאנץ חמשה חומשי תורה, און יעצט אנגעהויבן פון פריש די הייליגע תורה, און דאס איז אלעס אין אייער זכות, א גרויסן יישר כח.

איך וויל פרעגן אויב מען מעג לערנען אינדערפרי פאר די מקוה. איך שטיי אויף געווענליך אום זיבן אזייגער און איך דאווען אום ניין אזייגער. ביז דעמאלט געב איך אכטונג אויף די קינדער, און צען מינוט פאר'ן דאווענען גיי איך אין מקוה. און ווען איך דארף גיין אין מקוה, ווייס איך נישט אויב איך מעג לערנען תורה איידער איך גיי אין מקוה. היינט אינדערפרי האב איך געליינט א צייטונג פאר א שעה, אנשטאט צו לערנען, ווייל איך האב נאכנישט געקענט גיין אין מקוה.

וואס איז די ריכטיגע וועג זיך צו פירן מיט דעם? יישר כח

תשובה:

מען קען זיך גארנישט פארשטעלן דאס גרויסקייט פון מקוה; דער הייליגער בעל שם טוב זכותו יגן עלינו האט געזאגט אז ער האט זוכה געווען צו אלע מדריגות ווייל ער איז געווען זייער נזהר אין מקוה, ער האט זיך זייער אסאך גע'טובל'ט.

דאס בעסטע איז מען זאל גיין גלייך אינדערפרי אין מקוה און נאכדעם דאווענען און לערנען, אבער אויב מען קען נישט גיין אין מקוה - דארף מען דאווענען און לערנען און שפעטער גיין אין מקוה; זייער אסאך מענטשן זענען זיך טועה, זיי לערנען נישט און דאווענען נישט ווען זיי האבן נישט קיין מקוה.

דאס וואס דו שרייבסט אז דו האסט נישט געקענט גיין אין מקוה, האסטו געליינט א צייטונג; אויף דעם זאגט שוין דער רבי (חיי מוהר"ן, סימן תקמז): "יֶשׁ אֲנָשִׁים שֶׁבִּשְׁבִיל חוּמְרָא אַחַת - מְבַטְּלִין הַרְבֵּה מְּאֹד מֵעֲבוֹדַת ה', כִּמְעַט הַכֹּל", עס זענען דא מענטשן וואס צוליב א חומרא פארלירן זיי אלעס אין עבודת השם; אז מען האט נישט קיין מקוה אדער מען קען נישט גיין וכו' - טאר מען נישט מבטל זיין תורה ותפילה, אז מען קען נישט גיין אין מקוה ליינט מען נישט קיין צייטונגען; צייטונגען זענען מטמא דעם מענטש במגע ובמשא.

אז מען האט נישט קיין מקוה, אדער מען קען נישט גיין אין מקוה און מען וויל זיין נזהר אין טבילת עזרא - קען מען בשעת הדחק יוצא זיין מיט ט' קבין, מען שטייט אונטער די שויער פאר פינף מינוט, אזוי האט מען כאטשיג ט' קבין.

וואויל איז דעם וואס איז מקפיד צו גיין אין מקוה, וועט ער זוכה זיין צו ווערן א גרויסער צדיק.

דער אייבערשטער זאל העלפן זאלסט האבן הצלחה אין אלע ענינים.

בעזרת ה' יתברך

יום ד' פרשת וירא, י"ד מרחשון, שנת תשפ"ב לפרט קטן

לכבוד מיין טייערער ... נרו יאיר

איך וויל דיר מחזק זיין, גיי אן מיט די הייליגע ארבעט; דו האסט נישט קיין אנונג וויפיל גוטס קומט ארויס פון דיין ארבעט, הונדערטער און טויזנטער אידן זענען זיך מחי' מיט די בריוו פון ספר עצתו אמונה און ספר איש אמונות.

מוהרא"ש זאגט, עס איז דא הונדערטער און טויזנטער ספרי שאלות ותשובות, אבער אזא ספר ווי אשר בנחל, וואס מענטשן פרעגן זייערע שאלות; שאלות פון צרות, שאלות פון יסורים, שאלות פון שאול תחתית, שאלות וואס זיי קענען נישט פרעגן א צווייטער רב - דאס איז נישטא; א ספר וואס זאל מחזק זיין מענטשן און זיי צוריק ברענגן צום אייבערשטן - איז נאר אשר בנחל, און דאס זעלבע איז מיט די ספרים עצתו אמונה, איש אמונות.

איך ווארט שוין צו זען ווען עס וועט ארויסקומען נאך חלקים געהעריג געבינדן, און אויך ווארט איך בכליון עיניים אויף ספרי איש אמונות פון שנת תש"פ און פון שנת תשפ"א. וואלסטו געוויסט וויפיל אידן גייען אן מיט'ן לעבן בזכות די בריוו - וואלסטו געטאנצן פאר שמחה אז דו האסט א חלק אין דעם.

איך שרייב דיר א מעשה פאר די 'קינדער עצתו אמונה', איך שרייב עס אויף א וועג פאר קינדער, אז די עלטערן, די טאטע אדער מאמע, און אזוי אויך די מלמד מיט די טיטשער - זאלן דאס קענען פארציילן, עס זאל אריינגיין אין די קינדער דעם רבינ'ס ווילן, דער וועג ווי אזוי דער רבי וויל מיר זאלן דאווענען, נישט ווי קאלטע מענטשן, טרוקענע מענטשן, נאר מיט א חיות, מיט א שמחה.

דא האסטו די מעשה:

איינגענומען ברסלב

"טאטי, איך האב געזען א לאכעדיגע זאך אין שול, איינער פאטשט ביים דאווענען, הא הא עס איז אזוי פאני!"

אלע קינדער לאכן; טאקע, טאקע, ער פאטשט; עס איז זייער לאכעדיג.

דער טאטע ווערט זייער ערנסט און זאגט: "טייערע קינדער, איך וועל ענק דערציילן א שיינע מעשה וואס איז געווען ביים רבי'ן, אבער פאר איך דערצייל די מעשה וויל איך אייך פרעגן א פראגע, ווער ווייסט וואס האט דער רבי געזאגט ווען ער האט זיך אריינגעצויגן אין ברסלב? "איך האב איינגענומען די שטאט דורך? ... "

קיינער ווייסט נישט?

קינדער טייערע, רבי נתן זכרונו לברכה דערציילט (חיי מוהר"ן, סימן עח) ווען איך בין מקורב געווארן צום רבי'ן האט דער רבי זייער אסאך גערעדט פון דאס גרויסקייט פון פאטשען ביים דאווענען, דער רבי איז געשטאנען ביים טיר פון שול און געזאגט: "רבותי, פארוואס הערט מען נישט פאטשען ביים דאווענען? פארוואס דאווענט מען אזוי פארשלאפן? איך וויל צוריק ברענגען דאס אמאליגע אידן פון דעם הייליגן בעל שם טוב זכותו יגן עלינו, זיי פלעגן דאווענען מיט א לעבעדיגקייט".

דער טאטע דערציילט: "דעמאלט איז געווען ביים רבי'ן א מעשה, צוויי אידן האבן געשפעט פון א איד וואס האט געדאווענט מיט א לעבעדיגקייט, יענער האט געפאטשט ביים דאווענען און די צוויי אידן האבן חוזק געמאכט; דער רבי האט זיי אנגעשריגן, דער רבי האט זיי געזאגט: 'איר ווייסט נישט דאס גרויסקייט פון פאטשן ביים דאווענען! ווען מען פאטשט ביים דאווענען ווערט א ריינע לופט, מען ברענגט צו זיך לופט פון ארץ ישראל, מען באקומט א ריינע מח, אלע שלעכטע מחשבות גייען אוועק', דער רבי האט זיי זייער גע'מוסר'ט זיי זאלן נישט שפעטן פון דעם".

קינדער, איר גייט נאך שפעטן ווען איר זעט איינעם דאווענען מיט א לעבעדיגקייט און מיט פאטשן? "ניין, מיר גייען נישט שפעטן, מיר גייען אויך פאטשן!" אבער איר זאלט וויסן קינדער, מוהרא"ש זאגט אז מען דארף נישט פאטשן אז יענער זאל הערן, מען קען פאטשן פאר זיך, דאווענען מיט א לעבעדיגקייט.

נאכדעם האט דער רבי געזאגט: "איך האב איינגענומען די שטאט ברסלב דורך פאטשן און טאנצן"; אלע מענטשן פון די שטאט האבן זיך מבטל געווען פאר'ן רבי'ן, מען האט געפאלגט דעם רבי'ן אזוי ווי מען פאלגט א קעניג, דאס איז געקומען דורך דעם וואס דער רבי האט צוריק געברענגט די וועג ווי אזוי אמאליגע אידן פלעגן דאווענען, מיט א לעבעדיגקייט.

לאמיר אלע אינאיינעם גיין א טענצל, קינדער קומט טאנצן און פאטשן: "שבת טי רי רי ריי רייי ריי ריי".

דער אייבערשטער זאל העלפן זאלסט האבן הצלחה אין אלע ענינים.